Serwis Polskiego Towarzystwa Genealogicznego

flag-pol flag-eng home login logout Forum Fotoalbum Geneszukacz Parafie Geneteka Metryki Deklaracja Legiony Straty
czwartek, 28 marca 2024

longpixel


Napisz nowy temat   Ten temat jest zablokowany bez możliwości zmiany postów lub pisania odpowiedzi
Zobacz poprzedni temat Wersja gotowa do druku Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości Zobacz następny temat
Autor Wiadomość
eifelerOffline
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwisk Fecowycz, Ficowicz, Dulak, Dul.  PostWysłany: 01-03-2021 - 14:14
Sympatyk


Dołączył: 28-02-2021
Posty: 22

Status: Offline
Pani Ewa_Szczodruch,
bardzo dziękuję za informacje.

Przyjazne powitanie
Dietmar Blum




quote="Ewa_Szczodruch"]Witam 😊

Skalbania i Skalbaniak są to dwa odrębne nazwiska o tej samej etymologii.

Pierwotnie nazwisko Skalbaniak mógł nosić syn człowieka o nazwisku Skalbania.

Skalbania - od staropolskiego skałuba, skalba ‘szpara, szczelina’.

Skalbaniak - od staropolskiego skałuba, skalba ‘szpara, szczelina’.

Źródło: Kazimierz Rymut, ‘Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny’, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001[/quote]
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Wladyslaw_MoskalOffline
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Lula, Faron, Kozyra .  PostWysłany: 01-03-2021 - 22:29
Sympatyk


Dołączył: 25-04-2008
Posty: 1537

Status: Offline
Nieco inne hipotezy pochodzenia nazwisk wczesniej omawianych.

* Nazwisko Lula.

Mamy w Europie starozytne nazwiska Lul i Lull, Lula i Lulla;
https://forebears.io/surnames/lula
https://forebears.io/surnames/lulla
podwojne "l", to zapis w jezykach po-galijskich/po-celtyckich, pojedyncze "l" to jezyki slowianskie.
Potwierdzenie podanego przez Pania Ewe znaczenia nazwiska Lula - od lulać ‘kołysać, usypiać’; od gwarowego lula ‘kołyska’, znajdujemy w poceltyckim j.angielskim, bo "lull" znaczy ukołysać, uspokajać, uciszać, zas "lullaby" to kołysanka.
Hmm ... kiedys europejskie jezyki niewiele sie roznily.

* Nazwisko Faron.

Istnieje w Europie ,takze w Polsce starozytne nazwisko Far;
https://forebears.io/surnames/far
William Artur w 1857 r, w opracowaniu "An Etymological Dictionary of Family and Christian Names" twierdzi, ze nazwiska Far, Fawr tak samo jak Mawr, w j.gaelickim i walijskim, znacza "great".
Slowo "great" w poceltyckim j. angielskim znaczy - wspaniały, znakomity, genialny, uzdolniony, itp.
Czyli kiedys galijskie i slowianskie matki nadawaly nazwanie "far" swoim maluchom.
Weddlug mnie slowianska wersja nazwania/nazwiska Faron jest dwuczlonowa; "far - on" = wspanialy on;
https://forebears.io/surnames/faron
i teorie o powiazaniu nazwiska z przeklenstwem, ja odrzucam.

* Nazwisko Kozyra.

Jednym z najwczesniej w starozytnosci udomowionych zwierzat byla ...koza, bo kozlatka mogly w czasie wedrowek przenosic na plecach nawet dzieci i nazwanie "koza" bardzo wczesnie przelozylo sie na starozytne, europejskie nazwisko Koza;
https://forebears.io/surnames/koza
Kilka koz i kozlat tworzyly stado, ktorym opiekowal sie pasterz zwany w zaleznosci od regionu Kozyra, Koziara, Kozar, Kozera, itp a pasterze cieszyli sie uznaniem i powazaniem na co wskazuje sufiks -a na koncu nazwan/nazwisk ;
https://forebears.io/surnames/kozyra
https://forebears.io/surnames/koziara
https://forebears.io/surnames/kozar
https://forebears.io/surnames/kozera

Zygmunt Gloger w swojej Encyklopedii z 1900r. pisze; " K. Estreicher, pisząc o kartach (Encyk. powsz. r. 1863, tom XIV, str. 290), że nie musiały być one w narodzie upowszechnione, skoro Wacł. Maciejowski w dziele „Polska i Ruś pod względem obyczajów i zwyczajów do połowy XVII w.” nic o nich nie wspomina, Kaz. Wł. Wójcicki również. Rastawiecki, zbierając wszystko do „Słownika malarzów”, nie znalazł żadnego śladu o krajowych iluminatorach kart. Życie bowiem łowieckie i sejmikowe, życie gwarliwej pogadanki było przeciwnem monotonności próżniaczej zabaw karcianych. Karty nie musiały być bardzo poszukiwane w narodzie, skoro zdarzało się, że całe arkusze nierozciętych używano za makulaturę do okładek książkowych."
Nieporozumieniem jest, ze zespol prof. K. Rymuta "przykryl" starozytne nazwania/nazwiska, prawie wspolczesnym
'karcianym nazwaniem', ktore moglo powstac po ... 1860 roku !.

Wladyslaw
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
YaroDanOffline
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Jarguliński  PostWysłany: 01-03-2021 - 23:09
Sympatyk


Dołączył: 06-01-2021
Posty: 146
Skąd: Wrocław
Status: Offline
Dzień dobry,

Bardzo proszę o wskazanie pochodzenia nazwiska JARGULIŃSKI.

Interesuje mnie również to nazwisko w kontekście występowania na przełomie XIX i XX w. we Lwowie.

Pozdrawiam serdecznie
Jarek
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Ewa_SzczodruchOffline
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Jarguliński  PostWysłany: 02-03-2021 - 09:00
Zasłużony
Sympatyk


Dołączył: 10-12-2006
Posty: 4116
Skąd: Toruń
Status: Offline
Witam Smile

Jarguliński - od gwarowego jargać się ‘złościć się, gniewać się’.

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

_________________
Pozdrawiam cieplutko, Ewa Szczodruch
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
ROMAN_BOffline
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Jarguliński.  PostWysłany: 05-03-2021 - 00:31
Sympatyk


Dołączył: 08-01-2012
Posty: 1192

Status: Offline
Jarku, dobry wieczór.

Subiektywne rozważania o genezie nazwiska Jarguliński.

Każde przeszłe czy współczesne nazwisko to zagadka etymologiczna, w tym i nazwa osobowa Jarguliński. Miano to kryje w sobie pochodzenie konkretnego nazwania, jego źródłosłów oraz zmiany jego znaczenia i formy w miarę upływu czasu. Rozszyfrowanie polega na odtworzenie wyjściowej postaci wyrazu, wykrycie przypuszczalnego znaczenia pierwotnego, wyjaśnienie jego dalszego rozwoju semantycznego i objaśnienie struktury morfologicznej. Badania etymologiczne opiera się często na analizie porównawczej. Bywa, że nie da się jednoznacznie ustalić pochodzenia i znaczenia konkretnej nazwy osobowej i dlatego mogą istnieć obok siebie różne genezy tego samego miana. Czasami pomocna bywa ludowa etymologia, która zazwyczaj próbuje określać pochodzenie wyrazów na podstawie podobieństwa ich formy dźwiękowej [ wymowy, brzmienia ] do innych wyrazów.
Nielekko jest bez szerszego kontekstu lub innych dodatkowych informacji wnioskować o genezie nazwiska Jarguliński. W mojej ocenie tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych, genealogicznych, słownikowych czy językoznawczych może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób i kiedy powstała konkretna nazwa osobowa oraz rozwiać różne dylematy odnoszące się do pochodzenia społecznego albo etnicznego osób noszących miano Jarguliński. Bo jak mówił profesor Kazimierz Rymut: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast, profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”. Pamiętać też trzeba, że niektóre słowa mogą pochodzić z różnych historycznych dialektów języka polskiego, w tym i z gwary. Nie można też wykluczyć, iż wspomniane miano jest reliktem wywodzącym się z języka [pra]słowiańskiego albo staropolskiego. W grę mogą też wchodzić inne języki. Zatem, i hybrydy językowe lub/i spolszczenia obcych nazw osobowych. Nie można też odrzucić przeinaczeń pisowni albo zjawisk fonetycznych występujących w języku polskim oraz innych językach.
Nazwisko należy traktować nie tylko jako element służący do identyfikacji poszczególnych osób, ale również jako zjawisko językowe. Każda nazwa osobowa jako kategoria onimiczna ustalała się i stabilizowała w określonych warunkach religijnych, administracyjno – prawnych, społeczno – środowiskowych. Nazwisko oddaje złożoność stosunków kulturowych i językowych na pograniczu i na obszarach z nim sąsiadujących oraz w miejscach gdzie występuje ludność [ osoby ] o różnej narodowości czy kulturze. Każde miano, jak wspomniałem ma charakter identyfikujący nie tylko osobniczo, ale terytorialnie oraz etnicznie. Nazwy osobowe stanowią nieodłączny element kontaktów językowych w miejscach gdzie wzajemnie się przenikają. Współżycie różnych osób, grup ludności [ narodowości ] obok siebie sprzyjało procesowi polonizacji obcego nazewnictwa osobowego na obszarze Polski. W miarę procesów asymilacyjnych nazwiska te ulegały najłatwiej upodobnieniom fonetycznym, następnie ortograficznym, aby nawet zmienić swe znaczenie. Podobne zjawisko występowało też w odwrotnym kierunku.
Przystępując do pracy nad pochodzeniem i powstaniem konkretnego nazwiska trzeba mieć zawsze na uwadze, że nie poruszamy się we współczesności, gdzie każda dorosła osoba ma dowód osobisty, numer PESEL lub/i NIP oraz trwałe, dziedziczne i nie nienaruszalne nazwisko. W wieku XVII, XVIII, a nawet w połowie wieku XIX nazwy osobowe były bardzo ruchome, elastyczne a co za tym idzie ulegały zmianie aż do ukształtowania się dziedzicznego nazwiska. W tym przypadku nazwiska Jarguliński.

W Serwisie Rzeczypospolitej Polskiej znajduje się:
• Wykaz nazwisk żeńskich występujących w rejestrze PESEL z uwzględnieniem nazwisk osób zmarłych, stan na 1 lutego 2021 roku;
• Wykaz nazwisk męskich występujących w rejestrze PESEL z uwzględnieniem nazwisk osób zmarłych, stan na 1 lutego 2021 roku.
Z obu wykazów wynika, że na dzień 1 lutego 2021 roku osób o nazwisku Jarguliński w Polsce zamieszkiwało 7, w tym: kobiet 0, mężczyzn 7.
Natomiast osób o nazwisku Jargulińska, według stanu na dzień 1 lutego 2021 roku, w Polsce było 6, w tym: kobiet 6, mężczyzn 0.
Przedstawiona przeze mnie statystyka występowania nazwiska Jarguliński na obszarze obecnej Polski dobitnie wskazuje, że ta nazwa osobowa jest bardzo rzadkim mianem.

Pani Ewa Szczodruch w swoim poście podała etymologię nazwiska Jarguliński za profesorem Kazimierzem Rymutem pisząc: „Jarguliński – od gwarowego jargać się ‘złościć się, gniewać się’.”.
Zatem, według tej genezy miano Jarguliński można z jakimś prawdopodobieństwem zaliczyć do nazw znamionujących, to jest do nazw osobowych określających daną osobę wedle jakiejś wyrazistej cechy charakteru.
Cechy charakteru to zespół cech różniących daną osobę od innych. Objawiają się one przez zachowanie, działanie, a także sposób myślenia. Tworzą osobowość człowieka i nadają mu jego indywidualny charakter. Charakterem zaś nazywamy zespół cech osobowościowych, które sprawiają, że żyjemy i zachowujemy się w określony sposób. Warunkują one nasze reakcje, kontakty społeczne oraz życiowe wybory.
Cechy charakteru dzielimy na pozytywne i negatywne. Dobre cechy to te, które cenimy u siebie, i które chcielibyśmy widzieć u drugiego człowieka, i które pozwalają mu na osiąganie sukcesu oraz nawiązywanie dobrych relacji z innymi. Złe cechy charakteru to takie cechy, które nie są pożądane, ich posiadanie nie pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu w społeczeństwie.
Jak twierdzi profesor Kazimierz Rymut nazwa osobowa Jarguliński pochodzi od gwarowego jargać się – złościć się, gniewać się. Wynika z tego, że Jarguliński to ktoś, kto często i nadmiernie złościł się, gniewał się.
Złość ( gniew ) definiowana jest przez Spielbergera jako stan emocjonalny, na który składają się uczucia różniące się intensywnością, od łagodnego rozdrażnienia, irytacji do silnej furii i wściekłości [ Spielberger, Reheiser, Sydeman, 1995; Moscoso, Spielberger, 2011 ].
Można zatem przypuszczać, że pierwszy Jarguliński to osoba, która mogła silnie odczuwać gniew, złość, wściekłość i nienawiść, i która mogła mieć trudności w kontrolowaniu emocji i zachowań. To wskazuje, że mógł on nie umieć adekwatnie i konstruktywnie radzić sobie z nimi.
Niemniej jednak miano Jarguliński zawiera w sobie przyrostek -ski albo jego złożoną postać -iński. Oba formaty są sufiksami przymiotnikowymi, które określają przynależność. W nazewnictwie polskim oraz ogólnosłowiańskim jest to przyrostek produktywny dla nazw topograficznych i dzierżawczych. Z czasem przymiotniki zawierające formant -ski zaczęły służyć do tworzenia nazwisk. Od XIV wieku nazwy tworzone za pomocą przyrostka -ski stawały się coraz bardziej powszechne, najpierw w Wielkopolsce, na Pomorzu i Mazowszu.
Zatem, wszędzie tam, gdzie była władza i pieniądze, niezbędna była ścisła identyfikacja. Dlatego najpierw nazwy osobowe zaczęły być potrzebne szlachcie, później mieszczaństwu, a na samym końcu chłopom.
Początkowo nazwiska zakończone przyrostkiem -ski [ i jego złożone formy ] były oparte na przynależności danej osoby do danego miejsca [ miejscowości ]. Wskazywało to na posiadanie danej miejscowości przez konkretnego człowieka albo na pochodzenie jego z tej miejscowości. W przypadku szlachty format -ski miał charakter posesywny [ własnościowy ] i pierwotnie mówił, że konkretny szlachcic [ rycerz ] był właścicielem [ częściowym właścicielem ] danej miejscowości. Początkowo tylko osoba pochodzenia szlacheckiego mogła posiadać na własność ziemię, wieś, osadę albo miasto. Inne stany [ mieszczański, chłopski ] nie miały takiego przywileju. Tak więc, pierwotnie odmiejscowe nazwiska na -ski przynależały tylko do szlachty. Na przykład, Jan, który był właścicielem wsi o nazwie Skolimów nazywał się Skolimowski. To nazwisko wskazywało, że posiadał on wieś o nazwie Skolimów. Początkowo odmiejscowe nazwiska szlacheckie nie były dane raz na zawsze. Ten sam Jan Skolimowski gdy kupił inną wieś, która nosiła nazwę, na przykład Miszewo, mógł stać się Janem Miszewskim. Ważniejszym dla owego Jana był jego majątek niż stały sposób identyfikowania. Taki sposób przyjmowania nazwiska czasami prowadził do tego, że ojciec i syn jego mieli różne nazwiska bo każdy z nich był właścicielem innej wsi o innej nazwie.
Z biegiem czasu format -ski [ i jego złożenia ] powoli tracił funkcję posesywności. Stawał się przyrostkiem, który mówił o tym, że dana osoba pochodziła albo mieszkała w konkretniej miejscowości. Na przykład, Roman, który mieszkał we wsi o nazwie Kozłów mógł stać się Kozłowskim. Kozłowskim mogła zostać też nazwana osoba, która w nowym miejscu zamieszkania została tak nazwana przez innych bo pochodziła z Kozłowa. Tego typu nazwiska też są odmiejscowymi nazwami osobowymi, ale nie szlacheckimi – wskazywały one tylko skąd konkretna osoba mogła pochodzić.
W dalszej kolejności nazwiska z formatem -ski i jego złożeniami zaczęły przyjmować też osoby pochodzące z niższych warstw społecznych [ mieszczanie, chłopi ]. Osoby te spostrzegły, że nazwiska zakończone na -ski nosiła szlachta. Tak więc, były one odbierane jako szlacheckie, a zatem jako godniejsze. Taki stan rzeczy spowodował, że mieszczanie i chłopi zaczęli przekształcać swoje dotychczasowe miana na nazwiska typu szlacheckiego bo były one według nich uważane za lepsze. Tak, ktoś kto nosił wcześniej miano Sikora, w jakimś momencie w dokumentach zaczął być nazywany Sikorskim a Żebo stawał się Żebrowskim, Maciej był nazywany Maciejewskim.
Zatem, dotychczasowe nazwy osobowe typu: Sikora, Żebro, Maciej zostały odpowiednio przekształcane w niby struktury szlacheckie za pomocą przyrostka -ski, -owski, -ewski. Tak utworzone nazwiska nie pochodziły już od nazwy miejscowości – stały się one tak zwanymi nazwiskami modelowymi. Natomiast format -ski i jego złożone formy stały się strukturalnymi przyrostkami nazwiskotwórczymi.
Taki stan rzeczy spowodował, że dziś jest niełatwo ustalić, czy osoba nosząca nazwiska zakończone przyrostkiem -ski [ i jego złożeń ] jest pochodzenia szlacheckiego, czy też nie jest z pochodzenia szlachcicem.
Tu powstaje pytanie, czy nazwisko Jarguliński jest:
• odmiejscową nazwą osobową typu szlacheckiego,
• odmiejscową nazwą osobową typu nieszlacheckiego,
• strukturalną nazwą osobową – nazwiskiem modelowym.
Jak wcześniej wspomniałem nazwisko Jarguliński zawiera w sobie format -ski albo -iński. W takim razie mogło zostać ono utworzone poprzez dodanie:
• przyrostka -ski do podstawy słowotwórczej Jargulin- [ Jargulin + ski = Jarguliński ],
• przyrostka złożonego -iński do podstawy słowotwórczej Jargul- [ Jargul + iński = Jarguliński ].
Przyjmując, że nazwisko Jarguliński jest odmiejscową nazwą osobową to nie może ono być mianem znamionującym.
Jeśli miano Jarguliński jest odmiejscowym nazwiskiem to z jakimś prawdopodobieństwem pochodzić może ono od nazwy miejscowej typu Jargulin. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich wydawany w Warszawie w latach 1880 – 1902 przez Filipa Sulimierskiego, Bronisława Chlebowskiego i Władysława Walewskiego nie odnotował miejscowości typu Jargulin. Tabela miast, wsi, osad Królestwa Polskiego (…) z roku 1827 też nie wymienia miejscowości typu Jargulin. Baza miejscowości kresowych też nie wymienia miejsc o nazwie typu Jargulin. W takim razie z jakimś prawdopodobieństwem można przyjąć, że nazwisko Jarguliński nie jest odmiejscową nazwą osobową. Skoro nie jest to odmiejscowe miano to może być ono nazwiskiem strukturalnym, które utworzone zostało za pomocą nazwiskotwórczego formatu -iński od innego nazwiska, przezwiska lub imienia. Tym mianem może być nazwa osobowa Jargul.

Nazwisko Jargul można było spotkać w Polsce w latach 90 XX wieku, na przykład: Jarosław Jargul, który był zawodnikiem Legii Zakopane. Startował on w dniu 30 stycznia 1992 roku w Zakopanem w II zespołowych mistrzostwach Polski w kombinacji norweskiej, gdzie w duecie ze Stefanem Habasem zajął 3 miejsce.
Miano Jargul moim zdaniem zostało utworzone z rdzenia Jarg- i przyrostka -ul [ Jarg + ul = Jargul ].
Format -ul, jak pisał Stefan Warchoł w swoim opracowaniu pt. Słowiańskie nazwy osobowe z sufiksami -ula, -ul ( na tle formacji apelatywnych ) – Onomastica XV, 1970: „( … ). Na jej podstawie można wnosić, że suf. -ula, a także -ul, -ula, był w okresie staropolskim dość produktywny. Dodawano go do podstaw imiennych jako sufiks hipokorystyczny; tworzył on również różnorodne nazwy osobowe odapelatywne. Pierwotnie były to przeważnie ekspresywa o charakterze przezwiskowym, tj. nazwy o zabarwieniu uczuciowym ujemnym, pejoratywnym, np. n. os. Chapula z roku 1584 od wyrazu chapa 'pysk, morda', Chamula ( od cham ) itp. ( … )”. ( … ). Nazwy os. z suf. -ul pochodzą przeważnie od podstaw rzeczownikowych i przymiotnikowych, a także od imion własnych. ( … ). (…). Mając w tej chwili na uwadze całość przedstawionego wyżej materiału polskiego chciałbym jeszcze raz podkreślić, że przy tworzeniu nazw osobowych szczególnie produktywne okazały się suf. -ula i -ula. Dość produktywny jest również suf. -ul, natomiast -uł wystąpił zaledwie 5 r. ( … ). Konfrontując nazwy osobowe np. z nazwami własnymi krów, z nazwami córek i żon oraz z niektórymi apelatywami głównie z suf. -ula i -uła doszliśmy do wniosku, że sufiksy te tworzyły
w przeszłości przede wszystkim nazwy o silnym zabarwieniu uczuciowym ujemnym, zaś suf. -ula pełnił też funkcję sufiksu hipokorystycznego lub w ogóle kształtował tzw. melioratywa ( … ). Liczne n. os. z tymi sufiksami brzmią wprost identycznie jak odpowiednie apelatywa lub imiona własne osób lub np. krów, por. dla przykładu: Babula, Bachula, Matula, Rogula, Wargula obok Wargula itp. W większości są to pierwotne nazwy znamionujące, określające daną osobę wedle jakiejś uderzającej cechy ( fizycznej lub charakteru ) z silnie zaznaczoną ekspresywnością. W mniejszym stopniu uwaga ta dotyczy n. os. z suf.-ul, który pod względem swej ekspresywności od początku był chyba mniej wyrazisty i dlatego m.in. rzadszy w użyciu ( … ).
W takim razie pierwotnie miano Jargul z dużym prawdopodobieństwem było znamionującą nazwą osobową, która określała daną osobę wedle jakiejś uderzającej cechy ( fizycznej lub charakteru ) z silnie zaznaczoną ekspresywnością. W tym miejscu można zapytać, jak to była cecha? Odpowiedzi na to pytanie udzieliłem na początku mojego postu. Niemniej jednak rozwinę jeszcze trochę ten temat.
Jan Bystroń w swoim opracowaniu pt. O mowie polskiej w dorzeczu Stonawki i Łucyny w księstwie Cieszyńskim, które ukazało się w roku 1887 w publikacji pt. Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, w tomie XII na stronie 1 – 110, zawarł słowniczek [ strona 85 – 108 ], w którym zawarł frazę „jargać śe”, która znaczy „gniewać się, przyswojone z ärgern”.
Ärgern to niemiecki wyraz, który znaczy: gniewać lub złościć się na kogoś.
Aleksander Brückner w swoim Słowniku języka polskiego, który został wydany w Krakowie, w roku 1927 pisał: „jargać się, jargotać, jargolić, ludowe, o 'sprzeczce, grzechotaniu, hałasowaniu’; szkolne, od argumentów, arguere, albo od ergo, ‘więc’: >by się wszyscy doktorowie argowali<, pieśń miłosna przed r. 1550.”.
Teodor Kosch w eseju pt. Symboliczne Przed Litery „J” i „I”, czyli esej o życiu i śmierci między innymi pisał: „(…). Jargać się, Jargolić przed 1550 r. oznaczało śpiewać miłośnie. (…).”.
Aneta Piechnik w opracowaniu pt. Wizerunek kobiety i mężczyzny w językowym obrazie świata ludności wiejskiej ( na przykładzie gminy Zakliczyn nad Dunajcem ), które zostało wydane w Krakowie, w roku 2009 przez Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego na stronie 202 pisała, że jargał to kłótliwa osoba, która często zmienia zdanie; jargał, rzeczownik od jargać się = ‘gniewać się, kłócić, drzeć się’.
Zatem, Jargul to nazwisko, które pochodzi od przezwiska Jargul a ono od wyrazu pospolitego jargul w znaczeniu opisanym przeze mnie powyżej.

W mojej ocenie nazwisko Jarguliński jest strukturalną i modelową nazwą osobową utworzoną na wzór nazwiska szlacheckiego poprzez dodanie nazwiskotwórczego formatu -iński do miana Jargul.

W swoim poście napisałeś też: „Interesuje mnie również to nazwisko w kontekście występowania na przełomie XIX i XX w. we Lwowie.”. Rozumiem, że nazwisko Jarguliński występowało na przełomie XIX i XX wieku we Lwowie.
Szkoda, że nie wspomniałaś, czy miało ono oboczne formy zapisu. Jakiego wyznania była pierwsza osoba nosząca miano Jarguliński i do jakiej grupy społecznej i etnicznej należała? Jak nazwisko było zapisywane w metrykach w okresie rozbiorów Polski [ dotyczy j. rosyjskiego, j. niemieckiego i łaciny ]. Nic też nie napisałeś o tym, czy osoby noszące nazwę osobową Jarguliński były stałymi mieszkańcami Lwowa, czy i kiedy i z jakiego miejsca w ówczesnej Polsce przybyli do Lwowa. Takie informacje i inne dane pozwoliłyby osadzić tą nazwę osobową w odpowiednim kontekście i na jego podstawie wnioskować o jego genezie, w tym i jego występowaniu we Lwowie.
Moim zdaniem bez tych danych trudno jednoznacznie stwierdzić jak to nazwisko, raczej osoby je noszące znalazły się we Lwowie na przełomie XIX i XX wieku.

To tylko moja hipoteza o etymologii nazwiska Jarguliński. Mam nadzieję, że moje informacje pomogą Ci w dalszych badaniach nad historią i genealogią osób noszących przedmiotową nazwę osobową.


Pozdrawiam – Roman.
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
dejw92Offline
Temat postu: Znaczenie nazwiska Cocyk  PostWysłany: 07-03-2021 - 13:22
Sympatyk


Dołączył: 16-11-2020
Posty: 23

Status: Offline
Witam

Proszę o pomoc w odszukaniu znaczenia nazwiska Cocyk.

Z góry Dziękuję za pomoc
Pozdrawiam Dawid
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Wladyslaw_MoskalOffline
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Cocyk, Cocek i Cioczek.  PostWysłany: 08-03-2021 - 03:39
Sympatyk


Dołączył: 25-04-2008
Posty: 1537

Status: Offline
dejw92 napisał:
Witam

Proszę o pomoc w odszukaniu znaczenia nazwiska Cocyk.

Z góry Dziękuję za pomoc
Pozdrawiam Dawid

Witaj Dawidzie,

nie znalazlem pochodzenia nazwiska Cocyk w polskich zrodlach, wobec czego przedstawiam Tobie moja hipoteze pochodzenia polskich nazwisk Cocyk, Cocek i Cioczek.

Te niezbyt liczne, bardzo stare polskie nazwiska, znaczace to samo, ale nieco inaczej zapisywane - Cocyk, Cocek i Cioczek [najmlodsze];
https://forebears.io/surnames/cocyk
https://forebears.io/surnames/cocek
https://forebears.io/surnames/cioczek
mozna wiazac z nazwa, znanej juz naszym przodkom ok. 6 tysiecy lat temu rosliny, ktora dostarczala smakowitego "ziarna" dla wielu potraw.

Polskie nazwanie/nazwisko Cocyk mozna wiazac z chorwackim nazwiskiem Čočić;
https://forebears.io/surnames/%C4%8Do%C4%8Di%C4%87
i dosyc licznym serbo-bosniackim Ćoćić;
https://forebears.io/surnames/%C4%87o%C4%87i%C4%87
zapisywanymi wedlug wspolczesnych regul.

Polskie nazwanie/nazwisko Cocek mozna wiazac z czesko-chorwackim nazwiskiem Čoček;
https://forebears.io/surnames/%C4%8Do%C4%8Dek
i wspolczesny, czeski zapis nazwiska Čoček oznacza ... soczewicę !!!.

Zatem wymienione staro-slowianskie nazwania/nazwiska dotycza kogos, kto uprawial i zbieral soczewicę, przygotowywal z niej potrawy .. lub malucha, ktory byl od urodzenia wielbicielem potraw z soczewicy [archeolog Goran Pavlovic twierdzi, ze kiedys róg tura zastepowal obecna butelke ze smoczkiem !].

Soczewica jest jedną z najdawniej uprawianych roślin, na ziemiach polskich uprawiana była już w neolicie;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Soczewica_jadalna
Na terenach Polski neolit trwał w latach 5200–1900 p.n.e, czyli moja sugestia o powstaniu nazw "cocyk", "cocek" takze "cioczek" ok. 6 tysiecy lat temu jest uzasadniona;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Neolit

Od tych nazw powstaly wspolczesne polskie i balkanskie nazwania/nazwiska "Soczewa", "Soczewica" i "Sočivica";
https://forebears.io/surnames/soczewica
https://forebears.io/surnames/so%C4%8Divica

Pozdrawiam - Wladyslaw
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
KarinaAresOffline
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Wawoczny, Matras  PostWysłany: 08-03-2021 - 13:36


Dołączył: 02-12-2020
Posty: 4

Status: Offline
Dzień dobry,
proszę o pomoc przy odkryciu pochodzenia nazwisk Wawoczny i Matras.
Bardzo dziękuję
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Ewa_SzczodruchOffline
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Wawoczny, Matras  PostWysłany: 08-03-2021 - 16:17
Zasłużony
Sympatyk


Dołączył: 10-12-2006
Posty: 4116
Skąd: Toruń
Status: Offline
Witam Smile

Matras 1698 - w grupie nazwisk pochodzących od łacińskiego mater ‘matka’ lub od Mateusz lub od matras ‘poduszka’.

Wawoczny - od imienia Wawrzyniec, od łacińskiego Laurentius, to od nazwy miasta Laurentum. W Polsce imię znane do XIII wieku, polonizowane jako Ławrzyniec, Wawrzeniec, Wawrzyniec.

Źródło:Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

_________________
Pozdrawiam cieplutko, Ewa Szczodruch
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
kamfiOffline
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Wawoczny, Matras  PostWysłany: 09-03-2021 - 20:00


Dołączył: 12-01-2021
Posty: 3

Status: Offline
Dobry wieczor,

czy moglabym poprosic Panstwa o podanie etymologii nazwiska de Gelnow Ozimkiewicz?
Przed wojna moja rodzina zyla na Podolu, ale nie jestem pewna, czy w XVIII w. nie przywedrowali tam z Malopolski/Podkarpacia. Z gory bardzo dziekuje!

Pozdrawiam serdecznie
Anna
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
KarinaAresOffline
Temat postu:   PostWysłany: 10-03-2021 - 08:38


Dołączył: 02-12-2020
Posty: 4

Status: Offline
Bardzo dziękuję za odpowiedź!
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Ewa_SzczodruchOffline
Temat postu:   PostWysłany: 10-03-2021 - 11:01
Zasłużony
Sympatyk


Dołączył: 10-12-2006
Posty: 4116
Skąd: Toruń
Status: Offline
Witam Smile

Gelnow - nie znalazłam Sad

Ozimkiewicz - od staropolskiego ozimek ‘młode zwierzę urodzone przed zimą’.


Źródło:Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

_________________
Pozdrawiam cieplutko, Ewa Szczodruch
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
LaLunaOffline
Temat postu: Nazwisko Zawodiło  PostWysłany: 13-03-2021 - 22:22
Sympatyk


Dołączył: 13-03-2021
Posty: 25

Status: Offline
Witam

Niedawno zbudowałam swoje drzewo genealogiczne. Z informacji, które udało mi się zdobyć dowiedziałam się, że najstarsze osoby z mojego drzewa (lata 1800) noszą nazwisko Zawodiło. Niestety, nie znam dokładnego miejsca pochodzenia tych przodków poza tym, że mieszkali oni na Polesiu. Nazwisko z biegiem czasu ewoluowało:
Zawodiło>Zawadziło>Zawadziłło

Nie mogę znaleźć żadnej informacji na temat pochodzenia nazwiska Zawodiło. Szukałam go po rosyjsku (Заводило) i po Białorusku (Заводіло) jednak nie znalazłam żadnych konkretów. Znalazłam tylko to, że w języku rosyjskim słowo заводила jest tłumaczone jako prowodyr/cheerledarka.

Czy ktoś spotkał się już z tym nazwiskiem? Czy wskazuje ono na rosyjskie pochodzenie rodziny czy jest po prostu jakimś polskim dialektem z okolic Polesia?
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
MaciekAnOffline
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Pasoń  PostWysłany: 15-03-2021 - 11:16
Sympatyk


Dołączył: 09-02-2021
Posty: 172

Status: Offline
Dzień dobry,
Zwracam się z prośbą o pomoc w ustaleniu genezy nazwiska Pasoń. Nazwisko to występuje w okolicach Opola oraz ziemi sądeckiej, zwłaszcza okolice Moszczenicy Niżnej, Starego Sącza, Podegrodzia. W kręgu moich zainteresowań znajduje się ten drugi obszar. Może ktoś z Państwa trafił kiedyś na informacje o pochodzeniu ww. nazwiska, jego źródłosłów etc? Za wszelkie informacje będę niezmiernie wdzięczny. Z góry serdecznie dziękuję.


Pozdrawiam
Maciek
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Ewa_SzczodruchOffline
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Pasoń  PostWysłany: 15-03-2021 - 18:55
Zasłużony
Sympatyk


Dołączył: 10-12-2006
Posty: 4116
Skąd: Toruń
Status: Offline
Witam Smile

Pasoń - od pas ‘długi, wąski kawałek skóry’, pasać ‘paść’, niektóre od Pasz.

Źródło:Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

_________________
Pozdrawiam cieplutko, Ewa Szczodruch
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Wyświetl posty z ostatnich:     
Skocz do:  
Wszystkie czasy w strefie GMT - 12 Godzin
Napisz nowy temat   Ten temat jest zablokowany bez możliwości zmiany postów lub pisania odpowiedzi
Zobacz poprzedni temat Wersja gotowa do druku Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości Zobacz następny temat
Powered by PNphpBB2 © 2003-2006 The PNphpBB Group
Credits
donate.jpg
Serwis Polskiego Towarzystwa Genealogicznego zawiera forum genealogiczne i bazy danych przydatne dla genealogów © 2006-2024 Polskie Towarzystwo Genealogiczne
kontakt:
Strona wygenerowana w czasie 0.873858 sekund(y)