Serwis Polskiego Towarzystwa Genealogicznego

flag-pol flag-eng home login logout Forum Fotoalbum Geneszukacz Parafie Geneteka Metryki Deklaracja Legiony Straty
piątek, 19 kwietnia 2024

longpixel


Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu
Zobacz poprzedni temat Wersja gotowa do druku Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości Zobacz następny temat
Autor Wiadomość
Fronczak_WaldemarOffline
Temat postu: Etymologia na żywo, jak powstało nazwisko..  PostWysłany: 04-03-2008 - 00:18
Członek PTG


Dołączył: 28-06-2006
Posty: 676
Skąd: Łódź
Status: Offline
Przeglądając księgi jednej parafii, natrafiłem na zapis, który wskazuje, że w tym właśnie czasie powstało nazwisko.
Otóż w księdze ślubów z 1786 roku, obok zapisu dotyczącego zawarcia związku małżeńskiego przez Piotra Prymasika z Marianną Brylanką, wklejona była kartka z zeznaniem świadków, którzy potwierdzali, że ów Prymasik jest stanu bezżennego.
W zeznaniu opisano skąd się wywodzi i jakie były jego kolejne miejsca zamieszkania oraz zajęcia.
"Z Parcic wyszedł młodzianem bezżennym wspomniany Piotr do Dóbr Przygodzkich JO Xcia Radziwiłła. by tam służyć lat dwa. Ztamtąd do Nieborowa dostawszy się lat dwa bawił się. Potym przy ogrodzie Prymasowskim Skierniewickim lat pół szósta, a pół tera w Łyszkowskim ogrodzie parafii Pszczonowskiej, wszędzie w stanie bezżennym Go zaświadczam."
Z tego fragmentu notatki widać, że nazwisko zostało mu nadane od przezwiska Prymasik, jako, że był zatrudniony w dobrach prymasowskich.
Czytając uważnie księgi, dość często można trafić na takie właśnie momenty tworzenia się nazwiska.
Pozdrawiam serdecznie
Waldemar Fronczak
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Christian_OrpelOffline
Temat postu:   PostWysłany: 04-03-2008 - 01:24
Sympatyk


Dołączył: 28-08-2006
Posty: 739
Skąd: HENIN-BEAUMONT , Francja
Status: Offline
Bardzo ciekawy, cenny przyklad ! Nie tylko zreszta dokladnych okolicznosci powstania nazwiska (jeszcze zwyczajowego) , ale i mobilnosci zawodowej (i geograficznej) mlodzian ...

Takie odkrycia powinne byc zgromadzone gdzies ... a nie tylko podane lub porzucone na forumie (to oczywiscie nie krytyka...) . Czy mozna sie dowiedziec, z ktorej parafii ten zapis (jezeli nie jakis sekret rodzinny ) ?

Pozdrawiam !
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość Odwiedź stronę autora  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Fronczak_WaldemarOffline
Temat postu:   PostWysłany: 04-03-2008 - 01:35
Członek PTG


Dołączył: 28-06-2006
Posty: 676
Skąd: Łódź
Status: Offline
Witaj Chrystianie!
Oczywiście, że nie tajemnica. To parafia bratoszewicka, a młody przywędrował z parafii wieruszowskiej w diecezji wrocławskiej.
Co ciekawe, dzisiaj osób noszących to nazwisko jest jedynie 9 i mieszkają w okolicach Warszawy.
Zbieram od lat takie przypadki. Być może powstanie z tego odrębna praca o charakterze przyczynkarskim do etymologii nazwisk. Dość często przy systematycznej lekturze źródeł (nie tylko ksiąg metrykalnych), można natrafić na zjawisko powstawania lub przekształcania się nazwiska.
W taki sposób mam udokumentowane powstanie na terenie Księstwa Łowickiego nazwiska Figiel (wcześniej Figielek). Pierwotnie rodzina nazywała się Kaźmierkowicz z przydomkiem Figiel. W pewnym momencie zarzucono podawania wersji Kaźmierkowicz vulgo Figiel, na rzecz samego przydomka, który przejął funkcję nazwiska.
Jeden z przykładów opiszę osobno, bo jest niezmiernie ciekawy i dotyczy zawiłości etymologii współczesnego nazwiska Nogalski.
Pozdrawiam serdecznie
Waldemar Fronczak
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Fronczak_WaldemarOffline
Temat postu:   PostWysłany: 04-03-2008 - 02:04
Członek PTG


Dołączył: 28-06-2006
Posty: 676
Skąd: Łódź
Status: Offline
Słowo się rzekło, kobyłka u płota Smile
Tak więc kilka słów o nazwisku Nogalski, które nosiła moja prababka.
Nie podam tu jednak cytatów z ksiąg, bo niestety rozmiar informacji zazwyczaj odstrasza od czytania.
Otóż w moim wywodzie mam nazwisko Nogalski. W tej formie występuje współcześnie i tak też wyglądało w XIX wieku.
Gdy spojrzymy na etymologię tego nazwiska, to jest ona oczywista. Wywodzi się od "nogi". Potwierdza to również słownik profesora Rymuta.
Na takiej wiedzy bym poprzestał, gdyby nie dalsze poszukiwania. Otóż cofając się o kolejne 100 lat zobaczyłem, że nazwisko miało nieco inną formę: Nogayski, a wcześniej Nagayski. Przy obu tych formach wersja etymologii "nożnej" jest poprawna, ale wystarczyło kolejnych 50 lat i znalazłem najwcześniejszą formę, która już była zupełnie inna: NAGASKI.
Pisownia osiemnastowieczna nie rozgraniczała końcówek -wski i -ski. W wymowie nie było żadnej różnicy.
Nazwisko zaczynało przypominać formę odmiejscową. Należało poszukać więc miejscowości z rdzeniem NAGAW. Długo nie musiałem szukać. W odległości 8 kilometrów od miejsca występowania tej rodziny, leży wieś Nagawki. Tak więc uzyskałem odpowiedź, od czego urobiono to nazwisko.
Wystarczyło 200 lat aby z nazwiska odmiejscowego Nagaski powstało nazwisko odrzeczownikowe Nogalski.
Gdybym ograniczał się do wiedzy czerpanej z najlepszych nawet opracowań onomastycznych, to moja wiedza o nazwisku była by bardzo skromna i fałszywa. Najważniejsze jednak, ze poznałem skad ta rodzina się wywodzi.
Dodam dla pełnej jasności, ze pozostałe nazwiska Nogalski, powstały zapewne w sposób opisany przez profesora Rymuta. Tu jednak miałem do czynienia z przekształceniem starego nazwiska odmiejscowego i upodobnieniem go do pospolitego nazwiska odrzeczownikowego.
Pozdrawiam serdecznie
Waldemar Fronczak
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Christian_OrpelOffline
Temat postu:   PostWysłany: 04-03-2008 - 14:09
Sympatyk


Dołączył: 28-08-2006
Posty: 739
Skąd: HENIN-BEAUMONT , Francja
Status: Offline
Pouczajacy przyklad ! Troche podobny, ale odwrotnie .... W Dobrzycy byl rod Rogowskich .... pochodzacych od przodka zwanego Babiroga ....

Pozdrawiam serdecznie
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość Odwiedź stronę autora  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Wyświetl posty z ostatnich:     
Skocz do:  
Wszystkie czasy w strefie GMT - 12 Godzin
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu
Zobacz poprzedni temat Wersja gotowa do druku Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości Zobacz następny temat
Powered by PNphpBB2 © 2003-2006 The PNphpBB Group
Credits
donate.jpg
Serwis Polskiego Towarzystwa Genealogicznego zawiera forum genealogiczne i bazy danych przydatne dla genealogów © 2006-2024 Polskie Towarzystwo Genealogiczne
kontakt:
Strona wygenerowana w czasie 1.563683 sekund(y)