|
|
|
Autor |
Wiadomość |
Adam.55 |
|
Temat postu:
Wysłany: 17-04-2018 - 18:38
|
|
Dołączył: 20-12-2014
Posty: 632
Status: Offline
|
|
Dziękuję serdecznie A nazwisko Gurczak/Górczak? znane jest jego pochodzenie?
Adam |
_________________ "Przedecz historia i ciekawostki"
|
|
|
|
|
ROMAN_B |
|
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Górczak, Gurczak.
Wysłany: 17-04-2018 - 23:24
|
|
Dołączył: 08-01-2012
Posty: 1192
Status: Offline
|
|
Witaj Adamie!
Profesor Kazimierz Rymut mówił: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast, profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”.
Skoro nic nie napisałeś o historii nazwiska Górczak / Gurczak to pozostaje teoria i hipotezy. Zaproponuję Ci moje spojrzenie na ewentualną genezę tego nazwiska, raczej będą to moje rozważania.
Portal Moikrewni.pl podaje, że w Polsce osób o nazwisku Górczak jest około 1331, które mieszkają w 103 różnych powiatach i miastach. Natomiast osób o nazwisku Gurczak według tego samego portalu jest w Polsce około 62, które mieszkają w 8 powiatach i miastach. Rozmieszczenie wymienionych nazwisk na obszarze obecnej Polski możesz zobaczyć pod linkami:
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/ ... rczak.html
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/gurczak.html
Zatem, nazwa osobowa Górczak jest rzadkim mianem a Gurczak jest bardzo rzadkim nazwiskiem. Tak więc ich etymologia może być trudna do jednoznacznego zdefiniowania albo rozkodowania. Może ona być motywowana przez różne czynniki, na przykład przez miejscowy lub gwarowy temat przedmiotowej nazwy osobowej.
Moim zdaniem miano Górczak jest sufiksalną nazwą osobową, która składa się z rdzenia Gór- oraz przyrostka -czak [ Gór + czak = Górczak ]. Natomiast nazwisko Gurczak zbudowane jest z tematu Gur- i sufiksu -czak [ Gur + czak = Gurczak ].
W obu mianach występuje format -czak. Format ten jest złożonym sufiksem, który wywodzi się z sufiksu -ak. Przyrostek -ak powszechnie uważany jest za północnopolski, choć z czasem rozprzestrzenił się na całe terytorium. Za pomocą tego formatu były tworzone nazwy osobowe synów od imion, przezwisk albo nazwisk ojców. A to mówi nam, że za jego pomocą tworzone był miana patronimiczne. Odojcowskie nazwy osobowe powstawały od imion pełnych, skróconych, rzadziej tworzono je od imion matek [ nazwiska matronimiczne ]. Wróćmy do złożonego sufiksu -czak. Format ten powstawał w ściśle określonych przypadkach. Zatem, jeśli temat nazwiska przed sufiksem -ak kończył się na spółgłoskę „k” wtedy powstawał przyrostek złożony -czak, na przykład Romek + ak > Romczak albo Adamek + ak > Adamczak. I tak przez wchłonięcie spółgłoski „cz” powstał samoistny nazwiskotwórczy format -czak. Wynika z tego, że miano Górczak i Gurczak jest nazwiskiem patronimicznym. W takim razie ojcem Górczaka byłby Górek a ojcem Gurczaka byłby Gurek.
W zasadzie można by na tym zakończyć genezę nazwiska Górczak i miana Gurczak. Wiemy już, że oba nazwiska są mianami patronimicznymi, to znaczy odojcowskim. W takim razie powstały one od imienia, przezwiska lub nazwiska ojca i mówią nam, że ich pierwszy nosiciel był synem osoby, która miała na imię Górek albo Gurek.
Mniemam, że Ciebie interesuje też pochodzenie i znaczenie imienia [ przezwiska, nazwiska ] Górek oraz Gurek. Miano Gurek z dużą dozą prawdopodobieństwa graniczącego z pewnością jest błędnie zapisaną nazwą osobową Górek – nieznajomość ortografii. Osobiście jestem za takim postawieniem sprawy. Niemniej jednak może kiedyś istniało miejscowe i gwarowe słowo zapisywane pod postacią „gurek”, które miało kiedyś jakieś znaczenie, i którego znaczenie zostało zapomniane i tym samym przestało istnieć w określonym miejscu i czasie. Jego odbiciem może być nazwisko Gurczak, raczej imię [ przezwisko, nazwa osobowa, miano, apelatyw ] Gurek.
Ja, skupię się na mianie Górek i ustaleniu jego prawdopodobnego znaczenia i pochodzenia. W mojej ocenie nazwa osobowa Górek jest derywatem, to znaczy mianem sufiksalnym, które zostało utworzone przy pomocy przyrostka -ek od podstawy słowotwórczej Gór- [ Gór + ek = Górek ]. Format -ek jest bardzo starym przyrostkiem za pomocą, którego tworzono wiele słów o różnym znaczeniu. Zatem, jest on wielofunkcyjnym przyrostkiem i w zależności od funkcji jemu przypisanej w danym czasie tworzył różne znaczeniowe słowa [ nazwy ]. Format -ek tworzył i tworzy między innymi:
• nazwy osób i przedmiotów mniejszych od podstawy [ zdrobnienia, spieszczenia ], na przykład kotek, piesek, murek,
• nazwy patronimiczne [ odojcowskie ], to znaczy tworzy miana nazywające dzieci od imienia ojca, a w przypadku nieznajomości ojca od nazwiska [ imienia ] matki, na przykład Adamek - syn Adama,
• imiona skrócone od staropolskich i chrześcijańskich imion złożonych, na przykład Mietek < Mieczysław, Bronek < Bronisław,
• formacje odimienne, to jest przezwiska [ przydomki ] mające za podstawę imię albo nazwisko, na przykład Antosek < Antoni, Pietrocek < Piotr, Tworek < Tworkowski, Derpek < Derpa – apelatyw terpać ‘szarpać, potrząsać’,
• w hybrydach językowych [ funkcja strukturalna ], na przykład niemiecko – polska hybryda Fiderek < niemiecki Fider < Fi(e)drich,
• w dawnej polszczyźnie do tworzenia rzeczowników pochodzących od wyrażeń przyimkowych, na przykład podwieczorek ‘ posiłek jedzony pod wieczór’, Racek ‘ktoś kto często rumienił się’.
Podstawą słowotwórczą nazwy osobowej Górek jest zapewne rdzeń gor-. Rdzeń ten odnajdziemy, na przykład:
1.
w wielu apelatywach typu:
• góra,
• gorzeć ‘palić się’,
• gorzki,
2.
w imionach złożonych typu:
• Gorzysław,
• Gorsław,
• Gorazd,
3.
w rzeczowniku górek, gorek powstałym od wyrażenia przyimkowego, które przeszło w przezwisko Górek, Gorek.
Tak więc osoba o imieniu lub/i przezwisku albo nazwisku Górek [ Gorek ]:
• może być synem osoby o przezwisku Góra [ Gora ],
• może być skróconym i zdrobniałym [ spieszczonym ] imieniem powstałym od złożonego imienia typu Gorzysław, Gorsław, Gorazd,
• może być przezwiskiem powstałym od apelatywu gorzeć, na przykład w znaczeniu kogoś popędliwego, szybkiego, działającego bez zastanowienia,
• może być przezwiskiem powstałym od apelatywu gorzki, na przykład w znaczeniu osoby, która była lub stała się smutna, rozgoryczona, apatyczna, zniechęcona, niezadowolona z życia, albo miała zgorzkniały wyraz twarzy,
• może być mianem oznaczającym osobę mieszkającą na górze, wzniesieniu, skarpie
• itd.
Adamie, mam nadzieję, że w jakimś stopniu zaspokoiłem Twoją ciekawość o ewentualnej genezie nazwiska Górczak oraz Gurczak. To tylko moje spojrzenie na etymologię tego nazwiska, raczej rozważania i hipotezy. Może ktoś jeszcze coś doda i przytoczy inne znaczenie i pochodzenie przedmiotowej nazwy osobowej, o którą pytasz w swoim poście. Kończąc dodam, że w mojej ocenie tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych i genealogicznych może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób oraz kiedy powstała konkretna nazwa osobowa.
Pozdrawiam – Roman. |
|
|
|
|
|
Adam.55 |
|
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Górczak, Gurczak.
Wysłany: 18-04-2018 - 20:42
|
|
Dołączył: 20-12-2014
Posty: 632
Status: Offline
|
|
Serdecznie dziękuję za tak obszerne i wyczerpujące wyjaśnienie!
Pozdrawiam serdecznie.
Adam |
_________________ "Przedecz historia i ciekawostki"
|
|
|
|
|
Rasinska_Ela |
|
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)
Wysłany: 20-04-2018 - 12:10
|
|
Dołączył: 25-11-2016
Posty: 72
Status: Offline
|
|
Drodzy Forumowicze,
Zwracam sie do Was kolejny raz z prosba o pomoc, o Wasze opinie.
Jakis czas temu pisalam o dosc trudnym dla mnie do wytlumaczenia zamiennym “uzywaniu” przez moich przodkow pod koniec XVIII wieku dwoch nazwisk; Rasinski (Raszynski) / Wroclawski.
Otoz udalo mi sie “zdobyc” kilka jeszcze starszych aktow metrykalnych (lata 60-te I 70-te XVIII wieku), na ich podstawie wnioskuje, ze nazwisko Wroclawski bylo tym “pierwszym”. Niestety, sprawa nie jest prosta bo oprocz formy Wroclawski odnalazlam takze metryki z nazwiskiem Braclawski… Gdyby dotyczylo to jednej parafii pomyslalabym, ze pewnie ksiadz zle uslyszal lub zle zapisal nazwisko, ale obie formy odnalazlam w dwoch roznych parafiach, w ktorych moi przodkowie mieszkali (Poczesna i Czestochowa).
Nie jestem jezykoznawca, nie mam duzego doswiadczenia w analizie nazwisk (chociaz pewnie juz powinnam je miec ), czy sadzicie, ze rzeczywiscie mogly byc to bledy duchownych (w koncu oba brzmia podobnie, sa odmiejscowe)? Czy nazwisko Braclawski moglo byc pierwotna forma i ewoluowac w kierunku Wroclawskiego? Moze macie jeszcze jakis inny pomysl?
Bardzo chcialabym ustalic pierwotne nazwisko mojej rodziny, ale jak widac nie jest to latwe…
Bede bardzo wdzieczna za kazda podpowiedz z Waszej strony.
Serdecznie pozdrawiam,
Elzbieta |
|
|
|
|
|
zmad |
|
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)
Wysłany: 20-04-2018 - 13:41
|
|
Dołączył: 05-01-2009
Posty: 475
Skąd: Melbourne. Au
Status: Offline
|
|
Wroclawski, nie musi oznaczac, ze pochodzi od Wroclawia. W gm. Milicz polozona jest wies czy tez osada, Wroclawice. Co ciekawe jest tam rowniez po sasiedzku Braclaw. Przodkowie, byc moze z gatunku wedrowniczkow a ze nie wszystkie stany w I RP nie uzywaly nazwisk, mogli sobie nazwisko zmieniac zaleznie od nazwy miejsca w ktorym czasowa zamieszkiwali. Okreslenie wedrowniczek uzylem, bo nie wiem czym przodkowie sie zajmowali. Mogli byc wedrownymi kupcami badz owczarzami, a te zawody wymagaly przemieszczania sie w przestrzeni.
To jest tylko moja sugestia, ktora nie musi prawda.
Zbyszek Maderski |
|
|
|
|
|
Wladyslaw_Moskal |
|
Temat postu: Nazwiska Wroclawski i Braclawski
Wysłany: 20-04-2018 - 17:44
|
|
Dołączył: 25-04-2008
Posty: 1537
Status: Offline
|
|
Rasinska_Ela napisał:
Drodzy Forumowicze,
Zwracam sie do Was kolejny raz z prosba o pomoc, o Wasze opinie.
Jakis czas temu pisalam o dosc trudnym dla mnie do wytlumaczenia zamiennym “uzywaniu” przez moich przodkow pod koniec XVIII wieku dwoch nazwisk; Rasinski (Raszynski) / Wroclawski.
Otoz udalo mi sie “zdobyc” kilka jeszcze starszych aktow metrykalnych (lata 60-te I 70-te XVIII wieku), na ich podstawie wnioskuje, ze nazwisko Wroclawski bylo tym “pierwszym”. Niestety, sprawa nie jest prosta bo oprocz formy Wroclawski odnalazlam takze metryki z nazwiskiem Braclawski…
Elzbieta
Troche inny plan dedukcji.
Pisze Pani, ze nazwisko Wroclawski bylo tym "pierwszym" !!. Skoro pojawia sie nazwisko Braclawski, to tylko Pani moze sprawdzic na podstawie posiadanych metryk, czy jego ojciec faktycznie nosil nazwisko Wroclawski.
Z reguly pomylki w nazwisku poprawia metryka slubu , tzn Braclawski jako dziecko, wraca do Wroclawski jako malzonek. Wazna jest metryka zgonu i zapis nazwiska zmarlego.
Jesli tylko [!!!] w metryce slubu pojawia sie nazwisko Braclawski, jego dzieci nosza nazwisko Braclawski i umiera jako Braclawski, to ta decyzja zostal podjeta ... z premedytacja [= decyzja po dluzszym przemysleniu], bo chcial zerwac z rodzina Wroclawskich. Dlaczego ? - moze Pani juz nie znajdzie odpowiedzi.
Sadze, ze tylko Pani moze wyjasnic ten problem podmiany nazwiska i wtedy Pani wpis na Forum, pomoze innym.
Pozdrawiam - Wladyslaw |
|
|
|
|
|
Rasinska_Ela |
|
Temat postu: Nazwiska Wroclawski i Braclawski
Wysłany: 20-04-2018 - 22:07
|
|
Dołączył: 25-11-2016
Posty: 72
Status: Offline
|
|
Zbyszku, dziekuje za Twoja podpowiedz. Masz racje, moi przodkowie czesto zmieniali miejsce zamieszkania. Moze "zmiany" nazwiska sa z tym powiazane. Tak mi sie wydaje...
Wladyslawie, dziekuje za Twoj komentarz. To co piszesz ma jak najbardziej sens, jednak w przypadku moich przodkow, wydaje mi sie, przynajmniej na te chwile, troszke bardziej skomplikowane - przynajmniej jesli chodzi o uzywanie zamienne nazwisk Wroclawski / Braclawski.
Otoz moj "najlodleglejszy" czasowo, a znany mi przodek, to moj 6xpradziadek Michal Braclawski / Wroclawski / Raszynski/ Rasinski. Nie wiem z jakim nazwiskiem, ani gdzie i kiedy dokladnie urodzil sie. Na podstwie znanych mi dokumentow moge jedynie napisac, ze prawdopodobnie urodzil sie miedzy 1715 a 1720 rokiem. Nie wiem kiedy i gdzie ozenil sie, na pewno jego zona miala na imie Barbara.
Od lat 60-tych do lat 80-tych XVIII wieku Michal i Barbara chrzcili swoje dzieci pod nazwiskami Braclawski lub Wroclawski ( np. dziecko ur. pod koniec lat 60-tych w metryce zapisane zostalo jako Braclawski, syn ur. w 1776 - Wroclawski, moj 5xpradziadek Adam urodzony w 1778 roku w ksiedze chrztu zapisany zostal jako Braclawski, ostatni potomek ur. na poczatku lat 80-tych XVIII w. znowu jako Wroclawski).
Podczas spisu ludnosci wojewodztwa krakowskiego z Lat 1790/1791 pierwszy raz pojawia sie nazwisko Raszynski. Tak wlasnie cala rodzina zostala w dokumentach spisowych zapisana. Ale w latach 90-tych XVIII w. wsrod czlonkow rodziny funkcjonuje jeszcze nazwisko Wroclawski. Np. jeden z synow Michala zeni sie w 1795 r. jako Franciszek Wroclawski, pierwsze dwoje dzieci chrzci pod tym nazwiskiem, kolejne juz z nazwiskiem Rasinski / Raszynski.
Michal i Barbara w aktach zgonu (przelom XVIII i XIX w.) sa zapisani jako Rasinscy. Moj 5x pradziadek Adam, urodzony jako Braclawski (tak jak wspominalam w 1778) w 1804 roku bierze slub pod nazwiskiem Rasinski. Z tym nazwiskiem umiera, te nazwisko nosza jego potomkowie - takze ja.
Wydaje mi sie, ze gdzies pod koniec XVIII wieku - tak jak napisales - decyzja zostala podjeta; rodzina (wszystkie znane mi dzieci maloletnie i juz dorosle Michala oraz on sam) zmienila nazwisko na Raszynski / z czasem Rasinski .Nie wiem dlaczego i byc moze nigdy sie nie dowiem.
Zastanawia mnie jednak to wczesniejsze zamienne uzywanie nazwisk Braclawski i Wroclawski w metrykach dzieci Michala i Barbary... Jak wspominalam dzieci rodzily sie w dwoch roznych parafiach i w obu wystepuja te dwa nazwiska... Byc moze rzeczywiscie jest to zwiazane z miejscem pochodzenia rodziny..
Wiem, ze zmiany nazwisk w dawnych czasach nie sa czyms dziwnym, ale przypadek uzywania trzech roznych ich wersji przez jedna rodzine wydaje mi sie dosc szczegolny...
Jeszcze raz bardzo dziekuje za wszystkie Wasze komentarze, podpowiedzi.
Pozdrawiam goraco,
Elzbieta |
|
|
|
|
|
Adam.55 |
|
Temat postu: Nazwiska Wroclawski i Braclawski
Wysłany: 29-04-2018 - 17:38
|
|
Dołączył: 20-12-2014
Posty: 632
Status: Offline
|
|
Witam, proszę o informacje na temat nazwiska Szyperski.
Pozdrawiam,
Adam |
_________________ "Przedecz historia i ciekawostki"
|
|
|
|
|
Wladyslaw_Moskal |
|
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Szyperski
Wysłany: 30-04-2018 - 16:04
|
|
Dołączył: 25-04-2008
Posty: 1537
Status: Offline
|
|
Adam.55 napisał:
Witam, proszę o informacje na temat nazwiska Szyperski.
Pozdrawiam,
Adam
Witam,
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/szyperski.html
1. jesli noszacy nazwisko mieszkal na wybrzezu Baltyku, to nazwisko pochodzi od :
Szyper - 1490 od szyper ‘właściciel statku rybackiego; dowódca statku’ lub od niemieckiej nazwy osobowej Schipper, ta od średnioniemieckiego schippere, schiper ‘żeglarz’.
2. jesli noszacy nazwisko mieszkal z dala od Baltyku, to nazwisko pochodzi od;
Szyp - 1393 od staropolskiego szyp ‘strzała’ i w tym przypadku, "szyper" - to robiacy strzaly.
Wg;
http://www.stankiewicze.com/index.php?kat=44&sub=829
Pozdrawiam - Wladyslaw |
|
|
|
|
|
Jawoszek_Elzbieta |
|
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Szyperski
Wysłany: 03-05-2018 - 16:33
|
|
Dołączył: 30-08-2010
Posty: 147
Status: Offline
|
|
Prosiłabym opodanie etymologii nazwiska Bupp.
Elżbieta |
|
|
|
|
|
Wladyslaw_Moskal |
|
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Bupp.
Wysłany: 04-05-2018 - 05:50
|
|
Dołączył: 25-04-2008
Posty: 1537
Status: Offline
|
|
Jawoszek_Elzbieta napisał:
Prosiłabym opodanie etymologii nazwiska Bupp.
Elżbieta
Witam.
Niezwykle rzadkie nazwisko w Polsce i w swiecie.
W 1990 r. w Polsce tylko 4 osoby nosilo to nazwisko;
Bupp - 4 osoby, Wa[woj. warszawskie]:2, Os[ostrołęckie]:2
W 2014 dystrybucja nazwiska w swiecie wygladala tak;
http://forebears.io/surnames/bupp
Prosze o wiecej informacji o tym nazwisku,
Jest silne ukierunkowanie w Internecie na nazwisko niemiecko-zydowskie.
Pozdrawiam - Wladyslaw |
|
|
|
|
|
Jawoszek_Elzbieta |
|
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Bupp.
Wysłany: 04-05-2018 - 13:19
|
|
Dołączył: 30-08-2010
Posty: 147
Status: Offline
|
|
Wladyslaw_Moskal napisał:
Jawoszek_Elzbieta napisał:
Prosiłabym opodanie etymologii nazwiska Bupp.
Elżbieta
Witam.
Niezwykle rzadkie nazwisko w Polsce i w swiecie.
W 1990 r. w Polsce tylko 4 osoby nosilo to nazwisko;
Bupp - 4 osoby, Wa[woj. warszawskie]:2, Os[ostrołęckie]:2
W 2014 dystrybucja nazwiska w swiecie wygladala tak;
http://forebears.io/surnames/bupp
Prosze o wiecej informacji o tym nazwisku,
Jest silne ukierunkowanie w Internecie na nazwisko niemiecko-zydowskie.
Pozdrawiam - Wladyslaw
Poszukuję informacji na prośbę mojej znajomej, która o swoich przodkach nie wie zbyt dużo (więc ja też nie). Wiem, że mieszkali na warszawskiej Woli i byli ewangelikami. Sama już coś znalazłam w aktach parafii ewangelicko-augsburgskiej (odmiana nazwiska Bupp, Bubb i Bub) oraz w aktach parafii Służew (odmiana nazwiska Bob). Niestety brak mi ciągłości ale mam ciekawą informację, że jeden z Bobów zam w Krasnowoli był kolonistą, ewangelikiem i pochodził z miasta Manchaimo. To Niemcy, ale nie potrafię dookreślić jaka to naprawdę wioska. Dopiero zaczynam te poszukiwania i na razie wyłapuję wszystkich noszących zbliżone nazwisko.
Elżbieta |
|
|
|
|
|
Grazyna_Gabi |
|
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Bupp.
Wysłany: 04-05-2018 - 18:46
|
|
Dołączył: 02-01-2010
Posty: 3266
Skąd: Hamburg
Status: Offline
|
|
|
|
|
Wladyslaw_Moskal |
|
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Bupp.
Wysłany: 05-05-2018 - 04:26
|
|
Dołączył: 25-04-2008
Posty: 1537
Status: Offline
|
|
|
|
|
Jawoszek_Elzbieta |
|
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Bupp.
Wysłany: 05-05-2018 - 16:05
|
|
Dołączył: 30-08-2010
Posty: 147
Status: Offline
|
|
Dziękuję bardzo za pomoc
Elżbieta |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|