Serwis Polskiego Towarzystwa Genealogicznego

flag-pol flag-eng home login logout Forum Fotoalbum Geneszukacz Parafie Geneteka Metryki Deklaracja Legiony Straty
niedziela, 17 listopada 2024

longpixel


Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu
Zobacz poprzedni temat Wersja gotowa do druku Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości Zobacz następny temat
Autor Wiadomość
katarzyOffline
Temat postu: Polonizowanie nazwiska, imienia (spolszczenie)  PostWysłany: 26-08-2008 - 18:51
Nieaktywny


Dołączył: 22-07-2008
Posty: 12

Status: Offline
Zostałam ostatnio zapytana o prawdopododobną zmianę szkockiego nazwiska Farquhar na polski. Mam swoje podejrzenia, ale czekam na inne propozycje. Smile
pozdrawiam
Kasia
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Mączka_ArkadiuszOffline
Temat postu: polonizowanie nazwiska  PostWysłany: 27-08-2008 - 09:03
Sympatyk


Dołączył: 10-02-2007
Posty: 191

Status: Offline
Witam,

Jeśli wymowa tego nazwiska jest Farkwar, to pisownia mogłaby tak wyglądać. Jeśli wymowa została uproszczona, to mogłoby być to np. Farkar. Ciężko jest zgadywać gdy mamy tylko irlandzką pisownię. Ważne jest kiedy to nazwisko pojawiło się w Polsce. Im pojawiło się wcześniej, tym bardziej będzie jego wymowa i pisownia będzie uproszczona pod kątem języka polskiego. Jeśli osoba o tym nazwisku osiadła w Polsce XVII wieku, to obecna forma tego nazwiska może daleko odbiegać od rzeczywistego. Najlepszym przykładem jest tu rodzina szkocka Macleod, której przedstawiciel przybył do Polski w XVII wieku. Jego potomkowie żyją w Polsce do dzisiaj i noszą nazwisko Machlej i Machlejo.

pozdrawiam wszystkich, którzy lubią szukać

Arek Mączka
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
ToYaOffline
Temat postu: polonizowanie nazwiska  PostWysłany: 27-08-2008 - 09:42
Sympatyk


Dołączył: 08-08-2008
Posty: 17

Status: Offline
Witaj,
Nie mam wprawdzie żadnej hipotezy odnośnie polonizacji nazwiska Farquhar, ale może poniższa wskazówka okaże się pomocna (głównie "Zielona Księga").

"...Zachowała się tzw. Zielona Księga (Original Records of those Scots in Poland known as the Scottish Brotherhood at Lublin) zawierająca informacje dotyczące gminy szkockiej z Lublina; na jej pierwszej stronie widnieje anno domini 1680, a bieżące zapiski urywają się na dacie 12 stycznia 1731. Zielona Księga (przechowywana w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego) zawiera także teksty różnych dokumentów (m.in. karty królewskie, postanowienia władz społeczności szkockiej w Polsce itp.).

W ramach asymilacji do warunków polskich nazwiska niektórych Szkotów ulegały spolszczeniu, np. Czamer (Chalmers), Czochran (Cochrane), Dziaksen (Jackson), Kabron (Cockburn), Machlejd (Macleod), Szynkler (Sinclair). Spolonizowanym Szkotem jest Ketling (Hassling–Ketling of Elgin), jeden z bohaterów powieści Henryka Sienkiewicza Pan Wołodyjowski... "


ze strony: http://www.emito.net/?q=pl/kultura/historia/49381.html.


Pozdrawiam
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
GrzegorzBartosikOffline
Temat postu: polonizowanie nazwiska  PostWysłany: 27-08-2008 - 15:25
Sympatyk


Dołączył: 15-04-2008
Posty: 89

Status: Offline
Niestety Kasiu pytanie jest mało precyzyjne, czy to ma być, czy była?
A jeżeli była to sprecyzuj czas.
Nazwisko wbrew temu co pisze Arek nie jest Irlandzkie, jest Celtyckie i jeżeli myślimy o fonetycznym brzmieniu to trzeba brać pod uwagę rejon w jakim występuje.

Pozdrawiam.
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Mączka_ArkadiuszOffline
Temat postu: polonizowanie nazwiska  PostWysłany: 27-08-2008 - 22:53
Sympatyk


Dołączył: 10-02-2007
Posty: 191

Status: Offline
Grzegorzu,

Osoby o nazwisku Farquhar były zarówno pochodzenia irlandzkiego jak i szkockiego. Wpisz sobie to nazwisko do angielskiej Wikipedii, to zobaczysz bardzo dużo osób o tym nazwisku, które są tam umieszczone.
A tak na marginesie, to zarówno język irlandzki, jak i szkocki, walijski i bretoński są językami celtyckimi.

pozdrawiam wszystkich, którzy lubią szukać

Arek Mączka
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
GrzegorzBartosikOffline
Temat postu: polonizowanie nazwiska  PostWysłany: 27-08-2008 - 23:42
Sympatyk


Dołączył: 15-04-2008
Posty: 89

Status: Offline
Oczywiście Arku,ale Farquhar Irlandzki a Farquhar Szkocki zabrzmią inaczej .
Moja notka była uzasadniona wpisem Kasi o Szkockim pochodzeniu nazwiska.
Notabene najstarszy zapis jaki znalazłem pochodził z 1168r ze Szkocji,okolice Aberdeen.

Pozdrawiam
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
katarzyOffline
Temat postu: Re: polonizowanie nazwiska  PostWysłany: 28-08-2008 - 16:42
Nieaktywny


Dołączył: 22-07-2008
Posty: 12

Status: Offline
Witam
polonizacja nazwisk odbywala się, przynajmniej jeśli chodzi o nazwiska niemieckie, również poprzez tłumaczenie, np. Gutteter na Dobrodziejscy (XVI /XVII w.)
Czy dotyczy to również osiadłych w Polsce Szkotów? Zna ktoś takie przypadki?

pozdrawiam i dziekuję za udzieloną pomoc
Kasia
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
jacek_cieczkiewiczOffline
Temat postu: Re: polonizowanie nazwiska  PostWysłany: 29-08-2008 - 22:02
Sympatyk


Dołączył: 04-07-2006
Posty: 41
Skąd: Warszawa
Status: Offline
Mączka_Arkadiusz napisał:
Najlepszym przykładem jest tu rodzina szkocka Macleod, której przedstawiciel przybył do Polski w XVII wieku. Jego potomkowie żyją w Polsce do dzisiaj i noszą nazwisko Machlej i Machlejo.

Nie znam tych form spolszczenia nazwiska McLeod, za to z całą pewnością funkcjonuje forma MACHLEJD.
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
jacek_cieczkiewiczOffline
Temat postu: Re: polonizowanie nazwiska  PostWysłany: 29-08-2008 - 22:09
Sympatyk


Dołączył: 04-07-2006
Posty: 41
Skąd: Warszawa
Status: Offline
Nie wiem, czy można to nazwać już spolszczeniem, ale... oto tablica epitafijna bialskopodlaskiego proboszcza, Tomasza de Sztuart Haliburtona, zmarłego w 1813 roku. Należał do jednego z najstarszych rodów szkockich.
http://www.genebase.com/node/F271486
pozdrawiam
Jacek
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
lorenzOffline
Temat postu: Spolszczanie obcojęzycznych imion i nazwisk w II RP i PRL  PostWysłany: 03-03-2014 - 16:34


Dołączył: 03-03-2014
Posty: 3

Status: Offline
Jestem obecnie w posiadaniu m.in. aktów urodzenia dziadka od strony ojca i pradziadka od strony mamy. W których umieszczono pisemne adnotacje odnośnie zmiany przez urzędnika zmiany nazwiska rodowego i imienia. Z tego co wiem, moi przodkowie sami o zmianę imienia czy nazwiska nie występowali.

W akcie urodzenia dziadka czytamy:

Na podstawie § 18 obwieszczenia z dnia 25.03.1899 r. (Dz. U. Rz. Niem. str 225) i art. XVI protokołu końcowego do Konwencji Genewskiej z dnia 15.05.1922 r. oraz za zezwoleniem Starostwa w Rybniku z dnia 14.12.1936 r. nr A.9/M103 prostuje się widoczny błąd pisowni nazwiska "Mandrysch" na "Mandrysz"

Rydułtowy, dnia 07 stycznia 1937r. /-/ podpis nieczytelny
_____________________________________________________________

Czy ktoś się może orientuje i mógłby streścić o co chodzi z tym § 18 niemieckiego dziennika ustaw i art. XVI konwencji Genewskiej? Czy to powoływanie się na paragraf i Kowencję Genewską było zasadne?

W akcie urodzenia pradziadka jest adnotacja:

Na podstawie pisma komendy powiatowej M.O. w Rybniku z dnia 10.6.54 nr. 13707/54 wymienione w niniejszym akcie imię "Laurency" (a w akcie urodzenia jest napisane Lorenz) zostało sprostowane na imię "Wawrzyniec"

Racibórz dnia 7.II.1955r.
Pieczątka: Urzednik (dalej nieczytelnie... Stanu Cywilnego?)
W.Paprotny
_____________________________________________________________

Z kolei w akcie urodzenia jego syna a mojego dziadka jako imię ojca podano: Wawrzyn

Pani z USC powiedziała, że takie zmiany w tym okresie były powszechne. Kolega, którego nazwisko rodowe brzmiało Gojowy (jak twierdzi z węgierskiego) zostało zmienione na Gajowy. Z bardziej znanych osób, reżyser, senator i poseł na sejm Kazimierz Kutz przywracał rodowe nazwisko, ze zmienionego na Kuc przez polski aparat państwowy.

Mam pytanie, czy ktoś wie o jakichś pracach naukowych, czy chociażby wzmiankach w książkach na temat spolszczania nazwisk i imion w okresie II RP i PRL? Czy akcja ta obejmowała tylko Górny Śląsk czy miała miejsce w całej Polsce? Chciałbym na ten temat dowiedzieć się czegoś więcej.
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
SofeiczOffline
Temat postu: Spolszczanie obcojęzycznych imion i nazwisk w II RP i PRL  PostWysłany: 03-03-2014 - 17:24
Sympatyk


Dołączył: 18-01-2012
Posty: 369

Status: Offline
Tu jest artykuł na ten temat
http://www.genealogiaweb.pl/genealogia- ... nym-slasku
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
lorenzOffline
Temat postu: Spolszczanie obcojęzycznych imion i nazwisk w II RP i PRL  PostWysłany: 03-03-2014 - 17:52


Dołączył: 03-03-2014
Posty: 3

Status: Offline
Bardzo dziękuję, za odpowiedź. Z artykułu wynika, że procedura odbywała się na żądanie osoby zainteresowanej. Tymczasem na mojego pradziadka z opowieści mamy zawsze mówiono Lorenz i tym imieniem posługiwał się do śmierci. Czy USC miał obowiązek zachowania podania o taką zmianę imienia albo jeśli osoba by występowała sama o taką zmianę to gdzieś zostałaby adnotacja z jego osobistym podpisem?
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
FleischerOffline
Temat postu: Spolszczanie obcojęzycznych imion i nazwisk w II RP i PRL  PostWysłany: 03-03-2014 - 19:55
Sympatyk


Dołączył: 14-08-2007
Posty: 70
Skąd: Ostrów Wielkopolski
Status: Offline
Bywały i takie zapisy:
"Pisownia nazwiska osoby, której dotyczy niniejszy akt została dostosowana do zasad pisowni polskiej na "Flajszer" przez Biuro Ewidencji Ludności i Dowodów Osobistych w Krotoszynie w roku 1953 w czasie stosowania Zarządzenia nr 72 Prezesa Rady Ministrów."

Paweł
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
piotr_nojszewskiOffline
Temat postu: Spolszczanie obcojęzycznych imion i nazwisk w II RP i PRL  PostWysłany: 03-03-2014 - 21:05
Zasłużony
Sympatyk


Dołączył: 21-04-2013
Posty: 1604
Skąd: Warszawa
Status: Offline
Nie mam pod reka linka ale też tu na forum temat zmian nazwisk w latach 50-tych był poruszany.
W praktyce zmiany dokonywano na podstawie niepublikowanego zarządzenia Rady Ministrów z wlasnej inicjatywy organów (w praktyce odbywało się to prawdopodobnie przy wydawaniu dokumentow) czyli MO.
Szanse, że w przypadku Twojego przodka odbyło sie to dobrowolnie i z jego inicjatywy sa moim zdaniem malutkie. Ale kto wie.
Imię Lorenz (czyli Laurenty, Wawrzyniec) w niemieckim też nie jest częste moim skromnym zdaniem.

Co ciekawe w uzasadnieniu do obowiązujacej obecnie ustawy o zmianie imion i nazwisk ten watek był poruszony w kontekscie bezprawnej zmiany (w ustawie jest specjalny punkt na przywrócenie nazwiska zmienionego w tym trybie).

UZUPEŁNIENIE
Oto ciekawy link odnosnie tych zmian z lat 50.

http://www.wtg-gniazdo.org/forum/viewtopic.php?p=49510

W sumie jest tu chyba wszystko na ten temat poza info, ze można te zmiany odwrócić jeśli ktoś chce.

_________________
pozdrawiam
Piotr


Ostatnio zmieniony przez piotr_nojszewski dnia 05-03-2014 - 22:08, w całości zmieniany 1 raz
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
lorenzOffline
Temat postu:   PostWysłany: 05-03-2014 - 21:38


Dołączył: 03-03-2014
Posty: 3

Status: Offline
Jeszcze raz dziękuję za odpowiedzi, nie sądziłem, że dowiem się tak wiele. Google przeszukiwałem nieskutecznie.

Jeśli chodzi o imię pradziadka to raczej wymyka się ono z prostych podziałów na polskie/niemieckie. Jednak taka już specyfika Górnego Śląska z tego okresu.
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Wyświetl posty z ostatnich:     
Skocz do:  
Wszystkie czasy w strefie CET (Europa)
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu
Zobacz poprzedni temat Wersja gotowa do druku Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości Zobacz następny temat
Powered by PNphpBB2 © 2003-2006 The PNphpBB Group
Credits
donate.jpg
Serwis Polskiego Towarzystwa Genealogicznego zawiera forum genealogiczne i bazy danych przydatne dla genealogów © 2006-2024 Polskie Towarzystwo Genealogiczne
kontakt:
Strona wygenerowana w czasie 0.265538 sekund(y)