Serwis Polskiego Towarzystwa Genealogicznego

flag-pol flag-eng home login logout Forum Fotoalbum Geneszukacz Parafie Geneteka Metryki Deklaracja Legiony Straty
piątek, 22 listopada 2024

longpixel


Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu
Zobacz poprzedni temat Wersja gotowa do druku Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości Zobacz następny temat
Autor Wiadomość
Andrzej75Offline
Temat postu: Błędna data urodzin Leona Wyczółkowskiego  PostWysłany: 16-07-2024 - 15:21
Sympatyk


Dołączył: 03-07-2016
Posty: 13396
Skąd: Wrocław
Status: Offline
Czasami zdarza się, że fałsz wprowadzony do obiegu zaczyna żyć własnym życiem, pleni się jak chwast i trudno go wykorzenić. Tak stało się niestety z datą urodzin Leona Wyczółkowskiego.

Do czasu wydania książki Tadeusza Bednarskiego pt. Krakowskim szlakiem Leona Wyczółkowskiego (Kraków 2003) nikt nie miał wątpliwości, że LW urodził się 11 IV 1852 r. — jak o tym powiadamiał jego akt urodzenia z par. Miastków Kościelny, sporządzony 12 IV 1852 r. (czyli źródło pierwotne i niebudzące jakichkolwiek zastrzeżeń)*.
Dopiero odkrycie aktu małżeństwa LW (opublikowanego w książce Tadeusza Bednarskiego na ss. 88-89) sprowadziło tę jasną dotąd sprawę na manowce.
Otóż w akcie ślubu (zawartego 29 XI 1916 r. w par. św. Floriana w Krakowie**) podano ewidentnie błędną datę urodzin malarza: 24 IV 1852 r.

Data jest podwójnie błędna, ponieważ osoba spisująca akt małżeństwa:
1) błędnie założyła, że skoro akt urodzenia dotyczy zaboru rosyjskiego, to spisano go według kalendarza juliańskiego (czyli starego stylu);
2) błędnie przeliczyła datę z kalendarza juliańskiego na gregoriański.

Tymczasem jednak:
1) w kongresowym Królestwie Polskim (w przeciwieństwie do Cesarstwa Rosyjskiego) używano kalendarza gregoriańskiego, a nie juliańskiego (co prawda w 1868 r. w aktach stanu cywilnego wprowadzono podwójną datację, juliańsko-gregoriańską, ale nawet wtedy kalendarz juliański w żadnej mierze nie zastąpił kalendarza gregoriańskiego), a w związku z tym data narodzin Leona Wyczółkowskiego, zamieszczona w jego akcie urodzenia, została zapisana zgodnie z kalendarzem gregoriańskim;
2) w XIX w. różnica między starym a nowym stylem wynosiła 12 dni, tak więc gregoriańskiej dacie 24 IV odpowiadałaby juliańska data 12 IV (a nie 11 IV); albo więc osoba sporządzająca akt małżeństwa do 11 IV dodała 13 dni (czyli różnicę, która dotyczyła dopiero XX w.), albo dodała wprawdzie 12 dni, ale nie do daty urodzenia, tylko do daty sporządzenia aktu urodzenia (czyli 12 IV).

Niestety, Tadeusz Bednarski, zamiast dostrzec oczywisty błąd dokumentu i w krytyczny sposób go omówić, bezpodstawnie mu zaufał, przyczyniając się do rozpropagowania niezgodnej z rzeczywistością daty urodzenia Leona Wyczółkowskiego***.
Nie wiadomo dlaczego Tadeusz Bednarski uznał, że:
1) akt ślubny stanowi sprostowanie aktu urodzenia;
2) dokument wtórny (akt małżeństwa, spisany na podstawie aktu urodzenia) jest bardziej wiarygodny niż dokument pierwotny (akt urodzenia).

---

* ODPIS AKTU URODZENIA

Nr 27/1852. Huta Miastkowska. Działo się w Miastkowie Kościelnym dnia dwunastego kwietnia tysiąc osiemset pięćdziesiątego drugiego roku o godz. 11 przed południem. Stawił się Mateusz Wyczółkowski, kupiec szkła, lat 24 mający, w Hucie Miastkowskiej zamieszkały, w obecności Jana Falińskiego, lat 49 liczącego, dzierżawcy Huty Miastkowskiej, tamże zamieszkałego, i Maksymiliana Dąbkowskiego, dziedzica wsi Ryciska i tamże zamieszkałego, i okazał dziecię płci męskiej, urodzone w Hucie Miastkowskiej dnia jedenastego, miesiąca i roku bieżących, o godz. 3 po północy, z jego małżonki Antoniny z Falińskich, lat 19 mającej. Dziecięciu temu na chrzcie świętym, w dniu dzisiejszym przez niżej podpisanego odbytym, nadane zostały imiona Leon Jan, a rodzicami chrzestnymi byli wyżej wspomniany Jan Faliński i Weronika Dąbrowska. Akt ten, stawającemu i świadkom przeczytany, przez Nas, stawającego i świadków podpisany został.

+ + Ks. Wojciech Barankiewicz
proboszcz miastkowski
(—) Mateusz Wyczółkowski
(—) Jan Faliński
(—) Maksymilian Dąbkowski


https://books.google.pl/books?hl=pl&id= ... =27%2F1852

** kopia tego aktu: https://metryki.genealodzy.pl/index.php ... &zoom=1.75

*** np. Wikipedia: https://pl.wikipedia.org/wiki/Leon_Wycz ... 5%82kowski (ironią losu podano tutaj błędną datę ślubu: „Leon Wyczółkowski od 1915 r. był żonaty z Franciszką z Panków”, chociaż źródło błędnej daty urodzenia tkwi właśnie w akcie ślubu zawartego 29 XI 1916 r.)

_________________
Pozdrawiam
Andrzej
PS. Na znak, że moje tłumaczenie zostało zaakceptowane, proszę edytować pierwszy post, dopisując w temacie – OK (dotyczy działu tłumaczeń).
https://genealodzy.pl/PNphpBB2-viewtopic-t-59525.phtml
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Sroczyński_WłodzimierzOnline!
Temat postu: Błędna data urodzin Leona Wyczółkowskiego  PostWysłany: 16-07-2024 - 15:35
Członek PTG


Dołączył: 09-10-2008
Posty: 33597
Skąd: Warszawa
Status: Online!
Tak do kompletu
https://metryki.genealodzy.pl/index.php ... &zoom=1.25

_________________
Bez PW. Korespondencja poprzez maila:
https://genealodzy.pl/index.php?module= ... 3odzimierz
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Bialas_MalgorzataOffline
Temat postu: Błędna data urodzin Leona Wyczółkowskiego  PostWysłany: 16-07-2024 - 16:12
Zasłużony
Sympatyk


Dołączył: 31-07-2014
Posty: 1737
Skąd: Wrocław
Status: Offline
Brawo,
nasza mrówcza praca służy przede wszystkim sprostowaniu błędów Smile
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Wyświetl posty z ostatnich:     
Skocz do:  
Wszystkie czasy w strefie CET (Europa)
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu
Zobacz poprzedni temat Wersja gotowa do druku Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości Zobacz następny temat
Powered by PNphpBB2 © 2003-2006 The PNphpBB Group
Credits
donate.jpg
Serwis Polskiego Towarzystwa Genealogicznego zawiera forum genealogiczne i bazy danych przydatne dla genealogów © 2006-2024 Polskie Towarzystwo Genealogiczne
kontakt:
Strona wygenerowana w czasie 0.296759 sekund(y)