|
|
|
|
| Autor |
Wiadomość |
Andrzej75 |
|
Temat postu: Błędna data urodzin Leona Wyczółkowskiego
 Wysłany: 16-07-2024 - 15:21
|
|
Dołączył: 03-07-2016
Posty: 13626
Skąd: Wrocław
Status: Offline
|
|
Czasami zdarza się, że fałsz wprowadzony do obiegu zaczyna żyć własnym życiem, pleni się jak chwast i trudno go wykorzenić. Tak stało się niestety z datą urodzin Leona Wyczółkowskiego.
Do czasu wydania książki Tadeusza Bednarskiego pt. Krakowskim szlakiem Leona Wyczółkowskiego (Kraków 2003) nikt nie miał wątpliwości, że LW urodził się 11 IV 1852 r. — jak o tym powiadamiał jego akt urodzenia z par. Miastków Kościelny, sporządzony 12 IV 1852 r. (czyli źródło pierwotne i niebudzące jakichkolwiek zastrzeżeń)*.
Dopiero odkrycie aktu małżeństwa LW (opublikowanego w książce Tadeusza Bednarskiego na ss. 88-89) sprowadziło tę jasną dotąd sprawę na manowce.
Otóż w akcie ślubu (zawartego 29 XI 1916 r. w par. św. Floriana w Krakowie**) podano ewidentnie błędną datę urodzin malarza: 24 IV 1852 r.
Data jest podwójnie błędna, ponieważ osoba spisująca akt małżeństwa:
1) błędnie założyła, że skoro akt urodzenia dotyczy zaboru rosyjskiego, to spisano go według kalendarza juliańskiego (czyli starego stylu);
2) błędnie przeliczyła datę z kalendarza juliańskiego na gregoriański.
Tymczasem jednak:
1) w kongresowym Królestwie Polskim (w przeciwieństwie do Cesarstwa Rosyjskiego) używano kalendarza gregoriańskiego, a nie juliańskiego (co prawda w 1868 r. w aktach stanu cywilnego wprowadzono podwójną datację, juliańsko-gregoriańską, ale nawet wtedy kalendarz juliański w żadnej mierze nie zastąpił kalendarza gregoriańskiego), a w związku z tym data narodzin Leona Wyczółkowskiego, zamieszczona w jego akcie urodzenia, została zapisana zgodnie z kalendarzem gregoriańskim;
2) w XIX w. różnica między starym a nowym stylem wynosiła 12 dni, tak więc gregoriańskiej dacie 24 IV odpowiadałaby juliańska data 12 IV (a nie 11 IV); albo więc osoba sporządzająca akt małżeństwa do 11 IV dodała 13 dni (czyli różnicę, która dotyczyła dopiero XX w.), albo dodała wprawdzie 12 dni, ale nie do daty urodzenia, tylko do daty sporządzenia aktu urodzenia (czyli 12 IV).
Niestety, Tadeusz Bednarski, zamiast dostrzec oczywisty błąd dokumentu i w krytyczny sposób go omówić, bezpodstawnie mu zaufał, przyczyniając się do rozpropagowania niezgodnej z rzeczywistością daty urodzenia Leona Wyczółkowskiego***.
Nie wiadomo dlaczego Tadeusz Bednarski uznał, że:
1) akt ślubny stanowi sprostowanie aktu urodzenia;
2) dokument wtórny (akt małżeństwa, spisany na podstawie aktu urodzenia) jest bardziej wiarygodny niż dokument pierwotny (akt urodzenia).
---
* ODPIS AKTU URODZENIA
Nr 27/1852. Huta Miastkowska. Działo się w Miastkowie Kościelnym dnia dwunastego kwietnia tysiąc osiemset pięćdziesiątego drugiego roku o godz. 11 przed południem. Stawił się Mateusz Wyczółkowski, kupiec szkła, lat 24 mający, w Hucie Miastkowskiej zamieszkały, w obecności Jana Falińskiego, lat 49 liczącego, dzierżawcy Huty Miastkowskiej, tamże zamieszkałego, i Maksymiliana Dąbkowskiego, dziedzica wsi Ryciska i tamże zamieszkałego, i okazał dziecię płci męskiej, urodzone w Hucie Miastkowskiej dnia jedenastego, miesiąca i roku bieżących, o godz. 3 po północy, z jego małżonki Antoniny z Falińskich, lat 19 mającej. Dziecięciu temu na chrzcie świętym, w dniu dzisiejszym przez niżej podpisanego odbytym, nadane zostały imiona Leon Jan, a rodzicami chrzestnymi byli wyżej wspomniany Jan Faliński i Weronika Dąbrowska. Akt ten, stawającemu i świadkom przeczytany, przez Nas, stawającego i świadków podpisany został.
+ + Ks. Wojciech Barankiewicz
proboszcz miastkowski
(—) Mateusz Wyczółkowski
(—) Jan Faliński
(—) Maksymilian Dąbkowski
https://books.google.pl/books?hl=pl&id= ... =27%2F1852
** kopia tego aktu: https://metryki.genealodzy.pl/index.php ... &zoom=1.75
*** np. Wikipedia: https://pl.wikipedia.org/wiki/Leon_Wycz ... 5%82kowski (ironią losu podano tutaj błędną datę ślubu: „Leon Wyczółkowski od 1915 r. był żonaty z Franciszką z Panków”, chociaż źródło błędnej daty urodzenia tkwi właśnie w akcie ślubu zawartego 29 XI 1916 r.) |
_________________
Pozdrawiam
Andrzej
PS. Na znak, że moje tłumaczenie zostało zaakceptowane, proszę edytować pierwszy post, dopisując w temacie – OK (dotyczy działu tłumaczeń).
https://genealodzy.pl/PNphpBB2-viewtopic-t-59525.phtml
|
| |
|
|
|
 |
|
Sroczyński_Włodzimierz |
|
|
Temat postu: Błędna data urodzin Leona Wyczółkowskiego
Wysłany: 16-07-2024 - 15:35
|
|
Dołączył: 09-10-2008
Posty: 33778
Skąd: Warszawa
Status: Offline
|
|
|
|
|
|
|
Bialas_Malgorzata |
|
|
Temat postu: Błędna data urodzin Leona Wyczółkowskiego
Wysłany: 16-07-2024 - 16:12
|
|
Dołączył: 31-07-2014
Posty: 1751
Skąd: Wrocław
Status: Offline
|
|
Brawo,
nasza mrówcza praca służy przede wszystkim sprostowaniu błędów  |
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
FAQ
Regulamin
Szukaj
Rejestracja
Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości
Zaloguj
