Autor |
Wiadomość |
Tomasz_Mierzejek |
|
|
Temat postu: "Dziedzic części szlacheckiej" - co to oznacza?
Wysłany: 29-06-2019 - 22:26
|
|
Dołączył: 25-12-2018
Posty: 891
Status: Offline
|
|
Witam.
W akcie numer 19 i w każdym akcie ktory sprawdziłem do tej pory z tej części rodziny występuje takie zdanie jeśli dobrze odczytuje: "dziedzic części szlacheckiej".
Co to może oznaczać?
http://metryki.genealodzy.pl/metryka.ph ... =1827&y=54 |
_________________ TomekM
Pozdrawiam i dziękuję.
|
|
|
|
|
Karbowska_Marianna |
|
Temat postu: "Dziedzic części szlacheckiej" - co to oznacza?
Wysłany: 29-06-2019 - 22:41
|
|
Dołączył: 14-11-2018
Posty: 177
Status: Offline
|
|
To oznacza, że dziedziczył część wsi, która była własnością szlachty (inna część wsi była zapewne własnością włościańską). Czyli, że był szlachcicem. |
_________________ pozdrawiam Marianna
|
|
|
|
|
Tomasz_Mierzejek |
|
Temat postu: "Dziedzic części szlacheckiej" - co to oznacza?
Wysłany: 29-06-2019 - 22:42
|
|
Dołączył: 25-12-2018
Posty: 891
Status: Offline
|
|
Dziękuję serdecznie. Ciesze się bo to pierwszy szlachcic w mojej rodzinie |
_________________ TomekM
Pozdrawiam i dziękuję.
|
|
|
|
|
arnel |
|
Temat postu:
Wysłany: 30-06-2019 - 10:51
|
|
Dołączył: 19-06-2017
Posty: 67
Status: Offline
|
|
No, niezupełnie tak.
Oczywiście, to znaczy, że był szlachcicem, tyle, że "zagrodowym" - własnoręcznie obrabiającym posiadaną ziemię.
Dziedziczył "część szlachecką" - łana szlacheckiego (który był większy od chłopskiego), ale jaką część?
1/2? (~12 ha) czy 1/8? (około 3 ha)?
Gdyby miał kilka łanów, byłby "dziedzicem majątku" lub "dziedzicem folwarku"...
Chłop/włościanin - kmieć mógł dzierżawić (zwykle nie był jego właścicielem) 1 łan (~17 ha) - za odrobek/pańszczyznę lub czynsz, a sołtys - nawet ponad 50 ha (dochodziły 2 łany "funkcyjne").
"Dziedzice części szlacheckiej" mieszkali zwykle w zaściankach, w których nie było miejsca na "część włościańską".
pozdrawiam
Andrzej
PS Była też "szlachta czynszowa" - dzierżawiąca od bogatszych "część wsi" za czynsz, czyli ich położenie niczym nie różniło się od włościan czynszowych. No, może poza tytulaturą...
I, nic nie posiadająca, szlachta "gołota" szukająca zarobku u innych lub na służbie państwowej. |
|
|
|
|
|
Tomasz_Mierzejek |
|
Temat postu:
Wysłany: 30-06-2019 - 11:43
|
|
Dołączył: 25-12-2018
Posty: 891
Status: Offline
|
|
Rozumiem. Osoba ta z podanego wyżej aktu czyli Onufry Pszczolkowski istnieje na stronie Wielka Genealogia Minakowskiego. Wszystko się zgadza wiec to on. Ale co to oznacza? Jakim byl szlachcicem?
Czy taki szlachcic posiadał herb? |
_________________ TomekM
Pozdrawiam i dziękuję.
|
|
|
|
|
arnel |
|
Temat postu:
Wysłany: 30-06-2019 - 13:07
|
|
Dołączył: 19-06-2017
Posty: 67
Status: Offline
|
|
|
|
|
Tomasz_Mierzejek |
|
Temat postu:
Wysłany: 30-06-2019 - 13:25
|
|
Dołączył: 25-12-2018
Posty: 891
Status: Offline
|
|
Dziękuję bardzo. |
_________________ TomekM
Pozdrawiam i dziękuję.
|
|
|
|
|
Krzysztof_Wasyluk |
|
Temat postu:
Wysłany: 30-06-2019 - 14:37
|
|
Dołączył: 02-04-2008
Posty: 706
Status: Offline
|
|
arnel napisał:
No, niezupełnie tak.
Oczywiście, to znaczy, że był szlachcicem, tyle, że "zagrodowym" - własnoręcznie obrabiającym posiadaną ziemię.
Dziedziczył "część szlachecką" - łana szlacheckiego (który był większy od chłopskiego), ale jaką część?...
Andrzej
No, niezupełnie tak.
Czasem pisano w aktach "na swej dziedzicznej części zamieszkały". Innym razem (w innych parafiach) "na własnej części zamieszkały". Jednak oprócz tej części zamieszkałej mógł posiadać i bardzo często posiadał ziemię w innych miejscowościach (sąsiedzkich, ale nie tylko). Gdy się popatrzy na akty notarialne w Łosicach, to widać, że większość z nich dotyczy operacji związanych z ziemią. Tak było na początku XIX w. Z tym własnoręcznym obrabianiem, to też bez przesady. Służba bywała nie tylko u szlachty, a i u chłopów. Niekoniecznie potrzebny był folwark. |
_________________ Krzysztof Wasyluk
|
|
|
|
|
mszatilo |
|
Temat postu:
Wysłany: 30-06-2019 - 14:43
|
|
Dołączył: 20-11-2016
Posty: 268
Status: Offline
|
|
arnel napisał:
No, niezupełnie tak.
Ależ zupełnie tak (jeśli potwierdzają to także inne dokumenty).
Był szlachcicem, a jego stan majątkowy nic tu nie zmieniał, bo wciąż wywodził sie z warstwy szlacheckiej, posiadał szlacheckich przodków i zapewne był wychowany w kulturze szlacheckiej. Fakt, że istnieli chłopi bogatsi niż uboga szlachta niewiele znaczy, bo w społeczeństwie stanowym (a w dużej mierze takie obowiązywało przynajmniej do uwłaszczenia) możliwości życiowe były skorelowane z przynależnością do stanu, zarówno z formalnego punktu widzenia (normy prawne) jak i praktycznego (wielopokoleniowe koligacje rodzinne, szacunek i dostęp do wykształcenia itd.)
Oczywiście można sie zastanawiać czy taki podział społeczny był rozsądny (raczej nie był) lub sprawiedliwy (z pewnością nie był), ale jest on faktem i wypieranie go nie ma najmniejszego sensu, bo oceniając sytuację życiową przodka, trzeba brać pod uwagę nie tylko jego zasobność, ale również pochodzenie.
Natomiast co do kwestii majątkowych, to fakt faktem, zróżnicowanie społeczne szlachty było olbrzymie i warto ją zbadać. Zwłaszcza, że na różnych obszarach "część szlachecka" mogła oznaczać coś zupełnie innego. Bezpośrednio to jest część wsi. Jak duża? To należy ustalić.
Michał |
|
|
|
|
|
arnel |
|
Temat postu:
Wysłany: 30-06-2019 - 16:47
|
|
Dołączył: 19-06-2017
Posty: 67
Status: Offline
|
|
Pisząc, "niezupełnie tak", odnosiłem sie do fragmentu:
"To oznacza, że dziedziczył część wsi, która była własnością szlachty (inna część wsi była zapewne własnością włościańską)."
z którego można wnioskować, że dziedziczył całą część szlachecką, w przeciwieństwie do "własności włościańskiej" (jakiej własności? - co prawda w połowie XIX w. w tym regionie już taka była, ale chyba niezbyt wielka).
"własnoręcznie obrabiającym posiadaną ziemię..."
Nigdzie nie pisałem, że tylko i wyłącznie samodzielnie...
Małą działkę również szlachcic mógł obrobić sam (z pomocą rodziny i zwierząt gospodarskich), przy większej - musiał zatrudnić pomocników - parobków, wyrobników itd., ale dopiero po przekroczeniu pewnego areału mógł się ograniczyć tylko do nadzoru, ale wtedy już nie był chyba "dziedzicem części" tylko właśnie folwarku.
To samo dotyczyło chłopów - małorolni obrabiali sami (+j.w.), bogatsi korzystali z pomocników.
Andrzej |
|
|
|
|
|
mszatilo |
|
Temat postu:
Wysłany: 30-06-2019 - 16:58
|
|
Dołączył: 20-11-2016
Posty: 268
Status: Offline
|
|
Rozumiem, założyłem że Twoja wypowiedź dotyczyła wcześniejszego posta (Tomka), a nie Marianny.
Michał |
|
|
|
|
|
Sroczyński_Włodzimierz |
|
Temat postu:
Wysłany: 30-06-2019 - 17:00
|
|
Dołączył: 09-10-2008
Posty: 31601
Skąd: Warszawa
Status: Offline
|
|
folwark to raczej coś innego niż tylko większy areał
nie wiązałbym ( z tego powodu)..chyba w żadnym okresie
choć na wielu terenach "plackowato" użytkowanych czy zasiedlonych faktycznie duże, a nie folwark to pewnie tylko teoria |
_________________ Bez PW. Korespondencja poprzez maila:
https://genealodzy.pl/index.php?module= ... 3odzimierz
|
|
|
|
|
arnel |
|
Temat postu:
Wysłany: 30-06-2019 - 17:23
|
|
Dołączył: 19-06-2017
Posty: 67
Status: Offline
|
|
Czy nie za bardzo teoretyzujemy?
Proponuję wrócić do podstaw: mamy akt z 1849 r. parafia Czernice Borowe .. czyli północne Mazowsze...
Andrzej |
|
|
|
|
|
Sroczyński_Włodzimierz |
|
Temat postu:
Wysłany: 30-06-2019 - 17:38
|
|
Dołączył: 09-10-2008
Posty: 31601
Skąd: Warszawa
Status: Offline
|
|
|
|
|
|
Temat postu:
Wysłany: 30-06-2019 - 18:56
|
|
Dołączył: 05-02-2007
Posty: 807
Skąd: Warszawa
|
|
arnel napisał:
To właśnie powinieneś zbadać. Na tym polega genealogia...
A herb - pewnie posiadał - trzeba poszukać w herbarzach.
Wg https://ornatowski.com/wykazy-nazwisk/h ... ospolitej/
Pszczołkowski, Pszczółkowski nosił herb Jastrzębiec, ale były różne wyjątki.
Andrzej
Pszczółkowscy herbu Szeliga wywodzą się z okolicy szlacheckiej Pszczółki (-Czubaki, -Dziarnowo, -Golanki, -Górne, -Szerszenie, -Wiończyki) w parafii Grudusk.
To jakieś 10 km na południowy zachód od Czernic Borowych... |
_________________ z ukłonami,
Tomasz M.Dąbrowski
https://indeksy.projektpodlasie.pl
https://kapica.org.pl
|
|
|
|
|
|