|
|
|
|
| Autor |
Wiadomość |
hagi26 |
|
Temat postu:
 Wysłany: 14-08-2016 - 00:24
|
|
Dołączył: 11-08-2016
Posty: 385
Status: Offline
|
|
Bardzo ciekawe podejście, jeszcze się z takim nie spotkałam - bronić nie mam zamiaru, bo też tylko gdybię i przyswajam informacje, które do tej pory miałam możliwość znaleźć.
Ciekawym zjawiskiem jest dla mnie także to, że występuje w aktach zamienne w formach "Skorża" i "Skorza" co daje nam jednak nacisk na to, by "r" i "z" czytać osobno, dlatego skojarzyło mi się od razu z włoskim "scorza".
Podane przez pana informacje jednak bardzo poszerzyły mi spojrzenie na to nazwisko, bardzo dziękuję! |
_________________
Pozdrawiam, Kamila
|
| |
|
|
|
 |
|
Gawroński_Zbigniew |
|
|
Temat postu:
Wysłany: 14-08-2016 - 00:33
|
|
Dołączył: 16-06-2015
Posty: 2694
Status: Offline
|
|
|
hagi26 napisał:
Bardzo ciekawe podejście, jeszcze się z takim nie spotkałam - bronić nie mam zamiaru, bo też tylko gdybię i przyswajam informacje, które do tej pory miałam możliwość znaleźć.
Ciekawym zjawiskiem jest dla mnie także to, że występuje w aktach zamienne w formach "Skorża" i "Skorza" co daje nam jednak nacisk na to, by "r" i "z" czytać osobno, dlatego skojarzyło mi się od razu z włoskim "scorza".
Podane przez pana informacje jednak bardzo poszerzyły mi spojrzenie na to nazwisko, bardzo dziękuję!
Zapytam wprost. Może gdzieś w okolicy skąd pani przodkowie pochodzą była miejscowość mająca początek nazwy typu Skaszyna, Skarżyna, Skarzewo, Skarsze, itp. itd. To jest relikt językowy związany znaczeniowo z tym co napisałem wcześniej.
Co do oboczności rz/rż to normalka. Proszę się tym nie kłopotać. Takich "kwiatków" są dziesiątki tysięcy i powie to pani każdy, kto trochę w metrykaliach siedzi. Z góry trzeba zakładać poszukując swoich przodków wszystkie wariacje pisowni nazwiska. To dopiera nasze trzy, może cztery pokolenia dokładają starań aby nazwisko nie zmieniało się ani ani wcześniej bywał luz, bluess i sponton. |
_________________
Zbigniew
|
| |
|
|
|
|
|
hagi26 |
|
|
Temat postu:
Wysłany: 14-08-2016 - 00:44
|
|
Dołączył: 11-08-2016
Posty: 385
Status: Offline
|
|
Nie, nic takiego nie ma - też na to wpadłam. Jest "Wierzbica" - co może mieć związek z moim dziadkiem i całą jego linią, którą odnalazłam z Wierzbickich, a która mieszkała niedaleko, ale ze Skorżami nie.
Już zauważyłam, moja przygoda z genealogią zaczęła się rok temu - i ucząc się na własnych błędach stwierdziłam "A może ja mam rację, a oni po prostu zrobili literówkę"? I najczęściej okazywało się, że mam rację. Na szczęście!
Co do "Skorżów" tak mi się spodobało brzmienie tego nazwiska, że uznałam, że muszę ich odnaleźć. Z metrykami się udało, dotarłam z nimi gdzieś do 1740 roku, ale żadnych ludzi, żadnych zdjęć, serce pęka. Nie tracę nadziei!
*Moderacja: Proszę nie podawaj jawnie żadnego adresu poczty elektronicznej w niezmienionej, podstawowej formie. (JarekK) |
_________________
Pozdrawiam, Kamila
|
| |
|
|
|
|
|
zaciekawiona |
|
|
Temat postu: Nazwisko KNAP
Wysłany: 16-08-2016 - 21:35
|
|
Dołączył: 16-08-2016
Posty: 2
Status: Offline
|
|
Dzień dobry
Poszukuję informacji o nazwisku KNAP. Niestety bardzo niewiele wiem o swoich przodkach, właściwie moja wiedza kończy się na pradziadkach i też jest bardzo mętna. Wszyscy pochodzili z okolic Węgrowa na Mazowszu. Niegdyś było to miasteczko żydowskie. Szukałam informacji o nazwisku Knap (Knapp, Knape - nie wykluczam że na przestrzeni lat mogło ulec zmianie). Niestety poza tym, że być może jest to nazwisko zakorzenione w niemieckim (sukiennik, tkacz, pagórek?) nie znalazłam innych informacji. Nie jest to zbyt popularne w Polsce nazwisko. Zauważyłam, że często występuje na terenie Niemiec, Słowacji, podczas wyszukiwania znajdowałam go także w kontekście żydowskich mieszkańców Polski. Będę wdzięczna za każdą wskazówkę lub trop  |
|
|
| |
|
|
|
|
|
zaciekawiona |
|
|
Temat postu:
Wysłany: 16-08-2016 - 22:08
|
|
Dołączył: 16-08-2016
Posty: 2
Status: Offline
|
|
Moze inaczej, ja bardzo rzadko spotykam sie z tym nazwiskiem
Odnalezienie przodkow, dowiedzenie sie kim byli i skad pochodzili to jedno. Chcialabym w przyszlosci poszukac takich informacji ale to wymaga czasu.
Na te chwile zalezy mi jedynie na ogólnych informacjach o nazwisku Knap pochodzenie, etymologia itd
* Moderacja Regulamin: Na tym Forum każdy post podpisujemy: imieniem, lub imieniem i nazwiskiem. Jeżeli każdorazowe podpisywanie postu jest kłopotliwe, wtedy można ustawić automatyczny podpis, który jest widoczny pod każdym wysłanym postem jak wstawić podpis. (JarekK) |
|
|
| |
|
|
|
|
|
Gawroński_Zbigniew |
|
|
Temat postu:
Wysłany: 16-08-2016 - 22:16
|
|
Dołączył: 16-06-2015
Posty: 2694
Status: Offline
|
|
Knabb i Knapp to całkiem rożne, mające całkowicie różne podstawy znaczeniowe nazwiska. Nazwiska pochodzące od Knabb faktycznie oznaczają ucznia, najczęściej ucznia tkackiego. W "Słowniku warszawskim" jest mowa o chłopaku, młodzianie, parobku itp. W czym problem? Ano w tym, że spolszczone niemieckie nazwiska od Knabb pisano jako Knap. Tymczasem nazwisko Knap pochodzi od niemieckiego Knappe = giermek, uczeń rycerski, uczeń w szkle rycerskiej itp.
Zatem bez szczegółowego ustalenia co do wieku nazwiska nie da się rozstrzygnąć co nazwisko mogło znaczyć. Nazwiska o znaczeniu parobek tkaczyk są młodsze, a pochodzące od giermka najstarsze zanotowano w pierwszych latach 13 wieku.
Sprawę dodatkowo komplikują nazwiska Knopp -o podobne. Ta z kolei podstawa, np. wymieszana w słowniku najstarszych zachowanych nazwisk polskich Taszyckiego pochodzi od niemieckiego knoufel, knöufel* = moździerz do mielenia pieprzu, kawy, co tam się jeszcze w czymś takim mieliło przed nastaniem młynków, albo nieco później tak od 15 wieku od handlarza piwem.
* To słowo później ewoluowało i z moździerza zrobił się... guzik, napa.
Które znaczenie jest najbardziej prawdopodobne? Nie mam pojęcia. |
_________________
Zbigniew
|
| |
|
|
|
|
|
hagi26 |
|
|
Temat postu:
Wysłany: 16-08-2016 - 22:22
|
|
Dołączył: 11-08-2016
Posty: 385
Status: Offline
|
|
A czy nie próbowała pani odnaleźć aktów? Spytać o daty dziadków, a jeśli już ich nie ma, znaleźć akty urodzenia dziadków i tak z informacji wyciągniętych z owych - cofać się wstecz. Wystarczy napisać czy zadzwonić do urzędu stanu cywilnego w konkretnym mieście z odpowiednimi datami i danymi lub do odpowiednich archiwów.
Widzę, że miejscowość o której mówisz należy do Gminy Liw, może tam warto zasięgnąć informacji? Nawet nie wiesz, ile można wyciągnąć z dziadków czy nawet z rodziców. Na początku niewiele pamiętają, ale potem jak się zastanowią sypią wspomnieniami jak z rękawa |
_________________
Pozdrawiam, Kamila
|
| |
|
|
|
|
|
omnadrenowy_rycerz |
|
|
Temat postu:
Wysłany: 17-08-2016 - 11:16
|
|
Dołączył: 17-08-2016
Posty: 2
Status: Offline
|
|
Witam serdecznie wszystkich. Od dłużego czasu nurtuje mnie pochodzenie mojego nazwiska. Po dłuższych bataliach niestety muszę się poradzić Was, abyście mnie chociaż naprowadzili. Aczkolwiek chodzi o nazwisko Huluk. Niestety moje kontakty z dalszą stroną mojego ojca są znikome więc tutaj niestety nie mogłem nic poradzić. Mam tyle co akt urodzenia mojej prababki od strony ojca w Pałahiczach w 1912-1914. Jej mężem był przodownik policji zamordowano w 1940, Kazimierz. Pełnił służbę w województwie stanisławowskim, gdzie chyba się poznali. Z ich danych pochodzi niby, że urodził się w Krościenko. Syn Tomasza. Już wcześniej sugerowałem się, że może ono być pochodzenia czeskiego. Potrzebuje pomocy.
Paweł. |
|
|
| |
|
|
|
|
|
ROMAN_B |
|
|
Temat postu: Rozważania o ewentualnym pochodzeniu nazwiska Huluk.
Wysłany: 17-08-2016 - 17:13
|
|
Dołączył: 08-01-2012
Posty: 1198
Status: Offline
|
|
Witaj.
Pawle, pytasz o pochodzenie nazwiska Huluk.
Według profesora Rymuta nazwisko Huluk pochodzć ma od apelatuwu hulać – bawić się grzecznie.
Według mnie nazwisko Huluk składa się z rdzenia Hul i przyrostka –uk [ Hul + uk = Huluk ]. W antroponimii polskiej [ dział zajmujący się badaniem nazw osobowych – imion, przezwisk, nazwisk itd. ] przyrostek –uk [ –czuk ] powszechnie uważany jest za morfen wschodniosłowiański [ język białoruski, język ukraiński ]. Niemniej jednak jego pochodzenie wiązane jest też z językowymi cząstkami pochodzenia turecko – tatarskiego albo z bałtosłowiańskiego. Na Podlasiu sufiks ten służył do tworzenia zdrobniałych, pieszczotliwych imion, przydomków, patronimików [ nazwisko, nazwa albo przydomek syna utworzone od imienia, nazwiska lub urzędu ojca ]. Ponadto posługiwanio nim się do tworzenia gwarowych form odojcowskich. Przyrostek –uk [ –czuk ] w funkcji strukturalnej służył też tworzenia albo „polepszania” nazwisk chłopów. Nazwiska na –uk [ –czuk ] występowały najczęściej na pograniczu polsko – białorusko – ukraińskich [ Kresy ].
Jak wspomniałem powyżej rdzeniem nazwiska Huluk jest temat „Hul”. Według profesora Rymuta nazwisko Hul pochodzi od apelatuwu hulać, który znaczy bawić się grzecznie. Według Słownika Języka Polskiego PWN słowo „hulać” może oznaczać:
1. bawić się beztrosko;
2. biegać w różnych kierunkach;
3. łamać prawo w różny sposób: bić, napadać, kraść;
4. przenośnie:
a) o wietrze: wiać silnie w różnych kierunkach;
b) o myślach: występować bezładnie.
Pawle, wspomniałeś, że Kazimierz Huluk według aktu małżeństwa urodził się w Krościenko. Są trzy miejscowości o nazwie Krościenko lub które w nazwie posiadają człon o nazwie Krościenko:
1. Krościenko dawniej też Karaszyn, Koroszno, Koroscienko – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie bieszczadzkim, w gminie Ustrzyki Dolne, nad rzeką Strwiąż;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kro%C5%9B ... karpackie)
2. Krościenko Wyżne – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Krościenko Wyżne; w dolinie Wisłoka. Siedziba gminy Krościenko Wyżne. We wsi znajduje się Góra Marynkowska zwana Patrią, na której palono wici, gdy Polska była w niebezpieczeństwie.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kro%C5%9B ... Wy%C5%BCne
3. Krościenko nad Dunajcem – wieś o charakterze turystyczno-wypoczynkowym w dolinie Dunajca i Krośnicy położona u podnóża Pienin, Gorców i Beskidu Sądeckiego, w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, siedziba gminy Krościenko nad Dunajcem.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kro%C5%9B ... d_Dunajcem
Pawle, sugerujesz, że Twój krewny może być z pochodzenia czechem. Najbliżej obecnej granicy z Cechami znajduje się miejscowość Krościenko nad Dunajcem. W języku czeskim znajduje się wyraz „hůl”. „Hůl obecnie posiada następujące znaczenia:
• kij,
• pałka,
• drążek,
• laska,
• patyk,
• pręt,
• drąg,
• trzcina,
• wbić.
W czechach i polsce było dość dużo niemieckich kolonistów. W języku niemieckim wystepuje nazwisko Hul. Według Słownika etymologiczno – motywacyjnego Zygmunta Klimka nazwisko Hul może pochodzić od nazw terenowych hülwe, hüel, hül ‘kałuża, bajoro’; od średnio–wysoko–niemieckiego hül ‘okrycie, ubranie, chustka na głowę’.
Krościenko Wyżne położone jest niedaleko Krosna a Krościenko w gminie Ustrzyki Dolne niedaleko granicy z Ukrainą. Moim zdaniem nazwisku Huluk bliżej jest do polsko – ukraińsko – białoruskiego pochodzenia. Niemniej jednak nigdy nie wiadomo jako ludzkie losy się toczyły. Do czeskiego lub niemieckiego pochodzenia podchodził bym ostrożnie ale bym go nie wykluczał. W takim przypadku nazwisko to byłoby hybrydą językową lub spolszczeniem nazwiska Hul / Hůl poprzez dodanie sukiksu –uk. Aby ustalić pochodzenie etniczne osoby o nazwisku Huluk oraz ewentualne pochodzenie językowe samego nazwiska potrzebna jest kwerenda genealogiczna – To już pozostawiam Tobie.
Oczywiściwe jest to tylko robocza hipoteza o możliwym pochodzeniu nazwiska Huluk.
Pozdrawiam – Roman.
Kazimierz Rymut: Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny; Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999.
Zygmunt Klimek: Słownik etymologiczno – motywacyjny staropolskich nazw osobowych. Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego; Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1997.
Słownik Języka Polskiego PWN.
Janusz Siatkowski, Mieczysław Basaj: Słownik czesko – polski; Wiedza Powszechna, 2002.
Leonarda Dacewicz: Rola sufiksu -uk w kulturze nazewniczej Podlasia, [ w:] K. Rymut, K. Skowronek, B. Czopek-Kopciuch, M. Malec ( red.), Munuscula linguistica in honorem Alexandrae Cieślikowa oblata, Kraków, 2006.
Bazyli Tichoniuk: Transformacja nazwisk wschodniosłowiańskich w Polsce na przykładzie niektórych struktur antroponimicznych z sufiksem –uk / -czuk [ w: ] Ze studiów nad językami i literaturami wschodniosłowiańskimi, red. naukowa Bazyli Tichoniuk, Włodzimierz Wilczyński. Oficyna Wydaw. Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2004. |
|
|
| |
|
|
|
|
|
omnadrenowy_rycerz |
|
|
Temat postu: Rozważania o ewentualnym pochodzeniu nazwiska Huluk.
Wysłany: 17-08-2016 - 19:58
|
|
Dołączył: 17-08-2016
Posty: 2
Status: Offline
|
|
Bardzo dziękuje za wyczerpującą odpowiedź. Też myślę, że to może być to położone bliżej Ukrainy. W danych o moim pradziadku widnieje nazwa miejscowości, ale nie mam pojęcia o tym która to dokładnie. Za informacje i udostępnienie swoich długich bardzo zwojów mózgowych bardzo dziękuje.
Paweł |
|
|
| |
|
|
|
|
|
Mariok |
|
|
Temat postu:
Wysłany: 17-08-2016 - 20:14
|
|
Dołączył: 16-10-2015
Posty: 767
Status: Offline
|
|
Witam ponownie,
Proszę o sprawdzenie znaczenia nazwiska Czuba, pojawią się ono na początku XVIII wieku w Inowłodzu, nazwuska Jedliński vel Jedleński par Kraśnica powiat Opoczno, Chojecki parafia Lubochnia rownież XVIII wiek początek. Może to zabrzmi trywialnie,ale proszę też o sprawdzenie nazwiska Żegnałek, parafia Inowłódz-Czerniewice ten sam okres.
Z góry dziękuję. |
_________________
Mariusz
Poszukuję rodzin
Kaczmarek vel Karczmarczyk, Magiera, Lawendowski, Stępnik, Ostałowski, Idzikowski, Jezierski, Włostowski, Męcina par. Krzemienica; Płocki, Luch, Susik, Bala Reszka par. Żelechlinek
Gromek, Wolny, Słodki par. Wysokienice
|
| |
|
|
|
|
|
Ewa_Szczodruch |
|
|
Temat postu:
Wysłany: 20-08-2016 - 11:35
|
|
Dołączył: 10-12-2006
Posty: 4117
Skąd: Toruń
Status: Offline
|
|
Witam
Za Rymutem:
Czuba 1470 - od czub, czubić się. |
_________________
Pozdrawiam cieplutko, Ewa Szczodruch
|
| |
|
|
|
|
|
ROMAN_B |
|
|
Temat postu: Rozważania o ewentualnym pochodzeniu nazwiska Waraku(o)mski.
Wysłany: 21-08-2016 - 02:49
|
|
Dołączył: 08-01-2012
Posty: 1198
Status: Offline
|
|
|
Warakomski napisał:
Nazwisko Warakomski
Jeżeli ktoś miałby pomysł na rozwikłanie tej etymologicznej zagadki, to bardzo proszę. Wpisuję to co wiem z dokumentów, czyli część genealogiczną.
W Koronie śladów tego nazwiska nie widzę, natomiast w Wielkim Księstwie Litewskim najwcześniejsze zlokalizowałem w XVI w. na Żmudzi i Oszmiańszczyźnie. Do poł. XVII w. jest to tylko forma Warakumski, nazwisko drobnych bojarów.
Żmudź.
- 1584 r. Jakub Warakumski przed sądem w Upicie skarży Żółcia o zajazd 2 wsi w dobrach wielońskich /Wielona - królewskie dobra stołowe/
- 1594 r. w instrukcji sejmikowej pow. oszmiańskiego znalazła się sprawa Piotra Warakumskiego „ ... mają ichmość panowie posłowie naszy dopomóc prosić za panem Piotrem Warakumskim aby za znaczne posługi dla Rzeczpospolitej....aby na wiosce Baysagolskiej / Szawle/ na Żmudzi wieczność mu dana albo sumy wniesione”
Oszmiańszczyzna
- 1565 r. popis wojska chorągwi oszmiańskiej – Wawrzyniec Warakumski wystawia sługę z koniem i oszczepem.
- 1567r. popis wojska chorągwi oszmiańskiej – Sebastian, syn Stanisława Warakumski ze swoich dóbr w Polanach wystawia sługę Bieniasza z koniem i rohatyną, a sam w poczcie pani koniuszyny.
- 1585 r. wdowa po Franciszku Warakumskim i syn Piotr sprzedają część Polan.
- Ok. 1640 r. na części Polan gospodarzy Mateusz Szegajło Warakumski syn Piotra. Szegajło to przydomek Laudańskich / Lauda – Trakt laudański na Żmudzi/. Przydomek wskazujący chyba na dwuosnowowe imię litewskie Sze- gaił / Ja-gaił, Kież- gaił, co znaczy groźny/.
- Ok. 1650 Mateusz sprzedaje swoją część Polan i kupuje część Raczun w gm. Soły. Od tej pory ta część Raczun / do dzisiaj/ nazywa się Warakomszczyzną. W tym momencie również zaczyna się przekształcanie nazwiska z Warakumski na Warakomski. Mateusz używa nazwiska naprzemiennie, raz jest Warakumskim a raz Warakomskim, jego dzieci i wnuki noszą już nazwisko Warakomski.
Krzysztof
Witam.
Krzysztofie, prosisz o rozwikłanie etymologicznej zagadki pochodzenia nazwiska Warakumski – Warakomski. Nazwisko to jest według mnie nazwą osobową trudną do jednoznacznego zdefiniowania i ma niejasną etymologię. Niemniej jednak poniżej zamieszczam informacje, które pomogą Ci w badaniach nad pochodzeniem interesującego Ciebie nazwiska oraz moje rozważania na temat ewentualnej etymologii nazwiska Waraku(o)mski.
Przejrzałem kilka opracowań poświęconych genezie nazwisk ale nie znalazłem w nich informacji o nazwisku zapisywanym w graficznej postaci Warakumski lub Warakomski. Niemniej jednak istnieją etymologie bardzo podobnych nazwisk:
„Warakomiński – Nazwisko można wywodzić od białoruskiej nazwy osobowej Waraksa, ta od rzeczownika waraksa ‘bazgracz’ (zob. Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, t. II L-Ż, Kraków 2001, s. 654). Por. też warać ‘trwać’ (zob. tzw. Słownik warszawski, t. VII, s. 458).”. http://genezanazwisk.pl/content/warakomi%C5%84ski
„Waraksa – Nazwisko pochodzące od białoruskiej nazwy osobowej Waraksa, ta od rzeczownika waraksa ‘bazgracz (zob. Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, t. II L-Ż, Kraków 2001, s. 654). Por. też warać ‘trwać’ (zob. tzw. Słownik warszawski, t. VII, s. 458).” http://genezanazwisk.pl/content/waraksa
Obie etymologie zostały opracowane przez dr hab. Alinę Naruszewicz – Duchlińską – profesor Uniwersytetu Warmińsko – Mazurskiego.
Zatem, coś niecoś już wiemy. Nazwisko Warakomiński najbardziej przypomina nazwisko Warakomski. Różnica między tymi nazwiskami zawiera się w cząstce –iń –, która może być częścią tematu nazwiska [ Warakomiń ] albo być integralną częścią sufiksu –iński, który jest rozszerzeniem przyrostka –ski. W obu przypadkach nazwisko derywowane jest przy pomocy sufiksu – iński lub –ski [ Warakom + iński = Warakomiński; Warakomiń + ski = Warakomiński ]. Tematem [ rdzeniem ] jest apelatyw „Warakom” lub „Warakomiń(n)”. Nie będę się rozpisywał na temat funkcji słowotwórczej przyrostka –ński. Do jednych z tych funkcji należy tworzenie nazw osobowych utworzonych od nazwiska w głównej mierze od apelatywów czy też nazwisk równych apelatywom oraz od imion. Rzadko tworzy ten sufiks też nazwiska od nazwy miejscowej. Wynika z tego, że temat „Warakom” w nazwisku Warakomiński może oznaczać apelatyw [ nazwa pospolita ] lub imię. Dodam też, że sufiks –iński jest rozszerzeniem przyrostka –ski i jest późniejszym formatem.
Krzysztofie, napisałeś, że nazwisko Warakomski jest późniejszą formą nazwiska Warakumski. Nazwisko Warakumski i nazwisko Warakomski jest derywowane przy pomocy przyrostka –ski [ Warakum(om) + ski = Warakum(om)ski ]. Podstawą jest formacja Warakum i Warakom. Zatem, miano Warakum oraz Warakom może pochodzić od apelatywu lub nazwiska równego apelatywowi oraz od imienia. Konstatacja ta zbiega się z tym co o etymologii nazwiska Warakomiński napisała profesor Alina Naruszewicz – Duchlińska. Tak więc, nazwisko Warakumski – Warakomski może pochodzić od białoruskiej nazwy osobowej Waraksa, ta od rzeczownika waraksa ‘bazgracz’ lub od staropolskiego słowa warać ‘trwać’. Jest to jak najbardziej możliwa wersja genezy tego nazwiska.
Język białoruski wywodzi się z języka ruskiego, który wprost pochodzi z języka staroruskiego [nazywany od XIX wieku także staroukraińskim albo starobiałoruskim]. Język staroruski to język słowiański, który na przestrzeni wieków rozwinął się w trzy narodowe języki: rosyjski, ukraiński i białoruski. Język ruski był językiem urzędowym Wielkiego Księstwa Litewskiego gdzieś od XIII [ do XIII wieku językiem urzędowym w Wielkim Księstwie Litewskim była łacina ].Po zawarciu unii lubelskiej (1569) zaczęła się ekspansja języka polskiego na ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego. Wskutek tego w 1697 roku język ruski jako język urzędowy państwowy Wielkiego Księstwa Litewskiego zastąpiony został oficjalnie przez język polski. Język białoruski zaczął się wyodrębniać z języka ruskiego około XIV wieku, początkowo była zapisywany cyrylicą później alfabetem łacińskim a następnie powrócił do cyrylicy. Miano Waraksa, moim zdaniem, zapisane jest w formie graficznej języka polskiego. Waraksa po łacinie w graficznym obrazie zapisywany byłby jako Waraxa [ łacińska litera „x” odpowiada polskiemu znakowi „ks” ]. Nazwa osobowa Waraksa zapisana cyrylicą – Варакса.
Można też spojrzeć na trochę szerzej na nazwisko Warakumski. Innymi obocznymi formacjami tego nazwiska są między innymi nazwy osobowe: Warakomski, Warakomiński, Warakomeński, Warakowski. Wszystkie te nazwiska są derywowane przy pomocy różnych sufiksów [ Ź–ski, –iński, –owski, –eński ]. Wspólną cech tych nazwisk jest temat nazwiska – Warakum, Warakom lub Warakow. Przez chwilę pozostańmy przy nazwisku Warakowski. Podstawą tej nazwy osobowej jest miano Warakow. Miano Warakow jest nazwą sufiksalną derywowaną przy pomocy przyrostka –ow, który jest typowym sufiksem dla rosyjskich nazwisk [ Warak + ow = Warakow ]. Z drugiej strony nazwisko Warakowski może być derywowane przy pomocy polskiego przyrostka – owski, który mówi nam, że nazwisko to ma pierwotnie charakter nazwy odojcowskiej, powstałej od imienia, przezwiska lub zawodu albo stanowiska zajmowanego przez ojca; Warak to ojciec a Warakowski to syn Waraka [ Warak + owski = Warakowski ]. Wynika z tego, że rdzeniem tego nazwiska jest temat Warak, który może być imieniem, przezwiskiem lub przydomkiem albo nazwą zawodu.
W pozostałych nazwiskach [ Warakumski, Warakomski, Warakomeński ] tematem jest miano Wakakum oraz Warakom. Obie te nazwy są derywowane przez syfiksy, odpowiednio przez –um i –om. Przyrostek –um nie jest polskim sufiksem. Pochodzi on z języka łacińskiego. Zatem, formacja Warakum jest hybrydą językową. Inaczej mówiąc nadano polskiej lub bialoruskiej formie językowej postać łacińską, co nie powinno budzić zastrzeżeń ponieważ w metrykach i innych dokumentach urzędowych na dawnych ziemiach Polski, w tym i Wielkim Księstwie Litewskim, używano łaciny aż do rozbiorów. Przez analogię można przyjąć, że wszystkie powyżej wymienione nazwiska, powstały od białoruskiego nazwiska Waraksa, które powstało od apelatywu waraksa ‘bazgracz’. Język białoruski wywodzi się z języka ruskiego. Z języka ruskiego też pochodzi język rosyjski. Może etymologia rosyjska coś pomoże w wyjaśnieniu pochodzenia nazwiska Warak(u)omski, które może pochodzić od białoruskiego nazwiska Waraksa.
„Вараксин – Варакин.
И в наши дни можно услышать глагол "наваракать" что-либо небрежно, плохо написать. Отсюда же и варака, варакса - плохой писец, горе-писарь, а расширительно вообще плохой работник. Варакин может быть и от редкого церковного имени Варак, Варака (в святцах Варахий). (Ф)
Варакин - отчество от мордовского мужского личного имени Варака, из эрзя-мордов. варака - "ворона". Вараксин - отчество от нецерковного мужского личного имени Варакса; в документе 1592аг. Варакса онисимов сын - помещик Звенигородского уезда; имя - из диалектного варакса - "неряха" и "пустомеля"; фамилия (или еще отчество) в документах - с 1495г. (Н)
И еще вараки - так называют на русском Севере скалистые горы, обросшие лесом (Э)
В "Ономастиконе" Веселовского зафиксированы Варакса, Вараксины: Лева и Никита Ивановичи Вараксины, помещики, 1498 г., Новгород; Варакса Онисимович Карцев, 1559 г., Звенигород; Вараксины, XVIЧXVII вв., Смоленск. Варака, варакса Ч 1) плохой мастер, плохой писарь, 2) пустомеля, болтун (Даль); вараксить Ч пачкать.”.
Źródło: Словарь русских фамилий. [ Ономастикон ].
„Вараксин.
Существует несколько точек зрения на происхождение и значение фамилий Варакин, Варакосов, Варакса, Вараксин, Варакшин, Варахилов, Варахисин, Варащев. Во-первых, имена. Варахиил (с древнееврейского – ‘Бог благословил’), Варахий, Варахисий, наконец, Варак. Все они в словарях имеют пометку Ťстароеť, Ťредкоеť. Но именно в фамилиях они и могли сохраниться. Во-вторых, варака, варакоса, варакса, варакша – так называли плохого писца и вообще мастера, у которого Ťруки не тем концом воткнутыť. А варакуша – это птичка, умеющая подделываться даже под трели соловья. В северных говорах варака – крутой утес, скала на берегу реки или озера. Некоторые источники указывают, что Варака – это имя, распространенное в Мордовии и переводимое как ‘ворона’. Так что угадывайте, откуда пошла ваша фамилия.”.
Źródło: Энциклопедия русских фамилий. Тайны происхождения и значения. Ведина Т.Ф., М.: АСТ, 2008.
„Вараксин.
Отчество от нецерковного мужского личного имени Варакса; в документе 1592 г. Варакса онисимов сын — помещик Звенигородского уезда; имя — из диалектного варакса — “неряха” и “пустомеля”; фамилия (или еще отчество) в документах с 1495 г.”.
Źródło: Словарь русских фамилий. Никонов В. А., М.: Школа-Пресс, 1993.
Co mówią trzy powyższe rosyjskie etymologie? Tłumacząc pobieżnie i niezbyt dokładnie mogą one brzmieć:
1.
I obecnie można usłyszeć czasownik „наваракать” – coś niedbale, niedobrze napisać. Stąd zaś i waraka, waraksa – zły pisarz, góra – kancelista, a rozszerzają ogólnie zły, niedobry pracownik. Waraksin być może pochodzić od rzadkiego cerkiewnego imienia Warak, Waraka [ w kalendarzu liturgicznym Warachij ].
Warakin – imię po ojcu od mordowińskiego męskiego imienia własnego Warak, z ejrza - mordowińskiego waraka – ‘wrona’. Waraksin – imię po ojcu [ otczestwo – imię odojcowskie ] od niecerkiewnego męskiego imienia własnego Waraksa; w dokumencie z 1592 roku. Waraksa onisimow syn [ właściwe nazwisko dla syna ] – ziemianin Zwienigrodzkiego powiatu; imię – z dialektalnego waraksa – ‘brudas lub gaduła’; nazwisko [ otczestwo – imię odojcowskie ] w dokumentach – z 1495 roku. I jeszcze waraki – tak nazywają na rosyjskiej Północy góry skaliste, porośnięte lasem.
W „Onomastikonie” rejestrowane przez Wiesiełowskiego Waraksa, Waraksiny: Lew i Nikita Iwanowiczowie Waraksiny, ziemianie, 1498 r., Nowogród; Waraksa Onisimowicz Karcew, 1559 r., Zwienigorod; Waraksiny, XVI – XVII wiek., Smoleńsk. Waraka, waraksa: 1) lichy mistrz, lichy pisarz, 2) pleciuga, gaduła (Dal); waraksit – brudas.
2.
Waraksin.
Istnieje kilka poglądów na pochodzenie i znaczenie nazwiska Warakin, Warakosow, Waraksa, Waraksin, Warakszyn, Warachiłow, Warachisin, Waraszczew. Po pierwsze, imiona. Warachiił [ z hebrajskiego – ‘Bóg pobłogosławił ' ], Warachij, Warachisij, wreszcie, Warak. Wszyscy oni w słownikach posiadają uwagę „stare”, „rzadkie”. Ale właśnie w nazwiskach oni i mogli zachować się. Po drugie, waraka, warakosa, waraksa, waraksza - tak nazywano złego pisarza i ogólnie mistrza, u którego Ť ręce nie są do końca włożone ť. A warakusza – to ptaszek, umiejący imitować trele słowika. W północnych górach waraka – stroma skała, skała nad brzegiem rzeki albo jeziora. Pewne źródła wskazują, co Waraka – to imię, rozpowszechnione w Mordowii i tłumaczone jako ‘wrona'.
3.
Waraksin.
Otczestwo [ imię odojcowskie ] od niecerkiewnego męskiego imienia Waraksa; w dokumentach z 1592 roku. Waraksa onisimow syn [ właściwe nazwisko dla syna ] – ziemianin Zwienigrodzkiego powiatu; imię – z dialektalnego waraksa – ‘brudas, kocmołuch, niechluj’ lub ‘gaduła, pleciuga’; nazwisko [ otczestwo ] w dokumentach z 1495 roku.
Zaintrygowała mnie informacja podana przez rosyjskich etymologów, że imię Warak, Waraka jest męskim imieniem występującym bardzo często w Mordowii i pochodzi z języka ejrza – Mordawa. Mordwini [ Mordwa ] – ludność mówiąca językami ugrofińskimi z grupy języków wołżańskich; zamieszkuje [ w rozrzuconych skupiskach ] głównie Federację Rosyjską: Republikę Mordwińską oraz Republikę Tatarstanu i obwody: samarski, penzeński, orenburski, niżnonowogrodzki oraz Syberię; także w Azji Środkowej w Armenii i w USA. W 2003 było około 1 054 000 Mordwinów. Mordwini z Tatarstanu, zwani „Karataj” lub „Muksza”, mówią obecnie językiem tatarskim z domieszką słów mordwińskich, a Mordwini z okręgu Niżny Nowogród [ zwani „Terjukanami” lub „Mordwa” ] od XIX w. mówią językiem rosyjskim. Najbardziej wysunięta na zachód i odizolowana grupa Mordwinów Erzja jest nazywana „Szoksza” lub „Szokszo”. Określenie „Mordwini” jest sztuczne, ponieważ ludność ta składa się z dwóch grup etnicznych: Erzja i Moksza, mówiących dwoma różniącymi się językami [ brak jednego języka ogólnonarodowego ] i uważających się za dwa odrębne narody. W autonomicznej Republice Mordwińskiej zamieszkuje mniej niż 1/3 ogólnej liczby Mordwinów. Językami urzędowymi w republice, obok rosyjskiego, są dwa języki mordwińskie: język erzja i język moksza.
Język ejrza [ эрзянь кель, ersjan kel´] – język lub dialekt używany przez jedną z dwóch grup Mordwinów, zamieszkujących wschodni skrawek europejskiej części Rosji: Mordowię, gdzie jest językiem urzędowym, a także Tatarstan, Baszkirię, Czuwaszję oraz obwody: niżegorodzki, orenburski, penzeński, samarski, saratowski i uljanowski. Mordwini Erzja żyją także w diasporze na dalekim wschodzie Rosji, a poza granicami tego kraju – w Kazachstanie, Estonii i Armenii. Język mordwiński – erzja jest kontynuacją prajęzyka proto – ugro – fińskiego, używanego w I tys. p.n.e. przez plemiona ugrofińskie zamieszkujące płn. – wsch. Europę.
Encyklopedia Gutenberga tak pisze o Mordawinach. „Mordawini – ( Mordwa, u kronikarzy Mordia, Mordens ), szczep Finnów wschodnich, zamieszkujący gub. saratowską, samarską, symbirską, orenburską, kazańską, tambowską i nowogrodzką, liczący około 1 i 1/2 mil głów, obejmuje Erzan, Mokszan, Terjuchan i Koratajów. M. wykazują wpływy germańskie, litewskie, słowiańskie i niezbadane bliżej irańskie; od XIII. w. wiodą życie osiadłe, oddają się rolnictwu, zajmując się nieco rybactwem, pasterstwem, tkactwem i przeróbką wełny. Mieszkają w zagrodach; stroje męskie wykazują duże wpływy rosyjskie, kobiety jeszcze noszą stare swe stroje ( koszula, wyszywany kaftan, pfoty czepek wysoki [ u Erzan ] lub niski [ u Mokszan ] ). M. są grecko–kat. wyznania; panuje jednak wśród nich wiele zabobonów, wiara w czary znaleźć też można resztki czci przodków i dawnych bóstw. Język m. należy do grupy ugro–fińskiej języków uralo–ałtajskich.”.
Skoro Mordowini z grupy językowej ejrza zamieszkiwali i mieszkają nadal w Estonii a imię Warak i Waraka pochodzi z dialektu ejrza – Mordowia to i może nazwisko Waraku(o)mski wywodzi się z tego kręgu językowego.
Aby nie było tak łatwo to nazwisko Waraksa ma też pochodzić z języka jaćwińskiego. Jaćwingowie zamieszkiwali mniej więcej obecne ziemie Suwalszczyzny. Zatem, poczynając od obecnej Estonii poprzez Łotwę, Litwę aż po obecną Suwalszczyznę tereny te zamieszkiwały tak zwane plemiona Bałtyjskie, które miały różne pochodzenie i posługiwały się różnymi dialektami, które wzajemnie się przenikały i obecnie trudno jest jednoznacznie stwierdzić z jakiego języka może pochodzić konkretne słowo a tym bardzie co ono mogło znaczyć w danym języku i w konkretnym czasie.
Krzysztofie, masz zatem spory wybór od kogo lub czego może pochodzić ewentualnie nazwisko Waraku(o)mski. Na sam koniec dodam, że w dawnej Polsce oraz obecnie jest notowane nazwisko Warak, Warakom, Waraksa, Waraxa.
Pozdrawiam – Roman.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Mordowia
https://pl.wikipedia.org/wiki/Mordwini
http://www.gutenberg.czyz.org/word,49344
https://pl.wikipedia.org/wiki/J%C4%99zyk_moksza
https://pl.wikipedia.org/wiki/J%C4%99zyk_erzja
http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Mordowia;3943417.html
http://www.portal.arcana.pl/Mordowia-sw ... ,3819.html
https://pl.wikipedia.org/wiki/Historia_Estonii
https://pl.wikipedia.org/wiki/Ja%C4%87wingowie
https://pl.wikipedia.org/wiki/J%C4%99zy ... i%C5%84ski
http://www.tygodnikprzeglad.pl/ci-wspan ... cwingowie/
http://www.krainajacwingow.pl/jacwingowie-482.htm
https://historiamniejznanaizapomniana.w ... wojownicy/
Ps.
Trochę informacji o rodzie Warak(u)omski oraz Waraksa znajdziesz w następujących publikacjach:
1. Szymon Konarski: Szlachta Kalwińska w Polsce; Warszawa, 1936.
Tu jest link do elektronicznej wersji tego opracowania:
http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/doccontent?id=47313
2. Czesław Janikowski: Powiat Oszmiański. Materiały Do Dziejów Ziemi I Łudzi. Część Pierwsza; Petersburg, 1896.
Tu jest link do elektronicznej wersji tego opracowania:
https://polona.pl/item/501313/5/
Roman. |
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
Temat postu: Rozważania o ewentualnym pochodzeniu nazwiska Waraku(o)mski.
Wysłany: 21-08-2016 - 06:17
|
|
Dołączył: 10-12-2012
Posty: 1260
|
|
Romanie
Z pełnym podziwem dla Twojej wiedzy i uczynności ośmielam się prosić o pomoc w ustaleniu pochodzenia nazwiska Tomczyk, które noszę po mężu. Nie miałam zamiaru tworzyć genealogii tej gałęzi rodziny ze względu na bardzo mały zasób informacji i pospolitość nazwiska lecz przypadek sprawił iż trafiłam na akt urodzenia w Łodzi brata mego teścia i przy pomocy licznych indeksów i skanów z łódzkiego dotarłam do miejsca z jakiego rodzina mego teścia pochodziła w XVIII wieku. W sieradzkim istniała i nadal istnieje maleńka miejscowość Tomczyki ( jest Wikipedii i na mapach Google) i to jest miejsce zamieszkiwania w tamtych wiekach Tomczyków. Ród się rozrastał i moja część zamieszkała w pobliskiej wsi Lipicze, a inni przyjęli przydomki Kiełbasy, Grzanka i inne, które zmieniły się następnie w ich nazwiska. Spotykałam takie zmienne określenia w metrykach ( np Kiełbasa czyli Tomczyk lub odwrotnie jeśli zamieszkiwali Pustkowie Kiełbasy, Pustkowie Liski itp), ale ta część mieszkająca we wsi Lipicze używała tylko nazwiska Tomczyk.
W związku z tym pogubiłam się bo zawsze wydawało mi się, że nazwisko powstało od imienia Tomasz, ale teraz gdy wiem o tym Pustkowiu Tomczyki, później osadzie leśnej nad rzeką Łużycą o nazwie Tomczyki to już nie wiem co od czego pochodzi i co oznacza.
Tam występowało nazwisko Liski, bo było miejsce nazwane Lisie Jamy, a wcześniej Pustkowie Liski i tu rozumiem, że nazwisko powstało od miejsca, ale z Tomczykami już nic nie pojmuję. Czy jest jakaś nazwa poza odimienną, która może się wiązać z tym nazwiskiem?
Będę bardzo wdzięczna jeśli mi pomożesz.
Pozdrawiam serdecznie
Janka |
|
|
| |
|
|
|
|
|
JarekK |
|
|
Temat postu: Rozważania o ewentualnym pochodzeniu nazwiska Waraku(o)mski.
Wysłany: 21-08-2016 - 09:49
|
|
Dołączył: 08-11-2011
Posty: 506
Status: Offline
|
|
Uprzejmie proszę o pomoc w określeniu etymologii nazwisk:
Czyczyro (rzadko występuje jako Czicziro)
Warłyho (Warlygo)
te nazwiska występowały na terenie dzisiejszej Białorusi.
I jak zwykle może ktoś ma inny pomysł na nazwisko Kulwicki niż w książkach Rymuta |
_________________
Pozdrawiam
Jarek
Ostatnio zmieniony przez JarekK dnia 21-08-2016 - 10:05, w całości zmieniany 1 raz
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
FAQ
Regulamin
Szukaj
Rejestracja
Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości
Zaloguj
