|
|
|
|
| Autor |
Wiadomość |
TomekSz |
|
Temat postu: Oprawa posagu - kiedy zapisywano
 Wysłany: 05-04-2023 - 09:39
|
|
Dołączył: 05-04-2023
Posty: 6
Status: Offline
|
|
W księgach I RP - XVI w. zapisano, że
szlachcic przeznaczył swojej żonie na całej połowie wszystkich swoich włości X grzywien tytułu posagu i Y grzywien tytułem wiana.
Czy można stwierdzić, że w tym dniu albo okolicach wzięto ślub? Przed? Po?
Czy to się zmieniało na przestrzeni wieków? Aż do końca XVIII w. |
|
|
| |
|
|
|
 |
|
jamiolkowski_jerzy |
|
|
Temat postu: Oprawa posagu - kiedy zapisywano
Wysłany: 05-04-2023 - 11:26
|
|
Dołączył: 28-04-2010
Posty: 3136
Status: Offline
|
|
W tym przypadku formalnie mamy do czynienia nie z posagiem ale z przywiankiem.
Za Glogerem . To, co żona w dom męża wnosiła, nazywano posagiem, albo wianem; co mąż zapisywał żonie, nazywało się przywiankiem. Niezależnie od formalnych znaczeń , pewne jest, że taki zapis nie odbywał się w dniu ślubu. Był bowiem dokonywany w sądzie.
W zdecydowanej większość przed ślubem. Ja przynajmniej w swoich kwerendach odnotowywałem tylko takie przypadki. Wzajemne dogadanie się stron było bowiem warunkiem samego ślubu.
Ale nie można wykluczyć zapisów sądowych, dokonywany po ślubie, poczynając od oczywistych, jak zmiany samego zapisu czy też rzadziej kiedy ślub odbył się bez takiej sadowej umowy, np. w wyniku porwania
Zasada sądownego zapisu umów przedślubnych trwała przez wieki , także po XVIII wieku https://www.wilanow-palac.pl/polskie_pr ... nstwa.html |
|
|
| |
|
|
|
|
|
TomekSz |
|
|
Temat postu: Oprawa posagu - kiedy zapisywano
Wysłany: 05-04-2023 - 13:11
|
|
Dołączył: 05-04-2023
Posty: 6
Status: Offline
|
|
Dziękuję za infromację, a czy można stwierdzić, że taki zapis był czyniony np. maksymalnie do 3 miesięcy przed ślubem.
Czy można się spodziewać innych zapisów w stosunku do ślubu, tak jak np. są 3 zapowiedzi małżeństwa?
W księgach jest napisane "przeznaczył swojej żonie", chociaż to nie była jeszcze żona?
Dlaczego zapisywano na połowie dóbr? Nie wystarczyło zapisać tylko na tej wsi, na której te pieniądze się znajdowały? |
|
|
| |
|
|
|
|
|
jamiolkowski_jerzy |
|
|
Temat postu: Oprawa posagu - kiedy zapisywano
Wysłany: 05-04-2023 - 14:25
|
|
Dołączył: 28-04-2010
Posty: 3136
Status: Offline
|
|
Odstęp czasu miedzy umowa a ślubem nie był normowany, podobnie ilość około ślubnych zapisów.
Wysokość posagów i przywianków zależała od przede wszystkim od zamożności. Mogło to być kilka wsi albo tylko kilku zagonów. Nie musiała być to tylko ziemia ale i inne dobra (spotkałem się min z zapisem posażnej skrzyni z wyliczeniem zdawałoby się egzotycznych przedmiotów i ich wartości: sukien para lunskiech białogłowskich valoris Floren’ Triginta, letnikow muchaiarowych zołtych para valoris Florennorum viginti quatuor, Czamara lunska podszyta valoris Floren’ Triginta, Czapka białogłowska Bobrowa valoris Floren’ duodecim, chusty białogłowskie wszystkie, ktore się sacuią na dwadziescia złotych, miecz valors’ Florennorum Decem, parę Pistoletow valoris Florennorum viginti quatuor, Kocieł, kazan, panew, mis dwie cynowych, kubkow trzy cynowych valoris Florennorum viginti wszystko, piła poprzeczna valoris Florennorum quatuor, swidrow cztery, dłot parę, połci parę, sadeł parę valoris Floren’ Decem, szkatułę y pieniędzy gotowych Florens’ duodecim .
Najczęściej wielkość posagu wyrażano w pieniądzach.
Z zapisów nazwijmy to około posagowych mogę przytoczyć mojo rodzinny przykład pochodzącej z roku 1678 jest umowy przedślubnej. Wygląda z niej, jakby wcześniej były jakieś niedomówienia i teraz na nowo się dogadywali. Wszystko wskazuje na to, że przywoływana jest intercyza, nawet expressis verbis pada to pojęcie „in praefata intercisa” - „we wspomnianej intercyzie”. Mój praprzodek Mikołaj asekuruje posag Marianny Kruszewskiej na swoich dobrach, dosłownie „consort suae futurae” - „swojej przyszłej żonie”. Posag wynosi 600 florenów, czyli chyba całkiem sporo jak na drobną szlachtę..
Przykładem z kolei przywianka u zamożnej szlachty jest dokument gdzie Aleksander Tymiński, syn zmarłego Szymona in Tymianki Nowa Wieś, dziedzic dóbr Zebry-Laskowiec, zapisuje Teresie Jamiołkowskiej, córce Andrzeja Stanisława, komornika polnego ziemi bielskiej, regenta kancelarii bielskiej, żonie swej przyszłej, na dobrach Zebry-Laskowiec 6.000 złp.
U drobniejszej szlachty kwoty mogą być o wiele mniejsze. Na szybko znalazłem zapisy dwóch przywianków z końca XVII wieku. .
Szl. Grzegorz Jamiołkowski dziedzic z Jamiołk zapisał szl. Marcjannie Jamiołkowskiej, c. zm. szl. Wojciecha Jamiołkowskiego, żonie (??) swej prawowitej i jej potomkom na rzecz posagu za nią przyjętego na wszystkich swoich dobrach w Jamiołkach-Rawkach i Kłosach itd., sumę 150 złp.
Szl. Wojciech syn Stanisława Rząca z Jamiołk-Świetlików dziedzic zapisał szl. Dorocie córce szl. Mikołaja Jamiołkowskiego, żonie swej prawowitej i jej potomkom na rzecz posagu za nią otrzymanego na wszystkich swoich dobrach sumę 60 złp a w kolejnym dokumencie zapisuje jej dożywocie i używanie wszystkich swoich dóbr na Jamiołkach-Świetlikach i wszędzie indziej.
Reasumując rynek regulował także związki matrymonialne. |
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
FAQ
Regulamin
Szukaj
Rejestracja
Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości
Zaloguj
