Serwis Polskiego Towarzystwa Genealogicznego

Myli się Pan. Taka dokładność ("do litery") zaczęła się dopiero w XXI w. - wraz z komputeryzacją. Wcześniej tak za komuny, jak i po przemianach 1989 r. urzędnicy też nie byli - jak to Pan określa - "tacy drobiazgowi". Bywało w latach 1990 r. dokładnie tak samo jak w przywołanym przez Pana XIX w., że w jednym akcie nazwisko tej samej osoby występuje w 2, a nawet w 3 wersjach.

A i dziś nadal są nazwiska które zapisywane są w dwu/trzech wersjach.

Wojciech

Ja większość życia przeżyłem w PRL-u więc wiem, że zasada nazwiska z dokładnością co do litery już była (myślę, że już w II Rzeczpospolitej), urzędnik dopytywał się jak to się pisze i nie było obojętne "h" czy "ch". Natomiast w aktach tego samego roku 1829 znalazłem w akcie "Chomik", a w zestawieniu rocznym "Homik", "Kowalczykowa ... córka Kowalczuków" itp. Oczywiście błędy zdarzają się zawsze, ale to nie dowód, że nie ma reguły, tak jak np. błędne podsumowanie nie świadczy o tym, że nie ma ścisłych reguł arytmetycznych.

Henryk

Z całym szacunkiem, ale Pana kategoryczne "wiem" nijak się ma do rzeczywistości. Urzędnik może i "dopytywał się jak to się pisze", ale i tak zapisywał je "po swojemu", a bywało że potem przepisujący jeszcze to modyfikował (i nie wg innych dokumentów, a wg "widzimisię").

I stąd właśnie przywołany przykład zapisania (w PRL) dzieci tej samej osoby (zresztą nie tylko tej jednej), pod różnymi wersjami nazwiska.
I problemy z tym pojawiły się dopiero w XXI w., wraz z upowszechnieniem i "usztywnieniem" komputeryzacji. Wcześniej, nawet pod koniec lat 1990, w analogicznych sytuacjach prawnych nie sprawiało to kłopotu.

Wojciech

Ale się Pan uparł, nie wiem jak to było, gdy dzieci tej samej osoby miały różne nazwiska. Wiem natomiast, że gdybym ja miał różne wersje nazwiska na różnych dokumentach, to miałbym poważne kłopoty i to na długo przed 1990. Kilka razy zdarzyło się, że pani z okienka coś mi przekręciła i zawsze musiała to skorygować, a nigdy nie zapisywała tego "po swojemu". Każdy normalny człowiek wiedział, że trzeba sprawdzać imię i nazwisko na każdym dokumencie, bo miało się tych papierów sporo i musiało to się zgadzać z dowodem osobistym.

Henryk

No cóż, Pan żył w świecie idealnym, ja piszę o rzeczywistości. Rzeczywistości, w której, wbrew Pana mniemaniu, jednak "nazwisko na każdym dokumencie" nie "musiało to się zgadzać z dowodem osobistym", bo różni urzędnicy (jak i sędziowie) byli świadomi możliwości błędów w zapisie.

Wojciech

PS. Ciekaw jestem jak Pan wchodził za biurko urzędniczki, by zobaczyć jak zapisała u siebie w papierach podane nazwisko... Przez okienko?

Pan nie zna rzeczywistości PRL-u. Nie wie Pan, co to by dowód osobisty, to trzeba było nosić przy sobie i okazywać przy różnych okazjach, zwłaszcza przy spisywaniu dokumentów urzędowych. Poza tym każdy mężczyzna miał książeczkę wojskową, a każdy pracownik legitymację ubezpieczeniową. W każdym tym dokumencie było imię i nazwisko, więc każdy normalny człowiek wiedział dokładnie jak się nazywa bez konieczności wchodzenia za biurko urzędniczki. Oczywiście system papierowy nie był tak szczelny jak komputerowy. Nie można jednak powiedzieć, że w dalszym ciągu nazwiska nie były ustalone. Jakieś pomyłki mogły się zdarzać szczególnie w okresie początkowym. ale były to sporadyczne pomyłki, a nie urzędnicza dowolność jak Pan wytrwale twierdzi.

Henryk

Fakty są inne, tym gorzej dla faktów?

Niestety nie potrafię Panu pomóc. Bo cóż poradzić na to, że Pana wizje rzeczywistości nijak się mają do faktów z tej rzeczywistości, a Pan tego nie potrafi przyjąć do wiadomości i powtarza swoje mniemania?

Ale podziwiam Pana przekonanie że tylko dlatego iż "w każdym tym dokumencie [urzędowym] było imię i nazwisko" to "każdy normalny człowiek wiedział dokładnie jak się nazywa".
Na szczęście (chyba?) nie wszyscy mieli tak jak Pan, i bez dokumentów wiedzieli jak się nazywają, bo inaczej niektórzy z nich musieliby popaść w jakieś roztrojenie jaźni, jako że w owych dokumentach urzędowych za komuny miewali nazwisko zapisane na trzy różne sposoby (a bywało że nawet na jeszcze więcej i to nawet w tak ważnych "materialnie" dokumentach jak księgi wieczyste).

Wojciech

3. Czy jest różnica w interpretacji występowania tych różnic? Np czego to jest przejawem
[...]
@3 akurat mnie to najbardziej interesuje