|
|
|
|
| Autor |
Wiadomość |
Świerniak_Kazimierz |
|
Temat postu:
 Wysłany: 22-06-2014 - 07:47
|
|
Dołączył: 20-01-2007
Posty: 446
Skąd: Szczecin
Status: Offline
|
|
[quote="historyk1920"]Witam
MIAŁSZYGROSZ- od miałki sypki, drobny, w staropolszczyźnie miały płytki, niegłęboki.
Bardzo dziękuje |
|
|
| |
|
|
|
 |
|
Wladyslaw_Moskal |
|
|
Temat postu: m
Wysłany: 13-10-2016 - 06:51
|
|
Dołączył: 25-04-2008
Posty: 1571
Status: Offline
|
|
Pochodzenie nazwiska Moskal.
Pierwsze etymologiczne wskazowki o pochodzeniu nazwiska Moskal uzyskalem okolo 1962 roku od starszej biblotekarki w Biblotece Jagiellonskiej, ktora mocno podkreslila zwiazek nazwiska Moskal z "moskalem" - nazwa placka z maki owsianej, wypiekanego przez podhalanskich gorali, do dzis znanego jako "moskal" = przysmak zakopianski.
Slownikowe, pozniejsze powiazania nazwiska z przezwiskami dla rosyjskich zoldakow = "moskali", ich zarlocznoscia i innymi przywarami, nie maja etymologicznej wartosci. Nalezy wspomniec, ze Adam Mickiewicz uzywa takze slowa "Moskwicin" dla swoich rosyjskich przyjaciol.
Nazwisko Moskal powstalo juz przed 1389, skoro zostalo wzmiankowane pod ta data jako "Moskal de Strogoborzicz" [= Moskal ze Strogoborzicz] w "Slowniku staropolskich nazw osobowych" opracowanym pod redakcja W. Taszyckiego w 1971.
Niezwykle pomocnym w dalszych moich rozwazanich o nazwisku Moskal, jest "Słownik nazwisk używanych w Polsce na początku XXI wieku", opracowany na podstawie wszystkich nazwisk wg systemu PESEL z 2002 i wydany na CD przez prof. K. Rymuta w 2005. Chyba prawa autorskie zostaly sprzedane po smierci profesora i wykorzystane na stronie moikrewni.pl - zobacz wspolczesne rozmieszczenie nazwiska Moskal w Polsce;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/moskal.html
Potwierdzilo sie stwierdzenie biblotekarki z Bibloteki Jagiellonskiej, ze polowa jej krewnych o nazwisku Moskal pochodzi z okolic Krakowa i ze tutaj mieszkali od stuleci.
Niezwykle istotna okazuje sie informacja, ze pierwszy odnotowany Moskal pochodzil ze "Strogoborzicz", obecnie to wies Stręgoborzyce,pow. krakowski, gmina Igołomia-Wawrzeńczyce. A Igolomia slynie z zabytkow archeologicznych; na tym terenie odkryto dymarki do wytapiania zelaza pochodzace z I-II wieku naszej ery. Ówcześni kowale-hutnicy byli zapewne rzemieślnikami zawodowymi.
W Igolomi/Zofipolu i w Wawrzeńczycach odkryto ślady Celtów. Przybyli do Małopolski w celach pokojowych, reprezentowali wysoki poziom cywilizacji. Dzięki nim miejscowa ludność zaznajomiła się z szeregiem zdobyczy i udoskonaleń technicznych w zakresie wytwórczości rzemieślniczej (kowalstwo, hutnictwo, kołodziejstwo, bednarstwo, garncarstwo) oraz rolnictwa.
Skoro nazwisko Moskal przetrwalo w okolicy wiecej niz 600 lat, moze bylo uzywane juz ... 1000 lat wczesniej i nalezalo do przybylych tutaj Celtow ?
Zatem nazwisko nie pochodzi od placka, tylko placek zostal nazwany "moskalem",bo piekli go Celtowie/Moskale na goracej dymarce lub piecu garncarskim.
Drugie skupienie nazwiska Moskal wystepuje w rejonie Kielc i tutaj tez mamy slynne "swietokrzyskie dymarki" gdzie rozwoj wytopu żelaza, przypada na okres od I do III wieku nowej ery. Przypuszcza sie, ze świętokrzyscy hutnicy przynajmniej w I w. n.e. należeli do związku plemion lugijskich. Próby wiązania ich z Kotynami, ludem celtyckim , są mało prawdopodobne. Kotynowie zamieszkiwali na południe od ziem polskich, najprawdopodobniej na terenie obecnej Słowacji a osady kultury puchowskiej znane są też z południowej części Polski, zobacz;
http://dymarki.com/pl/strona-glowna/bad ... -i-kowale.
Trzecie skupisko nazwiska Moskal wystepuje w okolicach Dolnego Sanu. Tutaj tez istnieja dwie osady o nazwie Moskale. Jedna obecnie jako osiedle Moskale wchodzi w sklad miasta Nisko, druga osada tez o nazwie Moskale lezy na terenie gminy Pysznica i jest pozostaloscia rudnicy/kuzni nad rzeka Bukowa i z ta rudnica zwiazani byli moi przodkowie.
Wg ksiazki ks.W.Gaja-Piotrowskiego "Zanim powstala Stalowa Wola" 2000, w Nisku na Skrzynskiej Gorze archeolodzy znalezli dowody, ze w dymarkach wytapiano tu zelazo z rudy darniowej. Nie dziwi mnie zatem, ze we wsi krolewskiej Nisko wg "Rewizji spustoszenia od wojsk i ludzi pod Sandomierzem zgromadzonych w roku 1606 spisanej", prof.J. Muszynska, 2007, trzech kmieci; Marcin Moskal oraz Jan i Jozef Moskal skarzy sie na zniszczenia dobytku, poniesione w czasie rokoszu Zebrzydowskiego.
Takze ks. W. Gaj-Piotrowski przetlumaczyl przywilej z 1515 r.nadania praw do rudnicy w Jastkowicach nie znanemu z nazwiska rudnikowi Piotrowi;
"Swiety Majestat Krolewski [= Zygmunt Stary] powierza rudnikowi Piotrow urzadzenie rudnicy we wsi Jaszkowice w Ziemi Sandomierskiej, ktoremu zapisuje 100 grzywien."
W przywileju nadmienia sie, ze Piotr wlozyl wiele trudu "w budowe nowej dymiarni zwanej tez minera lub ruda, budujac wczesniej mlyn na rzece Branwia" [obecnie Bukowa].
Z przywileju wynika, ze wczesniej istnialy tu dymiarnie, a Piotr posiadal wiedze wystarczajaca na prowadzenie rudnicy, mlyna i kuznicy, w ktorej pozniej wyprodukowano zelazne klamry do pierwszego mostu na Wisle w Warszawie. Obecnie na terenie bylej rudnicy istnieje osada Moskale, a po drugiej stronie rzeki Bukowa, osada Ruda Jastkowska.
Wracajmy do Celtow.
Celtowie przekraczali falami Karpaty kierujac sie na obecne tereny Polski, w zaleznosci od rozwoju sytuacji po stronie poludniowej Karpat, te wedrowki mialy charakter pokojowy nie wojenny. Prof. S.Czopek wyraznie podkresla zmienny, ale pokojowy charakter osadnictwa sledzony archeologicznie w dolinie Dolnego Sanu w ksiazce "Cmentarzysko cialopalne z przelomu epok brazu i zelaza w Pysznicy", 1999.
Grzegorz Niedzielski w ksiazce "Sandomierz mityczny", 2012 pisze;
"Przemieszczanie się ludności celtyckiej na ziemie polskie miało związek między innymi z poszukiwaniem surowców, zwłaszcza rud żelaza. Występowały one obficie w Zagłębiu Staropolskim w Górach Świętokrzyskich, a położona w ich wschodnim paśmie Łysa Góra mogła stanowić ważne centrum kultowe, analogiczne do Ślęży. Biorąc pod uwagę kierunki migracji Celtów do Małopolski, z rejonu Moraw, przybysze ci należeć mogli do plemienia Kotynów".
G.Niedzielski przytacza wyniki badan, wskazujace ze odejscie Celtow z terenow Polski okolo IV wieku nowej ery nie bylo calkowite, bo pozostale okolo 40 % miejscowej ludnosci, asymilowalo sie z naplywajacymi Slowianami. Slowianie wbrew opiniom, nie zastali tutaj pustek osadniczych, ziemie te byly zasiedlone.
Jest wiele interesujacych informacji internetowych negujacych niemieckie dane o Celtach. Plemie Kotynow-Cotini, jak juz wspomnial Tacyt, nie uzywalo jezyka germanskiego, a jezyka galijsko-slowianskiego. Dlatego plemie Kotynow na poludnie od Karpat jest zwane "plemieniem slowianskich gornikow i kowali".
O ile wplywy celtyckiej kultury puchowskiej zwanej tez kultura archeologiczna epoki żelaza (300 p.n.e – 180 n.e. wiaze sie w Polsce z migracja Celtow z Moraw do zachodniej Malopolski [rejon Krakowa], to wplyw celtyckich migracji i rozwoju hutnictwa zelaza w nastepnych wiekach mozna wiazac z naplywem Kotynow [unikajacych niewolnictwa] poprzez Przelecz Dukielska do wschodniej czesci Malopolski [Dolny San + Zaglebie Staropolskie]. Rozmieszczenie nazwisk Moskal i Moskalik jednoznacznie wskazuje jak przebiegaly drogi migracji Celtow na tereny obecnej Polski.
Zobacz tez mape wystepowania Kotynow - Cotini Celtic tribe;
https://en.wikipedia.org/wiki/Gotini#/m ... re_125.png
Wg G. Niedzielskiego pozostałości po Celtach odnaleźć można w nazewnictwie geograficznym. Nazwa Sanu, jest najwyraźniej pochodzenia celtyckiego, oznaczając po prostu „rzekę“.
Podobny źródłosłów, od galijskiego "san", mają Shannon (irl. Siannon), Saona i Sein.
Wg mnie mozna znalezc tez nazwy osobowe=obecne polskie nazwiska ze zrodloslowami celtycko[=galijsko]-angielskimi poniewaz Irlandia do okolo roku 1000 n.e. byla celtycka.
Ze zdumieniem dowiedzialem sie ze starymi nazwiskami angielskimi sa nazwiska Marshall, Marschall, Marscall, Ma(r)skell, Maskall, Mascal, Mascall, Maskill i podobne, prawdopodobnie wywodzace sie of slow "marah"= kon, kobyla i "scalc"= sluzacy czyli - sluzacy obslugujacy konie, obecnie "marshal".
Zapis Mascal, Maskall, Maskill zasugerowal mi, ze chyba mozna dowiazac stare angielskie slowa do etymolgii nazwiska Moskal, bo obecna sugestia angielska daleko odbiega od mojej wiedzy o moim nazwisku Moskal.
I okazalo sie, ze poloczenie dwu slow angielskich "more"= wiecej i "skill"= umiejetnosc,doswiadczenie, znawstwo, przy czym slowo "more" wymawiane jako "mo'", czyli "mo" z zanikowym "r" + "skil", daje dwuczlonowe slowo "moskil".
To slowo jest juz bardzo bliskie do celtycko-polskiego nazwiska Moskal oznaczjacego czlowieka wielce doswiadczonego, oczywiscie, kiedys w wytopie zelaza i kowalstwie.
Przypomina to polskie slowo "wielebny" stworzone ze slow "wielce" i "lubiany". Zwyczajem celtycko-slowianskim, dwuczlonowe imiona w wiekszosci juz slowianskie nadawano dzieciom, bo mialy im zapewnic pomyslnosc kiedy dorosna.
Od Kotynskiej nazwy narzedzia hutniczego powstalo nazwisko Kuziora. Prof. K.Rymut na str. 444 swojego "Slownika.." wymienia nazwisko Kosior, odnotowane w 1204 r., pochodzace od staropolskiej [???] nazwy "kosior" = pogrzebacz.
Od nazwiska Kuziora powstala osada Kuziory lezaca obok osady Moskale..
Takze wg K.Rymuta, str. 453 "Slownika.." od "gwarowego slowa kozior"[???] = dlugi noz, pochodzi nazwisko Kozior. Nazwisko to, jako wystepujace w okolicy dymarek swietokrzyskich ja bym wiazal z dlugim celtyckim mieczem [!!!] wywolujacym przerazenie wsrod legionistow rzymskich.
Nazwiska Kuta, Kata [gwarowo jako "Kota"] to chyba nazwiska kowali z plemienia Kotynow. Nie bylo zadnych uczelni katowskich w Puszczy Sandomierskiej, aby nazwisko Kata wiazac z tym zawodem. Zobacz wystepowanie tych nazwisk na mapie "moikrewni".
Bede wdzieczny Zbigniewowi Gawronskiemu i innymi za uwagi i sugestie - z gory dziekuje.
Wladyslaw |
Ostatnio zmieniony przez Wladyslaw_Moskal dnia 16-10-2016 - 03:49, w całości zmieniany 2 razy
|
| |
|
|
|
|
|
Gawroński_Zbigniew |
|
|
Temat postu:
Wysłany: 13-10-2016 - 07:31
|
|
Dołączył: 16-06-2015
Posty: 2694
Status: Offline
|
|
Rosyjskie indeksy podają następujące nazwiska Moskal-opodobne :
Москал
Москалв
Москалва
Москалвапастухова
Москалев
Москалёв
Москалёва
Москалеваантам
Москалевабелялетди
Москалевавознесенская
Москалевагуйда
Москалёваелиза
Москалеважукова
Москалеваиалек
Москалёвамартыны
Москалеванеприни
Москалеваовчинни
Москалёвапастухова
Москалеваполищук
Москалевасузда
Москалёвачетве
Москалеващипкова
Москалеваюнаева
Москалевзаслуженн
Москалевич
Москалевичостр
Москалевская
Москалевский
Москалёвы
Москалейчик
Москалейчиков
Москалекно
Москаленк
Москаленко
Москаленкоалек
Москаленкобороду
Москаленкобы
Москаленков
Москаленковоронин
Москаленкодедова
Москаленкодеревянко
Москаленкозверева
Москаленкокали
Москаленкокирли
Москаленкоколоскова
Москаленколуфер
Москаленконайде
Москаленконынегад
Москаленкоогор
Москаленкопанфи
Москаленкосерги
Москаленкотрушки
Москаленкошкон
Москалено
Москаленок
Москалёнок
Москалёнокстаров
Москаленский
Москалец
Москалець
Москалик
Москаликова
Москалнок
Москалу
Москалык
Москаль
Москальков
Москалькова
Москальнов
Москальова
Москальонов
Москальонова
Москальская
Москальскаяки
Москальский
Москальцов
Москальцовасереб
Москальцовашум
Москальченко
Москальченкошемейко
Москальчук
Москальчукова
Москальчукшиндина
Москальчукщерб
Москалюк
Москалянова
Generalnie - jak przeglądam - korzenie znaczenia słowa wg Rosjan tkwią w ukraińskim, małoruskim i białoruskim słowie "moskal" = żołnierz rosyjskiej armii. Ewentualnie od czasownika москалить = oszukiwać w handlu. Nazwisko w tym znaczeniu pojawiło się dopiero od połowy 17 wieku. Rozpowszechnienie nazwiska w rosyjskich i sąsiedzkich przysłowiach w znaczeniu treściowym oszusta potwierdza to jego lokalny charakter przesunięty o kilkaset kilometrów na Wschód.
Pana wywód jest zdumiewający. Jeśli nawiąże pan ciągłość historyczną to z pewnością wielce prawdopodobny.
Wnioski. To dwa zupełnie rożne znaczeniowa rdzenie znaczeniowe. wszystko wskazuje na to, że obydwa prawdziwe.
Pozdrawiam pięknie. |
_________________
Zbigniew
|
| |
|
|
|
|
|
ROMAN_B |
|
|
Temat postu: Moskal - rozważania na temat pochodzenia nazwiska.
Wysłany: 14-10-2016 - 02:08
|
|
Dołączył: 08-01-2012
Posty: 1231
Status: Offline
|
|
Dzień Dobry.
Panie Władysławie poniżej zamieszczam to co udało mi się wyszukać, odnaleźć na temat pochodzenia określenia lub/i nazwiska Moskal oraz moje spojrzenie [ robocze hipotezy ] na ewentualne pochodzenie tej nazwy osobowej.
Na portalu:
1. Niezależna.pl w dniu 26.04.2014 roku został zamieszczony artykuł Jarosława Marka Rymkiewicza pt. Trochę podstawowych wiadomości o moskalach [ źródło – Gazeta Polska ]. Tu jest link do tego artykułu. Przeczyta Pan co autor napisał o pochodzeniu nazwiska Moskal:
http://niezalezna.pl/54533-troche-podst ... -moskalach
2. Portal Genealogów Lubelszczyzna znajduje się opracowanie Zenona Baranowskiego pt. Rodziny Janowskie na przestrzeni wieków. W opracowaniu tym odnajdzie Pan informacje o osobach o nazwisku Moskal oraz krótką etymologie nazwiska Moskal. Tu jest link do tego opracowania:
http://pomoce.lubgens.eu/articles.php?article_id=27
3. Genealogia Stankiewicze z przyjaciółmi znajdują się opracowania dotyczące etymologii nazwisk, które opracowała Pani Ewa Szczodruch na podstawie różnych źródeł. Znajdzie tam Pan opracowanie poświęcone nazwisku Moskwa oraz Moskal. Poniżej linki do tych odpowiednich opracowań:
http://www.stankiewicze.com/index.php?kat=44&sub=864
http://www.stankiewicze.com/index.php?kat=44&sub=814
Na Wikipedii znajduje się bardzo obszerne opracowanie pt. Moskal ( określenie ). Jest to dość sporych rozmiarów opracowanie, w którym autor zebrał chyba wszystkie informacje o mianie Moskal. Tu jest link:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Moskal_(okre%C5%9Blenie)
https://pl.wikipedia.org/wiki/Moskal_(nazwisko)
Zofia Kowalik – Kaleta, Leonarda Dacewicz, Beata Raszewska – Żurek: Słownik Najstarszych Nazwisk Polskich – Pochodzenie Językowe Nazwisk Omówionych W Historii Nazwisk Polskich Tom I; Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy ( SOW ) Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk; Warszawa 2007, strona 100 wymienia takie nazwy osobowe:
„MOSKAL < Moskal, Moskwicin ‘Rossyanin’ L, por. Moskwav — 1389, odetn., s. 290.
MOSKWA < Moskwa, por. ‘Populi Sarmatici, Moskwa’ Mącz, Mości uel Moscouitaem Mącz, coli. Moskwa Moskale L, Moskal, Moskwicin ‘Rossyanin’ L 1420, odetn., s. 293.
MOSKWITA < Moskwa^, także n.m. Moskwa, miasto, Rosja 1500, odm., s. 58, także odetn., s. 295.”.
Panie Władysławie, powyżej zamieszczone linki do stron internetowych, które zawierają znaną dziś wiedzę o możliwym pochodzeniu określenia i nazwiska Moskal. Na wyszczególnionych przeze mnie stronach internetowych odnajdzie Pan też liczne źródła, na które powołują się autorzy tych opracowań, w tym i opracowania naukowe. W sieci są też i inne strony na których znajdują się informacje o pochodzeniu miana Moskal. Strony te w zasadzie powielają informacje. W powyższym wykazie nie zamieściłem linków do stron, na których Pan wypowiadał się na temat etymologii nazwiska Moskal oraz tych, w których powoływano się na Pana opracowanie mówiące o pochodzeniu nazwiska Moskal.
W informacjach, które znajdują się w powyżej przywołanych przeze mnie linkach, miano Moskal oznacza lub/i pochodzi od :
• nazwy miasta lub rzeki Moskwa,
• dawne i pogardliwe określenie Rosjanina,
• tyle co Rosjanin,
• dawniej mieszkaniec Moskwy i Wielkiego Księstwa Moskiewskiego,
• żołnierz, żołdak [ odnoszące się do żołnierza dawne imperium Rosyjskiego ],
• żarłok,
• rodzaj placka o upieczonego z mąki, np. mąki owsianej, lipowej lub zakwaszonego ciasta ale też z samych ziemniaków – nazwa placka Moskol. Moskole były i są bardzo popularne na Podhalu.
• gatunek, pewien rodzaj pigułki,
• gatunek ryby,
• wędzona ryba,
• od miejscowości fińskiej, wymienionej po raz pierwszy w roku 1147,
• od polskiej nazwy miejscowej Moskole wymienionej już w roku 1388 [ w ziemi łęczyckiej, dziś Moskule i Moskuliki ],
• słowiańskiego rdzenia mosk-, mozg-, oznaczającego ‘miejsce mokre, bagniste’.
Panie Władysławie profesor Kazimierz Rymut mówił: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Dodam od siebie, że nawet takich genez może być znacznie więcej ponieważ w różnym czasie i miejscu niektóre apelatywy, od których powstawały przezwiska, przydomki, (proto)nazwiska miały różne znaczenia i tylko osoby nazwane, nazywające [ i ich bliscy ] w konkretny sposób daną osobę wiedziały od czego takie przezwisko powstało.
Moim zdaniem nazwisko Moskal pochodzi od przezwiska [ protonazwiska ] Moskal, które wywodzić można od wyrazu pospolitego moskal. Tak więc należy tylko ustalić co może znaczyć apelatyw moskal?
Zacznę może od tego jak tworzono przezwiska i tworzy się przezwiska. Przezwiska powstawały od cech fizycznych, psychicznych lub też od charakteru. Tworzono je od podobieństwa do zwierząt, roślin. Powstawały też od pełnionego urzędu, stanowiska, zawodu, wykonywanej czynności albo od miejsca zamieszkania, nazw hydrograficznych i terenowych lub od pochodzenia etnicznego itd. Powstawały i powstają też innego rodzaju przezwiska, które tworzone są od różnych kontekstów, przekręconych słów, nazw czy imion oraz różnych powiedzonek [ twory metaforyczne i metonimiczne ( zamiennia ) – figura retoryczna mająca na celu zastąpienie nazwy jakiegoś przedmiotu lub zjawiska nazwą innego, pozostającego z nim w uchwytnej zależności ]. Tego rodzaju przezwiska po wielu latach są bardzo trudne do rozkodowania. W zasadzie tylko historyczna wiedza o osobie i jej rodzinie może i to pod dużym znakiem zapytania doprowadzić do ustalenia znaczenia takiego przezwiska. W przezwiskach zachowały się stare słowa [ wyrazy ], które obecnie są nieużywane albo zapomniane. Odszukanie ich znaczenia w różnym czasie i miejscu może doprowadzić do ustalenia przybliżonego znaczenia takiego przezwiska. Ważne jest też to aby wiedzieć z jakiego języka pochodzi dane słowo bo w różnych językach tak samo zapisywany wyraz [ taki sam zapis graficzny ] może mieć podobne znaczenie lub wręcz różne.
Zatem, może analiza słowotwórcza przezwiska Moskal pozwoli nam w ustaleniu przybliżonego znaczenia tego miana? Analiza słowotwórcza wyrazu polega na wytypowaniu trzonu słowotwórczego i przyrostka. Podzielne słowotwórczo są tylko wyrazy pochodne. Fundament słowotwórczy równy jest tematowi fleksyjnemu. Każdy wyraz pochodny składa się z podstawy słowotwórczej i sufiksu. Podstawa słowotwórcza to część wyrazu pochodnego, przejęta z wyrazu podstawowego. Jest bazą do utworzenia wyrazu o nowym znaczeniu. Za pomocą formantu tworzymy, czyli formujemy nowy wyraz. Wyraz podstawowy to wyraz od którego urabia się wyraz pochodny o nowym znaczeniu. Tak więc wiemy od czego i jak powstają wyrazy pochodne. Sufiksy decydują o znaczeniu wyrazu pochodnego. Niektóre przyrostki słowotwórcze wyspecjalizowały się w tworzeniu pewnych kategorii znaczeniowych. A jak to wszystko ma się do nazwy Moskal? Według mnie miano to jest wyrazem pochodnym ponieważ można go podzielić w następujący sposób: Mosk+al = Moskal. Gdzie Mosk– to trzon słowotwórczy a –al to format słowotwórczy. Przyrostek –al jest staropolskim formatem złożonym i wywodzi się od sufiksu –l. Cząstka –l w języku ogólnopolskim tworzyła i tworzy nazwy ekspresywne, zgrubiałe o ujemnym zabarwieniu uczuciowym, w gwarach był to bardzo produktywny sufiks. Zgrubienia [ augumentatiwy ] służą do podkreślenia wielkości, wyeksponowania negatywnego stosunku, ironii, pogardy, niechęci. Słowa zgrubiałe wyrażają też żartobliwe, poufałe nastawienie mówiącego do przedmiotu wypowiedzi. Wniosek jaki się nasuwa jest taki, że wyrazy zgrubiałe są ekspresywne i wyolbrzymiają znaczenie wyrazu podstawowego. Są one nacechowane ujemnie lub pozytywnie. Zatem nazwa Moskal jest mianem zgrubiałym nacechowanym ujemnie lub pozytywnie. Wróćmy na chwilę do złożonego przyrostka –al. Sufiks ten obok innych formatów tworzył nazwy osobowe osób pozostających w pewnym określonym stosunku do przedmiotu wyrażonego przez morfem leksykalny [ rdzeń ]. Tak więc sufiks –al, na przykład tworzył od rzeczowników takie wyrazy jak: drwal : drwa, drągal : drąg, nosal : nos, rogal : róg, synal : syn, wąsal : wąs. Przyrostek ten wyróżnia się z grupy wspomnianych formatów tym, że posiada znaczenie poboczne: powiększające, zgrubiałe. Zatem tworzy on rzeczowniki zgrubiałe.
Analiza znaczeniowa sufiksu –al [–l– ] mówi nam co nieco o nazwie osobowej Moskal. Miano Moskal to rzeczownik zgrubiały, który jest nazwą osobową osoby, która pozostaje w pewnym określonym stosunku do przedmiotu wyrażonego przez morfem leksykalny [ rdzeń ] Mosk–.
Zatem, pozostaje tylko ustalić co może znaczyć rdzeń [ temat nazwy osobowej ] Mosk–?
Jak wspomniałem powyżej w przezwiskach zachowały się stare słowa [ wyrazy ], które obecnie są nieużywane albo zapomniane. Odszukanie ich znaczenia w różnym czasie i miejscu może doprowadzić do ustalenia przybliżonego znaczenia takiego przezwiska. Ważne jest też to aby wiedzieć z jakiego języka pochodzi dane słowo bo w różnych językach tak samo zapisywany wyraz może mieć podobne znaczenie lub wręcz różne. W nazwie osobowej Moskal, moim zdaniem, takim zapomnianym słowem [ wyrazem ] jest mosk.
W języku słowiańskim istniał rdzeń mosk– / mozg– o znaczeniu ‘miejsce mokre, bagniste; wąski i mokry; błoto, wilgoć, szarość, grząski, lepki lub wilgotny’. Choć niektórzy Rosyjscy językoznawcy uważają, że słowo mosk jest staroruskiego pochodzenia i znaczy tyle co wąski i mokry, błoto, wilgoć, szarość. W średniowiecznej Polsce była wieś o nazwie Moskole, która była wymieniona już w roku 1388 [ w ziemi łęczyckiej ] – dziś to przedmieście Łodzi [ Moskule ]. Na całym tym obszarze w zamierzchłych czasach były lasy, bory, bagna, niziny i błota [ w przeszłości i obecnie na tym terenie są liczne strumienie, rzeczki, rzeki, zbiorniki wodne ]. Jest też wieś Mozgawa, która obecnie położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie pińczowskim, w gminie Pińczów. Nie należy zapominać o polskiej rzece Mozgawa, która w całości położona jest na obszarze gminy Wodzisław. Rzeka Mozgawa, w dopływ Mierzawy w dorzeczu rzeki Nidy.
Skoro sufiks –al tworzył nazwy osobowe osób pozostających w pewnym określonym stosunku do przedmiotu wyrażonego przez morfem leksykalny [ rdzeń ]. W naszym przypadku oznaczałoby to osobę pozostającą w pewnym stosunku do miejsca bagnistego, mokrego. Tak więc nazwa osobowa Moskal mogłaby oznaczać osobę mieszkającą, pochodzącą z miejsca mokrego, bagnistego – z mokradła?
W Słowniku staropolskich nazw osobowych pod redakcją Witolda Taszyckiego wymieniona jest nazwa osobowa Moskal de Strogoborzicz, która notowana była w Małopolsce w 1389. Strogoborzicz to obecna wieś Stręgoborzyce, która obecnie położona jest w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Igołomia – Wawrzeńczyce. Można postawić tezę, że imię Moskal istniało znacznie wcześniej i pochodziło ze świata Słowian. Imiona słowiańskie były ściśle powiązane ze słowiańską magią i zwyczajami. Wśród imion słowiańskich spotykano też imiona jednoczłonowe, pochodzące od przymiotników bądź rzeczowników pospolitych [ na przykład: Baran, Szydło, Kąkol, Broda, Żyła, Uchacz, Łopata, Żaba, Rus, Cich ]. Imiona te tworzą najstarszą warstwę imienniczą, ich znaczenie i pochodzenie mogło być różne. Niekiedy były to przydomki używane w funkcji imienia. Imion takich zachowało się wiele więcej niż imion złożonych, obecnie nie pełnią już funkcji imion. Przed pojawieniem się na ziemiach polskich chrześcijaństwa używano tysięcy rodzimych imion, z których większość zaginęła bez śladu. Były to imiona słowiańskie, bądź stworzone przez Słowian, bądź przejęte przez nich w przeszłości od innych ludów, bądź wywodzące się jeszcze z czasów wspólnoty indoeuropejskiej. Najprawdopodobniej pierwsze imiona były to, tzw. imiona odapelatywne, czyli wywodzące się od nazw pospolitych. Imiona te w sposób pośredni lub bezpośredni, określały cechy zewnętrzne lub wewnętrzne człowieka, który je nosił. Miały one charakter przezwiskowy i mogły występować obok prawdziwych imion. Od przełomu XII i XIV wieku imiona odapelatywne zaczynają występować już normalnie obok imion zwykłych, a tym samym zaczynają pełnić funkcję nazwiska. Jedynie część dawnych imion została zapisana w dokumentach i dzięki temu zachowała się do naszych czasów. Gdzieś od XV wieku imiona słowiańskie, staropolskie zostały w zasadzie całkowicie wyparte przez imiona chrześcijańskie, obce światu słowiańskiemu.
Nazwa osobowa Moskal może należeć do świata imion słowiańskich, może prasłowiańskich i w moim odczuciu jest odapelatywnym przezwiskiem, które przeszło w jednoczłonowe imię używane w formie nazwiska. Za takim postawieniem sprawy może przemawiać zapis w Słowniku staropolskich nazw osobowych pod redakcją Witolda Taszyckiego wymieniona jest nazwa osobowa Moskal de Strogoborzicz, która notowana była w Małopolsce w 1389 roku. Gdzie miano Moskal to imię albo przezwisko lub/i przydomek używany w znaczeniu nazwiska. Natomiast de Strogoborzicz to nazwa miejscowości, z której pochodziła osoba o imieniu Moskal. Wynika z tego, że Moskal mógł być właścicielem wsi o nazwie Strogoborzicz. To nam mówi, zważywszy na rok notowania tej nazwy osobowej – 1389, że Moskal należał do rycerstwa [ szlachty ].
Nazwa osobowa Moskal może mieć inne znaczenie niż te, które opisałem wyżej. Na pewien ślad naprowadziła mnie jedna z rosyjskich hipotez, która mówi o pochodzeniu nazwy rzeki Moskwa. Tak więc: „Еще одна версия принадлежит Ф.И. Салову, работавшему в 1950–х годах директором Музея истории и реконструкции Москвы. Он исходил от первоначальной формы слова – „Москов”, разбив его на старославянский „моск” – „кремень”, и русско-украинский корень „ков” от „ховать” – „прятать”. Таким образом, „Москва” означает „крепкое укрытие”, „крепость”.”. Po polsku etymologia ta brzmi: Kolejna wersja należy do F. I. Sałowa pracującego w latach 1950–tych jako dyrektor Muzeum historii i rekonstrukcji Moskwy. Zaczął on od początkowej formy słowa – „Moskow” robił je na starosłowiański „mosk” – „krzemień” i rosyjsko – ukraiński korzeń [ rdzeń ] „kow” od „chowat” – „chować”. Tak więc, „Moskwa” oznacza „krepkie ukrycie”, „krepost”[ twierdza ]. W tej etymologii zaciekawiło mnie to, że według F. I. Sałowa „mosk” to starosłowiańskie słowo znaczące tyle co ‘krzemień’. Krzemień to kamień za pomocą, którego krzesano ogień – dający iskry ale też służący do wyrabiania narzędzi; na przykład noży, toporów, skrobaków. Krzemień to też kamień za pomocą, którego stawiano budowle itp. Można by rzec magiczny kamień w pierwotnym znaczeniu.
Wiemy już, iż miano Moskal składa się z rdzenia Mosk– i przyrostka –al. Wiem też, że sufiks –al tworzył nazwy osobowe osób pozostających w pewnym określonym stosunku do przedmiotu wyrażonego przez morfem leksykalny [ rdzeń ] oraz rzeczowniki zgrubiałe [ powiększone ]. Tak więc nazwa osobowa Moskal to imię, które powstałe od przezwiska Moskal ‘krzemień’. Raczej był by to ogromny krzemień, kamień lub głaz.
Wróćmy na chwilę jeszcze raz do sufiksu –al. Co do samogłoski –a– w przyrostku, w literaturze przedmiotu panuje jednoznaczne przekonanie, że weszła ona w skład tego formatu w wyniku absorpcji morfologicznej jako wygłos tematów czasownikowych, a także dawnych tematów imiennych na –a–. Sufiks –al powstał w prasłowiańszczyźnie i został przejęty przez język polski i tworzył kategorię rzeczowników ekspresywnych – pejoratywno – augmentatywnych od podstaw rzeczownikowych i przymiotnikowych; na przykład brzuchal – człowiek mający ogromny brzuch, nosal – człowiek mający ogromny nos, gębal – osoba o nieprzyjemnej, dużej gębie. Archaiczną formą są odczasownikowe nazwy wykonawców czynności, na przykład mękal – nudziarz, gral – grajek, drwal –człowiek pracujący w leśnictwie, który ścina drzewa i dostarcza drewno. Do takich nazw prawdopodobnie można zaliczyć i określenie moskal. Moim skromnym zdaniem moskal to osoba mogąca wyrabiać narzędzia z krzemienia, np. noże, siekiery, topory, skrobaki, krzesiwa itp. Tak więc pierwotnie miano moskal było przezwiskiem, które przeszło w imię mające później znaczenie nazwiska.
Panie Władysławie to tylko moje przemyślenia na temat możliwego pochodzenia nazwiska Moskal. Sięgają one bardzo dawnych zapomnianych i nieużywanych znaczeń słowiańskiego słowa mosk, które też może mieć inne znaczenie lub pochodzić z innego języka. Przykładem takiego słowa jest moska, które w języku islandzkim znaczy meczet – świątynia muzułmańska. Język islandzki to język z grupy języków nordyckich, którym posługują się mieszkańcy Islandii. Początkowo był to język osadników norweskich, tak zwany norse, czyli język staronordyjski. Z tego pierwotnego języka wykształciły się islandzki i norweski. Tak więc mamy wikingów i muzułmanów. Wikingowie bywali w Polsce jako wojownicy, najeźdźcy. Służyli w drużynie Mieszka I jako wojownicy ale też się osiedlali. i W języku norweskim moske ‘meczet’, moskus ‘piżmo’. Muzułmanie mieszkali też na obszarach dawnej Polski, kupowali od pierwszych Piastów niewolników i sprzedawali ich dalej. Przytoczę też rosyjskich etymologów, co prawda ich etymologie dotyczą pochodzenia nazwy rzeki Moskwa ale odnoszą się one do znaczenia i pochodzenia słowa „mosk”.
Zatem:
1. hipoteza ta głosi, że nazwa rzeki Moskwa pochodzi od słowa mosk, które pochodzi ze starych miejscowych dialektów i oznacza niedźwiedzia, a sufiks –wa oznacza matkę, żonę. Czyli Moskwa byłaby matką – niedźwiedzicą. Moskwa to niedźwiedzia rzeka;
2. następna teoria odwołuje się do języka ugro – fińskiego. W języku komi [ z tejże rodziny ] mosk znaczy ‘krowa’, a że krowy się prowadza do wodopoju to rzeka mogła nazywać się krowia rzeka;
3. kolejna hipoteza zakłada, że nazwa rzeki morze pochodzić z języków Bałtyckich. Jeżeli w okolicy rzeki Moskwa mieszkali Bałtowie to w ich języku jest wiele wyrazów typu maskuva, maskava czy mazgava, oznaczających węzeł. Tak więc Moskwa to zapętlona rzeka;
Na sam koniec wspomnę o polskiej rzece o nazwie Mozgawa. Jerzy Rajman i Wacław Urban w opracowaniu pt. Węgrzy pod Krakowem we wczesnym średniowieczu piszą: „Węgierskiego pochodzenia może być również nazwa rzeki Mozgawa płynącej koło Jędrzejowa, nad którą stoczono słynną bitwę. Mozog oznacza w języku węgierskim ruch, byłaby to zatem nazwa oddająca charakter nurtu rzeki, podobnie jak Prądnik, szybki, ruchliwy” [ Przegląd Historyczny 1994; 85/3, 279 – 285 ].
Panie Władysławie powyżej przedstawiłem moje rozważania [ robocze hipotezy ] na temat ewentualnej etymologii nazwiska Moskal oraz inne informacje, które może będą pomocne przy badaniach prowadzonych przez Pana o pochodzeniu nazwiska Moskal.
Pozdrawiam – Roman. |
Ostatnio zmieniony przez ROMAN_B dnia 14-10-2016 - 17:04, w całości zmieniany 1 raz
|
| |
|
|
|
|
|
Wladyslaw_Moskal |
|
|
Temat postu: Re: Moskal - rozważania na temat pochodzenia nazwiska.
Wysłany: 16-10-2016 - 03:28
|
|
Dołączył: 25-04-2008
Posty: 1571
Status: Offline
|
|
Dziekuje moderatorom za umozliwienie dyskusji o pochodzeniu nazwiska Moskal.
1. Dziekuje Zbigniewowi Gawronskiemu za post wysłany: 13-10-2016.
Zgadzam sie, ze wszystkie "staroruskie" informacje powielane bezkrytycznie
w Polsce, podtrzymywane na Wschodzie w okresie "radzieckim" i jeszcze wspolczesnie
ponawiane wg latwej w uzyciu zasady - kopiuj i wklej, nie maja sensu, gdyz nazwisko
Moskal powstalo o wiele, wiele wczesniej.
Wg ksiazki; "With Their Backs to the Mountains: A History of Carpathian Rus’ and
Carpatho Rusyns", autor Paul Robert Magocsi, wydanej w 2015 [w j.angielskim] dostepnej
w internecie, prowadzone prace archeologiczne w rejonie Mukaczowa [blisko granicy ze Slowacja] w ostatnich
latach odkryly liczne dymarki i oppidium celtyckie z tego samego okresu co
dymarki swietokrzyskie. Skoro byli tam Celtowie, prawdopodobnie Kotynowie, to nie dziwie sie, ze pozostawili po sobie nazwisko Moskal.
Matka Gienadija Moskala, obecnego gubernatora Rejonu Zakarpackiego w Ukrainie
[gdzie jest miasto Mukaczow], jest rodowita Ukrainka z tego regionu - Stepanja
Pawliwna Moskal i o dziwo, gubernator nosi nazwisko po matce, a nie po ojcu
rodowitym Tatarze;
https://en.wikipedia.org/wiki/Hennadiy_Moskal
Panie Zbigniewie, twierdzi Pan, ze moj wywod nazwiska Moskal... "jest zdumiewający.
Jeśli nawiąże pan ciągłość historyczną to z pewnością wielce prawdopodobny."
Zada Pan czegos, co nie jest mozliwe - sa problemy z historia powstania Polski,
a ja zdaje sobie sprawe, ze nie beda w stanie podac ciaglosci historycznej
nazwiska Moskal, nawet od 1606 r.
Nazwisko Moskal .. jak kamien, nie zmienione przez wieki, wystepuje w Polsce
w poludniowych regionach, gdyz archeologicznie potwierdzono taki zasieg naplywu
Celtow z Moraw i przez Przelacz Dukielska z obecnej Slowacji. Kiedy powstala Polska,
nazwisko Moskal stalo sie nazwiskiem polskim, kiedy powstaly Czechy, stalo sie
nazwiskiem czeskim, jest tez nazwiskiem slowackim, ukrainskim, rosyjskim,
takze serbo-chorwackim jako Moskal lub Moskalj [czyt. Moskalij] bo slowianskie
panstwa powstaly pozniej niz nazwisko Moskal.
2. Dziekuje serdecznie Romanowi_B. za post wysłany: 14-10-2016.
Panie Romanie, przytoczone strony znam, przyznaje sie, ze wpis J.M.Rymkiewicza
byl jednym z powodow mojej prosby o podzielenie sie uwagami na tym Forum
o pochodzeniu nazwiska Moskal, szczegolnie ostatnie jego zdanie;
"Trzeba zajrzeć jeszcze do innych słowników", ale tu dodam,.... trzeba tez
korzystac z danych historycznych.
Niestety, zabraklo prof. K. Rymuta, przed jego smiercia dostalem od profesora
jego autorskie egzemplarze "Slownikow" - dwu tomowego i na CD dzieki staraniom
warszawskiego genealoga Tadeusza Wysockiego.
Jak wazne jest selekcja informacji, z roznych zrodel, widac na stronie;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Moskal_(nazwisko)
"Słowo [= Moskal] w języku staropolskim występuje tylko pod postacią polskich, miejscowych
nazw osobowych (np. nazwa Moskole, notowana w 1388, nazwa Moskal de Strogoborzicz notowana
w 1389). Słownik staropolski (11 tomów, 1953-2002) nazwy "Moskal" nie notuje. A ile
innych "slownikow" tez staropolskich, podaje roznorodne przypisy jako "staropolskie".
Bardzo mnie zainteresowal Pana watek o przyrostaku -al;
W wyniku mojego zainteresowania nazwiskami widze cechy pozytywne przyrostka -al w wielu nazwiskach.
Np. Kowal .. kazdy moze kuc zelazo, ale tylko kowal wie co z niego mozna zrobic. Takze Drwal ..
kazdy moze sciac drzewo pierwszy i ostatni raz, ale drwal wie, jak scinac, aby nie zrobic
sobie krzywdy.
Znam inna teorie dotyczaca nazwy Moskwa. Moskwa jako stolica, najpierw jako drewniana
straznica/wieza zostala ulokowana nad zakolem rzeki Moskwa, ktorej nazwa istniala jeszcz
przed wybudowaniem straznicy. Staroslowianskie slowo "moskwa" oznaczalo krety strumyk,
rzeke, odszukali to inni profesorowie. To takze wyjasnia jak powstalo dosyc liczne polskie
nazwisko Moskwa - czyli nazwisko mieszkajacego nad kretym strumykiem, rzeka. Moze to oni mielili w zarnach nad strumieniami rude zelaza ?
Wspomniany w moim poprzednim wpisie G.Niedzielski pisze:
"Umiejętności wytopu rud żelaza były w obrębie kultury celtyckiej i u ludów uległych
ich wpływom bardzo ceniono. Podobnie było w obrębie kultur irańskich, gdzie sakra
władcy wiązała się z umiejętnościami kowalstwa, stąd irańska dynastia królów kowali, Kejanidów.
..... Skoro zaś rejon Zagłębia Staropolskiego stanowił tak znaczny, by nie powiedzieć - pierwszoplanowy
ośrodek przeworskiego[*] hutnictwa, rejon Sandomierza, na co wskazuje grób książęcy,
mógł stanowić ważny ośrodek plemiennej władzy. Bardzo wątpliwe, by tak cenny, zarówno od strony
rzemiosła (hutnictwo), jak i rolnictwa (żyzne lessy Wyżyny Sandomierskiej) rejon został całkowicie
opuszczony, a legendarny Sudomir zastał tu jedynie szumiącą wiatrem w koronach
drzew puszczę."
[*] wg archeologii = kultura przeworska
Wiecej o Celtach tutaj;
https://historiamniejznanaizapomniana.w ... -polskich/
http://www.tygodnikprzeglad.pl/bojowie-polscy-celtowie/
Zatem umiejetnosci dotyczace poszukiwan rudy, wytopu z niej zelaza i przerobki zelaza
byly niezwykle cenne i to chyba powodowalo, ze nazwisko Moskal .. "jak kamien", w niezmienionym
stanie przetrwalo wieki przed narodzeniem Chrystusa i wieki po, az do czasow wspolczesnych.
Jestem przekonany, ze mozna odszukac wiele "celtycko-slowianskich" nazwisk w Polsce, o niektorych
juz wspomnialem i o ktorych dzisiaj wspominam - Moskwa, Kowal.
Podalem w moim poprzednim wpisie jak moglo powstac angielskie nazwisko Moscall i kto mogl je
nosic. Nie jest to domniemanie jednoznacznie powiazane z procesem przerobki rudy zelaza i zbyt
odlegle od Polski.
Od wielu lat wskazywalem, ze od zmielonej, brazowej. darniowej rudy zelaza z czarnym
pokruszonym weglem drzewnym, ubrudzony byl "Moskal" i byl podobny do placka, ktory piekl na
goracej dymarce, czasem przypalonego i wygladajacego jak on sam.
Najnowsze informacje o Kotynach, celtycko-slowianskim plemieniu kowali, nasunely mi nastepujacy pomysl.
W jezyku greckim slowo "mos" [zapisane lacinskimi literami] oznacza "mech", czyli cos co
porasta mokra glebe, kamien lub drzewo. Podobna forme ma brazowa, limonitowa ruda zelaza,
tworzaca sie na podmoklych terenach pod darnia jako ruda darniowa lub jako nalot w procesie
utleniania bogatszych rud zelaza. Jedyna, znana zlota moneta bita przez Celtow z napisem,
miala napis grecki. Swiadczy to o silnym wplywie jezyka greckiego i kultury greckiej na Celtow.
W obecnym jezyku angielskim slowo "coal", wymawiane jako "kol" [z przydlugim "o"] oznacza wegiel
takze wegiel drzewny, chyba to slowo zostalo wniesione juz przez Celtow.
Zatem polaczenie "mos" i "kol" daje nam slowo = nazwisko Moskol, jakze bliskie nazwisku MOSKAL,
czyli nazwiska kogos, kto mieszal rude zelaza z weglem drzewnym w tylko znanych mu proporcjach,
przed wsypaniem tej mieszaniny do dymarki.
Chyba teraz powinienem napisac .... AMEN !
Pozdrawiam uczestnikow dyskusji, moderatorow i czytelnikow.
Wladyslaw Moskal |
|
|
| |
|
|
|
|
|
Jacste |
|
|
Temat postu: pochodzenie nazwiska Malorny
Wysłany: 16-10-2016 - 21:34
|
|
Dołączył: 12-10-2009
Posty: 60
Status: Offline
|
|
Serdecznie witam,
Prowadząc genealogię naszej rodziny/ opolskie / natknąłem się na nazwisko Malorny. Kilkakrotnie spotkałem się,że y na końcu jest z dwoma kreseczkami nad literą / tzw umlautem /. Takiej litery w języku niemieckim nie ma więc może jest to nazwisko pochodzenia węgierskiego ?
Pozdrawiam
Jacek Steindel |
|
|
| |
|
|
|
|
|
Wladyslaw_Moskal |
|
|
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Malorny
Wysłany: 17-10-2016 - 18:05
|
|
Dołączył: 25-04-2008
Posty: 1571
Status: Offline
|
|
Przenioslem do glownego watku Twoja prosbe , aby nie rozpraszac watku po calym Forum.
-----------------------------------------
Serdecznie witam,
Prowadząc genealogię naszej rodziny/ opolskie / natknąłem się na nazwisko Malorny. Kilkakrotnie spotkałem się,że y na końcu jest z dwoma kreseczkami nad literą / tzw umlautem /. Takiej litery w języku niemieckim nie ma więc może jest to nazwisko pochodzenia węgierskiego ?
Pozdrawiam
Jacek Steindel
------------------------------------------
Kliknij na;
http://www.geneaservice.nl/navigator/
wpisz w SURNAME szukane nazwisko i kliknij Submit.
Troche poczekasz na wywolanie okienek, ale wart poczekac, na jednym z okienek znajdziesz informacje z miejscowosci Zlotniki , to chyba
bedzie dla Ciebie interesujace'
Nazwisko jest nazwiskiem niemieckim, ale Malor jest nazwiskiem austriacko-wegierskim , bardzo rzadkim.
A swoj post zlikwiduj.
Wladyslaw |
|
|
| |
|
|
|
|
|
Wladyslaw_Moskal |
|
|
Temat postu: pochodzenie nazwiska Malorny
Wysłany: 17-10-2016 - 18:09
|
|
Dołączył: 25-04-2008
Posty: 1571
Status: Offline
|
|
| Masz odpowiedz w glownym watku - Pochodzenie nazwisk (cz.9) |
|
|
| |
|
|
|
|
|
Nanuk01 |
|
|
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Malorny
Wysłany: 17-10-2016 - 18:59
|
|
Dołączył: 30-05-2014
Posty: 32
Status: Offline
|
|
[quote="Wladyslaw_Moskal"]Przenioslem do glownego watku Twoja prosbe , aby nie rozpraszac watku po calym Forum.
-----------------------------------------
Serdecznie witam,
Prowadząc genealogię naszej rodziny/ opolskie / natknąłem się na nazwisko Malorny. Kilkakrotnie spotkałem się,że y na końcu jest z dwoma kreseczkami nad literą / tzw umlautem /. Takiej litery w języku niemieckim nie ma więc może jest to nazwisko pochodzenia węgierskiego ?
Pozdrawiam
Jacek Steindel
------------------------------------------
http://www.behindthename.com/name/mallory/comments
Pozdrawiam
Waldemar |
|
|
| |
|
|
|
|
|
Jacste |
|
|
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Malorny
Wysłany: 18-10-2016 - 22:10
|
|
Dołączył: 12-10-2009
Posty: 60
Status: Offline
|
|
|
Wladyslaw_Moskal napisał:
Przenioslem do glownego watku Twoja prosbe , aby nie rozpraszac watku po calym Forum.
-----------------------------------------
Serdecznie witam,
Prowadząc genealogię naszej rodziny/ opolskie / natknąłem się na nazwisko Malorny. Kilkakrotnie spotkałem się,że y na końcu jest z dwoma kreseczkami nad literą / tzw umlautem /. Takiej litery w języku niemieckim nie ma więc może jest to nazwisko pochodzenia węgierskiego ?
Pozdrawiam
Jacek Steindel
------------------------------------------
Kliknij na;
http://www.geneaservice.nl/navigator/
wpisz w SURNAME szukane nazwisko i kliknij Submit.
Troche poczekasz na wywolanie okienek, ale wart poczekac, na jednym z okienek znajdziesz informacje z miejscowosci Zlotniki , to chyba
bedzie dla Ciebie interesujace'
Nazwisko jest nazwiskiem niemieckim, ale Malor jest nazwiskiem austriacko-wegierskim , bardzo rzadkim.
A swoj post zlikwiduj.
Wladyslaw
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
Wladyslaw_Moskal |
|
|
Temat postu: Re: Moskal - rozważania na temat pochodzenia nazwiska.
Wysłany: 19-10-2016 - 20:21
|
|
Dołączył: 25-04-2008
Posty: 1571
Status: Offline
|
|
W obecnym jezyku angielskim slowo "coal", wymawiane jako "kol" [z przydlugim "o"] oznacza wegiel
takze wegiel drzewny, chyba to slowo zostalo wniesione juz przez Celtow.
Zatem polaczenie "mos" i "kol" daje nam slowo = nazwisko Moskol, jakze bliskie nazwisku MOSKAL,
czyli nazwiska kogos, kto mieszal rude zelaza z weglem drzewnym w tylko znanych mu proporcjach,
przed wsypaniem tej mieszaniny do dymarki.
Chyba teraz powinienem napisac .... AMEN !
Pozdrawiam uczestnikow dyskusji, moderatorow i czytelnikow.
Wladyslaw Moskal[/quote]
---------------------------------------------------------------------
Prawdopodobnie nazwisko Moskoal, jesli istnialo na terenie Polski, podobnie jak nazwisko Moskol, ktore odnotowal prof. K.Rymut jako kiedys istniejace w Polsce, stalo sie "popularniejszym" nazwiskiem Moskal.
Moje poszukiwania w Internecie nazwiska Moskoal, wskazuja, ze moglo ono istniec w Austrii, Nienczech, a takze byc nazwiskiem wegierskim.
Wedlug;
https://familysearch.org/#start
New Jersey Deaths and Burials
Name John Moskoal
Gender Male
Death Date 09 May 1900
Death Place Bayonne, Hudson, New Jersey
Age 31
Birth Date 1869
Birthplace Aus.
Occupation Laborer
Marital Status Married
Wedlug;
https://familysearch.org/#start
1900 United States Federal Census
Census & Voter Lists
Name: Joseph Moskoal
Birth: Germany
Birth: abt 1871
Arrival: 1896
Marital Status: married
Residence: Jersey City, Hudson, New Jersey
Wedlug;
http://www.radixindex.com/en/databases/ ... me/moskoal
Moskoal Andras, Ungarn - Bereg - Bilke
pochodzacy z tego regionu, zginal w czasie I Wojny Swiatowej.
Obecnie wegierski region Szabolcs-Szatmár-Bereg graniczy z rejonem Mukaczowa, Ukraina.
Wg mnie , nie sa to dowody jednoznaczne, bo w kazdym z tych przypadkow moze byc blad w zapisie nazwiska.
Z pozdrowieniami,
Wladyslaw Moskal |
|
|
| |
|
|
|
|
|
Chakmach |
|
|
Temat postu: Misztela
Wysłany: 02-11-2016 - 17:16
|
|
Dołączył: 13-09-2016
Posty: 24
Status: Offline
|
|
Witam serdecznie,
Czy jest tu ktoś obeznany z niemieckimi i żydowskimi nazwiskami? W mojej rodzinie występuje nazwisko Misztela. Występuje ono w Rozprzy, tam skąd pochodzi część mojej rodziny. Próbowałem to nazwisko dopasować do niemieckich podobnych , które tłumaczy się w przyblizeniu na "jemioła", ale nie wydaje mi się by nazwisko to było typowo niemieckie. Wiem że w jezyku hebrajskim jidisz Misztela oznacza "niezręczny baranek"(dosł.), używane być może przez węgierskich Żydów.
Znalazłem dużo osób o tym nazwisku szczególnie w okolicach Łodzi. W Rozprzy też nagromadził się duży odsetek Żydów. Jednakże moi pra pra pradziadkowie wzięli ślub podpisany przez księdza, więc nie wiem co mam o tym myśleć.
Czy może ktoś mi pomóc , jakaś burza mózgów?
Żydzi o tym nazwisku: Helene Misztela (emigrowałą do Szwajcarii), Misztela Bolesław (ur. 1910), trafił do Gross-Rosen; Misztela Leon (ur. 1913) więzień w Flossenburg; Misztela Stefan , trafił do Dachau (więzień nr. 18611). Prawdopodobnymi potomkami Wiktori Misztela (moja genealogia) byli Agnieszka Misztela (ur. 1875) i Szymon Misztela (tak, nosili to samo nazwisko przed pobraniem się).
Z góry dziękuję za jakąkolwiek pomoc
Pozdr.
Daniel |
|
|
| |
|
|
|
|
|
Gawroński_Zbigniew |
|
|
Temat postu:
Wysłany: 02-11-2016 - 21:59
|
|
Dołączył: 16-06-2015
Posty: 2694
Status: Offline
|
|
|
Cytat:
Mischpoch', Mischpoke, f., auch Muschpoke, von dem hebr. mischpoko = Familie, Verwandtschaft; übertragen auch
Gesellschaft. "Die ganze Mischpoche". Sperber, 44.
za słownikiem "Preusische Woerterbuch ost und westpreussiches provinzializmen". Hasła jak wyżej. Tajemnica rozpowszechnienia nazwiska wśród Żydów chyba jest wyjaśniona.
Tak na prawdę to od dwóch godzin biedzę się na nazwiskiem Mistela/Mastela/Misztela i podobnymi. Już wkleiłem w tym miejscu dwa posty i obydwa usunąłem.
Pierwsze skojarzenie jakie miałem to od "misy". "Misa" to zaczyn pod piwo, uprażony odpowiednio jęczmień w dolnoniemieckich wschodniej gałęzi, który pochodzi od staropruskiego. Pomysł zarzuciłem ponieważ mam skłonności do "przeginania" jeśli chodzi o odpruskie interpretacje. Mnie osobiście one bardzo przekonują. Cały czas widzę bezpośrednie związki pomiędzy moja głęboką gwarą, a zachowanymi szczątkami pruskiego.
Drugie skojarzenie to oczywiście od jemioły. Tak sprawę również interpretują popularne wyszukiwarki oparte na Rymucie.
Cytat:
Der Name der "Mistel", ahd. "mistil" geht zurück auf die Bedeutung "Mist". Die Mistel wird vorwiegend durch Vögel (Specht, Seidenschwanz, "Misteldrossel", die ihrer Tätigkeit den Namen verdankt) verbreitet, die sich von den reifen Beeren ernähren und den unverdaulichen Samen auf anderen Bäumen über den Kot ("Mist") absetzen.
Die "Mistel" trägt auh weitere Namen wie "Geißkraut", "Bocksfutter", "Hexenbesen". Die Bezeichnungen "Druidenfuß" und "Allesheiler" lassen an den Zaubertrank von Miraculix bei Asterix und Obelix denken.
Den botanischen Artnamen "Viscum" = "Vogelleim" verdankt sie der Verwendung bei der Leimherstellung. Der Artname "album" bedeutet "weiss" und bezieht sich auf die Farbe der Beeren.
Das österreichische "Mistelbach" dürfte seinen Namen auch der "Mistel" verdanken.
Gelegentlich findet man auch die Variante "Mispel".
Powyższe jest cytatem z bardzo poważnej wyszukiwarki nazwisk: http://www.etymologie.info/~e/_n/_n-urMi__.html
-=-=-=
Edit. Teraz chyba te cytaty będą chodzić prawidłowo. |
_________________
Zbigniew
|
| |
|
|
|
|
|
Chakmach |
|
|
Temat postu:
Wysłany: 02-11-2016 - 22:39
|
|
Dołączył: 13-09-2016
Posty: 24
Status: Offline
|
|
|
Gawroński_Zbigniew napisał:
Cytat:
Mischpoch', Mischpoke, f., auch Muschpoke, von dem hebr. mischpoko = Familie, Verwandtschaft; übertragen auch
Gesellschaft. "Die ganze Mischpoche". Sperber, 44.
za słownikiem "Preusische Woerterbuch ost und westpreussiches provinzializmen". Hasła jak wyżej. Tajemnica rozpowszechnienia nazwiska wśród Żydów chyba jest wyjaśniona.
Tak na prawdę to od dwóch godzin biedzę się na nazwiskiem Mistela/Mastela/Misztela i podobnymi. Już wkleiłem w tym miejscu dwa posty i obydwa usunąłem.
Pierwsze skojarzenie jakie miałem to od "misy". "Misa" ...zachowanymi szczątkami pruskiego.
Drugie skojarzenie to oczywiście od jemioły. Tak sprawę również interpretują popularne wyszukiwarki oparte na Rymucie.
Dziękuję serdecznie za tak poświęcony czas, jestem bardzo wdzięczny. Nie wiem właściwie co powiedzieć. W nazwisku Misztela męczy mnie to, że jest "sz" i mimo, że mogę starać się to jakoś wyjaśnić, to nieodparcie czuję, że nazwisko stosowane było przez Żydów, pojawiające się w Rozprzy i Szadek. Zastanawiam się nad tym jeśli było nadane jakoś w czasach zaboru nieżydowskiej rodzinie, to czemu nie pojawia się w żadnym znanym mi słowniku niemieckim w tej właśnie formie (np. Mischtela, Meishtela)
Pozdr.
Daniel
Ps. Próbowałem też z połączeniem słów "Misch"(Mieszany) i Tela skrót od Otella (imię bazujące na słowie "osiem"?). |
|
|
| |
|
|
|
|
|
Gawroński_Zbigniew |
|
|
Temat postu:
Wysłany: 03-11-2016 - 00:35
|
|
Dołączył: 16-06-2015
Posty: 2694
Status: Offline
|
|
Proszę nie przejmować się tym "Z" w nazwisku. To na prawdę bardzo często była tylko maniera czy jakaś zasada zapisu, nie wiem dlaczego ale tak było.
Zdołał pan przetłumaczyć drugą część wklejki, tej obszerniejszej? Tam zasadniczą rolę moim zdaniem odgrywa paszkot. To bardzo cenny ptak łowny (żywiący się między innymi nasionami jemioły i stąd jego niemiecka nazwa). Był i jest takowym od stuleci. Z tego, jak mi podpowiada doświadczenie, to na milion procent łowczy paszkotów miał nazwisko. |
_________________
Zbigniew
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
FAQ
Regulamin
Szukaj
Rejestracja
Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości
Zaloguj
