|
|
|
|
| Autor |
Wiadomość |
jamiolkowski_jerzy |
|
Temat postu: Gwałt czy porwanie nieletniej?
 Wysłany: 20-01-2021 - 10:58
|
|
Dołączył: 28-04-2010
Posty: 3164
Status: Offline
|
|
Wśród mnogości standardowych zdarzeń w księgach sądowych bywały dramatyczne, jak zabójstwa ale także drastyczne i haniebne. Pokazują ówczesna obyczajowość niekoniecznie „sielską”. Opis takiego zdarzenia w Jamiołkach zawiera protestacja z maja 1612 roku f. sexta po święcie Znalezienia Krzyża Św F 1708 – 27.
Mikołaj ol. Mikołaja w imieniu swoim i bratanków oraz Dorota wdowa po Wojciechu ( z mojego krza wtedy akurat zwanego wołpikami) w imieniu swoim i synów Michała i Jakuba "summo cum dolore" – z ogromnym bólem, skarżą na Jakuba ol. Piotra i syna jego Jana za gwałt (piszą dalej dosłownie "ad stuprandum et deflorandum") popełniony na 8 letniej (pewnie była starsza- przesada to immanentna cecha ówczesnych relacji sądowych - co nie umniejsza bezeceństwa czynu -przyp.jj) Annie, sierocie po Janie. Stało się to na pastwisku w Jamiołkach Rawkach. Następnie Jakub doprowadził (na dodatek mimo pokrewieństwa) do zawarcia jej ślubu z synem Janem. Miał go udzielić ruski pop.
Czy doszło do gwałtu czy tylko chodziło o porwanie celem zawarcia ślubu? To nie jest do końca takie jasne. Jest zeznanie woźnego i szlachty, że sprawcy nie chcieli zwrócić tej dziewczynki, a jeszcze dalej pisemne świadectwo proboszcza sokołowskiego Pawła Bruszewskiego
"Czynię jawnie każdemu komu to należy wiedzieć, a zwłaszcza wszytkiem Jamiołkom Parafianom swoim, o tem, iżem nigdy nie dawał listu świadecznego do przymowania ślubu w stan małżeński do żadnego kościoła i parafii szlachetnemu Janowi synowi Jakóba Pieczka Jamiołce ze wsi Piotrowskiej Jamiołków, jako mi o tem dano sprawę i weszelują [weszalują?? może "się żałują" ???], jakoby miał gdzieś Ruski Baćko albo Pop oddać onego albo ślub dać z niejaką Anną przeszłego Jana Jamiołki Kicika też Parafianką moją, jeszcze lat nie mającą, do tego są in tercia linia propinquitatis (w trzeciej linii bliskości - w trzecim pokoleniu?). A to nie tak na nię pragnąc, jako na ubogą ojczyznkę jej, jakosz o tem wszyscy stryjowie i bracia jej stryjeczni z Jamiołk tychże opowiedali się i oświadczali, że o tym nie wiedzą, i owszem, to dziecię samo wyznawało, że ją w polu porwano gwałtem, chcąc z taki, jako z gwałtownikiem według prawa pisanego postępować, nadto, że oni mają swój kościół własny Sokoły. Pisan w Sokołach w dzień Św. Krzyża in Mayo, AD 1612. Ksiądz Paweł Bruszewski manu propria.
Następnie sprawa toczyła się przed sądem biskupim (wszak musiano rozstrzygnąć sprawę sakramentalności tego zawartego siłą i ze złamaniem warunków dopuszczalności ślubu) , na który to czas biskup nakazał, aby Anna pozostawała u swego wuja. Nie spodobało się to części sąsiadów. Kolejne zdarzenia z tym związane znajdują odbicie w księgach sądowych.
Pierwszy zapis f. sexta po Nawróceniu Św Pawła 1613 AGAD PL 87 ks 18 Jamiołków ex copia protto .
Stanisław ol. Jana Gołaszewski, wuj rodzony i opiekun Anny córki zm. Jana Jamiołki, sierotki ze łzami protestuje się przeciw Mikołajowi, Adamowi ss. Mikołaja Mitko, Leonardowi, Bartłomiejowi, Maciejowi ol. Tomasza Mitkowicza, Jakubowi, Michałowi ol. Wojciecha, Franciszkowi, Maciejowi, Janowi, Marcinowi ol. Jakuba, Marcinowi ol. Jana Sęczyka z Jamiołk Piotrowiąt, że ci przybyli do jego domu do Gołasz z jakimiś jeszcze innymi pomocnikami, w nocy, zaraz po Nowym Roku, żądając Anny Jamiołczanki [……] i ją zabrali stamtąd siłą.
Konflikt ciągnął się latami . Dostało się rodzinie sprawcy o czym świadczy dokument z soboty przed Św Michałem 1614 roku Jamiołków protto
Jan s. Jakuba w imieniu swoim i brata Stanisława protestuje przeciwko Mikołajowi ol. Mikołaja z Jamiołk Piotrowiat pryncypałowi oraz jego bratu Adamowi, Leonardowi ol. Tomasza, Maciejowi, Marcinowi ol. Jakuba (wszyscy wymienieni to mitkowicze) oraz Michałowi, Jakubowi ol. Wojciecha Wołpkowicza pomocnikom, którzy lekceważąc kary za więzienie szlachciców (vinculatio - dosł. trzymanie w łańcuchach, captivatio - w niewoli) złapali na drodze w Godziebach Adama Jamiołkę, ich brata, gdy od ich ojca szedł do Adama Koszewicza Jamiołki, swego krewnego (affinis - krewny, bliski). Złapali go, zakuli w kajdany i zamknęli w domu Mikołaja. Dalej są zeznania woźnego o tym, że był i widział tego Adama w kajdanach. Gdy woźny prosił o jego wypuszczenie odpowiedzieli „niewypuściemy go, aż niechaj nasze będzie” gdy pytał ich woźny „co wam winien?” oni na to nic nie powiedzieli, ale mówili „i drugiego syna jego weźniem".
Co było dalej? niestety nie wiadomo, Tak jak nie wiadomo czy chodziło w tym przypadku o dosłownie gwałt? Domyślać się można, że zawarty siłą ślub z nieletnią na dodatek spokrewnioną Anną, którego motywem była chęć przejęcia ojcowizny został najpewniej unieważniony.
W kolejnych latach w księgach sądowych nadal występuje ( w innych sprawach) Jakub po Piotrze. Natomiast nie ma zapisów dotyczących jego syna Jana, porywacza i domniemanego gwałciciela. Może został ukarany albo opuścił okolicę. Nic dziwnego, czyn którego się dopuścił pewnie nie pozwalał mu żyć wśród sąsiadów. |
|
|
| |
|
|
|
 |
|
Sroczyński_Włodzimierz |
|
|
Temat postu: Gwałt czy porwanie nieletniej?
Wysłany: 20-01-2021 - 12:32
|
|
Dołączył: 09-10-2008
Posty: 33061
Skąd: Warszawa
Status: Offline
|
|
raczej nie do rozstrzygnięcia, ale...
..jeśli po dwóch latach od zdarzenia bliscy krewni pokrzywdzonej deklarowali "i drugiego syna jego weźniem" tzn chyba nie wyjechał w nieznane od razu |
_________________
Bez PW. Korespondencja poprzez maila:
https://genealodzy.pl/index.php?module= ... 3odzimierz
|
| |
|
|
|
|
|
domislaw |
|
|
Temat postu:
Wysłany: 20-01-2021 - 12:41
|
|
Dołączył: 05-03-2010
Posty: 263
Status: Offline
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
FAQ
Regulamin
Szukaj
Rejestracja
Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości
Zaloguj
