Autor |
Wiadomość |
marcinguzek |
|
Temat postu: wieś/kolonia Koło par Św.Stanisława Wwa Wola
Wysłany: 28-03-2019 - 22:10
|
|
Dołączył: 03-11-2014
Posty: 511
Status: Offline
|
|
Witam,
poszukuje informacji o wsi/koloni Koło (dziś osiedle Warszawa Wola)
w indeksach parafii Św. Stanisława na Woli pojawia się dopiero od 1853;
czy wcześniej mogła być w innej parafii?
przejrzałem mapy/plany Warszawy i okolic rzeczywiście nie ma takiej nazwy przed 1853? (zaznaczona jest dopiero w 1856)
czy możliwe żeby wieś/kolonia Koło przed 1853 nie istniała? gdzie szukać informacji?
w spisie miejscowości Królestwa Polskiego z 1877 występuje jak Koło Biernackich (od właścicieli dóbr) czy były takie spisy wcześniej?
będę wdzięczny za wszelkie sugestie
pozdrawiam Marcin |
|
|
|
|
|
Daniel_Paczkowski |
|
Temat postu: wieś/kolonia Koło par Św.Stanisława Wwa Wola
Wysłany: 29-03-2019 - 11:01
|
|
Dołączył: 10-05-2008
Posty: 202
Skąd: Białystok
Status: Offline
|
|
Według Słownika Geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich: "Koło - osady, pow. warszawski, gmina Czyste, parafia Wola, leżą tuż pod Warszawą, wzdłuż traktu idącego z Warszawy do Babic i Sochaczewa. Zaczyna się Koło przy wale miejskim od rogu ulicy Młynarskiej i cmentarza ewangielickiego, graniczy z przedmieściem Wolą i polami wojennymi pod Powązkami. Cały obszar zajmują ogrody i osady właścicieli licznych wiatraków. Domów około 140, wiatraków 50, mieszkańców 1200. Trzecią część ludności stanowią niemcy młynarze i ogrodnicy. Przez środek wsi przechodzi kolej obwodowa. Koło stanowiło część dóbr Czyste." http://dir.icm.edu.pl/Slownik_geograficzny/Tom_IV/277 Niestety autor wpisu nie podał z którego roku pochodzi informacja. |
_________________ Pozdrawiam
Daniel Paczkowski
|
|
|
|
|
marcinguzek |
|
Temat postu: wieś/kolonia Koło par Św.Stanisława Wwa Wola
Wysłany: 29-03-2019 - 13:34
|
|
Dołączył: 03-11-2014
Posty: 511
Status: Offline
|
|
dzięki Daniel; Znam ten opis; właśnie trochę do niego się odnoszę; Słownik jest datowany 1880-1914, zakładam że ten opis jest raczej z okolic 1880, bo w 1916 po przyłączeniu Koła (i Bud) do Warszawy mieszkało tu podobno ok 4 tys. mieszkańców. To trochę zaskakujące, że do połowy XIX w. nie ma wzmianek o tej osadzie/wsi/kolonii? (nie ma jej na mapach) a ok 1880 mamy 140 domów i 1200 mieszkańców ?? (nawet zakładając, że doliczono do wsi Koło, mieszkańców "Woli pod cyrkułem" czyli okolic pomiędzy wałem-Młynarską a Płocką, gdzie zaczynała się "Wola pod gminą") |
|
|
|
|
|
Daniel_Paczkowski |
|
Temat postu:
Wysłany: 29-03-2019 - 13:47
|
|
Dołączył: 10-05-2008
Posty: 202
Skąd: Białystok
Status: Offline
|
|
A może w dokumentach parafii ewangelickiej coś da się znaleźć? Skoro tam tylu Niemców mieszkało... |
_________________ Pozdrawiam
Daniel Paczkowski
|
|
|
|
|
Czerkawska_Ewa |
|
Temat postu:
Wysłany: 29-03-2019 - 16:30
|
|
Dołączył: 25-07-2013
Posty: 488
Skąd: Warszawa
Status: Offline
|
|
|
|
|
marcinguzek |
|
Temat postu:
Wysłany: 29-03-2019 - 17:04
|
|
Dołączył: 03-11-2014
Posty: 511
Status: Offline
|
|
Daniel_Paczkowski napisał:
A może w dokumentach parafii ewangelickiej coś da się znaleźć? Skoro tam tylu Niemców mieszkało...
też poszedłem tym tropem ale niestety od 1789 w warszawskiej taryfie jest już ulica Młynarska; ewangelicy się osiedlali przy niej (żeby być precyzyjnym posesje należące do Młynarskiej ciągnęły się od okopów Lubomirskiego przez młynarską do Płockiej i od Górczewskiej okolic dzisiejszej Obozowej).
Wszyscy "Niemcy" z Koła, jakich znalazłem, mieli wpisane w aktach USC: "zamieszkały na ulicy Młynarski nr ..." bez podania nazwy wsi Koło (Młynarska była formalnie częścią aglomeracji warszawskiej)
Marcin |
|
|
|
|
|
Kaczmarek_Aneta |
|
Temat postu: Re: wieś/kolonia Koło par Św.Stanisława Wwa Wola
Wysłany: 30-03-2019 - 06:36
|
|
Dołączył: 09-02-2007
Posty: 6181
Skąd: Warszawa/Piaseczno
Status: Offline
|
|
marcinguzek napisał:
Witam,
poszukuje informacji o wsi/koloni Koło (dziś osiedle Warszawa Wola)
w indeksach parafii Św. Stanisława na Woli pojawia się dopiero od 1853;
czy wcześniej mogła być w innej parafii?
przejrzałem mapy/plany Warszawy i okolic rzeczywiście nie ma takiej nazwy przed 1853? (zaznaczona jest dopiero w 1856)
czy możliwe żeby wieś/kolonia Koło przed 1853 nie istniała? gdzie szukać informacji?
w spisie miejscowości Królestwa Polskiego z 1877 występuje jak Koło Biernackich (od właścicieli dóbr) czy były takie spisy wcześniej?
będę wdzięczny za wszelkie sugestie
pozdrawiam Marcin
Witaj,
to będzie ta sama parafia wolska:
http://www.stanislaw-bm.pl/index.php?op ... &Itemid=12
Ponieważ Koło wchodziło w skład dóbr wsi Czyste, a Czyste pojawia się we wczesnych metrykach, wszelkich informacji należy szukać w parafii wolskiej.
http://www.slownik.ihpan.edu.pl/search. ... te&d=0&t=1
Polecam również przeczytać o początkach Woli:
http://www.rozbria.pl/jak-ksztaltowala- ... wska-wola/
Szukałam informacji, kiedy dokładnie Koło zostało wyodrębnione jako odrębna osada, ale nie znalazłam.
Pozdrawiam
Aneta |
|
|
|
|
|
Daniel_Paczkowski |
|
Temat postu: Re: wieś/kolonia Koło par Św.Stanisława Wwa Wola
Wysłany: 30-03-2019 - 08:46
|
|
Dołączył: 10-05-2008
Posty: 202
Skąd: Białystok
Status: Offline
|
|
Jeszcze jedna myśl przychodzi mi do głowy. Może spróbować sprawdzić w opracowaniach dotyczących historii kolei warszawsko-wiedeńskiej. Wydaje się, że industrializacja tych terenów następowała w czasie korelującym silnie z budową tejże. Może w takich opracowaniach znajdzie się dalsze wskazówki, co do poszukiwań. |
_________________ Pozdrawiam
Daniel Paczkowski
|
|
|
|
|
marcinguzek |
|
Temat postu: Re: wieś/kolonia Koło par Św.Stanisława Wwa Wola
Wysłany: 02-04-2019 - 19:45
|
|
Dołączył: 03-11-2014
Posty: 511
Status: Offline
|
|
to jest jakiś pomysł; we wszystkich źródłach podawane jest, że Kolej Obodowa podzieliła Koło na dwie części (1875)
mam przy tej okazji pytanie do wszystkich forumowiczów; czy ktoś z Was spotkał się z "powstaniem" formalnym osady/wsi/koloni w Królestwie Polskim w XIX wieku? jak nazywał się taki dokument? (kiedyś chyba lokacja?) jak "władza" go wydawała?
pozdrawiam
Marcin |
|
|
|
|
|
jamiolkowski_jerzy |
|
Temat postu: Re: wieś/kolonia Koło par Św.Stanisława Wwa Wola
Wysłany: 02-04-2019 - 21:21
|
|
Dołączył: 28-04-2010
Posty: 3136
Status: Offline
|
|
Nie znam się na historii Warszawy ale kierując się logika sadze że w przypadku Koła mamy do czynieni z przejęciem potocznej historycznej nazwy miejsca. W tym przypadku związanego z elekcjami królewskimi.
http://warszawa.wikia.com/wiki/Ko%C5%82o
Jak sądzę Koło nie było (gdyby było inaczej to byłaby jakaś wzmianka) w żaden formalny sposób lokowane. Po prostu z czasem zaczęło się samoistnie rozbudowywać, powstawała osada która przejęła historyczna nazwę. |
|
|
|
|
|
Czerkawska_Ewa |
|
Temat postu: Re: wieś/kolonia Koło par Św.Stanisława Wwa Wola
Wysłany: 02-04-2019 - 21:40
|
|
Dołączył: 25-07-2013
Posty: 488
Skąd: Warszawa
Status: Offline
|
|
Indeksuję metryki z Woli i nagle z Karczmy Ochota zrobiła się osada Ochota. Podobnie nagle pojawiło się Koło, a z Jelonka zrobiły się Jelonki.
Co do metryk, to sprawdzam w Genetece czy dobrze odczytałam nazwisko wpisując dane rodziców. Część rodzin konsekwentnie chrzci dzieci w kościele na Woli, ale są też rodziny, dla których wyskakują mi różne parafie. Mój prapradziadek był szewcem. Ślub wziął w parafii ewangelicko-augsburskiej, dzieci ochrzcił na Woli, u Wszystkich Świętych i u Luteran. Zgon dziecka zgłosił u św. Andrzeja, a to nie koniec poszukiwań. To były lata 1876-1891. |
|
|
|
|
|
Kaczmarek_Aneta |
|
Temat postu:
Wysłany: 02-04-2019 - 22:00
|
|
Dołączył: 09-02-2007
Posty: 6181
Skąd: Warszawa/Piaseczno
Status: Offline
|
|
Dodam jeszcze definicję z książki Kwiryny Handke "Dzieje Warszawy nazwami pisane", wyd. 2011:
"Koło. Dawniej tereny leżące przy starym trakcie do Sochaczewa, zwane Kołem Rycerskim, otoczonym kręgiem wałów, gdzie w latach 1575-1764 odbyły się elekcje prawie wszystkich królow polskich (z wyjątkiem dwóch: Henryka Walezego i Augusta III, których elekcje odbyły się na terenach Kamionka). W okresie międzywojennym zbudowano tu kolonię TOR i BGK - osiedla domów mieszkalnych między ulicami: Bolecha, Deotymy i Ożarowską, a po drugiej wojnie - kilka kolejnych. Nazwa dzielnicy ma charakter pamiątkowy".
Skoro Pani profesor K. Handke, językoznawca, polonistka, slawistka, varsavianistka nie wspomina o Kole jako osadzie/wsi, przychyliłabym się do opinii Jerzego. Myślę, że Koło - miejsce historyczne wchodzące w skład dóbr Czyste, przyłączone (wraz z innymi dobrami Czystego) do Warszawy w roku 1916, było nazwą terenową.
Pozdrawiam
Aneta |
Ostatnio zmieniony przez Kaczmarek_Aneta dnia 02-04-2019 - 22:32, w całości zmieniany 1 raz
|
|
|
|
|
marcinguzek |
|
Temat postu: Re: wieś/kolonia Koło par Św.Stanisława Wwa Wola
Wysłany: 02-04-2019 - 22:04
|
|
Dołączył: 03-11-2014
Posty: 511
Status: Offline
|
|
jamiolkowski_jerzy napisał:
Jak sądzę Koło nie było (gdyby było inaczej to byłaby jakaś wzmianka) w żaden formalny sposób lokowane. Po prostu z czasem zaczęło się samoistnie rozbudowywać, powstawała osada która przejęła historyczna nazwę.
nawet jeżeli to tak się odbyło, to w którymś momencie ta "samoistna osada", z tradycyjną nazwą, zaczęła być formalnie wsią Koło w gminie Czyste powiecie Warszawskim Guberni Warszawskiej, maiła np. sołtysa; w 1916 ta wieś została przyłączona formalnie do Warszawy; na planie hipotecznym z 1935 działki w tym miejscu mają nazwę "Kolonia we wsi Koło" (takie nazewnictwo funkcjonowało chyba jeszcze po II wojnie?)
przed 1850 nie znalazłem żadnego formalnego i nieformalnego dokumentu/zapisu, który by taką wieś opisywał (zrobiłem kwerendę gazet, czasopism itp z epoki biblioteki cyfrowe UW UJ Polana); w aktach notarialnych przed 1850 ta sama działka jest we wsi Wola po 1850 we wsi Koło; podobnie w aktach stanu cywilnego (parafia Św. Stanisława Warszawa-Wola) Koło pojawia się w 1853 wcześniej w aktach nie występuje; akty urodzeń dzieci z tych samych małżeństw przed 1853 wieś Wola, po 1853 wieś Koło ... jakoś to musiało być sformalizowane?
pozdrawiam
Marcin |
|
|
|
|
|
Sroczyński_Włodzimierz |
|
Temat postu: Re: wieś/kolonia Koło par Św.Stanisława Wwa Wola
Wysłany: 02-04-2019 - 22:24
|
|
Dołączył: 09-10-2008
Posty: 31710
Skąd: Warszawa
Status: Offline
|
|
Dobrze rozumiem, że chodzi o to jak była nazywana pewna część Dóbr Wielka Wola i Czyste zanim zaczęto używać nazwy "Koło" (ok. połowy XIX wieku)? Tzn jak np administrator Biernackich określał co gdzie zasiać na pustym polu? |
_________________ Bez PW. Korespondencja poprzez maila:
https://genealodzy.pl/index.php?module= ... 3odzimierz
|
|
|
|
|
marcinguzek |
|
Temat postu: Re: wieś/kolonia Koło par Św.Stanisława Wwa Wola
Wysłany: 02-04-2019 - 22:46
|
|
Dołączył: 03-11-2014
Posty: 511
Status: Offline
|
|
Sroczyński_Włodzimierz napisał:
Dobrze rozumiem, że chodzi o to jak była nazywana pewna część Dóbr Wielka Wola i Czyste zanim zaczęto używać nazwy "Koło" (ok. połowy XIX wieku)? Tzn jak np administrator Biernackich określał co gdzie zasiać na pustym polu?
nie bardziej chodzi mi dla czego sąd zapisał: Kolonja Koło 162/70 WE WSI KOŁO
https://images89.fotosik.pl/154/c1a71b537b6ed942.jpg
i dla czego użył sformowania "we wsi Koło" i od kiedy to sformułowanie stało się "formalne" ???
podobnie Archiwum Państwowe w Warszawie, Zespół Hipoteka Warszawska, sygn.29426 hipoteka "Kolenia we wsi Koło nr 169/95" księga założona w 1896 czyli XIX wiek
Kaczmarek_Aneta napisał:
przychyliłabym się do opinii Jerzego. Myślę, że Koło - miejsce historyczne wchodzące w skład dóbr Czyste, przyłączone (wraz z innymi dobrami Czystego) do Warszawy w roku 1916, było nazwą terenową.
Aneta, mogła byś rozwinąć "nazwę terenową"? czy to miała by być nazwa nieformalna? jak rozumieć ze wieś miała przed przyłączeniem do Warszawy sołtysa w 1916?
1877 Skorowidz Królestwa Polskiego czy obejmował, nazwy terenowe? (rozumiem nieformalne?)
https://images90.fotosik.pl/154/11e51efcdda01701.jpg
pozdrawiam
Marcin |
|
|
|
|
|
|