| Autor |
Wiadomość |
wolenski_pipis |
|
Temat postu: Drobna szlachta – kilka cytatów IV.
 Wysłany: 20-02-2021 - 12:29
|
|
Dołączył: 05-04-2011
Posty: 336
Status: Offline
|
|
Stanisław Dziadulewicz, umieszcza w swym dziele sporo przykładów na ubożenie szlachty, w tym przypadku szlachty tatarskiej. Problem ten nie dotyczył tylko szlachty drobnej, ale dotykał też rodziny książęce (kniaziowskie), jak Alejewiczowie, Bielawscy, Bierbaszowie, Eljasewiczowie, Michałowscy, Osmolscy oraz Ostryńscy.
Abdulewicz – Więcej wzmianek (po 1663 roku) w źródłach archiwalnych o tej rodzinie nie znaleźliśmy. Istnieje ona podobno po dziś dzień w wileńszczyźnie, zapewne bardzo podupadła, skoro żaden z jej członków nie legitymował się ze szlachectwa w początkach XIX stulecia.
Alejewicz – Zapewne książęcy ten ród musiał bardzo podupaść ostatniemi czasy pod względem majątkowym i jąć się rzemiosła lub furmaństwa po małych miasteczkach, skoro tradycja o jego pochodzeniu mogła w taki sposób zaginąć.
Alichniewicz – Zapewne oni to przyjęli chrzest, gdyż w XVII-ym wieku o Tatarach tego nazwiska głucho zupełnie, natomiast, poczynając od końca XVII-go wieku w aktach wileńskich pojawiają się jacyś Alichniewicze „sławetni”…
Bielawski – Rodzina książęta. Bielawscy muzułmanie podobno istnieją do dziś w ziemi wileńskiej, jako drobni rolnicy i ogrodnicy.
Bierbasz – Odtąd (po 1488 roku) o Bierbaszach (kniaziach) przez czas dłuższy głucho zupełnie – wiadomo jeno, że jeszcze w XVII-em stuleciu byli bojarami Radziwiłłów i tytułu nie używali, i dopiero do prerogatyw stanu szlacheckiego zostali przypuszczeni przywilejem króla Zygmunta III z roku 1630-go. W tym przypadku było to raczej przywrócenie szlachectwa, gdyż zarówno prace Trelińskiej, jak i Wdowiszewskiego, o tym nazwisku nie wspominają. Uruski wymienia ich pod hasłem Birbasz, i twierdzi, że „ostatni kniaź Birbasz - Michał Iwanowicz Juchnowicz, umarł w XVI, czy też w początkach XVII stolecia”. Myli się jednak, gdyż w 1733 roku pod hasłem Juchniewicz, wymieniony został Jan Tadeusz Juchniewicz Bierbasz kniaź, wśród stronników Augusta III. Wolff, zamieszcza o nich krótka informację, będącą zaprzeczeniem informacji Uruskiego – Kniaziowie Jan, Sebastian, Kazimierz, Mikołaj, Florian i Stanisław Juchniewicze Bierbasz, w sprawie z instygatorem, otrzymują w 1720 r. list żelazny i konfirmację przywileju króla Zygmunta III.
(Uruski Seweryn - Rodzina, Herbarz szlachty polskiej, tom I–XVI, Warszawa 1904–1938., tom I str. 217; Rocznik Towarzystwa Heraldycznego, tom I-XI, 1910-32., tom I str. 82; Józef Wolff – Kniaziowie litewsko-ruscy od końca czternastego wieku, Warszawa 1895., str. 637).
Bogdanowicz – Bogdanowicze, (o których przez resztę XVII-go i przez całe XVIII stulecie głucho zupełnie), podupadli majątkowo i jęli się z czasem handlu i rzemiosła w małych miasteczkach ziemi mińskiej.
Bohuszewicz – Tuhan-Baraaowski w swoich notatach zalicza ich do prostych nogajów, widocznie dlatego, że z biegiem czasu podupadli majątkowo, zajmują się rzemiosłami, posiadłości ziemskiej nie mają, i żaden z nich nie wywiódł się w wieku XIX-ym ze szlachectwa. W początkach XIX-go stulecia, rozpływają się Bohuszewicze w masie gminu tatarskiego małomiasteczkowego już zupełnie.
Chaźbijewicz – Tuhan-Baranowski, zalicza ich do rzędu niezamożnych Muślimów drobnych zagrodników wiejskich, zajmujących się ogrodnictwem i uprawa tytoniu. Oczywiście, względne zubożenie rodziny wpłynęło na zanik tradycji o jej pochodzeniu istotnem.
Dajnowski – Odtąd (po 1679 roku) o Dajnowskich głucho w źródłach archiwalnych zupełnie. Istnieją podobno po dziś dzień, jako drobni rolnicy w okolicach Trok.
Dańcewicz – (Dańcewicze po 1631 roku). I tej linii ślady w źródłach archiwalnych giną zupełnie. Dańcewicze istnieją po dziś dzień, jako drobni zagrodnicy w ziemi grodzieńskiej.
Dżafarewicz – Dżafarewicze z biegiem czasu spadli do rzędu prostych zagrodników i drobnych rzemieślników, w jakiej kondycji pozostają do dziś dnia.
Eljasewicz – A dziś żyją ci Eljasewicze w takiej np. nędznej mieścinie jak Iwje i zajmują się tam takiemi podrzędnemi rzemiosłami, jak: garbowaniem skór lub furmaństwo, i to zapewne było przyczyną, że ich Assanczukowiczów (potomków książąt Assanczukowiczów), książąt, murzów i begów, zaliczył Tuhan-Baranowski do pospolitego gminu tatarskiego.
Jakubowski – Od drugiej połowy XVI-go stulecia Jakubowskich w źródłach archiwalnych wyśledzić trudno. Widocznie podupadli majątkowo i zaczęli trudnić się rzemiosłem i furmaństwem.
Janczura – Odtąd (po 1631 roku) o Janczurach głucho zupełnie: widocznie bardzo podupadli majątkowo. Zajmowali się m.in. garbarstwem.
Januszewski – Naturalnie takie rozdrobnienie własności ziemskiej musiało się odbić fatalnie na Januszewskich, którzy odtąd rozpływają się w masie drobnych zagrodników tatarskich w ziemi wileńskiej, przestają widocznie służyć wojskowo, gdyż wszelki ślad o nich w tej dziedzinie ginie, stopniowo, jak inni ich współbracia, zaczynają zajmować się rzemiosłami. (…) Tak już bardzo zdążyli Januszewscy zlać się z gminem…
Kobyzewicz – Przenieśli się w XVI-em stuleciu do Kijowa, gdzie zapewne już ochrzczeni, zajęli się handlem i zdobyli poczesne miejsce wśród tamecznego mieszczaństwa.
Komorowski – Potomstwo rzeczonych Andrzeja i Macieja Komorowskich (po1567 roku), przyjąwszy chrzest, zajmowało się widocznie handlem lub rzemiosłem i prawa szlachectwa po przyłączeniu Podlasia do Korony utraciło, jak to widać z faktu, że Jan Komorowski, rodem z Podlasia, niewątpliwie należący do rodziny omawianej, major w pułku buławy wielkiej koronnej, otrzymał w roku 1790-ym na sejmie wielkim nobilitację. Otrzymał on herb Skorowa. Herb Skorowa – w polu czerwonym na murawie lew wspięty złoty trzymający trójkąt czarny z gałką ołowianą na sznurku błękitnym. W klejnocie mąż z gołą głową w pancerzu łuskowym, z mieczem w prawej ręce.
(Tadeusz Gajl – Nowy herbarz polski, Gdańsk, Gdynia 2016, str. 364; Zygmunt Wdowiszewski, Regestry nobilitacji w Polsce (1404-1794), w Materiały do biografii genealogii i heraldyki polskiej, tom IX, Buenos Aires – Sztokholm, 1987., str. 201).
Korycki – Potomstwo Bogdana Koryckiego widocznie już w początkach XVII –go stulecia wyzbyło się swej cząstki w Korycy, zachowując na pamiątkę jedynie nazwisko. Głucho też o nim w źródłach archiwalnych zupełnie. Zapewne, osiedliwszy się w którejś z mieścin na Litwie, zajęło się jakimś przemysłem (najprędzej furmaństwem) i rozpłynęło się powoli w masie gminu tatarskiego, co pociągnęło za sobą zupełny zanik tradycji o pochodzeniu istotnem rodziny omawianej.
Kujbeda – Kujbedowie, zubożeli majątkowo, zajmowali się rzemiosłem.
Michałowski – Tuhan-Baranowski wywodzi Michałowskich od prostych nogajów. Widocznie upadek materialny rodziny omawianej wpłynął na taki zanik tradycji o ich pochodzeniu właściwem od Siejciów (książąt) i nawet przewodniczeniu przez lat kilkadziesiąt osobnej chorągwi kleckiej, wyłonionej z jałoirskiej.
Mielecki – Więcej (po 1567 roku), o rodzinie omawianej wzmianek w źródłach archiwalnych nie ma; podobno egzystuje jeszcze dziś w okolicach Trok, bardzo zubożała i na niskim szczeblu społecznym.
Murzicz – Ten upadek materialny licznej (rozrodzonej) rodziny dał naturalnie pochopnie Tuhan-Baranowskiemu do zaliczenia Murziczów do nogajów – nieszlachty, bez zwrócenia uwagi na przydomek „Murza”, jakiego stale używali od dawna i z jakim się wywiedli w roku 1819-tym przed deputacją wileńską.
Osmolski – Podupadli majątkowo, i odtąd o kniaziach Osmolskich przez czas dłuższy głucho. Tak w XVII i XVIII stuleciach upadały możne rody tatarskie.
Ostryński – Przed Aziubekowiczami Ostryńskimi (książętami) stanęły do wyboru: bądź zmiana wiary ojców, bądź emigracja, bądź wreszcie bieda i, co za nią idzie, całkowite usuniecie się z widowni. Jak się zdaje, wybrali to ostatnie i… giną nam z oczu zupełnie.
Ponarski – Odtąd (po 1631 roku) w źródłach archiwalnych ślady Ponarskich giną; nie wygaśli jednak, a żyją po dziś dzień, zubożeli, w ziemi mińskiej.
Poskiewicz – Odtąd (po 1631 roku), o rodzinie omawianej w źródłach archiwalnych głucho… Podobno, zubożała, istnieje po dziś dzień w ziemi wileńskiej.
Reczypowicz – Dalej (po 1643 roku), o Reczypowiczach głucho zupełnie. Ponieważ istnieją do dziś dzień jako drobni zagrodnicy w Iwju, upadek ich materialny musiał się zacząć w pierwszej połowie XVIII-go wieku w czasach, w ogóle krytycznych dla muślimów litewskich, a to wpłynęło znów na wsiąknięcie ich w szarą masę tatarską, zajmująca się rzemiosłem i furmaństwem.
Rotkiewicz – Ibrahim Rotkiewicz w roku 1832-im trudnił się garbarstwem w Raduniu.
Rudziewicz – Licznie stosunkowo rozrodzeni Rudziewicze podupadli majątkowo, to też w ciągu XVIII-go stulecia dość o nich głucho.
Safjanowicz – Więcej o Safjanowiczach (po 1773 roku), zebrać się nie udało, Egzystują podobno po dziś dzień, jako skromni zagrodnicy.
(Stanisław Dziadulewicz - Herbarz rodzin tatarskich w Polsce, Wilno 1929., str.
4, 20, 65, 67, 70, 71, 83, 92, 93, 101-103, 117, 121, 124, 125, 159, 185, 215, 216, 229, 245, 246, 253, 254, 266, 273, 278, 283, 369, 378, 410-412).
Pozdrawiam Marek Woliński |
|
|
| |
|
|
|
 |
|
Litwos |
|
|
Temat postu: Re: Drobna szlachta – kilka cytatów IV.
Wysłany: 20-02-2021 - 13:58
|
|
Dołączył: 25-03-2016
Posty: 738
Status: Offline
|
|
|
wolenski_pipis napisał:
Janczura – Odtąd (po 1631 roku) o Janczurach głucho zupełnie: widocznie bardzo podupadli majątkowo. Zajmowali się m.in. garbarstwem.
Akurat to nazwisko rzucilo mi sie dzisiaj w oczy przegladajac metryki w par. Podbrzezie z poczatku 19. wieku. |
_________________
Pozdrawiam
Robert
|
| |
|
|
|
|
|
jart |
|
|
Temat postu: Re: Drobna szlachta – kilka cytatów IV.
Wysłany: 20-02-2021 - 16:12
|
|
Dołączył: 03-06-2011
Posty: 1068
Status: Offline
|
|
| Nie stara książka Adama Leszczyńskiego może być dobrą lekturą (nie odbierac jak biblię, ale...). |
_________________
pozdrawiam
Artur
Poszukuję rodzin: Jastrzębski, Olbryś, Pskiet – par. Jasienica; Sitko/Sitek lub Młynarczyk, Pych – par. Długosiodło; Łaszcz, Świercz, Szczęsny, Ciach, Kapel – par. Wyszków; te nazwiska także w par. Jelonki
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
FAQ
Regulamin
Szukaj
Rejestracja
Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości
Zaloguj
