| Autor |
Wiadomość |
michalbaranski |
|
Temat postu: [OK] "Filius Fidei Orthodoxo-Romano Catholica"
 Wysłany: 12-06-2024 - 11:14
|
|
Dołączył: 26-09-2023
Posty: 94
Status: Offline
|
|
Dzień dobry,
bardzo proszę o wyjaśnienie, czy łaciński zwrot "Orthodoxo-Romano Catholica", a więc "prawowierny rzymski katolik" (dokument z 1776 r.; nadanie obywatelstwa miasta Jarosławia mojemu przodkowi Michałowi Barańskiemu) oznacza osobę wyznania grecko-katolickiego?
Znalazłem jedynie fragment z wikipedii dotyczący zupełnie innego okresu: "Jak zauważył Henri de Lubac SJ, od IV wieku słowo „catholicus” było praktycznie synonimem słowa „prawowierny”, choć nie utraciło jednocześnie swego zasadniczego znaczenia powszechności. „Np. gdy Augustyn mówi: ŤVera catholica membra Christiť (prawdziwe katolickie członki Chrystusa), to określeniem Ťcatholicusť posługuje się jako równoważnikiem słowa Ťorthodoxusť, ale określenie to występuje tylko w formie przymiotnikowej i zachowuje związek z pojęciem powszechności (Państwo Boże, XVIII, r. 51, n. 1)ť. Bardzo wyraźne rozgraniczenie znaczenia tych słów widoczne jest u Florusa w Expositio missae, c. 48, n. 3, gdzie kolejno wyjaśnia się każdy z tych wyrazów. Podobnie w liście papieża Zachariasza z 1 maja 748 roku: Orthodoxae professionis et catholicae unitatis (M.G.H., Concilia, II, s. 4 ”.
Pozdrawiam serdecznie,
Michał |
Ostatnio zmieniony przez michalbaranski dnia 13-06-2024 - 11:15, w całości zmieniany 2 razy
|
| |
|
|
|
 |
|
Sroczyński_Włodzimierz |
|
|
Temat postu:
Wysłany: 12-06-2024 - 11:55
|
|
Dołączył: 09-10-2008
Posty: 33033
Skąd: Warszawa
Status: Offline
|
|
Moim zdaniem określenie "grecko-katolicki" przy takich badaniach źródeł jest zgrzytem, nawet większym niż określenie wyznanie
"Filius Fidei Orthodoxo-Romano Catholica" widzę jako określenie unity.
Tj katolika, rytu wschodniego.
Jak najbardziej "rzymskiego katolika", członka kościoła powszechnego, uznającego Rzym jako ciągłość tego kościoła, stosującego "narodowy" (własny) ryt litiurgiczny. |
_________________
Bez PW. Korespondencja poprzez maila:
https://genealodzy.pl/index.php?module= ... 3odzimierz
|
| |
|
|
|
|
|
michalbaranski |
|
|
Temat postu:
Wysłany: 12-06-2024 - 12:03
|
|
Dołączył: 26-09-2023
Posty: 94
Status: Offline
|
|
Bardzo dziękuję za odpowiedź. Kluczowe jest dla mnie ustalenie gdzie należałoby szukać metryk - w parafiach rzymsko-katolickich, bądź gr.-kat. (zob. na przykładzie: https://geneteka.genealodzy.pl/index.ph ... 9&exac=1).
Z tej samej wikipedii: "(...)W 1596 roku zawarto unię brzeską, na mocy której hierarchowie, duchowieństwo i wierni uznali zwierzchnictwo papieża, jednocześnie zachowując wschodnią duchowość, bizantyjską liturgię, dyscyplinę kościelną (m.in. zgoda na żonate duchowieństwo), język staro-cerkiewno-słowiański w nabożeństwach oraz kalendarz juliański. Powstała w ten sposób nowa struktura kościelna została nazwana Kościołem unickim, a od roku 1774 w zaborze austriackim Kościołem greckokatolickim".
Pozdrawiam serdecznie,
Michał |
|
|
| |
|
|
|
|
|
Andrzej75 |
|
|
Temat postu: Re: "Filius Fidei Orthodoxo-Romano Catholica"
Wysłany: 12-06-2024 - 12:25
|
|
Dołączył: 03-07-2016
Posty: 13172
Skąd: Wrocław
Status: Offline
|
|
|
michalbaranski napisał:
czy łaciński zwrot "Orthodoxo-Romano Catholica", a więc "prawowierny rzymski katolik" (dokument z 1776 r.; nadanie obywatelstwa miasta Jarosławia) oznacza osobę wyznania grecko-katolickiego?
Nie.
Oznacza łacinnika, rzymskiego katolika. |
_________________
Pozdrawiam
Andrzej
PS. Na znak, że moje tłumaczenie zostało zaakceptowane, proszę edytować pierwszy post, dopisując w temacie – OK (dotyczy działu tłumaczeń).
https://genealodzy.pl/PNphpBB2-viewtopic-t-59525.phtml
|
| |
|
|
|
|
|
Sroczyński_Włodzimierz |
|
|
Temat postu:
Wysłany: 12-06-2024 - 12:33
|
|
Dołączył: 09-10-2008
Posty: 33033
Skąd: Warszawa
Status: Offline
|
|
Uznaję wyższość opinii Andrzeja, choć bardziej przez autorytet osoby:)
tj jeśli Andrzej uważa, że to opis łacinnika - to zapewne tak jest.
Bardziej chodziło mi terminologię - czy sztuczna zaborcza, czy pierwotna. I kwestię wyznania na określenie rytu.
O istnienie Austrii w 1772, 1774 czy 1776 roku nie będę się tu spierał:) |
_________________
Bez PW. Korespondencja poprzez maila:
https://genealodzy.pl/index.php?module= ... 3odzimierz
|
| |
|
|
|
|
|
michalbaranski |
|
|
Temat postu:
Wysłany: 12-06-2024 - 12:34
|
|
Dołączył: 26-09-2023
Posty: 94
Status: Offline
|
|
Bardzo Panom dziękuję!
Pozdrawiam serdecznie,
Michał |
|
|
| |
|
|
|
|
|
Andrzej75 |
|
|
Temat postu:
Wysłany: 12-06-2024 - 12:48
|
|
Dołączył: 03-07-2016
Posty: 13172
Skąd: Wrocław
Status: Offline
|
|
Gdyby chodziło o unitę, to pojawiłoby się słowo „unitae” (albo „graeco-unitae”, albo „graeco-catholicae”).
„Orthodoxus” było standardowym określeniem prawowiernego katolika; które w żadne sposób nie określało jego „wschodniości”. |
_________________
Pozdrawiam
Andrzej
PS. Na znak, że moje tłumaczenie zostało zaakceptowane, proszę edytować pierwszy post, dopisując w temacie – OK (dotyczy działu tłumaczeń).
https://genealodzy.pl/PNphpBB2-viewtopic-t-59525.phtml
|
| |
|
|
|
|
|
Sroczyński_Włodzimierz |
|
|
Temat postu:
Wysłany: 12-06-2024 - 12:53
|
|
Dołączył: 09-10-2008
Posty: 33033
Skąd: Warszawa
Status: Offline
|
|
OK
Ja tę "greckounickość" (nie tylko teoretycznie, w zapisach także) widziałem w XIX wieku. Nie widziałem za dużo konkretnie z tego okresu XVIII w., a we wcześniejszych (przynajmniej wydaje mi się, że tak było) nie podkreślano rytu - nie miało to znaczenia w przeciwieństwie do np prawosławia gdzie okresowo znaczenie miało.
P.S. Krzysztof na forum anonsował konferencję
https://historia.wnhs.uksw.edu.pl/wp-co ... skim-1.pdf
też głównie XIX wiek :(
o wcześniejszych relatywnie niewiele, a szkoda |
_________________
Bez PW. Korespondencja poprzez maila:
https://genealodzy.pl/index.php?module= ... 3odzimierz
|
| |
|
|
|
|
|
Andrzej75 |
|
|
Temat postu:
Wysłany: 12-06-2024 - 14:51
|
|
Dołączył: 03-07-2016
Posty: 13172
Skąd: Wrocław
Status: Offline
|
|
W tych aktach, do których odnosi się Michał, są następujące określenia osób, które przyjmowały prawo miejskie Jarosławia: „religionis orthodoxae” (prawowiernej religii — przy Niemcu z Palatynatu Reńskiego); „religionis orthodoxo-catholicae” (religii prawowierno-katolickiej — przy Niemcu z Badenii); „ritus Latini” (obrządku łacińskiego); „fidei orthodoxo-Romano-catholicae” (wiary prawowierno-rzymsko-katolickiej); „orthodoxo-catholicus ritus Latini” (prawowierny katolik obrządku łacińskiego).
https://genealodzy.pl/index.php?name=PN ... 963#704963
Teoretycznie rzecz biorąc, określenia, gdzie nie podano obrządku, mogą się odnosić do katolików w ogólności (zachodnich i wschodnich); ale w praktyce „Romano-catholicus” (bez dalszych określeń) oznaczał rzymskiego katolika obrządku łacińskiego; przy wiernych obrządku grecko-unickiego byłoby jakieś dodatkowe określenie.
Tak czy inaczej: zapis „fidei orthodoxo-Romano-catholicae” w żaden sposób nie sugeruje, że musi chodzić o obrządek grecki; natomiast obecność przymiotnika „rzymski” i nieobecność przymiotnika „grecki” albo „unicki” hipotezę o katolickim obrządku wschodnim czyni raczej mało prawdopodobną. |
_________________
Pozdrawiam
Andrzej
PS. Na znak, że moje tłumaczenie zostało zaakceptowane, proszę edytować pierwszy post, dopisując w temacie – OK (dotyczy działu tłumaczeń).
https://genealodzy.pl/PNphpBB2-viewtopic-t-59525.phtml
|
| |
|
|
|
|
|
michalbaranski |
|
|
Temat postu:
Wysłany: 12-06-2024 - 15:21
|
|
Dołączył: 26-09-2023
Posty: 94
Status: Offline
|
|
Jeszcze raz bardzo dziękuję; to bardzo cenna wskazówka. Ze swojej strony mogę jedynie dodać, że syn ww. Michała Barańskiego (Karol Boromeusz Barański) urodził się w Jarosławiu w 1783 r. i widnieje w tamtejszych księgach parafialnych obrządku łacińskiego.
Pozdrawiam serdecznie,
Michał |
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
FAQ
Regulamin
Szukaj
Rejestracja
Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości
Zaloguj
