Autor |
Wiadomość |
MariaŁopaciuk |
|
Temat postu:
Wysłany: 08-01-2012 - 13:10
|
|
Dołączył: 10-11-2006
Posty: 407
Skąd: Gdańsk
Status: Offline
|
|
Tomalski napisał:
Vel?
Do podobnie brzmiących w wymowie nazwisk to rozumiem ale rurzno brzmiących?
Indeksując interesującą mnie parafię na przestrzeni 250 lat natrafiłam wiele razy na określenie ...vel
Było to głównie w przypadkach zmiany nazwiska z powodu:
1. obraźliwie brzmiacego nazwiska
* urodzony pod nazwiskiem Ruchała, bierze ślub jako Puchała
- wówczas w akcie ślubu występuje Puchała vel Ruchała
2. występowania w danej parafii bardzo dużo rodzin o tym samym nazwisku.
Dla rozróżnienia były używanie przedomki, które z czasem zostawały nazwiskami
* urodzony pod nazwiskiem Jurkiewicz, bierze ślub jako Jurkiewicz
vel Smażony, ale jego dzieci rodza się już pod nazwiskiem Smażony
3. nieślubne dziecko, z czasem zmienia nazwisko na nazwisko ojca lub ojczyma
* urodzony jako nieślubne dziecko Kostka, bierze ślub jako
Grzybowski vel Kostka
Pozdrawiam
MariaŁ |
Ostatnio zmieniony przez MariaŁopaciuk dnia 08-01-2012 - 13:15, w całości zmieniany 4 razy
|
|
|
|
|
Wlodzimierz_Macewicz |
|
Temat postu:
Wysłany: 08-01-2012 - 13:11
|
|
Dołączył: 11-04-2007
Posty: 358
Skąd: Warszawa
Status: Offline
|
|
zalezy od tego, kiedy to bylo?
np. przejal nazwisko razem z kupionym gospodarstwem; przez jakis czas poslugiwal sie starym i nowym
byl nieslubnym dzieckiem (nazwisko panienskie matki), a potem zostal usynowiony (przejal nazwisko aktualnego meza matki), ew
zostal uznany przez ojca i dostal jego nazwisko
nie spotkalem sie z sytuacja kiedy ,,vel'' odnosilo sie do podobnego brzmienia (zmiany brzmienia) nazwiska
typu Dombrowska vel Dąbrowska (nikt sie tym nie przejmowal) --
dopisek vel wynikal z powodow merytorycznych
pozdr WM |
|
|
|
|
|
rwelka |
|
Temat postu:
Wysłany: 09-01-2012 - 10:39
|
|
Dołączył: 12-06-2008
Posty: 523
Status: Offline
|
|
Oczywiście v pochodzi od wyrazu Vulgo a nie vel.
vel pisano bez skrótu
Słowniki podają iż vel vulgo i alias to jedno i to samo .
Ale nie za bardzo .
Na przestrzeni historii zmieniało się znaczenie życiowe czyli faktyczne tych określeń .
Niektórzy mogą pamiętać powojenne i bardzo częste notki w gazetach o przestępcach ,którzy używali dla zmylenia milicji innych nazwisk .
I wtedy pisano nazwisko formalne vel nazwisko wymyślone .
Aliasów zaś używano zaś jako nazwisko formalne ze względów na przykład na okoliczności .
Powszechny był obyczaj używania aliasów w miastach gdzie były dwie administracje należące do różnych Krajów .
Tak było w miastach pogranicznych polsko-niemieckich .
alias był po prostu nazwiskiem ale w transkrypcji .
U mnie w drzewie kilkanaście takich nazwisk :
Rybak alias Fischer
Góźdź alias Nagel
Oczywiście moje widzenie sprawy może być wadliwe .
Tylko...że przypadki na jakie natknąłem się w drzewie pozwalają postawić takie wnioski .
Pozdrawiam |
|
|
|
|
|
Sroczyński_Włodzimierz |
|
Temat postu:
Wysłany: 09-01-2012 - 11:46
|
|
Dołączył: 09-10-2008
Posty: 33538
Skąd: Warszawa
Status: Offline
|
|
toz pytanie jest jasne
nie co oznacza "v." w akcie czy księdze jeno co oznacza w bazie przeszukanej przez geneszukacz
to co wprowadzający miał na myśli:)
czyli, jak sądzę, możliwość znalezienie aktu gdy wpisze się zarówno
Rugała
Tomalski
Słonina
vulgo alias vel lub zwany dawniej
to już akt wyjaśni
baza nie ma oddawać pełnej treści aktów tylko umożliwić ich znalezienie |
_________________ Bez PW. Korespondencja poprzez maila:
https://genealodzy.pl/index.php?module= ... 3odzimierz
|
|
|
|
|
Bartek_M |
|
Temat postu:
Wysłany: 09-01-2012 - 12:10
|
|
Dołączył: 24-03-2007
Posty: 3299
Status: Offline
|
|
rwelka napisał:
Oczywiście v pochodzi od wyrazu Vulgo a nie vel.
vel pisano bez skrótu
Nie wiem, od którego wyrazu pochodzi omawiany skrót, ale mogę przedstawić abrewiacje słowa "vel" podane przez Cappelliego ("Lexicon Abbreviaturarum", Leipzig 1928), które również da się spotkać w metrykach.
|
|
|
|
|
|
Piórkowska_Ewa |
|
Temat postu: Co oznaczało słowo vel?
Wysłany: 13-02-2012 - 16:04
|
|
Dołączył: 05-02-2012
Posty: 168
Status: Offline
|
|
"co oznaczało słowo vel?"
Witam. Mój przodek występuje w aktach notarialnych związanych z zakupem ziemi lata 1885-1905 (mam trzy dokumetnty) jako Łukasik. W metrykach kościelnych (mam od lat 1897-1938 kiedy zmarł) jest już Łukaszewski. Mam też dokument od notariusza -jego testament z 1925 i tam on, żona i najstarszy syn występują jako Łukaszewcy vel Łukasik. Czy owo vel jest więc odwołaniem do poprzedniego nazwiska? |
|
|
|
|
|
jackun |
|
Temat postu:
Wysłany: 13-02-2012 - 16:13
|
|
Dołączył: 19-02-2011
Posty: 371
Status: Offline
|
|
Słowo vel znaczyło wtedy to samo co i dziś. Oznacza, że dana osoba znana była pod dwoma nazwiskami lub przezwiskami. W tym przypadku oryginalne nazwisko Łukasik zostało przetransformowane w Łukaszewski, choć tylko nieco dziwić może fakt, że taka transformacja nastąpiła na przełomie XIX i XX w. (Częściej miał to miejsce na początku XIX w. kiedy wiele nazwisk przybrało formę z końcówką -ski lub -cki). |
|
|
|
|
|
Piórkowska_Ewa |
|
Temat postu:
Wysłany: 13-02-2012 - 16:35
|
|
Dołączył: 05-02-2012
Posty: 168
Status: Offline
|
|
Dziękuję za wyjaśnienia, ale drążąc temat, jaka była przyczyna owej zmniany nazwisk na -ski -cki, odzyskanie niepodległości? |
|
|
|
|
|
dpawlak |
|
Temat postu:
Wysłany: 13-02-2012 - 17:04
|
|
Dołączył: 24-01-2011
Posty: 1422
Status: Offline
|
|
Chłop Łukasik nabył ziemię, to stał się paniskiem Łukaszewskim.
Oczywiście żartuję, ale mogło być tak że chodziło o podniesienie prestiżu,
bo jako właściciel ziemi stał się w pewnym sensie równy drobnemu szlachetce.
Taka zmiana na przełomie wieków nie była znowu aż tak rzadka.
W moich stronach np. Głuch stał się Głuchowskim. |
_________________ Cynik jest łajdakiem, który perfidnie postrzega świat takim, jaki jest, a nie takim, jaki być powinien.
|
|
|
|
|
|
Temat postu:
Wysłany: 13-02-2012 - 17:26
|
|
Dołączył: 19-10-2007
Posty: 777
Skąd: Zielona Góra
|
|
Łacińskie vel - to: lub, albo; raczej.
Jerzy |
|
|
|
|
|
Piotr_Juszczyk |
|
Temat postu:
Wysłany: 13-02-2012 - 18:07
|
|
Dołączył: 30-12-2010
Posty: 684
Status: Offline
|
|
|
|
|
tomkrzywanski |
|
Temat postu:
Wysłany: 13-02-2012 - 18:26
|
|
Dołączył: 06-12-2007
Posty: 141
Status: Offline
|
|
a "seu" mialo to samo znaczenie co "alias"? |
|
|
|
|
|
Łucja |
|
Temat postu:
Wysłany: 13-02-2012 - 18:39
|
|
Dołączył: 05-05-2007
Posty: 1822
Skąd: Warszawa
Status: Offline
|
|
Łukaszewska_Ewa napisał:
Dziękuję za wyjaśnienia, ale drążąc temat, jaka była przyczyna owej zmniany nazwisk na -ski -cki, odzyskanie niepodległości?
Na podstawie spisywanych teraz metryk (I poł. XIX w.) odnoszę wrażenie, że na "-ski" nazwisko się zmieniało, jak właściciel nauczył się pisać. Ksiądz pisze bez "-ski", w podpisie jest "-ski", dalej już i ksiądz będzie pisał "-ski". Może jako powód także takie przeświadczenie, że jak nazwisko to ma mieć takie zakończenie i już.
Łucja |
_________________ Dziennik genealogiczny
|
|
|
|
|
tomkrzywanski |
|
Temat postu:
Wysłany: 13-02-2012 - 18:49
|
|
Dołączył: 06-12-2007
Posty: 141
Status: Offline
|
|
dzieku juz znalazlem "seu" to wykluczenie np Nazywal sie Krzywania a nie Ciesla "Krziwania seu Ciesla", bo wczesniej wpisywali mu ciesla. |
|
|
|
|
|
|
Temat postu:
Wysłany: 13-02-2012 - 18:57
|
|
Dołączył: 19-10-2007
Posty: 777
Skąd: Zielona Góra
|
|
Łacińskie: alias znaczy - inaczej (mając na uwadze zmianę nazwiska).
Jeśli chodzi o zmiany nazwisk typu np. Szpak->Szpakowski, Saka->Sakowicz, Bajko->Bajkowski, Bajrasz->Bajraszewicz itp. itd. to wśród szlachty było to powszechnym zjawiskiem. Wystarczy dokładnie przejrzeć herbarze.
Jerzy |
|
|
|
|
|
|