| Autor |
Wiadomość |
kurowska_ewa |
|
Temat postu: od panny położnicy do historii cyrylicy ;-)
 Wysłany: 16-05-2010 - 23:50
|
|
Dołączył: 01-04-2010
Posty: 81
Status: Offline
|
|
W akcie zgonu noworodka nie ma nic o ojcu, jedynie, że urodzony z Anny Nowak уйевицы - czy chodzi o pannę? Oczywiście mogłam źle odczytać...
Proszę o pomoc
Ewa |
Ostatnio zmieniony przez kurowska_ewa dnia 24-05-2010 - 20:32, w całości zmieniany 2 razy
|
| |
|
|
|
 |
|
Feltynowska_Grażyna |
|
|
Temat postu: jedno słowo po rosyjsku
Wysłany: 16-05-2010 - 23:59
|
|
Dołączył: 26-06-2006
Posty: 223
Status: Offline
|
|
Pierwszą literą tego słowa jest prawdopodobnie g, a nie y, zatem słuszny jest wniosek, że chodzi o pannę.
Z pozdrowieniami
Grażyna |
|
|
| |
|
|
|
|
|
kurowska_ewa |
|
|
Temat postu: jedno słowo po rosyjsku
Wysłany: 17-05-2010 - 00:13
|
|
Dołączył: 01-04-2010
Posty: 81
Status: Offline
|
|
Dziękuję, trochę tak mi wyglądało, choć spodziewałam się raczej панны. Zaczynam dopiero brnąć przez rosyjski z przed 120 lat. Przez podobieństwo do innych wyrazów odkryłam, że ksiądz pisał "je" na dość różne sposoby, ale najczęściej jako literę podobną do naszego r i miękkiego znaku "rь". Czy cyrylica w czasach zaborów różniła się od dzisiejszej?
Ewa |
|
|
| |
|
|
|
|
|
igor_roz |
|
|
Temat postu: jedno słowo po rosyjsku
Wysłany: 17-05-2010 - 13:26
|
|
Dołączył: 28-08-2008
Posty: 33
Status: Offline
|
|
|
|
|
|
|
Aftanas_Jerzy |
|
|
Temat postu: Re: jedno słowo po rosyjsku
Wysłany: 17-05-2010 - 15:13
|
|
Dołączył: 15-04-2009
Posty: 3287
Status: Offline
|
|
|
kurowska_ewa napisał:
Dziękuję, trochę tak mi wyglądało, choć spodziewałam się raczej панны. Zaczynam dopiero brnąć przez rosyjski z przed 120 lat. Przez podobieństwo do innych wyrazów odkryłam, że ksiądz pisał "je" na dość różne sposoby, ale najczęściej jako literę podobną do naszego r i miękkiego znaku "rь". Czy cyrylica w czasach zaborów różniła się od dzisiejszej?
Ewa
Witaj!
Kilka komentarzy wyjaśniających:
1. W języku rosyjskim ПАННА znaczy "барышня", i słowo to zostało przejęte z języka polskiego za pośrednictwem języka ukraińskiego (analogicznie jak i słowo ПАН w znaczeniu - "барин"). W znaczeniu "panny młodej" i "panny niezamężnej" stosuje się starsze i szersze określenie ДЕВИЦА lub ДЕВА.
2. Ostatnia zasadnicza reforma ortografii języka rosyjskiego, rozpoczęta jeszcze przed rewolucją w 1917, została wprowadzona dekretem w 1918 roku. Wielu pisarzy emigracyjnych (m.in. noblista Bunin) demonstracyjnie nie uznało tej reformy i publikowała swoje dzieła wg pisowni starej. Dotyczy to też rosyjskiej prasy emigracyjnej wydawanej USA, Francji, Niemczech, oraz niektórych religijnych wydawnictw internetowych .
Dobry artykuł o rosyjskiej ortografii przed reformą zamieszczono pod linkiem:
https://docs.google.com/viewer?url=http ... grafia.pdf
Ewolucję pisowni w języku ukraińskim poczynając od XVII wieku przedstawia w skrócie Wikipedia na stronie:
http://pl.wikipedia.org/wiki/Alfabet_ukrai%C5%84ski
Uwaga: Na podany adres mailowy mogę przysłać wzory używanej w XIX wieku grafiki liter rosyjskich pisma odręcznego. Może sie przydac przy próbie odczytania aktów, chociaż fantazja niektórych księży i nawyki duktu indywidualnego to prawdziwa kopalnia zagadek, z którymi czasem borykamy się na naszym forum. |
_________________
Serdeczne pozdrowienia
Jerzy Aftanas
|
| |
|
|
|
|
|
Anna99 |
|
|
Temat postu: Re: jedno słowo po rosyjsku
Wysłany: 17-05-2010 - 16:17
|
|
Dołączył: 02-02-2009
Posty: 57
Status: Offline
|
|
Witam! Byłabym bardzo wdzięczna za wzory używanej w XIX wieku grafiki liter odręcznego pisma. Bardzo proszę. Mój adres ann.szym@wp.pl Pozdrawiam serdecznie.
Anna |
|
|
| |
|
|
|
|
|
kurowska_ewa |
|
|
Temat postu: Re: jedno słowo po rosyjsku
Wysłany: 17-05-2010 - 19:53
|
|
Dołączył: 01-04-2010
Posty: 81
Status: Offline
|
|
Witam
Bardzo dziękuję za wyjaśnienie i oczywiście też poproszę o wzory.
Ewa |
Ostatnio zmieniony przez kurowska_ewa dnia 24-05-2010 - 21:08, w całości zmieniany 1 raz
|
| |
|
|
|
|
|
wasiliki |
|
|
Temat postu: Re: jedno słowo po rosyjsku
Wysłany: 17-05-2010 - 23:13
|
|
Dołączył: 01-03-2010
Posty: 50
Status: Offline
|
|
| można to przetłumaczyć jako "dziewicy" czyli "panny". Takiego określenia używano w jęz.rosyjskim : dziewica=panna |
_________________
Poszukuję: Szaja, Kowal - Szastarka; Rozner - Warszawa; Chrzanowski - Winnica; Rzeczkowski - Skoroszki Krzyczki; Durkowski, Milewski, Sobieszczański - Warszawa; Albrycht - Lubatowa; Pięciak, Ufnalski, Leszczyński, Cywiński
|
| |
|
|
|
|
|
Aftanas_Jerzy |
|
|
Temat postu: Re: jedno słowo po rosyjsku
Wysłany: 18-05-2010 - 01:36
|
|
Dołączył: 15-04-2009
Posty: 3287
Status: Offline
|
|
| Skany wzorów liter w formacie doc (Word) wysłałem jako załącznik na podane przez Ewę i Annę adresy mailowe. |
_________________
Serdeczne pozdrowienia
Jerzy Aftanas
|
| |
|
|
|
|
|
Waldemar_Stankiewicz |
|
|
Temat postu: Re: jedno słowo po rosyjsku
Wysłany: 18-05-2010 - 10:09
|
|
Dołączył: 09-03-2008
Posty: 348
Status: Offline
|
|
W połowie XIX wieku władze imperium postanowiły zająć się wszelkimi problemami na ziemiach polskich, w tym i formą języka. Postanowiono w miejsce alfabetu łacińskiego wprowadzić alfabet rosyjski bez zmian w samym języku, gramatyce, składni itd. Proces ten trwał aż do 1963 roku.
Poniżej dwa z wielu przykładów ówczesnej urzędniczej twórczości w publikacjach wydawanych drukiem.
Adam i Ewa
http://s40.radikal.ru/i089/1005/ff/4e9d9f359592.jpg
przykłady odejmowania
http://i057.radikal.ru/1005/c5/fe9bb19c1d87.jpg
Przeglądając stare księgi metrykalne trzeba pamiętać że proboszczowie odpowiedzialni za ich prowadzenie, dostosowywali się do narzucanych im nakazów "władzy".
Pozdrawiam,
Waldemar |
|
|
| |
|
|
|
|
|
Aftanas_Jerzy |
|
|
Temat postu:
Wysłany: 21-05-2010 - 20:29
|
|
Dołączył: 15-04-2009
Posty: 3287
Status: Offline
|
|
Drogi Waldemarze!
I tak to z przyczyny mojego gadulstwa temat pt "jedno słowo po rosyjsku" przekształcił się w rodzaj dysputy lingwistyczno-historycznej. Powinienem otworzyć nowy temat np "Historia cyrylicy", ale to wykraczałoby poza tematykę naszego serwisu i myślę, że tylko nieliczne osoby zainteresują się dalszym ciągiem naszej dyskusji. Pomimo tego, postaram się rozwinąć poruszony przez Ciebie problem tzw "polskiej cyrylicy". Odniosę się do tego w punktach:
1. Podłoże polityczne zamierzeń caratu w zakresie unifikacji narzędzi kierowania tak wielkim państwem składającym się z narodów o różnych poziomach rozwoju kulturalnego, historii, języków, religii, jest dobrze znane. Jednym z pierwszych kroków do realizacji tych celów były działania w zakresie unifikacji pism narodowych w oparciu o grafikę cyrylicy.
Dotyczyło to w pierwszym rzędzie Polaków i Litwinów. Wpływy polskiej kultury rozciągały się daleko poza "Polskoje Carstwo" i były zawsze obserwowane z obawą przed "buntownikami".
W zbiorach artykułów publikowanych przez CRECLECO - Centre de recherches en histoire et épistémologie comparée de la linguistique d'Europe centrale et orientale / Université de Lausanne
jest przedruk obszernych fragmentów opublikowanego w 1930 roku w Baku artykułu, który te zagadnienia opisuje obszernie i bez tendencyjności. Link pod tytułem. Warto przeczytać!
ЛЕВИН И. : ŤМатериалы и политике царизма в области письменности "инородцев" ť, Культура и письменность Востока, кн. 6, Баку, 1930.
http://www2.unil.ch/slav/ling/textes/Levin30.html
2. Cesarz Rosji i Król Polski Mikołaj I Romanow planował od roku 1852 wprowadzenie cyrylicy, dostosowanej do zapisu języka polskiego.
Zlecenie jego opracowania otrzymał profesor Głównego Instytutu Pedagogicznego – lingwista polskiego pochodzenia Piotr Dubrowski.
Pierwszy, eksperymentalny podręcznik języka polskiego zapisywanego cyrylicą pojawił się jednak dopiero w 1865 roku. Był to „Elementarz dla dzieci wiejskich”. Eksperyment się nie powiódł z przyczyn natury lingwistycznej i atmosfery politycznej, a egzemplarze Elementarza nie zawędrowały do szkół, bo już w tym czasie zamierzano nasilić nauczanie języka rosyjskiego jako urzędowego w całym cesarstwie (na wzór innego zaborcy - Prus). Jedynym śladem o istnieniu takiego projektu jest przeforsowany prze cara dziwaczny sposób zapisu polskich trzech dźwięków w dokumentach rosyjskich: RZ jako РЖ, Ą jako ОН, Ę jako ЭН.
3. Paradoksalnie, w tym samym czasie rosyjscy lingwiści podejmowali próby zastosowania alfabetu łacińskiego do języka rosyjskiego . W 1842 roku wyszła książka wydrukowana w połowie łacińskimi literami, a w połowie cyrylicą (К. М. Кодинский ŤУпрощенiе русской грамматикиť "Uproszczenie rosyjskiej gramatyki"). Autor dowodził, że łaciński alfabet daje bardziej zwarty (ściśnięty) i bardziej czytelny zapis niż cyrylicą. Wskazywał też na fakt, że niektóre litery w cyrylicy mają podobny krój i zlewają się między sobą, szczególnie w tekstach rękopiśmiennych, na przykład: п, н,и, г i ч, ш i т(т) . Ten fakt utrudnia czytanie i warunkuje dużą ilość pomyłek w książkach. Ze względu na zwartość grafiki łacińskich liter, powinna zmniejszyć się też objętość książek o co najmniej 10%.
Na ten temat polecam publikację z 1934 roku:
B.GRANDE: ŤУнификация алфавитовť, Алфавит Октября, 1934, http://www2.unil.ch/slav/ling/textes/GR ... nde34.html
Tak więc problem zastąpienia cyrylicy "łacinką" w Rosji okresami powraca. Już dzisiaj istnieje zapis łaciński tekstów rosyjskich używany w internecie i w poczcie mailowej.
4.I trochę analogii z innego "teatru":
Prawdziwą "wojnę ortograficzną" w zaborze austro-węgierskim wywołały usiłowania namiestnika Agenora Gołuchowskiego, który w latach 1849-1859 chciał wprowadzić do języka ukraińskiego alfabet łaciński. Posłowie ukraińscy zażądali podziału Galicji wg klucza etnicznego na część zachodnią z Krakowem (polską) i część wschodnią ze Lwowem (ukraińską). Dopiero interwencja rządu w Wiedniu zakończyła te spory - dekretem ministra dworu cesarskiego z 24 marca 1861 zagwarantowano Rusinom swobodę rozwoju ich mowy i literatury tak, jak sami uznają za odpowiednie. |
_________________
Serdeczne pozdrowienia
Jerzy Aftanas
|
| |
|
|
|
|
|
kurowska_ewa |
|
|
Temat postu:
Wysłany: 24-05-2010 - 21:04
|
|
Dołączył: 01-04-2010
Posty: 81
Status: Offline
|
|
Myślę, że temat jest ciekawy i potrzebny. Odkąd znalazłam usunięte reformą stare "je" znacznie łatwiej mi się czyta. Ale bardzo, bardzo by mi się przydał rosyjsko - polski słowniczek dawnych zawodów i - nie wiem jak to nazwać - stanów posiadania? urodzenia? Strasznie się gubię w folwarcznych, włościanach, gospodarzach, dziedzicach części szlacheckiej, urodzonych, szlachetnie urodzonych, będących na służbie itd. nawet bez cyrylicy, a co dopiero z... 
Ewa |
|
|
| |
|
|
|
|
|
Cieśla_Jerzy |
|
|
Temat postu:
Wysłany: 24-05-2010 - 21:29
|
|
Dołączył: 25-12-2006
Posty: 1162
Skąd: Olsztyn
Status: Offline
|
|
|
|
|
|
|
kurowska_ewa |
|
|
Temat postu:
Wysłany: 24-05-2010 - 22:21
|
|
Dołączył: 01-04-2010
Posty: 81
Status: Offline
|
|
|
|
|
|
|
Aftanas_Jerzy |
|
|
Temat postu: Re: jedno słowo po rosyjsku
Wysłany: 25-05-2010 - 00:44
|
|
Dołączył: 15-04-2009
Posty: 3287
Status: Offline
|
|
|
j_aftanas napisał:
Skany wzorów liter w formacie doc (Word) wysłałem jako załącznik na podane przez Ewę i Annę adresy mailowe.
UWAGA: Zacytowałem sam siebie, bo ilość próśb o wysłanie wzorów liter pisma kancelaryjnego jest duża, a można je sobie ściągnąć samemu z portalu narod.ru pod adresem:
http://xlt.narod.ru/pg/alpha.html
Oczywiście nie wymawiam się, bo nadal będę udzielał takich drobnych usług na forum lub na priv, ale to ułatwia. Kiedyś podałem taki link na naszym forum koledze o niku Tomek1973, ale to gdzieś spadło bez echa do archiwum. |
_________________
Serdeczne pozdrowienia
Jerzy Aftanas
|
| |
|
|
|
|
|
|
FAQ
Regulamin
Szukaj
Rejestracja
Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości
Zaloguj
