|
|
|
|
| Autor |
Wiadomość |
Gandalf_de_Grey |
|
Temat postu: Kircha pruska
 Wysłany: 25-01-2025 - 22:17
|
|
Dołączył: 10-12-2011
Posty: 245
Status: Offline
|
|
Slavete,
Od lat usiłuję znaleźć coś więcej o moich przodkach. Niestety jak to zwykle bywa, ślad się urywa... bo senior rodu umiera, a wcześniej jego synowie i o śmierci seniora rodu informują sąsiedzi (a senior był już wdowcem). Więc wiedzą o nim nie wiele, tyle tylko, że był starcem lat 90 mającym. Było to w Suwałkach w 1844 r. Czyli teoretycznie się urodził około 1754 r. Oczywiście sąsiedzi nie wiedzą kim byli jego rodzice i skąd pochodził...
Wiem, że zanim przeprowadził się do Suwałk między 1814 a 1817 mieszał w Podwysokim Jeleniewskim i Szeszupie. Był w tych miejscowościach na 100% w 1805 r. ponieważ został odnotowany jako "kum" czyli ojciec chrzestny...
No ale co robił był wcześniej?
Jakieś światełko w tunelu pojawiło się, kiedy jego córka brała ślub w Suwałkach w 1821 r. i tu ważna informacja - Aby potwierdzić akt chrztu panna młoda podała zaświadczenie o akcie chrztu z ... kirchy pruskiej.
Oczywiście, że nie zachowało się owe zaświadczenie, a wielmożny ojczulek nie wpisał z jakiej to miejscowości z tej kirchy pruskiej ona te zaświadczenie dostała....
Później jak zmarła w Suwałkach to ... oczywiście była już tutejsza... Wiec nic nie wiadomo, gdzie się urodziła. Jedynie co, że sądząc po ilości lat kiedy brała ślub to urodziła się była około 1797 r.
I teraz pytanie do bradziej doświadczonych: czy owa wspomniana kircha pruska to tereny Polski zagarnięte przez Prusaków w 1795 r. ?
ślub był katolicki, a może ona była ewangieliczką i to oznacza właśnie aktu chrztu z kirchy pruskiej?
Jej bracia brali śluby katolickie w Suwałkach z pannami pochodzącymi z Prus, ale to może tylko przypadek?
Proszę o jakiekolwiek wskazówki.
Pozdrawiam serdecznie,
Rafael |
|
|
| |
|
|
|
 |
|
Ewafra |
|
|
Temat postu:
Wysłany: 26-01-2025 - 16:45
|
|
Dołączył: 02-08-2012
Posty: 864
Status: Offline
|
|
Kirche to po niemiecku kościół. Sformułowanie z kirchy pruskiej może oznaczać z kościoła pruskiego. Trudno określić czy chodzi tu o kościół ewangelicki, zlokalizowany gdziekolwiek czy o kościół katolicki, zlokalizowany na terenie Prus. Dziwne określenie z kirchy sugerowałoby raczej zbór, choć niekoniecznie. Dobrze byłoby zamieścić skan tego aktu ślubnego z 1821 r., może jakieś bardziej doświadczone oko wyczyta coś więcej.
EwaFra |
|
|
| |
|
|
|
|
|
janusz59 |
|
|
Temat postu:
Wysłany: 26-01-2025 - 17:10
|
|
Dołączył: 29-03-2021
Posty: 1022
Status: Offline
|
|
Suwałki miały Prusy pod nosem . Kircha to przeważnie określenie kościoła ewangelickiego.
Pozdrawiam
Janusz |
|
|
| |
|
|
|
|
|
Pietruszka |
|
|
Temat postu: Kircha pruska
Wysłany: 27-01-2025 - 10:05
|
|
Dołączył: 01-06-2022
Posty: 64
Skąd: Olsztyn, Warmia
Status: Offline
|
|
Cześć
Bardzo ciekawy temat.
Po likwidacji Państwa Krzyżackiego w 1525 r., zlikwidowano również, wszystkie parafie katolickie w nowopowstałych Prusach Książęcych, będących lennem Polski. Po śmierci, Jerzego Fryderyka Hohenzollern'a w 1603 r., Król Polski, Jan III Waza zgodził się na kuratelę brandenburską Prus, pod wieloma warunkami. Jednym z nich było "Żądanie swobody wyznawania religii katolickiej w kraju i prawa patronatu dla szlachty katolickiej." Nawiasem mówiąc, od tej kurateli brandenburskiej prowadziła już prosta droga do rozbiorów Polski.
Tutaj więcej o tym:
https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Kom ... -s3-27.pdf
Od tego momentu, w Prusach Książęcych mogły powstawać parafie katolickie, jednak powstało ich niewiele. Na pewno w Królewcu, w Tylży, w Świętej Lipce. Tak jak moi przedmówcy, sądzę że "kircha pruska" to raczej kościół pruski czyli ewangelicki/luterański. Ale jak się zastanowić to może być i katolicki (z kościoła katolickiego w Prusach), argumentów i dowodów "za" jak i "przeciw" brak. Pod rozwagę pozostają jeszcze Prusy Królewskie, w skład których wchodziła katolicka Warmia. Katolicyzm na Warmii nigdy nie ustał, od 1243 r. do dzisiaj.
Tylko z jakiego powodu, Twoi przodkowie mieliby migrować na Suwalszczyznę, to jest zagadka. Suwalszczyzna to już był zabór rosyjski, inne państwo. Wziąłbym pod uwagę prześladowania w Prusach (w Królestwie Prus, nie mylić z Prusami Królewskimi). Np. Mennonici z Żuław opuszczali swoje siedziby w wyniku polityki Prus nakłaniających swoich obywateli do składania przysiąg i służby wojskowej.
Dygresja:
Zadałbym ogólne pytanie, czy w tamtym czasie ksiądz katolicki uznawał chrzest luterański? W Prusach uznawał, jak widać w Carskiej Rosji również, skoro wystarczyło zaświadczenie z kirchy.
Cytat:
W praktyce Kościoła aż do Soboru Watykańskiego II chrzest dziecka z małżeństwa mieszanego nie prowadził do jakichkolwiek kontrowersji. Na taką sytuację m.in. wpłynęła decyzja cesarza Fryderyka II Hohenzollerna z 1743 r., który dał pruskim i śląskim ewangelikom równouprawnienie z katolikami. Od tamtego czasu dzieci są chrzczone i wychowywane w wyznaniu rodziców, a więc dziewczynki w wyznaniu matki, a chłopcy – ojca. Ta praktyka do dziś trwa na Śląsku Cieszyńskim
źródło, str. 311:
https://czasopisma.uni.opole.pl/index.p ... d/188/158/
Dochodzi jeszcze germanizacja.
Cytat:
W 1810 roku wydano zakaz używania języka polskiego na nabożeństwach odprawianych w kościołach ewangelickich, nakazując język niemiecki.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Germaniza ... bor%C3%B3w
Cytat:
Jej bracia brali śluby katolickie w Suwałkach z pannami pochodzącymi z Prus, ale to może tylko przypadek?
Moim zdaniem to jest trop. Rozpisz te drzewa i linie, może pochodzą z tego samego regionu. Przeglądając księgi zwracaj uwagę na inne małżeństwa, może też są mieszane z pannami lub kawalerami z Prus. |
_________________
Piotr
Parafie moich przodków:
św. Apostołów Piotra i Pawła, Dryświaty (dekanat Brasław i Jeziorosy)
św. Andrzeja Apostoła, Krzywicze (dekanat Wilejka)
św. Trójcy, Wojstom (dekanat Wilejka i Świr)
|
| |
|
|
|
|
|
janusz59 |
|
|
Temat postu: Kircha pruska
Wysłany: 27-01-2025 - 10:47
|
|
Dołączył: 29-03-2021
Posty: 1022
Status: Offline
|
|
Suwałki od 1795 roku były w Prusach Nowowschodnich, potem w Księstwie Warszawskim. O zaborze rosyjskim możemy mówić od 1815 i to niepełnym. Dopiero po powstaniu listopadowym Rosjanie zaczęli rządzić w Kongresówce.
Już od końca XVII wieku do Polski zaczęła się emigracja z Prus (i innych krajów , w tym Niemców z Czech). Wiek XVIII to było głównie zakładanie nowych wsi na prawie olęderskim. Po niekorzystnym dla biednych chłopów uwłaszczeniu w Prusach zaczął się napływ biedoty wiejskiej do Kongresówki. W Kongresówce wciąż był system pańszczyźniany i bogatsi chłopi szukali parobków do wysyłania do roboty na pańskim . Poza tym tworzono też kolonie , gdzie ziemianie osadzali rolników na czynszu. Z Prus napływali Niemcy , ale też Polacy.
Dopiero uprzemysłowienie Niemiec po zjednoczeniu spowodowało tzw. Ostflucht (ucieczkę ze wschodu). Niemcy stanowili też największą grupę emigrantów do Ameryki.
Pod koniec XIX wieku role się odwróciły . To Polacy z przeludnionego Królestwa przybywali do Prus , aby pracować w rolnictwie , bo miejscowa siła robocza wyjechała do Westfalii, Berlina lub do USA.
Pozdrawiam
Janusz |
|
|
| |
|
|
|
|
|
Pietruszka |
|
|
Temat postu: Kircha pruska
Wysłany: 29-01-2025 - 11:01
|
|
Dołączył: 01-06-2022
Posty: 64
Skąd: Olsztyn, Warmia
Status: Offline
|
|
Skoro przodek teoretycznie się urodził około 1754 r. i ma domniemany związek z Prusami, to możesz spróbować przejrzeć tzw. Kataster Fryderycjański 1772-1773.
https://ojs.tnkul.pl/index.php/rh/artic ... 2033/2558/
Cytat:
Friderizianische Landesaufnahme, szczegółowa lustracja prowincji dla celów fiskalnych. Objęła ona wszystkie kategorie własności i zasadnicze fakty z zakresu stosunków społecznych i gospodarczych, tak w miastach jak i na wsi. Pominięto jedynie Toruń i Gdańsk, zabrane przez Prusy w 1793 roku. W 1772 roku spisano nazwy osad, nazwiska właścicieli, imiona i nazwiska mieszkańców (głów rodzin), ilość osób w rodzinach, ich płeć, wyznanie i pozycję społeczno-zawodową.
https://www.tropemkorzeni.pl/kataster-f ... ak-szukac/
https://westpreussen.de/pages/westpreus ... taster.php
http://www.odessa3.org/collections/land/wprussia/ |
_________________
Piotr
Parafie moich przodków:
św. Apostołów Piotra i Pawła, Dryświaty (dekanat Brasław i Jeziorosy)
św. Andrzeja Apostoła, Krzywicze (dekanat Wilejka)
św. Trójcy, Wojstom (dekanat Wilejka i Świr)
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
FAQ
Regulamin
Szukaj
Rejestracja
Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości
Zaloguj
