Serwis Polskiego Towarzystwa Genealogicznego

flag-pol flag-eng home login logout Forum Fotoalbum Geneszukacz Parafie Geneteka Metryki Deklaracja Legiony Straty
niedziela, 08 grudnia 2024

longpixel


Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu
Zobacz poprzedni temat Wersja gotowa do druku Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości Zobacz następny temat
Autor Wiadomość
Pawel_BOffline
Temat postu: Nowy słownik nazwisk  PostWysłany: 30-12-2022 - 18:17
Zasłużony
Sympatyk


Dołączył: 13-01-2008
Posty: 109

Status: Offline
Pojawił się internecie nowy słownik nazwisk opracowany przez PAN w oparciu o aktualną bazę PESEL:

https://nazwiska.ijp.pan.pl/

Pozdrawiam
Paweł
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Gocha_DOffline
Temat postu:   PostWysłany: 30-12-2022 - 19:02
Zasłużony
Sympatyk


Dołączył: 11-01-2020
Posty: 449
Skąd: Gorzów Wlkp.
Status: Offline
Zawiera tylko najpopularniejsze nazwiska. Mniej rozpowszechnionych w nim nie ma. Będzie uzupełniany w 2023.

Pozdrawiam
Gocha_D
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
w3wOffline
Temat postu: Re: nowy słownik nazwisk  PostWysłany: 30-12-2022 - 20:00
Sympatyk


Dołączył: 28-07-2010
Posty: 231

Status: Offline
Pawel_B napisał:
Pojawił się internecie nowy słownik nazwisk opracowany przez PAN w oparciu o aktualną bazę PESEL:

https://nazwiska.ijp.pan.pl/

Pozdrawiam
Paweł


Niestety słownik jest bardzo "niskiej" jakości. W zakresie który znam wyjaśnienia nazwisk nie są naukowe, a mają charakter etymologii ludowej (dziś "zza biurkowej"), głoszone są nie tylko bez znajomości źródeł, ale nawet bez sięgnięcia do publikacji, które zajmowały się tym zagadnieniem.

Bo zwykle by poznać faktyczną etymologię (a nie wydumaną) konkretnego nazwiska z danego rodu (bo może być różna geneza tak samo brzmiącego nazwiska) należy najpierw poznać jego historię i geografię, bo inaczej może być fałszywe i ahistoryczne wyjaśnienie (jak właśnie w tym słowniku, że np. wywodzi nazwisko od nazwy wsi, gdy nazwisko było wcześniej niż owa wieś, którą w dodatku nazwano od nazwiska jej założycieli).

W dodatku to co jest dostępne rozmija się z deklaracją ze wstępu, że ich "Internetowy słownik nazwisk w Polsce (skrót: ISNP) jest onomastykonem [...]. Posiada charakter naukowy i popularyzatorski. Znajdują się w nim omówienia poszczególnych nazwisk w ujęciu współczesnym i historycznym. Powinien on pomóc w dalszych badaniach naukowych antroponomastycznych, [...] ISNP jest onomastycznym kompendium, [...] informacji pochodzących z innych źródeł drukowanych i internetowych ", bo takich informacji nie widzę, jest tylko formułka "brak poświadczeń w dostępnych nam źródłach historycznych", nawet przy nazwiskach znanych z całego mnóstwa źródeł począwszy od XV w.

Wojciech
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
slawek_krakowOffline
Temat postu: Re: nowy słownik nazwisk  PostWysłany: 30-12-2022 - 22:03
Sympatyk


Dołączył: 19-11-2011
Posty: 650
Skąd: Kraków
Status: Offline
w3w napisał:
Pawel_B napisał:
Pojawił się internecie nowy słownik nazwisk opracowany przez PAN w oparciu o aktualną bazę PESEL:

https://nazwiska.ijp.pan.pl/

Pozdrawiam
Paweł


Bo zwykle by poznać faktyczną etymologię (a nie wydumaną) konkretnego nazwiska z danego rodu (bo może być różna geneza tak samo brzmiącego nazwiska) należy najpierw poznać jego historię i geografię, bo inaczej może być fałszywe i ahistoryczne wyjaśnienie (jak właśnie w tym słowniku, że np. wywodzi nazwisko od nazwy wsi, gdy nazwisko było wcześniej niż owa wieś, którą w dodatku nazwano od nazwiska jej założycieli).


Wojciech


Jedna tylko uwaga. To, że nazwa miejscowości została urobiona od "nazwiska" właściciela nie wyklucza, że następnie "nazwiska" urabiano od nazwy tej miejscowości.
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
w3wOffline
Temat postu: Re: nowy słownik nazwisk  PostWysłany: 30-12-2022 - 23:09
Sympatyk


Dołączył: 28-07-2010
Posty: 231

Status: Offline
slawek_krakow napisał:
w3w napisał:
Pawel_B napisał:
Pojawił się internecie nowy słownik nazwisk opracowany przez PAN w oparciu o aktualną bazę PESEL:

https://nazwiska.ijp.pan.pl/

Pozdrawiam
Paweł


Bo zwykle by poznać faktyczną etymologię (a nie wydumaną) konkretnego nazwiska z danego rodu (bo może być różna geneza tak samo brzmiącego nazwiska) należy najpierw poznać jego historię i geografię, bo inaczej może być fałszywe i ahistoryczne wyjaśnienie (jak właśnie w tym słowniku, że np. wywodzi nazwisko od nazwy wsi, gdy nazwisko było wcześniej niż owa wieś, którą w dodatku nazwano od nazwiska jej założycieli).


Wojciech


Jedna tylko uwaga. To, że nazwa miejscowości została urobiona od "nazwiska" właściciela nie wyklucza, że następnie "nazwiska" urabiano od nazwy tej miejscowości.


Mam tego świadomość, stąd napisałem że trzeba poznać historię rodu.
Inna sprawa że w tym przypadku, akurat tak nie ma, bo późniejsi nosiciele tego nazwiska są potomkami założycieli wsi.

Wojciech
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
poz_mareckiOffline
Temat postu: Re: nowy słownik nazwisk  PostWysłany: 31-12-2022 - 01:00
Sympatyk


Dołączył: 28-06-2017
Posty: 357

Status: Offline
https://ijp.pan.pl/nauka-i-badania/proj ... troniczny/

https://www.google.fr/url?sa=t&source=w ... H7vQmD2E3y

Tylko 1 mln złp dofinansowania,czego wy oczekujecie ? Wink
Do siego roku!
Marek
poz_marecki
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Sroczyński_WłodzimierzOffline
Temat postu:   PostWysłany: 31-12-2022 - 01:14
Członek PTG


Dołączył: 09-10-2008
Posty: 33653
Skąd: Warszawa
Status: Offline
Niepowielania wątków w Nowym Roku?
"Oczekujecie" za dużo powiedziane, ale mała nadzieja na redukcję zjawiska?

_________________
Bez PW. Korespondencja poprzez maila:
https://genealodzy.pl/index.php?module= ... 3odzimierz
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
w3wOffline
Temat postu: Re: nowy słownik nazwisk  PostWysłany: 31-12-2022 - 01:22
Sympatyk


Dołączył: 28-07-2010
Posty: 231

Status: Offline
poz_marecki napisał:
https://ijp.pan.pl/nauka-i-badania/projekty/projekty-realizowane/najczestsze-nazwiska-w-polsce-wspolczesnosc-i-historia-slownik-elektroniczny/

https://www.google.fr/url?sa=t&source=w ... H7vQmD2E3y

Tylko 1 mln złp dofinansowania,czego wy oczekujecie ? Wink
Do siego roku!
Marek
poz_marecki


Dziękuję. Porażająca lektura zobaczyć jak ogromne kwoty na jakie opracowania, gdy ma się świadomość tego co powstało..
I gdy wie się jakie rzeczy są odrzucane i nie dostają dotacji, choć wnioski są
o ułamek tych kwot, a tematy nierzadko są równie pracochłonne, a bywa że naukowo ważniejsze niż to co dostaje dotacje...

Wojciech
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Tadeusz_WysockiOffline
Temat postu: Re: nowy słownik nazwisk  PostWysłany: 31-12-2022 - 06:15
Członek PTG


Dołączył: 23-02-2007
Posty: 929
Skąd: Warszawa
Status: Offline
Rzuciłem okiem na ten nowy słownik PAN, myślę sobie tak, sprawdzę czy daje sobie radę np z "międzynarodowo ważnym" nazwiskiem Marchalewicz (dlaczego międzynarodowo zaraz powiem, i pardon za ten długi tekst, z genealogiczną przypowieścią). Otóż wiele lat temu o pomoc poprosił mnie przemiły Stuart ze Seattle Washington State USA . Jego dziadek wyemigrował do USA 120 lat temu. Nazwisko w Stanach (jak wielu innych) zmienił na prostsze Miller, a wcześniej tuż po imigracji podawał Marchlewicz (ba, rodzina czytała jako...Macei Marchahojz, itd.) - a Stu, jako potomek imigrantów z Polski, na fali dumy z Polaka Papieża, Wałęsy i Solidarności strasznie chciał odkryć korzenie swojej rodziny w Europie.

No i ten nowy Słownik IJP PAN tu sobie nie poradził. Nie ma nazwiska Marchalewicz. Ja wiem, "nowe nazwiska będą uzupełniane". Tylko coś mi się zdaje, że "nowy" słownik powinien, po tylu latach pracy, zawierać większą bazę nazwisk niż inne poprzednie. Bo na dziś ktoś szukający, danej odpowiedzi nie ma. A jak sobie, ponad 20 lat temu, poradził z tym zespół K. Rymuta ze swoim (choć jak mawiał Profesor też nie pozbawiony błędów) "Nazwiska Polaków Słownik historyczno-etymologiczny", Kraków 1999, na bazie głównie "Słownika Staropolskich Nazw Osobowych" 1965-1978, który zebrał antroponimy używane w Polsce przed rokiem 1500 i inne prace. I tu mamy potwierdzenie, że Marchlewicz i Marchalewicz to są są dwa rozbieżne nazwiska. Tu trzeba wybrać się ze słownikiem Rymuta w podróż wyobraźni. Zacznijmy od Marchlewicz - tom I str. 68 "Marchl-" - zobacz "Markiel", a więc idziemy do tom I str. 70 - a tam "Markiel" (ta od n.os. "Markel" not. od 1417 r.) - i w gałęzi nazwisk jest "Marchlewicz" (not. od 1759 roku). Domyślne źródła rodzinne - to pochodzenie z języka niemieckiego.

I teraz wyobraźcie sobie niegdysiejsze zaskoczenie - prawdziwe polskie nazwisko rodziny Stu to nie Marchlewicz, ale... Marchalewicz. I u Rymuta (tom I str. 67): "Marchel" - od stp. marcha - 'trup ludzki lub zwierzęcy', np. nazwisko/nazwanie March (1401). Domyślne źródła rodzinne to marcha, marchal, czyli profesja związana z lokalnym cmentarzem (ale proszę Was, te "domyślne źródła rodzinne" to już moje własne przypuszczenia, ciekawe, czy mogą być poparte lokalnymi dokumentami). I skąd była ta dedukcja, że Marchalewicz? Ponieważ tropy bardzo starej rodzinnej korespondencji przesłanej od Stuarta z USA zaprowadziły na Podlasie do Knyszyna. I rodzina się po 120 latach się znalazła, i z dziada pradziada to Marchalewicz, nie Marchlewicz. I uwaga - jedna literka, a różnica ogromna.

A więc z "nowym" słownikiem nić byśmy dla drogiego Stuarta z Seattle nie odnaleźli. I bardzo proszę, to nie jest wpis deprecjonujący pracę innego zespołu, to jest tylko drobna uwaga, że pracę trzeba kończyć i w podobnych swoich analizach trzeba opierać się na wielu źródłach. A kotleta trzeba odgrzewać, bo może ta noworoczna przypowiastka komuś się przyda.

I teraz dla rozbarwienia nowego 2023 roku oto przykład "sprawy międzynarodowej" na linii Polska - USA. Stuart tak bardzo chciał kiedyś uczcić pamięć o dziadkach z Polski, że przed tymi poszukiwaniami trochę się pośpieszył i na nagrobku w USA na cmentarzu w Wilkeson kazał wyryć Marchlewicz (no i teraz cały czas się zastanawia, czy przekuwać na Marchalewicz).

Szczęśliwego Nowego 2023 roku, Tadeusz

P.S. Tak przy okazji jeszcze mała ciekawostka z indeksów Knyszyna, jak pamiętam, nazwiska z metryk są podane jako Marchelewicz, ale powinno być Marchalewicz (ale to już do sprawdzenia przez korektora, bo ja teraz SZwA nie widzę).


Ostatnio zmieniony przez Tadeusz_Wysocki dnia 31-12-2022 - 15:38, w całości zmieniany 2 razy
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość Odwiedź stronę autora  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
w3wOffline
Temat postu: Re: nowy słownik nazwisk  PostWysłany: 31-12-2022 - 13:42
Sympatyk


Dołączył: 28-07-2010
Posty: 231

Status: Offline
TadeuszTadWysocki napisał:
Rzuciłem okiem na ten nowy słownik PAN, myślę sobie tak, sprawdzę czy daje sobie radę np z "międzynarodowo" ważnym nazwiskiem Marchalewicz (dlaczego międzynarodowo zaraz powiem, i pardon za ten długi tekst, z genealogiczną przypowieścią). Otóż wiele lat temu o pomoc poprosił mnie przemiły Stu ze Seattle Washington State USA . Jego dziadek wyemigrował do USA 120 lat temu. Nazwisko w Stanach (jak wielu innych) zmienił na prostsze Miller, a wcześniej tuż po imigracji podawał Marchlewicz (ba, rodzina czytała jako...Macei Marchahojz, itd.) - a Stu, jako potomek imigrantów z Polski, na fali dumy z Papieża, Wałęsy i Solidarności strasznie chciał odkryć korzenie swojej rodziny w Europie.

No i ten nowy Słownik IJP PAN tu sobie nie poradził. Nie ma nazwiska Marchalewicz. Ja wiem, "nowe nazwiska będą uzupełniane". Tylko coś mi się zdaje, że "nowy" słownik powinien, po tylu latach pracy, zawierać większą bazę nazwisk niż inne poprzednie. Bo na dziś ktoś szukający, danej odpowiedzi nie ma. A jak sobie, ponad 20 lat temu, poradził z tym zespół K. Rymuta ze swoim (choć jak mawiał Profesor też nie pozbawiony błędów) "Nazwiska Polaków Słownik historyczno-etymologiczny", Kraków 1999, na bazie głównie "Słownika Staropolskich Nazw Osobowych" 1965-1978, który zebrał antroponimy używane w Polsce przed rokiem 1500 i inne prace. I ty mamy potwierdzenie, że Marchlewicz i Marchalewicz to są są dwa rozbieżne nazwiska. Tu trzeba wybrać się ze słownikiem Rymuta w podróż wyobraźni. Zacznijmy od Marchlewicz - tom I str. 68 "Marchl-" - zobacz "Markiel", a więc idziemy do tom I str. 70 - a tam "Markiel" (ta od n.os. "Markel" not. od 1417 r.) - i w gałęzi nazwisk jest "Marchlewicz" (not. od 1759 roku). Domyślne źródła rodzinne - to pochodzenie z języka niemieckiego.

I teraz wyobraźcie sobie niegdysiejsze zaskoczenie - prawdziwe polskie nazwisko rodziny Stu to nie Marchlewicz, ale... Marchalewicz. I u Rymuta (tom I str. 67): "Marchel" - od stp. marcha - 'trup ludzki lub zwierzęcy', np. nazwisko/nazwanie March (1401). Domyślne źródła rodzinne to marcha, marchal, czyli zawód związany z lokalnym cmentarzem (ale proszę Was, te "domyślne źródła rodzinne to już moje własne przypuszczenia, ciekawe, czy mogą być poparte lokalnymi dokumentami). I skąd była ta dedukcja, że Marchalewicz? Ponieważ tropy bardzo starej rodzinnej korespondencji przesłanej od Stuarta z USA zaprowadziły na Podlasie do Knyszyna. I rodzina się po 120 latach się znalazła, i z dziada pradziada to Marchalewicz, nie Marchlewicz. I uwaga - jedna literka, a różnica ogromna.

A więc z "nowym" słownikiem nić byśmy dla drogiego Stuarta z Seattle nie odnaleźli. I bardzo proszę, to nie jest wpis deprecjonujący pracę innego zespołu, to jest tylko drobna uwaga, że pracę trzeba kończyć i w podobnych swoich analizach trzeba opierać się na wielu źródłach. A kotleta trzeba odgrzewać, bo może ta noworoczna przypowiastka komuś się przyda.

I teraz dla rozbarwienia nowego 2023 roku oto przykład "sprawy międzynarodowej" na linii Polska - USA. Stuart tak bardzo chciał kiedyś uczcić pamięć o dziadkach z Polski, że przed tymi poszukiwaniami trochę się pośpieszył i na nagrobku w USA na cmentarzu w Wilkinson kazał wyryć Marchlewicz (no i teraz cały czas się zastanawia, czy przekuwać na Marchalewicz).

Szczęśliwego Nowego 2023 roku, Tadeusz

P.S. Tak przy okazji jeszcze mała ciekawostka z indeksów Knyszyna, jak pamiętam, nazwiska z metryk są podane jako Marchelewicz, ale powinno być Marchalewicz (ale to już do sprawdzenia przez korektora, bo ja teraz SZwA nie widzę).



Pana wpis daje kolejny doskonały przykład błędności (a tym samym i szkodliwości) tego słownika.

Podają fałszywe etymologie nazwisk, bo takimi jest wywód nazwiska (Marchlewicz) jako jedynie odimiennego - od "Marchel", a to z kolei jako tylko obcego pochodzenia ("nie dostrzegając" wspomnianego przez Pana polskiego "Marchel"), choć - jak to Pan pięknie pokazał - nazwisko Marchlewicz może być wynikiem jedynie zmiany jednej litery w nazwisku o całkiem innej i polskiej metryce (Marchalewicz).

Za sporo ponad 1 mln złotych (bo był nie tylko ów grant, ale pracujący przy nim mieli i normalne wynagrodzenie "pracowe") jednak powinno powstać opracowanie na poziomie nieco wyższym niż zaprezentowany...

Wojciech
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
alexander_maciasOffline
Temat postu: RE: Re: nowy słownik nazwisk  PostWysłany: 28-11-2023 - 03:17
Sympatyk


Dołączył: 28-12-2017
Posty: 12
Skąd: Chicago, USA
Status: Offline
Tu można znaleźć rozkład występowania wszystkich nazwisk w powiatach.
nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndistr
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Tadeusz_WysockiOffline
Temat postu: RE: Re: nowy słownik nazwisk  PostWysłany: 28-11-2023 - 07:08
Członek PTG


Dołączył: 23-02-2007
Posty: 929
Skąd: Warszawa
Status: Offline
Witaj Alexander,
Dziękujemy za link.

Pozdrawiamy
Tadeusz
 
 Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość Odwiedź stronę autora  
Odpowiedz z cytatem Powrót do góry
Wyświetl posty z ostatnich:     
Skocz do:  
Wszystkie czasy w strefie CET (Europa)
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu
Zobacz poprzedni temat Wersja gotowa do druku Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości Zobacz następny temat
Powered by PNphpBB2 © 2003-2006 The PNphpBB Group
Credits
donate.jpg
Serwis Polskiego Towarzystwa Genealogicznego zawiera forum genealogiczne i bazy danych przydatne dla genealogów © 2006-2024 Polskie Towarzystwo Genealogiczne
kontakt:
Strona wygenerowana w czasie 0.325878 sekund(y)