Serwis Polskiego Towarzystwa Genealogicznego

flag-pol flag-eng home login logout Forum Fotoalbum Geneszukacz Parafie Geneteka Metryki Deklaracja Legiony Straty
czwartek, 10 października 2024

longpixel


Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu
Zobacz poprzedni temat Wersja gotowa do druku Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości Zobacz następny temat
Autor Wiadomość
Mateusz3000Offline
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Mysiorowski i Misiorowski.  PostWysłany: 26-06-2024 - 10:47
Zasłużony


Dołączył: 26-04-2024
Posty: 7

Status: Offline
Dzień dobry,
Panie Romanie oraz Panie Władysławie serdecznie dziękuję za poświęcony czas.

Pozdrawiam
Mateusz
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Wladyslaw_MoskalOffline
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Lisiak i Lesiak.  PostWysłany: 26-06-2024 - 20:34
Sympatyk


Dołączył: 25-04-2008
Posty: 1566

Status: Offline
Lesiak99 napisał:
Dzień dobry,

Zwracam się z prośbą o wyjaśnienie etymologii nazwiska Lisiak jak i Lesiak. Oba te nazwiska występują w mojej rodzinie od przynajmniej roku 1850, a myślę, że jeszcze dalej.

Pozdrawiam Adam

Witaj Adamie,

nazwiska Lisiak i Lesiak według ; Słownik Nazwiska w Polsce IJP PAN, maja bardzo starą, odrębną etymologię;
- Lesiak, to człowiek żyjący w lesie (lub na skraju lasu),
- Lisiak, to młody lis, lisię.

Od Lesiak powstało slowensko-austriacko-chorwackie nazwisko Lesjak, a od Lisiak ukraińskie dosyć liczne nazwisko Lysiak i to potwierdza, ze są to stare prapolskie nazwania/nazwiska.

Pozdrawiam - Władysław
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
ROMAN_BOffline
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Lesiak, Lisiak.  PostWysłany: 26-06-2024 - 22:50
Sympatyk


Dołączył: 08-01-2012
Posty: 1229

Status: Offline
Adamie, dobry wieczór.

Zauważyłem, że Władysław już podał Ci ewentualną etymologię nazwiska Lesiak oraz Lisiak. Ja, z mojej strony trochę rozbuduję ewentualną genezę tych nazw osobowych.

Rozważania o genezie nazwiska Lesiak oraz Lisiak.

Oba nazwiska w mojej ocenie zostały utworzone przy pomocy przyrostka -ak od tematu Lesi- oraz Lisi-[ Lesi-+ak=Lesiak; Lesi-+ak=Lsiak ].

Przyrostek -ak jest regionalizmem gramatycznym, początkowo występował na Mazowszu i był stosowany na oznaczenie istoty niedorosłej, na przykład źrebak. Następnie rozpowszechnił się na obszar północnej Polski i był bardzo produktywny w gwarach. Później wszedł do języka ogólnego, przede wszystkim jego obecność można zauważyć w słownictwie potocznym. Format ten ma przestrzeni czasu wytworzył wiele funkcji. Generalnie sufiks -ak:
• tworzy nazwy istot niedorosłych,
• tworzy spieszczenia,
• tworzy rzeczowniki osobowe od rzeczowników,
• tworzy rzeczowniki osobowe od przymiotników i imiesłowów przymiotnikowych,
• tworzy rzeczowniki materialne,
• tworzy nazwy narzędzi związanych z wykonywaniem określonych czynności,
• potocznie tworzy nazwy osób od skrótowców,
• w gwarze warszawskie tworzy rzeczowniki od innych części mowy,
• w gwarach tworzy nazwy miejsc.

Nazwisko Lesiak.

A.

Prof. dr hab. Alina Naruszewicz – Duchlińska o etymologii nazwiska Lesiak tak pisała [ cytuję ]: „Lesiak. Nazwisko Lesiak pochodzi od gwarowego określenia lesiak 'człowiek żyjący w lesie' (zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. II, s. 9) lub od rzeczownika las, czyli jak to wdzięcznie definiuje tzw. Słownik warszawski języka polskiego, t. II, s. 686 – ‘wielki obszar gruntu zarosły drzewami, zwykle dziko rosnącemi’, ale i przenośnie ‘gęste włosy, brwi’, czyli przezwisko będące podstawą nazwiska mogło odnosić się zarówno do stanu posiadania, miejsca zamieszkania, jak i wyglądu zewnętrznego. W formie Lesiak nie doszło do tzw. przegłosu, czyli prasłowiańskiego przejścia ě > a. Potencjalną – choć mniej prawdopodobną – podstawą nazwiska są także imiona Leś i Leszek. Etymologię tych imion wiąże się z czasownikiem lścić ‘działać podstępnie’, czasownik stał się podstawą imion złożonych Lścimir i Lścisław, a ich zdrobnieniami stały się Leś i Leszek (zob. J. Grzenia, Nasze imiona, Warszawa 2020, s. 179).”.

B.

Dr Agnieszka Raszewska – Klimas jest autorką publikacji noszącej tytuł „Wieloznaczność nazwisk Polaków, która wydana została w Łodzi w roku 2018 przez Łódzkie Towarzystwo Naukowe.
Autorka na stronie 97 pisała [ cytuję ]: „Formant ’ak ( czak), według Bubaka, pełnił funkcję deminutywną i ekspresywną, przywoływał kognitywne pojęcie istoty młodej, chłopca (Bubak, 1986, s. 75, 91), np. Błasiak, Jaszak, Krysiak. Sufiks ten w funkcji deminutywnej występował w słowotwórstwie apelatywnym, tworząc nazwy istot młodych, najczęściej zwierząt (GPSłow, s. 157), np. kociak, koźlak, psiak, ale także nazwy osobowe, np. Lesiak, Nowak, Skórzak, Stępniak, Wcześniak.”.
Natomiast na stronie 140 pisała [ cytuję ]: „nz. Lesiak I – n. os. Las, AnP, z suf. ’ak; nz. Lesiak II – ap. las ‘grunt z drzewa mi’, stp. ‘gaj’, SONP, z suf. ’ak; nz. Lesiak III – gw. lesiak ‘mieszkaniec okolic lesistych’, ‘niedołęga’, SONP;”.

C.

Prof. dr hab. Kazimierz Rymut w kilku swoich pracach pisał, że nazwisko Lesiak powstało od apelatywu [ słowa potocznego ] lesiak w znaczeniu osoby mieszkającej w lesie. W takim razie nazwa osobowa Lesiak powstała od przezwiska Lesiak a ono od wyrazu pospolitego [ gwarowego ] lesiak.

D.

Adamie w swoim poście nie podałeś gdzie występowało nazwisko Lesiak. Biorąc to pod uwagę zaproponuję Ci od kogo lub czego też mogła pochodzić nazwa osobowa Lesiak.

1.
Stanisław Cygan jest autorem Słownika gwary opoczyńskiej, który został wydany w Opocznie w roku 2018 przez Muzeum Regionalne w Opocznie i Miejską Bibliotekę Publiczną w Opocznie. Recenzentem opracowania była prof. dr hab. Halina Pelc.
Autor słownika na stronie 178 pod hasłem Lesiak pisze [ cytuję ]: „LESIAK ‘chwast polny, Equisetum arvense; in. skrzyp polny’. No to łoboda, grzdes, krwawnik, chabry, rumionek, lesiok. – Skrzyp polny to lesiok wołały. – Na skrzyp polny to mówili chrzestka. – Ale to jes różnica: chrzestka to jes co insego, bo chrzestka ci rośnie nizy, a tyn lisiok, bo u nos to lisiok mówili, no to znowu rosło to wysokie i takie miało pióra rzadkie. A krzestka to była tako siadło, tępo. [Dęba]”.

2.

Michał Mordoń jest autorem książki pt. „Chrześcijańskie dziedzictwo imiennicze utrwalone w nazwiskach mieszkańców Bielska Podlaskiego, Hajnówki i Siemiatycz”, która wydana została przez Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku w roku 2019.
Autor na stronie 104 podaje etymologię nazwiska Lesiak [ cytuję ]: „Lesiak < im. wschsł. Lesiak < cerk. Aleksandr, cerk. Aleksij (…); a. od wschsł. Les, Leś < cerk. Aleksandr, cerk. Aleksij; wschsł. Lesia < cerk. Jelisiej (…); por. też im. wschsł. ż. Lesia < cerk. Aleksandra (…).”.
Dodam, że nazwisko Lesiak w tym przypadku równe jest imieniu w formie derywowanej formantem -ak.

3.

Stefan Raumut: Słownik języka pomorskiego czyli kaszubskiego; Nakładem Akademii Umiejętności w Krakowie; Kraków 1893.
Autor na stronie 91 umieścił hasło Lesôk, które tak definiuje [ cytuję ]: „Lesôk -a, m., Lesiak, Lasak. Lesôcé, szczep kaszubski, osiadły w powiecie kartuskim'., -a, m., Lesiak, Lasak. Lesôcé, szczep kaszubski, osiadły w powiecie kartuskim'.”.
Może Twoje nazwisko, Lesiak, oznacza osobę, która wywodziła się ze szczepu kaszubskiego Lesôcé, osiadłego w powiecie kartuskim?

4.

Biorąc pod uwagę jedną z funkcji przyrostka -ak, to nazwa osobowa Lesiak może oznaczać syna Lesia / Leszka. Zatem, ojciec to Leś / Leszek a syn to Lesiak.

Nazwisko Lisiak.

Prof. dr hab. Kazimierz Rymut jest autorem publikacji pt. Nazwiska Polaków, Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo, Wrocław-Warszawa-Kraków 1991. Według profesora nazwisko Lisiak znajduje się w grupie nazwisk utworzonych od miana Lis a ono od apelatywu lis [ str. 174 ].

Słowo lisiak ma też inne znaczenia, na przykład:

1. Lisiak 'młody lis': Lis, a samica to lisica, młode to lisiaki. [ zobacz: Mały słownika gwar polskich pod redakcją naukową Jadwigi Wornicz; wydanie II; Wydawnictwo Lexis, Kraków 2010, strona 125 ].

2. Lisiak ‘rodzaj piły do cięcia drewna, która swym kształtem przypomina lisi ogon’ [ zobacz: Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego ].

W takim razie nazwisko Lisiak może:

• oznaczać syna Lisa [ ojciec Lis a syn jego Lisiak ]. Nazwisko Lis pochodzi od przezwiska Lis a ono od apelatywu lis ‘zwierzę albo gosienica’,

• może być motywowane wyrazem lisiak ‘rodzaj piły do drewna’. Podobnie jak nazwisko Motyka, które pochodzi od narzędzia nazywanego motyka.


Pozdrawiam – Roman.
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Lesiak99Offline
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Lesiak, Lisiak.  PostWysłany: 30-06-2024 - 09:36
Sympatyk


Dołączył: 28-05-2023
Posty: 23

Status: Offline
Nazwisko Lisiak oraz Lesiak występowało głównie w parafii Lubania (Gmina Sadkowice) oraz w parafii Mogielnica (Gmina Mogielnica). Jest to odpowiednio województwo łódzkie oraz województwo mazowieckie. Obie te parafie ze sobą sąsiadują.
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Wladyslaw_MoskalOffline
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Dul, Dula, Dulak,Dulas,Dulias i Duliasz.  PostWysłany: 16-07-2024 - 04:56
Sympatyk


Dołączył: 25-04-2008
Posty: 1566

Status: Offline
Na Forum było pytanie o nazwisko Dulias.

Według mnie , wymienione nazwiska powstały bardzo dawno na ziemiach obecnie Polskich i należy je wiązać z początkami produkcji żelaza.
Na stronie ; rcin.org.pl jest publikacja -"Starożytne kęsy zelaza z Witowa..". Bryły surowca żelaznego (kęsy), 5 sztuk, ale wg T. Reymana [ #1 cytowana publikacja] ..były to dule przedhistoryczne z Witowa. Na następnej stronie jest fotografia .. duli , na Ryc 1.
Na stronie ; kopalnia wiedzy.pl jest publikacja - "Zaskakujące odkrycie archeologiczne w pobliżu Bielska-Bialej" ... w pobliżu Porąbki odkryto grzywny żelaza z 750 - 400 r. p.n.e. . Dwa egzemplarze takich grzywien odkryto w Biskupinie.
Według strony; nazwiska.ijp.pan.pl mamy bardzo ważna informacje, ze nazwisko Dul pochodzi od .. dul = żelazo dymarskie, bardzo twarde.

Starszej generacji archeolodzy używali słowa "dula", a nie kęs, bryła, grzywna na taka forme kutego żelaza, gdzie "wąsy" mogły być od razu wykorzystywane do kucia ostrzy strzał zwanych kiedyś "nakoniecznikami", stad mamy nazwania/nazwiska Nakonieczny, Nakonieczna dla producentów liściastych ostrzy strzał .

Nieliczne nazwanie/nazwisko Dulias występujące obecnie w pow. Zwolen, pomiędzy starożytnym Mazowieckim Centrum Metalurgicznym a ujściem Sanu do Wisły można wiązać z Puszcza Sandomierska, gdzie bardzo licznie występuje nazwisko Dul - pow. tarnobrzeski 491 osób, miasto Tarnobrzeg 153 osób, pow. stalowowolski 456 osób, gdzie kiedyś nie brakowało węgla drzewnego i siły roboczej, do przerabiania surowego żelaza.
Nazwisko Dulias w 2014 r. nosiło w Polsce 67 osób, Niemczech 12, we Francji i Anglii po 1 osobie o tym nazwisku. Raczej z Polski przeszło do Francji, niż z Francji do Polski.
Wspomniane nazwisko Duales występowało wyłącznie w Filipinach ?.

Pozdrawiam - Władysław
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Ewa_SzczodruchOffline
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Dul, Dula, Dulak,Dulas,Dulias i Duliasz.  PostWysłany: 16-07-2024 - 05:08
Zasłużony
Sympatyk


Dołączył: 10-12-2006
Posty: 4138
Skąd: Toruń
Status: Offline
Witam Smile

Podeprę się Kazimierzem Rymutem:

Dulas - od prasłowiańskiego dulěti ‘stawać się tłustym’ lub od dula ‘rodzaj gruszki’.

Lisiak 1687 - od lis.

Lesiak 1311 - od las lub od gwarowego lesiak ‘człowiek żyjący w lesie’.

_________________
Pozdrawiam cieplutko, Ewa Szczodruch
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Wladyslaw_MoskalOffline
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwisk Dul, Dula, Dulak,Dulas,Dulias i Duli  PostWysłany: 18-07-2024 - 04:14
Sympatyk


Dołączył: 25-04-2008
Posty: 1566

Status: Offline
Witam szczególnie Piotrka, bo poprzedni moj wpis poswiecilem właśnie jego pytaniu na Forum.

Napisalem;
Nazwisko Dulias w 2014 r. nosiło w Polsce 67 osób, Niemczech 12, we Francji i Anglii po 1 osobie o tym nazwisku. Raczej z Polski przeszło do Francji, niż z Francji do Polski.

Teraz dodam, ze nazwisko Dulias jest rzadka forma polskiego nazwiska Dulas.

W 2014 r nazwisko Dulas nosiło w Polsce 924 osób, we Francji 454, w Niemczech 57, na Ukrainie 18, w Danii 11, w Austrii 7, w Albanii 6, w Anglii 5, w Norwegii 5, w Szwajcariii 5, w Rosji 3, także na Filipinach 333, w USA 252 i w Indiach 90 osób.

Nazwisko Duliasz tez rzadkie, nosiło w Polsce 186 i w Niemczech 2 osoby.

Nazwiska te wskazują, ze zwano tak kiedyś kogoś kto przerabiał surowe żelazo w wyższej jakości "dule", którymi tez ktoś handlował.
Nazwiska te podobnie jak Kowal, Stolarz i moje - Moskal [=rudnik] powstałe od zawodu raczej nie maja wspólnego protoplasty.
Dociekliwiej, można powiedzieć, ze Dul -as, znaczyło kiedyś Dul - nasz, czyli z naszego rodu, trudniący się takim zawodem.

Nazwisko Dulas liczne także we Francji rzeczywiście mogło prowadzić do skojarzeń z polskim , stosunkowo młodym i rzadkim nazwiskiem Dulias.

Serdecznie pozdrawiam - Władysław
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
alinerawerOffline
5 Temat postu: Wijewski / Wiejowski / Wijecki  PostWysłany: 21-07-2024 - 14:27


Dołączył: 31-03-2024
Posty: 2
Skąd: Szwecja
Status: Offline
Witam! Przepraszam za możliwe blądy. Mam na imię Łuka Wijewski. Urodziłem się na Ukrainie i mam pochodzenie rumuńsko-polskie. Moje rodzice powiedzieli mi, że mam polskie nazwisko i że niektóre z moich przodkow z tym nazwiskiem byli Polakami wyznania prawosławnego, które mieszkali na Winniczynie (Podole). Będę bardzo wdzięczny, jeśli użytkownikowie forumu pomogą mi otrzymać odpowiedźi na takie pytania:

1. W prawosławnych księgach metrykalnych znalazłem zapisy o moich przodkach pod nazwiskami Wijewski (Виевский) lub Wiowski (Виовский), zamieszkałych w powiecie lipowieckim gubernii podolskiej. W Genetece na tej stronę internetowej znalazłem także zapis o zamieszkałej w powiecie lipowieckim Teresie z domu Wijeckiej. Poza tym, nazwisko Wijewski jest rzadkie , ale bardziej popularne jest nazwisko Wiejowski, powszechne w Kołaczycach. Czy nazwiska, których nazywałem, jest związane?

2. Według mojego badania, nazwisko Wijewski jest bardzo rzadkie, o czym napisałem wyżej. Jakie jest pochodzenie tego nazwiska?

Dziękuję bardzo,
Luka
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Ewa_SzczodruchOffline
Temat postu: Wijewski / Wiejowski / Wijecki  PostWysłany: 22-07-2024 - 03:42
Zasłużony
Sympatyk


Dołączył: 10-12-2006
Posty: 4138
Skąd: Toruń
Status: Offline
Witam:)

Etymologia nazwiska wg prof. Kazimierza Rymuta:

Wijewski - od staropolskiego wijać ‘okręcać’, wija ‘wiatr’.

Wiejowski - od wiejać, wiać.

Wijecki - od staropolskiego wijać ‘okręcać’, wija ‘wiatr’.

_________________
Pozdrawiam cieplutko, Ewa Szczodruch
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
alinerawerOffline
Temat postu: Wijewski / Wiejowski / Wijecki  PostWysłany: 22-07-2024 - 13:35


Dołączył: 31-03-2024
Posty: 2
Skąd: Szwecja
Status: Offline
Dziękuję bardzo za informację! Jest ona bardzo korzystna dla mnie i calej naszej rodziny.
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Sierzbista_karolOffline
Temat postu: Reyt  PostWysłany: 28-07-2024 - 21:17
Sympatyk


Dołączył: 01-04-2024
Posty: 138
Skąd: Wieliszew
Status: Offline
Witam.
Poszukuje znaczenia nazwiska Reyt .
Mój przodek o tym nazwisku to
Katarzyna Szymańska z domu Reyt zmarła w 1797 w parafii Unieck
Pozdrawiam

_________________
Karol
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość Adres AIM Gadu-Gadu MSN Messenger  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
historyk1920Offline
Temat postu: Reyt  PostWysłany: 28-07-2024 - 21:28
Zasłużony
Sympatyk


Dołączył: 06-01-2014
Posty: 935

Status: Offline
Witam .
Najprawdopodobniej nazwisko pochodzi od; Rey-Reyt od raj ‘biblijny ogród Adama i Ewy; miejsce szczęśliwe; niebo; też od raić’; od rej ‘yaniec; szereg; sznur; przywódca’.

Pozdrawiam

Marek
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
janusz59Offline
Temat postu: Reyt  PostWysłany: 29-07-2024 - 09:11
Sympatyk


Dołączył: 29-03-2021
Posty: 934

Status: Offline
Po niemiecku :reiten=jeździć konno, a Reiter=jeździec. Może jest takie wytłumaczenie na nazwisko Reyt.

Pozdrawiam
Janusz
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Wladyslaw_MoskalOffline
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Reyt  PostWysłany: 31-07-2024 - 04:53
Sympatyk


Dołączył: 25-04-2008
Posty: 1566

Status: Offline
Witam,
chyba wiesz, ze nazwisko Reyt już w Polsce wymarło.
Według strony genealogicznej Forebears, która używa systemów ewidencji nazwisk w świecie podobnych do polskiego PESEL, nazwisko Reyt w 2014 r. nosiło 657 osób we Francji, 7 w Szwajcarii i 8 w Niemczech oraz w zapisie Reyt 145 osób w Rosji, 22 w Białorusi i 19 w Kazachstanie.
We Francji istnieją maleńkie osady, przysiółki większych miejscowości które nosza nazwę Reyt i być może , jest to nazwanie starsze, bo obecnie słowem "rejet" określa się odrost [być może kiedyś przysiółek]. Zatem kogoś,kto we Francji pochodził z malej osady, zwano kiedyś Reyt.
Natomiast słowo rosyjskie "reyt", oznacza "wskaźnik" i chyba nie należy wiązać go z nazwiskiem. Może nazwisko Reyt przywędrowało z wojskami Napoleona do Rosji ?

Wladyslaw
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Jaro_ChudzikOffline
Temat postu:   PostWysłany: 31-07-2024 - 10:33
Sympatyk


Dołączył: 23-02-2020
Posty: 291

Status: Offline
Nazwisko zapisane jako Reyt mogło w rzeczywistości mieć formę - Reutt.
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Wyświetl posty z ostatnich:     
Skocz do:  
Wszystkie czasy w strefie CET (Europa)
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu
Zobacz poprzedni temat Wersja gotowa do druku Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości Zobacz następny temat
Powered by PNphpBB2 © 2003-2006 The PNphpBB Group
Credits
donate.jpg
Serwis Polskiego Towarzystwa Genealogicznego zawiera forum genealogiczne i bazy danych przydatne dla genealogów © 2006-2024 Polskie Towarzystwo Genealogiczne
kontakt:
Strona wygenerowana w czasie 0.355529 sekund(y)