|
|
|
Autor |
Wiadomość |
|
Temat postu: Indeksacja parafii z różnych źródeł
Wysłany: 08-01-2015 - 22:29
|
|
Dołączył: 18-02-2008
Posty: 754
Skąd: Montreal
|
|
Moze nie jest nowoscia to co napisze dla osob doswiadczonych, poszukujacych lub indeksujacych od lat, ale moze dla nowiciuszy lub osob nie indeksujacych zbyt czesto ten post bedzie pomocny w zrozumieniu procesu indeksacyjnego.
Moze ten post powinien byc jednolinijkowy, ale troche stwierdzilam ze troche pomarudze.
Wieloktronie czytajac posty na forum oraz majac stycznosc z osobami odpowiedzialnymi za projekty indeksacyjne zauwazylam, ze w dyskusjach pojawialy sie bezposrednio albo miedzy wierszami takowe pytania:
- Dlaczego indeksujemy z roznych zrodel ta sama parafie?
- Po co nam dwa lub trzy te same wpisy tej samej osoby i tego samego faktu z ich zycia (urodzenia/malzenstwa/zgonu) z tej sama parafii?
Odpowiedz jest jedna. I wcale nie taka:
- ze trzeba zachowac wpisy wszystkich indeksujacych, lub
- bo jedne sa z sumariuszy drugie sa pelne.
Indeksujemy wszystko bo dane pochodza z roznych fizycznych zrodel
Co to oznacza?? Rozne fizyczne zrodla?? Jakie mamy te zrodla??
Obecnie przede wszystkich naszym zrodlem sa dane z wyznaniowych ksiag metrykalnych.
Bede leniwa i nie bede juz opisywac czym sa te ksiegi ale zainteresowanych zapraszam tu http://pl.wikipedia.org/wiki/Wyznaniowa ... metrykalna
Teraz uproszczajac to co jest na wiki (z calkowita swiadomoscia, ze pod roznymi zaborami mielismy rozne wymagania co do prowadzenia ksiag w roznych okresach czasowych, ale dla wytlumaczenia sensownosci ich indeksowania nie ma to tutaj znaczenia, choc jezeli wyglaszam tu jakies herezje to prosze mnie wyprostowac):
- Mamy doczynienia z unikatami pisanymi po lacinie lub po polsku lub w obu jezykach (czyli mozemy miec doczynienia z dwiema roznymi ksiegami) - moga one byc w formie zapisu tekstowego - pelnego lub skroconego a nawet czasem w formie tabularyczniej, itd.
- Mamy doczynienia z duplikatami wysylanymi do odpowiednich na dany okres czasowy urzedu (sady, urzedy stanu cywilnego itd).
- Mamy doczynienia z alegatami (ktore mam nadzieje, ze tez kiedys beda indeksowane)
Majac tyle roznych wersji zrodlowych, kto mi teraz da gwarancje ze te wszystkie ksiegi zawieraly ta sama informacje? a Nikt ... Bo ludzka rzecza jest sie pomylic, i moze wlasnie ksiadz lub koscielny sie pomylil, ominal dane calkowicie (brak aktu) lub nie podal rodzicow, lub przekrecil nazwiska, miejscowosc urodzenia itd.
I dlatego warto indeksowac rozne fizyczne zrodla ktore obecnie znajduja sie w roznych jednostkach administracyjnych (parafia, AP, AD, AA, itd), proste prawda?
Nie chce podawc swoich przykladow, bo bardzo chetnie bym zobaczyla przyklady w odpowiedzi do mojego postu od osob indeksujacych, ktore potwierdza moje powyzsze spostrzezenia.
I jezeli tak moge na koniec mam wielka prosbe do osob indeksujacych, nie dziwcie sie, ani nie obrazajcie sie jak koordynator danego regionu indeksacyjnego poprosi was o ponowne zindeksowanie tej samej parafii, czy o "poprawki" albo zrobienie juz czegos co jest w sieci, bo ksiega pochodzi z innego zrodla. Kazde zrodlo jest wazne, kazde jest unikatowe i moze wlasnie to inne zrodlo pomoze nam znalezc naszych ukrywajacych sie przodkow. |
_________________ Pozdrawiam Agnieszka
Szukam:
Zynówka, Ostrowska- Podlasie
Józef Koziołkiewicz ok 1813 - 1893 + Julianna Rudnicka ok 1817 -? mogielnickie
Katarzyna Zdrojewska ok 1809 -1868 Wielkopolska
Urban Karski - Sokołów (łódzkie) i okolice
|
|
|
|
|
jackun |
|
Temat postu: Indeksacja parafii z różnych źródeł
Wysłany: 09-01-2015 - 00:00
|
|
Dołączył: 19-02-2011
Posty: 371
Status: Offline
|
|
Liczba meryk ze źródeł wyznaniowych z XIX i początku XX w. jest ogromna - jestem pewien, że nie starczy mojego życia, by choćby połowa została poindeksowana. W tym kontekście pomysł indeksowania metryk tych samych parafii z różnych źródeł, myślę, że nie jest fotunny. Optowałbym raczej za skoncentrowaniem się na indeksowaniu metryk ślubów - są one najbardziej cennym źródłem w budowaniu drzew przodków.
Mam to szczęście, że w sieci dostępne są online obrazy metryk z parafii moich przodków zapisanych w unikatach, dupliktach i raptularzach (to te metryki w postaci tabularycznej). Na tym przykładzie mogę potwierdzić, że:
- za najbardziej wiarygodne uważam raptularze, gdyż są najpełniejsze i zawierają najmniej błędów (niektórych wpisów, zwłaszcza dotyczących zgonów, nie ma w księgach oficjalnych) - wygląda na to, że to właśnie raptularze były faktycznymi pierwopisami, z których korzystano przy tworzeniu ksiąg oficjalnych
- unikaty są prawie w 100% zgodne z duplikatami (dlatego nie ma większego sensu indeksowanie parafii z obu tych źródeł)
- ze wzgłedu na sprostowania na marginesach metryki - zwłaszcza dotyczących imion i nazwisk - bardziej cenne są te poczynione w parafiach, czyli księgach unikatów (w duplikatach można znaleźć jedynie sprostowania sądowe lub urzędowe, ale dotyczy to lat po roku 1880 i mniej niż 1% metryk)
Pozdrawiam - jackun |
|
|
|
|
|
|
Temat postu: Indeksacja parafii z różnych źródeł
Wysłany: 09-01-2015 - 00:15
|
|
Dołączył: 18-02-2008
Posty: 754
Skąd: Montreal
|
|
Jackun dziekuje za twoj komentarz masz calkowiata racje, ze raptularze sa bardzo czesto pelniejsze (sama mam takie przypadki), jako inny przyklad rowniez moge podac ze np. w lacinskich ksiegach bardzo czesto jest wiecej aktow niz w tych pisanych po polsku z tych samych lat. |
_________________ Pozdrawiam Agnieszka
Szukam:
Zynówka, Ostrowska- Podlasie
Józef Koziołkiewicz ok 1813 - 1893 + Julianna Rudnicka ok 1817 -? mogielnickie
Katarzyna Zdrojewska ok 1809 -1868 Wielkopolska
Urban Karski - Sokołów (łódzkie) i okolice
|
|
|
|
|
piotr_nojszewski |
|
Temat postu: Indeksacja parafii z różnych źródeł
Wysłany: 09-01-2015 - 00:48
|
|
Dołączył: 21-04-2013
Posty: 1604
Skąd: Warszawa
Status: Offline
|
|
Nie wchodząc w dyskusje i rodzaje ksiąg bo to mocno zależało o tego o jakim okresie i jakim prawie piszemy chciałbym sprostowac pojęcie raptularza.
Raptularz to nie jest metryka w postaci tabelarycznej. Choc byc moze w jakiechś parafiach tak prowadzono raptularz.
Format metryk wynikał z odpowiednich przepisów państwowych i/lub kościelnych.
Raptularz to poprostu swego rodzaju brudnospi/notes, w którym na szybko wpisywano to co potem na czysto miało znaleźć się w metryce.
Niektóre raptularze są hm średnio czytelne i pełne skreśleń.
Oczywiście możliwe jest, ze spisując księge cos ominięto z raptularza. Ale też możliwe, ze w raptularzu znajdowały sie informacje niepotwierdzone i potem korygowane w księdze.
Pojęcie unikat - duplikat wynika z konkretnych przepisów a ksiegi łacińskie niekoniecznie się w nim mieszczą.
Były okresy prowadzenia w niektórych diecezjach równoległego kilku typów ksiąg ale nie ma to związku z pojęciami unikat-duplikat.
Jeszcze inaczej wygladała sytuacja przy istnienu niezależnej czystej rejestracji cywilnej i czystej religijnej.
Generalnie opisanie tego bez kontekstu jurysdykcji i czasu jest troche trudne bo mieliśmy w Polsce do 1939 roku w zasadzie chyba 4 a ponoc nawet 5 różnych systemów prawnych działajacych jednocześnie choc na róznych obszarach. |
_________________ pozdrawiam
Piotr
|
|
|
|
|
jackun |
|
Temat postu: Re: Indeksacja parafii z różnych źródeł
Wysłany: 09-01-2015 - 16:30
|
|
Dołączył: 19-02-2011
Posty: 371
Status: Offline
|
|
piotr_nojszewski napisał:
Nie wchodząc w dyskusje i rodzaje ksiąg bo to mocno zależało o tego o jakim okresie i jakim prawie piszemy chciałbym sprostowac pojęcie raptularza.
Raptularz to nie jest metryka w postaci tabelarycznej. Choc byc moze w jakiechś parafiach tak prowadzono raptularz.
Format metryk wynikał z odpowiednich przepisów państwowych i/lub kościelnych.
Raptularz to poprostu swego rodzaju brudnospi/notes, w którym na szybko wpisywano to co potem na czysto miało znaleźć się w metryce.
Niektóre raptularze są hm średnio czytelne i pełne skreśleń.
Oczywiście możliwe jest, ze spisując księge cos ominięto z raptularza. Ale też możliwe, ze w raptularzu znajdowały sie informacje niepotwierdzone i potem korygowane w księdze.
1) Powinienem poczynić wyraźniej zastrzeżenie, że bazowałem na tym, co widziałem i z czym się spotkałem osobiście, czyli o wieku XIX i zaborze rosyjskim
2) Mówiąc o raptularzach miałem na myśli księgi kościelne wypełniane wg instrukcji, którą można znaleźć tutaj (urodzenia):
https://familysearch.org/pal:/MM9.3.1/TH-1942-29376-6749-35?cc=1407440&wc=9R11-MNB:21713801,22236901,22773501
W niektórych parafiach zaboru rosyjskiego prowadzono tego rodzaju księgi aż do lat 70-tych XIX w. - równolegle z księgami oficjalnymi (unikaty/duplikaty) - w istocie rzeczy były one traktowane jak raptularze (do bieżącego odnotowania faktu), z których następnie przepisywano dane do ksiąg oficjalnych. Świadczą o tym takie błędy, jak na przykład błędne imię i nazwisko matki w metryce urodzenia, które jest powtórzone w metryce o następnym numerze i właśnie tam jest właściwe.
Przykład strony z takiej księgi:
https://familysearch.org/pal:/MM9.3.1/TH-1942-29376-6837-22?cc=1407440&wc=9R11-MNB:21713801,22236901,22773501
Pozdrawiam - jackun |
|
|
|
|
|
Kaczmarek_Aneta |
|
Temat postu:
Wysłany: 10-01-2015 - 10:38
|
|
Dołączył: 09-02-2007
Posty: 6230
Skąd: Warszawa/Piaseczno
Status: Offline
|
|
Witam,
podobnie jak Piotr, nie spotkałam się z brudnopisem (raptularzem) w formie tabeli. Zdecydowanie były to luźne notatki, wyliczenia, liczne przekreślenia.
Akurat przykład jackuna bardziej tu wygląda na czystopis i jednocześnie księgę zaręczonych (jeśli dobrze tłumaczę Liber Desponsator):
https://familysearch.org/pal:/MM9.3.1/T ... 1,22773501
która została sporządzona zgodnie z wytycznymi dla księgi ślubów.
Oczywiście mogę się mylić, ale odnoszę wrażenie, że jest to unikat w formie tabeli (od 1810 roku dla tej parafii dodatkowo mamy dostępne duplikaty w formie opisowej):
https://familysearch.org/pal:/MM9.3.1/T ... %3D1407440
Pozdrawiam,
Aneta |
|
|
|
|
|
Białobrzeski_Marek |
|
Temat postu:
Wysłany: 10-01-2015 - 11:40
|
|
Dołączył: 21-03-2011
Posty: 304
Status: Offline
|
|
Myślę, że w przyszłości po digitalizacji ksiąg notarialnych będzie trzeba wymyślić jakiś wzór wyszukiwarki dla nich. Na zasadzie: strona umowy lub jednostronnej czyności prawnej (imię i nazwisko), rodzaj aktu notarialnego, data sporządzenia aktu, imię i nazwisko notariusza, miejsce sporządzenia (siedziba notariusza). Wracając do tytułu wątku, zgodnie z prawem kanonicznym sporządza się w parafiach jeszcze spisy bierzmowanych oraz przystępujących do I komunii świętej. W tym wypadku byłyby tam potrzebne: imię i nazwisko, data zdarzenia, parafia, w przypadku bierzmowania ewentualnie jeszcze wybrane imię. Do tego spisy parafian (status animarum) i jeszcze księgi dziesięcin do lat 60-tych XIX wieku . Jak widać trochę tego jest . Podzielę się ciekawostką odnośnie tej samej treści duplikatu i unikatu. Mój jeden prapradziadek (urodzony w 1866 r. w parafii Janowiec Kościelny, czyli koło Mławy) ma dwie różne matki chrzestne, a akty sporządzała ta sama osoba jak widać po charakterze pisma, ale to są wyjątki .
Pozdrawiam!
Marek |
|
|
|
|
|
jackun |
|
Temat postu:
Wysłany: 10-01-2015 - 16:03
|
|
Dołączył: 19-02-2011
Posty: 371
Status: Offline
|
|
Kaczmarek_Aneta napisał:
... Oczywiście mogę się mylić, ale odnoszę wrażenie, że jest to unikat w formie tabeli (od 1810 roku dla tej parafii dodatkowo mamy dostępne duplikaty w formie opisowej): ..
Na familysearc.org są dla parafii św. Anny w Bedlnie udostępnione unikaty. Duplikaty dla tej parafii są natomiast tu:
http://metryki.genbaza.pl/genbaza,list,62671,1
Pozdrawiam - jackun |
|
|
|
|
|
bazie |
|
Temat postu:
Wysłany: 24-02-2015 - 11:00
|
|
Dołączył: 26-09-2009
Posty: 141
Skąd: Gliwice
Status: Offline
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|