Serwis Polskiego Towarzystwa Genealogicznego

flag-pol flag-eng home login logout Forum Fotoalbum Geneszukacz Parafie Geneteka Metryki Deklaracja Legiony Straty
czwartek, 28 marca 2024

longpixel


Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu
Zobacz poprzedni temat Wersja gotowa do druku Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości Zobacz następny temat
Autor Wiadomość
erzetOffline
Temat postu: Spolszczenie nazwisk niemiecko brzmiących  PostWysłany: 18-11-2018 - 14:42
Sympatyk


Dołączył: 19-12-2016
Posty: 71
Skąd: Francja
Status: Offline
Dzień dobry,

Nasuwa mi się pytanie związane z następującą sytuacją, z którą się spotkałem:
• Alojzy urodził się w 1913 r w Kartuzach (wówczas Karthaus pod zaborem pruskim). Jego matka Felicia widnieje jako „Neubauer” (nazwisko panieńskie) w jego akcie urodzenia napisanym w języku niemieckim.
• Alojzy zmarł we Francji a matka jego widnieje jako „Nubur” w francuskim akcie zgonu. Imiona w obu aktach zgadzają się – Felicia/Félicie. Chyba nie ma wątpliwości, że pani Neubauer i pani Nubur, to ta sama osoba.

Teraz pytanie (raczej seria pytań):
1. Czy Polacy mieszkający pod zaborem pruskim spolszczyli swoje niemiecko brzmiące nazwiska po odzyskaniu niepodległości Polski?
2. Czy musieli to robić obowiązkowo czy dobrowolnie to robili?
3. Czy mogli wybierać polskie nazwiska czy też „pomagano” im (tzn urzędowo nazwiska zostały spolszczone)?
4. Czy mogli ewentualnie wrócić do dawnych polskich nazwisk, które zostały pod zaborem zgermanizowane?
5. Czy spolszczenia odbyły się oficjalne w USC i były zapisane w aktach?
6. W związku z powyższym gdzie i w jaki sposób można odzyskać akt w którym Felicia Neubauer zmieniła swoją tożsamość na Felicję Nubur?

Dziękuję za pomoc i informacje.
Pozdrawiam
Ryszard

NB: może ten wątek już został poruszony ale nic nie znalazłem.
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Zając_AnnaOffline
Temat postu: Spolszczenie nazwisk niemiecko brzmiących  PostWysłany: 18-11-2018 - 15:20
Sympatyk


Dołączył: 26-07-2008
Posty: 23

Status: Offline
W przypadku mojej rodziny rozeznawałam temat nazwisk i ich spolszczenia podaję zatem informacje:
Po odzyskaniu niepodległości po I wojnie światowej przykładowo na Śląsku zaczęto korygować urzędowo nazwiska po raz pierwszy. Adnotacje bardzo często umieszczano na marginesie aktów urodzenia -Powoływano się na: § 18 obwieszczenia z dnia 25.03.1899 r. (Dz. U. Rz. Niem. str 225) i art. XVI protokołu końcowego do Konwencji Genewskiej z dnia 15.05.1922 r.

Podczas II wojny światowej Niemcy ponownie wrócili do pierwotnego zapisu nazwisk i korygowali je.

Po zakończeniu II wojny światowej po 1945 roku spolszczano imiona i nazwiska przymusowo, przy okazji wydawania aktów urodzenia czy ślubu. Podstawą zmian był wydany 10 listopada 1945, dekret o zmianie i ustalaniu nazwisk. Dekret w tej sprawie opublikowano w "Dzienniku Ustaw RP" 16 grudnia 1945 r.
W okólniku wydanym 2 IX 1947 r. Aleksander Zawadzki zarządził, że:
"postępowanie w sprawach spolszczenia niemieckich nazwisk i imion włącznie z dostosowaniem zniekształcanej (niemieckiej) pisowni nazwisk polskich do zasad pisowni polskiej, musi odbyć się w trybie przyspieszonym".
I wówczas mieniano nazwiska po raz trzeci.

Anna
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Andrzej75Offline
Temat postu: Re: Spolszczenie nazwisk niemiecko brzmiących  PostWysłany: 18-11-2018 - 15:26
Sympatyk


Dołączył: 03-07-2016
Posty: 12367
Skąd: Wrocław
Status: Offline
erzet napisał:
• Alojzy urodził się w 1913 r w Kartuzach (wówczas Karthaus pod zaborem pruskim). Jego matka Felicia widnieje jako „Neubauer” (nazwisko panieńskie) w jego akcie urodzenia napisanym w języku niemieckim.
• Alojzy zmarł we Francji a matka jego widnieje jako „Nubur” w francuskim akcie zgonu. Imiona w obu aktach zgadzają się – Felicia/Félicie. Chyba nie ma wątpliwości, że pani Neubauer i pani Nubur, to ta sama osoba.

A skąd założenie, że musi tutaj chodzić o zmianę nazwiska? Prostszym wyjaśnieniem jest pomyłka we francuskim akcie zgonu. Zwłaszcza że trudno uznać Nubur za spolszczenie (?) Neubauer.

_________________
Pozdrawiam
Andrzej
PS. Na znak, że moje tłumaczenie zostało zaakceptowane, proszę edytować pierwszy post, dopisując w temacie – OK (dotyczy działu tłumaczeń).
https://genealodzy.pl/PNphpBB2-viewtopic-t-59525.phtml
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
erzetOffline
Temat postu: Re: Spolszczenie nazwisk niemiecko brzmiących  PostWysłany: 20-11-2018 - 15:30
Sympatyk


Dołączył: 19-12-2016
Posty: 71
Skąd: Francja
Status: Offline
Dzień dobry,

Dziękuję za odpowiedzi.

@ Anna: dziękuję za dzielenie się doświadczeniem i informacjami.
Sprawdziłem akt urodzenia Felicji i nie ma żadnego dopisku o korygowanie nazwiska. Zatem muszę gdzieś odkopać akt zgonu, aby sprawdzić, czy miała poprawione nazwisko. Ale nie znam ani daty ani miejsca zgonu...

@ Andrzej: owszem to była też opcja o której pomyślałem, ale moim zdaniem to byłoby bardzo gruby błąd od strony Francuzów.

Zazwyczaj Francuzi przyjmują obce nazwiska bez konieczności zmiany. Tylko ogonków i innych znaków nie przyjmują - dla przykładu Zając to Zajac (wymawiany "Zażak"!).
Tylko imiona są zmienione, albo odpowiednikiem francuskim (Andrzej-André) albo sfrancuzieniem (Czesław-Ceslas).

Owszem ukazują się błędy w nazwiskach, tak jak np. na Północy w okresie międzywojennym, kiedy Polacy przyjeżdżali do pracy. Większość ni umiała pisać ani czytać, a urzędnik nie znając polskiego pisał to co słyszał albo próbował odszyfrować papiery ręcznie napisane.

Dlatego dla mnie pytanie jeszcze wisi. Zobaczę w akcie zgonu Felicji jeżeli kiedyś go zdobędę.

Serdecznie pozdrawiam

Ryszard
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Wyświetl posty z ostatnich:     
Skocz do:  
Wszystkie czasy w strefie GMT - 12 Godzin
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu
Zobacz poprzedni temat Wersja gotowa do druku Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości Zobacz następny temat
Powered by PNphpBB2 © 2003-2006 The PNphpBB Group
Credits
donate.jpg
Serwis Polskiego Towarzystwa Genealogicznego zawiera forum genealogiczne i bazy danych przydatne dla genealogów © 2006-2024 Polskie Towarzystwo Genealogiczne
kontakt:
Strona wygenerowana w czasie 0.695723 sekund(y)