Serwis Polskiego Towarzystwa Genealogicznego

flag-pol flag-eng home login logout Forum Fotoalbum Geneszukacz Parafie Geneteka Metryki Deklaracja Legiony Straty
piątek, 29 marca 2024

longpixel


Napisz nowy temat   Ten temat jest zablokowany bez możliwości zmiany postów lub pisania odpowiedzi
Zobacz poprzedni temat Wersja gotowa do druku Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości Zobacz następny temat
Autor Wiadomość
Waldemar_StankiewiczOffline
Temat postu: Spolszczenie nazwiska - Musiał ?  PostWysłany: 23-10-2019 - 10:05
Sympatyk


Dołączył: 09-03-2008
Posty: 344

Status: Offline
"Nazwisko Musiał pochodzi od czasownika musieć, czyli: 1. być zmuszonym, koniecznością zniewolonym, 2. być zmuszonym iść, udać się („Chłopak musiał z pismem do dworu”), 3. mieć obowiązek, powinność, 4. musi = należy, trzeba, zob. tzw. Słownik warszawski języka polskiego, red. J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, t. II, s. 1074. To bardzo stara nazwa osobowa odnotowano ją już w 1548 roku, K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 2001, t. II, s. 126."

Pozdrawiam,
Waldemar
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość Odwiedź stronę autora  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Virg@Offline
Temat postu: Musiał  PostWysłany: 23-10-2019 - 13:03
Sympatyk


Dołączył: 19-03-2009
Posty: 780

Status: Offline
Musiał (oraz oboczność Musioł 1548), jak podaje Kazimierz Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 2001, t. II, s. 126, nazwa osobowa odnotowana w dokumentach na terenie Polski już w 1548 roku – pochodzą też od niemieckiej nazwy osobowej Mus lub Musch, te od Moyses.

Jako że litera "ł" występuje również w innych językach (np. dolnołużyckim, górnołużyckim) trudno jednoznacznie stwierdzić czy ktoś, gdzieś, kiedyś spolszczył tę nazwę osobową, tj. uczynił jej pisownię lub wymowę zgodną z językiem polskim, czy zachowała się ona może w pierwotnej formie.

Łączę pozdrowienia –
Lidia
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
EWAFRAOffline
Temat postu: Musiał  PostWysłany: 23-10-2019 - 14:28
Sympatyk


Dołączył: 02-08-2012
Posty: 769

Status: Offline
Co konkretnie rozumiesz jako spolszczenie? Przekład z obcego na polski, jak np. Muller na Młynarz, czy spolszczenie wymowy nazwiska, jak np. Mussaj Muschal na Musiał?
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Maniek1548Offline
Temat postu: Musiał  PostWysłany: 23-10-2019 - 14:45
Sympatyk


Dołączył: 22-08-2019
Posty: 10

Status: Offline
W "nazwiskach polaków " Kazimierza Rymuta piszę że nazwisko Musiał pochodzi od niemieckich nazw Mus i Musch . Chciałbym znaleźć potwierdzenie tego oraz więcej informacji i dowiedzieć się w jakiej formie było zapisane to nazwisko.
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Marek70Offline
Temat postu: Musiał  PostWysłany: 23-10-2019 - 20:35
Zasłużony
Sympatyk


Dołączył: 22-03-2016
Posty: 10586
Skąd: Warszawa
Status: Offline
Marian,
A skąd masz pewność, że Kazimierz Rymut się nie mylił? Zajrzyj do wątku "Pochodzenie nazwisk" i zobaczysz, że nie zawsze miał rację.

_________________
Pozdrawiam
Marek
Akceptujesz moje tłumaczenie - wpisz w temacie posta OK.
"O dziękowaniu" https://genealodzy.pl/PNphpBB2-viewtopic-t-59523.phtml
"Jak napisać prośbę o tłumaczenie..." https://genealodzy.pl/PNphpBB2-viewtopic-t-12392.phtml
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Maniek1548Offline
Temat postu: Musiał  PostWysłany: 23-10-2019 - 20:45
Sympatyk


Dołączył: 22-08-2019
Posty: 10

Status: Offline
Załużmy że miał rację . I chodzi mi o to skąd miał informacje o nazwisku
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Marek70Offline
Temat postu: Musiał  PostWysłany: 23-10-2019 - 20:57
Zasłużony
Sympatyk


Dołączył: 22-03-2016
Posty: 10586
Skąd: Warszawa
Status: Offline
Virg@ napisał:
Musiał (oraz oboczność Musioł 1548), jak podaje Kazimierz Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 2001, t. II, s. 126, nazwa osobowa odnotowana w dokumentach na terenie Polski już w 1548 roku – pochodzą też od niemieckiej nazwy osobowej Mus lub Musch, te od Moyses.

Łączę pozdrowienia –
Lidia


Sprawdź w tym źródle. Może będzie jakiś odnośnik do tego nazwiska.

_________________
Pozdrawiam
Marek
Akceptujesz moje tłumaczenie - wpisz w temacie posta OK.
"O dziękowaniu" https://genealodzy.pl/PNphpBB2-viewtopic-t-59523.phtml
"Jak napisać prośbę o tłumaczenie..." https://genealodzy.pl/PNphpBB2-viewtopic-t-12392.phtml
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Virg@Offline
Temat postu: Musiał  PostWysłany: 23-10-2019 - 21:47
Sympatyk


Dołączył: 19-03-2009
Posty: 780

Status: Offline
Maniek1548 napisał:
[…] dowiedzieć się w jakiej formie było zapisane to nazwisko.
[…] skąd [prof. Kazimierz Rymut] miał informacje o nazwisku.

W Polsce to nazwisko, czyli nazwa osobowa Musiał, dziedziczona (po ojcu przez dzieci oraz przyjmowana po mężu przez żonę - współcześnie polskie prawo dopuszcza także przyjęcie przez męża nazwiska żony) i niezmienna w swojej formie słowotwórczej, fonetycznej, graficznej - powinno być zapisywane w tej samej, tj. niezmienionej formie (zgodnie z prawem stanowionym od XIX wieku).
Wcześniej, od końca XVI w. nazwy osobowe takie jak przydomki, przezwiska, miana itp. występujące od średniowiecza w dokumentach archiwalnych, opierały się na prawie zwyczajowym i przybierały różną formę nawet w przypadku tej samej osoby.
Aby dokładnie ustalić etymologię nazwiska oraz jaką formę/jakie formy przybierało i w jakim okresie, należałoby dysponować odpowiednimi materiałami źródłowymi (dokumentami archiwalnymi) i prześledzić zapisy historyczne. Nazwiska, które pojawiały się na przestrzeni dziejów, zmieniały bardzo często swoje brzmienie lub ulegały nawet daleko idącym przekształceniom.

Prof. Kazimierz Rymut, wbitny onomastyk, sam doceniał w pełni złożoność zagadnienia pisząc np.: „Całe morze nazw tkwi w rozmaitych rękopisach i drukach, których nikt nie zebrał, ani nie zbadał”, oraz: „Dla wielu bowiem nazwisk można podać dwie, a często nawet więcej etymologii”. Podkreślał też: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”.
Jak napisał Wacław Urban, w recenzji pracy Kazimierza Rymuta, Nazwiska Polaków, Ossolineum, Wrocław— Warszawa—Kraków 1991 (zamieszczonej w „Przegląd Historyczny” 83/3, 1992, s. 575):
W wielu jej zakresach oczywiście żaden z historyków nie może zabierać głosu, ale możemy to uczynić przy Rymutowych etymologiach historycznych, które nieraz budzą wątpliwości i ludzi obznajmionych z historycznymi realiami Polski i jej sąsiadów. […]
Tylko ten nie błądzi, kto nic nie robi, a Kazimierz Rymut zrobił dla naszych polskich rzeczy bardzo wiele. Pozostaje jeszcze do zrobienia „tylko” tyle, żeby historycy pospołu z onomastykami napisali dzieje naszych nazwisk.

Pozdrawiam i życzę owocnych poszukiwań –
Lidia
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
SofeiczOffline
Temat postu: Morga - Mordziak  PostWysłany: 24-10-2019 - 13:03
Sympatyk


Dołączył: 18-01-2012
Posty: 369

Status: Offline
Z mojej praktyki wynika, że wszelkie dywagacje etymologiczne należy brać w duży nawias, bo bywają mylące, nawet jeśli dotyczą nazwisk na pozór jednoznacznych.

U mnie na przykład występuje nazwisko Morga, które jest dość oczywiste i trudno tu się spodziewać jakichś komplikacji.
Jakież było moje zdziwienie, kiedy dotarłem do starszych wpisów, gdzie najstarszy przodek występuje jako ... Mordziak.

Pozdrawiam
Tomasz
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
sbasiaczOffline
Temat postu: Morga -Mordziak  PostWysłany: 24-10-2019 - 14:39
Zasłużony
Sympatyk


Dołączył: 11-02-2015
Posty: 2223
Skąd: Warszawa i okolice
Status: Offline
chyba nie trafny przykład, nie widzę w nim nic dziwnego, ktoś kto posiadał 1 morgę mógł mieć nazwanie Mordziak (od morgi) Smile
pozdrawiam
BasiaS

_________________
pozdrawiam
BasiaS
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Paulina_WOffline
Temat postu:   PostWysłany: 24-10-2019 - 15:04
Sympatyk


Dołączył: 29-09-2014
Posty: 593

Status: Offline
Witam,
ja podam przykład nazwiska mojej prababci Kajpust. U prof. Rymuta: od niemieckiej nazwy osobowej Keip, ta od średniowysokoniemieckiego kip „kłótnia, swar”
Badając księgi metrykalne doszłam do wcześniejszych wersji zapisu nazwiska: Kańpust, Kampust, czyli dawniej maślanka, mleko kwaśne Smile

_________________
Pozdrawiam, Paulina

https://genztarnowa.blogspot.com
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Wyświetl posty z ostatnich:     
Skocz do:  
Wszystkie czasy w strefie GMT - 12 Godzin
Napisz nowy temat   Ten temat jest zablokowany bez możliwości zmiany postów lub pisania odpowiedzi
Zobacz poprzedni temat Wersja gotowa do druku Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości Zobacz następny temat
Powered by PNphpBB2 © 2003-2006 The PNphpBB Group
Credits
donate.jpg
Serwis Polskiego Towarzystwa Genealogicznego zawiera forum genealogiczne i bazy danych przydatne dla genealogów © 2006-2024 Polskie Towarzystwo Genealogiczne
kontakt:
Strona wygenerowana w czasie 0.743519 sekund(y)