Serwis Polskiego Towarzystwa Genealogicznego

flag-pol flag-eng home login logout Forum Fotoalbum Geneszukacz Parafie Geneteka Metryki Deklaracja Legiony Straty
czwartek, 18 kwietnia 2024

longpixel


Napisz nowy temat   Ten temat jest zablokowany bez możliwości zmiany postów lub pisania odpowiedzi
Zobacz poprzedni temat Wersja gotowa do druku Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości Zobacz następny temat
Autor Wiadomość
Christian_OrpelOffline
Temat postu:   PostWysłany: 22-09-2016 - 13:29
Sympatyk


Dołączył: 28-08-2006
Posty: 739
Skąd: HENIN-BEAUMONT , Francja
Status: Offline
Ojej, nie spodziewałem się takich szczegółowych i ciekawych komentarzy na temat swoich etymologicznie 'trudnych' nazwisk. Bardzo serdecznie dziękuje Ci za poświęcony czas.
Twoje rozważania o nazwisku Orpel wydają mi się bliskie do tych, co znalazłem całkiem niespodziewanie w artykule Andrzeja Bańkowskiego publikowanym w Onomastica XXXIV, 1989, poświęconym ... przodkom Bolesława Chrobrego : "Imiona przodków Bolesława Chrobrego u Galla-Anonima."

Ten autor, przedstawiając swoje domysły na temat imienia żony Piasta, według niego Repka, Rpica a nie Rzepka, Rzepicha, pisze, że postać Repka ma bardzo dobre oparcie w innych stp. nazwach osobowych zawierających pień *rъp- . Cytuje nazwy Rpisz, n.m. Rpiszewo, Rpiszka, Rpęszka, *Rpik, n.m. Rpikowo, *Rpyl , n.m *Rpylewo, a może *Rpa (por. n.o. Orpińska od n.m. (O)rpin, n.o. Repka , n.m . Repki.
Pisze dalej , że "relikty prasłowiańskiej rodziny wyrazów opartej na pniu werbalnym *rъp-, *ryp-, *rup-, nie doczekały się dotąd należytego opracowania, i że "wziąwszy pod uwagę sch. rupa 'jama, dziura, otwór', lit. ruopti 'wydłubywać się, wyżłabiać, drążyć jamę', łac. rumpere 'rozrywać', stind. ropa- 'dziura', trudno wątpić, że semantyka tego pnia werbalnego była związana z wgłębianiem się. Czasownik *rypati wygląda na typowe iterativum do *rъp-nϙ-ti 'zagłębiać się, wnikać w jamę, dziurę' ... A jako causitivum pasuje tu *rup-i-ti, por. stp. rupi mię co (u Knapskiego, w przenośnym już znaczeniu 'gryzie mię coś we wnętrzu, trapi').
Dowiązać tu można i *rъp-ъt-a-ti jako intensivum częstego typu, derywowane formantem -ъt- od pnia z osłabionym wokalizmem, suponując tu taki rozwój semantyczny: 'wydłubywać, wgłębiać się mozolnie' //chrobotać (jak mysz wygryzająca dziurę w desce) //czynić szmer, szelest, a metaforycznie stąd 'szemrać, czyli wyrażać cichym głosem niezadowolenie (por. stp. 'reptał jest lud przeciw Mojżeszowi')
Na samym kóncu swoich uwag na temat etymologii imienia żony Piasta, Bańkowski dodaje, że "warto zwrócić uwagę, że zaświadczona stp. n. o. Rpiszka może być zdrobnieniem od *Rpicha."

W książce Zbigniewa Babika 'Najstarsza warstwa nazewnictwa na ziemiach polskich', Orpelów występuje w indeksie tylko, bo z powodów redaktorskich ta książka została zubożona o 40 % . Szkoda bardzo ...


No, wydłubywać te wszystkie etymologie to mozolna praca ... ale i tak ciekawa !

Jeszcze raz serdeczne dzięki za pomoc w tej sprawie.


Chrystian etymologicznie *Rpyl

PS

Stanisław Rospond w swoim dziele "Słownik etymologiczny miast i gmin PRL" (1984) coś pisze także o nazwie miejscowej Repki :

'Jest to n. rod. od przezwiska Repka; postawa jest stpol, reptać = szemrzać, gw. reptać = wygadywać . '

To mi przypomina, że nie tak dawno na TV Polonia profesor Miodek opowiedział o tym. Jeżeli dobrze pamiętam, powiedział, że w gwarze śląskim , reptać znaczy tyle, co "gadać dużo i głośno".
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość Odwiedź stronę autora  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
ROMAN_BOffline
Temat postu: Rozważania o pochodzeniu nazwiska Woch i Brudach.  PostWysłany: 22-09-2016 - 16:48
Sympatyk


Dołączył: 08-01-2012
Posty: 1200

Status: Offline
Witaj Mariuszu.
Do etymologii podanej przez panią Ewę Szczodruch dorzucę kila słów od siebie.

Nazwisko Woch.
Ta nazwa osobowa składa się z dwóch członów, to jest z rdzenia Wo– oraz sufiksu –ch [ Wo+ch=Woch; Wo–ch ]. Przyrostem –ch w języku polskim od najdawniejszych czasów tworzył imiona spieszczone od dwuczłonowych imion słowiańskich lub/i od imion staropolskich lub obcego pochodzenia. Skracanie dwuczłonowych imion przebiegało na kilka różnych sposobów. Czasami dochodziło do całkowitej dezintegracji dwuczłonowego imienia. W staropolszczyźnie najpopularniejszym sposobem powstawania skróconych imion było dodanie określonego przyrostka do pierwszej lub dwóch pierwszych zgłosek imienia złożonego [ dezintegracja imienia ]. Były trzy schematy tworzenia takich imion. W przypadku nazwy osobowej Woch interesuje nas jeden z nich to jest ten, który tworzy skrócone i spieszczone imiona gdy pierwsza sylaba w imieniu dwuczłonowym zakończona jest samogłoską otwartą. Taki stan odzwierciedla skrócone imię Woch, w jego rdzeniu Wo– [ sylaba wo zakończona jest samogłoską otwartą „o” ].
Tak więc nazwisko Woch powstało od skróconego i spieszczonego imienia Woch a ono od dwuczłonowego imienia. Takimi dwuczłonowym imieniem od którego mogło powstać skrócone imię Woch może być miano typu Wojciech, Wolimir, Wojemił, Wojsław itp. - to moja hipoteza.

Nazwisko Brudak.
Nazwisko to zbudowane jest z dwóch członów. Pierwszy z nich to temat Brud–. Drugi człon to sufiks –ak [ Brud+ak=Brudak; Brud–ak ]. Tak więc nazwa osobowa Brudak jest derywatem sufiksalnym. Przyrostek –ak należy do grupy sufiksów zdrobniających. Występuje on zwłaszcza w gwarach północnej części Polski skąd przedostał się do języka ogólnopolskiego. Sufiks –ak w gwarach północnej Polski w zasadzie dotyczył istot małych, niedorosłych oraz młodych, na przykład pisak, kociak, szczeniak, uczniak. W ten sposób powstały też niektóre nazwy własne, na przykład nazwiska Antoniak lub Baraniak.
Moim zdaniem nazwa osobowa Brudak pochodzi od przezwiska Brudak, które wywodzi się od wyrazu pospolitego brudak a ten od słowa brud, brudzić się. Prawdopodobnie początkowo mógł się odnosić do dziecka lub młodej osoby, która wiecznie chodziła brudna, umorusana albo też do osoby, która otrzymała to przezwisko na skutek bycia brudnym, umorusanym itp. – to moja hipoteza.

Pozdrawiam – Roman.
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
MariokOffline
Temat postu:   PostWysłany: 23-09-2016 - 08:39
Sympatyk


Dołączył: 16-10-2015
Posty: 767

Status: Offline
Romanie, ślicznie dziękuję.

Proszę jeszcze o sprawdzenie znaczenia nazwiska Jedliński vel Jedleński ono na początku XVIII wieku parafii Kraśnica powiat Opoczno, Chojecki parafia Lubochnia rownież XVIII wiek początek. Proszę też o sprawdzenie nazwiska Żegnałek vel Zegnałek, parafia Milejów gm rozprza koło Piotrkowa Trybunalskiego ten sam okres.

Z góry dziękuję i pozdarwiam

_________________
Mariusz

Poszukuję rodzin
Kaczmarek vel Karczmarczyk, Magiera, Lawendowski, Stępnik, Ostałowski, Idzikowski, Jezierski, Włostowski, Męcina par. Krzemienica; Płocki, Luch, Susik, Bala Reszka par. Żelechlinek
Gromek, Wolny, Słodki par. Wysokienice
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Jan.EjzertOffline
Temat postu:   PostWysłany: 23-09-2016 - 17:14
Zasłużony
Sympatyk


Dołączył: 25-03-2011
Posty: 917
Skąd: woj. łódzkie
Status: Offline
Romanie i Zbyszku, serdecznie Wam dziękuję za obszerne wyjaśnienia i czas poświęcony mojej sprawie. Jestem bardzo wdzięczny i usatysfakcjonowany.

Przy okazji pytanie do Zbyszka:
Czy Gawroński Edmund urodzony w 1857 r. syn Maksymiliana lub Gawroński Wiktor Mieczysław ur. w Bracławiu w 1863 r., syn Kajetana to jakaś Twoja rodzina?

_________________
Pozdrawiam,
Czarek

Wesołowscy, Flatt, Zamojscy, Grochowscy, Ślascy.
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
GashlugOffline
Temat postu:   PostWysłany: 23-09-2016 - 21:14
Sympatyk


Dołączył: 16-11-2015
Posty: 150

Status: Offline
Witam serdecznie,

Bardzo proszę o sprawdzenie pochodzenia nazwisk dość rzadko spotykanych, a mianowicie Badowiec, Sterkowski (tu mam podejrzenia co do istniejącej niegdyś wsi Sterki) oraz już nieco częściej spotykane Wołos vel Wołosz.

Z góry dziękuję

_________________
Pozdrawiam
Grzegorz


Ostatnio zmieniony przez Gashlug dnia 23-09-2016 - 21:18, w całości zmieniany 1 raz
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Gawroński_ZbigniewOffline
Temat postu:   PostWysłany: 23-09-2016 - 21:17
Sympatyk


Dołączył: 16-06-2015
Posty: 2694

Status: Offline
Nie. Panie Czarku. Ja utknąłem na Topoli Królewskiej w pierwszych dekadach 19 wieku gdzie mój 4xpradziad Jan - najstarszy mi znany spłodził 3xpradziadka Kacpra. Ten migrował za chlebem do Morzyc k/Piotrkowa Kujawskiego. W czasie przez pana podanym Kacper po raz drugi żonaty spłodził przodków kilkudziesięciu Gawrońskich rozsianych dziś po powiecie Radziejowskim - tak w skrócie. Dzięki nieocenionemu wkładowi pracy mojego imiennika Zbyszka Gawrońskiego - stryjecznego (przez dziadka) brata, całe, caluteńkie to gniazdo jest dokładnie rozpracowane.

Powód utknięcia jest prosty. Wcześniejsze dokumenty leżą i czekają miłosierdzia w Łowiczu. Jakoś wyjątkowo to nam nie po drodze...

Dziękuję za zainteresowanie i pozdrawiam pięknie.

_________________
Zbigniew
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
ROMAN_BOffline
Temat postu: Jedliński / Jedleński, Chojecki, Żegnałek vel Zegnałek.  PostWysłany: 25-09-2016 - 15:47
Sympatyk


Dołączył: 08-01-2012
Posty: 1200

Status: Offline
Witaj Mariuszu.
Poniżej zamieszczam moje subiektywne rozważania na temat ewentualnej genezy nazwiska Jedliński / Jedleński, Chojecki oraz Żegnałek vel Zegnałek. Będą to raczej robocze hipotezy.

Nazwisko Jedliński / Jedleński.
W każdym z tych nazwisk można wyróżnić dwa człony, to jest rdzeń nazwy osobowej oraz sufiks.
1. Jedliński: Jedl+iński=Jedliński; Jedliń+ski=Jedliński,
2. Jedleński: Jedl+eński=Jedleński; Jedleń+ski=Jedleński.
Sufiks –ski tworzy nazwy osobowe od nazw miejscowości. Przyrostek ten był charakterystyczną końcówką dla szlacheckich nazwisk polskiego pochodzenia, które związane były z posiadaną własnością – najczęściej rodowych wsi lub miast. Ski– jest przyrostkiem przymiotnikowym, kontynuantem z języka prasłowiańskiego – ьskь– jь, który określał przynależność do czegoś. Stanowi odmienioną formę formantu – sk z końcówką rodzaju męskiego. Dzięki temu formantowi tworzy się w języku polskim przymiotniki. Początkowo nazwiska z końcówką –ski w okresie I Rzeczypospolitej charakterystyczne były dla szlachty. Nazwiska z tym sufiksem upowszechniły się z czasem także w niższych stanach [ mieszczanie, chłopi ]. I oznaczały mieszkańca dalej miejscowości lub/i pochodzącego z konkretnej miejscowości [ nazwiska odmiejscowe nieszlacheckie ]. Po pewnym czasie charakter odmiejscowy uległ zatarciu i zaczęły pojawiać się nazwiska z tym sufiksem, pochodzące od przydomków, przezwisk, imion i każdego innego wyrazu pospolitego; np. Anielski od Anioł, Adamski od Adam, Koński od Koń, Topolski od Topola, Niedzielski od Niedziela – nazwiska strukturalne.
Formant –ski używany w nazwiskach jest również rozszerzany do innych postaci na przykład do sufiksu: –i/yński, –e/ański oraz –o/ewski. Te złożone przyrostki sprawiają niekiedy pewien problem, który polega na tym, że cząstki –i/yń–, –e/ań–, –o/ew– mogą stanowić integralną część rdzenia nazwiska a nie być składową odpowiedniego formatu: –i/yński, –e/ański, –o/ewski [–o/eski ]. Przykładem takiego nazwiska jest nazwa osobowa Kowalewski, która może być nazwiskiem odmiejscowym [ szlacheckim lub nieszlacheckim ] od nazwy wsi Kowalew albo nazwiskiem strukturalnym utworzonym od zawodu kowal, odpowiednio za pomocą sufiksu –ski albo przyrostka –ewski. Tak więc zawsze trzeba to mieć na uwadze ten fakt przy rozpatrywaniu genezy konkretnego nazwiska.
Zatem, nazwisko Jedliński / Jedleński może być:
1. nazwiskiem odmiejscowym i nazwiskiem szlacheckim albo nieszlacheckim. Miejscowościami od których mogło ono powstać są miejscowości typu: Jedle, Jedlna, Jedlanka, Jedlin, Jedlina, Jedlińsk, Jedlinowo, itp.
2. nazwiskiem strukturalnym i pochodzić od wyrazu pospolitego jedła – gwarowe określenie jodły – drzewa. Wydaje się, że najbardziej odpowiednim słowem od którego mogło powstać nazwisko jest wyraz jedlina – drzewo jodłowe, las albo zagajnik jodłowy. Jedlina to też ścięte gałązki jodły.

W odległości około 80 km od wsi i parafii Kraśnica w powiecie opoczyńskim położona jest miejscowość Jedlińsk – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie radomskim, w gminie Jedlińsk. Nazwa Jedlińsk wywodzi się od licznych jodeł, otaczających średniowieczną osadę. W XVI wieku właścicielami wsi zostali Jedlińscy herbu Nabram, którzy lokowali miasto w 1530 roku na mocy przywileju króla Zygmunta I Starego. Od 1540 roku miasto posiadała prawo miecza. W latach 1560-1630 Jedlińsk pełnił rolę ważnego ośrodka kalwinizmu, którzy prowadzili zbór i szkołę konkurującą z Akademią Rakowską. W mieście osiedliło się wtedy wielu Szkotów. Po przejęciu miasta przez katolików, kalwiniści opuścili miasto, które wtedy podupadło. W Jedlińsku znajduje się rzymskokatolicka parafia i Kościół Apostołów Piotra i Andrzeja, który powstał pomiędzy 1645 rokiem a rokiem 1652.

Nazwisko Chojecki.
Nazwisko to składa się z dwóch członów, to jest rdzenia Choje– oraz sufiksu –cki [ Choje + cki = Chojecki ]. Przyrostek –cki oraz –dzcki należy do grupy formatów tworzących nazwiska odmiejscowe [ szlacheckie i nieszlacheckie ] oraz nazwiska od przydomków, przezwisk, imion i każdego innego wyrazu pospolitego podobnie jak to ma miejsce z sufiksem –ski [ patrz nazwisko Jedliński ]. Dodam, że z czasem jednak model nazwisk na –ski, –cki bardzo szeroko się rozpowszechnił. Zdarzało się, że takie nazwiska były efektem spolszczania niemiecko brzmiących nazw osobowych, a sam sufiks służył na przykład do adaptacji niemieckich przymiotników.
Zatem nazwisko Chojecki może być:
1. nazwiskiem odmiejscowym i szlacheckim i mogło powstać od takich miejscowości jak: Chojny lub/i Chojeczno;
2. nazwiskiem odmiejscowym i nieszlacheckim i mogło powstać od miejscowości typu Chojny lub/i Chojeczno;
3. nazwiskiem strukturalnym i pochodzić od wyrazu pospolitego choja, choina – drzewo iglaste albo od słowa chojka ‘sosna’ lub chojek. Wymienione przeze mnie apelatywy mogą też być nazwiskami lub/i przezwiskami. Nazwisko takie mogło powstać na wzór i podobieństwo nazwiska szlacheckiego z różnych powodów, znanych tylko osobie, która je utworzyła, na przykład w celu przydania godności lub jego „uszlachcenia’.

Nazwisko Żegnałek vel Zegnałek.
W Polsce wyraz vel używany jest i był używany w przeszłości tylko dla połączenia określeń synonimicznych, szczególnie nazwisk, pseudonimów tej samej osoby. Vel ‘albo, czyli, albo też’. Tak więc Żegnałek albo, czyli, albo też Zegnałek. Na początku XVIII wieku niewiele osób umiało pisać. Przypuszczam, że zapis nazwiska pochodzi z ksiąg parafialnych i został sporządzony przez księdza lub innego pisarza. Osoba zgłaszająca urodziny, zgon albo zwierająca małżeństwo mówiła jak się nazywa a ksiądz lub pisarz zapisywał nazwisko w odpowiednich księgach. W okolicy Piotrkowa [ Trybunalskiego ] ludność miejscowa na początku XVIII wieku posługiwała się gwarą. W tym rejonie używane gwary należały do dialektu mazurzącego. Dialekt ten wyróżniał się specyficznymi cechami mowy, który polegał na wymawianiu zamiast spółgłosek dziąsłowych 'cz', 'sz', 'ż','dż' głosek zębowych: 'c', 's', 'z', 'dz'. Na przykład: „Czech” jako „Cech”, „sznur” jako „snur”, "żebrak" jako "zebrak", "kosz" jako "kos", "żyto" jako "zyto". Osoba mówiąca gwarą mazurzącą zawsze zapytana jak się nazywa odpowiadała, iż nazywa się Symanek co by odpowiadało w języku ogólnopolski i w gwarach niemazurzących nazwisku Szymanek. Koza zawsze była kozą ponieważ głoska „z” zawsze była wymawiana jako „z”. Tak więc w naszym przypadku osoba mieszkająca w parafii Milejów w gminie Rozprza niedaleko Piotrkowa Trybunalskiego na początku XVIII wieku zapytana jak się nazywa odpowiadała, że jej nazwisko to Zegnałek. Nazwisko zapisane jako Żegnałek vel Zegnałek w księgach parafialnych może nas informować, że osoba zapisująca to nazwisko nie wiedziała jak naprawdę brzmi to nazwisko. Czy nosi ona nazwisko Żegnałek czy też Zegnałek. Mogła też wiedzieć, że w tym miejscu ludność mówi gwarą mazurzącą i na wszelki wypadek zapisała to nazwisko w formie ogólnopolskiej jako Żegnałek i w formie gwarowej jako Zegnałek – ze słuchu. Można też wysnuć wniosek, iż pisarz nie wiedział co znaczy lub/i od czego, kogo pochodzi to nazwisko.

Nazwa osobowa Zegnałek zbudowana jest z trzech członów. Pierwszy z nich to przedrostek ze–, drugi to temat słowotwórczy –gnał–, a trzeci to przyrostek –ek [ Ze+gnał+ek = Zegnałek; Ze–gnał–ek ]. Przedrostek ze– jest rozszerzeniem przedrostka z–. Przedrostek z– i jego rozszerzona postać ze– jest przedrostkiem czasownikowym i tworzy czasowniki dokonane od niedokonanych. Z– / ze– występuje przed samogłoskami oraz spółgłoskami dźwięcznymi. „E” to samogłoska, „g” to spółgłoska dźwięczna zatem, wszystko się zgadza. Czasownik niedokonany informuje nas, że dana czynność nie została zakończona lub, iż nie wiemy, czy się zakończy w przyszłości. Czasowniki niedokonane mają formy trzech czasów: teraźniejszy, przeszły, przyszły. Czasownik dokonany informuje nas o czynności, która została zakończona lub zostanie zakończona. Tak więc czasownikiem niedokonanym może być wyraz gnać, gnał, który ma dwa znaczenia:
1. biec, pędzić;
2. popędzać, naganiać.
Czasownikiem dokonanym będzie wyraz zegnać, zegnał, który ma dwa znaczenia:
1. goniąc, zgromadzić; spędzić; zgonić [ na przykład: Zegnałem kury do kurnika albo zegnałem konie do stajni itp. ],
2. goniąc, usunąć; zgonić; przeganiać; przegonić; przepędzić [ na przykład: Zegnałem dziki z pola ziemniaków albo zegnałem kota z przypiecka itp. ].
Zatem, rdzeniem nazwy osobowej Zegnałek będzie rdzeń Zegnał– [ Ze+gnał; Ze–gnał– ].
Sufiks –ek należy między innymi do grupy formatów zdrobniających. Zdrobnienie to wyraz utworzony za pomocą odpowiedniego formantu oznaczający rzecz albo osobę mniejszą od nazywanej wyrazem podstawowym. Zdrobnienie oznaczać może też pozytywny, pieszczotliwy lub/i lekko pogardliwy stosunek do omawianego obiektu. Zdrobnienia są także środkiem stylistycznym i mają często mocne zabarwienie emocjonalne, przeważnie pozytywne ale też czasem ironiczne. Przykładem przezwiska o zabarwieniu ironiczno – emocjonalnego może być miano „kierowniczek albo doktorek” a pieszczotliwy charakter niesie miano Mariuszek. Przy pomocy tego formatu powstawały też nazwiska, na przykład Pisarek od zawodu pisarz. Format ten tworzył również odojcowski charakter nazwisk z tym sufiksem. Przydomki bądź przezwiska pozostają jednym z najwcześniejszych źródeł, które mogły służyć do tworzenia nazwisk. Podobnie jak imiona. Chodzi tu głównie o imię lub przezwisko ojca osoby, która po raz pierwszy otrzymywała nazwisko. Syn człowieka nazywanego w jakiejś społeczności Jaśkiem przyjmował miano Jaśkowski, Jaśkowik – czyli syn Jaśka, a syn Piotra mógł nazywać się Piotrowicz, Piotrowski albo Pietrasiak lub Pietraszek. Przyrostek –ek już od XIII wieku tworzył formy zdrobniałe od nazw osobowych i apelatywów. Jest to sufiks bardzo żywy, pozwalający w zasadzie od każdego imienia, przezwiska czy przydomka utworzyć zdrobnienie lub zdrobniałe nazwisko.
Tak więc należy przyjąć, że nazwisko Zegnałek składa się z rdzenia, którym jest słowo Zegnał– oraz z przyrostka –ek [ Zegnał+ek=Zegnałek; Zegnał–ek ]. Rdzeń Zegnał– może być też samoistną nazwą osobową, która zbudowana jest z rdzenia zegn– oraz sufiksu –ał [ Zegn+ał=Zegnał; Zegna–ał ]. Cząstka –ał tworzyła nazwy osobowe, raczej przezwiska ekspresywne o zabarwieniu ujemnym od imion i różnych baz apelatywnych [ bazy rzeczownikowe, przymiotnikowe i czasownikowe ]. Miano Zegn–ał należy do czasowników [ baza czasownikowa ] podobnie jak nazwa osobowa: Bieg–ał, Mrug–ał, Namac–ał, Piszcz–ał, Skrob–ał, Zmyk–ał.
Mariuszu, tak więc jest z czego wybierać by ustalić genezę nazwiska Zegnałek. Od czego lub kogo powstało nazwisko Zegnałek pozostawiam już Tobie. Życzę owocnych badań nad pochodzeniem tego nazwiska.

Nazwisko Żegnałek.
Przyjmując, że nazwisko brzmi Żegnałek to składa się ono z tematu, którym jest rdzeń Żegnał– oraz sufiksu –ek [ Żegnał+ek=Żegnałek; Żegnał–ek ]. Jest też możliwe, że rdzeń tego nazwiska stanowił samoistną nazwę osobową, która składa się z tematu Żegn– i przyrostka –ał [ Żegn+ał=Żegnał; Żegn–ał ]. Żegnał oraz Żegnałek powstały od apelatywnej bazy czasownikowej i czasownik jest bazą utworzenia tych mian. Czasownikiem od którego mogło powstać te nazwy osobowe zapewne jest słowo żegnać. Żegnać to dawać wyraz uczuciom w chwili rozstania ale też kreślić ręką znak krzyża [ inaczej żegnać się ]. Zatem osoba nazwana Żegnał lub Żegnałek to osoba, która mogła umieć wygłaszać uroczyste mowy pożegnalne albo nieustannie kreśliła ręką znak krzyża, na przykład na znak „odpędzenia złych duchów, czarów” lub/i była osobą bardzo bogobojną.
Na temat znaczenia, funkcji i jaki sposób sufiksy tworzyły imiona, nazwiska, przezwiska lub przydomki przeczytasz w części dotyczącej nazwiska Zegnałek.

Czy nazwisko Żegnałek i jego znaczenie jest tożsame z graficzną postacią Zegnałek trudno jednoznacznie orzec. Może miano Zegnałek jest tym prawdziwym nazwiskiem? To też jest w zasadzie niemożliwe na obecnym etapie do jednoznacznego ustalenia. Jakie było prawdziwe nazwisko tej osoby trudno stwierdzić. Aby to ustalić wymaga to wszechstronnych badań, kwerendy genealogicznej itd. – to już pozostawiam Tobie.

Pozdrawiam – Roman.
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
agnieszka_margasOffline
Temat postu: Jedliński / Jedleński, Chojecki, Żegnałek vel Zegnałek.  PostWysłany: 25-09-2016 - 17:34
Sympatyk


Dołączył: 23-09-2016
Posty: 90

Status: Offline
Dzien dobry, czz moge prosic o wyjasnienie nazwiska ORYGA, MARGAS?

Bardzo dziekuje i pozdrawiam
Agnieszka M.
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Gawroński_ZbigniewOffline
Temat postu:   PostWysłany: 25-09-2016 - 19:00
Sympatyk


Dołączył: 16-06-2015
Posty: 2694

Status: Offline
Zdaniem Rymuta Oryga to łaciński auriga = woźnica.

Chyba jednak sprawa jest jakoś bardziej poplątana. Słów orygo-podobnych nie ma w żadnym polskim słowniku począwszy od warszawskiego. Nie wykluczając etymologii podanej wyżej uważam, że możliwa jest również kolejna „nakładka”. Kiedyś pisałem o takiej nakładce nazwiska Wróbel/Wróbelek, które jest i polskie i niemieckie mając kompletnie odmienne źródłosłowy. Możliwe, że i tym razem mamy do czynienia z polskiej strony z woźnicą, orygą, aurigą, a z niemieckiej z imionami staroniemieckimi Aurich/Aurig = „pochodzący z rodu żubrów”.

---
Nazwisko Margas to litewski „Piegus/Pstrowski/Kolorowokubracki”. Nazwisko pochodzenia od Gdańska po Kłajpedę. We wszystkich językach tam występujących są słowa „margaso”-podobne. Niestety w szczegółach znaczą nieco różne sprawy. W staropruskim margis to pstrokaty, o nietypowym umaszczeniu wół;; margis, margeta to kolorowo ubrana;; mergu, margel to po prostu dziewczyna, a margullis to dziewczęcość;; Na Litwie słowa marga, margas oznaczają coś kolorowego, w paski, łaciatego, a także piegi.
Drugie możliwe pochodzenie, również o korzeniach litewskich to od margas = morga.
Rymut podaje, że nazwisko pochodzi od merdania ogonem (ze staropolskiego) albo od imienia Małgorzata (Margarette).

_________________
Zbigniew
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
KarwalskaJustynaOffline
Temat postu:   PostWysłany: 26-09-2016 - 06:42
Zasłużony
Sympatyk


Dołączył: 24-02-2015
Posty: 424

Status: Offline
Dzien dobry, chcialabym sie dowiedziec coś o nazwisku Sudak. Smile

_________________
Pozdrawiam
Justyna
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
MariokOffline
Temat postu:   PostWysłany: 26-09-2016 - 08:08
Sympatyk


Dołączył: 16-10-2015
Posty: 767

Status: Offline
Romanie dziękuję pięknie za tak ciekawe i obszerne opracowanie.

Pozdrawiam

_________________
Mariusz

Poszukuję rodzin
Kaczmarek vel Karczmarczyk, Magiera, Lawendowski, Stępnik, Ostałowski, Idzikowski, Jezierski, Włostowski, Męcina par. Krzemienica; Płocki, Luch, Susik, Bala Reszka par. Żelechlinek
Gromek, Wolny, Słodki par. Wysokienice
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
KarwalskaJustynaOffline
Temat postu: Hipotetyczne rozważania o pochodzeniu nazwiska Dławichowski.  PostWysłany: 27-09-2016 - 07:49
Zasłużony
Sympatyk


Dołączył: 24-02-2015
Posty: 424

Status: Offline
Dziękuję za odpowiedz Smile

_________________
Pozdrawiam
Justyna
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
KarwalskaJustynaOffline
Temat postu: Hipotetyczne rozważania o pochodzeniu nazwiska Dławichowski.  PostWysłany: 27-09-2016 - 09:28
Zasłużony
Sympatyk


Dołączył: 24-02-2015
Posty: 424

Status: Offline
Chciałabym się dowiedzieć odnośnie nazwisk Karwalski, Coinski/Coiński i Bartel
Z góry ślicznie dziękuję Smile)
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
LitwosOffline
Temat postu:   PostWysłany: 27-09-2016 - 23:26
Sympatyk


Dołączył: 25-03-2016
Posty: 738

Status: Offline
Witam,

poprosze o pochodzenie nastepujacych nazwisk:

1. Respondowski, Respondek, Respond
2. Czeszka

Dziekuje z gory.

_________________
Pozdrawiam
Robert
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
GashlugOffline
Temat postu:   PostWysłany: 27-09-2016 - 23:32
Sympatyk


Dołączył: 16-11-2015
Posty: 150

Status: Offline
Bardzo proszę o próbę wyjaśnienia pochodzenia dość trudnych nazwisk:

1. Badowiec
2. Sterkowski
3. Płaza
4. Ochab
5. Łoboda
6. Terc


Z góry dziękuję

_________________
Pozdrawiam
Grzegorz
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Wyświetl posty z ostatnich:     
Skocz do:  
Wszystkie czasy w strefie GMT - 12 Godzin
Napisz nowy temat   Ten temat jest zablokowany bez możliwości zmiany postów lub pisania odpowiedzi
Zobacz poprzedni temat Wersja gotowa do druku Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości Zobacz następny temat
Powered by PNphpBB2 © 2003-2006 The PNphpBB Group
Credits
donate.jpg
Serwis Polskiego Towarzystwa Genealogicznego zawiera forum genealogiczne i bazy danych przydatne dla genealogów © 2006-2024 Polskie Towarzystwo Genealogiczne
kontakt:
Strona wygenerowana w czasie 0.602566 sekund(y)