Serwis Polskiego Towarzystwa Genealogicznego

Nie wiem, czy to się ładnie wyświetli, ale ja wysyłałem takie pismo:


"
Imię i nazwisko [miejsce podpisania wniosku], [data]
adres



Kierownik Urzędu Stanu Cywilnego
w

ul.
00-000



WNIOSEK O UDOSTĘPNIENIE AKT STANU CYWILNEGO DO SKANOWANIA

Ja, niżej podpisany, działając na podstawie art. art. 16a ust. 1, art. 16b ust. 2 pkt. 1 oraz art. 16d ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach („Ustawa NZA”), w związku z art. 130 ust. 4 ustawy z 28 listopada 2014 r. Prawo o aktach stanu cywilnego („Ustawa PASC”) wnoszę o udostępnienie niżej wymienionych ksiąg akt metrykalnych w celu ich sfotografowania:

Księgi małżeństw oraz zgonów z USC w
A także stare, poniemieckie skorowidze małżeństw oraz zgonów do w/w USC, jeśli takowe się zachowały.



Uzasadnienie

Zgodnie z art. 130 ust. 4 Ustawy PASC udostępnianie akt stanu cywilnego, dla których minęły okresy przechowywania określone w art. 128 ust. 1 i 1a Ustawy PASC, tj. 100 lat dla aktów urodzeń, 80 lat dla aktów małżeństw i zgonów, a które jeszcze nie zostały przekazane do właściwego archiwum państwowego, odbywa się na zasadach określonych w Ustawie NZA.
Stosownie do art. 16a ust. 1 Ustawy NZA „każdemu przysługuje prawo dostępu do materiałów archiwalnych”. Art. 16d ust. 1 pkt 1 Ustawy NZA stanowi z kolei: „podmioty zobowiązane udostępniają zainteresowanym lub ich upoważnionym przedstawicielom materiały archiwalne przez umożliwienie osobistego (a) zapoznania się z tymi materiałami, (b) utrwalenia w postaci (..) odwzorowań cyfrowych”. Zgodnie z art. 16b ust. 2 pkt 1 Ustawy NZA akta stanu cywilnego podlegają udostępnieniu po upływie 100 lat w przypadku urodzeń oraz 80 lat w przypadku małżeństw i zgonów.
Należy podkreślić, że w niniejszej sprawie nie zachodzi żadna okoliczność ograniczająca dostęp do wnioskowanych materiałów, określona w art. 16b Ustawy NZA. W szczególności nie może takiej okoliczności stanowić powoływanie się na okoliczność, że księga, w której znajdują się akty objęte wnioskiem zawiera także akty, dla których okres, o którym mowa w art. 128 ust. 1 i 1a Ustawy PASC jeszcze nie upłynął. Te akta nie są bowiem objęte wnioskiem (wnioskodawca nie będzie ich ani przeglądał, ani fotografował), a okoliczność czysto techniczna, że znajdują się fizycznie w jednej księdze z aktami objętymi wnioskiem nie może być przyczyną wyłączenia stosowania art. 130 ust. 4 Ustawy PASC. Taka interpretacja jest zgodna z wykładnią gramatyczną i celowościową art. 130 ust. 4 Ustawy PASC i jest potwierdzona jednolitym orzecznictwem sądów administracyjnych (np. wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 1 marca 2023 r., sygn. sygn. II OSK 192/22, wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 19 października 2022 r., sygn. II SA/Rz 578/22, wyrokiem WSA w Gliwicach z 4 września 2017 r., sygn. II SA/Gl 468/17, wyrokiem WSA w Krakowie z 5 listopada 2019 r., sygn. III SA/Kr 925/19). W tym ostatnim wyroku czytamy: „brak jest podstaw do uznania, że trudności techniczne w udostępnieniu materiałów archiwalnych, w szczególności w sytuacji, gdy objęte okresem ochronnym akty urodzenia, znajdują się w tej samej księdze co akty małżeństwa i zgonu – stanowiące zgodnie z art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy z 28 listopada 2014 r. Prawo o aktach stanu cywilnego materiał archiwalny, mogą wprowadzać ograniczenia w obowiązującej zasadzie powszechnego dostępu. Sposób prowadzenia ksiąg nie może bowiem ograniczać zasady powszechnego dostępu wynikającej z art. 16a ust. 1 ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach.”
W związku z powyższym wnoszę jak na wstępie.
Gdyby pomimo przedstawionej powyżej argumentacji prawnej USC zamierzał odmówić udostępnienia ksiąg, to zgodnie z art. 16e Ustawy NZA oraz art. 104 kodeksu postępowania administracyjnego odmowa musi mieć formę decyzji administracyjnej.

Podpis.
"

Trochę się to rozjechało.
Ważne jest na końcu zdanie, że w przypadku odmowy, odmowa musi mieć formę decyzji administracyjnej.

Mi powyższe otworzyło drogę do wielu miejsc.

Ale to jest wersja pisma z około lata zeszłego roku, Michał ma już pewnie nowszą, uaktualnioną (o nowe wyroki) wersję.


Pozdrawiam i powodzenia,
Artur

Dobry wieczór
W zakresie tego wątku, mam dwa pytania:
1. Czy Polskie Towarzystwo Genealogiczne wydaje jakieś zaświadczenia (może jakby listy uwierzytelniające) z pieczęcią stowarzyszenia, które uwiarygadniałoby osobę przychodzącą do kierownika USC, starającą się u niego na zgodę skanowania ksiąg metrykalnych znajdujących się w USC?
2. Co powinno zawierać pismo (wniosek) o zgodę na skanowanie tj. co napisać we wstępie i na co powołać się w część zasadniczej (nasza argumentacja, by pozwolono skanować). Czytałem ustawę Prawo o aktach stanu cywilnego, ale nie potrafię stwierdzić, które jej fragmenty pozwalają nam na skanowanie całych ksiąg. A może w takim piśmie powinno się powołać na jeszcze inne regulacje prawne?
Uprzedzając ewentualne pytania, chciałbym spróbować dopomóc tę inicjatywę w województwie małopolskim, a dokładnie z zakresu tych miejscowości, które nie rokują, gdy chodzi o uzyskanie materiału wprost z parafii.
Z wyrazami szacunku,

Panie Mateuszu, nie wiem o jakim obszarze z Małopolski Pan pisze, jednakże chciałbym uprzedzić, że w kilku gminach odbywa się już takie pozyskiwanie. Sprawa jest w toku dla gmin Lanckorona, Kalwaria Zebrzydowska, Wadowice, Brzeźnice, Tomice i Spytkowice (pow. wadowicki). Jeżeli interesuje Pana materiał z innej gminy to trzymam kciuki za powodzenie Pana inicjatywy

Za dużo tego. Ja piszę max 2-3 zdania.

Artur,
Tak, to jest bardzo ważny argument, z którego USC nie zdają sobie sprawy, a który powinien być dla nich dużym plusem skanowania: jak metryki zeskanujemy i potem im przekażemy skany (lub opublikujemy je w Skanotece), to wywiążą się z obowiązku udostępniania akt metrykalnych udostępniając wyłącznie skany (lub wręcz odsyłając do zapoznania się ze skanami w Skanotece). Konkretnie wynika to z art. 16a ust. 2 pkt 2 oraz art. 16d ust. 1 pkt. 2 ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach. I archiwa państwowe właściwie traktują to jako zasadę (choć nie zawsze). USC też mogłyby, tylko muszą zdać sobie z tego sprawę.

Mógłbyś je tu wkleić?