Autor |
Wiadomość |
agac |
|
Temat postu:
Wysłany: 05-11-2010 - 12:23
|
|
Dołączył: 12-09-2007
Posty: 111
Skąd: Turek/Mińsk Mazowiecki
Status: Offline
|
|
Witam
I znowu mam wątpliwości:
imię żeńskie pisane Heva
i czy można w jakiś sposób rozróżnić w imieniu Stephanus kiedy chodzi o Stefana a kiedy o Szczepana?
Pozdrawiam
Aga Ch. |
|
|
|
|
|
Aftanas_Jerzy |
|
Temat postu:
Wysłany: 05-11-2010 - 14:28
|
|
Dołączył: 15-04-2009
Posty: 3287
Status: Offline
|
|
agac napisał:
Witam
I znowu mam wątpliwości:
imię żeńskie pisane Heva
i czy można w jakiś sposób rozróżnić w imieniu Stephanus kiedy chodzi o Stefana a kiedy o Szczepana?
Witam!
1. Heva lub Eva to dwie formy łacińskiego zapisu przyjętego z greki imienia Εΰα.Ta druga forma to wersja pod wpływem języka staroczeskiego. Stąd polskie Ewa i Jewa ,w zależności z jakiego pierwowzoru korzystano (jesli z greki to Jewa, z łaciny przez staroczeski to Ewa).
2. Stefan i Szczepan, to równorzędne polskie wersje tego samego imienia greckiego Στέφανος przyjętego do łaciny jako Stephanus. Forma Szczepan została zapożyczona z języka staroczeskiego i z czasem opanowała wiejskie środowisko, stając się samodzielnym imieniem (osobne imieniny 26.XII). |
_________________ Serdeczne pozdrowienia
Jerzy Aftanas
|
|
|
|
|
bielecki |
|
Temat postu:
Wysłany: 05-11-2010 - 16:52
|
|
Dołączył: 18-10-2007
Posty: 509
Status: Offline
|
|
agac napisał:
czy można w jakiś sposób rozróżnić w imieniu Stephanus kiedy chodzi o Stefana a kiedy o Szczepana?
Można by argumentować, że Szczepanem będzie Stephanus chrzczony w grudniu, a Stefanem ten z sierpnia. Przyjęło się Szczepanem nazywać męczennika z Dziejów Apostolskich, a Stefanem świętego króla Węgier.
Ten dublet nie ma odpowiednika w innych językach, gdzie imię obu świętych brzmi tak samo.
Powód tego podał już częściowo Jerzy, a ja dodam, że zjawisko wynika zasadniczo z nieobecności głoski "f" w średniowiecznym języku polskim, w wyniku czego wiele słów z tą głoską wtedy zapożyczonych z niemieckiego, czy łaciny ma do dziś głoskę "p" lub "b". Np. "barwa" (Farbe). To samo dotyczyło imion, przy czym ostatecznie formy bliższe oryginałowi łacińskiemu jednak się do polszczyzny "przebiły" w czasach późniejszych i nie zachował się do dziś średniowieczny "Ożep" (Józef) ani "Pabian" (Fabian). Zaś Szczepan za "Stephanus" zachował się tylko w kontekście męczennika z 26 grudnia.
Pozdrawiam,
Łukasz |
|
|
|
|
|
Kaczmarek_Aneta |
|
Temat postu:
Wysłany: 07-11-2010 - 12:13
|
|
Dołączył: 09-02-2007
Posty: 6249
Skąd: Warszawa/Piaseczno
Status: Offline
|
|
Z ostatniej indeksacji wynotowalam dosc rzadkie imiona - nie jestem pewna czy znajda sie do nich polskie odpowiedniki.
A oto lista:
Abdias
Abundantia
Euximia
Larion
Marinus
Nerius
Pantaleon
Pozdrawiam indeksiarzy
Aneta |
|
|
|
|
|
Aftanas_Jerzy |
|
Temat postu:
Wysłany: 07-11-2010 - 13:31
|
|
Dołączył: 15-04-2009
Posty: 3287
Status: Offline
|
|
Kaczmarek_Aneta napisał:
Z ostatniej indeksacji wynotowalam dosc rzadkie imiona - nie jestem pewna czy znajda sie do nich polskie odpowiedniki.
A oto lista:
Abdias
Abundantia
Euximia
Larion
Marinus
Nerius
Pantaleon
Pozdrawiam indeksiarzy
Aneta
Witam!
Podaje polskie odpowiedniki tych imion:
Abdias (łac.) - Abdiasz, Obadiasz
Abundantia - prawdopodobnie wariant żeński od Abbon (łac. Abbanus)
Euximia - rzadkie u nas imię żeńskie w brzmieniu Euximia (przykład zastosowania:.." Euximia Partichowa szlachetna" link do artykułu:
http://www.poranny.pl/apps/pbcs.dll/art ... /715163887
Przyjmuje się jako polski wariant Ksenia. Ukraińskie wersje: Aksenija, Oksana, Oksenija, Ksenija.
Larion - wersja grecka (stąd ros, ukr, bułg, rum.), z łac. wersji do j. polskiego jako Hilarion
Marinus (łac.) imię męskie - pol. Maryn, Maryniusz (odp. żeński - Maryna, z łac. Marina)
Nerius (prawidłowo łacińskie Nereus) - polskie imię męskie Nereusz
Panteleon (łac.) - polskie Panteleon (wersja ukr., ros. też Pantelejmon) |
_________________ Serdeczne pozdrowienia
Jerzy Aftanas
|
|
|
|
|
Kaczmarek_Aneta |
|
Temat postu:
Wysłany: 07-11-2010 - 14:21
|
|
Dołączył: 09-02-2007
Posty: 6249
Skąd: Warszawa/Piaseczno
Status: Offline
|
|
No tak..
Dla Jerzego nic trudnego - dziekuje bardzo!
Pozdrawiam
AK |
|
|
|
|
|
bielecki |
|
Temat postu:
Wysłany: 07-11-2010 - 14:54
|
|
Dołączył: 18-10-2007
Posty: 509
Status: Offline
|
|
j_aftanas napisał:
Podaje polskie odpowiedniki tych imion:
Abundantia - prawdopodobnie wariant żeński od Abbon (łac. Abbanus)
Nie, Abundantia to samodzielne imię po jakiejś legendarnej świętej http://en.wikipedia.org/wiki/Saint_Abundantia
Samo słowo znaczy po łacinie "obfitość".
Pozdrawiam,
Łukasz |
|
|
|
|
|
Aftanas_Jerzy |
|
Temat postu:
Wysłany: 07-11-2010 - 18:57
|
|
Dołączył: 15-04-2009
Posty: 3287
Status: Offline
|
|
quote="Kaczmarek_Aneta"]No tak..
Dla Jerzego nic trudnego - dziekuje bardzo!
[/quote]
Nie jest to tak jak piszesz, bo parę imion sprawiło mi kłopot, chociaż w ramach hobby onomastycznego zbieram różne informacje na temat imion. Potknąłem się na imieniu Abundantia. Rzeczywiście była taka święta w średniowiecznej Italii (zmarła 19 stycznia 804r w Spoletto. Zmyliło mnie identyczna nazwa alegorycznej postaci z wierzeń starożytnych (przedstawiana jako kobieta z rogiem obfitości). Napisałem "prawdopodobnie"żeńska odmiana łacińskiego Abbanusa, ale to nieprawda. Zwrócił mi na to uwagę, czujny jak zwykle, kolega Bielecki, za co mu bardzo dziękuję.
Ale pozostaje problem odpowiednika polskiego tego imienia. Może ktoś spotkał się z użyciem spolszczonej wersji? Ja dotąd nie i proponują w takim przypadku spolszczyć końcówkę łacińską -tia na cja (wg zasad wymowy), czyli Abundancja. |
_________________ Serdeczne pozdrowienia
Jerzy Aftanas
|
|
|
|
|
Aftanas_Jerzy |
|
Temat postu:
Wysłany: 07-11-2010 - 19:11
|
|
Dołączył: 15-04-2009
Posty: 3287
Status: Offline
|
|
No i znalazłem inne wyjaśnienie tego imienia Abundancja : imię żeńskie pochodzenia łacińskiego, żeński odpowiednik imienia Abundancjusz, od łac. Abundiantus, co oznacza "bujny, obfity, liczny". Patronem tego imienia jest św. Abundancjusz, zm. w Rzymie około 304 roku.
Abundancja imieniny obchodzi 16 września.: |
_________________ Serdeczne pozdrowienia
Jerzy Aftanas
|
|
|
|
|
Bartek_M |
|
Temat postu:
Wysłany: 07-11-2010 - 21:19
|
|
Dołączył: 24-03-2007
Posty: 3307
Status: Offline
|
|
Aneto, jeśli lista pochodzi z akt chrztu/urodzenia, jeszcze ciekawsze byłoby jej uzupełnienie o daty dzienne chrztu.
Abundancja - listy świętych wymieniają też kilku Abundancjuszy (jeden z nich, biskup Como we Włoszech, zwany również Abundiuszem), o szerszym zasięgu kultu niż owej Abundancji, która nie załapała się nawet na wspomnienie w rzymskim Martyrologium.
Nerius - przedostatnia sylaba krótka, stąd często spotyka się oboczność Nereus/Nerius. Stąd imię rzadziej identyfikowano ze św. Nereuszem (wspomnienie 12.V), a znacznie częściej, szczególnie od końca XVII wieku, ze św. Filipem Neri (wspomnienie 26.V). Bowiem, podobnie jak w przypadku Jana Chryzostoma czy Franciszka Ksawerego, przydomek świętego zaczął funkcjonować jako samodzielne imię. Jeśli nawet w akcie chrztu wpisywano "Philippus Nerius", to już w późniejszych dokumentach dotyczących tej osoby, ale niemal wyłącznie wśród warstw niższych, można się spodziewać tylko Neriusza bądź Nereusza. |
|
|
|
|
|
Aftanas_Jerzy |
|
Temat postu:
Wysłany: 07-11-2010 - 21:34
|
|
Dołączył: 15-04-2009
Posty: 3287
Status: Offline
|
|
No, proszę!
Bartek_M to dopiero instytucja! Gratulacje! |
_________________ Serdeczne pozdrowienia
Jerzy Aftanas
|
|
|
|
|
Bartek_M |
|
Temat postu:
Wysłany: 07-11-2010 - 21:54
|
|
Dołączył: 24-03-2007
Posty: 3307
Status: Offline
|
|
Umknęła mi kwestia oczywista, więc dla uniknięcia dwuznaczności wypowiedzi dopowiem: powszechnie Filip Neri ewoluował do "zwykłego" Filipa. Ale jeśli tylko Neriusz/Nereusz przyjął się jako imię u pewnego włościanina, to zwykle już sam, bez Filipa. |
_________________ Bartek
|
|
|
|
|
Kaczmarek_Aneta |
|
Temat postu:
Wysłany: 08-11-2010 - 09:55
|
|
Dołączył: 09-02-2007
Posty: 6249
Skąd: Warszawa/Piaseczno
Status: Offline
|
|
Witajcie
bardzo dziękuję wszystkim za zainteresowanie tematem i od razu przystępuję do uzupełnienia danych.
Imiona pochodzą z akt małżeństw warszawskiej parafii św. Krzyża.
W przypadku Neriusa, rzeczywiście występuje to imię (drugie) w połączeniu z Filipem.
Co do imienia Abundantia, pełne brzmienie imion panny młodej to Scholastyka Abundancja – pochodziła z tutejszej parafii, więc może przy okazji indeksacji urodzeń uda się tę pannę namierzyć
Pozdrawiam serdecznie
Aneta |
|
|
|
|
|
Aftanas_Jerzy |
|
Temat postu:
Wysłany: 08-11-2010 - 11:48
|
|
Dołączył: 15-04-2009
Posty: 3287
Status: Offline
|
|
Bartek_M napisał:
Umknęła mi kwestia oczywista, więc dla uniknięcia dwuznaczności wypowiedzi dopowiem: powszechnie Filip Neri ewoluował do "zwykłego" Filipa. Ale jeśli tylko Neriusz/Nereusz przyjął się jako imię u pewnego włościanina, to zwykle już sam, bez Filipa.
Po tej dyskusji na temat: Nereusz czy Neriusz? można wnioskować, że mamy do czynienia z dwoma imionami:
1. Nereusz to spolszczone imię chrześcijańskie pochodzenia greckiego Νηρεύϛ (Nereos) przejęte do łaciny jako Nereus. Kilku świętych o tym imieniu uznawanych przez kościoły chrześcijańskie (w tym prawosławne) stało się patronami imion nadawanych w licznych wersjach narodowych ( ros., bułg.- Нерей, ukr., biał.- Нерий, czeski - Neri, lit.- Nerijus, rum.- Nereu; wł, por., hiszp.- Nereo, fr.- Nérée),
2. Począwszy od połowy XVII wieku, po beatyfikacji włoskiego świętego Filippo Romolo Neri znanego jako św. Philippus Nerius, część pochodna od nazwiska stała się składową podwójnego imienia, które przez pomyłkę zamiast Neriusz przybrało postać Nereusz (jak w przypadku 1). To imię nadawano tylko w kościele katolickim z tym, że z czasem następowała błędna ewaluacja formy: od Filip Neriusz do Filipa Nereusza, albo samodzilnie obie części imienia.
A swoją drogą to racja o przydatności wiedzy o dniach kalendarzowych chrztu przy każdym nadawaniu imienia.
Wczoraj o godz 13:51 zmodyfikowano odpowiednio stronę w wikopedii
http://pl.wikipedia.org/wiki/Nereusz |
_________________ Serdeczne pozdrowienia
Jerzy Aftanas
|
|
|
|
|
Aftanas_Jerzy |
|
Temat postu:
Wysłany: 08-11-2010 - 15:15
|
|
Dołączył: 15-04-2009
Posty: 3287
Status: Offline
|
|
Witam!
Jeszcze o imionach dodatkowych:
Co najmniej od XVI wieku we Włoszech powstała tradycja nazywania dzieci imionami przodków:
Pierwszy syn dostaje imię dziadka ze strony ojca
Pierwsza córka otrzymuje imię babki ze strony ojca
Drugi syn dostaje imię dziadka ze strony matki
Druga córka otrzymywała imię babki ze strony ojca.
Pozostałe dzieci otrzymywały imiona rodziców, lub najbliższych niezamężnych, nieżonatych lub nie żyjących stryjków, wujków i ciotek. Z powodu tego zwyczaju, takie same imiona powtarzają się w rodzinach włoskich z pokolenia na pokolenie. Pojawiła się więc potrzeba nadawania jeszcze jednego imienia, aby ułatwić identyfikacją (Sobór Trydencki w 1564 r nakazał rejestracją wszystkich wiernych parafii z imienia i nazwiska). Stałe nazwiska już w XIV w. posiadali prawie wszyscy Włosi. |
_________________ Serdeczne pozdrowienia
Jerzy Aftanas
|
|
|
|
|
|