| Autor |
Wiadomość |
DariuszS |
|
Temat postu: Epitafium Franciszka Szembeka w koś. św. Brygidy w Gdańsku
 Wysłany: 01-11-2024 - 14:09
|
|
Dołączył: 13-07-2022
Posty: 48
Status: Offline
|
|
link do obrazu epitafium
SAXVM HOC
VIATOR SI LEGIS
COLLIGES EX EO
ET VITAE ET NOMINIS IMMORTALITATEM
ILʟ̆MI OLIM FRANCISCI
COMITIS IN SLVPOW SZEMBEK,
DAPIFERI REGNI,
QVI
DE SVB GELIDO GETICOQVE LEONE REDVX
DANTISCI SVAM RELIQVIT VITAM
ANNO MDCCXII DIE VII OCT:
ET COR,
QVOD,
IPSO AD PATRIUM CRACOVIAE SEPVLCHRVM TRANSLATO,
HIC SEPVLTVM,
VT POSTERAE PERENNIQVE VIVAT MEMORIAE,
CELSISSIMVS DE COMITIBVS
IN SLVPOW SZEMBEK CHRISTOPHORVS,
PRINCEPS, EPPVS VARMIENSIS,
HOC FRATERNI AFFECTVS
APPOSVIT MONVMENTVM
Aō. MDCCXXXVIII.
- FRANCISCI COMITIS IN SLVPOW SZEMBEK
- DE SVB GELIDO GETICOQVE LEONE REDVX: [Franciszek] powrócił spod władzy lodowatego, gockiego lwa. Słowo gelido („lodowaty”) podkreśla surowość nie tylko klimatu, ale i samej władzy; wyraz getico od Getae, starożytnego ludu trackiego, mieszkającego na północ od starożytnych Greków, metaforycznie odnosi się do Gotów i przez to do Skandynawów. Leo („lew”) symbolizuje potężnego władcę Szwecji Karola XII. Całe zdanie opisuje powrót Franciszka Szembeka z niewoli u króla Szwecji Karola XII, z której został zwolniony na początku września 1712 roku; 16 IX, poważnie chory, znalazł się w Gdańsku.
- IPSO AD PATRIUM CRACOVIAE SEPVLCHRVM TRANSLATO: pogrzeb odbył się 2 XII 1712 w Krakowie, został pochowany w grobowcu rodzinnym w kościele Mariackim, obok ołtarza Matki Boskiej Loretańskiej.
- PRINCEPS, EPPVS VARMIENSIS: biskupi warmińscy pełnili funkcję nie tylko duchownych, ale również książąt (princeps) w ramach Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Od 1508 r. jako prezesi ziem pruskich sprawowali władzę administracyjną nad Prusami Królewskimi, co obejmowało prawo zwoływania sejmików generalnych tej prowincji. Dodatkowo, zasiadali w Senacie Rzeczypospolitej, gdzie pełnili rolę wysokich urzędników państwowych. W związku z tym przysługiwał im tytuł Princeps, wskazujący na ich status jako osób o autorytecie zarówno świeckim, jak i kościelnym. Tytuł ten podkreślał ich rangę w hierarchii państwa, a także wyjątkowe znaczenie diecezji warmińskiej.
Interpretacja:
Saxum hoc
Kamień ten
viator si legis,
Przechodniu, jeśli przeczytasz
colliges ex eo
dowiesz się z niego
et vitae et nominis immortalitatem
tak o życia jak i imienia nieśmiertelności
Ill(ustrissi)mi olim FRANCISCI
Prześwietnego niegdyś Franciszka
Comitis in słupow Szembek,
Hrabiego na Słupowie Szembeka
Dapiferi Regni,
Stolnika Wielkiego Koronnego
Qui
Który
de sub gelido geticoque leone redux
z pod [władzy] lodowatego gockiego lwa wracając
Dantisci suam reliquit vitam
w Gdańsku swoje zostawił życie
Anno MDCCXII die VII Oct(obris)
Roku 1712, dnia 7 października
et cor,
i serce,
quod,
które,
Ipso ad Patrium Cracoviae Sepulchrum translato,
Sam do Rodzinnego w Krakowie Grobowca przeniesiony,
hic Sepultum,
tutaj pochowane,
ut posterae perennique vivat memoriae,
aby dla przyszłej i wiecznej pamięci żyło
celsissimus de comitibus
najznakomitszy z hrabiów
in słupow Szembek Christophorus,
na Słupowie Szembek Krzysztof,
Princeps, Ep(isco)pus Varmiensis,
Książę Biskup Warmiński,
hoc Fraterni affectus
ten z Braterskiej miłości
apposuit monumentum
postawił ten pomnik
A(nno)O MDCCXXXVIII.
Roku 1738.
Tłumaczenia:
Saxum hoc viātor sī lēgis, colligēs ex eō et vītae et nōminis immortālitātem Illūstrissimī ōlim Franciscī Comitis in Słupow Szembek, Dapiferī Rēgnī, quī dē sub gelidō geticōque leōne redux Dantiscī suam relīquit vītam Annō MDCCXII diē VII Octōbris et cor, quod, ipsō ad Patrium Cracōviae Sepulchrum trānslātō, hīc sepultum, ut posterae perennīque vīvat memoriae, celsissimus dē comitibus in Słupow Szembek Chrīstophorus, Prīnceps, Epīscopus Varmiēnsis, hoc Frāternī affectus apposuit monumentum Annō MDCCXXXVIII.
Kamień ten, o przechodniu, jeśli przeczytasz, oznajmi ci tak o nieśmiertelności życia, jak i imienia Prześwietnego niegdyś Franciszka, Hrabiego na Słupowie Szembeka, Stolnika Koronnego, który spod lodowatego gockiego lwa powracając, w Gdańsku swoje zostawił życie Roku Pańskiego 1712, dnia 7 października, i serce swoje, które — sam przeniesiony do Grobowca Rodzinnego w Krakowie — tutaj spoczywa, aby w pamięci potomnych i wiecznej trwało. Najznakomitszy z hrabiów na Słupowie Szembek, Krzysztof, Książę Biskup Warmiński, ten pomnik z braterskiej miłości wystawił Roku Pańskiego 1738.
This stone, O traveler, if thou shouldst read, will reveal to thee the immortality both of life and of name of the Most Illustrious Franciszek, once Count of Szembek at Słupów, Steward of the Realm, who, having returned from under the icy Gothic lion, in Danzig did leave his life in the Year of Our Lord 1712, on the 7th day of October, and his heart, which, himself being conveyed to his Family’s Tomb in Cracow, here doth rest, that it may live for the memory of posterity and eternity. The most eminent of the Counts of Szembek at Słupów, Krzysztof, Prince and Bishop of Warmia, out of brotherly love, hath erected this monument in the Year of Our Lord 1738.
Dis Sten, o Reisender, wenn du lest, wärt di verkündigen de Unstervelikheid vun Leben un Naam vun den Höchst Ehrwörden Franciszek, vormals Groten von Szembek to Słupów, Truchsess des Reichs, de van unner den kald’n gotischen Lewe wiederkamen un in Danzig sien Leben lett in’t Johr vun unsen Herren 1712, den 7ten Dag Oktober, un sien Hart, dat — selven in’t Familien-Graftoomb to Krakau överführt — hier ruht, dat et in de Gedächtnis vun den Nachkamen un in de Ewigkeit leve möge. Den Höchst Ehrenwerten vun de Groten von Szembek to Słupów, Krzysztof, Fürst un Bischof von Ermeland, hett in Bruderliefde dis Monument upgericht in’t Johr vun unsen Herren 1738. |
|
|
| |
|
|
|
 |
|
|
|
FAQ
Regulamin
Szukaj
Rejestracja
Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości
Zaloguj
