Autor |
Wiadomość |
mmosiadz |
|
Temat postu: Pochówki chłopskie XIX wiek
Wysłany: 11-10-2020 - 20:10
|
|
Dołączył: 07-09-2020
Posty: 75
Status: Offline
|
|
Nigdy się nad tym nie zastanawiałem.
Jak wyglądały nagrobki chłopskie w XIX wieku ?
Wiejski cmentarzyk, płot wokół święconej ziemi. Czasem wokół kościoła, czy czasem osobno ?
Prosty drewniany krzyż, który się rozpadał po kilkunastu latach? Jakaś tabliczka? Może kamień z wyrytym nazwiskiem ?
Mówimy o niepiśmiennej ludzkości. Gospodarze. Młynarze. Parobkowie. Wyrobnicy. Owczarze. Pewnie było różnie w różnych warstwach społecznych wsi.
Zacząłem się zastanawiać, czy miało co przetrwać jakimś cudem, czy dotyczy to tylko ówczesnej wiejskiej elity?
Takie rozważania przy niedzieli
Michał |
|
|
|
|
|
emila |
|
Temat postu: Pochówki chłopskie XIX wiek
Wysłany: 11-10-2020 - 20:22
|
|
Dołączył: 11-10-2020
Posty: 1
Status: Offline
|
|
Ludzie kochani, przepraszam, że nie na temat. parę lat temu udało mi się pobrać pliki aktów z parafii krasnoborskiej, które studiowałam sobie by uzupełnić drzewo ...teraz totalnie nie wiem jak mi się to udało a potrzebuję parafii Dąbrowy białostockiej, gdyż tam za[prowadziły mnie śłady...i nie umiem...pomocy.
a na temat tych pochówków. W miejscowościach moich przodków, gdy odwiedzałam cmentarze, to te starsze miały takie kamienne jakby kominy..i na nich takie tabliczki jakby z czarnego szkła albo wprost na kamieniu wyryte napisy.
Przeważnie tylko z datą śmierci i wiekiem osoby zmarłej. Często z błędami orto, które wtedy może nie miały znaczenia? Np. "Tu leży matka z curkom", Z tego co się orientuję w mojej rodzinie - punktem honoru było postawić jakiś pomniczek kamienny. Choć zdarzały się mogiły takie klasyczne z krzyżem.aa dopiero potomkowie postawili już lastryko. pozdrawiam emila |
|
|
|
|
|
jamiolkowski_jerzy |
|
Temat postu: Pochówki chłopskie XIX wiek
Wysłany: 11-10-2020 - 22:25
|
|
Dołączył: 28-04-2010
Posty: 3169
Status: Offline
|
|
Pamiętam wiejskie cmentarze z początków lat 50 tych XX wieku, nie sadzę aby w XIX było inaczej. Olbrzymia większość to były groby ziemne co najwyżej otoczone cementowym obramowaniem. Krzyże w olbrzymiej większości drewniane. Wyższy standard to krzyże metalowe, czasem na kamiennych podstawach. . Nagrobki były jedynie na grobach najznaczniejszych osób , nawiasem młynarze czy kowale do takich się zaliczali. Inni wymienieni nie (no może bogaci gospodarze). Najczęściej te ówczesne nagrobki szczęśliwie przetrwały do dziś . Tu zdjęcia najstarszych nagrobków z cmentarza w Juchnowcu mojej parafii po kądzieli
https://genealogia.okiem.pl/foto2/thumb ... ?album=231
Tylko nieliczne pochodzą z XIX wieku. Współczesne to pewnie z 99% grobóww. Powstały na starych grobach ziemnych. Na cmentarzach wiejskich które znam miejsce pochówku było z reguły dziedziczne , zwykle w tym samym miejscu leża poprzednie pokolenia.
Dabrowa ?Polecam lekturę tego wątku
https://genealodzy.pl/PNphpBB2-printvie ... rt-0.phtml
Ale może sytuacja się poprawiła bo długoletni proboszcz przeszedł na emeryturę. Trzeba mieć nadzieję że nowy będzie dla genealogii bardziej przystępny |
|
|
|
|
|
Sroczyński_Włodzimierz |
|
Temat postu: Pochówki chłopskie XIX wiek
Wysłany: 11-10-2020 - 22:47
|
|
Dołączył: 09-10-2008
Posty: 33826
Skąd: Warszawa
Status: Offline
|
|
różnie
ale w Polsce starych cmentarzy nie ma (rzymskokatolickich)
"kult zmarłych" to raczej w opozycji do "z prochu w proch" - traktowane jako bardziej pogańskie, a co najmniej niechrześcijańskie |
_________________ Bez PW. Korespondencja poprzez maila:
https://genealodzy.pl/index.php?module= ... 3odzimierz
|
|
|
|
|
kinga_chojnacka |
|
Temat postu: Pochówki chłopskie XIX wiek
Wysłany: 11-10-2020 - 23:15
|
|
Dołączył: 02-05-2020
Posty: 31
Status: Offline
|
|
Ziemia kaliska: raczej nieliczne, całkowicie ziemne, lub w formie drewnianych otwartych skrzyń. Z betonowy obramowanie widywałam, ale chyba późniejszego pochodzenia (?). Drewniane krzyże, te najstarsze z okrągłych bali. Tabliczek, albo nie było wcale, albo nie zachowały się. No i te groby nie zniknęły, a zostały zastąpione stopniowo takimi jakie mamy dziś, bo chowano w nich kolejnych członków rodziny.
Ja się za to zastanawiam, czy księża w parafiach wiejskich mają plany cmentarzy. Najstarszy pochówek wymieniony na tablicy na nagrobku mojej rodziny pochodzi z lat 50. XX wieku, pozostałe groby dookoła są z 1936 roku. Jednocześnie z dokumentów z USC wynika, że pradziadek zmarł właśnie w 1936, podejrzewam że był tam pochowany, ale z jakiegoś powodu przy stawianiu pomnika nie został wymieniony na tablicy. Sądzicie, że ksiądz mógłby wiedzieć coś na ten temat?
____
Kinga |
|
|
|
|
|
madjerzy |
|
Temat postu: Pochówki chłopskie XIX wiek
Wysłany: 12-10-2020 - 06:39
|
|
Dołączył: 07-02-2018
Posty: 24
Status: Offline
|
|
Na swojej stronie publikuję przede wszystkim opowieści związane z parafią Brok, ale często mają charakter bardziej uniwersalny. W ostatnim artykule opisałem zwyczaje funeralne w tej parafii na przestrzeni kilku wieków, ale nie odbiegały specjalnie od tych w innych rejonach kraju. Być może zainteresuje kogoś ten artykuł. Nosi tytuł „Śmierć puka jednako”.
Zainteresowanych proszę o wklikanie w Google: madzelan opowieści historie legendy brokowskie
pozdrawiam jerzy madzelan |
|
|
|
|
|
pdanielak |
|
Temat postu: Pochówki chłopskie XIX wiek
Wysłany: 12-10-2020 - 07:44
|
|
Dołączył: 18-09-2018
Posty: 402
Skąd: Gdynia
Status: Offline
|
|
Z mojego doswiadczenia wynika ze ksiadz wie kto jest pochowany oraz w ktorym roku.
Ksiadz nie cenzuruje tego co jest napisane na pomniku. Zdarzaja sie tez oczywiste pomylki.
Piotr |
|
|
|
|
|
kinga_chojnacka |
|
Temat postu: Re: Pochówki chłopskie XIX wiek
Wysłany: 12-10-2020 - 12:27
|
|
Dołączył: 02-05-2020
Posty: 31
Status: Offline
|
|
pdanielak napisał:
Z mojego doswiadczenia wynika ze ksiadz wie kto jest pochowany oraz w ktorym roku.
Ksiadz nie cenzuruje tego co jest napisane na pomniku. Zdarzaja sie tez oczywiste pomylki.
Piotr
Dziękuje za wskazówkę, wychodzi na to, że się wybiorę do parafii, jak sytuacja wróci do normy.
___
Kinga |
|
|
|
|
|
|
Temat postu: Re: Pochówki chłopskie XIX wiek
Wysłany: 12-10-2020 - 14:43
|
|
Dołączył: 18-01-2018
Posty: 691
|
|
Sroczyński_Włodzimierz napisał:
różnie
ale w Polsce starych cmentarzy nie ma (rzymskokatolickich)
"kult zmarłych" to raczej w opozycji do "z prochu w proch" - traktowane jako bardziej pogańskie, a co najmniej niechrześcijańskie
Zainteresował mnie wpis Włodzimierza, byc może to skrót myślowy, bo stare (czyli zgodnie z tematem XIX wieczne) cmentarze oczywiście wciąż istnieją. Tyle że starych nagrobków na nich niewiele. Chyba że chodziło o stare cmentarze przykościelne, które rzeczywiście gdzieś na przełomie XVIII/XIX w zazwyczaj zanikły. Co do drugiej części wpisu, to dotychczas nie zdawałem sobie sprawy, że praktykujemy masowo pogański/niechrześcijański kult zmarłych. Pytanie, czy to tylko w przypadku pomników murowanych? I czy te ziemne są bliższe zasady "z prochu w proch"? |
|
|
|
|
|
Sroczyński_Włodzimierz |
|
Temat postu:
Wysłany: 12-10-2020 - 14:53
|
|
Dołączył: 09-10-2008
Posty: 33826
Skąd: Warszawa
Status: Offline
|
|
XIX wiek to wczoraj
porównaj najstarsze cmentarze w Polsce -jakie wyznanie tych naprawdę najstarszych?
zobacz traktowanie miejsc pochówków przykościelnych - co się działo w XVIII, XIX, XX wieku z tymi miejscami
nie mówiąc o tym, co dziś stoi na niektórych "miastowych" XIX w. i do czego były używane np kamienie nagrobne z tych miejsc dość okazałych (skoro kamienie nadawały się na "posadzkę" podwórka pod wychodek były całkiem niezłe)
i nie, nie piszę o "oburzającym traktowaniu macew 1940-1944" przez niemieckie firmy czy wykorzystywaniu jako materiału z odzysku menonickich
"normalne rzymskokatolickie" jako materiał budowlany
zresztą...nieodmiennie polecam cmentarium sowy |
_________________ Bez PW. Korespondencja poprzez maila:
https://genealodzy.pl/index.php?module= ... 3odzimierz
|
|
|
|
|
|
Temat postu:
Wysłany: 12-10-2020 - 16:06
|
|
Dołączył: 18-01-2018
Posty: 691
|
|
Ja w zasadzie nie o tym. Bardziej chciałem spytać, bo mnie to zainteresowało, co autor miał na myśli, pisząc: "kult zmarłych" to raczej w opozycji do "z prochu w proch" - traktowane jako bardziej pogańskie, a co najmniej niechrześcijańskie. |
_________________ ------------
Pozdrawiam
Marcin
|
|
|
|
|
Sroczyński_Włodzimierz |
|
Temat postu:
Wysłany: 12-10-2020 - 16:14
|
|
Dołączył: 09-10-2008
Posty: 33826
Skąd: Warszawa
Status: Offline
|
|
Powiązanie szczątków i miejsc doczesnego pochówku z duchową przestrzenią. To nie jest do końca w opozycji do "świętych obcowania" ale zdecydowanie odchodzi o symbolicznych, duchowych przestrzeni, wyobrażeń, związków na płaszczyźnie ducha czy umysłu (kultury, przekazy, tradycji) do realności, rzeczywistości, materialnych śladów , miejsc konkretnie związanych ze szczątkami.
Nie "grób symboliczny", a faktycznie gdzie.
Pogaństwo niekoniecznie w rozumieniu "naszym pogańskim", ciałopalenia czy nawet symbolicznych kurhanów (niekoniecznie zawsze kryły szczątki) ale odejście od wcześniejszych , ciut luźniejszych koncepcji miejsc pochówków / przenoszenia szczątków, przesypywania wręcz)
to raczej nie jest przypadek, że naprawdę starych cmentarzy nie ma- i to nie jakiś kulturkampf to spowodował |
_________________ Bez PW. Korespondencja poprzez maila:
https://genealodzy.pl/index.php?module= ... 3odzimierz
|
|
|
|
|
|
Temat postu:
Wysłany: 12-10-2020 - 16:38
|
|
Dołączył: 18-01-2018
Posty: 691
|
|
Co jest powodem tego, że naprawdę starych cmentarzy już nie ma? |
_________________ ------------
Pozdrawiam
Marcin
|
|
|
|
|
Sroczyński_Włodzimierz |
|
Temat postu:
Wysłany: 12-10-2020 - 16:44
|
|
Dołączył: 09-10-2008
Posty: 33826
Skąd: Warszawa
Status: Offline
|
|
już?
powodem jest to, ze ich nie było w formie jakiej byśmy "oczekiwali"
IMO: ani kościół, ani żadna inna tradycja nie (poza żydowską i to też chyba nie w całym spektrum) jakoś nie przywiązywała wagi
to są maks XVIII wieczne zadęcia na "pałace na cmentarzach"
przecież nawet wcześniejsze katakumbowe są skromne, a dotyczyły znacznych postaci, ot tablica czasem się trafiła z długim tekstem
ale gdzie konkretnie kości leżą i czy ktoś nie przesunął, nie przesypał...to nie relikwie świętych i wręcz pychą było pod kult relikwi się podpinać z pochówkiem dziadka
tak sądzę
i się wybieram oddać cześć na cmentarze róznorakie w nadciągające czas:))) |
_________________ Bez PW. Korespondencja poprzez maila:
https://genealodzy.pl/index.php?module= ... 3odzimierz
|
|
|
|
|
Łuniewska_Ewa |
|
Temat postu:
Wysłany: 12-10-2020 - 17:36
|
|
Dołączył: 17-03-2015
Posty: 426
Status: Offline
|
|
Metalowy krzyż umocowany na kamiennej lub betonowej podstawie, na której czasem widniał nieudolnie wyryty napis, dziś już ledwo czytelny. Krzyż zazwyczaj robił miejscowy kowal i to od jego umiejętności, a i od tego ile pieniędzy zamawiający był gotów zapłacić, zależało czy był bardziej, czy mniej ozdobny. Te groby zazwyczaj posiadały betonowe lub kamienne obramowanie grobu. Tak chowano bogatych gospodarzy. Biedni mieszkańcy wsi mieli mogiły ziemne i drewniane krzyże, dlatego ich groby nie zachowały się. Pozdrawiam. Łuniewska Ewa. |
|
|
|
|
|
|