|
|
|
Autor |
Wiadomość |
Gawroński_Zbigniew |
|
Temat postu:
Wysłany: 07-10-2018 - 14:44
|
|
Dołączył: 16-06-2015
Posty: 2694
Status: Offline
|
|
Wielki słownik gwar pruskich nie notuje takiego słowa, a notuje wszystkie przedniemieckie zachowane. Dziwne. |
_________________ Zbigniew
|
|
|
|
|
Szczurowski_Piotr |
|
Temat postu:
Wysłany: 07-10-2018 - 21:25
|
|
Dołączył: 11-07-2016
Posty: 98
Status: Offline
|
|
|
|
|
Wladyslaw_Moskal |
|
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Narloch
Wysłany: 08-10-2018 - 04:24
|
|
Dołączył: 25-04-2008
Posty: 1540
Status: Offline
|
|
witeki napisał:
Dzień dobry,
Czy ktoś może wie jakie jest pochodzenie nazwiska Narloch ?
Czy to nazwisko Kaszubskie lub Szkockie ?
Witek
Witam,
ktos w Internecie wspomnial, ze jest to nazwisko szkockie, bo ... wystepuje w Szkocji. Chyba dlatego pytasz, czy nazwisko Narloch jest kaszubskie, czy szkockie.
Z danych;
https://forebears.io/surnames/narloch
http://www.herby.com.pl/indexslo.html
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... ko=narloch
jednoznacznie wynika, ze jest to nazwisko polskie !!, najliczniej wystepuje na Kaszubach, a liczebnosc nazwiska wskazuje, ze jest to bardzo stare nazwisko, ktore rozeszlo sie po Europie i nosiciele nazwiska nawet doplyneli do Brazyli, USA i Australii.
Pisze, ze jest to polskie nazwisko, bo w Polsce mamy slowo moloch = cos duzego, slowo loch = duza piwnica, takze nazwiska; Maśloch = duzy grzyb, w rejonie Sandomierza, Kieloch = duzy kieł, w rejonie Bielska-Bialej i Gor Swietokrzyskich, Waloch = duzy Wal [= Celt], ktore z rejonu Zywca poprzez rejon Wielunia, Poznania i Pily przywedrowalo do Kaszub, plus pare innych z koncowka "-loch".
W Wikipedi pod haslem Loch;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Loch_(geografia)
jest informacja, ze slowo Loch czyli ... "nazwa ogólnej przestrzeni zalanej wodą, pochodzi z grupy goidelskiej[ = t.j. jezykow celtyckich] i odnosi się do większości jezior w Szkocji oraz do wielu formacji morskich [= fiordow i zatok morskich] na północy i zachodzie kraju.
Potwierdza sie moje spostrzezenie, ze w polskich nazwiskach i nazwach szkockich "loch" oznacza "cos duzego" i jest to .. slowo celtyckie i prapolskie !.
Jak zatem moglo powstac dwuczlonowe nazwisko "Nar - loch" ?
Wedlug mojej hipotezy, nazwanie to powstalo z dwoch slow;
- "nara" czyli prycza, łoże zmarlego, lub inaczej grób, skrocone do "nar",
- "loch" czyli wielki, duży,
zatem .. Narloch .. to budowniczy slynnych grobow kaszubskich, zwanych kregami kamiennymi. Nazwanie/nazwisko moglo powstac ponad 2000 lat temu.
Na Kaszubach, obok siebie wystepuje kilka celtycko-prapolsko-kaszubskich nazwisk, obok dzis wymienionych Narloch i Waloch, ktore mozna zaliczyc do nazwisk plemienia Łomow, inne nazwiska opisalem w moim poscie;
"Plemie Lemovii = Łomow i prapolskie nazwiska tego plemienia". Post z: 19-08-2018, w Pochodzenie nazwisk (cz.9), str.70.
Dodam, ze Ptolemeusz wymienia plemie Lugi - Omani, bo pozniej, po okolo 100 latach zmienilo sie nazwanie plemienia Łomowie na ... Łomiany, litere "Ł" opuszczono i zostalo Omiany = Omani.
Pozdrawiam - Wladyslaw |
|
|
|
|
|
Gawroński_Zbigniew |
|
Temat postu:
Wysłany: 08-10-2018 - 08:02
|
|
Dołączył: 16-06-2015
Posty: 2694
Status: Offline
|
|
Szczurowski_Piotr napisał:
http://pruthenia.blogspot.com/2017/08/sownik-pruski.html strona 121
http://prusaspira.org/wirdeins?akc=Na&t ... rds=odwaga
http://wirdeins.twanksta.org/#odwaga
Kto jest autorem tego "wielkiego słownika gwar pruskich"?
PS
"Preussische Woerterbuch - ost und west- preussische provinzialismen" H. Frischbier. Berlin 1882. Jest w bibliotekach cyfrowych. Obejmuje wszystko począwszy od "Serbołużyc" po Tallin. |
_________________ Zbigniew
|
|
|
|
|
Mariok |
|
Temat postu:
Wysłany: 08-10-2018 - 08:24
|
|
Dołączył: 16-10-2015
Posty: 767
Status: Offline
|
|
Witam serdecznie,
proszę o wyjaśnienie znaczenia/pochodzenia nazwiska TARNAS moich przodków, pojawiają się w XVIII w parafii Jeruzal skierniewicki.
Dziękuję. |
_________________ Mariusz
Poszukuję rodzin
Kaczmarek vel Karczmarczyk, Magiera, Lawendowski, Stępnik, Ostałowski, Idzikowski, Jezierski, Włostowski, Męcina par. Krzemienica; Płocki, Luch, Susik, Bala Reszka par. Żelechlinek
Gromek, Wolny, Słodki par. Wysokienice
|
|
|
|
|
Ewa_Szczodruch |
|
Temat postu:
Wysłany: 08-10-2018 - 09:19
|
|
Dołączył: 10-12-2006
Posty: 4117
Skąd: Toruń
Status: Offline
|
|
Witam
Tarnas - od staropolskiego tarn 'cierń'.
Źródło: Kazimierz Rymut 'Nazwiska Polaków.Słownik historyczno - etymologiczny', Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2011 |
_________________ Pozdrawiam cieplutko, Ewa Szczodruch
|
|
|
|
|
Gawroński_Zbigniew |
|
Temat postu:
Wysłany: 08-10-2018 - 11:57
|
|
Dołączył: 16-06-2015
Posty: 2694
Status: Offline
|
|
Pani Ewo. Pani ściągawka to jest dostępna teraz po zmianach gdzieś w "sieci"? Była bardzo pomocna we własnych poszukiwaniach, a niestety jej kopię u mnie "dziobli wzieli" wraz z padem dysku. |
_________________ Zbigniew
|
|
|
|
|
Mariok |
|
Temat postu:
Wysłany: 08-10-2018 - 12:56
|
|
Dołączył: 16-10-2015
Posty: 767
Status: Offline
|
|
Dziękuję. |
_________________ Mariusz
Poszukuję rodzin
Kaczmarek vel Karczmarczyk, Magiera, Lawendowski, Stępnik, Ostałowski, Idzikowski, Jezierski, Włostowski, Męcina par. Krzemienica; Płocki, Luch, Susik, Bala Reszka par. Żelechlinek
Gromek, Wolny, Słodki par. Wysokienice
|
|
|
|
|
Szczurowski_Piotr |
|
Temat postu:
Wysłany: 08-10-2018 - 13:41
|
|
Dołączył: 11-07-2016
Posty: 98
Status: Offline
|
|
Gawroński_Zbigniew napisał:
Szczurowski_Piotr napisał:
http://pruthenia.blogspot.com/2017/08/sownik-pruski.html strona 121
http://prusaspira.org/wirdeins?akc=Na&t ... rds=odwaga
http://wirdeins.twanksta.org/#odwaga
Kto jest autorem tego "wielkiego słownika gwar pruskich"?
PS
"Preussische Woerterbuch - ost und west- preussische provinzialismen" H. Frischbier. Berlin 1882. Jest w bibliotekach cyfrowych. Obejmuje wszystko począwszy od "Serbołużyc" po Tallin.
To mi wygląda na słownik gwar XIX-wiecznych, a język pruski wymarł na przełomie XVII i XVIII wieku. Zatem nie ma nic dziwnego w tym, że brakuje tego i wielu innych słów.
Alternatywą dla pruskiego pochodzenia tego nazwiska mogłoby być pochodzenie szkockie od imigrantów szkockich przybyłych do Prus i na Pomorze w okresie nowożytnym.
PS |
|
|
|
|
|
Ewa_Szczodruch |
|
Temat postu:
Wysłany: 08-10-2018 - 18:47
|
|
Dołączył: 10-12-2006
Posty: 4117
Skąd: Toruń
Status: Offline
|
|
Panie Zbigniewie,
niestety, już nie będzie dostępna w dotychczasowym miejscu. Też mi żal. Również została mi tylko wersja papierowa |
_________________ Pozdrawiam cieplutko, Ewa Szczodruch
|
|
|
|
|
ROMAN_B |
|
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Tarnas.
Wysłany: 08-10-2018 - 21:14
|
|
Dołączył: 08-01-2012
Posty: 1200
Status: Offline
|
|
Mariusz, witaj.
Spostrzegłem, iż pani Ewa Szczodruch odpowiedziała na Twoje zapytanie o etymologię nazwiska Tarnas. Niemniej jednak dodam swoje „trzy grosze”. Rozszerzę trochę informacje podane przez panią Ewę oraz dołożę trochę nowych danych i moich rozważań. Może przydadzą Ci się do badań nad historią Twoich przodków.
Rozważania o genezie nazwiska Tarnas.
Rozmieszczenie nazwiska Tarnas w powiatach na obszarze dzisiejszej Polski:
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... sko=Tarnas
Z danych zawartych pod wymienionym linkiem wynika, iż w Polsce osób o nazwisku Tarnas jest około 355, w tym mężczyzn: 161 i kobiet: 194. Raczej będzie to rzadkie nazwisko.
Nazwisko Tarnas może mieć dwie podstawy słowotwórcze, od których może pochodzić:
1. podstawa polska – prasłowiańskie tьrnъ = tarn, staropolski apelatyw tarn, czyli późniejszy polski cierń [ stąd też tarnina ] > nazwisko Tarnas. Miano Tarnas, w tym przypadku zbudowano z rdzenia tarn- oraz przyrostka -as. Zobrazować to można w następujący sposób: tarn + as = tarnas. Wiemy już co znaczy temat tarn. Pozostaje ustalić co znaczy sufiks -as. Format -as w polskiej antroponimii był używany do tworzenia polskich nazw osobowych pochodzących od imion [ w tym i chrześcijańskich ], albo w mianach odapelatywnych, to jest w przezwiskach, też gwarowych, na przykład: Szarłas [ od szarłat ], Białas [ od biały ], Brudas [ od brudny ], Golas [ od goły ]. W takim razie miano Tarnas byłoby odapelatywnym przezwiskiem, które powstało od apelatywu tarn ‘cierń’. Tu powstaje pytanie, czy istniała nazwa osobowa Tarn / Tarna, które było równe apelatywowi tarn lub/i tarna? Kazimierz Rymut w opracowaniu noszącym tytuł „Nazwy miast Polski’, które wydane zostało we Wrocławiu, w roku 1987 przez Zakład Narodowy im. Ossolińskich, na stronie 245 pisze:
• „Tarnowskie Góry, (…). W źródłach z XV – XVII w. spotyka się dawniejszą postać Tarnowice (…). (…). Dawna nazwa Tarnowice pochodziła od nazwy osobowej Tarn. Do n. os. por. staropolski wyraz tarn .”.
• „Tarnów, miasto wojewódzkie. Nazwę notuje dokument biskupa Idziego wystawiony dla zakonu tynieckiego ( 1123 – 1125 ). W XIV w. występuje forma Tarnow Wielki ( 1328 ). Nazwa pochodzi od wyrazu tarn, dziś cierń, względnie od nazwy osobowej Tarn. Źródła średniowieczne potwierdzają istnienie takiej nazwy osobowej.”.
W takim razie z dużą dozą prawdopodobieństwa nazwisko Tarnas mogło powstać poprzez dodanie sufiksu -as do staropolskiego imienia Tarn, które wywodzi się od staropolskiego apelatywu tarn, dziś cierń.
Za polskim pochodzeniem nazwiska Tarnas opowiada się profesor Kazimierz Rymut w swoim słowniku noszącym tytuł „Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny”; Wydawnictwo Naukowe DWN; Kraków 2011; strona 597. Twierdzi on, że nazwiska Tarnas pochodzi od staropolskiego apelatywu tarn ‘cierń’.
2. podstawa litewska – apelatyw tarnas 'sługa' > nazwisko Tarnas. W języku litewskim występuje przyrostek -as [ -ias ], który często znaleźć można w litewskich rzeczownikach rodzaju męskiego. Takim litewskim rzeczownikiem rodzaju męskiego w liczbie pojedynczej jest apelatyw tarnas ‘sługa’ [ tarn + as = tarnas ].
Za litewskim pochodzeniem nazwiska Tarnas opowiada się litewski profesor Zigmas Zinkevičius w swojej publikacji pt. „Vilnijos lenkakalbių pavardės; Wydawnictwo Naukowe i Encyklopedyczne Centrum; Wilno 2012; strona 160.
W takim razie nazwa osobowa Tarnas z dużą dozą prawdopodobieństwa jest mianem homonimicznym [ Słownik języka polskiego PWN: homonimia Ťidentyczność brzmienia i pisowni wyrazów mających różne znaczenia i zwykle też różne pochodzenieť ].
Zatem, można wnioskować, iż:
• w przypadku utworzenia nazwiska Tarnas na terenie Polski i w kręgu języka polskiego to to miano ma polskie pochodzenie.
• w przypadku powstania nazwy osobowej Tarnas na obszarze Litwy i w kręgu języka litewskiego to miano Tarnas ma litewskie korzenie.
Napisałeś, że nazwisko Tarnas występuje w XVIII wieku w parafii Jeruzal [ skierniewicki ] i należy ono do Twoich przodków. Parafia Jeruzal [ skierniewicki ] leży województwie łódzkim i jest to stara parafia, która erygowana była w XIII wieku. Zajrzałem do Genetyki, nazwisko Tarnas w parafii Jeruzal [ skierniewicki ] było notowane przynajmniej od roku 1728. Metryki urodzenia z tej parafii zachowały się od roku 1718, małżeństwa od roku 1718, metryki zgonu od roku 1804 z pewnymi lukami w księgach. Biorąc to pod uwagę można przyjąć, że osoby o nazwisku Tarnas w parafii Jeruzal [ skierniewicki ], to jest we wsi Wola Pękoszowska pojawiły się około roku 1728 – metryki urodzenia i małżeństw nie odnotowują tego nazwiska między rokiem 1718 a 1728 – przynajmniej tak wynika z danych w Genetyce. Nazwisko to trochę później zaczyna pojawiać się we Pękoszew, które leży nieopodal wsi Wola Pękoszowska.
W roku 1802 / 1803 według mapy Prus Południowych Davida von Gilly (1802-1803)
wieś o obecnej nazwie Wola Pękoszewska nazywała się Wolapenkoszewska a wieś o obecnej nazwie Pękoszew nazywał się Penkoszew.
Link do wspomnianej mapy, na której zobaczysz położenie obu wsi:
https://www.sggee.org/SGGEE2009/researc ... aps/D3.jpg
Wzmianki o wsi Wola Pękoszewska pochodzą j przynajmniej od roku 1579. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich w tomie XIII na stronie 795 pod pozycją „365.) W. Pękoszewska” między innymi informuje, że wieś W. Pękoszewska zajmowała w roku 1579 9 łanów i zamieszkiwał w niej jeden rzemieślnik.
http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geogra ... m_XIII/794
Obie wsie w XIX wieku i obecnie znajdują się w gminie Kowiesy. Historia obszaru obecnej gminy Kowiesy wiąże się z historią ziem południowego Mazowsza. Pod względem administracyjnym obszar gminy znajdował się w granicach przedrozbiorowego województwa rawskiego, utworzonego w drugiej połowie XV wieku z wcielonych do Korony ziemi rawskiej i sochaczewskiej [ granica tych ziem przebiegała wzdłuż doliny rzeki Chojnatki ].
Pozdrawiam – Roman. |
Ostatnio zmieniony przez ROMAN_B dnia 09-10-2018 - 00:58, w całości zmieniany 1 raz
|
|
|
|
|
Wladyslaw_Moskal |
|
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Narloch.
Wysłany: 09-10-2018 - 00:35
|
|
Dołączył: 25-04-2008
Posty: 1540
Status: Offline
|
|
quote="Szczurowski_Piotr"
Alternatywą dla pruskiego pochodzenia tego nazwiska mogłoby być pochodzenie szkockie od imigrantów szkockich przybyłych do Prus i na Pomorze w okresie nowożytnym.
PS[/quote]
Jest publikacja poswiecona Szkotom przybylym w okresie nowożytnym do rejonow, gdzie obecnie licznie wystepuje nazwisko Narloch, ale autor nie podaje nazwisk przybylych tutaj Szkotow;
https://ngoteka.pl/bitstream/handle/ite ... sequence=9
Wladyslaw |
|
|
|
|
|
witeki |
|
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Narloch
Wysłany: 09-10-2018 - 07:36
|
|
Dołączył: 13-07-2018
Posty: 41
Status: Offline
|
|
Wladyslaw_Moskal napisał:
witeki napisał:
Dzień dobry,
Czy ktoś może wie jakie jest pochodzenie nazwiska Narloch ?
Czy to nazwisko Kaszubskie lub Szkockie ?
Witek
Witam,
ktos w Internecie wspomnial, ze jest to nazwisko szkockie, bo ... wystepuje w Szkocji. Chyba dlatego pytasz, czy nazwisko Narloch jest kaszubskie, czy szkockie.
Z danych;
https://forebears.io/surnames/narloch
http://www.herby.com.pl/indexslo.html
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... ko=narloch
jednoznacznie wynika, ze jest to nazwisko polskie !!, najliczniej wystepuje na Kaszubach, a liczebnosc nazwiska wskazuje, ze jest to bardzo stare nazwisko, ktore rozeszlo sie po Europie i nosiciele nazwiska nawet doplyneli do Brazyli, USA i Australii.
Pisze, ze jest to polskie nazwisko, bo w Polsce mamy slowo moloch = cos duzego, slowo loch = duza piwnica, takze nazwiska; Maśloch = duzy grzyb, w rejonie Sandomierza, Kieloch = duzy kieł, w rejonie Bielska-Bialej i Gor Swietokrzyskich, Waloch = duzy Wal [= Celt], ktore z rejonu Zywca poprzez rejon Wielunia, Poznania i Pily przywedrowalo do Kaszub, plus pare innych z koncowka "-loch".
W Wikipedi pod haslem Loch;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Loch_(geografia)
jest informacja, ze slowo Loch czyli ... "nazwa ogólnej przestrzeni zalanej wodą, pochodzi z grupy goidelskiej[ = t.j. jezykow celtyckich] i odnosi się do większości jezior w Szkocji oraz do wielu formacji morskich [= fiordow i zatok morskich] na północy i zachodzie kraju.
Potwierdza sie moje spostrzezenie, ze w polskich nazwiskach i nazwach szkockich "loch" oznacza "cos duzego" i jest to .. slowo celtyckie i prapolskie !.
Jak zatem moglo powstac dwuczlonowe nazwisko "Nar - loch" ?
Wedlug mojej hipotezy, nazwanie to powstalo z dwoch slow;
- "nara" czyli prycza, łoże zmarlego, lub inaczej grób, skrocone do "nar",
- "loch" czyli wielki, duży,
zatem .. Narloch .. to budowniczy slynnych grobow kaszubskich, zwanych kregami kamiennymi. Nazwanie/nazwisko moglo powstac ponad 2000 lat temu.
Na Kaszubach, obok siebie wystepuje kilka celtycko-prapolsko-kaszubskich nazwisk, obok dzis wymienionych Narloch i Waloch, ktore mozna zaliczyc do nazwisk plemienia Łomow, inne nazwiska opisalem w moim poscie;
"Plemie Lemovii = Łomow i prapolskie nazwiska tego plemienia". Post z: 19-08-2018, w Pochodzenie nazwisk (cz.9), str.70.
Dodam, ze Ptolemeusz wymienia plemie Lugi - Omani, bo pozniej, po okolo 100 latach zmienilo sie nazwanie plemienia Łomowie na ... Łomiany, litere "Ł" opuszczono i zostalo Omiany = Omani.
Pozdrawiam - Wladyslaw
--------------------------------------------
Dziękuję za odpowiedź .
Pozdrawiam Witek |
|
|
|
|
|
Mariok |
|
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Tarnas.
Wysłany: 09-10-2018 - 12:52
|
|
Dołączył: 16-10-2015
Posty: 767
Status: Offline
|
|
Romanie, pięknie dziękuję. Twoja wiedza, chapeau bas!
Pozdrawiam serdecznie |
_________________ Mariusz
Poszukuję rodzin
Kaczmarek vel Karczmarczyk, Magiera, Lawendowski, Stępnik, Ostałowski, Idzikowski, Jezierski, Włostowski, Męcina par. Krzemienica; Płocki, Luch, Susik, Bala Reszka par. Żelechlinek
Gromek, Wolny, Słodki par. Wysokienice
|
|
|
|
|
Sofeicz |
|
Temat postu: Re: Nazwisko Polański.
Wysłany: 09-10-2018 - 22:53
|
|
Dołączył: 18-01-2012
Posty: 369
Status: Offline
|
|
Krzysztofie, jak sam widzisz możliwości jest wiele, i jak słusznie rozpisał to Roman wariantów utrwalenia się takiej formy nazwiska jest wiele.
Zasada generalna łączy nazwiska -ski, -cki jako odmiejscowe ale kiedyś panowała w tym względzie duża dowolność i zmienność.
Jeśli chodzi o szlachtę, to mogli np. zmieniać nazwiska w związku z objęciem w posiadanie jakichś dóbr.
I tak jeden z braci mógł nazywać się Wolski a drugi Dąbrowski, a później Przytykowski, bo zakupił dobra Przytyki.
A jeśli chodzi o chłopów, to już w ogóle panuje chaos.
Z nieocenionych "Pamiętników Włościanina" Jana Słomki wynika, że chłopi posługiwali się przydomkami znanymi wszystkim w gromadzie, a swoich nazwisk często nie znali.
Dopiero zaprowadzenie ksiąg stanu cywilnego na początku XIX w. zaczęło ten stan jakoś porządkować.
Ale i tak, każdy kto trochę pobawił się genealogia wie ile było dziwnych odmian i zwrotów akcji.
U mnie np. ciągle znikały się i pojawiały końcówki -icz, a nazwisko rodowe mojej matki ma 7 rożnych form.
Chłopi np. po uwłaszczeniu lub zakupie ziemi często dodawali sobie -ski do przydomka lub nazwiska.
Tak wiec 'twoi' Polańscy mogli się objawić na sto sposobów.
Pozdrawiam
Tomasz
PS. Romanie - równie dobrze, to mogło być nazwisko wymyślone na chrzcie przez jakiegoś frankistę (bo jest na wskroś polskie). |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|