Serwis Polskiego Towarzystwa Genealogicznego

flag-pol flag-eng home login logout Forum Fotoalbum Geneszukacz Parafie Geneteka Metryki Deklaracja Legiony Straty
wtorek, 19 marca 2024

longpixel


Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu
Zobacz poprzedni temat Wersja gotowa do druku Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości Zobacz następny temat
Autor Wiadomość
Robert_KosteckiOffline
Temat postu:   PostWysłany: 28-03-2019 - 09:01
Sympatyk


Dołączył: 14-09-2015
Posty: 1552

Status: Offline
Witam,

Iwańczyk, to przydomek rodziny Krasuskich. Iwańczyk, to syn Iwana (pol. Jana). Z czasem część przedstawicieli danej rodziny odrzucała człon nazwiskowy, a pozostawała przy samym przydomku, który teraz stawał się nazwiskiem. Pewnie nie wszyscy obecni Iwańczykowie byli wcześniej Krasuskimi?! Czy tak było, należy ustalić na drodze kwerendy genealogicznej.

Robert
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Iwańczyk_PiotrOffline
Temat postu:   PostWysłany: 28-03-2019 - 15:42
Sympatyk


Dołączył: 20-03-2019
Posty: 44

Status: Offline
Robert_Kostecki napisał:
Witam,

Iwańczyk, to przydomek rodziny Krasuskich. Iwańczyk, to syn Iwana (pol. Jana). Z czasem część przedstawicieli danej rodziny odrzucała człon nazwiskowy, a pozostawała przy samym przydomku, który teraz stawał się nazwiskiem. Pewnie nie wszyscy obecni Iwańczykowie byli wcześniej Krasuskimi?! Czy tak było, należy ustalić na drodze kwerendy genealogicznej.

Robert

Oczywiście będę ustalał dalej choć (szczerze mówiąc) nie spodziewam się znaleźć pokrewieństwa.
Serdecznie dziękuję za pomoc!
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
wolenski_pipisOffline
Temat postu: Herbarz szlachty Ziemi Łukowskiej na Lubelszczyźnie  PostWysłany: 17-09-2019 - 11:48
Sympatyk


Dołączył: 05-04-2011
Posty: 336

Status: Offline
Przydomki z końcówką „ski” oraz zmiany nazwisk szlachty łukowskiej.
Tekst ten, dedykuję tym dla których genealogia jest prosta i oczywista.

W pracy nad „Herbarzem szlachty łukowskiej na Lubelszczyźnie”, tomy I-III, trafiłem na liczne zjawisko przydomków szlacheckich z końcówką „ski”. Większość szlachty, zwłaszcza w parafiach Trzebieszów i Zbuczyn, w aktach parafialnych występuje jedynie z przydomkiem. W przypadku przydomka z końcówką „ski” wydaje się, że mamy do czynienia z tak zwaną nieznaną szlachtą. Zdarza się też, że powstają przydomki tożsame z nazwiskami rdzennych rodzin łukowskich lub podlaskich. A to, może wprowadzać zamieszanie i kierować badania genealogiczne na ślepy tor.
Radomyscy herbu Rogala, używali przydomka Mostowski. Przydomek ten powstał od innego przydomka używanego przez tę rodzinę – Mostowszczyk, który odnotowany został w 1620 r. w osobie Jana Mostowszczyka Radomyskiego, dziedzica części dóbr Radomyśl Stary. W 1673 r. na Radomyślu współdziedziczył Jan Radomyski Mostowski, a w 1702 r. na terenie parafii Zbuczyn ochrzczone zostały bliźnięta: Marcin i Leonard, synowie Szymona Mostowskiego de Radomyśl i Anny.
Innym przykładem jest rodzina Rogalów h. Rawicz. Ich przydomek Rudziński powstał od dóbr Rogale Ruda, na których rodzina ta dziedziczyła. Z przydomkiem tym wymieniony został Mateusz Rogala dicti Rudziński w roku 1689.
Rodzina o nazwisku Rola h. Rola, używała przydomka Ławecki. Z kolei Ławeccy, używali przydomków Kripski i Rola. Może to świadczyć o wspólnym pochodzeniu Rolów i Ławeckich, tym bardziej, że obie rodziny pochodzą z tej samej parafii. Już w 1620 r. na Ławkach dziedziczył Andrzej Ławecki Kripski z częśnikami swymi. Na Rolach w 1676 r. odnotowujemy Macieja Rolę Ławeckiego. Innym przydomkiem Rolów, jest Kurnicki vel Kornicki . W 1620 r. na Rolach dziedziczył Wojciech Kurnicki v. Kornicki oraz Wawrzyniec Kornicki, a w 1676 r. Maciej i Wawrzyniec Korniccy. Zapewne, przydomek ten powstał od dóbr Radzików-Kornica, lecz nie natrafiłem na informację, aby rodzina ta miała coś wspólnego z tą miejscowością. Już w 1531 r. na Radzikowie –Kornicy współdziedziczyli Maciej i Jakub Korniccy . Możliwe, że byli to Rolowie. Przydomek Ławeckich - Kripski, mógł powstać od wyrazu „krypa”, w znaczeniu „duża, otwarta łódź o płaskim dnie”. Posiadacz takiej łodzi, mógł zostać nazwanym przymiotnikowo Kripskim.
W parafii Zbuczyn w 1702 r. odnajdujemy Jana Sobiczewskiego alias Piotrowskiego. Sobiczewscy h. Jastrzębiec, używali też przydomków, Izdebski oraz Sisijewski. Przydomek Izdebski, powstał od nazwy dóbr Izbebki, położonych w sąsiedztwie Sobiczewa. Możliwe, że przed 1620 r. Maciej Izdebski Sobiczowski, dziedziczący w tymże roku na Sobiczach, posiadał jakąś część Izdebek. Zaskakującym jest zwłaszcza drugi z tych przydomków – Sisijewski. Brak odniesienia od czego mógł powstać.
Pewna odnoga Radzikowskich h. Ogończyk, używała przydomku Kalicki. Licznie występujący w parafiach Paprotnia i Przesmyki Kaliccy h. Dołęga, nie mają z Kalickimi Radzikowskimi nic wspólnego. Od lat 20. XVIII wieku w Radzikowie Wielkim pojawiają się Kaliccy. W latach 40. wszelako odnotowani są Radzikowscy o tym przydomku. Czy powiązani rodzinnie Radzikowscy posłużyli się nazwiskiem Kalicki jako przydomkiem? Gdyby przyjąć taką możliwość oznaczałoby to, że dla tworzenia przydomków wystarczało „podkradanie” wcześniej istniejących nazwisk i przydomków. Wśród rodzin napływowych, nie obserwuje się tego zjawiska. Z tą samą zagadką mamy do czynienia przy innym przydomku Radzikowskich – Skolimowski. Odnoga Radzikowskich o tym przydomku niedługo potem porzucić nazwisko rodowe na rzecz nazwiska odprzydomkowego. Od tej chwili zaczęła się historia rodziny Skolimowskich niegdyś Radzikowskich, której nic albo bardzo niewiele łączy z podlaskimi Skolimowskimi. Uczynił tak Marcin Radzikowki w 1741 r. Istniejący już od początku XVIII wieku w parafii zbuczyńskiej Skolimowscy zamieszkiwali Jasionkę i jej najbliższe okolice, w znacznym oddaleniu od Radzikowa. Maciej, jak się zdaje, był nieślubnym dzieckiem Anny Radzikowskiej. Urodził się w Radzikowie Wielkim w roku 1703. Będąc ojcem Zofii nosił nazwisko Skolimowski. Był pewnym ojcem Piotra Wawrzyńca, gdzie zostaje odnotowany w akcie jako Radzikowski z przydomkiem Skolimowski. To jedyny dowód istnienia takiego przydomka. Ostatni raz w aktach pojawił się w roku 1760. Nie sposób rozstrzygnąć dlaczego posłużył się nazwiskiem jako przydomkiem. W każdym razie po roku 1745 nosił nazwisko już tylko Skolimowski. Hipotetycznie można domniemywać, że żyjący w Radzikowie równocześnie z nim Wojciech Skolimowski, wywodzący się z „prawdziwych” Skolimowskich z Jasionki, jego rówieśnik, mógł przez małżeństwo z Radzikowską, jego krewną (możliwe że ciotką), dopomóc mu w wyborze przydomka, szybko przemianowanego na nazwisko. Kolejny przydomek Radzikowskich Prusicki vel Prusiecki, powstał od wcześniejszego przydomka Prusak vel Prusiak, który w aktach pojawia się w 1673 r. W 1711 r. w Zbuczynie ochrzczona została Krystyna, córka Jakuba Prusickiego de Radzików-Stopki i Agnieszki Grzymkówny. Inny ich przydomek Pająkowski, pojawił się w 1717 r. kiedy to w parafii zbuczyńskiej ochrzczona została Rozalia, córka Jakuba Pająkowskiego de Radzików Wielki i Zofii. Możliwe, że przydomek ten pochodzi od nieznanego przydomka Radzikowskich - Pająk.
W roku 1708 niejaki Bartłomiej Kowalowski zmienił nazwisko na Tchórzewski zapoczątkowując w ten sposób nową gałąź Tchórzewskich, której związki z tą rodziną wydają się nikłe, jeśli przyjmiemy, że Kowalowski to autonomiczne nazwisko, a nie przydomek Tchórzewskich. Wiemy, że w Tchórzewie od początku XVIII wieku mieszkała rodzina Kowalewskich (potwierdzone jest to obecnością tego nazwiska wśród mieszkańców Tchórzewa w 1676 r.). Zastanawia nas jednak obecność tak wielu form tego nazwiska, m.in. Kowalowski, Kowalkowski, Kowalikowski. Przybranie nazwiska Tchórzewski przez Bartłomieja, wskazuje na związki tych dwóch rodzin, może nawet na przydomkowy charakter nazwiska Kowalewski. Z drugiej jednak strony nazwisko Kowalowski mogło powstać od przydomku Tchórzewskich Kowal, w znaczeniu syn Kowala był Kowalewskim vel Kowalowskim. Inny przydomek tej rodziny Marcinkowski, powstał od wcześniejszego Marcinowicz. W 1712 r. w parafii zbuczyńskiej ochrzczony został Stanisław, syn Remigiana Marcinkowskiego de Tchórzew i Marianny.
Tchórzewscy h. Janina, używali przydomka Nukalski. W 1676 r. na Tchórzewie współdziedziczył Maciej Bernat Nukalski. Bernat, to notoryczny przydomek Tchórzewskich. Z tego ostatniego zapisu wynika, że Maciej Tchórzewski, użył podwójnego przydomka Bernat Nukalski. W tym samym źródle napotykamy też innych Tchórzewskich z przydomkiem Bernat oraz Andrzeja z przydomkiem Bernat Karwasz. Przydomek Nukalski, mógł powstać od wyrazu „nukać”, w znaczeniu „nękać, ponaglać”.
Czasem „nowe” nazwiska w parafii pojawiają się w wyniku błędu. Przykładem jest Krzysztof Roszewski. Odnotowany jest tylko raz w roku 1729 w Rzążewie. Nowy wikary zbuczyński, który przybył w tym roku do Zbuczyna z Ostrołęki, niesłyszane nazwisko Rzążewski, zapisał w formie Roszewski. Szczęśliwie dodał jego przydomek Leszkowicz. Krzysztof Roszewski z 1729 r. to Krzysztof Rzążewski o przydomku Leszkowicz. Słyszący pierwszy raz to nazwisko nowy wikary usłyszał je jako Roszewski.
W roku 1728 Szymonowi Czuryłowskiemu rodzi się w Tchórzewie syn Leonard. Przydomek taki nie jest znany. Znany jest przydomek Czuryło występujący w rodzinie Olędzkich. W tym czasie jeden z przedstawicieli tej rodziny zamieszkiwał w Tchórzewie, ale nie nosił on imienia Szymon.
Analizując akta odkrywamy, że Czuryłowski Szymon, to Szymon Orzyłowski h. Prus I., mieszkaniec Tchórzewa przynajmniej od roku 1721, którego dzieci, za wyjątkiem Leonarda, rodziły się od roku 1721 do 1739 pod nazwiskiem Orzyłowski. Dzięki rzadkiemu na tym terenie imieniu, zamieszkiwaniu w Tchórzewie, byciu synem Szymona i Anny z Izdebskich, mieszkańców Tchórzewa, stwierdzamy, że pojawiający się w aktach zbuczyńskich od roku 1757 Leonard Orzyłowski, to Leonard, syn Szymona jeden jedyny raz Czuryłowskiego. Pozostaje jeszcze odtworzenie biegu zdarzeń, które doprowadziły do powstania nazwiska Czuryłowski zamiast Orzyłowski. Jesteśmy skazani tu na przypuszczenia, lecz prawie na pewno zgłaszał fakt narodzin ktoś inny niż ojciec. Możliwe, że Szymon Orzyłowski vel Czuryłowski był w jakiś sposób powiązany z Czuryłami, wsią oddaloną o kilka kilometrów od Tchórzewa.
W roku 1708 pojawia się postać niejakiego Stanisława Wulkolaskiego, szlachcica z dóbr Krassuse-Wólka, nazywanej Krassusami-Wólką Konopną, a czasem po prostu Wólką vel Wulką. Jest on ojcem córki Heleny. To jednorazowe nazwisko od początku wygląda na odprzydomkowe, chociaż taki przydomek nigdzie nie jest odnotowany. W omawianym okresie żył w tej wsi jeden tylko szlachetny Stanisław, później ojciec jeszcze dwóch synów (urodzonych w latach 1710 i 1713). Był to przedstawiciel Krasuskich, mieszkających w licznych w tym rejonie Krassusach. Stanisław Wulkolaski to w rzeczywistości Stanisław Krasuski, noszący przydomek Żychowicz. Ponieważ jednak jego synowie zostali zapisani jako Krasuscy, to należy sądzić, że urodzenie córki było zgłaszane przez kogoś innego niż ojciec, kogoś kto mógł znać albo posługiwać się w celu rejestracji używanym, ale nieutrwalonym w aktach przydomkiem. Przydomek ten oznaczający Krasuskiego mieszkającego w Wólce pod lasem, lub zgoła na skraju, czy w samym lesie. Może ten przydomek mieć coś wspólnego z innym przydomkiem Krasuskich- Podlaski, o którym niżej. Bardzo podobny w charakterze przykład opisuje innego Krasuskiego, prawdopodobnie pochodzącego z gałęzi o przydomku Wilkowicz, który w roku 1712 określony został nazwiskiem Podlaski. Ten jeden raz. Mieszkał w Krasusach-Łęcznowoli, jeszcze dzisiaj wsi ulokowanej na północnym skraju lasu, który od setek lat zamieszkująca ten teren ludność nazywa Bieraską. Jego raz tylko występujące nazwisko należy odczytywać jako tego który mieszka pod lasem – stąd Podlaski.
Syn Ludwika Borkowskiego –Kowieskiego, Wojciech, po śmierci żony, biorąc za żonę którąś z panien Modrzewskich, osiadł był w Modrzewie, wsi odległej od rodzinnych Borków-Sołdów. Osiadł i przestał być Borkowskim. Zaczął być Kowiesem i wkrótce ojcem założycielem nowej rodziny o nazwisku Kowies. Przydomek Kowieski uległ przekształceniu w postać Kowies. Sam Wojciech Kowiesem był bardzo krótko. Po czterech latach znów jest Borkowskim-Kowieskim z Modrzewa, tym razem wszelako jako tylko Kowieski, które to nazwisko przylgnęło do niego już na stałe. To unaocznia zasadnicze źródło kłopotów badawczych nad rodzinami drobnoszlacheckimi. Problem leży w tym, że znane są rodziny Kowieskich inne niż Borkowscy, i to całkiem niedaleko, gdyż w parafii Rozbity Kamień na Podlasiu. Jeżeli w badaniach genealogicznych będziemy kierować się tylko nazwiskiem to możemy zejść na manowce. Nazwisko Kowieski może pochodzić od nazwy wsi Kowiesy, ale także od przydomka, którym posługiwała się obca „naturalnym” Kowieskim rodzina. Już w 1676 r. odnotowujemy Adama i Jana Kowieskich Borkowskich. W parafii Zbuczyn, pod koniec XVIII w. trafiamy na istne mrowie Kowieskich dziedziczących na Borkach.
Teraz przyjrzyjmy się losom pewnej odnogi Borkowskich-Kowieskich, mocno osadzonej w Borkach-Sołdach już w wieku XVII. Jedną z jej linii w osobach, jak się zdaje, dwóch braci, Adama i Walentego, dotknęło gwałtowne zubożenie. Śladem tej sytuacji jest łatwa do udokumentowania walka o zachowanie statusu szlacheckiego, jaką przez kilkanaście lat prowadzą obaj bracia. Kolejne ich dzieci mają za ojca raz chłopa, a innym razem szlachcica. W przypadku dwojga dzieci Walentego są one potomkami Borkowskiego o przydomku Kowieski, kolejna dwójka z dzieci to potomkowie Borkowskiego bez przydomku, a reszta dzieci nosi nazwisko Rowiecki, podobnie jak sam Walenty w tym przypadku, i jego zapewne najstarszy syn Władysław, urodzony jeszcze w wieku XVII. Walenty, który urodził się jako Borkowski-Kowieski na zubożenie zareagował „zmianą nazwiska”, odnotowywaną w aktach. Jego dzieci zubożenie zmusiło do opuszczenia Borków-Sołdów. Synowie Walentego przenieśli się do Radzikowa-Kornicy, gdzie żyli i rozradzali się jako chłopi. Ich matka, i od dawna wdowa, zmarła jako szlachcianka w roku 1741 w Rówcach. Fakt ten sugeruje genezę nazwy przydomka Rowiecki. Podobną ewolucję przeszedł przydomek Borkowskich - Bryksoj. Intrygującym jest, że mieszkający w Borkach-Kosach Bryksoje zaczęli się nazywać Bryckimi, co u niektórych z nich urobiło się w nazwisko Abrycki. Miało to miejsce jednak tylko w jednym pokoleniu. Abryccy, szybko zniknęli i na powrót stali się Borkowskimi-Bryckimi. Bryccy i Bryksowie zastąpili Bryksojów.
Inny przydomek Borkowskich Soseński, powstał od ich dawniejszego przydomka Sosenka vel Sosienka. W 1620 r. na dobrach Borki-Sołdy, współdziedziczył Paweł Borkowski, syn Sosieńskiego. Odnotowani w ziemi łukowskiej Soseńscy vel Sosińscy v. Soszyńscy nie mają nic wspólnego z Borkami, wsiami dziedzicznymi Borkowskich, a jedynie z Wysokinami, wsiami dziedzicznymi Wysokińskich. Trudno obecnie stwierdzić, czy przedmiotowi Soseńscy to Borkowscy, czy też Sosińscy, którzy przybyli na te tereny z zewnątrz.
W 1705 r. na terenie parafii Zbuczyn ochrzczona została Anna córka Marcjana Borkowskiego niegdyś Modrzewskiego de Bzów i Krystyny. Zapewne Marcjan, posiadał jakąś cząstkę dóbr Modrzew, w parafii Zbuczyn i z tego tytułu okresowo zwał się Modrzewski, traktując te nazwisko jak przydomek. Natomiast w 1709 r. w tejże parafii ochrzczony został nieznany z imienia Borkowski, syn Marcina Borkowskiego niegdyś Izdebskiego de Izdebki-Kosny i Heleny. Borkowski dziedziczący na Izdebkach zwał się zarówno Borkowskim jak i Izdebskim.
Zdanowscy używali przydomków: Przeciwiejski vel Przeciewiejski, powstałych od wcześniejszego przydomka Przeciewieszczyk, oraz przydomka Przedwiejski, który powstał również od ich przydomka Przedwieszczyk. Z kolei podobnego przydomka w formie Przedwieski używali Jastrzębscy, Łęczyckowie i Wierzejscy. Ostatni z przydomków, może określać kogoś, kto mieszka przed wsią czyli przymiotnikowo „przedwieski - przedwiejski”. Podobne znaczenie mogą mieć też pozostałe wymienione tu przydomki Zdanowskich.
Innymi przydomkami Wierzejskich, były Izdebski i Łaski. Ten ostatni przydomek powstał od wsi dziedzicznej Jakuba Wierzejskiego dicti Łaskiego, który w 1600 r. posiadał część wsi Łazy. W 1693 r. w kościele trzebieszowskim ochrzczona została Elżbieta, córka Krzysztofa Wierzejskiego dicti Izdebskiego z dóbr Wierzejki i Marianny. Zapewne Krzysztof lub jego przodek posiadali cząstkę na Izdebkach, i od tych dóbr nazwani zostali Izdebskimi.
W 1780 r. na terenie parafii Trzebieszów urodziła się Zofia c. Jacka Zwierzeskiego de Wierzejki i Antoniny. To oczywiście zniekształcone nazwisko Wierzejski. Zastanawiające jednak, gdyż nie spotkałem się na terenie tej parafii z odmianą nazwiska na Wierzeski.
W 1673 r. rejestr pogłównego ziemi łukowskiej wymienia w dobrach Jurki Szymona Jurkowskiego z przydomkiem Głowiaski, Wawrzyńca Jurkowskiego z przydomkiem Zaleski oraz Annę Jurkowską zwaną Krasuską. W tym ostatnim przykładzie nie wiadomo, czy chodzi o Jurkowską czy też o Krasuską i dlaczego Jurkowska zwana jest Krasuską? Możliwe, że przez jakiś czas mieszkała w któryś Krasusach lub miała jakiś związek z bardzo licznymi w parafii Krasuskimi. Głowiaskim, przymiotnikowo, mógł być nazwanym ktoś, kto miał dużą lub mądrą głowę. A co do relacji Jurkowskich i Zaleskich, to Jurkowscy dziedziczyli na Zalesiu, a Zalescy na Jurkach.
Pod koniec XVIII wieku w Karwowie, wsi dziedzicznej Karwowskich h. Rawicz, pojawia się nazwisko Aniołkowski. Otóż w 1789 r. w kościele trzebieszowskim ochrzczona została Marcela, córka szlachcica (generosus) Idziego Aniołkowskiego z Karwowa i Katarzyny Celińskiej. Aniołkowscy, następnie pojawiają się w parafii Zbuczyn. Prawdopodobnie jest to przydomek Karwowskich, ale tylko prawdopodobnie. Mimo dość rzadkiego imienia, nie odnalazłem Idziego wśród współczesnych mu Karwowskich.
W roku 1709 pojawił się niespodziewanie w Izdebkach-Kosnach „nowy” Borkowski Marcin, który określony został jako niegdyś Izdebski. Marcin nosił przydomek Strzelczyk. Taki przydomek nie jest znany wśród Borkowskich, za to jest przydomkiem Izdebskich. Widzimy w tym zapisie, jak przydomek, świadczy o pierwotnym pochodzeniu Marcina. Lecz, czy gdyby nie było zapisu potwierdzającego zmianę nazwiska, skłonni bylibyśmy przypuszczać, że Marcin Borkowski to w rzeczywistości Marcin Izdebski? Izdebscy, z kolei używali przydomka Sobiczowski, który powstał prawdopodobnie od miejscowości Sobicze, w parafii Zbuczyn, na których w 1620 r. współdziedziczył Maciej Izdebski Sobiczowski. W 1703 r. w kościele zbuczyńskim ochrzczony został Jan s. Jana Izdebskiego-Iwanowskiego de Izdebki-Wąsy i Zofii.
W 1704 r. Marcjan Modrzewski, zmienił nazwisko na Borkowski. Możemy jednak przypuszczać, że drugie nazwisko zapożyczył Marcjan od swej żony, z domu Borkowskiej. Jeśli tak, to byłby to znak, że relacjami między kobietą a mężczyzną w epoce nas interesującej rządził rys zdecydowanie mniej patriarchalny niż skłonni jesteśmy sądzić.
Oryginalną sytuację mamy w przypadku osoby Józefa Cielemęckiego h. Rogala, który pojawiając się w aktach w roku 1722 nosi jako jedyny w tej rodzinie przydomek Łęczycka. Problem w tym, że w takiej formie opisuje on nazwisko szlacheckie rodziny z parafii Paprotnia herbu Niesobia. Tak brzmiąca forma przydomka, gdzie indziej nie spotykana, wyraźnie sugeruje jego „obce” pochodzenie i dwie możliwości wchodzą w grę. Albo Józef Cielemęcki był rzeczywistym Cielemęckim, który zaczął się posługiwać nazwiskiem Łęczycka jako przydomkiem, albo tenże Józef, był przedstawicielem szlachty o tym nazwisku, który zmienił nazwisko na Cielemęcki. Zwornikiem tej konstrukcji myślowej są Olędy, wieś sąsiadująca z Cielemęcem. Otóż, w parafii Paprotnia leżą inne Olędy, przy okazji miejsce zamieszkiwania szlachty o nazwisku Łęczycka. Olędy zbuczyńskie zamieszkiwali Olędzcy h. Rawicz. Mogli pochodzić od Czuryłów, także h. Rawicz (Czuryło to przydomek Olędzkich), ale też od Olędzkich z Olęd paprockich, nieznanego nam herbu.
Zapis w księdze ziemskiej drohickiej, z 1553 r., wymieniony jest Jakub Krasuski, syn Macieja Woleńskiego, dziedzica części dóbr Krasuse Mikluse, Krasuse Łączna Wola i Krasuse Wola Smolna, w parafii Trzebieszów. Maciej, był synem Wojciecha Wolińskiego vel Woleńskiego v. Krasuskiego. Bracia Wojciecha, i ich potomkowie, nosili nazwisko Krasuski. Bratem z kolei Macieja był Jakub Woleński vel Krasuski, dziedzic w 1531 r. części dóbr Krasuse Zembry i Krasuse Wola Smolna, którego potomkowie w większości używali nazwiska Woliński. W wielu zapisach w aktach parafii Trzebieszów, na przestrzeni XVII-XIX w., przy nazwisku Krasuski widnieje dopisek (czasami poczyniony inną ręką), „Woleński, Woliński lub Wolański dicti”, a przy Wolińskich - „Krasuski dicti”. W 1596 r. w kościele św. Jana w Lublinie, ochrzczony został Maciej, syn Macieja Woleńskiego a Jakubowice i Doroty. Maciej Woleński, przybyły do Jakubowic z parafii Trzebieszów, w kilku zapisach występuje jako Krasuski. Podsumowując, Krasuscy używali przydomka Woliński, a Wolińscy przydomka Krasuski. Inne przydomki Krasuskich to: Kisieleński vel Kisieliński, Smoleński i Sobiczowski. Już w 1620 r. na Krasusach Łącznej Woli, współdziedziczył Paweł Krasuski Kisieleński. Nie umiem powiedzieć, co łączy owych Kisieleńskich vel Kisielińskich, z Kisielińskimi h. Junosza, pochodzącymi z Kisielan, w parafii Suchożebry w pow. siedleckim. Kisielińscy z Kisielan, już w drugiej połowie XVII wieku przybyli na tereny ziemi łukowskiej i dziedziczyli m.in. na Krasusach. Przydomek Sobiczowski, prawdopodobnie powstał od innego wcześniejszego przydomka Krasuskich Sobicz. Już w 1600 r. Krzysztof Sobiczowski, syn Stanisława Sobicza dicti Jabramek de Krasuse Zembry, zawarł ślub z Katarzyną Krasuską. Mamy tu znakomity przykład w jaki sposób rodziły się przydomki z końcówką „ski”. Syn Sobicza, został nazwany Sobiczowskim. Natomiast przydomek Sobicz został potraktowany jak nazwisko przy którym pojawił się inny przydomek Jabramek, czyli potomek Abrahama (Abrama), od którego to imienia powstały też inne przydomki Krasuskich - Abramczyk i Abramei. Natomiast Smoleńskim, nazwany został Krasuski mieszkający lub dziedziczący na Krasusach Woli Smolnej, zwanej Wolą Smolną lub Smolanką. W 1600 r. Wojciech Smoleński Krasuski, syn Szczęśnikowicza z dóbr Smolanka, zawarł związek małżeński z Polonią (Apolonią) Krasuską z przydomkiem Wielgolas.
Dybowscy h. Rogala, początkowo zwali się Dyssami, a potem Paderewskimi. Krzysztof, syn Jana Dyssa Dybowskiego, dziedzic na Dybowie i Paderewie, nabył części dóbr Świejk w 1590 i 1598 r. Tenże Krzysztof, ale pisany Paderewski, występuje jako podwojewodzi drohicki w 1608 r. Przydomek Paderewski, powstał od dziedzicznych przez tę rodzinę dóbr Paderewo.
Mościccy, których to rodzin w ziemi łukowskiej było kilka, używali m.in. przydomka Sokoleński. W 1659 r. ochrzczony został w kościele trzebieszowskim Jan syn Jana Mościckiego Sokoleńskiego de Olszewnica i Marianny, chrzestną nowo narodzonego była Zofia Sokoleńska dicti Szaniawska. Mościccy, dziedziczyli na dobrach Mościska Sokole i zapewne stąd przydomek Sokoleński. W 1702 r. w tejże parafii ochrzczony został Tomasz syn Łukasza Kłębowskiego dicti Mościckiego de Szczepanki i Heleny. Kłębowscy h. Jastrzębiec, wywodzą się z Kłębowa w parafii Ulan, a więc parafii sąsiedniej. Co ciekawe, Kłębowscy dziedziczyli na Mościskach już w 1676 r. Ostatni przykład może wskazywać, że to jednak Kłębowscy nosili przydomek Mościcki, a nie odwrotnie.
Chromińscy h. Lubicz, używali przydomka Ołupski. Już w 1664 r. Jakub Chromieński dicti Ołupski, dziedzic na Szczepankach, w parafii Trzebieszów. Przydomek Ołupski, powinien brzmieć Otupski. Jeśli tak, to powstał on od dóbr Oty (Othy), na której to wsi w 1580 r. dziedziczył Stanisław Czesla Chromienicki (Chromieński). Chromińscy, stanowią jedną rodzinę z Ługowskimi, gdyż Ługi Gołacze to część wsi Chromna. Aby sprawa zagmatwała się do cna, w 1693 r. odnotowujemy w parafii Trzebieszów akt chrztu Józefa, syna Marcina Głuchowskiego dicti Chromińskiego, dziedzica części dóbr Krasuse Miklusze. Z kolei już w 1602 r. w tejże parafii chrzczony jest Maciej, syn Stanisława Grochowskiego Głuchowskiego, dziedzica na części dóbr Grochówka. Prawdopodobnie inny Stanisław Grochowski dicti Głuchowski, dziedziczył na Grochówce w 1664 r. Głuchowscy, dość wcześnie dziedziczyli na Grochówce, i stąd mogli używać przydomka Grochowski, a Grochowscy, używali też przydomka Głuchowszczyk oznaczający zdrobniałą formę nazwiska Głuchowski.
W 1620 r. na Świdrach Wielkich, współdziedziczył Paweł Świderski Nurzyński z częśnikami swymi. Szymon Świderski dziedziczył na Nurzynie, w 1673 r. Natomiast nie trafiłem na innych Nurzyńskich dziedziczących na Świdrach. Nie sposób rozstrzygnąć, czy mamy tu do czynienia z Nurzyńskimi z przydomkiem Świderski, czy też ze Świderskimi z przydomkiem Nurzyński.
Oknińscy h. Okno, używali przydomka Górski. W 1620 r. Wojciech Okniński Górski z częśnikami swymi, współdziedziczył na Okninach. Opis granicy wsi Radomyśl-Okniny z dobrami Radomyśl-Sędki, z 1529 r., wyjaśnia nam pochodzenie tego przydomka: „Od sosny zwanej Kozieł dąbrową i borem do pola zwanego Gręzowa Woda, przeszedłszy drogę z Radomyśla do rzeczonego pola borem do Wielkiej Góry…”. Wielka Góra, to zapewne niewielkie wzniesienie uplasowane w obrębie wsi Radomyśl-Okniny, przy którym, lub na którym to wzniesieniu mieszkał lub dziedziczył któryś z Oknińskich, nazwany z czasem Górskim, jako ten, który mieszkał lub dziedziczył na Górze.
W 1647 r. Stanisław Scigielski (Szczygielski), dicti Piotrowski, zawarł związek małżeński z Zofią Mościcką, świadkami byli Bartłomiej Szczygielski i Ignacy Piotrowski. Trudno stwierdzić, czy mamy tu do czynienia z przydomkiem, czy tylko ze zmianą nazwiska.
W 1688 r. Marcin Szczygielski dicti Gołębiowski, zawarł ślub z Anną Liniewską. Obok Szczygłów, dziedzicznej wsi Szczygielskich uplasowana jest miejscowość Domaszewnica Stara, w której część gruntów zwana była Golebkowska (Gołębkowska) oraz wieś Jeziory, które zwane były też Jeziory Gołąbki. Na tych gruntach dziedziczyć mógł któryś ze Szczygielskich i stąd przydomek Gołębiowski.
W drugiej połowie XVIII w. Skwierczyńscy h. Ślepowron, zaczęli używać przydomka Kędorański vel Kęderański v. Kęderawski v. Kędzierzawski v. Kędzierawski v. Kędziorawski v. Kondzierawski. W 1761 r. w kościele paprockim ochrzczony został Piotr, syn Franciszka Kędziorawskiego z dóbr Skwierczyn Lacki i Marianny. W następnych latach przydomek ten, w różnych formach, występuje dość często. Możliwe, że tak nazwany został ktoś obdarzony włosami gęstymi i kręconymi, czyli po prostu kędziorami.
Feliks Ścibor Krassowski h. Rawicz, dziedzic wsi Ruda koło Serokomli, mniej więcej w 1550 r. zmienił nazwisko na Rudzieński vel Rudziński. W 1564 r. na Krasewie Jan Krasowski zwany Rudzińskim, w którym to przydomku był ślad nie istniejącej już w tych dobrach Rudy. Wszyscy Rudzińscy, w ziemi łukowskiej, są jego potomkami. Co ciekawe, w 1657 r. na tych dobrach dziedziczył Kazimierz Rogala Rudziński, a w 1689 r. ślub bierze Mateusz Rogala dicti Rudziński. Herbarze nasze nie odnotowują Rudzińskich h. Rogala. Odnotowują za to, w ziemi łukowskiej, Krasowskich h. Rogala, z przydomkiem Ścibor. Feliks Ścibor Krassowski, pochodził z ziemi łukowskiej, dlatego też Rudzińscy, powinni legitymować się herbem Rogala. Potwierdzeniem powyższego jest fakt, że ów Feliks jako Krasowski, w 1552 r. współdziedziczył na Krasowie i Woli Krasowskiej, w parafii Ulan. A to wskazuje, że przynajmniej przez jakiś czas, używał on przemiennie obu nazwisk. W 1533 r. istniała w Krasowie Ruda żelaza z młynem rudnickim. W 1564 r. Jan Krasowski zwany Rudzińskim, dziedziczył na Krasowie. Tak więc od Feliksa Ścibora Krassowskiego, pochodzą Rudzińscy h. Rogala. W 1620 r. na części dóbr Krasów Olszewnica, dziedziczył Paweł Krasowski alias Paszkowski. Paszkowscy, w 1676 r. dziedziczyli na dobrach Krasów Stary i Wielki oraz Olszownicy (Krasów Olszownica), tak więc możliwe, że to Paszkowscy użyli przydomka Krasowski.
Strus(s) h. Jastrzębiec, przydomku: Grabowski, Krasuski i Łaski. Pikanterii dodaje fakt, że w ziemi łukowskiej, przydomka Strus, używają też rodziny: Czarnocki, Kisieliński, Ługowski, Wysokiński i Wyszomirski. Nie mamy jednak pewności, czy to nie rozrodzeni Strusowie, przybrali te nazwiska jako przydomki, od dziedziczonych przez nich dóbr. Najstarszym znanym z imienia przedstawicielem rodziny Strus na terenie parafii trzebieszowskiej był “Felix Struss de Popławy”. Kilkukrotnie figuruje też jako „Felix de Popławy” oraz „Felix Popławsky”. Potomkowie Feliksa osiedlili się w sąsiadującej z Popławami okolicy szlacheckiej Krasusy, co bywało powodem częstej zamiany nazwiska na: Strus – Krasuski , Krasuski – Strus czy wręcz: Krasuski. Na przełomie XVIII / XIX wieku w sąsiadujących parafiach mieszkało dwóch Wojciechów Strusów. Najpewniej dla ich odróżnienia zaczęto ich nich pisać z odpowiednim przydomkiem: Strus – Krasuski, to ten zamieszkały w dobrach Zembry, w parafii Trzebieszów i Strus – Ługowski, ten który mieszkał w dobrach Ługi, w parafii Zbuczyn. Stąd był jedynie krok do zmiany nazwiska. I tak, przynajmniej w tym przypadku, przydomek stawał się nazwiskiem, a prastare nazwisko powoli popadało w zapomnienie.
W 1692 r. w parafii łukowskiej ochrzczony został Jan, syn Kazimierza Szaniawskiego dicti Ługowskiego, dziedzica części dóbr Szaniawy Poniaty i Łucji Szaniawskiej. Szaniawscy h. Junosza i Ługowscy h. Junosza, to jedna rodzina. Szymon Ługowski, urodzony w 1530 r., pisarz skarbu koronnego w 1555 r., obejmując kanonię poznańską, dowiódł szlachectwa w Poznaniu i Łukowie, gdzie w sądzie ziemskim łukowskim świadkami jego byli: Andrzej Ługowski i Jan Szaniawski. Ługowscy ci, którzy faktycznie byli Szaniawskimi, pochodzili z Szaniaw. Czy mieli coś wspólnego z innymi Ługowskimi w ziemi łukowskiej, raczej nie, gdyż był to przydomek Szniawskich. Powstał on od bagien w okolicy dóbr Szaniawy-Salomony, zwanych Kaczy Ług . Szaniawski, dziedziczący w okolicy Kaczego Ługu, obrał przydomek, lub nazywany był Ługowskim.
Krzewscy h. Bończa, przydomku: Ruskowolski i Zawadzki. Zamieszkujący Ruską Wolę Ruskowolscy, posługują się m.in. przydomkami: Ambrożyk i Zachorzyk. Oba te przydomki wskazują nam wyraźnie Krzewskich, gdyż tylko ta rodzina ich używała. Krzesk wraz z Wesółką i Królową Niwą, posiadali w 1552 r., Leonard i synowie niegdy Jana, Krzescy. Dziedziczyli też na Jesionce i Zawadach. Ta ostatnia miejscowość tłumaczy nam dlaczego Krzewscy, używali przydomka Zawadzki. Z Ruskowolskimi, sprawa jest bardziej skomplikowana. Już w 1599 r. na Ruskiej Woli odnotowany został Wojciech Krzewski, syn Marcina oraz Stanisław Zachorzyk i Adam Ambrożyk Krzewscy. Ich potomkowie z czasem zaczęli używać przydomku Ruskowolski. Zastanawiającym jest to, że sami Ruskowolscy używali przydomka Waśko. Pojawiają się też inne przydomki: Futor, Kłoczyk, Kłoczkowicz, Sojka, Szydlik, Wiącek, Wiąckowicz, których nie można powiązać z żadną rodziną w ziemi łukowskiej. Prawdopodobnie są to przydomki Krzewskich, którzy zubożeli i już na początku XVIII wieku w znakomitej większości pisani byli jako chłopi. W 1743 r. na Ruskiej Woli odnotowujemy zubożałego Antoniego Krzeskiego. Pod koniec XVII wieku z akt znikają też Ruskowolscy. Zubożali Krzewscy, wrócili do swego nazwiska dziedzicznego zarzucając wszelkie przydomki. Możliwe, że część z nich przetrwała w tradycji, przekazywana ustnie z ojca na syna, ale o to, należy spytać samych Krzewskich vel Krzeskich.
Wysokiński h. Szeliga, przydomku: Leszczyński i Lipieński. W 1658 r. na Wysokininie współdziedziczył Maciej Wysokiński alias Lipieński, a w 1705 r. Wojciech Jagiełka Wysokiński, współdziedziczył na Leszczance. Jego potomek, Kazimierz Leszczyński Wysokiński, w 1745 r. dziedzic cząstki w dobrach Wysokiny Tęczki. W 1658 r. Krzysztof Lipiński, współdziedziczył na Wysokinach Tęczkach, w 1673 r. Maciej, posiadał część dóbr Wysokiny Jakusze, a Krzysztof i Paweł, dziedziczyli na swych cząstkach w dobrach Wysokiny Tęczki. Możliwe, że Lipińscy i Wysokińscy, stanowią jedną rodzinę, choć o Lipińskich Szeligach w literaturze głucho.
Zalescy h. prawdopodobnie Lubicz, posługiwali się przydomkami: Dmiński i Okliński (Okniński). Na Zalesiu, w latach 1531-33, współdziedziczył Paweł Okniński. Pytanie, czy jest to rzeczywisty Okniński, czy też Zaleski z przydomkiem Okniński? W tym samym czasie na Zabłociu odnotowujemy Leonarda Zaleskiego Oknińskiego (błędnie Oklińskiego). Na Dmininie, wsi dziedzicznej Dmińskich h. Dołęga, już w 1552 r. dziedziczył N. Zaleski. W 1620 r. na Dmininie współdziedziczył Jan Zaleski Dmiński.
Skup h. Belina, przydomku Derski i Kryński. W 1569 r. po włączeniu Podlasia do Polski, przysięgę na wierność Koronie podpisał Stanisław Derski, dziedzic części dóbr Skupie, w pow. drohickim (obecnie w pow. siedleckim). Już w 1673 r. w parafii paprockiej ochrzczony został Andrzej, syn Wojciecha Skupa z dóbr Krynki i Anny, chrzestnymi byli, Kazimierz Kryński Skupik i Agata córka Jana Skupika Kryńskiego. Pytanie, czy Skupowie pisani byli też jako Skupikowie, czy to tylko przydomek Kryńskich?
Turski h. Rogala, przydomku Bielski. W 1673 r. na Turzerogach współdziedziczył Wojciech Turski vel Bielski. Turzerogi graniczyły z Łukowem i wsią Łazy. W opisie granicy między tymi miejscowościami z 1446 r. czytamy: „Od Turzego błota na granicy Łaz, Łukowa i Turzychrogów, przy drodze z Łukowa do Turzychrogów, podle brodu, lasem w stronę pogórka, łąkami i bielą…”. Zapewne Turski, dziedziczący w okolicach bieli, nazwany został przymiotnikowo Bielskim.
Sosiński h. Korab, przydomku Ługowski. W 1676 r. Maciej Soseński Ługowski, dziedzic dóbr Sosna Korabie. Przydomek Ługowski, powstał od innego wcześniejszego przydomka tej rodziny Ługowszczyk. W 1662 r. odnotowano w parafii Suchożebry Walentego Ługoszczyka Sosińskiego. Syn Ługoszczyka mógł być nazwany Ługowskim vel Ługoskim.
Jastrzębscy h. Ślepowron, przydomku Okniński, Piasecki i Przedwieski. W 1620 r. na Jastrzębiach Daćbogach współdziedziczył Jan Jastrzębski Okniński. Dobra Radomyśl Okniny, od których to dóbr mógł powstać ten przydomek, leżą w odległości około 5 km od dóbr Jastrzębie Daćbogi. Któryś z Jastrzębskich mógł tam okresowo dziedziczyć, lub matka Jastrzębskiego mogła nosić te nazwisko i on rozpoznawany był wśród innych współrodowców noszących te samo imię, właśnie poprzez dodanie nazwiska matki. Przydomek Przedwieski używali też Zdanowscy. Natomiast jeśli chodzi o przydomek Piasecki, to mógł powstać od nazwy części wsi Jastrzębie, która była nazywana „piaski”. Dziedziczący lub mieszkających na „piaskach” nazwany został Piaseckim.
Olszewski h. Ślepowron, przydomku Sokoleński. W 1662 r. w kościele trzebieszowskim ślub zawarł Maciej Olszewski Sokoleński z dóbr Olszanka, z Reginą Kozakówną Olszewską. Niedaleko Olszewnicy, leży wieś Mościska Sokolne. Już na początku XVII wieku Olszewscy zawierali związki małżeńskie z pannami Mościckimi, a co za tym idzie, musieli dziedziczyć też na Mościskach, których cząstki zapewne wniesione zostały w posagu.
Rzewuski h. niewiadomego, przydomku: Sanikowski i Wolski. W 1665 r. w kościele trzebieszowskim ślub zawarł Bartłomiej Sanikowski dicti Rzewuski z Wierzejek, z Marianną Modrzewską, a w 1846 r. Leon i Franciszek Rzewuscy Wolscy, dziedziczyli na Suchodole. Przydomek Wolski, pochodzi od Woli, na której to dziedziczyć miał przodek Leona i Franciszka, licznych w ziemi łukowskiej i na Podlasiu. Pochodzenia przydomku Sanikowski nie umiem podać.
Czuryło h. Rawicz, przydomku Olędzki. Zapewne Czuryłowie i Olędzcy, stanowią jedną rodzinę, tym bardziej, że obie legitymują się tym samym herbem i obie pochodzą z parafii Zbuczyn. Już w 1581 r. z tym przydomkiem występuje Stanisław Czuryło Olędzki, sędzia grodzki łukowski, a w 1599 r. Wojciech Czuryło Olecki (Olędzki), świadczył o szlachectwie Piotra Krasowskiego z Chmejowej Woli. Ponieważ Czuryłowie, w ziemi łukowskiej, już pod koniec XVI wieku znikają z akt, należy przypuszczać, że to Olędzcy używali przydomka Czuryło. Tym bardziej, że przydomek Czuryło, występuje w rodzinie Olędzkich, też w późniejszych wiekach. Inny przydomek Olędzkich to Chojecki. Już w 1620 r. na Choi, współdziedziczył Wojciech Olędzki Czuryło oraz Maciej Chojecki wcześniej Olędzki, a na Olędach, dziedziczył Frącz Chojecki. Przydomek ten występuje jedynie raz, a i do końca nie mamy pewności czy słusznie, gdyż z zapisu w 1620 r. wynika, że pierwotne nazwisko Olendzki, zastąpione zostało nazwiskiem Chojencki. Prawdopodobnie Maciej, używał obu nazwisk, w zależności czy występował w sprawie dotyczącej swej cząstki na Olędach czy też na Choi.
Olszewski h. Ślepowron, przydomku Moruski. Zapis z 1647 r. wymienia świadków na ślubie Olszewskiego, Stanisława Moruskiego Kozaka i Stanisława Kozaka. Kozak, to przydomek przede wszystkim Olszewskich, ale też Krasuskich, Mościckich i Świerczewskich. Przydomek Moruski, mógł powstać od wyrazu „morus”, w znaczeniu człowiek brudny, o ciemnej karnacji twarzy lub ciemnej barwy włosów.
W 1784 r. Aleksander Żyrzyński, z dóbr Radzików-Oczki, zgłaszał w parafii Zbuczyn fakt narodzin córki Tekli, z matki Elżbiety. Aleksander, urodził się w parafii Zbuczyn w 1728 r. z ojca Michała i Ludwiki z Suffczyńskich. Ojciec jego dziedziczył również na Radzikowie-Oczkach. Zarówno Aleksander, jak i jego ojciec powinni być znani w parafii. Mimo tego Aleksander w 1784 r. zapisany w aktach został pod nazwiskiem Rzeziński. Zapewne nasz bohater występował w parafii pod nazwiskiem Żerzyński. Żyrzyńscy, wywodzą się z miejscowości Żyrzyn vel Żerzyn w parafii Wola Konińska, w pow. lubelskim. Zapewne pierwotnym ich nazwiskiem było Żerzyński, a stąd tylko krok do błędnego zapisu typu Rzeziński.
W 1675 r. świadkiem na ślubie Rytela w parafii Suchożebry, był Jan Osiński Żołnierzeński. Przydomek zapewne powstały od wyrazu żołnierz. Któryś z Osińskich służyć musiał w wojsku na tyle długo, że nazwany został Żołnierzem. Jego z kolei potomek zapewne nazwany został już przymiotnikowo Żołnierzeńskim.
W 1778 r. w parafii Trzebieszów chrzestnym Pawła Celińskiego by Jan Olesiński Celiński. Przydomek powstał od innego wcześniejszego przydomka Celińskich: Oleksik vel Oleksiuk v. Olexyk.
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
jamiolkowski_jerzyOffline
Temat postu: Herbarz szlachty Ziemi Łukowskiej na Lubelszczyźnie  PostWysłany: 17-09-2019 - 13:08
Zasłużony
Sympatyk


Dołączył: 28-04-2010
Posty: 3125

Status: Offline
Bardzo interesujący tekst. Choć na terenach mojej Ziemi Bielskiej przydomki z końcówką ski zdarzały się bardzo rzadko to wymienność nazwiska i owszem bywała.
Ale mnie do tego wpisu zainspirował fragment o Aniołkowskich bowiem zdarzało się że tak byli błędnie pisani (w oddali od matecznika czyli Jamiołk) Jamiołkowscy. Lecz tylko z tego powodu bym się nie odzywał ale.. w parafii Drozdowo (uwaga ) w Rakowie Czachach (!) mieszkali Jamiołkowscy, w tym w 1720 urodził się Idzi.
http://geneteka.genealodzy.pl/index.php ... =&to_date=
Mam dwie hipotezy jak się tam w Rakowie Czachach Jamiołkowscy pojawili ale obie wskazują na Jamiołkowskich generosusów .
Odległość dat 1720 i 1789 raczej wyklucza aby był to ten sam Idzi ale zbieżność nazw wsi(obie własność Rakowskich) jest intrygująca..
I refleksja etymologiczna dotycząca nazwy krypa. Z dzieciństwa pamiętam inne znaczenie słowa krypa. Tak w moich stronach powszechnie nazywane wydrążone wdużej belce poidło (koryto) z którego pojono konie i krowy. Były to czasy kiedy studnia była jeszcze z żurawiem
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
wolenski_pipisOffline
Temat postu: Herbarz szlachty Ziemi Łukowskiej na Lubelszczyźnie  PostWysłany: 17-09-2019 - 13:49
Sympatyk


Dołączył: 05-04-2011
Posty: 336

Status: Offline
Dlatego napisałem przy Aniołkowskich "prawdopodobnie". Poidło swoją drogą, a krypa to może być łódka wydrążona z jednego pnia. Taka łódka i poidło, są do siebie podobne. Wszystko w nazwie zależy od regionu.
Wymienione przeze mnie przydomki z końcówką "ski", to tylko fragment tego co dotychczas ustaliłem. Przykładowo Rozwadowscy brali przydomek Majnocki, który powstał od nazwy ich dóbr dziedzicznych Rozwadowo Majnoty.

Pzdrawiam Marek Woliński
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Szczurowski_PiotrOffline
Temat postu: Herbarz szlachty Ziemi Łukowskiej na Lubelszczyźnie  PostWysłany: 17-09-2019 - 15:42
Sympatyk


Dołączył: 11-07-2016
Posty: 98

Status: Offline
A nazwa miejscowa Majnoty pochodzi zapewne od pruskiego imienia Majnot/Majnota (to już wersje spolszczone), bardzo często spotykanego na Mazowszu w XV wieku wśród przedstawicieli rodu heraldycznego Prus, szczególnie wśród tych ze zgrupowania wyszogrodzko-płockiego. Można zatem przypuszczać, że jakiś Prus z tego zgrupowania imieniem Majnot przybył do Rozwadowa i tam miał działy - stąd część Majnoty. Możliwe też, że przybyszem był potomek Majnota, który nosił po nim patronimik/przydomek.

PS
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość Wyślij email  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
wolenski_pipisOffline
Temat postu: Herbarz szlachty Ziemi Łukowskiej na Lubelszczyźnie  PostWysłany: 17-09-2019 - 16:35
Sympatyk


Dołączył: 05-04-2011
Posty: 336

Status: Offline
Większość szlachty łukowskiej, pochodziła z Mazowsza, i wraz z nimi docierały na ten teren też mazowieckie nazwy (imiona) miejscowości. Są na tym terenie rodziny legitymujące się herbem Prus. Możliwe, że pierwotnie Rozwadów Majnoty posiadali (założyli) Prusowie.

Pozdrawiam Marek Woliński
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
wolenski_pipisOffline
Temat postu: Herbarz szlachty Ziemi Łukowskiej na Lubelszczyźnie  PostWysłany: 18-09-2019 - 16:39
Sympatyk


Dołączył: 05-04-2011
Posty: 336

Status: Offline
Zamieszczam wykaz rodzin łukowskich używających przydomków z końcówką „ski”, który na bieżąco uzupełniam. Ten zawiera większość, ale nie wszystkie.

- Borkowski h. Nowina, przydomku: Abrycki, Brycki, Izdebski, Kowieński, Kowieski,
Modrzewski, Rowiecki i Soseński.
- Chromiński h. Lubicz, przydomku: Ołupski (Otupski),
- Celiński h. Zaremba, przydomku Olesiński,
- Cielemęcki h. Rogala, przydomku: Łęczycka,
- Czuryło h. Rawicz, przydomku: Olędzki,
- Domaszewski v. Domaszowski h. Jastrzębiec i Nieczuja, przydomku: Polikowski,
Przedwiecki
- Dybowski h. Rogala, przydomku: Paderewski,
- Głuchowski h. Prus III., przydomku: Chromiński,
- Grochowski h. Lubicz, przydomku: Głuchowski,
- Izdebski h. Pomian, przydomku: Borkowski, Iwanowski, Olędzki, Sobiczowski,
- Jastrzębski h. Ślepowron, przydomku: Okniński, Piasecki, Przedwieski,
- Jurkowski h. Jastrzębiec, przydomku: Głowiaski, Zaleski,
- Kłębowski h. Rawicz, przydomku: Mościcki,
- Kobyliński h. Ślepowron, przydomku: Kukawski, Wojewódzki,
- Krasowski h. Rogala, przydomku: Paszkowski, Rudziński v. Rudzyński,
- Krasuski (różnych herbów), przydomku: Kisieleński vel Kisieliński, Podlaski, Smoleński,
Sobiczowski, Wolański, Woleński, Woliński, Wulkolaski,
- Krzewski v. Krzeski v. Kraski v. Kreski h. Bończa, przydomku: Przemiaski,
Ruskowolski, Zawadzki,
- Lipiński h. niewiadomego, przydomku: Wysokiński,
- Ławecki h. niewiadomego, przydomku: Kripski vel Krypski, Olewiński,
- Łęczycka h. Niesobia, przydomku: Przedwieski,
- Modrzewski h. Jelita, przydomku: Borkowski,
- Mościcki (różnych herbów), przydomku: Sikoliński, Sokoleński,
- Nurzyński h. Rawicz, przydomku: Świderski,
- Okniński h. Okno, przydomku: Górski,
- Olędzki h. Rawicz, przydomku Chojecki,
- Olszewski h. Ślepowron przydomku: Moruski, Sokoleński,
- Orzyłowski h. Prus I., przydomku: Czuryłowski,
- Osiński h. Cholewa, przydomku Żołnierzeński,
- Paszkowski h. Zadora, przydomku Krasowski,
- Piaskowski h. niewiadomego, przydomku: Olkowski,
- Piotrowski h. Ślepowron, przydomku: Szczygielski,
- Radomyski h. Rogala, przydomku: Mostowski,
- Radzikowski h. Ogończyk, przydomku: Kalicki, Prusicki vel Prusiecki, Pająkowski,
Skolimowski,
- Rogala h. Rogala, przydomku: Rudziński, Rudziewski,
- Rola h. Rola, przydomku: Kornicki, Kurnicki, Ławecki,
- Rozwadowski h. Rogala, przydomku: Majnocki,
- Rzążewski h. Jastrzębiec, przydomku: Bilszycki,
- Rzewuski (różnych herbów), przydomku: Sanikowski, Wolski,
- Skup h. Belina, przydomku: Derski, Kryński,
- Skwierczyński h. Ślepowron, przydomku: Kęderański v. Kędorański v. Kęderański v.
Kęderawski v. Kędzierzawski v. Kędzierawski v. Kędziorawski v. Kondzierawski.
- Sobiczewski h. Jastrzębiec, przydomku: Izdebski, Piotrowski, Sisijewski,
- Sosiński h. Korab, przydomku: Ługowski,
- Strus(s) h. Jastrzębiec, przydomku: Grabowski, Krasuski, Łaski,
- Szaniawski h. Junosza, przydomku: Ługowski,
- Szczygielski h. Rogala, przydomku: Gołębiowski, Piotrowski,
- Świderski h. Lubicz, przydomku: Nurzyński,
- Tchórzewski h. Janina, przydomku: Nukalski,
- Tchórzewski h. Rogala przydomku: Kowalowski, Marcinkowski,
- Turski h. Rogala, przydomku: Bielski,
- Wierzejski h. Jelita, przydomku: Izdebski, Łaski, Przedwieski,
- Woliński h. Jastrzębiec, przydomku: Krasuski,
- Wysokiński h. Szeliga, przydomku: Leszczyński, Lipieński, Nagunowski,
- Zabielski h. Trzaska, przydomku: Przymoliński,
- Zaleski h. Lubicz, przydomku: Dmiński, Okliński (Okniński?),
- Zdanowski h. Larysa, przydomku: Przeciwiejski, Przeciewiejski, Przedwiejski.


Pozdrawiam Marek Woliński
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
wolenski_pipisOffline
Temat postu: Herbarz szlachty Ziemi Łukowskiej na Lubelszczyźnie  PostWysłany: 19-09-2019 - 13:14
Sympatyk


Dołączył: 05-04-2011
Posty: 336

Status: Offline
W związku z pytaniami w sprawie opracowania o przydomkach informuję, że pełny tekst z przypisami znajduje się we wstępie do tomu III Herbarza szlachty łukowskiej. Wstęp liczący ponad 100 stron, w całości poświęcony jest przydomkom szlacheckim. Ponad 40 stron to tekst ogólny o przydomkach, reszta to wykaz wszystkich ustalonych przydomków łukowskich plus przedmiotowe opracowanie.

Pozdrawiam Marek Woliński
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
vonklinkoffOffline
Temat postu: Herbarz szlachty Ziemi Łukowskiej na Lubelszczyźnie  PostWysłany: 26-09-2019 - 15:05
Sympatyk


Dołączył: 06-09-2011
Posty: 287

Status: Offline
Jak obszerne sa informacje w herbarzu dotyczace Świderskich herbu Lubicz?

_________________
Maciej
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
wolenski_pipisOffline
Temat postu: Herbarz szlachty Ziemi Łukowskiej na Lubelszczyźnie  PostWysłany: 27-09-2019 - 11:55
Sympatyk


Dołączył: 05-04-2011
Posty: 336

Status: Offline
Świderscy herbu Lubicz - tom I - 2 strony; tom II - 1 strona; tom III - 1 strona. Najstarsza informacja o tej rodzinie pochodzi z 1418 r.

Pozdrawiam Marek Woliński
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
wolenski_pipisOffline
Temat postu: Herbarz szlachty Ziemi Łukowskiej na Lubelszczyźnie  PostWysłany: 01-10-2019 - 13:58
Sympatyk


Dołączył: 05-04-2011
Posty: 336

Status: Offline
W XVIII wieku na terenie ziemi łukowskiej, pojawiło się szereg rodzin bojarskich, zesłanych tu przez cara z głębi Rosji. Część z nich przybrała nazwiska miejscowej szlachty, część pozostała przy swoich nazwiskach, czasami je spolszczając. Przykładem jest rodzina o nazwisku Kuzawiński. Zarówno herbarze jak i spisy szlachty polskiej, rodziny tej nie wymieniają. Na terenie parafii zbuczyńskiej występują jako nobilis (szlachta), a na terenie parafii trzebieszowskiej zaś famatus (mieszczanie), co jest ciekawe, gdyż na terenie tej parafii nie ma żadnego miasta. Zapewne nazwisko powstało od nazwy osobowej Kuzawa. To kolejna rodzina bojarska, której losy odzwierciedlają dylematy drobnej szlachty pochodzenia ruskiego na terenie ziemi łukowskiej, która jeśli trwała przy wierze przodków, najpierw prawosławiu, potem greko-katolicyzmie, miała ograniczone możliwości awansu. Jeśli pozostawała na roli, szybko stawała się równa chłopom, jeśli nie, pozostawało jej przenoszenie się do miast i zajmowanie się rzemiosłem lub różnymi posługami charakterystycznymi dla funkcjonowania jurydyk kościelnych czy miejskich. Z czasem większość z nich, o ile nie wszyscy, przechodziła na katolicyzm i migrowała na zachód. W XIX wieku Kuzawińscy są już katolikami. Ich gniazdem rodowym była i jest Rossosz w pobliżu Białej Podlaskiej i Radzynia Podlaskiego, w którym to miasteczku pełnili różnorakie funkcje w jurydyce kościelnej. Przynależność katolicka nie jest jednoznaczna, albowiem mężczyźni brali śluby w kościele w Rossoszy, ale kobiety w cerkwi w Łomazach. Wytrwali w wierze przodków przenosili się do parafii prawosławnych. Grzegorz Kuzawiński (1780? Międzyrzec Podlaski-1830 Izdebki-Wąsy), pisany nobilis, dysponował pokaźnym majątkiem, skoro stać go było na zakup majątku Żurawieniec, dziś już nieistniejącej wsi w pobliżu Krzeska. Zaczynał karierę od funkcji szefa poczty w Zbuczynie, by od 1815 stać się dziedzicem wspomnianej wsi. Sprzedał ją Antoniemu Adamskiemu, i osiadł w pobliskich Izdebkach-Wąsach. Jego syn Franciszek (1800 Zbuczyn-?), obrońca przy Sądzie Pokoju w Siedlcach, po 1827 r. osiedlił się w Warszawie.
Były też inne kariery w tej rodzinie - Antoni Dymitr (1794 Międzyrzec Podlaski-1832 Mordy), syn Mikołaja, został najpierw oficjalistą dworskim w Zawadach w parafii Czemierniki, potem lokajem w Siedlcach, na końcu szewcem w Mordach.
Wincenty Kuzawiński, ur. w 1815 r., szlachcic, w 1824 r. ukończył czteroklasową szkołę w Siedlcach. W tym też roku rozpoczął służbę pocztową na Mazowszu. W 1840 r. w Łukowie, zawarł małżeństwo z Lucyną Szerkowską.

Zielonka v. Zieliński v. Żeleński h. Ciołek. Rodzina szlachecka zamieszkująca przez cały XVIII wiek we wsi-dworze Baranku. W XIX wieku zubożeli, i pisani byli wyłącznie laboriosis. Pod tym nazwiskiem kryje się kilku przedstawicieli różnych, ale mających wspólne korzenie, rodzin. Najistotniejszą postacią jest tutaj Szymon Zieliński z Jasionki; pozwala on na powiązanie go z rodziną Żeleńskich i Zielonków h. Ciołek. Szymon pojawia się w pobliżu Jasionki jako mieszkaniec przysiółka Baranek, miejsca znanego z młyna, którego właścicielem byli Zielonkowie. Szymon w roku 1708 jest już Zielonką i osobiście doglądał produkcji mąki – jest honestus, a za żonę ma Mariannę z Ciokowskich, zapewne podupadłą szlachciankę (jej ojciec jest częściej honestus niż nobilis). W roku 1718 Szymon, objawia się w Jasionce jako nobilis; jego drugą żoną jest Marianna z Jasińskich. Widocznie prosperujący młyn okazał się być ciekawą ofertą dla któregoś z Jasińskich. Od tego momentu Zielonkowie będą już nobilis. O jego przynależności herbowej przesądza to, że w roku 1718 określa siebie jako Żeleński (Żeleńscy, Zielińscy i Zielonkowie pieczętują się Ciołkiem, czyli Barankiem, którą to nazwą ochrzczono przysiółek). Nazwisko Zielonka zdaje się pochodzić od polonizacji łacińskiej transkrypcji słowa Żelanka (Zelanky), wsi która obecnie nazywa się Zielonka, i z której piszą się Żeleńscy v. Zielińscy, a jeszcze wcześniej Żelechowscy. W genealogii Żeleńskich, łukowska gałązka tej rodziny urywa się koło połowy XVII wieku i pozostaje nierozpoznana. Tymczasem w aktach parafii Trzebieszów, odnotowani są w XVIII wieku zubożali Żeleńscy vel Zielińscy.

Kolejny przykład rodziny o nazwisku Kobus h. niewiadomego. Zarówno Boniecki jak i Uruski, wymieniają Kobusów z ziemi łukowskiej. Boniecki pisze – „Jan Kobus, syn Wincentego, dziedzic Radziszewa w 1589 r. Jerzy Jakub i Stefan Kobusowie, legitymowali się ze szlachectwa w 1782 r. w sądzie grodzkim lwowskim. Wieś Kobusy leżą w powiecie łukowskim”. Kobus, to przydomek Uziębłów i Winnickich. W ziemi łukowskiej nie odnalazłem wsi Kobus. Wspomniany przez Bonieckiego Jan, z nazwiskiem Radziszewski, płacił pobór z dóbr Radziszewo Stare w 1580 r., która to wieś leży w pow. drohickim.
Ponieważ Kobusowie wymienieni są przez Bonieckiego i Uruskiego, nikt nie zarzuci mi, jeśli ujmę ich w Herbarzu, choć takiej rodziny w ziemi łukowskiej nie było. Natomiast te które były, „mogą” być ujęte tylko do czasu kiedy pisane są nobilis. Natomiast ich dzieci, które są laboriosis, już nie. Ale jeśli wbrew logice części genealogów umieszczę je, to automatycznie mam „braki warsztatowe”. Kobus, to jeden z prawie (ponad) 2.000 przydomków występujących na tym terenie. Ale ponieważ wymienieni Autorzy ujęli ten przydomek – nazwisko w swych opracowaniach, wszystko gra. Inne przydomki z tego terenu są już „be”.
Ziemia łukowska jest specyficznym terenem. Występują tu liczne przydomki z końcówką „ski” (których udało mi się ustalić tylko część), rodziny bojarskie ze swoimi „dziwnymi” nazwiskami (przykładowo Kupryjaniuk v. Kupryjański, Polubiec, Głowa vel Głowiński v. Głowacki),) oraz dość liczne zmiany nazwiska. Ale po co się w to zagłębiać, jeśli można wszystko skrytykować zwłaszcza, że w Polsce ten kto napisze pierwszy zawsze ma rację, choć nie zawsze ją ma.

Pozdrawiam Marek Woliński
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Szczurowski_PiotrOffline
Temat postu: Re: Herbarz szlachty Ziemi Łukowskiej na Lubelszczyźnie  PostWysłany: 01-10-2019 - 15:22
Sympatyk


Dołączył: 11-07-2016
Posty: 98

Status: Offline
wolenski_pipis napisał:

Ponieważ Kobusowie wymienieni są przez Bonieckiego i Uruskiego, nikt nie zarzuci mi, jeśli ujmę ich w Herbarzu, choć takiej rodziny w ziemi łukowskiej nie było. Natomiast te które były, „mogą” być ujęte tylko do czasu kiedy pisane są nobilis. Natomiast ich dzieci, które są laboriosis, już nie. Ale jeśli wbrew logice części genealogów umieszczę je, to automatycznie mam „braki warsztatowe”. Kobus, to jeden z prawie (ponad) 2.000 przydomków występujących na tym terenie. Ale ponieważ wymienieni Autorzy ujęli ten przydomek – nazwisko w swych opracowaniach, wszystko gra. Inne przydomki z tego terenu są już „be”.
Ziemia łukowska jest specyficznym terenem. Występują tu liczne przydomki z końcówką „ski” (których udało mi się ustalić tylko część), rodziny bojarskie ze swoimi „dziwnymi” nazwiskami (przykładowo Kupryjaniuk v. Kupryjański, Polubiec, Głowa vel Głowiński v. Głowacki),) oraz dość liczne zmiany nazwiska. Ale po co się w to zagłębiać, jeśli można wszystko skrytykować zwłaszcza, że w Polsce ten kto napisze pierwszy zawsze ma rację, choć nie zawsze ją ma.

Pozdrawiam Marek Woliński


Wszystko zależy od tego, w jaki sposób przedstawi Pan te informacje. Jeśli opatrzy je Pan stosownym komentarzem, dzięki któremu będzie podana pełna prawda, to wtedy nikt nie powinien Panu zarzucać złych rzeczy. Nie można natomiast umieścić w herbarzu laboriosusa bez odpowiedniego wyjaśnienia. Pamiętać bowiem należy, że szlachta to stan prawny, a ktoś kto był laboriosusem po prostu szlachcicem nie był. Był chłopem, którego rodzice mogli być szlachtą. To wszystko trzeba najzwyczajniej w świecie precyzyjnie wyjaśnić.

PS
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość Wyślij email  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
wolenski_pipisOffline
Temat postu: Re: Herbarz szlachty Ziemi Łukowskiej na Lubelszczyźnie  PostWysłany: 01-10-2019 - 16:49
Sympatyk


Dołączył: 05-04-2011
Posty: 336

Status: Offline
„Był chłopem, którego rodzice mogli być szlachtą”.

Nie można przy większości rodzin po wielokroć coś wyjaśniać. Szymon Konarski w Szlachcie kalwińskiej, pisał przy bardzo wielu rodzinach – „cechy szlachectwa nie zawsze zachowane”, co jest jednoznaczne z moim określeniem zubożały. Jeżeli na terenie gdzie występowały same zaścianki drobnoszlacheckie, szlachecka rodzina Krzewskich, znika z akt, a w tych samych miejscowościach i w tym samym czasie, pojawiają się chłopi Krzewscy, to o czym to świadczy? Przecież chłopi nie mięli obowiązku przyjmować nazwisk wymarłej szlachty.

Moje określenie zubożały, należy właśnie interpretować tak jak Pan napisał - „Był chłopem, którego rodzice mogli być szlachtą”.


Pozdrawiam Marek Woliński
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Szczurowski_PiotrOffline
Temat postu: Re: Herbarz szlachty Ziemi Łukowskiej na Lubelszczyźnie  PostWysłany: 01-10-2019 - 21:12
Sympatyk


Dołączył: 11-07-2016
Posty: 98

Status: Offline
Rzecz w tym, że to nie jest jednoznaczne. Gdy Pan pisze "zubożały" w odniesieniu do szlachty to de facto pisze Pan "zubożały szlachcic", a zubożały szlachcic to wciąż szlachcic. Na przykład przedstawiciel szlachty średniej zubożał i stał się przedstawicielem szlachty drobnej, a potem dalej zubożał wszedł w skład szlachty gołoty, ale cały czas zachowywał status szlachcica. Natomiast laboriosus to już nie jest szlchcic, tylko chłop. Chłop, którego przodkowie byli szlachtą to nie jest zubożały szlachcic, tylko zdegradowany (prawnie i społecznie), a to jest zasadnicza różnica.

Pozdrawiam,
PS
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość Wyślij email  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Wyświetl posty z ostatnich:     
Skocz do:  
Wszystkie czasy w strefie GMT - 12 Godzin
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu
Zobacz poprzedni temat Wersja gotowa do druku Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości Zobacz następny temat
Powered by PNphpBB2 © 2003-2006 The PNphpBB Group
Credits
donate.jpg
Serwis Polskiego Towarzystwa Genealogicznego zawiera forum genealogiczne i bazy danych przydatne dla genealogów © 2006-2024 Polskie Towarzystwo Genealogiczne
kontakt:
Strona wygenerowana w czasie 0.672232 sekund(y)