Serwis Polskiego Towarzystwa Genealogicznego

flag-pol flag-eng home login logout Forum Fotoalbum Geneszukacz Parafie Geneteka Metryki Deklaracja Legiony Straty
piątek, 29 marca 2024

longpixel


Napisz nowy temat   Ten temat jest zablokowany bez możliwości zmiany postów lub pisania odpowiedzi
Zobacz poprzedni temat Wersja gotowa do druku Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości Zobacz następny temat
Autor Wiadomość
ppgolenOffline
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Rachenek i Rechenek.  PostWysłany: 05-06-2020 - 09:21
Sympatyk


Dołączył: 10-01-2020
Posty: 20

Status: Offline
Dzień dobry,

Mam na nazwisko GOLEŃ i moja rodzina (udokumentowane) pochodzi z okolica Tarnowca. Szukam informacji o dalszych przodkach przed 1843, i uderza mnie iż w okolicy Jasła i Krosna jest tyle rejestrów z nazwiskiem Goleń.

Jak to możliwe?

Czy Ci wszyscy ludzie byli spokrewnieni, czy też nadawano takie nazwisko wielu bez patrzenia na spokrewnienie?

Proszę zobaczyć zarówno urodzenia, małżeństwa i zgony.
Dla mnie to zaskakujące...

https://geneteka.genealodzy.pl/index.ph ... rdertable=

Może jest to nazwisko powiązane że wzgórze Golesz na płn od Jasła?

A może ktoś ma pomysł lub jakąś interpretację?

Serdecznie pozdrawiam,
Piotr Goleń
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Ewa_SzczodruchOffline
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Rachenek i Rechenek.  PostWysłany: 05-06-2020 - 21:07
Zasłużony
Sympatyk


Dołączył: 10-12-2006
Posty: 4116
Skąd: Toruń
Status: Offline
Witam Smile

Goleń 1166 - od goleń ‘kość podudzia’, też od golony.

Źródło:Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

_________________
Pozdrawiam cieplutko, Ewa Szczodruch
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Wladyslaw_MoskalOffline
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Star, Stara i Starysa.  PostWysłany: 05-06-2020 - 22:15
Sympatyk


Dołączył: 25-04-2008
Posty: 1537

Status: Offline
matidran napisał:
Dzień dobry,
Mam pytanie o takie nazwisko: Starysa, czasami pisano je Starys, ale i Staryssa się zdarzało.
Najstarsze metryki z Łukowa z początku XIX wieku - tam najczęściej Starysa.
Bardzo mnie ciekawi pochodzenie tego nazwiska. Proszę o pomoc
Pozdrawiam
Mateusz

Witam,

przedstawiam calkowicie inna hipoteze pochodzenia nazwiska Starysa niz zespol prof K. Rymuta. Wedlug mnie, nowonarodzonemu maluchowi nie nadawano nazwania "stary" !.

Patrzac na mape Forebears=Przodkowie rozmieszczenia starozytnego nazwania/nazwiska Star, co w jezyku galijskim i slowianskim oznaczalo "gwiazda", widac, ze Prapolacy odeszli kiedys od nazwania Star, a zaczeli uzywac nazwania/nazwiska Gwiazda, chociaz pozostalo nazwanie/nazwisko Stara, bo sufiks -a, dodawano osobom godnym powazania, uznania;
https://forebears.io/surnames/star
https://forebears.io/surnames/gwiazda
https://forebears.io/surnames/stara

Nazwanie/nazwisko Stara, kiedys nie wskazywalo, ze to byla osoba 'stara', w podeszlym wieku, ale osoba pelna uznania, a dzisiaj bylby to odpowiednik "pana" lub"czcigodny" = Pan Star, Czcigodny Star [= Pan Gwiazda].

Zatem nazywanie nowonarodzonych maluchow "star" oznaczalo, ze jest on .. gwiazdeczka .. dla matki i ojca. Dodatek do nazwania -isa, to w galijskim i staroslowianskim oznacza "jest", przez to mozna powiedziec, ze nazwanie/nazwisko Starysa oznaczalo kiedys; "to jest nasza gwiazdka/gwiazdeczka'.

Zanim powstalo imie krolowych i swietych kobiet - Izabela, istnialo i istnieje (szczegolnie we Wloszech), starozytne nazwanie/nazwisko Isabella, w j. galijskim "isa bella", znaczy "jest piekny";
https://forebears.io/surnames/isabella

Pozdrawiam - Wladyslaw
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
ppgolenOffline
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwisk Rachenek i Rechenek.  PostWysłany: 06-06-2020 - 08:42
Sympatyk


Dołączył: 10-01-2020
Posty: 20

Status: Offline
Ewa_Szczodruch napisał:
Witam Smile

Goleń 1166 - od goleń ‘kość podudzia’, też od golony.

Źródło:Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999


Dzień dobry,

Dziękuję za takie ogólne wyjaśnienie.
Kiedyś myślałem, że przyszedł do rejestracji po nazwisko ktoś z chorą lub złamaną golenią i tak się zaczęło Wink

Moje pytanie jednak tyczy się nie samego pochodzenia nazwiska w ogóle tylko jak to możliwe, ze tyle osób w końcu XVIII i początku XIX wieku na tak małym terenie, je nosiło. Czy to wg. Państwa wskazuje na to iż byli krewnymi, czy też dawano takie nazwisko wielu okolicznym mieszkańcom. To mnie właśnie intryguje.

Jestem amatorem i spodziewałem się, że z takim nazwiskiem w okolicach Tarnowca będzie może 1 lub 2 rodziny. A tu ogrom, a i tak ponoć nie ma wszystkich rejestrów.
Są wystąpienia tego nazwiska w Jaśle, Tarnowcu, Bączalu, okolicach Biecza, Dukli, Szebnie, Ustrobna, Łaczkach Jagiellońskich, Nowy i Stary Żmigród, itd. Szok!

Może ktoś pomoże to zinterpretować.

Dziękuję i pozdrawiam,
Piotr Goleń


Ostatnio zmieniony przez ppgolen dnia 06-06-2020 - 14:53, w całości zmieniany 2 razy
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Teresa_CastelliniOffline
7 Temat postu: Skąd wywodzi się nazwisko Muttke?  PostWysłany: 06-06-2020 - 12:40


Dołączył: 03-06-2020
Posty: 2

Status: Offline
Dzień dobry,

Chciałabym zapytać o pochodzenie nazwiska Muttke. Jedyna informacja, jaką znalazłam dotyczyła nazwisk Mut/Mutka, a znalazła się w publikacji Teresy Kolber "Nazwiska obce i hybrydalne mieszkańców Wadowic (w latach 1786–1939)". Autorka twierdzi, że nazwisko to może mieć motywację zarówno polską, jak i niemiecką, i pochodzi prawdopodobnie albo od niemieckiego słowa "Mut" bądź "Muth", oznaczającego "pychę", "odwagę", abo polskiego "Mut" - nazwy dawnego instrumentu muzycznego. Nazwisko na badanym terytorium odnotowano tylko w formie żeńskiej "Mutka".

I teraz następuje pytanie, na ile nazwisko Mut ma wspólnego z nazwiskiem Muttke. Czy ma ono wspólne pochodzenie? Najwięcej osób z nazwiskiem Muttke mieszka w rejonie Wejherowa i okolicznych miejscowości, a garstka także na Dolnym i Górnym Śląsku (z tego drugiego wywodzi się moja rodzina o tym właśnie nazwisku). Poza tymi regionami nazwisko praktycznie nie występuje. Bardzo chciałabym ustalić, czy Muttki z Pomorza i Śląska mogą mieć wspólnego przodka? Kogoś, kto mógł się udać z północy na południe, na Górny Śląsk? Najwcześniejszy ślad, jaki znalazłam po moich Muttkach to (prawdopodobnie) koniec XIX wieku, rejon Katowic Szopienic. We wcześniejszych księgach metrykalnych z Bogucic i Roździenia (pod parafie których podlegała niegdyś wieś Szopienice) nie dostrzegłam takiego nazwiska, choć może to wina trudnego do rozszyfrowania charakteru pisma w dawnym stylu. Z góry dziękuję za wszelkie informacje! Smile
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
matidranOffline
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwisk Star, Stara i Starysa.  PostWysłany: 06-06-2020 - 14:54
Sympatyk


Dołączył: 29-05-2017
Posty: 154

Status: Offline
Wladyslaw_Moskal napisał:

Zatem nazywanie nowonarodzonych maluchow "star" oznaczalo, ze jest on .. gwiazdeczka .. dla matki i ojca. Dodatek do nazwania -isa, to w galijskim i staroslowianskim oznacza "jest", przez to mozna powiedziec, ze nazwanie/nazwisko Starysa oznaczalo kiedys; "to jest nasza gwiazdka/gwiazdeczka'.

Panie Władysławie bardzo dziękuję za alternatywną hipotezę!!!
pozdrawiam
Mateusz
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Wladyslaw_MoskalOffline
Temat postu: Re: Skąd wywodzi się nazwisko Muttke?  PostWysłany: 06-06-2020 - 21:14
Sympatyk


Dołączył: 25-04-2008
Posty: 1537

Status: Offline
[quote="Teresa_Castellini"]Dzień dobry,

Chciałabym zapytać o pochodzenie nazwiska Muttke. Jedyna informacja, jaką znalazłam dotyczyła nazwisk Mut/Mutka, a znalazła się w publikacji Teresy Kolber "Nazwiska obce i hybrydalne mieszkańców Wadowic (w latach 1786–1939)". Autorka twierdzi, że nazwisko to może mieć motywację zarówno polską, jak i niemiecką, i pochodzi prawdopodobnie albo od niemieckiego słowa "Mut" bądź "Muth", oznaczającego "pychę", "odwagę", abo polskiego "Mut" - nazwy dawnego instrumentu muzycznego. Nazwisko na badanym terytorium odnotowano tylko w formie żeńskiej "Mutka".

I teraz następuje pytanie, na ile nazwisko Mut ma wspólnego z nazwiskiem Muttke. Czy ma ono wspólne pochodzenie? Najwięcej osób z nazwiskiem Muttke mieszka w rejonie Wejherowa i okolicznych miejscowości, a garstka także na Dolnym i Górnym Śląsku (z tego drugiego wywodzi się moja rodzina o tym właśnie nazwisku). Poza tymi regionami nazwisko praktycznie nie występuje. Bardzo chciałabym ustalić, czy Muttki z Pomorza i Śląska mogą mieć wspólnego przodka? Kogoś, kto mógł się udać z północy na południe, na Górny Śląsk? Najwcześniejszy ślad, jaki znalazłam po moich Muttkach to (prawdopodobnie) koniec XIX wieku, rejon Katowic Szopienic. We wcześniejszych księgach metrykalnych z Bogucic i Roździenia (pod parafie których podlegała niegdyś wieś Szopienice) nie dostrzegłam takiego nazwiska, choć może to wina trudnego do rozszyfrowania charakteru pisma w dawnym stylu. Z góry dziękuję za wszelkie informacje! Smile[/quote

Witam
i dziekuje za podane informacje - juz nie trzeba przytaczac ustalen zespolu prof. K. Rymuta, skoro przytoczyla Pani informacje swojej imienniczki z rejonu Wadowic.

W Polsce istnieja rzadkie nazwiska;
- tylko[!] Mutt, Muttka, Muttke,
- oraz Mut, Mutka, Mutke i troche pochodnych od nazwiska Mut.

Kiedy i jak powstaly zapisy tych nazwan i nazwisk ?.
Internet nie potrafi odszukc instrumentu o nazwie 'mut', zas niemieckie slowo 'mutt' oznacza 'milczący', a slowo 'mut' znaczy odwaga.
Skoro nazwiska Mutt, Muttka i Muttke nie maja nazwisk pobocznych, a nazwiska z jednym "t" moga byc skrotami ulatwiajacymi zapis, zatem moga byc mlodsze, to nalezy szukac etymologii starszych nazwan/nazwisk.

Wedlug strony Forebears=Przodkowie, nazwania/nazwiska Mutt i Mut sa najstrsze, bo wystepuja od Wysp Brytyjskich do Indii, a do Indii zawedrowaly z nosicielami tych nazwisk okolo 4 tysiace lat temu;
https://forebears.io/surnames/mutt
https://forebears.io/surnames/mut
Oba nazwiska sa galijsko-slowianskie, natomiast najmlodsze Muttka i Muttke sa nazwiskami prapolskimi powstalymi na ziemiach polskich;
https://forebears.io/surnames/muttka
https://forebears.io/surnames/muttke

Wszytkie te nazwiska maja powiazania z galijsko-slowianskim praslowem "mutton"/ baranina, czyli mieso z ponad 2 letnich owiec, bo z nieprzydatnych w hodowli mlodych barankow [nie daja mleka], takie mieso obecnie jest zwane jako jagnięcina;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Jagni%C4%99cina

Reasumujac, wszystkie wymienione nazwiska maja starozytne pochodzenie, a noszacych te nazwania zwano tak, jesli hodowali owce
i rozprowadzali jagnięcinę lub baraninę.
Z reguly, nazwiska pochodzace "od zawodu", nie maja protoplasty, n.p.kowal, ciesla, mogl stac sie "z potrzeby", ale przy bardzo rzadkich nazwiskach i zawodach chyba jest to mozliwe. Twoja sugestia o regionach, wskazuje na regiony przydatne do hodowli owiec, wiec ...?

Pozdrawiam - Wladyslaw
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
ROMAN_BOffline
Temat postu: Rozważania o pochodzeniu miana Goleń.  PostWysłany: 06-06-2020 - 22:31
Sympatyk


Dołączył: 08-01-2012
Posty: 1192

Status: Offline
Dobry wieczór.

Rozważania i hipotezy o pochodzeniu miana Goleń.

Według bazy PESEL z roku 2002 w Polsce osób o nazwisku Goleń było 1793, w tym mężczyzn 885, kobiet 908. Pod względem liczebności zajmuje ono w Polsce pozycję: 3442. Zatem, można stwierdzić, że nie jest to bardzo popularna nazwa osobowa. Można uznać ją za dość rzadką.
Najwięcej osób o przedmiotowym nazwisku mieszkało w roku 2002 w województwie podkarpackim, to jest 552. Stanowi to 30,79% wszystkich osób o tym mianie, które zamieszkiwały Polskę. Największym skupiskiem występowania omawianego nazwiska są dwa powiaty województwa podkarpackiego, to jest:
1. powiat jasielski, w którym zamieszkiwało 310 osób. Nazwisko Goleń zajmowało 46 pozycję wśród 5353 różnych mian, które występowało w tym powiecie,
2. powiat krośnieński [ bez miasta Krosno ], w którym mieszkało 110 osób. Miano Goleń zajmowało 229 pozycję wśród 5147 wszystkich nazw osobowych tego powiatu. Wraz z miastem Krosno osób o tej nazwie osobowej było w owym czasie na całym obszarze powiatu było 178.
Zatem, teren obu wspomnianych powiatów i miasta Krosna to największe skupisko osób o nazwisku Goleń na obszarze dzisiejszej Polski. W sumie stanowią one 27,22% [ 488 osób ] wszystkich osób o tym mianie zamieszkałych w Polsce.
Jak wspomniałem wcześniej województwo podkarpackie to największy obszar występowania miana w brzmieniu zapisywanym w formie graficznej Goleń. Natomiast na terenie województwa podkarpackiego najwięcej osób o nazwisku Goleń mieszkało w powiecie jasielskim i powiecie krośnieńskim oraz w mieście Krosno, to jest 88,41%. Oba wymienione przeze mnie powiaty obecnie bezpośrednio sąsiadują ze sobą. W roku 2002 na ich obszarze mieszkało w sumie 238671 osób [ kobiet i mężczyzn ]. W raz z miastem Krosno w roku 2002 wspomniany obszar zamieszkiwało 288380 osób. Tylko 488 z nich nosiło nazwisko Goleń. Zatem, to ≈ 0,20% wszystkich osób tam zamieszkałych.
Z danych, które przedstawiłem najwięcej osób o nazwisku Goleń mieszka w powiecie jasielskim. W roku 2002 było ich 310 [ mężczyzn – 145, kobiet – 165 ]. Wnioskować można z tego, że powiat ten z dużym prawdopodobieństwem może stanowić gniazdo nazwiska Goleń. Zazwyczaj nazwisko przekazywane było i jest po ojcu. W roku 2002 w tym powiecie mieszkało 145 mężczyzn o nazwisku Goleń, których dzieci zazwyczaj otrzymywały nazwiska po ojcu. W przeszłości ilość dzieci z jednego związku małżeńskiego znacznie była większa niż obecnie. Zdarzało się, że taka para miał 10 dzieci. Tak więc szybko mogła wzrastać liczba osób noszących konkretne miano, w tym przypadku Goleń. Zatem, nie jest wykluczone, że jakaś ilość osób zamieszkała w jednej okolicy mogła pochodzić od przynajmniej jednego przodka, który nosił miano Goleń.
Szczegółowy rozkład występowania wspomnianego nazwiska zobaczysz na mapie, którą znajdziesz pod linkiem:
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... Gole%C5%84

Napisałeś, że Twoi przodkowie wywodzą się z miejscowości o nazwie Tarnowiec. Tarnowiec położony jest obecnie w województwie podkarpackim, w powiecie jasielskim, w gminie Tarnowiec, w parafii Tarnowiec. Parafia istnieje przynajmniej od roku 1326. Według genetyki nazwisko Goleń w parafii Tarnowiec wymieniane było w księgach zgonów od roku 1788. Księgi te między rokiem 1788 a rokiem 1945 wymieniają 107 zmarłych o tym mianie. Wszystkie te osoby zmarły w 6 różnych wsiach tej parafii. Skoro przedmiotowe nazwisko w takim brzmieniu i zapisie graficznym występowało w księgach zgonów parafii Tarnowiec od roku 1788, to zapewne występowało przed tym rokiem w tej parafii. Zatem, można z jakimś prawdopodobieństwem przyjąć, że miały one kiedyś wspólnego przodka, który nosił miano Goleń i mieszkał on pierwotnie w jakieś wsi na obszarze parafii Tarnowiec. To tylko uzasadnione przypuszczenie – hipoteza.
https://geneteka.genealodzy.pl/index.ph ... =0&rpp2=50

Dlaczego ktoś został nazwany Goleń? Moim zdaniem tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych, genealogicznych, słownikowych czy językoznawczych może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób i kiedy powstała konkretna nazwa osobowa oraz rozwiać różne dylematy odnoszące się do pochodzenia społecznego albo etnicznego osób noszących miano Goleń. Bo jak mówił profesor Kazimierz Rymut: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast, profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”. Pamiętać też trzeba, że niektóre słowa mogą pochodzić z różnych historycznych dialektów języka polskiego, w tym i z gwary. Nie można też wykluczyć, iż wspomniane miano jest reliktem wywodzącym się z języka [pra]słowiańskiego albo staropolskiego. W grę mogą też wchodzić inne języki. Zatem, i hybrydy językowe lub/i spolszczenia obcych nazw osobowych. Nie można też odrzucić przeinaczeń pisowni albo zjawisk fonetycznych występujących w języku polskim oraz innych językach.
Nazwisko należy traktować nie tylko jako element służący do identyfikacji poszczególnych osób, ale również jako zjawisko językowe. Każda nazwa osobowa jako kategoria onimiczna ustalała się i stabilizowała w określonych warunkach administracyjno – prawnych, społeczno – środowiskowych. Nazwisko oddaje złożoność stosunków kulturowych i językowych na pograniczu i na obszarach z nim sąsiadujących oraz w miejscach gdzie występuje ludność [ osoby ] o różnej narodowości czy kulturze. Każde miano, jak wspomniałem ma charakter identyfikujący nie tylko osobniczo, ale terytorialnie oraz etnicznie. Nazwy osobowe stanowią nieodłączny element kontaktów językowych w miejscach gdzie wzajemnie się przenikają. Współżycie różnych osób, grup ludności [ narodowości ] obok siebie sprzyjało procesowi polonizacji obcego nazewnictwa osobowego na obszarze Polski. W miarę procesów asymilacyjnych nazwiska te ulegały najłatwiej upodobnieniom fonetycznym, następnie ortograficznym, aby nawet zmienić swe znaczenie. Podobne zjawisko występowało też w odwrotnym kierunku.
Przystępując do pracy nad pochodzeniem i powstaniem konkretnego nazwiska trzeba mieć zawsze na uwadze, że nie poruszamy się we współczesności, gdzie każda dorosła osoba ma dowód osobisty, numer PESEL oraz trwałe, dziedziczne i nie nienaruszalne nazwisko. W wieku XVII, XVIII, a nawet w połowie wieku XIX nazwy osobowe były bardzo ruchome, elastyczne a co za tym idzie ulegały zmianie aż do ukształtowania się dziedzicznego nazwiska. W Twoim przypadku nazwy osobowej Goleń.

Dlaczego ktoś został nazwany Goleń? Pani Ewa Szczodruch podała etymologię nazwiska Goleń za profesorem Kazimierzem Rymutem, która brzmi: „Goleń 1166 – od goleń ‘kość podudzia’, też od golony.”. Wynika z tego, że wspomniana nazwa była odnotowana w dokumentach historycznych w roku 1166. Tak więc jest to bardzo stare miano. W Słowniku etymologicznym języka polskiego czytamy, że apelatyw goleń ma dwa znaczenia:
1. podudzie, część nogi między kolanem a stopą,
2. staropolskie słowo oznaczające kość goleniową, podudzie [ XV wiek ]; od XV wieku; ogólnosłowiańskie [ na przykład czeskie holeń ] < prasłowiańskie *golenь ‘kość niepokryta mięśniami, goła’ < prasłowiański przymiotnik *golъ [ łysy, goły, nagi ].
Profesor Aleksander Brückner w swoim Słowniku etymologicznym języka polskiego z roku 1927 tak pisze o genezie słowa goleń: „goleń, goleniowy, ‘noga od kolana do stopy’, od goły, prasłowo (o ‘kości gołej’', w przeciwstawieniu do łydki); tak samo we wszystkich językach słow.; por. rus. goleniszcze, o ‘wierzchniej części buta’.”.
Tak jak w języku polskim występowało i występuje słowo goleń tak i występowało słowo golen. Profesor Brückner w swoim słowniku etymologicznym na stronie 150 tak objaśnił znaczenie słowa golen: „golen ,nieźrzały’”. Nieźrzały [ staropolski przymiotnik pochodzący od przymiotnika źrzały ] dawniej znaczył niedojrzały. W Słowniku staropolskim M. Arcta z roku 1929 czytamy:
1. niezrzały – niedojrzały,
2. nieźrzały – niedojrzały, niewidziany.
W Słowniku języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego pod hasłem niewidziany przeczytać można: „niewidziany < taki, którego nigdzie i nigdy nie widziano; niebywały, osobliwy, nadzwyczajny >”.
Staropolski przymiotnik źrzały miał dwa znaczenia:
1. dojrzały, np. bydło leży znużone, a owoc źrzały drzemie,
2. silny [ odznaczający się siłą ], np. dziwili się przeto, że przywiódł pachołka tam, gdzie jeno źrzali męże mieli prawo się zbierać.
Zatem, nieźrzały [ golen ] może też oznaczać kogoś słabego.

Piotrze, to tylko moje rozważania, hipotezy oraz kilka wniosków. Mam nadzieję, że moje informacje w jakimś stopniu odpowiedziały na Twoje pytania. Może ktoś doda inne hipotezy oraz poda inne dane, które pomogą Ci w Twoich badaniach i poszukiwaniach genealogicznych.

Wnioski pozostawiam Tobie.
Pozdrawiam – Roman.


Ps.
Golesz – nazwa wzgórza i zamku. Nazwa wzgórza pochodzi od słowa goły, które oznaczało goły, odkryty teren.
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Wladyslaw_MoskalOffline
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Goleń .  PostWysłany: 07-06-2020 - 04:28
Sympatyk


Dołączył: 25-04-2008
Posty: 1537

Status: Offline
ppgolen napisał:
Ewa_Szczodruch napisał:
Witam Smile

Goleń 1166 - od goleń ‘kość podudzia’, też od golony.

Źródło:Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999


Dzień dobry,

Dziękuję za takie ogólne wyjaśnienie.
Kiedyś myślałem, że przyszedł do rejestracji po nazwisko ktoś z chorą lub złamaną golenią i tak się zaczęło Wink

Moje pytanie jednak tyczy się nie samego pochodzenia nazwiska w ogóle tylko jak to możliwe, ze tyle osób w końcu XVIII i początku XIX wieku na tak małym terenie, je nosiło. Czy to wg. Państwa wskazuje na to iż byli krewnymi, czy też dawano takie nazwisko wielu okolicznym mieszkańcom. To mnie właśnie intryguje.

Może ktoś pomoże to zinterpretować.

Dziękuję i pozdrawiam,
Piotr Goleń

Witam,

przy tak obszernym, podbudowanym naukowo opracowaniu Pana Romana, moje uwaga dotyczy tylko pytania Pana Piotra - czy posiadacze nazwiska Goleń byli krewnymi, czy też dawano takie nazwisko wielu okolicznym mieszkańcom ?.

W odpowiedzi na to pytanie, musze dodac informacje o dosyc licznym, polskim nazwisku Golec odnotowanym juz w XII w. pochodzacym od goły; może też od golić ‘strzyc’; od golec ‘człowiek nagi, biedny’.
Wedlug Slownika j. polskiego, golec to człowiek ubogi; biedak.

Wedlug map rozmieszczenia nazwisk Goleń i Golec;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... isko=Golec
wynika, ze czesc posiadaczy tych nazwisk naplynela na Podkarpacie z Slowacji przez Przelecz Dukielska. Przy czym Golenie osiedli na prawym brzegu Wisloki w rejonie Jasla i Krosna, a Golce na lewym brzegu w rejonie Tarnowa.

Byli to Galo-Slowianie, czesc pierwotnych mieszkancow Kotliny Panonskiej [tereny dzisiejszych Wegier i Rumunii], ktorzy stracili wszystko w czasie wojen, ktore wzniecali tam Hunowie i Awrowie;
https://forebears.io/surnames/golec
https://forebears.io/surnames/goleń

Trudno wykazac, ale chyba byly to grupy krewnch i takze zbiorowisko bratnich uchodzcow, polaczonych tragiczna sytuacja.

Pozdrawiam - Wladyslaw
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
FedorciograzynaOffline
Temat postu: Smaż  PostWysłany: 07-06-2020 - 16:17


Dołączył: 05-05-2019
Posty: 5

Status: Offline
Dziękuję bardzo za odpowiedz
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Teresa_CastelliniOffline
Temat postu: Re: Skąd wywodzi się nazwisko Muttke?  PostWysłany: 07-06-2020 - 19:55


Dołączył: 03-06-2020
Posty: 2

Status: Offline
Panie Władyslawie, bardzo dziękuję za odpowiedź. Do tej pory byłam przekonana, że nazwisko Muttke ma korzenie niemieckie, ale sprawa okazać się może bardziej skomplikowana Smile Pozdrawiam!
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
ppgolenOffline
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Goleń .  PostWysłany: 08-06-2020 - 12:00
Sympatyk


Dołączył: 10-01-2020
Posty: 20

Status: Offline
Panowie,

Chylę czoła przed wiedzą i doświadczeniem w sięganiu do tylu źródeł. Dziękuję!

Panów interpretacje nie dość, że poszerzają spostrzeganie pochodzenia i znaczenia nazwiska, co wywołują dodatkowe zainteresowania. Rozumiem, że znaczeń jest wiele ale gdzieś skupiają się wokół części ciała, czynności golenia-strzyżenia, czegoś gołego (np. terenu), osoby gołej (biednej/słabej). No może nie jest to szczyt marzeń (przekąsem) ale na przodków wpływu się nie ma. A może jednak to wzgórze gołe, które zwano Golesz i ludzi osiadłych w pobliży od tego przezwano?

Czytałem kiedyś, że Galowie / Celtowie stawali do walki nago. Może to o to chodzi Wink

Rzeczywiście, zdaje się, że Podkarpacie to kocioł, z którego wyszli Golenie (jak sami o sobie mówią).

Skłaniałbym się, że jednak w tym układzie, to rodzina spokrewniona ale na tyle dawno, że dziś są już dla siebie obcy. Robiłem swego czasu rekonesans wśród współczesnych Goleni z okolicy Tarnowca i nie znają się tam nawzajem (typowe stwierdzenie: „przypadkowa zbieżność nazwisk”).
Nawiasem mówiąc, to zaskoczył mnie Pan Władysław tymi Galo-Słowianami. Nigdy o tym nie słyszałem, a Wikipedia o tym milczy. Co do Kotliny Panońskiej piszą tak:

„V wiek n.e. zaznaczył się na tych terenach inwazją Germanów - Gepidów i Ostrogotów, a następnie Longobardów. Obecność Germanów była jednak przejściowa. Ostatnie z państw utworzonych przez nich na terenie Kotliny - królestwo Gepidów - zostało w 567 rozbite przez Awarów, który utworzyli swój chanat nad dolną Cisą. Ich państwo przetrwało do 796, kiedy to zostało zniszczone przez Królestwo Franków.” - https://pl.wikipedia.org/wiki/Kotlina_Pano%C5%84ska

Nic o Galo-Słowianach w okresie najazdów Awarskich. Intrygujące.

Swego czasu myślałem, że ludność tego regionu podkarpacia to „odpryski” z migracji wołoskiej.
Teren był przez lata pustym pograniczem Polsko-Węgiersko-Ruskim. Kogoś tam trzeba było osadzić. Stąd takie myślenie. Potem migracja Głuchoniemców i powstał etnos Pogórzan. Nawet zastanawiałem się, czy nazwisko nie ma czegoś wspólnego z GOLEN / HOLEN (holender). Widzę, ze stron bazy genetyki, że kiedyś pisano je właśnie Golen i także Goley.

Tu ciekawy link:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Pog%C3%B3rzanie
https://pl.wikipedia.org/wiki/G%C5%82uchoniemcy (tu nazwiska)

Ciekawa również ten związek z Golcami. Jedyni jakich znam, to Ci z zespołu muzycznego (góralskiego).

Cóż, jeszcze raz dziękuję, a widzę, że więcej pytań się pojawia. Wszystko bardzo intrygujące.

Pozdrawiam,
Piotr Goleń
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Wladyslaw_MoskalOffline
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Goleń .  PostWysłany: 09-06-2020 - 04:23
Sympatyk


Dołączył: 25-04-2008
Posty: 1537

Status: Offline
ppgolen napisał:
Panowie,

Chylę czoła przed wiedzą i doświadczeniem w sięganiu do tylu źródeł. Dziękuję!

Cóż, jeszcze raz dziękuję, a widzę, że więcej pytań się pojawia. Wszystko bardzo intrygujące.

Pozdrawiam,
Piotr Goleń

Witam,

dla pewnosci warto przeanalizowac bardzo stare nazwisko Golen, wystepujace od Wysp Brytjskicj az do Indii, ktore wyglada na nazwanie celtycko[Anglia]-galijsko[Francja]-slowianskie[Ukraina];
https://forebears.io/surnames/golen
oraz odojcowskie nazwania Golenko [Ukraina,Rosja] i Golenkov [Rosja]
https://forebears.io/surnames/golenko
https://forebears.io/surnames/golenkov

W (cz.38 ) tego watku przy pochodzeniu nazwisk Warchol/Warchoł i Warchulski, w notce z 01-06-2020 napisalem;
"Plemie zwane Huni/Guni mialo oddzialy swoich wojow zwanych Warhuni/Warchuni. Kiedy wojowie ruszali do walki wrecz, zrzucali przeszkadzajace im hunie, mowiono, ze taki wojownik, dawna nazwa "war" to wojna, wojownik, stawał sie choły/goły, ale nie nagi.
Tak powstalo nazwanie/nazwisko .. Warchol/Warchoł i nazwiska poboczne".
Kiedys slowem 'goły' nazywano kogos, kto nie posiadal odpowiedniego okrycia lub ziemi, roli.

Odnosnie niezmiernie zlosliwego nazwania "gluchoniemcy" chyba powroce w tym watku - analizowalem wstepnie 15 nazwisk, tylko 2, maja korzenie niemieckie; Bader - ale nie wystepuje na Podkarpaciu [zatem zostal dopisany], oraz Berdel, ktore wystepuje na Podkarpaciu. Pozostale to nazwiska polskie i slowianskie, niektore powiazane z Galią [Francja].

Pozdrawiam - Wladyslaw
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
ppgolenOffline
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Goleń .  PostWysłany: 09-06-2020 - 07:42
Sympatyk


Dołączył: 10-01-2020
Posty: 20

Status: Offline
Witam,

Jest jeszcze jeden wątek (przynajmniej).

Na stronie Wiki w opisie polskich nazwisk zawarto akapit dot. nazwisk pochodzenia niemieckiego. Wskazano, iż osadnicy z Niemiec lokowani w Galicji pochodzili z rejonu rzeki GLAN.

Cyt: Pod koniec XVIII wieku osadnicy niemieccy pojawiają się w dobrach Ordynacji Zamojskiej. Osadnictwo niemieckie w Galicji, prowadziła administracja austriacka. Jednym z wybitnych przedstawicieli osadników niemieckich z Tuszowa Małego był Jan Sehn, profesor nadzwyczajny UJ, pełnomocnik ministra sprawiedliwości do ścigania zbrodniarzy hitlerowskich. Zdecydowana większość osadników z powiatu sanockiego pochodziła z obszaru Palatynatu z okolic dolin rzeki Nahe i Glan, ludność ta mówiła dialektem szwabskim, reszta pochodziła z Austrii i Czech.
https://pl.m.wikipedia.org/wiki/Polskie_nazwiska


Czy może mieć to związek z nazwiskiem Goleń u tyłu rodzin? Być może rzeczywiście niespokrewnione rody osadzone na Podkarpaciu otrzymały to nazwisko ze względu na pochodzenia znad rzeki GLAN?

A idąc ścieżką anglo- sasów można przeczytać to:
https://www.google.com/amp/s/www.houseo ... mily-crest

Pozdrawiam,
Piotr
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
ROMAN_BOffline
Temat postu: Re, re: Rozważania o pochodzeniu miana Goleń.  PostWysłany: 09-06-2020 - 11:05
Sympatyk


Dołączył: 08-01-2012
Posty: 1192

Status: Offline
Dzień dobry.

Uzupełnienie – Rozważania i hipotezy o pochodzeniu miana Goleń.

Piotrze, uzupełnieniem mojego wcześniejszego postu, którego treść odnosiła się do genezy nazwiska Goleń, jest etymologia wspomnianej nazwy osobowej opracowana przez dr hab. Alinę Naruszewicz – Duchlińską, profesor Uniwersytetu Warmińsko – Mazurskiego w Olsztynie: „Goleń. Potencjalne podstawy nazwiska to: 1. goleń, czyli: a. kość grubsza, leżąca pomiędzy kolanem a stopą, b. łydka, c. Sztaba metalu; 2. golić, czyli: a. zdejmować włosy brzytwą, b. ostrożnie, roztropnie postępować, c. Strzyc, d. ogołacać, obnażać, e. wycinać, wybijać, tłuc, f. zbierać, zgarniać, obławiać się czym, g. dręczyć, dokuczać, zob. tzw. Słownik warszawski, t. I, s. 867. Por. także nazwę osobową Golenie odnotowaną na terenie byłego powiatu ządzborskiego, zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. II s. 655. Nazwę osobową Goleń odnotowano na terenie Polski bardzo wcześnie, bo już w 1166 roku, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. I, s. 248.”.

Pozdrawiam – Roman.
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Wyświetl posty z ostatnich:     
Skocz do:  
Wszystkie czasy w strefie GMT - 12 Godzin
Napisz nowy temat   Ten temat jest zablokowany bez możliwości zmiany postów lub pisania odpowiedzi
Zobacz poprzedni temat Wersja gotowa do druku Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości Zobacz następny temat
Powered by PNphpBB2 © 2003-2006 The PNphpBB Group
Credits
donate.jpg
Serwis Polskiego Towarzystwa Genealogicznego zawiera forum genealogiczne i bazy danych przydatne dla genealogów © 2006-2024 Polskie Towarzystwo Genealogiczne
kontakt:
Strona wygenerowana w czasie 0.801537 sekund(y)