|
|
|
|
| Autor |
Wiadomość |
Wladyslaw_Moskal |
|
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Czuj, Czujko, Czujka.
 Wysłany: 09-05-2021 - 03:13
|
|
Dołączył: 25-04-2008
Posty: 1540
Status: Offline
|
|
Ksawery,
w odpowiedzi na prosbe "o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Czuyko/ Czyjko/. Występuje ono w Koroszczynie gm. Terespol w XVIII wieku",
przedstawilem moj poglad na pochodzenie tego nazwiska;
"Wedlug Forebears, odpowiednikiem polskiego nazwiska Czujko;
https://forebears.io/surnames/czujko
jest liczne ukrainskie nazwisko Chuiko/ Чуико/Cuiko . Ty podajesz jeszcze inny zapis nazwiska - Czuyko/ Czyjko/."
Ponownie wracam do Twojego pytania, bo sprawdzilem, ze wies Koroszczyn ma ciekawa historie, o czym nie wspomniales w swoim wpisie (religie);
https://pl.wikipedia.org/wiki/Koroszczy ... lubelskim)
Obecnie zgadzam sie z Twoim wnioskiem, ze odnotowane przez Ciebie zapisy nazwiska z XVIII wieku, to blednie zapisy polskiego nazwisko Czujko, ktore .. juz nie wystepuje w rejonie Koroszczyna.
Ale w pobliskim pow. wlodawskim dosc licznie wystepuje nazwisko ojca - Czuj, a jego syn, to Czujko !!;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... wisko=Czuj
Nazwiska Czuj, Czujko i Czujka maja poganskie, przedpiastowskie korzenie, kiedy Prapolacy wystawiali .. "czujki z dobrym uchem i okiem", ktorych zadaniem bylo ostrzec wspolplemiencow przed nadchodzacym, spodziewanym zbrojnym zagrozeniem.
Jest tez polskie okreslenie - czujny jak pies.
Pozdrawiam - Wladyslaw |
|
|
| |
|
|
|
 |
|
Ewa_Szczodruch |
|
|
Temat postu: Raźniak/Raźny/Raźniewski
Wysłany: 09-05-2021 - 08:13
|
|
Dołączył: 10-12-2006
Posty: 4117
Skąd: Toruń
Status: Offline
|
|
Witam 
Służę etymologią wg Rymuta:
Rażny - od razić ‘uderzać’, raz, raza ‘cios’.
Rażniewski - od nazwy miejscowej Raźniewo (ciechanowskie, gmina Płońsk). |
_________________
Pozdrawiam cieplutko, Ewa Szczodruch
|
| |
|
|
|
|
|
Robert_Kostecki |
|
|
Temat postu: Raźniak/Raźny/Raźniewski
Wysłany: 09-05-2021 - 08:45
|
|
Dołączył: 14-09-2015
Posty: 1567
Status: Offline
|
|
Witam,
w Uniejowie w XVIII wieku mieszkała rodzina o nazwisku Razny, w tym Franciszek Razny urodzony w 1747 roku w Uniejowie. Pod koniec XVIII wieku nazwali się Raźniakowskimi.
Robert |
|
|
| |
|
|
|
|
|
ksawery |
|
|
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Czuj, Czujko, Czujka.
Wysłany: 10-05-2021 - 13:12
|
|
Dołączył: 18-09-2013
Posty: 319
Status: Offline
|
|
Witam .
Dziękuję bardzo za informacje.
Pozdrawiam serdecznie.
Ksawery. |
|
|
| |
|
|
|
|
|
tomes |
|
|
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Dzieniewicz, Dzieniewski i Dzieniecki..
Wysłany: 10-05-2021 - 20:02
|
|
Dołączył: 26-05-2014
Posty: 523
Skąd: Łódź
Status: Offline
|
|
|
|
|
|
|
Ewa_Szczodruch |
|
|
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Dzieniewicz, Dzieniewski i Dzieniecki..
Wysłany: 11-05-2021 - 08:24
|
|
Dołączył: 10-12-2006
Posty: 4117
Skąd: Toruń
Status: Offline
|
|
Witam
Bryk 1622 - od brykać ‘skakać, wierzgać’ lub od imienia Brykcy.
Brysiewski - od imienia Brykcy (dziś Brykcjusz). Imię, notowane w Polsce od XII wieku, jest pochodzenia celtyckiego.
Bryszewski 1536 - od nazwy miejscowej Brzyszewo (wlocławskie, gmina Chodecz).
Źródło:Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999 |
_________________
Pozdrawiam cieplutko, Ewa Szczodruch
|
| |
|
|
|
|
|
ROMAN_B |
|
|
Temat postu: Geneza nazwiska: Bryk, Brysiewski oraz Bryszewski.
Wysłany: 11-05-2021 - 09:53
|
|
Dołączył: 08-01-2012
Posty: 1198
Status: Offline
|
|
Tomku, dzień dobry.
Pani Ewa Szczodruch już odpowiedziała na Twoje pytanie dotyczące etymologii nazwiska Bryk, Brysiewski oraz Bryszewski.
Osobiście mam trochę odmienne zdanie o możliwym powstaniu i pochodzeniu powyżej wymienionych nazw osobowych. W tym momencie nie mam czasu aby Ci przedstawić moje rozważania o genezie przedmiotowych mian. Dopiero dziś wieczorem napiszę Ci moje interpretacje o możliwych wariantach etymologicznych nazwiska Bryk, Brysiewski oraz Bryszewski. Jak jesteś ciekawy to poczekaj.
Pozdrawiam – Roman. |
|
|
| |
|
|
|
|
|
tomes |
|
|
Temat postu: Geneza nazwiska: Bryk, Brysiewski oraz Bryszewski.
Wysłany: 11-05-2021 - 11:09
|
|
Dołączył: 26-05-2014
Posty: 523
Skąd: Łódź
Status: Offline
|
|
|
|
|
|
|
LaLuna |
|
|
Temat postu: Geneza nazwiska: Bryk, Brysiewski oraz Bryszewski.
Wysłany: 11-05-2021 - 12:44
|
|
Dołączył: 13-03-2021
Posty: 25
Status: Offline
|
|
Dzień dobry, szukam informacji o nazwisku Omaczyk. Jest to nazwisko panieńskie mojej przodkini urodzonej w 1827 roku. Nie znalazłam o nim żadnej informacji, poza tym, że nosił je jeszcze pan Edmund Omaczyk.
Pozdrawiam, Patrycja. |
|
|
| |
|
|
|
|
|
Razniewski_Marek |
|
|
Temat postu: Re: Raźniak/Raźny/Raźniewski
Wysłany: 11-05-2021 - 21:24
|
|
Dołączył: 13-07-2012
Posty: 11
Status: Offline
|
|
Witam i serdecznie dziękuję,
Znana mi jest miejscowość Raźniewo i możliwość pochodzenia nazwiska od niej rozważałem.
Jednak te ostatnie odkrycia skierowały moje myśli na inne tory. Skoro byli również Raźni, czy Raźniakowie, którzy później "zaczęli" nazywać się Raźniewskimi (nie mówiąc już, że z nich też wzięli się późniejsi Rażniewscy, których nawet znałem osobiście (to już kwestie związane prawdopodobnie z Cyrylicą, czasem zaborów, etc.)...
To zacząłem się zastanawiać, jak to z nazwiskami bywało, bo pewnie tak jak z Kowalskimi, Kowalczykami, Kowalewskimi, również z Raźniakami mogło być... podobnie, choć inaczej 
Nie wiem, czy wyrażam się jasno, ale chodzi mi właśnie o możliwe "scenariusze", które mogły się wówczas rozgrywać. Czy byli Raźniakowie i Raźni, którzy tak naprawdę pochodzili od Raźniewskich?... Czy może Raźniewscy byli "przezywani" czasem Raźniakami lub Raźnymi (jak chociażby ja w czasach szkolnych )?... Pewnie odpowiedzi na te pytania nie otrzymam, bo niby jak tu być pewnym... Ale bardziej szukam podpowiedzi, jak to mogło być. I za wszelkie pomysły, poparte Państwa poszukiwaniami, być może w swoich rodzinach, z góry dziękuję.
Ewa_Szczodruch napisał:
Witam
Służę etymologią wg Rymuta:
Rażny - od razić ‘uderzać’, raz, raza ‘cios’.
Rażniewski - od nazwy miejscowej Raźniewo (ciechanowskie, gmina Płońsk).
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
ROMAN_B |
|
|
Temat postu: Re: Geneza nazwiska: Bryk, Brysiewski oraz Bryszewski.
Wysłany: 12-05-2021 - 00:22
|
|
Dołączył: 08-01-2012
Posty: 1198
Status: Offline
|
|
Tomku, dobry wieczór.
Subiektywne i niesubiektywne rozważania o genezie nazwiska Bryk, Bryszewski, Brysiewski.
Nazwisko Bryk.
Prof. Alina Duchlińska – Naruszewicz z Uniwersytetu Warmińsko – Mazowieckiego w Olsztynie o etymologii nazwy osobowej pisała:
„Bryk. Nazwę osobową Bryk, odnotowaną już w 1622 roku, ma trzy potencjalne podstawy (pierwsza z nich wydaje mi się najbardziej prawdopodobna): I. rzeczownik bryk, czyli: 1. brykanie, wierzganie, 2. przenośnie zuchwalstwo; II. czasownik brykać, czyli: 1. wierzgać, podskakiwać, 2. hulać, dokazywać, 3. buntować się, 4. uciec bezkarnie, III. imię pochodzenia celtyckiego Brykcy, dziś Brykcjusz, notowane w Polsce już w XII w., zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 1999, t. I, s. 56; tzw. Słownik warszawski języka polskiego, t. I, s. 214-215.”.
Nazwisko Bryszewski.
Profesor Kazimierz Rymut w publikacji pt. Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny [ Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001 ] twierdził, że miano Bryszewski pochodzi od nazwy wsi Brzyszewo w powiecie włocławskim, w gminie Chodecz. Według niego znane było przynajmniej od roku 1536.
Na stronie Polskie Zabytki. Katalog Polskich Zamków, Pałaców i Dworów w zakładce Katalog Zabytków znajduje się nota – Brzyszewo:
„Brzyszewo.
Województwo: kujawsko – pomorskie.
Powiat: włocławski.
Gmina: Chodecz.
Rodzaj obiektu: Dwór.
(...).
Historia.
Byszewo zostało w roku 1475 kupione przez Andrzeja Kretkowskiego i dołączone do domeny chodeckiej. Uważa się, że Brzyszewscy byli jednymi z anonimowych posiadaczy działów, wykazanych w lustracji z 1489 roku. W czasach późniejszych poszczególne części majątku przekazywane były z pokolenia na pokolenie. W drugiej połowie XVI wieku dobra te zostały scalone przez Grzegorza Kretkowskiego. W drugiej połowie XVII w. w dobrach tych dziedziczyli jeszcze Brzyszewscy. Do połowy XVIII w. majątek pozostał w rękach Kretkowskich. Następnie należał do rodziny Szatkowskich, później Przyborowskich. W roku 1842 majątek nabył Piotr Morzycki. Po jego śmierci odziedziczył go syn ? Konstanty. To jemu przypisuję się wybudowanie dworu w Brzyszewie, choć budowę rozpoczął zapewne jeszcze jego ojciec. Majątek pozostał w rękach rodziny do roku 1939. Po wojnie dobra poddano parcelacji. Dwór istniał jeszcze w latach 60-tych XX w., mieszkali w nim lokatorzy i służył jako świetlica, w której organizowano potańcówki. Bardzo szybko jednak, jako dobro wspólne, a przez to niczyje, został doszczętnie zniszczony.
(…).”.
http://www.polskiezabytki.pl/m/obiekt/939/Brzyszewo/
Mapa:
https://www.google.com/maps/place/87860 ... 19.0405226
Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich z roku 1880 w tom I na stronie 429 wymienia wieś Brzyszewo:
http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_I/429
Brzyszewski pieczętowali się herbem Pomian [ zobacz temat: Wywody szlacheckie kanoników włocławskich założony praz Piotrka ( Diabołek81 ) ]:
https://genealodzy.pl/PNphpBB2-viewtopic-t-26518.phtml
Wieś Brzyszewo w obecnej gminie Chodecz kiedyś nazywała się Bryszewo – zobacz Kodeks Dyplomatyczny Wielkopolski T.4 Suplement:
„Bryszewo p. m. Chodecz (Kuj.) 655.”
https://www.wbc.poznan.pl/dlibra/show-c ... 1?id=20091
Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich z roku 1900 w tomie XV, w części 1 na stronie 242 wymienia wieś Bryszewo: „Bryszewo ob. Brzyszewo”. Zatem, pierwotna wieś o nazwie Bryszewo zmieniła swoją nazwę na Brzyszewo.
http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geogra ... V_cz.1/242
Skoro pierwotnie wieś nazywała się Bryszewo to jak najbardziej od nazwy tej mogło powstać odmiejscowe nazwisko Bryszewski. W przypadku gdy osoba nosząca miano Bryszewski była jej właścicielem albo częściowym właścicielem to ta nazwa osobowa jest mianem posesywnym. Jest też i inna możliwość, która mówi, że osoba nosząca nazwisko Bryszewski otrzymała albo sama przybrała to miano, ponieważ pochodziła ze wsi Bryszewo nie będąc jej właścicielem albo częściowym właścicielem [ nazwisko nieszlacheckie ]. W obu przypadkach podział morfologiczny przebiega między tematem Bryszew- a formatem -ski [ Bryszew- + -ski = Bryszewski ].
W roku 1845 we Lwowie ukazało się opracowanie Oswalda Pietruskiego pt. Elektorów poczet, którzy niegdyś głosowali na elektorów Jana Kazimierza roku 1648, Jana III. roku 1674, Augusta II. roku 1697, i Stanisława Augusta roku 1764, najjaśniejszych Królów Polskich, Wielkich Książąt Litewskich, i.t.d. / ułożył i wydał Oswald Zaprzaniec z Siemuszowej Pietruski.
Na stronie 31 wymienione jest nazwisko Bryszewski:
• Bryszewski Stefan – głosował za wyborem Jana Kazimierza w roku1648 na króla polski z województwa poznańskiego;
• Bryszewski [ brak imienia ] – głosował za wyborem Augusta II w roku 1697 na króla polski z województwa sandomierskiego;
• Bryszewski Waleryan – głosował za wyborem Augusta II w roku 1697 na króla polski z województwa brzesko – kujawskiego.
https://crispa.uw.edu.pl/object/files/4 ... ay/Default
Na strona Biblioteki Kórnickiej PAN – Deki Dworzaczka pod hasłem Bryszewscy znajduje się nota o treści: „Bryszewscy. Bryszewscy cz. Brzyszewscy h. Pomian wyszli z Bryszewa cz. Brzyszewa w p. przedeckim. Jan z p. kowalskiego, syn Stefana, żeniąc się w r. 1609 z Konkordią Ossowską, dostał przed ślubem od jej ojca Stanisława z Tuchorzy Ossowskiego zapis długu 1.000 zł. (Ws.25 k.374, 374v). Oprawił owej żonie posag 1.000 zł. i spisał z nią wzajemne dożywocie w r. 1619 (P.1411 k.544v, 545v). W r. 1626 Seweryn Bieliński scedował mu dożywotnią posesję sołectwa we wsi Wieszkowo należącej do opactwa lubińskiego (P.1016 k.569). W r. 1629 mieszkał w Niewierzu i ożeniony był 2-o v. z Zofią z Kosiczyna Biegańską (KB Brody), z którą t. r. spisał wzajemne dożywocie (P.1416 k.554). Była ona wdową 1-o v. po Macieju Swinarskim i żyła jeszcze w r. 1635 (P.1032 k.220). Jan nie żył już w r. 1649 (Kośc.302 k.180v). Synowie jego: ks. Piotr, wspomniany w r. 1661 (P.186 k.231v), Stefan Domonik, który w r. 1661 występował jako siostrzeniec Anny z Tuchorzy Zbijewskiej, starościny babimojskiej (P.1072 X k.540), rodził się więc z Ossowskiej, Jan Domonik, urodzony z Biegańskiej, ochrzcz. 1629.12/VIII r. (LB Brody), wreszcie Wojciech.”.
http://teki.bkpan.poznan.pl/search.php? ... o=7&page=8
Tomku, w swoim poście między innymi napisałeś: „(…). W moim wypadku nazwisko pochodzi z ksiestwa lowickiego Krepa-domaniewice.”. Rozumiem, że frazę „z ksiestwa lowiczkego” należy czytać „z księstwa łowickiego”. W skład księstwa łowickiego łowickim wchodziła wieś o nazwie Domaniewice. Wsi o nazwie „Krepa”, tak jak Ty tą nazwę napisałeś nie odnalazłem w byłym księstwie łowickim. Niedaleko Domaniewic, to jest około 3 km, leży wieś o nazwie Krępa i taka miejscowość znajdowała się w księstwie łowickim. Zapewne chodzi Ci o wieś o nazwie Krępa. W nazwie Krępa występuje litera diakrytyczna ę. W polskim alfabecie jest dziewięć liter tworzonych za pomocą znaków diakrytycznych i są to litery: ą, ć, ę, ł, ń, ó, ś, ź, ż. Znaki diakrytyczne, diakrytyki [ starogrecki διακριτικός diakritikós „odróżniający” ] – znaki graficzne używane w alfabetach i innych systemach pisma, umieszczane nad, pod literą, obok lub wewnątrz niej, zmieniające sposób odczytu tej litery i tworzące przez to nową literę. Przykład. W Polsce występowało i nadal występuje nazwisko Bąba. W połowie XIX wieku, w pewnej parafii pan młody noszący nazwisko Bąba zawierał małżeństwo z panną o nazwisku X w jej miejscu zamieszkania. Pan młody pochodził z innej parafii. Ksiądz, może pisarz, w akcie małżeństwa zapisał, że pan młody nazywał się Baba zamiast Bąba. Spisujący metrykę nie zastosował litery diaktrytycznej ą tylko literę a. Tym sposobem pan młody, który nosił nazwisko swojego dziadka, ojca Bąba przez niezastosowanie znaku diakrytycznego przez osobę spisującą metrykę pod literą a raptem stał się wnukiem, synem kogoś o nazwisku Baba. Czy potomek wspomnianego pana młodego noszący nazwisko Baba po 171 latach chcą odszukać swoich przodków będzie szukał osób noszących nazwisko Bąba, czy może osób noszących miano Baba? To tylko taka mała dygresja.
Jak wspomniałeś osoby noszące nazwisko Bryk, Brysiewski, Bryszewski pochodziły z księstwa łowickiego. Księstwo Łowickie to XVII – XVIII wieczna, historyczna nazwa ziem leżących wokół dwóch miast Łowicza oraz Skierniewic stanowiących uposażenie biskupstwa gnieźnieńskiego. W Polsce przedrozbiorowej nazwa "księstwo łowickie" była używana jako nazwa zwyczajowa dóbr arcybiskupów gnieźnieńskich. Stała się nazwą urzędową po nadaniu jej przez cara Aleksandra I [ jednocześnie króla polskiego ], który stworzył księstwo łowickie i nadał tytuł księżnej łowickiej żonie swojego brata, wielkiego księcia Konstantego.
W XIX wieku i wcześniej ludność zamieszkująca księstwo łowickie mówiła gwarą łowicką, która między innymi cechowała i cechuje się mazurzeniem. Mazurzenie to proces fonetyczny polegający na wymawianiu zamiast spółgłosek dziąsłowych cz, sz, ż, dż głosek zębowych: c, s, z, dz. Zatem, nazwa osobowa Bryszewski w zamazurzonej formie powinna brzmieć Brysewski.
W księstwie łowickim nie było miejscowości o nazwie Bryszew albo Bryszewo, albo Brzyszew, albo Brzyszewo. Około 90 km od wsi Krępa w byłym księstwie łowickim leży wieś Brzyszewo [ pierwotnie Bryszewo ], która obecnie znajduje się w gminie Chodecz.
Załóżmy, że nazwa osobowa Bryszewski została utworzona za pomocą złożonego przyrostka -ewski. Wtedy podział morfologiczny przebiegałby między podstawą słowotwórczą Brysz- a formatem -ewski [ Brysz- + -ewski = Bryszewski ]. W przypadku miana Brysewski występuje ten sam schemat: Brys- + -ewski = Brysewski.
Sufiks -ewski jest złożeniem formatu -ew- i przyrostka -ski. Jedną z cech tego przyrostka jest tworzenie strukturalnych nazw osobowych od imion [ nazwisk, przezwisk ] po spółgłoskach miękkich i historyczne miękkich [ spółgłoski miękkie: ć, ń, ś, ź, dź, a także j; spółgłoski historycznie miękkie: sz, ż, cz, dż, c, dz, n ].
Podstawą słowotwórczą nazwy osobowej Bryszewski jest temat Brysz-. Wyraz ten zakończony jest historycznie miękką spółgłoską -sz. W życiu codziennym używamy nie tylko pełnych imion. Używamy też imion skróconych, ale i imion spieszczonych różnymi przyrostkami, które zmieniały się na przestrzeni czasu. Jednym z najstarszych przyrostków, który spieszczał imiona, przeważnie imion dwuczłonowe, jest sufiks -sz, który dodawano do jednego członu imienia złożonego, na przykład Bogusław > Bogusz. Obecnie format -sz raczej nie jest stosowany do spieszczania imion. Bardzo wcześnie został on zastąpiony przez bardziej pieszczotliwy format -ś, który bardziej jest zgodny z wymową małych dzieci. Tak więc, przyrostek -ś stał się powszechnym formatem używanym do spieszczania imion męskich, żeńskich, na przykład Leoś, Zosia. W takim razie temat Brysz z dużym prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością jest spieszczonym imieniem. Tak samo jak zamazurzona jego forma Brys.
Spieszczone imię Brysz, Brys, jest też nazwisko Brysz oraz Brys, pochodzi od imienia Brykcy [ inna forma Brychcy, Brykcjusz, Brycjusz ], które jest pochodzenia celtyckiego. W Polsce znane od XII wieku [ zobacz: Kazimierz Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny, Kraków 1999, tom I, strona 56. ].
Z jakimś prawdopodobieństwem nazwisko Bryszewski mogło powstać jako forma poprawna nazwy osobowej Brysewski albo Brysiewski, które mogły być odbierane jako zamazurzone przez pisarza spisującego metryki.
Nazwisko Brysiewski.
Formant -ski używany w nazwiskach jest również rozszerzany do innych postaci na przykład do sufiksu: -i/yński, -e/ański oraz -o/ewski. Te złożone przyrostki sprawiają niekiedy pewien problem, który polega na tym, że cząstki -i/yń-, -e/ań-, -o/ew- mogą stanowić integralną część rdzenia nazwiska a nie być składową odpowiedniego formatu: -i/yński, -e/ański, -o/ewski [-o/eski ]. Przykładem takiego nazwiska jest nazwa osobowa Kowalewski, która może być nazwiskiem odmiejscowym [ szlacheckim lub nieszlacheckim ] od nazwy wsi Kowalew / Kowalewo albo nazwiskiem strukturalnym utworzonym od zawodu kowal, odpowiednio za pomocą sufiksu -ski albo przyrostka -ewski. Tak więc zawsze trzeba to mieć na uwadze ten fakt przy rozpatrywaniu genezy konkretnego nazwiska
Przyjmując, że nazwisko Brysiewski jest mianem posesywnym [ szlacheckim ] to jego granica podziału morfologicznego powinna przebiegać między tematem Brysiew- a formatem -ski [ Brysiew- + -ski = Brysiewski ]. W takim razie nazwa miejsca, od którego pochodzi nazwisko Brysiewski, tkwi w tej nazwie miejscowej. Taką miejscowością może być miejscowość o hipotetycznej nazwie Brysiew albo Brysiewo. W Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich nie odnotowano miejsc o nazwie typu Brysiew albo Brysiewo. Brak odnotowania przez słownik takiej miejscowości nie oznacza jeszcze, że takiej nie było. Mogła ona zaginąć lub zmienić nazwę na inną albo mieć inną nazwę wcześniej. Brak miejsca o pożądanej nazwie jest znaczącą przesłanką, że nazwa osobowa Brysiewski może mieć inną genezę chociaż nie musi tak być z uwagi na istnienie podobnej nazwy Bryszewo, późniejsze Brzyszewo.
Przy założeniu, że granica podziału morfologicznego przebiega między tematem Brysi- a formatem -ewski [ Brysi- + -ewski = Brysiewski ] optyka pochodzenia przedmiotowego miana zmienia się diametralnie. Jak wspomniałem wcześniej format -ewski jest złożonym przyrostkiem sufiksu -ski, który składa się z przyrostka -ew- i przyrostka -ski. Format -ew- występuje po spółgłoskach fonetycznie lub historycznie miękkich [ spółgłoski miękkie: ć, ń, ś, ź, dź, a także j; spółgłoski historycznie miękkie: sz, ż, cz, dż, c, dz, n ].
W nazwie osobowej Brysiewski między wyrazem motywującym Brys- a przyrostkiem -ewski występuje litera i. Jeśli litera „i” pojawia się za spółgłoską i przed samogłoską, jest zmiękczeniem spółgłoski występującej przed „i”. Inaczej mówiąc litera „i” jest wyłącznie graficznym znakiem miękkości i nie pełni funkcji oddzielnej głoski bo jej nie słychać. Oznacza to, iż jest de facto odpowiednikiem znaku diakrytycznego [ kreseczki, która pojawia się w literze ć, ń, ś, ź albo w dwuznaku dź ]. Zatem, piszemy Brysiewski a wymawiamy Bryśewski. Wynika z tego, że podstawą słowotwórczą miana Brysiewski jest wyraz Bryś.
Jedną z cech przyrostka -ewski jest tworzenie strukturalnych nazw osobowych od imion [ nazwisk, przezwisk ] po spółgłoskach miękkich i historyczne miękkich [ spółgłoski miękkie: ć, ń, ś, ź, dź, a także j; spółgłoski historycznie miękkie: sz, ż, cz, dż, c, dz, n ]. W słowie Bryś w wygłosie występuje spółgłoska miękka „ś”.
Bryś to imię i nazwisko. Profesor Kazimierz Rymut twierdzi, że imię Bryś pochodzi od imienia Brykcy [ zobacz: Kazimierz Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999 ]. O imieniu Brykcy pisałem wcześniej.
Nie mniej prawdopodobnym motywem nazwiska Brysiewski może być imię Bryś [ Brys ], które jest inną formą spieszczonego imienia Gabryś. Gabryś jest spieszczeniem imienia Gabriel [ Brys, Bryś < Gabryś < Gabriel ]. Imię Gabriel znane jest w Polsce od XII wieku.
Tomku, wnioski już pozostawiam Tobie.
Pozdrawiam – Roman. |
|
|
| |
|
|
|
|
|
Wladyslaw_Moskal |
|
|
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Bryk i Brys.
Wysłany: 12-05-2021 - 04:04
|
|
Dołączył: 25-04-2008
Posty: 1540
Status: Offline
|
|
|
tomes napisał:
Witam, prosiłbym o wyjaśnienie nazwiska Bryk/brysiewski/bryszewski. Dziekuje.
Witam,
dodam do prosby Tomka "o wyjaśnienie nazwiska Bryk/brysiewski/bryszewski" moje 5 groszy, z tym, ze wg mnie mamy do czynienia z dwoma, calkowicie roznymi, starozytnymi nazwaniami Bryk i Brys.
1.- Nazwanie/nazwisko Bryk wedlug strony Forebears=Przodkowie jest obecnie nazwiskiem europejskim, o slowianskich korzeniach i powstalym na obecnych ziemiach Polski;
https://forebears.io/surnames/bryk
Wedlug Forebears w 2014 bylo w Polsce 4002 osob noszacych to nazwisko, a na Ukrainie 4232 osob, ale ... Lviv Oblast i 843 osob, wiele mowi.
Od starozytnego slowianskiego slowa "bryk", mamy obecnie liczne synonimy, miedzy innymi; wierzganie, fikanie, baraszkowanie, brykanie, podskakiwanie i tego rodzaju zachowanie decydowalo kiedys o nadaniu nazwania "bryk" niedawno narodzonemu maluchowi. Istnieje ukrainskie mazwisko Bryksyn !!!;
https://forebears.io/surnames/bryksyn
2. - Nazwanie/nazwisko Brys jest innym, ale tez starozytnym nazwaniem Slowian i Galow [Belgia, Francja];
https://forebears.io/surnames/brys
dodatkowo jest spolszczone do nazwiska Bryś i wielu innych, takze Brysiewski i Bryszewski;
https://forebears.io/surnames/bry%C5%9B
Slowo "brys" w j. walijskim i szkocko-galijskim oznacza obecnie "cos pilnego, pilny".
Synonimy slowa "pilny" takie jak; odpowiedzialny, uczciwy, obowiązkowy, porządny, staranny, pracowity, mowia bardzo duzo o prawdopodobnym niegdysiejszym znaczeniu. Isnieje tez angielskie imie i nazwisko Bryson;
https://forebears.io/surnames/bryson
In English the meaning of the name Bryson is: Noble's son.
Czyli Bryson, to syn szlachetnego czlowieka.
Przepraszam, ale polskie nazwisko Bryksy pochodzi od nazwania Bryk, a nie od "celtyckiego imienia Brykcy", nie istniejacego w Europie;
https://forebears.io/surnames/bryksy
https://forebears.io/surnames/brykcy
Serdecznie pozdrawiam - Wladyslaw |
|
|
| |
|
|
|
|
|
tomes |
|
|
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Bryk i Brys.
Wysłany: 12-05-2021 - 21:06
|
|
Dołączył: 26-05-2014
Posty: 523
Skąd: Łódź
Status: Offline
|
|
|
|
|
|
|
GZZuk |
|
|
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Bryk i Brys.
Wysłany: 12-05-2021 - 21:55
|
|
Dołączył: 16-06-2018
Posty: 252
Status: Offline
|
|
Imię Brykcjusz, spolszczone na Brykcy, istnieje i było w Polsce nadawane , przynajmniej w XVI wieku.
Zofia |
|
|
| |
|
|
|
|
|
Razniewski_Marek |
|
|
Temat postu: Re: Raźniak/Raźny/Raźniewski
Wysłany: 13-05-2021 - 11:24
|
|
Dołączył: 13-07-2012
Posty: 11
Status: Offline
|
|
Witam i dziękuję za te informacje.
Czy posiada Pan może więcej informacji (np. o rodzicach lub rodzeństwie) tej osoby? Franciszków w rodzinie paru mieliśmy, choć jeszcze na żadnego w okolicach Uniejowa się nie natknąłem.
Czy te informacje uzyskał Pan na podstawie znalezionych metryk parafialnych, skanów, etc., czy po prostu ze źródeł czy podań rodzinnych?
Robert_Kostecki napisał:
Witam,
w Uniejowie w XVIII wieku mieszkała rodzina o nazwisku Razny, w tym Franciszek Razny urodzony w 1747 roku w Uniejowie. Pod koniec XVIII wieku nazwali się Raźniakowskimi.
Robert
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
FAQ
Regulamin
Szukaj
Rejestracja
Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości
Zaloguj
