Serwis Polskiego Towarzystwa Genealogicznego

flag-pol flag-eng home login logout Forum Fotoalbum Geneszukacz Parafie Geneteka Metryki Deklaracja Legiony Straty
czwartek, 28 marca 2024

longpixel


Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu
Zobacz poprzedni temat Wersja gotowa do druku Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości Zobacz następny temat
Autor Wiadomość
Tomasz_MierzejekOffline
22 Temat postu: "Dziedzic części szlacheckiej" - co to oznacza?  PostWysłany: 29-06-2019 - 22:26
Sympatyk


Dołączył: 25-12-2018
Posty: 891

Status: Offline
Witam.
W akcie numer 19 i w każdym akcie ktory sprawdziłem do tej pory z tej części rodziny występuje takie zdanie jeśli dobrze odczytuje: "dziedzic części szlacheckiej".
Co to może oznaczać?
http://metryki.genealodzy.pl/metryka.ph ... =1827&y=54

_________________
TomekM

Pozdrawiam i dziękuję.
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość Wyślij email Odwiedź stronę autora  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Karbowska_MariannaOffline
Temat postu: "Dziedzic części szlacheckiej" - co to oznacza?  PostWysłany: 29-06-2019 - 22:41
Zasłużony
Sympatyk


Dołączył: 14-11-2018
Posty: 177

Status: Offline
To oznacza, że dziedziczył część wsi, która była własnością szlachty (inna część wsi była zapewne własnością włościańską). Czyli, że był szlachcicem.

_________________
pozdrawiam Marianna
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Tomasz_MierzejekOffline
Temat postu: "Dziedzic części szlacheckiej" - co to oznacza?  PostWysłany: 29-06-2019 - 22:42
Sympatyk


Dołączył: 25-12-2018
Posty: 891

Status: Offline
Dziękuję serdecznie. Ciesze się bo to pierwszy szlachcic w mojej rodzinie Smile

_________________
TomekM

Pozdrawiam i dziękuję.
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość Wyślij email Odwiedź stronę autora  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
arnelOffline
Temat postu:   PostWysłany: 30-06-2019 - 10:51
Zasłużony
Sympatyk


Dołączył: 19-06-2017
Posty: 67

Status: Offline
No, niezupełnie tak.
Oczywiście, to znaczy, że był szlachcicem, tyle, że "zagrodowym" - własnoręcznie obrabiającym posiadaną ziemię.
Dziedziczył "część szlachecką" - łana szlacheckiego (który był większy od chłopskiego), ale jaką część?
1/2? (~12 ha) czy 1/8? (około 3 ha)?
Gdyby miał kilka łanów, byłby "dziedzicem majątku" lub "dziedzicem folwarku"...
Chłop/włościanin - kmieć mógł dzierżawić (zwykle nie był jego właścicielem) 1 łan (~17 ha) - za odrobek/pańszczyznę lub czynsz, a sołtys - nawet ponad 50 ha (dochodziły 2 łany "funkcyjne").
"Dziedzice części szlacheckiej" mieszkali zwykle w zaściankach, w których nie było miejsca na "część włościańską".
pozdrawiam
Andrzej

PS Była też "szlachta czynszowa" - dzierżawiąca od bogatszych "część wsi" za czynsz, czyli ich położenie niczym nie różniło się od włościan czynszowych. No, może poza tytulaturą...
I, nic nie posiadająca, szlachta "gołota" szukająca zarobku u innych lub na służbie państwowej.
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Tomasz_MierzejekOffline
Temat postu:   PostWysłany: 30-06-2019 - 11:43
Sympatyk


Dołączył: 25-12-2018
Posty: 891

Status: Offline
Rozumiem. Osoba ta z podanego wyżej aktu czyli Onufry Pszczolkowski istnieje na stronie Wielka Genealogia Minakowskiego. Wszystko się zgadza wiec to on. Ale co to oznacza? Jakim byl szlachcicem?
Czy taki szlachcic posiadał herb?

_________________
TomekM

Pozdrawiam i dziękuję.
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość Wyślij email Odwiedź stronę autora  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
arnelOffline
Temat postu:   PostWysłany: 30-06-2019 - 13:07
Zasłużony
Sympatyk


Dołączył: 19-06-2017
Posty: 67

Status: Offline
To właśnie powinieneś zbadać. Na tym polega genealogia...
A herb - pewnie posiadał - trzeba poszukać w herbarzach.
Wg https://ornatowski.com/wykazy-nazwisk/h ... ospolitej/
Pszczołkowski, Pszczółkowski nosił herb Jastrzębiec, ale były różne wyjątki.
Andrzej
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Tomasz_MierzejekOffline
Temat postu:   PostWysłany: 30-06-2019 - 13:25
Sympatyk


Dołączył: 25-12-2018
Posty: 891

Status: Offline
Dziękuję bardzo.

_________________
TomekM

Pozdrawiam i dziękuję.
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość Wyślij email Odwiedź stronę autora  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Krzysztof_WasylukOffline
Temat postu:   PostWysłany: 30-06-2019 - 14:37
Sympatyk


Dołączył: 02-04-2008
Posty: 706

Status: Offline
arnel napisał:
No, niezupełnie tak.
Oczywiście, to znaczy, że był szlachcicem, tyle, że "zagrodowym" - własnoręcznie obrabiającym posiadaną ziemię.
Dziedziczył "część szlachecką" - łana szlacheckiego (który był większy od chłopskiego), ale jaką część?...
Andrzej


No, niezupełnie tak.

Czasem pisano w aktach "na swej dziedzicznej części zamieszkały". Innym razem (w innych parafiach) "na własnej części zamieszkały". Jednak oprócz tej części zamieszkałej mógł posiadać i bardzo często posiadał ziemię w innych miejscowościach (sąsiedzkich, ale nie tylko). Gdy się popatrzy na akty notarialne w Łosicach, to widać, że większość z nich dotyczy operacji związanych z ziemią. Tak było na początku XIX w. Z tym własnoręcznym obrabianiem, to też bez przesady. Służba bywała nie tylko u szlachty, a i u chłopów. Niekoniecznie potrzebny był folwark.

_________________
Krzysztof Wasyluk
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
mszatiloOffline
Temat postu:   PostWysłany: 30-06-2019 - 14:43
Zasłużony
Sympatyk


Dołączył: 20-11-2016
Posty: 268

Status: Offline
arnel napisał:
No, niezupełnie tak.


Ależ zupełnie tak (jeśli potwierdzają to także inne dokumenty).

Był szlachcicem, a jego stan majątkowy nic tu nie zmieniał, bo wciąż wywodził sie z warstwy szlacheckiej, posiadał szlacheckich przodków i zapewne był wychowany w kulturze szlacheckiej. Fakt, że istnieli chłopi bogatsi niż uboga szlachta niewiele znaczy, bo w społeczeństwie stanowym (a w dużej mierze takie obowiązywało przynajmniej do uwłaszczenia) możliwości życiowe były skorelowane z przynależnością do stanu, zarówno z formalnego punktu widzenia (normy prawne) jak i praktycznego (wielopokoleniowe koligacje rodzinne, szacunek i dostęp do wykształcenia itd.)

Oczywiście można sie zastanawiać czy taki podział społeczny był rozsądny (raczej nie był) lub sprawiedliwy (z pewnością nie był), ale jest on faktem i wypieranie go nie ma najmniejszego sensu, bo oceniając sytuację życiową przodka, trzeba brać pod uwagę nie tylko jego zasobność, ale również pochodzenie.

Natomiast co do kwestii majątkowych, to fakt faktem, zróżnicowanie społeczne szlachty było olbrzymie i warto ją zbadać. Zwłaszcza, że na różnych obszarach "część szlachecka" mogła oznaczać coś zupełnie innego. Bezpośrednio to jest część wsi. Jak duża? To należy ustalić.

Michał
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
arnelOffline
Temat postu:   PostWysłany: 30-06-2019 - 16:47
Zasłużony
Sympatyk


Dołączył: 19-06-2017
Posty: 67

Status: Offline
Pisząc, "niezupełnie tak", odnosiłem sie do fragmentu:
"To oznacza, że dziedziczył część wsi, która była własnością szlachty (inna część wsi była zapewne własnością włościańską)."
z którego można wnioskować, że dziedziczył całą część szlachecką, w przeciwieństwie do "własności włościańskiej" (jakiej własności? - co prawda w połowie XIX w. w tym regionie już taka była, ale chyba niezbyt wielka).
"własnoręcznie obrabiającym posiadaną ziemię..."
Nigdzie nie pisałem, że tylko i wyłącznie samodzielnie...
Małą działkę również szlachcic mógł obrobić sam (z pomocą rodziny i zwierząt gospodarskich), przy większej - musiał zatrudnić pomocników - parobków, wyrobników itd., ale dopiero po przekroczeniu pewnego areału mógł się ograniczyć tylko do nadzoru, ale wtedy już nie był chyba "dziedzicem części" tylko właśnie folwarku.
To samo dotyczyło chłopów - małorolni obrabiali sami (+j.w.), bogatsi korzystali z pomocników.
Andrzej
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
mszatiloOffline
Temat postu:   PostWysłany: 30-06-2019 - 16:58
Zasłużony
Sympatyk


Dołączył: 20-11-2016
Posty: 268

Status: Offline
Rozumiem, założyłem że Twoja wypowiedź dotyczyła wcześniejszego posta (Tomka), a nie Marianny.

Michał
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Sroczyński_WłodzimierzOffline
Temat postu:   PostWysłany: 30-06-2019 - 17:00
Członek PTG


Dołączył: 09-10-2008
Posty: 31601
Skąd: Warszawa
Status: Offline
folwark to raczej coś innego niż tylko większy areał
nie wiązałbym ( z tego powodu)..chyba w żadnym okresie
choć na wielu terenach "plackowato" użytkowanych czy zasiedlonych faktycznie duże, a nie folwark to pewnie tylko teoria

_________________
Bez PW. Korespondencja poprzez maila:
https://genealodzy.pl/index.php?module= ... 3odzimierz
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
arnelOffline
Temat postu:   PostWysłany: 30-06-2019 - 17:23
Zasłużony
Sympatyk


Dołączył: 19-06-2017
Posty: 67

Status: Offline
Czy nie za bardzo teoretyzujemy?
Proponuję wrócić do podstaw: mamy akt z 1849 r. parafia Czernice Borowe .. czyli północne Mazowsze...
Andrzej
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Sroczyński_WłodzimierzOffline
Temat postu:   PostWysłany: 30-06-2019 - 17:38
Członek PTG


Dołączył: 09-10-2008
Posty: 31601
Skąd: Warszawa
Status: Offline
to "teoretyzowanie" (a moim zdaniem korekta) to jedyny walor wątku-zapytania, które doczekało się wielu odpowiedzi przed jego założeniem:)

_________________
Bez PW. Korespondencja poprzez maila:
https://genealodzy.pl/index.php?module= ... 3odzimierz
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
tomaszi
Temat postu:   PostWysłany: 30-06-2019 - 18:56
Sympatyk


Dołączył: 05-02-2007
Posty: 807
Skąd: Warszawa
arnel napisał:
To właśnie powinieneś zbadać. Na tym polega genealogia...
A herb - pewnie posiadał - trzeba poszukać w herbarzach.
Wg https://ornatowski.com/wykazy-nazwisk/h ... ospolitej/
Pszczołkowski, Pszczółkowski nosił herb Jastrzębiec, ale były różne wyjątki.
Andrzej


Pszczółkowscy herbu Szeliga wywodzą się z okolicy szlacheckiej Pszczółki (-Czubaki, -Dziarnowo, -Golanki, -Górne, -Szerszenie, -Wiończyki) w parafii Grudusk.
To jakieś 10 km na południowy zachód od Czernic Borowych...

_________________
z ukłonami,
Tomasz M.Dąbrowski
https://indeksy.projektpodlasie.pl
https://kapica.org.pl
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość Wyślij email Odwiedź stronę autora MSN Messenger  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Wyświetl posty z ostatnich:     
Skocz do:  
Wszystkie czasy w strefie GMT - 12 Godzin
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu
Zobacz poprzedni temat Wersja gotowa do druku Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości Zobacz następny temat
Powered by PNphpBB2 © 2003-2006 The PNphpBB Group
Credits
donate.jpg
Serwis Polskiego Towarzystwa Genealogicznego zawiera forum genealogiczne i bazy danych przydatne dla genealogów © 2006-2024 Polskie Towarzystwo Genealogiczne
kontakt:
Strona wygenerowana w czasie 0.561981 sekund(y)