Serwis Polskiego Towarzystwa Genealogicznego

flag-pol flag-eng home login logout Forum Fotoalbum Geneszukacz Parafie Geneteka Metryki Deklaracja Legiony Straty
środa, 08 stycznia 2025

longpixel


Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu
Zobacz poprzedni temat Wersja gotowa do druku Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości Zobacz następny temat
Autor Wiadomość
izai24Offline
Temat postu: Piekielny stał się Szewcem?  PostWysłany: 07-01-2025 - 16:07
Sympatyk


Dołączył: 12-02-2014
Posty: 62

Status: Offline
Witam i prosze o pomoc Smile

szukając przodków męża natrafiłam na jedną z linii w parafii Czastary w łódzim.
Do pewnego momentu wszystko ładnie sie układa ale nagle Kacper Szewc będący mężem Zofii z Wojtczaków w akcie ślubu nazywa się Kacper Piekielny.
Rodzice się zgadzają (w akcie żlubu ojciec tez jest Piekielny ale już w akcie zgonu Kacpra wystepuje jako Szewc), lata również by pasowały tylko zastanawia mnie czy ktoś nagle mógł zmienić nazwisko? W aktach urodzenia jego dzieci Kacper występuje jako półrolnik i nic nie ma na temat tego że może pracował jako szewc i stąd zmiana nazwiska.
Ślub brali w Czastarach w 1810 roku jeśli to pomoże.

Czy ktoś miał taką sytuację?
Pozdrawiam
Iza
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
kwroblewskaOffline
Temat postu: Piekielny stał się Szewcem?  PostWysłany: 07-01-2025 - 16:22
Zasłużony
Sympatyk


Dołączył: 16-08-2007
Posty: 3221
Skąd: Łódź
Status: Offline
Może zechciałabyś załączyć akty o których piszesz, ślubu, zgonu?
Czy my mamy szukać i domyslać się czy o te osoby pytasz?

Piekielny stał się Szewcem, a może Szewc stał się Piekielnym???
------

Krystyna
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
janusz59Offline
Temat postu: Piekielny stał się Szewcem?  PostWysłany: 07-01-2025 - 17:22
Sympatyk


Dołączył: 29-03-2021
Posty: 998

Status: Offline
Już wiem wszystko . Matka Kacpra po smierci Jana Piekielnego wyszła za mąż za Franciszka Szewca. Ksiądz wpisał w akcie ślubu z 1810 roku Kacper Piekielny, bo takie nazwisko miał w akcie chrztu czyli w podstawowym dokumencie potrzebnym do zawarcia małżeństwa. Ale Kacper musiał być znany pod nazwiskiem ojczyma i dzieci chrzcił już jako Szewc. W tamtych czasach ludzie nie mieli dokumentów i nosili takie nazwisko jakie ksiądz wpisał w akcie chrztu.
W akcie zgonu Franciszka Szewca Kacper występuje jako syn , a nie pasierb .
Akt urodzenia Kacpra z 1789 roku i akt ślubu wyraźnie mówi, że jego rodzicami są Jan Piekielny i Zofia z Cygów
Ojciec Kacpra jak jest podane w akcie ślubu zmarł w 1792 roku w Kolonii Piekło.

Pozdrawiam
Janusz
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
izai24Offline
Temat postu: Piekielny stał się Szewcem?  PostWysłany: 07-01-2025 - 21:10
Sympatyk


Dołączył: 12-02-2014
Posty: 62

Status: Offline
Janusz,
dziękuję serdecznie za pomoc - to wszystko tłumaczy i ma sens Smile W genetece nie znalazłam wszystkich aktów dlatego utknęłam. To że Piekielny zmarł w Kolonii Piekło też brzmi dobrze.

Dzięuję raz jeszcze.
Pozdrawiam
Iza
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
janusz59Offline
Temat postu: Piekielny stał się Szewcem?  PostWysłany: 07-01-2025 - 21:28
Sympatyk


Dołączył: 29-03-2021
Posty: 998

Status: Offline
Aktu ślubu Franciszka Szewca/Szewczyka z wdową Zofią nie znalazłem. Ale od 1796 pojawiają sie urodziny dzieci Franciszka Szewca/Szewczyka i Zofii . Później są akty zgonu Franciszka i Zofii .

Nie mogę znaleźć wsi Piekło i Kolonii Piekło na mapach , ale w aktach parafii Czastary z tamtych czasów się pojawiają . Pojawia się ta nazwa związana z nazwiskiem Piekielny . Mogło to być tak zwane pustkowie , czyli mała osada z jednym lub kilkoma domami oddalona od głównej wsi . Pustkowia miały przeważnie nazwy pochodzące od nazwiska mieszkańców. Tak więc mogło być tak , że gdzieś pod lasem powstało gospodarstwo zamieszkałe przez Piekielnych i zyskało nazwę Piekło. Albo odwrotnie, czyli ten co zamieszkał w Piekle zyskał nowe nazwisko.

Pozdrawiam
Janusz
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
VegannaFilistinOffline
Temat postu: Re: Piekielny stał się Szewcem?  PostWysłany: 08-01-2025 - 07:07


Dołączył: 06-01-2025
Posty: 5

Status: Offline
janusz59 napisał:
Pustkowia miały przeważnie nazwy pochodzące od nazwiska mieszkańców. Tak więc mogło być tak , że gdzieś pod lasem powstało gospodarstwo zamieszkałe przez Piekielnych i zyskało nazwę Piekło. Albo odwrotnie, czyli ten co zamieszkał w Piekle zyskał nowe nazwisko.

Pozdrawiam
Janusz


Witam, nazwiska typu przymiotniki były od miejscowości, nie odwrotnie. Do tego dość długo aż do rozbiorów nazwiska przymiotnikowe i przydomki były ruchome i zmieniane często i niedziedziczne, a tylko patronimiki/otczestwo było na stałe podczas życia. Chłopi i Żydzi polscy nazwiska dziedziczne na stałe otrzymali dopiero w XIX wieku właśnie pod rozbiorami i biurokracjami cesarskimi (przedtem Żydzi polscy też korzystali tylko z patronimikow do rejestracji osoby).

Panowie szlachta i ziemianie nadawali sobie nazwisko od ziemi czyli tego majątku z dworem lub domem, gdzie zamieszkali, a potem zmieniali je, jeśli się przeprowadzili do innego dworku.
Wyjątkiem były miasta zakładane przez znanych szlachciców i nazywane na ich cześć - Zamość na cześć magnata Zamojskiego. Szlachcice i ziemianie mogli używać patronimikow typu -icz, ycz -ic na końcu (jak królewicz syn króla, panicz syn pana, dziedzic syn dziedzica).

Chłopi nasi mieli skromniejsze patronimiki typu -ak -ek -czyk, czek na końcu: Antczak syn Antka, Bartczak syn Bartka, Michalak syn Michała, Szymczak syn Szymka itd. Do tego czasem bardzo rzadko przydomek od zawodu - na wsi głównie Kowalczyk, Młynarczyk, czasem Pastuszak czy nawet Świniopas. Nazwiska od bardziej specjalizowanych rzemiosł były tylko w miastach - Krawczyk, Szewczyk, Piekarczyk, Pisarczyk, Strzelczyk bo na wsi chłopi sami sobie piekli chleb, robili ubranie i chodaki czy łapcie, a trudnili się pańszczyzną i swoją rolą i nie potrzebowali nazwisk, a pisać umiał tylko ksiądz.
Kiedy w 18 i 19 wieku chłopi zaczęli dostawać nazwiska przymiotnikowe, mogły być od ziemi np wsi z której pochodzili ale nie posiadali jej tylko odrabiali pańszczyznę dla ziemianina, a także Rolny lub Dzierżawski od dzierżawienia chaty i małej roli od pana albo wręcz Komornik od małej komory czy Bezrolny.
A także od roślin, drzew, wody i zwierząt, albo jeszcze inne przydomki, wszystko zależało od księdza czy od kościelnego, który jedyny w całej parafii spisywał im zgony i narodziny wg imienia czy patronimiku.
Czyli Piekielny od Piekła nie Piekło od Piekielnego.
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
gieniaOffline
Temat postu: Re: Piekielny stał się Szewcem?  PostWysłany: 08-01-2025 - 08:22
Sympatyk


Dołączył: 02-01-2012
Posty: 362

Status: Offline
Dzień dobry.
"Chłopi i Żydzi polscy nazwiska dziedziczne na stałe otrzymali dopiero w XIX wieku właśnie pod rozbiorami i biurokracjami cesarskimi (przedtem Żydzi polscy też korzystali tylko z patronimikow do rejestracji osoby)."
Legendy trzeba obalać: chłopi dziedziczne nazwiska mieli już nawet w 16 wieku, patrz: Wieliczka od 1595 rok, Droginia od 1611 rok, Wiśniowa od 1629 rok. itd. Zakup chałupek z 1702 roku..., Inwentarze wsi z 1775 i 1780 rok.
Chłopi mają nazwiska, które przekazują dzieciom.

Gienia
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Wyświetl posty z ostatnich:     
Skocz do:  
Wszystkie czasy w strefie CET (Europa)
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu
Zobacz poprzedni temat Wersja gotowa do druku Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości Zobacz następny temat
Powered by PNphpBB2 © 2003-2006 The PNphpBB Group
Credits
donate.jpg
Serwis Polskiego Towarzystwa Genealogicznego zawiera forum genealogiczne i bazy danych przydatne dla genealogów © 2006-2025 Polskie Towarzystwo Genealogiczne
kontakt:
Strona wygenerowana w czasie 0.251426 sekund(y)