Genealodzy.PL Genealogia :: Zobacz temat - Pochodzenie nazwisk (cz.7)

Genealodzy.PL Genealogia

Pochodzenie nazwiska - Pochodzenie nazwisk (cz.7)

tom0207 - 15-08-2016 - 21:28
Temat postu: Pochodzenie nazwisk (cz.7)

Witam serdecznie
Czy ktoś z Państwa ma może jakieś koncepcje dotyczące pochodzenia wymienionych w temacie nazwisk?

- Gryczka,
- Kiedos,
- Skwarek,
- Węzik.

Z góry dziękuję za wszelką pomoc i pozdrawiam
Tomek

Gawroński_Zbigniew - 15-08-2016 - 23:12
Temat postu:

Nazwisko Kiedos
Moim zdaniem nazwisko ma korzenie starosłowiańskie zgermanizowane do postaci Käd i wtórnie spolonizowane do postaci Kied… Nazwisk tego typu jest najmniej kilkanaście: Kida, Kidacz, Kiedała. Kiedan, Kiedos itp.
Staropolskie słowo „kadyga (pl)”, kadyk (ser-łuż), kadik (cz), kadegis (pr.), kaddig (żm.), Kadagyne (lit.) to jałowiec pospolity. Via Prusy słowo wnikało do niemieckiego i zadomowiło się w którymś tam okresie w postaci Kaddig i Kaddik. Ergo: nazwiska te wszystkie mają znaczenie pochodzące od tej bardzo cenionej rośliny. Rymut nazwisko wywodzi od niemieckiego Käd, dyplomatycznie nie wyjaśniając co to słowo mogło by znaczyć.

Nazwiska Gryka, Gryczka i kilkanaście innych z tą podstawą są bardzo ciekawe. Oczywiste skojarzenie to o zboże – grykę chodzi koniec, basta. Otóż najprawdopodobniej nie. Gryka to było dość powszechne w całej 1 Rzeczypospolitej i zanikające jeszcze w 2 Rzeczypospolitej przezwisko, albo raczej określenie na mieszkańca wsi. Gryka = wieśniak. Mieszkańcy wsi nosili „gryczane pończochy, gryczane sukmany” itp. = toporne, niestarannie wykonane, biedne. Gryczka i gryczek to również określenie maści konia, taki ciut ciut idący w kawowy od siwego z delikatnymi ledwo widocznymi plamkami. (trudno mi opisać dokładniej tę maść). Kto chce, niech sprawdzi maść konia o nazwie „hreczka” „gryczka”. Zatem odpowiedź od czego pochodzi nazwisko Gryczka może być tylko jedna: nie wiem. Rymut rzecz jasna wywodzi najprościej od gryki.

Nazwisko Skwarek. Jak już po wielekroć pisałem nazwiska najłatwiejsze są najtrudniejsze w interpretacji znaczenia. Dokładnie taki sam „proces spotkał nazwiska Skwaro – podobne. Jest ich kilkadziesiąt. Wszystkie jakby pod sznurek Rymut podciąga pod skwar, spiekotę, albo pod skwarkę skwarka: tj. kawałek smażonej słoniny. Ta droga rozumowania – uważam – jest oczywiście słuszna, ale nie jedyna.
Otóż „skwierat’” = mniej więcej: ranić, kaleczyć, wiercić dziurę. Zachowało się do dziś słowo „doskwierać”. W językach pruskim, litewskim i dalej na północ podstawa skvier… kojarzy się z gwałtem, fizycznym gwałtem na kobiecie, z przebiciem nożem, szydłem jakąś dzidą coś takiego. To samo słowo oznacza również w eufemizmach męskiego siusiaka….. .
Skąd się zatem wzięło nazwisko Skwarek? Wszystko zależy od regionu gdzie powstało i czasu kiedy powstało.

Nazwisko Węzik. Według Rymuta od węża, to zdaje się za sprawą nazwy trawy wężowej zwanej potocznie gwarowo „węzią trawą”. Niestety nie potrafię znaleźć fachowej nazwy tej trawy. Moim zdaniem: węski = wąski. Tym tropem również warto podążyć.

tom0207 - 15-08-2016 - 23:39
Temat postu:

Raz jeszcze bardzo serdecznie dziękuję za tą ciekawą i obszerną analizę
Pozdrawiam

hagi26 - 04-09-2016 - 14:12
Temat postu:

Dziękuję bardzo, to naprawdę ciekawe informacje! A czy wiedziałby pan też coś o nazwiskach "Król" i "Tulimowski"?

Konrad_Konrad - 04-09-2016 - 16:33
Temat postu:

Dziękuje serdecznie Zbigniewie!

Serdecznie pozdrawiam
Konrad Wink

Ewa_Szczodruch - 05-09-2016 - 11:03
Temat postu:

Witam

Za Rymutem:

Król 1369 - od król.

Tulimowski - w grupie nazwisk pochodzących od podstawy tuł , por. tułać się, od staropolskiego tuł ‘pochwa na strzały’, tulić (ze starszego tolić).

Gawroński_Zbigniew - 05-09-2016 - 13:13
Temat postu:

Król/krul = 1."władca", 2. kędzierzawy, 3. z bujną czupryną, 4. strzyżyk. Surprised

necyk - 05-09-2016 - 14:41
Temat postu:

Witam, zabrałem się za próbę stworzenia drzewa swojej rodziny. Mam nadzieję, że to się uda, poszukuję coś więcej o tych nazwiskach. Dziękuję i pozdrawiam. Rafał kalwas

Kalwas
Zdrójkowska
Rzeszotek

Gawroński_Zbigniew - 05-09-2016 - 20:03
Temat postu:

Odnośnie nazwiska Kalwas.

https://genealodzy.pl/index.php?name=PNp ... 1047#11047 wpis ten i następny.

Moim zdaniem ta etymologia nazwiska jest niechybiona tylko w odcinku podelbląskiej miejscowości Kalwa. Sama jednak interpretacja, jakoby od Kalwy Kalwasowie powstali również jest błędna.

Nazwisko pochodzi od czasownika "kować" w jego co bardziej archaicznych formach zachowanych w zabytkach języka pruskiego, litewskiego, żmudzkiego i innych z tych obszarów co poniżej udowadniam:

Kalwelis, Kalivs, Kalwaitis - to imię boga z panteonu bogów Bałtyckich. Ten bóg to był nie byle kto. Był to niebiański kowal, który miał specyficzne zadanie. Co roku na wiosnę pozyskiwał z morza kubek złota, z którego wykuwał nowe słońce, bo stare zostało skutecznie pożarte przez złe moce w okresie zimy. Jeszka Kalwelis to kapłan - druid składający ofiary temu bogu, a przy okazji strażnik chramu jemu poświęconego w między innymi w Kalwie.

Pruskie kalt (kuć), kalte (bita moneta), kalti (uderzać), kaltonas, utris, wutris, utraitis (kowal), kalvis, kalas, kalus, kaltonas, keltetas, kaltings, kalteinis, kalweitis (wiejski, wioskowy kowal), warkalis (kowal zajmujący się kuciem miedzi), sirapijas (kowal zajmujący się srebrem), auskalis (złotnik, kowal zajmujacy się kuciem złota)

Prusko-żmudzińskie kaltun, kalent (kuć),

kurlandzkie mierzejowe kalt (pukać,klepać), kalv (kuźnia), kalvs (kowal),

łotewskie kalt (kuć, pobijać), kalts (dłuto kowalskie, przecinak), kalva, kalve (kuźnia), kalvis, kalejs (kowal),

dolnolitewskie wutraitis (kowal),

litewskie kaltas (dłuto, przecinak), kalti, kalu, kaliau (kuć, wybijać monetę, młotkować, pobijać, wbijać gwoździe, także w znaczeniach odnoszących się do uczenia leniwych i krnąbrnych uczniów: "wbijać do głowy"), kalve, kalves, kalvine, kalvinis (kuźnia), kalis, kalio (kowal), katilu (wykuwający obręcze do beczek),

prusko-litewskie kalu, kalti, nukalti, apkalti, kaliau (kuć), kalwe, kalve, kalvinyncze (kuźnia), kalwis, kalvis, kalvio (kowal).

Myślę, że wystarczy.

Wink

necyk - 05-09-2016 - 20:41
Temat postu:

Dziękuję, bardzo obszernie.

A do mnie dotarło jeszcze coś takiego :
Etymologia nazwiska, Kalfas (kajfas ) z niemiec Kalkfass, czyli faska do wapna ?

Gawroński_Zbigniew - 05-09-2016 - 21:24
Temat postu:

necyk napisał:

Dziękuję, bardzo obszernie.

A do mnie dotarło jeszcze coś takiego :
Etymologia nazwiska, Kalfas (kajfas ) z niemiec Kalkfass, czyli faska do wapna ?

Ale to... młode jest chyba. Zaraz jeszcze sprawdzę ten trop.

Tymczasem dwa pozostałe nazwiska:

Nazwisko Rzeszotek. W Rymucie nazwisko pochodzi od rzeszota, tego rzeszota. I tu jest źródło nieporozumienia. Istnieje jeszcze rzeczownik rzeszot, ten rzeszot. Ten rzeszot to - jak to powiedzieć - sąg cegieł, sąg torfu ustawiony w taki sposób, żeby były w nim szczeliny. To wszystko po to aby szybciej owa surowa cegła i torf schły. W piecu cegielnianym surowe cegły również układało się w rzeszot zasypując węglem drzewnym i następnie zamurowywano i podpalano. Czy Rzeszotek zatem pochodzi od pospolitego narzędzia, rzeszota tj. gruboziarnistego sita do odsiewania np. kamieni od piasku, grubych plew od zboża itp. czy też jest nazwiskiem odzawodowym (Berufname)? Moim zdaniem jest właśnie tak, od zawodu przez kogoś wykonywanego, od charakteru pracy jaką wykonywał w cegielni czy na torfowiskach. Dam sobie wąsa ogolić, że jest dosłowny niemiecki odpowiednik nazwiska oznaczający dokładnie to samo: „układający cegły w sągi”. To ostatnie jednak to już tylko moje przypuszczenie.

W 1388 roku pojawił się pierwszy Rzeszotka w zachowanych dokumentach. Rok później jakiś Rzeszotko z Rzeszotarów. Tę drogę pochodzenia nazwiska - niekoniecznie apelatywnego i niekoniecznie odzawodowego również warto wziąć pod uwagę.

Nazwisko Zdrójkowski. Wg. Rymuta nazwisko pochodzi oczywiście od zdroju, ewentualnie od strumienia, źródła. (Pachnie to oczywiście etymologią zerżniętą żywcem z niemieckich nazwisk mających w podstawie: Acher, Ach, Aa, Ahe = potok. I są to tak zwane Wohnstättenname tj. nazwiska od miejsca zamieszkania tzn. „nad potokiem, obok potoku itp.) W czym problem. Otóż historycznie nazwiska Zdrojo-podobne zapisywano również jako Drojewski, Drohojewski, Drewski, Wdrewski. Wszystkie one dały podstawę nazwom miejscowości w połowie 15 wieku mniej więcej. Być może zatem nazwisko Zdrójkowski jest tzw. Ortsname tj. nazwiskiem od nazwy miejscowości.

-==--=

edit.

Sprawdziłem tego Kalfasa. Nazwisk Kalfasopodobnych jest sporo i w Polsce i w Niemczech. Wszystkie one jednak są wywodzone po obydwu stronach Odry od cielaka.

Nazwiska "podpadające" pod ten schemat są następujące: Kalf, Kalfa, Kalfas, Kalferszt, Kalfeszt, Kalff, Kalfus, Kalfhues. Skupię się tylko na ostatnim.

Dolnoniemieckie Kalv, Kalw (cielę) + Huus, Hues ( przybudówka, albo oddzielny budynek na cielaki). Jak łatwo się domyślić jest to nazwisko od miejsca zamieszkania albo od pracy wykonywanej, odzawodowe po niemiecku. Pierwszy zanotowany Kalfhues (w 1498 roku) zajmował się cielętami i mieszkał w cielętniku. Takie czasy to były.

Nie znalazłem w dostępnych mi słownikach niemieckich nazwisk powiązanych znaczeniowo z kistą na wapno tj. faską, tj kalfasem. Aż trochę to dziwne dla mnie jest. Myślałem że będą.

ROMAN_B - 05-09-2016 - 22:12
Temat postu: Nazwisko Kalwas.

Witam.

Rafale, dodam trochę inne spojrzenie na ewentualne pochodzenie nazwiska Kalwas. Nazwisko Kalwas jest sufiksalną nazwą osobową derywowaną przy pomocy przyrostka –as. Derywaty tworzą nazwy pochodne od wyrazu podstawowego; Kalw + as = Kalwas, Kalw–as. Sufiks –as tworzył różne nazwy. W nazwach terenowych był tylko strukturalnym przyrostkiem. Natomiast w nazwach osobowych, w różnych językach słowiańskich, był najczęściej odpowiedzialny za tworzenie ekspresywnych, zdrobniałych i spieszczonych albo zgrubiałych określeń ludzi, na przykład białas, bielas ‘człowiek z białymi wąsami; człowiek z bardzo jasnymi włosami’. Pozostaje tylko ustalić co znaczy rdzeń Kalw–. Słowo „kalw” pochodzi z języka pruskiego i odnosi się do rośliny o polskiej nazwie ‘tatarak’. Zatem, nazwisko Kalwas pochodzi zapewne od przezwiska Kalwas, które jest hybrydą językową prusko – polską a przyrostek –as pełnił pierwotnie zapewne funkcję zdrobniającą albo spieszczając, a następnie być może funkcję patronimiczną.

Pozdrawiam – Roman

Gawroński_Zbigniew - 05-09-2016 - 22:39
Temat postu:

Niepotrzebnie pominąłem inne znaczenia słowa kalvas. Faktycznie bardzopóźnopruskie kalvas to tatarak (od łacińskiego calamus - wygląda mi na urobione), ale kalvas to również pagórek, wzniesienie. Litewskie nazwisko: Kalvaitis to "ten, który mieszka na wzniesieniu".

os2hugh - 14-09-2016 - 21:11
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)

Pozdrowienia,

Czy ktoś proszę mi powiedzieć znaczenie i pochodzenie nazwy Koreywo (pisane również Korejwo). Również nazwisko Niemiro.

Dziękuję bardzo,

Hugh

MalgorzataKurek - 14-09-2016 - 21:33
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)

Wg "Nazwisk Polaków" K. Rymuta:
Korejwo - od litewskiego Koreiva, Kareiva, to od apelatywu kareiva 'wojak, żołnierz'.
Niemiro - od imienia Niemir.
Pozdrawiam

Gawroński_Zbigniew - 14-09-2016 - 22:45
Temat postu:

Korejwo, Korejwa, Korejba i kilkanaście innych podobnych nazwisk jest bardzo… ciekawych. Ciekawych z powodu cudownej „redukcji” jakiej dokonano na znaczeniu tego nazwiska.

W czym sprawa. Prawdopodobnie nazwisko to oznacza „wiarusa”, tzw. żołnierza wytrąbionego, zwolnionego z wojska, jest spolszczoną wersją litewskiego Kareiva. To z kolei jest złożeniem dwóch wyrazów: Karias+ateiva = wojsko+przybysz, albo Karias + pereiva = wojsko+przechodzień.

W tym miejscu zazwyczaj kończy się etymologia. Jakimś przedziwnym „przypadkiem” karias nie jest słowem litewskim, a gockim zlituanizowanym harjis, które przekształciło się w starowysokoniemieckie hari, heri, by wreszcie przekształcić się we współczesne Heer = armia. Właśnie to jest powodem mego niepokoju, jeśli chodzi o znaczenie nazwiska.

Moim zdaniem jest inna, prostsza i bardziej logiczna interpretacja
Staropruskie kuoras, kuorys, łotewskie kare, karis, litewskie korys = węza, coś pomarszczonego jak plaster miodu, lit. koryti, -ija, -ijo = porowacieć, dziurawieć dosłownie: nabierać wyglądu plastra miodu, drewlańskie koringas = porowaty. Do połowy 20 wieku, tj. do czasu współczesnych metod leczenia ospy wietrznej, dziobatych, porowatych, wyglądających jak plaster miodu staruchów wojskowych, steranych wędrowców itp. było c.a. 10% populacji. Nazwisk polskich „Dziobato-podobnych”, nawiązujących do blizn pochorobowych jest kilkadziesiąt. I to by było na tyle.

--
Nazwisko Niemiro najprawdopodobniej ma korzenie Pomorskie. Pochodzi najprawdopodobniej od imienia męskiego Niemir, starosłowiańskiego imienia złożonego: Nie + mir = nowy + pokój. To co piszą w Wikipedii na ten temat to bzdury na rury są. Jedno z najstarszych polskich zapisanych i zachowanych pisemnie nazwisk. W wersji Niemir, Miemier pojawiło się już w 1132 roku. Następnie bitych kilka szpalt słownika Taszyckiego pokazuje plejadę rycerstwa od Litwy po Pomorze. na przestrzeni kilkuset lat.

Pozdrawiam pięknie.

os2hugh - 15-09-2016 - 00:32
Temat postu:

Dziekujemy Zbigniew.

Jak to jest, moi przodkowie Koreywo najwcześniejsze pochodzą z okolic Szaty i Zejmy parafii na Litwie.

Z poważaniem,

Hugh

Christian_Orpel - 15-09-2016 - 01:01
Temat postu:

Może zwykłym Polakom trudno będzie uwierzyć, że "nie" znaczy tyle co "nowy" ?

A może nawet bzdury można znaleźć poza Wikipedią ?

Chrystian

Gawroński_Zbigniew napisał:

Nazwisko Niemiro najprawdopodobniej ma korzenie Pomorskie. Pochodzi najprawdopodobniej od imienia męskiego Niemir, starosłowiańskiego imienia złożonego: Nie + mir = nowy + pokój. To co piszą w Wikipedii na ten temat to bzdury na rury są. Jedno z najstarszych polskich zapisanych i zachowanych pisemnie nazwisk. W wersji Niemir, Miemier pojawiło się już w 1132 roku. Następnie bitych kilka szpalt słownika Taszyckiego pokazuje plejadę rycerstwa od Litwy po Pomorze. na przestrzeni kilkuset lat.

Gawroński_Zbigniew - 15-09-2016 - 07:17
Temat postu:

Nie, nij, nige, nye, newe, neve, nyeve.

Wg różnych megalomańskich szkół "hitlerowskich", które dlatego, że były hitlerowskie i gloryfikujące wielkie Niemcy, starosłowiańskie gwary od Łaby do Kowna to języki dolnoniemieckie. Są setki książek na ten temat. Fantastycznie opracowanych książek o historii języka regionu. Mają jedną wadę: aby je czytać i przyjąć trzeba tak jak w książkach doby stalinowskiej wyciąć rozdziały "kto jest twoim przyjacielem i dlaczego Lenin"/ "Kto jest najważniejszy w świecie i dlaczego Hitler". Niemcy współcześnie poradzili sobie z tym balastem - cytują stare książki bez szowinizmu. My, tj. nasi językoznawcy mają już z tym duuuże kłopoty.

Wyżej wynotowałem kilka wersji słowa nowy używanych od Słowińszczyzny po Lubekę. Patrząc od tyłu wyraźnie widać, że nie = współczesny polski nowy bez zbędnych dywagacji.

Wniosek może być tylko jeden. Współczesne polskie słowo nie = przeczenie ma jakieś inne pochodzenie. Przyszło sobie tu skądś. Wierzyć nie trzeba.

Pozdrawiam pięknie.

Christian_Orpel - 15-09-2016 - 20:21
Temat postu:

Może "nie" w niektórych gwarach jest odpowiednikiem wyrazu "nowy". Ale czy pierwszy człon takich imion słowiańskich jak Niemir, Niezamysł, Niedan, Niegost, Niedamir, Niesiebor, Nierad, Niegrod, Nieznamir, Nieznawuj itd. musi akurat znaczyć "nowy", a nie być przeczeniem ? Ilu językoznawców są z tego zdania ?

W Słowniku najstarszych nazwisk polskich występuję nazwisko Nierusin. Wyjaśnienie : "Rusin, z Rusi rodowity " 1427
Dlaczego stworzono nazwisko/przezwisko "Nierusin" dla Rusina ?

Pozdrawiam

Chrystian

Gawroński_Zbigniew napisał:

Gawroński_Zbigniew - 15-09-2016 - 20:33
Temat postu:

Moim zdaniem staropolskie imiona należy traktować bardzo ostrożnie. Warto zauważyć że 80% tychże imion powstało w...18 wieku i później. Dopiero potwierdzenie w źródłach, że słowo ma faktycznie więcej aniżeli 700-800 lat daje jakąś pewność, że było imieniem, a nie wymysłem postNaruszewiczowskim.

Odniosłem się do jednego, konkretnego imienia Wink

Christian_Orpel - 15-09-2016 - 20:44
Temat postu:

A co Pan miałby do powiedzenia o "moich" wielkopolskich nazwiskach :
Orpel
Rachmajda
Hesło
Wyduba ?

Chrystian Orpel

Gawroński_Zbigniew - 15-09-2016 - 20:51
Temat postu:

Wielkopolskie to jest tylko jedno. Smile

Ale odniosę się do wszystkich, jeśli zdołam, w krótkim czasie.

Christian_Orpel - 15-09-2016 - 21:20
Temat postu:

Z góry bardzo dziękuję .

Wiem, że Wielkopolska jest ... niemała.

Może będzie konkretniej z następującymi informacjami :

Orpel XVII w. Dobrzyca (już w 1604 roku) , Koźmin Wielkopolski (wieś Budy) /no i istnieje wieś Orpelów koło Łasku/. Wiem, że są także nazwiska Orpich, Orpik, nazwy Orpiszew, Orpiszewek ... i że jakiś Rpisz jest wzmiankowany w Bulli gnieźnieńskiej .

Wyduba XVII w. Koźmin Wielkopolski (wieś Staniew) . Widziałem to nazwisko pisane Wydłuba , ale bardzo późno, na końcu XIX tego wieku.

Hesło XVIII w. (lata 1780) Kretków koło Żerkowa (wieś Żerniki) nazwisko wzmiankowane tylko 4 razy ...

Rachmajda /jedyna i dokładna wmianka z XVIII w. w 1782 roku w Śremie/ Nazwisko w XIX w. także pisane Rechmejda. W 1823 r. w Mórce jest forma źeńska Rechmandzina.

Pozdrawiam

Chrystian

Gawroński_Zbigniew - 15-09-2016 - 22:17
Temat postu:

Pomyliłem się. Mogę z dużą dozą prawdopodobieństwa powiedzieć, że wszystkie są na wskroś wielkopolskie.

Nazwiska: Orpel, Orpich, Orpiel, Orpik, Orpikowski, Orpiński, Orpiszak, Orpiszek, Orpiszewski, Orpych

Widzę dwie sensowne, możliwe etymologie nazwiska Orpel i podobnych.

Podstawa „orp” to element łodzi żaglowej, albo raczej prymitywniejszego ustrojstwa pływającego sprzed kilkuset lat wyposażonej jednak w jakiś maszt. Ów „orp” to rodzaj krępulca do linki, linek utrzymujących maszt pod określonym kątem względem wiatru. Nie znam się na łodziach i takich tam, dlatego opisuję ów „orp” nieco łopatologicznie. To był metalowy, albo z twardego drewna element przypominający kształtem hantla z odciętą jedną stroną przytwierdzony bardzo mocno na dziobie łodzi. Linę „kierującą” żaglem owijało się wokół orpa, tak by można ją łatwo luzować albo podciągać. Jeśli przeczyta to jakiś żeglarz na pewno poda prawidłową współczesną nazwę. Słowo było rozpowszechnione na całym Pomorzu, trudno powiedzieć jak daleko i jak jest stare. Musiałbym dłużej poszperać.

Etymologia druga. Od kalafonii. Kalafonia przez kilkaset lat miała jedno zasadnicze przeznaczenie, służyła do uzdatniania smyczków do gry na przeróżnej maści „skrzypicach”. Słowo w postaci orpës zachowało się w lokalnych gwarach Ziemi Złotowskiej i dalej na północny wschód. Oznacza dokładnie jak napisałem - kalafonię do „pociągania smyczków”.
---
Nazwisko Rachmajda - dam sobie wąsa za to ogolić- jest nazwiskiem z „krainy kwitnącego ziemniaka i szalejącej stonki - naszej kochanej Pyrlandii”. Wygląda, że ma korzenie niemieckie, jak pół pyrlandzkich słów i pochodzi od niemieckiego Rachmann, które jest złożeniem średniowysokoniemieckiego Rach = szorstki, gniewny + Mann = człowiek. Oczywiście tak być może i ktoś od tego znaczenia urobił na wzór ciamajdy/gamajdy nazwisko/przezwisko rachmajda. Pozory mylą. Diabeł jednak tkwi w pewnym szczególe… Rach to starosłowiańskie imię męskie. Istniało na pewno. Zostało zapisane w 1396 roku. Jest zdrobnieniem imion męskich Radomir i Radach: tylko tych dwóch. Jak zatem z nazwiskiem było. Czy jest echem starosłowiańskiego imienia, czy też zeslawizowaną ironicznie formą nazwiska niemieckiego - trudno powiedzieć. Jednego jestem pewien. Jest na wskroś „wielkopolskie”.
---
† Hesło to licha chata, lepianka, dom sezonowy w osadach sezonowych. Trudno to słowo znaleźć, też pochodzi z „Nadnotecia” szeroko rozumianego i dalej na północ.

---
† Wyduba/Wydupnia to po prostu drzewo dziuplaste, bardzo atrakcyjne ze względu na łatwość obróbki na potencjalną łódkę - dłubankę. Wyduba ma oczywiście również znaczenie przenośne już wymarłe podobnie jak samo słowo, oznacza kogoś pustego, lekkoducha. Słowa „ nie duub w nosie” kujawskie i wielkopolskie dzieci uczą się chyba jako pierwszych, a orzechy oczywiście się „wyduubuje ze skorupuch”.

Dopiero po napisaniu zauważyłem, że nazwisko ma również formę współcześniejszą "Wydłuba" - to potwierdza niejako słuszność linii interpretacyjnej.

Przyznam, że ciekawą kolekcję tych nazwisk pan skompletował.
Razz

-=-=-=-==-

edit:

Nazwisko Hesło koresponduje mi jeszcze z nazwiskami niemieckimi zaczynającymi się na Hasel = coś od piwa, piwny. Warto by sprawdzić dokładniej ten trop. Niestety słowo Hasel to słowo worek i jest np. zdrobnieniem od Heer = coś z wojskiem, armia;; facet zajmujący się psami myśliwskimi na polowaniu ;; to również Saksończyk;; itd. Hoss, Hes, Hass to jedne z kilkudziesięciu zdrobnień imienia Mateusz (Matthäus) itd, przykłady rozmywające pewność jaką była wcześniej mógłbym mnożyć. Dalej uważam jednak że nazwisko ma prostą jednoznaczną etymologię jak wcześniej.

Christian_Orpel - 16-09-2016 - 12:58
Temat postu:

Dziękuję za wszystkie odpowiedzi. Najbardziej przekonująca etymologia wydaje mi się ta o nazwisku Rachmajda.
Nie bardzo wierzę, że nazwa związana z elementem łodzi mógł pozostać bazą imienia człowieka. Poza tym, nazwiska typu Orpel, Orpik, Orpich jak widać powstały daleko od Pomorza ...

Pozdrawiam

Chrystian

Gawroński_Zbigniew - 16-09-2016 - 21:00
Temat postu:

Nie ma tu kogoś, kto się zna na łódkach? Na mój prosty, granatem od pługa oderwany chłopski rozum to każda bez wyjątku łódka ma takie coś do wiązania, mocowania, podciągania. Słowniki podają tylko to wskazane przeze mnie znaczenie, a ja nie bardzo jako dyletant potrafię szukać czegoś o czym nie mam bladego pojęcia.

Mariok - 21-09-2016 - 13:24
Temat postu: Rozważania o pochodzeniu nazwiska Sierański.

Witam,
proszę o przedstawienie etymologi nazwiska BRUDAK, występuje ono w XIX i XVII wieku w parafii Budziszewice i Lubochnia. Na początku XIXwieku Walenty Brudak (ur około 1863roku), ostatni zidentyfikowany i znaleziony przodek z tym nazwiskiem, był sołtysem wsi Miezne, natomiast pochodzenie członków tej rodziny jest typowo chłopskie. W parafii Budziszewice na początku wieku XIX nazwisko to występuje to bardzo licznie, natomiast rodziców Walentego nie udało mi się odnaleźć.

Proszę równie o podanie Etymologii nazwiska Woch - panieńskie nazwisko żony Walentego Brudaka, Franciszki.

Na liście przybywający do US, nazwisko to wymieniane widnieje przy osobach z Węgier czy Rosji -czy to może być takie pochodzenie.

https://familysearch.org/search/record/ ... e%3Abrudak

Z góry dziękuję.
Pozdrawiam
Mariusz

Ewa_Szczodruch - 21-09-2016 - 16:28
Temat postu:

Witam

Podaję za prof. K. Rymutem:

Brudak 1418 - od brud, brudzić.

Woch 1391 - od imion na Wo-, typu Wojciech, Wolimir.

ROMAN_B - 22-09-2016 - 01:04
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Orpel, Wyduba, Hesło, Rachmajda.

Witaj Christianie.
Minął już jakiś czas od twojego postu, w którym pytałeś o etymologię nazwiska Orpel, Wyduba, Hesło i nazwiska Rachmajda. Otrzymałeś już informacje o ewentualnym pochodzeniu tych nazw osobowych ale może moje spojrzenie na genezę tych mian pomoże Ci w badaniach nad ustaleniem ich pochodzenia.

Jak pisał profesor Kazimierz Rymut: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Mając na uwadze słowa profesora zaproponuje Ci hipotetycznie możliwe etymologie nazwiska Rachmajda, Hesło, Wyduba oraz Orpel – raczej będą to moje rozważania na temat ewentualnego pochodzenia tych nazwisk.

Nazwisko Rachmajda.
Zatem, wydaje się to być nazwisko sufiksalne, składające się z dwóch członów, to jest z rdzenia Rachm– i sufiksu –ajda [ Rachm + ajda = Rachmajda; Rachm–ajda ]. Przyrostek –ajda należy do typowo gwarowych przyrostków. Tworzy zwykle wyrażenia ekspresywne, emocjonalne ale też i określenia pejoratywne; na przykład ciamajda, znajda. Rdzeń Rachm– najprawdopodobniej ma związek z arabskim słowem rachman ‘łaskawy, miłosierny’. Raczej od dwóch spolszczonych wyrazów, to jest od:
• czasownika rochmanić ‘obłaskawić’,
• przymiotnika rochmany ‘ugłaskany, obłaskawiony, łaskawy’.
Można by powiedzieć, iż nazwisko Rachmajda pochodzi od przezwiska [ (proto)nazwiska ] Rachmajda, które mogło oznaczać człowieka uległego, obłaskawionego – to już moja hipoteza;

Nazwisko Hesło.
Nazwa osobowa Hesło według mnie jest derywatem, nazwą pochodną. Składa ona się z rdzenia Hes– oraz przyrostka –ło. Sufiks –ło już od XIV wieku występował w funkcji antroponimicznej [ tworzył imiona, przezwiska, przydomki, (proto)nazwiska oraz nazwiska ] i zachował tę właściwość do końca wieku XIX. Tworzył nazwy osobowe nacechowane emocjonalnie od neutralnych stylistycznie przezwisk, przydomków, imion oraz nazwisk, zaznaczając przy tym swój ekspresywny charakter. Cząstka –ło łączyła się z podstawami antroponimicznymi zakończonymi na spółgłoskę twardą i historycznie palatalną oraz podstawami apelatywnymi
zakończonymi na spółgłoskę twardą. Rdzeń Hes– kończy się na spółgłoskę twardą „s”, tak więc wszystko wydaje się być w porządku. Pozostaje ustalić co znaczy rdzeń Hes– ? Zatem, miano Hes może pochodzić od niemieckiej nazwy osobowej Hess [ może od Hesse ] – ta od nazwy germańskiego plemienia Hesów. Nazwa prawdopodobnie wywodzi się z nazwy plemienia Chatti. Nazwa Hassi pojawia się około 720 roku. Geneza odetniczna. [ Hesja – Niemcy ]. Tak więc nazwisko Hesło byłoby hybrydą językowa niemiecko – polską, która jest nacechowana emocjonalnie i ekspresywnie, i która oznacza osobę pochodzącą z germańskiego plemienia Hesów [ Hassi, Chatti, Hatti ] – to też tylko moja hipoteza.

Nazwisko Wyduba.
Odszyfrowanie znaczenia nazwy osobowej Wyduba jest sporym wyzwaniem. Nigdzie w znanych mi opracowaniach, które poświęcone są etymologii nazw nie znalazłem tego nazwiska. Moim zdaniem, nazwisko to zbudowane jest z przedrostka wy– , rdzenia –dub– oraz cząstki –a [ Wy + dub + a = Wyduba; Wy–dub–a ].
Przedrostek [ prefiks ] w językoznawstwie jest to fragment wyrazu [ to znaczy morfem ] dodawany po lewej stronie do słowa podstawowego lub jego rdzenia [ czyli do podstawy słowotwórczej ], służący tworzeniu wyrazów pochodnych. Zatem, jakie ma znaczenie morfem wy–? Ten przedrostek wyznacza kierunek na zewnątrz. Posłużę się przykładem słowa dłubać. Dłubać to znaczy ‘drążyć, ryć przy pomocy jakiegoś narzędzia, palca’. Wydłubać to znaczy wyjąc coś na zewnątrz przy pomocy jakiegoś narzędzia, palca. Inne znaczenie przyrostka wy– to zakończenie działania, na przykład weźmy słowo pisać i wypisać. Wypisać to znaczy zrezygnować z czegoś. Drugim przykładem tej funkcji jest słowo prosić – wyprosić. Wyprosić, czyli kazać komuś opuścić jakieś pomieszczenie, miejsce. Dobromir wyprosił Kazimira z komnaty, czyli kazał mu wyjść z komnaty na zewnątrz [ zakończenie działania ].
Co znaczy rdzeń –dub–? Wiemy, że nazwisko Wyduba zostało odnotowane w XVII wieku w Wielkopolskiej wsi Staniew w parafii Koźmin [ od 1996 roku Koźmin Wielkopolski ]. Jedną z wielu cech dialektu wielkopolskiego [ gwary poznańskiej ] jest wymowa u zamiast ół, uł lub łu na przykład: na du [ na dół ], dugi [ długi ], suchaj [ słuchaj ]. Oto przykład wypowiedzi gwarowej gdzie odnajdziemy interesujące na słowo „dub”: „babol D lp. –a [ zaschła wydzielina w nosie ]: Dubie w nosie, babole wycióngo co to mo być? Powiydz mu kiedy: nie dub w nosie, boś nie prosie, tylko prosie dubie w nosie.”. Może niezbyt elegancki przykład ale pokazuje on jak w tej gwarze zamieniane jest „łu” na „u”. Tak więc gwarowe słowo „dub” w języku ogólnopolskim brzmi „dłub” i to samo ma znaczenie.
Cząstka –a ma wiele znaczeń. W nazwach osobowych może ona oznaczyć:
1. zmianę paradygmatu [ dodane –a ], aby oddalić nazwisko od motywującego wyrazu pospolitego, a więc już w okresie staropolskim: Dyla od Dyl, Rozuma od Rozum. W przypadku nazwiska Wyduba: Wyduba < Wydub;
2. pochodzenie od ojca [ nazwisko patronimiczne ], a więc mógł być Dobromir od Gila i Dobromir [ czyj? ] Gila, a więc nazwisko dopełniaczowe z pochodzenia. W przypadku nazwiska Wyduba: ojciec Wydub, syna Dobromir Wyduba;
3. podkreślenie emocjonalnego, ekspresywnego o zabarwieniu ujemnym stosunku wypowiadającej do osoby nazwanej mianem zakończonym końcówką –a.
Najogólniej nazwa osobowa Wyduba [ Wydłuba ] może pochodzić od przezwiska Wydub [ Wydłub ]. Trudno jednoznacznie orzec co znaczyło przezwisko Wyd(ł)ub(a)? Mogło ono oznaczać kogoś kto coś wydłubywał lub od dłubać, ryć, wydobywać albo, że osoba tak nazwana została wydłubana, wydobyta z czegoś? – to też moja hipoteza.
Aby sprawdzić co konkretnie znaczyła ta nazwa należało by sprawdzić co ono mogło znaczyć w XVII wieku w okolicach wsi Staniew a szerzej w Wielkopolsce.

Nazwisko Orpel.
Nazwisko Orpel trudne jest do rozszyfrowania. Na pewien ślad naprowadziła mnie Twoja informacja o nazwisku Orpel, to jest: „Orpel XVII w. Dobrzyca ( już w 1604 roku ), Koźmin Wielkopolski ( wieś Budy ) /no i istnieje wieś Orpelów koło Łasku/. Wiem, że są także nazwiska Orpich, Orpik, nazwy Orpiszew, Orpiszewek ... i że jakiś Rpisz jest wzmiankowany w Bulli gnieźnieńskiej .”. Sprawdziłem w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich występowanie nazw miejscowych zaczynających się na „Orp–„. Takich miejscowości jest kilka: Orpa; Orpelów; Orpeń ob. Irpień; Orpikowo; Orpiszewek; Orpiszewo, u Długosza Rpiszewo; Orpiszki; Orpowszczyzna. Występuje też nazwa hydrograficzna – Orpiszewska Struga [ rzeka ]. Przedmiotowe nazwiska, imiona oraz nazwy miejscowe i hydrograficzne są nazwami obecnie występującymi oprócz imienia Rpisz, które jest imieniem słowiańskim.
Przez chwilę pozostańmy przy imieniu Rpisz. Imię to wymienione w tak zwanej Bulli gnieźnieńskiej w roku 1136 pod postacią Rpis. Bulla była napisana po łacinie. Imię Rpis znajdujące się w tym dokumencie też było zapisane po łacinie. Świadczy o tym łaciński przyrostek –is. Polskim odpowiednikiem tego sufiksu jest format –isz. Tak więc imię Rpis / Rpisz jest derywatem sufiksalnym ponieważ posiada przyrostek [ Rp + is = Rpis, Rp–is; Rp + isz = Rpisz, Rp–isz ]. Polski przyrostek –isz należy do grupy formatów spieszczający nazwy osobowe. Tak więc imię Rpisz jest spieszczonym, zdrobniałym imieniem słowiańskim.
Aleksander Brückner w Dziejach Kultury Polskiej [ tom 1. ] tak pisał: „Od dzisiejszego kształtu nazwy winniśmy do dawniejszego się odwoływać, aby ją zrozumieć, np. Panigrodz, dziś niezrozumiałe, jasne wedle pisowni z r.1153; Ladorudz, Wildno, Kurnatowice itd. tak samo niezrozumiałe, jasne wedle dawnych form: Kunratowice, Radoludz, Widno. Orpiszewo ( zapytano czy Orfeusz, ależ bynajmniej ), pisano je dawniej ( r.1403 ) Rpiszewo od imienia Rpisz r.1136, tak samo piszą Rpiszka i Orpiszka, Rpikowo r. 1418, ale Orpikowo r.1557; r.1378 Rchowo, ale 1427 Orchowo; wyżej mieliśmy Arciszewo z podobną przystawką, gdy w starym języku takie twarde nagłosy nie rzadkie, oto w Płockiem niedaleko od siebie wsi Rchów, Rcyeschewo, Rczylyew, Rczelino, Rzgowo, Rznewycze, a imiona Rbythek, Mathias dictus Rgil de Rgilewo ( o Rgielsku zob. niż. ), Rchutk de Rchutowo.”. Natomiast w Mitologii Słowian autor ten pisał: „(…). Polacy przystawiają samogłoski w nagłosie, por. ilnik, nazwa roślinna u Stanka od lnu; Lgiń w wiekach średnich Ilgin i Elgen; Ligota, Elgota; Ilża poszła z Isłży z przedstawieniem i; Gislesz nazwa łąki, Kozierowski, Poznańskie str. 177, tegoż pochodzenia; Orpikowo nazywało się dawniej Rpikowo, por. Rpis; (…). Nie istniejące dziś nagłosy rg–, rch–, rp– tą wcale starożytne; słowa z nimi odnachodzimy w litewszczyźnie nawet u imion osobowych, fakt zgodności litewskosłowiańskiej nadzwyczaj rzadki; taki Rpik ( Rpikowo, Orpikowo ), to litewskie Rupeikas, Rch– w Rchowo, dziś i już od XV w. Orchowo, (…).”.
Zjawisko przystawiania samogłosek w języku polskim można też zaobserwować w nazwie rzeki Irpień [ Irpiń ], która w dawnych czasach znajdowała się na obszarze Polski a dziś na Ukrainie [ po ukraińsku Ірпінь a po rosyjsku Ирпень ]. Nazwa tej rzeki w starych kronikach to Rpeń, Orpeń, Pierna? – widzimy też tą samą cząstkę –rp– w nazwie tej rzeki.
Wniosek jaki się nasuwa jest taki, że pierwotnie, w języku słowiańskim wszystkie te nazwy miały ten sam rdzeń Rp– w nagłosie i miały pochodzić od imienia Rpisz. Zatem, staje się jasne, iż od imienia Rpisz mogły powstać takie nazwy miejscowe jak Rpiszewo, Rpikowo, Rpiszka następnie przeszły po dostawieniu samogłoski w O–rpiszewo, O–rpikowo, O–rpiszka. Tak samo jak i miejscowości O–rpa, O–rpelów, O–rpeń, O–rpikowo, O–rpiszewek, O–rpiszewo, O–rpiszki, O–rpowszczyzna i nazwiska [ imiona ] O–rpich, O–rpik czy O–rpel. Taki sam schemat dotyczył też nazw hydrograficznych: I–rpień [ I–rpiń ] < O–rpeń < Rpeń oraz O–rpiszewska Struga [ Orpa; O–rpa ].

Tylko co znaczy imię Rpisz? Przejrzałem znane mi publikacje, które omawiają pochodzenie imion, przezwisk, przydomków, nazwisk czy innym nazw. Tylko w jednym opracowaniu znalazłem trochę informacji o nazwie osobowej Rpisz. Jest to publikacja Aleksandry Cieślikowej pt. Słownik etymologiczno – motywacyjny staropolskich nazw osobowych. Cz. 1, Odapelatywne nazwy osobowe; Odapelatywne nazwy osobowe; Słownik etymologiczno – motywacyjny staropolskich nazw osobowych; Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2000. W słowniku tym czytamy: „Rp–isz – niejasne. Wg SEB 458: reptać, rzeptać ‘szemrać’.
III. Rp–isz; Rp–isz+ka ( = Rpęszka, Irpęszka ), Erp–isz+ka, Herp–isz+ka,
Irp–isz+ka, Orp–isz+ka, Wirp–isz+ka, Rp–ęsz+ka ( SSNO: Rpężka, Rpęszka ),
Irp-ęsz+ +ka ( SSNO: Irpężka // Irpęszka ); Irp–isz+k/o, Hrp–isz+ko. Różne realizacje
fonetyczne podstawy Rp– są wywołane trudnością w wymowie nagłosowego rp–.
Wspólnota znaczenia potwierdzona jest nazwami odnoszącymi się do jednego człowieka. Odczytanie Rpężka nasuwałoby podejrzenie przestawki w wyrazie pręga.”.
Skoro imię Rpisz jest pochodzenia (pra)słowiańskiego to zapewne ma związek z innymi językami słowiańskim. Pokrewieństwo da się zauważyć w nazwie rzeki Irpień [ Irpiń ], która po ukraińsku nazywa się Ірпінь a po rosyjsku Ирпень. Historyczne nazwy tej rzeki to Rpeń, Orpeń, Pierna? [ I–rp–iń, I–rp–ień, Rp–eń, O–rp–eń; І–рп–інь, И–рп–ень ]. Kiedyś rzeka ta była w granicach dawnej Polski a dziś leży na obszarze Ukrainy. Tak więc może należy sprawdzić co na temat pochodzenia nazwy rzeki Ірпінь mówią ukraińscy etymolodzy? Znalazłem kilka ukraińskich etymologii mówiących o pochodzeniu nazwy rzeki Ірпінь. Najbardziej przemawia do mnie jedna z nich, która mówi: „Третя версія: назва походить від призабутого прасловянського слова рпа, рупа, що означає 'яма'. Очевидно наших пращурів вражала глибина річки.”. W moim tłumaczeniu brzmi to tak: Trzecia wersja: nazwa od częściowo zapomnianego prasłowiańskiego słowa рпа, рупа, co oznacza dół. Oczywiście nasi przodkowie byli pod wrażeniem głębokości rzeki.”. Wynika z tej etymologii, iż rzeka mogła być głęboka lub/i płynąć w głębokim wąwozie, jarze to znaczy w dole i dlatego mogła zostać nazwana.
Widzimy tu prasłowiańskie słowo рпа, рупа po polsku rpa, rupa, które ma oznaczać dół. Tak więc рпа, рупа = rpa, rupa to rzeczownik pospolity taki jak miotła czy czapka. Profesor Witold Doroszewski uważał, że w języku prasłowiańskim przyrostek –a był bardzo produktywny . W najstarszej etymologicznie fazie nawiązuje do zasad słowotwórstwa apelatywnego. Słowo рпа, рупа [ polskie rpa, rupa ], które według etymologii ukraińskiej jest pochodzenia prasłowiańskiego posiada przyrostek –a. Tak więc należy ona do słów pospolitych.
Na dawnych Kresach [ obecnie Białoruś ] znajdowała się wieś Orpa, która położona była niedaleko rzeki o nazwie Orpa, która jest dopływem rzeki Wilia [ Wilja ]. Był też zaścianek Orpa i dwór Orpa. Wariantywne nazwy: Арпа, Орпа; Arpa, Orpa. Pierwsze pisemne informacje o wsi Orpa pochodzą z 1629. Wniosek jaki się nasuwa to, że nazwa wsi wzięła swoją nazwę od rzeki Orpa.
Nazwa rzeki Orpa [ z tego co pisał Aleksander Brückner o przyłączeniu samogłosek do pierwotnych nazw ] składa się z samogłoski O i pierwotnej nazwy Rpa [ O+rpa = Orpa; O–rpa ]. Wniosek jaki się nasuwa jest taki, iż rzeka o nazwie Orpa pierwotnie nazywała się Rpa – dół.

Schemat powstania nazwiska Orpel prawdopodobnie przebiegał tak samo jak w przypadku nazwy rzeki Orpa. Pierwotnym nazwiskiem mogło być miano Rpel, które z czasem przeszło w nazwę osobową Orpel poprzez przyłączenie samogłoski O z uwagi na trudności z wymową nagłosowej cząstki rp– [ O + Rpel = O–rpel ]. Tak więc nazwa osobowa Orpel została utworzona od nazwy osobowej Rpel. Miano Rpel i miano Orpel powstały od (pra)słowiańskiego słowa rpa, które znaczy dół. Nazwa osobowa Rpel jest derywatem utworzonym za pomocą sufiksu –el [ Rp + el = Rpel ]. Tak samo jak i miano Orpel < Orp + el = Orpel. Nazwiska z polskim sufiksem –el powstawały już od XII wieku i były bardzo produktywne. Proces tworzenia nazwisk z przyrostkiem –el trwał mniej więcej do XIX wieku.

Na koniec dodam, że imię Rpisz, wymienione w Bulli gnieźnieńskiej w 1136 roku pod postacią Rpis może też pochodzić od prasłowiańskiego słowa rpa ‘dół’. Tak więc imię Rpisz, imię Rpik i imię Rpel mogą być imionami skróconymi od tego samego dwuczłonowego imienia słowiańskiego - to tylko moja hipoteza.

O ukraińskiej etymologii nazwy rzeki Ірпінь przeczytasz pod niżej wymienionymi linkami [ strony w języku ukraińskim ]:
http://gazetaslovo.at.ua/news/teche_vod ... -10-19-730
http://bwbooks.net/index.php?id1=4& ... mp;page=73
http://irpin-bibl.kiev.sch.in.ua/podii_ ... mp;pvi=pvi

Pozdrawiam – Roman.

Christian_Orpel - 22-09-2016 - 13:29
Temat postu:

Ojej, nie spodziewałem się takich szczegółowych i ciekawych komentarzy na temat swoich etymologicznie 'trudnych' nazwisk. Bardzo serdecznie dziękuje Ci za poświęcony czas.
Twoje rozważania o nazwisku Orpel wydają mi się bliskie do tych, co znalazłem całkiem niespodziewanie w artykule Andrzeja Bańkowskiego publikowanym w Onomastica XXXIV, 1989, poświęconym ... przodkom Bolesława Chrobrego : "Imiona przodków Bolesława Chrobrego u Galla-Anonima."

Ten autor, przedstawiając swoje domysły na temat imienia żony Piasta, według niego Repka, Rpica a nie Rzepka, Rzepicha, pisze, że postać Repka ma bardzo dobre oparcie w innych stp. nazwach osobowych zawierających pień *rъp- . Cytuje nazwy Rpisz, n.m. Rpiszewo, Rpiszka, Rpęszka, *Rpik, n.m. Rpikowo, *Rpyl , n.m *Rpylewo, a może *Rpa (por. n.o. Orpińska od n.m. (O)rpin, n.o. Repka , n.m . Repki.
Pisze dalej , że "relikty prasłowiańskiej rodziny wyrazów opartej na pniu werbalnym *rъp-, *ryp-, *rup-, nie doczekały się dotąd należytego opracowania, i że "wziąwszy pod uwagę sch. rupa 'jama, dziura, otwór', lit. ruopti 'wydłubywać się, wyżłabiać, drążyć jamę', łac. rumpere 'rozrywać', stind. ropa- 'dziura', trudno wątpić, że semantyka tego pnia werbalnego była związana z wgłębianiem się. Czasownik *rypati wygląda na typowe iterativum do *rъp-nϙ-ti 'zagłębiać się, wnikać w jamę, dziurę' ... A jako causitivum pasuje tu *rup-i-ti, por. stp. rupi mię co (u Knapskiego, w przenośnym już znaczeniu 'gryzie mię coś we wnętrzu, trapi').
Dowiązać tu można i *rъp-ъt-a-ti jako intensivum częstego typu, derywowane formantem -ъt- od pnia z osłabionym wokalizmem, suponując tu taki rozwój semantyczny: 'wydłubywać, wgłębiać się mozolnie' //chrobotać (jak mysz wygryzająca dziurę w desce) //czynić szmer, szelest, a metaforycznie stąd 'szemrać, czyli wyrażać cichym głosem niezadowolenie (por. stp. 'reptał jest lud przeciw Mojżeszowi')
Na samym kóncu swoich uwag na temat etymologii imienia żony Piasta, Bańkowski dodaje, że "warto zwrócić uwagę, że zaświadczona stp. n. o. Rpiszka może być zdrobnieniem od *Rpicha."

W książce Zbigniewa Babika 'Najstarsza warstwa nazewnictwa na ziemiach polskich', Orpelów występuje w indeksie tylko, bo z powodów redaktorskich ta książka została zubożona o 40 % . Szkoda bardzo ...

No, wydłubywać te wszystkie etymologie to mozolna praca ... ale i tak ciekawa !

Jeszcze raz serdeczne dzięki za pomoc w tej sprawie.

Chrystian etymologicznie *Rpyl

PS

Stanisław Rospond w swoim dziele "Słownik etymologiczny miast i gmin PRL" (1984) coś pisze także o nazwie miejscowej Repki :

'Jest to n. rod. od przezwiska Repka; postawa jest stpol, reptać = szemrzać, gw. reptać = wygadywać . '

To mi przypomina, że nie tak dawno na TV Polonia profesor Miodek opowiedział o tym. Jeżeli dobrze pamiętam, powiedział, że w gwarze śląskim , reptać znaczy tyle, co "gadać dużo i głośno".

ROMAN_B - 22-09-2016 - 16:48
Temat postu: Rozważania o pochodzeniu nazwiska Woch i Brudach.

Witaj Mariuszu.
Do etymologii podanej przez panią Ewę Szczodruch dorzucę kila słów od siebie.

Nazwisko Woch.
Ta nazwa osobowa składa się z dwóch członów, to jest z rdzenia Wo– oraz sufiksu –ch [ Wo+ch=Woch; Wo–ch ]. Przyrostem –ch w języku polskim od najdawniejszych czasów tworzył imiona spieszczone od dwuczłonowych imion słowiańskich lub/i od imion staropolskich lub obcego pochodzenia. Skracanie dwuczłonowych imion przebiegało na kilka różnych sposobów. Czasami dochodziło do całkowitej dezintegracji dwuczłonowego imienia. W staropolszczyźnie najpopularniejszym sposobem powstawania skróconych imion było dodanie określonego przyrostka do pierwszej lub dwóch pierwszych zgłosek imienia złożonego [ dezintegracja imienia ]. Były trzy schematy tworzenia takich imion. W przypadku nazwy osobowej Woch interesuje nas jeden z nich to jest ten, który tworzy skrócone i spieszczone imiona gdy pierwsza sylaba w imieniu dwuczłonowym zakończona jest samogłoską otwartą. Taki stan odzwierciedla skrócone imię Woch, w jego rdzeniu Wo– [ sylaba wo zakończona jest samogłoską otwartą „o” ].
Tak więc nazwisko Woch powstało od skróconego i spieszczonego imienia Woch a ono od dwuczłonowego imienia. Takimi dwuczłonowym imieniem od którego mogło powstać skrócone imię Woch może być miano typu Wojciech, Wolimir, Wojemił, Wojsław itp. - to moja hipoteza.

Nazwisko Brudak.
Nazwisko to zbudowane jest z dwóch członów. Pierwszy z nich to temat Brud–. Drugi człon to sufiks –ak [ Brud+ak=Brudak; Brud–ak ]. Tak więc nazwa osobowa Brudak jest derywatem sufiksalnym. Przyrostek –ak należy do grupy sufiksów zdrobniających. Występuje on zwłaszcza w gwarach północnej części Polski skąd przedostał się do języka ogólnopolskiego. Sufiks –ak w gwarach północnej Polski w zasadzie dotyczył istot małych, niedorosłych oraz młodych, na przykład pisak, kociak, szczeniak, uczniak. W ten sposób powstały też niektóre nazwy własne, na przykład nazwiska Antoniak lub Baraniak.
Moim zdaniem nazwa osobowa Brudak pochodzi od przezwiska Brudak, które wywodzi się od wyrazu pospolitego brudak a ten od słowa brud, brudzić się. Prawdopodobnie początkowo mógł się odnosić do dziecka lub młodej osoby, która wiecznie chodziła brudna, umorusana albo też do osoby, która otrzymała to przezwisko na skutek bycia brudnym, umorusanym itp. – to moja hipoteza.

Pozdrawiam – Roman.

Mariok - 23-09-2016 - 08:39
Temat postu:

Romanie, ślicznie dziękuję.

Proszę jeszcze o sprawdzenie znaczenia nazwiska Jedliński vel Jedleński ono na początku XVIII wieku parafii Kraśnica powiat Opoczno, Chojecki parafia Lubochnia rownież XVIII wiek początek. Proszę też o sprawdzenie nazwiska Żegnałek vel Zegnałek, parafia Milejów gm rozprza koło Piotrkowa Trybunalskiego ten sam okres.

Z góry dziękuję i pozdarwiam

Jan.Ejzert - 23-09-2016 - 17:14
Temat postu:

Romanie i Zbyszku, serdecznie Wam dziękuję za obszerne wyjaśnienia i czas poświęcony mojej sprawie. Jestem bardzo wdzięczny i usatysfakcjonowany.

Przy okazji pytanie do Zbyszka:
Czy Gawroński Edmund urodzony w 1857 r. syn Maksymiliana lub Gawroński Wiktor Mieczysław ur. w Bracławiu w 1863 r., syn Kajetana to jakaś Twoja rodzina?

Gashlug - 23-09-2016 - 21:14
Temat postu:

Witam serdecznie,

Bardzo proszę o sprawdzenie pochodzenia nazwisk dość rzadko spotykanych, a mianowicie Badowiec, Sterkowski (tu mam podejrzenia co do istniejącej niegdyś wsi Sterki) oraz już nieco częściej spotykane Wołos vel Wołosz.

Z góry dziękuję

Gawroński_Zbigniew - 23-09-2016 - 21:17
Temat postu:

Nie. Panie Czarku. Ja utknąłem na Topoli Królewskiej w pierwszych dekadach 19 wieku gdzie mój 4xpradziad Jan - najstarszy mi znany spłodził 3xpradziadka Kacpra. Ten migrował za chlebem do Morzyc k/Piotrkowa Kujawskiego. W czasie przez pana podanym Kacper po raz drugi żonaty spłodził przodków kilkudziesięciu Gawrońskich rozsianych dziś po powiecie Radziejowskim - tak w skrócie. Dzięki nieocenionemu wkładowi pracy mojego imiennika Zbyszka Gawrońskiego - stryjecznego (przez dziadka) brata, całe, caluteńkie to gniazdo jest dokładnie rozpracowane.

Powód utknięcia jest prosty. Wcześniejsze dokumenty leżą i czekają miłosierdzia w Łowiczu. Jakoś wyjątkowo to nam nie po drodze...

Dziękuję za zainteresowanie i pozdrawiam pięknie.

ROMAN_B - 25-09-2016 - 15:47
Temat postu: Jedliński / Jedleński, Chojecki, Żegnałek vel Zegnałek.

Witaj Mariuszu.
Poniżej zamieszczam moje subiektywne rozważania na temat ewentualnej genezy nazwiska Jedliński / Jedleński, Chojecki oraz Żegnałek vel Zegnałek. Będą to raczej robocze hipotezy.

Nazwisko Jedliński / Jedleński.
W każdym z tych nazwisk można wyróżnić dwa człony, to jest rdzeń nazwy osobowej oraz sufiks.
1. Jedliński: Jedl+iński=Jedliński; Jedliń+ski=Jedliński,
2. Jedleński: Jedl+eński=Jedleński; Jedleń+ski=Jedleński.
Sufiks –ski tworzy nazwy osobowe od nazw miejscowości. Przyrostek ten był charakterystyczną końcówką dla szlacheckich nazwisk polskiego pochodzenia, które związane były z posiadaną własnością – najczęściej rodowych wsi lub miast. Ski– jest przyrostkiem przymiotnikowym, kontynuantem z języka prasłowiańskiego – ьskь– jь, który określał przynależność do czegoś. Stanowi odmienioną formę formantu – sk z końcówką rodzaju męskiego. Dzięki temu formantowi tworzy się w języku polskim przymiotniki. Początkowo nazwiska z końcówką –ski w okresie I Rzeczypospolitej charakterystyczne były dla szlachty. Nazwiska z tym sufiksem upowszechniły się z czasem także w niższych stanach [ mieszczanie, chłopi ]. I oznaczały mieszkańca dalej miejscowości lub/i pochodzącego z konkretnej miejscowości [ nazwiska odmiejscowe nieszlacheckie ]. Po pewnym czasie charakter odmiejscowy uległ zatarciu i zaczęły pojawiać się nazwiska z tym sufiksem, pochodzące od przydomków, przezwisk, imion i każdego innego wyrazu pospolitego; np. Anielski od Anioł, Adamski od Adam, Koński od Koń, Topolski od Topola, Niedzielski od Niedziela – nazwiska strukturalne.
Formant –ski używany w nazwiskach jest również rozszerzany do innych postaci na przykład do sufiksu: –i/yński, –e/ański oraz –o/ewski. Te złożone przyrostki sprawiają niekiedy pewien problem, który polega na tym, że cząstki –i/yń–, –e/ań–, –o/ew– mogą stanowić integralną część rdzenia nazwiska a nie być składową odpowiedniego formatu: –i/yński, –e/ański, –o/ewski [–o/eski ]. Przykładem takiego nazwiska jest nazwa osobowa Kowalewski, która może być nazwiskiem odmiejscowym [ szlacheckim lub nieszlacheckim ] od nazwy wsi Kowalew albo nazwiskiem strukturalnym utworzonym od zawodu kowal, odpowiednio za pomocą sufiksu –ski albo przyrostka –ewski. Tak więc zawsze trzeba to mieć na uwadze ten fakt przy rozpatrywaniu genezy konkretnego nazwiska.
Zatem, nazwisko Jedliński / Jedleński może być:
1. nazwiskiem odmiejscowym i nazwiskiem szlacheckim albo nieszlacheckim. Miejscowościami od których mogło ono powstać są miejscowości typu: Jedle, Jedlna, Jedlanka, Jedlin, Jedlina, Jedlińsk, Jedlinowo, itp.
2. nazwiskiem strukturalnym i pochodzić od wyrazu pospolitego jedła – gwarowe określenie jodły – drzewa. Wydaje się, że najbardziej odpowiednim słowem od którego mogło powstać nazwisko jest wyraz jedlina – drzewo jodłowe, las albo zagajnik jodłowy. Jedlina to też ścięte gałązki jodły.

W odległości około 80 km od wsi i parafii Kraśnica w powiecie opoczyńskim położona jest miejscowość Jedlińsk – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie radomskim, w gminie Jedlińsk. Nazwa Jedlińsk wywodzi się od licznych jodeł, otaczających średniowieczną osadę. W XVI wieku właścicielami wsi zostali Jedlińscy herbu Nabram, którzy lokowali miasto w 1530 roku na mocy przywileju króla Zygmunta I Starego. Od 1540 roku miasto posiadała prawo miecza. W latach 1560-1630 Jedlińsk pełnił rolę ważnego ośrodka kalwinizmu, którzy prowadzili zbór i szkołę konkurującą z Akademią Rakowską. W mieście osiedliło się wtedy wielu Szkotów. Po przejęciu miasta przez katolików, kalwiniści opuścili miasto, które wtedy podupadło. W Jedlińsku znajduje się rzymskokatolicka parafia i Kościół Apostołów Piotra i Andrzeja, który powstał pomiędzy 1645 rokiem a rokiem 1652.

Nazwisko Chojecki.
Nazwisko to składa się z dwóch członów, to jest rdzenia Choje– oraz sufiksu –cki [ Choje + cki = Chojecki ]. Przyrostek –cki oraz –dzcki należy do grupy formatów tworzących nazwiska odmiejscowe [ szlacheckie i nieszlacheckie ] oraz nazwiska od przydomków, przezwisk, imion i każdego innego wyrazu pospolitego podobnie jak to ma miejsce z sufiksem –ski [ patrz nazwisko Jedliński ]. Dodam, że z czasem jednak model nazwisk na –ski, –cki bardzo szeroko się rozpowszechnił. Zdarzało się, że takie nazwiska były efektem spolszczania niemiecko brzmiących nazw osobowych, a sam sufiks służył na przykład do adaptacji niemieckich przymiotników.
Zatem nazwisko Chojecki może być:
1. nazwiskiem odmiejscowym i szlacheckim i mogło powstać od takich miejscowości jak: Chojny lub/i Chojeczno;
2. nazwiskiem odmiejscowym i nieszlacheckim i mogło powstać od miejscowości typu Chojny lub/i Chojeczno;
3. nazwiskiem strukturalnym i pochodzić od wyrazu pospolitego choja, choina – drzewo iglaste albo od słowa chojka ‘sosna’ lub chojek. Wymienione przeze mnie apelatywy mogą też być nazwiskami lub/i przezwiskami. Nazwisko takie mogło powstać na wzór i podobieństwo nazwiska szlacheckiego z różnych powodów, znanych tylko osobie, która je utworzyła, na przykład w celu przydania godności lub jego „uszlachcenia’.

Nazwisko Żegnałek vel Zegnałek.
W Polsce wyraz vel używany jest i był używany w przeszłości tylko dla połączenia określeń synonimicznych, szczególnie nazwisk, pseudonimów tej samej osoby. Vel ‘albo, czyli, albo też’. Tak więc Żegnałek albo, czyli, albo też Zegnałek. Na początku XVIII wieku niewiele osób umiało pisać. Przypuszczam, że zapis nazwiska pochodzi z ksiąg parafialnych i został sporządzony przez księdza lub innego pisarza. Osoba zgłaszająca urodziny, zgon albo zwierająca małżeństwo mówiła jak się nazywa a ksiądz lub pisarz zapisywał nazwisko w odpowiednich księgach. W okolicy Piotrkowa [ Trybunalskiego ] ludność miejscowa na początku XVIII wieku posługiwała się gwarą. W tym rejonie używane gwary należały do dialektu mazurzącego. Dialekt ten wyróżniał się specyficznymi cechami mowy, który polegał na wymawianiu zamiast spółgłosek dziąsłowych 'cz', 'sz', 'ż','dż' głosek zębowych: 'c', 's', 'z', 'dz'. Na przykład: „Czech” jako „Cech”, „sznur” jako „snur”, "żebrak" jako "zebrak", "kosz" jako "kos", "żyto" jako "zyto". Osoba mówiąca gwarą mazurzącą zawsze zapytana jak się nazywa odpowiadała, iż nazywa się Symanek co by odpowiadało w języku ogólnopolski i w gwarach niemazurzących nazwisku Szymanek. Koza zawsze była kozą ponieważ głoska „z” zawsze była wymawiana jako „z”. Tak więc w naszym przypadku osoba mieszkająca w parafii Milejów w gminie Rozprza niedaleko Piotrkowa Trybunalskiego na początku XVIII wieku zapytana jak się nazywa odpowiadała, że jej nazwisko to Zegnałek. Nazwisko zapisane jako Żegnałek vel Zegnałek w księgach parafialnych może nas informować, że osoba zapisująca to nazwisko nie wiedziała jak naprawdę brzmi to nazwisko. Czy nosi ona nazwisko Żegnałek czy też Zegnałek. Mogła też wiedzieć, że w tym miejscu ludność mówi gwarą mazurzącą i na wszelki wypadek zapisała to nazwisko w formie ogólnopolskiej jako Żegnałek i w formie gwarowej jako Zegnałek – ze słuchu. Można też wysnuć wniosek, iż pisarz nie wiedział co znaczy lub/i od czego, kogo pochodzi to nazwisko.

Nazwa osobowa Zegnałek zbudowana jest z trzech członów. Pierwszy z nich to przedrostek ze–, drugi to temat słowotwórczy –gnał–, a trzeci to przyrostek –ek [ Ze+gnał+ek = Zegnałek; Ze–gnał–ek ]. Przedrostek ze– jest rozszerzeniem przedrostka z–. Przedrostek z– i jego rozszerzona postać ze– jest przedrostkiem czasownikowym i tworzy czasowniki dokonane od niedokonanych. Z– / ze– występuje przed samogłoskami oraz spółgłoskami dźwięcznymi. „E” to samogłoska, „g” to spółgłoska dźwięczna zatem, wszystko się zgadza. Czasownik niedokonany informuje nas, że dana czynność nie została zakończona lub, iż nie wiemy, czy się zakończy w przyszłości. Czasowniki niedokonane mają formy trzech czasów: teraźniejszy, przeszły, przyszły. Czasownik dokonany informuje nas o czynności, która została zakończona lub zostanie zakończona. Tak więc czasownikiem niedokonanym może być wyraz gnać, gnał, który ma dwa znaczenia:
1. biec, pędzić;
2. popędzać, naganiać.
Czasownikiem dokonanym będzie wyraz zegnać, zegnał, który ma dwa znaczenia:
1. goniąc, zgromadzić; spędzić; zgonić [ na przykład: Zegnałem kury do kurnika albo zegnałem konie do stajni itp. ],
2. goniąc, usunąć; zgonić; przeganiać; przegonić; przepędzić [ na przykład: Zegnałem dziki z pola ziemniaków albo zegnałem kota z przypiecka itp. ].
Zatem, rdzeniem nazwy osobowej Zegnałek będzie rdzeń Zegnał– [ Ze+gnał; Ze–gnał– ].
Sufiks –ek należy między innymi do grupy formatów zdrobniających. Zdrobnienie to wyraz utworzony za pomocą odpowiedniego formantu oznaczający rzecz albo osobę mniejszą od nazywanej wyrazem podstawowym. Zdrobnienie oznaczać może też pozytywny, pieszczotliwy lub/i lekko pogardliwy stosunek do omawianego obiektu. Zdrobnienia są także środkiem stylistycznym i mają często mocne zabarwienie emocjonalne, przeważnie pozytywne ale też czasem ironiczne. Przykładem przezwiska o zabarwieniu ironiczno – emocjonalnego może być miano „kierowniczek albo doktorek” a pieszczotliwy charakter niesie miano Mariuszek. Przy pomocy tego formatu powstawały też nazwiska, na przykład Pisarek od zawodu pisarz. Format ten tworzył również odojcowski charakter nazwisk z tym sufiksem. Przydomki bądź przezwiska pozostają jednym z najwcześniejszych źródeł, które mogły służyć do tworzenia nazwisk. Podobnie jak imiona. Chodzi tu głównie o imię lub przezwisko ojca osoby, która po raz pierwszy otrzymywała nazwisko. Syn człowieka nazywanego w jakiejś społeczności Jaśkiem przyjmował miano Jaśkowski, Jaśkowik – czyli syn Jaśka, a syn Piotra mógł nazywać się Piotrowicz, Piotrowski albo Pietrasiak lub Pietraszek. Przyrostek –ek już od XIII wieku tworzył formy zdrobniałe od nazw osobowych i apelatywów. Jest to sufiks bardzo żywy, pozwalający w zasadzie od każdego imienia, przezwiska czy przydomka utworzyć zdrobnienie lub zdrobniałe nazwisko.
Tak więc należy przyjąć, że nazwisko Zegnałek składa się z rdzenia, którym jest słowo Zegnał– oraz z przyrostka –ek [ Zegnał+ek=Zegnałek; Zegnał–ek ]. Rdzeń Zegnał– może być też samoistną nazwą osobową, która zbudowana jest z rdzenia zegn– oraz sufiksu –ał [ Zegn+ał=Zegnał; Zegna–ał ]. Cząstka –ał tworzyła nazwy osobowe, raczej przezwiska ekspresywne o zabarwieniu ujemnym od imion i różnych baz apelatywnych [ bazy rzeczownikowe, przymiotnikowe i czasownikowe ]. Miano Zegn–ał należy do czasowników [ baza czasownikowa ] podobnie jak nazwa osobowa: Bieg–ał, Mrug–ał, Namac–ał, Piszcz–ał, Skrob–ał, Zmyk–ał.
Mariuszu, tak więc jest z czego wybierać by ustalić genezę nazwiska Zegnałek. Od czego lub kogo powstało nazwisko Zegnałek pozostawiam już Tobie. Życzę owocnych badań nad pochodzeniem tego nazwiska.

Nazwisko Żegnałek.
Przyjmując, że nazwisko brzmi Żegnałek to składa się ono z tematu, którym jest rdzeń Żegnał– oraz sufiksu –ek [ Żegnał+ek=Żegnałek; Żegnał–ek ]. Jest też możliwe, że rdzeń tego nazwiska stanowił samoistną nazwę osobową, która składa się z tematu Żegn– i przyrostka –ał [ Żegn+ał=Żegnał; Żegn–ał ]. Żegnał oraz Żegnałek powstały od apelatywnej bazy czasownikowej i czasownik jest bazą utworzenia tych mian. Czasownikiem od którego mogło powstać te nazwy osobowe zapewne jest słowo żegnać. Żegnać to dawać wyraz uczuciom w chwili rozstania ale też kreślić ręką znak krzyża [ inaczej żegnać się ]. Zatem osoba nazwana Żegnał lub Żegnałek to osoba, która mogła umieć wygłaszać uroczyste mowy pożegnalne albo nieustannie kreśliła ręką znak krzyża, na przykład na znak „odpędzenia złych duchów, czarów” lub/i była osobą bardzo bogobojną.
Na temat znaczenia, funkcji i jaki sposób sufiksy tworzyły imiona, nazwiska, przezwiska lub przydomki przeczytasz w części dotyczącej nazwiska Zegnałek.

Czy nazwisko Żegnałek i jego znaczenie jest tożsame z graficzną postacią Zegnałek trudno jednoznacznie orzec. Może miano Zegnałek jest tym prawdziwym nazwiskiem? To też jest w zasadzie niemożliwe na obecnym etapie do jednoznacznego ustalenia. Jakie było prawdziwe nazwisko tej osoby trudno stwierdzić. Aby to ustalić wymaga to wszechstronnych badań, kwerendy genealogicznej itd. – to już pozostawiam Tobie.

Pozdrawiam – Roman.

agnieszka_margas - 25-09-2016 - 17:34
Temat postu: Jedliński / Jedleński, Chojecki, Żegnałek vel Zegnałek.

Dzien dobry, czz moge prosic o wyjasnienie nazwiska ORYGA, MARGAS?

Bardzo dziekuje i pozdrawiam
Agnieszka M.

Gawroński_Zbigniew - 25-09-2016 - 19:00
Temat postu:

Zdaniem Rymuta Oryga to łaciński auriga = woźnica.

Chyba jednak sprawa jest jakoś bardziej poplątana. Słów orygo-podobnych nie ma w żadnym polskim słowniku począwszy od warszawskiego. Nie wykluczając etymologii podanej wyżej uważam, że możliwa jest również kolejna „nakładka”. Kiedyś pisałem o takiej nakładce nazwiska Wróbel/Wróbelek, które jest i polskie i niemieckie mając kompletnie odmienne źródłosłowy. Możliwe, że i tym razem mamy do czynienia z polskiej strony z woźnicą, orygą, aurigą, a z niemieckiej z imionami staroniemieckimi Aurich/Aurig = „pochodzący z rodu żubrów”.

---
Nazwisko Margas to litewski „Piegus/Pstrowski/Kolorowokubracki”. Nazwisko pochodzenia od Gdańska po Kłajpedę. We wszystkich językach tam występujących są słowa „margaso”-podobne. Niestety w szczegółach znaczą nieco różne sprawy. W staropruskim margis to pstrokaty, o nietypowym umaszczeniu wół;; margis, margeta to kolorowo ubrana;; mergu, margel to po prostu dziewczyna, a margullis to dziewczęcość;; Na Litwie słowa marga, margas oznaczają coś kolorowego, w paski, łaciatego, a także piegi.
Drugie możliwe pochodzenie, również o korzeniach litewskich to od margas = morga.
Rymut podaje, że nazwisko pochodzi od merdania ogonem (ze staropolskiego) albo od imienia Małgorzata (Margarette).

KarwalskaJustyna - 26-09-2016 - 06:42
Temat postu:

Dzien dobry, chcialabym sie dowiedziec coś o nazwisku Sudak. Smile

Mariok - 26-09-2016 - 08:08
Temat postu:

Romanie dziękuję pięknie za tak ciekawe i obszerne opracowanie.

Pozdrawiam

KarwalskaJustyna - 27-09-2016 - 07:49
Temat postu: Hipotetyczne rozważania o pochodzeniu nazwiska Dławichowski.

Dziękuję za odpowiedz Smile

KarwalskaJustyna - 27-09-2016 - 09:28
Temat postu: Hipotetyczne rozważania o pochodzeniu nazwiska Dławichowski.

Chciałabym się dowiedzieć odnośnie nazwisk Karwalski, Coinski/Coiński i Bartel
Z góry ślicznie dziękuję Smile

)

Litwos - 27-09-2016 - 23:26
Temat postu:

Witam,

poprosze o pochodzenie nastepujacych nazwisk:

1. Respondowski, Respondek, Respond
2. Czeszka

Dziekuje z gory.

Gashlug - 27-09-2016 - 23:32
Temat postu:

Bardzo proszę o próbę wyjaśnienia pochodzenia dość trudnych nazwisk:

1. Badowiec
2. Sterkowski
3. Płaza
4. Ochab
5. Łoboda
6. Terc

Z góry dziękuję

ROMAN_B - 27-09-2016 - 23:48
Temat postu: Rozważania o nazwisku Wołos vel Wołosz oraz Badowiec.

Witaj Grzegorzu.
Na początek dwa nazwiska – oba z poprzedniego Twojego postu. Może później coś napiszę o pozostałych nazwiskach jak znajdę trochę więcej czasu.

Nazwisko Wołos vel Wołosz.
W Polsce wyraz vel używany jest i był używany w przeszłości tylko dla połączenia określeń synonimicznych, szczególnie nazwisk, pseudonimów tej samej osoby. Vel ‘albo, czyli, albo też’. Tak więc Wołos albo, czyli, albo też Wołosz.
Wołoch, Wołoszyn, Wołosz, Wołosza, Wałach, Wałaszyn, Waloch, Wołochy, Wołosi, Wołoszy, Wałachy, Wałaszy, Wałosi, Wołosza, Wałasza, Wałachy odnoszą się do kraju o nazwie Wołoszczyzna. Wołoszczyzna [ po rumuńsku Țara Românească albo Valahia ] – kraina historyczna w Rumunii, obejmująca Nizinę Wołoską, położona pomiędzy Karpatami Południowymi a dolnym Dunajem. Dzieli się na Muntenię [ Multany] oraz Oltenię, położoną na prawym brzegu rzeki Aluty. Wołosi to zbiorcza nazwa różnych grup etnicznych zamieszkujących pierwotnie Półwysep Bałkański, posługujących się językami wschodnioromańskimi. Określenie Vlach pochodzi od germańskiego walh / wealh "obcy", "nieznajomy" i było używane przez dawne ludy germańskie jako określenie początkowo człowieka posługującego się językiem celtyckim, później romańskim. Jest więc egzoetnonimem [ nazwa nadana przez przedstawicieli obcej grupy ]. To samo pochodzenie mają słowa Walon czy Walijczyk. Po Germanach słowo odziedziczyli Słowianie. W języku słowiańskich pierwotnie była tak nazywana ludność pochodzenia romańskiego na terenie Półwyspu Bałkańskiego. Wywodzona jest od nazwy celtyckiego plemienia Wolków, osiadłego w starożytnej Galii Narbońskiej. Tak więc Wołos vel Wołosz to nazwa etniczna, określająca człowieka pochodzącego z Wołoszczyzny.

Nazwisko Badowiec.
Nazwisko Badowiec można spróbować rozszyfrować na dwa sposoby.
Pierwszy z nich może polegać na tym, że ta nazwa osobowa składa się z dwóch członów to jest z tematu Bad–, czyli rdzenia tego miana oraz z sufiksu –owiec [ Bad + owiec = Badowiec; Bad–owiec ]. Sufiks –owiec dodawany do rzeczowników, używany był i jest do tworzenia rzeczowników rodzaju męskiego oznaczających wykonawcę czynności związanej z rzeczownikiem [ osoba zajmująca się czymś ] lub posiadacza jakiejś cechy; na przykład: trójrzędowiec, apartamentowiec, biurowiec, tankowiec, wieżowiec, węglowiec, wirowiec, klatkowiec, wyścigowiec, półzawodowiec, dźwiękowiec, fachowiec, sportowiec, naukowiec, oświatowiec, żużlowiec itp. Tak więc i miano Badowiec może być nazwą rodzaju męskiego oznaczającego wykonawcę jakieś czynności związanej z rzeczownikiem lub posiadacza jakieś cechy. Zatem, spróbujmy ustalić co może znaczyć słowo „Bad”?
Jest w języku niemieckim jest rzeczownik „bad”, który ma kilka znaczeń:
• łazienka,
• łaźnia,
• kąpiel,
• zdrój – tylko w staromodnym znaczeniu.
Tak więc Badowiec to może być hybryda językowa polsko – niemiecka, utworzona od niemieckiego słowa bad przy pomocy polskiego sufiksu –owiec i polskimi odpowiednikami byłyby nazwy: łazienkowiec, łaźniowiec, kąpielowiec, zdrojowiec. Wszystkie te polskie odpowiednik nazwy badowiec oznaczają osobę, która zajmowała się najprawdopodobniej zawodowo obsługą łaźni, łazienki lub/i przygotowywała kąpiel.
Zatem nazwisko Badowiec mogło powstać od apelatywu badowiec, który oznacza osobę zajmującą się zawodowo obsługą łaźni, łazienki lub/i przygotowywaniem kąpieli a on od niemieckiego słowa bad ‘łazienka, łaźnia, kąpiel, zdrój’.

Drugi sposób. Związany jest z drugą funkcją przyrostka –owiec. Przyrostek –owiec jest złożonym sufiksem i powstał od sufiksu –ec [–owi + –ec = –owiec ]. Format –ec i jego forma złożona –owiec przynależy też do formacji przyrostków pełniących funkcję patronimiczną, która polegała na nazywaniu dzieci od nazwiska, imienia, przezwiska, przydomka ojca a w przypadku jego braku od nazwiska, imienia, przezwiska czy przydomka matki. Zatem, ustalmy o jaką nazwę osobową może chodzić? Wiemy już, że rdzeniem miana Badowiec jest temat Bad–. Tak więc nazwą jakiej poszukujemy jest miano Bad. Bad to może być skrócona nazwa dwuczłonowego imienia słowiańskiego, staropolskiego, chrześcijańskiego lub innego imienia dwuczłonowego. Może to być też jednoczłonowe imię lub/i przezwisko. Forma graficzna Bad może być obocznością formy graficznej Bąd. Bad mogło powstać w wyniku błędu pisarskiego i zamiast Bąd zapisano Bąd [ Badowiec zamiast Bądowiec ]. W przypadku zapisu graficznego Bąd [ Bądowiec ] to skrócone imię Bąd [ Bad ] mogło powstać od: Bąd, Bądz, będ, będz – od prasłowiańskiego *bǫdi, tryb rozkazujący *bǫdǫ, czas przeszły byti, bądź, będę, być, staropolskie Będzi i Bądź – formy rozkaźnika 2 osoby. Imię [ znane z derywatów sufiksalnych ] / nazwa osobowa [ dająca początek nazwom dzierżawczym takim jak Będów, Będowo – nieistniejąca, ok. 11 km na północ od Buku ] lub temat słowiańskich / staropolskich imion jednoczłonowych Bąd-al // Będ-al, Bąd-ek // Będ-ek, Bąd-k // Będ-k, Bąd-ko // Będ-ko, Bąd-osz // Będ-osz, Bąd-usz // Będ-usz, Bądz-ø, Bądz-ek, Bądz-iej // Będz-iej, Bądz-ko, Bądz-ik // Będz-ik, Bądz-isz // Będz-isz, Będ-ost, Bą-sz / /Bę-sz oraz imion złożonych:
• w pierwszym członie: Będziemir, Bądzsław, Bąsław, Będzieciech [ Będziech, Będziesz ], Będziemir, Będziemirz, Wędziemir, Będomir;
• w drugim członie: Nasiębąd, Nasiębud, Nieprzebąd, Nieprzebud, Niesiebąd, Niesiebud, Przebąd, Wszebąd, Zbąd, Zdziebąd.

To tylko moje rozważania na temat ewentualnego pochodzenia nazwiska Wołos vel Wołosz oraz Badowiec.

Pozdrawiam – Roman.

Gashlug - 28-09-2016 - 00:00
Temat postu: Rozważania o nazwisku Wołos vel Wołosz oraz Badowiec.

Romanie, bardzo serdecznie dziękuję. Jeśli chodzi o nazwisko Badowiec, to chyba ten drugi sposób może być najwłaściwszy, gdyż ród ten jest raczej związany z Podlasiem i kulturą bardziej słowiańską, a nawet wschodniosłowiańską niż niemiecką. Sporo osób o tym nazwisku mieszka na ten przykład także w Rosji.

Gawroński_Zbigniew - 28-09-2016 - 00:21
Temat postu:

Litwos napisał:

Witam,

poprosze o pochodzenie nastepujacych nazwisk:

1. Respondowski, Respondek, Respond
2. Czeszka

Dziekuje z gory.

U Rymuta oczywiście - jak łatwo się domyślić - pierwsze trzy nazwiska od respondować = odpowiadać na pytania, pochodzą.

Czeszka to zdrobnienie od imienia Czesław.

Ja mam pewne wątpliwości odnośnie nazwisk Respondo-podobnych. Jednak uwzględniłbym również etymologię od "techniki" śpiewania: responsorium, czyli śpiewania na zasadzie dialogu. (Tak obecnie śpiewa się Liturgię Godzin i psalm na Mszy)

Wladyslaw_Moskal - 28-09-2016 - 05:38
Temat postu:

ROMAN_B napisal 27-09-2016 ;

Nazwisko Wołos vel Wołosz.
W Polsce wyraz vel używany jest i był używany w przeszłości tylko dla połączenia określeń synonimicznych, szczególnie nazwisk, pseudonimów tej samej osoby. Vel ‘albo, czyli, albo też’. Tak więc Wołos albo, czyli, albo też Wołosz.
Wołoch, Wołoszyn, Wołosz, Wołosza, Wałach, Wałaszyn, Waloch, Wołochy, Wołosi, Wołoszy, Wałachy, Wałaszy, Wałosi, Wołosza, Wałasza, Wałachy odnoszą się do kraju o nazwie Wołoszczyzna. Wołoszczyzna [ po rumuńsku Țara Românească albo Valahia ] – kraina historyczna w Rumunii, obejmująca Nizinę Wołoską, położona pomiędzy Karpatami Południowymi a dolnym Dunajem. Dzieli się na Muntenię [ Multany] oraz Oltenię, położoną na prawym brzegu rzeki Aluty. Wołosi to zbiorcza nazwa różnych grup etnicznych zamieszkujących pierwotnie Półwysep Bałkański, posługujących się językami wschodnioromańskimi. Określenie Vlach pochodzi od germańskiego walh / wealh "obcy", "nieznajomy" i było używane przez dawne ludy germańskie jako określenie początkowo człowieka posługującego się językiem celtyckim, później romańskim. Jest więc egzoetnonimem [ nazwa nadana przez przedstawicieli obcej grupy ]. To samo pochodzenie mają słowa Walon czy Walijczyk. Po Germanach słowo odziedziczyli Słowianie. W języku słowiańskich pierwotnie była tak nazywana ludność pochodzenia romańskiego na terenie Półwyspu Bałkańskiego. Wywodzona jest od nazwy celtyckiego plemienia Wolków, osiadłego w starożytnej Galii Narbońskiej. Tak więc Wołos vel Wołosz to nazwa etniczna, określająca człowieka pochodzącego z Wołoszczyzny.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Panie Romanie,

o pochodzeniu nazwiska Woloszyn, nazwiska moich pradziadow pisalem juz w 2008r.
Moj wywod wlasciwie zaprzecza temu co Pan napisal, ale uznaje i pdziwiam Pana wiedze , wiec prosze nie brac mi za zle, ze dolaczam sie z moim wpisem do dyskusji o tym nazwisku.

Post z 2008-02-18
Nazwisko Woloszyn. Jeden z moich pradziadow ze strony matki [dziadek mojego dziadka z Plawa - wchloniete przez Stalowa Wole], nosil nazwisko Woloszyn. To spowodowalo, ze interesowalo mnie od dawna, jak moglo powstac i jaka jest historia nazwiska Woloszyn. Wg prof K. Rymuta, nazwisko Wlosaty odnotowane w Polsce juz w 1209 r. obecnie juz zaniklo, bo zostalo zastapione podobnymi nazwiskami, ale pierwotnie oznaczalo kogos, kto mial obfite wlosy. Nazwisko Wlosek [od wlosa], wg prof K. Rymuta odnotowane w 1486 r., najliczniej wystepuje w okolicach Lublina i Krakowa. Nazwisko Wolos [takze kiedys znaczylo wlos], chyba bylo nazwiskiem z plemienia Ledzian, bo wystepuje najliczniej w trojkacie Radom - Lublin - Rzeszow. Nazwisko Wolosz, czyli ktos z obfitymi wlosami, odnotowane w 1442 r., najliczniej wystepuje w rejonie Kolbuszowej, Tarnobrzegu i Stalowej Woli, czyli w obrebie wystepowania nazwiska Wolos. Nazwisko Woloszyn, czyli syn Wolosza, odnotowane juz 1359 r., najliczniej wystepuje w okolicach Niska - Stalowej Woli, czyli w centrum wielu staropolskich nazwisk wskazujacych, ze niegdysiejsi posiadacze mieli ofite, bujne wlosy. Chyba to byla cecha plemienia Ledzian, wyrozniajaca ich sposrod innych plemion slowianskich, bo wymienione stare przezwiska a obecnie nazwiska, "dopasowane" sa do granic dawnego Ksiestwa Sandomierskiego i pozniejszego wojewodztwa sandomierskiego [ przed oddzieleniem woj. lubelskiego ok. XVII wieku]. Zasieg Ksiestwa Sandomierskiego, w przyblizeniu pokrywa sie z zasiegiem dawnych siedzib Ledzian. Przypisywanie nizansko-stalowowolskim Woloszynom pochodzenia woloskiego, co ma potwierdzac nazwa jastkowskiego przysiolka Woloszyny [Jastkowice - wioska na prawym brzegu Sanu], zamieszkalego pierwotnie przez rodzine Woloszynow,jest grubym bledem. Nazwisko Woloszyn na pewno bylo juz wczesniej znane w Polsce, skoro zostalo odnotowane w 1359 r., a glowna migracja woloskich plemion pasterskich w okolice Rawy Ruskiej i gorzyste tereny Bieszczad i Beskidow nastapila na przelomie XV - XVI wieku. Pierwsze nadania wedlug prawa woloskiego dla pasterzy woloskich w Beskidach, nastapily po 1420 r. Wtedy tez Wolochami nazywano pasterzy, bez wzgledu na to skad pochodzili. Dokument z 1422 r. dotyczacy Lubyczy [kolo Tomaszowa Lubelskiego], w ktorym wymienia sie Jakuba i Miczka Wolochow, potwierdza teze, ze wolochami nazywano pasterzy i w tym przypadku nawet kniaziow woloskich. Zakladanie 100 kilometrowych wedrowek wiosenno-jesiennych ze stadami przez bezdroza puszcz pokrywajacych Polske, z odleglych Bieszczad lub okolic Rawy Ruskiej tylko do rejonu Dolnego Sanu, to bledna hipoteza. To bylo i jescze jest niemozliwe. Stada w czasie tak dalekich wedrowek bylyby potopione w wezbranych strumieniach i rzekach lub wyzdychaly by wskutek przeziebien i wycienczenia dluga wedrowka. Przy tej hipotezie, nie wyjasnia sie takze, jak karmiono wedrujace stada, bo miejscowa ludnosc chyba nie zgadzala sie na bezplatne popasy na ich polach i lakach oraz w jaki sposob regulowano obowiazkowe wtedy oplaty mostowe na wiekszych rzekach, bedace powaznym zrodlem dochodow krolewskich. Nazwisko Woloch odnotowane w starych dokumentach, prawie nie wystepuje w okolicach Dolnego Sanu i nie nalezy go wiazac z staropolskimi, miejscowymi nazwiskami Wolosz i Woloszyn / = syn Wolosza/. Roznica w etymologii nazwisk Wolosz i Woloch, jednoznacznie pozwala na odrzucenie opowiesci o osadnictwie pasterzy woloskich czyli wolochow, w okolicach Dolnego Sanu. Zatem moj pradziad Woloszyn nie byl potomkiem wolocha - pasterza woloskiego, ale jest potomkiem Wolosza ze slowianskiego plemienia Ledzian.

Dodam, ze wg Lustracji krolewszczyzn woj. sandomierskiego z 1744, kilku kmieci w Jastkowicach nosi nazwisko Woloszyn, a Jedrzej Woloszyn i Szymon Woloszyn sa wlascicielami barci woloszynskiej, ktora byla zalazkiem
obecnej, lesnej osady Woloszyny.

Nazwisko 'Wołoszyn'[wg K. Rymuta] najczęściej występuje w:
1.Nisko (584)
2.Stalowa Wola (319)
3.Bolesławiec (290)
4.Kraśnik (230)
5.Przeworsk (207)
6.Biłgoraj (191)
7.Tomaszów Lubelski (157)

Z powazaniem
Wladyslaw Moskal

wilk_magdalena - 28-09-2016 - 09:54
Temat postu:

Witam

Powracam do nazwiska Wołoszynowicz. Czy wiedza Władysława rzuca nowe światło rozważań? Stare nazwisko występujące na dawnych terenach Rzeczpospolitej (obecnie Ukraina Zachodnia).

Pozdrawiam

Magda

KarwalskaJustyna - 28-09-2016 - 10:07
Temat postu:

Proszę o próbę wyjaśnienia nazwisk:
1. Bartel
2. Coiński/Coińska
3. Lelit

Napisalam jeszcze raz, by było to wyraźniejsze Wink

Szuwar - 28-09-2016 - 10:15
Temat postu:

Gashlug napisał:

Bardzo proszę o próbę wyjaśnienia pochodzenia dość trudnych nazwisk:

1. Badowiec
2. Sterkowski
3. Płaza
4. Ochab
5. Łoboda
6. Terc

Z góry dziękuję

Odnośnie nazwiska Badowiec - Nazwiska Podlaskie

Cytat
,,Nazwiska ukraińskie mają dość rozgałęzioną morfologię. Tworzono je przy pomocy dużej ilości przyrostków, takich jak chociażby -ko (-ко), -ij (-ій), -ec (-ець), -acz (-ач), -uch, -ucha (-ух, -ухa), -no (-но), -ak (-ак), -acz (-ач), -ło (-ло), -jło (-йло) -in (-ін, -ин), choć akurat ten ostatni sufiks jest charakterystyczny dla nazwisk rosyjskich (podobnie jak -ow i -ew). Przykłady nazwisk z takimi przyrostkami znajdziemy również na Podlasiu: Czapko, Gajko, Kośko, Poskrobko, Żmieńko (od жменя – garść), Badowiec, Sutyniec, Dyrkacz,,

proszę tu jest wszystko albo prawie wszystko

Podlaskie nazwiska

http://nadbuhom.pl/art_2545.html

Nazwisko jest bez wątpienia pochodzenia ukraińskiego

w/g opracowania etymologii nazwisk - Ewa Szczodruch

główne źródła:

a/ Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999
b/ Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001
c/ Zofia Kaleta, „Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. Odmiejscowe nazwy osobowe”, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1997

Badowiec - od badać ‘szukać, pytać, poznawać’. ?

Gawroński_Zbigniew - 28-09-2016 - 11:46
Temat postu:

Cytat:

Фамилия Бадовец имеет топонимическое происхождение и восходит к именованию выходца из украинского села Бадово. На топонимическое происхождение фамилии указывает, в частности, суффикс –ец.

В свою очередь, название села произошло от имени его владельца – помещика Бадова. Эта фамилия происходит от прозвища Бад, которое восходит к аналогичному нарицательному. «Бад» в украинском языке относится к профессиональным именованиям и обозначает овцевода в Карпатских горах. Карпатские горы представляют собой горную цепь, расположенную на территории Словакии, Венгрии, Польши, Украины, Румынии, Сербии. , со временем получил фамилию Бадовец.

Tłumacząc mniej wiecej. Nazwisko Badowiec pochodzi od wsi Badowo, sama wieś pochodzi od nazwiska Badow. To z kolei nazwisko pochodzi od przezwiska określającego zawód wykonywany tj. hodowcy owiec. O ile dobrze rozumiem to taki ukraiński/karpacki baca. Cool

ROMAN_B - 28-09-2016 - 13:05
Temat postu: Re: Władysław Moskal.

Dzień Dobry.
Panie Władysławie,
nie mam nic naprzeciw, że włączył się Pan do dyskusji o nazwisku Wołos vel Wołosz. Przedstawiona przez Pana geneza rzuca więcej światła na ewentualne pochodzenie tego nazwiska. Czy zaproponowana przeze mnie hipotetyczna etymologia nazwiska Wołos vel Wołosz jest tą właściwą, tego nie wiem i chyba nie mogę wiedzieć. To stwierdzenie opieram na słowach profesora Kazimierza Rymuta, który pisał w jednej ze swoich prac: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Słowa profesora mówią wszystko. Tak więc każdy z nas może mieć rację co do genezy tego konkretnego nazwiska lub/i nie może mieć tej racji. Jaka jest właściwa geneza tego nazwiska oczywiście nie wiem ponieważ nie znam historii tej pierwszej osoby, która tak się nazywała lub została nazwana. Zatem, moje spojrzenie na ewentualne pochodzenie tego nazwiska jest czysto teoretyczne i jak każda teoria podlega weryfikacji. Szukając kiedyś informacji o etymologii własnego nazwiska [ w dzisiejszym brzmieniu i zapisie graficznym ], które jest dość licznie reprezentowane w dzisiejszej Polsce, osób o tym nazwisku jest kilkanaście tysięcy, znalazłem kilka opracowań na temat jego pochodzenia. W zasadzie wszystkie znane mi opracowania o moim nazwisku mówią o przynajmniej trzech genezach jego powstania, różni je tylko to czy jest ono pochodzenia odmiejscowego [ typ szlachecki lub nieszlachecki ] czy strukturalnego. Prowadząc kwerendę genealogiczną, zagłębiając się w historię mojej rodziny, natrafiałem na różne zapisy graficzne, w tym oboczności fonetyczne, nazwiska członków mojej rodziny. Najbardziej ciekawe były te pisane po łacinie bo na drugi rzut oka a już na trzeci wywracały do góry nogami moje wyobrażenie o jego pochodzeniu. Literalny zapis nazwisk dawał mi różne znaczenia nazwiska. Za każdym razem gdy natrafiałem na inną formę zapisu nazwiska starałem się zgłębić jego słowotwórczą genezę i porównać ją z innymi późniejszymi formami nazwiska. Przez około 300 lat członkowie mojej rodziny mieszkali mniej więcej na jednym obszarze ale jeden z nich, żyjący 256 lat temu co kilka lat zmieniał miejsce zamieszkania a jego nazwisko zawsze było tak samo zapisywane graficznie [ a tym samym jego brzmienie było takie samo ] w księgach różnych parafii. Ta informacja pozwoliła mi na ujednoznacznienie nazwiska co do jego formy graficznej i jego etymologii ale niedawno odkryte informacje o łacińskim zapisie nazwiska jego ojca nieco zasnuwają mgłą prawdziwe nazwisko a tym samym jego etymologię. Natomiast miejsce jego zamieszkania sugerowałoby, iż nie pochodził on z tego miejsca i nazwisko nie ma nic wspólnego z nazwą tej miejscowości. Co prawda w szeroko rozumianej okolicy jest miejscowość o nazwie, która by odpowiadała nazwisku. Chyba jeszcze długa droga przede mną?

Pozdrawiam – Roman.

Litwos - 28-09-2016 - 20:32
Temat postu:

Gawroński_Zbigniew napisał:

Litwos napisał:

Witam,

poprosze o pochodzenie nastepujacych nazwisk:

1. Respondowski, Respondek, Respond
2. Czeszka

Dziekuje z gory.

Zbigniewie,

dziekuje bardzo.

Ciekawe jak powstalo nazwisko Respondowski - jezeli nie od miejscowosci, to kto byl pierwszym "odpowiadajacym" Smile

Dzisiaj najwiecej Respondkow, jest na Slasku i okolicach Czestochowy - moze rzeczywiscie ma zrodlo koscielne.

Gawroński_Zbigniew - 28-09-2016 - 22:08
Temat postu:

Panie Robercie. Ja wczoraj w pierwszej chwili pomyślałem że jest to wariant nazwiska Rospondek. Onegdaj był zdaje się taki bardzo znany biskup muzykant na Ślasku. Patrzę ja sobie na rozmieszczenie nazwisk a tu kicha. Respondkopodobnych nazwisk jest po kilkaset w Polsce i Niemczech a Rospondkopodobnych - kilkanaście na całym świecie. I by było trudniej Rospondek zupełnie co innego w sobie zawiera.

Niestety nie pomogę panu w szukaniu tropów odkościelnych (jakiegoś stałego chóru, stałej organizacji w parafii itp, która obok jakiejś tam roboty miała w statucie śpiewanie psalmów), choć jak dla mnie są one bardzo spójne. Takich organizacji było od groma.

-=-=-=-=-=-=-=-
-=-=-=-=-=

Wracając do wczorajszych nazwisk.

Nazwisko Sterkowski. Najprościej jest je wyprowadzić od nazwy miejscowości Sterkowiec koło Brzeska. Chyba jednak jest to spolszczone nazwisko ukraińskie Стерк = „biały żuraw”, dla odmiany na rosyjskojęzycznym Powołżu стьркъ to bocian biały. Nie da się nie zauważyć, że obydwie nazwy korespondują z niemiecka nazwą bociana: Storch. Sterk to również zatwar, gatunek ślazu, pospolita roslina tworząca charakterystyczne dla dzikich pól zarośla na stepie.

Nazwisko Płaza. Wygląda na nazwisko odmiejscowe albo przezwiskowe. Wśród najstarszych zanotowanych pojawia się „Zawisza z Płazy” w 1389 roku i Zawisza Płaski z roku 1428, Jackon z Rudna zwany Płazą, Mikołaj Płaza ze Szczuchowicz, Mikołaj Płaza z Płazy - wszystkie zanotowane w tym samym okresie czasu, na przełomie 14 i 15 wieku. Być może nazwisko koresponduje z niemieckimi nazwiskami z grupy Plass/Plasse, tj. nazwiskami od miejsca zamieszkania w mieście = „rynek miejski” w językach dolnoniemieckich.

Nazwisko Ochab. To jakaś ryba żyjąca w trzęsawiskach albo samo trzęsawisko, bagno w jednym z dialektów w języku ukraińskim. Tak podpowiada Rymut i słownik warszawski. Szkopuł w tym, że w indeksach nazwisk ukraińskich nazwisko Ochab nie występuje.

Moim zdaniem równie rozsądne jest rozpatrzenie pochodzenia nazwiska od innych dialektowych znaczeń słowa ochab, mianowicie:
1. ochab to lewa strona przy bruździe wyorywanej przez pług. Pług odwraca skibę w prawo, a po lewej zostaje taka pionowa jakby „skarpa”.
2. ochab to przezwisko na leniucha, obiboka. Usłyszeć Ты, охабе! to nic przyjemnego.
3. ochab/ochabień - uroczysta strojna wierzchnia szata w kształcie kaftana noszona przez bojarów i ich dworzan od 15 do 17 wieku. Najczęściej z atłasu, aksamitu z naszywanymi cekinami z charakterystycznymi kanciastymi połami sięgającymi do połowy łydki i długimi wąskimi rękawami.
4. ochaby - gnijące powalone drzewa w lesie.
5. ochab - wspomniana ryba, nie wiem jaka.
6. ochab - wspomniane bagno, trzęsawisko.

Nazwisko Łoboda. To komosa, lebioda, pospolite zielsko. Nazwisko notowane od 1382 roku.

Nazwisko Terc. Najtrudniejsze zdecydowanie do interpretacji nazwisko. Zdaniem Rymuta pochodzi od imienia/nazwiska Tercjan. Więcej nic nie wymyślę.

Litwos - 28-09-2016 - 23:23
Temat postu:

Gawroński_Zbigniew napisał:

Zbigniewie,

dziekuje, co do rozmieszczenia nazwisk, prosze zerknac tutaj:

Respondek:
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/respondek.html

Respond:
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/respond.html

Respondowski:
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/ ... owski.html

Respond i Respondowski, wydaja sie byc "odlamkami" - a zrodlem Respondek.

Gawroński_Zbigniew - 29-09-2016 - 00:14
Temat postu:

Ja korzystam najczęściej z tej wyszukiwarki: http://forebears.co.uk/surnames/respondek Pokazuje jedynie wg krajów ale chyba wszystko.

Wladyslaw_Moskal - 29-09-2016 - 00:28
Temat postu:

wilk_magdalena napisał:

----------------------------------------------------------------------------------
Pani Magdo,

ehh ...tam, wiedza? Prawda jest ze na poczatku lat 60-tych w Biblotece
Jagiellonskiej szukalem informacji o pochodzeniu mojego nazwiska.
Jak powiedzialem jak sie nazywam i skad pochodze, starsza, mila pani
usmiechnela sie i powiedziala ...polowa mojej rodziny to Moskale,
od stuleci mieszkancy okolic Krakowa. Dostalem jakies stare ksiegi
gdzie byly zakladki przy wiadomosciach o Moskalach ... i tak sie zaczela
moja przygoda z genealogia.

Calkowicie zgadzam sie z Pani stwierdzeniem, ze nazwisko Woloszynowicz
jest starym, polskim nazwiskiem .

Nazwisko to podwaja "synowosc" w swoich czlonach;
Wołoszyn - to juz syn Wolosza, a nie Wołocha,
a Wołoszynowicz, dzieki koncowce "-wicz" wskazuje, ze jeszcze "dodatkowo"
byl synem Wołoszyna .

Bo krolewicz to .. syn krola.

Podobnie zbudowane jest nazwisko Sienkiewicz.
Wg prof. K.Rymuta w 1426 odnotowano nazwisko Sienko jako zdrobnienie
pochodzace od imienia Siemion. Ale Sienko mogl byc tez synem Siemiona.
W 1736 odnotowano nazwisko Sienkiewicz, ktore nosil juz syn Sienko.

Takze podobnie powstalo unikalne nazwisko Antoszczyszyn. Antoszczyk, czyli
syn Antoniego i Antoszczyszyn, czyli syn Antoszczyka.

Pozdrawiam,
Wladyslaw Moskal
PS
Przepraszam, ze nie uzywam polskich czcionek - mieszkam za Oceanem.

ROMAN_B - 29-09-2016 - 21:29
Temat postu: Trochę więcej o nazwisku Wołoszynowicz.

Witaj Magdo.
W pierwszym Twoim poście pytałaś o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Wołoszynowicz i określiłaś, że nazwisko występowało na dawnych Kresach Polski, obecnie Ukraina zachodnia. Na twoje pytanie odpowiedziałem Ci w sposób następujący: „Nazwisko Wołoszynowicz powstało poprzez dodanie do tematu nazwiska, którym jest wyraz „Wołoszyn”, sufiksu –owicz ( Wołoszyn + owicz = Wołoszynowicz ). Wołoszyn jest to nazwa własna, określająca w języku polskim człowieka o narodowości Wołoskiej. Wołosi to lud wywodzący się z terenów dzisiejszej Rumunii i Mołdawii. W języku polskim Wołosi byli też nazywani: Wołoch, Wałach, Wołoszyn liczba mnoga Wołochy, Wołosi, Włoszy, Wałachy, Wałaszy, Wałasi, Wołosza, Wałasza oraz nazwa kraju Wołoszczyzna, Wałachy. Zatem nazwisko Wołoszynowicz należy do grupy nazwisk utworzonych od nazw etnicznych i narodowości, a także od miejsca pochodzenia, które również często wskazywało na etniczną przynależność użytkownika nazwiska. Format -owicz jest przyrostkiem patronimicznym ( odojcowskimi ) i wskazuje, że nazwa osobowa powstała od imienia ojca. Tak, więc Wołoszynowicz to syn Wołoszyna. Przyrostek -owicz w okresie staropolskim występował w postaci -owic ( np. Wołoszynowic = Wołoszyn + owic ). Przedrostek -owicz”, -ewicz wskazuje, że nazwisko Wołoszynowicz może mieć pochodzenie polskie lub rusińskie ( białorusko – ukraińskie ). Pierwotnie, typowo polskimi sufiksami w nazwiskach są końcówki: -owic” i -ewic. Natomiast, nazwiska zakończone sufiksami -owycz” i -ewycz jednoznacznie wskazują na ich ukraińskie pochodzenie. Na przestrzeni czasu i pod wpływem różnych czynników nazwiska polskie i białorusko – ukraińskie zakończone sufiksem -owic, -ewic, -owycz i -ewycz zaczęły mieć takie same końcówki, to jest -owicz lub -ewicz. To spowodowało, że obecnie trudno jest ustalić jakie mają pochodzenie.”.
Rozszerzę moją wypowiedź o kilka elementów. Nazwisko Wołoszynowicz jest nazwą osobową ,w której można wyróżnić więcej niż jeden sufiks, to jest przyrostek -yn oraz -owicz. Rdzeniem jest temat Wołosz [ Wołosz + yn + owicz = Wołoszynowicz ]. O sufiksie -owicz przeczytasz powyżej. Dawny przyrostek -yn [ -in ] określał przynależność. Tak więc należał on też do grupy formatów patronimicznych. Wołoszyn to syn Wołasza [ ojciec Wołosz, syn Wołoszyn ]. Zatem, Wołoszynowicz to syn Wołoszyna. Nazwisko Wołoszynowicz jest ciekawą dwuprzyrostkową konstrukcją. Można ją odczytać w następujący sposób: Wołoszynowicz < Wołoszyn < Wołosz. Takie nazwisko wskazuje z jakiego rodu pochodzi [ przynależy ] mężczyzna – gdy mówił o sobie: Ja, Wołoszynowicz, mój ojciec to Wołoszyn a mój dziad Wołosz. Tak więc każdy w dawnych czasach wiedział kto z jakiego rodu [ rodziny ] lub od kogo pochodzi lub/i czyim jest synem i wnukiem.
Zatem mechanizm [ schemat ] powstania nazwiska Wołoszynowicz wydaje się jasny i przejrzysty. Pozostaje ustalić co znaczy miano Wołosz. O pierwszym jego znaczeniu napisałem w moim pierwszym poście. O innych możliwych podstawach powstania nazwiska napisał pan Zbigniew oraz pan Władysław. Ja, zaproponuję Ci jeszcze jedno możliwe pochodzenie miana Wołosz.
Magdo wspomniałaś, że nazwisko Wołoszynowicz występowało na obszarach dzisiejszej Ukrainy [ dawne Kresy Polskie ]. Dawne kresy to obszar gdzie przenikały się różne kultury, mówiono różnymi językami. Gdy Polak mówił do Ukraińca lub Białorusina mówił ono jego imię po polsku a gdy Ukrainiec czy Białorusin do Polaka to mówił jego imię po Ukraińsku lub Białorusku. Te same imiona na tym terenie występowały w kilku wariantach, przy czym niektóre z nich powstały pod wpływem gwar wschodniosłowiańskich. Imiona pochodziły też z systemu imiennego Kościoła prawosławnego. Imiona takie nie były chętnie używane przez ludność katolicką, o czym świadczyły ich wschodniosłowiańskie odpowiedniki. Imieniem takim jest cerkiewne imię Власий, w potocznej formie Влас, które po polsku brzmi i pisze się Wołosz. Tak więc odnalazł się kolejny rdzeń od którego mogło powstać nazwisko Wołosz > Wołoszyn > Wołoszynowicz.
Profesor Kazimierz Rymut pisał w jednej ze swoich prac: By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Niestety nie znam historii osoby, która nazywała się Wołoszynowicz. Nie jest mi wiadomo z jakiego kręgu narodowościowego, językowego, religijnego pochodziła ta osoba oraz jej przodkowie, w szczególności ta, która nosiła imię [ nazwisko, przezwisko ] Wołosz. Jedyna informacja co wiemy to taka, że nazwisko Wołoszynowicz występowało na obszarach dzisiejszej Ukrainy Zachodniej. Ta informacja może prowadzić do konkluzji, że nazwisko to może mieć korzenie wschodniosłowiańskie a nazwisko Wołoszynowicz może pochodzić od cerkiewnego imienia Власий [ Влас ], które Polska forma to Wołosz.
Na koniec dodam, że na obszarze dawnego Wielkiego Księstwa Litewskiego [ mniej więcej dawne Kresy Polski ] był używany w mowie i piśmie język ruski jako urzędowy. Pod koniec XVII wieku język ruski był w administracji Wielkiego Księstwa już od kilkudziesięciu lat nieużywany, choć dopiero w 1699 został oficjalnie zastąpiony przez język polski. Postępująca polonizacja wyrugowała w XVII wieku ruski język literacki, co spowodowało, że język ten istniał tylko w postaci dialektów i aż do XIX wieku był ograniczony przede wszystkim do środowisk wiejskich. Wniosek jest taki, że mówiono na obszarach wiejskich językiem ruskim a wszelkie dokumenty, w tym metryki kościelne, były sporządzane w języku polskim. Tak więc nazwisko Wołoszynowicz jest nazwiskiem zapisanym w języku polskim a czy jego nosiciel był Rusinem [ Ukraińcem, Białorusinem, Łemkiem, Bojkiem, Hucułem ] czy Polakiem tego nie wiem.

To tylko moje rozważania o możliwej etymologii nazwiska Wołoszynowicz.
Życzę owocnych badań nad pochodzeniem nazwiska Wołoszynowicz i osób je noszących, w tym i ich przodków o imieniu czy nazwisku [ przezwisku ] Wołosz.

Pozdrawiam – Roman.

Wladyslaw_Moskal - 30-09-2016 - 03:59
Temat postu: Trochę więcej o nazwisku Wołoszynowicz.

Panie Romanie,

chociaz Pana wpis jest dla Pan Magdy, pozwoli Pan, ze z niego skorzystam serdecznie dziekujac.

Przez kilka dni bede zajety, ale chcialbym pozniej Pana prosic o uwagi o moim nazwisku Moskal.

Czy zgodzi sie Pan poswiecic mi troche czsu ?

Z uklonami,
Wladyslaw Moskal

wilk_magdalena - 30-09-2016 - 10:58
Temat postu: Trochę więcej o nazwisku Wołoszynowicz.

Witam

Jest dla mnie wielką przyjemnością czytanie każdego słowa.
Dziękuję Władysławie i Romanie za nowe informacje o etymologii tego nazwiska.

Pozdrawiam

Magda

Gashlug - 30-09-2016 - 19:41
Temat postu: Trochę więcej o nazwisku Wołoszynowicz.

Bardzo serdecznie dziękuję wszystkim za pomoc Smile

wilk_magdalena - 06-10-2016 - 13:04
Temat postu: Wołoszynowicz

Witam

Wołoszynowicz, syn Wołoszyna, wnuk Wołosza wyodrębnia swoją rozpoznawalność. Czy można przyjąć, że w XV wieku dodaje do członu Wołoszyn końcówkę -owicz.
_________________

W Rosji od XV wieku, za szczególny przywilej uznawano dodanie do imienia ojca, końcówki -icz. Czy mam rozumieć, że nazwiska zakończone na -icz były przywilejem i nie każdy mógł taką formę nazwiska nosić. Jak to się ma do nazwiska Wołoszynowicz.
____________________

Badacze zaliczają Lędzian do plemion Polskich a nie ogólnikowo tylko do słowiańskich. Sam rusiński Nestor nazywa Lędzian - Lachami - Polakami.

Pozdrawiam

Magda

hagi26 - 18-10-2016 - 22:37
Temat postu:

Witam, ciekawi mnie pochodzenie kilku nowych nazwisk, które pojawiły się w moim drzewie Smile

Mianowicie:

- Akatyszewski/Akatyszewska
- Stańczak
- Jasik
- Morzyk

Wladyslaw_Moskal - 20-10-2016 - 03:25
Temat postu: Pochodzenie nazwisk

hagi26 napisał:

Witam, ciekawi mnie pochodzenie kilku nowych nazwisk, które pojawiły się w moim drzewie Smile

Mianowicie:

- Akatyszewski/Akatyszewska
- Stańczak
- Jasik
- Morzyk

----------------------------------------------------------------------
Ewa Szczodruch i wlasciciel strony przygotowali cos dla Ciebie;

http://www.stankiewicz.e.pl/index.php?kat=44

Poszukaj, chyba znajdziesz ...

Wladyslaw

Szuwar - 21-10-2016 - 13:31
Temat postu:

hagi26 napisał:

Witam, ciekawi mnie pochodzenie kilku nowych nazwisk, które pojawiły się w moim drzewie Smile

Mianowicie:

- Akatyszewski/Akatyszewska
- Stańczak
- Jasik
- Morzyk

Moje trzy grosze co do nazwiska Jasik

Jasik - 1630 od imion na Ja , typu Jan, Jaczemir, Jaromir.

opracowanie etymologii nazwisk - Ewa Szczodruch

główne źródła:

a/ Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999
b/ Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001
c/ Zofia Kaleta, „Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. Odmiejscowe nazwy osobowe”, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1997

te moje trzy grosze to ciekawostka kryjąca się pod linkiem

Marek Stachowski

Uniwersytet Jagielloński, Kraków

Jak się ma jasiek do Jaśka, a zośka do Zośki?

http://www.academia.edu/1286120/Jak_si% ... Zo%C5%9Bki

Nazwisko Morzyk - jak podaje Ewa Szczodruch w pracowaniu

Morzyk - w grupie nazwisk pochodzących od podstawy mor-, por. mór ‘zaraza’, mor ‘czarny’, mora ‘chorobliwy odór’, morzyć.

Natomiast Edward Breza w ,,Współczesne polskie imiona ,kontynuujące staropolskie dwuczłonowe imiona osobowe /ciąg alfabetyczny L-M/,, wiąże nazwisko Morzyk z imionami
Morzysław Morzysława .Jest to staropolskie imię dwuczłonowe
z pierwszym członem morzyć ,gnębić ,zabijać i drugim rzeczownikiem sława

Współczesne polskie imiona, kontynuujące staropolskie dwuczłonowe ...
osg.wuwr.pl/download.php?id=394f2cd478c47c048d4adcb5d8654977d955bd78

Link proszę skopiować i wkleić do swojej przegladarki

jest to pdf proszę otworzyć

Pochodzenie nazwiska Akatyszewski:
Akatyszewski - od imienia Akakij, Akákij, Akat, używanego w Kościele prawosławnym, pochodzenia greckiego od Akákios, to od apelatywu ákakos ‘nie znający zła, zacny’.

Stańczak - od imion złożonych typu Stanisław, Stanimir oraz od stanąć.

opracowanie etymologii nazwisk - Ewa Szczodruch

Pozdrawiam

xtedek - 22-10-2016 - 19:25
Temat postu:

Dziękuję serdecznie Romanie, nie spodziewałem się tak rozbudowanej i szczegółowej analizy...

Co do pochodzenia nazwiska od imienia jest to dla mnie bardzo prawdopodobne. Najstarsi z Tetków do których dotarłem bardzo często nazywani byli w aktach iminiem ojca.

Rozpiszę może niektórych z Tetków, którzy często nie występowali nawet jako Tetki a jako:

Wawrzeńczak - syn Wawrzyńca Tetka, tutaj się zgadza
Urban Jędrzejak - syn Andrzeja Tetka, zgadza się
Wojtczak - syn Wojciecha, ale nie jestem pewny
Stelmach, Sztelmach - konstruował wozy???
Czort - tutaj nie mam pomysłu Smile

Niestety jak już ci najdalsi umierali zazwyczaj nie było wpisanych imion rodziców.

Nie mogę do tej pory połączyć dwóch głównych gałęzi Tetków, np. tutaj;
http://metryki.genealodzy.pl/metryka.ph ... &y=891
występuje Wawrzyniec Tetek jako przyjaciel zmarłego Andrzeja, jednak nie mam w ogóle pomysłu jak był spokrewniony z Andrzejem.

Jeszcze raz dziękuję Romanie za twoją pracę i pozdrawiam

Gawroński_Zbigniew - 23-10-2016 - 01:31
Temat postu:

Szuwar napisał:

jeszcze jedna uwaga

nie skryba prowadził księgi metrykalne a ksiądz

Można mieć inne swoje zdanie ale nie można z nikogo robić idioty.pół biedy ze mnie co gorsza pytającego o etymologie

Dla mnie sprawa zakończona - proszę bez zbędnych komentarzy

Pozdrawiam

Piszecie głupoty mości Szuwarze i po raz kolejny czepiacie się nieistotnych spraw. Poindeksujcie sobie mospanie kilkadziesiąt roczników z rożnych parafii, a przestaniecie pitolić głupoty i bredzić na temat co i kto pisał. W zasadzie ksiądz pisał osobiście księgi tylko w pipidówach, a i tam, często się zdarzało, ze jedynie podpisywał osobiście akty. Ot co. Ja to widzę na codzień .
(Nb. w mojej parafii zmieniło się dwóch prepozytów, chyba z pięciu wikarych, po drodze było kilkunastu zakonników "z łapanki", a akty z latami jedynie trochę się bardziej pochylały w piśmie. Co kilkanaście stron wpis o kontroli. Teraz indeksuję jeszcze mniejszą pipidówę: piękne kształtne pismo aktu i kulfoniasty podpis księdza zupełnie innym charakterem.)

Co do reszty. Ze źródłami człowiecze dyskutujesz? Dla mnie też idiotyzmem było określenie Kardeli jako Tuwińca, ale tak tam było napisane. Co? Miałem napisać, by zadowolić Szuwara, że był... Korsykaninem, a może Osetyńcem, bo to współbrzmi z łacińska nazwą ostu? Na Marginesie : z Tuwy (Tuwińskiego okręgu autonomicznego) do Turcji jest pi razy oko trzy i pół tysiąca kilometrów, a do Przeczystego koło Jarosławia około 4 tysięcy. Tuwińców z Turcją łączą tylko dane z Wikipedii, ale nawet i tam zaznaczono, że wpływy tureckie były tam ponad 1400 lat temu.

To trzecie nasze zwarcie. Mam nadzieję, że sobie weźmiesz mospanie jakiś stoperan czy co, bo, jak obiecałeś onegdaj miałeś mnie nie widzieć, nie czytać nie, nie, nie.

Bez odbioru. Ciekaw jestem czy weźmiesz mociumpanie ten stoperan, czy dalej będziesz poduszczał rozpychając się na boki łokciami jak to delikatnie w tej chwili czynisz...

Szuwar - 23-10-2016 - 11:07
Temat postu:

Witam

Szanowny Panie Zbigniewie na jakiej podstawie Pan mi ubliża a zarazem zakazuje pisania czego kolwiek jeżeli chodzi o etymologie nazwisk.Jakim prawem recenzuje Pan to co ktoś napisał na temat nazwiska - nie można Szanowny Panie wyrażając własne zdanie zaczynać od ja się nie zgadzam .....Nikt nie zabrania Panu mieć własnego zdania ale merytorycznie trzeba je podeprzeć źródłami a nie swoim widzi mi się.
Zrobiłem to Pana metodą tylko zacząłem od ,,Pan ....napisał,, proszę zobaczyć że brzmi to dużo lepiej.
Jeżeli chodzi o indeksację metryk to robiłem to /pod innym nickiem/ , kiedy jeszcze nie udzielał się Pan na żadnym portalu genealogicznym.jeżeli chodzi o stoperan nie skorzystam Panie doktorze

Tak na koniec jest Pan niegrzecznym zadufanym w sobie człowiekiem.nie chcę tego napisać dosadniej.

Nie wiem co ma znaczyć rozpychanie łokciami ? czyżby zabrakło dla kogoś miejsca ?

Pozdrawiam

Gawroński_Zbigniew - 23-10-2016 - 18:58
Temat postu:

Szuwar napisał:

Witam

Szanowny Panie Zbigniewie na jakiej podstawie Pan mi ubliża a zarazem zakazuje pisania czego kolwiek jeżeli chodzi o etymologie nazwisk.Jakim prawem recenzuje Pan to co ktoś napisał na temat nazwiska - nie można Szanowny Panie wyrażając własne zdanie zaczynać od ja się nie zgadzam .....Nikt nie zabrania Panu mieć własnego zdania ale merytorycznie trzeba je podeprzeć źródłami a nie swoim widzi mi się.
Zrobiłem to Pana metodą tylko zacząłem od ,,Pan ....napisał,, proszę zobaczyć że brzmi to dużo lepiej.
Jeżeli chodzi o indeksację metryk to robiłem to /pod innym nickiem/ , kiedy jeszcze nie udzielał się Pan na żadnym portalu genealogicznym.jeżeli chodzi o stoperan nie skorzystam Panie doktorze

Tak na koniec jest Pan niegrzecznym zadufanym w sobie człowiekiem.nie chcę tego napisać dosadniej.

Nie wiem co ma znaczyć rozpychanie łokciami? czyżby zabrakło dla kogoś miejsca ?

Pozdrawiam

Jeszcze raz proszę odczep się ode mnie człowieku! Naucz czytać się ze zrozumieniem czyichś tekstów, ze zrozumieniem, nie z pychą besserwissera. Obiecałeś nie widzieć moich postów, ignorować je. Uczyń tak. O zbyt wiele proszę. Piaskownica i pudelek.

Szuwar - 23-10-2016 - 21:21
Temat postu:

Szanowni Państwo przepraszam bardzo za posty których na tym forum nigdy nie powinno być.Możecie Państwo być pewni że nie będą Państwo świadkami takich żenującej wymiany zdań z prostej przyczyny Nie Będę Zamieszczał w Dziale Genealogii Nazwisk żadnych Postów ani nie będę prowadził polemiki na jakikolwiek temat.Jeszcze raz przepraszam również Moderatorów !!!

Jeżeli Państwo Moderatorzy takż uważają mnie za persona non grata w tym portalu genealogicznym proszę o usunięcie mojego konta żeby nikogo nie drażniła moja obecność

Regulamin Portalu i Forum Genealogicznego

Zasady panujące na Portalu i Forum

punkt ,,i,, i punkt ,,j,, punkt,,k,, -jak widać spełniam wszystkie warunki

Andrzej

PawełSitarz - 31-10-2016 - 00:59
Temat postu: pochodzenie nazwiska Sitarz i Ciepliński

Witam, czy wie ktoś skąd pochodzą nazwiska Sitarz oraz Ciepliński? oraz w jakich latach pojawiły się na ziemi Świętokrzyskiej?
dziękuję i pozdrawiam

Ewa_Szczodruch - 31-10-2016 - 05:28
Temat postu:

Witam

Rymut podaje:

Ciepliński 1489 - od nazwy miejscowej Ciepliny (wlocławskie, gmina Izbica Kujawska).

Sitarz 1383 - od sito ‘narzędzie do przesiewania materiałów sypkich’, też od sitowie ‘roślina trawiasta rosnąca na mokrym podłożu’; od sitarz ‘rzemieślnik wyrabiający sita’, też ‘grzyb, gatunek maślaka’.

Gawroński_Zbigniew - 31-10-2016 - 08:12
Temat postu:

Jako że do Cieplin mam około 8 kilometrów, pozwolę sobie na ciekawą - jak sądzę - uwagę. Ciepliny i Cieplinki i Joasin (kolejne to kolonie Cieplin) są ostatnimi wioskami Kujaw. Następna w kierunku południowym: Katarzyna to już Mazowsze. I tak się jakoś utarło, że w potocznej mowie na południe od Cieplin w okolicznych wioskach aż po Przedecz i Kłodawę wyrażenie "on z Cieplin" oznacza Kujawiak, a nie koniecznie mieszkający w Cieplinach. Granicą jest Noteć w tamtym miejscu będąca rowkiem szerokości około poniżej metra. W Katarzynie jest zupełnie inna gwara, kultura, mentalność. Może brzmi to zabawnie, ale na prawdę tak jest. Wink

Pozdrawiam pięknie.

PawełSitarz - 31-10-2016 - 16:21
Temat postu:

Dziękuję za odpowiedzi, ale czy wiedzą państwo, w którym wieku osoby o takim nazwisku przybyły na ziemie Kielecką?

Endriu - 02-11-2016 - 10:29
Temat postu:

Panie Władysławie

Dziękuję za zainteresowanie się moim postem.

Zgadza się na Genealodzy.pl jestem nowicjuszem , genealogią zwłaszcza nazwiska Szuwalski zajmuje się od 2005 roku

Moi Krewni - mało wiarygodni

Rozmieszczenie w Polsce nazwiska Szuwalski wg prof. K. Rymuta :

http://www.herby.com.pl/

Na ile wiarygodne ?

Słownik nazwisk używanych w Polsce na początku XXI wieku prof Rymuta
opracowanie 1992-94 podobno oparty jest na podstawie materiałów Rządowego Centrum Informatycznego PESEL

Nie można opierać etymologii nazwiska na rozmieszczeniu nazwiska w Polsce

Nazwisko Szuwalski występowało we wszystkich zaborach- przykładowo podaje

Genealogia rodu Szuwalski /wszystko się zgadza oprócz podanego Herbu/

[linia z miast Ottynia, Uście Zielone i Chocimierz oraz ich okolic w byłym województwie stanisławowskim]

http://www.antoniego26.pl/genealogia/szuwalski.htm

odnośnie herbu /to co ja wiem/ to Korwin, osoby z Galicji - herb własny?

nazwisko występowało też w woj.tarnopolskim w okolicach Trembowli

Dziękuje i Pozdrawiam

wilk_magdalena - 02-11-2016 - 19:59
Temat postu:

Witam

Uprzejmie proszę o etymologię nazwiska Żmud i Szachno.

Pozdrawiam

Magda

historyk1920 - 02-11-2016 - 21:28
Temat postu:

Witam !
Nazwisko Żmud - od staropolskiego zmuda,żmuda, mitręga,strata czasu ;ten kto marnuje czas .

Marek

wilk_magdalena - 04-11-2016 - 16:16
Temat postu:

Witam

Marku, bardzo dziękuję za odpowiedź.

Pozdrawiam

Magda

Endriu - 04-11-2016 - 18:20
Temat postu:

Trochę puszczono mnie w maliny, dwa dni szperania i zupełnie nic

Warakomski - 05-11-2016 - 17:28
Temat postu:

Marcin, ja na Twoim miejscu kombinowałbym tak: - ć nazwa fonetyczna - cie. I popatrz jakie litewskie nazwisko Ci wychodzi Pazaucie. Może nazwa jakiejś miejscowości.
Krzysztof

ciszu - 05-11-2016 - 23:26
Temat postu: Pochodzenie nazwisk - korzenie(Myheritage)

Witam serdecznie,

Chciałbym się dowiedzieć, jeśli jest to oczywiście możliwe pochodzenie takich nazwisk jak:
Ciszewski
Adamczyk
Kozera
Kozyra

Chciałbym poznać waszą opinie nt. strony myheritage, czy w przypadku gdy wyszukiwarka osób o nazwisku podobnym do kozera wskazuje na Austrię to czy oznacza to, że nazwisko mogło zostać spolonizowane oraz może mieć związek z tym państwem?

Byłbym wdzięczny za uzyskaną odpowiedź Very Happy

Pozdrawiam

Gawroński_Zbigniew - 06-11-2016 - 01:21
Temat postu:

Proszę poszukać sobie w jakim baaardzo dużym niemieckim słowniku słowo : "Kauscher", Kausche i Kauszer. Idea

Tam jest chyba odpowiedź i na rozprzestrzenienie nazwisk Kozero-podobnych i pozostałe kwestie.

Ewa_Szczodruch - 06-11-2016 - 05:33
Temat postu:

Witam

Ciszewski 1396 - od nazw miejscowych Ciszewo, Ciszowice (kilka wsi).

Adamczyk 1583 - od imienia Adam. Imię częste w Polsce od XII wieku. Geneza imienia biblijnego Adam niepewna: określało praojca rodu ludzkiego, może z sumeryjskiego ada-mu ‘mój ojciec’.

Kozera 1667 - od kozera ‘powód, przyczyna’, dawniej też ‘atut w kartach; karciarz’.

Kozyra 1375 - od kozera ‘powód, przyczyna’, dawniej też ‘atut w kartach; karciarz’.

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

ciszu - 06-11-2016 - 10:17
Temat postu:

Dziękuję za odpowiedź Very Happy

Wladyslaw_Moskal - 06-11-2016 - 16:36
Temat postu: Średzki

Michal,

kiedys radzilem, aby szukac kontaktow z rodzinna miejscowoscia i krewnymi.
Tutaj masz dane adresowe do Witkowa [ Biuro Informacji, USC, Ewidencja ludnosci];
http://www.witkowo.pl/pl/wykaz-wydzialow-i-referatow

Kto prosi, nic nie traci ...tylko zyskuje.

Pozdrawiam,
Wladyslaw

marcin.pozauc - 07-11-2016 - 16:36
Temat postu: Średzki

Ale się namęczyłem ! Tej miejscowości już dziś niema ( PAZAUKI ) ale w internetach zostały 2 ślady , prognoza pogody dla tej nieistniejącej miejscowości, dziennik bojowy jakiejś dywizji Armii Czerwonej ( siedzieli 4km na południe od miejscowości Pazauki ) Smile

I dzięki stronie genealodzy i stronie http://www.kami.net.pl/kresy/ znalazłem jak byk przedwojenną polską nazwą PAZAUKI Smile

dziś to miejsce nazywa się Podżi Smile

a w zasadzie jej resztki.

Były to polskie inflanty ale co ciekawsze właśnie z badań DNA ojca mojego wyszły grupy występujące w normandii, wybrzeza UK , kraje bałtyckie i bałkany ! A jedyne co łączy te miejsca to osadnictwo i handel i wyprawy Wikingów Smile

i co jest ciekawe, przy miejscowości Pazauki jest miejscowość Kraslawa a ta miejscowość była w średniowieczu wczesnym osadą Wikingów którzy tamtędy płynęli sobie Dźwiną i rzekami do Bizancjum i na Bałkany ! Very Happy

Ta teoria mająca potwierdzenie trochę w genetyce mi się najbardziej podoba Smile

kar102030 - 07-11-2016 - 17:25
Temat postu: Kardela

Witam ponownie po dłuższej przerwie.
Mianowicie:
Ostatnio przeglądając księgi metrykalne na stronie internetowej AGADu znalazłem coś dziwnego:
W jednej z ksiąg metrykalnych z diecezji lwowskiej (stamtąd pochodzi moja rodzina) znalazłem nazwisko Kardela. Były to akta urodzenia z lat 30. XIX w. Znalazłem tam czworo rodzeństwa, którego ojca nazwisko 2 razy zapisane było jak Kardela (przez jedno "l") a kolejne 2 razy jako Kardella (przez dwa "ll"). Co to może oznaczać?

Pozdrawiam,
Krzysztof

kk110 - 08-11-2016 - 18:19
Temat postu: KOŁOPOLESKI lub KOŁOPOLEWSKI

Witam,
ciekawi mnie pochodzenie mojego nazwiska. Nazywam się KOŁOPOLESKI ale również w starych księgach spotykam w języku polskim i rosyjskim nazwisko KOŁOPOLEWSKI. Do dziś zresztą część mojej rodziny posługują się jednym a część drugim nazwiskiem. Jest ono dość specyficzne i wiem, że jeżeli się gdzieś pojawia to na pewno moja rodzina Smile

Pozdrawiam serdecznie

KarwalskaJustyna - 08-11-2016 - 18:44
Temat postu: KOŁOPOLESKI lub KOŁOPOLEWSKI

W mojej rodzinie jest podobna sytuacja. Moja ciocia nazywa się z panieńskiego Warzecha, a jej brat Warzycha Wink

Ktoś coś kiedyś pozmieniał i tak wyszło Smile

Pozdrawiam
Justyna

Krystyna.waw - 09-11-2016 - 17:09
Temat postu: Re: KOŁOPOLESKI lub KOŁOPOLEWSKI

kk110 napisał:

ciekawi mnie pochodzenie mojego nazwiska.

Tu zapytaj
https://genealodzy.pl/PNphpBB2-viewforum-f-31.phtml

krzysztof.czapnik - 10-11-2016 - 20:49
Temat postu: Kardela

Witam.

Zwracam się z prośbą o pomoc.
Chodzi o nazwisko SOŃSKI. Rodzina pochodzi z okolic Rzeszowa (Rakszawa, Leżajsk).

Słyszałem o miejscowości SOŃSK.
Na genetece w ogóle nie ma metryk z tym nazwiskiem Sad

Z góry dziękuję za pomoc.

Ewa_Szczodruch - 11-11-2016 - 09:34
Temat postu:

Witam

Według Rymuta:

Soński - w grupie nazwisk pochodzących od podstawy son-, por. niemiecka nazwa osobowa Sohn, Schon, wschodniosłowiańskie imię Sonia.

Nazwisko ma budowę nazwiska odmiejscowego. Miejscowość Sońsk znajduje się w województwie mazowieckim, w powiecie ciechanowskim.

Gawroński_Zbigniew - 12-11-2016 - 08:36
Temat postu:

To jest nazwisko książęce, a dokładniej kniaziowskie.

http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc_biog ... 80;е

...końcówka pierwszego akapitu. Warto usiąść i przetłumaczyć sobie całość. Na prawdę warto.

Samo słowo Сонский współcześnie = osada, małe miasteczko.

Oczywiście wierzyć nie trzeba.

Endriu - 12-11-2016 - 16:00
Temat postu:

SOŃSKI

Nazwisko pochodzi prawdopodobnie od nazwy miejscowej Sońsk „wieś i folwark nad rzeką Sonią, powiat ciechanowski, gmina i parafia Sońsk, odl. o 10 w. od Ciechanowa” lub Sonska „wieś zaginiona pod Gniewem, powiat kwidzyński” zob. „Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XI, s. 74. Inną możliwością interpretacyjną jest wywodzenie nazwy od imienia skróconego Sonia < Zofia.

http://www.genezanazwisk.pl/content/so%C5%84ski

„Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XI, s. 74.

http://dir.icm.edu.pl/Slownik_geograficzny/Tom_XI/

Jancarczyk_Piotr - 12-11-2016 - 18:12
Temat postu:

Cześć wam, jako za oknem u mnie pada śnieg a od dłuższego czasu się zastanawiam nad pochodzeniem/znaczeniem nazwiska Glajcar.

Znalazłem artykuł Popiołka w Dzienniku Polskim z 1936 roku, pt. "Jak Glajcar z Puńcowa uwolnił się od pańszczyzny".

Otóż Popiołek pisze coś takiego: (...) Glajcar puńcowski był potomkiem jednego z najstarszych osadników wsi, którą znamy już od XIII wieku. Wymieniony jest w pierwszym spisie mieszkańców z r. 1577 z nazwiskiem Gleybczer. Przodek jego przybył zapewne z Gliwic na Górnym Śląsku. Było ich wtedy już dwóch: Szymon i Marcin Gleybczer (...).

Zatem skąd domniemanie o pochodzeniu z Gliwic? Czy faktycznie nazwa Gleybczer wiąże się Gliwicami (pisane również dawniej: Glywice czy Glewitze)?

Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedzi Smile

Piotrek

Ewa_Szczodruch - 12-11-2016 - 19:14
Temat postu:

Witam

Glajcar 1552 - od grajcar ‘moneta austriacka’.

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

krzysztof.czapnik - 12-11-2016 - 21:34
Temat postu:

SOŃSKI

Bardzo dziękuję za odpowiedzi. Szkoda, że w metrykach nie ma żadnych aktów z tym nazwiskiem Sad

Ciężko mi rozpocząć poszukiwania.

Gawroński_Zbigniew - 12-11-2016 - 22:38
Temat postu:

Moje 3 grosze odo nazwiska Glajcar.

Gleitzer to po prostu celnik, strażnik graniczny, klasyczne nazwisko odzawodowe z średniowyskoniemieckiego geleitman. Najstarsze zanotowane pochodzi z roku 1411.

Jeśli sugerowana ścieżka Glajcar > Gleybczer jest prawdziwa, to nazwisko Glebiczer zostało zgermanizowane do postaci Glajtzer i wtórnie spolonizowane do Glajcara. Glebiczer to faktycznie nazwisko tożsame z Gliwickim - tak przynajmniej wynika ze słownika Taszyckiego.

O Gliwickim i obocznościach nazwiska w Taszyckim* są bite dwie szpalty.

* - "Słownik staropolskich nazw osobowych".

jacekroszak1986 - 23-11-2016 - 00:14
Temat postu: Tyderka

Witam

Bardzo nurtuje mnie temat nazwiska Tyderka Smile

mam koleżankę o takim nazwisku. Widzę na portalu moikrewni, że jest ich tylko 29 w Polsce! Smile

Czy ktoś ma może pomysł skąd może pochodzić to nazwisko?

pzodrawiam i dziękuję z góry Smile

Jacek Roszak

Krystyna.waw - 23-11-2016 - 11:13
Temat postu:

Zapytaj w wątku o pochodzeniu nazwisk
https://genealodzy.pl/PNphpBB2-viewtopic ... -195.phtml

jacekroszak1986 - 23-11-2016 - 14:51
Temat postu:

Witam

Czy zna ktoś może podchodzenie nazwiska TYDERKA ?

pozdrawiam
Jacek Roszak

Kazmierczak_Slawomir - 23-11-2016 - 15:50
Temat postu:

Dzień dobry,
proszę o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Naturalista. Czy ma to coś wspólnego z tym, że ojciec osoby noszącej to nazwisko był nieznany? Spotkałem też zapis w postaci Naturalista vel Kowalski (lub inne nazwisko).
Pozdrawiam
Sławek

Litwos - 23-11-2016 - 18:09
Temat postu:

Witam,

poprosze o nazwisko: Dziugieł i Krasny

Dziekuje z gory.

teresa_kisztelińska - 23-11-2016 - 18:59
Temat postu:

Witam,

Chcę zapytać o pochodzenie nazwiska Kuczynko. Czy to nazwisko tatarskie?

Pozdrawiam,
Teresa

nepirk - 23-11-2016 - 23:21
Temat postu: Rozważania o ewentualnym pochodzeniu nazwiska Bęcławski.

Czy ktoś spotkał się z nazwiskiem Gogo ew. Goggo lub Gogga? Moi przodkowie mieszkający na warszawskiej Pradze tak sie pisali. W metrykach występuje równiez określenie z Gogów. Skąd może pochodzić to nazwisko?
pozdrawiam,
Michał

Gawroński_Zbigniew - 24-11-2016 - 00:58
Temat postu:

Słowo "gogo" ma kilka znaczeń.
1. fircyk, zalotnik, piękniś, elegant.
2. gatunek kaczki; nie mam teraz dostępu do "Sokołowskiego" aby sprawdzić dokładnie co to za gatunek. Typuję że gągoł, albo lodówka.
3. gogotać = mówić niewyraźnie, bełkotać w kilku gwarach.

Od którego z nich pochodzi nazwisko, trudno orzec. Niemieckie źródełka typują kaczkę, rosyjski Всемил Гого pojawił się w latopisach w roku 1417. Był stolnikiem w miasteczku Волок-Ламский. W Polsce nazwisko Goga pojawiło się w zapiskach w 1445 roku.

Tak się patrzę na to nazwisko w rosyjskich zapiskach i okazuje się, że kilkanaście podobnych nazwisk tropami wiedzie do Czerwienia, Bełza i Włodzimierza. Zaznaczam, że do rosyjskich źródełek trzeba podchodzić baardzo ostrożnie.

Nazwisko Kuczynko to raczej od staropolskiego/czeskiego/serbołużyckiego określenia szałasu albo straganu/kramu = kuczki (kucza, kuczka, kuça) pochodzi, ewentualnie, jeśli ma korzenie niemieckie to od jednego z kilkudziesięciu zdrobnień imienia Konrad. Rosyjski źródłosłów кучить oznacza targować się, handlować drobiazgami i wyraźnie koresponduje znaczeniowo z wyżej podanymi.

teresa_kisztelińska - 24-11-2016 - 10:17
Temat postu:

Serdecznie dziękuję, Panie Zbigniewie:)
Nazwisko Kuczynko, to nazwisko mojej prababci po mężu. Mieszkała ona na Litwie w okolicy Wilna. Chcę jeszcze zapytać o nazwiska: Markowski i Satkiewicz i Romankiewicz, Romiejko.

Pozdrawiam,
Teresa

magdasab - 24-11-2016 - 10:20
Temat postu: Nazwisko FICIŃSKI

Witam, czy ktoś ma wiedzę na temat pochodzenia nazwiska FICIŃSKI?

Krystyna.waw - 24-11-2016 - 10:57
Temat postu:

Tu pytaj, ale bez krzyku (wielkie litery)
https://genealodzy.pl/index.php?name=PNp ... 327#350327

magdasab - 24-11-2016 - 12:07
Temat postu:

Bez przesady proszę, duze litery nie odnoszą się tylko symbolicznie jako forma wrzasku w społecznosciach internetowych. Zresztą z mojego zapytania nie wynika agresja słowna lub chęć wszczęcia awantury. Chodziło o zaakcentowanie nazwiska. Dziwi mnie ta uwaga, naprawdę. dziekuje za link

magdasab - 24-11-2016 - 12:12
Temat postu:

Witam, czy ktoś się orientuje skąd pochodzi nazwisko Ficiński? oraz jaką popilarnoscią cieszylo sie w latach 1750-1850 imię Bonawentura. Czy sądzicie, że mogło byc nadawane przez ludność wiejską?

Gawroński_Zbigniew - 24-11-2016 - 12:15
Temat postu:

Markowski.

Jeśli w nazwisku jest -ski i nie widać na oko, że ze szlachcicem całą gębą mamy do czynienia, to nazwisko takie pochodzi od nazwy miejscowości. Pochodzi ono najprędzej od Markowa albo Markowej. Takich miejscowości trochę jest. Oczywiście mogło być też tak, że onegdaj jakiś Onufry Marek dołożył nieco cwancygerów proboszczowi przy chrzcie i ten dziecko owego Onufrego ochrzcił zapisując już nie Marek ale Markowski. W indeksacjach często takie "kwiatki" się widzi.

Nazwisko Satkiewicz pochodzi moim zdaniem i tylko moim od saty. Każdy kto mieszkał i pamięta wieś w jej realiach czasów przedgierkowskich powinien wiedzieć co to jest sata/szata. To specjalne grube, przypominające wyglądem flanelę płótno z którego szyło się specjalny worek, albo obszywało dużą kwadratowawą chustę. Służył on do produkcji sera. Worek, albo chustę, tj satę "naciągało się" na jakieś wiadro. Ser, tj. kwaśne mleko ogrzane na zapiecku wlewało się do saty a tę po pierwszym odcieknięciu serwatki ściskało deszczułkami, żeby wyszła taka fajna sercowata gomuła. Źródła rymutopodobne wywodzą nazwisko od satania tj. spazmatycznego płaczu albo od bliżej nieokreślonej szaty.

Romankiewicz i Romiejko - na pewno od imienia Roman, ale sprawa jest tu bardzo poplątana i wymaga sporo czasu by jakoś informacje usystematyzować.

-=-=-=

Ficiński to jest spolonizowane niemieckie Wohnstättenname pochodzące od środkowowysokoniemieckiego słowa phütze = studnia miejska. Nazwisko można wiec mniej więcej przetłumaczyć jako "mieszkajacy obok studni". Nazwiska podobne w brzmieniu niemieckim to m.in.: Pfütze, Pfützner, Pfitzner i młodsze: Fitzi, Fitze. Pierwsze z podanych zanotowane już w 1284 roku.

Źródła rymutopodobne wywodzą nazwisko od znanego z okolic Krakowa gwarowego "ficać-hysać". Co to słowo znaczy? Zwierzęta u żłobu ficają-hysają nogami i łbem to znaczy machają, fikają nogami i charakterystycznie "rzucają" łbami oganiając się od much.

Imię Bonawentura nie istniało, było sztuczne, to w istocie Jan. Święty Jan z przydomkiem Bonawetura był jednym z następców św Franciszka z Asyżu. Kilka takich sztucznych imion weszło jednak do powszechnego użycia tak, że dzisiaj mało kto wie, że słowo to nie jest imieniem. Przykładem jest Nepomucen - takiego imienia też nie było, to przydomek innego świętego Jana z Pragi. Tolentino - Mikołaja: ostatnio widziałem księdza, który podpisywał się jako Tolentino Kantak. Współcześnie doszło do sytuacji odwrotnej. Mało kto wie, że Bonawentura i Nepomucen to w istocie Janki. Wink

teresa_kisztelińska - 24-11-2016 - 12:57
Temat postu:

Dziękuję, za bardzo cenne opracowanie. Zaintrygowało mnie wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Satkiewicz. Tak brzmiało nazwisko rodowe mojej prababci. Posiadała ona umiejętność wyrabiania serów i klarowania masła. Rodzina jej męża nie znała tych technik. Obawiali się, że spożywanie smażonych serów ich zatruje. Przetwarzanie mleka uważali za marnotrawstwo:)

Serdeczne pozdrowienia,Teresa

Krystyna.waw - 24-11-2016 - 13:28
Temat postu:

Gawroński_Zbigniew napisał:

Imię Bonawentura nie istniało, było sztuczne, to w istocie Jan. Święty Jan z przydomkiem Bonawetura był jednym z następców św Franciszka z Asyżu

A to niespodzianka Smile

Doczytałam, że przydomek pochodzi z XIII wieku od "buona fortuna", nosił go
Giovanni "Bonaventura" Fidanza doctor seraphicus

magdasab - 24-11-2016 - 13:31
Temat postu:

Dziękuję za odpowiedź. Moje pytanie wzięło się z tego, gdyż moja pra pra babka była z domu Ficińska. Moja babcia, opowiadała mi, że to nazwisko w naszej rodzinie pojawiło się, gdyż niejaki emigrant z Włoch spolszczył je z nazwiska włsokiego Ficcini/Ficini. Pra pra babcia pochodziła z Wróblewa, gdzie to nazwisko przez wiele generacji widnieje. najwczesniej figuruje własnie Bonawentura z dopiskiem o ojcu Janie. Jan we włoszech to Giovanni. podejrzewam,że może Jan był tym przybyłym i nazwał tak z włoskiego syna. bonawentura mial syna i w jego akcie urodzenia jest wpis, ze nie umie pisac i czytac. Stad moje pytanie bylo, czy ludzie prosci nadawali takie imiona. Bo brzmi bardzo wyszukanie jak na taki przypadek.

Gawroński_Zbigniew - 24-11-2016 - 15:16
Temat postu:

Skoro tak rzeczy stoją to trzeba szukać dalej co do etymologii nazwiska Ficiński. Niestety nie mam pojęcia nawet gdzie szukać co do włoskich powiązań znaczeniowych. Nazwisk Fico-podobnych jest kilkadziesiąt i dostępne mi źródła jednoznacznie nakierowywały na studnie, fikanie, ewentualnie na imię męskie (którego nie podałem wcześniej) Wincenty. Tak bardzo często się zdarza, że już ładnie wszystko pasuje i mamy znaczenie słowa-nazwiska, a tu bach inny koniec Europy. Neutral

Niedawno tutaj, bodajże pan Roman zacytował profesora Rymuta jak to z etymologią nazwisk jest, mianowicie, że nawet takie same nazwiska z dwóch rożnych sąsiednich wiosek mogą mieć całkiem odrębne znaczenia. Bądź tu mądry i pisz wiersze... Mr. Green

Pozdrawiam pięknie.

Jan.Ejzert - 24-11-2016 - 17:23
Temat postu:

Możliwe jest również uszlachetnienie (spolszczenie) nazwiska Fita -> Ficiński.
Fita to inaczej średnicomierz, klupa - urządzenie do pomiaru średnicy drewna.
Ficiński - nazwisko mogło powstać od osoby obsługującej fitę.

magdasab - 24-11-2016 - 18:11
Temat postu:

Właśnie przestudiowałam w genetece to nazwisko i FICIŃSKI występuje własciwie tylko w województwie łódzkim. Jedna osoba, kobieta tylko występuje poza tym woj. bo w Mszczonowie rodzice jej NN. Zaczynam myśleć, że to nazwisko jest unikatowe. Skoro wystepuje tylko na tych terenach, notabene mojej pra pra babci.... Być może faktycznie moj przodek z włoch zapoczątkował to nazwisko. Pierwsze w spisie pojawia się w roku 1842, lecz wymienione sa tam 2 poprzednie pokolenie. Wspomniany Bonawentura r.1806 oraz jego 2 bracia i być moze siostra Salomea i ich ich ojciec Jan -to byłyby juz lata przed 1800. Czekam na odpowiedz z archiwum w łodzi.

slawek_krakow - 24-11-2016 - 19:19
Temat postu:

Jest jeszcze niemal identycznie brzmiące nazwisko Fidziński o sporo większej frekwencji.

magdasab - 24-11-2016 - 19:23
Temat postu:

Tylko, że mi chodzi o Ficiński. Fidziński nie łączy się z moją rodziną w żaden znany mi sposób.

G_Rudnicki - 24-11-2016 - 19:39
Temat postu:

Witam,
Ja mam pytanie o pochodzenie nazwiska Perduta.
Jedna z teorii w rodzinie mówi o pochodzeniu włoskim.
Poproszę o podpowiedź.
Pozdrawiam
Grzegorz

Endriu - 24-11-2016 - 20:16
Temat postu:

Jajka w koszulkach znane są w kuchni polskiej od stuleci,po staropolsku perduty

Jajka poche zwane perdutami

https://www.przewodnik-katolicki.pl/Arc ... -perdutami

Proszę też zwrócić uwagę w tym artykule - perduto języku włoskim znaczy utracony, zagubiony.

slawek_krakow - 24-11-2016 - 20:32
Temat postu:

magdasab napisał:

Tylko, że mi chodzi o Ficiński. Fidziński nie łączy się z moją rodziną w żaden znany mi sposób.

To była uwaga natury luźnej. A to, że nie łączy się teraz nie znaczy że nie łączyło się kiedyś. Jestem Krakusem. Kiedy czytam Fidziński moja żona, która Krakusem nie jest słyszy Ficiński. Nie mam wady wymowy. Podejrzewam, że gdybym będąc Fidzińskim spod Krakowa przeniósł się 150 lat temu w okolice Łodzi i zechciał sie przedstawic z nazwiska, dla większości byłbym Ficińskim. Można oczywiście tez zamiast spod Krakowa przenosić się ze słonecznej Italii tylko po co:)

kulik_agnieszka - 24-11-2016 - 20:45
Temat postu:

Podrzucę dość rzadkie u nas- Elmer .
Agnieszka

Gawroński_Zbigniew - 24-11-2016 - 21:19
Temat postu:

Elmer to jest Wohnstättenname (nazwisko od miejsca zamieszkania) i pochodzi od środkowowysokoniemieckiego elm = współczesne Ulme = wiąz. Najstarsze pojawiło się w zapiskach w roku 1332.

kulik_agnieszka - 24-11-2016 - 21:29
Temat postu:

Dziękuję.
Agnieszka

G_Rudnicki - 24-11-2016 - 22:16
Temat postu:

Endriu napisał:

Dziękuję

magdasab - 24-11-2016 - 22:53
Temat postu:

slawek_krakow napisał:

magdasab napisał:

Tylko, że mi chodzi o Ficiński. Fidziński nie łączy się z moją rodziną w żaden znany mi sposób.

Ja rozumiem, lecz moja pra pra babcia nazywała się Ficińska i jest to potwierdzone z parafii i urzędu. więc to nie jest kwestia Wymowy.

Ewa_Szczodruch - 25-11-2016 - 04:43
Temat postu:

Witam

Ficiński - od niemieckiej nazwy osobowej Fitzi, od imienia Vincentius, od ficać ‘skakać, wierzgać’.

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

magdasab - 25-11-2016 - 21:40
Temat postu:

witam ponownie, a nazwisko Sabat? jaka jest geneza?

historyk1920 - 25-11-2016 - 21:53
Temat postu:

Witam !
Nazwisko Sabat - od sabat ,szabat, sabas ‘święto żydowskie’

Pozdrawiam
Marek

ROMAN_B - 26-11-2016 - 01:57
Temat postu: Sabat - nazwisko

Witaj.
Dorzucę jeszcze kilka informacji, które mogą mówić o ewentualnej genezie nazwiska Sabat.

W języku węgierskim istnieje słowo [ przymiotnik ] szabad, które znaczy ‘wolny, swobodny, niezależny’. Od tego węgierskiego przymiotnika powstało polskie słowo sabat. Michalina Oziembłowska w artykule pt. „Tere fere o hungaryzmach w polszczyźnie” pisze: „(…). Dotrzeć można także do nieco mniej licznej, ale również sygnalizującej pewne obszary polsko – węgierskich styczności, grupy zapożyczeń, określanej jako „nazwy przestępców i zbójów”, albo tytułowanej terminologią „towarzysko-włóczęgowską”. Są to m. in. wyrazy: harnaś, baciar, martahus, sabat, czy też nazwy katów: bizun, deresz. (…)”.

W 1916 roku w Krakowie ukazał się tom 1 zbioru Pisma Polityczne z Czasów Rokoszu Zabrzydowskiego 1606 – 1608 pt. Poezja Rokoszowa. Jan Czubek, autor tego opracowania, w przypisach i w słowniku wymienia kilkukrotnie słowo sabat i opisuje jego znaczenie w następujący sposób:
• „Sabat ( z węg. ssabad ) – ochotnik”.
• „Sabat ( z węg. ) – ochotnik, zaciężny”.

W 2002 roku w XLI tomie Polskiego Słownika Biograficznego ukazał się biogram Stadnickiego Stanisława herbu Szreniawa, który zwany był Diabłem łańcuckim ( 1551–1610 ), i który był starostą zygwulskim. Biogram ten między innymi mówi:
„(…). Na zjazd sandomierski S. przybył 9 VIII 1606 ze znacznym pocztem zbrojnych i zajął stanowisko obok woj. krakowskiego Zebrzydowskiego. << Miał naprzód piechoty Węgrów i sabatów sześć chorągwi, husarzów polskich i z węgierskimi trzy chorągwie, działek i strzelby inszej polnej mając na kilku wozach, sam zaś z husarzami jechał za sobą chorągiew kozaków prowadząc, podle niego zaś szło 10 pieszych, mając na sobie bardzo długie muszkiety, którzy i w kole też za nim stawali >>.”. (…).Wybrani zostali rozjemcy, ustalono vadium w wysokości 100 tys. złp., lecz rozejm (obowiązujący do 24 VI) nie zakończył konfliktu, zaś S. udał się na Węgry dla werbunku; wg Pszonki miał tam zaciągnąć 3 tys. sabatów. Tymczasem pod nieobecność S-ego Opaliński o świcie 15 VII uderzył na Wojutycze. W trakcie walk spłonął pałac wojutycki i pojmano Stadnicką z dziećmi. W drodze powrotnej z Węgier S. został zaatakowany przez ludzi Opalińskiego. Wymykał się pościgowi do 20 VIII 1610, kiedy to w okolicy Tarnawy koło Chyrowa dogonił go i zabił sługa wojewodziny wołyńskiej Anny Ostrogskiej, Macedoński, określany jako << Persa -Tatarzyn >>. Po śmierci S-ego zwerbowane przez niego oddziały sabatów przekroczyły granicę i spustoszyły znaczne połacie woj. ruskiego. (…)”.

Zatem Sabat ( z węg. ) ochotnik, zaciężny. Sabat w dawnych czasach na Węgrzech był to najemny żołnierz służący w prywatnych armiach wielkich właścicieli ziemskich. Sabatów rekrutowano przeważnie z wolnych chłopów seklerskich. Byli to żołnierze zaprawieni w bojach z Turkami i odznaczali się wielką odwagą i okrucieństwem. Sabat w niektórych regionach polski to miano, którym też określano zbójnika - zbója.

W opisanym powyżej znaczeniu polski wyraz sabat jest hungaryzmem, słowem historycznym i anachronicznym.

Pozdrawiam – Roman.

Endriu - 26-11-2016 - 09:34
Temat postu:

Sabat występuje w tym samym znaczeniu, co szabas i szabat. Ten stan potwierdza Słownik warszawski (t. VI z 1915 r.), a także Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego
Należy dodać, że wszystkie te wyrazy: szabas, szabat, sabat obok podstawowego znaczenia religijnego uzyskiwały też znaczenie wtórne-schadzka czarowników i czarownic cytat,, gdzie z udziałem diabłów oddają się tańcom i szkaradnym uciechom,,
Zarówno szabas, szabat, sabat, jak i swojsko wyglądająca sobota wywodzą się ze wspólnego źródła – hebrajskiego szabbāth, przyswajanego polszczyźnie za pośrednictwem różnych języków
Słowo "sabat" - wypoczynek - znaczy "odpoczywać", "ustać". Później pojęcie to połączono z liczbą "siedem" - "sabaah".

Proszę również przeczytać

Poczet Nazwisk Polskich: Węgierskie nazwisko?

http://nazwisko.blogspot.com/2013/10/we ... wisko.html

Nie neguje żadnej z hipotez

Pozdrawiam

PawełSitarz - 26-11-2016 - 20:23
Temat postu: Rozważania o ewentualnym pochodzeniu nazwiska Bęcławski.

Witam, czy znają Państwo pochodzenie nazwisk: Wielgo, Wodyński, Szczepaniak, Musiał, Borek, Ignacak?
dziękuję i pozdrawiam Paweł

Endriu - 26-11-2016 - 21:35
Temat postu:

Nazwisko Wielgo

Wielgo wielki, wielgi -duży pod względem rozmiaru i wagi, mający duże znaczenie, wybitny, głośny Sstp 1399, odap, s. 140.

Sstp Słownik staropolski, red. S. Urbańczyk, t. I X I, W rocław 1953 2002

odap. nazwisko odapelatywne

Słownik najstarszych nazwisk polskich – pochodzenie językowe ..

Szczepaniak

Nazwisko Szczepaniak, odnotowane już w 1641 roku, pochodzi od imienia Szczepan, to zaś od formy pochodzenia greckiego Stéphanos, od stéphanos ‘wieniec, korona’ (zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. II, s. 480).

http://www.genezanazwisk.pl/content/szczepaniak

BOREK

Nazwisko pochodzące od Borek, zdrobnienia staropolskich imion opartych na rdzeniu borzy- ‘walczyć’, zob. J. Bubak, Słownik nazw osobowych i elementów identyfikacyjnych Sądecczyzny XV-XVII wiek. Imiona, nazwiska, przezwiska, cz. I A-M, s. 80, E. Breza, Nazwiska Pomorzan. Pochodzenie i zmiany t. I, Gdańsk 2000 s. 60, G. Surma, Nazwy osobowe w Opoczyńskiem, Gdańsk 1991 s. 102. Por. również popularną nazwę miejscową Borek, zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1880, t. I s. 309-310, t. XV 1 s. 201-202 i apelatyw borek ‘mały bór, lasek’, zob. E. Breza, Nazwiska Pomorzan. Pochodzenie i zmiany t. I, Gdańsk 2000 s. 60, J. Mączyński, Nazwiska Łodzian (XV-XIX wiek), Łódź 1970 s. 33, G. Surma, Nazwy osobowe w Opoczyńskiem, Gdańsk 1991 s. 102. Por. BORKOWSKI.

http://www.genezanazwisk.pl/content/borek

wojtek28 - 26-11-2016 - 21:57
Temat postu:

Dobry wieczór,czy wiedzą coś państwo o nazwisku Buchalski. Dziekuje Very Happy

Wladyslaw_Moskal - 26-11-2016 - 23:24
Temat postu: Sabat - nazwisko

[quote="magdasab"]
witam ponownie, a nazwisko Sabat? jaka jest geneza?

***********************************************************
historyk1920 PostWysłany: 25-11-2016 - 21:53
Witam !
Nazwisko Sabat - od sabat ,szabat, sabas ‘święto żydowskie’

Pozdrawiam Marek
--------------------------------------------------------------------------------
ROMAN_B Sabat - nazwisko PostWysłany: 26-11-2016 - 01:57

"Sabat ( z węg. ssabad ) – ochotnik”.
„Sabat ( z węg. ) – ochotnik, zaciężny”.

Pozdrawiam – Roman.
-----------------------------------------------------------------------------------
EndriuOffline PostWysłany: 26-11-2016 - 09:34

Sabat występuje w tym samym znaczeniu, co szabas i szabat.

..obok podstawowego znaczenia religijnego uzyskiwały też znaczenie wtórne-schadzka czarowników i czarownic

Nie neguje żadnej z hipotez

Pozdrawiam

**********************************************************
Pani Magdo
a gdzie to Twoje nazwisko wystepuje wspolczesnie?

Mapa nazwisk;

http://www.moikrewni.pl/mapa/

Jesli w okolicach Kielc - moze miec zwiazek z "sabatem", sredniowiecznym przesadem o zlocie czarownic na Lysej Gorze;
http://sjp.pl/sabat

Jesli od Przeleczy Dukielskiej do Sandomierza, to Lokietek mial dwukrotne wsparcie wojsk wegierskich;
- 1304-5 r. przy pomocy oddziałów węgierskich opanował ziemię sandomierską wracajac z wygnania,
- 1312 r wzmocniony posiłkami węgierskimi Władysław Łokietek opanował zbuntowany Sandomierz'
Wystarczylo .... aby kilku Wegrow pozostalo w tych okolicach, ktorzy dumnie pozostali przy nazwie swojej formacji.

Pozostaje tez furtka .. na narodzony w niedziele, w ..sabat.

Pozdrawiam - Wladyslaw

PawełSitarz - 26-11-2016 - 23:28
Temat postu: Sabat - nazwisko

dzieki za odpowiedz Endriu

Litwos - 26-11-2016 - 23:31
Temat postu:

Witam,

poprosze o nazwisko: Dziugieł i Krasny (Mazowsze)

Dziekuje z gory.

Ewa_Szczodruch - 27-11-2016 - 04:51
Temat postu:

Witam

Dziugieł - od dziugać ‘ślizgać, kołysać się’.

Krasny 1376 - w grupie nazwisk pochodzących od krasa ‘piękno, uroda’, krasić ‘upiększać, maścić’, kraszać ‘krasić’; od gwarowego kraska ‘barwny ptak’.

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Endriu - 27-11-2016 - 09:48
Temat postu:

Endriu napisał:

Nazwisko Wielgo

Wielgo wielki, wielgi -duży pod względem rozmiaru i wagi, mający duże znaczenie, wybitny, głośny Sstp 1399, odap, s. 140.

Sstp Słownik staropolski, red. S. Urbańczyk, t. I X I, Wrocław 1953 2002

odap. nazwisko odapelatywne

Słownik najstarszych nazwisk polskich – pochodzenie językowe ..

Szczepaniak

Nazwisko Szczepaniak, odnotowane już w 1641 roku, pochodzi od imienia Szczepan, to zaś od formy pochodzenia greckiego Stéphanos, od stéphanos ‘wieniec, korona’ (zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. II, s. 480).

http://www.genezanazwisk.pl/content/szczepaniak

BOREK

Nazwisko pochodzące od Borek, zdrobnienia staropolskich imion opartych na rdzeniu borzy- ‘walczyć’, zob. J. Bubak, Słownik nazw osobowych i elementów identyfikacyjnych Sądecczyzny XV-XVII wiek. Imiona, nazwiska, przezwiska, cz. I A-M, s. 80, E. Breza, Nazwiska Pomorzan. Pochodzenie i zmiany t. I, Gdańsk 2000 s. 60, G. Surma, Nazwy osobowe w Opoczyńskiem, Gdańsk 1991 s. 102. Por. również popularną nazwę miejscową Borek, zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1880, t. I s. 309-310, t. XV 1 s. 201-202 i apelatyw borek ‘mały bór, lasek’, zob. E. Breza, Nazwiska Pomorzan. Pochodzenie i zmiany t. I, Gdańsk 2000 s. 60, J. Mączyński, Nazwiska Łodzian (XV-XIX wiek), Łódź 1970 s. 33, G. Surma, Nazwy osobowe w Opoczyńskiem, Gdańsk 1991 s. 102. Por. BORKOWSKI.

http://www.genezanazwisk.pl/content/borek

Ignacak - od imienia Ignacy, to od łacińskiego Ignatius, niejasnego pochodzenia. Etymologia popularna łączy imię Ignatius z łacińskim ignis ‘ogień’. W Polsce imię znane od XIV wieku.

opracowanie etymologii nazwisk - Ewa Szczodruch

Wodyński - 1650 od nazwy miejscowej Wodna (kilka wsi).

opracowanie etymologii nazwisk - Ewa Szczodruch

Jeżeli etymologię nazwiska Wodyński będziemy wywodzili od rzeczownika woda to będzie ona taka:

WODA woda ,ts,, przywódca, naczelnik, zwierzchnik Sstp 1250, odap, s. 128

Skróty

Sstp Słownik staropolski, red. S. Urbańczyk, t. I X I, Wrocław 1953 2002

ts - to samo (znaczenie, co współcześnie)

Słownik najstarszych nazwisk polskich – pochodzenie językowe ..

Musiał - 1548 w grupie nazwisk pochodzących od podstaw mus-, musz-, por. musieć, muszka, też od niemieckich nazw osobowych Mus, Musch, te od Moyses.

opracowanie etymologii nazwisk - Ewa Szczodruch

Pozdrawiam

PawełSitarz - 27-11-2016 - 11:13
Temat postu:

dziękuję za odpowiedź, pozdrawiam

Litwos - 27-11-2016 - 11:56
Temat postu:

Ewo,

dziekuje bardzo Smile

A wiesz moze, dlaczego jest spotykane w zasadzie tylko na Mazowszu i punktowo na Pomorzu?
http://www.moikrewni.pl/mapa/wzgledny/d ... %2582.html

Podobnie jest z Krasnym, z tym ze tutaj punktowo w Lubelskim i Malopolsce:
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/krasny.html

Dziekuje z gory.

Gawroński_Zbigniew - 27-11-2016 - 12:09
Temat postu:

Moje trzy grosze, jeśli chodzi o nazwisko Wielgo-podobne. Możliwe, że etymologia jest odniemiecka. Przynajmniej co do niektórych. W Althochdeutsch welh, późniejsze Welg i jeszcze późniejsze "dolnoróżnoniemieckie" Wielg to "południowiec" = Rzymianin = pochodzący z południa Europy.

-=-=-
edit

I moje trzy grosze odnośnie nazwiska Dziugieł. Moim zdaniem to nazwisko mazurskie. Określa zawód albo "hobby", a może samą technikę łapania ryb.

Zugleine i podobnie wymawiane w zapisie niemieckim słowo to, [o Boże, jak to się nazywa słownikowo?] to taka linka z szergiem haczyków z przynętą wpuszczaną zimą do przerębli i przeciągana pod lodem, służąca do łapania - nie znam się za bardzo na rybach - jakichś sandaczy nie sandaczy. Dziugiel to facet, który takie pułapki na ryby zakłada. Dziury w lodzie nazywały się dokładnie w zapisie niemieckim: Worwaki albo Zogelloche, a łapiący ryby to Zoggel.

Ta pułapka nazywała to się chyba współcześnie słownikowo lepa nazywa [w gwarze kujawskiej: pupa]

Endriu - 27-11-2016 - 12:41
Temat postu:

Uzupełnienia

Do nazwiska Borek

Borek–inaczej „mały las”lub od staropolskich nazw: Borek,Bork ,pochodzących od słow,imion złożonych typu: Borzygniew,Borzymir,Borzysław–rdzeń „borzy”oznaczał walczyć .Bardzo wiele nazw w Polsce topograficznych jest z rdzeniem–bor–np.Borki,Borkowo–a także nazwisko to mogło pwstać w miejscowośći Borki i stąd nazwisko Borek ale to już raczej poszukiwania dla genealogów ,lub dla tych co chcą prześledzić na przestrzeni wieków skąd ich nazwisko pochodzi i gdzie było gniazdo rodzinne.

Żeby rozwiać wątpliwości

http://ebuw.uw.edu.pl/Content/234/direc ... 856,104,44

Nazwisko pochodzące od Borek - ,,Bork ,,

Podaje link

http://www.genezanazwisk.pl/content/bork

Do nazwiska Wielgo

pierwsza wzmianka o tym nazwisku pochodzi z roku 1491.A mozna to nazwisko wywodzić od słowa wielki,staropolskie wieliki,też wielgi ,wieligi .Z tego słowa powstało nazwisko .Czyli przodkowie ,musieli być ,rośli i silni .

Pozdrawiam

Gawroński_Zbigniew - 27-11-2016 - 13:10
Temat postu:

Odnośnie nazwiska Borek

Bohr / Bohrisch / Borisch / Borack / Borrak / Borck / Bork / Boreck / Borek / Borsch ...
Kurzform zum Rufnamen Borislav; ur-slawisch borti (kämpfen)
Borisen (1006), Bor (1071), Borisch (1203), Bohr (1652)

Jak widać, wg Niemców jest to słowiańskie, ale bardzo stare nazwisko/imię, które zupełnie zatraciło swoje pierwotne znaczenie.

Khm. Jest przynajmniej jeden zamek Kazimierza Wielkiego zbudowany w Borysławiu Kościelnym, który nazwą jak widać wprost koresponduje znaczeniowo z Borkiem.

wojtek28 - 27-11-2016 - 13:55
Temat postu:

Ponownie zwracam sie z prosba o pomoc w uzyskaniu informacji na temat genezy powstania nazwiska Buchalski .Dziekuje serdecznie .

Endriu - 27-11-2016 - 15:02
Temat postu:

Buchalski - 1782 od staropolskiego buchać ‘gwałtownie bić

https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82o ... iego/buch!

Pozdrawiam

wojtek28 - 27-11-2016 - 15:13
Temat postu:

Dziekuje serdecznie Endriu ,milego dnia .

Gawroński_Zbigniew - 27-11-2016 - 21:09
Temat postu:

Poch, Pocher, Pochel/buch, buchel, bucher to słowa , które oznaczają warchlaka, albo są słowami wabiącymi warchlaki. Potwierdza to słownik warszawski odsyłając do dolnoniemieckiego, zaś największy dostępny mi słownik dolnoniemieckiego skierowuje nas dokładnie do gwar mazurskich. Z nich te słowa pochodzą: z Warmii (Ermland), okręg Kłajpedy (Memmeland), Sambia (Samland), (Angerburg) okolice Węgorzewa.

Przyjmując powyższe można poważnie zastanowić się czy kilkadziesiąt nazwisk o podstawie Poch - i tyleż samo nazwisk o podstawie Buch - faktycznie pochodzi od pochania, pąchania (wąchania) i imion typu Pęcisław, albo od buchania, tj. bicia, pobijania, gwałtownego walenia (np. młotem) ewentualnie od imion typu Budzisław, Burchard.

Moja hipoteza. Nazwiska tej grupy w pewnej części mogą być spolonizowanymi albo zgermanizowanymi nazwiskami odzawodowymi określającymi stajennych, oborowych itp. Dodam, że zajmujący się bykami słowa na „buch” też raczej dobrze znają. Dodam jeszcze że każdy, kto analizował obszerniej aneks Rymuta zauważył, że w nim prawie nie ma nazwisk pochodzących z tej grupy zawodów, które powinny być popularne, że hej.

wojtek28 - 28-11-2016 - 00:30
Temat postu:

Dziekuje serdecznie ,podziwiam wiedze.Jesli jeszcze ma pan jakies przemyslenia bede wdzieczny .Pozdrawiam .

aslowik - 28-11-2016 - 08:17
Temat postu: Dyło- Pochodzenie nazwiska.

Witam
Szukam informacji odnośnie pochodzenia nazwiska Dyło.
Osoby o tym imieniu skupiają się w okolicach miejscowości Sędziszów Małopolski, Ropczyce.
Nazwisko to pochodzi prawdopodobnie z Litwy. Oryginalnie brzmi dielo lub Dylo.
W dokumencie pt.Dzieje osadnictwa
ROZWÓJ OSADNICTWA NA POGRANICZU POLSKO - RUSKO - LITEWSKIM OD KOŃCA XIV DO POŁOWY XVII W. Jerzy Wiśniewski znalazłem jedynie wzmiankę, cytuję: "Dopiero dokument kościelny, akt fundacji parafii w Krasnymborze w 1598 r., wystawiony przez właściciela dóbr Adama Iwanowicza Chreptowicza, podkomorzego nowogrodzkiego, Z żoną Anną Chlebowicz - Komajewską wymienia wsie: Przekop, Jesionowo, Krasnoborki, Kamień, Kunicha, Cisowo, Lebiedzin, wieś plebańską Osinki oraz osady bojarów Dyla, Iwana Jakacza, Andrzeja i Fiedora Wilanowicza. ". Wspomina się tu o Bojarach Dyla.
Nigdzie więcej nie znalazłem informacji odnośnie tego nazwiska.
w XIX wieku osoby o tym nazwisku posidały ziemie obejmującą kilka wiosek.
Chciałbym zapytać czy ktoś wie jakie jest pochodzenie tego nazwiska, a moze ma publikacje w której jest coś o tym napisane.

Endriu - 28-11-2016 - 11:15
Temat postu:

Nazwisko Naturalista

Cytat

Dzień dobry,
proszę o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Naturalista. Czy ma to coś wspólnego z tym, że ojciec osoby noszącej to nazwisko był nieznany? Spotkałem też zapis w postaci Naturalista vel Kowalski (lub inne nazwisko).
Pozdrawiam
Sławek

Koniec cytatu

Słowa vel i -ve oznaczają "albo" (także: "albo ... , albo ..."), ale są stosowane w nieco odmiennych sytuacjach:

vel stosuje się wtedy, kiedy możliwości się nie wykluczają lub nie jest to istotne
-ve oznacza to samo, co vel, ale wyraża mniejszy nacisk, a funkcjonuje podobnie

mogło być dziecko panny - dwa nazwiska, panieńskie i po nowym ojcu

to ksiądz znał dwa nazwiska np. z adopcji ( z metryk ) i tak wpisał, przecież mało kto umiał czytać

Przepraszam że użyje tej formy odpowiedzi - uważam że będzie ona bardziej czytelna

Naturalista

http://ebuw.uw.edu.pl/Content/236/direc ... 556,217,45

Kowalski

http://ebuw.uw.edu.pl/Content/235/direc ... 830,177,36

Język to jest żywa rzecz i tam gdzie jest możliwość powstają różne mutacje, inne formy graficzne, ortograficzne. Sam łącznik pochodzi z czasów staropolskich, gdzie jak wiadomo łacina była także urzędowym językiem.

----------------------------------------------------------------------------------
Uzupełnienie Buchalski

http://ebuw.uw.edu.pl/Content/234/direc ... 1807,90,36

http://korpusy.klf.uw.edu.pl/djvus/lind ... 534,112,24

Uzupełnienie Dziugieł

http://ebuw.uw.edu.pl/Content/234/direc ... 511,111,43

Zawsze wychodzę z założenia że to co się pisze trzeba podeprzeć źródłem

wojtek28 - 28-11-2016 - 18:08
Temat postu:

Dziekuje Endriu, niestety nie moge otworzyc tych linkow . Gdybys mogl pdsunac mi jakis sposob na otwarcie .Pozdrawiam i jeszcze raz ogromne dzieki

Endriu - 28-11-2016 - 18:46
Temat postu:

Proszę tak

Uzupełnienie Buchalski

http://fotowrzut.pl/K5TNBVCWSB

http://fotowrzut.pl/BTPA328TJJ

Nie jestem informatykiem ,komputer to dla mnie narzędzie ale może to Ci pomoże

http://www.mimuw.edu.pl/polszczyzna/PTJ/djvu.html

wojtek28 - 28-11-2016 - 19:22
Temat postu:

Teraz idealnie . Naprawde robi wrazenie ....Pozdrawiam i dzieki serdeczne

Kazmierczak_Slawomir - 28-11-2016 - 19:23
Temat postu:

Dziękuję za wyjaśnienie nazwiska Naturalista.
Pozdrawiam
Sławek

Endriu - 30-11-2016 - 10:23
Temat postu: Dyło- Pochodzenie nazwiska.

Etymologia nazwiska Dyło Dylo w/g opracowania Pani Ewy Szczodruch

źródła opracowania :

Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999
Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Dył - od dyl, ze staropolskiego del ‘gruba deska, bal’, był też słowiański rdzeń dyl- oznaczający ‘coś długiego’.

Dyła - od dyl, ze staropolskiego del ‘gruba deska, bal’, był też słowiański rdzeń dyl- oznaczający ‘coś długiego’.

Dyło - od dyl, ze staropolskiego del ‘gruba deska, bal’, był też słowiański rdzeń dyl- oznaczający ‘coś długiego’.

J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki. Słownik języka polskiego. Warszawa 1900–1927

http://ebuw.uw.edu.pl/Content/234/direc ... ,509,59,43

S. Bąk, M. R. Mayenowa, F. Pepłowski (red.). Słownik polszczyzny XVI wieku. Wrocław — Warszawa,

http://kpbc.umk.pl/Content/27677/Czytel ... ,372,53,35

B. Chlebowski, F. Sulimierski, W. Walewski (red.), Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Warszawa 1880-1902

http://www.mimuw.edu.pl/polszczyzna/SGK ... 5726,96,79

Gawroński_Zbigniew - 30-11-2016 - 11:33
Temat postu:

Najstarszy zanotowany Dyłowa/Dylowa pojawił się już w latopisach w roku 1463. Nazywał się Мокей Дылова i był пильщикoм = traczem. Nazwisko Dyłło/Dyłł pojawiło się w roku 1532.

http://www.ufolog.ru/names/search/Д/

Na marginesie dodam, że słowo Dył po ukraińsku to albo jakaś decha legar itp albo klepisko w stajni. To zasadniczo komplikuje etymologię nazwiska.

Do poczytania nt powyższego: http://dic.academic.ru/searchall.php?SW ... amp;stype=

Lewicki_Przemysław - 30-11-2016 - 14:25
Temat postu:

Dzień dobry!

W akcie ślubu z 1825 jeden z moich przodków, Filip Lewicki (mający w dniu ślubu lat 71, a więc urodzony około 1754), oznaczony jest jako syn Pawła Bedy potem Lewicki zwanego. Oto ten akt:
http://metryki.genealodzy.pl/metryka.ph ... 8&y=92
Nie mam pojęcia jaka mogłaby być etymologia nazwiska Beda, internet również niczego nie podpowiada, choć wygląda na to, że nazwisko to w bazie zgromadzonej na myheritage pojawia się najczęściej właśnie w Polsce. Czy mogę liczyć na pomoc Smile

? Zastanawia mnie też fakt zmiany nazwiska, bo nie wiem jak to inaczej nazwać, jak interpretować tę zmianę?

historyk1920 - 30-11-2016 - 16:20
Temat postu:

Witam !
Nazwisko Beda/y najprawdopodobniej wywodzi się od imienia germańskiego męskiego
-- beadu, beado -- "wojna, walka" https://pl.wikipedia.org/wiki/Beda
natomiast nazwisko Lewicki odnotowane zostało już w roku 1659 [od lewy , w pochodnych też od imienia LEON i od hebrajskiego
Levi.
W dzisiejszych czasach trudno jest zinterpretować zmianę nazwiska - możemy tylko gdybać !
Pozdrawiam
Marek

Lewicki_Przemysław - 30-11-2016 - 16:41
Temat postu:

Dziękuję serdecznie za pomoc Smile

. Beda w pierwszej chwili skojarzyło mi się z anglosaskim świętym, stąd również ze światem germańskim, będę dalej badań ten trop. Nazwisko Lewicki zaś jest mi co do jego potencjalnej etymologii dobrze znane, mimo to jednak dziękuję. Co do interpretacji zmiany nazwiska - w XVIII wieku jakim wydarzeniom mogła ona towarzyszyć? Czy mogą istnieć ewentualne dokumenty na tę okoliczność?

Banasiak_Antolak - 30-11-2016 - 16:44
Temat postu: Pochodzenie nazwisk

witam
czy zna ktoś może etymologię nazwisk Banasiak, Jeżewski, Kapela, Manista, Białkowski, Chojnowski czy Brdak?
Będę wdzięczna za cokolwiek
Z góry dziękuje
banasiak

lesz7 - 30-11-2016 - 18:43
Temat postu: Rozważania o ewentualnym pochodzeniu nazwiska Bęcławski.

Mam pytanie o pochodzenie nazwiska DOWGIERD i ew. lokalizację, w jakim rejonie nazwisko to najcześciej występowało?

Leszek

Sylwia_Socha - 30-11-2016 - 21:16
Temat postu: Budzyński, Brzeziński, Frąckowiak

Proszę o podanie etymologii nazwiska Brzeziński, Budzyński i Frąckowiak.
Pozdrawiam
Sylwia

historyk1920 - 30-11-2016 - 21:33
Temat postu: Budzyński, Brzeziński, Frąckowiak

Witam !
Oto pochodzenie nazwisk - w telegraficznym skrócie Wink

DOWGIERD od litewskiej nazwy osobowej Dawgiert, z Daugirdas, od daugis ‘wiele, dużo’ i grdeti ‘słyszeć’.
BRZEZIŃSKI od gatunku drzewa 'brzoza'
BUDZYŃSKI w grupie nazwisk pochodzących od podstawy bud . por buda , budzić , imion złożone typu Budzisław.
FRĄCKOWIAK od imienia Franciszek Imię, znane w Polsce od XIII wieku, wywodzi się od nazwania Jana Bernardone, Francesco, znanego później jako św. Franciszek z Asyzu. Nazwanie pochodzi od franciscus ‘pochodzący z plemienia Franków’.

Pozdrawiam
Marek

Sylwia_Socha - 01-12-2016 - 06:25
Temat postu: Hanaj

Proszę o informacje dotyczące nazwiska Hanaj.
Pozdrawiam Sylwia

Endriu - 01-12-2016 - 08:58
Temat postu: Hanaj

Etymologia nazwisk

Nazwisko Budzyński pochodzi od nazwy miejscowości Budzyń z byłego powiatu janowskiego, nowoaleksandryjskiego, lubelskiego, miechowskiego, kutnowskiego, jaworowskiego, tłumackiego, krakowskiego, śremskiego, chodzieskiego . Można je wywodzić także od budzić: 1. ocucać ze snu, 2. wzbudzać, zachęcać, zagrzewać, pobudzać- zobacz tzw. Słownik warszawski, t. I ,s. 228 lub od imion złożonych typu Budzisław, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. I s.60.

http://budzynski.pl.tl/

Brzeziński

Nazwisko pochodzi od popularnej nazwy miejscowej Brzezina (były powiat kalwaryjski, żydaczowski, jaworowski, kościański, toszecko-gliwicki, wielkostrzelecki, mielicki, tłumacki) zob. „Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. I, s. 410 lub rzeczownika brzezina, czyli: 1. lasek brzozowy, 2. brzoza, 3. drewno brzozowe, 4. rózgi na chłostę, 5. kora brzozowa zob. tzw. Słownik warszawski t. I s. 219.

http://www.genezanazwisk.pl/content/brzezi%C5%84ski

---------------------------------------------------------------------------------

Proszę o informacje dotyczące nazwiska Hanaj.
Pozdrawiam Sylwia

Hanaj - od imienia Han, które stanowi niemieckie skrócenie od Johann, Johannes (= Jan). W Polsce w okresie średniowiecza używane było jako odpowiednik imienia Jan; może też od imion Hanna, Anna.

Opracowanie etymologi Ewa Szczodruch

źródła

Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999
Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

hanaj - skórzany pleciony bicz na krótkiej rękojeści, in. nahajka

Kieleckie - Słowniczek Garowy

Nachaj - tzw.słownik warszawski - Hanaj bat skorz

linki w formacie DJVU

http://ebuw.uw.edu.pl/Content/235/direc ... 062,100,47

http://ebuw.uw.edu.pl/Content/236/direc ... 1524,106,4

aslowik - 01-12-2016 - 09:19
Temat postu:

Dziękuję wszystkim za odpowiedzi.

biek - 01-12-2016 - 10:40
Temat postu: Dyło z Borku Wielkiego

Wśród moich przodków, a ściślej powinowatych z moimi przodkami, mam ponad trzydzieści osób o nazwisku Dyło- przeważnie z Borku Wielkiego koło Sędziszowa. Wśród nich Tomasz Dyło, działacz ludowy, poseł. Bliższe informacje na priv
Jacek

Endriu - 01-12-2016 - 11:33
Temat postu:

Nazwisko Banasiak, odnotowane na terenie Polski już w 1651 roku, ma kilka potencjalnych podstaw etymologicznych: 1. prasłowiańskie *bańati ‘myć, kąpać’, 2. rzeczownik bania, 3. rzeczownik ban ‘namiestnik turecki’, 4. niemiecką nazwę osobową Ban, 5. imię Banadykt = Benedykt, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 1999, t. I, s. 18. Ta ostatnia wskazana podstawa wydaje mi się najbardziej prawdopodobna. Samo imię Benedykt pochodzi od łacińskiego Benedictus, to zaś od bene ‘dobrze’ i dico, -ere ‘mówić’, benedictus ‘błogosławiony’ (M. Malec, Imiona chrześcijańskie w średniowiecznej Polsce, Kraków 1994, s. 197

http://www.genezanazwisk.pl/content/banasiak

Nazwisko Białkowski utworzone z sufiksem -ski od nazwy miejscowej typu Białkowo, Białków, zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1880, t. I s. 187, t. XV cz. 1 s. 124. Ewentualnie od nazwy osobowej Białek („(…) może więc ów staropolski Bialk, jak może i Białek oznaczały pierwotnie np. kogoś, kto miał jasne włosy ?” B. Kreja, Księga nazwisk Ziemi Gdańskiej, Gdańsk 1998 s. 23) < Biały z formantem –owski, zob. B. Mossakowska, Nazwiska mieszkańców Komornictwa Olsztyńskiego, Gdańsk 1993 s. 20, M. Czaplicka-Niedbalska, Nazwiska mieszkańców Bydgoszczy od II połowy XV wieku do I połowy XVIII wieku, Bydgoszcz 1996 s. 59. Nazwisko odnotowywane przez herbarze: Białkowscy herbu Babicz z Białkowic w byłym powiecie piotrkowskim, herbu Bibersztajn ze wsi Białkówki w byłym powiecie pilzneńskim, herbu Nieczuja z Białkowic w województwie sandomierskim A. Boniecki, Herbarz polski I s. 183-184, K. Niesiecki, Herbarz polski, t. I-X, Lipsk 1839-1846 t. I s. 119; Białkowski herbu Nowina W. Wittyng, Nieznana…, s. 28

http://www.genezanazwisk.pl/content/bia%C5%82kowski

Nazwisko Manista

Przepraszam ale odpowiem linkami linki w formacie DJVU

http://ebuw.uw.edu.pl/Content/235/direc ... 170,140,45

http://ebuw.uw.edu.pl/Content/235/direc ... 064,157,36

http://ebuw.uw.edu.pl/Content/235/direc ... 170,140,45

Nie można otworzyć linków- podaje nowe

http://fotowrzut.pl/EM8W4P9LE2

http://fotowrzut.pl/OE2T657UWN

http://fotowrzut.pl/FCC4UFHRB1

Gawroński_Zbigniew - 01-12-2016 - 11:39
Temat postu:

Moje trzy grosze do nazwiska Białkowski/Białkoski.

Białe = bagno, trzęsawisko, błota.Tak na wszystkich pojezierzach od kujawskiego począwszy na zachód. Pytanie o to nazwisko już tu kiedyś padło i było obszernie omówione.

Endriu - 01-12-2016 - 12:15
Temat postu:

Nazwisko Kapela

Kapela - 1743 od kapela ‘zespół muzyczny’, dawniej też ‘kaplica’.

Opracowanie Ewa Szczodruch

główne źródła:

a/ Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999
b/ Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001
c/ Zofia Kaleta, „Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. Odmiejscowe nazwy osobowe”, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1997
d/ Aleksandra Cieślikowa ‘Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. Odapelatywne nazwy osobowe’, Wydawnictwo Naukowe DWN, PAN, Instytut Języka Polskiego, Kraków 2000

linki w formacie DJVU

http://ebuw.uw.edu.pl/Content/235/direc ... 850,128,44

A może też

http://ebuw.uw.edu.pl/Content/235/direc ... 540,123,46

http://ebuw.uw.edu.pl/Content/235/direc ... 427,126,43

Jeżewski

Jeżewski - 1393 od nazw miejscowych Jeżów, Jeżewo

Opracowanie Ewa Szczodruch

główne źródła:

a/ Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999
b/ Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001
c/ Zofia Kaleta, „Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. Odmiejscowe nazwy osobowe”, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1997

linki w formacie DJVU

http://www.mimuw.edu.pl/polszczyzna/SGK ... 104,299,78

Chojnowski

Chojnowski - 1456 od nazw miejscowych typu Chojnów, Chojna

linki w formacie DJVU

http://www.mimuw.edu.pl/polszczyzna/SGK ... 604,231,80

Opracowanie Ewa Szczodruch

główne źródła:

a/ Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999
b/ Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Brdak - od bredzić, brdać ‘mówić od rzeczy, pleść’, od gwarowego breda ‘gaduła, papla’

Opracowanie Ewa Szczodruch

główne źródła:

a/ Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999
b/ Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

http://ebuw.uw.edu.pl/Content/234/direc ... 415,136,39

Podobno nie można otworzyć podanych linków, podaje nowe

http://fotowrzut.pl/ATQK9FV4UO

Beksa - 01-12-2016 - 14:36
Temat postu:

Jaka piękna kumulacja nazwisk z parafii Lutocin (z przyległościami) Very Happy

Mam w rodzinie Brdaków i Manistów.
Nie potrafię odczytać plików z linków, ale "manistami" nazywano niegdyś mennonitów.

Endriu - 01-12-2016 - 15:38
Temat postu:

linki są w formacie jpg na pewno teraz da się otworzyć - informacja do nazwisk Brdak i Manista - poprzednio linki w formacie DJVU

Litwos - 02-12-2016 - 09:38
Temat postu:

Witam,

poprosze o nazwisko Wadas (Mazowsze).

Dziekuje z gory.

Gawroński_Zbigniew - 02-12-2016 - 12:19
Temat postu:

To węgierskie nazwisko. Laszlo Wadasz to był zarąbisty szachista stamtąd. Tym tropem sugeruję powędrować. Vadasz = myśliwy.

O szachście znajdziesz co nieco: http://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/647497

A o nazwisku: http://magyarnevek.hu/nevek/ferfinevek/V - pierwsze i drugie nazwisko w indeksie po "bratankosko-szklankosku". Smile

Sylwia_Socha - 02-12-2016 - 12:27
Temat postu:

Proszę o informacje na temat nazwiska Weimann, Sztejna i Juja
Dziękuję
Sylwia

Litwos - 02-12-2016 - 15:21
Temat postu:

Gawroński_Zbigniew napisał:

Zbigniewie, dziekuje bardzio Smile

Dwa glowne osrodki to okolice Siedlec i Tarnowa http://www.moikrewni.pl/mapa/wzgledny/wadas.html

Mi sie skojarzylo ze skeczem Pszoniaka i Fronczewskiego: https://www.youtube.com/watch?v=C--CuGfRNcY

Wink

Serengeti - 02-12-2016 - 16:05
Temat postu:

Intryguje mnie pochodzenie nazwiska Głąb. Mój dziadek zmienił to nazwisko jako uwłaczające godności. Proszę o pomoc w ustaleniu pochodzenia tego nazwiska.

Litwos - 02-12-2016 - 17:04
Temat postu:

Witam,

mialbym jeszcze jedno: Peć

Dziekuje z gory.

Endriu - 02-12-2016 - 17:47
Temat postu:

Serengeti napisał:

Intryguje mnie pochodzenie nazwiska Głąb. Mój dziadek zmienił to nazwisko jako uwłaczające godności. Proszę o pomoc w ustaleniu pochodzenia tego nazwiska.

Nazwisko Głąb oddaje tzw. nosowość asynchroniczną: ą > om
pochodzi od rzeczownika głąb, czyli:

głębokie miejsce, topiel, odmęt,głębokość, przenośnie ‘wnętrze, serce’, pień niektórych jarzyn – kapusty, sałaty,człowiek tępego umysłu, niezdara, nieokrzesaniec, zob. tzw. Słownik warszawski języka polskiego, t. I, s. 840.

----------------------------------------------------------------------------
Szanowny Robercie nie musisz wybierać się na Węgry - mamy też etymologie tego nazwiska Polską

Wadas

Nazwisko ma następujące potencjalne podstawy etymologiczne: I. Wada ‘przywarka, usterka’, II. wadzić się, III. Niemieckie imiona złożone, zaczynające się na Wad-, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. II, s. 646. Por. także nazwę miejscową Wada, odnotowaną na terenie byłego powiatu wileńskiego, zob. „Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XII, s. 879

http://www.genezanazwisk.pl/content/wadas-0

-------------------------------------------------------------------------------

Moje co nieco do nazwiska Beda

Beda, Bieda – por. św. Beda, zwany Venerabilis, uczony benedyktyn i historiograf angielski, zm. 735; imię może mieć związek z germańskim badwo ‘walka, potyczka’, staro angielskie beadu ‘walka, potyczka’; może jednak jest to skrócenie od Bieda od Biedrzych; lub od apelatywu bieda, biada, por. Bieda.

Opracowanie etymologi Ewa Szczodruch

źródła

Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999
Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Gawroński_Zbigniew - 02-12-2016 - 20:17
Temat postu:

Serengeti napisał:

Intryguje mnie pochodzenie nazwiska Głąb. Mój dziadek zmienił to nazwisko jako uwłaczające godności. Proszę o pomoc w ustaleniu pochodzenia tego nazwiska.

Czy dziadek nie pochodził (tj jego przodkowie) z okolic Krakowa?

-=--=-=
edit:

Litwos napisał:

Witam,

mialbym jeszcze jedno: Peć

Dziekuje z gory.

A teraz zobaczysz Litwosie jakie skry się będą sypały.

Figlik, łobuziak, spryciura, mały, chłopok, wróbel, peciu, pecior, pecię, diabełek, figlarz to niektóre określenia diabełka, figlarza, licha, czegoś co kusi. Wszystkie one to jednocześnie eufemizmy na określenie męskiego przyrodzenia. Od czego wywieść nazwisko?: od chochlika czy siusiaka? Mr. Green

Przyjmując etymologie odniemiecką tj. od nazwisk podobnych do Petz (w swojej ściągawce mam tych nazwisk około 50) - spolszczonych w pisowni to mamy już jazdę bez trzymanki, bowiem Petz jest jednocześnie zdrobnieniem imion Adalbert, Piotr i Berchtold i nazwiskiem pochodzącym od kilkunastu miejscowości typu Pätz, Peetsch, Peez, Pötzsch(au).

To oczywiście rymuty z podpórką źródeł do rymutów.

Moim zdaniem etymologia jest inna. Pec/Peć to nazwisko odzawodowe od pecy tj podwaliny pod przyciesia. Ktoś kto potrafił wykuć z kamienia pecę to był nie byle jaki kamieniarz. Pece były owszem różne i kamienne i u ubogich dębowe albo nieco bliżej naszych czasów akacjowe. Mój pradziadek Józef pece/pycie/pecie ciosał. Roboty miał huk.

Litwos - 02-12-2016 - 22:08
Temat postu:

Zbigniewie,

dziekuje bardzo Smile

To dosc malo spotykane nazwisko: http://www.moikrewni.pl/mapa/wzgledny/pe%25C4%2587.html

Nie strasz mnie diablami, juz dzisiaj mialem Wadasa syna Kronosa prosto z Hadesu Wink

monika5108 - 02-12-2016 - 23:32
Temat postu:

A może tak ktoś wie cos na temat nazwisk Czepulonis albo Kupczełajć (chociaż babcia miała wpisane w dowodzie panieńskie nazwisko Kupczełajć, znalazłam na necie zdjęcie jej brata - który też posługiwał się nazwiskiem Kupczełajć ale na starym zdjęciu jego kolegi był podpisany Kupczełajtis), Z tego co się orientuję są to nazwiska pochodzenia litewskiego ale co mogą oznaczać to nie mam pojęcia, a Kupczełajć to nawet na litwie jak sprawdzałam to bardzo niespotykane nazwisko....

Gawroński_Zbigniew - 03-12-2016 - 01:04
Temat postu:

Jest bardzo późno, ale się odniosę do nazwiska Czepulonis i podobnych. Jest ich około 10 w Polsce i nieco więcej na Ukrainie i Białorusi i Rosji. Na początek co słowo znaczy. Z ukraińskiego czepul= kulawy, utykający na nogę. Nie to jest istotą jednak. Słowo jak słowo. To było słowo równe imieniu nadawane niemowlętom wg praktyk pogańskich jeszcze do 19 wieku na całym wschodzie. Cel nadawania takiego właśnie imienia dziecięciu, ukrytego, którego rzecz jasna nie podawało się przy chrzcie był magiczny. Miało odstraszać złe moce, które słysząc, że dziecko i tak już jest kulawe nie czepiały go się innymi nieszczęściami-chorobami. Ergo: chcąc mieć dziecko zdrowe na nogi, rodzice nadawali mu magiczne imię Czepul. To z czasem stało się podstawą nazwisk - zacytuję:
Чепула
Чепуле
Чепуленок
Чепулёнок
Чепулис
Чепулите
Чепулковская
Чепуловский
Чепуль
Чепульский
Чепульченко
Чепулянец
Чепулянис
i analogicznych w języku polskim. http://www.ufolog.ru/names/

marcin.pozauc - 03-12-2016 - 02:43
Temat postu:

monika5108 napisał:

Druga żona mojego pradziadka była z domu Czepulonis Smile

z okolic Małych Sałek koło Solecznik.

Ewa_Szczodruch - 03-12-2016 - 06:37
Temat postu:

Witam

Czepulonis - od czepiać, por. zaczepiać.

Kupczełajć - w grupie nazwisk pochodzących od podstawy kup-, por. kupić, kupa.

Źródło:Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

monika5108 - 03-12-2016 - 17:01
Temat postu:

Gawroński_Zbigniew napisał:

Dziękuję bardzo za tak wyczerpującą odpowiedź. Dzięki Panu poznałam sens tego nazwiska.
Pozdrawiam Monika

Tomek01 - 04-12-2016 - 11:37
Temat postu: Gradkiewicz - pochodzenie,znaczenie.

Witam Serdecznie
Poszukuję jakichkolwiek informacji na temat nazwiska Gradkiewicz ogólnie chodzi o pochodzenie oraz znaczenie, słyszałem że nazwiska które kończą się na "wicz" pochodzą ze wschodnich stron. Bardzo prosił bym o informacje na temat tego nazwiska. Będę bardzo wdzięczny. Mogę dodać tylko tyle że nazwisko może pochodzić ze wschodu z racji kiedy ludzie byli przesiedlani z tzw. "rzeki bug" na terany polskie np. Bobrowniki nad Wisłą (Kujawsko-Pomorskie) , Bógpomóż Stary lub Pole Bobrownickie gdzie obecnie mieszkam i mieszkali moi przodkowie.

Pozdrawiam
Tomek01

Gawroński_Zbigniew - 04-12-2016 - 13:20
Temat postu:

A uwierzy mi pan, jeśli napiszę, że to jest niemieckie nazwisko zrutynizowane (zrusyfikowane) i wtórnie spolonizowane?

Przyjmując za dobrą monetę tę ścieżkę interpretacji mamy dwie podstawy znaczeniowe nazwiska:
1. od niemieckiego grātac = mniej więcej: chytrusek, chciwy
2. od niemieckiego gerāde = mniej więcej: bystry (nie mylić ze współczesnym gerade).

Źródła:
portal: http://www.ufolog.ru/names/
portal: http://dic.academic.ru
portal: http://www.koeblergerhard.de/ahdwbhin.html

Na Ufologu nazwisk Grado/Gradkiewiczo-podobnych jest najmniej ze trzydzieści.

ROMAN_B - 04-12-2016 - 18:48
Temat postu: "Trzy grosze" o nazwisku Gradkiewicz.

Witaj.

Pytasz o pochodzenie nazwiska Gradkiewicz. Moim zdaniem nazwisko to zbudowane jest z dwóch członów. Pierwszy to Grad, który jest rdzeniem [ tematem ] tej nazwy osobowej. Drugi to sufiks –kiewicz [ Grad + kiewicz = Gradkiewicz; Grad–kiewicz ]. Deszyfrując to nazwisko powinno się zacząć od początku. Przyrostek –owicz oraz –ewicz zaliczany jest to cząstek patronimicznych, a więc Domasławowicz to dawniej 'syn Domosława'. Sufiksy te w okresie staropolskim występowały w postaci –owic, –ewic. Pod wpływem języka ruskiego [ język ukraiński, język białoruski ] cząstki te przyjęły formę –owicz, –ewicz. Przyrostek –kiewicz wykształcił się pod wpływem języka białoruskiego i powstał mniej więcej w XVI / XVII wieku. Format –kiewicz był dodawany do rdzenia o wschodnim pochodzeniu, np. w takich nazwiskach jak: Mic–kiewicz, Sien–kiewicz oraz był też dodawany i do polskich rdzeni wyrazowych, takich jak: Brat–kiewicz czy Kwiat–kiewicz. Zatem, nazwa osobowa Gradkiewicz to dawniej ‘syn Grada’. Wynika z tego, że nazwisko Gradkiewicz z dużą dozą prawdopodobieństwa może być mianem odojcowskim, nazwiskiem patronimicznym.
Oby nie było tak łatwo dodam, iż patronimiczny sufiks –kiewicz z czasem utracił funkcję odojcowskich nazw osobowych i stał się strukturalnym przyrostkiem przy pomocy, którego tworzono nazwiska od imion, przezwisk czy innych pospolitych słów. Aby odpowiedzieć w sposób kategoryczny od kogo, czego i w jaki sposób powstało konkretne nazwisko trzeba znać historię rodziny, osoby noszącej to nazwisko. Jak pisał profesor Kazimierz Rymut: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”.

Skoro coś niecoś wiemy o sufiksie –kiewicz to pozostaje ustalić co może znaczyć rdzeń nazwiska Gradkiewicz, to jest słowo „grad”? Dr hab. Alina Naruszewicz –Duchlińska [ profesor Uniwersytetu Warmińsko – Mazurskiego ] na portalu Genezanazwisk.pl tak pisze o nazwisku Grad: „Grad – Nazwisko od nazwy osobowej Grad, ta od apelatywu grad ‘rodzaj opadu atmosferycznego’. Inne potencjalne podstawy to: imiona staropolskie Gardek, Gardosz, Gardota itp. < Gardomir, zob. M. Malec, Staropolskie skrócone nazwy osobowe od imion dwuczłonowych, Wrocław – Warszawa – Kraków 1982 s. 68, Gradzisław < Grodzisław, nazwa miejscowa: Gradtken, Gradki, Gratki ( „Wieś w powiecie olsztyńskim, blisko granicy lidzbarskiego powiatu, należała od dawna do dóbr stołowych warmińskich biskupów, wydawana zazwyczaj szlachcie za wojskową służbą i czynszem”, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, t. II s. 798), zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1880, t. II s. 689, 798, staro-wysoko-niemieckie grātag ‘łakomy, chciwy, łapczywy’, zob. M. Gottschald, Deutsche Namekunde. Unsere Familiennamen nach ihrer Bedeutung, Berlin 1954 s. 297, łacińskie gradus ‘stopień’, dotyczy to zarówno oceny szkolnej, jak i tonów w muzyce (interwał), zob. F. Kluge, Etymologisches Wörterbuch der deutschen Sprache, 18. Auflage, bearbeitet von W. Mitzka, Berlin 1960 s. 266.”.
http://genezanazwisk.pl/content/grad

Biorąc pod uwagę powyższe nazwisko Gradkiewicz może mieć różne podstawy etymologiczne:
1. Gradkiewicz to syn Grada – nazwisko odojcowskie [ inaczej patronimiczne ] utworzone za pomocą patronimicznego sufiksu –kiewicz;
2. Gradkiewicz to nazwisko utworzone przy pomocy strukturalnego sufiksu –kiewicz od nazwiska Grad, które pochodzi od przezwiska Grad a ono powstało od apelatywu grad [ znaczenie wyrazu pospolitego grad znajduje się powyżej ];
3. Gradkiewicz utworzone przy pomocy strukturalnego sufiksu –kiewicz od imienia Grad, Gardek, Gardosz, Gardota, które jest skróconą formą staropolskiego dwuczłonowego imienia Gardomir albo Gradzisław < Grodzisław. Grodzisław, Grodzsław – staropolskie imię męskie. Składa się z członu Grodz(i)– [ "grodzić, otaczać płotem" ] i –sław [ "sława" ];
4. Gradkiewicz utworzone przy pomocy strukturalnego sufiksu –kiewicz od nazw miejscowych Gradtken, Gradki, Gratki;
5. Gradkiewicz utworzone przy pomocy strukturalnego sufiksu –kiewicz od staro – wysoko – niemieckie grātag ‘łakomy, chciwy, łapczywy’;
6. Gradkiewicz utworzone przy pomocy strukturalnego sufiksu –kiewicz od łacińskie gradus ‘stopień’, dotyczy to zarówno oceny szkolnej, jak i tonów w muzyce [ interwał ].
Jak sam widzisz masz spory wybór od kogo lub czego mogło powstać nazwisko Gradkiewicz.

Na koniec dodam, że na forum toczyła już się dyskusja o pochodzeniu nazwiska Gradkiewicz. Tu jest link gdzie przeczytasz co na ten temat mówiły różne osoby:
https://genealodzy.pl/PNphpBB2-viewtopic ... 1020.phtml

Pozdrawiam – Roman.

P_Szurant - 06-12-2016 - 17:24
Temat postu:

Witam, proszę o pomoc w zrozumieniu znaczenia/powstania mojego nazwiska Szurant,
krewni zamieszkiwali okolice Augustowa: Rajgród i Bargłów, najstarszy wpis z Łomży i Jedwabne.

Z góry serdecznie dziękuję za wszelką odpowiedź.

Endriu - 06-12-2016 - 19:23
Temat postu:

Witam

Nazwisko Szurant ma kilka potencjalnych podstaw etymologicznych:
szurać, staropolskie szurza - szwagier, sur 'śmieci', szurzyć 'śmiecić.
W/g tak zwanego Słownika Warszawskiego - Szura-rudera ,szopa,

Podaje link do strony są tu wszystkie potencjalne podstawy

http://fotowrzut.pl/9O04LG2IEB

Pozdrawiam

Sylwia_Socha - 06-12-2016 - 19:39
Temat postu:

Witam
Proszę o podanie informacji na temat nazwiska Małkiewicz
Dziękuję i pozdrawiam
Sylwia

Gawroński_Zbigniew - 06-12-2016 - 19:53
Temat postu:

Imię męskie Szura ma najmniej 1000 lat i notowane jest na całych naszych: "kresach". Jest odpowiednikiem/tłumaczeniem greckiego imienia Aleksander = mniej więcej "męski/mężny" (Niemcy tłumaczą jako "wojskowy").

Шурин/Шуран/Шуринт/Шурант = Szura(i)n(t) = szwagier = brat żony.

P_Szurant - 06-12-2016 - 21:07
Temat postu:

Gawroński_Zbigniew napisał:

Gawroński_Zbigniew i Endriu,
dziękuję bardzo za informacje.
Pozdrawiam

Ewa_Szczodruch - 07-12-2016 - 05:09
Temat postu:

Witam

Małkiewicz - w grupie nazwisk pochodzących od mały, także od imion złożonych typu Małomir.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Gawroński_Zbigniew - 07-12-2016 - 08:11
Temat postu:

Dodam tylko, ze imię Małek (zdrobnienie od Małomir i podobnych) było popularne na "Kresach" do 17-8 wieku. Tak przynajmniej chcą rosyjskie źródła.

Sylwia_Socha - 07-12-2016 - 08:16
Temat postu:

Dzìekuję

Endriu - 07-12-2016 - 11:44
Temat postu:

Jedna malutka uwaga

W j.rosyjskim nie ma imienia Szura jest natomiast

Александр zdrobnienie Саша, Шура polskie Aleksander

Szwagier

brat żony
brat męża
mąż siostry
mąż szwagierki - siostry męża lub żony

MIŁOMIR - Pochodzenia starosłowiańskiego. Oznacza: miły, dzielny, pokojowo nastawiony
Zdrobnienia: Miło, Miłek
Forma żeńska: Miłomira

Małek - polskie zdrobnienie Michałek

Михаил-Михайла Michaił-Michajła Michał

zdrobnienie Миша - Мишка

W mojej odpowiedzi proszę nie doszukiwać się złośliwości i podtekstów

Gawroński_Zbigniew - 07-12-2016 - 15:06
Temat postu:

Cytuję za http://dic.academic.ru/synonyms/а ... 76;р

Cytat:

Александр — а, муж.; прост. к Лександр, а.Отч.: Александрович, Александровна; разг. Александрыч.Производные [= pochodne]: Александрушка; Алексаня; Саня; Санюра; Санюта; Санюха; Санюша; Алексаха; Алексаша; Саша; Сашуха; Сашуля; Сашуня; Сашута; Сашура; Шура; Шуруня;

to samo źródło:

Cytat:

Михаил — а, муж.; разг. Михайла, ы; стар. разг. Михайло, ы.Отч.: Михаилович, Михаиловна и Михайлович, Михайловна; разг. Михайлыч.Производные: Михаилушка; Миха; Миша; Мишака; Мишаня; Мишара; Мишата; Мишука; Мишуля; Мишуня; Мишура; Мишута; Михаля; Миханя;… …

Co by nie mówić "akademik" jest opracowany zaczypiście i bardzo obszernie.

Pozdrawiam pięknie.

Irena_Powiśle - 07-12-2016 - 16:15
Temat postu:

Czepulonis - spotykałam wersję, że to nazwisko idzie od słowa "czapla".

Imię Aleksander - dlaczego w tym akademiku nie są napisane takie popularne rosyjskie odmiany jak "Сашóк" albo "Шурик"?

Gawroński_Zbigniew - 07-12-2016 - 19:25
Temat postu:

Tak. Nawet chciałem podać taką wersję również. Sprawa jest dość złożona, ponieważ tu mamy do czynienia z dwukrotną zamianą języka. Polskie czapla... niech no zajrzę, żebym czegoś nie poplątał... zamieniło się z Tschappel notowane w słowniku dolnoniemieckiego języka pruskiego z powiecie Neustadt, tj. o ile dobrze gógluje w okolicach Wejherowa i od niego miałoby to nazwisko pochodzić wtórnie spolonizowane. Tak podają etymologię podobnych nazwisk popularne wyszukiwarki etymologii nazwisk na niemieckich stronach. Aż z ciekawości zerknę jeszcze do mojego wielkiego słownika polsko - kaszubskiego autorstwa Bernarda Sychty. Słowo mogące pod cokolwiek pasować to czepic są = żenić się/wychodzić za mąż (porównaj: oczepiny)czepac są/Trzepac są = paprać się brudzić/ chodzić po błocie... słowem profesor Sychta nie potwierdza odniemieckiej ścieżki z czaplą. (W transkrypcji z kaszubskiego pominąłem oryginalne znaki).

Proszę zauważyć, że pytający podał konkretną lokalizację. Z tego powodu pominąłem również kilka innych, od rzeki, od miejscowości. Musiałbym dokładniej sprawdzić od czego jeszcze.

Pozdrawiam pięknie.

=-=-=-=
edit. Dla ścisłości to ks. Bernard Sychta był chyba tylko doktorem nauk. Wink

-=-=-=

Z tym Szurikiem to mnie pani zaskoczyła. Z podstawówki pamiętam, że za to słowo to w ryj można było przypadkiem dostać, (dureń, tępak, baran mniej więcej), ale że to jest również wersja imienia Aleksander? Wink

Irena_Powiśle - 07-12-2016 - 23:14
Temat postu:

Z powodu Szurika?
Tak, to odmiana rosyjskiej wersji imienia Aleksander.

Nawet była bardzo popularna w ZR komedia z lat 60-ch pod tytułem "Кавказская пленница, или новые приключения Шурика")) na tyle popupalna, że (czytałam) nakręcona jest współczesna wersja tego filmu.

Ale takie odmiany imienia są popularne w języku rosyjskim, np Jerzy - Юрий - Юрик.
Szurik, Jurik... więcej nie przypominam. Może jeszcze Garik - odmiana od Igora, ale to rzadko.

Z powodu czapli - zobaczyłam szczególnie to nazwisko w wersji litewskiej. I wyszło mnie że od czapli z terenów dzisiejszych Litwy i Białorusi.

Wladyslaw_Moskal - 08-12-2016 - 00:18
Temat postu: Pochodzenie nazwisk

Prosze o pomoc w "odczytaniu" trzech nazwisk litewskich:

- Butryn / Butrym,
- Rzekęć / Rzekec - wedlug moich prob ze slownikiem internetowym , powiazane z "zapadka"
- Ludyjan / Ludian - takze wg internetu - urodzony w styczniu.

Sa to naziska lowczych z krolewskiej sluzby lowczej Wladyslawa Jagielly, ktorzy przybyli z krolem przed bitwa pod Grunwaldem do Puszczy Sandomierskiej i ich potomkowie, nosza te nazwiska jeszcze dzisiaj.

Z gory serdecznie dziekuje - Wladyslaw

Endriu - 08-12-2016 - 17:52
Temat postu:

Witam

Pochodzenie nazwiska Rzekęć

Rzękeć - od litewskiej nazwy osobowej Reketys- nieruchawy, ociężały.

opracowana na podstawie

Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999
Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Butryn – od litewskiej nazwy osobowej Bútrimas lub od imienia Бутромий: Вар- фоломей

RODZIME I OBCE. Z BADAŃ NAD IMIENNICTWEM POGRANICZA POLSKO-UKRAIŃSKIEGO W XVI XVII WIEKU 1

Butryn- tęgi dzieciak, tłuścioch

tak podaje Słownik Staropolski

Autor Antoni Krasnowolski
Władysław Niedźwiedzki

Data wydania ok. 1920

Tak zwany Słownik Warszawski

http://fotowrzut.pl/R9YIN343QW

Butryny- wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Purda

Nazwa wsi pochodzi najprawdopodobniej od imienia pruskiego osadnika Butrym lub od domu (but – dom)

Ludyjan - od imion złożonych typu Ludomir, lub od Ludwik.

opracowanie etymologii nazwisk - Ewa Szczodruch

główne źródła:

a/ Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Edyta72 - 08-12-2016 - 19:03
Temat postu: pochodzenie nazwiska Siembieda

Interesuje mnie pochodzenie nazwiska Siembieda.Z góry dziękuję za każdą informację

Gawroński_Zbigniew - 08-12-2016 - 23:00
Temat postu:

Moje widzimisię nt nazwisk Butrym i Rzekęć

Butrym/Butrim to nazwisko od rzeczownika pospolitego = uparciuch, nieposłuszny. Albo od czasownika butrymić/butrimit = być umorusanym w sadzach i przezwisko od tego czasownika oznaczało palacza w cegielniach, garncarniach kuźnicach itp. Nazwisko zostało zlituanizowane do postaci Bütrimas.
Albo od wymarłego, zanotowanego po raz ostatni w 1649 roku imienia Бутромий, które jest tożsame z Bartłomiejem.**

http://www.ufolog.ru/names/order/Б ... 99;м

http://dic.academic.ru/searchall.php?SW ... amp;stype=

http://dic.academic.ru/searchall.php?SW ... amp;stype=

http://forum.genoua.name/viewtopic.php?id=1469&p=2 - wpis 39

Jak widać nazwisko jest tak rozpowszechnione i popularne na całych Kresach aż po Powołże, że zawężanie jego pochodzenia do Litwy wydaje mi się nieco niepewne.

Nazwisko Rzekęć

reket|is
1. labai šakotas medis.
2. šakoto medžio stulpas puodynėms mauti ant šakų.
3. dzūkiškai menturis.
4. trikojis duonkubiliui, katilui pastatyti.
5. vaikų žaidimas (šakotas pagalys iš tolo
mušamas lazda), kerėpla: reketį muša.
6. vak. medinė kuliamoji (velenas su virbalais).
7. prk. pikčiurna.

http://www.zodynas.lt/terminu-zodynas/R/reketis
Jak podaje maszyna tłumacząca gógle: coś silnie rozgałęzionego: drzewo; stojak do suszenia siana; stojak na garnki gliniane; tłuczek do gniecenia ziemniaków; dziecięca gra pt: „niezdara, powolny”* 6. to motowidła, a więc znów coś niezgrabnego rozcapierzonego.

Przyznam, że wcale mnie ta etymologia nie przekonuje. Nazwisko jest za bardzo „polskie”. Dlaczego by nie przyjąć że to jest polskie nazwisko w dosłownym brzmieniu i znaczeniu?

*Właśnie dyskutowałem z córką jaki to mógłby być odpowiednik polskiej zabawy gry dla dzieci i jedyne co nam przyszło do głowy to „Stary niedźwiedź mocno śpi” i „do dziury myszko do dziury”.

**W tym miejscu uwaga: po sugestii pani Ireny poprawiłem utożsamiając imię Бутромий z Bartłomiejem.

Nazwisko Ludyjan / Ludian zostawię sobie na deser.

Najstarszego, jakiego znalazłem to Focjusz/ Fotij/Фотий Людянов zapisany w dokumentach w roku 1416 jako urzędnik w Rakowie na dzisiejszej Białorusi = mniej więcej na Litwie historycznej.

Irena_Powiśle - 08-12-2016 - 23:16
Temat postu:

skasowałam)
Pozdrawiam,
Irena

Gawroński_Zbigniew - 08-12-2016 - 23:19
Temat postu:

A więc jednak jest tożsame. Nie potrafiłem tego odnaleźć, a "kopałem" chyba z pół godziny. To oznacza że w moim wpisie wyżej jest błąd.

Dziękuję za korektę. Wink

Irena_Powiśle - 08-12-2016 - 23:34
Temat postu:

Tak, tożsame.
dlatego skasowałam.
Pozdrawiam)

Gawroński_Zbigniew - 11-12-2016 - 09:59
Temat postu:

Na temat nazwiska Ludyjan/Ludian niestety nic sensownego nie potrafię znaleźć.

Najstarszego, jakiego znalazłem to Focjusz/ Fotij/Фотий Людянов zapisany w dokumentach w roku 1416 jako urzędnik w Rakowie na dzisiejszej Białorusi = mniej więcej na Litwie historycznej.

W językach pachnących rosyjskim podstawa Людян = humanista w różnych kontekstach znaczeniowych. Czy ma to logiczny sens i jest spójne z etymologią nazwiska nie jestem w stanie udowodnić. Pozostają oficjalne źródła polskie tj. Rymut, gdzie sporo nazwisk tego rodzaju wywodzone jest od imienia Ludomir i Ludwik.

ROMAN_B - 11-12-2016 - 23:20
Temat postu: Rozważania o nazwisku Siembieda - Siembida.

Witaj.

Pytasz o genezę nazwiska Siembieda? Według portalu Moikrewni.pl w Polsce jest około 91 osób o nazwisku Siembieda. Tak więc jest to bardzo rzadkie nazwisko. O pochodzeniu nazwiska Siembieda w zasadzie nic nie znalazłem w znanych mi publikacjach. Na obecnych ziemiach polskich jest też notowane nazwisko Siembida. Osób o tym nazwisku, według portalu Moikrewni.pl, jest 1405. To też rzadkie nazwisko jak i jego etymologia. O pochodzeniu tego miana pisała pani Ewa Szczodruch na naszym forum w zakładce Pochodzenie nazwiska – Nazwiska – S we wrześniu 2011 roku. Napisała, iż nazwa osobowa „Siembida – prawdopodobnie z grupy nazwisk pochodzących od niemieckiej nazwy osobowej Schonber, ta od staro – wysoko – niemieckiego imienia złożonego Schonibert, może też od słowiańskich imion Sambor, Siębor.”. O pochodzeniu nazwiska Siembida pisał też pan Władysław Moskal na stronie Gminy Pysznica w zakładce Księga Gości. Napisał on, że „Siembida, lokalne, nizansko–stalowowolskie nazwisko, powstałe od staropolskiego siema = rodzina i bida = bieda. Nazwisko Siema odnotowano już w 1095 r. Można powiedzieć, ze Siembida to ktoś, kto był związany z rodzina Bidow i tak zostało do dziś.”.To wszystko co udało mi się wyszukać o pochodzeniu nazwiska Siembieda oraz Siembida.

Czy nazwa osobowa Siembieda i Siembida jest tym samym mianem? Z dużą dozą prawdopodobieństwa oba nazwiska to jedno i to samo. Przy czym Siembieda odpowiada zapisowi graficznemu w języku ogólnopolskim [ język literacki ] a Siembida to gwarową postać. Argumenty przemawiające za tą hipotezą przedstawię poniżej wraz z moimi rozważaniami o prawdopodobnej genezie tych nazwisk.

Moim zdaniem nazwa osobowa Siembieda / Siembida pochodzi od przezwiska Siembieda / Siembida a ono od złożonego apelatywu siembieda / siembida. Apelatyw siembieda / siembida należy do bardzo rzadkiej i specyficznej grupy złożonych apelatywów tworzących przezwiska. Przykładami ilustrującymi takie przezwiska, które powstały od złożonych apelatywów, są takie miana jak:
• Babrzymąka – pierwotnie przezwisko piekarza;
• Palimąka – pierwotnie przezwisko piekarza;
• Paliwoda – pierwotnie przezwisko włóczęgi albo kłamcy;
• Parzymięso – pierwotnie przezwisko rzeźnika;
• Sobiepan – pierwotnie przezwisko dla osoby, która nie miała nad sobą „pana”, sama decydowała o sobie i swoich poczynaniach oraz życiu;
• itp.
Złożone nazwiska powstawały w następujący sposób:
• Babrzymąka < Babrzymąka [: babrzy–mąka < babrać + mąka ],
• Palimąka < Palimąka [: pali–mąka < palić + mąka ],
• Parzymięso < Parzymięso [: parzy–mięso < parzyć + mięso ],
• itp.
Jak wspomniałem, nazwisko Siembieda / Siembida należy do nazwisk złożonych powstałych od złożonego przezwiska Siembieda / Siembida a ono od złożonego apelatywu siembieda / siembida. Moim zdaniem powstało ono w następujący sposób:
• Siembieda < Siembieda [: siem–bieda < siem + bieda ];
• Siembida < Siembida [: siem–bida < siem + bida ].
Zatem, co może znaczyć nazwisko [ przezwisko ] Siembieda / Siembida? Profesor Kazimierz Rymut w jednej ze swoich publikacji powiedział: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Dawna Polska swym zasięgiem obejmowała różne części Europy, które zamieszkiwane były przez różne narodowości. Nacje te posługiwały się własnymi językami, w tym i różnymi dialektami oraz gwarami. Stan taki obecnie znacznie utrudnia ustalenie co pierwotnie mogły znaczyć te przezwiska. Nie bez znaczenia jest też to, że miana te należą do złożonych przezwisk, które powstały od złożonego apelatywu. Takie przezwiska to bardzo specyficzne nazwy osobowe ponieważ ich znaczenie jest trudne do rozszyfrowania. Składają one się z dwóch różnych słów, które po złożeniu tworzą nowe słowo. Nowy wyraz zazwyczaj ma inne znaczenie niż wyrazy go tworzące – ma takie znaczenie jakie mu zostało przypisane w konkretnym miejscu i czasie. W innym miejscu i czasie taki sam złożony apelatyw może mieć inne znaczenie. Słowa składowe złożonego apelatywu mogą pochodzić z różnych języków [ dialektów, gwar ] i wtedy powstają tak zwane hybrydy językowe. Takie hybrydy językowe są trudne do rozkodowania. Dodam, iż niektóre słowa dawniej używane wychodzą z normalnego obiegu a tym samym ich znaczenie jest zapomniane. Niektóre słowa na przestrzeni czasu zmieniają swoje znaczenie. Jeśli ich pierwotne znaczenie nie zostało odnotowane w dawnych dokumentach to obecnie trudno ustalić co one kiedyś znaczyły.
Wróćmy do przezwiska Siembieda / Siembida. Składa ono się z dwóch wyrazów. Pierwszy to „siem”. Drugi to „bieda / bida” [ siem–bieda/bida; siem + bieda/bida = siembieda/bida ]. Ustalmy co znaczą poszczególne elementy składowe może wtedy dojdziemy do znaczenia złożonego apelatywu siembieda / siembida. Zacznijmy od członu „siem”. Siem może być wyrazem albo częścią innego wyrazu [ pochodzić od innego wyrazu ]. Człon „siem” odnajdujemy w słowiańskich imionach typu Siemowit, Siemirad, Siemomysł, Siemimysł. Znajdziemy go też w nazwach miejscowych typu Siemianowice, Siemianowo, Sieniszki, Sieniki, Sieniuszki itd. Wynika z tego, że „siem” może nie być samoistnym wyrazem i pochodzić może od innego wyrazu, którego jest częścią. Moim zdaniem „siem” może pochodzić od:
• prasłowiańskiego słowa *sěmьja [ siemja ], które między innymi znaczy: rodzina, ród; czeladź, służba, własność,
• skróconego imienia Siem, które pochodzi od słowiańskiego / staropolskiego złożonego imienia typu Siemowit, Siemirad, Siemomysł, Siemimysł. Od złożonych imion powstawały zazwyczaj dwa skrócone imiona. W tym przypadku imię Siem jest imieniem skróconym powstałym od pierwszego członu imienia złożonego. Samogłoski ‘o’, ‘i’ znajdujące się między dwoma członami imienia złożonego należą do grupy samogłosek nazywanych łącznikami,
• imienia Szymon, po litewsko – białorusku Semen, zdrobniale Sem, Semko, Siem, Siemko, Sien, Sienko, Sieńko.
Wiemy już co może znaczyć pierwszy człon przezwiska Siembieda / Siembida. Pozostaje ustalić jakie może mieć znaczenie drugi element, to jest wyraz bieda / bida. W grę może też wchodzić słowa typu „biedzić się”, „biadać”, „biedak”.
Słownik Etymologiczny Języka Polskiego [ za Sciaga.pl ] tak objaśnia pochodzenie następujących słów:
„Bieda
1. ‘niedostatek, ubóstwo, nędza’; 2. ‘nieszczęście, kłopot’; 3. stpol. (od XV w.) w charakterze wykrzyknienia (dzisiejsze biada!).
Pochodzenie:
Od XVII w., ale w funkcji wykrzyknienia już od XV w.; ogsłow. (por. czes. Bída ‘bieda; brak, niedostatek; kłopot, tarapaty; ubóstwo, nędza’, ros. bedá ‘nieszczęście; plaga, klęska’, sch. bijèda ‘obmowa, potwarz’) < psłow. *bĕda ‘nieszczęście, niedola, cierpienie; ubóstwo, nędza; przymus, konieczność’ – rzeczownik odczasownikowy od psłow. *bĕditi ‘zmuszać, skłaniać, zwyciężać’; znaczenie tego rzeczownika rozwinęło się: ‘przymus, konieczność’ > ‘stan godny pożałowania, nieszczęście, niedola, cierpienie’ > ‘ubóstwo, nędza’; ze słowem słow. pokrewne też lit. bėdà oraz łot. będa ‘nieszczęście’.
Pierwotna postać:
W XIV-XVIII w. stosowano wyraz biada ‘ubóstwo, nieszczęście’; w charakterze wykrzyknienia mówiącego o ‘nieszczęściu, niebezpieczeństwie’ w XV w. stosowano dwie formy: biada / bieda.
Biadać
‘głośno wypowiadać żale, skarżyć się, użalać się, lamentować’; od XVI w.; powstało od wykrzyknienia biada!, biada mi!
Biedak
od XVII w.; por. czes. bídák ‘łajdak’, ukr. bidák i słoweń. bedák ‘głupiec’; w XV-XVI w. forma biednik.
Biedzić się
1. ‘wysilać się chcąc coś zrobić, męczyć się’; 2. dialektalnie ‘cierpieć biedę, męczyć się’; 3. stpol. ‘walczyć, mocować się’; od XV w.; ogsłow. (np. górnołuż. bedźić ‘walczyć, pasować się’, bedźić so ‘wysilać się; męczyć się’, ros. dialektyczne bedít’ ‘wyrządzać szkodę, szkodzić, płatać figle, niszczyć’) < psłow. *bĕditi ‘zmuszać, skłaniać, zwyciężać; męczyć, dręczyć; powodować szkodę’, *bĕditi sę ‘mocować się; męczyć się, cierpieć biedę’(pokrewne z gr. peíthō ‘namawiać, przekonywać’ oraz łac. fidere ‘wierzyć, zawierzać, ufać’) < pie. czasownik *bheidh- ‘namawiać kogoś, zmuszać, przymuszać’; w stpol. występowała też forma pobiedzić ‘pokonać, zwyciężyć’ (XV w.); psłow. *pobĕda ‘zwycięstwo’ zachowało się np. w stpol. nazwie miejscowej Pobiedziska (pojawia się w źródłach w XIII w.).”.

Jak zauważyłaś istnieje wiele możliwych znaczeń poszczególnych słów wchodzących w skład złożonego apelatywu siembieda / siembida od którego w mojej ocenie powstało przezwisko Siembieda / Siembida a od niego nazwisko Siembieda / Siembida. Ta wielość znaczeń bardzo utrudnia jednoznaczne ustalenie co może znaczyć to złożone nazwisko. Aby przybliżyć się do jego znaczenia powinno się ustalić w miarę dokładną historię rodziny [ miejsca urodzenia, używane nazwiska, przezwiska [ ich znaczenie ] przez męskich członków rodu Siembieda oraz ich narodowość itp. ].

Mam nadzieję, że choć trochę pomogłem a moje rozważania, poczynione ustalenia oraz zebrane informacje pomogą Ci w dalszych badaniach nad genezą nazwiska Siembieda.

Pozdrawiam – Roman.

http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/siembieda.html
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/siembida.html
https://genealodzy.pl/PNphpBB2-printview ... -150.phtml
http://stara.pysznica.pl/guestbook/index/page/24
http://sciaga.pl/slowniki-tematyczne/4109/bieda/
Maria Malec: Obraz rodziny w słowiańskich imionach złożonych, [ w: ] Rozprawy slawistyczne nr 16. Słowiańskie composita antroponimiczne; Lublin 2000.
Stanisław Aleksander Boleścic – Kozłowski: Henryk Sienkiewicz i ród jego. Studjum Heraldyczno – Genealogiczne; Nakład Gebethnera i Wolfa, Warszawa 1917.
Maria Karplukówna: Polskie imiona słowiańskie, 1973.

Krystyna.waw - 12-12-2016 - 12:35
Temat postu:

Siembida to rzadkie nazwisko?
Stanisława Szarlip za Siembidę się wydała. Szukając jej byłam przekonana, że na Lubelszczyźnie to popularne nazwisko. Prawie w nim zabłądziłam.

aslowik - 14-12-2016 - 19:49
Temat postu: Dyło z Borku Wielkiego

Według mnie Dyło pochodzi z Białorusi lub Ukrainy. Bardzo dużo osób o tym nazwisku "Dylo" wyemigrowało do USA.
Mam pytanie czy ma ktoś z Państwa dostęp do dokumentu/książki z nazwiskami bojarów Ruskich z XV wieku ?
Kolejne, czy istnieją jakieś dokumenty dot. uwłaszczeniania chłopów w Galicji zawierające ich nazwiska? Chodzi mi głównie o tereny należące do Potockich.

Litwos - 14-12-2016 - 19:59
Temat postu:

Witam,

poprosze o nazwisko: BILL (Kresy)

Dziekuje z gory.

Gawroński_Zbigniew - 14-12-2016 - 20:35
Temat postu:

Litwosie. To jest na pewno kresowe nazwisko??? Grzebie w tych ruskich stronach. Jest kilkadziesiąt nazwisk Billo-podobnych i jak jedno wywodzone są z dolnoniemieckich nie niemieckich. Poszperam głębiej i edytując post coś tu jeszcze dopiszę. Wink

Litwos - 14-12-2016 - 21:10
Temat postu:

Zbigniewie,

brzmi jak z dzikiego zachodu Smile

Ale jest z woj. nowogrodzkiego ok. 1780.

Michał_Bąbol - 14-12-2016 - 22:02
Temat postu:

Dobry wieczór!

Chciałbym zapytać o moje nazwisko, mianowicie Bąbol. Nie chodzi mi o jego znaczenie, interesuje mnie natomiast czy da się sprawdzić gdzie i kiedy po raz pierwszy wystąpiło?

Gawroński_Zbigniew - 14-12-2016 - 22:41
Temat postu:

W słowniku Taszyckiego pierwszy "Babol" pojawia się w roku 1497: "in Comonio Andreae Babol terrae Plocensi" i drugi zapis wkrótce po nim w roku 1498: "Bona Andreae Bambol in Camienie"; i trzeci zapisek z jakiegoś procesu chyba, w roku 1499: " Contra Nobilem Helenam relictam olim nobilis Andree Banbol"

Źródło bezpośrednie to:
matr. II-776 = "Matricularum Regni Poloniae summaria...: T. Wierzbowski [wyd w roku] 1907
matr. II - 1195 = "Matricularum Regni Poloniae summaria...: T. Wierzbowski [wyd w roku] 1907
AC III 182 = Acta iudicorum ecclesiastorum dioecesum Plocensis, Wladisławiensis et Gnesnensis. 1422-1533. [wyd]:1908 roku str. 182.

Tak coś mi się zdaje że w bibliotekach cyfrowych będą obydwie te księgi - nie sprawdzałem.

Pozdrawiam pięknie.

ROMAN_B - 14-12-2016 - 22:44
Temat postu: Trochę informacji o ewentualnym pochodzeniu nazwiska Bill.

Witaj Robercie.

Napisałeś: „poprosze o nazwisko: BILL (Kresy) „. Rozumiem, że pytasz o pochodzenie nazwiska Bill, które jak twierdzisz było używane na Kresach – tak rozumiem Twoje pytanie.

Według etymologii opracowanej przez panią Ewę Szczodruch nazwisko Bill – w grupie nazwisk pochodzących od podstawy biał , też biel , bil , por. biały, biel, bielić, bil ‘biel, tłuszcz’, ukraińskie biłyj, białoruskie beły, czeskie bily.”.
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=787

Ja, też dodam trochę informacji o tym nazwisku zebranych przeze mnie. Za punkt odniesienia przyjmę Kresy jako miejsce występowania tego nazwiska. Miano Bill skojarzyło mi się ze słynnym żumdzkim rodem Billewiczów herbu Mogiła [ wymienieni w Potopie Sienkiewicza ]. Dlaczego takie skojarzenie? Billewicz to syn Billa – tak przynajmniej wynika z pierwotnego znaczenia przyrostka –ewicz. Imię Bill pojawia się w legendzie założycielskiej rodu Billewiczów. Opowieść ta mówi, że na przełomie XIV i XV wieku w Wielkim Księstwie Litewskim żył niejaki Zodeyko lub Zodejko, który miał wywodzić się z miejscowego, żmudzkiego rodu książęcego. Otóż ten Zodejko miał poślubić siostrę Wielkiego Księcia Litewskiego Witolda. Najstarszym synem Zodejki był Bill. Ten Bill dał początek rodowi Billów – Billewiczów. Wynika z tego, że Bill to bardzo stare żmudzkie imię. Więcej o rodzie Billewiczów przeczytasz w publikacji pt. BILEVIČIŲ KILMĖ IR GENEALOGIJA (XV – XVI A.), którą napisał Eugenijus Saviščevas. Opracowanie zostało wydane przez Uniwersytet Wileński. Polski tytuł tego opracowania POCHODZENIE BILLEWICZÓW I ICH GENEALOGIA (XV – XVI w.) Tu jest link do polskiej wersji tej publikacji przetłumaczonej przez Andrzeja Firewicza http://zegarsmierci53.republika.pl/bile ... ogia.shtml
Otóż we wspomnianej publikacji jej autor napisał, że językoznawcy wywodzą nazwisko Billewicz od imienia Биль.

O imieniu Биль [ Bil, Bill ] pisał na naszym forum Aftanas_Jerzy w roku 2011. Napisał on: „БИЛЬ - od tatarskiego imienia Bielak lub Bilał (wg St Dziadulewicza "Herbarz rodzin tatarskich w Polsce). Drugie alternatywne pochodzenie - od prasłow. *бль, stąd: strus. "биль", pols. "biel" = niski zabłocony las.”.
https://genealodzy.pl/PNphpBB2-printview ... rt-0.phtml

Robercie, mam nadzieje, iż zebrane przeze mnie informacje pomogą Ci choć trochę w dalszych badaniach nad pochodzeniem nazwiska Bill.

Pozdrawiam – Roman.

tumajka - 18-12-2016 - 17:15
Temat postu: Nazwisko Belczyk oraz nazwisko Filip

Witam
Bardzo trudno jest znalezć na temat pochodzenia nazwiska Belczyk.
Bardzo proszę o informacja skąd pochodzą nazwiska Belczyk i Filip.
Serdecznie pozdrawiam

Endriu - 18-12-2016 - 17:44
Temat postu:

Witam

Nazwisko Filip to z greckiego filippos, dosłownie miłośnik koni, od tego nazwa starowierców ruskich – Filiponów - A. Brückner, Słownik etymologiczny języka polskiego,Filip to także gwarowe określenie zająca. Kiedyś oznaczało to również rozum, rozsądek, olej, sens, spryt, przebiegłość

Link do tzw.Słownika Warszawskiego

http://fotowrzut.pl/8QXE8CRS3T

Aleksander Brückner-Słownik etymologiczny języka polskiego 139.jpeg

filip, nazwa ‘zająca’ (jak maciuś, ‘kocur’; p. kaczka); »wyrwał się jak filip z konopi« (‘na swą biedę’). Od imienia własnego, grec, filippos, ‘koniomił’; od tegoż imienia i nazwa Filiponów (starowierców ruskich, albo Filipowców, nazwanych od herszta swego) i Filipin (od króla hiszpańskiego; od niego i nazwa monety filipa).

https://pl.wikisource.org/wiki/Strona:P ... o_139.jpeg

Natomiast
Opracowanie Pani Ewy Szczodruch

http://www.stankiewicz.e.pl/index.php?k ... mp;sub=770

Filip - od imienia Filip. Imię pochodzenia greckiego Philippos, od philos ‘kochany, drogi; przyjaciel’ oraz hippos ‘koń’. W Polsce notowane od XII wieku też w formie Pilip.

--------------------------------------------------------------------------------
Nazwisko Belczyk

Belczyk - od niemieckiej nazwy osobowej Balz, ta od imion na Bald oraz Balthassar.

W/G opracowania Pani Ewy Szczodruch

http://www.stankiewicz.e.pl/index.php?k ... mp;sub=787

Bald

Imię pochodzenia germańskiego, znaczeniowo wiążące się z przymiotnikiem bald- 'śmiały, odważny'

Balthasar - Baltazar, Balcer

BALTAZAR, BALCER (hebrajskie Beltszassar - zachowaj króla) - imię męskie; dopiero od VIII wieku tradycja wiąże to imię z jednym z trzech króli z Nowego Testamentu. Niemieckie Balthasar

Marcin_123 - 18-12-2016 - 18:00
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Szeligowski

Interesuje mnie pochodzenie nazwiska Szeligowski.
Z góry dziękuję za każdą informację.

Pozdrawiam
Marcin

Endriu - 18-12-2016 - 18:16
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Szeligowski

Etymologia nazwiska w/g opracowania Pani Ewy Szczodruch

Szeliga-Szeligowski - złożenia brak; Szeliga 1392 w grupie nazwisk pochodzących od podstawy Szelig-, por. niemiecka nazwa osobowa Selig, ta od średnio-wysoko-niemieckiego selich ‘dobry, szczęśliwy’, od gwarowego szeliga ‘drążek’, seligać ‘przesuwać się na pośladkach’; był też herb Szeliga; Szeligowski w grupie nazwisk pochodzących od podstawy Szelig-, por. niemiecka nazwa osobowa Selig, ta od średnio-wysoko-niemieckiego selich ‘dobry, szczęśliwy’, od gwarowego szeliga ‘drążek’, seligać ‘przesuwać się na pośladkach’; był też herb Szeliga; lub od nazwy miejscowej Szeligi (kilka wsi).

Szeligowski - w grupie nazwisk pochodzących od podstawy Szelig-, por. niemiecka nazwa osobowa Selig, ta od średnio-wysoko-niemieckiego selich ‘dobry, szczęśliwy’, od gwarowego szeliga ‘drążek’, seligać ‘przesuwać się na pośladkach’; był też herb Szeliga; lub od nazwy miejscowej Szeligi (kilka wsi).

http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=828

Genealogia Polska 2 Polish Genealogy

http://polishgenealogy2.blogspot.com/20 ... owski.html

Herbarz polski Kaspra Niesieckiego S.J.

https://books.google.pl/books?id=KltmAA ... mp;f=false

Gawroński_Zbigniew - 18-12-2016 - 20:29
Temat postu:

Niemcy piszą tak:

Cytat:

Schellig / Schelling / Schöllig / Schellinger

Übername zu mittelhochdeutsch, mittelniederdeutsch schele (Zuchthengst), mittelniederdeutsch auch schelinge, oder zu mittelhochdeutsch schelch (schielend) oder zu mittelniederdeutsch schellich (tobend, unsinnig, zornig); Schellinger vereinzelt auch Herkunftsname zum Ortsnamen Schelingen
Schelling (1204), Schellinger (1511)

Wolę nie tłumaczyć, bo po pysku dostanę. Razz

Zdaje się że nie tak dawno nazwisko to było dość szeroko omawiane. Tak cirka ebaut z pół roku temu.

Słownik dolnoniemieckich pruskich gwar podaje Schellig z Pomorza i Prus w znaczeniu mniej więcej równym muszli, skorupie, powłoce. A w szczegółach podaje ponad dwie szpalty możliwych odniesień z kilkunastu miejsc począwszy od Danii, przez jakieś staroangielskie aż po nasze Prusy. To poniekąd komplikuje sprawę - jak myślę.

-=-=-=

Edit:

Dodatkowo sprawę komplikuje fakt, że słowo: шелига pochodzi od ukraińskiego шелюга co po polsku oznacza jakiś gatunek wierzby (Sálix acutifólia).
Aby zaś całkiem poplątać możliwe etymologie, po węgiersku szel = wiatr albo kraj.
To jeszcze nie koniec: po litewsku selioti = wściekać się złościć.

Pozdrawiam pięknie.

Endriu - 18-12-2016 - 21:45
Temat postu:

Uzupełnienie do nazwiska Szeligowski

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich

http://dir.icm.edu.pl/Slownik_geograficzny/Tom_XI/889

http://dir.icm.edu.pl/Slownik_geograficzny/Tom_XI/890

Miejscowości o nazwie Szeligi występują m.in. w woj. mazowieckim (w powiatach: płockim, sochaczewskim, warszawskim, żyrardowskim), a także w woj. świętokrzyskim czy woj. warmińsko-mazurskim.

Selig od średnio-dolno-niemieckiego sēlich ‘dobry, szczęśliwy’ także ‘przynoszący szczęście’ oraz ‘pobożny, święty’,Seligać – o dzieciach nie umiejących chodzić- przesuwać się na pośladkach -Słownik Warszawski

ROMAN_B - 18-12-2016 - 22:08
Temat postu: Jeszcze coś o nazwisku Szeligowski.

Witam.

Dodam swoje „trzy grosze” do informacji o możliwej genezie nazwiska Szeligowski. Moim zdaniem nazwisko to jest derywatem. To znaczy zostało utworzone przy pomocy dzierżawczego sufiksu –owski. Przyrostek –owski jest pochodnym [ złożeniem ] sufiksu –ski. Format –ski w języku polskim pełnił też dzierżawczą funkcje. Funkcja ta uwidocznia się na gruncie antroponimicznym, na przykład Woźnicki mógł być synem Woźnicy, czyli Woźnickim synem, Piotrowski – synem Piotra, Piotrowskim synem. Wynika z tego, iż Szeligowski mógł być synem Szeligi – Szeligowskim [ Szelig + owski = Szeligowski ].

Tak więc co znaczy Szeliga? Istnieje jeszcze jedna możliwość mówiąca o etymologii nazwiska Szeliga. O nazwisku tym pisał profesor Aleksander Brückner - polski slawista, historyk literatury i kultury polskiej. W 1930 roku w Krakowie nakładem Krakowskiej Spółki Wydawniczej ukazał się pierwszy tom Dziejów Kultury Polskiej pt. Od czasów przedhistorycznych do r. 1506. Na 73 stronie tej publikacji pisał on: „Niejedną trudność usuwa czeszczyzna obfitująca w nierównie starsze i bogatsze źródła słownikowe niż nasze. My np. nie rozumiemy już nazwy Szeliga, Szeligi (szlachecki ród i miejscowość) albo Cielma (por. poznańskie Cielmice, Cielmowo i ród szlachecki Cielma); objaśni je nam słownik staro-czeski (z r. 1360): sseliha 'clapo' (ostre narzędzie, cerkiewne szełyga, pertica ferrea) w rozdziale De fabrilibus (o kuźni); telma 'capsa' w rozdziale De utensilibus (o sprzętach domowych), u nas je i tunkiem (od tuny 'tonne') tłumaczono.”.

Pozdrawiam – Roman.

Beksa - 19-12-2016 - 11:43
Temat postu: Jeszcze coś o nazwisku Szeligowski.

Spotkałam się z nazwiskami Szeluga / Szelugowski / Sieluga itp.(par. Zielona, woj. mazowieckie). Może to kolejne "wariacje na temat"?

olaola21 - 20-12-2016 - 13:07
Temat postu: Informacje o nazwiskach

Dzień dobry,
poszukuję informacji o nazwiskach:
Lipka
Wojewódzki
Maliszewski/Maleszewski
Rowicki
Przesmycki
Wyszomirski
Nowakowski
Kotecki

Dziękuję i pozdrawiam
Ola

teresa_kisztelińska - 21-12-2016 - 13:34
Temat postu:

Witam,
W poszukiwaniu informacji o mojej rodzinie (zaścianek Sojdzie, Litwa) dotarłam do informacji o nazwisku mojej prapraprababci. Jej nazwisko WISZNIEWSKA (zapis w języku polskim z 1840 r.). Uprzejmie proszę o etymologię tego nazwiska.

Pozdrawiam
Teresa

ROMAN_B - 21-12-2016 - 15:32
Temat postu: Coś o nazwisku Wiszniewski.

Witaj.

Pytasz o pochodzenie nazwiska Wiszniewski /a. Nazwisko to w ocenie jest derywatem. Może być derywowane przy pomocy sufiksu –ski [ Wiszniew + ski = Wiszniewski; Wiszniew–ski ]. Sufiks –ski może wskazywać, iż ta nazwa osobowa:
• jest mianem odmiejscowym to znacz, że pochodzi od nazwy miejscowości a jej pierwotny nosiciel był jej właścicielem – nazwisko szlacheckie;
• jest mianem odmiejscowym to znacz, że pochodzi od nazwy miejscowości a jej pierwotny nosiciel pochodził/mieszkał w danej miejscowości lub/i urodził się w tej miejscowości – nazwisko nieszlacheckie,
• jest nazwiskiem odapelatywnym powstałym na wzór i podobieństwo nazwiska szlacheckiego za pomocą strukturalnego przyrostka –ski od przezwiska typu Wisznia i podobnych.
Tak więc o jaką miejscowość może chodzić? Biorąc pod uwagę zapis graficzny nazwiska Wiszniewski takimi miejscowościami mogą być:
• Wiszniewo, dawniej Wiszniew [ biał. Вішнеў, Вішнева ] – wieś [ dawniej miasteczko ] na Białorusi położona w obwodzie grodzieńskim, w rejonie smorgońskim, nad Jeziorem Wiszniewskim,
https://pl.wikipedia.org/wiki/Wiszniewo ... %C5%84ski)
• Wiszniewo [ biał. Вішнева ] – wieś na Białorusi położona w obwodzie witebskim, w rejonie połockim, w farynowskiej radzie wiejskiej,
https://pl.wikipedia.org/wiki/Wiszniewo ... _witebski)
• Wiszniew [ biał. Вішнева, Вішнеў ] – wieś [ dawniej miasteczko ] na Białorusi, w obwodzie mińskim, w rejonie wołożyńskim, siedziba sielsowietu Wiszniew [ Вішнеўскі сельсавет ].
https://pl.wikipedia.org/wiki/Wiszniew
Więcej miejscowości odnajdziesz pod linkiem [ Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego (…) Tom XV, cz. 2., strona 691:
http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geogra ... V_cz.2/691

Dodam, że nazwisko Wiszniewski mogło powstać też od nazwy rośliny, to jest drzewa o nazwie Wiśnia. Nazwiska takie można spotkać na Podlasiu i są to nazwy osobowe typu Wisznia, Wiszniewski, Wiszenko. Wiśnia po ukraińsku to вишня, po białorusku to вішнёвы a po rosyjsku to
вишневый; вишня = wisznia.

Istnieje nazwisko Wiśniewski ale czy ono ma związek z nazwiskiem Wiszniewski trudno powiedzieć. Należałoby zbadać czy poprzednicy lub/i krewni osoby noszącej nazwisko Wiszniewski nie używali nazwiska Wiśniewski.
Kazimierz Rymut [ Nazwiska Polaków. Słownik historyczno − etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001 ] uważa, że nazwy osobowe typu Wiśniewski, Wiszniewski, Wiśniowski, Wiszniowski należą do grupy nazwisk odmiejscowych, powstałych poprzez dodanie przyrostka –ski do nazw miejscowych typu: Wiśniewa, Wiśniewo, Wiśniowa, Wiśniew, Wiszniewo. Słownik staropolskich nazw osobowych, pod redakcją Witolda Taszyckiego, tom VII, Suplement opracowany w Zakładzie Onomastyki Polskiej pod kierunkiem Marii Malec, Polska Akademia Nauk Instytut Języka Polskiego, Wrocław 1984, s.289 mówi, że najstarsze nazwisko zapisane w formie Jasczoldus Vysnewsky [ Wiśniewski ] zostało odnotowane w roku 1397. Natomiast w Słowniku staropolskich nazw osobowych, pod redakcją Witolda Taszyckiego, tom VI, zeszyt 1, Polska Akademia Nauk Instytut Języka Polskiego, Wrocław 1981, na stronie 126 możemy przeczytać, iż starych dokumentach spotkać można następujące formy graficzne zapisu jak: Vysnewsky, Vyssznowsky, Visnowszky, Vysynowsky, Vysnyewsky, Vyszynevsky, Vysznowsky, Wisznyewskie, Wisnowsky, Wisznowsky, Vysznyevsky.

Pozdrawiam – Roman.

Zobacz też:
http://www.spekulant.gda.pl/wiszniewski.htm
http://genealogia.okiem.pl/powstanies/i ... iszniewski
https://pl.wikipedia.org/wiki/Micha%C5%82_Wiszniewski
http://www.jjwm.eu/korzenie/gen.htm

Gawroński_Zbigniew - 21-12-2016 - 19:35
Temat postu:

Moje trzy grosze odnośnie nazwiska Wisznia/ewski, a w zasadzie niektórych kresowych odniesień.

Wisznia = Вишня to zbiorowe określenie kilkuset (nie liczyłem dokładnie ilu) krzaczastych i drzewiastych gatunków krzewów stepowych obejmuje nazwami ludowymi rozpowszechnionymi w tzw. "Małorosjii" Białorusi i Ukrainie mniej więcej, następujące rodzaje cerasus tj wiśni "właściwej", rodzaj prunus (śliwy) i rodzaj padus (czeremcha). W tym momencie napotykamy solidną przeszkodę w postaci ordy. Otóż po turecku wiśnia to (fonetycznie) wischne a po nowogrecku visenia.

Jak widać, widać wyraźnie pochodzenie słowa.

O wiele więcej na rosyjskojęzycznym portalu http://dic.academic.ru/searchall.php?SW ... amp;stype= w poszczególnych odnośnikach. Tam również o historycznych Wiszniewskich - nazwiskach i Wiszniewskich - miejscowościach: http://dic.academic.ru/searchall.php?SW ... mp;stype=0 odnośnik nr 4 to etymologia po rosyjsku nb. pokrywająca się z tym co napisał wyżej pan Roman.

teresa_kisztelińska - 21-12-2016 - 19:52
Temat postu:

Najserdeczniej dziękuję Panu Romanowi i Zbigniewowi za cenną wiedzę Smile

Pozdrawiam
Teresa

Nanuk01 - 21-12-2016 - 20:55
Temat postu:

[quote="Gawroński_Zbigniew"]Moje 3 grosze odo nazwiska Glajcar.

Gleitzer to po prostu celnik, strażnik graniczny, klasyczne nazwisko odzawodowe z średniowyskoniemieckiego geleitman. Najstarsze zanotowane pochodzi z roku 1411.

Trochę za głęboki impass... Geleitmann, to inaczej osoba towarzysząca od Geleit - eskorta, konwój...

Pozdrawiam
Waldemar

Litwos - 22-12-2016 - 23:09
Temat postu:

Romanie,

dziekuje slicznie, to bardzo ciekawe - bede musial sprawdzic czy w formie Billewicz rowniez pojawia sie w tych regionach.

Mam jeszcze jedno kresowe pod choinke Smile

Znane fanom kinematografii.
Nazwisko: RAKSA / RAXA.

Dziekuje z gory.

Gawroński_Zbigniew - 22-12-2016 - 23:11
Temat postu:

[quote="Nanuk01"]

Gawroński_Zbigniew napisał:

Moje 3 grosze odo nazwiska Glajcar.

Gleitzer to po prostu celnik, strażnik graniczny, klasyczne nazwisko odzawodowe z średniowyskoniemieckiego geleitman. Najstarsze zanotowane pochodzi z roku 1411.

Trochę za głęboki impass... Geleitmann, to inaczej osoba towarzysząca od Geleit - eskorta, konwój...

Pozdrawiam
Waldemar

Cytat:

Gleitsmann ...
Berufsname zu mittelhochdeutsch geleite (Führer, Führerin; Leitung, Begleitung, Geleit, Schutz; Geleitsgeld), geleitman (Begleiter, Beschützer); für einen, der Reisende oder Transporte zu begleiten hat (obrigkeitliche Person), Zollbeamter, der Warenzüge über die Grenze begleitet, Geleitsgeldeinnehmer, Gerichtsperson
Geleiczman (1411), Gleitsman (1504)

Odnośnie nazwiska Raksa/Raks nie da się nic mądrego napisać nie wskazując pochodzenia.

Jeśli z zachodu ze związkami niemieckimi to od niemieckiego nazwiska Raks/Rek a te od imienia zaczynającego się na Regin

Jeśli z Prus/Łotwy/Litwy to od staropruskiego/litewskiego/łotewskiego dregnas/dregint/dregis = coś suchego, suche miejsce.

Jeśli jeszcze dalej na północ to w Kurlandii/Estonii znajdziemy Raksatus jako mniej więcej społecznik.

Raks/Raksa to określenie marynistyczne z ukraińskiego oznacza jakieś wypustki pozwalające wprawnemu majtkowi wspiąć się na maszt.

Podejrzewam, że to grubo nie wszystko co można wskazać.

Pozdrawiam pięknie.

-=-=-=-=
Edit: te imiona od Regin... są następujące:

Reginald Englisch Alter deutscher zweigliedriger Name bekannt durch den hl. Reinhold, Patron von Dortmund
Imię ma następującą budowę: ragin = der Rat, der Beschluss (Althochdeutsch) + waltan = walten, herrschen, der Herrscher (Althochdeutsch) = rada/decyzja+władać/królować/panujący

Reginbert Althochdeutsch Alter deutscher zweigliedriger Name
Imię ma następującą budowę: ragin = der Rat, der Beschluss (Althochdeutsch) + beraht = strahlend, glänzend (Althochdeutsch) = rada/decyzja+jaśnieć/błyszczeć

Reginhard Deutsch Starker Ratgeber
Imię ma następującą budowę: ragin = der Rat, der Beschluss (Althochdeutsch) + harti = hart, stark, fest, entschlossen (Althochdeutsch) = rada/decyzja+twardy/mocny/zdecydowany.

Litwos - 23-12-2016 - 10:16
Temat postu:

Zbigniewie,

dziekuje bardzo Smile

W tym przypadku woj. nowogrodzkie.

W dzisiejszych granicach Polski, zyje praktycznie tylko kilka rodzin: http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/raksa.html

janj9000 - 24-12-2016 - 20:35
Temat postu:

Witam,
poszukuje informacji o nazwisku Grzeszkowicz.

Endriu - 27-12-2016 - 12:01
Temat postu:

Witam

Etymologia nazwiska Grzeszkowicz w/g opracowania Pani Ewy Szczodruch

główne źródła:

Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999
Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001
Zofia Kaleta, „Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. Odmiejscowe nazwy osobowe”, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1997

Grzeszkowicz - w grupie nazwisk pochodzących od imienia Grzegorz, notowanego w Polsce od średniowiecza ( XII w.), pochodzenia greckiego od gregorios ‘gorliwy, czuwający’.

http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=773

Wladyslaw_Moskal - 27-12-2016 - 16:16
Temat postu:

Nazwisko Grzeszkowicz.....

.... niezwykle rzadkie w Polsce !

Wg. prof K.Rymuta, dane z 2002 Roku;
Nazwisko 'Grzeszkowicz' najczęściej występuje w:
1.Myślenice tylko 8
2.Wyszków (7)
3.Ostróda (7)
4.Nowe Miasto Lubawskie (6)
5.Legionowo (1)

Mozliwe, ze wszyscy pochodza od jednego protoplasty i sa krewnymi.
Protoplasta - najstarszy znany przodek, od którego wywodzi się jakiś ród

Pozdrawiam - Wladyslaw

Gawroński_Zbigniew - 27-12-2016 - 21:47
Temat postu:

Nazwisk Grzeszkowiczo-podobnych w słowniku Taszyckiego jest sporo. W pierwszej chwili pomyślałem sobie: "a tam, co tu odpowiadać nazwisko proste jak nic", to tylko wariant zapisu polskiego Grześkowicz przez skrybę po łacinie. Zdziwiło mnie, że w Stankiewiczach wszystkie ciurkiem podobne nazwiska wywiedzone są jednie od Grzegorza,ewentualnie od miejscowości, że pominięte są inne ewentualności.

Czas na uwag kilka w ramach moich "trzech groszy". Laughing

Wyrażam przekonanie, że nazwisko Grzeszkowicz (i najmniej kilkanaście procent nazwisk Grześkowiczo-podobnych) może mieć cztery różne nie powiązane ze sobą podstawy znaczeniowe. Dwie polskojęzyczne : 1. od imienia Grzegorz (pomijam); 2. od "grzechu/grzeszka = starego eufemizmu na określenie pośladków". Swoją drogą bardzo ładne określenie na "cztery litery". Smile

Nie mam pod ręką słownika staropolskiego aby sprawdzić jaka jest dokładnie etymologia słowa "grzech", czy aby nie pochodzi również od tyłka tj. miejsca spuszczania kary za występek.

Pozostają jeszcze etymologie plattdeutsch. Po namyśle wycinam je jako niepotrzebne.

slawek_krakow - 28-12-2016 - 00:44
Temat postu:

Gawroński_Zbigniew napisał:

Grzeczkowicz nie będzie to samo wg Ciebie? Pytam z ciekawości i w celu rozszerzenia horyzontów Smile

Szczególnie, że frekwencja taka jak Grześkowicz i Grzeszkowicz razem wzięte.

ROMAN_B - 28-12-2016 - 01:30
Temat postu: Jeszcze coś do genezy nazwiska Raksa - Raxa.

Witaj Robercie!

Pytasz o genezę nazwiska Raksa / Raxa oraz wspominasz, że ta nazwa osobowa występowała w dawnym województwie nowogródzkim w II RP. Województwo nowogródzkie to i powiat lidzki [ wcześniej powiat guberni wileńskiej Imperium Rosyjskiego ]. Stolicą powiatu lidzkiego była Lida.
W mieście Lida urodziła się Pola Raksa, właściwie Apolonia Raksa, aktorka polska. Obecnie miasto Lida znajduje się na Białoruski.

W zasadzie wszystko o pochodzeniu nazwiska Raksa / Raks napisał w swoim poście pan Zbigniew. Wspomniał też, że bez ustalenia narodowości osoby noszącej to miano trudno coś powiedzieć o nim. W zasadzie zgadzam się z nim. Jest to na tyle rzadkie nazwisko, iż trudno o nim coś więcej znaleźć niż to co napisał pan Zbigniew.

Mnie zainteresowała forma nazwiska zapisanego w graficznej postaci jako Raxa – pisanego przez „x”. Litera „x” jest 24 literą alfabetu łacińskiego i jest obecna w wielu alfabetach opartych na łacinie. Obecnie w języku polskim występowanie litery „x” reguluje ortografia: w dawnych zapożyczeniach w których oryginalnie było „x” w pisowni polskiej jest ono zamieniane na „ks”, rzadziej na „gz”. Do XIX wieku litera „x” była literą alfabetu polskiego na równi z pozostałymi literami, stosowana zarówno w zapożyczeniach, jak i wyrazach rodzimych [ np. xięstwo ], do dziś zachowała się w nazwiskach [ np. Axentowicz, Jaxa, Koxowski, Mixtacki, Rexemowski, Xiężopolski ] i skrótach [ x. = ksiądz, książę ]. Do dziś litera „x” używana jest także jako wariant pisowni niektórych imion, np. Xawery – Ksawery. Wychodzi na to, iż nazwisko Raksa i Raxa to jedno i to samo nazwisko tylko zapisane w różnych wariantach. Miano Raksa to raczej późniejszy zapis w języku polskim? Natomiast, zapis w formie Raxa to wcześniejsza postać nazwiska i chyba mu bliżej do łaciny?

Może te informacje pomogą Ci w badaniach nad etymologią nazwiska Raksa / Raxa? Na obszarze dzisiejszym Niemiec znajduje się rzeka o niemieckiej nazwie Recknitz. Ma ona 72 km długości i położona jest w kraju związkowym Meklemburgia – Pomorze Przednie. Rzeka ta wypływa z Pojezierza Meklemburskiego koło Güstrow, uchodzi do bałtyckiej zatoki Saaler Bodden koło Ribnitz ¬– Damgarten. Jest to rzeka oddziela Pomorze od Meklemburgii. Dlaczego o tym napisałem? Istnieją przesłanki, które mogą przemawiać za tym, iż wspomnianej przeze mnie rzeka może mieć związek z pochodzeniem nazwiska Raksa / Raxa. Rzeka o niemieckiej nazwie Recknitz nosi polskie historyczne nazwy: Raksa / Raxa, Reknica, Rokitnica, Rzeknica. Wspomniana rzeka w X wieku położona była na historycznych ziemiach Słowian Zachodnich – ściślej mówiąc na ziemiach zamieszkałych przez Słowian Połabskich. Słowianie połabscy to jedna z grup Słowian wchodząca w skład plemion zachodniosłowiańskich z grupy plemion lechickich, zamieszkujące od VI wieku ziemie między Morzem Bałtyckim, Łabą, Hawelą i Odrą. Od wschodu graniczyli z Lubuszanami i Pomorzanami, od zachodu przez Limes Sorabicus oraz Limes Saxoniae z Sasami i Turyngami, od południa zaś z plemionami czeskimi. To wielki obszar ziemi. Słowianie Połabscy to dość spora grupa różnych plemion. Do tej grupy Słowian zaliczane są między innymi : plemiona Wieleckie, plemiona Obodryckie, plemię Ranów i plemię Chyżan [ Chizzini ]. W roku 954 wybuchło wielkie słowiańskie powstanie antygermańskie koalicji Obodrzytów i Wieletów. 16 października 955 roku nad rzeką Raxa / Raksa [ Reknica, Rokitnica, Rzeknica ] rozegrała się wielka bitwa między wojskami cesarza Ottona I, które dowodzone były przez margrabię Marchii Wschodniej Gerona, a wojskami Słowian połabskich dowodzonymi przez księcia obodrzyckiego Stoigniewa. Margrabia Geron dzięki wsparciu Ranów dla sił niemieckich rozgromił wojska słowiańskie. Było to przełomowe zwycięstwo wojsk niemieckich w bitwie z siłami Wieletów i Obodrytów. Podczas tej bitwy został zabity książę Stoigniew. Rzeka Raxa / Raksa [ Reknica, Rokitnica, Rzeknica ] w owym czasie miała znajdować się na ziemiach należących do plemienia Chyżan. Chyżanie [ Chyżyni, Kicyni, Chizzini ] to średniowieczne plemię zachodniosłowiańskie należące do grupy plemion Wieleckich. Ranowie, inaczej Rugianie [ z niemieckiego ] albo Rujanie, zachodniosłowiańskie plemię połabskie zamieszkujące we wczesnym średniowieczu wyspę Rugię [ połabskie Rana ] i pobliskie ziemie na stałym lądzie [ obecnie Meklemburgia – Pomorze Przednie w Niemczech ].
Tu jest link do mapy zatytułowanej Słowiańszczyzna Zachodnia i Germania w VI – IX wieku po Nar. Chr., która znajduje się w opracowaniu Włodzimierza Dzwonkowskiego pt. Historja Polski na monografjach źródłowych oparta. Część I. Prahistorja ziem polskich. Słowiańszczyzna pierwotna. Początki polskiej kultury i organizacji, Warszawa 1918.
http://web.archive.org/web/201108171536 ... rmania.pdf
Na przedmiotowej mapie odnajdziesz umiejscowienie rzeki Raksa – górna część mapy.
O rzece Raxa wspomina ks. Stanisław Kozierowski w swojej publikacji pt. Atlas Nazw Geograficznych Słowiańszczyzny Zachodniej. Zeszyt II B., który został wydany w Poznaniu w 1935 roku. Napisał on w tym opracowaniu: „Na widownię dziejową występują Ranowie pierwszy raz w bitwie nad Rokitnicą (Raxa), dopływem Bałtyku u Rybnicy, 16. X. 955, jako sprzymierzeńcy cesarza Otona I i margrabiego Gerona przeciw obodrycko – weleckim pobratymcom; ocalili wtedy z zasadzki urządzonej przez króla Stogniewa swoich saskich przyjaciół i przyczynili się do klęski rodaków i śmierci ich wodza.”. O bitwie nad rzeką Raxa pisał też Józef Widajewicz w opracowaniu pt. Wichman, które zostało wydane w Poznaniu w roku1933 nakładem Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Na stronie 21 – 22 znajduje się ciekawa informacja, oto ona: „2) Pod nazwą Raxa. pojawiającą się w źródłach tylko ten jeden raz, nie jest dziś znaną żadna rzeka na terytorjum dawnych Połabian. W nauce
niemieckiej panuje nieomal jednomyślne przekonanie. że chodzi tu o dzisiejszą Recknitz. niewielką rzeczkę, wpadającą na północ od Roztoka do Bałtyku; w dobie słowiańskiej przypadał jej bieg na terytorjum Chyżan (Chizzini), por. S p r u n e r - M e n k e. Handatlas, nr. 31 i 37. Na płaskim i zabagnionym terenie, przez jaki jej płynąć wypadło, część wód odpływała zdaje się do Piany, tworząc znane zjawisko bifurkacji.. We s t b e r g o. c.. str. 113, próbował nazwę Raxa objaśnić w następujący sposób: "Raxa konnte viclleicht aus Raka (rieka) verschrieben sein oder auch aus rieczka. der Deminutivform von rieka entstellt sein". Niemiecka natomiast wersja.
Recknitz. mogła powstać ze słowiańskich brzmień: Rakownica - Rekownica - Reknica, por. K o z i e r o w s ki. Nazwy rzeczne w Lechji przybałtyckiej. Slavia Occident.. t. IX (Poznań 1930). str. 460. - Otóż zgodzić się trzeba z poglądem, który teatru ówczesnej wojny szuka w tych właśnie stronach (w ostatnich czasach stanowczo oświadczył się za tern We s tb e r g o. c,. str. 112-113; (…)”. Z tekstu tego dowiadujemy się, że nazwa rzeki Raxa pojawia się tylko jeden raz w historycznych źródłach i odnosi się do bitwy nad tą rzeką, która miała miejsce 16 października 955 roku. Nigdy więcej żadne źródła nie wspominają o rzece nazywającej się Raxa, która znajdowała się na ziemi Słowian Połabskich.
Wiemy już, że 955 roku na ziemi należącej do słowiańskiego plemienia Chyżan była rzeka, która w źródłach z tego okresu nazywana była Raxa / Raksa. Wynika z tego, że nazwa Raxa / Raksa może pochodzić z języka słowiańskiego. Tylko co ona znaczy? Jest publikacja, w której próbuje się objaśnić etymologię nazwy rzeki Raxa. Jest to opracowanie Mikołaja Rudnickiego pt. Studja nad nazwami rzek lechickich, które ukazało się w 14 tomie Slavia Occidentalis wydanym przez Instytut Zachodnio – Słowiański przy Uniwersytecie Poznańskim w roku 1935. W opracowaniu tym, na stronie 199 – 203, znajduje się rozdział 5 poświęcony rzece Rega, Regala, w którym omówiona jest etymologia nazwy tej rzeki. W rozdziale tym jest też mowa o pochodzeniu nazwy rzeki Raxa [ strona 203 ]. Etymologia nazwy rzeki Raxa / Raksa powiązana jest z nazwami rzecznymi Rega, Regala. Zacytowanie kilkustronicowego wywodu wydaje się mi niecelowe – najlepiej jak sam zapoznasz się z tym wywodem. Tu jest link do elektronicznej wersji 14 tomu Slavia Occidentalis:
http://rcin.org.pl/Content/30943/WA303_ ... ia-Occ.pdf
Profesor Kazimierz Rymut pisał w jednej ze swoich prac: By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast profesor Aleksander Brückner mówił, że my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej. Moim zdaniem do takich słów należy słowo Raksa / Raxa, które ma niejednoznaczną etymologię według Mikołaja Rudnickiego, wspomnianego przeze mnie powyżej.

Robercie, mam nadzieję, że zebrane przeze mnie informacje pomogą Ci w badaniach nad genezą nazwiska Raksa / Raxa.

Pozdrawiam – Roman.

Ps.
Etymologia według pani Ewy Szczodruch, która znajduje się na portalu Stankiewicze z Przyjaciółmi.
„Raksa - od niemieckich nazw osobowych Raks, Reks, te od imion złożonych na Ragin.”
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=549

Gawroński_Zbigniew - 28-12-2016 - 08:40
Temat postu:

slawek_krakow napisał:

Gawroński_Zbigniew napisał:

Grzeczkowicz nie będzie to samo wg Ciebie? Pytam z ciekawości i w celu rozszerzenia horyzontów Smile

Szczególnie, że frekwencja taka jak Grześkowicz i Grzeszkowicz razem wzięte.

Moim zdaniem nie jest to samo, chociaż w końcówce 18 i początkach 19 wieku nie takie cuda, a większe się działy.

Podstawa "grzec/grzek" to kojarzy się z grzechotaniem/grekotaniem, a to z zawodem. Facet, który lewarował kłody drzewa w lesie ścięte do góry żeby je załadować na jakiś wóz/smyk posługiwał się w kilku regionach Polski rożnie regionalnie nazywanymi "grzechotkami/grzekotkami" tj. windami działającymi na zasadzie dźwigni jednostronnej. Oczywiście to pierwsze z brzegu skojarzenie. Z pewnością jest ich więcej. Np od niemieckich nazwisk z podstawą od starych niemieckich imion zaczynających się na Grad/Hrad, które w bliższym nam niemieckim przekształciły się w nazwiska Gretz-o-podobne.

(Te imiona to, bez rozwijania etymologii, to są np. Hrodger, Hrodgar, Hrodeberg, Hrodwyn, Hrodwald i podobnych na "g" . Podstawa hrod/grod oznacza małą ojczyznę (Heimat).)

Pozdrawiam pięknie.

Litwos - 28-12-2016 - 15:27
Temat postu:

Romanie,

Dziekuje slicznie Smile

Majtka_Łukasz - 28-12-2016 - 23:15
Temat postu:

Dobry wieczór,
Czy mogę prosić o jakieś informacje o moim nazwisku - Majtka ? Przodkowie pochodzili z Wielkopolski (okolice Koła i Brudzewa). W XIX zapisywane też jako "Maydka" lub "Maytka".

Pozdrawiam,
Łukasz

Gawroński_Zbigniew - 29-12-2016 - 00:50
Temat postu:

Majdów wokoło Koła jest sporo. Jak do tej pory nie przyszło mi omałocoKolaninowi sprawdzić co to nazwisko w istocie kryje w sobie. A kryje jak się okazuje potaż. To w zasadzie wystarczy za interpretację. Szczegóły są dość proste. Leśne osady zajmujące się produkcją różnych wynalazków z drewna to były smolniki/smólniki (zajmowały się smołą i dziegciem) albo majdany/budy (zajmowały się potażem). Majdanów/Bud od Koła w stronę Izbicy wymieniłbym no z dziesięć. Te nazwy już nie istnieją, ale funkcjonują w mowie potocznej w odmienionym nieco znaczeniu zbliżonym do łąki serwituckiej. Potaż był najprostszym półproduktem do produkcji mydła szarego. Majdki/”majdaniorze”/budnicy byli bardzo poszukiwani, a ich umiejętności wysoko cenione. Położone niedaleko mnie Majdany Świętosławickie i Budy Skaszyńskie były bardzo dużymi „ośrodkami” pozyskiwania torfu, który po wysuszeniu i spaleniu i rozpuszczeniu popiołu w wodzie (to co się rozpuściło to potaż - bo popiół jako taki się nie rozpuszcza w wodzie tylko tworzy męty) i następnie odparowaniu, potaż był gotowy.

Polskie majdany nie mają liczby pojedynczej. Wszelkie próby powiązania nazwisk Majdo/Majdko/Majtko-podobnych z Majdanem w liczbie pojedynczej wydają się być chybione. Majdan bowiem to słowo pochodzenia perskiego skąd przyszwędało się najpierw do Turcji a później przez Krym do dawnej Ukrainy i dalej. Majdan to oczywiście „centralny plac". Inne znaczenie rosyjskie i poboczne słowa to przeręble bardzo dużych rozmiarów powstałe po pozyskiwaniu lodu do tzw. lodowni. Podobnie chybione ale nie wykluczone wydają mi się próby powiazania nazwisk z tej grupy z majdaniem = kiwaniem merdaniem.

Oddzielnego zbadania wymagałoby powiązanie słowa z jidysz „maite” = kowal, zanotowanego w słowniku dolnoniemieckich gwar z terenów m.in. Polski. Niestety słownik, który bardzo często służy mi pomocą w poszukiwaniu etymologii nie dodaje nic więcej.

Zapytam poza protokołem. W okolicach Turku/Brudzewa są jakieś słone źródła, tak jak koło mnie? Albo raczej były w niedalekiej przeszłości?

Aha. źródła: wspomniany słownik "Preusisches Woerterbuch ost und wespreusische provincializmen....", "Słownik warszawski" - Niedźwiedzkiego, "Słownik gwar" - Karłowicza, wyszukiwarka: http://dic.academic.ru wyszukiwarka: http://www.deutsche-nachnamen.de/index.php/herkunft , wyszukiwarka: http://www.ufolog.ru , wyszukiwarka : http://www.etymologie.info , wyszukiwarka: http://magyarnevek.hu i w razie potrzeby maszyna tłumacząca z łaciny lub niemieckiego: http://pl.pons.com/tłumaczenie

Majtka_Łukasz - 29-12-2016 - 07:53
Temat postu:

Dziękuję bardzo Panie Zbigniewie. Niestety nie znam zbytnio tamtych terenów, nie wiem nic o źródłach soli w tamtej okolicy. Domniemam jednak, że torfu tam nie brakowało. Moi przodkowie z XIX pracowali raczej na roli - zapisani jako gospodarze, komornicy i różnej maści parobkowie. Bardzo jednak ciekawy ten mydlany wątek Smile

Pozdrawiam,
Łukasz

teratri - 29-12-2016 - 09:03
Temat postu: Nazwisko Stężalski

Witam proszę o informacje na temat pochodzenia tegoż nazwiska

Pozdrawiam
Krzysztof

Gawroński_Zbigniew - 29-12-2016 - 14:58
Temat postu:

Umiejętność produkowania "wiśnych stężysk" to dar i sztuka do dziś ceniona, nawet w dobie powszechnej technologii kopiarek do produkcji wszelkiej maści trzonków do łopat siekier i młotków.

Wiśne stężysko, wiśny sztyl, wiśne styliszcze, wiśny trzanek/trzonek - to taki, który dobrze leży w dłoni, nie robi odcisków nie ściąga narzędzia w prawo czy lewo. Moj dziadek Stanisław co roku wczesną zimą chodził na świeże stynża i potrafił ich nanosić w krótkim czasie kilkadziesiąt. Później podstrugiwał i suszył ponad rok, niekiedy kilka lat, i oprawiał z nich np grabie luśne. Co roku sprzedawał tych grabi luśnych* z ponad trzy metrowym stężyskiem mnóstwo. Nie wiem na czym polegała ta sztuka. Na "chłopski rozum" zwykły kij do grabi. Wszystko się skończyło wraz z masową mechanizacją z czasów wczesnego Gierka.

Jak widać powyżej, moim zdaniem bez dwóch zdań nazwisko pochodzi od stężysk, albo raczej od zawodu polegającego na ich wytwarzaniu.

Nie od rzeczy będzie w tym miejscu zauważyć błąd jaki zakradł się ( jeden z kilku tysięcy tego rodzaju błędów) do słownika warszawskiego, który wskazuje, że słowo stężysko jest zapożyczeniem z niemieckiego : "Stange". Jest dokładnie na odwrót. Smile

*grabie luśne to grabie o około 2 metry długim grzebieniu, z ponad 30 centymetrowymi zębami. Służyły do grabienia lusów tj. resztek zboża ściętych przez kośników na polu, niedokładnie zebranych przez ubieraczki, tj. kobiety wiążące snopki.

wojtek_sojda - 29-12-2016 - 19:45
Temat postu: Wasyk

Witam,
Zna ktos pochodzenie nazwiska - WASYK?

Gawroński_Zbigniew - 29-12-2016 - 22:42
Temat postu:

To może być dość trudne do uwierzenia.

Was'ik / Wasyk / Васик / Васык to pierwotnie imię męskie pochodzenia tatarskiego. Tłumacząc je mamy znaczenie mniej więcej "zaufany".

Najstarszy udokumentowany zapis nazwiska pochodzi z Mikołajewka na Uralu w roku 1520. Facet nazywał się Зиновий Васык. Był urzędnikiem a więc na pewno szlachcicem.

Aby odciąć dyskusje nt. ewentualnych związku nazwiska z imieniem Jan/Iwan albo Wasyl/Bazyli podaje poniżej wszystkie zdrobnienia obydwu imion:
1. Иванка; Иваня; Иванюха; Иванюша; Ивася; Ивасик, Иваха; Иваша, Иша; Ишута; Ваня; Ванюха; Ванюша; Ванюра; Ванюся; Ванюта (Ванютя); Ванята; Ива
2. Васильюшка; Василька; Василёк; Василько; Вася; Васёна (Васёня); Васюня; Васюра; Сюра; Васюта; Сюта; Васюха; Васюша; Васяй; Васяк(а); Вака; Васяня (Васяна); Васята; Васяха; Васяша

Pozdrawiam pięknie.

główne źródło to kilkanaście wejść szczegółowych w wyszukiwarkę: http://dic.academic.ru + sprawdzenia na wszystkich dostępnych mi innych wyszukiwarkach nazwisk w językach "wokół Polski".

ROMAN_B - 29-12-2016 - 23:06
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Majtka.

Witaj Łukaszu!

Pytałeś o genezę nazwiska Majtka. Wspomniałeś, że w XIX wieku nazwisko było zapisywane jako Maydka lub Maytka. Zaproponuję Ci moje spojrzenie na ewentualną etymologię tej nazwy osobowej. Tak więc miano:
• Majtka w mojej ocenie jest sufiksalną nazwą osobową. Zbudowane jest z tematu Majt– oraz sufiksku –ka [ Majt+ka=Majtka; Majt–ka ];
• Maydka w mojej ocenie jest sufiksalną nazwą osobową. Zbudowane jest z tematu Mayd– oraz sufiksku –ka [ Mayd+ka=Maydka; Mayd–ka ];
• Maytka w mojej ocenie jest sufiksalną nazwą osobową. Zbudowane jest z tematu Mayt– oraz sufiksku –ka [ Mayt+ka=Maytka; Mayt–ka ].
Sufiks –ka należy do formatów tworzących zdrobnienia [ deminutivum ]. Przyrostek –ka przynależy do grupy formatów o podstawie –k– . Do tej kategorii należą między innymi sufiksy typu: –ka, –ko, –ek. Zatem nazwisko Majt–ka / Mayd–ka / Mayt–ka jest zdrobnieniem [ deminutivum ]. Zdrobnienia to wyrazy utworzone za pomocą odpowiedniego sufiksu, w naszym przypadku jest to przyrostek –ka. Zdrobnienia oznaczają rzeczy albo osoby mniejsze od nazywanej wyrazem podstawowym. Zdrobnienia oznaczać mogą też pozytywny lub lekko pogardliwy stosunek do omawianego obiektu. Zdrobnienia są także środkiem stylistycznym i mają często mocne zabarwienie emocjonalne [ przeważnie pozytywne, czasem ironiczne ]. Pozostaje ustalić tylko od jakiego wyrazu podstawowego może pochodzi rdzeń Majt–,Mayd–, Mayt– w zdrobniałych nazwach osobowych Majtka / Maydka / Maytka? Moim zdaniem zdrobniałe miana Majtka / Maydka / Maytka mogą pochodzić od nazwiska Majta / Mayda / Mayta, które najprawdopodobniej pierwotnie było przezwiskiem. Według Słownika Języka Polskiego wyraz „majda” pochodzi od czasownika „majdać, majtać”, który znaczy: machać, wywijać, kiwać czymś, merdać, fajtać. Może też pochodzić od gwarowego rzeczownika majda ‘mańkut’ – osoba leworęczna.
To w zasadzie wszystko co chciałem powiedzieć o prawdopodobnej genezie Majtka.

Pozdrawiam – Roman.

Bibliografia.
Wielki Słownik Ortograficzny PWN z Zasadami Pisowni i Interpunkcji. Opracowanie zbiorowe. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006.
Wielki Słownik Języka Polskiego. Opracowanie zbiorowe. Krakowskie Wydawnictwo Naukowe, 2012.
Wielki Słownik Języka Polskiego PAN, red. Żmigrodzki Piotr, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków, 2007–
Kazimierz Rymut: Nazwiska Polaków. Słownik Historyczno – Etymologiczny. T. II. Kraków: Wydawnictwo Naukowe DWN, 2001.
Kazimierz Rymut: Słownik Nazwisk Współcześnie w Polsce Używanych. T. 6. Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN, 1993.
Edward Breza: Nazwiska Pomorzan Pochodzenie i Zmiany. T. 3. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2004.

Majtka_Łukasz - 29-12-2016 - 23:45
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Majtka.

Reasumując, mój przodek mógł być niezbyt rozgarniętym majdkiem/budnikiem mańkutem lub ewentualnie lekko wyśmiewanym leworęcznym żydowskim kowalem Wink

Dziękuję za te ciekawe informacje Smile

Pozdrawiam,
Łukasz

Gawroński_Zbigniew - 29-12-2016 - 23:54
Temat postu:

Nie, nie nie nie. To nie tak. Nazwisko nie niesie żadnej treści tego rodzaju!!! Jest tylko słowem nazwą identyfikującą osobę!!! Ma etymologię, ale nie niesie treści o tej osobie.

Łukasz. Nie jesteś pierwszy, który popełnia taki błąd logiczny, że skoro nazwisko pochodzi od czegoś to ktoś kto je nosi kiedyś był tym kimś albo czymś. Tak nie jest.

Majtka_Łukasz - 29-12-2016 - 23:57
Temat postu:

Nie, nie, nie Smile

Mój wpis był ironią i żartem. Stąd te uśmieszki Smile

zbyt długo żyję z tak ciekawym nazwiskiem Wink

zupełnie serio dziękuję za te informacje.

Łukasz

P.s. Zawsze mnie dziwi takie negatywne myślenie o przodkach, albo próby ukrycia czegoś tam złego z ich przeszłości. Byli tacy jak i my czasem jesteśmy. Nie mam też nic do Żydów czy innych majdków Wink

wojtek_sojda - 30-12-2016 - 11:26
Temat postu:

Dziekuje za szczegolowa odpowiedz Smile

Łuniewska_Ewa - 31-12-2016 - 15:06
Temat postu: Nazwisko Bzura.

Jakie jest pochodzenie nazwiska Bzura. Jedynie co mi przychodzi do głowy to rzeka o tej samej nazwie, ale to może być kierunek niewłaściwy.
Pozdrawiam. Ewa.

Gawroński_Zbigniew - 31-12-2016 - 16:08
Temat postu:

Bzura = Brzura a to pochodzi od barzy = szybciej = szybko, tak mniej więcej. Dokładna etymologia słowa pojawi się w tym miejscu wkrótce. "Barzy byś lecioł to byś zdunżył!"

Nazwisk z podstawą "Barzy - jest kilka: Barzysz/Barżał/Barżdo. Rdzeń ten jest starosłowiański i oznaczał spryt w walce.
Za chwilę jeszcze dopiszę co poza granicami.

Dotychczasowe źródła to : Brueckner i jego słownik etymologiczny.
--=-

edit:

Popularne słowniki podają jeszcze potencjalne podstawy:

Czasowniki bzić i bździć obecnie znaczą cokolwiek innego, ale kiedyś oznaczały w zasadzie to samo i były regionalizmami określającymi liche palenie się w piecu. W tym znaczeniu zachowało się na Kaszubach (bzić) i na Kujawach (bździć)

Słownik warszawski notuje czasownik bzikać = śpiewać dziecku, natomiast słowni gwar kaszubskich ks Bernarda Sychty podaje wprost „bzinka = kołysanka dla dziecka.

Słowo/nazwisko Bzowski = „diabeł” = Rusin
-=-=-=

Sprawy niestety bardzo się komplikują jeśli spojrzymy za granicę.

Bzura/бзура = instrument muzyczny popularny wśród tatarów krymskich odmiana bandury/kobzy, czyli takiej ukraińskiej "gitary".
Bzura/бзура to jednocześnie muzyk biegły w grze na tym instrumencie.

Podsumowanie. Jak widać wszystko zależy od tego skąd pochodzi nazwisko. Jeśli jest mniej więcej równo rozmieszczone w Polsce wchodzi w rachubę opcja pierwsza od określenia szybkiego, "prędkiego" (jak to Rzędzian mawiał "gorączka"). Jeśli regionalizm może mieć związek z kołysanką dla dzieci. Jeśli repatrianckie albo inaczej rozumiane kresowe, to od tatarskiego instrumentu. Z pewnością to nie wszystkie możliwe podstawy.
-=-=-=-=

Jak zauważyłem, niżej pan Roman podał inną, bardzo przekonującą etymologię.

ROMAN_B - 31-12-2016 - 16:24
Temat postu: Bzura - dodatkowe informacje o nazwisku.

Witaj.

Na portalu Leksykon genealogiczno – historyczny. Genealogia Polaków – Dynamiczny Herbarz Rodzin Polskich można przeczytać:
• „Bzura. Herb szlachecki Lis.”
• „Bzura. Rzeka - lewy dopływ Wisły. Nazwa ta poświadczona jest od 1241, również jako Brura, Brzura a sporadycznie w XVI w.: Mszura. Etymologia nazwy nie jest znana - gdyż wywodzenie jej od słowa *brzъ (żwawy, szybki) jest błędne - po pierwsze rzeka ta nie płynie szybko, a po drugie rozwój cząstki *r byłby tu inny niż w przypadku słów pokrewnych takich jak "bardzo". Również nie można jej wywodzić od słowa "Dъbra" (dziura, dół). Od nazwy tej pochodzi zawołanie herbu Lis, a także nazwisko: Bzura. (…).”

Herb szlachecki Lis - Inne nazwy, zawołanie: Lisy, Lisowie, Bzura, Mzura, Murza, Strempacz, Orzi-Orzi, Vulpis - jeden z najstarszych herbów polskich. Herb jest niemal identyczny z herbem Dąbrowa (który potem zanikł). W źródłach gdzie obydwa występują razem Lis ma krótsze górne ramiona.

W Herbarzu Seweryna Urskiego możemy przeczytać: Bzura h. Lis. Licznie rozrodzona zagrodowa rodzina w pow. wąsoskim; pisze się ze wsi Bzury. Nazwisko pochodzi więc albo od nazwy miejscowości, albo - tak jak zawołanie herbu od nazwy rzeki Bzura lub jeszcze wcześniejszego źródłosłowu. Stanisław 1439 r., jego synowie: Mikołaj, Jan i Heronim, Jakób, syn Heronima 1554 r., Mateusz, syn Zygmunta i inni 1587 r., Sebastyan, dziedzic wsi Bzury, w ziemi łomżyńskiej 1607 r., cytowani w aktach łomżyńskich i wąsoskich. Pelicyan, Kazimierz i Marcin podpisali elekcyę z ziemią wizką 1697 r. Po Marcinie, burgrabim wizkim, dziedzicu wsi Bzury 1715 r.. syn Adam, tego syn Antoni pozostawił syna Gracyana, żonatego z Franciszką Obrycką, z której syn Adam, urzędnik w gub. augustowskiej, dziedzic wsi Bzury, Nieckowo, Mieczki i inne, wylegitymowany w Królestwie 1837 r. Po Pawle, dziedzicu dóbr Janczewo Wielkie, w ziemi wizkiej 1720 r., syn Tomasz, tego syn Antoni miał syna Andrzeja, dzierżawcę wsi Wyrzyki, w pow. łomżyńskim, wylegitymowanego w Królestwie 1857 r.

Wieś Bzury – obecnie w Polsce są dwie wsie o tej nazwie:
1. wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie grajewskim, w gminie Szczuczyn;
2. wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ełckim, w gminie Prostki.
Wieś Bzury w Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego (…), tom 1, strona 524
http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_I/524

Pozdrawiam – Roman.

Łuniewska_Ewa - 31-12-2016 - 20:17
Temat postu: Bzura - dodatkowe informacje o nazwisku.

Dziękuję za wyczerpujące odpowiedzi. Moi Bzurowie to drobna szlachta z ziemi łomżyńskiej, dokładnie od kilku pokoleń mieszkający w Kokoszkach, parafia Wizna. Pierwszy z odnalezionych przodków to Stanisław Bzura ur. w 1797 r. Zamieszkały w Kokoszkach. Pierwsza żona Rozalia Janczewska, druga żona Marianna Janczewska. Może wcześniejsi przodkowie pochodzą z Bzur, ale raczej nie pochodzą z kresów. Jeszcze raz bardzo dziękuję za podpowiedzi i życzę wszystkim cierpliwości i sukcesów w NOWYM 2017 ROKU.
Pozdrawiam. Łuniewska Ewa.

czester - 06-01-2017 - 03:06
Temat postu: Bzura - dodatkowe informacje o nazwisku.

Witam,
poszukuje jakiejkolwiek informacji o etymologii nazwiska "Betiuk".
z góry dziękuję

Nanuk01 - 06-01-2017 - 21:57
Temat postu:

[quote="Gawroński_Zbigniew"][quote="Nanuk01"]

Gawroński_Zbigniew napisał:

Moje 3 grosze odo nazwiska Glajcar.

Gleitzer to po prostu celnik, strażnik graniczny, klasyczne nazwisko odzawodowe z średniowyskoniemieckiego geleitman. Najstarsze zanotowane pochodzi z roku 1411.

Trochę za głęboki impass... Geleitmann, to inaczej osoba towarzysząca od Geleit - eskorta, konwój...

Pozdrawiam
Waldemar

Cytat:

Szanowny Panie Zbigniewie!
Dalej utrzymuję swoje stanowisko, które Pan swym cytatem potwierdził.
Język niemiecki jest moim językiem ojczystym i nie muszę sięgać po jakiekolwiek cytaty, by Panu lub też komukolwiek innemu cokolwiek udowadniać.
Z atencją
Waldemar

lukasz.kalenczuk - 06-01-2017 - 23:09
Temat postu:

Witam.

Czy mógłbym uzyskać więcej informacji na temat pochodzenia nazwiska Kaleńczuk?
Z tego co udało mi się ustalić, to końcówka "-czuk" wskazuje na "ukraińskie (małoruskie) pochodzenie", no ale o co chodzi z tym przedrostkiem "Kaleń"? Może chodzi o kaletnika? Smile

Pozdrawiam
Łukasz

historyk1920 - 06-01-2017 - 23:32
Temat postu:

Witaj Łukaszu !
Pochodzenie nazwiska KALEŃCZUK = od kalać, ze staropolskiego kalić ‘brudzić, plamić, okrywać hańbą’

Pozdrawiam
Marek

lukasz.kalenczuk - 07-01-2017 - 09:10
Temat postu:

historyk1920 napisał:

Witaj Łukaszu !
Pochodzenie nazwiska KALEŃCZUK = od kalać, ze staropolskiego kalić ‘brudzić, plamić, okrywać hańbą’

Pozdrawiam
Marek

Dziękuję za ekspresową odpowiedź Wink

Czy mogę prosić o analizę nazwisk: Masiuk oraz Skrzypczak? Smile

Pozdrawiam
Łukasz

Ewa_Szczodruch - 07-01-2017 - 11:32
Temat postu:

Witam

Masiuk - w grupie nazwisk pochodzących od podstawy mas-, por. masa, wschodniosłowiańskie, imię Mosiej (= Mojżesz).

Skrzypczak - od skrzypieć ‘piszczeć, chrzęścić’, skrzyp ‘odgłos skrzypienia; roślina zielna’.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

lukasz.kalenczuk - 07-01-2017 - 11:52
Temat postu:

Ewa_Szczodruch napisał:

Witam

Dziękuję!

Pozdrawiam
Łukasz Kaleńczuk

wojtek_sojda - 07-01-2017 - 18:10
Temat postu: Nazwisko Attak

Witam,
W czasie przegladana ksiag metrykalnych natknalem sie w swoim drzewie na nazwisko Attak? Bardzo prosze o pomoc w genezie tego nazwiska. Z gory serdeczne dzieki Wink

Gawroński_Zbigniew - 07-01-2017 - 22:23
Temat postu:

Nazwisko Betjuk

Raczej nie ma etymologii dającej się odnieść do Kresów. W dostępnych mi źródłach nie ma ani jednego nazwiska zbliżonego nawet do Betjuk, co nie ukrywam, jest dla mnie pewnym zaskoczeniem. Trzeba szukać na Litwie/Żmudzi albo w Niemczech.

Być może nazwisko pochodzi od imion Bertholdt, Bert, Bertram (berath + walten ) = mniej więcej ze starowysokoniemieckiego na współczesny niemiecki: Glänzender Herrscher = mniej więcej po polsku „jaśniejący władca”.

Być może, że etymologia odniemiecka jest zupełnie inna. W platach od Sprewy po Pomorze Gdańskie Bêt* to „kromka chleba” (Scheibe, Bisschen, Brocken, Fleck, Stück). Słowo funkcjonowało również jako określenie „małej”, mało płatnej pracy (Za słownikiem gwar pruskich).

Wspomniałem o Litwie/Żmudzi. Bet - to litewskie „ale”.

* - Skrypt zamienił E z daszkiem na polską literę "ę".

--=-=

Nazwisko Kaleńczuk
Trzy możliwe etymologie kresowe:
Wśród przyśpiewek/ciastuszek weselnych jest taka: „Ładnyś młody gładnyś/ równasz się Kalinie/ pewnie cię matula/ kąpała we winie”. Kresowe imię męskie pochodzenia greckiego: Каллиник będące złożeniem kallos+nike co można przetłumaczyć mniej więcej jako „piękny/skuteczny zwycięzca”. Od tego imienia tj. Каллиник (Kalinik) pochodzi sporo kresowych i rosyjskich nazwisk: Каленин, Каленистова, Каленихин, Каленихина, Каленицкая, Каленич, Калениченко, Калениченкосенга, Каленичок, Каленичук, Каленишина, Каленкевич, Каленкин, Калёнкин, Каленкина - to tylko początek serii. Imię Kalinik stało się bardzo popularne z powodu kultu świętego męczennika http://days.pravoslavie.ru/Life/life4341.htm .
Etymologia druga kresowa:
Od czasownika „калить” - silnie rozgrzewać metal przed jego kuciem - mniej więcej. Jest polski odpowiednik tego słowa: kalikować = dmuchać w miechy od kuźni albo organowe w kościele.
Etymologia trzecia kresowa:
Chyba mniej tu istotna. W rejonie Saratowa nad Wołgą przymiotnik каляный / калёный (kaliany / kaliony) oznaczał mężczyznę upartego, zawziętego.
To są oczywiście jedynie etymologie ograniczone jak zaznaczyłem terytorialnie.
--

Nazwisko Masiuk
Również etymologie kresowe, dwie:
Masiuk pochodzi od zdrobnienia imienia chrzcielnego Maksym/Maksymilian. Pochodzi oczywiście od popularnych świętych o tych imionach.
Druga etymologia kresowa:
Ukraińskie słowo масюнiнький (ros: маленький) pierwotnie w czasach chrztu Rusi było imieniem. Jego skrócenia: Малой, Малец, Масюта, Масюк (Mały, Malec, Masiuta, Masiuk) również i wszystkie funkcjonują jednocześnie jako nazwiska. Pisałem już o tym przy okazji niektórych odpogańskich imion kresowych. Dziecku nadawano imiona pogańskie jeszcze do 18 wieku (miejscami jeszcze dłużej) za każdym razem w celach magicznych. Miało to działać na „złe moce”, które słysząc, że dziecko jest „małe” = liche odpuszczały temu dziecku nie zsyłając na nie nieszczęść w postaci jakichś chorób czy niebezpieczeństw.
--

Panie Waldku (Nanuk01)

Cieszę się, że znalazł się ktoś, kto potrafi wychwycić absurdy w niemieckich profesjonalnych opracowaniach nt. etymologii nazwisk. Proszę częściej „podrzucać” swoje uwagi. Niemiecki znam jako język naturalny (nie uczony w szkole), posiłkując się niekiedy „telefonem do bratanka” tam urodzonego i wychowanego, ale nie na tyle by wychwytywać takie niuanse o których Pan pisze.

Pozdrawiam pięknie.

mAciej_k - 08-01-2017 - 03:28
Temat postu:

Dobry wieczor prosil bym o pomoc z nazwiskami kapinos, szmist i ceglinski dziekuje Smile

Ewa_Szczodruch - 08-01-2017 - 11:24
Temat postu:

Witam

Ceglinski, Cegliński - od cegła, z niemieckiego Ziegel, a to z łacińskiego tegula.

Kapinos 1364 - w grupie nazwisk pochodzących od kapać, też od kapa ‘rodzaj derki, narzuty’.

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Szmist - nie znalazłam Sad

Irena_Powiśle - 08-01-2017 - 12:30
Temat postu:

Nazwisko Betjuk - jeszcze może być taka wersja. Litera "i" zmieniła się w literę "e". Albo zgubiła się po drodze wiekowej) Idzie ta nazwa od konia do pracy.
Nazywano tak:
1 - silnego człowieka
Wersja druga jest wąsko regionalna i raczej kojarzy z innym słowem - "birjuk". W gwarze pskowskiej słowem "bitiuk" nazywano tak
2 - zawsze niezadowolonego i za mało mówiącego człowieka.

Jest jeszcze jedna wersja,
3 - że protoplasta tego nazwiska żył na brzegu rzeki z nazwą Bitjug (rzeka Don, kraj kazacki).

Прозвище Битюк восходит к слову «битюк». Изначально так называли крепкого ломового коня — костистую, плотную и рослую лошадь под извоз. Скорее всего, прозвище Битюк получил крепкий, плотный, здоровый человек, однако в псковских говорах так называли и сердитого, угрюмого, молчаливого.

Менее вероятно, что фамилия Битюков указывает на место рождения предка: он мог жить на берегу реки Битюг (левый приток Дона). Битюк, со временем получил фамилию Битюков.
http://www.ufolog.ru/names/order/%D0%B1 ... 0%BE%D0%B2

Pozdrawiam,
Irena

wojtek_sojda - 08-01-2017 - 13:49
Temat postu: Nazwisko: Attak

Witam,
Bardzo prosze o pomoc w wyjasnieniu znaczenia i pochodzenia nazwiska ATTAK Wink

mAciej_k - 08-01-2017 - 14:38
Temat postu: Nazwisko: Attak

Bardzo dziekuje za pomoc, I jak tak samo nic nie moglem znalesc na temat szmist jedyne co przychodzi mi do glowy to ze one jest niemieckie I zostalo spolszczone na inna forme:)

Gawroński_Zbigniew - 08-01-2017 - 16:46
Temat postu:

Nazwisko Kapinos

Niemieckie trochę starawe Kafenhaus/Kafenaus spolszczyło się do postaci Kapinaz. Cóż to takiego. Wg „Słownika warszawskiego” w czasach Słowackiego i wcześniejszych było to pomieszczenie w dworach, specjalne, elitarne, przeznaczone do parzenia kawy. Dostęp do niego miała tylko wyznaczona osoba. Chyba ze względu na ceny tejże.

Etymologia kresowa: Nazwisko to jest popularne na szeroko rozumianych Kresach i w Rosji. Zdaniem tamtejszych etymologów jest złożeniem słów „kapa+nos”. Sęk w tym, że słowo kapa ma chyba ze sto znaczeń i bardzo ciężko jest wychwycić sensowne znaczeniowo złożenie. Najprawdopodobniej chodzi to o kapę = miarę chleba. Określenie „kapka chleba” w znaczeniu „na jeden posiłek” funkcjonuje jeszcze w niektórych polskich gwarach (Pałuki na pewno), albo o kapę tj. narośl naturalnie występująca na drewnie, ale odniesienie jej do ludzkiego nosa nie jest niczym dziwnym.

W Polsce Najstarszy zapisany Kapinos advocat czyli wójt miejski pojawił się w dokumentach w 1399 roku w miejscowości Oporowo/Oporów (To gdzieś Ziemia Łęczycka chyba jest) i zaraz następny w 5 lat później zapisany jako Quapynos zwany Capmos - niestety „Słownik Taszyckiego” nie podaje miejscowości. Najpopularniejsza polska etymologia wszystkich około 30 nazwisk Kapi - podobnych wywodzi od kapy - rodzaju peleryny.

Zapis nazwiska zaczynający się od podstawy Quapi… rodzi podejrzenie, że nazwisko może pochodzić nie od kształtu nosa, posiłku, peleryny, ale od kwapisza/kwapicha, kwapiu/kwapia, kwapa, albo czasownika „kwapić”. Słowa podobne ale wszystkie maja skrajnie różne znaczenia. Czasownik kwapić się (pośpieszać/śpieszyć się) i pochodzące od niego określenia człowieka kwapich/kwapisz to odpowiednio: raptuśnik / człowiek prędki. Kwap/kwapie to czechizm oznaczający puch gęsi, delikatne pierze. Wreszcie kwap to miętus węgorzopodobna ryba, skądinąd również bardzo popularne nazwisko.

--==
Po namyśle i odnalezieniu nowych możliwych źródeł pochodzenia nazwiska zdecydowałem się na ukrycie treści wpisu w pierwotnej formie.
Nazwisko Schmist
Hipoteza. W gwarach wielkopolskich funkcjonuje słowo „szmajsnąć” = mniej więcej rzucić coś z całej siły, chlasnąć, walnąć, odrzucić daleko. Na moje oko jest ono spolszczeniem miejscowych dolnoniemieckich słów schmiſz i schmiſzen (ſ= długie „s”), które znaczyły mniej więcej to samo i dodatkowo oznaczały grę hazardową w „siutkę” polegającą na odbijaniu monet o kamień o ścianę. Czy nazwisko pochodzi od tego, czy jest jedynie przekręceniem zapisu nazwisk Szmito/Schmidto - podobnych związanych znaczeniowo z kowalstwem nie wiem.

-=-=
Nazwisko Cegliński
... naturalnie kojarzy się z cegłami albo dachówkami. To wydaje się być jak najbardziej słuszne gdyby nie niemiecki, w którym pewna ilość nazwisk zaczynających się na Ziege… odnosi się nie do cegieł a do sera (zieger) ze środkowowysokoniemieckiego i było określenie serowara i handlującego serem, albo od śląskich platowych: Ziegebein/Ziegenbein = chaber bławatek.

czester - 08-01-2017 - 16:54
Temat postu:

Bardzo dziękuję Państwu za odpowiedzi. Byłem ciekaw pochodzenia. I tutaj teoria ze wschodnią częścią Europy by się dość potwierdziła, gdyż poprzednie pokolenia zamieszkiwały tamte rejony. O tej rzece też przeszukując internet dywagowałem, bardzo możliwe Smile

Endriu - 08-01-2017 - 19:04
Temat postu:

Nie moje 3 grosze do nazwiska Cegliński - a mianowicie Pani dr hab. Aliny Naruszewicz-Duchlińskiej – profesor Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego

http://www.genezanazwisk.pl/content/cegli%C5%84ski

Nazwisko utworzone przyrostkiem -iński od nazwy osobowej Cegła, ta od rzeczownika cegła: 1. kamień sztuczny z wypalonej gliny, 2. cegły = dom z cegły, 3. tafla w kształcie cegły. Wyraz pochodzi z niemieckiego Ziegel, to z łacińskiego tegula = dachówka (zob. tzw. Słownik warszawski, t. I, s. 259). Por. też nazwę miejscową Cegła, odnotowaną na terenie byłego powiatu odolanowskiego (zob. „Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. I, s.424).

mAciej_k - 08-01-2017 - 20:18
Temat postu:

Dowry Wieczor wlasnie sie dowiedzialem ze oryginalny zapis nawziska Szmist byl Smit i jest one niemieckie wince bards dziekuje z te dwa pozwyzsze nazwiska, pozdrawiam jak by kots potrzebowal prztlumaczy cos z angielskiego czy na angielski moge pomuc Smile

Endriu - 08-01-2017 - 20:32
Temat postu:

Moje trzy grosze do nazwiska Kapinos

Zacznę od Słownika Geograficznego Królestwa Polskiego

Kapinos wieś w powiecie sochaczewskim

http://dir.icm.edu.pl/Slownik_geografic ... XV_cz.2/54

Słownik najstarszych nazwisk polskich

KAPINOS, KAPONOS < kapaćA, < nos 'ts' Sstp 1399, odap., s. 139

Kapinos pochodzi od przezwiska Kapinos - ‘ten, któremu kapie z nosa

Kapinos - od wyrazu pospolitego kapistka ‘mała kropla, kapka’

Kapinos architektura – profil nadany dolnej powierzchni (gzymsu, płyty poziomej wystającej poza lico ściany itp.) przez wyżłobione podcięcie, wymuszający na spływającej wodzie deszczowej opadanie przed licem budynku.

To nie znaczy że ja mam rację

Gawroński_Zbigniew - 08-01-2017 - 20:35
Temat postu:

Problem chyba jednak polega na czym innym. Być może to nazwisko używane i przez Polaków i Niemców i Rosjan i Ukraińców ma korzenie żydowskie. Przeanalizowałem kilkadziesiąt postaci noszących to nazwisko na Kresach i większość z nich była Żydami. Usiłuję z marnym skutkiem nawiązać do jakichś odniesień w jidisz. W Rosji i na Ukrainie w niedalekiej przeszłości było sporo znanych ludzi noszących to nazwisko - są w książkach, encyklopediach internetowych, a nie ma nazwiska jako takiego w indeksach nazwisk. Za każdym razem w źródłach książkowych ma właśnie taką pozornie zniekształconą postać Szmist/Шмист.

Bardzo ciekaw jestem przemyśleń Koleżeństwa piszących tutaj nt. tego nazwiska.

mAciej_k - 08-01-2017 - 21:24
Temat postu:

Dobry Wieczor, czyli nazwisko Szmist wedlug pana jest zydowskie? Powiedzialbym bardziej ze niemieckie, ale jestem otwarty na propozycje! Smile

ROMAN_B - 08-01-2017 - 21:28
Temat postu: Jeszcze coś do genezy nazwiska Betiuk, Masiuk oraz Kaleńczuk

Witaj Czester i Łukaszu!

Jeszcze kilka słów dopowiem do już przytoczonych wcześniej przez innych etymologii nazwiska: Betiuk, Masiuk oraz Kaleńczuk.

Zacznę może od słów profesora Kazimierza Rymuta, który pisał w jednej ze swoich prac: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał w swoich opracowaniach, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”.
Czester i Łukaszu skoro nic nie napisaliście w swoich postach o miejscu występowania nazwiska, narodowości osoby noszącej to miano, czasie w jakim po raz pierwszy odnotowano tą nazwę osobową oraz czy to nazwisko miało inne graficzne formy zapisu, to moim zdaniem pozostaje tylko hipotetyczna interpretacja – raczej luźne rozważania o ewentualnej genezie nazwisk: Betiuk, Masiuk oraz Kaleńczuk.
Zatem, wszystkie te trzy nazwiska według mojej oceny są derywatami [ nazwiskami sufiksalnymi ], zakończonymi przyrostkami -uk, -iuk/-juk,-czuk (-ук, -юк, -чук ). Ten typ nazwisk jest charakterystyczny dla Wołynia, Galicji, Polesia, a także Podlasia gdzie do dziś żyją potomkowie Rusinów. W zasadzie format -uk funkcjonował na pograniczu polsko - wschodniosłowiańskim. Pojawił on się w 2. połowie XVI wieku. Sufiks ten traktowany jest w antroponimii polskiej jako genetycznie ruski, chociaż badacze wskazują także na jego turecko-tatarskie lub bałtosłowiańskie pochodzenie. Przyrostek ten nie występował w językach słowiańskich przed XV wiekiem. Pojawił się w nich w wyniku procesów etnoonomastycznych zachodzących na obszarze Wielkiego Księstwa Litewskiego. Nazwiska tego typu zapisywane były w dawnych dokumentach w urzędowym języku polskim z zachowaniem ukraińskiej fonetyki. Dopiero z biegiem czasu gdy językiem wszelkiej administracji i Cerkwi został język rosyjski [ na skutek represji caratu po powstaniach ] wiele nazwisk zostało zrusyfikowanych – zapisanych zgodnie z rosyjską pisownią. W czasach II Rzeczypospolitej, w czasie urzędowej repolonizacji nazwisk po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, nazwiska były najczęściej zapisywane w wersji zgodnej z fonetyką rosyjską, niekiedy dodatkowo je polonizowano. Stąd też mamy dziś kilka wariantów jednego nazwiska. Dlatego dla etymologii nazwiska jest ważne jak konkretne nazwisko było zapisywane [ postać graficzna, językowa ] w konkretnym miejscu i czasie, to jest w czasie gdy obowiązywała łacina w metrykach, w języku polskim do mniej więcej roku 1869, w języku rosyjskim po jego wprowadzeniu w Królestwie Polskim jako urzędowego języka i w języku polskim po repolonizacji nazwisk, które na ziemiach wchodzących w skład byłego zaboru rosyjskiego zostało przeprowadzone najpóźniej, gdzieś po 1926 roku.

Nazwisko Betiuk.

Według portalu Moikrewni.pl w obecnych granicach Polski mieszka około 265 osób o nazwisku Betiuk. Najwięcej z nich mieszka w Chełmie i okolicznych powiatach. To niewielka populacja osób o tym nazwisku. Jest też w Polsce nazwisko Batiuk – brzmi ono bardzo podobnie jak nazwisko Betiuk. Ten sam portal pisze, iż w obecnych granicach Polski osób o nazwisku Batiuk jest 92. Najwięcej z nich mieszka w Jarosławiu i okolicznych powiatach. Osób o nazwisku Batiuk jest jeszcze mniej niż osób o nazwisku Betiuk. Zatem, oba te nazwiska należą do rzadkich i bardzo rzadkich nazw osobowych, które występują na obecnym obszarze Polski.
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/betiuk.html http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/batiuk.html
Krótka analiza mapy rozkładu nazwiska Betiuk i Batiuk, patrz linki powyżej, mówi nam jak obecnie to nazwisko występuje na obszarze Polski. Nazwiska te w zasadzie najczęściej występują w pasie od okolic Chełma do obszaru w rejonie Jarosławia tuż przy granicy z obecną Ukrainą. Drugi wniosek, to taki, iż oba nazwiska też występują mniej więcej na tym samym obszarze. Hipotetycznie nazwisko Betiuk i nazwisko Batiuk jest jednym i tym samym nazwiskiem tylko zapisanym w trochę innej postaci graficznej w języku polskim [ o takim zjawisku napisałem powyżej ]. Nazwiska te najczęściej spotyka się przy granicy z obecną Ukrainą, to nazwiska te najprawdopodobniej są powiązane z językiem ukraińskim [ szerzej z Rusinami ]. Nie przesądzam, że są one pochodzenia ukraińskiego czy są hybrydami językowymi polsko - ukraińskimi. Nazwisko Betiuk obecnie po ukraińsku powinno być zapisane jako Бэтюк a nazwisko Batiuk jako Батюк. Niestety nic nie wiemy jak te nazwiska były wymawiane dawniej przez ludność Rusińską i jak były zapisywane w języku polskim. Ludność pogranicza polsko - wschodniosłowiańskiego posługiwała się różnymi językami i gwarami wschodniosłowiańskim co znaczyło, że były różnice fonetyczne oraz znaczeniowe – jak słyszano tak zapisywano w języku polskim. Dodam, iż nazwa Rusini pochodzi od Rusi i oznaczała pierwotnie jej mieszkańców. W nomenklaturze polskiej i rosyjskiej termin Rusini był używany najczęściej dla nazwania Ukraińców [ Małorusinów ], terminy Rusowie i Rusy częściej dla określenia Rosjan [ Wielkorusinów ], a Rusnacy lub Ruśniacy dla określenia Łemków. Podział ten ma charakter zwyczajowy i nie jest ściśle przestrzegany. W niektórych, dawnych polskich źródłach Rusinami była nazywana ludność prawosławna bez względu na pochodzenie etniczne, w tym polscy wyznawcy prawosławia. I dla tego dzisiaj jest trudno jednoznacznie powiedzieć czy osoba nosząca dawniej takie nazwiska była narodowości Polskiej czy Rusińskiej. Przyjmują, że przedmiotowe nazwisko jest pochodzenia ukraińskiego [ Rusińskiego ] to może coś o nim powiedzą ukraińscy etymolodzy. Przejrzałem niektóre znane mi ukraińskie strony internetowe poświęcone etymologii języka ukraińskiego oraz niektóre pisemne publikacje, które posiadam. Znalazłem dwie informacje, które mogą mieć związek z nazwiskiem Батюк [ Batiuk ] oraz Бэтюк [ Betiuk ]. O Pierwszej z nich pisze encyklopedia Енциклопедія українознавства. Загальна частина (ЕУ-I). - Мюнхен, Нью-Йорк, 1949. W tomie 1. w rozdziale V. МОВА, na stronie 366 -368 znajduje się opracowanie [ podrozdział 6. ] które napisał profesor Яросла́в Рудни́цький [Яросла́в-Богда́н Анто́нович Рудни́цький ]. Opracowanie to nosi tytuł „Українське назовництво (ономастика)”. W części Особові назви [ strona 367 ] czytamy: „(…).Назви племінні основані теж на означуванні місцевого походження: сіверяни, бужани, деревляни, поляни, верховинці, подоляки, слов’яни (від річок із коренем слов-); від родової приналежности: кривичі, радимичі; від прикмет мови: лемки, бойки, батюки, билаки; від інших прикмет (часто прозви): чорні клобуки, дуліби, замішанці, кацапи, хахли й ін. Є назви чужі: гуцули, чудь, мордва, мурома, болгари, татари, мадяри, германці й ін. Деякі неясні: Чех, Русь тощо. (…).”.
Druga informacja zawarta jest w podręczniku, który napisał profesor Степа́н Арсе́нтійович Макарчу́к. Podręcznik ten nosi tytuł Етнографія України. Навчальний посібник [ Львів "Світ", 2004 ]. W opracowaniu tym znajduje się rozdział pt. Історичні етнотопоніми й етноніми (народоназви) українського народу, w którym czytamy: „(…). У довоєнний час львівський етнограф Адам Фішер, окрім підгорян, виділяв ще такі етнографічні підгрупи: зваричі (район Печеніжина), долинці (біля Жаб'є), поляники (околиці Тлумача, Городенки, Обертина і Гвіздця), батюки (мешканці колишніх Жовківського, Рава-Руського і Яворівського повітів), белжани (район Белза), бужани (у долині Бугу), в межах Бойківщини — тухольці (у районі сіл Тухля, Тухолька). Безумовно, уважне етнографічне вивчення України, в тому числі її західного регіону, може багато дати для глибшого розуміння історії міжетнічних контактів у давнину, проблеми слов'янської прабатьківщини, етногенезу українців та інших народів. (…)”.
Pierwsza informacja mówi, że była grupa ludności [ plemię ], która nazywała się батюки [ batiuki / batjuki ]. Druga informacja mówi, że przedwojenny Lwowski etnograf Adam Fiszer wyróżnił etnograficzne grup zamieszkujące Ukrainę. W tym grupę, którą nazywał батюки, napisał on o nich „батюки (мешканці колишніх Жовківського, Рава-Руського і Яворівського повітів)”. Co w moim tłumaczeniu brzmi: batjuki [ batiuki ] [ dawni mieszkańcy powiatu żółkiewskiego, rawskiego ( ruski ), jaworowskiego ]. Są to trzy powiaty przylegające do siebie. Tak więc батюки [ batiuki / batjuki ] to dawna etnograficzna nazwa grupy ludności, która zamieszkiwała na określonym obszarze Ukrainy. Батюки [ batiuki/ batjuki ] to liczba mnoga i odnosi się do wielu osób. Батюк [ Batiuk / Batjuk ] – liczba pojedyncza, odnosi się do jednego mieszkańca, osoby.
Łabowicz Ludmiła ( Filimoniuk ) w swoim opracowaniu pt. Podlaskie nazwiska, strona 31, pisała: „Część nazwisk została utworzona od nazw etnicznych i narodowości, a także od miejsca pochodzenia, które również często wskazywało na etniczną przynależność użytkownika nazwiska. Na Podlasiu przykładami takich nazwisk będą: Kozak, Kozaczuk, Kozakiewicz (козак – Kozak – przedstawiciel wojska zaporoskiego), Litwiniuk, Litwin, Litwińczuk, Litwinowicz (литвин – Litwin, w miejscowej gwarze ukraińskiej Litwinami nazywano również Białorusinów – mieszkańców Wielkiego Księstwa Litewskiego), Mazuruk, Mazur, Mazurczuk (мазур – Mazur – w dawnej polszczyźnie mieszkaniec Mazowsza, w szerszym znaczeniu – Polak), Laszuk (лях – Lach – ukraińskie określenie Polaka), Tatarczuk, Tatarynowicz (татар – Tatar), Halicki, Galicki (Галичина – Galicja). Jest grupa nazwisk wskazująca na związki z sąsiednim ukraińskojęzycznym Polesiem: Poleszuk (поліщук – mieszkaniec Polesia), Berestiuk (берестюк – mieszkaniec Brześcia), Pinczuk, Pińczuk (mieszkaniec Pińska), Wysocki (możliwy związek nazwiska z miasteczkiem Wysokie – Високе). Część nazwisk utworzono od nazw podlaskich miejscowości – wspomniane szlacheckie nazwisko Telatycki, Telacicki (Телятичи – Telatycze), Hryniewicki (Гринeвічи – Hryniewicze), a także Repko (Рипчичи – Repczyce), Tełuszecki (Телушкі – Ciełuszki) itd.”.
Tak więc i nazwisko Betiuk mogło zostać utworzone od miejsca pochodzenia lub zamieszkania, raczej od nazwy jednej z grup ludności zamieszkującej pewien obszar Ukrainy i nazywanej Батюки [ Batiuki/Batjuki ]. Oczywiście jest to tylko moja robocza hipoteza, raczej luźne rozważania o możliwym pochodzeniu nazwiska Betiuk.

https://pl.wikipedia.org/wiki/Powiat_%C ... %82kiewski - powiat żółkiewski
https://pl.wikipedia.org/wiki/Powiat_rawski_(ruski) – powiat rawsku ( ruski ) albo rawsko – ruski
https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0 ... 1%96%D1%82 – powiat jaworowski
https://pl.wikipedia.org/wiki/Powiat_jaworowski - powiat jaworowski
http://nadbuhom.pl/art_2545.html

Nazwisko Masiuk.

W 1902 roku w Warszawie ukazał się XVI tom Wisły [ Zeszyt 1. Styczeń – Luty 1902 ]. Na stronie 56 - 68 zamieszczony jest artykuł Aleksandry Rumulówny pt. Z mili kwadratowej obszaru nad rzeczką Kosówką w pow. białostockim. Garść not krajobrazowych. W opracowaniu tym na stronie 57 czytamy:
„Nazwy topograficzne ( podług kwestjonarjusza w zesz. 2-im „Wisły” z r. 1900 ).
I. a) Nazwa wsi: Masie ( ludowa i urzędowa ).
b) Przypadkowanie: Masiów, Masiom.
c) Nazwa mieszkańców: Masiowiak albo Masiuk, Masiowianka.
d) Przymiotnik: masiowski.
e) Słoworód ludowy dla nazwy wsi – niewiadomy.
f) Wspólnego pastwiska niema.
(…).
Chat we wsi 17. Nazwiska gospodarzy: Gołębiowski, Litkowski, Sienkiewicz, Żukowski, Grochowski, Rożajewski, Przygócki, Puchalski, Woźniel.”.
Obecnie wieś Masie znajduje się w Polsce i położona jest w województwie podlaskim, w powiecie monieckim, w gminie Mońki. W przeszłości, to jest w roku 1870 wieś ta znajdowała się w guberni grodzieńskiej, w powiecie białostockim, w wołost przytuliska. Natomiast w roku 1924 wieś była administracyjnie położona w województwie białostockim, w powiecie białostockim, w gminie wiejskiej Goniądz. Wieś Masie należała w 1900 roku do cerkwi i parafii prawosławnej Przemienienia Pańskiego w Knyszynie. Jeżeli chodzi o wyznanie rzymskokatolickie to wieś Masie przynależała do parafii Mońki MB Częstochowskiej i św. Kazimierza.
Mając na uwadze zamieszczone przeze mnie powyżej informacje nazwisko Masiuk z dużą dozą prawdopodobieństwa jest równa nazwie mieszkańca wsi Masie, to jest nazwie Masiuk. Masiuk to mieszkaniec wsi Masie [ osoba mieszkająca, pochodząca ze wsi Masie ].
Na koniec mała sugestia. Może jakaś osoba mieszkająca [ pochodząca lub urodzona ] początkowo we wsi Masie przeniosła się w inne miejsce i tam osiedliła się i od nazwy miejsca pochodzenia była nazywana Masiuk a jej prawdziwe nazwisko poszło w zapomnienie. Z powyżej zamieszczonego cytatu z opracowania Aleksandry Rumulówny wiemy jak nazywali się dawni mieszkańcy wsi Masie.

To też tylko moja robocza hipoteza, raczej luźne rozważania o ewentualnej genezie nazwiska Masiuk.

https://pl.wikipedia.org/wiki/Masie
http://www.radzima.net/pl/miejsce/masie-1.html

Nazwisko Kaleńczuk.

Nazwisko Kaleńczuk może pochodzić od słowa kaleń, które znaczy tyle co kaluża, wyraz w staropolskim oznaczał miejsce bagniste – Słownik Języka Polskiego. Zatem, nazwisko Kaleńczuk może oznaczać osobę pochodzącą ze wsi o nazwie Kaleń albo osobę mieszkającą w miejscu bagnistym.
Na obszarze dzisiejszej Polski jest kilkanaście wsi o nazwie Kaleń. Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego (…), tom 3, strona 676 wymienia liczne miejscowości o nazwie Kaleń i podobne, które znajdowały się na ziemiach wchodzących w skład Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich.
To też tylko moje rozważania o ewentualnym pochodzeniu nazwiska Kaleńczuk.
http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geogra ... om_III/676
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kale%C5%84

Może moje informacje przydadzą Wam się do dalszych badań nad genezą interesujących Was nazwisk.

Pozdrawiam – Roman.

Gawroński_Zbigniew - 08-01-2017 - 21:39
Temat postu:

Cytat:

nazwisko Szmist wedlug pana jest zydowskie? Powiedzialbym bardziej ze niemieckie, ale jestem otwarty na propozycje!

Może to jakieś słowo jidisz, które nieco zniekształcone weszło do potocznego języka Słowian. Jest ich całkiem sporo. Nie czas i miejsce by je przytaczać. Wszystko to co piszę tutaj równie dobrze może być bzdurą i za chwilę się okaże, że nazwisko jest zupełnie innego pochodzenia i co innego znaczy.
Pozdrawiam pięknie.

mAciej_k - 08-01-2017 - 21:44
Temat postu:

Dziekuje za pomoc! Chyba sie nigdy nie dowiem skad pochodzi Smile

ja uznam ze niemieckie bo tak mi moja rodznia mowila ale nigdy nic nie moglem znalesc na jego temat wiec dlatego zwrocilem sie z pomocom do tutejszego forum!

Endriu - 08-01-2017 - 22:41
Temat postu:

Nazwisko Betiuk/Betjuk

w/g opracowanie etymologii nazwisk - Ewa Szczodruch

Betiuk - od niemieckich nazw osobowych Bet, Bett, te od imion na Bercht.

Betjuk - od niemieckich nazw osobowych Bet, Bett, te od imion na Bercht.

„berth”, czyli sławny, znakomity lub [b]„bereht” - lśniący[/b].

Imię męskie pochodzenia germańskiego. Na gruncie germańskim było imieniem dwuczłonowym, znanym w staro-wysoko- -niem. jako Berhtwald. W jego części pierwszej występował przymiotnik berht (zapisywany też beraht, brecht; por. gockie bairhts 'znany, znakomity'), a w drugiej rdzeń ten sam, co w staro-wysoko-niem. czasowniku waltan 'panować, rządzić'. Całość można mniej więcej oddać po polsku: 'panujący wspaniale; którego panowanie jest wspaniałe, znakomite' itp. Do XV w. to popularne wśród Niemców imię zapisywano Berthold, Bertold, Berteld, Bertelt.

Biblioteka Cyfrowa UMCS

Gospodarstwo kolonistów niemieckich w południowowschodniej części Królestwa Polskiego (1815-1864)

http://dlibra.umcs.lublin.pl/dlibra/pla ... nt?id=4262

Może to jest prawidłowa etymologia ? Może jest to prawidłowy trop ?

Nagórski_Bogusław - 09-01-2017 - 08:54
Temat postu:

Witam z Krakowa !
Będę bardzo wdzięczny za pomoc w rozgryzieniu pochodzenia nazwiska LEPPERT.
W Wielkopolsce nosili je zarówno ewangelicy jak i katolicy.
Gdzieś przeczytałem, że podobne nazwisko "Leper" wiązano z łacińską nazwą trądu(?).
Czy to nazwiska o podobnym pochodzeniu?
Pozdrawiam
Bogusław

Endriu - 09-01-2017 - 09:37
Temat postu:

Witam

Etymologia nazwiska Leppert i nazwiska Lepper w/g opracowania Pani Ewy Szczodruch

Leppert - od niemieckiej nazwy osobowej Leppert, ta od Lippert, z liut (leud) ‘naród’ + bert ‘sławny’.

Naumann - Familiennamenbuch

Lippert ze staro-wysoko-niemieckiego liobhart miły, luby, kochany, drogi, miły + twardy, surowy albo ze staro-wysoko-niemieckiego liutberaht naród, lud, ludzie’ + jasny, promienny, błyszczący, lśniący

Lepper - od średnio-dolno-niemieckiego lepper ‘łaciarz, krawiec’

Główne źródła opracowania

Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999
Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001
Zofia Kaleta, „Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. Odmiejscowe nazwy osobowe”, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1997
Aleksandra Cieślikowa ‘Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. Odapelatywne nazwy osobowe’, Wydawnictwo Naukowe DWN, PAN, Instytut Języka Polskiego, Kraków 2000
Maria Malec ‘Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. Nazwy osobowe pochodzenia chrześcijańskiego’, Polska Akademia Nauk, Instytut Języka Polskiego, Kraków 1995

Odnośnie nazwiska Leper znalazłem inną etymologie

Lepper - odpowiednikiem semantycznym nazwiska Gończ, Gończa od goniec jest górnoniemiecki Laufer i dolnoniemiecki Löper, spolszczone do postaci Leper, Lepper.

Nagórski_Bogusław - 09-01-2017 - 09:48
Temat postu:

Witaj z Krakowa!
Bardzo serdecznie dziękuję za błyskawiczną i fachową odpowiedź!!!

Oba nazwiska na przełomie XVIII XIX wieku występują w tej samej okolicy (Gniezno-Szubin).
Niestety osoby je noszące się nie podpisały a proboszcz zapisał "jak usłyszał" - "Leper" od "Lepert" niewiele się różni. Sami zainteresowani uważali się chyba za jedną rodzinę (chrzty)?
Dopiero w połowie XIX wieku zaczęto pisać "Leppert" .
Pozdrawiam
Bogusław

Gawroński_Zbigniew - 09-01-2017 - 19:26
Temat postu:

Łyżka dziegciu od Zbigniewa.

Nie kwestionuję i sam zapewne pisząc jako pierwszy napisałbym to samo co @Endriu.

Gdyby jednak okazało się, że przodkowie współczesnych Lepertów przybyli w okolice o których mowa z Kurlandii to etymologia nazwiska może być zupełnie inna. Nie wchodząc w szczegóły Lepert/Leppert/Lepper = "Z Olszy/n/ów". To od Lepp = Olsza + er(t) = przyrostek funkcjonujący w nazwiskach jako "z".

Oczywiście proszę to potraktować jako ciekawostkę. Sądzę, że ta linia jest co najmniej mało prawdopodobna w Polsce.

Jednak fakt, że podstawa staropruska: leipo, lipe, żmudzkie i skalvańsko-nadrawskie [nie wiem jak dokładnie nazwać ten dialekt] lepa, liepa wszystkie będące tożsame z naszą lipą - drzewem zignorować się nie da.

Pozdrawiam pięknie.

Creatura - 09-01-2017 - 20:55
Temat postu:

Witam
Czy ktoś wie może coś o nazwisku Sarzała lub Puternicki ?

Ewa_Szczodruch - 10-01-2017 - 05:11
Temat postu:

Witam

Puternicki - od putera, putra ‘skopek na mleko’.

Sarzała - w nazwiskach na Szar-, Sar- nastąpiło pomieszanie dwóch różnych podstaw: pochodzących od apelatywu szary ‘ciemnopopielaty’ i imienia Sara, notowanego w Pplsce od XIII wieku, pochodzenia hebrajskiego, od Sarah ‘księżniczka, panująca’.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

benyzet - 10-01-2017 - 07:39
Temat postu:

Witam serdecznie. Proszę jeśli to możliwe parę słów o Zarzyckich. Wiem,że nazwisko pochodzi od mieszkania "za rzeką",ale może da się ustalić gdzie były początki Zarzyckich/Zarzeckich. Spotkałem się już z tym ,że bracia byli wpisywani przez plebana w taki sposób. W tej chwili moje nazwisko brzmi Zarzycki. Pozdrawiam serdecznie Grzegorz Smile

Ewa_Szczodruch - 10-01-2017 - 10:28
Temat postu:

Witam

Zarzycki 1582 - od dawnego zarzecze ‘miejsce za rzeką’ lub od nazwy miejscowej Zarzecze (częste); od dawnego przymiotnika zarzeczny ‘leżący za rzeką’.

Zarzecki 1447 - od dawnego zarzecze ‘miejsce za rzeką’ lub od nazwy miejscowej Zarzecze (częste).

Źródłó: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

benyzet - 10-01-2017 - 19:41
Temat postu:

Dziękuję za szybką odpowiedź. Cyfry tłustym drukiem, to są daty od kiedy występuje dane nazwisko? Smile

Dziękuję i pozdrawiam. Grzegorz Smile

aktawres - 10-01-2017 - 23:12
Temat postu:

Witam serdecznie,
czy mógłbym prosić o informacje nt. dwóch (niespotykanych) nazwisk - KULZ i BROMKA (parafia Radziwie-Płock, XVIII w.)

Michał

Ewa_Szczodruch - 11-01-2017 - 04:15
Temat postu:

Tak, panie Grzegorzu. To rok odnotowania nazwiska w źródłach pisanych.

benyzet - 11-01-2017 - 10:32
Temat postu:

Bardzo dziękuję za wyjaśnienie. Proszę bez "Pan" Smile

Pozdrawiam Grzegorz.

ROMAN_B - 11-01-2017 - 13:32
Temat postu: Geneza nazwiska Bromka, Kulz.

Witaj Michale!

Napisałeś: „(…), czy mógłbym prosić o informacje nt. dwóch (niespotykanych) nazwisk - KULZ i BROMKA (parafia Radziwie-Płock, XVIII w.)”.

Według etymologii opracowanej przez p. Ewę Szczodruch na portalu Genealogia Stankiewicze z przyjaciółmi nazwisko Bromka i nazwisko Kulz ma następującą genezę:
• "Bromka - od podstawy bram , por. brama, dawniej też brona, broma, bram ‘obszycie z kosztownej tkaniny’."
• "Kulz - od kulsać, kulzać ‘kuleć’."

http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=788
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=811

Pozdrawiam – Roman.

dora_kg - 13-01-2017 - 07:40
Temat postu: Znaczenie nazwisk Juzwa, Morda, Matyjczak

Dzień dobry,

poproszę o pomoc w interpretacji nazwisk Juzwa lub juźwa ewentualnie Józwa, Morda, Matyjczak.

Dziękuję

Dorota Pawlicka

ROMAN_B - 13-01-2017 - 14:07
Temat postu: Juzwa, Juźwa, Jużwa, Morda, Matyjczak - etymologia.

Witaj Doroto!

Według etymologii opracowanej przez p. Ewę Szczodruch na portalu Genealogia Stankiewicze z przyjaciółmi nazwisko:

• Juzwa, Juźwa, Jużwa ma naastępującą genezę: „od imienia Józef. Imię pochodzenia hebrajskiego Joseph, oznaczające pierwotnie ‘niech Bóg pomnoży’. W Polsce imię popularne od średniowiecza. Adaptowane jako Ożep, Jożep, Jożef, na Kresach Wschodnich też jako Josyp, Hosyp, Jesyp, Josyf.”;
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=790
• Morda ma następującą etymologię: „1561 w grupie nazwisk pochodzących od mord, mordować ‘męczyć, zabijać’, morda ‘pysk zwierzęcia’, też od imienia biblijnego (żydowskiego) Mordokai.”. 1561 – rok w którym odnotowano to nazwisko;
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=814

Nazwisko Matyjczak.

Według mnie nazwa osobowa Matyjczak jest derywatem, nazwiskiem sufiksalnym. Składa się ono z tematu nazwiska [ rdzenia ] Matyj- oraz sufiksu -czak [ Matyj+czak=Matyjczak; Matyj-czak ]. Sufiks -czak należy do grupy formatów rzeczownikowych tworzących patronimika. Patronimik to nazwisko, nazwa lub przydomek utworzone od imienia, nazwiska albo nazwy urzędu ojca albo przodków [ za: Słownik Języka Polskiego PWN ]. Wynika z tego, iż nazwisko Matyjczak jest odojcowską nazwą osobową utworzoną od imienia ojca. Matyj / Matyja to ojciec: syn Matyjczak W dawnych źródłach polskich występowały takie imiona jak: Mathaeus, Matyjasz, Matitiasz, Matyja, Matys(z), Matoz, Matusz. Wszystkie te imiona są pochodnymi biblijnego imienia Mateusz, które wywodzi się od hebrajskiego wyrazu Matan [ מַתָּן ], imienia Matanjah, Matisyahu oznaczającego "dar od Boga", "dar od Jahwe". Dodam, iż do XVI wieku imiona Maciej i Mateusz nie były w języku polskim rozróżniane. Dr Krystyna Długosz-Kurczabowa [ Poradnia Językowa PWN ] tak pisała o imieniu Mateusz i Maciej. „Mateusz i Maciej to dwa kontynuanty jednego, hebrajskiego, teoforycznego imienia biblijnego Mattan-jah, tzn. 'dar Jahwe'. Zostało ono zapożyczone do języka greckiego w dwu formach: Matthaios oraz Matthias i dało początek dwóm odrębnym imionom. Grecka forma Matthaios, w łac. Mathaeus, to spolonizowane imię Mateusz. Natomiast greckie Matthias, łac. Matthias to polski Maciej. W staropolszczyźnie były w użyciu liczne formy oboczne, m.in. Matys, Matysz, Matusz, Matyja, Matyjasz, które odnosiły się zarówno do Macieja, jak i Mateusza.”.

Pozdrawiam – Roman.

paulina_pudlo - 13-01-2017 - 14:09
Temat postu: Prośba o pomoc - nazwisko Salos

Witam,

Bardzo proszę o pomoc w ustaleniu pochodzenia nazwiska "Salos". Występuje ono w mojej rodzinie kilka razy w XVIII wieku i XIX wieku.

Niestety nigdzie nie mogę znaleźć informacji na temat etymologii tego nazwiska. Zastanawiałam się, czy nie jest to przekręcone nazwisko Salus ale mam kilka bardzo ładnie napisanych aktów tej rodziny gdzie ewidentnie jest to Salos zaś w formie żeńskiej Salosowa i Salosówna. Z kolei pod koniec XIX wieku nazwisko zostało przekręcone na Salora (forma żeńska) ale tylko w jednym akcie.

Mam jeszcze pytanie dot. nazwiska Hropacz. Mam je tylko w jednym akcie z początku XIX wieku. Też nie mogę znaleźć informacji na ten temat. Czy jest to może po prostu błędny zapis nazwiska Chrapacz?

Będę wdzięczna za pomoc.

Pozdrawiam serdecznie.

historyk1920 - 13-01-2017 - 15:51
Temat postu: Prośba o pomoc - nazwisko Salos

Witam !
Nazwisko Salos - Salus - w grupie nazwisk pochodzących od podstaw sal-, szal-, por. imiona typu Salomon, Salezy, niemiecka nazwa osobowa Sal, szalić ‘oszukiwać, kłamać’, szala ‘część wagi’, szaleć ‘zachowywać się gwałtownie, hulać’, szał ‘atak szaleństwa’.

Pozdrawiam
Marek

dora_kg - 13-01-2017 - 16:03
Temat postu: Juzwa, Juźwa, Jużwa, Morda, Matyjczak - etymologia.

dziękuję za pomoc

ROMAN_B - 13-01-2017 - 16:34
Temat postu: Coś jeszcze o nazwisku Salos, Hropacz.

Witaj

Nazwisko Salos.
Dołożę jeszcze dwie hipotetyczne możliwości pochodzenia nazwiska Salos.

Nazwisko Salos może mieć związek:

1. z Cerkwią Prawosławną i jej świętymi. W cerkwi prawosławnej święci prawosławni podzieleni są na kategorie. Jedna z nich to grupa świętych nazywana Błogosławieni, Szaleńcy Boży. Potocznie zwani oni są szaleńcami Chrystusowymi [ lub obłąkańcami Chrystusowymi ], ludzie świadomie i celowo pozorujący wobec otaczającego świata swoją głupotę, brak rozsądku, zachwianie umysłu objawiające się paradoksalnym postępowaniem i zachowaniem, narażające te osoby na kpiny, szykany, obelgi i pobicie. Nazywani oni są saloitamo – saloici, saloita. Nazwa ta pochodzi od greckiego słowa salos ‘chwianie się’ [ za: portal Cerkiew.pl ].
W Leksykonie Teologicznym, wydanym przez Wydawnictwo WAM w Krakowie w roku 2002, na stronie 180 – 181 pod hasłem Szaleni dla Chrystusa czytamy: „Grupa świętych, którzy cieszyli się uznaniem szczególnie - choć nie wyłącznie -
w Kościele wschodnim, a którzy na serio potraktowali słowa wypowiedziane przez św. Pawła: “My głupi dla Chrystusa” (1 Kor 4, 10; zob. 1 Kor 1, 18-19. 25; 3, 18-19; 2 Kor 6, 8; Mt 5, 11). Ten rodzaj życia świętych znamy już z Sentencji Ojców (Apophtegmata patrum). W języku greckim “człowiek głupi dla Chrystusa” jest określany wyrazem salos (prawdopodobnie z syryjskiego przekładu 1 Kor 4, 10 wyrazem saklas). Wśród Greków może najbardziej ulubionym z takich świętych jest legendarny św. Andrzej z Konstantynopola (X wiek?), którego życie łączy się z wielkim wschodnim świętem Opieki Bogurodzicy (Pokrow Bogomateri), związanym z płaszczem ochronnym Maryi. Krajem świętych szaleńców z prawdziwego
zdarzenia jest Rosja, gdzie “głupi dla Chrystusa” nazywa się “jurodiwij”. Dla przykładu wspomnijmy św. Izaaka Zatwornika (zm. 1090) i św. Bazylego Błogosławionego (zm. 1552). Sposobem życia, który może uchodzić za czystą karykaturę świętości, tacy szaleni dla Chrystusa w sposób proroczy podważają przyjęte przez społeczeństwo pozorne wartości i powierzchowną religijność wielu chrześcijan. Na Zachodzie wśród świętych znanych ze świętego szaleństwa znajdujemy św. Franciszka z Asyżu (ok.
1181-1226), św. Filipa Nereusza (1515-1595) i św. Benedykta Józefa Labrć'a (l 748-1783). Sprawa świętych szaleńców była natchnieniem dla klasycznych utworów literackich, takich jak: Blanquerna bł. Ramona Lulla (ok. 1233 - ok. 1315), Don Kichot Miquela de Cervantesa (1547-1616), Idiota Fiodora Dostojewskiego (1821-1881); bywali oni także wzorami różnych postaci występujących w utworach Aleksandra
Puszkina (1799-1837) i Lwa Tołstoja (1828-1910).”.

2. z litewskim słowem salos, które po polsku znaczy wyspy. Może też mieć związek z litewską nazwą wsi [ części Wilna ] Salos, po polsku Sołonica.

http://www.typo3.cerkiew.pl/index.php?id=411
http://www.cerkiew.pl/index.php?styl=nowy
https://lt.wikipedia.org/wiki/Salos_(Vilnius)
http://wikimapia.org/6261232/pl/So%C5%82onica
http://ksng.gugik.gov.pl/pliki/zeszyty/zeszyt_11.pdf

Nazwisko Hropacz.
Nazwisko Hropacz występuje też w graficznej formie Chropacz.

Według etymologii opracowanej przez p. Ewę Szczodruch na portalu Genealogia Stankiewicze z przyjaciółmi nazwisko Chropacz ma nastepujacą genezę:
• „Chropacz: od gwarowego chropacz ‘ten, kto jest chropawy’, ‘stawać się chropowatym’, też od gwarowego chropnąć’ uderzyć’.”.
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=892

Była kiedyś wieś o nazwie Chropaczów, która obecnie jest dzielnicą Świętochłowic. Wśród mieszkańców wciąż żywe jest przekonanie, że nazwa miejscowości pochodzi od chropowatego, czyli nierównego, pofałdowanego terenu, na którym miejscowość ta powstała. Według niemieckiego językoznawcy Heinricha Adamy nazwa miejscowości należy do grupy nazw patronomicznych i pochodzi od przezwiska założyciela oraz pierwszego właściciela Chropacza. W swoim dziele o nazwach miejscowości na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu Adamy wymienia jako najstarszą zanotowaną nazwę miejscowości Chropaczow podając jej znaczenie "Dorf des Chropacz" czyli po polsku "Wieś Chropacza". Stanisław Respond i Henryk Borek zaliczają nazwę Chropaczów do nazw dzierżawczych, sygnalizujących najczęściej pierwszego właściciela osady. S. Respond przyjmuje, że nazwa Chropaczów wywodzi się od właściciela wsi Chropacza [ za Wikipedia – znajdziesz tam też informacje na podstawie jakich źródeł opracowano przedmiotowe dane ]. Tu jest link:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Chropacz%C3%B3w
Wynika z tego, że było imię Chropacz, które pierwotnie mogło być przezwiskiem.

Pozdrawiam – Roman.

dora_kg - 14-01-2017 - 10:17
Temat postu: Juzwa, Juźwa, Jużwa, Morda, Matyjczak - etymologia.

czy po znaczeniu nazwiska mozna w jakiś sposób dowiedzieć się o jego pochodzeniu ?

Gawroński_Zbigniew - 14-01-2017 - 22:24
Temat postu:

Moje trzy grosze odnośnie nazwiska Morda.

Rosyjskie źródła wskazują na nieco starszą od Taszyckiego pierwszą notacje nazwiska. Ów Morda pojawił się w mieście Jurijew Polskij (Юрьев-Польский) w połowie drogi między Moskwą a Jarosławiem. Dokładnie nazywał się Лаврентий Морда (1445) tj Wawrzyniec Morda.

Moim zdaniem - oceniając jedynie po postaci nazwisk podobnych do Mordy ze słownika Taszyckiego samo słowo morda może być skrócona wersją jakiegoś zapomnianego starosłowiańskiego imienia. Owe podobne do Mordy nazwiska (samego nazwiska Morda w słowniku nie ma!) to: Mordak, Mordbir, Mordebir, Morder, Mordko, Mordosz, Mordusz i Mordysz. Dowodów na to nie mam ale postacie powyższe jawnie pod takie imiona pasują.

Czy da się po nazwisku ocenić skąd może ono pochodzić?. Bardzo rzadko można w pewnym przybliżeniu sugerować gdzie ono powstało. Pewności jednak mieć raczej nie można.

Gawroński_Zbigniew - 14-01-2017 - 22:49
Temat postu:

Moje trzy grosze odnośnie nazwiska Salos. Jest konkretny święty o tym nazwisku i faktycznie był dokładnie taki jak w opisie p. Romana. http://en.academic.ru/dic.nsf/enwiki/3583523

http://dic.academic.ru/dic.nsf/biograf2/9351

I w końcu pierwszy "głupiec dla Kościoła" = Salos : https://www.heiligenlexikon.de/Biograph ... Salos.html

Gawroński_Zbigniew - 14-01-2017 - 23:25
Temat postu:

Wydaje mi się, że nazwisko Bromka jest/może być zdrobnieniem imienia Bromir/Bromier.

Nazwisko Puternicki od putery tj skopka na mleko, ale nie od putry tj. pienistej zupy z mleka z kaszą jęczmienną i skwarkami znanej u wszystkich Bałtosłowian. (Ewentualnie sama ta kasza też się tak nazywała.)

Kluza to może być również słabo wypieczony chleb albo zakalec. - tak przynajmniej podaje cytowany bardzo często przeze mnie słownik pruski.

Cydejko - 14-01-2017 - 23:56
Temat postu:

Witam, bardzo prosiłbym o jakiekolwiek informacje na temat mojego nazwiska Cydejko. Za wszelkie wiadomości serdecznie dziękuję. Pozdrawiam

ROMAN_B - 15-01-2017 - 02:59
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Cydejko.

Witaj.

Pytasz o pochodzenie nazwiska Cydejko. Według mnie nazwa osobowa Cydejko jest nazwiskiem sufiksalny, derywatem. Zbudowane może ono być z tematu [ rdzenia ] Cyd- oraz sufiksu -ejko [ Cyd + ejko = Cydejko, Cyd-ejko ]. Zacznę może od formatu -ejko. Przyrostek -ejko w zasadzie przesądza o pochodzeniu nazwiska Cydejko? Z uwagi na ten sufiks można powiedzieć, że jest to najprawdopodobniej nazwisko białoruskie? Format -ejko obok przyrostka -ko jest jednym z najczęściej występujących przyrostów w nazwiskach białoruskich. Z przyrostkiem -ejko jest pewien problem. Cząstka -ej- może być integralną częścią przyrostka -ejko ale też może być częścią rdzenia i zawsze trzeba mieć to na uwadze przy rozpatrywaniu pochodzenia konkretnej nazwy osobowej.
Zatem, nazwa osobowa Cydejko może być zbudowana z rdzenia Cydej- i przyrostka -ko [ Cydej + ko = Cydejko; Cydej-ko ]. Tak więc w grę mogą wchodzić dwa tematy nazwiska, to jest rdzeń Cyd- lub/i rdzeń Cydej-. To samo dotyczy formatu -ejko i -ko. Podejście to trochę komplikuje rozważania o pochodzeniu i znaczeniu nazwiska Cydejko.
Trochę informacji o genezie przyrostka -ko [ moim zdaniem jest on nie bez znaczenia dla wyjaśnienia genezy nazwiska Cydejko ].
W języku polskim sufiks -ko tworzy zdrobnienia rzeczowników rodzaju nijakiego; na przykład szkiełko, pudełko, lusterko, uszko. Zatem, przyrostek ten tworzy nazwy rzeczy [ przedmiotów ] mniejszych od nazwy podstawowej. Poza tym przyrostek -ko tworzy derywaty [ pochodne ] od imion [ rzadko ]. Przykładem niech będą imiona: Jaśko < Jaś < Jan; Ignaśko < Ignaś < Ignacy; Staśko < Staś < Stanisław; Bolko < Bolesław [ od dwuczłonowego, słowiańskiego imienia Bolesław ]; Janko < Jan. Tak więc, tworzy też zdrobnienia imion. W przypadku zdrobnionego imienia Bolko przyrostek -ko w imieniu Bolko jest wynikiem latynizacji [ wpływu łaciny ] albo [ w innych wypadkach ] – wpływów Kresów Wschodnich. W Polsce jedynym oficjalnym imieniem z przyrostkiem -ko jest Mieszko [ współcześnie ponad 900 nosicieli ]. Etymologia [ pochodzenie ] tego imienia nie jest pewna. Sufiks -ko [-ко ] występuje w nazwiskach ukraińskich, białoruskich. Zatem, występował na dawnych Kresach Polski. Nazwiskami ukraińskimi z tym sufiksem są nazwiska typu: Czako, Gajko, Kaśko, Poskrobko. Natomiast nazwiska białoruskie zakończone przyrostkiem -ko, to jedne z najczęściej spotykanych nazwisk: Aniśko, Chwiećko, Mojsiuszko, Panasko, Rećko. Przyrostek -ko pełnił też funkcję patronimiczną, to jest tworzenie przezwisk, nazwisk od nazwy osobowej ojca. Tak więc, przyrostek ten tworzy też pojęcie osoby mniejszej lub relacji przynależności między ojcem i synem. Przyrostek -ko w przezwiskach lub nazwiskach nie jest w zasadzie polskim sufiksem. Do języka polskiego nazwy zakończone na -ko [ oraz -o ] dostały się przez język ukraiński oraz białoruski. W języku ukraińskim sufiks ten tworzy zdrobniałe formy imion, na przykład Pieczko – od imienia Piotr. Sufiks -ko uważany jest jako wariant polskiego przyrostka -ek. Widać jest to dobitnie w imieniu Krzys(z)tek oraz w imieniu Krzys(z)tko. Przyrostek -ek najczęściej występował w nazwach osobowych Małopolski a przyrostek -ko rozpowszechniony był na dawnych wschodnich ziemiach Polski.
Jak wspomniałem wyżej, tematem nazwiska Cydejko mogą być dwa apelatywy, to jest: ‘Cyd” oraz ‘Cydej’. Tylko jakie jest ich pochodzenie i co one znaczą?
Wyraz ‘Cydej” jest derywatem zakończonym bardzo rzadkim sufiksem -ej, który należy do zdrobnień. Przyrostek -ej występował na dawnych Kresach Południowych [ pogranicze białorusko – litewsko – polskie ]. Tak więc, apelatyw ‘Cydej” jest zdrobnieniem jakiegoś innego apelatywu. W naszym przypadku występuje on w rdzeniu nazwiska Cydejko a to mówi nam, że może on być przezwiskiem lub imieniem [ nazwiska ukraińskie i białoruskie w dużej mierze są nazwiskami odojcowskimi ]. Zatem rdzeń „Cydej” może być zdrobniałym przezwiskiem albo zdrobniałym imieniem, inaczej mówiąc skróconym imieniem lub/i przezwiskiem [ Cyd + ej = Cydej ]. Zdrobnienie to mogło pochodzić albo od imion złożonych, słowiańskich lub/i chrześcijańskich z członem Cyd, albo od przezwisk. W okresie staropolskim na Kresach Południowych rozpowszechnione były formy zdrobnień, imion skróconych, np. Misiej [ Miszej ]. Zdrobnienie to mogło pochodzić albo od imion złożonych, słowiańskich, z członem Miło-, albo od imion chrześcijańskich Mikołaj, Michał.
Tak wiec, miano Cydej to prawdopodobnie rzadko używane zdrobnienie przez nieczęsto w imionach lub/i przezwiskach zdrobniałych występujący przyrostek -ej, i które było nie nadawane oficjalnie w metrykach.

Zatem, nazwisko Cydejko [ Cyd + ej + ko = Cydejko ] prawdopodobnie pochodzi od zdrobniałego imienia lub/i przezwiska Cydej i może być w pierwotnym znaczeniu nazwiskiem odojcowskim [ sufiks -ko ]. Cydej to ojciec a syn Cydejko. Drugi wariant powstania nazwiska Cydejko: powstało ono od zdrobniałego imienia lub/i przezwiska Cydejko – nazwisko proste, równe imieniu lub/i przezwisku Cydejko.

Tylko powstaje pytanie, czy Cydej to imię czy raczej przezwisko? Tu dla wyjaśnienia tego zagadnienia dochodzi drugi temat nazwiska Cydejko, to jest rdzeń Cyd-. Cyd kojarzy mi się z Rodrigo [ Ruy ] Díaz de Vivar [ urodzony około 1043 w Vivar del Cid w prowincji Burgos, zm. 10 lipca 1099 w Walencji ], zwany Cydem Walecznym [ hiszp. El Cid Campeador ], Mój Cyd [ Mio Cid ] lub Cyd [ El Cid, arab. سيد sīd – Pan ], kastylijski rycerz [ hidalgo ], hiszpański bohater narodowy czasów rekonkwisty, zdobywca i późniejszy zarządca miasta Walencja. Tyle mówi nota biograficzna, z której jasno wynika, iż nazwa osobowa Cyd pochodzi z języka arabskiego i znaczy Pan. Co ma wspólnego arabskie nazwisko Cyd z nazwiskiem Cydej / Cydejko. Na dawnych Kresach Polski [ obecna Litwa, Ukraina, Białoruś ] mieszkali Tatarzy, Turcy, i inne narodowości. Wszyscy oni byli muzułmanami. W islamie język arabski jest językiem Koranu. I tu moim zdaniem mamy powiązanie z nazwą osobową Cyd [ Sīd ] – Pan. Wnioskuję z tego, iż Cydej / Cydejko to pierwotnie było przezwiskiem.

Oczywiście jest to tylko moja robocza hipoteza, raczej moje rozważania o ewentualnej etymologii nazwiska Cydejko. Może ktoś przytoczy inną genezę tego nazwiska? Bo jak pisał w jednej ze swoim prac profesor Kazimierz Rymut : „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”.

Pozdrawiam – Roman.

dora_kg - 15-01-2017 - 10:29
Temat postu:

Dziękuję za odpowiedź

Gdzieś czytając materiały natknęłam się na nazwisko Juzwa ( ponoć wywodzi się z Czechosłowacji) stąd moje pytanie czy mogę mieć to na uwadze szukając.?

Gawroński_Zbigniew - 15-01-2017 - 10:32
Temat postu:

Moje trzy grosze do nazwiska Cydejko.

Według mitologii „chazarskiej” zaczerpniętej z poplątanej mieszanki wpływów greckich i fenickich Cid/Cyd to myśliwy, rybak, bóg rybołówstwa, ale również „Pan miasta” = lokalny bóg lokalnego miasta (za encyklopedią mitologii świata cytowaną w: http://dic.academic.ru/ ) Według tej samej encyklopedii Cid/Cyd to również imię herosa/boga mniej więcej tożsamego z Herkulesem.

Według tradycji ormiańskiej/osetyńskiej cyd (pisany i wymawiany jako cyd) to „omałocozięć”. Dziewosłębowie udający się dla prezentacji przyszłego pana młodego w domu przyszłej panny młodej zachwalali cyda - demonstrując jego cnoty i majątek. (za słownikiem etnografii i mitologii narodów kaukazkich cytowanym w : http://dic.academic.ru/ )

Jest również mniej egzotyczne, swojskie odniesienie. Cyd, cyd, cyd /cydź, cydź, cydź/ cyyyda, cyda, cyda/ cyyydzia, cydzia, cydzia - to głos pasterza przywołującego kozy. (Na Kujawach funkcjonowało - o ile pamiętam - „mecia, mecia, mecia, meć, meć, meć”). Cydzia = koza.

Szermański_Marcin - 15-01-2017 - 13:15
Temat postu: Szermański - prośba o pomoc

Witam wszystkich Smile

Czy może mi ktoś pomóc w rozwikłaniu etymologii tego nazwiska? Jest rzadko spotykane. Kiedyś było inaczej pisane (chronologicznie do najstarszego znanego mi wariantu):

- Szermański
- Szermansky
- Schermansky
- Żermansky

Mój najstarszy znany przodek - Jakub Żermansky ur. przed 1676 r. - mieszkał (a może też urodził się) w dzisiejszym Frydku. Od czego może pochodzić to nazwisko?

paulina_pudlo - 16-01-2017 - 08:19
Temat postu:

Bardzo dziękuję za wyczerpujące odpowiedzi! Na pewno rozjaśni mi to kilka możliwości. Jeszcze raz dziękuję za pomoc. Pozdrawiam.

Ewa_Szczodruch - 17-01-2017 - 04:23
Temat postu:

Witam

Salos - w grupie nazwisk pochodzących od podstaw sal-, szal-, por. imiona typu Salomon, Salezy, niemiecka nazwa osobowa Sal, szalić ‘oszukiwać, kłamać’, szala ‘część wagi’, szaleć ‘zachowywać się gwałtownie, hulać’, szał ‘atak szaleństwa’.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Pióro_Andrzej_J - 17-01-2017 - 08:34
Temat postu: Sajdowski [Zaydowski]

Witam
Skontaktował się ktoś, noszący to nazwisko, ze mną z prośbą o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska. Ten ktoś pochodzi chyba z Niemiec i pisze, że pierwsze zmianki o nazwisku, na które natrafił, pochodzą z około 1700 roku. Wtedy nazwisko było zapisywane Zaydowski. Składam więc uprzejmie nie swoją prośbę Smile

Dziękuję i pozdrawiam
Andrzej
PS nie wiem jak umieścić post przy nazwiskach na S Sad

Ewa_Szczodruch - 17-01-2017 - 10:07
Temat postu:

Witam

Sajdowski - w grupie nazwisk pochodzących od sajdać się ‘kręcić się’, sajda ‘część warsztatu tkackiego’ od wschodniosłowiańskiego sajda, sojda ‘gatunek ryby’ lub od niemieckiej nazwy osobowej Seide, ta od średnio-wysoko-niemieckiego scheide ‘granica’.

Zajdowski - od zajść, zajdę lub od staropolskiego zajda ‘kosa’, też ‘płachta do noszenia siana’ lub od niemieckiej nazwy osobowej Seide, ta od apelatywu Seide ‘jedwab’.

Źródło:Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Myszor_Oskar - 20-01-2017 - 02:47
Temat postu:

Chciałbym prosić o etymologię nazwisk (najlepiej za Rymutem):

Dura > Durka (takie przejście, oboczność między pokoleniami)
Freykowski, Frajkowski
Ganske
Kajda
Myszor
Olejniczak
Spychała

Myszor jest z G. Śląska, pozostałe - Wielkopolska. Przepraszam, jeśli któreś już było.

Ewa_Szczodruch - 20-01-2017 - 05:13
Temat postu:

Witam

Dura 1487 - od staropolskiego dur ‘szaleństwo’, durować ‘szleć’ lub od dura ‘dziura’.

Durka 1400 - od staropolskiego dur ‘szaleństwo’, durować ‘szleć’ lub od dura ‘dziura’; od staropolskiego Durka ‘dziurka’, od gwarowego durkać ‘padać, lać’.

Frajkowski, Freykowski - od niemieckiej nazwy osobowej Frei, ta od apelatywu frei ‘wolny’.

Ganske - od gęś.

Kajda 1597 - od kajda ‘torebka drewniana do chowania osełki, używana przez kosiarzy’.

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Myszor 1477 - w grupie nazwisk pochodzących od mysz, możliwe też od imion ma My-, typu Myślibor lub od myszor, mysior ‘szczur’.

Olejniczak - od olej ‘płynny tłuszcz wyciskany z olowek lub innych roślin oleistych’.

Spychała 1677 - od spychać, też od imion na Spy-, typu Spycigniew.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001
[/b]

JACEK_WINKIEL - 20-01-2017 - 20:42
Temat postu: Nazwisko Goczał lub Gocał

Moi drodzy proszę o pomoc w znalezieniu odpowiedzi skąd pochodzi nazwisko Goczał lub Gocał. Za pomoc dziekuję.

Wladyslaw_Moskal - 21-01-2017 - 03:25
Temat postu: Nazwisko Goczał lub Gocał

Wpisz w Google; imię Goczałek
i poczytaj.

Ale "najslodszy " jest wpis na tym Forum Zbigniewa Gawronskiego z 22-01-2016 [wg Google - Genealodzy.PL Genealogia :: serwis genealogiczny];najslodszy, bo w paru zdaniach wyjasnia wszystko.

Jest to jedno z najmniej tysiąca nazwisk "Goczałkopodobnych to znaczy powstałych od imienia męskiego Goczałka. Goczałka to jest święty kościoła katolickiego - męczennik ukatrupiony w 1066 roku na Pomorzu, był księciem pomorskim. Sprawa jest dość trudna, ponieważ imię Goczałka jest spolonizowaną wtórnie wersją łacińskiego Godesclaus = "Boży sługa" mniej więcej, ale aż się chce wprost wypowiedzieć właściwe słowiańskie imię zlatynizowane pierwotnie. To Godzisław czyli "ten, który czyni sławę, gotujący sławę".

Ewa_Szczodruch - 21-01-2017 - 11:50
Temat postu:

Witam

Gocał, Goczał 1411 - od niemieckich nazw osobowych Gottschall (d), Godschalk, te od Gödeoscak ‘sługa boży’.

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Gawroński_Zbigniew - 21-01-2017 - 14:42
Temat postu:

Dokładnie to samo, ale nieco szerzej napisałem już wcześniej Wink

https://genealodzy.pl/index.php?name=PNp ... 966#307966

Fragment powyżej cytował p Władysław. Wink

Endriu - 21-01-2017 - 15:25
Temat postu:

http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Wad ... s53-72.pdf

Ewa_Szczodruch napisał:

Witam

Nazwisko proste, od imienia Gotschalk (święty Gottschalk, męczennik, książę pomorski, zob. E. Breza, Nazwiska Pomorzan. Pochodzenie i zmiany t. I, Gdańsk 2000 s. 273), J.K. Brechenmacher, Etymologisches Wörterbuch der Deutschen Familiennamen, II Auflage, t. I, Limburg a.d. Lahn 1957 s. 581, E. Förstemann, Altdeutsches Namenbuch. I Personennamen, München 1966 s. 689, H. Bahlow, Deutschen Namenlexicon. Familien und Vornamen nach Ursprung und Sinn erklärt, München 1967 s. 181, Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych, cz. 2 Nazwy osobowe pochodzenia chrześcijańskiego, opr. M. Malec, Kraków 1995 s. 48, staro-wysoko-niemieckie: got- ‘bóg’ + scalc ‘parobek, giermek, niewolnik, sługa’, H. Naumann, Familiennamenbuch, Leipzig 1987 s. 120, staro-wysoko-niemieckie Godesscealc, nowo-wysoko-niemieckie Gottschalk, Gottschall, zob. E. Förstemann, Altdeutsches Namenbuch. I Personennamen, München 1966 s. 689, tłumaczenie wyrażenia łacińskiego servus dei, ancilla die, zob. H. Kaufmann, Untersuchungen zu altdeutschen Rufnamen, München 1965 s. 156, Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych, cz. 5 Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego, opr. Z. Klimek, Kraków 1997 s. 66, E. Breza, Nazwiska Pomorzan. Pochodzenie i zmiany t. I, Gdańsk 2000 s. 273.

http://www.genezanazwisk.pl/content/gotschalk

Etymologia nazwisk - Janusz Stankiewicz. Genealogia

http://www.stankiewicze.com/index.php?kat=44

pozwolę sobie uzupełnić

Pochodzenie imion i nazwisk
mieszkańców parafii Chocznia

http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Wad ... s53-72.pdf

GOC(Z)AŁ: Gocał, 1706; Grządziel vulgo Goczał, 1789; (por. niem.Godschalk, BS)

Repozytorium Cyfrowe Instytutów Naukowych

Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych

Struktura publikacji: Cz. 5, Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego;

http://rcin.org.pl/publication/42984

strona książki 74/75

JACEK_WINKIEL - 21-01-2017 - 16:23
Temat postu:

Dziękuję wszystkim serdecznie za opinię i pozdrawiam

Piller.Marek - 27-01-2017 - 16:49
Temat postu:

Witam
Bardzo bym prosił o jakiekolwiek informacje na temat mojego
nazwiska Piller.
Za wszelką pomoc serdeczne dzięki.

historyk1920 - 27-01-2017 - 16:57
Temat postu:

Witaj Marku !
Nazwisko Piller pochodzi od piła - pilić

Pozdrawiam
Marek Smile

Gawroński_Zbigniew - 27-01-2017 - 20:39
Temat postu:

Coś mi się zdaje, że włożę „kija w mrowisko“ Smile

.

Moim zdaniem, a mam, uważam, solidne ku temu podstawy etymologia nazwisk typu: Pillat / Pilatus / Pillet / Piller / Pillukat / Pillukeit jest zupełnie inna. We wszystkich tych nazwiskach mamy do czynienia ze staropruskim i rozpowszechnionym na całej północy dzisiejszej Polski włącznie z Litwą, Łotwą - tematem Pil. Wszędzie tam oznacza/ł on: miasto, twierdzę, „górę”, zamek (pile, pille, pils, piliagarbis). Tłumacząc „na nasze” Piler i podobne = „z zamku”, „z góry”, „z twierdzy” itp.
Ponadto rzeczownik Piller/Biller - to już inna etymologia - o wiele nam w czasie bliższa to dzwonek noszony na szyi przez zwierzęta.*

Wszystkie powyższe tezy opieram na słowniku języka pruskiego, który dość często tutaj cytuję.

To są moje „trzy grosze”, wierzyć nie trzeba. Wystarczy przyjrzeć się mapom całej północnej Polski…. .

-=-=-=

* edit: poprawiłem lapsusa: Ten dzwonek to słowo mazurskie, nie góralskie jakieś tam. Dokładniej Pil, Pille, Piller, Pillchen, Pillerchen Pillak - wszystkie notowane wg słownika na Mazurach.

ROMAN_B - 28-01-2017 - 19:21
Temat postu: Coś jeszcze do genezy nazwiska Piller.

Witaj.

Nazwisko Piller.

Dołożę też moje „trzy grosze” odnoszące się do ewentualnej genezy nazwiska Piller. Niestety nic bliżej nie napisałeś o tym nazwisku [ gdzie się pojawiło pierwszy raz, kiedy się pojawiło pierwszy raz, jakie były ewentualne formy graficzne, jakiej narodowości była pierwsza znana Ci osoba nosząca to nazwisko, itp. ]. No cóż pozostają tylko ogólne informacje. W Polsce na przestrzeni wieków osiedlały się osoby o różnej narodowości, w tym Francuzi, Niemcy, Anglicy [ Szkoci ], Żydzi, Hiszpanie, Szwedzi, Duńczycy, osoby te miały swoje nazwiska. Nazwiska te albo zostawały w niezmienionej postaci albo były przystosowywane do języka polskiego i podlegały różnemu zapisowi graficznemu.

Język francuski.
Apelatyw piller może pochodzić z języka francuskiego. W tym języku piller jest czasownikiem. Otwarty słownik francusko-polski V.9.2007, Copyright (c) Jerzy Kazojć - 2007 r. tak tłumaczy francuskie słowo piller ‘grabić, ograbić, szbrować’. Słownik prawniczo handlowy francusko-polski, Anna Słomczewska tak mówi o słowie piller ‘rabować, plądrować, ograbiać’. ECTACO słownik francusko-polski Słowniki o wyrazie piller tak pisze – piller ‘splądrować, złupić, łupić, plądrować, obrabować, rabować, ograbić, łup’.
Francuska etymologia apelatywu piller:
1. (XIIIe siècle) Apparait avec le sens de << malmener, houspiller >>, puis prend le sens de << dépouiller quelqu'un (par la ruse) >>, (XIVe siècle) peillier << prendre, se saisir de quelque chose par la violence >>. Voir espillier, despillier << maltraiter, malmener, houspiller >>.
2. Wallon, pii ; provenç. pilhar, pillar ; esp. pillar ; port. pilhar ; ital. pigliare, qui signifie prendre (d'où, au XVIe siècle, quand les italianismes abondaient dans le français, piller patience, YVER, p. 564) ; du lat pilare, voler, piller. L'l mouillée dans toutes les langues romanes suppose probablement une forme pileare.

Język niemiecki.
W pierwszym roku rozbiorów polski [ 1772 rok ] do Lwowa przybył z Wiednia Antoni Piller i złożył w tym mieście firmę drukarską. Adam Trojanowski w opracowaniu Pillerowie, Drukarze Lwowscy tak pisze o Antonim Pillerze: „Życie jego przebiegało w okresie przemian ustrojowych, jakie miały miejsce w Austrii zgodnie z duchem absolutyzmu oświeconego, poprzez reformę administracji, sądownictwa, finansów, szkolnictwa, wojska itd. Założył we Lwowie firmę drukarską, dla której sprowadził z Wiednia wyposażenie drukarni, tworząc w ten sposób solidną, nowoczesną na owe czasy bazę produkcyjną. Wykazując szczególną przedsiębiorczość zawodową, związał swój los z mało wtedy znaną, ogólnie nową prowincją cesarstwa w randze królestwa, nazwaną Galicją i Lodomerią. Jako sygnet drukarski firmy zastosował postać kobiecą oraz prasę drukarską z napisem Altius, a niżej Labore et Favore, stanowiący symboliczny przekaz, informujący iż firma Pillera kieruje się dążeniem ku rozwojowi poprzez pracę i zdobywanie uznania. W ciągu ośmiu lat swojej działalności we Lwowie wydał Antoni Piller około 70 tytułów w językach łacińskim, niemieckim, francuskim i polskim. Od rządu austriackiego otrzymał tytuł Typografa Gubernialnego Jego Cesarskiej Mości, a także Drukarza Uniwersyteckiego. Zdobył, jak widać, wybitną pozycję w społeczeństwie lwowskim. Drukował przede wszystkim wydawnictwa urzędowe, podręczniki, kalendarze, modlitewniki, a w 1776 r. rozpoczął wydawanie tygodnika „Gazette de Leopol”, w którym wprowadził wydruk reklamy swoich wydawnictw. Nie brakowało mu inicjatywy, przeto firma stała się czołową drukarnią lwowską, przejmującą w walce konkurencyjnej tamtejsze drukarnie, a mianowicie franciszkańską oraz jezuicką. Antoni Piller dawał sobie dobrze radę w czarno-żółtej rzeczywistości administracyjnej, skorzystawszy m.in. z reformy Józefa II, podporządkowującej kościół katolicki państwu. Swoje umiejętności oraz doświadczenie przekazał swym potomnym, jako rzutki, nowoczesny przedsiębiorca, umiejący się dostosować do wymogów i możliwości ówczesnego społeczeństwa galicyjskiego oraz władz. Zmarł we Lwowie w 1781 r. (…).”.
Z powyższego tekstu wynika, że na ziemiach polskich w roku 1772 pojawiło się nazwisko Piller. Posiadacz tego nazwiska przybył z Wiednia a więc z Imperium Habsburgów, potocznie i skrótowo Austria. Austria to język niemiecki. Duden Die deutsche Rechtschreibung tak mówi o pochodzeniu i znaczeniu słowa piller:
„Wortart: Substantiv, maskulin
Gebrauch: umgangssprachlich
Bedeutungsubersicht: Penis.
Herkunft: zu ostmitteldeutsch pillern, Nebenform von pullern.”.
Tak więc apelatyw piller to rzeczownik rodzaju męskiego i przynależy do potocznego języka. Piller ‘penis’. Pochodzi z niemieckiego dialektu wschodnio – środkowego od słowa pillern, oboczna forma rzeczownika sikać.

Na portalu Avotaynu zajmującym się genealogią żydowską znajduje się wykaz nazwisk używanych przez żydów w Galicji. Wykaz ten pochodzi z książki pt. A Dictionary of Jewish Surnames from Galicia, którą opracował Alexander Beider. Ksiązka zawiera informacje o około 25.000 różnych nazwisk używanych przez Żydów w Galicji. Każde nazwisko jest opisane przez autora: gdzie się pojawiło w Galicji, różne warianty tych samych nazwisk oraz pochodzenie nazwiska [ etymologia ]. Wykaz ten zawiera też nazwisko Piller. Tu jest link do przedmiotowego wykazu:
http://www.avotaynu.com/books/DJSGNames.htm
Tu jest link do opisu wspomnianej przeze mnie książki:
http://www.avotaynu.com/books/DJSG.htm
Tu jest link do strony głównej portalu Avotaynu:
http://www.avotaynu.com/index.htm

Jest też miejscowość w Austrii, która nazywają się Piller. Piller, Tyrol, Austria.

Język szwedzki, język duński.
Piller ‘pigułka’. Pochodzi od łacińskiego słowa pilula ‘pigułka, pastylka’.

Język angielski.
W języku angielskim występuje słowo pillar, które ma 3 znaczenia:
1. filar, kolumna, słup
2. słup (dymu lub ognia)
3. podpora
Może nazwisko Piller jest obocznością angielskiego nazwiska Pillar.

Język hiszpański.
W języku hiszpańskim słowo pillar ma 3 znaczenia:
1. chwytać, łapać, przyłapać
2. grabić, plądrować, obrabować
3. potocznie kumać, czaić
Może nazwisko Piller jest obocznością hiszpańskiego słowa pillar, które zostało zmienione w polskich metrykach.

Język polski.
Piller - od piła – pilić.
Etymologia opracowana przez p. Ewę Szczodruch na portalu Genealogia Stankiewicze z przyjaciółmi.
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=759

Zatem, Marku masz z czego wybierać.
Pozdrawiam – Roman.

http://www.cracovia-leopolis.pl/index.p ... amp;id=110
http://www.lwow.com.pl/brama/gazeta/gazeta.html

Piller.Marek - 28-01-2017 - 20:46
Temat postu:

Bardzo dziękuję wszystkim za pomoc.
Otóż dopiero zaczynam poszukiwania swoich przodków , i z tego co do tej pory udało mi się dowiedzieć to rodzina moja przybyła z okolic Lwowa zaraz po II Wojnie Światowej.

walwaw - 02-02-2017 - 17:27
Temat postu:

Witam
interesuje mnie pochodzenie nazwisk: Błach/Błachowicz i Wawrzak.
Pozdrawiam

ROMAN_B - 02-02-2017 - 19:19
Temat postu: Błach, Błachowicz, Wawrzak - geneza nazwiska.

Witaj.
W zasadzie nie wiem jak do Ciebie się zwracać. Według regulaminu forum, posty powinny być podpisane przynajmniej imieniem.

Geneza nazwiska Błach.

Posłużę się cytatem ze strony https://pl.wikipedia.org/wiki/B%C5%82ach Błach – nazwiska polskie:
„Najstarsza wzmianka o nazwie osobowej Błach pochodzi z 1336 roku. Antroponim ten pochodzi od imienia zaczynającego się na Bła-, typu Błażej. Imię chrześcijańskie Błażej notowane jest w Polsce od XIII wieku. Jest polską formą łacińskiego imienia Blasius i zostało przejęte prawdopodobnie za pośrednictwem języka czeskiego. Nazwa osobowa Błach składa się z rdzenia Bła- i przyrostka słowotwórczego -ch. W średniowieczu miał on znaczenie zdrabniające, spieszczające. Nazwiska utworzone z podstawowym -ch- w części przyrostkowej są bardzo stare[1]. Nazwa osobowa Błach była skróceniem imienia zaczynającego się na Bła- i zarazem jego zdrobnieniem. Stała się dziedziczna i do dziś jest nierzadko spotykanym nazwiskiem.”
[1] - Kazimierz Rymut: Nazwiska Polaków. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1991, s. 85, 37, 39,43.

Nazwisko Błach w większej liczbie występuje w Małopolsce niż w innych dzielnicach. Zasięg gęstszego jego występowania obejmuje po kilka powiatów w Górach Świętokrzyskich oraz na pograniczu wielkopolsko-małopolsko-śląskim.

Geneza nazwiska Błachowicz.

Nazwa osobowa Błachowicz jest derywatem, nazwiskiem sufiksalnym i jest zbudowane z tematu Błach- oraz sufiksu -owicz [ Błach + owicz = Błachowicz; Błąch-owicz ]. O pochodzeniu i znaczeniu tematu Błach- napisałem powyżej. Według mnie nazwisk Błachowicz pochodzi od nazwiska lub/i imienia Błach i w pierwotnym znaczeniu oznacza syna Błacha. O takim pochodzeniu świadczy sufiks „-owicz”; Błach–owicz. Jest to nazwisko patrymoniczne, to znaczy, iż od nazwiska ojca pochodzą nazwiska dzieci. Nazwisko prawdopodobnie może wywodzić się z Wielkiego Księstwa, raczej ma rodowód Rusiński [ Białorusko – Ukraiński ]. Przemawia za tym sufiks –owicz, który pierwotnie brzmiał –owycz i był pochodzenia ukraińskiego. Polskim sufiksem jest sufiks –owic. Z biegiem czasu na terenie Rzeczypospolitej i Wielkiego Księstwa Litewskiego z obu sufiksów powstał jeden, to jest –owicz. Obecnie, na pierwszy rzut oka, trudno jest wnioskować czy nazwisko ma rodowód Polski, Ukraiński czy Białoruski. Aby to ustalić potrzebne są badania genealogiczne konkretnej rodziny.

Pierwotną polską formą nazwiska byłaby postać Błachowic, która z czasem mogła przybrać postać Błachowicz. W regionach polski gdzie występowało mazurzenie osoba nazywająca się Błachowicz zawsze mówiła Błachowic a nie Błachowicz. Stan taki wynikał z tego, iż mazurzenie to proces fonetyczny polegający na wymawianiu zamiast spółgłosek dziąsłowych 'cz', 'sz', 'ż','dż' głosek zębowych: 'c', 's', 'z', 'dz'. Na przykład: "czepek" jako "cepek", "szkoła" jako "skoła", "życie" jako "zycie". Mazurzenie jest bardzo charakterystyczne dla wielu polskich dialektów, szczególnie zaś na Mazowszu i Mazurach, a także na terenie Małopolski i Śląska. Również w Wielkopolsce, to jest na terenie niemazurzącym, w okolicach Puszczy Noteckiej w gwarze Mazurów wieleńskich [ osadników z Mazowsza ] występuje zjawisko mazurzenia.
Na koniec dodam, iż pierwotnie odojcowski charakter nazwisk wiąże się głównie z grupą przyrostków typu: -ak, -ek, -ec, -ik, -yk, -ewicz, -owicz. Z czasem format -owicz utracił patronimiczny charakter i stał się strukturalnym przyrostkiem tworzącym nazwiska strukturalne, tak zwane ulepszone. Aby stwierdzić jakie to jest nazwisko trzeba zawsze zbadać historię rodziny i zapis graficzny tego samego nazwiska [ to jest osoby je noszącej] na przestrzeni czasu.

Geneza nazwiska Wawrzak.

Według etymologii opracowanej przez p. Ewę Szczodruch na portalu Genealogia Stankiewicze z Przyjaciółmi nazwisko Wawrzak ma następującą gebnezę:
„Wawrzak - 1380 od imienia Wawrzyniec, od łacińskiego Laurentius, to od nazwy miasta Laurentum. W Polsce imię znane do XIII wieku, polonizowane jako Ławrzyniec, Wawrzeniec, Wawrzyniec.”.
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=555

Dodam coś od siebie o nazwisku Wawrzak. Miano to jest derywatem i jest zbudowane z rdzenia Wawrz- oraz przyrostka -ak [ Wawrz + ak = Wawrzak; Wawrz-ak ]. Format -ak należy do grupy sufiksów zdrobniających. Najczęściej występował i występuje w północnej części Polski i był stosowany dla określania istot młodych, niedorosłych. Tak więc sufiks ten miał dwie funkcje. Pierwsza zdrobniająca – Wawrzak to zdrobnienie imienia Wawrzyniec. Druga funkcja, która związana jest z nazywaniem istot młodych i niedorosłych, określająca stosunek ojca do syna. Ojciec Wawrzyniec, syna Wawrzak. W tym przypadku nazwisko Wawrzak miałoby pochodzenie odojcowskie. W ten sposób powstały też niektóre nazwy własne, na przykład nazwiska: Majchrzak, Antoniak, Baraniak itp.
Odojcowski charakter nazwisk pierwotnie wiąże się głównie z grupą przyrostków typu: -ak, -ek, -ec, -ik, -yk, -ewicz, -owicz.

Pozdrawiam – Roman.

walwaw - 03-02-2017 - 13:49
Temat postu: Błach, Błachowicz, Wawrzak - geneza nazwiska.

Przepraszam za gapiostwo, dziękuję za odpowiedź.
Pozdrawiam
Waldemar Wawrzak

Kamila_Kamila - 03-02-2017 - 15:05
Temat postu: Błach, Błachowicz, Wawrzak - geneza nazwiska.

Dzien dobry,
Czy ma ktos z Panstwa pomysł na pochodzenie nazwiska
KARACZEWSKI
DANICKI
HUDZIK???
Jestem baaaaardzo ciekawa.
Dziekuje pięknie !!!
Kamila Karaczewska

przemko20161 - 03-02-2017 - 15:21
Temat postu: Błach, Błachowicz, Wawrzak - geneza nazwiska.

Witam

A ja mam pytanie dotyczące Fundacjii Perucka z 1679 r już istniejącej i moje pytanie brzmi czy ową fundację założył /a jakiś/aś osoba nosząca nazwę Perucka ? skąd ta nazwa się wywodzi ? i dlaczego owa fundacja miała taką nazwę ? Czy nazwisko Perucki/a ma coś wspólnego z kanonikami kościelnymi ? czy ktoś z was natrafił może na nazwisko Perucki / a w swoich parafiach i metrykach z XVII - XVIII w?
Pomóżcie.
Przemek

Gawroński_Zbigniew - 03-02-2017 - 19:50
Temat postu:

Bardzo ciekawi mnie co Koleżeństwo napisze na temat nazwiska Karaczewski!? Pozwolę sobie pomilczeć jeszcze żeby niczego nie sugerować. W każdym razie ja piszę sobie gotowca do
Worda i wkleję później. Wink

Wladyslaw_Moskal - 04-02-2017 - 07:36
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Dec i innych nazwisk Dakow.

Nazwisko Dec - nazwisko z czasow Daków i ich krola Decebala [ur. 87, zm. 106 r. n.e.].

W 2008 r ukazaly sie dwie informacje o odkryciu przez archeologow kurhanow Dakow w rejonie Niska.

Jedna z nich napisana jest w stylu sensacji;
http://www.echodnia.eu/podkarpackie/wia ... ,id,t.html

Druga informacja/relacja dr Marka Florka jest bardziej stonowana i poparta bardzo istotnymi datami;
http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/ ... dakow.html

Dr hab. M. Florek twierdzi, ze uzyskana z jednej ze spalonych belek stosu data radiowęglowa (C14) wskazuje, że kurhan usypano w ostatniej ćwierci III wieku bądź latach 20-tych IV wieku. Dotyczy to kurhanu w Przedzelu.

Młodszy, bo pochodzący prawdopodobnie z przełomu V i VI wieku, był kurhan w Kopkach, oddalonych ok. 10 km od Przędzela.

Datowanie kurhanu w Przedzelu odpowiada datowaniom skarbow monet rzymskich z Kopek, Przedzela i Zarzecza. Skarby te A. Nieweglowski; Z BADAN NAD MONETĄ RZYMSKĄ W POLSCE W OKRESIE WCZESNO- I ŚRODKOWORZYMSKIM, zalicza do I, II i pierwszej połowy III w. n.e..
Pamietac nalezy, ze od czasu wybicia monety, jej nagromadzenia, wedrowki az doczasu zakopania jako skarbu, uplywa kilkadziesiat lat.

Pani Monika Kuras i pan Marek Florek chyba nie beda mi mieli za zle, jesli informacje z wymienionych informacji prasowych, uzupelnie informacjami nagromadzonymi w Internecie w ciagu ostatnich 10 lat.

W sklad krolestwa Dakow [w j. lacinskim] lub Getae [w j. greckim] w czasach Decebala t.j. 87–106 r. n.e., wchodzilo 15 plemion. Oprocz Dakow, ktorzy w tym czasie juz ulegli slawizacji, na terenie polnocnej czesci Kotliny Panonskiej mialy siedziby Jazyges [Jazygowie uzywajacy juz j.slowianskiego], z ktorymi od polnocy graniczyli germanscy Quadi oraz Gotini [lub Cotini] czyli Kotynowie, zwani tez slowianskimi kowalami - napisze o nich pozniej i niewielkie koczownicze w tym czasie plemie Carpi [Karpowie, tez zaliczani do Slowian].
Zobacz;
https://en.wikipedia.org/wiki/Gotini#/m ... re_125.png

Dakowie przeciwko legionom rzymskim uzywali straszliwej broni dla legionistow, byl to rodzaj kosy/sierpu ktorym mozna bylo dosiegnac legioniste kryjacego sie za tarcza i przebic jego helm lub ciac jego nogi.
Zobacz kilka ilustracji tutaj;
https://en.wikipedia.org/wiki/Falx#/media/File:Falx.png

Kiedy Rzymianie wedlug swojej zasady "dziel i rzadz", spowodowali rozdzwieki w krolestwie Decebala i udoskonalili uzbrojenie legionow [wzmocniony helm i inne dodatki do uzbrojenia], cesarz Trajan pokonal Dakow Decebala w 106 r. n.e. a Decebal popelnil samobojstwo. Trajan przejal kopalnie zlota i srebra Dakow oraz pojal 100 000 niewolnikow dla Imperium.
Wiecej informacji jest tutaj;
http://www.imperiumromanum.edu.pl/szukaj/?q=dakowie

Ci ktorzy uciekli, mogli szukac wolnosci na polnoc od Karpat w strefie wplywow celtyckich ale i plemion uzywajacych jezyka slowianskiego - np. Kotynow.
Uciekajacy przed niewola, po smierci krola Decebala i takze pozniej, chyba przedkladali swoje i swoich bliskich zycie, ponad swoje stada. Czasem zabierali z soba monety rzymskie, ale co za nie mogli kupic w tym czasie nad Dolnym Sanem - drzewo ? Wiec skarb byl chowany w ziemi.
Nie byla to jednorazowa fala uciekinierow, przez nastepnych kilkaset lat przybywalo uciekinierow, bo trwaly wojny w Kotlinie Panonskiej, przybywalo rzymskich monet i z chwila smierci wazniejszej osoby wsrod przybylych, przybywalo kurhanow.
W pewnym momencie wszyscy stali sie rownymi, zmienily sie wierzenia i z tego okresu nie ma danych archeologicznych, ale nie oznacza to ze Puszcza Sandomierska opustoszala.
Pozostaly nazwiska, ktore wymienie ponizej, wskazujace na kilkusetletnia ciaglosc osadnicza na tych ziemiach.

Na stronie;
https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_r ... cian_words
jest wyjasnienie, ze imie/nazwisko Decebalus [= Decebal] przyjal krol Dakow Diurpaneus, po zwyciestwach nad Rzymianami.

Przy imieniu/nazwisku Decaneus jest wyjasnienie, ze sklada sie ono z rdzenia Dec = znaczacego Dak, a w sumie Decaneus oznacza "Dak, ktory wie", czyli "Madry Dak".

Natomiast w imieniu/nazwisku krola - Decebalus, slowo "balus" oznacza silny, potezny, czyli Decebalus = Dec/Dak potezny" i jest to podobne okreslenie do nazwy naszego krola Boleslawa Chrobrego.

Okazuje sie, ze juz kilkaset lat przed nowa era, rzymianie mieli spisy legionistow wg nazwiska i imienia. Zatem juz wtedy utrwalala sie waznosc posiadania nazwiska i imienia.

Nazwisko Dec [czyli Dak] wystepuje w Czechach; np Deč Miroslav, Jezeřany-Maršovice i Slowacji; Dečová Mária, Košice.

W Polsce trudno ustalic etymologie nazwiska Dec; "Dec - od nazwy etnicznej Deutsch ‘Niemiec’ lub od Detsch (od Diettrich) lub od łacińskiego cognomen Decianus lub od Denis na Kr W", to wg;
http://www.stankiewicz.e.pl/index.php?k ... mp;sub=534

takze wynika to z dyskusji ;
http://www.goldenline.pl/grupy/Pozostal ... ka,199629/

niestety nikt nie zwiazal nazwiska Dec, z plemieniem Dakow i ich krolem Decebalem oraz malo znanymi odkryciami archeologicznymi w rejonie Niska.

Obecnie doceniam jak wielka zasluga prof. K. Rymuta, czlonka PAN, jest to, ze wg zasad PESEL w 2002 zestawil nazwiska wszystkich Polakow mieszkajacych w Polsce wg powiatow.

Wedlug strony;
http://www.moikrewni.pl/mapa/
mozna zobaczyc wystepowanie nazwiska Dec w Polsce w 2002 r ;
1.Leżajsk (579) 2.Łańcut (347) 3.Rzeszów (345) 4.m. Białystok (193)
5.Kolbuszowa (164) 6.Tarnobrzeg (157) 7.Warszawa (151) 8.Mońki (140)
9.m. Lublin (138) 10.Lubaczów (135), Stalowa Wola (wiecej niz 100), Nisko (75 do 100),
co utwierdza odkrycia pani Moniki Kuras i pana Marka Florka.

Zobacz ponizej informacje takze o Dackich nazwiskach Bajdas, Duma, Kosierb i Jaskot.

Nazwisko Dec wg J.M.Zawdzkiego i jego ksiazki "1000 najpopularniejszych nazwisk w Polsce" 2002, jest na 591 pozycji i nosilo go w 2002 r., 7583 Polakow.

Wg strony;
https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_r ... cian_words
zanim Dakowie ulegli slawizacji, ze starodackim;

- słowem "lug" = moczary, bagno wiaze sie polskie slowo "ług" i nazwa rezerwatu w Lasach Janowskich "Imielty Ług" czyli "Moczary Jemioły" [bo Imielty to odmiana nazwiska Jemioła] , straznika i łowcy krolewskiego - nie jest to rosyjska nazwa pochodzaca z okresuu rozbiorów Polski,

- słowem "kasla" mamy nasze słowo "kaszel",

- słowm "baidas" = strachliwy, bojazliwy wiaze sie polskie nazwisko Bajdas, w Polsce w 2002 r, bylo 108 osób o nazwisku Bajdas, w tym w pow. Stalowa Wola 53 osob,

- słowem "dumas"= ciemnobrazowy, moze wiazac sie polskie nazwisko Duma, nazwisko osoby z takimi włosami, a w Polsce w 2002 r. bylo 1729 osób o nazwisku Duma; nazwisko to najczęściej występowalo w:
1.m. Tarnobrzeg (220), 2.Tarnobrzeg (118), 3.Bolesławiec (75), 4.Biłgoraj (66), 5.Sandomierz (62), 6.m. Lublin (51), 7.Lublin (47), 8.Zamość (46), 9.Stalowa Wola (45), 10.Kraśnik (41), Nisko ( 1 do 10).

Nazwisko Kosierb , chyba wiaze sie z Dackim wojownikiem z czasow krola Decebala, ktory walczyl uzywajac " kososierpu".
W Polsce w 2002 r. bylo 339 osób o nazwisku Kosierb, ale w pow. 1.Stalowa Wola (119) i 3.Krasnystaw (39), bylo az 158 osob.

Nazwisko Jaskot, byc moze wiaze sie z nazwa plemienia Jazygow, wspierajacych Dakow i nazwa Jazygot zostala w ciagu wiekow przeksztalcona w nazwisko Jaskot.
W Polsce w 2002 r, bylo 1469 osób o nazwisku Jaskot. Nazwisko 'Jaskot' najczęściej występowalo w:
1.Kolbuszowa (153), 2.Bolesławiec (112), 3.Nisko (93), 4.Stalowa Wola (77), 5.Dębica (62), 6.Tarnobrzeg (39), 7.Toruń (29), 8.m. Kraków (29), 9.Warszawa (2?), 10.Kraśnik (25)
Mapa nazwiska wskazuje wedrowke nazwiska od Przeleczy Dukielskiej do rejonu Niska i Stalowej Woli.

Czy Cotini = Kotynowie byli Celtami czy Slowianami okolo 150 r. n.e.? Jesli uzywali jezyka slowianskiego to byli Slowianami !.

A wskazuje na to rozmieszczenie nazwiska Kowal w Polsce wg ;
http://www.moikrewni.pl/mapa/
Nazwisko 'Kowal' najczęściej występowalo w 2002 r:
1.m. Kraków (800) 2.Przeworsk (549) 3.Biłgoraj (474) 4.Jarosław (426) 5.Warszawa (408) 6.Wieliczka (406) 7.m. Wrocław (383) 8.Nisko (374) 9.Dąbrowa Tarnowska (337) 10.Rzeszów (317)
Nazwisko przywedrowalo przez Brame Orawska lub Przelecz Dukielska z terenow obecnej Slowacji.

Takze potwierdza to nazwisko Wislan - Kuta i nazwisko Ledzian - Kata, pochodzace od slowa "kuć" - bo tak chyba tez nazywali kowali Kotynowie.
W Puszczy Sandomierskiej nie bylo zadnej "uczelni katowskiej", aby nazwisko Kata wiazac ze slowem "kat", po prostu jest to "gwarowa" wymowa nazwiska Kuta.

Nazwisko 'Kuta' najczęściej występowalo w 2002 r w:
1.Tarnów (510) 2.m. Tarnów (350) 3.Tomaszów Mazowiecki (253) 4.Puławy (201) 5.Dąbrowa Tarnowska (116) 6.Dębica (112) 7.m. Kielce (109) 8.Kielce (101) 9.Węgrów (91) 10.Jarosław (77)
Nazwisko to przywedrowalo przez Przelecz Dukielska.

Nazwisko 'Kata' najczęściej występowalo w 2002 r w:
1.Stalowa Wola (249) 2.Nisko (230) 3.Kolbuszowa (114) 4.Bolesławiec (106) 5.Opoczno (52) 6.Rzeszów (45) 7.Janów Lubelski (41) 8.Chełm (3?)
Takze to nazwisko przywedrowalo przez Przelecz Dukielska.

Rozne informacje wzajemnie uzupelniajace sie, wskazuja na bardzo ciekawa przeszlosc ziem Malopolski i ciaglosc osadnicza na tej ziemi az do czasow wspolczesnych.

Pozdrawiam - Wladyslaw.

Kamila_Kamila - 04-02-2017 - 20:51
Temat postu:

Gawroński_Zbigniew napisał:

Prosze tak dlugo nie milczec ! Smile

Pozdrawiam
KAMILA KARACZEWSKA

Gawroński_Zbigniew - 04-02-2017 - 21:45
Temat postu:

Nazwisko Karaczewski może być nazwiskiem kresowym o etymologii starocerkiewnej. Wszystko zaczęło się od Apostoła Filipa. W zachodnim Kościele post przed Bożym Narodzeniem trwa 4 tygodnie. Natomiast w Kościele wschodnim od czasów średniowiecza trwał 40 dni, od 15 listopada do świąt. Post ten nazywał Postem Filipowym, Filipowką, Czterdziestówką, albo Karaczun.
Rusińskie słowo karaczun oznaczało jeszcze kilka spraw: jednego ze złych duchów, wzgórze grzebalne, wzgórze zgromadzeń, wzgórek w centrum osady.

Sama Wigilia i obrzędy wigilijne to również Karaczun. Skąd wzięła się ta pozornie dziwaczna nazwa Świąt Bożego narodzenia, postu, albo Wigilii? Przedchrześcijański zły duch obłaskawiany w święto przesilenia zimowego był uznawany za złego sprawcę młodocianych nienaturalnych śmierci, u dzieci, i młodzieży, zwłaszcza tych umierających w tzw. drgawkach. Zmieniła się istota święta, ale nazwa została za sprawą gry słów. Otóż staroruski.: koroczun (корочунъ), słowacki: Kraèun, bułgarski: крачунец = dzień narodzin, ale pochodzi od nieco dziwnego skrócenia łacińskiego: quartum jejunium (post czterotygodniowy, bo w tym czasie mniej więcej się skrócił z 40 dni do 4 tygodni). W tym znaczeniu zastąpiła wspomniany dzień kultu złego ducha skracającego życie. I tu mamy właśnie Apostoła Filipa i reformę cyrylo-metodiańską, która schrystianizowała słowo.
Podsumowanie: Karaczun to ktoś urodzony w Adwencie, pod warunkiem, że korzenie rodziny można wyprowadzić z terenów o których pisałem.

Bardzo pachnąca jest również etymologia odtatarska.

N. Karaczewski byłoby wtedy odmiejscowym od miejscowości Karaczew opodal Kazania w Tatarstanie. Nazwiskiem o etymologii po pierwsze odmiejscowej, po drugie odtureckiej. Nazwa miejscowości Karaczew pochodzi od tureckiego słowa „karaca” = śniady i ciemnowłosy, albo od również tureckiego „qaracy” - karbowy, nadzorca itp.

źródła:
- Энциклопедический словарь Ф.А. Брокгауза и И.А. Ефрона. — С.-Пб.: Брокгауз-Ефрон. 1890—1907.
- Энциклопедический словар Брокгауза и Ефрона
- http://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/976043
- http://www.ufolog.ru/names/order/К ... 80;й
- http://www.ufolog.ru/names/order/К ... 77;в
pominięte:
=- http://www.ufolog.ru/names/order/К ... 72;ч
=- http://www.ufolog.ru/names/order/К ... 77;в
i ich odpowiedniki w słownikach.

Źródła polskie przekierowują do historycznego nazwiska Karczewski, od niego podają wiek wg najstarszych zapisów tj o ile pamiętam na 2 połowę 14 wieku dedykując nazwisko miejscowościom Karabczewo albo Korabczewo. Nazwiska podobne od karania (wymierzania kary), maści konia albo... karalucha.

ROMAN_B - 04-02-2017 - 22:29
Temat postu: Karczewscy.

Witaj Kamilo!

Do informacji podanych przez p. Zbigniewa o nazwisku Karczewski dołożę trochę dalszych wiadomości o Karczewskich.

W sieci jest strona nosząca tytuł „Strona Rodzinna Kokorzyckich”. Według informacji tam zamieszczonych ród Korzyckich jest spokrewniony z rodem Karczewskich.
Tu jest link do strony: http://www.kokorzycki.com/

Na stronie tej zamieszczone jest elektroniczna wersja książki Andrzeja Stanisława Korzyckiego pt.
HISTORIA I DZIEJE NAJNOWSZE RODZIN KOKORZYCKICH I KARCZEWSKICH Z FRAGMENTAMI WYDARZEŃ Z GENEALOGII RODZIN GLONKÓW, GRABANOWSKICH, DORENDÓW, NICKE,
PAWŁOWSKICH I WIŚNIEWSKICH; TORUŃ – CIECHOCINEK 1997-2010. Tu jest link:
http://www.kokorzycki.com/ksiazka/akoko/index.htm
Jest to bardzo obszerne i ciekawe opracowanie ponieważ autor dołożył wszelkich starań aby jego praca była jak najbardziej rzetelna i udokumentowana. Część poświęcona Karczewskich jest bardzo obszerna i zawiera wiele informacji o różnych liniach Karczewskich z terenu [ dawnej i obecnej ] Polski oraz herbach.

Tu jest link do jednego z wielu rozdziałów mówiących o Karczewskich. Rozdział nosi tytuł „KARCZEWSCY - historia rodu XIV- XVIII w.” w tym rozdziale zamieszczona jest etymologia nazwiska Karczewski. http://www.kokorzycki.com/ksiazka/akoko ... XIV-XX.pdf

Może w powyżej wymienionej publikacji odnajdziesz własne korzenie?

Życzę przyjemnej lektury.

Nazwisko Chudzik / Hudzik.

Za Kazimierz Rymut; Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny"; Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999.

Chudzik – od chudy, notowane w 1546 roku.
Hudzik – od chudy.

Pozdrawiam - Roman.

Wladyslaw_Moskal - 05-02-2017 - 01:00
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Karaczewski

Kamila_Kamila napisał:

Dzien dobry,
Czy ma ktos z Panstwa pomysł na pochodzenie nazwiska

KARACZEWSKI

Jestem baaaaardzo ciekawa.
Dziekuje pięknie !!!
Kamila Karaczewska

-------------------------------------------------------------------------

Jesli ,,,, z tych Karaczewskich, to moze .... krol Wladyslaw Jagiello byl Twoim dalekim krewnym. Moze mniej slawny Karaczewski pozostal na czesci Ksiestwa , nie zmienil nazwiska i Ty Kamilo .... moze jestes Ksiezna ?
Nazwisko Karaczewski/Karaczewska to bardzo rzadkie nazwisko w Polsce - tylko okolo 100 osob.

Wedlug;
Encyklopedja powszechna,1864
https://books.google.ca/books?id=nXU_AQAAMAAJ

"Wielcy książęta moskiewscy ustanowieni od hanów poborcami daniny od wszystkich
książąt udzielnych ruskich rosnąc w potęgę zaczęli dotkliwiej rozpościerać nad
nimi swą władzę chociaż przeciw uciskom tatarskim bronić ich nie mogli, zachodnie
księstwa oswobodziły się już były od tego przyjąwszy zwierzchnictwo wielkich
książąt litewskich lub królów polskich. To pobudziło i zadnieprskich władzców
słowiańszczyzny do szukania ich opieki, a oddzielenia się zupełnego na obcej dla
nich lubo już zaludniającej się słowiańskiemi osadami krainy i od Tatarów.
Wszyscy więc oni ze swemi księstwami przyłączyli się do Litwy pod silną wówczas
opieką Witolda.

Światosław Karaczewski oprócz tych miał jeszcze inną pobudkę do tego przyłączenia
się mianowicie bliskie powinowactwo z Witoldem i Jagiełłą.

Około r bowiem 1375 pojął był za żonę Teodorę Olgerdównę. Urodzony z niej sławny
syn jego Jerzy dostał od ojca wydział z księstwa Karaczewskiego i Zwinigrodzkiego
krainę zawartą między rzekami Desną Ugrą Zyzdrą i Oka."

Takze;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Massalscy ... 5%82asnego

Pozdrawiam - Wladyslaw

Endriu - 05-02-2017 - 11:20
Temat postu: Re: Karczewscy.

ROMAN_B napisał:

Przepraszam że się wtrącam - wydaje mi się że pomylił Pan nazwiska

Karaczewski - Karczewski

w zapytaniu o etymologię było nazwisko Karaczewski

etymologia Karczewski jest pod linkiem

http://www.genezanazwisk.pl/content/karczewski

Pozdrawiam

Kazmierczak_Slawomir - 05-02-2017 - 13:00
Temat postu: Re: Karczewscy.

Dzień dobry,
proszę o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Boć. Osoby o tym nazwisku mieszkały na początku XIX wieku w Małym Płocku (niedaleko Łomży), nigdzie więcej nie spotkałem tego nazwiska. Obecnie można je spotkać w Małym Płocku i okolicach, w innych częściach Polski rzadko.
Pozdrawiam
Sławomir

ROMAN_B - 05-02-2017 - 13:16
Temat postu: Karaczewski.

Witam ponownie.

Panie Jędrzeju,
dziękuję za zwrócenie uwagi, faktycznie pomyliłem nazwisko Karczewski z nazwiskiem Karaczewski.

Kamilo,
błędnie odczytałem nazwisko, przepraszam za ten błąd. Poniżej zamieszczam informacje o genezie nazwiska Karaczewski.
Etymologia nazwiska Karaczewski według p. Ewy Szczodruch z portalu Genealogia Stankiewicze z Przyjaciółmi:
„Karaczewski – 1383 od nazwy miejscowości Karabczewo, też Korabczewo.
Karaczewski – od podstawy kar-, por. karać, kara, dawniej też karza, kary ‘czarny, o koniu’.”.
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=807

Pozdrawiam – Roman.

Endriu - 05-02-2017 - 13:28
Temat postu: Re: Karczewscy.

Kazmierczak_Slawomir napisał:

Witam

Definicja

boć to przestarzały spójnik wprowadzający zdanie wyjaśniające wcześniejszą informację lub ostrzegające przed konsekwencjami niewykonania tego, o czym była mowa wcześniej; dziś obecny w stylu książkowym i gwarach

Boć - od bok, też od boczyć się

opracowanie etymologii nazwisk - Ewa Szczodruch

http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=788

Pozdrawiam

Kazmierczak_Slawomir - 05-02-2017 - 13:32
Temat postu: Re: Karczewscy.

Dziękuję.
Sławomir

Kamila_Kamila - 05-02-2017 - 13:50
Temat postu: Re: Karczewscy.

Bardzo bardzo bardzo dziekuje za odpowiedzi, czytam z zaciekawieniem I sama coraz wiecej "szperam" Wink

Roman - niee szkodzi, pomylki sie zdarzaja. Mimo to dziekuje za zaangarzowanie.
Jesli mialby ktos jesczce czas I ochote wypowiedziec sie co do nazwiska Danicki ??

Endriu - 05-02-2017 - 14:01
Temat postu: Re: Karczewscy.

Witam

Pani Kamilo tak na szybko

Danicki - od podstawy dan-, por. dany, dań, od imion Daniel, Bogdan.

opracowanie etymologii nazwisk - Ewa Szczodruch

http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... ub=534Daga

Pozdrawiam

Kamila_Kamila - 05-02-2017 - 14:02
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Karaczewski

Jesli ,,,, z tych Karaczewskich, to moze .... krol Wladyslaw Jagiello byl Twoim dalekim krewnym. Moze mniej slawny Karaczewski pozostal na czesci Ksiestwa , nie zmienil nazwiska i Ty Kamilo .... moze jestes Ksiezna ?
Nazwisko Karaczewski/Karaczewska to bardzo rzadkie nazwisko w Polsce - tylko okolo 100 osob.

Wedlug;
Encyklopedja powszechna,1864
https://books.google.ca/books?id=nXU_AQAAMAAJ

"Wielcy książęta moskiewscy ustanowieni od hanów poborcami daniny od wszystkich
książąt udzielnych ruskich rosnąc w potęgę zaczęli dotkliwiej rozpościerać nad
nimi swą władzę chociaż przeciw uciskom tatarskim bronić ich nie mogli, zachodnie
księstwa oswobodziły się już były od tego przyjąwszy zwierzchnictwo wielkich
książąt litewskich lub królów polskich. To pobudziło i zadnieprskich władzców
słowiańszczyzny do szukania ich opieki, a oddzielenia się zupełnego na obcej dla
nich lubo już zaludniającej się słowiańskiemi osadami krainy i od Tatarów.
Wszyscy więc oni ze swemi księstwami przyłączyli się do Litwy pod silną wówczas
opieką Witolda.

Światosław Karaczewski oprócz tych miał jeszcze inną pobudkę do tego przyłączenia
się mianowicie bliskie powinowactwo z Witoldem i Jagiełłą.

Około r bowiem 1375 pojął był za żonę Teodorę Olgerdównę. Urodzony z niej sławny
syn jego Jerzy dostał od ojca wydział z księstwa Karaczewskiego i Zwinigrodzkiego
krainę zawartą między rzekami Desną Ugrą Zyzdrą i Oka."

Takze;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Massalscy ... 5%82asnego

Pozdrawiam - Wladyslaw[/quote]

Wladyslaw - dziekuje za to. Lecz niestety nie plynie w, moich zylach blekitna krew...poniewaz z tego co czytam to po ksieciu Swiatoslawie Karaczewskim, nikt potem nie nosil tego nazwiska...hmmm....Massalscy to juz nie Karaczewscy ....
Smile

Kamila

Gawroński_Zbigniew - 05-02-2017 - 15:23
Temat postu:

A niech tam. Mam nadzieję, że forumowa cenzura mnie nie zje. Nazwisko Boć jest najprawdopodobniej nazwiskiem pochodzenia żydowskiego. Do tej pory mając dziesiątki ku temu okazji starannie unikałem powiązań etymologii nazwisk, zwłaszcza z chazarskiego pochodzenia Żydami.

Boć to mielona kawa, osad, fusy w szklance po wypitej kawie. Boć to również przezwisko handlującego kawą. "I to by było na tyle".

Wink

Oczywiście kusi mnie analiza pod katem staropolskiego czasownika "boćkać"/"boc'it' s'ie", tudzież wspomnianej grupy spójników boć, abociem, bociem i podobnych, alibo imienia męskiego Burkhardt i nazwy poltergeista: "butze". Tę jednak pozostawię już innym.

Kazmierczak_Slawomir - 05-02-2017 - 15:45
Temat postu:

Zbigniewie, bardzo dziękuję. Zastanawia mnie to, że to nazwisko występowało tylko w Małym Płocku, wszyscy Bocie są ze sobą spokrewnieni, jest ich w Polsce około 270.
Czy mógłbym prosić o informację w jakim języku słowo "Boć" ma takie znaczenie? W hebrajskim?
Pozdrawiam
Sławomir

Gawroński_Zbigniew - 05-02-2017 - 15:56
Temat postu:

Kazmierczak_Slawomir napisał:

Zbigniewie, bardzo dziękuję. Zastanawia mnie to, że to nazwisko występowało tylko w Małym Płocku, wszyscy Bocie są ze sobą spokrewnieni, jest ich w Polsce około 270.
Pozdrawiam
Sławomir

To może znaczyć tylko jedno: ścieżka przeze mnie podana jest błędna! Wink

Kazmierczak_Slawomir - 05-02-2017 - 16:12
Temat postu:

Może i błędna, ale ciekawa. Bocie byli chłopami, w Małym Płocku byli już na pewno przed 1800 r. i to dość licznie, pod koniec XIX wieku mieszkało ich tam ok. 130.

Wladyslaw_Moskal - 05-02-2017 - 17:34
Temat postu:

Kazmierczak_Slawomir napisał:

Prof. K. Rymut takze sugeruje, ze nazwisko Boć moze pochodzic od slowa "bocian". A kazda gwara miala swoje upodobania i swoje sciezki.

Pozdrawiam - Wladyslaw

Kazmierczak_Slawomir - 05-02-2017 - 18:19
Temat postu:

Dziękuję Władysławie,
pozdrawiam
Sławomir

bkazana - 06-02-2017 - 15:06
Temat postu: Nazwisko: Kazana

Dzień dobry

Czy ktoś z Państwa mógłby mi pomóc w ustaleniu etymologii nazwiska Kazana? W moich rodzinnych stronach jeszcze w połowie XIX w. obowiązywał dwojaki zapis tego nazwiska. W aktach metrykalnych te same osoby widnieją nawet czasami pod nazwiskiem Kozana i Kazana. Jednocześnie, w innego rodzaju dokumentach, np. spisie ludności Woli Mieleckiej z 1852 roku wśród mieszkańców pojawiają się zarówno Kazanowie, jak i Kozanowie, choć, jak się domyślam, mieli wspólne korzenie. Skąd może jednak wywodzić się to nazwisko i co oznacza?

Pozdrawiam
Bartosz

mmaziarski - 06-02-2017 - 18:10
Temat postu: Nazwisko: Kazana

W najstarszej księdze ślubów 1762-1777 z Mielca występuje tylko nazwisko Kozana.Patrz 1765 r.
Materiały źródłowe do historii Mielca i regionu.
Późniejsze zapisy Kozana lub Kazana to tylko błąd zapisującego gęsim piórem księdza lub
błąd odczytującego akt.

bkazana - 06-02-2017 - 19:28
Temat postu:

Dziękuję za odpowiedź. To ostatecznie wyjaśnia oryginalne brzmienie nazwiska.

Czy ma Pan bezpośredni dostęp do księgi ślubów, o której Pan wspomina? Być może będzie mi Pan mógł pomóc w ustaleniu kilku informacji.

Śledząc losy przodków najdalej dotarłem do Jana Kozany (ur. ok. 1781 r., zm. 1847). W 1808 r. wziął w Mielcu ślub z Małgorzatą Rymanowską (jej rodzicie: Wawrzyniec Rymanowski i Marianna Pyż). Niestety nie wiadomo mi nic o przodkach Jana Kozany.

Będę wdzięczny za każdą informację.

ROMAN_B - 06-02-2017 - 23:10
Temat postu: Coś do genezy nazwiska Kazana, Kozana.

Witaj!

Według portalu Moikrewni.pl w obecnych granicach Polski mieszka około 798 osób o nazwisku Kazana. Natomiast osób o nazwisku Kozana jest tylko 48. Tak więc nazwisko Kazana jest nazwiskiem rzadkim a nazwisko Kozana bardzo rzadkim.
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/kazana.html
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/kozana.html

Według etymologii opracowanej przez p. Ewę Szczodruch na portalu Genealogia Stankiewicze z przyjaciółmi nazwisko Kazana i Kozana ma następującą etymologię:
Nazwisko Kazana.
„Kazana - od podstawy kaz-, por. kazać ‘wydawać rozkaz, polecenie’, dawniej ‘wygłaszać kazanie’, kazić , dawniej ‘kalać, psuć’, także od imienia Kazimierz.”.
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=807 – Kazana
Nazwisko Kozana.
„Kozana – od Koza.”
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=809 – Kozana

Jak zauważyłeś nazwisko Kazana ma inną genezę niż nazwisko Kozana. Pierwotnie nazwisko Kazana i nazwisko Kozana były przezwiskiem i odnosiły się do konkretnej osoby. Czy jest to jedno i to samo nazwisko [ przezwisko ], trudno powiedzieć. Może być to jedno nazwisko, tylko które z nich jest prawdziwe? Czy jest to nazwisko [ przezwisko ] Kazana czy jest to nazwisko [ przezwisko ] Kozana? Każde z nich ma inną etymologię i zapewne w małej społeczności; np. wsi, osady; osoba nazwana konkretnym przezwiskiem musiała mieć jakieś cechy, które spowodowały, że została w taki sposób nazwana. Jak wiesz przezwiska były stosowane w celu odróżnienie jednej osoby od drugiej osoby. Tak więc miały ogromne znaczenie przy identyfikacji osoby w grupie społecznej, np. wsi, osady. Wspominasz, iż w „spisie ludności Woli Mieleckiej z 1852 roku wśród mieszkańców pojawiają się zarówno Kazanowie, jak i Kozanowie”. Mogą to być dwie różne rodziny o różnych nazwiskach, które nie muszą być ze sobą spokrewnione. Druga możliwość jest taka, że jest to jedna i ta sama rodzina wywodząca się od jednego przodka, którego we wsi nazywano Kazana lub Kozana. Aby stwierdzić czy jest to jedna rodzina czy dwie rodziny trzeba by przeprowadzić kwerendę genealogiczną oraz porównać zapis graficzny nazwiska na przestrzeni czasu konkretnej osoby. Oczywiście może to być błąd pisarski ale to też trzeba sprawdzić w metrykach. Jeśli osoby o nazwisku Kozana i Kazana wywodzące się z tej samej miejscowości wiedzą i uznają, że są krewnymi to sprawa jest raczej prosta? Tylko trzeba ustalić, które przezwisko był pierwsze.

Nazwisko Kazana i Kozana mogą być utworzone paradygmatycznie za pomocą końcówki rodzaju żeńskiego -a od przezwiska lub/i nazwiska Kazan i Kozan. Niewykluczona jest też derywacja fleksyjna: Kazan > syn Kazana. Tak więc mogła to być pierwotnie forma genetywna utworzona za pomocą genetywnego formatu -a. Inaczej mówiąc są to nazwiska typu dopełniaczowego. Nazwiska dopełniaczowe z pochodzenia należą do nazw osobowych zależnościowych i są tworzone od imienia lub nazwiska ojca wyrażenia: syn Kazana > Kazana – od nazwiska Kazan, syn Kozana > Kozana – od nazwiska Kozan. To tylko moja hipoteza.

Słownik najstarszych nazwisk polskich na stronie 64 notuje nazwisko Kazan i tak o nim mówi:
„KAZAN < i. pch. Kazan : i. stpdw. Kazimír 1416, odim.”.
Zapis ten oznacza, że nazwisko to pochodzi od imienia Kazan a ono od staropolskiego dwuczłonowego imienia Kazimir i było notowane w 1416 roku, nazwisko odimienne. Słownik ten nie notuje nazwiska Kozan.
W kwestii nazwiska Kazana na koniec dodam, że na obszarze dawnej Polski mieszkała ludność pochodzenia tureckiego. W języku tureckim istnieje słowo kazan ‘kocioł’. Może jest to ścieżka do pochodzenia nazwiska Kazana?

Etymologia nazwiska Kozana zakłada, że pochodzi ono od apelatywu koza. Są takie nazwiska jak Koza, Kozan, Kozon i inne tego typu. Według mnie nazwisko to mogło mówić, że jego właściciel mógł być hodowcą lub pasterzem kóz lub/i jego cechy fizyczne, psychiczne mogły mieć jakiś związek z kozą.
Wspomniałeś, że nazwisko Kozana występuje w Woli Mieleckiej. Wola Mielecka leży nieopodal Mielca. Mielec znajdował się w zasięgu osadnictwa wołosko – ruskiego. Wołosi to pasterze pochodzący mniej więcej z terenu obecnej Rumunii. W Krakowie w 1892 roku nakładem G. Gebethnera i Spółki ukazało się opracowanie Dr Antoniego Józefa Rolle pt. Pamiętnik Delegatów Kamienickich. Po insurekcji kozackiej. – Bakota jako stolica Ponizia. Państwo Wołodyjowscy. Powstanie nazwisk rodowych u ludu Małoruskiego. Na stronie 394 w rozdziale „Powstanie nazwisk rodowych u ludu Małoruskiego” wymienione jest nazwisko Kozan, które określane jest jako rumuńskie [ wołoskie ]. To też moja hipoteza o pochodzeniu nazwiska Kozana.

Może informacje zebrane przeze mnie i opisane powyżej przydadzą Ci się w badaniach genealogicznych Twojej rodziny.

Pozdrawiam – Roman.

mmaziarski - 07-02-2017 - 09:25
Temat postu: Coś do genezy nazwiska Kazana, Kozana.

Nawiązując do mojej wypowiedzi szukaj na :
http://nukat.edu.pl/search/query?match_ ... heme=nukat
Ponadto jak popatrzysz na skany aktów metrykalnych
http://geneteka.genealodzy.pl/index.php ... amp;exac=1
to zauważysz ,że w jednej rodzinie nazwisko jednych dzieci jest Kozana a drugich Kazana.
Wg obecnego prawa aby powrócić do własciwej formy nazwiska to trzeba przeprowadzić postepowanie sądowe.
Ponadto można sprawdzać numer domu.

bkazana - 07-02-2017 - 13:06
Temat postu:

Panowie, dziękuję uprzejmie za wyczerpujące informacje. Wiele wyjaśniają.

Zakładam, że rodzina Kazanów/Kozanów to jedna rodzina - okręg mielecki jest stosunkowo nieduży, prawdopodobne wydaje się więc, że była to jedna rodzina, w której z jakichś względów - być może prozaicznych, o czym wspomina mmaziarski - nastąpił podział na Kazanów i Kozanów. W informacjach zawartych na genealodzy.pl w spisach metrykalnych czasami te same osoby są wpisane jako Kazana lub Kozana. Do pokolenia mojego prapradziada (Piotr Kazana, 1863-1932) nazwisko jest zapisywane na dwa sposoby, choć może to raczej wynikać z błędnego w odczytaniu ręcznego pisma w starych dokumentach, bo zachowało się wiele wzmianek o dziadku Piotrze ze względu na jego działalność społeczną w Mielcu i tam zawsze widnieje jako Kazana. Jeśli nastąpiło rozróżnienie w ramach rodziny, to raczej w pokoleniu jego dziadka Jana Kazany (1781-1847), najczęściej wymienianego jako Kozana (choć w tym wypadku opieram się jedynie na informacjach znalezionych w internecie). To jednak oczywiście moje domysły, niepodparte doświadczeniem w prowadzeniu badań genealogicznych.

W odniesieniu do nazwiska Kozana, bardzo interesujący jest trop wołosko-ruski. Pisząc o spisie ludności z 1852 r. miałem bowiem na myśli właśnie Mielec (jako Wolę Mielecką potraktowano w tym spisie miasto Mielec i przylegającą wówczas do miasta wieś Cyranka). Najstarsze znane mi dokumenty (patrz - podana przez mmaziarskiego - najstarsza księga ślubów 1762-1777) potwierdzają, że rodzina Kozanów jest związana z Mielcem co najmniej od poł. XVIII w. (w spisie nie pojawia się nazwisko Kazana). Jest niewykluczone, a może wręcz bardzo prawdopodobne, że to przybysze ze wschodu, o których pisze Roman.

Jeszcze raz dziękuję.

Alik_Bydzia - 07-02-2017 - 14:52
Temat postu:

A nazwisko JOACHIMIAK - przodkowie mieszkali w okolicach Żnin - Janowiec Wlkp. - Kcynia
Poproszę o informacje na maila achim@go2.pl

Nanuk01 - 07-02-2017 - 21:26
Temat postu:

historyk1920 napisał:

Witaj Marku !
Nazwisko Piller pochodzi od piła - pilić

Pozdrawiam
Marek Smile

Większej bzdury dawno nie czytałem!
https://en.wiktionary.org/wiki/piller

Waldemar

Ewa_Szczodruch - 08-02-2017 - 05:21
Temat postu:

Witam

Joachimiak - od imienia Joachim. Imię pochodzenia hebrajskiego, od Jehojaqim oznaczające pierwotnie ‘Bóg wzmocni, podniesie’. W Polsce znane od XIV wieku. W średniowieczu realizowane jako Joachym, Achym, Jachym, Jochym, na Kresach Wschodnich Jakim, Ochym, Ofim.

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Gawroński_Zbigniew - 08-02-2017 - 20:51
Temat postu:

Nanuk01 napisał:

historyk1920 napisał:

Witaj Marku !
Nazwisko Piller pochodzi od piła - pilić

Pozdrawiam
Marek Smile

Większej bzdury dawno nie czytałem!
https://en.wiktionary.org/wiki/piller

Waldemar

To jest cytat z opracowania p Ewy Szczodruch, dostępnego na portalu "Stankiewicze", opartego w całości na m. in. Rymucie i jego "Nazwiskach Polaków". Smile

-=-=--=-=-=-==

Kazmierczak_Slawomir napisał:

Tak, to jest z jidisz. Ponadto rdzeń "boc'" ma inne znaczenia kaukaskie. Osetyńskie boc' = miękki, zniewieściały
Czeczeńskie boc', bacbiec' = to tzw etnik, nazwa ludu wewnątrz Czeczenów i Osetyńców, obecnie zamieszkały w okolicach m. Zemo-Ałwani i Ahmet.

Urszula_Pogoń - 09-02-2017 - 12:06
Temat postu: PPochodzenie nazwiska Pidanty

Bardzo proszę o wyjaśnienie pochodzenia i znaczenia nazwiska Pidanty. Było i jest dość rzadkie. Z góry dziękuję

Sofeicz - 09-02-2017 - 19:06
Temat postu: PPochodzenie nazwiska Pidanty

"Pidanty - (z fonetyką ukraińską) od imienia Teodor, notowanego w Polsce od XIII wieku, pochodzenia greckiego Theódoros, to od theós ‘Bóg’ + doron ‘dar’. W okresie staropolskim byłow też adaptowane jako Czader, Czador. Na Kresach Wschodnich używane były też formy wschodniosłowiańskie tego imienia Chodor, Fiedor, mołdawski Todor, Tader."

http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=759

Gawroński_Zbigniew - 09-02-2017 - 21:02
Temat postu:

Ukraińskie imię męskie Piedan (Педан) = Teodor jest niewątpliwie jedna z podstaw znaczeniowych nazwiska Pidanty.

Przy okazji podaje trochę wariantów tego imienia. To tylko niektóre wszystkich jest chyba ze sto: Феодан; Феодор; Фёдорка, Федя, Федюка, Федюля, Федюня, Дюня, Федюся, Дюся, Федюха, Федюша, Федяйка, Федяка, Федяня, Федяхя, Федяша, Федора, Теодор, Сидор (Сидор), Тодор, Тео, Тедар.

Jest inna możliwa etymologia nazwiska Pidanty. Poniekąd bardziej pasująca do pani nazwiska... Wink

Cytat:

pėda, acc. sg. pėdą 3 p. a. "stopa; odciśnięty ślad stopy, trop zwierzęcy", SD
«stopa wyrażona nogą» (pėdomis adv. "w ślad, śladem"). Odpowiednik łot. pėda
"podeszwa; ślad nogi, stopy; stopa jako miara długości", pėdu mėrs "calówka", linu pėda
"wiązka, garść lnu", arklą pėda "drewniana podstawa sochy", mastą pėda "osada masztu".
Obok tego pėdas 1. "ślad stopy a. kopyta", 2. "snop zboża", SD «kopyto wyrażone na
ziemi, stopa kopytna»; pėdė "luśnia, drążek podtrzymujący drabinę wozu". Por. łot. pėds
"ślad stopy", stpr. peadey EV "skarpety, Sacken". — Drw. įpėdin (zob.), pėdelė SD
«soszka» ["podpórka"], pėdelė kojos SD «kula na ktorey chory na nogi chodzi», pėdulas
"o białych nogach (np. koń)" pėdžia "rosochaty słup żurawia studziennego", SD «podpora;
socha rosochata do podparcia» (n. m. Pėdžiai 3x, Pedlskiai 2x). Por. łot. papėdis "pięta;
obcas w bucie". Cps. pėdsakas "ślad, trop" (por. łot. pėdsaką "tropienie", pėdsaku darlt
"iść tropem"), pėdsakis m. "pies tropiący", SD pėdsake «pies łowczy, ogar», pėdsekys
"tropiciel; tropowiec" (zob. sekti I), n. m. Pūstapėdziai. Vb. denom. pėdinti pot. "kroczyć,
sunąć" (nupėdinti "odejść pomału"), pėduoti "zostawiać ślady; dreptać, deptać". —

Od powyżej cytowanego za słownikiem profesora Smoczyńskiego zakresu znaczeniowego słowa pochodzenia litewskiego, łotewskiego, żmudzkiego, kuryjskiego, wschodniopruskiego i kilku innych nazwisko Pidanty i kilkadziesiąt podobnych wywodzonych jest na rosyjskojęzycznych portalach zajmujących się etymologią nazwisk. W dialektach wschodniopruskich ponadto pid/pist = nosić; pidas, pidonas = tragarz; pidit = taszczyć dźwigać, tachać.

Pozdrawiam pięknie.

Mariok - 13-02-2017 - 17:46
Temat postu: Rozważania o ewentualnym pochodzeniu nazwiska Bęcławski.

Witam,
Proszę o wyjaśnienie znaczenia i pochodzenia nazwisk: Kapra,Gawidon, Karcz oraz Pałyga.

Nazwiska te były już w XVIII wieku w parafii w Wysokienicach.

Z góry dziękuję.

Pozdrawiam

Ewa_Szczodruch - 14-02-2017 - 05:13
Temat postu:

Witam

Podaję za Rymutem:

Gawidon - od imienia Gaweł. Imię, znane w tej formie od XIV wieku, stanowi słowiańską przeróbkę imienia Gaulus.

Kapra - od podstawy kopr-, por. koprawy ‘cierpiący na cieczenie z oczu’, od kapra 'pniak', z czeskiego kapra ‘kropla.

Karcz 1370 - w grupie nazwisk pochodzących od karcz ‘pniak pozostały po ścięciu drzewa, też w niektórych formach od kark.

Pałyga 1630 - od pałyga 'wzgórze'.

korthals - 17-02-2017 - 13:56
Temat postu:

Witam,

Czy mógłbym się dowiedzieć czegoś na temat nazwiska SPITZA?
Ponadto mam pytanie, które nurtuje mnie od dawna. Chodzi mi o nazwiska zakończone podwójnym S na końcu, typu Bess, Bross, Hess etc. Czy możemy uznać je za nazwiska pochodzenia niemieckiego, bo polskie to raczej nie są? Pozdrawiam i dziękuję za odpowiedź.

Mariok - 17-02-2017 - 14:04
Temat postu:

Pani Ewo,
ślicznie dziękuję.

korthals napisał:

Witam,

..... Chodzi mi o nazwiska zakończone podwójnym S na końcu, typu Bess, Bross, Hess etc. Czy możemy uznać je za nazwiska pochodzenia niemieckiego, bo polskie to raczej nie są? Pozdrawiam i dziękuję za odpowiedź.

nie znam się na etymologii ale odnośnie nazwiska zakończone podwójnym S na końcu, typu Bess, Bross, Hess et - ja bym tak odgórnie nie zakładał.. w moim drzewie mam nazwisko Pakos, raz pisane przez podwójne "s" czasami w innych parafiach pisane Pakosz, podobne nazwisko..

Pozdrawiam

ROMAN_B - 17-02-2017 - 19:12
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Spitza.

Witaj korthals.

W zasadzie to nie wiem jak mam się do Ciebie zwracać. Nasze forum posiada regulamin, w którym jest powiedziane, iż posty powinny być podpisywane nazwiskiem lub imieniem – wybór należy do ciebie.

Pytasz, „Czy mógłbym się dowiedzieć czegoś na temat nazwiska SPITZA?” Profesor Kazimierz Rymut w jednej ze swoich prac napisał: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Nic nie napisałeś o historii nazwiska, nie wspomniałeś czy nazwisko to miało oboczne formy graficzne i na jakim obszarze i kiedy wystąpiło pierwszy raz. Tak więc pozostają ogólne informacje i hipotezy o genezie tego nazwiska.

Zatem, nazwa osobowa Spitza może pochodzić z dwóch kręgów językowych. Pierwszy to język polski, drugi to język niemiecki.

Język polski.

Według etymologii opracowanej przez p. Ewę Szczodruch na portalu Genealogia Stankiewicze z przyjaciółmi nazwisko Spitza ma następującą genezę:
• „Spitza – od szpic, szpica, ze staropolskiego spica ’ostre zakończenie czegoś; pies pokojowy’.”.
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=824

Nazwisko Spitza może być utworzone paradygmatycznie za pomocą końcówki rodzaju żeńskiego -a od przezwiska lub/i nazwiska Spitz. Niewykluczona jest też derywacja fleksyjna: Spitz > syn Spitza. Tak więc mogła to być pierwotnie forma genetywna utworzona za pomocą genetywnego formatu -a. Inaczej mówiąc jest to nazwisko typu dopełniaczowego. Nazwiska dopełniaczowe z pochodzenia należą do nazw osobowych zależnościowych i są tworzone od imienia lub nazwiska ojca: syn Spitza > Spitza – od nazwiska ojca Spitz. Zatem, ojciec Spitz, a syn jego Spitza.
To tylko moja hipoteza.

Według etymologii opracowanej przez p. Ewę Szczodruch na portalu Genealogia Stankiewicze z przyjaciółmi nazwisko Spitz ma następującą genezę:
• „Spitz – od szpic, szpica, ze staropolskiego spica ’ostre zakończenie czegoś; pies pokojowy’.”.
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=824

Język niemiecki.

Z dużą dozą prawdopodobieństwa miano Spitza może mieć za podstawę niemiecki apelatyw spitz. Wyraz spitz jako:
• przymiotnik: ostry, szpiczasty,
• jako przysłówek ostro, uszczypliwie.
Rzeczownik to die spitze, który ma dwa znaczenia: szczyt, ostry koniec. Czasownik to spitzen – ostrzyć.
Tak więc wiemy co znaczy niemieckie słowo spitz w standardowym języku niemieckim. Spitz – osty koniec czegoś, na przykład ostry koniec noża, ostry koniec góry itp.
Niemniej jednak jest w Austrii gmina o nazwie Spitz, która znajduje się w kraju związkowym Dolna Austria, w powiecie Krems-land.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Spitz_(Austria)

Nazwisko Spitza najprawdopodobniej może być hybrydową nazwą osobową, która została utworzona na gruncie języka niemieckiego i polskiego. Nazwisko Spitza może być utworzone paradygmatycznie za pomocą polskiej końcówki rodzaju żeńskiego -a od niemieckiego przezwiska lub/i nazwiska Spitz. Niewykluczona jest też derywacja fleksyjna: Spitz > syn Spitza. Tak więc mogła to być pierwotnie forma genetywna utworzona za pomocą genetywnego formatu -a. Inaczej mówiąc jest to nazwisko typu dopełniaczowego. Nazwiska dopełniaczowe z pochodzenia należą do nazw osobowych zależnościowych i są tworzone od imienia lub nazwiska ojca: syn Spitza > Spitza – od nazwiska ojca Spitz. Zatem, ojciec Spitz, a syn jego Spitza.
To tylko moja hipoteza.

W kontekście niemieckiego pochodzenia nazwy osobowej Spitz dodam, że nazwisko to występuje też wśród żydowskich mieszkańców Gorlic w okresie międzywojennym [ za: portal Wirtualny Sztel ]:
http://www.sztetl.org.pl/pl/article/zel ... ieszkania/
Cmentarz Żydowski we Wrocławiu przy ul. Lotniczej – nagrobek Margarete Spitz [ urodzona 1891 – zmarła 1906 ]
http://www.friedhofcosel.info/kwatery/pole5pic.php

Tak więc tylko wszechstronna kwerenda genealogiczna i historyczna wiedza o rodzinie może rozwiać różne dylematy o pochodzeniu nazwiska Spitza [ Spitz ].

Pozdrawiam – Roman.

Gawroński_Zbigniew - 17-02-2017 - 21:05
Temat postu:

Moim zdaniem nazwisko Spica /Spitza/Спица jest nazwiskiem litewskim - nie mylić ze żmudzkim. Spica to broń. I od tej broni pochodzi nazwisko. Najwcześniejszy wynotowany Спица, katolik, pojawił się w dokumentach w Nowogródku w roku 1539 i był urzędnikiem od soli.

Warto by sprawdzić jeszcze jedną ścieżkę. Spica to szprycha w kołach drabiniastych, jakaś inna od pozostałych. Trudno mi jest odpowiedzieć dokładniej o co z tą szprychą chodzi. Jeśli by przyjąć tę ścieżkę to warto by zainteresować się dokładnie szczegółowymi zawodami stelmachopodobnymi.

Niemieckie źródła internetowe na jakie wpadłem, nazwisko wywodzą od kowala produkującego ofnale/ufnale.

korthals - 18-02-2017 - 10:09
Temat postu:

Dziękuję Panom za udzielenie odpowiedzi. Korthals to moje nazwisko, imię Patryk gwoli ścisłości. Smile

Nie została mi jednak udzielona odpowiedź o nazwiska typu Bess, Bross, Mess, Hess, Russ etc. Mieszkam w kujawsko-pomorskiem. Sporo znam takich nazwisk i zastanawiam się nad ich pochodzeniem. Pozdrawiam, Patryk Korthals.

Gawroński_Zbigniew - 18-02-2017 - 11:53
Temat postu:

W ciemno, nie wchodząc w szczegóły obstawiam, że to są nazwiska menonickie, tychże wypędzonych z Torunia. Osiedlili się oni na południowych Kujawach i w dwa pokolenia "skatolicyzowali" w zdecydowanej większości. Ostatnio sporo na ten temat dyskutowaliśmy na profilu FB miłośników ziemi kujawskiej: https://www.facebook.com/groups/774479675969582/ Proszę "pokopać" tak ze 30-40 wpisów do tyłu patrząc.

A dokładnie gdzie na Kujawach coś takiego miało miejsce?

Rusin_Aleksandra - 18-02-2017 - 18:34
Temat postu:

Proszę o pomoc w sprawie nazwiska Bińkowski.
Na stronie Genealogia Janusza Stankiewicza znalazłam informację, że występuje ono od 1794r. i pochodzi od nazw miejscowych Bieńki, Bieńkowice, Bieńkówka.
W innych źródłach nazwiska Bieńkowski i Binkowski podawane są jako te, które wywodzą się od tych nazw miejscowych .
Czy mogę domniemywać, że wszystkie te nazwiska Bieńkowski, Binkowski, Bińkowski wywodzą się od wspólnego przodka, a co za tym idzie można je zaliczyć do rodów szlacheckich?

myszka81 - 20-02-2017 - 10:35
Temat postu:

Witam serdecznie. Czy mogę prosić o pomoc w sprawie pochodzenia nazwiska Auchimik.
Dziękuję

Lewicki_Przemysław - 20-02-2017 - 10:44
Temat postu:

Mam pytanie o pomysły w zakresie pochodzenia nazwisk: Orzałkiewicz, Mrzygłód i Grudziński Smile

Gawroński_Zbigniew - 20-02-2017 - 11:34
Temat postu:

myszka81 napisał:

Witam serdecznie. Czy mogę prosić o pomoc w sprawie pochodzenia nazwiska Auchimik.
Dziękuję

Auchimienej / Auchimik (Аухименей /Аухимик) jest "białoruską"/ litewską odmianą starocerkiewnego imienia męskiego Jewfimij (Евфимий) - polskiego mało popularnego Eutymiusz, pochodzącego od greckiego Εὐφήμιος. Na Ukrainie to samo imię, również funkcjonujące jako nazwisko to Juchim (Юхим).

Starocerkiewne imiona funkcjonujące jako nazwiska sprawiają Polakom sporo kłopotu z racji ich pozornego podobieństwa do innych funkcjonujących w chrześcijaństwie zachodnim. Tak jest i tym razem. Jak widać imię upodabnia się do Joachima, a to fałszywy trop. Wszystko za sprawą nieocenionych świętych Cyryla i Metodego, którzy w Sołuniu (Tesaloniki) hurtem "przetłumaczyli" greckie imiona na słowiańskie, często, a w zasadzie bardzo często w sposób bardzo niepodobny do oryginału. Cool

ROMAN_B - 20-02-2017 - 22:33
Temat postu: Mrzygłód, Grudziński, Orzałkiewicz.

Witaj Przemysławie!

Nazwisko Mrzygłód / Mrzygłod.

Dr hab. Alinę Naruszewicz – Duchlińską profesor Uniwersytetu Warmińsko –Mazurskiego tak pisze o genezie nazwiska:
„Mrzygłód – Potencjalne podstawy etymologiczne nazwiska to: I. rzeczownik mrzygłód, czyli: 1. głodomorek, skąpiec, sknera, kutwa, dusigrosz („nędzny mrzygłodzie, chleb z solą jadasz po wodzie”, 2. gatunek rośliny, zob. tzw. Słownik warszawski, t. II, s. 1062-1063; II. nazwa miejscowa Mrzygłód, odnotowana na terenie powiatów: będzińskiego, sanockiego, mogilnickiego, zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. VI, s. 771-772.”.
http://www.genezanazwisk.pl/content/mrzyg%C5%82%C3%B3d

Słownik Języka Polskiego wspomina, że miano Mrzygłód to:
• „roślina zielona z rodziny kapustowatych”,
• „dawniej: biedak, głodomór”.
Głodek mrzygłód ( Draba aizoides ) – gatunek rośliny należący do rodziny kapustowatych. Występuje w górach środkowej Europy. W Polsce tylko w Tatrach.
https://pl.wikipedia.org/wiki/G%C5%82od ... %82%C3%B3d

Według etymologii opracowanej przez p. Ewę Szczodruch na portalu Genealogia Stankiewicze z przyjaciółmi nazwisko Mrzygłód / Mrzygłod pochodzi:
• „Mrzygłód – od mrzeć ‘umierać’; od mrzygłód ‘głodomorek, skąpiec’.”.
• „Mrzygłod – od mrzeć ‘umierać’; od mrzygłód ‘głodomorek, skąpiec’.”.
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=814

Słownik najstarszych nazwisk polskich – pochodzenie językowe nazwisk omówionych w Historii Nazwisk Polskich na stronie 101 tak mówi o nazwisku Mrzygłod: „MRZYGŁOD < mrzygłod ‘sknera’ SXVI 1425, odap., s. 175.”. Z zapisu tego wynika, iż nazwa osobowa Mrzygłod pochodzi od apelatywu mrzygłod ‘sknera’, która notowana była w 1425 roku, nazwisko odapelatywne.

Ze współczesnego punktu widzenia przywołany apelatyw mrzygłód, od którego powstało nazwisko Mrzygłód, to archaizm wyrazowy [ wyraz zapomniany lub wychodzący z użycia w polszczyźnie ogólnej ]. Mrzygłód to wyraz wieloznaczeniowy:
• głodomór, głodomorek – niejadek [ ktoś wychudzony ],
• skąpiec, kutwa [ człowiek przesadnie oszczędny ],
• biedak,
• roślina z rodziny kapustowatych,
• nazwa kilku miejscowości,
• mrzeć ‘umierać’.
•
Profesor Kazimierz Rymut w jednej ze swoich prac napisał: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeb by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Tak więc tylko wszechstronna kwerenda genealogiczna może odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób i kiedy powstało nazwisko Mrzygłód.

Nazwisko Grudziński.

Według etymologii opracowanej przez p. Ewę Szczodruch na portalu Genealogia Stankiewicze z przyjaciółmi nazwisko Grudziński pochodzi:
• Grudziński – 1499 od nazw miejscowych typu Grodno, też Grodnica, Grudna, Grudzyny.
• Grudziński – 1795 od gruda ‘bryła ziemi; zmarznięta ziemia’.
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=773

Nazwisko Grudziński może być nazwiskiem neofickim. Kwestię neofityzmu możemy powiązać z zagadnieniami ściśle dotyczącymi imion i nazwisk żydowskich. Wśród nazwisk Żydów polskich możemy wyróżnić nazwiska neofickie pochodzące od nazw miesięcy, w których przyjmowany był chrzest. W przypadku nazwiska Grudziński to nazwisko pochodziłoby od grudnia; Grudziński < grudzień.
Bogusław Kreja [ Studia onomastyczne, Gdańsk 2005, s. 60–61 ] pisząc o nazwiskach konwertytów stanowczo zastrzegał jednak, że „należy […] wyraźnie zaznaczyć, że nazwiska te nie były wyłącznie neofickimi, także jakiekolwiek wnioski o pochodzeniu poszczególnych rodzin noszących te nazwiska, oparte na ich brzmieniu, są ryzykowne. W szczególności dotyczy to nazw urobionych od nazw miesięcy […]. Nazwy miesięcy występują bowiem dość często wśród ludności włościańskiej (Styczeń, Marzec, Kwiecień, Maj itd.), a dodanie końcówki -ski było przecież czymś bardzo powszechnym; poza tym są tu też nazwiska odmiejscowe (z Czerwińska, z Lipna, z Wrześni itd.).”.

Tak więc nazwisko Grudziński może mieć różne pochodzenie i może być:
1. odmiejscową nazwą osobową, to jest nazwiskiem:
• szlacheckim, utworzonym od na przykład takich miejscowości jak: Grodno, Grodnica, Grudna, Grudzyny,
• nieszlacheckim, utworzonym od na przykład takich miejscowości jak: Grodno, Grodnica, Grudna, Grudzyny,
2. strukturalną nazwą osobową, to jest nazwiskiem:
• strukturalnym, utworzonym od nazwiska / przezwiska Gruda a ono od apelatywu gruda ‘bryła ziemi; zmarznięta ziemia’ za pomocą strukturalnego przyrostka –ski, na wzór i podobieństwo nazwiska szlacheckiego,
• strukturalnym, utworzonym na wzór i podobieństwo nazwiska szlacheckiego [ odmiejscowego ] od nazwiska lub/i przezwiska Grudzień [ nazwa miesiąca ] przy pomocy strukturalnego sufiksu –ski.
• strukturalnym, utworzonym od nazwy miesiąca Grudzień, w którym neofita [ żyd ] przyjął chrzest i stał się chrześcijaninem.

Profesor Kazimierz Rymut w jednej ze swoich prac napisał: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeb by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Tak więc tylko wszechstronna kwerenda genealogiczna może odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób i kiedy powstało konkretne nazwisko i rozwiać różne dylematy odnoszące się do pochodzenia społecznego i etnicznego osoby noszącej nazwisko Grudziński.

Nazwisko Orzałkiewicz.

Według etymologii opracowanej przez p. Ewę Szczodruch na portalu Genealogia Stankiewicze z przyjaciółmi nazwisko Orzałkiewicz pochodzi:
• „Orzałkiewicz – do orzeł.”.
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=547

Od siebie dodam, że nazwisko Orzałkiewicz według mojej oceny jest nazwą osobową sufiksalną i może być mianem strukturalnym. Zbudowane jest z rdzenia Orzał– oraz przyrostka –kiewicz [ Orzał + kiewicz = Orzałkiewicz; Orzał–kiewicz ]. Rozkodowując to nazwisko powinno się zacząć od początku. Przyrostek –owicz oraz –ewicz zaliczany jest to cząstek patronimicznych, na przykład Domasławowicz to dawniej 'syn Domosława'. Sufiksy te w okresie staropolskim występowały w postaci –owic, –ewic. Pod wpływem języka ruskiego [ język ukraiński, język białoruski ] cząstki te przyjęły formę –owicz, –ewicz. Przyrostek –kiewicz wykształcił się pod wpływem języka białoruskiego i powstał mniej więcej w XVI / XVII wieku. Format –kiewicz był dodawany do rdzenia o wschodnim pochodzeniu, na przykład w takich nazwiskach jak: Mic–kiewicz, Sien–kiewicz oraz był też dodawany i do polskich rdzeni wyrazowych, na przykład takich jak: Brat–kiewicz, Kwiat–kiewicz, Mał–kiewicz czy Drąż–kiewicz. Zatem, nazwa osobowa Orzałkiwicz to dawniej ‘syn Orzała – ojciec Orzał’. Wynika z tego, że nazwisko Orzałkiwicz z dużą dozą prawdopodobieństwa może być mianem odojcowskim, nazwiskiem patronimicznym.
Oby nie było tak łatwo dodam, iż patronimiczny sufiks –kiewicz z czasem utracił funkcję odojcowskich nazw osobowych i stał się strukturalnym przyrostkiem przy pomocy, którego tworzono nazwiska od imion, przezwisk czy innych pospolitych słów. W przypadku nazwiska Orzałkiewicz mogą to być przezwiska typu: Orzał, Orzałek, Orzałko [ Orzełek, Ożałek ] > Orzałkiewicz.

Tak więc tylko wszechstronna kwerenda genealogiczna może odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób i kiedy powstało konkretne nazwisko i rozwiać różne dylematy odnoszące się do pochodzenia społecznego i etnicznego osoby noszącej nazwisko Orzałkiewicz.

Pozdrawiam – Roman.

Kazmierczak_Slawomir - 20-02-2017 - 23:01
Temat postu: Darmetko

Dobry wieczór,
proszę o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Darmetko. Nazwisko występuje w okolicach Łomży i Kolna.
Pozdrawiam
Sławomir

Ewa_Szczodruch - 21-02-2017 - 05:37
Temat postu:

Witam

Darmetko - od darmy ‘daremny’, darmo.

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Kazmierczak_Slawomir - 21-02-2017 - 07:17
Temat postu:

Dziękuję za odpowiedź.
Pozdrawiam
Sławomir

Lewicki_Przemysław - 21-02-2017 - 09:22
Temat postu: Re: Mrzygłód, Grudziński, Orzałkiewicz.

ROMAN_B napisał:

Witaj Przemysławie!

[...]

Pozdrawiam – Roman.

Dziękuję Ci bardzo Romanie za pomoc, to bardzo obszerny wpis, który bardzo dużo mi dał Smile

. Na pewno otwiera nowe perspektywy w badaniu rodziny, zwłaszcza Orzałkiewiczów, którzy wedle mojej wiedzy wywodzą się rdzennie z Wielkopolski przynajmniej od początku XIX wieku.

Czy mogę mieć też, w związku z ogromną wiedzą, pytanie o moje własne nazwisko, Lewicki? Wiem, że moja rodzina przyjęła je między 1754 a 1779, wcześniej Paweł Lewicki nosił nazwisko Beda, a było to w ziemi wieluńskiej, jego syn Filip (i jego synowie) był stajennym u Wierzchlejskich z Wierzchlasu.

bkalafat - 21-02-2017 - 10:51
Temat postu: Re: Mrzygłód, Grudziński, Orzałkiewicz.

Czy można spytać po pochodzenie nazwiska Kałafatiuk? Mam pewną teorię na ten temat, ale nie podpartą żadnymi dowodami.

Znalazłem tylko coś takiego:
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=541

Ewa_Szczodruch - 21-02-2017 - 11:25
Temat postu:

Witam

Kałafatiuk - od rumuńskiego kalapód ‘kopyto szewskie’, calafat ‘pakuły’.

Źródło:Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

ROMAN_B - 21-02-2017 - 20:56
Temat postu: Geneza nazwiska Lewicki.

Witaj ponownie Przemysławie!

Pytasz: „Czy mogę mieć też, w związku z ogromną wiedzą, pytanie o moje własne nazwisko, Lewicki? Wiem, że moja rodzina przyjęła je między 1754 a 1779, wcześniej Paweł Lewicki nosił nazwisko Beda, a było to w ziemi wieluńskiej, jego syn Filip (i jego synowie) był stajennym u Wierzchlejskich z Wierzchlasu.”.

Nazwisko Lewicki.

Według etymologii opracowanej przez p. Ewę Szczodruch na portalu Genealogia Stankiewicze z przyjaciółmi nazwisko Lewicki ma następującą genezę:
• „Lewicki - 1659 od lewy, w pochodnych też od imion Leon i od hebrajskiego Levi.”.
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=543

W roku 2004 Instytut Kaszubski w Gdańsku wydał 6 tom Acta Cassubiana. W periodyku tym, w części 1 Studia i materiały, znajduje się opracowanie Edwarda Brezy pt. Wybrane nazwiska pomorskie (cd.). Autor na stronie 262 – 265 pod pozycją 57 zamieszcza notę noszącą tytuł Lewa, Lewek, Lewan, Lewanczyk, Lewańczyk, Lewański, Lewon, Lewicki i podobne. Zacytuję całą notę ponieważ daje ona całościowy obraz etymologii nazwiska Lewicki. Tak więc ” SNWPU podaje 194 osoby o nazwisku Lewa: 16 w woj. bydgoskim, 5 gdańskim, 144 łódzkim; 713 Lewek: 5 w woj. elbląskim, 31 gdańskim, 4 słupskim, 161 kaliskim, 103 wrocławskim, 89 katowickim, 1 Lewekowiczw woj. łódzkim; od Lewek występuje wiele form pochodnych, jak np. ( notuję tylko te, które występują na Pomorzu Gdańskim): 4405 Lewczuk; 46 w woj. bydgoskim 109 elbląskim, 146 gdańskim, 27 słupskim, 1 096 bialskopodlaskim, 347 chełmskim, 214 siedleckim, 150 katowickim; 519 Lewczyk: 18 w woj. bydgoskim, 11 elbląskim, 3 gdańskim, 102 zamojskim, 61 tarnobrzeskim; 158 Lewczyński: 24 w woj. bydgoskim, 3 gdańskim, 23 bielsko-podlaskim, po 19 w warszawskim i lubelskim; 64 Lewan: 12 w woj. bydgoskim, 33 katowickim, 5 legnickim, po 4 koszalińskim i krakowskim, po 2 warszawskim i wałbrzyskim, po 1 gorzowskim i opolskim; 40 Lewanczyk: 34 w woj. gdańskim, 3 elbląskim, 2 słupskim, 1 pilskim; 91 Lewaniak: 69 w woj. pilskim, 11 łódzkim, 5 kieleckim, po 2 chełmskim i olsztyńskim, po 1 warszawskim i skierniewickim; 1 Lewaniec w woj. szczecińskim; 20 Lewaniewski: 17 w woj. olsztyńskim, 3 przemyskim; Lewanik O; Lewaniowska O; Lewaniuk O; 4 Lewankowski: 1 w woj. bydgoskim, 3 szczecińskim; 82 Lewanowicz: 1 w woj. gdańskim, 13 olsztyńskim, 9 toruńskim, 8 pilskim, 7 jeleniogórskim; 59 Lewanowski: 31 w woj. słupskim, po 3. bydgoskim, konińskim i koszalińskim, 6 wrocławskim; Lewañ O; 17 Lewańczuk: po 5 w woj. gdańskim i łomżyńskim, 3 szczecińskim, po 2 warszawskim i opolskim; 510 Lewańczyk: 28 w woj. elbląskim, 415 gdańskim, 28 elbląskim i płockim, 9 słupskim, 13 wałbrzyskim; 566 Lewański: 11 w woj. bydgoskim, 8 elbląskim, 35 gdańskim, 30 słupskim, 89 toruńskim, 33 łódzkim, 21 konińskim; 35 Lewon 1 w woj. bydgoskim, 14 zielonogórskim, 7 koszalińskim, 6 warszawskim; Lewoncewicz O, 5 Lewonczuk w woj. białostockim; 21 Lewoniak: 3 w woj. koszalińskim, 18 szczecińskim; 1 Lewonicka w woj. wrocławskim; 27 Lewoniec: po 6 w woj. poznańskim i szczecińskim, 5 olsztyńskim, 4 zielonogórskim, po 2 w woj. warszawskim, nowosądeckim i opolskim; 154 Lewoniewski: 1 w woj. bydgoskim, 4 elbląskim, 14 gdańskim, 58 białostockim, 17 zielonogórskim; 15 Lewonik: po 4 w woj. gdańskim i szczecińskim, 7 olsztyńskim; 49 Lewoniuk: 28 w woj. białostockim, 7 wrocławskim, 5 koszalińskim;12 Lewonowicz: 10 w woj. białostockim, 2 katowickim; 89 Lewonowski: po 1 w woj. bydgoskim i słupskim, 50 białostockim, 9 warszawskim; 223 Lewoń: 1 w woj. bydgoskim, 10 gdańskim, 3 słupskim, 97 suwalskim, 24 olsztyńskim, 18 łomżyńskim, 16 szczecińskim; Lewońcio O; 81 Lewończuk: 65 w woj. białostockim, po 4 warszawskim, łomżyńskim i suwalskim; 7 Lewończyk: 2 w woj. słupskim, 5 suwalskim; 24 Lewońko: 11 w woj. suwalskim, 5 olsztyńskim, 4 katowickim; 7 Lewoński: 3 w woj. warszawskim, 4 wrocławskim.
SSNO III 253 notuje z kresów południowo-wschodnich robotnika Lewkę, zwanego inaczej Lewa ( laborios(us ) Lewko alias Lewa) z roku 1486. Lewek ma bardzo dużo zaświadczeń, zbiera je M. Malec ( MaI III 270 ), wszystkie ze wspomnianych kresów: Lewka z roku 1441, Lewko wspomniany 13 razy w roku 1430 i 1442; Lewo w roku 1457, Lewik w roku 1438; jest to więc wschodniosłowiańska postać im. Leon, od której pochodzą wyliczone wyżej nazwiska: Lewa, Lewek, formy patronimiczne: Lew(e)kowicz, Lewczuk, Lewczyk i modelowa, utworzona za pomocą przyrostka -vński: Lewczvński. S. Rospond ( SEMiG 185 ( s. v. Lewin Brzeski ) pisze: "W latach 1257 r., 1284 r. jest Lewin, czyli n. dzieeż. od imienia Lewa, spolszczonego Leona i Leonarda ". Wyliczone nazwiska często zbliżone są fonetycznie do przezwiska Lewy : lewy 'położony po stronie serca', imienia hebr. Lewi, jakie nosił jeden z synów patriarchy Jakuba, protoplasta kapłańskiego pokolenia Lewiego, imienia, potem nazwiska Lewin, o których szerzej w NP III 199-200, i przezwiska bądź im. Lew. Do "kompletu" omawianych nazw należy także północno-kaszubskie, drobnoszlacheckie nazwisko Lewiński ze wsi Lewin(o) w pow. Wejherowo, której nazwę J. Treder ( PMT XIV 60 ) wywodzi od im. Lewa lub Lewi. Nietrudno zauważyć, że nazwiska typu Lewan(cz)yk plasują się na Pomorzu Gdańskim ( częste na północnych i środkowych Kaszubach ), typu Lewoń( cz)yk na wschodnich lub centralnych ziemiach Polski. Od strony słowotwórczej mamy w tym materiale ( pomijając formy od podstawy Lewek, o których była już mowa ) struktury na -an, -ań, -on, -oń ( o ile to nie etymologiczne -on z im. Leon z dyftongiczną, bilabialną wymową o jako wo): Lewan, Lewań, Lewon, Lewoń; patronimiczne na -ak: Lewaniak, Lewoniak ( 21 nosicieli: 3 w woj. koszalińskim, 18 szczecińskim ); -ec: Lewaniec, Lewoniec ( 27 nosicieli ), -ik: Lewanik, Lewonik; (-cz)yk: Lewańczyk); (-cz)uk: Lewaniuk, Lewańczuk, Lewoniuk ( 49 osób), Lewończuk ( 81 osób ), modelowe, utworzone za pomocą strukturalnych przyrostków (-ow )ski, (-ew)ski: Lewan(k)owski, Lewoniewski i inne.
Na Pomorzu Gdańskim mamy niewiele historycznych zaświadczeń omawianych tu nazwisk. Poza podanymi w NP III 199-200 spotkałem w źródłach: Adrian Lewek w roku 1664 w CzarnymIesie ( F 32, s. 48 ); w roku 1789 w par. Miłobądz pod Tczewem zapisana została Marianna Lewkowska, w roku 1796 chrzczone było dziecko Michaelis Lewkowski; w księdze ślubów par. Kościerzyna w roku 1881 zapisany został Liwek Joseph ( AP XII 199 ); w księdze metrykalnej par. Reda zapisani zostali: Andreas Lewa w roku 1772, Jacobus Leva rok 1795; Emestus Levan rok 1808; Michael Lewek w roku 1774 ( księga niepaginowana ); w księdze metrykalnej par. Kielno wystąpił Franz Lewanczyk w roku 1839 ( AP IX 59 ).
Osobne zagadnienie to pochodzenie nazwiska, powiedzmy zaraz, homonimicznego Lewicki, noszonego przez 13441 osób: 754 w woj. bydgoskim, 214 elbląskim, 857 gdańskim, 171 słupskim, 1011 warszawskim, 682 wrocławskim, 594 toruńskim. Notowane było w SSNO III 254 w roku 1401 w Wielkopolsce i w roku 1457 na Mazowszu u starosty ( capitaneus ) czerskiego oraz odniesione przez SEMotIII 100 do wsi Lewice, gm. Międzychód, woj. gorzowskie i n. m. Lewiczyn, gm. Belsk Duży, woj. radomskie; herbarze, np. Leszczyca ( s. 277, 282 ) notują Lewickich herbu Rawa z Galicji i h. Rogala z ziemi bielskiej z roku 1540, nie podając tzw. gniazda, czyli wsi rodowej. Po wtóre już SSNO III 254 notuje od roku 1427 nazwisko patronimiczne Lewic z Małopolski, również stamtąd od roku 1429 Lewiec; nadto SNWPU podaje 111 osób noszących nazwisko Lewik ( brak na Pomorzu Gdańskim ); od tych form można było ( i na pewno tę możliwość wyzyskano ) utworzyć nazwisko Lewicki. Prof. H. Gómowicz zawsze mawiał, że Lewicki pochodzi od substantywizowanego przymiotnika lewicki 'pochodzący z nieprawego
łoża', wyrazu przez słowniki nienotowanego, ale zyskującego potwierdzenie np. w takich kaszubskich strukturach, jak archaiczne lewiczka 'kobieta niezamężna i niedziewica' - antonim wobec prawiczka; lewiczëc 'psuć' i pochodne z lewiczëc: 1) 'zepsuć', 2) 'zgwałcić, pozbawić dziewictwa'; lewiczëc so - 'prowadzić życie rozpustne', Sych II 364. Historycznie Lewicki notowany był często na Kociewiu, np. w archiwaliach pelplińskich Tomasz Lewicki 1744, Katarzyna Lewicka tegoż roku, w księdze metrykalnej par. Miłobądz Anna Lewicka 1788 ( Damps 177 ).
W świetle przedstawionego tu materiału szerzej trzeba spojrzeć także na pochodzenie nazwiska Lewna, notowanego od roku 1330 w SSNO III 255 i pochodnych patronimicznych form Lewnic od roku 1419 i Lewnik 1449, wyprowadzonego w SEMot I 143 od podstawy lewna ( flasza ) 'forma odlewnicza', a przeze mnie ( NP 249-250 ) od hipotetycznego lewna 'mańkut'. Okazuje się, że w interpretacji tego nazwiska wziąć trzeba także imiona Lewa, Lewi, Lew, może to być więc nazwisko homonimiczne ( poligenetyczne, jak się wyrażał B. Kreja ).”.

Z etymologią konkretnego nazwiska, w zasadzie każdego nazwiska, moim zdaniem, zawsze jest jakiś problem z ustaleniem jednoznacznej genezy jego powstania. Jak pisał profesor Kazimierz Rymut „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeb by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. W pełni się zgadzam ze stwierdzeniem profesora. Tak więc tylko wszechstronna kwerenda genealogiczna może z dużą dozą prawdopodobieństwa odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób, kiedy i dlaczego powstało jednostkowe nazwisko. Nie zawsze jest to możliwe, czasami po prostu brakuje danych źródłowych.

Pozdrawiam – Roman.

ROMAN_B - 22-02-2017 - 02:30
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Darmetko.

Witaj Sławomirze!

W swoim poście napisałeś: „(…) proszę o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Darmetko. Nazwisko występuje w okolicach Łomży i Kolna.”.

Profesor Kazimierz Rymut w jednej ze swoich prac napisał: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeb by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”.

Pierwszą z genez nazwiska Darmetko podała Ci pani Ewa Szczodruch, która na podstawie publikacji profesora Kazimierza Rymuta pt. "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", wydanego przez Instytut Języka Polskiego PAN w Krakowie w roku 1999, tak napisała o tym nazwisku: „Darmetko - od darmy ‘daremny’, darmo.”.

Druga geneza nazwiska Darmetko będzie oparta o moje rozważania na temat jego pochodzenia i znaczenia. Tak więc, w mojej ocenie, ta nazwa osobowa jest sufiksalnym nazwiskiem, derywatem. Miano to zbudowane jest z tematu Darmet– oraz z sufiksu –ko [ Darmet + ko = Darmetko; Darmet–ko ]. Zacznę od opisu przyrostka –ko, który ma też znaczenie dla tej nazwy osobowej. Przyrostek –ko należy do sufiksów zdrobniających wyraz podstawowy. Tworząc wyrazy zdrobniałe od apelatywów pospolitych, na przykład szkło > szkiełko. Przy pomocy tego przyrostka były też konstruowane imiona, przezwiska oraz nazwiska od dwuczłonowych imion słowiańskich oraz imion chrześcijańskich. Przyrostek –ko pełnił też funkcję patronimiczną, to jest tworzenie przezwisk, nazwisk od nazwy osobowej ojca. Tak więc, przyrostek ten tworzy też pojęcie osoby mniejszej lub relacji przynależności między ojcem i synem. Przyrostek –ko w przezwiskach lub nazwiskach nie jest polskim sufiksem. Do języka polskiego nazwy zakończone na –ko (oraz –o) dostały się przez język ukraiński oraz białoruski [ litewski ]. W języku ukraińskim sufiks ten tworzy zdrobniałe formy imion, na przykład Pieczko – od imienia Piotr. Sufiks –ko uważany jest jako wariant polskiego przyrostka –ek. Widać jest to dobitnie w nazwisku Jochenek oraz w nazwisko Jochenko. Przyrostek –ek najczęściej występował w nazwach osobowych Małopolski a przyrostek –ko rozpowszechniony był na dawnych wschodnich ziemiach Polski. Można powiedzieć, że nazwiska z przyrostkiem –ko bardziej są pochodzenia ukraińskiego, białoruskiego niż polskiego. Za przykład niech posłużą następujące nazwiska ukraińskie: Iwaneko – mały Iwan, syn Iwana albo Żmieńko, które pochodzi od apelatywu жменя – garść albo nazwiska białoruskie: Aniśko, Chwiećko, Mojsiuszko, Panasko, Rećko lub nazwiska litewskie: Moniuszko, które pochodzi od imienia Moniwid. Zatem nazwiska zakończone sufiksem –ko w zasadzie pochodzą z terenów zamieszkałych przez Rusinów. Niemniej jednak w języku polskim, ukraińskim oraz białoruskim sufiks –ko ma utrwaloną pozycję w systemie słowotwórczym. Dodam, że największym zgrupowaniem nazwisk z sufiksem –ko jest historyczny obszar Podlasia i Kresów [ Podlasie - historyczne Podlasie obejmuje centralną i południową część województwa podlaskiego, północny wschód i północ województwa lubelskiego oraz wschodni skrawek województwa mazowieckiego ].

Wspomniałeś, iż nazwisko Darmetko występuje w okolicach Łomży i Kolna. Tak więc region jego występowania zgadza się z obszarem największego zgrupowania nazwisk zakończonych formatem –ko. Zatem miano Darmetko może być zdrobnieniem nazwiska Darmet. Osobiście stawiam, że w pierwotnym znaczeniu nazwisko Darmetko było patronimiczną [ odojcowską ] nazwą osobową. Darmetko to syn Darmeta; ojciec Darmet – syn Darmetko.

Pozostaje tylko ustalić co znaczy nazwa osobowa Darmet. Według mnie jest to z bardzo dużą dozą prawdopodobieństwa nazwisko francuskie. Zapewne zapytasz dlaczego stawiam taką hipotezę? Mam dwie robocze hipotezy, które zakładają dwa różne okresy, w których pewien francuz o nazwisku Darmet osiedlił się gdzieś w okolicy Łomży lub/i Kolna. Pierwszy okres to mniej więcej czas powstania Księstwa Warszawskiego. Księstwo warszawskie powstało na mocy postanowień pokoju w Tylży w roku 1807, był on konsekwencją pruskiej i rosyjskiej klęski w wojnie z Francją. Działania te objęły ówczesne ziemie polskie będące pod pruskim panowaniem. Najcięższe walki toczyły się w Prusach Wschodnich, a po klęsce sprzymierzonych w bitwie pod Frydlandem 14 czerwca 1807 roku przeniosły się one na Suwalszczyznę. Dotarli tu w pościgu za pokonanymi zarówno Francuzi, jak i Polacy. Wniosek jest taki, że w okolicy Łomży lub/i Kolna pozostał jeden żołnierz francuski, który mógł być ranny lub chory. Mogła być to też cywilna osoba, który coś robiła przy wojsku francuskim i z jakiś powodów postanowiła zostać. Drugi okres to czas wojny Francusko – Rosyjskiej. W 1812 roku Cesarz Francuzów Napoleon Bonaparte idąc na Rosję zatrzymał się w Łomży na krótki odpoczynek. W tym czasie mógł pozostać w tym mieście jakiś chory żołnierz francuski. Bardziej prawdopodobne jest jednak inne zdarzenie. Po przegranej wojnie z Rosją Napoleon Bonaparte w dniu 9 grudnia 1812 roku zatrzymał się w Łomży pospiesznie wracał do Paryża. Ten odwrót, raczej ucieczka niedobitków armii francuskiej przetoczył się też przez okolice Łomży i Kolna. Może jakiś wycieńczony, chory albo ranny żołnierz francuski pozostał lub został zostawiony przez brać żołnierską na dolę i niedolę w jakiś miejscu w okolicy Łomży lub/i Kolna.

Skoro ustaliliśmy jakiego pochodzenia może być nazwisko Dormet, to pozostaje ustalenie co może ono znaczyć? Przeszukałem znane mi francuskie strony genealogiczne i strony poświęcone etymologii francuskich nazwisk. Wydawało mi się, że sprawa będzie łatwa ale taka nie była. W końcu udało mi się ustalić co znaczy nazwisko Darmet. Faktycznie jest to francuskie nazwisko. Jego etymologia po francusku brzmi:
Origine et étymologie du patronyme Darmet:
„Origine: "darmet" est un nom de famille derive de darme, nom topographique, representant une variante de derme, issu du latin eremus lieu inculte.”.
Więcej pod linkiem: http://www.filae.com/nom-de-famille/DARMET.html

Po polsku brzmi to mniej więcej tak:
Pochodzenie i etymologia nazwiska Darmet:
Pochodzenie: „Darmet” jest pochodną, wariantem nazwiska Darme, nazwa topograficzna, wywodzi ona się od łacińskiego słowa eremus. [ może ktoś to lepiej przetłumaczy? ]
Eremus – pustelnia. Wskazywałoby to wówczas na miejsce zamieszkania dalekie od innych siedzib ludzkich. Zatem, osoba nosząca nazwisko Darmet [ Darme ] została tak nazwana ponieważ mieszkała gdzieś na pustkowiu, w miejscu oddalonym od siedzib ludzkich.

Z etymologią konkretnego nazwiska, w zasadzie każdego nazwiska, moim zdaniem, zawsze jest jakiś problem z ustaleniem jednoznacznej genezy jego powstania. Tak więc tylko wszechstronna kwerenda genealogiczna może z dużą dozą prawdopodobieństwa odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób, kiedy i dlaczego powstało jednostkowe nazwisko. Nie zawsze jest to możliwe, czasami po prostu brakuje danych źródłowych.

Na koniec dodam jeszcze, iż nazwisko Darmetko może być hybrydą językową, utworzoną na bazie francuskiego nazwiska Darmet i polskiego sufiksu -ko.

Oczywiście są to tylko moje hipotezy, raczej rozważania o pochodzeniu i znaczeniu nazwiska Darmetko.

Pozdrawiam – Roman.

Kazmierczak_Slawomir - 22-02-2017 - 07:17
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Darmetko.

Witaj Romanie,
bardzo dziękuję za tak obszerne wyjaśnienie.
Pozdrawiam
Sławomir

Gawroński_Zbigniew - 22-02-2017 - 08:09
Temat postu:

Mnie zastanawia dlaczego kilkanaście nazwisk bardzo podobnych do Darmetko (Darmiejko/Darmieniuk itp.) Rosjanie wiążą z reliktami najazdów mongolskich i imieniem męskim mongolskim Darma (Дарма) = mniej więcej: młody, pełen sił. Albo od imienia męskiego Darmen (Дармен) = siła moc. To drugie jednak jest popularnym imieniem tatarskim. Nie pisałem tego wcześniej, żeby nie ściągać dyskusji na niepotrzebnie poboczne tory. Teraz jednak jako pewnego rodzaju dopełnienie ma sens.

Kazmierczak_Slawomir - 22-02-2017 - 10:50
Temat postu:

Dziękuję za wyjaśnienie, dodam jeszcze, że dość dużo rodzin o nazwisku Darmetko mieszkało w okolicach Kolna już na początku XIX wieku, więc pochodzenie z języka francuskiego jest raczej mało prawdopodobne. Te rodziny, które znam, to rodziny chłopskie, wsie Borkowo, Czerwone, Zaskrodzie, Czernice - wszystkie w pobliżu Kolna.
Pozdrawiam
Sławomir

piotr_romanski - 17-03-2017 - 21:54
Temat postu:

Witam serdecznie. Czy mogę prosić o pomoc w sprawie pochodzenia nazwisk Szlamka, Romański, Kobyłecki.
Dziękuję

historyk1920 - 17-03-2017 - 22:35
Temat postu:

Witam !
Oto pochodzenie nazwisk w telegraficznym skrócie Wink

Szlamka - od szlam, ślam ‘rzadki muł, śluz’, szlama, ślama ‘kobieta zaniedbana’
Romański 1651 od nazwy miejscowej Romany (kilka wsi)
Kobylecki/ Kobyłecki - od nazwy miejscowej Kobielice (włocławskie, gmina Dobre).

Pozdrawiam
Marek

piotr_romanski - 17-03-2017 - 22:36
Temat postu:

dzięki

Gawroński_Zbigniew - 17-03-2017 - 23:28
Temat postu:

Szlamka pisany z niemiecka w kilkunastu wersjach zapisu np Schlamke/ Schlamka/ Schlammke itp to odpowiednik polskiego Tarnicki, to od nazwy kolczastego krzewu - tarniny.

Szlamka to również nazwisko charakterystyczne dla Litwy i Łotwy. Niestety nie mogę dociec transkrypcją jakiego niemieckiego imienia męskiego na litewski i łotewski jest.

Oczywiście inne wersje są równie uprawnione.

Paulina_W - 22-03-2017 - 17:56
Temat postu:

Witam,
moja 4xprababka Elżbieta Paprocka w 1818 roku poślubiła Wawrzyńca Oszkandy. Rodzina Oszkandy jest notowana w metrykach parafii Łęki Górne od lat 90 XVIII wieku. Co oznacza i skąd pochodzi to nazwisko? Serdecznie proszę o etymologię nazwiska Oszkandy.

jacekroszak1986 - 29-03-2017 - 11:52
Temat postu: Nazwisko Moskwa

Witam!

Czytałem kiedyś ciekawy artykuł w internecie odnośnie pochodzenia nazwiska Moskwa. Autor twierdził, że pewnej grupie chłopów zasłużonej w walce o Moskwę, nadano szlachecki tytuł i nazwisko Moskwa na pamiątkę.
Nie mogę teraz nigdzie znaleźć tego artykułu. Czy ktoś z Was o tym słyszał ? Czy ktoś posiada jakieś źródła potwierdzające tą historię?

pozdrawiam

Litwos - 02-04-2017 - 14:58
Temat postu:

Witam,

mam dosc rzadkie nazwisko: PARALEWICZ - zamieszkiwali Litwe. Szlachta ale w herbarzach nie widnieje to nazwisko. Skad moga pochodzic?

Widzalem PAROLEWICZOW na Mazowszu, nie wiem czy te dwa nazwiska sa ze soba powiazane (Parolewicz widnieje w herbarzach, ale bez podanego herbu)

Dziekuje z gory.

przemko20161 - 02-04-2017 - 15:45
Temat postu:

witam

Chciałbym dowiedzieć się co znaczy nazwisko Sztandera Synowski Warciński i Wilk
przemek

historyk1920 - 03-04-2017 - 21:54
Temat postu:

Witam !
Oto pochodzenie w/w nazwisk ;
Sztandera - od sztandar, stendar, stender ‘chorągiew, flaga’.
Synowski - w grupie nazwisk pochodzących od syn; też od ukraińskiego synij ‘siny’
Warciński - od warczeć , warknąć, może też od imienia złożonego Warcisław.
Wilk - XII w. od wilk ‘ssak z rodziny psów’.

Pozdrawiam
Marek

przemko20161 - 03-04-2017 - 22:01
Temat postu:

A proszę sprawdzenie nazwiska Perucki i kiedy i gdzie to nazwisko zostało poraz pierwszy odnotowane ?
Byłbym wdzięczny za pomoc

Przemek

Gawroński_Zbigniew - 04-04-2017 - 00:07
Temat postu:

Sztandera Synowski Warciński i Wilk

Zacznę od nazwiska Wilk. To typowy przykład bardzo starej antropoleksemy o różnych korzeniach. Najpierw czeskie. Znaczeniowo równa się mądry, zdecydowany. Albo jeśli chodzi o cechy fizyczne równa się znaczeniowo: odważny, dzielny, wymagający.
Polska ma nieco inne znaczenia: nieufny, nietowarzyski wobec otoczenia.
Źródła obydwu są bardzo ciekawe. Sięgają mitologii pogańskiej Słowiańszczyzny. Wilk (zwierzę) był w niej noszącym informacje, wiadomości z tego na tamten świat i na odwrót. Najczęściej interpretowano to tak, że wilk porywający stada był jakby informacją bogów (od Peruna np.), że coś nie tak ze składanymi ofiarami, coś nie tak z innymi sprawami zawiadywanymi przez bogów. W ten sposób mądrość adaptacyjna zwierząt nabrała cech boskich i wtórnie została „uczłowieczona”.
Wilk było również pogańskim imieniem męskim zachowanym w licznych zabytkach kresowych i tam nadawane dzieciom w dwóch celach: podkreślenia związku z przyrodą, aby bóstwa natury traktowały dziecię bardziej jako „swego”.

--
Nazwisko Sztandera.
To nazwisko ma najmniej kilka zupełnie różnych podstaw znaczeniowych. Wszystkie niemieckie. Najważniejsze to kuźnica, miechy w kuźnicy, pracownicy pomocniczy w takiej kuźnicy i handlujący surówką kuźnicową (Tzw kęsami. Też sporo nazwisk jest takich kęsopodobnych). Drugie nie mniej ważne to rybak zajmujący się połowem grubych ryb, w praktyce połowem łososi, co konkretnie sytuuje pochodzenie nazwiska (nie wszędzie były i są rzeki z łososiami).
--
Nazwisko Synowski pachnie Ukrainą i moim prywatnym zdaniem może mieć związki z judaizmem. Może pochodzić od ukraińskiego сыний co jest odpowiednikiem nie polskiego sinego a raczej fioletu jakiegoś. Może pochodzić również od słowa сыновец i сыновица = synowiec i synowica tzn. syn albo córka brata. Ciekawe i charakterystyczne dla nazwisk o korzeniach żydowskich z terenów szeroko rozumianych Kresów jest ich upodobnianie do nazwisk polskich odmiejscowych ze stosowaniem końcówek: -wski/-ski/-dzki/-cki. Oczywiście obydwa powyższe wywody i sugestie mogą być błędne. Nie wiem jak rozpowszechnione było określenie synowiec. Czy było powszechne również na terenie Polski, czy jedynie rozpowszechnione za pośrednictwem popularności prozy doby sienkiewiczowskiej, gdzie pojawiło się sporo razy.
--
Warciński obok wątpliwego pochodzenia id imion męskich typu Wrościsław, Warcisław i podobnych pochodzić może od pruskiego słowa „warte”, tożsamego ze żmudzkim/litewskim „wartas”. To kolejna, jedna z kilkudziesięciu nazw sieci na ryby. Tutaj jest to jakiś rodzaj żaka z dużymi skrzydłami, za pomocą których można było „przegrodzić” jakąś rzeczkę.

-=-=-=

edit: Nazwisko Perucki było już omawiane? Tak patrzę sobie i co widzę: pisatiela albo handlarza pierzem i znów końcówka -cki. Wink

Szanter_Adam - 04-04-2017 - 14:58
Temat postu:

Witam serdecznie, powoli zabieram się do odkopywania informacji na temat swoich przodków, mogą mi państwo na start pomóc z informacją na temat mojego nazwiska jest ono dość rzadko spotykane: Szanter, ojciec wspominał, że mogło ono zostać spolszczone i zmienione z oryginalnego Szantyr (zamiana y na e), posiadam fotografie rodzinne z 1906 roku w mieście Dynenburg obecnie Łotwa. Jednak ojciec uważał, że rodzina osiadła w tamtych terenach po wcześniejszej migracji z Niemiec.

przemko20161 - 04-04-2017 - 18:19
Temat postu:

Tak wiem że ten temat Perucki był omawiany ale chciałbym dowiedzieć się gdzie i kiedy to nazwisko Perucki było najwcześniej używane w jakim regionie Polski i czy to nazwisko jest pochodzenia polskiego czy obcego i czy to nazwisko wywodzi się od jakiegoś zawodu , regionu ?
Pomożesz ?

Przemek

ROMAN_B - 04-04-2017 - 19:42
Temat postu: Szanter, rozważania o genezie nazwiska.

Witaj Adamie!

Pytasz o etymologię nazwiska Szanter oraz Szantyr. Według mnie obie te nazwy osobowe mogą najprawdopodobniej pochodzić od nazwiska Santer. Miano Santer może:
• pochodzić od łacińskiego słowa sanctus ‘święty’,
• być wariantem [ inną formą zapisu ] skróconego imienia Sander, które pochodzi od pełnego imienia Alexander [ po polsku Aleksander ]. Alexander jest zgermanizowaną formą greckiego imienia Alexandros. Imię Sander w Niemczech było używane do XVII wieku. W Holandii imię to jest nadal używane. W Anglii imię Sander było też nadawane dzieciom ale obecnie używa się formy Saunder. We Włoszech też można spotkać skrócone imię Sandro – Alessandro oraz na Węgrzech w formie Sándor.
Tak więc nazwisko Santer może pochodzić od skróconego imienia Santer [ Sander ] o ono od pełnego imienia Alexander albo od łacińskiego słowa sanctus ‘święty’.

Nazwisko Szanter, Szantyr to prawdopodobnie polska forma nazwiska Santer, która mogła powstać w związku z tak zwanym szadzeniem.

Szadzenie – zjawisko polegające na zastąpieniu szeregu spółgłosek zębowych: c, s, z, dz szeregiem spółgłosek dziąsłowych cz, sz, ż,dż. Jego powstanie wynikło z przesadnego unikania mazurzenia, które w tym przypadku jest procesem do niego odwrotnym. To cecha typowa dla obszaru granicznego gwar mazurzących z niemazurzącymi, np. Suwalszczyzny.

Może ktoś jeszcze coś doda?

Pozdrawiam – Roman.

Gawroński_Zbigniew - 04-04-2017 - 20:19
Temat postu:

W Rosji (tj dokładniej w strefie ,gdzie używa się języka rosyjskiego w piśmie) jest kilkadziesiąt nazwisk Szandero/Szandyro/Szantero/Szantyropodobnych i tamtejsi etymolodzy również od Aleksandra albo niekiedy od piasku (Sand) je wywodzą. Oczywiście ścieżką - jak opisał p. Roman - z niemieckiego.

Istnieje też, ale nieco w innych okolicach popularne imię męskie Szandar/Шандар = dumny i używane jest głównie przez... Kałmuków. Razz

Christian_Orpel - 04-04-2017 - 20:27
Temat postu: Re: Szanter, rozważania o genezie nazwiska.

ROMAN_B napisał:

Miano Santer może:
• pochodzić od łacińskiego słowa sanctus ‘święty’,

Pozdrawiam – Roman.

Trudno mi w to wierzyć !

Pozdrawiam

Chrystian Orpel

Gawroński_Zbigniew - 04-04-2017 - 22:11
Temat postu:

Nie dało mi spokoju to ostatnie nazwisko. "Pokopałem" jeszcze trochę i chyba mam całkiem inną spójną etymologię.

W Królewcu znalazłem takie onegdaj funkcjonujące przysłowie: "Schanderbander schlaegt sich, Schanderbander vertraegt sich"*. W tym samym miejscu funkcjonowały jeszcze: " Schaend'ju allwedder?"**, "Hingegebe dem Schandeere on dem Kickelkackel". W Szczecinie natomiast Schande był skazańcem, który za karę miał nosić jakiś tam czas na plecach znak hańby/kary za to co zrobił.

Przechodzę do rzeczy. Imię męskie Schân jest zdrobnieniem imienia Christian. W tej postaci jest (było) notowane bardzo często w okolicach Kłajpedy, Królewca. W zapisie miejscowego platu tak to wyglądało: "Schân, Schânke... bed nau" = "Krystianeczku do łóżeczka!" Albo: „Wen ӧck man wuſzd, wi ӧck dem Schân minem leve Sän helpe kun“.

marek14 - 04-04-2017 - 22:45
Temat postu:

Witam.
Prosiłbym o informację o nazwisku Apola, z góry dziękuję.

przemko20161 - 04-04-2017 - 23:00
Temat postu:

proszę o znaczenie nazwisk Bińkowski Konieczny Kwieciński Kadmek Jasnos Jasnowski Gaj

Przemek

Gawroński_Zbigniew - 04-04-2017 - 23:54
Temat postu:

marek14 napisał:

Witam.
Prosiłbym o informację o nazwisku Apola, z góry dziękuję.

Imię Apola (Аполя) jest wariantem, wersją potoczną, niedbałą, albo popularną następujących imion: Аполлинарий, Аполлинария, Аполлон, Аполлоний, Аполлония (Apolinary, Apolinaria, Apollon, Apoloniusz, Apolonia).
Źródło: Словарь русских личных имен. Н. А. Петровский. 2011. Czy od powyższego pochodzi nazwisko? Nie wiem.

Szanter_Adam - 05-04-2017 - 12:42
Temat postu: Szanter, rozważania o genezie nazwiska.

Dziękuję, może jeszcze ktoś się wypowie ?
Jeśli jeszcze można to nazwiska: Charo (dziadek był żołnierzem podczas I WŚ na terenach Galicji) oraz Lubiniecki ta część rodziny pochodzi z Chodorowa (Ukraina). Jak mogą mi państwo doradzić od czego rozpocząć poszukiwania przodków ? Wiem, że dziadek urodził się w Brześciu n. Bugiem, natomiast jak już wcześniej wspominałem posiadam fotografie Pradziadka z rodziną z 1906 roku w Dynenburgu obecna Łotwa. Myślą państwo, że w archiwach kościelnych lub państwowych byłbym w stanie coś odkopać, wiadomo, że wiąże się to z podróżą.. Nie wiem jak się do tego zabrać, jakieś rady ? Dziękuję i pozdrawiam Adam

Gawroński_Zbigniew napisał:

Więc może, jednak ojciec się mylił i rodzina nie pochodziła z terenów niemieckich, a rosyjskojęzycznych. Dokopałem się też do herbu LUBICZ, który posiadała średniozamożna szlachta właśnie o nazwisku Szantyr.

Ewa_Szczodruch - 10-04-2017 - 05:16
Temat postu:

Witam

Charo - w grupie nazwisk pochodzących od gwarowego hara ‘dół na ziemniaki’, też ‘nędzna wódka’, od imienia Harasym, od niemieckiej nazwy osobowej Haar.

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Matpil - 13-04-2017 - 02:50
Temat postu: Rebizant

Nazwisko Rebizant podobno pochodzi od napoleońskiego żołnierza powracającego spod Moskwy. Czy ktoś ogarnia temat? Przekazy lokalno-rodzinne podają, że osłabiony, chory itp. dotarł do miejscowości nad rzeką Tanew i chyba pozostał!? Kim był, skąd pochodził i czy na prawdę stał się protoplastą obecnie żyjącej w okolicach Tomaszowa Lubelskiego rodziny Rebizantów? A może prawdziwa jest teoria spiskowa, która mówi, że ktoś na użytek własny wykorzystał tzw. dane osobowe biednego napoleończyka prawie 200 lat temu??

Arek_Bereza - 13-04-2017 - 08:42
Temat postu: Rebizant

Ja bynajmniej nie zamierzam legendy obalać (ładna Smile

) więc po co.
Ale jeśli pytasz o Rebizantów z okolic Tomaszowa Lubelskiego, to wystarczy zajrzeć do bazy lubgens i do akt grecko-katolickiej parafii w Łosińcu (9 km od Tomaszowa) pod pierwszy z dostępnych on line roczników 1826 - http://www.szukajwarchiwach.pl/35/2059/ ... 5#tabSkany
znajdziesz tam śluby Bazylego Rebizanta (ur.ok.1800 we wsi Rebizanty w Galicji austriackiej) z Ewą Sikliwiec, czy Praxedy Rebizant (ur.ok 1804) z Grzegorzem Jaczyszynem- rożni rodzice obojga. W ogóle Rebizantowie pojawiają się tam także w innych aktach. W 1834 umiera w Łosińcu Grzegorz Rebizant lat 90 (pewnie to lekka przesada ale z pewnością urodził się przed Rewolucją francuską).

Gawroński_Zbigniew - 13-04-2017 - 12:45
Temat postu:

Nazwa Rebizanty jest najprawdopodobniej pochodzenia tatarskiego. Odnosi się do maści konia. Rebizat = tatarskie: rebuz = pol.: raby = mniej więcej "piegowaty, dziobaty". Najczęściej dotyczyło to koni siwych w kropki. Niekiedy na konie łaciate też mówiono rabe. Co region inne odcienie znaczeniowe. W każdym razie u Tatarów rebuz odnosiło się do maści konia albo do śladów po przebytej ospie.

Krystyna.waw - 13-04-2017 - 20:27
Temat postu: Re: Rebizant

Matpil napisał:

Przekazy lokalno-rodzinne podają, że osłabiony, chory itp. dotarł do miejscowości nad rzeką Tanew

Identycznie jak mój Szarlip w Szczebrzeszynie!
Tylko ja już mam pewność, że mój "żołnierz napoleoński" pochodził z Prus...

Gawroński_Zbigniew - 13-04-2017 - 23:11
Temat postu: Re: Rebizant

Krystyna.waw napisał:

Matpil napisał:

Przekazy lokalno-rodzinne podają, że osłabiony, chory itp. dotarł do miejscowości nad rzeką Tanew

Identycznie jak mój Szarlip w Szczebrzeszynie!
Tylko ja już mam pewność, że mój "żołnierz napoleoński" pochodził z Prus...

Właśnie nie mogłem skojarzyć nazwiska, a pamiętałem bardzo podobne pytanie z sugestią co do pochodzenia, jakie tu padło całkiem niedawno! Smile

ROMAN_B - 14-04-2017 - 00:23
Temat postu: Re: Rebizant

Matpil napisał:

Witam!

Matpil regulamin naszego forum mówi, że posty należy podpisywać przynajmniej imieniem.

Rebizanty – zniesiona nazwa miejscowości w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie tomaszowskim, w gminie Susiec, nad Tanwią. Nazwa została zlikwidowana rozporządzeniem z 2001 roku. Wchodzi w skład sołectwa Huta Szumy.

Monika Rebizant – Siwiło prowadzi blog noszący tytuł Historie Rodzinne. Jak sama napisała: „Historie Rodzinne to blog poświęcony moim przodkom i miejscom, które są dla mnie ważne”. Na stronie blogu znajduje się zakładka Rebizant, która poświęcona jest rodzinie noszącej nazwisko Rebizant:
http://rebizantsiwilo.blogspot.com/ - strona główna blogu
http://rebizantsiwilo.blogspot.com/p/rebizant.html - zakładka Rebizant
Autorka blogu tak pisze o etymologii nazwy wsi Rebizanty i nazwiska Rebizant [ powołując się na opracowanie Mariusza Koper pt. „Z toponimii Roztocza”. ]

„Rebizanty. Proces antroponimizacji zaszedł także w innej nazwie miejscowej tego obszaru. W nieopodal położonej wsi Huta-Szumy jeden z przysiółków nosi miano Rebizanty. Toponim ten należy wiązać z nazwą rodową od nazwy osobowej Rebizant, tę zaś z apelatywem rebelizant, rebeliant, ‘przeciwny, nieposłuszny prawu’. W toponimie Rebizant < Rebelizant obserwujemy uproszczenie fonetyczne w nazwach miejscowych polegające na skróceniu wyrazu poprzez częściowe usunięcie jednej z dwóch podobnych i następujących po sobie sylab, por. sześciościan > sześcian, tragikokomiczny > tragikomiczny, człowiek > człek.
Nazwa Rebizanty określała dawniej mieszkańców obszarów przygranicznych, trudniących się handlem oraz przemytem. Słownik geograficzny z przełomu XIX i XX wieku informuje nas o mieszkańcach tego obszaru jako o ubogiej, ale oświeconej i „zabiegłej” ludności, która z uwagi na kiepskie warunki życia oraz nieurodzajne gleby trudniła się m.in. przemycaniem okowity. Warto przy tej okazji wspomnieć, że omawiane wsie położone były w tym czasie na granicy dwóch zaborów: rosyjskiego oraz austriackiego. W sąsiedniej miejscowości Paary, a także w niedalekich Maziłach, istniały nawet posterunki straży granicznej. Z czasem nazwa Rebizant zmieniła swoją kategorię, przechodząc z pierwotnego przezwiska odapelatywnego do kategorii nazw rodowych.”.

Monika Rebizant – Siwiło w Albumie Rodziny Rebizant, który zamieszczony jest na stronie MyHeritage między innymi pisze:
„JA. Moja rodzinna miejscowość leży na granicy dawnych zaborów rosyjskiego i austriackiego, biegnącego z biegiem rzeki Tanew. Dziadkowie mojego tata byli wyznania greko-katolickiego. Przeszli na katolicyzm tuż po wojnie, w obawie przed wysiedleniami (Akcja Wisła). Wiele mam jeszcze do odkrycia w ruinach starej cerkwi, gdzie znajdują się bardzo stare nagrobki. Z obu stron- i po mieczu i po kądzieli korzenie prowadzą do Galicji, do obwodu lwowskiego i terenów Pokucia, Podola, Zakarpacia.
Moi pradziadkowie po mieczu to Aleksander i Anna Rebizant „Polacy grekokatolicy” urodzeni i mieszkający we wsi, której nazwa jest taka sama jak nazwisko – Rebizanty. Mój dziadek Piotr, syn Aleksandra i Anny, gdy go pytałam o nazwisko i skąd pochodzi rodzina, odpowiadał niezmiennie, że „ Pochodzi stąd, z Rebizantów, że byli tu zawsze.” Całe Rebizanty zamieszkiwali spolszczeni Rusini o nazwisku Rebizant, wyznania greko- katolickiego. Było wiele małżeństw mieszanych. Anna Zaborniak była Polką. Polacy grekokatolicy”, bez żalu przeszli na rzymokatolicyzm, by zostać w wiosce. Greko Rebizantów wysiedlono, moi pra zostali. Mam zdjęcie przedstawiające Annę i Aleksandra z dziećmi na tle chaty krytej słomą. Byli to ewidentnie chłopi, gdy z drugiej strony, po kądzieli miałam prawdziwych burżujów Schienbein, Korincic czy zubożałą szlachtę Gruszczyńskich.”.
https://www.myheritage.pl/FP/newsItem.p ... ;newsID=22
https://www.myheritage.pl/site-74343561 ... y-rebizant

Teraz inne spojrzenie na pochodzenie i etymologię nazwy wsi Rebizanty. Валентин Стецюк [ ukraiński językoznawca, niezależny badacz w dziedzinie językoznawstwa historycznego i etnologii z wykorzystaniem analizy matematycznej ] opublikował artykuł pt. „Ślady dawnych populacji Polski w nazwach miejscowości”. Autor tej publikacji w rozdziale Cymbryjskie nazwy miejscowości w Polsce między innymi napisał: „W pobliżu Karpat w województwie lubelskim na małym obszarze odkryto łańcuszek nazw, które mogą być łatwo objaśnione przy użyciu języka kurdyjskiego. Są to takie nazwy polskich osiedli:
Narol, (…);
Paary, (…);
Rebizanty, nazwa miejscowości w woj. lubelskim, w powiecie tomaszowskim – Kurd. reb „bóg”, zend „ręka”.
Hamernia, (…);
Pordysówka (…).
(…).”.

Przyjmując, iż nazwa wsi Rebizanty wywodzi się z języka kurdyjskiego to można powiedzieć, że pochodzi ona od złożonej nazwy Rebizant. Rebizant [ Kurdyjski: Rebzend < Reb+zend ] gdzie człon reb znaczy ‘bóg’ a człon zend znaczy ‘ręka’. Tak więc kurdyjskie imię Rebzend może znaczyć ‘boża ręka’.

Mam nadzieję, że podane przeze mnie informacje choć trochę pomogą Ci w badaniach nad historią i genealogią rodziny Rebizant. Wnioski pozostawiam Tobie Matpil.

Pozdrawiam – Roman.

Litwos - 14-04-2017 - 11:00
Temat postu: Re: Rebizant

[quote="Gawroński_Zbigniew"][quote="Krystyna.waw"]

Matpil napisał:

Właśnie nie mogłem skojarzyć nazwiska, a pamiętałem bardzo podobne pytanie z sugestią co do pochodzenia, jakie tu padło całkiem niedawno! Smile

Historie napoleonskich zolnierzy czesto sie powtarzaja Smile

Matpil - 14-04-2017 - 13:37
Temat postu: Re: Rebizant

Witam wszystkich i dziękuję pięknie za wszelkie informacje!
Dopóki historia ta będzie nie rozwiązana do końca "duch przodka żołnierza" unosić będzie się nad tematem. Laughing

Pozdrawiam Agnieszka

Lewicki_Przemysław - 15-04-2017 - 15:33
Temat postu: Nazwisko Beoca/Beca

Dzień dobry Smile

Nazwiskiem przedmiotowym jest Beoca, być może fonetycznie Beca. Pojawia się w dokumentach z połowy XVIII wieku na ziemi wieluńskiej, nieopodal samego Wielunia. Jak do tej pory przeszło mi przez myśl, że może się ono wiązać z kolonizacją olęderską (tj. z Niderlandów i Fryzji), która faktycznie objęła częściowo w XVIII wieku (aczkolwiek chyba później) te rejony. Z drugiej strony, wedle wszelkich zachowanych dokumentów osoby noszące to nazwisko były wyznania rzymskokatolickiego już tak daleko jak w 1754 (pierwszy akt i najstarszy akt), co niezbyt pasuje do konfesyjnego profilu kolonistów olęderskich (byli głównie protestantami). Między 1754 a 1779 osoby noszące to nazwisko zmieniły je na Lewicki, być może mowa o żydach?

luck194 - 16-04-2017 - 01:07
Temat postu:

Witam! Jesli jest możliwość to proszę o sprawdzenie nazwiska Cyprowski. Z góry dziękuję! Smile

Litwos - 16-04-2017 - 12:10
Temat postu: Moskwa

Witaj,

przypomialo mi sie, ze kiedys to nazwisko bylo tu kiedys omawiane. Zerknij od 8 strony: https://genealodzy.pl/PNphpBB2-viewtopic ... -105.phtml

Lewicki_Przemysław - 17-04-2017 - 10:02
Temat postu:

Dzień dobry Smile

Chciałem zapytać również o jeszcze jedno nazwisko. Dziwiński, względnie zapisywanie Dziwieński. Wiem, że pochodzili z pustkowia (obecnie wieś) Dziwińskie, co ładnie tłumaczy pochodzenie, ale nadal po pierwsze nic więcej nie wiem (co to może znaczyć i skąd może się wywodzić), a po drugie, czy ma coś wspólnego z herbowymi Dziwieńskimi? Najstarszy znany mi Dziwiński z Dziwieńskiego urodził się około 1755 r.

kazouman - 19-04-2017 - 09:43
Temat postu: Nazwisko MALARA

Witam, gdzie robi nazwę MALARA, co oznacza, że to robi?

dziękuję

Sidor - 19-04-2017 - 21:55
Temat postu: Nazwisko MALARA

"Malara - od malarz." painter (http://www.stankiewicze.com/index.php?kat=44&sub=545

Ula

arlera - 23-04-2017 - 19:21
Temat postu: pochodzenie nazwiska Mustwiłło

Witam

Poszukuję pochodzenia nazwiska Mustwiłło

Pozdrawiam

Gawroński_Zbigniew - 24-04-2017 - 08:56
Temat postu:

To kurlandzkie/estońskie nazwisko = czarnowłosy/kruczowłosy. Jak się "zbiałorusiowało" końcówką trudno dociec. Rdzeń jest moim zdaniem na 100% estoński.

Źródła niektóre uwzięły się by je wywodzić od niemieckiej podstawy Must = moszcz winny.

arlera - 24-04-2017 - 18:15
Temat postu:

Witam
Zawsze uważaliśmy ze nazwisko to pochodzi z Litwy z uwagi na końcówkę dwóch liter łł.
Dziękuję za odpowiedź.
Pozdrawiam

Kazmierczak_Slawomir - 24-04-2017 - 18:43
Temat postu:

Dzień dobry,
proszę o wyjaśnienie pochodzenia nazwisk Zuzga i Cudnik, nazwiska te występują w okolicach wsi Mały Płock (blisko Łomży).
Pozdrawiam
Sławomir

Gawroński_Zbigniew - 24-04-2017 - 20:09
Temat postu:

Historyczna Litwa to dzisiejsza w 70-80% Białoruś i kawałek północno-zachodniej Ukrainy. Litwa dzisiejsza to Żmudź. Dlatego "myśląc Litwa - piszę Białoruś". Smile

Gawroński_Zbigniew - 24-04-2017 - 20:34
Temat postu:

...Jak to było:

Czto'że ty moja staruszka priumołkła u okna...
ili driemliesz pod żużżaniem swojewo wierietiena..."

Powyżej fragment wiersza Puszkina - "starodatowcy" chyba wszyscy uczyli się go w liceum. W tym fragmencie również ukryte jest zuzga/ żużża/żużga czyli charakterystyczny odgłos pracującego kołowrotka. Słowo ma konkretne korzenie - litewskie od ichniejszego czasownika zuzti = buczeć, brzęczeć. Po rosyjsku: жужжать. Czy jest to rozwiązanie zagadki nazwiska? Nie mam pojęcia. Czy może powinno się szukać w kręgu legend żydowskich: http://www.jhi.pl/psj/Zusja_(Zysza_Zisz ... z_Annopola

Pozdrawiam pięknie.

Kazmierczak_Slawomir - 24-04-2017 - 20:54
Temat postu:

Bardzo dziękuję.
Pozdrawiam
Sławomir

Magda_Kijewska - 24-04-2017 - 23:18
Temat postu:

Witam,

czy ktos z Was moze wie skad moze pochodzic nazwisko Aperyas?

Pozdrawiam,

Magda

Kasia_Marchlińska - 26-04-2017 - 12:52
Temat postu: Rozważania o ewentualnym pochodzeniu nazwiska Bęcławski.

Czy mogłabym się dowiedzieć skąd i od czego może pochodzić nazwisko Lippoman?
bardzo dziękuję za odpowiedź,

Kasia Marchlińska

Gawroński_Zbigniew - 26-04-2017 - 13:23
Temat postu:

Przy tym nazwisku fundamentalne znaczenie ma pochodzenie ludków noszących to nazwisko.
Są najważniejsze trzy podstawy znaczeniowe:
1. niemiecka od nadrauisch-schalauisch plattdeutsch (tj pruskie Mazury od Warmii na wschód) w którym lipa/wapno gaszone funkcjonowała jako Lipa a nie Linde. [proszę porównać polskie nazwiska i miejscowości typu Lipniki, lipnicki, Lipka - w których nie sposób dociec czy pochodzą od drzewa czy od pieców i dołów wapiennych w których najpierw palono a następnie gaszono wapno.]
2. niemiecka z Niemiec niemczastych od imienia męskiego Filip + mann.
3. żydowska z całych kresów bazująca na niemieckim: liep = dobry + mann = człowiek.
Pozdrawiam pięknie.

Powyższe oparte na http://www.ufolog.ru ; http://www.deutsche-nachnamen.de/index.php/herkunft-a-z ; http://dic.academic.ru ; ... i często przeze mnie cytowany papierowy słownik pruski.

krycla - 27-04-2017 - 22:39
Temat postu:

Witam,
Czy mogę prosić o kilka słów na temat pochodzenia nazwiska Bernacki/Barnacki?

Pozdrawiam Krzysztof

Ewa_Szczodruch - 28-04-2017 - 11:57
Temat postu:

Witam

Bernackii - od nazw miejscowych Biernacice, Biernaty, Biernatki (kilka wsi).

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

krycla - 28-04-2017 - 16:10
Temat postu:

Dziękuję bardzo

ROMAN_B - 29-04-2017 - 01:25
Temat postu: Rozważania o pochodzeniu i etymologii nazwiska Lippoman.

Witaj Kasiu!

Pytasz, skąd i od czego może pochodzić nazwisko Lippoman?
Portal Moikrewni.pl mówi, że w Polsce mieszka 7 osób o nazwisku Lippoman. Najwięcej z nich mieszka w Białymstoku – 3, dwie w Warszawie i po jednej w Pruszkowie i Gliwicach. Zatem, jest to bardzo rzadkie nazwisko. Można hipotetycznie powiedzieć, że wszystkie te osoby są ze sobą w jakiś sposób spokrewnione?

Jest trochę podobnych mian do nazwiska Lippoman. Do takich osobowych nazw można między innymi zaliczyć: Lipoman, Lippman, Lipman itd. Kasiu, niestety nic nie wspomniałaś o tym jak kształtował się zapis graficzny nazwiska Lippoman na przestrzeni czasu i gdzie to nazwisko występowało i kto ewentualnie je nosił. Skoro jest tylko nazwisko i nic o nim nie wiemy, to o jego genezie można wypowiedzieć się na ogólnym poziomie i czysto teoretycznie. Jak pisał profesor Kazimierz Rymut: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”.

Lippman to nazwisko prawie identyczne w zapisie graficznym do nazwy osobowej Lippoman. Nazwisko to należało do niemieckiego żyda przybyłego z Czech do wielkopolskiego Leszna w drugiej połowie XVIII wieku. Ów człowiek był rabinem [ cadykiem ] w Lesznie i nazywał się Jehuda Lejb ben Lippman. Zmarł on w Lesznie w roku 1806 i został on tam pochowany. Wspomniany Jehuda miał być potomkiem Lwa z Pragi, rabina, twórcy sławnego Golema. Po pewnym czasie Lippman zmienił nazwisko na Toeplitz. Nazwisko Toepliz ma pochodzić od nazwy uzdrowiska Cieplice. Jehuda Lejb ben Lippman był pierwszym, który nosił nazwisko Toepliz. Potomkiem wspomnianego rabina jest Krzysztof Teodor Toeplitz, publicysta, krytyk filmowy, autor scenariuszy [ między innymi Czterdziestolatka ].
( Informacje pochodzą z książki Krzysztofa Teodora Toeplitz’a pod tytułem Rodzina Toeplitzów. Książka mojego ojca, która została wydana w roku 2004 przez Wydawnictwo Iskry ).

Wspomniane powyżej przeze mnie nazwisko Lippman jest bardzo podobne do nazwiska Lippoman, o którego pochodzenie pytasz. Obie te nazwy osobowe mogą mieć wspólną genezę ale też mogą mieć różne pochodzenie. Każde z tym mian jest złożeniem, które zbudowane jest z dwóch członów:
1. Lipp + man > Lippman;
2. Lippo + mam > Lippoman.
Oba nazwiska mają taki sam drugi człon „man”, różni je tylko pierwszy człon nazwiska. W pierwszym przypadku jest to wyraz „Lipp” a w drugim jest to słowo „Lippo”. Według mnie człon „man” jest spolonizowaną formą niemieckiego apelatywu „mann”, który znaczy ‘człowiek’. W mojej ocenie uproszczenia niemieckich nazw osobowych na płaszczyźnie fonetycznej przejawiało się w uproszczeniach niemieckiego zapisu zgodnie z polską fonetyką i z polskimi regułami ortograficznymi. Za przykład niech posłuży nazwiska typu: Nejman, które powstało od niemieckiego miana Naumann, Rozman od Rossmann oraz Brąszwik, które wywodzi się od niemieckiej nazwy miejscowej Braunschweig. Zdarzają się także uproszczenia graficzno – fonetyczne i graficzne typu Akiermann od niemieckiego nazwiska Akkermann, Hoffman od Hoffmann, Herman od Hermann. Tak więc mając to na uwadze, nazwy osobowe Lippman i Lippoman są w mojej ocenie uproszczeniami i spolonizowanymi formami niemieckich nazwisk. Zatem w języku niemieckim powinny one być zapisane w formie Lippmann oraz Lippomann.

Wiemy, że nazwisko Lippman należało do niemieckiego żyda, który przybył z Czech do Polski w drugiej połowie XVIII wieku i zamieszkał w wielkopolskim Lesznie. Tak więc nazwa osobowa Lippman [ Lippmann ] powinna pochodzić z kręgu języka niemieckiego. Ale czy nazwisko Lippman jest inną graficzną formą zapisu miana Lippoman. Czy nazwa osobowa Lippman jest skróceniem nazwiska Lippoman [ Lippomann ]? Czy miano Lippman i nazwa osobowa Lippoman jest jednym i tym samym nazwiskiem i pochodzi od tego samego apelatywu, to jest czy Lipp jest równe Lippo [ Lipp = Lippo ]? Czy nazwisko Lippoman mogła nosić osoba wywodząca się z narodowości żydowskiej? Sporo pytań.

Drugim krokiem w kierunku poznania genezy nazwiska Lippoman powinno być stwierdzenie znaczenia pierwszego członu tej nazwy osobowej – Lippo. Lippo to może być zdrobnienie lub/i odmiana włoskiego imienia Filippo, które z czasem stało się też samoistnym nazwiskiem. Moim zdaniem imię Lippo powstało na skutek odcięcia pierwszej samogłoski z imienia Fillipo. Przykładem tego zjawiska może być inne imię włoskie Antonio, które dało początek imieniu Tonio [ Antonio > Tonio ]. Imię Filippo jest pochodzenia greckiego, które wywodzi się od słowa filihippos [ kochający konie lub znawca koni ]. Filippo to po polsku Filip. W innych językach: francuski – Philippe, niemiecki – Philipp, hiszpański – Felipe. To tylko moje rozważania i propozycja genezy pierwszego członu nazwiska Lippoman [ Lippomann? ] – Lippo. Nieodparcie nasuwa się wniosek, że nazwisko Lippoman [ Lippomann? ] może być hybrydą włosko – niemiecką. Ale czy taka konstatacja jest prawdziwa? Odpowiedź może mieć dwa warianty. Pierwszy z nich zakłada prawdziwość takiej tezy, za czym ma przemawiać drugi człon nazwiska – man [ mann? ], który może pochodzić z języka niemieckiego i znaczy ‘człowiek’. Drugi wariant odpowiedzi sprzeciwia się temu pierwszemu i zakłada, iż człon „man” w nazwisku Lippo–man nie pochodzi z języka niemieckiego. Tylko z jakiego języka miałby pochodzić? O tym napiszę poniżej.

Na wstępie napisałem, że nazwisko Lippoman jest nazwą bardzo rzadką nazwą osobową w Polsce [ 7 osób ]. W zasadzie trudno coś znaleźć o tym nazwisku w polskiej literaturze poświęconej genezie nazwisk, przynajmniej ja nic konkretnego nie znalazłem. Niemniej jednak są informacje, które rzucają nieco światła na ewentualne pochodzenie nazwiska Lippoman. Otóż w Herbarzu Polskim, w części 1 Wiadomości Historyczno – Genealogiczne O Rodach Szlacheckich, w tomie 14, który został ułożony i wydany w Warszawie w roku 1911 przez Adama Bonieckiego, na stronie 316 czytamy: „Lippomanowie. Nie mamy wiadomości o czasie przybycia Lippomanów do Polski, zapewne krewnych słynnego nuncjusza Alojzego Lippomano za Zygmunta Augusta, ani o ich indygenacie. Musieli jednak już w XVII-m wieku być w Polsce, kiedy Jan, syn Antoniego, wnuk Pawła prawnuk Ignacego, praprawnuk Franciszka, z synami: Kazimierzem, Józefem, Antonim, Teofilem, Stanisławem, Gotfrydem, Władysławem, Mikołajem i Wiktorem, dowiódł 1822 r. starego szlachectwa w Kijowie. Jan był chorążym czehryńskim, był świadkiem w dziecinnych latach buntu hajdamaków 1768 r., który następnie opisał, zajmował się literaturą, umarł 1822 r. Potomkowie jego synów: Kazimierza, Józefa i Antoniego, legitymowali się ze szlachectwa w Kijowie 1851 – 1899 ( Spis. ).”.
http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/docmetadat ... ublication
W informacji podanej przez Adama Bonieckiego o rodzie Lippomanów jest ciekawy zapis, który mówi, że byli oni zapewne krewnymi słynnego nuncjusza Alojzego Lippomano, który przybył do Polski za czasów króla Zygmunta Augusta. Według danych pochodzących ze strony Nuncjatury Apostolskiej w Polsce wynika, że: „Historia stosunków dyplomatycznych między Polską i Stolicą Apostolską sięga początków XV stulecia. Pierwszym przedstawicielem Stolicy Apostolskiej był bp Zachariasz Ferreri, od 1519 r. Natomiast pierwszym stałym nuncjuszem był bp Alojzy Lippomano, który otrzymał nominację od papieża Juliusza III w 1555 r.”.
http://nuncjatura.pl/nuncjatura-apostol ... -w-polsce/
Biskup Alojzy Lippomano do Polski, do Warszawy, przybył 28 września 1555 roku. Alojzy to polskie imię, w zasadzie bp Alojzy Lippomano nazywał się Luigi [ Alossio lub Alvise ] Lippomano. Urodził on się w Wenecji w roku 1496 a zmarł w Rzymie w dniu 15 sierpnia 1559 roku. Wspomniany Luigi [ Alojzy ] Lippomano był biskupem katolickim, doradcą w Administracji Centralnej Kościoła Katolickiego oraz członkiem Soboru Trydenckiego.
Boniecki wiąże rodzinę Lippomanów [ Lippoman ] w biskupem Luigi Lippomano i podaje, że byli oni zapewne krewnymi tego biskupa. Mówi on też, że jakiś krewny tego biskupa zapewne przyjechał z nim do Polski gdzie pozostał i osiedlił się. Biorąc to pod uwagę można postawić hipotezę, która zakłada, iż nazwisko Lippoman wprost wywodzi się z nazwiska Lippomano. Forma nazwiska Lippoman w takim razie jest spolszczoną nazwą osobową, która mogła powstać na skutek uproszczenia graficzno – fonetyczne i graficznego nazwiska Lippomano – pisałem o tym wyżej. Tak więc nazwisko Lippoman niekoniecznie ma związek z językiem niemieckim a może mieć włoskie konotacje. W takim razie drugi człon „man” w nazwisku Lippo–man jak najbardziej może wywodzić się z języka włoskiego od słowa „mano”. W języku włoskim apelatyw „mano” oznacza rękę [ mano ‘ręka’ ]. Oczywiście jest to też moja hipoteza.

Adam Boniecki w swoim herbarzu za wielce prawdopodobne uznaje, że jakiś krewny biskupa Lippomano przybył z nim do Polski gdzie pozostał. Biskup Lippomano był nuncjuszem w Polsce od roku 1555. Polskę opuścił najprawdopodobniej na początku roku 1557. Przejrzałem kilka stron poświęconych biskupowi Lippomano i nigdzie nie znalazłem informacji, że wraz z nim do Polski przyjechał jakiś jego krewny. Za to jest pewien ślad, który może z dużą dozą prawdopodobieństwa uznać za czas, w którym pojawili się w Polsce przedstawiciele rodu Lippomano. W dniu 9 marca 2013 roku ukazał się artykuł Alberto Macchi pt. Luigii Lippomano we włoskiej gazecie Gazetta Italia. Jedyny dwujęzyczny magazyn polsko – włoski. Autor tego artykułu między innymi pisze: „Osiemnaście lat później Girolamo, kolejny duchowny z rodziny Lippomano, razem ze swoim bratem Paolem, kuzynem Luigim zostają wysłani przez Senat Wenecki do Polski, tym razem do Krakowa, aby asystować przy uroczystościach pogrzebowych Zygmunta Augusta oraz przy koronacji Henryka III Walezego, brata króla Francji Karola IX. Girolamo nie wrócił szybko do swojego kraju zafascynowany rozmachem ceremonii, ostentacją królewskiej świetności, która będzie widoczna przez pierwszych kilka miesięcy nowego panowania, ciekawymi miejscami, takimi jak Kopalnia soli w Wieliczce, pięknem krajobrazów i interesującymi relacjami utrzymywanymi między polskimi książętami a innymi książętami, w szczególności rosyjskimi i tureckimi. Obawiał się powrotu do Wenecji również z powodu zarazy, która tam panowała, dlatego zatrzymał się w Polsce na dobrych dziesięć miesięcy. Niestety czas przyjęć, zabaw i bankietów, które polska szlachta urządzała, prześcigając się w pomysłach, nie trwał zbyt długo. Rzeczywiście zdarzy się, tak że “wszystkie zabawy zamienią się w opłakiwanie” najpierw ze względu na śmierć Karola IX, a następnie z powodu ucieczki Henryka. Te wydarzenia wzbudzą wśród Polaków obawę przed „rozlewem krwi, popadnięciem w ruinę, utworzeniem się wielkich frakcji i różnymi nastrojami”. Z tego fragmentu dowiadujemy się, że 18 lat po tym jak biskup Luigi Lipomano był w Polsce ponownie w Polsce zjawiło się 3 przedstawicieli rodu Lippomano. Zapewne był to rok 1572 ponieważ 7 lipca 1572 roku zmarł w Knyszynie król polski Zygmunt II August i na ceremonii pogrzebowej byli jako przedstawiciele Wenecji bracia Lippomano. Autor pisze też, że do Wenecji powrócił Girolamo Lippomano. Nic nie wspomina o 2 pozostałych Lippomanach – prawdopodobnie jeden lub/i obaj mogli pozostać w Polsce. Wniosek jaki można wysnuć jest taki, że przynajmniej od 1572 roku [ XVI wiek ] Lippomanowie rozpoczynają Polską historię rodu. Z tego samego artykułu dowiadujemy się też, iż Luigi Lippomano [ oraz też jego bracia i kuzyni, raczej krewni ] byli potomkami rodziny Lippomano, Lippamano lub Luppomani, to jest weneckich patrycjuszy z tak zwanych Casade Novissime, rodziny która osiedliła się w Wenecji około 908 roku. Ta rodzina, pochodząca z greckiej wyspy Negroponte, dawniej Eubea, miała być założona przez anonimowego żyda, który nawrócił się na katolicyzm.
Więcej przeczytasz pod linkiem gdzie jest zamieszczona elektroniczna wersja cytowanego przeze mnie artykułu:
http://www.gazzettaitalia.pl/pl/luigi-lippomano/

W sieci jest przynajmniej kilkanaście włoskich stron piszących o weneckim rodzie patrycjuszy Lippomano [ czasami Lippomani – w licznie mnogiej ] oraz o poszczególnych jego przedstawicielach. Można też znaleźć informacje o przedstawicielach tego rodu na polskich stronach internetowych. Ja podam Ci tylko jedną z nich:
https://it.wikipedia.org/wiki/Lippomano
Jest to strona włoskiej Wikipedii ale podaje ona źródła na podstawie, których została opracowana nota o weneckim rodzie Lippomano. Dowiemy się z niej, że w 1381 roku patrycjusz wenecki Pietro Lippomano został szlachcicem. W XV wieku rodzina ta stała się właścicielem banku w Wenecji. Z dalszych informacji dowiadujemy się, że pochodzenie i historia tej rodziny ginie w mrokach dziejów. W większość informacji o pochodzeniu i początkach tej rodziny to legendy i przypuszczenia, w szczególności te mówiące o żydowskim, greckim pochodzeniu rodu Lippomano. W nocie tej jest informacja, która mówi: „È più probabile, come suggerisce il cognome, che la casata fosse di ascendenze tedesche, infatti in un documento del maggio 1060 viene concesso a Scico e Luipomanno «nati ex teotonico genere» un sepolcro nella chiesa di Sant'Aponal, avendo essi contribuito al restauro dell'edificio sacro”. Informacja ta pochodzi z publikacji profesora Riccardo Predelli, Le reliquie dell'archivio dell'ordine teutonico in Venezia, in Atti del Reale Istituto Veneto di Scienze, Lettere ed Arti, anno accademico 1904-05, tomo LXIV, parte II, p. 1384. Tu jest link do oryginalnego tekstu:
http://www.mgh-bibliothek.de/dokumente/a/a008125.pdf
Zatem, co mówi tekst: È più probabile, come suggerisce il cognome, che la casata fosse di ascendenze tedesche, infatti in un documento del maggio 1060 viene concesso a Scico e Luipomanno «nati ex teotonico genere» un sepolcro nella chiesa di Sant'Aponal, avendo essi contribuito al restauro dell'edificio sacro”. Dowiadujem się z niego, że bardziej prawdopodobne jest, jak samo nazwisko wskazuje, że rodzina była niemieckiego pochodzenia, w rzeczywistości, w dokumencie z maja 1060 roku przyznano Scico i Luipomanno < urodzonego, pochodzącego z Germanii, z Niemiec > grób w kościele Sant'Aponal, gdyż przyczynili się do budowy / odbudowy świętego budynku. Niestety nie wiem czy dobrze to przetłumaczyłem i oddałem dobrze sens. Dodam, że włoskie słowo „teotonico” to przymiotnik, literacko znaczy niemiecki lub germański, historycznie w znaczeniu krzyżacki. [ ordine teutonico → zakon krzyżacki; cavalieri teutonici → Krzyżacy ].
Biorą wszystkie powyższe informacje pod uwagę, wynika jednak, że włoski ród Lippomano mógł pochodził z Niemiec a tym samym i jego Polska część o nazwisku Lippoman.
Tu jest link do wizerunku herbu rodu Lippomano:
https://www.heraldrysinstitute.com/cogn ... 1/lang/es/
Kończąc ten wątek dodam, iż ostatnim męskim przedstawicielem roku Lippomano we Włoszech [ Wenecja ] był Gaspare di Francesco [ 1772-1854 ].

Kasiu, może przywołane przeze mnie informacje, moje hipotezy i rozważania o etymologii nazwiska Lippoman pomogą Ci w Twoich badaniach i poszukiwaniach. Oczywiście weryfikację i wnioski już pozostawiam Tobie.

Pozdrawiam – Roman.

PS.
Lippoman Władysław 1888-? Biblioteka Sejmowa. Baza parlamentarzyści polscy. 1922-1927 Sejm II RP. 1 kadencja. Poseł I kadencji 1922-27. KP ZLN. W okresie międzywojennym był on właścicielem folwarku we wsi Mazowszany w obecnej gminie Kowala, majątek liczył 167 ha obszaru.

Bibliografia:
http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/docmetadat ... ublication
http://www.gazzettaitalia.pl/pl/luigi-lippomano/
http://www.gutenberg.czyz.org/word,41498
https://it.wikipedia.org/wiki/Lippomano
http://www.empik.com/tomasz-lippoman-w- ... ra,23785,a
http://venezia.myblog.it/2012/04/19/il- ... dimento-a/
https://histmag.org/Pijany-zarloczny-i- ... macji-9070
http://www.memofonte.it/home/files/pdf/ ... VENETI.pdf
http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/doccontent?id=3648
http://nuncjatura.pl/nuncjatura-apostol ... -w-polsce/
http://www.kowala.pl/asp/pl_start.asp?t ... p;strona=1
http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/plain-content?id=47993
http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/doccontent?id=3648

Kasia_Marchlińska - 29-04-2017 - 12:18
Temat postu: Rozważania o pochodzeniu i etymologii nazwiska Lippoman.

Bardzo dziękuję, Był poseł, była rodzina spod Kijowa zesłana na Syberię, był :
14 lutego 1900 zmarł Jan Alfons Lippoman lat 66 - ur 1834 były obywatel ziemski , były redaktor “Tygodnika Rolniczego” - nekrolog w “Gazeta kaliska 14 lutego 1900”; Lippoman J. A., Pamiętnik Towarzystwa Rolniczego Krakowskiego za czas od r. 1845 do r. 1895, Kr. 1898 s. 41, 80, 137, 146, Dobranowice
książka: Bunt hajdamaków na Ukrainie r. 1768 / opisany przez Lippoman, Jan (1758-1832), chorąży czehryński
Moja pra-pra-pra babka nazywała się Amelia Lippoman i pochodziła spod Kijowa. Próbuję coś ustalić o jej rodzinie. Chrzestnymi ich syna byli:
sędzia pow. skwirskiego Stanisław Lippoman z Anną żoną Kazimierza Podczarskiego? w asyście podpułkownika Andrzeja Fajgela z panną Eugenią Lippoman.
poszukam wspomnianego przez ciebie wywodu szlachectwa.

jeszcze raz dziekuję,
Kaśka

Paulina_W - 29-04-2017 - 16:37
Temat postu:

Witam,

Paulina_W napisał:

wracam do tematu nazwiska Oszkandy. Może pochodzi od węgierskiej wersji wersji imienia Oskar - Oszkár?
Ktoś coś doda? Proszę o hipotezy Smile

MartaFio - 01-05-2017 - 23:01
Temat postu: pochodzenie nazwiska Fiodorowicz

Witam serdecznie,

Czy ktoś z Państwa ma może jakieś koncepcje dotyczące pochodzenia
nazwisk?

- przodkowie Fiedorowicz - moje teraźniejsze Fiodorowicz (ktoś gdzieś kiedyś powiedział mi, że od rodu Romanowów - ale - podobno ten ród wyginął - więc to jakaś bujda)
- Rapcewicz
- Butkiewicz
- Sulima,
- Ponieważ (a te już po mężu)

Z góry dziękuję za wszelką pomoc i pozdrawiam

Marta Rolling Eyes

historyk1920 - 02-05-2017 - 00:08
Temat postu: pochodzenie nazwiska Fiodorowicz

Witam - oto pochodzenie nazwisk = w telegraficznym skrócie
Fiedorowicz - 1443 w grupie nazwisk pochodzących od imienia Teodor, notowanego w Polsce od XIII wieku, pochodzenia greckiego Theodoros, to od theos 'Bóg' + doron 'dar'. W okresie staropolskim adaptowane też jako Czader, Czedor, na Kresach wschodnich występowały natomiast formy wschodniosłowiańskie tego imienia Chodor, Fiedor.

Rapcewicz - w grupie nazwisk pochodzących od rap, rapa ‘koń ciemnej maści’, niektóre formy też od imienia Raphael, od niemieckiej nazwy osobowej Rap.

Budkiewicz - 1673 w grupie nazwisk pochodzących od podstawy bud , por. buda, budzić, imion złożone typu Budzisław.

Sulima - 1394 od imienia złożonego Sulimir, notowanego w Polsce od XI w.; też od nazwy herbu Sulima.

Poniewaź - od ponieważyć ‘znieważać’.

Pozdrawiam
Marek

MartaFio - 02-05-2017 - 00:14
Temat postu: pochodzenie nazwiska Fiodorowicz

Dziękuję bardzo Marku

pozdrawiam

Marta

ROMAN_B - 02-05-2017 - 16:45
Temat postu: Rozważania o etymologii nazwisk ...

Witaj Marto!
Zaproponuję Ci moje subiektywne spojrzenie na etymologię nazwisk, o które pytasz w swoim poście.

Tak więc nazwisko Fiedorowicz / Fiodorowicz, Rapcewicz oraz Butkiewicz według mnie są derywatami, nazwiskami sufiksalnymi. [ Derywat, to jednostka złożona, o dwudzielnej budowie formalnej. Część zwana tematem słowotwórczym pokrywa się z wyrazem – bazą; pozostała część, czyli formant ( formatyw ), decyduje o różnicy między bazą a derywatem i sprawia, że derywat staje się strukturą. Derywat to też wyraz motywowany, składający się z podstawy słowotwórczej i formantu słowotwórczego; wyraz pochodny ]. W przypadku nazwiska Fiedorowicz oraz Fiodorowicz odpowiednio bazą jest temat słowotwórczy Fiedor- i Fiodor-. Natomiast w odniesieniu do nazwy osobowej Rapcewicz bazą jest temat słowotwórczy Rapc-. Natomiast w mianie Butkiewicz bazą jest temat But-. W przypadku nazwiska Fiedorowicz / Fiodorowicz formatem jest –owicz. W nazwisku Rapcewicz formatem jest –ewicz a w mianie Butkiewicz format to –kiewicz. Tak więc w nazwisku Fiedorowicz i Fiodorowicz rdzeniem jest odpowiednio temat słowotwórczy Fiedor- oraz Fiodor- i format słowotwórczy –owicz. Podobnie jest w nazwisku Rapcewicz i Butkiewicz. Osobowa nazwa Rapcewicz i Butkiewicz jest mianem o dwudzielnej budowie, która motywowana jest odpowiednio podstawą słowotwórczą Rapc- i But- oraz formatem słowotwórczym –ewicz oraz –kiewicz. Zatem wszystkie wymienione nazwiska powstały na skutek połączenia dwóch wyrazów w wyniku czego powstał wyraz pochodny, który stał się jednorodną strukturą o nowym znaczeniu, innym niż temat [ baza ] nazwiska. Proces ten można zobrazować w następujący sposób:
1. Fiedor + owicz > Fiodorowicz; Fiedor–owicz,
2. Fiedor + owicz > Fiedorowicz; Fiodor–owicz,
3. Rapc + ewicz > Rapcewicz; Rapc–ewicz,
4. But + kiewicz > Butkiewicz; But–kiewicz.
Rozkodowując przedmiotowe nazwiska zacznijmy od przyrostków. Przyrostek –owicz oraz –ewicz pierwotnie zaliczany był do cząstek patronimicznych [ tworzył odojcowskie nazwy osobowe ] na przykład Domasławowicz to dawniej 'syn Domosława'. Sufiksy te w okresie staropolskim występowały w postaci –owic, –ewic. Pod wpływem języka ruskiego [ język ukraiński, język białoruski ] cząstki te przyjęły formę –owicz, –ewicz. Przyrostek –kiewicz wykształcił się pod wpływem języka białoruskiego i powstał mniej więcej w XVI / XVII wieku. Format –kiewicz był dodawany do rdzenia o wschodnim pochodzeniu, na przykład w takich nazwiskach jak: Mic–kiewicz, Sien–kiewicz oraz był też dodawany i do polskich rdzeni wyrazowych, na przykład takich jak: Brat–kiewicz, Kwiat–kiewicz, Mał–kiewicz czy Drąż–kiewicz.
Tak więc pierwotnie nazwiska Fiedorowicz, Fiodorowicz, Rapcewicz i Butkiewicz mogły być nazwiskami odojcowskimi [ patronimicznymi ] powstałymi od nazwiska, imienia, przezwiska, przydomka lub/i zawodu ojca.
Z czasem sufiksy –owicz, –ewicz oraz –kiewicz utraciły swoje pierwotne znaczenie, to jest tworzenie nazwisk odojcowskich. Formaty te stały się tylko strukturalnymi przyrostkami przy pomocy, których tworzono już strukturalne i modelowe nazwiska od nazwisk, imion, przezwisk oraz innych pospolitych apelatywów. Takie postępowanie najczęściej wynikało z chęci upodobnienia dotychczasowej nazwy osobowej do tak zwanych „lepszych” nazwisk typu szlacheckiego. Dodam, że wspomniane sufiksy służyły też do polonizowania nazwisk niepolskich.
Zatem, wspomniane przeze mnie powyżej nazwiska mogą być odojcowskimi [ patronimicznymi ] lub/i strukturalnymi nazwami osobowymi.

Podstawami [ rdzeń, temat, baza ] motywującymi powstanie nazwisk, o których piszę wyżej, mogą być te, które podał Marek w swoim poście. Tylko w jednym przypadku mam wątpliwości co do bazy od której mogło powstać nazwisko Butkiewicz. Marek pisze o nazwisku Budkiewicz. Ty pytasz o genezę nazwiska Butkiewicz. Oba nazwiska są prawie identyczne w zapisie graficznym. To co je różni to w moim przekonaniu jest rdzeń. W mianie Budkiewicz jest nim Bud- a w osobowej nazwie Butkiewicz jest nim But-. Teoretycznie oba nazwiska mogą być jednym i tym samym mianem, tylko które z nich jest prawdziwe? Różnica w zapisie graficznym mogła powstać na skutek błędnego zapisu przez osobą sporządzającą metrykę – błąd polegający na pisaniu głosek dźwięcznych jako bezdźwięcznych. Jest też druga możliwość wynikająca z błędnego zapisu przez osobę sporządzająca jakiś dokument a skutek wady wymowy osoby wypowiadającej własne nazwisko [ jak słychać tak należy zapisać ]. Wada ta mogła polegać na wymowie dźwięcznej głoski ‘d’ w sposób bezdźwięczny – jako głoska ‘t’: d > t. W takim przypadku pierwotnym nazwiskiem byłoby miano Budkiewicz, które zostałoby zapisane jako Butkiewicz. Z formalnego punktu widzenia nazwisko graficznie zostało zapisane jako Butkiewicz i taką formę należy rozpatrywać przy omawianiu genezy tego nazwiska. Tak więc bazą tego nazwiska jest temat słowotwórczy But-.

W Słowniku Najstarszych Nazwisk Polskich – Pochodzenie językowe nazwisk omówionych w Historii Nazwisk w tomie 1 na stronie 22 znajdziemy następujące nazwiska, które mogą służyć jako baza nazwiska Butkiewicz:
• But < buta ‘arogancja’, nazwisko odapelatywne wymienione już w 1443 roku, nazwisko odapelatywne;
• Buta < ja wyżej, wymienione w dokumentach już w 1425 roku, nazwisko odapelatywne;
• Butny < butny ‘pyszny, chełpliwy, zarozumiały’, wymienione już w 1478 roku, nazwisko odapelatywne.
Ten sam słownik na stronie 13 wymienia nazwisko Butner, które pochodzi od niemieckiego nazwiska Bütner a ono od niemieckiego apelatywu bütner a on od średniowysokoniemieckiego bütenaere ‘bednarz’.

Może od apelatywu / przezwiska But - część ubrania, noszona na stopie, chroniąca stopy albo od członu staropruskich nazw osobowych bŭt.

Tak więc tylko wszechstronna kwerenda genealogiczna może odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób oraz kiedy powstało konkretne nazwisko i rozwiać różne dylematy odnoszące się do pochodzenia społecznego i etnicznego osób noszących wymienione powyżej nazwiska.

Pozdrawiam – Roman.

MartaFio - 02-05-2017 - 22:37
Temat postu:

wow ... DZIĘKUJĘ bardzo ROMAN.

A mógłbyś coś zaproponować ta temat nazwiska PONIEWAŻ - mąż się dopytuje Smile

pozdrawiam

Marta

Litwos - 03-05-2017 - 10:14
Temat postu: Paralewicz / Parolewicz

Witam,

mam dosc rzadkie nazwisko: PARALEWICZ - znalazlem ich na Litwie i Wolyniu. Szlachta, ale w herbarzach nie widnieje to nazwisko. Skad i od czego moze pochodzic?

Widzalem rowniez PAROLEWICZ na Mazowszu, ale nie wiem czy nazwiska sa ze soba powiazane.

Dziekuje z gory.

pawel.dyda - 03-05-2017 - 13:00
Temat postu: Paralewicz / Parolewicz

Mazowieckie nazwisko Parolewicz (lub Parlewicz), to zapewne odmiana nazwiska Parol (występuje w parafii Kaski). Raczej na pewno nie ma nic wspólnego ze szlachtą.

Janina_Tomczyk - 03-05-2017 - 15:33
Temat postu: Paralewicz / Parolewicz

Witam

Jeśli nazwisko PAROLEWICZ wywodzimy od nazwiska PAROL to w XVIII wieku w Niemirowicach parafii Biała Rawska mieszkała rodzina szlachecka i można to sobie przeczytać w opublikowanych indeksach. Prawdopodobnie na skutek zubożenia część tej rodziny zamieszkała w Brzezinach( łódzkie) i stali się mieszczanami.

pawel.dyda - 03-05-2017 - 17:09
Temat postu: Paralewicz / Parolewicz

Dziękuję Pani Janino. Skupiłem się raczej na przeglądaniu indeksów i metryk z parafii Kaski i Błonie z końca XVIII i początków XIX wieku.
I spotkałem się z użyciem odmiany Parolewicz na osoby ewidentnie urodzone pod nazwiskiem Parol. Wzmianki o szlachectwie nie było, ale owszem, to może być już po obowiązku legitymacji (i braku środków na nią).

Litwos - 03-05-2017 - 19:17
Temat postu:

Pawle, Janino, dziekuje bardzo za odpowiedz Smile

U Gajla sa oba rodzaje: "Parol" h. Nalecz i Ogonczyk oraz "Parolewicz" herb niepodany. Swoja droga, dlaczego nie "Parolewski" - koncowka -icz wskazuje raczej na pochodzenie z ziem litewskich.

Gawroński_Zbigniew - 03-05-2017 - 22:05
Temat postu:

Co się dość często zdarza - łyżka dziegciu od Zbigniewa - Zacny Litwosie.

Zalecam ostrożność przy tym nazwisku z prostego powodu. Jeśli nazwisko jest z dzisiejszej Białorusi = Litwy historycznej to możliwe, że jest nazwiskiem pochodzącym od aż trzech męskich przyjętych przez cerkiew: Paramon = stanowczy, twardy, wierny; Parigor = pocieszyciel [tzn. dziecko, które swym narodzeniem przyniosło radość rodzicom]; Parmen = stały, trwały. Wszystkie te imiona mają po kilkanaście wariantów i zdrobnień, z których pojawiają się interesujące nas: Паруля i Парoля (Parula i Parola). To nie koniec jednak. Jeśli nazwisko ma związki ze Żmudzią (dzisiejszą Litwą mniej więcej) to najprawdopodobniej wywodzi się od czasownika paarti = orać. Ergo: Parul jest tożsamy z polskim Oraczem. Namąciłem prawda?
Idea

Pozdrawiam pięknie.

Litwos - 03-05-2017 - 23:52
Temat postu:

Zbigniewie, dziekuje Smile

Pojawiaja sie nad Wilnem, na Wolyniu i moze na Mazowszu, czyli wszystko jest mozliwe - ja mam szczescie do takich Wink

ROMAN_B - 04-05-2017 - 22:18
Temat postu: Re: Paralewicz / Parolewicz.

Witaj Robercie!

Do informacji podanych przez Janinę, Pawła oraz Zbigniewa dołożę trochę innych danych oraz moje rozważania, moje spojrzenie na temat ewentualnej genezy nazwiska Paralewicz oraz pochodzenia osób je noszących.

Według mnie miano Parolewicz i Paralewicz jest derywatem. [ Derywat, to jednostka złożona, o dwudzielnej budowie formalnej. Część zwana tematem słowotwórczym pokrywa się z wyrazem – bazą; pozostała część, czyli formant [ formatyw ], decyduje o różnicy między bazą a derywatem i sprawia, że derywat staje się strukturą. Derywat to też wyraz motywowany, złożony z podstawy słowotwórczej i formantu słowotwórczego; wyraz pochodny ]. W przypadku nazwiska Parolewicz bazą jest temat słowotwórczy Parol-. Natomiast w odniesieniu do nazwy osobowej Paralewicz bazą jest temat słowotwórczy Paral-. W obu przypadkach formatem jest sufiks –ewicz. Tak więc nazwisko Parolewicz i Paralewicz jest też dwudzielnym i pochodnym mianem, które motywowane jest odpowiednio podstawą słowotwórczą Parol- i Paral- oraz w obu przypadkach formatem słowotwórczym –ewicz. Tak więc oba nazwiska powstały na skutek połączenia dwóch wyrazów w wyniku czego powstał wyraz pochodny, który stał się jednorodną strukturą o nowym znaczeniu, innym niż temat [ baza ] nazwiska. Proces ten można zobrazować w następujący sposób:
1. Parol + ewicz > Parolewicz;
2. Paral + ewicz > Paralewicz.
Sufiks –ewicz w okresie staropolskim występował w postaci –ewic. Pod wpływem ruskim, kresowym [ Ukraina, Białoruś i pogranicze ] format ten przyjął formę –ewicz, czyli końcowe –cz istnieje gdzieś już od wieku XV. Przyrostek [ format słowotwórczy ] –ewicz miał w zasadzie dwa główne znaczenia. Pierwsze z nich to pierwotne jego znaczenie, które mówi, że format –ewicz był sufiksem patronimicznym, a więc Parolewicz to dawniej ‘syn Parola’; Parol ojciec a jego syn to Parolewicz. Podobnie jest w przypadku nazwiska Paralewicz; Paral ojciec a jego syn to Paralewicz. Rzeczony przyrostek później zatraca swoją pierwotną funkcję na rzecz funkcji strukturalnej, która polegała na tworzeniu przy pomoce tego sufiksu nazwisk modelowych [ wzorcowych ] lub/i „ulepszonych” nazw osobowych na wzór i podobieństwo nazwisk szlacheckich. Zatem, biorąc pod uwagę drugie znaczenie formatu –ewicz można powiedzieć, że nazwisko Parolewicz i Paralewicz jest nazwiskiem strukturalnym, które powstało odpowiednio od nazwiska lub/i przezwiska Parol i Paral.
Oprócz nazwiska Parolewicz i Paralewicz jest też nazwa osobowa Parulewicz, której rdzeniem jest baza Parul- a formatywem jest –ewicz [ Parul + ewicz = Parulewicz ]. Zatem, Parulewicz to syna Parula; ojciec Parul, syn Parulewicz. To jedna z możliwości powstania nazwiska Parulewicz. Druga to ta, która zakłada, że miano to jest strukturalną [ modelową ] nazwą osobową, która powstała od już istniejącego nazwiska / przezwiska lub/i imienia Parul albo od miana, którego rdzeniem jest baza Parul-, na przykład Parula, Parulak, Parulis itd.
Tak więc pozostaje tylko ustalenie co może ewentualnie znaczyć wyraz paral, parol, parul? O tym napiszę pod koniec mojego postu.

Wróćmy jeszcze na chwilę do przyrostka –ewicz i jemu pokrewnych. Profesor Jan Stanisław Bystroń w swojej publikacji pt. Nazwiska Polskie. Wydanie drugie poprawione i rozszerzone. Książnica – Atlas; Lwów – Warszawa, 1936 w rozdziale Nazwiska Odimienne w podrozdziale Określenia Patronimiczne na stronie 27 – 28 między innymi pisze:
„(…). Dłużej wypada nam się zatrzymać przy końcówce –wicz, która przez długie czasy uważana za mieszczańską, na ziemiach kresowych bardzo często u szlachty spotykana, dziś bierze drugie miejsce po przymiotnikowej –ski, i jest powszechnie uważana za „dobrą”. Niewątpliwie, w wartościowaniu nazwisk wedle ustalonej opinii społeczeństwa najlepszym jest Michałowski, tuż za nim idzie Michalski, potem Michałowicz; Michalik, Michałek czy Michaniak są nazwiskami pospolitymi. Końcówka ta w tej formie, jak ją dziś widzimy, jest niedawną i to ruskiego pochodzenia. Pierwotnie jest to patronimiczny sufiks –ic, który dochował się nam w takich wyrazach jak księżyc, ( syn księdza, księcia ), rodzic ( pierwotnie „krewny” ), wojewodzic itp., lub w takich nazwiskach herbowych, jak Prawdzic, Leszczyc, choć większość z nich przyjęła z czasem formę ruską, jak: Rawicz, Lubicz itp. Bardzo dawno spotykamy już rozszerzenie tego sufiksu przez –ow–, względnie po spółgłoskach miękkich –ew–, a więc –owic, –ewic, i tak jeszcze powszechne do początku XVII wieku ( Klonowic, Zimorowic ). Były to na ziemiach etnicznie polskich nazwiska mieszczańskie; szlachta wcześnie zarzuciła patronimikę, biorąc nazwiska od włości lub też ustalając nazwy przezwiskowe. Natomiast na ziemiach wschodnich powszechne były nazwy odojcowskie; w XVI wieku nazwisko na –ski było rzadkie i mogło się trafić częściej na ziemiach pogranicznych. Z chwilą gdy szlachta litewsko – ruska wchodzi po unii w skład społeczeństwa szlacheckiego, zwycięża w niedługim czasie końcówka –wicz (–owicz, –ewicz ); odtąd też i mieszczanie polscy zaczęli kończyć swe nazwiska na –cz, i tak ustaliła się ta końcówka w postaci ruskiej ( oddziaływać tu mogły też przekonania, że dawna forma polska jest wulgarną, mazurzącą; w ten sposób także niektóre appellativa zmieniły końcowe –c, jak królewicz itd. ). (…).”.
Mając na uwadze to co napisał profesor Bystroń można powiedzieć, iż nazwisko Paralewicz, jak i podobne ( Parolewicz, Parulewicz ), początkowo były nazwiskami odojcowskimi, i na ziemiach etnicznie polskich osoby takie z dużą dozą prawdopodobieństwa mogły przynależały do mieszczaństwa a na wschodnich ziemiach do szlachty litewsko – ruskiej.

Robercie, napisałeś w swoim poście: „(…), mam dość rzadkie nazwisko: Paralewicz – znalazłem ich na Litwie i Wołyniu. Szlachta, ale w herbarzach nie widnieje to nazwisko. Skąd i od czego może pochodzić? Widziałem również Parolewicz na Mazowszu, ale nie wiem czy nazwiska są ze sobą powiązane.”.
Piszesz: „(…).Szlachta, ale w herbarzach nie widnieje to nazwisko. (…)”. Rozumiem, że wiesz [ przypuszczasz ], iż osoby noszące nazwisko Paralewicz, Parolewicz i podobnie przynależały do szlachty. Jednocześnie dodajesz, iż nazwisko Paralewicz, nie występuje w herbarzach. Fakt nie występowania konkretnego nazwiska w herbarzach jeszcze nie przesądza, że osoba nosząca to nazwisko nie pochodziła ze szlachty. Ludzie zmieniali, dostosowywali, ulepszali swoje pierwotne nazwiska z jakiś powodów i takie nazwiska nie zawsze są wymieniane w herbarzach. W zasadzie wiedza historyczna o rodzinie, dokumenty, wszechstronna kwerenda genealogiczna może doprowadzić do konstatacji o szlacheckim lub nieszlacheckim pochodzeniu konkretnej rodziny noszącej takie czy inne nazwisko.

Robercie, trudno jednoznacznie stwierdzić:
1. Czy obecne nazwisko Paralewicz, Parolewicz i Parulewicz jest nazwiskiem patronimicznym czy jest nazwiskiem strukturalnym;
2. Czy obecne nazwisko Paralewicz, Parolewicz i Parulewicz jest nazwą osobową wywodzącą się z jednego pnia [ bazy, tematu, rdzenia ] słowotwórczego;
3. Czy osoby noszące obecnie nazwisko Paralewicz, Parolewicz i Parulewicz są potomkami osób wywodzących się ze stanu szlacheckiego czy innego stanu [ chłopstwo ( włościanie ), mieszczanie ].

Skupmy się na nazwisku Paralewicz – zapisie graficznym Paralewicz. Nazwisko to zostało wymienione w rewizji starostwa brzeskiego przeprowadzonej przez Dymitra Sapiehę w roku 1566 [ w tym czasie starostwo brzeskie znajdowało się w Wielkim Księstwie Litewskim ]. Rewizje były też nazywane lustracjami. W rewizji tej wymieniona jest wieś [ sioło ] Miedwiedica [ w roku 1570 Niedzwiedzicza, dziś Niedźwiedzica ] był to prawdopodobnie zaścianek będący częścią wsi Studzianka. W lustracji z roku 1570 został on nawet określony jako odrębna wieś. Dodam, że dawna wieś Miedwiedica to obecna kolonia o nazwie Niedźwiedzica, która położona jest w Polsce, w województwie lubelskim, w powiecie bialskim, w gminie Łomazy. W rewizji starostwa brzeskiego z roku 1566 wymieniony jest z imienia i nazwiska Andrejko Paralewicz, który mieszkał we wsi Miedwiedica i posiadał jakiś kawałek ziemi z 48 włók należących do tej wsi oraz 3 morgi i 10 prętów naddatku.
„W 1566 r. taką rewizję na terenie starostwa brzeskiego przeprowadził Dymitr Sapieha. Wbrew często spotykanemu w literaturze stanowisku nie była to pierwsza rewizja jaką przeprowadzono na terenie starostwa brzeskiego. W tym miejscu warto by wyjaśnić parę terminów z zakresu miar. Podstawową jednostką powierzchni była włóka. Na terenie Podlasia została ona wprowadzona stopniowo około połowy XVI w., a obowiązek rozmierzenia nałożony został wprowadzoną w 1558 r. „Ustawą na wołoki”. Na terenie starostwa brzeskiego nastąpiło to jednak już trochę wcześniej. Przeprowadzenie pomiary włócznej było wielką operacją. Zamiast istniejących wcześniej gospodarstw, często rozproszonych i o nierównych polach, wprowadzono zwarte regularne wsie o jednolitych równych polach. Znane jest kilka rodzajów włók: na terenie Podlasia obowiązywały tzw. włóki chełmińskie liczące 16,8 ha. Włóka chełmińska dzieliła się na 30 morgów ( 0,56 ha ) każdy po 30 prętów ( 1,87 ara ). Pomiara włóczna wprowadzała także naddatki. Każdy gospodarz musiał płacić od posiadanej włóki jednakową opłatę, ale pola nie były przecież jednolite. Na wymierzonym kawałku mogła być część gorszej jakości np. bagienna. Aby wyrównać te różnice w jakości wprowadzano naddatki – specjalne kawałki pola, które wynagradzały posiadanie słabszej części pola. (…).”. [ za Andrzej Buczyło: Studzianka w 1566 r. w świetle rewizji starostwa brzeskiego ].
Wieś Miedwiedica była własnością króla [ tak zwana królewszczyzna ]. Z rewizji z 1566 roku wynika, że wsie wchodzące w skład starostwa brzeskiego były zamieszkane przez ludność miejscową [ chłopi ] – Rusinów oraz bojarów i drobną szlachtę przybyłą z Mazowsza. Niestety nic nie jest wiadomo czy Andrejko Paralewicz był Rusińskim chłopem, Rusińskim bojarem czy polskim szlachcicem przybyłym z Mazowsza. Więcej przeczytasz w artykule Andzreja Buczyło pod tytułem Koszoły w świetle rewizji starostwa brzeskiego Dymitra Sapiehy z 1566 r. – od strony 12 do strony 14. Tu jest link do tego artykułu:
http://tloka.pl/wp-content/uploads/2015 ... zanr-6.pdf [ od strony 12 do 14 ]
oraz w artkule Andrzeja Buczyło pt. Studzianka w 1566 r. w świetle rewizji starostwa brzeskiego [ od strony 3 do strony 5 ]. Tu jest link do przedmiotowego artykułu:
http://www.studzianka.pl/echo17.pdf
Tu jest link pod którym możesz zobaczyć położenie wsi Niedźwiedzica i wsi Studzianka, które oddalone są od siebie koło 4 km:
https://www.google.pl/maps/dir/Nied%C5% ... 51.9264238
Skoro w roku 1566 nazwisko jest zapisane w formie Paralewicz to należy przyjąć, iż jest ono odojcowską nazwą osobową [ nazwiskiem patronimicznym ]; ojciec Paral, syn Paralewicz – przynajmniej w tym przypadku.
To chyba nie jedyny ślad nazwiska Paralewicz. Jadwiga Romanowska [ ur. 9 października 1895 w Linderówce, powiat podhajecki, zm. 15 lipca 1964 w Gdańsku ] – pielęgniarka. Urodziła się w rodzinie ziemiańskiej herbu Boża Wola. Była córką Aleksandra Romanowskiego – sędziego i Marii z domu Paralewicz.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Jadwiga_Romanowska

Wróćmy do genezy nazwiska Paralewicz, Parolewicz, Parulewicz. W zasadzie do tematu tego nazwiska: Paral, Parol, Parul. Według etymologii opracowanej przez panią Ewę Szczodruch nazwisko:
• Paral - od parala, paralusz, dziś paraliż ‘bezwład mięśni’.
• Parol - 1655 od parol ‘zobowiązanie ustne; słowo honoru’.
• Parul - 1474 od para ‘substancja lotna; dech, tchnienie’, też ‘dwie jednakowe sztuki czegoś’, parzyć; od parol ‘zobowiązanie ustne; słowo honoru’.
• Parulewicz - od para ‘substancja lotna; dech, tchnienie’, też ‘dwie jednakowe sztuki czegoś’, parzyć; od parol ‘zobowiązanie ustne; słowo honoru’.
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=548
Według opracowania E. Skalskiej pt. Nazwiska na Mazowszu w XVI wieku [ Zakład Języka Polskiego Uniwersytet Gdański ] nazwisko Parul było notowane na Mazowszu przynajmniej już w XVI wieku.
Słownik najstarszych nazwisk polskich wymienia nazwisko Parul, które według tego źródła ma pochodzić od zwrotu parać się ‘zajmować się czymś’ i być odapelatywną nazwą osobową, która notowana była w dokumentach już w roku 1474 [ strona 114 ].
Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII wieku Instytutu Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk pod hasłem Parol wymienia kilka ewentualnych etymologii tego miana. Nie będę cytował ponieważ jest tego dość dużo. Najlepiej jak sam przeczytasz. Tu jest link:
http://xvii-wiek.ijp-pan.krakow.pl/pan_ ... AROL#10624

Od siebie dodam, że w grę może wchodzić też rzeczownik „para” albo czasownik zwrotny „parać się”. Profesor Wiesław Boryś [ pracujący w Katedrze Filologii Chorwackiej, Serbskiej i Słoweńskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz kierownik Pracowni Języka Prasłowiańskiego PAN, członek Międzynarodowej Komisji Etymologicznej przy Międzynarodowym Komitecie Slawistów ] twierdzi, że zwrot „parać się” przed XVI wiekiem oznaczał ‘przebywać gdzieś’. Profesor Aleksander Brückner [ polski slawista, historyk literatury i kultury polskiej ] podaje zapomniane już znaczenie słowa „para”. Jak mówi słowo „para” istniało w językach słowiańskich i miało oznaczać „duszę zwierzęcia’. Tak więc zapomniane słowiańskie słowo „para” mogło też znaczyć: tchnienie ożywcze, duch, dusza. Może, któreś z tych wyrazów jest protoplastą przezwiska/nazwiska Paral. W takim razie nazwa osobowa Paral może składać się z rdzenia para– oraz prostego sufiksu –l [ para + l = Paral, Para–l ]. Należy też dodać, że słowa para to też ‘substancja lotna; ciało lotne, które w warunkach zwykłych występuje w stanie ciekłym”. Oczywiście to tylko moja hipoteza.

Profesor Kazimierz Rymut pisał w jednej ze swoich prac: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”. Tak więc tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych oraz kwerenda genealogiczna może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób oraz kiedy powstało konkretne nazwisko i rozwiać różne dylematy odnoszące się do pochodzenia społecznego i etnicznego osób noszących wymienione powyżej nazwiska. To już pozostawiam Tobie, Robercie.
Mam nadzieję, że choć trochę pomogą Ci moje informacje w badaniach nad historią, genezą nazwiska i rodu Paralewicz. Oczywiście wnioski i ewentualną weryfikację już pozostawiam Tobie, Robercie.

Pozdrawiam – Roman.

PS.
Na Mazowszu jest:
1. obecnie wieś o nazwie Parole, która położona jest wieś w województwie mazowieckim, w powiecie pruszkowskim, w gminie Nadarzyn, nad rzeką Utratą. Była to wieś szlachecka, która w drugiej połowie XVI wieku znajdowała się w powiecie tarczyńskim ziemi warszawskiej województwa mazowieckiego. [ za Adolf Pawiński: Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. 5: Mazowsze, Warszawa 1895, s. 288, Mazowsze w drugiej połowie XVI wieku ; Cz.1, Mapa, plany, Warszawa 1973, k. 4. ].
http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geogra ... om_VII/870
2. obecnie wieś o nazwie Parolice, która położona w województwie łódzkim, w powiecie rawskim, w gminie Cielądz. W XVI wieku wieś nazywała się Parulicze.
http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geogra ... om_VII/870

Oswald Zaprzaniec z Siemuszowej Pietruski opracował i wydał we Lwowie w roku 1845 Elektorów Poczet Którzy Niegdyś Głosowali Na Elektorów Jana Kazimierza r.1648, Jana III. r. 1674, Augusta II. r. 1697 i Stanisława Augusta r. 1764, Najjaśniejszych Królów Polskich Wielkich Książąt Litewskich i t.d., i t.d., i t.d.
Na stronie 112 jest wymienione nazwisko Parul. Pod tym nazwiskiem wymieniony:
1. Parul Paweł – na Jana Kazimierza, z Ziemi Warszawskiej,
2. Parul Stanisław – na Jana Kazimierza, z Ziemi Warszawskiej,
3. Parul Wojciech – na Jana Kazimierza, z Ziemi Warszawskiej,
4. Paral Maciej – na Jana Kazimierza, z Ziemi Warszawskiej,
5. Parol Franciszek – na Augusta II, z Ziemi Czerskiej,
6. Parul Franciszek – na Augusta II, z Ziemi Warszawskiej,
7. Parol Jan – na Augusta II, z Województwa Nowogrodzkiego.

Ewaryst Andrzej Kuropatnicki w Warszawie, w roku 1789 wydał opracowanie pt. Wiadomość o kleynocie szlacheckim oraz herbach domów szlacheckich w Koronie Polskiey i Wielkim Xięstwie Litewskim, Tudzież w przyległych Prowincyach z Ksiąg Paprockiego, Okolskiego, Potockiego, Rzączynskiego, Niesieckiego, Dunczewskego, Chmielowskiego, oraz Aktu Elekcyi JKM Stanisława Augusta Jako też z Aktów Konfedaracyi na Seymie Convocationis 1764 zaczetey, a w roku 1766 rozwiązaney tudzież z Konstytucyi innych Seymów za teraźniejszego Panowania odprawionych Zebrana w Czterech Częściach.
W publikacji znajdziemy następujące części [ rozdziały ]:

Część I – zawiera traktat wyjęty z księgi Heraldica wydany w 1752 r. przez Józefa Aleksandra Jabłonowskiego.
Część II – nosi tytuł: Zbiór nazwisk domów z ich herbami w Koronie Polskiey i Wielkim Xięstwie Litewskim.
Część III – nosi tytuł: Opisy herbów.
Część IV – nosi tytuł: Chronologia Królów i Xiążąt Polskich.
W części II przedmiotowego opracowania pt. Zbiór nazwisk domów z ich herbami w Koronie Polskiey i Wielkim Xięstwie Litewskim na stronie 78 znajdują się dwa nazwiska:
1. Parul – przynależny herb: Nałęcz;
2. Parul – przynależny herb: Prawdzic.

Moim zdaniem nic nie stało na przeszkodzie aby niektóre osoby lub niektórzy członkowie ich rodzin przyjęli z czasem nazwisko: Paralewicz, Parolewicz, Parulewicz. Ale czy tak było, tego niestety nie wiem?
.
Roman.

Litwos - 04-05-2017 - 23:02
Temat postu:

Romanie,

dziekuje slicznie Smile

Jestes niezawodny.

Wykaz elektorow i wymienione nazwisko we wszystkich formach, oraz fakt ze "icz" moze miec zrodlo koronne - jest mocna poszlaka, ze nazwisko pochodzi jednak z Mazowsza.

lipczynska - 05-05-2017 - 21:59
Temat postu: Piśniak,Lipczyński

Witam
Poszukuje pochodzenia nazwiska Piśniak oraz Lipczyński
Pozdrawiam
Malwina

danisha - 05-05-2017 - 22:51
Temat postu:

Lipczyński z jakich terenów?
Jedna z moich pra.. Marianna Lipczyńska ur ok.1781 wyszła za mąż za Ignacego Wiśniewskiego w 1799 roku w Wąwolnicy.
Dana

Ewa_Szczodruch - 08-05-2017 - 05:22
Temat postu:

Witam

Lipczyński - od lipa.

Piśniak - od staropolskiego pilśniak ‘worek zrobiony z pilśni’, pilśń ‘gruby materiał z wełny lub sierści zajęczej’.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

beata_k2 - 09-05-2017 - 21:01
Temat postu:

Witam serdecznie,
Poproszę o kilka słów na temat pochodzenia i etymologii nazwiska Tokarek.

Pozdrawiam,
Beata

Ewa_Szczodruch - 10-05-2017 - 05:24
Temat postu:

Witam

Tokarek - od tokarz ‘rzemieślnik specjalizujący się w obróbce drzewa’.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Gawroński_Zbigniew - 10-05-2017 - 07:43
Temat postu:

Paulina_W napisał:

Witam,

Paulina_W napisał:

wracam do tematu nazwiska Oszkandy. Może pochodzi od węgierskiej wersji wersji imienia Oskar - Oszkár?
Ktoś coś doda? Proszę o hipotezy Smile

A jeśli powiem, że nazwisko może mieć korzenie tatarskie to pani spróbuje uwierzyć?
Zakładając takie pochodzenie jest nazwiskiem złożonym ( jak około 90% imion i nazwisk tatarskich) o dwóch możliwych znaczeniach:

1.Osz + kandy[r] = pozwolić + pocałować się.
2. Osz + kandy = miasto w Kirgizji + przystawka z kolorowego topionego cukru podawana podczas uroczystych posiłków u muzułmanów w postaci zastygłego, przypominającego lizaki syropu.

Źródło: moje własne tworzące się opracowanie nt. etymologii imion i nazwisk pochodzenia turecko-tatarskiego i i słownik turecko rosyjski onlie: http://enc.biblioclub.ru/termin/8622099_94 dół lewej szpalty.

Jeśli nazwisko pochodziłóby od imienia Oskar, to nieśmiało przypomnę, ze imię to powstało od starowyskoniemieckiego imienia męskiego Ansgar[ius]. Może to coś pomoże. Wink

Oczywiście ścieżkę turecko-tatarską proszę traktować dość luźno, ale możliwa jest. Idea

VILLA_POPŁAWY - 10-05-2017 - 14:10
Temat postu:

Witam
Chciałbym dowiedzieć się czegoś więcej o nazwisku Gołuchowski herbu Trzaska z Gołuchowa w parafii Kikół w powiecie lipnowskim ziemi dobrzyńskiej. Nazwisko odmiejscowe, obecnie około 1000 osób je nosi. Coś więcej można o nim powiedzieć?

pozdrawiam Wojciech

Ewa_Szczodruch - 11-05-2017 - 05:07
Temat postu:

Witam

Gołuchowski 1395 - od nazwy miejscowej Gołuchów, Gołuchowice, Gołuchy (kilka wsi).

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

beata_k2 - 11-05-2017 - 20:45
Temat postu:

Ewa_Szczodruch napisał:

Witam

Dziękuję za odpowiedź.
Ciekawi mnie jeszcze, kiedy i dlaczego zaczęto dodawać przyrostki typu -ek.

Pozdrawiam,
Beata

Paulina_W - 13-05-2017 - 12:46
Temat postu:

Witam,

Gawroński_Zbigniew napisał:

Paulina_W napisał:

Witam,

Paulina_W napisał:

wracam do tematu nazwiska Oszkandy. Może pochodzi od węgierskiej wersji wersji imienia Oskar - Oszkár?
Ktoś coś doda? Proszę o hipotezy Smile

Oczywiście ścieżkę turecko-tatarską proszę traktować dość luźno, ale możliwa jest. Idea

Bardzo dziękuję Zbigniewie za możliwą etymologię nazwiska. Ja kompletnie nic nie znalazłam. Zauważyłam że w parafii w jednym czasie pojawiły się nazwiska Ferenz i Oszkandy, stąd moje założenie o węgierskim pochodzeniu.
Życzę dobrego dnia.

Hejnik - 16-05-2017 - 16:48
Temat postu: Rozważania o ewentualnym pochodzeniu nazwiska Bęcławski.

Może zainteresuje Państwa moje nazwisko "Hejnicki", z tego co udało mi się ustalić, dziś jest mniej niż 100 osób w Polsce z tym nazwiskiem.

An_Polana - 17-05-2017 - 11:40
Temat postu:

Witam serdecznie

śledzę portal Genealodzy.pl z zaciekawieniem, chciałabym dowiedzieć się więcej o etymologii nazwiska POLANA, czy aktualnie nadal jest używane, ile osób je nosi, gdzie szukać informacji na ten temat. Będę wdzięczna za informacje oraz wszelkie wskazówki.

Z wyrazami szacunku
Anna Polana

Ewa_Szczodruch - 17-05-2017 - 19:09
Temat postu:

Witam

Polana 1481 - w grupie nazwisk pochodzących od Polak, ze staropolskiego Polanin; niektóre formy od polana.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

beata_k2 - 18-05-2017 - 23:07
Temat postu:

Witam serdecznie,
Ciekawa jestem etymologii nazwiska Gawlica.

Z góry dziękuję za każdą informację.
Pozdrawiam,
Beata

Ewa_Szczodruch - 19-05-2017 - 04:21
Temat postu:

Witam

Gawlica 1709 - od imienia Gaweł. Imię, znane w tej formie od XIV wieku, stanowi słowiańską przeróbkę imienia Gaulus.

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Gawroński_Zbigniew - 19-05-2017 - 09:24
Temat postu:

Święty Galen/Gaulus/Gallus/Gaweł to jeden z najbardziej popularnych świętych misyjnych z czasów misyjnych w Europie, tj od 6-7 do 13 wieku. Krążą o nim dziesiątki bardzo nośnych legend związanych z jego pracą misyjna wśród "dzikich" górali alpejskich, w których w co drugiej eufemistycznie ową góralską "dzicz" ukrywa się pod postacią niedźwiedzia. Chyba również z tej racji Gallus była bardzo wcześnie spolszczony do postaci Gawła i popularyzowany przez misjonarzy w czasach misyjnych.

Obszerniejszy biogram z ilustracją legend można znaleźć na niemieckiej wiki, a tłumacz góglowski dość dobrze sobie z jej przekładem na polski radzi. : https://translate.google.pl/translate?h ... rev=search

Oryginał: https://de.wikipedia.org/wiki/Gallus_(Heiliger)

Imię/nazwisko ciekawe z prostego powodu: popularności na całym obszarze szeroko rozumianym alpejskim i połowie Karpat, a jednocześnie korzeni w czasach misyjnych niezależnie od ustalonych czy też nie ustalonych drzew rodowych.

Samo słowo oznacza... koguta.

weronika97 - 19-05-2017 - 21:10
Temat postu:

Witam,
Czy mogłabym poprosić o informacje o nazwisku Tul (Tulo, Tulio, Tullo)
Z góry dziękuję i pozdrawiam
Weronika

beata_k2 - 19-05-2017 - 22:19
Temat postu:

Dziękuję za ciekawe informacje na temat nazwiska Gawlica.

Pozdrawiam Smile

Beata

ROMAN_B - 19-05-2017 - 23:14
Temat postu: Nazwisko Tul - Tulo, Tulio, Tullo.

Witaj Weroniko!

Pytasz o pochodzenie nazwiska Tul [ Tulo, Tulio, Tullo ] – ciekawe nazwisko, może mieć kilka podstaw słowotwórczych od którym można wywodzić pochodzić tego miana.
W Słowniku Języka Polskiego, tak zwany Słownik Warszawski, w tomie 7 [ T – Y ] z roku 1919 na stronie 165 i 166 znajdują się następujące apelatywy:
• Tul – tiul,
• Tula – mały chłopiec,
• Tulać, Turlać, Tolać – toczyć się, koziołkować się,
• Tuł, Tulu, Tół, Tula, Tuleja – kołczan, sajdak na strzały
Wymienione przeze mnie słowa moim zdaniem mogą być rdzeniem, podstawą od której mogło powstać nazwisko Tul. Niemniej jednak prawdopodobnym tematem nazwiska Tul jest apelatyw Tuł – kołczan na strzały.

Może ktoś poda inne propozycje genezy nazwiska Tul.

Pozdrawiam _ Roman.

Gawroński_Zbigniew - 19-05-2017 - 23:14
Temat postu:

weronika97 napisał:

Witam,
Czy mogłabym poprosić o informacje o nazwisku Tul (Tulo, Tulio, Tullo)
Z góry dziękuję i pozdrawiam
Weronika

Najprostsze i najkrótsze nazwiska zawsze sprawiają najwięcej kłopotu. Występują co do pisowni zazwyczaj w większości języków dookoła i konia z rzędem temu, kto odgadnie które znaczenie przywiązać do nazwiska.

Zacznę od polskich. Tul/tuł/tula/tuła/tóla/tuleja i trochę jeszcze wariantów to kołczan/sajdak na strzały do łuku. Tak przynajmniej widzimy m.in. w tłumaczeniu „Biblii królowej Zofii” w 1 Księdze Kronik 18.7.: „I pobrał Dawid tuły złote, ktoreż mieli słudzy Adadezerowi a przyniosł je do Jerusalema.” Mnie ta argumentacja słabo przekonuje, ale tak chce Rymut.

O wiele bardziej przekonuje mnie etymologia litewska i staropruska. Toule/tule/tulewaide = myśliwy zbieracz. Powyższe występuje w delikatnych odmianach na Żmudzi i Prusach.

Sprawę komplikuje niemiecki w różnych jego platach (gwarach) bliskich Polsce i tak:
Tulle to zdrobnienie od… säuglingen = niemowlęta, noworodki.
Tulle to również Frauenzimmer = babon, babsztyl, zgryźliwa baba mniej więcej.
Tulle to cynownik, facet, który robi i cynuje do kupy rynny, opierzenia dachowe i takietam.

Etymologia kilkunastu podobnych nazwisk rosyjskich wywiedziona jest wprost od kołczanu, przy czym słowo w znaczeniu kołczan zachowało się w językach wschodnich o wiele dłużej niż u nas. To za sprawą, a jakże Tatarów u których słowo tułb do dziś oznacza skórzany mieszek, worek na strzały.

Zatem jak widać do wyboru do koloru. Idę o zakład, że szperając dalej znalazłbym podobne kwiatki w kolejnych językach sąsiadów. Obiecująca jest np. ścieżka poszukiwań we Włoszech. Wszystkie warianty mają po ponad tysiącu odsłon: tu akurat Tullo: http://forebears.io/es/surnames/tullo .

weronika97 - 20-05-2017 - 09:29
Temat postu:

Dziękuję serdecznie za odpowiedzi. Mam jeszcze pytanie czy można gdzieś sprawdzić, oczywiście orientacyjnie występowanie osób o nazwiskach Tul/Tull/Tullo/Tulo/Tulio w Polsce i na Świecie? Jeszcze nie do końca odnajduję się w tych wszystkich pomocnych srtonach.
Weronika

Gawroński_Zbigniew - 20-05-2017 - 09:55
Temat postu:

weronika97 napisał:

W tę wyszukiwarkę [ u góry jest pole search/buscar - wpisać i enter] powyżej proszę wpisać dowolne nazwisko, a system wyszuka i wyświetli kolorową mapę świata z gęstością występowania. To są oczywiście dane trochę pi razy oko, ale dają orientację w temacie.

weronika97 - 20-05-2017 - 10:19
Temat postu:

Dziękuję bardzo Panie Zbigniewie

Jurewicz_Krystyna - 22-05-2017 - 17:02
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Sochan, Jurewicz, Klimkowicz...

Witam!

Jestem z Ukrainy. Mieszkam we Lwowie, ale prawie wszyscy moje przodkowie pochodzą z Chodorowa (powiat Bibrka/Bobrka, Galicja).

W naszej rodzinie są takie nazwiska:

Sochan, Jurewicz, Lubieniecki, Klimkowicz, Loziński, Kaliniec.

Poszukuje informacji o pochodzeniu tych nazwisk.

Dziekuje!

Krystyna

Ewa_Szczodruch - 23-05-2017 - 05:46
Temat postu:

Witam

Jurewicz 1624 - od imienia Jerzy. Greckie imię Georgios, to od georgós ‘rolnik’, przejmowane było przez języki słowiańskie w kilku postaciach. W staropolszczyźnie znane były formy Jerzy, Jura Jurg (za pośrednictwem języka niemieckiego), na Kresach Wschodnich Juryj.

Kaliniec - od kalina ‘gatunek drzewa o czerwonych owocach’.

Klimkowicz 1419 - od imienia Klemens. Imię, notowane w Polsce od początku XIII wieku, jest pochodzenia łacińskiego, od clemens, entis ‘łagodny, spokojny, cichy’.

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Lubieniecki 1444 - od nazwy miejscowej Lubieńce (KrW).

Łoziński 1493 - od nazwy miejscowej Łozina (KrW).

Sochan - w grupie nazwisk pochodzących od socha ‘rozwidlona gałąź; prymitywne narzędzie orne’; w pochodnych też od imion na So-, typu Sobiesław.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Gawroński_Zbigniew - 23-05-2017 - 10:08
Temat postu:

Sochan/Sachan [Сахан/Сoхан] to bardzo ciekawe nazwisko kresowe typu akającego (tzn że na 80% pochodzi z terenów dzisiejszej Białorusi i północnej Ukrainy). Jest zeslawizowaną formą Dzikopolowego nazwiska/przezwiska Sakan/Sakkan, a to jest mieszanina trzech języków: ukraińskiego, tatarskiego i kazachskiego, które dosłownie znaczy z orientalnych: "bądź jak Sak" = "bądź ostrożny" a z kresowych "syn Saka"/ "młody Sak". Soch/sach/sok/sak to kresowy "ostrożniacha", człowiek, który nie pcha się niepotrzebnie w kłopoty.

Wierzyć nie trzeba, ale tutaj to ja wierzę w to co napisałem. Idea

Pozostałe nazwiska w odniesieniu do polskich kresów i umiejscawiające ich powstanie w tamtym obszarze - wieczorem. Wink

Jurewicz_Krystyna - 23-05-2017 - 16:49
Temat postu:

Dziękuje serdecznie za odpowiedź, Pani Ewo i Panie Zbigniewie!

Panie Zbigniewie, cierpliwie czekam na kontynuację Smile

Gawroński_Zbigniew - 24-05-2017 - 00:01
Temat postu:

Nazwisko Klimkowicz.
Klim [Клим] to skrócona wersja ukraińskiego imienia męskiego Klimentij [Климентий], oczywiście od imienia Klemens. I tu ciekawostka kresowych nazwisk. Jeśli nazwisko odimienne powstawało od pełnej wersji imienia - mamy do czynienia z kimś znakomitszego stanu, natomiast jeśli od wersji skróconych - raczej możemy się spodziewać osób tzw. „prostej kondycji” jeśli chodzi o majętność. Samo imię z greckiego oznacza winorośl, a wtórnie z łaciny słodycz, słodkiego.

---
Nazwisko Kaliniec.

Imiona najogólniej w Polsce i na Kresach można podzielić na dwie grupy 1 chrześcijańskie i 2: niechrześcijańskie, po rosyjsku mirskoje - мирское. Właśnie mamy do czynienia z imieniem Kaliniec [Калинец]. Dzieciom - o czym już niejednokrotnie pisałem na szeroko rozumianych kresach bardzo często nadawano „tajne” niechrześcijańskie imiona o charakterze magicznym, życzeniowym. Takim właśnie życzeniowym imieniem „pogańskim” jest Kaliniec = „jak kalina” = „prawiczek, czysty, nieskalany” - mniej więcej. Bowiem kalina jest symbolem czystości, dziewictwa, piękna, miłości. [Dla przykładu żurawina - też w formie imienia jest symbolem pierwszej dziewiczej miłości.] Analogicznie takimi imionami „tajnymi” są np. „Lew”, „Wilk”, „Dąb” i 300 innych gatunków zwierząt roślin, minerały, cuda wianki. Stały się nazwiskami i jako takie dopiero były tolerowane przez cerkiew i katolicyzm.
--

W nazwisku Jurewicz powstałym od skróconej wersji imienia Jerzy, a mianowicie Jura [Юра] mamy do czynienia z tym samym zjawiskiem co przy nazwisku Klimkiewicz. Nazwisko określa stan. Poniekąd prawdopodobną jest również całkiem inna etymologia nazwiska. Nie od greckiego Georgiosa = rolnika mniej więcej, ale od starosłowiańskiego boga płodności, budzącej się wiosny - Jaryły/Jarowita [Ярило]) Informacje o nim można znaleźć choćby na Wikipedii.
--

Nazwisko Lubieniecki, jeśli odnieść je do Kresów jest na pewno najciekawsze. Zacznijmy od tego, że z pewnością pochodzić będzie od imienia żeńskiego Lubawa [Любава] = mniej więcej: „miłość/umiłowana”. Tu oczywiście zdrobnienie Lubieńka i mąż, który pojechał na wojny w służby carskie na lat trzydzieści, a dzielna żona sama wychowuje dzieci, które z racji tego przybierają przezwisko nie otczestwopodobne ale od imienia matki. Takich nazwisk od imion żeńskich jest bardzo mało. Jeszcze jedno zdanie na temat samego imienia. Chociaż z pozoru wygląda na „mirskoje imia” tj. niechrześcijańskie - jest jak najbardziej chrześcijańskie. Święta Zofia męczennica miała trzy córki Wiarę [Wiera/Вера], Nadzieję [Nadieżda/Надежда i Miłość - wspomnianą Lubawę (albo Agapę). Cała czwórka poniosła śmierć od miecza za odmówienie złożenia pogańskiej ofiary Dianie.

--
Chociaż to co widzę o nazwisku Łoziński jest chyba nie mniej zajmujące. Oczywiście pod warunkiem jak w odniesieniu do pozostałych nazwisk, że przyjmujemy Kresy jako punkt odniesienia. Mało komu zapewne przyszłoby do głowy wiązać łozę z winoroślą. Tymczasem łoza to starosłowiańska winorośl. Po stuleciach, z racji po13wiecznego ochłodzenia klimatu na Kresach po winogronach „toloko smrod”, a słowo nie zanikło, jedynie zmieniło znaczenia na rózgę, pęd, witkę. Kresowy Łoziński zatem od powyższych wywodzić się może.

-=-=-

Jeszcze raz zaznaczę: powyższe elukubracje mogą być prawdziwe, jeśli nazwiska pochodzą z Kresów i tam powstały. Całość została opracowana głównie na podstawie odnośników szczegółowych z portali : http://dic.academic.ru ; http://www.ufolog.ru

Monika_Gierczak - 24-05-2017 - 11:26
Temat postu:

Witam,

Ponieważ bardzo mnie zaciekawiły powyższe wpisy zapytam czy przedmówcy mogą coś powiedzieć na temat nazwisk moich przodków z tzw. kresów: Łuczkiewicz, Skulicz, Frydlewicz, Kukurewicz.

Z góry dziękuję i pozdrawiam,
Monika

Gawroński_Zbigniew - 24-05-2017 - 12:45
Temat postu:

Nazwisko Łuczkiewicz oczywiście pochodzi od Łukaszka/Łukaszki [Łuczka = Лучка] - bardzo popularnego zdrobnienia imienia męskiego Łukasz. Przez analogię, jak we wcześniejszych przykładach określa jednocześnie stan, że tak powiem, majętny.
--
Nazwisko Frydlewicz pochodzi zapewne od niemieckiego wariantu imienia Fryderyk tj. Frydl (Friedl). Według dostępnych mi źródeł od niego pochodzą kresowe i głębiej niż kresowe nazwiska: Фридель, Фридлис, Фридлер, Фридельс, Фриделевич, Фридлевич (Frydel, Frydlis, Frydler, Frydelis, Frydelewicz, Frydlewicz). Nazwiska te są ciekawe z pewnego względu. Otóż wszystkie są niepoślednie, jeśli chodzi o wykształcenie je noszących. Są nazwiskami sztucznymi, jakie manierycznie wywodzili sobie Kresowianie z głębokich Kresów i Zachodniej Rosji na znak pewnego „kultu” wszystkiego co niemieckie. W ten oto sposób jest kilkaset, jeśli nie więcej rodów Frydlopodobnych wywodzących się…. od Fryderyka II Hohenstaffa.

--
Nazwiska Skułopodobne mogą pochodzić od flisactwa. Skuła to typ łodzi rzecznej. Musiałbym nieco dłużej poszukać szczegółów aby coś sensownego napisać.
--

Kukurewicz to syn rzeźnika/handlarza mięsem. Kukura to mięso pokrojone w charakterystyczne paski przeznaczone do peklowania albo częściej do suszenia. Kukuran/Kukurian to handlujący takim mięsem. Też wieczorem spróbuję coś więcej znaleźćna ten temat.

Po raz kolejny zaznaczam, że powyższe wywody mogą mieć sens jedynie w odniesieniu do Kresów.

Monika_Gierczak - 24-05-2017 - 13:18
Temat postu:

Panie Zbyszku,

Jestem pod dużym wrażeniem Smile

Wszystkie powyższe rodziny pochodzą z okolic Lwowa i Sambora. Bardzo się cieszę, że był Pan tak miły i zajął się moimi nazwiskami ponieważ Pana powiązania i wywody wydają mi się bardzo adekwatne. Jeśli coś jeszcze kiedyś Pan znajdzie to będę wdzięczna za kontakt. Najbardziej frapują mnie moi Skulicze gdyż to bardzo rzadkie nazwisko. W parafii Stara Sól i Stary Sambor skąd pochodzą moi przodkowie jest też rodzina Skulskich ale nie udało mi się znaleźć powiązania między Skulskimi a Skuliczami. Sama myślałam o tym czy to nazwisko nie ma czegoś wspólnego z tamtejszymi kopalniami soli i skuwaniem soli. Oprócz tego stwierdziłam, ze to nazwisko jest znacznie bardziej popularne np. w Serbii, Chorwacji itd. - tam pisze się je Skulic z daszkiem nad c. Nie udało mi się jednak stwierdzić czy istniała jakaś migracja z południa na te tereny w XVIIIw.
Jeszcze raz dziękuję i pozdrawiam,
Monika

Dagamero - 24-05-2017 - 14:43
Temat postu:

Witam, proszę o informacje na temat nazwiska "Sobotta". Rodzina zamieszkiwała tereny dzisiejszej Opolszczyzny w okolicach Prudnika już przed wojną. Serdecznie dziękuję za wszelkie informacje. Pozdrawiam Smile

Jurewicz_Krystyna - 24-05-2017 - 16:29
Temat postu:

Panie Zbigniewie, dziękuje jeszcze raz za tak obszerne wytłumaczenie! Poczułam się znowu, jak 20 lat temu na studiach filologicznych na Uniwersytecie:-)

Pozdrawiam, Krystyna

Gawroński_Zbigniew - 24-05-2017 - 23:00
Temat postu:

Wracając do nazwiska Skuła/Skulewicz/Skułysz/Skulko i podobnych. Jak wspomniałem jedna z podstaw znaczeniowych to łódź jakaś tam ma chyba mniejsze znaczenie. Natomiast druga podstawa to skuła/скула = kość policzkowa. I poniewczasie sądzę, że to właśnie tj. cecha wyglądu jest podstawą znaczeniową nazwisk. Skułka/Скулка = po ukraińsku „pryszczaty”, pokryty nienaturalnym trądzikiem - co również wyraźnie koresponduje z wyglądem, czy raczej nienaturalnością wyglądu twarzy.
--
Nazwiska Kukurano'podobne są - tak mi się wydaje analizując kilkanaście podobnych - bojkowsko/huculskie tzn. ich korzeni należałoby szukać w okolicach od Krzyworówni w stronę naszej granicy. Niestety to już jest "szpekulacyja" ponieważ widzę również Kukurków w Synkowiczach na dzisiejszej Białorusi i to pochodzących aż z 1698 roku.

Nazwisko wyraźnie domaga się dalszej analizy.
Wink

jasiel - 25-05-2017 - 11:54
Temat postu:

proszę o etymologie nazwisk moich przodków i czy mają one jakichś szlacheckich przedstawicieli (herb):

Garbuleński/Garbuliński,
Buratowski,
Gliński,
Pers.

Pozdrawiam
Janusz

Litwos - 25-05-2017 - 21:06
Temat postu:

Witam,

mialbym ciekawe do rozgryzienia: Protobowier

Gajl przypisuje im h. Alabanda.

Dziekuje z gory.

ROMAN_B - 25-05-2017 - 22:28
Temat postu: Skulicz, Kukurewicz, Frydlewicz, Łuczkiewicz.

Witam!

To może i ja dołożę trochę informacji o ewentualnym pochodzeniu i znaczeniu nazwiska Skulicz, Kukurewicz, Frydlewicz oraz Łuczkiewicz. Raczej to będzie moje subiektywne spojrzenie na ich genezę. Bo jak mówił profesor Kazimierz Rymut: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”.

Nazwisko Skulicz.
Nazwa osobowa Skulicz jest zbudowana z rdzenia i sufiksu. Tematem nazwiska jest baza słowotwórcza Skul– oraz dzierżawczy przyrostek –icz (–ycz). Można to zapisać w następujący sposób: Skul + icz = Skulicz; Skul–icz.
Sufiks –icz mówi nam, że miano Skulicz jest nazwiskiem patronimicznym [ odojcowskim ]. Skulicz to syn Skuly / Skuły [ miano Skula / Skuła ]. Nazwiska z tym formatem to najstarszy typ nazwisk, który był notowany w źródłach od XIII wieku. Pierwotnym polskim przyrostkiem był –ic, ale pod wpływem języka ruskiego polskie wygłosowe c przechodzi w ruskie cz i sufiks –ic przyjmuje forę –icz. Należy też nadmienić, że nazwiska zakończone na –ic w pewnym czasie uważane były za gorsze, bo kojarzyły się z mazurzeniem a dialektem mazurzącym mówiło pospólstwo i dlatego nazwiska zakończone na –ic w zasadzie zniknęły, ale też nieliczne pozostały i istnieją nadal.
Tak więc pozostaje ustalić, jakie może mieć znaczenie baza słowotwórcza „Skul”. Profesor Kazimierz Rymut uważa, że nazwisko mogło powstać od następujących zwrotów i apelatywów:
• od skulić – zgiąć się, zwinąć się;
• od skolić – skamleć;
• od skuła – policzek.
Od siebie dodam, że dawno temu:
• skuła znaczyła też wrzód,
• skulić znaczyło też skamleć.

Zatem, moim zdaniem nazwisko Skulicz / Skulic jest nazwiskiem odojcowskim. Powstałym najprawdopodobniej od przezwiska Skula / Skuła [ rdzeń Skul ], które zapewne nosił ojciec Skulicza.

Wspominasz, też o nazwisku Skulski. Miano to zbudowane jest z tematu Skul– i sufiksu –ski [ Skul + ski = Skulski; Skul–ski ]. Zapewne zauważyłaś, że w nazwisku Skulski i nazwisku Skulicz jest ten sam rdzeń słowotwórczy Skul– . Różni je tylko sufiks. W przypadku nazwy osobowej Skulski przyrostkiem jest –ski. Nazwiska z tym formatem mówią nam, że mogły one zostać utworzone od:
1. nazwy miejscowości [ nazwiska posesywne, tak zwane szlacheckie ]. Właściciel [ szlachcic ] konkretnej wsi, osady, miasta przyjmował nazwisko od nazwy miejscowości, której był posiadaczem. W przypadku nazwiska skulski byłaby to wieś o nazwie Skuly. Jest wieś na Mazowszu, w powiecie grodziskim, w gminie Żabia Wola, która obecnie nazywa się Skuły. Wieś ta w roku1408 zapisana była pod łacińską nazwą Sculi, w roku 1477 nosiła ona nazwę Skuly a w roku 1792 Skuły. Nazwa wsi pochodzi od nazwy osobowej Skuła / Skula, która powstała od przezwiska Skuła ‘policzek, wrzód’. Wieś Skuły [ Skuli, Skuly ] była gniazdem starożytnej rodziny Skulskich herbu Rogala. Skulscy to rodzina mocno zaangażowana w życie polityczne kraju. Wielu jej członków piastowało odpowiedzialne i zaszczytne stanowiska państwowe, brało udział w walkach w obronie ojczyzny;
2. nazwy miejscowości Skuły [ nazwisko odmiejscowe, nieszlacheckie ]. W tym przypadku nazwisko to mówi, że dana osoba urodziła się w tej miejscowości, mieszkała w niej lub pochodziła z niej;
3. istniejącej już nazwy osobowej / przezwiska Skula / Skuła. W tym przypadku byłoby nazwisko strukturalne, modelowe, tak zwane „ulepszone”. Przyczyny powstawania takich nazwisk to zazwyczaj chęć upodobnienia własnego nazwiska do nazwiska typu szlacheckiego, które uważane było za lepsze lub/i przydania godności nazwisku.

Nazwisko Kukurewicz.
Miano Kukurewicz jest utworzone z rdzenia Kukur– oraz przyrostka –ewicz. Można to zapisać w następujący sposób: Kukur + ewicz = Kukurewicz; Kukur–ewicz.
Zacznę od krótkiego omówienia formatu –ewicz ponieważ ma on znaczenie dla tego nazwiska. Sufiks ten powstał pod wpływem języka ukraińskiego gdzie polskie wygłosowe c przechodzi w ruskie cz. Typowym polskim przyrostkiem był format –ewic, który jest kontynuatorem starszego przyrostka –ic. Z sufiksem –ewic było podobnie jaki z przyrostkiem –ic. Nazwiska polskie z przyrostkiem –ewic uważane były też za gorsze ponieważ kojarzono je z mazurzeniem a dialektem mazurzącym mówili chłopi, pospólstwo i dlatego nazwiska zakończone na –ewic dość szybko przeszły w zakończenie na –ewicz. Format –ewic i –ewicz należą do patronimików tworzących nazwiska odojcowskie. Trzeba podkreślić, że formant –ewicz w XVI i XVII wieku był bardzo produktywny. Na ziemiach etnicznie polskich szczególnie często tworzono za jego pomocą nazwiska mieszczańskie, zaś na kresach wschodnich typ nazwisk patronimicznych z formantem –ewicz dominował tak w odniesieniu do nazwisk szlacheckich, jak i mieszczańskich.

Tak więc Kukurewicz / Kukurewic to syn Kukura / Kulury [ rdzeń Kukur ].
Profesor Kazimierz Rymut uważa, iż nazwisko Kukurewicz pochodzi od apelatywu kukurydza / kukuruza ‘roślina, zboże z rodziny traw’.

Kukurydza do Polski dotarła dość późno. Pierwszy raz jako roślina została omówiona przez Szymona Syreńskiego w „Zielniku”, który został wydany w roku 1613. W języku polskim dla kukurydzy używał on określenia „pszenica turecka”. [ Felisiak S. ( praca zbiorowa ): Słownik biologów polskich PAN, PWN, Warszawa, 1987 ]. Wśród polskich językoznawców panuje przekonanie że słowo kukurydza wywodzi się z języka tureckiego od słowa kukuruz [ Szymczak K. ( praca zbiorowa ): Słownik języka
polskiego, PWN, Warszawa, 1982 ]. W języku ukraińskim кукурудза [ kukurudza ], w języku białoruskim кукуруза [ kukuruza ], w języku rosyjskim кукуруза [ kukuruza ]. Władysław Kopaliński mówi, że kukurydza symbolizuje majestat [ Kopaliński W.: Słownik symboli, Wiedza Powszechna, Warszawa, 1991 ].

Tak więc nazwisko Kukurewicz w mojej ocenie jest patronimiczną [ odojcowską ] nazwą osobową. Kukurewicz to syn Kukura / Kukury. Kukura to raczej jest przezwisko człowieka, który zajmował się przerobem, sprzedażą kukurydzy lub/i jej wytwarzaniem.

Nazwisko Frydlewicz.
Nazwa osobowa Frydlewicz zbudowana jest z bazy słowotwórczej Frydl– oraz sufiksu –ewicz [ Frydl + ewicz = Frydlewicz; Frydl–ewicz ]. Przyrostka –ewicz nie będę omawiał ponieważ wspomniałem o nim przy okazji nazwiska Kukurewicz.

Według etymologii opracowanej przez panią Ewę Szczodruch nazwisko Frydlewicz pochodzi od „imienia Fryderyk, znanego w Polsce od XIII wieku. W średniowieczu występowało w licznych wariantach fonetycznych jako Frydrych, Fryderych, Fryderyk, Frydryk, Frydyryk, Fredrych, Frederych, Frederyk, Fredryk, Fredyryk; do języka polskiego przejęte też jako Biedrzych. Jest to imię genetycznie germańskie, od germańskiego fridu ‘pokój’ + rihhi ‘mocny’.”.

Czeską formą imienia Fryderyk jest imię Frýdl.

Zatem, Frydllewicz byłby synem Frydla – Fryderyka.

Nazwisko Łuczkiewicz.
Nazwisko Łuczkiewicz jak i poprzednie nazwy osobowe zbudowane jest z rdzenia i przyrostka. W przypadku miana Łuczkiewicz rdzeniem jest baza Łucz– a sufiksem jest –kiewicz. Można to zapisać tak: Łucz + kiewicz = Łuczkiewicz; Łucz–kiewicz.
Nazwiska z przyrostkiem –kiewicz pojawiły się około XVI / XVII wieku pod wpływem języka białoruskiego. Sufiks –kiewicz jest złożonym sufiksem i należy do patronimików tworzących odimienne nazwiska odojcowskie. Format ten był dodawany i do podstaw wyrazowych wschodnich jak Sienkiewicz i do polskich, jak na przykład Bratkiewicz.
Zatem, ojciec to Łucz a syn jego to Łuczkiewicz. Imię Łucz jest skróconą formą cerkiewnego imienia Лукиан [ Łukian ]. Po polsku będzie to imię Lucjan. Po rosyjsku Лукьян.
Obok nazwiska Łuczkiewicz jest miano Luckiewicz. Nazwisko Luckiewicz pochodzi od skróconego imienia Luc, które wywodzi się od pełnego imienia Lucjan. Nazwisko Luckiewicz może pochodzić też od niemieckiej nazwy osobowej Lutz.
Tak więc miano Łuczkiewicz byłoby nazwiskiem kresowym lub/i Rusińskim a nazwisko Luckiewicz polskim nazwiskiem.

Oczywiście to tylko moje hipotezy, raczej rozważania na temat pochodzenie powyżej wymienionych nazwisk. Na sam koniec dodam, że z czasem wszystkie sufiksy tworzące nazwiska utraciły soje pierwotne znaczenie i tworzyły już tylko strukturalne nazwiska od różnych podstaw.

Pozdrawiam – Roman.

ROMAN_B - 26-05-2017 - 11:04
Temat postu: Protobowier

Witaj Robercie!

Nazwisko ciekawe.

Napisz coś więcej o tym nazwisku, gdzie, kiedy występowało i kto ewentualnie je nosił w przeszłości?

Pozdrawiam - Roman.

Monika_Gierczak - 26-05-2017 - 12:17
Temat postu: Skulicz, Kukurewicz, Frydlewicz, Łuczkiewicz.

Panie Romanie,

Naprawdę nie wiem jak dziękować za tak dogłębne zajecie się moim pytaniem. Póki co nie wiem czy rozważania Pana Zbyszka czy Pana Romana są bliższe prawdy gdyż najstarsze metryki do jakich udało mi się dotrzeć sięgają drugiej połowy XVIII w a więc znacznie później niż ukształtowały się powyższe nazwiska. Niemniej jednak cały czas szukam i drążę. Kresy nie są najłatwiejszym terenem do takich poszukiwać, niemniej jednak nie ustaję w wysiłkach.

Panie Romanie - czy może Pan chociaż w b. okrojonej formie przybliżyć mi prawdopodobne pochodzenie nazwisk Szkiela, Szmigrodzki, Sałata i Gierczak? Te rodziny nic wspólnego z kresami nie miały (dlatego, jak rozumiem, nie znajdują się w kręgu zainteresowań pana Zbyszka) a najstarsi ich członkowie pochodzą z Mazowsza i gór świętokrzyskich.

Pozdrawiam serdecznie,
Monika

Dmuchowski_Filip - 26-05-2017 - 15:46
Temat postu: Pochodzenie nazwisk:

Witam,
Chciałbym się spytać o pochodzenie tych nazwisk:
Sitko, Warakomski, Ogrzewajło/Grzewajło, Hołubowicz, Kopilowna/Kapilowna(?) a także nazwiska Skozgwird.
W więrzości jest to szlachta. Zastanawiam się czy to nazwiska pochodzienia Jaćwieskiego, Litewskiego, Rosyjskiego a może Białoruskiego.
Pozdrawiam,
Filip

Litwos - 26-05-2017 - 17:32
Temat postu:

Romanie,

Mam niewiele informacji - tylko jedna osobe Jozefe urodzona okolo 1790, ewentualnie jeszcze jej ojca ktory powinien miec na imie Karol. Jozefa pojawia sie pod Lwowem jako zona Listopadzkiego pochodzacego z Beresteczka.

Google jest w tym wypadku bezradny Smile

Irena_Powiśle - 26-05-2017 - 17:53
Temat postu:

Google jest w tym wypadku bezradny Smile

-
jest to nazwisko szlachty gubernii Kijowskiej.
https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0 ... 0%B8%D0%B8
"Павлинские, Павловичи, Павловские, Павловские-Папроцко, Павловы, Падлевские, Падлевские-Скорупки, Падуры, Пакуцкие, Палиенко, Пальховские, Пальчинские, Пальшау, Панаевы, Панасюки, Пановы, Панютины, Папроцкие, Папроцко-Павловские, Парафиевские, Пархоменки, Парфеновы, Парчевские, Паскудские, Пафнутьевы, Пациорковские, Пацы, Паше-Озерские, Пашкевичи, Пашковские, Пащенки, Пелрашкевичи, Пелчинские, Пензины, Пениожкевичи, Пенкины, Пенские, Пересвет-Солтаны, Перетиаткевичи, Перковичи, Перковские, Перро, Персидские, Петраковы, Петрище-Салатко, Петровские, Петровы, Петропавловские, Петрусевичи, Петр, Пешинские, Песчанские (Пещанские), Пивоваровы, Пиленко, Пилецкие, Пилявские, Пироцкие, Пирские, Пискаревичи-Литинские, Пискорские, Письменные, Пионтковские, Пиотровичи, Пиотровицкие-Бобр, Пиотровские, Пиотухи-Кублицкие, Плаксовские, Плаховы, Плесские, Плехановы, Пликус-Жмудские, Плиско, Пловецкие, Плоновские, Плохоцкие, графы Плятеры, Плятзеры, Плюты-Шатан, Пневские, Повало-Швейковские, Повилевичи, Погорелко, Подвысоцкие, Подгаецкие, Подгородецкие, Подгорские, Поджио, Подолинские, Подольные-Ващенко, Подосские-Кальм, Подрезаны, Подсендковские, Позняки, Познанские, Покрживицкие, Полль, Полубинские, Полыновы, Поляковские, Поляновские, Полянские, Помяны, Понговские, Пономаревы, Понтусы, Понятовские, Попандопуло, Попели, Поповы, Порембские, Порчинские, Посадские-Духовские, Посудзевские, Потаповы, Потаповичи-Гайдовские, Потемпские, Потоцкие, Графы Потоцкие, Похвисневы, Поярковы, Пражевские, Пражмовские, Преснухины, Прехтли, Пржевалинские, Пржевлоцкие, Пржесмыцкие, Пржестиниские, Пржибышевские, Пржибытевичи, Пржикуцкие, Пржиленцкие, Принцлейны, Приходкины, Прокопенко-Чоповские, Прокоповичи, Прокоповичи-Терлецкие, Прокофоровы, Прокофьевы, Прокофф, Просины, Проскуры-Сущинские, Протасовецкие, Протасовы, Протасьевы, Протобоверы, Протопоповы, Прохницкие, Прохоровы, Проценко, Прудкевичи, Прусиновские, Прушинские, Пузынские, Пузыревичи, Пусторослевы,Путковские, Пухальские, Пучневские, Пушкины-Мусины, Пфейферы, Пышенковы, Певницкие, Пеньковские, Пенковы, Песляки, Петуховы, Пеховские, Пяецкие, Пясковские, Пятыгоровичи"

Pozdrawiam,
Irena

Litwos - 26-05-2017 - 17:56
Temat postu:

Ireno,

dziekuje za odpowiedz, a czy miala bys moze jakies szczegolowe informacje?

Irena_Powiśle - 26-05-2017 - 18:01
Temat postu:

Niestety, nie(((
znalazłam to w Internecie.
Jeszcze jest tu, u genealogów Spb
http://www.petergen.com/fam-p.shtml
ale coś konkretnego nie znam.

Irena

Litwos - 26-05-2017 - 18:10
Temat postu:

Ireno,

dziekuje, jakis kierunek juz jest, choc nazwisko brzmi bardzo romansko.

Irena_Powiśle - 26-05-2017 - 18:12
Temat postu:

http://besedka.rossiaforum.com/t156-topic
Ale chyba nikt niczego nie napisał i potrzebna jest rejestracja.
Znalazłam jeszcze
Протобоверы (6.1844)
(6.1844) – первая цифра в скобках – номер части дворянской Родословной книги губернии (наместничества), в которую был внесён род. Вторая цифра – год внесения в Родословную книгу, утверждённый решением Дворянского депутатского собрания губернии (наместничества). Как правило, даётся только дата первого внесения в Родословную книгу, а сопричисления и Указы по Департаменту Герольдии Правительствующего Сената не приводятся

6-я часть. Древние благородные дворянские роды, доказательство дворянского достоинства, которых восходят за 100 лет, то есть до времени правления императора Петра I.
http://goldarms.narod.ru/kijow.htm
to znaczy że szlachectwo jest wpisane do Księgi w roku 1844, część 6 - dawne sławne szlachectwo które jest starszym niż 100 lat, przed panowaniem cara Piotra I.

Irena

ROMAN_B - 27-05-2017 - 01:18
Temat postu: Sałata, Szkiela, Gierczak, Szmigrodzki.

Witam!

Moniko, zgodnie z Twoją prośbą napisałem Ci trochę informacji o nazwisku:
Sałata, Szkiela, Gierczak, Szmigrodzki.

Nazwiska Sałata.
„Nazwisko pochodzi od rzeczownika sałata, czyli: 1. roślina z rodziny złożonych, 2. różna ogrodowizna, warzywo drobno pokrojone jako potrawa na zimno, 3. dorożkarz, zob. tzw. Słownik warszawski, t. VI, s. 13-14. Por. także nazwę miejscową Sałata z byłego powiatu koneckiego, zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. X, s. 221. Nazwę osobową Sałata odnotowano na terenie Polski w 1569 roku, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. II, s. 393.”. [ etymologia opracowana przez dr hab. Alinę Naruszewicz – Duchlińską – profesor Uniwersytetu Warmińsko – Mazurskiego ].

Nazwisk Szkiela.
Nazwę osobową Szkiela można rozkodować przynajmniej na dwa sposoby:
1. Dość powszechnym zjawiskiem występującym przy tworzeniu nazwisk były tak zwane zmiany paradygmatu [ dodane –a; Szkiel + a = Szkiela; Szkiel–a ]. Była to chęć oddalenia nazwiska od motywującego go tematu słowotwórczego, zazwyczaj było to wyraz pospolity. Takie zjawisko zaczęło już występować w okresie staropolski i trwało gdzieś do końca IXX wieku. Za przykład tego zjawiska niech posłużą nazwiska: Dyla < Dyl; Buca < Buc; Kloca < Kloc; Mecha < Mech. Tak samo może być w przypadku nazwy osobowej Szkiela: Szkiela < Szkiel.
2. Miano Szkiela mogło powstać od nazwiska Szkieł, określające pochodzenie od ojca [ nazwisko patronimiczne ], a więc mógł być Wojciech od Szkiela oraz Wojciech [ czyj? ] Szkiela, tak więc nazwisko z pochodzenia dopełniaczowe. Ojciec Szkiel, syn Szkiela.
Pozostaje ustalić co może znaczyć nazwa osobowa Szkiel? Miano to kojarzy się mi na dwa sposoby:
1. ze szkłem [ szkło ]. Może miano Szkiel było nazwą wykonywanego zawodu, czynności, na przykład szklarz albo jakiś zawód związany z wytapianiem szkła lub handlem szkłem,
2. z dawnym apelatywem skieł, skiła – zły człowiek, zły pies. Ta więc w tym przypadku miano Szkiel / Szkieł było by przezwiskiem.

Nazwisko Gierczak.
Nazwisko to jest mianem derywowanym przy pomocy sufiksu –ak od podstawy Giercz–. Zapisać to można tak: Giercz + ak = Gierczak. Przyrostek –ak należy do grupy formatów przy pomocy, których tworzono nazwiska odojcowskie [ patronimiczne ]. Giercz to ojciec, Gierczak to syn.
Zatrzymajmy się trochę przy formacie –ak. Sufiks ten początkowo dominował w gwarach, w języku ludowym skąd później przeszedł do języka ogólnopolskiego. Przyrostek ten tworzył nazwy istot małych w gwarach Polski północnej, na przykład prosiak, źrebak, cielak. Sufiks ten tworzy nazwy zdrobnień, na przykład: zapałeczka, choineczka, buteleczka itp.
Zatem, pozostaje ustalić co znaczy rdzeń, to jest słowo Giercz? Według etymologii opracowanej przez panią Ewę Szczodruch nazwisko Giercz / Gierczak pochodzi od niemieckich nazw osobowych Gerz, Gertz, te od imion na Ger-. Można powiedzieć, iż Giercz i Gierczak to spolonizowane formy niemieckich nazwisk / imion.

Nazwisko Szmigrodzki.
Nazwisko to na pierwszy rzut oka wydaje się łatwym do zdiagnozowania. Moim zdaniem takim nie jest. Można to nazwisko opisać na kilkanaście sposobów od różnych podstaw słowotwórczych, w tym i od niemieckich. Sufiks –dzki jaki można wyodrębnić w tej nazwie osobowej wskazuje, iż jest to nazwisko przymiotnikowe i może być odmiejscowe [ szlacheckie i nieszlacheckie ] lub/i być mianem strukturalnym powstałym na bazie jakiegoś innego nazwiska lub/i przezwiska. Tylko czy tak jest w tym przypadku?

Pierwsze skojarzenie jakie mi się nasunęło to takie, iż nazwisko Szmigrodzki przypomina nazwisko Śmigrodzki. Profesor Kazimierz Rymut pisał, że nazwisko Śmigrodzki pochodzi od nazwy miejscowej Żmigród w gminie Nowy Żmigród [ Nowy Żmigród w gminie Nowy Żmigród, w powiecie jasielskim, w województwie podkarpackim. W tej samej gminie jest też Stary Żmigród ]. Profesor Rymut pisze też o nazwisku Żmigrodzki [ Żmigrocki ], które ma pochodzić od nazwy Stary Żmigród / Nowy Żmigród. Może coś jest na rzeczy? Na stronie Gminy Nowy Żmigród znalazłem dość ciekawą informację, która może wskazywać, że nazwisko Smigrodzki / Śmigrodzki / Żmigrodzki może pochodzić od miasta Żmigród. Informacja ta mówi:
„(…). W 1949 roku mieszkańcy Nowego Żmigrodu zwrócili się pismem najpierw do Archiwum Państwowego w Krakowie, a później do Archiwum Głównego w Warszawie celem ustalenia herbu dawnej osady miejskiej. W Archiwum Głównym w Warszawie zachowały się papierowe odciski oryginalnej pieczęci miasteczka Żmigrodu z XVI wieku – pieczęci miejskiej z 1566 roku z wyobrażeniem Skrzydlatego Smoka z podwiniętym ogonem i napisem „Sigilum Civitatis Smigród” (…).". Wynika z tego tekstu, że miasto Żmigród w XVI wieku i zapewne później też nosiło nazwę Smigród. Tak więc osoby mieszkające / pochodzące z tego miasta mogły przyjąć nazwisko Smigrodzki / Śmigrodzki / Żmigrodzki lub/i Smigrocki / Śmigrocki / Żmigrocki.

Tak więc wiemy już jak mogły powstać wymienione wyżej nazwiska, ale jak to ma się do nazwiska Szmigrodzki lub/i Szmigorcki. Nazwisko zapisane w formie graficznej Szmigrodzki mogło powstać na skutek zjawiska nazywanego szadzeniem. Termin szadzenie pochodzi od wymawiania wyrazu sadzić [ sadzić się ‘silić się na coś’ ] jako szadzić. Szadzenie polega na błędnej wymowie spółgłosek s, z, c, dz jako sz, ż, cz, dż wywołanej unikaniem mazurzenia. Osoby wyzbywające się gwarowej wymowy typu: zaba, sopa, casy, skłonne są zastępować wszystkie głoski c, z, s, dz spółgłoskami dziąsłowymi, w wyniku czego powstają formy hiperpoprawne typu: szołtys, kocz, szanie, żabawa, zamiast sołtys, koc, sanie, zabawa. Nazwisko Smigrodzki / Śmigrodzki mogło zostać uznane za gwarowe [ mazurzące ] i zostać zapisane w hiperpoprawnej formie Szmigrodzki. To oczywiście moja hipoteza.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Nowy_%C5%BBmigr%C3%B3d
https://pl.wikipedia.org/wiki/Stary_%C5%BBmigr%C3%B3d
http://www.nowyzmigrod.eu/index.php/118 ... -3-go-maja

Bo jak mówił profesor Kazimierz Rymut: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”. Tak więc tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych oraz kwerenda genealogiczna może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób oraz kiedy powstało konkretne nazwisko i rozwiać różne dylematy odnoszące się do pochodzenia społecznego i etnicznego osób noszących wymienione powyżej nazwiska. To już pozostawiam Tobie, Moniko.
Mam nadzieję, że choć trochę pomogą Ci moje informacje w badaniach nad historią oraz genezą nazwisk o które mnie pytałaś. Oczywiście wnioski i ewentualną weryfikację już pozostawiam Tobie.

Pozdrawiam – Roman.

ROMAN_B - 28-05-2017 - 15:10
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Protobowier.

Witaj Robercie!

Pytasz o etymologię nazwiska Protobowier. Nazwisko w zasadzie nie istnieje w obiegu w obecnej Polsce. Nigdzie nie znalazłem, w znanej mi polskiej literaturze przedmiotu, nawet małej wzmianki o ewentualnej genezie tego nazwiska. Niemniej jednak przedstawiam Ci moje rozważania i hipotezy o tym nazwisku.

Sprawdziłem w Słowniku nazwisk współcześnie w Polsce używanych pod red. Prof. Kazimierza Rymuta, wydanego przez Instytut Języka Polskiego PAN w Krakowie, występowanie nazwiska Protobowier. Słownik ten nie notuje nazwiska Protobowier lub/i Protabowier. Dodam, że przedmiotowy słownik prezentuje występowanie nazwisk w Polsce na początku lat 90–tych XX wieku. Dane zostały zaczerpnięte z systemu PESEL. W słowniku tym są wymienione podobne nazwiska do nazwy osobowej Protobowier: Protocki, Protokiewicz, Protokitow, Protokowicz, Protokowska, Protołowicz, Protopopow, Protopow, Protoryczyn, Protorius, Protorski, Protos, Protosawicki, Protosewicz, Protosiewicz, Protosiuk, Protowski. Słownik profesora Rymuta wymienia też nazwiska podobne do miana Protabowier: Protacki, Protakiewicz, Protaliński, Protański, Protas, Protas vel Prokopczyk, Protasewicz, Protasewicki, Protasiewicz, Protasik, Protasińska, Protasiuk, Protaska, Protasow, Protasowicki, Protassewicz, Protaszczyk, Protaszewicz, Protaszuk, Protaś, Protaz, Protazewicz, Protaziuk, Protazy.
Napisałem o mianie Protabowier ponieważ to miano może być obocznością nazwiska Protobowier, ale i tak obu tych nazwisk nie notuje słownik profesora Rymuta.

Na pierwszy ogląd miano Protobowier oraz Protabowier są złożeniami dwóch wyrazów i tak:
1. Protobowier: Proto + bowier; Proto–bowier;
2. Protabowier: Prota + bowier; Prota–bowier.

Rozkodujmy pierwszy wyraz „proto” w nazwisku Protobowier. W zasadzie jest to prefiks proto–. Proto pochodzi z języka greckiego i greckie proto – pierwszy. Inaczej mówiąc jest to pierwszy człon wyrazów złożonych oznaczający pierwszeństwo w czasie, kolejności, stanowisku itp. tego, o czym mówi drugi człon wyrazu. Za przykład niech posłuży wyraz protodiakon. Wiemy co znaczy „proto”. Diakon z greckiego to ‘sługa’. Tak więc protodiakon to pierwszy wśród diakonów. Jak wiesz, protodiakon to nazwa stanowiska i godności w kościele katolickim, grekokatolickim, prawosławnym. Historycznie pierwszym protodiakonem był pierwszy męczennik [ po grecku protomartyrios ] i apostoł Stefan [ Szczepan ], który został przełożonym wszystkich diakonów. Człon proto odnajdziemy też w nazwisku Protosawiski [ Proto–sawicki ]. Nazwisko Protosawicki może oznaczać pierwszy Sawicki lub/i pierwszy z Sawickich.

Rozszyfrujmy pierwszy wyraz „prota” w nazwisku Protabowier. Słowo „prota” może pochodzić od:
• imienia Prot. Prot to imię męskie pochodzenia greckiego. W Polsce znane od XV wieku. Powstało poprzez użycie w charakterze imienia greckiego liczebnika prōtos, 'pierwszy' lub skrócenie takich dwuczłonowych imion greckich, jak Protagoras, Protarchos, Protonikos, Protogenes. Znaczeniowo odpowiada mu łacińskie imię Primus;
• imienia Prota. Imię to jest inną formą imienia Prot. W formie Prota było odnotowane dokumentach w roku 1672;
• imienia Protazy. Protazy jest to imię pochodzenia greckiego, genetycznie forma spieszczona imion dwuczłonowych typu Prtarchos. Po grecku zapisywano je jako Protas [ protos – pierwszy, pierworodny, najlepszy ], po łacinie Protasius. W Polsce imię było i jest niezbyt popularne, bardzo rzadko występujące.

Co może znaczyć drugi człon „bowier” w nazwisku Protobowier lub/i Protabowier? Przejrzałem kilka różnych słowników języka polskiego, ale nigdzie nie znalazłem wyrazu „bowier”. Profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”. Może to właśnie takie zapomniane słowo? Może też wyraz „bowier” pochodzi z innego języka?

Robercie, wspomniałeś, że przy nazwisku Protobowier jest przypisywany herb Alabanda przez Tadeusza Gajla. Faktycznie w Herbarzu Polskim Tadeusza Gajla przy nazwisku Protobowier wymieniony jest herb Alabanda.
http://gajl.wielcy.pl/herby_nazwisko_herby.php
Herb Alabanda posiada też alternatywne nazwy: Alaband, Albalant, Alba Luna, Albaluna, Alba-luna, Allabanda, Bielina, Koniczek, Koniowaszyja. Choć niektórzy z heraldyków uważają, że herb Blelina i Koniowaszyja jest niesłusznie przypisywany herbowi Alabanda. W herbie Alabanda znajduje się księżyc [ półksiężyc ] co może wskazywać na jego tureckie pochodzenie. Za takim postawieniem sprawy może przemawiać to, że w Turcji jest miejscowość o nazwie Alabanda , która opisywana była przez Pliniusza jako miejsce starożytnych szlifierni granatów. Jednymi z bardziej rozpowszechnionymi granatami [ kamienie szlachetne ] są te o nazwie almandyny, których nazwa pochodzi od miasta Alabanda w Turcji.
Ciekawe informacje podała w swoim poście Irena. Wynika z nich, że nazwisko Протобоверы wymienia Список дворян Киевской губернии Российской империи – Киев, 1906 [ Wykaz szlachty województwa ( guberni ) kijowskiego – Kijów, 1906 ].
Spis ten został sporządzony na podstawie oficjalnych spisów szlachty Podolskiej [ Podole ], które zostały sporządzone przez marszałka szlachty.
Nazwisko Протобоверы [ Протобовер ] w tym spisie zostało umieszczone w 6 części. Szósta część tak jest opisana: 6-я часть – Древние благородные дворянские роды. «Древние благородные не иные суть, как те роды, коих доказательства дворянского достоинства за сто лет и выше восходят; благородное же их начало покрыто неизвестностию». Поскольку для действительно древних русских дворянских родов основным доказательством их древности являлось упоминание в так называемых Столбцах – средневековых списках о предоставлении поместий на время службы, – то такие дворяне назывались столбовыми.
Część 6 dotyczyła starożytnej szlachty, arystokratyczne domy szlacheckie, która potrafiła udowodnić swoje szlachectwo przynajmniej 100 lat wcześniej, czyli do czasów cara Piotra I Wielkiego. Car ten władał Rosją w latach 1689 – 1725.
Z tych informacji wynika, że jakiś ród/ rodzina Протобоверы [ Протобовер ] mogła mieszkać lub/i pochodzić z Podola i zaliczana była do arystokracji, starej szlachty.

Nazwisko Протобовер po polsku zapisać można Protobowier. Nazwisko Протобоверы po polsku to Protobowiery. Nazwisko Протобоверы i nazwisko Протобовер to złożenie przynajmniej dwóch wyrazów:
1. Протобоверы: Прото + боверы; Прото – боверы,
2. Протобовер: Прото + бовер; Прото–бовер.
W obu nazwiskach występuje wyraz Прото. W języku rosyjskim wyraz Прото to prefiks, który jest pierwszym członem wyrazów złożonych, i który oznacza pierwszeństwo w czasie, kolejności, stanowisku itp. tego, o czym mówi drugi człon wyrazu. Człon Прото odnajdziemy w rosyjskim nazwisku Протопопов [ Прото–попов ]. Nazwisko to znaczy ‘pierwszy pop lub/i pierwszy z popów [ pop = ksiądz ].

Przejdźmy do znaczenia drugiego członu w nazwisku Протобоверы i nazwisku Протобовер, odpowiednio боверы i бовер. I tu też miałem problem z ustaleniem znaczenia tych wyrazów.
Zacznę od wyrazu боверы. Wyraz ten występuje w języku rosyjskim i języku białoruskim. Najprościej byłoby powiedzieć, że obecnie on oznacza altany [ боверы – altany ]. Natomiast słowo бовер to po polsku altana. Wynika z tego, że Протобоверы odnosi się do rodziny / rodu Protobowierów a Протобовер to nazwisko jednej osoby – Protobowier. Tak więc nazwa osobowa Протобовер [ Protobowier ] może znaczyć ‘pierwsza altana’.
Poszukałem trochę. Jest słownik, który po rosyjsku nazywa się СЛОВАРЬ РУССКИХ НАРОДНЫХ ГОВОРОВ. Выпуск 3 ( Блазнишка – Бяшутка ) a po polsku Słowniczek rosyjskich dialektów ludowych, który został wydany w roku 1968 przez Instytut Języka Rosyjskiego Akademii Nauk ZSRR. Na stronie 40 – 41 tego słownika znajduje się wyraz Бовер. Słowo to jest tak opisane: „Бовер, а, м. [ удар.? ]. Холостой парень, приглашенный женихом на свадьбу. Великолукск. Пек., 1927. «В Великолуцком уезде Псковской губ. В середине XIX в. Холостые парни, приглашенные женихом к дню брака, назывались боверами. От бояре». Перм., Зеленин.”.

[ удар ? – uderzenie – niepewne znaczenie odnoszące się do słowa Бовер ].

Nieżonaty chłopak [ kawaler ] zaproszony przez narzeczonego na wesele. Wielkie Łuki. „W powiecie Wielkie Łuki w guberni pskowskiej. W połowie XIX wieku. Nieżonaci chłopcy [ kawalerowie ], zaproszeni przez narzeczonego w dniu małżeństwa, nazywani byli bowierami. Od bojarów.

Bojarzy [ z bułgarskiego boliare, boliarin ]:
• Zbiorowa nazwa przedstawicieli klasy panującej w Rusi Kijowskiej, zajmującej drugą – po książętach – dominującą pozycję w rządzie.
• Na terytoriach Wielkiego Księstwa Litewskiego niższa warstwa szlachty sytuująca się poniżej kniaziów i panów. Po prawnym zrównaniu szlachty litewskiej i ruskiej na wzór Polski, na wschodnich terenach Rzeczypospolitej bojarami [ bojarzynami ] zaczęto nazywać wolnych chłopów. Bojarzy ubierali się w długie szaty i nosili prawie nigdy niegolone brody.
• W średniowiecznej Bułgarii [ do XIV wieku ], Wołoszczyźnie, Mołdawii i później na Rusi – wyższa szlachta feudalna, magnaci, wielcy właściciele ziemscy.
• W Księstwie Moskiewskim współuczestniczyli w rządzeniu państwem w ramach Dumy Bojarskiej. W Rosji tytuły bojarskie stosowano do czasów Piotra I Wielkiego, który je zniósł.

Reasumując, słowo боверы / бовер [ bowiery / bowier ] może znaczyć kawaler, nieżonaty młody chłopiec, tak więc wolny chłop [ człowiek, pan ] – to tylko moja hipoteza.

Tak więc nazwisko Protobowier / Протобовер może oznaczać pierwszy wolny chłop lub/i człowiek, albo pierwszy wśród wolnych chłopów lub/i ludzi, lub też wolny człowiek / pan. To też moja hipoteza.

Zatem, tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych oraz kwerenda genealogiczna może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób oraz kiedy powstało konkretne nazwisko i rozwiać różne dylematy odnoszące się do pochodzenia społecznego i etnicznego osób noszących wymienione powyżej nazwiska. To już pozostawiam Tobie, Robercie.
Mam nadzieję, że choć trochę pomogą Ci informacje i moje rozważania w badaniach nad historią oraz genezą nazwiska Protobowier. Oczywiście wnioski i ewentualną weryfikację już pozostawiam Tobie.

Pozdrawiam – Roman.

http://volyniak.at.ua/news/rodoslovnaja ... 1-08-31-84

http://jhscz.blogspot.com/2015/03/1840-1864.html

https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0 ... 1%80%D0%B5

Irena_Powiśle - 28-05-2017 - 15:26
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Protobowier.

"Бовер, а, м. [ удар.?] "

удар. - to skrót w słownikach od ударение - akcent.

Pozdrawiam,
Irena

ROMAN_B - 28-05-2017 - 15:37
Temat postu:

Witam.

Ireno, dziękuję z przypomnienie.

Robercie, tak więc nie bierz pod uwagę znaczenia słowa удар w odniesieniu do nazwiska Protobowier.

Roman.

Irena_Powiśle - 28-05-2017 - 15:59
Temat postu:

Romanie, nie ma za co:)

Irena

marcinkosmalski - 28-05-2017 - 16:14
Temat postu:

Witam serdecznie
Uprzejmie proszę o rozszyfrowanie nazwiska Bezhenar (wym. Beżenar) z terenu Ukrainy regionu Czerniowickiego.
Pozdrawiam
Marcin

Irena_Powiśle - 28-05-2017 - 16:21
Temat postu:

Беженар to nazwisko pochodzenia raczej mołdawskiego albo rumuńskiego.
bejenar - uciekinier

Irena

Litwos - 28-05-2017 - 16:50
Temat postu:

Ireno,

dziekuje bardzo Smile

Romanie,

dziekuje silcznie, ja w pierwszym odczytaniu widzalem w nazwisku slowo "bouvier" - ale poza rasa psow z Flandrii, nic nie znalazlem pasujacego Smile

Ciekawe nazwisko i ciekawy herb - napisze, jezeli znajde cos wiecej o nich.

ROMAN_B - 28-05-2017 - 19:34
Temat postu: Bezhenar.

Witaj Marcinie!

Tu jest link do strony [ strona w języku rosyjskim ] na której znajdziesz rozszerzenie informacji podanych przez Irenę o nazwisku Bezhenar / Беженар:

https://www.analizfamilii.ru/Bezhenar/p ... denie.html

Pozdrawiam – Roman.

marcinkosmalski - 28-05-2017 - 19:40
Temat postu: Bezhenar.

Bardzo dziękuję za pomoc Pani Ireno i Panie Romanie.
Pozdrawiam serdecznie
Marcin

rempage - 28-05-2017 - 22:14
Temat postu: Bezhenar.

Ja mam pytanie o nazwisko Leibiniec/Laibiniec/Lajdyniec z terenu dzisiejszej Ukrainy w okolicach Stanisławowa. Jedyne osoby o tym nazwiku jakie znam były obrządku greckokatolickiego. Czy jest to typowo ukraińskie nazwiko?

Dziękuję

Gawroński_Zbigniew - 29-05-2017 - 00:06
Temat postu:

Nie sądzę. Dla mnie jest to albo czyste niemieckie nazwisko typu Leibniz z drobnymi literówkami albo litewskie/ bałtyjskie nazwisko złożone ze słów "laja" i "dienoti" = korona drzewa + rozkwitająca. Ten konkretny jest to litewski idiom dla "ludzia" o wyjątkowo bujnej czuprynie. Oczywiście mogę być w błędzie i nazwisko może wywodzić się z innego obszaru kulturowego i mieć całkiem inne znacznie. Np kurlandzkie: gdzie słowo laidun = pastwisko, wygon a laidiniec nieco zniekształcony po rosyjsku to pastuch/pasterz.

rempage - 29-05-2017 - 08:52
Temat postu:

Dziękuję Panie Zbigniewie. Mi też przyszło do głowy nazwisko Leibniz. Może pochodzi od niemieckich kolonistów których w tamtych stronach było wielu? Skąd jednak ten greckokatolicki obrządek powszechny w tej rodzinie?

Monika_Gierczak - 30-05-2017 - 09:40
Temat postu: Sałata, Szkiela, Gierczak, Szmigrodzki.

Panie Romanie,

Dziękuję raz jeszcze i życzę wszystkiego dobrego.

Pozdrawiam,
Monika

agakuchta - 30-05-2017 - 23:17
Temat postu: Nazwisko Turek

Dzień dobry

Czy ktoś wie, skąd wywodzi się nazwisko Turek?

Znalazłam je w swojej rodzinie i zastanawiam się czy może to mieć związek z kim kto pochodził z Turcji?

Pozdrawiam

Aga

Litwos - 31-05-2017 - 00:32
Temat postu:

Agnieszko,

a z jakiej parafii?

Bardziej prawdopodobnie ze z https://pl.wikipedia.org/wiki/Turek_(ujednoznacznienie)
Smile

KPM - 31-05-2017 - 01:42
Temat postu:

Przyłączam się do pytania Roberta. Teoretycznie nazwisko Turek może pochodzić o nazwy zwierzęcia (tur) lub czasownika turkać/turczeć (w znaczeniu dosłownym - np. dźwięk motoru, jak i w przenośni - skrzeczeć, gęgać, nadawać). Tak na marginesie - nazwisko Turek występuje również na terenie dzisiejszych Czech i Słowacji (w aktach nawet z początków XVII wieku). Jeśli masz okazję, prześledź nazwisko w dokumentach historycznych (idąc wstecz), odnotowując lata, miejsca oraz formy występowania nazwiska. Wtedy będziesz miała nieco jaśniejszą sytuację. Wink

Pozdrawiam. Kamila

jasiel - 31-05-2017 - 12:00
Temat postu:

ponawiam prośbę o etymologię nazwisk:

Garbuleński/Garbuliński,
Buratowski,
Gliński,
Pers.

Janusz

Ewa_Szczodruch - 31-05-2017 - 19:01
Temat postu:

Witam

Garbuleński, Garbuliński - od garb, garbić się ‘pochylac się, trzymać się krzywo’.

Buratowski - w grupie nazwisk pochodzących od podstawy bur- , por. bury; bura ‘awantura’; burak, burka ‘opończa’, burza, burzyć.

Gliński 1391 - od nazw miejscowych Gliny, Glinki, Glinik, Glińsk.

Pers - od Pers ‘mieszkaniec Persji’.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Gawroński_Zbigniew - 31-05-2017 - 22:13
Temat postu:

Coś z Kresów:

Poniekąd zdumiewająca jest etymologia kresowa w odniesieniu do nazwiska Pers. To oczywiście prawda, że od Persji nazwisko pochodzi, ale znaczenie słowa kresowe jest całkowicie inne. Pers to idiom = nie Turek nie Tatar. To przezwisko podkreślające brak jakichkolwiek związków z islamem i tymi nacjami. Od przezwiska do nazwiska jeden krok.
--
W historii kresowej pojawił się najznamienitszy Gliński. Murza tzn. syn chana z Ordy o imieniu Leksad porzucił ordę, islam i swego ojca Mamaja udając się na służbę do wielkiego księcia Witolda na Litwę. Schrystianizował się przybierając imię Aleksander, a z nadania książęcego otrzymał Glińsk i Połtawę na swoją własność. Ród Glińskich, potomków Leksada zachował tytuł książęcy, a od miasta sporo Glińskich pochodzi. http://dic.academic.ru/dic.nsf/es/15915 ... 80;е
--
Burat to inaczej baraban albo grochot (барабан, грохот) tj. bęben bojowy. Widzieliśmy takie w „Ogniem i mieczem”.

jasiel - 02-06-2017 - 11:12
Temat postu:

dziękuje, ciekawe, że i Buratowski, Gliński i Pers byli w XIX wieku spowinowaceni Smile

Janusz

Bartusman - 02-06-2017 - 17:21
Temat postu: Pochodzenie nazwisk : Hałaś, Szczerbaty, Smycz, Makuch

Witam

Zwracam się do Was z prośbą o pochodzenie nazwisk:
Hałaś, Szczerbaty, Smycz, Makuch, Majcher,

Ewa_Szczodruch - 02-06-2017 - 18:58
Temat postu:

Witam

Hałaś - od hałas ‘wrzawa, krzyk’.

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Majcher 1690 - w grupie nazwisk pochodzących od imienia Melchior. Jest to imię pochodzenia hebrajskiego, od melki’or ‘król (Bóg) jest moją światłością’. W Polsce notowane od XIV wieku, wykazywało różnorodne wahania fonetyczne: Melchior, Malchior, Melchier, Malchier, Melchiar, Malchar, Malchier, Marchel, Merchar, Malchar, Marchał, Melchar, Malchiel.

Makuch 1606 - w grupie nazwisk pochodzących od mak, możliwe też od imion Maksym, Makary.

Smycz - od smyk ze staropolskiego ‘grajek’, smykać.

Szczerbaty - od szczerba, ze staropolskiego szczyrba ‘miejsce powstałe po odpadnięciu czegoś, wyrwa’.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Gawroński_Zbigniew - 02-06-2017 - 20:28
Temat postu:

Kresowe trzy grosze.
Szczerba (щерба/щурба) to ukraińska zupa z ryby zaprawiana mlekiem. Czasownik szczerbczit’ (щербачить) = robić coś z entuzjazmem/ wykrzykiwać coś z entuzjazmem.
Natomiast „szczerbaty” (Щербатый) i „szczerbak” (щербак) to kolejny kresowy idiom i oznacza wykonującego pracę w jednego konia.
--
Makuch/Makucha/Makuszka (Макух/ Макуха/ Макушка) to południowokresowy… chmiel a jednocześnie przedchrześcijańskie imię męskie o tej samej etymologii. Makuch to imię życzeniowe wyrażające prośbę o cechy chmielu u dziecka tj. swoistą lekkość życia związaną z wyglądem rośliny i jej przeznaczeniem. Jako drugorzędna etymologia pojawia się wytłoki po wyciśnięciu oleju z roślin oleistych.

JakubP - 03-06-2017 - 13:15
Temat postu: Fedyrko

Od czego pochodzi nazwisko Fedyrko? Czy może to mieć związek z imieniem Friedrich?

Pobłocka_Elżbieta - 03-06-2017 - 14:25
Temat postu:

Fedyrko - w grupie nazwisk pochodzących od imienia Teodor, notowanego w Polsce od XIII wieku, pochodzenia greckiego Theodoros, to od theos 'Bóg' + doron 'dar'. W okresie staropolskim adaptowane też jako Czader, Czedor, na Kresach wschodnich występowały natomiast formy wschodniosłowiańskie tego imienia Chodor, Fiedor też od niemieckiej nazwy osobowej Feder.
http://www.stankiewicz.e.pl/index.php?k ... mp;sub=536

Dagamero - 03-06-2017 - 22:20
Temat postu:

Witam, bardzo proszę o informacje na temat nazwiska "Sobotta". Rodzina już przed II wojną światową mieszkała na terenie Śląska Opolskiego w okolicach Prudnika. Pozdrawiam serdecznie i dziękuję za odpowiedź Smile

agakuchta - 04-06-2017 - 22:49
Temat postu:

Robert, Kamila

Z parafii Pniewo, obecnie woj. mazowiecki.

Pozdrawiam

Aganieszka

Litwos - 04-06-2017 - 22:55
Temat postu:

Agnieszko,

wiec tutaj moze byc zrodlo:

https://pl.wikipedia.org/wiki/Turek_(wo ... zowieckie)

80 km od Pniewa.

Jan64 - 14-06-2017 - 09:57
Temat postu:

Nazwisko Turek - wg Genezanazwisk.pl :

Nazwisko proste, od nazwy etnicznej Turek[1]‘
ktoś pochodzący z Turcji’.
Można też wiązać pochodzenie nazwiska z: I. nazwą miejscową Turek, występującą kilka razy na terenie całego kraju, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1880, t. XII s. 638; II. apelatywem turek:
1. ‘muzułmanin’ M. B. Linde, Słownik języka polskiego, Lwów 1854-1860, t. V s. 741,
2. gatunek kwiatów, Z. Abramowicz, L. Citko, L. Dacewicz, Słownik historycznych nazw osobowych i elementów identyfikacyjnych Białostocczyzny (XV-XVII wiek), t. I-II, Białystok 1997, s. 152; III. Nazwiskiem Tur lub apelatywem tur + przyrostek -ek Borek s. 239. Nazwę Turek odnotował już Słownik staropolskich nazw osobowych, red. W. Taszycki 1965-1981 t. V s. 489. Por. Turka.

[1] „Nazwa ogólna szczepów tursko-tatarskich, Torki u ruskiego nestora; później na Osmanów przeniesiona; od imienia wodza, znaczącego ‘dzielny’.” Brückner s. 585.

Janusz

kar102030 - 16-06-2017 - 10:10
Temat postu: Kardela

"Nazwisko kresowe"

Witam. Chciałbym zwrócić się z prośbą do Państwa, czy macie jakieś informacje nt. nazwiska Kardela. Moja rodzina tovrepatrianci ze wschodu, tj. okolic Lwowa. Dodam tylko, że w pewnej księdze metrykalnej z arch. lwowskiej pojawia się forma przez dwa"l", tj. Kardella. Z góry dziękuję.

Pozdrawiam, Krzysztof

Gawroński_Zbigniew - 16-06-2017 - 12:34
Temat postu: Kardela

Rosyjskie źródła odnajdują mi najstarszego Kardelę jako chłopa pańszczyźnianego w Putiwilu nad rzeką Sejm w 1591 roku. Problem w tym że jest to nazwisko również o korzeniach litewskich i... francuskich, a jak francuskich to zapewne i z połową Europy powiązane.

Jeśli by nazwisko miało mieć korzenie kresowe to może również, ale nie musi pochodzić od flisactwa. Kardel/kardela i trochę wariantów to specjalny spleciony rzemień z łyka, najczęściej sosnowego, którym wiązało się spławiane rzekami drewno. Oprócz tego kordel/kardel to po prostu rzemień, cieniutki służący do szycia np uprzęży końskiej, do obszywania butów ze skóry itp.

Tknięty przeczuciem sprawdziłem i mogę z całą pewnością potwierdzić, że jeśli nazwisko jest kresowe to i podlega zjawisku akania. Tzn, że wśród przodków nazwiska Kordela i Kardela są tożsame i wynikają z czytania cyrylicy "po białorusku i nie po białorusku" - tak bez wnikania w szczegóły. To również oznacza, że było rozpowszechnione na konkretnym obszarze tzn na Litwie bez Żmudzi z czasów sprzed pierwszego zaboru = całej dzisiejszej Białorusi i północnej Ukrainie.

Może być też całkiem inaczej. Otóż jeden z książąt Rurykowiczów nazywał się Kordeli, a miejscowości zachowanych w nazwie do dziś od jego nazwiska/przydomka jest sporo. Rodzi to jednak inną implikację. Kordeli to litewskie = żmudzkie słowo. Nie bardzo mam czas sprawdzać teraz co ono dokładnie znaczyło, ale odwraca dokładnie o 180 stopni to co napisałem w akapicie wyżej o jego występowaniu Smile

.

Nazwisko odfrancuskie pochodzi od imienia męskiego Kordul i żeńskiego Kordula = mniej więcej: serdeczny/na. Co do rozpowszechnienia wymagałoby to dłuższego ślęczenia w temacie.

ROMAN_B - 17-06-2017 - 01:02
Temat postu: Kardela, Kardella.

Witam!
Nazwisko Kardela jest osobową nazwą derywowaną za pomocą sufiksu –ela od podstawy słowotwórczej Kard– [ Kard + ela = Kardela; Kard–ela ]. Przyrostek –ela w osobowych nazwach występuje gdzieś od XIII wieku i był bardzo produktywny do XIX wieku. Miano Kardela moim zdaniem powstało od bazy apelatywnej rzeczownikowej, to jest od apelatywu kard. W Słowniku Języka Polskiego [ tak zwany Słownik Warszawski – Warszawa, 1900 ] w tomie 2, litera H – M, na stronie 265 znajduje się słowo kard,(a), które znaczy tyle co ‘karczoch’. [ Kard to warzywo przypominające nieco karczocha, zwane również karczochem hiszpańskim lub ostowym. W przeszłości w Polsce kardy były popularne; dziś próżno szukać ich na targowiskach - uprawiane są amatorsko ].
W zasadzie można jeszcze wiele napisać o sufiksie –ela i rdzeniu kard, który jest bazą nazwiska Kardela. Wspomnę tylko, iż sufiks –ela wiąże się z przyrostkami –el, –ała, –ela,–ale [ nazwiska Kardel, Kardała, Kardela, Kardale ]. Jest też nazwisko Kardell [ suliks –el ]. W zasadzie można powiedzieć, że jest to jedno i to samo nazwisko, które różni się tylko sufiksem. Każde z wymienionych nazwisk powstało w różnym okresie czasu, co jest związane z pojawieniem się konkretnego przyrostka.
Niemniej jednak nazwa osobowa Kardela mogła powstać na skutek dość powszechnego zjawiska występującego przy tworzeniu nazwisk, które zwane jest zmianą paradygmatu [ dodane –a ]. Była to chęć oddalenia nazwiska od motywującego go tematu słowotwórczego, zazwyczaj było to wyraz pospolity. Takie zjawisko zaczęło już występować w okresie staropolskim i trwało gdzieś do końca XIX wieku. Za przykład tego zjawiska niech posłużą nazwiska: Dyla < Dyl; Buca < Buc; Kloca < Kloc; Mecha < Mech. Tak samo może być w przypadku nazwy osobowej Kardela: Katdela < Kardel.
Następną możliwością powstania miana Kardela jest ta możliwość, która zakłada, iż nazwisko Kardela jest mianem patronimicznym tak zwanym nazwiskiem dopełniaczowym. Tak więc mógł być Wojciech od Kardela oraz Wojciech [ czyj? ] Kardela. Ojciec Kardel, syn Kardela.
Odnośnie różnych znaczeń bazy ‘kard’ w nazwisku Kardela nie będę się dalej wypowiadał ponieważ już wcześniej Krzysztofie otrzymałeś wiele informacji o możliwym znaczeniu tego nazwiska, choć ani słowem nie wspomniałeś, że pytałeś [ w roku 2016 ] już o etymologię i pochodzenie nazwiska Kardela / Kardella i otrzymałeś odpowiedzi na zadane pytania.
Zaznaczam, że to tylko moje hipotezy i rozważania, które można pogłębić lub rozwinąć oraz zweryfikować – to już pozostawiam Tobie.
Pozdrawiam – Roman.

Kukuła - 19-06-2017 - 01:28
Temat postu: Kardela, Kardella.

Witam Moje nazwisko Kukuła Adam mam 28 lat od jakiegoś czasu szukam moich krewnych z informacji które znajduje w internecie Nazwisko Kukuła wywodzi się od Kukułka natomiast nazwisko Kukułka od Kukulka i teraz mam pytanie czy dobrze to wszystko szukałem ponieważ gdy wchodzę na stronę http://genealogia.okiem.pl/genealogia_mieszko.htm Znajduje tam że nazwisko Kukulka to potomkowie Mieszka pierwszego. ja wiem że jestem młody mogę czegoś nie wiedzieć bo po prostu się nie znam Natomiast był bym bardzo wdzięczny gdyby ktoś umiał by mi powiedzieć czy to prawda (ktoś by powiedział po co tyle zachodu )generalnie interesowała mnie tylko i wyłącznie nazwisko Kukuła aczkolwiek w miarę szukania chciałem znaleść mojego najstarszego krewnego z kąd pochodzi itp. Mam też ciekawy trop ponieważ na południowej Ukrainie znajduje się dwór Kukuły czy to prawda że to rodzinne nie będę dalej przynudzał aczkolwiek naprawdę z góry dziękuję za wszelką pomoc pozdrowienia dla wszystkich na forum >

Gawroński_Zbigniew - 19-06-2017 - 11:34
Temat postu:

Происхождение фамилии Кукул

1. Фамилия Кукул ведет свое начало от прозвища Кукул. По одной из версий, прозвище Кукул восходит к украинскому слову «кукуль» - «куколь», т.е. головной убор христианских монахов, а также капюшон, который на севере служит накомарником. Кроме того, куколями называли особого рода плащи. Соответственно, прозвище Кукул мог получить либо человек, носивший куколь, либо тот, кто вел монашеский, затворнический образ жизни.

2. Согласно другой, более правдоподобной версии, в основе этого прозвища лежит слово «кукул» - «самец кукушки» (кукушку на Украине называют кукуличкой или кукулижкой).

Tyle, jeśli chodzi o kresy. Wink

lukasz.hyrchel - 21-06-2017 - 09:12
Temat postu: Hyrchel

Witam serdecznie,

szukam informacji o pochodzeniu mojego nazwiska - Hyrchel. Wiem, że mój prapradziadek Walenty ur. się 1870 r. w Czerminie (Mielec).
W księgach metrykalnych i na FS istnieje wiele wersji tego nazwiska: Herchel, Herhel, Cherchel, Cherhel, Chyrchel, Chyrhel, Hurchel, Churchel, Chorchel, Horchel oraz prawdopodobnie (C)Hersel, (C)Herszel, (C)Herschel - nie mam pojęcia, które może być to właściwe Wink

Dziękuję za jakiekolwiek informacje.

Pozdrawiam,
Łukasz Hyrchel

Nazwiska występują głównie w Czerminie, Mielcu, Łodzi, Częstoborowicach, Bobinie oraz Prandocinie.

Gawroński_Zbigniew - 21-06-2017 - 12:13
Temat postu:

Ja tylko o Kresach ewentualnie. Nazwisk Churchelo/Chorhelo podobnych jest niewiele. Mało tego, wszystkie one wywodzone są od podstawy Korh, a nie horh. Podstawa korh natomiast w regionalizmach połowy Ukrainy i Białorusi dzisiejszej oznacz kułak = rękę złożoną w zaciśniętą pięść. Czasownik:корхать/ korchać oznaczał okładać/ bić się pięściami. Poza tym: Korch/Chorch Kurch/Church to również tzw "mirnyje imia" tzn imię męskie (jedno z setek) o korzeniach przedchrześcijańskich nadawane sekretnie dodatkowo dzieciom przy chrzcie, a mające charakter życzeniowy.

Ponadto słowo to również jest idiomem oznaczającym niemieckich kolonistów na tych terenach.

Tak więc z samych Kresów jest co wybierać, a z Polski to: lewa ręka, szmaja.

Monika_Gierczak - 21-06-2017 - 14:11
Temat postu:

Panie Zbigniewie,

Niedawno był Pan tak miły, że pomagał w rozszyfrowaniu pochodzenia "moich" nazwisk. Dzisiaj chciałam zapytać czy ma Pan jakieś teorie na temat swojego własnego nazwiska Gawroński zakładając pochodzenie rodziny z okolic Warszawy?

Pozdrawiam,
Monika Gierczak

Gawroński_Zbigniew - 21-06-2017 - 18:04
Temat postu:

Typowe "odewsiowe" nazwisko. Wsi Garwonów, Gawronków, Gawronowów jest w Polsce jak "mrówków".

Pytanie jest ciekawe dopiero gdy odwrócimy kwestię: Czy Gawrony postały od szlachetnej krwi lokatora, właściciela, twórcy wsi - Gawrońskiego, czy też parobek prostej kondycji po wyprowadzce z "Gawronów" do "Gąsiorów" albo "Motyków" otrzymał przydomek/nazwisko Gawroński.

Zastanawiałem się i szukałem dziesiątki godzin pochodzenia rodu Gawrońskich. Ci z Kujaw i okolic Łodzi pieczętowali się najczęściej "Rolą", ci od Wisły na wschód "Panną na niedźwiedziu". Nazwisko "pachnie mi" Czarną Rusią i Rusią Czerwoną. Prawdopodobieństwo "odptacze" oceniam jako bliskie zera. W tysiącach niepicowanych pogańskich przedchrześcijańskich imion kresowych i polskich jest sporo Kruków, ale nie ma Gawronów. Tę hipotezę więc również zasadniczo odrzuciłem. Został mi tylko Gabriel (archanioł) w kilkudziesięciu rusińskich wariantach (Gawryło/ Gawriucha/ Gawrych/Gawrył/ Gawryła/Gawron itd.) albo powiązanie znaczeniowo nazwiska z herbem: panną na niedźwiedziu" czyli nieco wygibaśnie ale sensownie z gawrą gawrami, z niedźwiednikami specjalizującymi się w polowaniu na te "drobne zwierzątka".

Sam jakiś czas temu postawiłem identyczne pytanie koleżeństwu na forum i nie otrzymałem odpowiedzi.

W nazwisku Gawroński jest bardzo ciekawy inny element. Zdarzyło się, że kompletnie obcy facet w Zabrzu zaczepił tam mojego brata, podówczas mniej niż trzydziestolatka: "a ty to Gawroński jesteś .... spod Łodzi...?" Innym razem już mój brat w Essen zaczepił faceta dokładnie w ten sam sposób. Oczywiście Gawrońskiego - jak się okazało. Ja sam spotkałem Gawrońskiego w Lutomiersku k/ Łodzi, patrząc na nasze "dzioby" nie ma takiej opcji, żebyśmy nie mieli wspólnych przodków. Podobieństwo było takie, że wypisz wymaluj zdjęcie w dowód wklej. Wnioskuję, że to genetycznie bardzo "sielna" rodzinka.

Pozdrawiam pięknie.

lukasz.hyrchel - 22-06-2017 - 09:21
Temat postu:

Gawroński_Zbigniew napisał:

Dziękuję za wyczerpującą odpowiedź odnośnie Kresów Wink

Gawroński_Zbigniew napisał:

Ponadto słowo to również jest idiomem oznaczającym niemieckich kolonistów na tych terenach.

Tak więc z samych Kresów jest co wybierać, a z Polski to: lewa ręka, szmaja.

Czy do idiomu i szmaja jest jakiś źródłosłów? Z jakiego źródła są te informacje - bo nie mogę znaleźć powiązania z nazwiskiem.

Hmm.. na ten moment jeszcze mam za mało informacji żeby wykluczyć/potwierdzić którąś z opcji pochodzenia nazwiska.

Pozdrawiam

Gawroński_Zbigniew - 22-06-2017 - 11:20
Temat postu:

lukasz.hyrchel napisał:

Źródła kresowe opieram w zasadzie na dwóch stronach pisanych cyrylicą:
http://www.ufolog.ru/names/ - tu jest alfabetyczny indeks około pół miliona nazwisk rosyjskojęzycznej strefy językowej i około 150 tysięcy etymologii. Do brakujących pozostałych są dodane "etymologie" horoskopowe. Smile

więc trzeba trochę uważać. W Polsce też pojawiła się ta idiotyczna moda - zwłaszcza jeśli chodzi o imiona.
Szczegółówy link: http://www.ufolog.ru/names/order/К ... 88;х
INazwiska Korchopodobne zaczynają się na 22 stronie podstawy "Кор..." = pol: Kor...

I strona druga: jest to taka rosyjskojęzyczna encyklopedia wszystkiego i na każdy temat: http://dic.academic.ru

Naturalnie sprawdzam przy okazji słowniki Niedźwiedzkiego i Karłowicza (tj warszawski i gwar polskich) - tam jest zawsze bardzo dużo podpórek co do kresowych słówek.

Z lewą ręką poszedłem na łatwiznę zaglądając do opracowania p Ewy Szczodruch umieszczonej na "Stankiewiczach": http://www.stankiewicze.com/index.php?kat=44

Teraz właśnie zauważyłem: np: nazwisko Korchonien/Chorchonien ma korzenie fińskie z przydatkami a oznacza głucholca, kogoś kto ogłuchł z jakiegoś powodu. Nazwiska jak wspomniałem jest mało, około 10, warto szczegółowo przeanalizować sobie wszystko co Ruskie o nich piszą.

ROMAN_B - 22-06-2017 - 20:54
Temat postu: Re: Hyrchel, rozważania o pochodzeniu nazwiska.

lukasz.hyrchel napisał:

Dziękuję za jakiekolwiek informacje.

Pozdrawiam,
Łukasz Hyrchel

Nazwiska występują głównie w Czerminie, Mielcu, Łodzi, Częstoborowicach, Bobinie oraz Prandocinie.

Witaj Łukaszu!
Poniżej przedstawiam Ci moje rozważania na temat pochodzenia i etymologii nazwiska Hyrchel, raczej będzie to daleko idąca hipoteza.

Profesor Kazimierz Rymut mówił: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast, profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”. Tak więc tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych oraz kwerenda genealogiczna może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób oraz kiedy powstało konkretne nazwisko i rozwiać różne dylematy odnoszące się do pochodzenia społecznego i etnicznego osób noszących nazwisko Hyrchel. Łukaszu, zaproponuję Ci moje spojrzenie na pochodzenie nazwiska Hyrchel, raczej będzie to hipoteza, której weryfikację pozostawię Tobie, jeśli uznasz ją za dość wiarygodną.

Napisałeś, że nazwa osobowa Hyrchel i jej podobne występują głównie w Czerminie, Mielcu, Łodzi, Częstoborowicach, Bobinie oraz Prandocinie. Część tych miejscowości położona jest niezbyt daleko od granicy z obecną Ukrainą. Tak więc z dużą dozą prawdopodobieństwa miano to może mieć związek i pochodzić z południowokresowego dialektu języka polskiego. Według mapy zasięgu tego dialektu, opracowanej przez profesor Zofię Kurzową [ Z. Kurzowa, Język polski Lwowa i Kresów południowo-wschodnich do 1939 roku, wyd. II, Kraków 2006 ] część miejscowości wymienionych przez Ciebie znajduje się w zasięgu tego dialektu. Dialekt południowokresowy obecny jest na Ukrainie, wyodrębnił się z dialektu małopolskiego, charakteryzuje się wpływami języka ukraińskiego. Dialekt południowokresy cechuje, tak jak i język ukraiński, akcent dynamiczny i redukcja nieakcentowanych samogłosek o, e przechodzących w i, y oraz u, miękkie t’, d’.
Przyjmując, iż miano Hyrchel ma związek z południowokresowym dialektem języka polskiego jego poprawna forma zapisu graficznego powinna być zapisana z dźwięcznym h, a nie z bezdźwięcznym ch. Tak więc powinno ono brzmieć Hyrhel. Wspomniałeś, że Twój pradziadek, Walenty Hyrchel, urodził się w roku 1870 w Czerminie [ Mielec ]. W tym czasie była to Galicja, inaczej mówiąc było to Królestwo Galicji i Lodomerii wraz z Wielkim Księstwem Krakowskim i Księstwami Oświęcimia i Zatoru [ po niemiecku Königreich Galizien und Lodomerien mit dem Großherzogtum Krakau und den Herzogtümern Auschwitz und Zator; po ukraińsku Королівство Галичини та Володимирії з Великим князівством Краківським і князівствами Освенцима і Затору ], które w latach 1772–1918 wchodziło w skład [ kolejno ]: Monarchii Habsburgów, Cesarstwa Austriackiego i Austro-Węgier. W zaborze austriackim prawo nakazywało prowadzenie ksiąg metrykalnych po łacinie a ludność mogła swobodnie przemieszczać się po całym terytorium zaboru austriackiego. Galicja to w zasadzie 3 języki: niemiecki, polski i ukraiński. Zatem, nazwiska mogły być różnie zapisywane i podlegać wpływom różnych języków. Tak też mogło być w przypadku nazwiska Hyrchel.

W tak zwanym słowniku warszawskim [ J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, Słownik języka polskiego, tom II, Warszawa 1902, strona 18 ] znajduje się hasło „harhara”. Słownik ten uznaje ten wyraz jako gwarowy i podaje jego znaczenie: ‘coś wielkiego a niezgrabnego, starego [ na przykład o kobiecie, piecu ], nędzny koń, zwłaszcza wielki a chudy, szkapa’. Hasło „harhara” odnajdziemy też w Słowniku języka polskiego pod redakcją profesora Doroszewskiego [ tom 3, Warszawa 1964, strona 30 ]. Słownik ten twierdzi, że harhara - 'coś dużego, niezgrabnego, niezręcznego, nieudolnego [ czasem o człowieku; czasem o dużym koniu’ ]. Oba słowniki uważają, że słowo „harhara” pochodzi [ wywodzi ] się z języka ukraińskiego.
Wyraz „harhara” został nie tylko odnotowany w słownikach języka polskiego. Został on odnotowany w publikacjach profesor Zofii Kurzowej, które były poświęcone kresowemu językowi polskiemu, to jest: Polszczyzna Lwowa i kresów południowo – wschodnich do roku 1939, Warszawa – Kraków 1983, strona 169; Język polski Wileńszczyzny i kresów północno – wschodnich XVI – XX wieku, Warszawa – Kraków 1993, strona 360. Autorka tych publikacji uważa, że słowo „harhara” ma swoje źródło w języku ukraińskim i języku białoruskim.

W roku 2011 w Актуальні проблеми слов’янської філології – Випуск XXІV. –
Частина 1, od strony 493 do strony 550, Лєснова В.В. [ кандидат філологічних
наук, Луганський національний університет імені Тараса Шевченка ] opublikowała pracę naukową pt. ДІАЛЕКТНІ ОЦІННІ НАЗВИ ЯК ОСНОВА ТВОРЕННЯ ПРІЗВИЩ. Na stronie 495 w punkcie 6. Прізвища, утворені від апелятивів, характерних для нижньонаддніпрянських говірок znajduje się nazwisko Гергель, o którym tak pisze: „Гергель ірон. ‘висока, незграбна людина’ ( зауважимо, що в степових говірках зафіксовано лексеми герголя ‘висока на зріст жінка’ та гергуль ‘нерозторопний високий чоловік’, апелятив гергуль використовують також у полтавських говірках як глузливе прізвисько довгошийої, незграбної людини;”.
W zasadzie Валентина Лєснова tłumacząc pochodzenie i znaczenie nazwiska Гергель podała takie samo znaczenie jak podał profesor Doroszewski i tak zwany słownik warszawski przy haśle harhara. Autorka twierdzi, że jest to ironiczne nazwisko. Niemniej jednak są pewne smaczki, które podaje Валентина Лєснова, które warto poznać. Dlatego nie będę tłumaczył dokładnie jej tekstu – jak będziesz chciał je poznać to zapewne postarasz się przetłumaczyć ten króciutki tekst.

Jak wspomniałem na początku, profesor Kazimierz Rymut między innymi pisał: „(…).Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Słowa te jak najbardziej odnoszą się do nazwiska Гергель. W słowniku wydanym w Kijowie w roku 1966 pod tytułem Сучаснi українські прiзвища, którego autorem był Юлиа́н Константи́нович Редько́, na stronie 185 w podrozdziale Прізвищ німецьког походження jest wymienione nazwisko Гергель, które tak jest opisane: „Гергель ( Gergel – жолобок, фуга)”.
Autor tego słownika twierdzi, że nazwisko Гергель [ Gergel ] jest pochodzenia niemieckiego i znaczy:
• Жолобок – bruzda, rowek,
• Фуга – fuga.

Jak można zauważyć ukraińskie nazwisko zapisane jako Гергель ma dwa różne znaczenia i może pochodzić z dwu różnych języków, to jest ukraińskiego i niemieckiego. Zatem, jak między innymi pisał profesor Kazimierz Rymut: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. (…)”.

Zapewne po przeczytaniu powyższych informacji zadasz sobie pytanie dlaczego powiązałem nazwisko Hyrchel z nazwiskiem Гергель? Moim zdaniem miano Hyrchel jest zniekształconą formą nazwy osobowej Hyrhel, któremu odpowiada ukraińskie nazwisko Гергель. Ukraińskiej głosce Г [г] odpowiada polska głoska H [h]. Natomiast, polskiemu CH [ch] odpowiada ukraińska głoska X [х]. Co do zasady w języku polskim h pisze się w wyrazach, które nie pochodzą z języka polskiego. Tak więc ukraińskie nazwisko Гергель po polsku powinno być wypowiadane i zapisywane przez Polaków jako Herhel.
W swoim poście między innymi napisałeś: ” W księgach metrykalnych i na FS istnieje wiele wersji tego nazwiska: Herchel, Herhel, Cherchel, Cherhel, Chyrchel, Chyrhel, Hurchel, Churchel, Chorchel, Horchel oraz prawdopodobnie (C)Hersel, (C)Herszel, (C)Herschel (…)”. Przytoczone przez Ciebie inne formy zapisu nazwiska Hyrchel w zasadzie potwierdzają moją hipotezę. Za takim postawieniem sprawy przemawia też właściwość dialektu południowokresowego języka polskiego. Właściwość ta to cecha, którą też posiada język ukraiński, polegająca na akcencie dynamicznym a w szczególności redukcja nieakcentowanych samogłosek o, e przechodzących w i, y oraz u, miękkie t’, d’. Zatem, hipotetycznie nazwisko Hyrchel [ Hyrhel ] odpowiada nazwisku Herhel a ono mianu Гергель.

Łukaszu, przedstawiłem Ci moje rozważania i hipotezy o możliwym pochodzeniu i etymologii nazwiska Hyrchel. Wnioski już pozostawiam Tobie oraz weryfikację moich tez.

Mam nadzieję, że moje informacje pomogą Ci w badaniach nad historią i pochodzeniem osób noszących nazwisko Hyrchel.

Pozdrawiam – Roman.

lukasz.hyrchel - 23-06-2017 - 00:10
Temat postu:

Gawroński_Zbigniew napisał:

lukasz.hyrchel napisał:

Panie Zbigniewie - dziękuję za informacje Wink

Takiej biblioteki prywatnej jeszcze nie zgromadziłem, a cyrylicy nie znam więc mam małe pole manewru.

Jeśli chodzi o tych kolonistów niemieckich to jakiemu słowu odpowiadają?

Dużo informacji dostałem, ale muszę odnaleźć dalszych przodków żeby cokolwiek wykluczyć/potwierdzić.

W słowniku jest jeszcze "Chyrchel" - "choroba, chyrać, cherlać".

lukasz.hyrchel - 24-06-2017 - 12:29
Temat postu: Re: Hyrchel, rozważania o pochodzeniu nazwiska.

ROMAN_B napisał:

Witaj Łukaszu!
Poniżej przedstawiam Ci moje rozważania na temat pochodzenia i etymologii nazwiska Hyrchel, raczej będzie to daleko idąca hipoteza. (...)

Łukaszu, przedstawiłem Ci moje rozważania i hipotezy o możliwym pochodzeniu i etymologii nazwiska Hyrchel. Wnioski już pozostawiam Tobie oraz weryfikację moich tez.

Mam nadzieję, że moje informacje pomogą Ci w badaniach nad historią i pochodzeniem osób noszących nazwisko Hyrchel.

Pozdrawiam – Roman.

Panie Romanie, dziękuję za wyczerpującą analizę - chapeau bas Wink

Muszę teraz przysiąść i wszystko sobie w głowie poukładać - a z czasem jak dotrę do dalszych przodków - kto wie skąd przybyli.

Pozdrawiam,
ŁH

jasiel - 28-06-2017 - 13:24
Temat postu: Re: Hyrchel, rozważania o pochodzeniu nazwiska.

witam, interesuje mnie etymologia nazwiska:
Rubis, ob. Rubas, być może spolszczone Rubisch.

Pozdrawiam, Janusz

Gawroński_Zbigniew - 28-06-2017 - 22:09
Temat postu:

Trudna sprawa, ponieważ na moje oko to zupełnie rożne trzy nazwiska a na pewno maja różne możliwe pochodzenie. Rubis to litewskie imię męskie. Co ono "znaczy" nie potrafię na tę chwilę rozgryźć. Rubas to również litewski mniej więcej "odziany", "ubrany" od biało i czarnoruskiego: rubas = odzienie, szata.
Rubisch z kolei chyba też za wiele z niemieckim nie ma wspólnego. Mi pachnie ukraińskim rubachą = człowiekiem prostego stanu, niewychowanym na salony.

Irena_Powiśle - 29-06-2017 - 10:17
Temat postu:

Jeszcze jest rosyjskie słowo Рубище /rubiszcze/ - odzienie, szata z grubej tkaniny. Może przodek był żebrakiem. Albo mniechem, kiedyś bardzo dawno.

Irena.

Gawroński_Zbigniew - 29-06-2017 - 11:19
Temat postu:

Irena_Powiśle napisał:

Jeszcze jest rosyjskie słowo Рубище /rubiszcze/ - odzienie, szata z grubej tkaniny. Może przodek był żebrakiem. Albo mniechem, kiedyś bardzo dawno.

Irena.

Oczywiście. Do tego rubacha, rubaszka - mające po kilkanaście lokalnych znaczeń. Co region to inaczej: albo długa, albo krótka, albo płócienna najtańsza, albo piękna strojna, ale zawsze jakaś tam koszula.

Szczegółowo opisuje to profesor Smoczyński ... chyba w tym pliku działa ocr-ka:

Cytat:

rūbas daw. "odzież, szata", dziś "ubranie (męskie, damskie)" — zapoż. z błr. rub.
SD: rūbas «odzienie [syn. dungalas], szata», rūbas ilgas «szata długa», minykų rūbas
«kapica», rūbas kunigų lininis trumpas «komża kapłańska», nusišerįs rūbas «oblazły,
deflocatus». — Drw. rūbynas "stare, marne odzienie, szmaty", rūbinė "szatnia, garderoba",
SD «szatnica», rūbynė "szafa na ubrania", rūbingas SD «szatny, odziany», rūbinykas SD
«szatny, vestiarius», dziś rūbininkas "szatniarz".

Cytowane powyżej źródło: SD to:

Cytat:

SD = Dictionarium trium linguarum in usum studiosae iuventutis, auctore R.P. Constantino
Szyrwid. [Wydanie III]. Vilnae, Typis Academicis Societatis lesu Anno Domini
M.DC.XLII. Cytowane według wydania Kazys Pakalka (red.), Pirmasis lietuvių
kalbos žodynas. Vilnius: Mokslas, 1979.

Irena_Powiśle - 29-06-2017 - 11:31
Temat postu:

Miałam na myśli trochę innego.
Rubiszcze - to odzież trochę szczególna. Tem wyraz w języku rosyjskim jest dotyczący żebraków albo "świętych ludzi", którzy chodzili od wsi do wsi w takim ubraniu. Mogli nie być żebrakami, raczej wyjątkowy rodzaj mnichów bez zakonu.

Nie było to marne brudne odzienie.

"Rubacha, rubaszka" to już odzież innych kręgów.

Irena

Gawroński_Zbigniew - 29-06-2017 - 11:58
Temat postu:

http://dic.academic.ru/searchall.php?SW ... amp;stype=

Razz

Irena_Powiśle - 29-06-2017 - 12:12
Temat postu:

???
Рубище — ср. 1. устар. Одежда из грубой ткани, которую носили блаженные, юродивые или раскаявшиеся, отказавшиеся от жизненных благ. 2. Ветхая, изношенная или изорванная одежда. Толковый словарь Ефремовой. Т. Ф. Ефремова. 2000 …
http://dic.academic.ru/dic.nsf/ushakov/1012178

- - - - -
Irena

jasiel - 29-06-2017 - 17:50
Temat postu:

to znaczeń całkiem sporo,
Janusz

adamaranth - 30-06-2017 - 00:33
Temat postu:

Witam, czy ktoś tutaj byłby tak dobrą duszą i mógłby mi rozszyfrować etymologię dwóch nazwisk w mej rodzinie? Jedno to Pietraszek, pochodzi one z Wielkopolski, chyba z okolic Jawora, chociaż tutaj ręki sobie nie dam uciąć. A drugie to Przybyszewski Konopki/Morawy. Województwo Mazowieckie.

Dziękuję pięknie!

Lukaszlac1983 - 07-07-2017 - 15:21
Temat postu:

Witam
Proszę o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska GRODOŃ.

Dziękuję pięknie

Ewa_Szczodruch - 09-07-2017 - 11:15
Temat postu:

Witam

Grodoń - od imion złożonych typu Grodzisław oraz od grodzić, gród.

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Pietraszek 1396-97 - od imienia Piotr. Imię pochodzenia greckiego, od petra ‘skała, opoka’. W Polsce notowane od XII wieku. Obok postaci Piotr występują w źródłach średniowiecznych Piotro, Pietr, Pioter, Pieter, Piotyr, Pietyr, a w tekstach niemieckich także Peter, Petir, Piter.

Przybyszewski 1491- od nazwy miejscowej Przybyszew, Przybyszów (kilka wsi), Przybyszówka (rzeszowskie, gmina Świlcza).

GZuzak - 09-07-2017 - 11:49
Temat postu:

Witam,
czy mógłbym prosić o wyjaśnienie pochodzenia mojego nazwiska, Zuzak.
Dziękuję

Dmuchowski_Filip - 09-07-2017 - 23:33
Temat postu:

Witam,
prosiłbym o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Sitko z terenów suwalszczyzny.
Serdecznie dziękuję

Ewa_Szczodruch - 10-07-2017 - 04:26
Temat postu:

Witam

Sitko 1389 - od sito ‘narzędzie do przesiewania materiałów sypkich’, też od sitowie ‘roślina trawiasta rosnąca na mokrym podłożu’; od sitko.

Zuzak - od imienia żeńskiego Zuzanna, znanego w Polsce od XIII wieku, pochodzącego od hebrajskiego šušhan ‘lilia’.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Szczepaniak_Tomasz - 10-07-2017 - 11:56
Temat postu:

Witam,

Czy mógłbym prosić o próbę rozszyfrowania nazwisko Całbach/Czałbach/Szczałbach albo Zczałbach.

Jest to nazwisko dość lokalnie występujące w parafii Lubania (powiat Rawski) w I połowie XIX wieku które później rozprzestrzeniło się po okolicznych miejscowościach. Nazwisko noszą włościanie, więc raczej nie wiąże ich z jakąś miejscowością położoną daleko (Prusy/Niemcy), a w okolicy także nie zlokalizowałem żadnej wsi Czałba/Całba.

Pozdrawiam
Tomasz Szczepaniak

Dybowski_Damian - 10-07-2017 - 15:20
Temat postu:

Witam
Czy można prosić o rozszyfrowanie pochodzenia nazwisk:
Klepczyński/Klewczyński, Krawczewski, Olczak, Cuber, Radziszewski

Ewa_Szczodruch - 11-07-2017 - 05:25
Temat postu:

Witam

Całbach – nie znalazłam Sad

Czałbach – nie znalazłam Sad

Szczałbach - od strzałba ‘drzewo wichrowate, krzywe’.

Zczałbach– nie znalazłam Sad

Klepczyński - od klepać ‘uderzać’, też od staropolskiego klep ‘rodzaj sieci’.

Klewczyński - od niemieckiej nazwy osobowej Klawe, ta od imienia Nicolaus lub też od klawa ‘buława’, klawy ‘dobry’.

Krawczewski - w grupie nazwisk pochodzących od podstawy kraw-, por. krawać ‘obcinać’, krawiec.

Olczak 1463 (Śl)- od imion na Ol-, typu Oleksy, Oleksander, może też od olsza, olcha.

Cuber 1743 - od gwarowego cuber ‘większe naczynie z drzewa’ lub od niemieckich nazw osobowych Zuber, Zober.

Radziszewski 1439 - od nazw miejscowych Radziszewo (wieś zagrodowa, Wlkp), Radziszów (krakowskie, gmina Skawina).

Źrodło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

maxi3king - 13-07-2017 - 16:04
Temat postu:

Dzień dobry,

Od dłuższego czasu próbuję ustalić pochodzenie nazwiska BRĄGLEWICZ. Natrafiłem w internecie, że może wywodzić się od niemieckiego Briegel (od Brieg - brzeg), końcówka ewicz wskazuje natomiast na wschodnie pochodzenie.Może ktoś jest w stanie mi pomóc (podobne nazwiska to Brągiel, Bragiel).

Dziękuję
Krzysztof

Gawroński_Zbigniew - 13-07-2017 - 17:17
Temat postu:

-ewicz nie wskazuje nam kresowego pochodzenia. Z indeksacji kilkunastu parafii na Kujawach w 18 wieku zauważyłem, że tu w miejscowych "Zabitodechowicach" -iczów i -skich było po tyle samo procent. - icz to najczęściej "zawód+syn, imię+syn". I tu mamy chyba odpowiedź co mogło oznaczać słowo Brąglewicz/Braglewicz. Brag/brąg/brog/bróg to specjalnej konstrukcji stóg ze słomy zbudowany jakby na drewnianej konstrukcji tak, że cały jest w środku pusty. Ten środek stoga służył do rożnych celów magazynowych w okresie zimowym. Umiejętność budowania szczelnych brągów/brogów to był zawód, a ludzie cenieni, budowali je nie tylko u siebie ale i u licznych sąsiadów.

Na kresach (północna Ukraina, Białoruś zachodnia) braga miała jeszcze jedno znaczenie: piwo chlebowe. Nie bardzo wiem co to jest, czy coś na kształt podpiwka czy popularnego kwasu chlebowego. W każdym razie od tego słowa powstało pi razy oko 30 nazwisk ale samego Braglewicza nie widzę. Więcej o tym piwie: http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc2p/210382

Argox - 15-07-2017 - 20:47
Temat postu:

Witam serdecznie, proszę o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Dobisz oraz Potysz.

historyk1920 - 15-07-2017 - 21:01
Temat postu:

Witaj !
Dobisz - 1399 od imion złożonych typu Dobiemir, Dobiesław, od prasłowiańskiego dob? ‘sprawny, waleczny, dzielny’.

Pozdrawiam
Marek

Lukaszlac1983 - 17-07-2017 - 13:42
Temat postu:

Witam
Serdecznie dziękuję
Pozdrawiam
Łukasz Ł.

Sylwia_Socha - 17-07-2017 - 14:23
Temat postu: Rozważania o ewentualnym pochodzeniu nazwiska Bęcławski.

Dzień dobry.
Poproszę o rozszyfrowanie nazwiska Lewkowicz.
Pozdrawiam Sylwia

Ewa_Szczodruch - 17-07-2017 - 18:05
Temat postu:

Witam

Lewkowicz 1441 - od lewy, w pochodnych też od imion Leon i od hebrajskiego Levi lub od niemieckiej nazwy osobowej Levin.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Bartolllini - 28-07-2017 - 18:35
Temat postu: Rozważania o ewentualnym pochodzeniu nazwiska Bęcławski.

Witam

Chcialbym sie dowiedziec o pochodzeniu nazwiska Fecenko Smile

3xprababcia pochodzila z Kalwarii Zebrzydowskiej. Brzmi ukrainsko ale sam nie jestem pewien...

ROMAN_B - 28-07-2017 - 22:24
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Fecenko

Witaj!

Pytasz o etymologię nazwiska Fecenko. Moim zdaniem nazwisko to składa się z dwóch członów, to jest z rdzenia Fec- i sufiksku -enko [ Fec + enko = Fecenko; Fec-enko ]. Tak więc jest ono derywatem. Przyrostek -enko jest sufiksem z natury ukraińskim przy pomocy którego tworzono nazwiska. Zatem, nazwisko Fecenko ma jak najbardziej ukraińskie konotacje. Drugim przyrostkiem, który służył do tworzenia ukraińskich nazwisk był sufiks -czenko. Po ukraińsku sufiksy te zapisuje się w następujący sposób: -енко, -єнко [ -enko ]; -ченко [ -czenko ]. Wynika z tego, że obocznym nazwiskiem może być miano Feczenko. Nazwiska z sufiksem -enko i -czenko pierwotnie powstawały w Naddnieprzańskiej Ukrainie z której rozpowszechniły się na cały obszar Ukrainy. Format -enko oraz -czenko powstał z połączenia przyrostka -enia i -ko. Przyrostki -enia oraz -ko służyły do tworzenia nazw istot [ ludzi, zwierząt ] niedorosłych oraz rzeczy małych, tak więc związane były ze zdrobnieniami. Przykładem może być nazwisko Fedcenko [ Fedczenko ]. Fedcenko/Fedczenko – mały Fed, syn Feda [ Fed ]. Imię Fed jest inną formą łemkowskiego imienia Fedor, Fiedor – po polsku Teodor.

Pozostaje ustalić co może znaczyć rdzeń Fec-? Profesor Kazimierz Rymut [ Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999; Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001 ] uważa, że miano Fec może mieć dwie różne genezy. Pierwsza zakłada, iż powstała ona od imienia Fedor ‘Teodor’. Druga geneza zakłada, że nazwa osobowa Fec jest zdrobnieniem imienia Fecenes, które powstało od niemieckiego imienia Vizens ‘Wincenty’.

Profesor Ewa Wolnicz-Pawłowska w opracowaniu Antroponimia łemkowska w XVI-XIX wieku na tle polskim i słowackim, Warszawa 1993, na stronie 340 wymienia nazwisko Fecko jako genetycznie łemkowską nazwę osobową.

To tylko moje rozważania o możliwych genezach nazwiska Fecenko. Może ktoś coś jeszcze doda i rozszerzy informacje o ewentualnych innych etymologiach tego nazwiska.

Profesor Kazimierz Rymut mówił: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast, profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”. Tak więc tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych oraz kwerenda genealogiczna może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób oraz kiedy powstało konkretne nazwisko i rozwiać różne dylematy odnoszące się do pochodzenia społecznego i etnicznego osób noszących nazwisko Fecenko.

Pozdrawiam – Roman.

Bartolllini - 28-07-2017 - 23:44
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Fecenko

Dziękuję za wyczerpujący wywód Smile

Łemkowszczyznę też brałem pod uwagę właśnie. Niedawno odkryłem tę osobę i będę zgłębiać jej pochodzenie Smile

Gawroński_Zbigniew - 30-07-2017 - 00:02
Temat postu:

Nieco odmiennie wywiódłbym pochodzenie nazwiska. Co do kresowości nie mam wątpliwości. Uważam jednak w oparciu o dostępne mi niemieckie i rosyjskie źródełka z których zazwyczaj korzystam, że nazwisko może mieć pochodzenie niemieckie.

Od niemieckiego czasownika vetzen, który miał dwa znaczenia. Trudno jest je obydwa na polski przetłumaczyć: 1. gręplarz, międlarz, ktoś kto rozrywa coś na strzępki, szczerze mówiąc nie bardzo wiem kto, ale od niego właśnie. Jest to nazwa umiejętności związanej z tkactwem, z przygotowaniem lnu i konopi do tkania. 2. od tegoż czasownika w znaczeniu: przenosić się z miejsca na miejsce. Natomiast rzeczownik vetze miał inne znaczenie, mniej więcej: pracowity jak mrówka.

Nagórski_Bogusław - 09-08-2017 - 10:57
Temat postu: Nazwisko Liper - pochodzenie

Witam z Krakowa!

Bardzo proszę o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska LIPER.
Czy taka jak nazwiska LEPER?

Pozdrawiam
Bogusław

Sofeicz - 09-08-2017 - 12:34
Temat postu: Nazwisko Liper_pochodzenie

Liper - od niemieckiej nazwy osobowej Liphardt.
Podobnie jak:
Liperkowski, Lipert, Lipertowicz, Lipertowski

Leper to inna parafia
Leper - od średnio-dolno-niemieckiego lepper ‘łaciarz, krawiec’

TS

Nagórski_Bogusław - 09-08-2017 - 15:50
Temat postu: Nazwisko Liper_pochodzenie

Serdecznie dziękuję!

Liper to 1740 r. Potem zaczęto pisać - Leper (IIga połowa XVIII w.). Z początkiem XIX w. pojawia się - Lepert, aby od końca XIX w. pisownia ukształtowała się jako - Leppert.

Pozdrawiam
Bogusław

Gawroński_Zbigniew - 10-08-2017 - 07:48
Temat postu:

Lipp to gdańskie zdrobnienie od Gottlieb.
Lippe to jidisz imię męskie i żeńskie Liebe.
Lippman i Lippme to również jidisz nazwiska od Liepman.
Lieppman z kolei to nazwisko odmiejscowe (między innymi) od jakiejś wioski o nazwie Lieppe opodal Królewca: nie mam pod ręka starych map aby sprawdzić co to jest.
Lippit i Lippitz to specjalny gatunek mąki do produkcji pierników, które po "prusku" nazywały się "lipowe miodki" mniej więcej (Lippiz-Honig).
Pierwiastek 'lip' może mieć - o czym pisałem już tu niedawno - korzenie galindzkie o dwojakim znaczeniu: 1. "ludź" produkujący wapno; 2. tak samo jak na całych Prusach przedkrzyżackich od drzewa: lipy.

No to namąciłem. Moim zdaniem to nazwisko związane znaczeniowo z plackami miodowymi. Smile

Kamil_Kubica - 04-09-2017 - 21:39
Temat postu: Szukać informacji nazwisko Piłat

Witam !!!
Szukać informacji nazwisko Piłat o pochodzeniu i o znaczeniu.

Ewa_Szczodruch - 05-09-2017 - 04:48
Temat postu:

Witam

Piłat 1415 - od nazwy osobowej Piłat, znanej z Nowego Testamentu, przenośnie ‘niesprawiedliwy sędzia; człowiek, który nie chce brać odpowiedzialności’.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Gawroński_Zbigniew - 05-09-2017 - 07:51
Temat postu:

Piłat jest biblijnym spolonizowanym zapisem imienia greckiego Theofilakt = boży strażnik mniej więcej. Smile

Theofilakt z Pontu o ile mnie jeszcze świeżawa pamięć z rana nie myli: ergo Grek Smile

ROMAN_B - 05-09-2017 - 15:53
Temat postu: Re: Szukać informacji nazwisko Piłat.

Witam.

Dr hab. Alina Naruszewicz - Duchlińska - profesor Uniwersytetu Warmińsko -Mazurskiego tak pisze o genezie nazwiska Piłat: „ Piłat. Nazwisko pochodzi od nazwiska namiestnika rzymskiego w Judei Pilatusa, który sądził Chrystusa, przenośnie: 1. człowiek sądzący sprawę tak, jak dla niego samego wygodnie, 2. piłarz, 3. pręgierz, 4. ustęp, wychodek klasztorny. Por. także nazwę miejscową Piłaty z byłego powiatu dzisieńskiego, zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. VIII, s. 155. Nazwę osobową Piłat odnotowano na terenie Polski w 1415 roku, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, t. II L-Ż, Kraków 2001, s. 239.”.

Słownik najstarszych nazwisk polskich – pochodzenie językowe nazwisk omówionych w Historii Nazwisk Polskich, Tom 1 autorstwa Zofii Kowalik – Kaleta, Leonarda Dacewicza, Beaty Raszewskiej – Żurek, który został wydany w Warszawie w roku 2007 przez Instytut Slawistki Polskiej Akademii Nauk, Fundacja Slawistyka na stronie 119 tak opisuje nazwisko Piłat:
„PIŁAT < piłat ‘człowiek uchylający się od odpowiedzialności’ SW (SSNO Piłat//Pilat)
1408, odap., s. 176.”.

Pozdrawiam – Roman.

Gawroński_Zbigniew - 05-09-2017 - 20:36
Temat postu:

Szkoda że nie ma tu miejsca na dyskusje w temacie. Nie bez kozery bowiem postawiłem tezę powyżej.

Panie Romanie, Pani Ewo, inni Szanowni tutaj pisujący: może byśmy założyli wątek dyskusyjny, a nie prezentacyjny - jak ten - nt. etymologii nazwisk?

Rychter_Ida - 05-09-2017 - 22:33
Temat postu: Pochodzenie nazwisk

Bardzo proszę o wyjaśnienie pochodzenia nazwisk :
Z Polski centralnej Dukat, Sowiński, Karwański
Z kresów północno-wschodnich Poznański
Bardzo dziękuję Barbara Górska

Ewa_Szczodruch - 06-09-2017 - 06:20
Temat postu:

Witam

Dukat - od dukat ‘złota moneta’.

Karwański - od staropolskiego karw ‘wół, zwłaszcza stary, leniwy’, też ‘leniwy człowiek’.

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Sowiński 1432 - od nazw miejscowych Sowin, Sowiny, Sowiniec (kilka wsi)

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Rychter_Ida - 06-09-2017 - 21:02
Temat postu:

Serdecznie Pani dziękuję a czy może wie Pani gdzie znaleźć coś o Poznańskich. Czy to tylko wiąże się z Poznaniem. Sedecznie pozdrawiam Barbara Górska

Ewa_Szczodruch - 07-09-2017 - 05:43
Temat postu:

Witam

Poznański 1399 - od nazwy miasta Poznań.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Rychter_Ida - 07-09-2017 - 20:15
Temat postu:

Serdecznie dziękuję za pomoc Barbara

Jastrzebski_Wiktor - 11-09-2017 - 09:23
Temat postu: Nazwisko Lepinski/Lepinska

W moich poszukiwaniach trafiłem na dość zagadkowe dla mnie nazwisko Lepinska (Lepińska?). Na pewno takie panieńskie nazwisko nosiła Katarzyna Lepinska z Wierzbicy w mazowieckiem (urodzona ok 1758 r.) . Jestem również przekonany że trafiłem na osoby o takim nazwisku w Wąchocku (ale w tym momencie nie mam zdjęć).

Natomiast przeszukiwanie Internetu daje dość dziwne rezultaty. Na MoiKrewni.pl widzę jedynie 11 osób o tym nazwisku w całej Polsce. Zdecydowanie więcej można obecnie znaleźć w USA. Jeżeli chodzi o zindeksowane księgi to jedyne rezultaty jakie otrzymuje są z terenów Pruskich oraz z Kresów.

Czy ktoś z forumowiczów może pomóc w tej sprawie? Poniżej załączam skan aktu zgonu Katarzyny Lepinskiej:
http://i68.tinypic.com/205qr6x.jpg

Lewicki_Przemysław - 11-09-2017 - 15:24
Temat postu: Nazwisko Lepinski/Lepinska

Dzień dobry Smile

Interesują mnie nazwiska Beda oraz Beca.

Ewa_Szczodruch - 12-09-2017 - 09:58
Temat postu:

Witam

Beca - od beczeć ‘płakać; bekać’.

Beda - od imion złożonych typu Będzieciech, Będziemir, też od apelatywów na będ , por. będę.

Źródło:Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Lepiński- od lepić.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Jastrzebski_Wiktor - 13-09-2017 - 01:19
Temat postu:

Co do nazwiska Lepiński - nie wiem czy post trafił do dobrego tematu. Zamiast jego pochodzenia zastanawiało mnie bardziej to jak to możliwe, że ono w tym momencie praktycznie w Polsce nie występuje, natomiast w USA owszem. Może po XIX wieku zmieniło formę?

mariola_nosowska - 15-09-2017 - 09:11
Temat postu:

Czy ktoś z Was wie coś więcej na temat pochodzenia nazwiska Tarzyniec?

Gawroński_Zbigniew - 15-09-2017 - 11:06
Temat postu:

Od "tarzać się" = opisowo: jeśli jakieś zwierzę swędzą plecy to przewaca się 4 "kołami do góry" i tarza po ziemi = drapie się po nich. Tyle podaje indeks Rymuta.

Moim zdaniem jest to typowiutkie nazwisko kresowe gdzieś ze styku dzisiejszej Litwy i Białorusi i pochodzi od rzeczownika "tarza" (тажа) = pole/łąka zalewowa. Tarzyk/tarzyniuk/tarzynik/tarzun/tarzuna i inne podobne to dzierżawca takich terenów, albo w jakiś sposób z takowymi powiązany.

Jastrzebski_Wiktor - 15-09-2017 - 17:15
Temat postu:

Proszę o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Zgubimłynek Wink

Cirdan - 17-09-2017 - 15:49
Temat postu:

Proszę o etymologię nazwiska KUSNITIUS / KUZNITIUS

pozdrawiam
Piotr Sułek

Michał_Bąbol - 17-09-2017 - 17:46
Temat postu:

Dzień dobry! Chciałbym zapytać o pięć nazwisk: Janiczak, Gospodarczyk, Halek, Medes, Kwatyra.

Pozdrawiam! Smile

Jurczyk_Lukasz - 17-09-2017 - 18:45
Temat postu:

Witam,

Mam pytanie o pochodzenie nazwiska Erfort. Osoby które posługiwały się tym nazwiskiem posiadały imiona Gotlib, Zamel.

Pozdrawiam

Łukasz Jurczyk

ROMAN_B - 17-09-2017 - 20:04
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Kusnitius, Kuznitius.

Witaj Piotrze!

Pytasz o etymologię nazwiska Kusnitius / Kuznitius. Na pierwszy rzut oka jest to nazwisko zapisane po łacinie, przynajmniej ja tak uważam. O taki spojrzeniu na to nazwisko może świadczyć łacińska końcówka w tym nazwisku. Nie wspomniałeś gdzie to nazwisko występowało i w jakim czasie się pojawiło w dokumentach. Tak więc oprócz nazwiska, które moim zdaniem zapisane jest po łacinie, nic nie wiemy. Zatem, jest to najprawdopodobniej jakieś nazwisko zapisane po łacinie. Tylko czy jest to nazwisko polskie czy wywodzące się z innego kręgu językowego?

Nazwisko Kusnitius / Kuznitius można spotkać na Górnym Śląsku w drugiej połowie XVII wieku w mieście Bytom. Otóż w latach 1671 – 1680 burmistrzem miasta Bytom był niejaki Jan Franciszek Kuznitius. Skoro osoba nosząca nazwisko Kuznitius była pod koniec XVII wieku burmistrzem Bytomia, to zapewne należała do wpływowej i bardzo znaczącej rodziny.
W roku 2010 w Krakowie nakładem Prowincji Wniebowzięcia NMP Zakonu Braci Mniejszych w Polsce Katowice Panewniki ukazało się w ramach serii Szkoła Serafińska (6) opracowanie pod redakcją Antoniego Barciaka i Witosława J. Sztyka OFM, które nosiło tytuł „750-lecie przybycia Braci Mniejszych do Bytomia”. W rozdziale pt. „Rola i oddziaływanie franciszkańskiego klasztoru w Bytomiu od końca XVII do początku XIX wieku w świetle Księgi brackiej”, którego autorem jest Antoni Barciak, na stronie 51 czytamy: „(…). Na karcie tytułowej, obok tytułu Liber Confraternitatis Sacratissimi Scapularis B(eatissi)mae Virginis Mariae ad Ecclasiam Bytomensem S(ancti) Nicolai Fr(atrum) Mino(rum) S(ancti) Francisci Conuentualium erecte et fundate, znajduje się także informacja o założeniu Bractwa w dniu 4 października, czyli w dzień św. Franciszka 1674 roku, z inicjatywy ówczesnego gwardiana Konstantego Plichty, którego miał wspierać sędzia ziemski bytomski Wacław Kamieński. Należy tu dodać, że bytomski klasztor był miejscem obrad sejmiku ziemskiego bytomskiego. Innym pismem dopisano jeszcze, że Bractwo zostało założone, gdy burmistrzem był Jerzy Kuznitius (Kuźnicki), który został wybrany także na przełożonego (prior) Bractwa. (…)”.
Z tego fragmentu dowiadujemy się, że nazwisko Kuznitius jest nazwiskiem polskim i brzmi ono Kuźnicki.
W rozdziale noszącym tytuł „Inskrypcje w kościele franciszkanów w Bytomiu”, którego autorem jest Zdzisław Jedynak, na stronie 84 znajduje się przypis nr 13, który brzmi: „13. W Bibliotece Śląskiej zachował się rękopis (Zbiory Specjalne, sygn. 611 III) – księga wpisów do tego bractwa. Informacja o Wacławie Kamieńskim jako patronie bractwa znajduje się na karcie 3 tej księgi. Księgę sporządził, ujmując w niej kopie wpisów z 1674 roku Jan Kuznitius (Kuźnik?) w 1695 roku. Posiada ona ozdobne inicjały i kaligraficznie wypisane karty tytułowe odnośnie założenia w 1674 i 1695 roku.”.
Z tego przypisu dowiadujemy się, że w roku 1695 w Bytomiu żył Jan Kuznitius (Kuźnik?).

Z tych dwóch cytatów dowiadujemy się, że nazwisko zapisane po łacinie jako Kuznitius na język polski tłumaczone jest raz jako Kuźnicki a raz jako Kuźnik. Przy czym forma Kuźnik jest niepewna.

Źródło w formie elektronicznej:
http://prowincja.panewniki.pl/czasopisma/plik_38.pdf

W roku 1920 w Warszawie nakładem wydawnictwa M. Arcta ukazał się „Słownik Staropolski” autorstwa Antoniego Krasnowolskiego i Władysława Niedźwiedzkiego. W słowniku tym pod literą K znajduje się hasło Kuźnik. Według tego słownika słowo Kuźnik to kowal.

Od siebie dodam, że osoba nosząca nazwisko Kuźnik mogła pracować w kuźni i zajmować się obróbką żelaza albo być właścicielem kuźni / kuźnicy i być może zajmował się wytopem i obróbką plastyczną żelaza i innych metali. Kuźnica do wielka kuźnia, w której wytopione z rudy metale uzdatniano lub przerabiano za pomocą młota poruszanego kołem wodnym.

Nazwisko Kuźnicki może mieć trzy genezy:
1. jest nazwą osobową utworzoną od nazwiska Kuźnik poprzez dodanie do rdzenia Kuźni– sufiksku –cki [ Kuźni + cki = Kuźnicki ]. W takim przypadku jest to nazwisko strukturalne, które mogło być utworzone na wzór i podobieństwo nazwiska szlacheckiego;
2. jest nazwiskiem odmiejscowym [ szlacheckim ] utworzonym od nazwy miejscowości Kuźniki i podobnych;
3. jest nazwiskiem odmiejscowym [ nieszlacheckim ] utworzonym od nazwy miejscowej Kuźniki i podobnych. W tym przypadku nazwisko oznacza osobą urodzoną, mieszkającą lub pochodzącą z takiej miejscowości.

To tylko moje rozważania i informacje dotyczące ewentualnej genezy nazwiska Kusnitius / Kuznitius [ Kuźnicki, Kuźnik ].

Może ktoś coś doda jeszcze na temat etymologii nazwisk, o które pytasz.

Pozdrawiam – Roman.

Cirdan - 17-09-2017 - 20:17
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Kusnitius, Kuznitius.

Dziękuję za ciekawą i dającą do myślenia odpowiedź Smile

Nazwisko to pojawiło mi się w okolicy Bytomia (a konkretnie w Lipinach) w 60 i 70-tych latach XIX wieku (w aktach pisanych po polsku). Karolina Kusnitius występuje w nich jako żona Konstantyna Zdechlika.

Obecnie nazwisko w zapisie Kuznicius występuje jeszcze w Polsce w jednym powiecie http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/kuznicius.html

beata_k2 - 17-09-2017 - 22:42
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Kusnitius, Kuznitius.

Witam,
Jestem ciekawa pochodzenia nazwiska Kliczber (pisanym również: Klyczber, Kliczberg).

Pozdrawiam serdecznie,
Beata

Kalicki - 17-09-2017 - 23:03
Temat postu:

Dobry wieczór,

chciałbym zapytać o pochodzenie nazwisk: Hołuj (Chołuj), Nowakowski, Kołdej i Marszałek.

Bardzo dziękuję za każdą informację.

Pozdrawiam
Marcin

Ewa_Szczodruch - 18-09-2017 - 05:35
Temat postu:

Witam:)

Chołuj - w grupie nazwisk pochodzących od podstawy chol-, por. rosyjskie cholit’ ‘czyścić’.

Hołuj - od goły; może też od golić ‘strzyc’.

Kliczber - od klicz, ze staropolskiego ‘zawołanie, okrzyk’, też ‘klitka, klucz’.

Kołdej - w grupie nazwisk pochodzących od podstawy kołd-, por. kołda ‘żebrak, złodziej’.

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Marszałek 1389 - od marszałek ‘w średniowieczu: zarządca dworu królewskiego, później wysoki urzędnik państwowy, dziś: najwyższy stopień wojskowy’.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Cirdan - 18-09-2017 - 17:10
Temat postu:

Proszę o wyjaśnienie nazwiska Płaszczymąka (Bytom początek XIX w.)

Pozdrawiam
Piotr Sułek

balczezzz - 18-09-2017 - 21:45
Temat postu:

Dzień dobry,

Chciałbym poznać pochodzenie nazwiska BAŁCZEWSKI i/lub BALCZEWSKI. Czy jedno może wywodzić się z drugiego? Które było "pierwsze" i jak mogło dojść do zmiany (oczywiście poza błędami pisarskimi w aktach)?

pozdrawiam,
Łukasz Bałczewski

Kalicki - 18-09-2017 - 22:49
Temat postu:

Ewa_Szczodruch napisał:

Bardzo serdecznie dziękuję

ROMAN_B - 19-09-2017 - 00:15
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Płaszczymąka.

Witaj Piotrze!

Pytasz o wyjaśnienie nazwiska Płaszczymąka, które występowało w Bytomiu na początku XIX wieku. Bardzo ciekawe nazwisko. Jest to nazwisko, które trudno spotkać w słownikach a tym bardziej ustalić jego znaczenie. Moim zdaniem nazwisko to zostało utworzone na wzór apelatywów złożonych i raczej pierwotnie było przezwiskiem osoby, która coś robiła [ rodzaj czynności lub/i regionalna ( miejscowa ) nazwa jakiego zawodu ]. Aby zilustrować Ci to zagadnienie podam kilka regionalnych przykładów takich nazwisk [ pierwotnie przezwisk ]. Zatem:
• Babrzymąka [ Babrzy + mąka ] < od babrać + mąka – pierwotnie było to przezwisko piekarza;
• Chwacimąka [ Chwaci + mąka ] < od chwacić w znaczeniu chwycić; chwycić + mąka – pierwotnie było to przezwisko młynarza;
• Palichleb [ Pali + chleb ] < od palić + chleb – pierwotnie było to przezwisko piekarza.

Przejdźmy do nazwiska Płaszczymąka. Moim zdaniem jest to złożony apelatyw, który składa się z dwóch wyrazów, to jest płaszczy i mąka [ płaszczy + mąka = płaszczymąka ]. Jest też nazwisko Plaszczymąka i Plaszczymonka, Płaszczymonka. Profesor Kazimierz Rymut w swojej publikacji pt „Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny” [ Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001 ] wymienia nazwisko: Plaszczymąka, Plaszczymonka, Płaszczymąka, Płaszczymonka i pisze, że nazwiska te powstały od staropolskiego plaski, dziś płaski; plaskać ‘uderzać o coś’. Tak więc wiemy już co znaczy słowo plaskać, płaskać ‘uderzać w coś’ oraz słowo monka = mąka.
W publikacji Bolesława Paździora pt. „10 000 porzekadeł w gwarze śląskiej”. Na stronie 15 czytamy: „Płaszczył monka - Janek Płaszczymąka pomłócił i zmielił.”. To chyba wyjaśnia co znaczy nazwisko, raczej przezwisko, Płaszczymąka.
Można postawić hipotezę, że osoba nazywana Płaszczymąka zajmowała się młóceniem zboża i mieleniem go na miejscu.

To tylko moje rozważania o ewentualnej genezie nazwiska [ przezwiska ] Płaszczymąka.
Może ktoś coś jeszcze dopowie o innej genezie tego nazwiska.

Pozdrawiam – Roman.

Ewa_Szczodruch - 20-09-2017 - 06:03
Temat postu:

Witam

Balczyński 1696, Bałczyński - od niemieckiej nazwy osobowej Balz ta od imion na Bald oraz Balthassar.

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Gawroński_Zbigniew - 20-09-2017 - 09:08
Temat postu:

A to moje 3 grosze.

Bałczyński/Balczyński ma drugą, kompletnie niezależną od wskazanej wyżej etymologię ( a zapewne i 7 innych). Może pochodzić od tatarskiego określenia bałczech = błota, mokradła. Charakterystyczna końcówka może sugerować pochodzenie etniczne nie tatarskie i nie słowiańskie.

Ponadto bałczuk/-ak/-yk/-ik to rosyjski dość stary idiom określający kogoś kto ma sad.

Moje źródełka są jak zwykle te same indeksy nazwisk na ufologi i rosyjski akademik.

balczezzz - 21-09-2017 - 00:24
Temat postu:

Czyli mam rozumieć, że Bałczewski/Balczewski może pochodzić od Bałczyński/Balczyński, tak jak piszecie? Tego nie zakładałem w najśmielszych założeniach, a dokopałem się już do początków 1700r.

Zabava77 - 21-09-2017 - 03:54
Temat postu:

Witam
Proszę o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Hłasko (Głasko). Mój dziadek urodził się na Białorusi.

Dziękuję bardzo!

Ewa_Szczodruch - 21-09-2017 - 05:34
Temat postu:

Witam

Hłasko 1441 od głos.

Źródło:Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Zabava77 - 21-09-2017 - 20:33
Temat postu:

Dziękuję bardzo, pani Ewa! Czy to znaczy, że te nazwisko po raz pierwszy pojawia się w 1441 roku?

Ewa_Szczodruch - 22-09-2017 - 03:45
Temat postu:

Dokładnie tak Smile

W tym roku po raz pierwszy zostało odnotowane w źródłach pisanych Smile

MareG - 27-09-2017 - 19:29
Temat postu:

Witam

Jestem ciekawy pochodzenia nazwiska DZIERŻĘGA (DZIERŻENGA).
Czy pochodzi od dzierżenia czegoś, dzierżawienia, czy - jak od rusińskiego "dzierżawa" czyli ojczyzny ?

Podobne pytanie dotyczy nazwiska LAWERA

Mam również pytanie o dość pospolite imię GAJDA - wiem że jest pochodzenia wołoskiego. Czy to nazwisko może być jakoś "spokrewnione" z nazwiskami Geidl, Hajda, Heidl ?

Ewa_Szczodruch - 28-09-2017 - 12:52
Temat postu:

Witam

Podaję za profesorem Rymutem:

Dzierżęga - od staropolskiego dzierzęga ‘roślina polna; człowiek wątły’.

Lawera - prawdopodobnie od niemieckiej nazwy osobowej Law, ta jest skróceniem od nazwy osobowej Lawerenz oraz imion Laurentius, Nicolaus.

Prochowicz_G - 28-09-2017 - 12:58
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Prochowicz

Dzień dobry,

chciałbym podzielić się moimi wnioskami z poszukiwań genealogicznych jakie przeprowadziłem i zarazem prosząc o pomoc w dalszym odkrywaniu historii mojej rodziny Smile

Szukając swoich przodków odkryłem, iż moje nazwisko Prochowicz pochodzi od nazwiska Proficz. Obecnie moja rodzina posługuje się nazwiskiem Prochowicz i nikt do tej pory nie miał pojęcia o innych wersjach tego nazwiska.

Z ksiąg metrykalnych mam następujące dane:

- mój pradziadek Aleksander Prochowicz ur. 1891 akt 44 http://szukajwarchiwach.pl/88/628/0/-/1 ... BKTtX1xMkA

- akt ślubu rodziców Aleksandra Prochowicza: Paweł Prochowicz (syn Kajetana i Heleny Markowskiej) i Anna Bogusławska akt 64 http://www.szukajwarchiwach.pl/88/615/0 ... oSyMp0kZ1Q

- akt urodzenia Pawła Prochwicza ur. 1851 - imiona rodziców, miejscowość oraz rok zgadzają się z aktem ślubu powyżej. W tym miejscu nazwisko zapisywane jest jako Prochwicz
akt1 http://metryki.genealodzy.pl/metryka.ph ... &y=159

- akt ślubu Kajetana Prochwicza i Heleny Markowskiej rok 1836 akt 5 http://metryki.genealodzy.pl/metryka.ph ... 50&y=1

- akt zgony Kajetana Proficza rok 1898 akt 97 http://metryki.genealodzy.pl/metryka.ph ... &y=144

- akt urodzenia Kajetana Proficza rok 1816 akt 137 http://metryki.genealodzy.pl/metryka.ph ... &y=973

- akt małżeństwa Stanisława Proficza i Jadwigi Małkiewicz z Ryńskich rok 1815 akt 291 http://metryki.genealodzy.pl/metryka.ph ... amp;y=2313

- akt zgonu Stanisława Prochwicz rok 1839 akt 72 http://metryki.genealodzy.pl/metryka.ph ... &y=815

- jedynym źródłem informacji na temat Remigiusza(Remigi) Prochwicza jest akt zgonu Stanisława (powyżej)

Z powyższego wynika, że najstarszą formą mojego nazwiska jest Proficz, później zamiennie w różnych aktach z Parafi Osiek pojawia się Prochwicz. Dopiero Paweł Prochowicz po przyjeździe do Krasnobrodu legitymuje się nazwiskiem w obecnej formie. Z mojej analizy wynika, iż jest to pierwsza osoba z rodu umiejąca pisać. Późniejsze metryki z parafii dawnego województwa zamojskiego zawierają formę nazwiska Prochowicz.

Zastanawiam się w jaki sposób doszło do tak znaczącej zmiany nazwiska i co jest tego przyczyną. Prosiłbym również o informacje na temat pochodzenia nazwisk Proficz, Prochwicz oraz Prochowicz. Oczywiście formy Proficz i Prochwicz mogą wynikać z zapisu fonetycznego i są stosowane zamiennie ale forma Prochowicz występuje dopiero w parafii znajdującej pod tym samym zaborem co parafia rodzima.

Bardzo proszę o weryfikację czy moja analiza nie zawiera pomyłek. Jeżeli, ktoś ma informacje na temat osób występujących w tym zestawieniu proszę o kontakt ze mną. Szczególnie mi zależy na odnalezieniu informacji na temat Remigusza Proficza i jego przodków. Może ktoś natknął się na jakieś metryki z udziałem tej osoby.

Zapraszam do dyskusji również osoby mające na nazwisko Prochowicz - może odkryli pochodzenie tego nazwiska.

Pozdrawiam,
Grzegorz Prochowicz

PS. Bardzo dziękuję za pomoc Pani Kulik Agnieszce, Panu Cezaremu Kujawie oraz Panu Januszowi Kamińskiemu za pomoc przy tłumaczeniu aktów z języka rosyjskiego

beata_k2 - 28-09-2017 - 22:16
Temat postu:

Witam

Ciekawa jestem, co profesor Rymut pisze o nazwisku: Musztuk.

Pozdrawiam,
Beata

nowak - 28-09-2017 - 23:01
Temat postu: Kupijaj

Prosiłabym o sprawdzenie pochodzenia nazwiska Kupijaj i Kopier
Pozdrawiam Grażyna

Gawroński_Zbigniew - 29-09-2017 - 07:40
Temat postu:

Musztuk to ozdobne okucie pochwy do szabli umieszczone u jej nasady, służące jednocześnie jako miejsce na zawiesie tejże szabli w pochwie.

Jednocześnie taką samą nazwę miało okucie ustnika i drugiego krańca rogu myśliwskiego/sygnałowego. Rzadziej potocznie sam róg myśliwski/sygnałowy

Musztuk/musztułuk to sygnał do walki dawany rogiem.
Tyle polskie i kresowe etymologie

Jest i inna odniemiecka, do tego - uważam - bardziej prawdopodobna dla młodych nazwisk od poprzedniej: Musztuk, mundsztuk, munsztyk i podobne, to polskie wędzidło czyli pręt wkładany w poprzek koniowi do pyska odpowiednio zakuty i opasowany do którego przymocowane były i są lejce/wodze do kierowania koniem.

Ewa_Szczodruch - 29-09-2017 - 12:06
Temat postu:

Witam

Prochowicz - od proch ‘pył, kurz, okruszyny’.

Prochwicz - od proch ‘pył, kurz, okruszyny’.

Proficz - od profan ‘ignorant, niewtajemniczony’.

Źródło:Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Gawroński_Zbigniew - 29-09-2017 - 12:46
Temat postu:

Łyżka dziegciu od Zbigniewa.

Moim zdaniem, w oparciu o dostępne mi źródełka nazwiska Proficz/Profijan/Profir/Profiri/Profiria mają jednoznacznie rumuński źródłosłów. Rumuński przymiotnik profir = rubinowy, a rzeczownik = wino rubinowe/czerwone.

O emigracjach z "Rumunii" pisałem już przy innych okazjach.

Wink

ROMAN_B - 29-09-2017 - 14:44
Temat postu: Re: pochodzenie nazwiska Prochowicz.

Witaj!

Ja też dodam kilka informacji do już podanych przez p. Ewę i p. Zbigniewa.

Grzegorzu, pytasz o etymologię nazwiska Proficz, Prochwicz oraz Prochowicz.

Profesor Kazimierz Rymut w swojej publikacji pt. „Słownik nazwisk współcześnie w Polsce używanych”; wymienia nazwisko:
• Proficz i uważa, że powstało ono od słowa profan w znaczeniu ignorant, niewtajemniczony;
• Profic i uważa, że powstało ono od słowa profan w znaczeniu ignorant, niewtajemniczony;
• Prochwicz i uważa, że powstało ono od słowa proch w znaczeniu pył, kurz;
• Prochwic i uważa, że powstało ono od słowa proch w znaczeniu pył, kurz;
• Prochowicz i uważa, że powstało ono od słowa proch w znaczeniu pył, kurz.

Profesor Edward Breza publikacji Acta Cassubiana Tom VII, która została wydana przez Instytut Kaszubski w Gdańsku w roku 2005 zamieścił opracowanie pt. „Wybrane nazwiska pomorskie ( cd.1)”. Od strony 164 do strony 165 pod pozycją 73. znajduje się nota nosząca tytuł „73. Proch, Prochnau, Prochoń, Prochow, Prochwicz i podobne”, która poświęcona jest genezie tych nazwisk. Profesor między innymi pisał: „(…). Podstawowe nazwisko Proch objaśnić można na dwa sposoby: 1) jako zdrobnienie od staropolskiego i staropomorskiego im. Prosimir z I członem prosić, II mir ‘pokój’ (…), dodając, że takie zdrobnienia z użyciem I sylaby imienia i końcowej spółgłoski –ch były typowe dla języków słowiańskich, w tym także dla polszczyzny i kaszubszczyzny, por. Roch od Rościsław, Goch od Gościmir, Moch od Mojmir, Rach od Radosław, Wach od Walenty czy Wawrzyniec, w tym też Proch (…) od Prosimir; 2) tzw. onimizację, tj. przejście wyrazu pospolitego do rangi nazwy własnej, a więc rzeczownik proch > przezwisko Proch i urzędowe nazwisko Proch. (…). Tego typu antroponimy w chrześcijaństwie mogły powstać przez wzgląd na zalecaną pokorę, por. choćby słowa z liturgii Popielca Memento, homo, quia pulvis es et in pulverem reverteris ‘Pamiętaj, człowiecze, że jesteś prochem i w proch się obrócisz’ czy modlitewne stwierdzenia: Czymże jestem przed Twoim obliczem? – Prochem i niczem (…). Etymologii odimiennej dałbym pierwszeństwo w tym przypadku, (…); patronimicznymi strukturami są Prochniak i Prochniewicz, Prochwicz ( od Prochowicz jak Brochwicz od Brochowicz ), powstałymi za pomocą przyrostka –ak i –ewicz; (…).”.

Grzegorzu, powyżej przytoczyłem Ci co na temat etymologii nazwiska Proficz, Prochwicz i Prochowicz pisał profesor Kazimierz Rymut oraz profesor Edward Breza.

Profesor Kazimierz Rymut mówił: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast, profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”. Tak więc tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych oraz kwerenda genealogiczna może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób oraz kiedy powstało konkretne nazwisko i rozwiać różne dylematy odnoszące się do pochodzenia społecznego i etnicznego osób noszących nazwisko Proficz, Prochwicz i Prochowicz.
Grzegorzu, zaproponuję Ci moje spojrzenie na pochodzenie nazwiska Proficz, Prochwicz oraz Prochowicz. Raczej będzie to robocza hipoteza, której weryfikację pozostawię Tobie, jeśli oczywiście uznasz ją za dość wiarygodną.
Tak więc wszystkie 3 nazwy osobowe [ Proficz, Prochwicz, Prochowicz ] zbudowane są z rdzenia i przyrostka. W mianie Proficz rdzeniem jest temat prof– i sufiks –icz [ prof + icz = proficz ]. W nazwie osobowej Prochwicz tematem jest słowo proch– a sufiks to –wicz [ proch + wicz = prochwicz ]. Natomiast, w nazwisku Prochowicz rdzeniem jest słowo proch– a formatem jest –owicz [ proch + owicz = prochowicz ].
Z metryk, do których zamieściłeś linki, wynika, że Twoja rodzina pochodzi z miasta i parafii Osiek i jej członkowie byli obywatelami [ mieszczanami ] miasta Osiek. Osiek posiadał prawa miejskie w latach 1430 – 1869 i ponownie od roku 1994. Obecnie Osiek to miasto w województwie świętokrzyskim, w powiecie staszowskim, siedziba gminy miejsko – wiejskiej Osiek. Choć w metrykach widnieje, że osoby w nich wymienione czytać i pisać nie umieją, to niekoniecznie musi być prawdziwe stwierdzenie księdza.
Miasto Osiek i jego okolice historycznie położone są na obszarze występowania dialektu małopolskiego, w którym między innymi występowało mazurzenie. Mazurzenie to proces fonetyczny polegający na wymawianiu zamiast spółgłosek dziąsłowych 'cz', 'sz', 'ż','dż' głosek zębowych: 'c', 's', 'z', 'dz'. Na przykład: "czepek" jako "cepek", "szkoła" jako "skoła", szyja jako „syja” "życie" jako "zycie", żyto jako „zyto”, kosz jako „kos”, wieczór jako „wiecór”, przyszedł jako „przysedł”, zaczęło jako „zaceło”, upiecze jako „upiece”, beczka jako „becka”, Janusz jako „Janus” itd. Zatem, osoby mazurzące wypowiadające swoje nazwisko czy przezwisko, które brzmiało na przykład Bartoszewicz zawsze mówiły, ze nazywają się Bartosewic. Podobnie mogło być w przypadku nazwiska Proficz, które wypowiadane było jako „Profic”, Prochwicz jako „Prochwic”, Prochowicz jako „Prochowic”. Natomiast, osoby słyszące nazwisko wypowiadane w gwarze zazwyczaj zapisywały je w poprawnej polszczyźnie [ zgodnie z regułami obowiązującymi w danym czasie, choć nie zawsze tak było ].
Zastanawia mnie jedno nazwisko zapisane w metryce [ z roku 1815 ] pod postacią graficzną Profic a już w metryce z roku 1816 pod postacią Proficz – zapomniałeś o pierwszej znanej Ci formie nazwiska, to jest o nazwie osobowej Profic. W gwarach języka polskiego, w tym i w dialekcie małopolskim, dość często występowało zamienianie ch [ lub chw ] na f lub k, na przykład tych na „tyf”, ich na „if”, woreczkach na „foreckaf”, tchórz na „tfórz”, chwalić na „falić”, chwała na „fała”. Ślady tego zjawiska można odnaleźć, na przykład w polskich formach greckiego imienia Προχορος, którymi są: Prochor, Prochorus, Prochort, Profor, Prophiorus, Profortus. Imię Prochor znane jest w Polsce od X wieku i należało do jednego z pierwszych biskupów krakowskich. W przypadku miana zapisanego pod postacią graficzną Profic ksiądz lub inna osoba spisująca metrykę mogła zapisać to nazwisko ze słuchu i zgodnie z tym jak wypowiadał je jego właściciel [ mazurzenie i zamiana głoski ch na f ]. Należy też brać pod uwagę, że osoba spisująca metrykę [ niekoniecznie ksiądz ] mogła też mówić gwarą. Splot tych dwóch warunków mógł dać nazwisko Profic, które poprawnie powinno brzmieć Prochic.
W nazwisku Profic [ Prochic ] zachował się najstarszy przyrostek –ic, który w staropolszczyźnie oznaczał potomka. Pryrostek –ic jest prostym i pierwotnym sufiksem. Nazwiska z tym formatem to najstarszy typ nazwisk, który był notowany w źródłach już od XIII wieku. Tak więc Profic [ Prochic ] to syn Profa [ Procha ]; ojciec Prof [ Proch ] a jego syn to Profic [ Prochic ]. Wynika z tego, że pierwotnym nazwiskiem była forma Prof [ Proch ]. Wydaje się, że gwarową postacią jest forma Prof a poprawną, tą rzeczywistą, forma Proch o czy świadczą późniejsze formy zapisu tego nazwiska w metrykach. Jak wspomniałem pierwotnym polskim przyrostkiem był –ic, ale pod wpływem języka ruskiego polskie wygłosowe c przechodzi w ruskie cz i sufiks –ic przyjmuje forę –icz [ gdzieś w XV wieku ]. Należy też nadmienić, że nazwiska zakończone na –ic w pewnym czasie uważane były za gorsze, bo kojarzyły się z mazurzeniem a dialektem mazurzącym mówił prosty lud i dlatego nazwiska zakończone na –ic w zasadzie zniknęły, ale też nieliczne pozostały i istnieją nadal. Dlatego w metryce z roku 1816, moim zdaniem, pojawiła się forma Proficz, choć nadal częściowo zapisana w formie gwarowej [ Prof–ic > Prof–icz ]. Późniejszym kontynuatorem pierwotnego polskiego sufiksu –ic był format –(o)wic i (e)wic, który też z czasem przyjął formę –(o)wicz, –(e)wicz co też było wpływem języka ruskiego [ Ukraina i Bialoruś ]. Zatem, rozwój przyrostków skutkował tym, że nazwisko zmieniało swoją formę zapisu graficznego. Moim zdaniem wyglądało to tak: Profic [ Prochic ] > Proficz [ Prochicz ] > Prochwicz > Prochowicz. Tak więc jest to jedno i to samo nazwisko, które jest odojcowską [ patronimiczną ] nazwą osobową powstałą od nazwiska / przezwiska Proch.

Co znaczy nazwa osobowa Proch? Najlepiej chyba na ten temat wypowiedział się profesor Edward Breza, o czym przeczytasz na wstępie mojego postu i dlatego nie będę tego w tym miejscu powtarzał.

Grzegorzu, to tylko moje rozważania na temat ewentualnej etymologii nazwisk o które pytasz w swoim poście.

Pozdrawiam – Roman.

beata_k2 - 29-09-2017 - 19:53
Temat postu:

Bardzo dziękuję za zilustrowane wyjaśnienie słowa musztuk Smile

Pozdrawiam,
Beata

Kamila_ElKhayati - 29-09-2017 - 22:49
Temat postu:

Proszę o sprawdzenie nazwiska Sołek.

Gawroński_Zbigniew - 30-09-2017 - 00:04
Temat postu:

Inne źródła podają inaczej, ale ja po swojemu: Sół/sołek/sołeczek/ śpichlerz/ śpicherek/komora/ łac.: granarium.

Pomieszczenie w którym przechowywane były najczęściej zboże konsumpcyjne, naczynia piwne, winne i olejowe.

Samo słowo sół/sołek może pochodzić od niemieckiego : Säl; Säle; Siel; sile; sil = silos, chociaż ja uważam, że jest na odwrót. Wink

Prochowicz_G - 30-09-2017 - 09:53
Temat postu: Re: pochodzenie nazwiska Prochowicz.

Roman,
Bardzo Ci dziękuję za Twoją analizę. Rzuca to nowe światło na moje poszukiwania i moje myślenie na temat pochodzenia mojej rodziny zupełnie się odmieniło Smile

Podziwiam wielką wiedzę!
Pozdrawiam
Grzegorz

MA_Oliwia - 30-09-2017 - 10:51
Temat postu:

Witam

Interesuje mnie pochodzenie nazwiska Matusik

ROMAN_B - 30-09-2017 - 14:51
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Kupijaj.

Witaj Grażyno!

Nazwisko Kupijaj.

Dr hab. Alina Naruszewicz – Duchlińska – profesor Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego tak pisze o genezie nazwiska Kupijaj: „Nazwisko ma dwie potencjalne podstawy etymologiczne: kupić, czyli: 1. nabyć za pewną cenę, 2. w kupę zbierać, skupiać, zgromadzać i kupa, czyli: 1. wielka ilość rzeczy razem zwalonych, gromada, stos, sterta, 2. gromada, rzesza, tłum, masa, 3. razem, jedno obok drugiego, 4. wielka liczba albo ilość, mnóstwo, 5. wziąć konia w kupę = wstrzymać go w pędzie, 6. zgromadzenie ludzi w celu obrad, 7. stos, 8. u złotników górna część kielicha mszalnego, mieszcząca w sobie wino (zob. tzw. Słownik warszawski, t. II, s. 634).”.

Od siebie dodam coś niecoś o możliwej genezie tego nazwiska. Moim zdaniem nazwa osobowa Kupijaj została utworzone na wzór apelatywów złożonych i raczej pierwotnie była przezwiskiem osoby, która coś robiła [ rodzaj czynności lub/i regionalna ( miejscowa ) nazwa jakiego zawodu ]. Przykładem takich złożonych apelatywów tworzących przezwiska jest miano Palichleb [ Pali + chleb ] < od palić + chleb, które pierwotnie było przezwiskiem piekarza.
Zatem, miano Kupijaj jest najprawdopodobniej złożonym apelatywem składającym się z dwóch wyrazów, to jest słowa „kupi” i słowa „jaj”, które po złożeniu tworzą jeden apelatyw, który posiada nowe znaczenie [ kupi + jaj = kupijaj ]. Co może znaczyć przezwisko Kupijaj? Hipotetycznie takie przezwisko mogło odnosić się do osoby, która sprzedawała jaja na targu, jarmarku i krzyczała do przechodzących osób kupi jaj(a). W taki oto sposób mogło powstać przezwisko osoby, która trudniła się sprzedażą jaj na jarmarkach czy targach. To tylko moje przypuszczenia, raczej rozważania o możliwej etymologii nazwiska Kupijaj, które powstało od przezwiska Kupijaj a ono od złożonego apelatywu kupijaj. To tylko robocza hipoteza.

Pozdrawiam – Roman.

tomsaw - 30-09-2017 - 17:46
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Kupijaj.

Witam.
Prosiłbym o wyjaśnienie nazwiska Przasnek.Konkretnie to chodzi mi o przydomek "Przasnek",woj.lubelskie.Może to od słowa przaśny... ?

Jastrzebski_Wiktor - 30-09-2017 - 21:37
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Kupijaj.

Proszę o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Zarychta - XVIII w

Z góry dziękuję

nowak - 30-09-2017 - 22:05
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Kupijaj.

Roman_B bardzo dziękuję za wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Kupijaj.
Pozdrawiam Grażyna

Gawroński_Zbigniew - 01-10-2017 - 08:21
Temat postu: Re: Rozważania o genezie nazwiska Kupijaj.

tomsaw napisał:

Witam.
Prosiłbym o wyjaśnienie nazwiska Przasnek.Konkretnie to chodzi mi o przydomek "Przasnek",woj.lubelskie.Może to od słowa przaśny... ?

Cytat:

PRZASNEK (7) sb m
a pochylone.
pl G przåsnkow (2); -ow (1), [-ów], -(o)w (1). ◊ I przåsnkami
(5); -ami (4), -åmi (1) KrowObr (4:1). ◊ [L przåsnkåch.]
Sł stp notuje, Cn brak.
Niezakwaszony chleb, pieczywo spożywane przez Żydów głów-
nie w święto Paschy; azyma (pl) Vulg, PolAnt (7): iáko onego
Báránká Zydowie zgorzką ſſáłſzą/ y ſprzaſnkámi iedli/ tákże teſz/
thego Báránká Páná Kryſtuſá/ wſzyſcy wierni [...] iedzą. KrowObr
186v.
Zestawienie: »dzień, [święto] Przasnkow« = dies Azymorum
PolAnt (1): A gdy było piérwſzégo dnia przáſnkow/ przyſzli vcz-
niowie do Ieſuſa/ rzeknąc ięmu/ Gdźie chcéſz żeć przyrządźięm ku
iedzęniu wielkonocznego baranka? MurzNT Matth 26/7; [A dzień
przáſnków przyſzedł/ ktorégo miáł być baranek wielkanocny offia-
rowán/ I poſłáł Ieſus Piotra i Iána rzeknąc ſzedwſzy nagotuicie nám
baranká wielkonocnego/ abyſmy iedli MurzNT Luc 22/7, Luc 22/1].
Przen (5): Ci teſz tego Báránká Páná Kryſtuſá iedzą ſprzaſn-
kámi/ według roſkazánia Bożego/ ktorzy ſſtzerośći y prawdy náſla-
duią/ [...] ktorzy w kośćiele Bożym żadnego zgorſzenia s ſiebie nie-
dawáią [...] (marg) Ktorzy s przaſnkami iedzą. (–) KrowObr 187 [2
r.], Ss2v [2 r.].
[przasnki czego: BudBib 1.Cor 5/8 (Linde) cf W przeciwsta-
wieniu.
W przeciwstawieniu: »kwas ... przasnki«: A ták święćmi nie
wkwáſie dáwnym/ áni wkwáſie złośći y złośćiwośći/ ále wprzaſn-
kach cżyſtośći y prawdy BudBib 1.Cor 5/8 (Linde).]

Powyższe to cytat ze Słownika Polszczyzny 16 Wieku" t. 31 str. 13.

Przasnek, przasny, przaśny zajmują w nim 8 szpalt. Słownik dostępny jest w internecie pod adresem http://kpbc.umk.pl/publication/17781

tomsaw - 01-10-2017 - 08:52
Temat postu: Re: Rozważania o genezie nazwiska Kupijaj.

@Gawroński_Zbigniew
Dziękuję za pomoc.

ROMAN_B - 01-10-2017 - 14:09
Temat postu: Geneza nazwiska Zarychta.

Witaj Wiktorze!

Nazwisko Zarychta.

Dr hab. Alina Naruszewicz – Duchlińska – profesor Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego tak pisze o genezie nazwiska Zarychta:
„Zarychta. Nazwisko pochodzi od nazwy osobowej Zarychta, ta od czasownika zarychtować, czyli ‘narychtować, wyrychtować, rychtując wymierzyć ku pewnemu celowi’, por. też zarychotać 1. wybuchnąć śmiechem, 2. zaryczeć, przenośnie zawyć, zahuczeć, zapłakać głośno (zob. tzw. Słownik warszawski, t. VIII, s. 255).”.

Pozdrawiam – Roman

Jastrzebski_Wiktor - 01-10-2017 - 21:38
Temat postu: Geneza nazwiska Zarychta.

Bardzo dziękuję! Ten czasownik jest związany z jakimś konkretnym regionem Polski? Mówiąc szczerze dla mnie, jako krakusa było to zupełnie niezrozumiałe Smile

MareG - 03-10-2017 - 19:22
Temat postu: Geneza nazwiska Zarychta.

Czy mógłbym prosić o wyjaśnienie nazwisk:
Martuszewski
Dziodzio

Ewa_Szczodruch - 04-10-2017 - 04:36
Temat postu:

Witam

Za Rymutem:

Martuszewski - w grupie nazwisk pochodzących od imienia żeńskiego Marta, także od Marcin. Imię Marta, znane w Polsce od XIII wieku, jest pochodzenia aramejskiego, od marta ‘pani’.

Dodzio - od dodać lub od prasłowiańskiego dod, doda ‘starszy członek rodziny’, od gwarowego dodek ‘dziadek’.

MareG - 04-10-2017 - 07:52
Temat postu:

Dziękuję za "Martuszewskich". Co do drugiego nazwiska chodziło mi o DZIODZIO, nie DODZIO Wink

ROMAN_B - 04-10-2017 - 09:31
Temat postu: Dziodzio - geneza nazwiska.

Witaj!

Nazwisko Dziodzio.

W gwarze spiskiej apelatyw dziodzio znaczy ‘duży brzuch’. Zatem, nazwisko Dziodzio pochodzi od przezwiska Dziodzio a one od wyrazu pospolitego dziodzio ‘duży brzuch’. Tak więc pierwsza osoba zapewne była posiadaczem dość pokaźnych rozmiarów brzucha i od tej cechy fizycznej otrzymała przezwisko Dziodzio, które później stało się nazwiskiem dziedzicznych dla potomków tej osoby. Dodam też, że apelatyw dziodzio należy do synonimów różnordzennych.

Źródło:
Słownik spiskich wyrazów gwarowych, opracowanie pod kierunkiem Moniki Milaniak i Edyty Widy, Łapsze Niżne 2006.

Pozdrawiam – Roman.

B_Boa - 05-10-2017 - 00:38
Temat postu: Dziodzio - geneza nazwiska.

Witam!
Poszukuję etymologii nazwiska Sztymelski. Z grubsza wiem, że pochodzi od niemieckiego Stimm, estimme etc. Bardziej mnie jednak kłopoci, czy owe nazwisko mogło wyewoluować od innego o podobnym morfemie - Stimson, Stymson, które dziś już nie występuje.
Pozdrawiam : )
Ania

slawek_krakow - 05-10-2017 - 09:50
Temat postu: Re: Geneza nazwiska Zarychta.

Jastrzebski_Wiktor napisał:

Bardzo dziękuję! Ten czasownik jest związany z jakimś konkretnym regionem Polski? Mówiąc szczerze dla mnie, jako krakusa było to zupełnie niezrozumiałe Smile

Witam

Oj tam, oj tam 😀Jam krakus i słowa typu wyrychtowć narychtować od dzieciństwa mi towarzyszą. Jak chodzi o nazwisko Zarychta, to pierwsze co by mi przyszło do głowy, to ktoś kto np. mieszka za Rychtą. A Rychta, Rychter to wójt mniej więcej, albo zgoła budynek w którym urzędował, ale to już bardziej u naszych południowych sąsiadów.

Pozdrawiam

Gawroński_Zbigniew - 05-10-2017 - 10:08
Temat postu:

Ze źródłami się nie dyskutuje. Pan Roman jasno określił co podają źródła. Mi też nazwisko kojarzy się z... uczniem czeladnikiem. Egzaminy w gildii, czy jak to się tam ongiś nazywało to był Rycht. Rychter to mistrz, a zarychta to jego uczeń. Tak też podaje słownik gwar pruskich. Czy się mylę czy też jest to jedna ze ścieżek możliwych znaczeń nazwiska? Nie wiem.

Pozdrawiam pięknie.

Armusiewicz_Bartosz - 23-10-2017 - 11:54
Temat postu:

Witam serdecznie,
Chciałbym prosić o pomoc w ustaleniu pochodzenia nazwiska
Armusiewicz

Z góry dziękuję za odpowiedzi,
Bartosz

Rasinska_Ela - 23-10-2017 - 14:56
Temat postu: Nazwiska Bassa, Lexander, Szajch

Szanowni Panstwo,

uprzejmie prosze o pomoc wszystkich, ktorzy mogliby mi pomoc ustalic skad wywodza sie nastepujace nazwiska (wszystkie pojawiaja sie w historii mojej rodziny na poczatku XIX wieku, potem znikaja) :

- Bassa - parafia Mileszki k. Lodzi, z czasem w polowie XIX wieku zmienia sie w Basinski. Na poczatku XIX wieku na tych terenach pojawiaja sie osadnicy pruscy, ale czy Bassa to moze byc nazwisko niemieckie?

- Lexander - parafia Pilica, zmienione z czasem na Grzesiak (!). Wydaje mi sie, ze moze to byc nazwisko szwedzkie...?

- Szajch - Konskie i okolice

Bede ogromnie wdzieczna za wszelkie pomysly / tropy / podpowiedzi skad mogli pochodzic moi przodkowie.
Z gory wielkie dzieki za pomoc.

Elzbieta

Owsiany_P - 23-10-2017 - 15:27
Temat postu:

Witam serdecznie,
Chciałbym prosić o pomoc w ustaleniu pochodzenia nazwiska
Owsiany

W sieci znalazłem informacje odnoszące się głównie do "owsa" ale kiedyś od pewnego człowieka słyszałem, że "owsiany" lub "owiesny" to nazwa dawnej funkcji na dworze/zamku. Nigdzie nie znalazłem jednak żadnych informacji na ten temat.

pozdrawiam
Paweł

ROMAN_B - 23-10-2017 - 17:23
Temat postu: Owsiany, Owiesny.

Witaj Pawle!

W roku 1902 w Warszawie ukazał się 3 tom Encyklopedii staropolskiej ilustrowanej Zygmunta Glogera. W tomie tym pod hasłem „Owies” między innymi czytamy: „(…).„Owiesny“ na dworach magnackich i królewskich zwał się urzędnik, zawiadujący obrokami. (…).”

Obrok – zwyczajowe określenie paszy przeznaczonej dla koni. W skład obroku wchodzi karma treściwa, głównie ziarno, np. owsa, jęczmienia oraz karma objętościowa, m.in. sieczka ze słomy. Jako obrok określa się również paszę podawaną koniom w drodze.

Mały herbarz nowogródzkiej szlachty z r. 1800.
Owsiany h. Rawicz

Pozdrawiam – Roman.

ROMAN_B - 23-10-2017 - 22:59
Temat postu: Re: Armusiewicz.

Witaj Bartoszu!

Poniżej zamieściłem trochę informacji o nazwisko Armusiewicz oraz moje rozważania o tej nazwie osobowej.

Armus + iewicz = Armusiewicz. Tak więc nazwisko składa się z tematu, którym jest rdzeń słowotwórczy armus– oraz z przyrostka –iewicz.
Nazwisko Armusiewicz może być nazwiskami ruskimi, kresowymi [ Ukraina, Białoruś i pogranicze ]. Na takie pochodzenie wskazuje sufiks –wicz [ -jewicz, -ewicz, -owicz ] ale nie jest to jedyna możliwość. W okresie staropolskim przyrostki -ewicz, -owicz, -iewicz występowały w czysto polskiej formie -ewic, -owic, -iewic. Pod wpływem ruskim, kresowym [ języka ukraińskiego, języka białoruskiego i pogranicza ) przyrostki te przyjęły formę -owicz, -ewicz, iewicz czyli końcowe -cz funkcjonuje już od wieku XV.
W literaturze nazwiska zakończone cząstką -owicz, -ewicz uważane są za nazwiska mieszczańskie. Niemniej jednak nie jest to pogląd dominujący. Początkowo nazwiska zakończone przyrostkiem -icz, -wicz, -owicz, -ewicz nosiła szlachta ruska [ bojarzy ] potem na skutek unii Korony Polskiej z Wielkim Księstwem Litewskim bojarzy zaczęli zmieniać swoje nazwiska na typowe polskie szlacheckie nazwiska zakończone sufiksem –ski. Z biegiem czasu nazwiska zakończone tymi sufiksami przyjmowali chłopi i mieszczanie. Z czasem sufiks -(ow)ic(z) / -(ew)ic(z) stał się strukturalnym przyrostkiem [ nie miał już znaczenia patronimicznego ] i był produktywnym sufiksem za pomocą, którego tworzono nazwiska od podstaw apelatywnych, rzadziej odimiennych, ale także od nazw etnicznych i nazw zawodu, nazw łacińskich oraz służył do polonizacji nazwisk obcych [ obce przyrostki zastępowano sufiksem –owski; np. Heyderman – Heydrowicz ].
W XVII–XVIII wieku mamy do czynienia ze zmianą funkcji sufiksu -(ow)ic(z)/-(ew)ic(z) na znacznym obszarze Polski z pierwotnie patronimicznej, wskazującej na relacje syn – ojciec, na strukturalną, polegającą przede wszystkim na dziedziczeniu bez zmiany nazwiska z tym formantem, ale też na tworzeniu nazwiska uznawanego za lepsze, odbiegające od często apelatywnej podstawy - zgodnie ze stereotypem nazwiska miejskiego”. Nazwiska takie tworzone były głównie od podstaw odapelatywnych i współwystępują z nazwiskami tworzonymi przez dodanie wtórnych formantów z elementem -k- [ -kowicz, -kiewicz ] co być może wskazywałoby na procesy nobilitacyjne, jakie dokonywały się wówczas również w wielu innych regionach Polski ( za Wanda Szulowska ).
Pierwotnie, typowo polskimi sufiksami w nazwiskach są końcówki: „-owic” i „-ewic”. Natomiast, nazwiska zakończone sufiksami „-owycz” i „-ewycz” jednoznacznie wskazują na ich ukraińskie pochodzenie. Na przestrzeni czasu i pod wpływem różnych czynników nazwiska polskie i białorusko – ukraińskie zakończone sufiksem „-owic”, ‘-(i)ewic”, „-owycz” i „-(i)ewycz” zaczęły mieć takie same końcówki, to jest „-owicz”, i „-(i)ewicz”. To spowodowało, że obecnie trudno jest ustalić jakie mają pochodzenie.

Zatem, nazwisko Armusiewicz prawdopodobnie ukształtowało się na dawnych kresach Rzeczpospolitej. Przyrostek –iewicz oznacza syna lub potomka kogoś. Tak więc nazwa osobowa Armusiewicz z dużą dozą prawdopodobieństwa jest patronimikiem. To oznacza, że pierwszy Armusiewicz był synem Armusa [ nazwisko lub przezwisko Armus ]. Z drugiej strony miano Armusiewicz może być nazwiskiem strukturalnym, ale to już wymaga dalszych badań, które pozostawiam Tobie.

Skoro już wiemy od kogo powstało nazwisko Armusiewicz to wypadałoby ustalić co znaczy nazwisko lub/i przezwisko Armus. Armus z łaciny to ręka, ramię.

Może ktoś coś jeszcze doda.
Pozdrawiam – Roman.

Bibliografia:
Słownik łacińsko – polski.
Bubak J., Proces kształtowania się polskiego nazwiska mieszczańskiego i chłopskiego,
Kraków 1986.
Dubisz S., O „nobilitacji” nazwisk mieszczańskich na Mazowszu w XVII i XVIII wieku,
Prace Filologiczne, XXXII, s. 97–107.
Kaleta Z., Ewolucja nazwisk słowiańskich, Kraków 1991.
Magda-Czekaj M., Nazwiska na -owic(z) z wybranych miast Polski od XVI do XVIII
wieku, w: Miasto w perspektywie onomastyki i historii, red. I. Sarnowska-Giefing
i M. Graf, Poznań 2010, s. 187–196.
Szulowska W., Nazwiska z sufiksem -(ow)ic(z)/-(ew)ic(z) w parafii św. Wojciecha w Poznaniu (XVII–XVIII wiek).

Owsiany_P - 24-10-2017 - 08:25
Temat postu: Owsiany, Owiesny

Panie Romanie

Bardzo dziękuję za odpowiedź Smile

ROMAN_B - 24-10-2017 - 18:23
Temat postu: Re: Bassa, Szajch oraz Lexander.

Witaj Elżbieto!

Nazisko Bassa.
Nazwisko to może według mnie może mieć kilka etymologii.
1.
Nazwisko Bassa może pochodzić z języka włoskiego. Bassa ‘niski’.
2.
Nazwa osobowa Bassa może być utworzone paradygmatycznie za pomocą końcówki rodzaju żeńskiego -a od przezwiska lub/i nazwiska Bass. Niewykluczona jest też derywacja fleksyjna: Bass > syn Bassa. Tak więc mogła to być pierwotnie forma genetywna utworzona za pomocą genetywnego formatu -a. Inaczej mówiąc jest to nazwisko typu dopełniaczowego. Nazwiska dopełniaczowe z pochodzenia należą do nazw osobowych zależnościowych i są tworzone od imienia lub nazwiska ojca: syn Bassa > Bassa – od nazwiska ojca Bass. Zatem, ojciec Bass, a syn jego Bassa. To tylko moja hipoteza.
Tak więc co znaczy miano Bass lub/i Bas? Profesor Edward Breza w swoim opracowaniu pt. Nazwiska Pomorza(n) zamieszczonym w periodyku Komunikaty Mazursko-Warmińskie nr 1, 73-78, 2000 na stronie 76 pisał „(…). Niekiedy nazwiska dopuszczają interpretację polonistyczną lub germanistyczną, jak np. Bas(s)man(n) od im. Bas, co z Bartłomiej lub Sebastian lub niem. Bass, Buszman(n) od im. Busz, będącego skrótem im. Budzisław lub niem. Buschmann ’zamieszkujący pod gajem’ od rzeczownika Busch ’gaj, zagajnik’, (…)”.
Należy też pamiętać, że Bas/Bass to najniższy głos ludzki.

Wspomninasz, że nazwisko Bassa „z czasem w połowie XIX wieku zmienia sie w Basinski”. Miano Basinski na pierwszy rzut oka mogło powstać na skutek dodania do rdzenia nazwiska Bas– przyrostka –iński [ Bas + inski = Basiński ]. Zatem nazwa osobowa Basinski jest nazwiskiem derywowanym sufiksalnie. Sufiksy takie jak: –inski, –iński ,–yński, –eński, –ewski, –owski, będące złożonymi fotmatami i pochodnymi przyrostka –ski, tworzą rzadziej nazwy osobowe od nazw miejscowych. Biorąc pod uwagę etymologię nazwiska Bass, nazwisko Basinski mogło powstać od pierwotnej nazwy osobowej [ przezwisko ] Bass/Bas poprzez dodanie do niego strukturalnego sufiksu –inski [ Bas + inski = Basinski ], który w tym przypadku miał za zadanie utworzenie nazwiska podobnego do nazwiska szlacheckiego, które uważane było za lepsze, godniejsze i nadające osobie go noszącej szlachetności i nobilitującej ją w społeczeństwie. Tak więc nazwisko Bass/Bas mogło, i zapewne tak się stało, przekształcić się w nazwę osobową Basinski i tym sposobem nazwa osobowa Bass/ Bas mogła zniknąć z kart historii.

Nazwisko Szajch.
Profesor Jan Miodek w artykule noszącym tytuł „Vaclav Havel – mistrz słowa i intelektu”, który ukazał się w czasopismie Wiedza i Życie, nr 2 / 1997 tak pisał: „(…). Zwróciłem też uwagę na postać Vaszek, będącą w czeszczyźnie popularnym zdrobnieniem imienia Vaclav. Tak się kiedyś tworzyło zdrobnienia w językach słowiańskich - cząstką "–ch" wymieniającą się z "–sz": Wach, Wasz – od Wacław; Broch, Brosz – od Bronisław; Pach, Pasz – od Paweł; Piech, Piesz – od Pieter ( pierwotna postać Piotra ), Tych – od Tymoteusz; Jach, Jasz – od Jan itp. ( do dziś: Zbych – od Zbygniew, późn. Zbigniew; Stach – od Stanisław ). (…)”. Podobne zjawisko mogło wystąpić w przypadku miana Szajch, to jest Szaj + ch = Szajch. Tak więc nazwa osobowa Szajch z dużą dozą prawdopodobieństwa może być zdrobniałym imieniem, którego rdzeniem jest format Szaj–.
Prawdopodobnie podstawę nazwiska Szajch może stanowić rdzeń Szaj–, Saj–. Saj to wschodniosłowiańskie imię, pochodzące od cerkiewnego imienia Isaja / Isaj [ Z. Abramowicz, L. Citko, L. Dacewicz: Słownik historycznych nazw osobowych Białostocczyzny ( XV – XVII wieku ), tom II, Białystok 1997, strona 82 ]. Tak więc imię Saj jest jedną z podstaw od której może pochodzić nazwisko Szajch.
Innymi potencjalnymi podstawami od których moglo powstać nazwisko Szajch mogą być też apelatywy i nazwy osobowe, takie jak:
• saja ‘mańkut’;
• saja lub/i szaja ‘tkanina jedwabna’;
• niemieckie nazwiska zaczynające się na Schei–.
[ Kazimierz Rymut: Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny, tom II L – Ż, Kraków 2001, strona 389 ].
• Szaj ‘prezent’ – żydowskie imię męskie.
[ Krystyna Carmi: Izraelskie imiona męskie i żeńskie. Imiona męskie, litera S. Strona Obrazy z przeszłości, zakładka Judaica ]. http://horajec.republika.pl/index.html

Nazwisko Lexander.
W nazwie osobowej Lexander wystepuje litera x. Dawniej w Polsce obowiązywały inne zasady ortograficzne w języku polskim. „Jeśli chodzi o literę x, obcą alfabetowi polskiemu, to w XIX wieku za włączeniem jej do ortografii przemawiały dwa względu: etymologiczny (wierność wobec wzoru obcego) i wzgląd praktyczny, tzn. oszczędność miejsca w druku. Był zresztą taki moment, że litera x pojawiała się nie tylko w zapożyczeniach (np. apoplexya, kodex), ale i w wyrazach rodzimych, np. xiądz, xiężyc, xięga, xiążę, xieni, axamit. Zmiana tego stanu rzeczy nastąpiła za sprawą repartycji sformułowanej w zaleceniach Rozpraw i wniosków… z 1830 roku, żeby rodzime wyrazy pisać przez ks (lub gz), a obce przez x. Z czasem wszędzie zaczęto pisać egzystencja, kodeks, refleksja, sfinks, ekscesy, ekspensować się. Znaleźli się jednak tacy, którzy nie aprobowali rugowania litery x z polszczyzny, wręcz uważali to za zbrodnię. Jednak w Rozprawach i wnioskach… z 1830 roku zawarto opinię, że: „Gramatycy domagają się po największej części bardzo stanowczo, żeby zaniechać zupełnie x, a zastąpić je przez ks i gz. Ostatnie dziesiątki lat wyaprły rzeczywiście w praktyce prawie zupełnie x z pisowni wyrazów obcych”. Przez jakiś czas panowała więc w tekstach dowolność co do pisania ks, gz, x. Gramatyczne autorytety (Lucjan Malinowski, Antoni Kalina, Jan Karłowicz i Adam Antoni Kryński) zadecydowały, że należy wszędzie sięgać po litery ks, gz, a x pozostawić jedynie w obcych imionach własnych (np. Axentowicz, Xenia).” [ za Maciej Malinowski, strona 96 ].
Tak więc przed XIX wiekiem używano litery x a w XIX wieku [ gdzieś po roku 1830 ] zastąpiono literę x polskimi dwuznakami ks i gz. Różnie z tą orfografią [ pisownią ] było na przestrzeni XIX wieku. Jedni używali litery x inni jej nie używali, zgodnie z wytycznymi „Deputacyi ortograficznej z 1830”, i zamiast x pisali ks, gz. Zatem, nazwę osobową zapisaną w postaci graficznej Lexander zapisać można też w postaci Leksander [ Lexander = Leksander ]. Słownik frekwencyjny nazwisk polskich [ V.09.2008 (c) 2008 Jerzy Kazojć ] nie notuje nazwiska Lexander. Wymienia nazwisko Leksander i takich osób w Polsce jest 121.

Pozostaje ustalić jaka jest geneza nazwiska Lexander. Profesor Kazimierz Rymut w swojej publikacji pt. Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny [ Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999; Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001 ] wymienia szerg nazwisk typu: Aleksander, Aleksandr, Oleksander, Leksander, Lexandrowicz itp. i podaje, że wszystkie one pochodzą od imienia Aleksander [ Alexander ]. Tak więc nazwisko Lexander jest jedną z form imienia Aleksander [ Alexander ]. Zatem, nazwisko Lexander jest równe chrześcijańskiemu imieniu Alexander [ Aleksander ] w jego obocznej formie Lexander [ Leksander ].
Opr. M. Malec: Słownik etymologiczno – motywacyjny staropolskich nazw osobowych, cz. 2. Nazwy osobowe pochodzenia chrześcijańskiego, Kraków 1995, na stronie 6 wymienia nazwisko Alexander, które pochodzi od „greckiego άλέξω ‘odganiać, odpierać, bronić przed czymś’ i άνήρ ‘mężczyzna, człowiek’”. Całość bywa interpretowana jako 'broniący mężów, troszczący się o mężów'.

Profesor Kazimierz Rymut mówił: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast, profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”. Tak więc tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych oraz kwerenda genealogiczna może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób oraz kiedy powstało konkretne nazwisko i rozwiać różne dylematy odnoszące się do pochodzenia społecznego i etnicznego osób noszących nazwisko Bassa, Szajch oraz Lexander.

To tylko zebrane informacje, moje hipotezy a raczej niekiedy rozważania na temat genezy nazwiska Bassa, Szajch oraz Lexander. Może ktoś coś jeszcze dopowie?

Pozdrawiam – Roman.

Źródło odnoszące się do litery x:
Maciej Malinowski: Ortografia polska od II połowy XVIII wieku do współczesności. Kodyfikacja, reformy, recepcja. Uniwersytet Śląski Wydział Fillologiczny, Katowice 2011. Rozprawa doktorska 2011, Śląska Biblioteka Cyfrowa.

Gawroński_Zbigniew - 24-10-2017 - 20:01
Temat postu:

Moim zdaniem nazwisko Armusiewicz jest spolszczonym nazwiskiem niemieckim od podstaw: 1. Arm = kusza; 2. erm/irm = allumfassend = codzienny (co jest podstawą nazwisk odzawodowych); 3. armknëht =Leibeigener = poddany. 4. armleder = gość o mocno owłosionym torsie.

Tworzą one nazwiska typu: Armborst, Armbrust, Armbruster ( te trzy związane z kuszą: wytwórca kusz), Armbrecht (szlachetny na codzień), Armknecht ( poddany pachołek), Armleder (obrośnięty), Armster (skrócone - obrośnięty).

Ślad po korespondującym z niemieckim kusznikiem został w słowniku warszawskim w wymarłym czasowniku: armować/harmować = zbroić się, przygotowywać się do wojny.

przemko20161 - 24-10-2017 - 21:31
Temat postu:

Witam
Poszukuję etymologii nazwiska Krynicki

Przemek

Rasinska_Ela - 24-10-2017 - 21:46
Temat postu: Re: Bassa, Szajch oraz Lexander.

Panie Romanie,

ogromne dzieki za odpowiedz, wskazowki, ciekawe i fachowe informacje.

Oczywiscie zdaje sobie sprawe, ze nikt nie bedzie w stanie podac mi gotowej odpowiedzi skad wywodza sie moi przodkowie. Mam tylko nadzieje na pewne wskazowki, pomysly, przypuszczenia - i za nie jestem Panu bardzo wdzieczna.
Pana sugestie wnosza wiele, dla mnie nowych, ciekawych informacji. Bede kontynuwac swoje genealogiczne poszukiwania, kto wie, moze z czasem zagadki tych nazwisk zostana wyjasnione...

Wydaje mi sie, ze przodkowie o nazwisku Bassa i Szajch mogli sie wywodzic z terenow niemieckojezycznyh. Pojawiaja sie bowiem w miejscach i momentach historycznych wskazujacych na taka mozliwosc.

Nazwisko Szajch w dziejach mojej rodziny pojawilo sie bowiem w Bawarii k. Konskich, gdzie mieszkali osadnicy z terenow dzisiejszych Niemiec (sama nazwa tej osady na to wskazuje), a w najstarszych aktach koscielnych i stanu cywilnego, ktore udalo mi sie odnalezc wystepuja jako swiadkowie, chrzestni itp. takze osoby o nazwiskach typowo niemieckich. O niczym to nie decyduje, ale wskazuje na taka mozliwosc.

Rowniez przodkowie o nazwisku Bassa pojawiaja sie w Mileszkach kolo Lodzi na przelomie XVIII i XIX wieku - wlasnie wtedy kiedy zgodnie ze zrodlami historycznymi, osadnicy tzw. Olederscy zostali tam sprowadzeni.

Poniewaz Pana hipotezy nie wykluczaja takiej mozliwosci i ja jej na chwile obecna nie wykluczam. Mam nadzieje, ze kiedys uda mi sie ja potwierdzic badz obalic. Czas pokaze.

Co do nazwiska Lexander - tutaj nie mam absolutnie zadnego pomyslu skad moj przodek mogl sie wywodzic; to nazwisko pojawia sie tylko raz w Pilicy (przejzalam wszystkie dostepne ksiegi tej parafii) bez informacji skad przybyl, kim byli jego rodzice itp. Potem nazwisko zostalo zmienione na Grzesiak, ktore dotrwalo w mojej rodzinie do dnia dzisiejszego.

Nie trace jednak nadziei, moze z czasem i w tej sprawie uda sie cos nowego ustalic...

Badanie historii rodzinnej bywa czasem podobne do rozwiazywania zagadek kryminalnych... Duzo tropow, hipotez, ktore trzeba powoli weryfikowac... Smile

Jeszcze raz bardzo dziekuje za odpowiedz.

Pozdrawiam serdecznie,

Elzbieta

ROMAN_B - 25-10-2017 - 15:43
Temat postu: Re: Krynicki.

Witaj Przemku!

Nazwisko Krynicki.

Dr hab. Alina Naruszewicz-Duchlińska – profesor Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego tak pisze o genezie nazwiska Krynicki:
„Nazwisko Krynicki pochodzi od popularnej nazwy miejscowej Krynica, odnotowanej m.in. na terenie byłego powiatu sokołowskiego, konstantynowskiego, borysowskiego, zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. IV, s. 753 i następne, http://dir.icm.edu.pl/Slownik_geograficzny/Tom_IV/753
Nazwę osobową Krynicki odnotowano już w 1473 roku, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 1999, t. I, s. 472. Jan Siwik („Encyklopedia nazwisk i przydomków szlacheckich”, Warszawa 2010, s. 352) odnotowuje kilka rodzin noszących to nazwisko, m.in. Krynickich herbu Korab, Korczak i Sas.”.

Zofia Kaleta: Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. Część 3. Odmiejscowe nazwy osobowe. Część 4. Nazwy osobowe pochodzące od etników; Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 1997. W części 3 na stronie 90 znajduje się hasło:
„Krynic(s)ki – Krpłd: Krynica. Tak więc nazwisko Krynicki jest odmiejscową nazwą osobową, która pochodzi od miejscowości Krynica, i która znajdowała się na kresach południowych.

Kazimierz Rymut: Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny; Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999, tom I, strona 472. Autor wymienia nazwisko Krynicki, które miało być już notowane w roku 1473. Miano to ma pochodzić od miejscowości Krynica, w dawnym województwie nowosądeckim, gminie Krynica. Obecna nazwa Krynica – Zdrój.

Ziemia Czerwińska
Rodziny czerwonoruskie herbu Sas:
(…).
119. Krynicki, gniazdo rodowe Krynica, powiat samborski, przydomek Walecha,
(…).
Zobacz: http://lemko.org/polish/sasowie.html

Pozdrawiam – Roman.

Al_Mia - 25-10-2017 - 22:05
Temat postu:

Ciekawi mnie pochodzenie nazwiska Subdys.

Proszę o pomoc w ustaleniu.

pozdrawiam
Ala

BeataA - 26-10-2017 - 18:10
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)

Witam!
Proszę o pomoc w wyjaśnieniu pochodzenia nazwiska Szubert.
Z góry dziękuję.
Pozdrawiam!

beata_k2 - 26-10-2017 - 21:45
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)

Witam serdecznie,
Poproszę o pomoc w ustaleniu pochodzenia nazwiska Ładziak
Z góry dziękuję.

Pozdrawiam,
Beata

Wladyslaw_Moskal - 27-10-2017 - 01:26
Temat postu: Nazwisko Armusiewicz

Armusiewicz_Bartosz napisał:

Witam serdecznie,
Chciałbym prosić o pomoc w ustaleniu pochodzenia nazwiska
Armusiewicz
Z góry dziękuję za odpowiedzi,
Bartosz

-----------------------------------------------------------------------------------
Witam,

po wpisach Romana i Zbigniewa dodam i ja swoja opinie o nazwisku Armusiewicz.

Jest w Polsce kilka nazwisk pochodnych od nazwiska Jarmusz - a to nazwisko pochodzi od nazwy rosliny jarmuż, dawniej zwanej jarmusz i jest to rodzaj kapusty.

Od nazwisk Jarmusz lub Jarmus powstalo nazwisko Jarmusiewicz i nazwiska te wystepuja w Polsce do tej pory.

Nazwisko Armusiewicz powstalo przez "skreslenie" litery "J" w nazwisku Jarmusiewicz.

Kiedys na biblijnego Adama mowiono powszechnie Jadam - jeszcze dzis w Rzeszowie wystepuje nazwisko Jadam i Adam, a genealodzy dla nazwiska Adamczewski moga znalezc zapis Jadamczewski.

Prawdopodobnie nazwisko Armusiewicz powstalo tam , gdzie nie znano jarzyny jarmuż, a Jadama zapisywano jako Adama.
Mapa rozmieszczenia nazwiska Armusiewicz w Polsce sugeruje, ze wszyscy posiadacze tego nazwiska moga byc krewnymi;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/armusiewicz.html

Wladyslaw Moskal

Ewa_Szczodruch - 27-10-2017 - 01:33
Temat postu:

Witam

Ładziak - od ładzić ‘porządkować’, ładny, od staropolskiego okrzyku łado łada.

Subdys - w grupie nazwisk pochodzących od szuba ‘wierzchnie okrycie podbite futrem’; por. też gwarowe szubać ‘pchać, posuwać powodując szmer’.

Szubert 1419 - od niemieckiej nazwy osobowej Schubert, ta od średnio-wysoko-niemieckiego schuowürthe ‘szewc’.

Źródło:Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

przemko20161 - 27-10-2017 - 12:02
Temat postu: Re: Krynicki.

Dziękuję
Ptzemek

ROMAN_B - 27-10-2017 - 13:30
Temat postu: Re: Subdys.

Witaj Alu!

Nazwisko Suddys.

Ciekawe nazwisko, ale żadnych informacji o nim nie napisałaś. Skoro nie ma informacji to trzeba coś na temat jego znaleźć.
Zajrzałem do tomu IX St – T Słownika nazwisk współcześnie w Polsce używanych Kazimierza Rymuta, który został wydany w roku 1994 przez Instytut Języka Polskiego PAN. Na stronie 134 tego słownika wymienione jest nazwisko Subdys pod którym czytamy:
„Subdys 18. Łd:18”. Zapis ten oznacza, że w Polsce na początku lat 90 XX wieku mieszkało 18 osób o tym nazwisku i to tylko w byłym województwie łódzkim, zgodnie z podziałem Polski na 49 województw sprzed roku 1998.
Zajrzałem do zakładki Genetyka.genealodzy.pl i znalazłem kilkadziesiąt osób o nazwisku Subdys / Subdes. Wszystkie te osoby mieszkały w XIX wieku na obszarze dzisiejszego województwa łódzkiego. Sprawdziłem niektóre metryki i osoby noszące nazwisko Sybdys zapisywane były wcześniej też pod nazwiskiem Subdes lub/i naprzemiennie. Sprawdziłem w słowniku Kazimierza Rymuta z roku 1994 – słownik nie notuje nazwiska Subdes. Tak więc na początku lat 90 XX wieku w bazie PESEL nie było żadnej osoby, która by nosiła nazwisko Subdes.
Wszystkie miejscowości, w których mieszkały osoby o nazwisku Subdys / Subdes znajdują się w zasięgu dialektu małopolskiego języka polskiego i dialektu mazowieckiego języka polskiego. Wspólną cechą obu tych dialektów języka polskiego jest mazurzenie. Mazurzyć to wymawiać spółgłoski sz, ż, cz, dż jak s, z, c, dz, na przykład: Bartos zamiast Bartosz, sopa zamiast szopa, kos zamiast kosz, lepse zamiast lepsze, zaba zamiast żaba, sukać zamiast szukać, dzem zamiast dżem, czysty zamiast czysty, jezdze zamiast jeżdżę, dysc zamiast deszcz [ cysta zaba sukała dzemu dla Bartosa ].
Spora część osób o nazwisku Subdes / Subdys mieszkała w parafii Kiernozia. Parafia Kiernozia znajdowała się na obszarze występowania gwary łowickiej zaliczanej do dialektu małopolskiego. Niemniej jednak ziemia łowicka graniczyła z ziemiami na których mówiono dialektem mazowieckim. Taki stan sprzyjał mieszaniu się dialektów i gwar. Dzisiejsze województwo łódzkie, w tym ziemia łowicka, znajduje się na obszarze występowania obu tych dialektów.
Halina Karaś z Instytutu Języka Polskiego Uniwersytetu Warszawskiego w artykule pt. Gwary łowickie jako gwary pograniczne pisze: „(…).Różni się natomiast w Łowickiem od wielu gwar rozwój e pochylonego, gdyż w wymowie zrównało się z e jasnym (a nie jak w większości gwar z i/y), np. ser, mleka. W opracowaniach dialektologicznych uznawano to za ważną cechę gwar łowickich, gdyż była wspólna całemu obszarowi Łowickiego i jednocześnie wyróżniała ten region od gwar sąsiednich (Nitsch 1958: 106; Urbańczyk 1981: 23; Marciniak 2008: 51). Brak e pochylonego nie tylko wyróżniał gwary łowickie spośród pozostałych gwar polskich, ale jednocześnie przybliżał je do języka ogólnego, który tak samo realizuje dawne e pochylone. Taka opinia często jest formułowana w pracach dialektologicznych, niemniej jednak w wielu badaniach już od okresu międzywojennego notowano tu również niekonsekwentnie na miejscu pochylonego e samogłoski i/y. Porównując materiały starsze i nowsze, Renata Marciniak notuje wśród kontynuantów e pochylonego obok najczęściej występującego e jasnego także samogłoski wysokie i (po spółgłoskach miękkich, rzadko po stwardniałych), np. chlib, sidym, kolibka, zasiw, mliko = chleb, siedem, kolebka, zasiew, mleko; oraz y (po spółgłoskach twardych i na ogół po stwardniałych), np. dysc, pyrz, pórzycki, syr, syrso, rzyka, mlyko = deszcz, perz, porzeczki, ser, szersza, rzeka, mleko (Marciniak 2008: 52-53). (…)”.
„Wymowa samogłoski e ścieśnione (w piśmie é) była w XIX w. zróżnicowana w zależności od terytorium, czasu (początek czy koniec wieku), a przede wszystkim od sąsiedztwa fonetycznego. Nie wdając się w szczegóły, mogę podać, że w 1. poł. XIX w. é po spółgłosce miękkiej wymawiano jako i, a po spółgłosce twardej – jako y.(…)”. [ e pochylone - Krystyna Długosz-Kurczabowa, Uniwersytet Warszawski ].
Tak naprawdę to nie wiemy jak wymawiały to nazwisko osoby je noszące. Wiemy za to jak było one zapisywane w metrykach przez osoby je sporządzające. Dodam, że bardzo często osoby spisujące metryki pomijały znaki diakrytyczne dostawiane do litery [ znak diakrytyczny, np. przecinek, ogonek lub kropka, dostawiany do litery i niosący informację o sposobie wymawiania głoski oznaczonej tą literą ].
Przyjmując, że na obszarach wiejskich, na początku XIX wieku, osoba podająca dane do metryki mówiła gwarą to jej nazwisko lub/i przezwisko było zapisane ze słuchu. Tylko od osoby spisującej metrykę zależało jak je zapisała w księgach. Zapewne osoba podająca swoje nazwisko nie potrafiła pisać i czytać i dlatego nie mogła sprawdzić jak było zapisywane jej nazwisko.
Biorąc pod uwagę fakt posługiwania się czystą gwarą łowicką [ e jasne ] przez osoby mieszkające w parafii Kiernozia to z dużą dozą prawdopodobieństwa nazwisko mogło brzmieć Subdes lub Subdys w przypadku wpływu dialektu mazowieckiego [ pochylone e po twardej spółgłosce ( d ) ] Mając na uwadze późniejsze zapisy graficzne tego nazwiska było ono zapewne wymawiane jako Subdys. Wymowa nazwy osobowej Subdes lub Subdys związana jest z mazurzeniem, można powiedzieć, że miano to jest zamazurzone. W ogólnym języku polskim brzmiałoby ono Szubdesz i Szubdysz.

Nazwa osobowa S(z)ubdes(z) i S(z)ubdys(z) w mojej ocenie jest derywatem. Zbudowana ona jest z tematu słowotwórczego S(z)ubd- oraz przyrostka –es(z) lub -ys(z). Co można zapisać pod postacią: S(z)ubd + es(z) = S(z)ubdesz; Szubd + ys(z) = S(z)ubdys(z).
Przyrostek -esz należy do grupy prostych sufiksów, tworzył on nazwiska w dobie staropolskiej, pierwotnie przezwiska oraz przydomki, od apelatywów. Format ten w kresie staropolskim nie występował w rzeczownikach pospolitych.
Przyrostek -isz / -ysz też należy do zbioru prostych formatów. W staropolszczyźnie tworzył on przezwiska lub i przydomki [ nazwiska ] od apelatywów, ale też pojawiał się w rzeczownikach pospolitych, ale bardzo rzadko [ -isza/ -ysza ] Dodam, że gdzieś od drugiej połowy XIV wieku sufiks -isz / -ysz był używany też do tworzenia odetnicznych nazw określających indywidualną osobę, na przykład Węgrzysz.
Zatem, wiemy już, że w przypadku miana S(z)ubdes(z) jest ono odapelatywnym nazwiskiem lub/i przezwiskiem czy przydomkiem powstałym od rzeczownika pospolitego, przymiotnika lub od czasownika. Natomiast w przypadku miana S(z)ubdys(z) wiemy, że jest ono odapelatywną nazwą osobową powstałą od rzeczownika pospolitego, przymiotnika lub od czasownika, ale sam apelatyw zakończony sufiksem -isza/ -ysza może być też rzeczownikiem pospolitym.

Pozostaje tylko ustalić co może znaczyć rdzeń słowotwórczy S(z)ubd- w nazwisku S(z)ubdes(z) oraz S(z)ubdys(z). Profesor Kazimierz Rymut, pisze o tym w swoim poście pani Ewa Szczodruch, twierdz, że nazwa osobowa Subdys znajduje się „w grupie nazwisk pochodzących od szuba ‘wierzchnie okrycie podbite futrem’; por. też gwarowe szubać ‘pchać, posuwać powodując szmer’. Tak zwany Słownik warszawski; tom VI S – Ś, strona 682; notuje hasło „szudać się” ‘drapać się’.
Można też wywodzić to nazwisko od nazwy osobowej Subda lub/i Szubda ono też ma taką samą genezę jak wspomniane wyżej nazwisko.

Najlepiej chyba by było sprawdzić na miejscu występowania nazwiska Subdys [ wieś i okolica ] co w miejscowej gwarze znaczy słowo subdys. To już pozostawiam Tobie.

To tylko moje rozważania, hipotezy na temat ewentualnej genezy nazwiska Subdys. Weryfikację pozostawiam już Tobie.

Pozdrawiam – Roman.

Al_Mia - 27-10-2017 - 15:18
Temat postu:

Romanie, bardzo Ci dziękuję za obszerne informacje i poświęcony czas.

Istotnie moi pra..dziadkowie Subdys byli z parafii Kiernozia.

serdecznie pozdrawiam
kwiat

Ala

JakubP - 01-11-2017 - 22:28
Temat postu: Bonisław

Skąd pochodzi nazwisko Bonisław? Według moich poszukiwań to od nazwy miejscowości, a miejscowość od nazwy osobowej. Co mógł oznaczać 1 człon Boni? czy to zniekształcone Bronisław czy zniekształcone Bądzisław?

Gawroński_Zbigniew - 01-11-2017 - 23:58
Temat postu:

Ja typuję łamańca typu Dobro = Bono + sław. Imię Bonisław nie występuje w żadnym z dostępnych mi źródełek imion słowiańskich. Chociaż nazwiska Bonisławski (Бониславский) znalazłem i są dość popularne.

Ewa_Szczodruch - 02-11-2017 - 06:18
Temat postu:

Witam

Za Rymutem:

Bonisław - od imienia Bonifacy lub od niemieckich nazw osobowych Bon, Bohne.

klakie2310 - 09-11-2017 - 18:23
Temat postu: Nazwisko Kiesz

Poszukuję jakichkolwiek informacji o nazwisku Kiesz (rodzina z okolic Biłgoraja) o pochodzeniu, może członkach rodziny, historii... Z góry dziękuję.

Krystyna.waw - 09-11-2017 - 20:03
Temat postu:

Może na początek to ci wystarczy? Smile

http://regestry.lubgens.eu/viewpage.php?page_id=766

Ewa_Szczodruch - 10-11-2017 - 04:01
Temat postu:

Witam

U Rymuta znalazłam taką etymologię nazwiska:

Kiesz 1382 - od imion na Kie-, typu Kielian lub też od niemieckich nazw osobowych Kess-, Kies.

ROMAN_B - 11-11-2017 - 20:50
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Kliczber.

Witaj Beato!

Rozważania o genezie nazwy osobowej Kliczber.

Jakiś czas temu pytałaś o genezę nazwiska Kliczber. W swoim poście napisałaś też, że nazwisko to zapisywane było pod postacią Klyczber, Kliczberg.

Na Twoje zapytanie pani Ewa Szczodruch w swoim poście odpowiedziała tak:
„Kliczber – od klicz, ze staropolskiego ‘zawołanie, okrzyk’, też ‘klitka, klucz’.” Jako źródło tej informacji przywołane jest opracowanie Kazimierza Rymuta pt. Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001.

Moim skromnym zdaniem geneza nazwy osobowej Kliczber w ujęciu profesora Kazimierza Rymuta daje tylko połowiczną odpowiedź. Uważam, że nazwisko to jest zbudowane z dwóch członów ściśle ze sobą połączonych, to jest z wyrazu kli(y)cz i ber [ kli(y)cz + ber = kliczber ]. Profesor Rymut w swojej etymologii wyjaśnił tylko znaczenie pierwszego członu, to jest słowa klicz. Niestety nic nie wspomniał o znaczeniu drugiego słowa, to jest wyrazu ber. Każde z tych słów z osobna ma swoje znaczenie. Łącząc je ze sobą tworzy się nowy wyraz, zazwyczaj o nowym znaczeniu i to o takim znaczeniu jakie mu zostało nadane w konkretnym miejscu i czasie. Brak wyjaśnienia znaczenia wyrazu ber pozbawia nas poznania przybliżonego znaczenia wyrazu kli(y)czber. To tyle tytułem wstępu.

Beato, pytając o etymologię nazwiska Kliczber [ Klyczber, Kliczberg ] nic oprócz podania obocznych form zapisu tego nazwiska nie napisałaś w swoim poście. Wiedza o historii nazwiska zazwyczaj pomaga w ustaleniu jego przybliżonego pochodzenia. Profesor Kazimierz Rymut mówił: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast, profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”. Tak więc, poznanie budowy słowotwórczej nazwiska Kil(y)czber(g) oraz znaczenia poszczególnych elementów wchodzących w skład tego miana może pomóc w ustaleniu prawdopodobnej genezy tej nazwy osobowej.

Zauważyłem, iż pod Twoim postem znajduje się link. Zajrzałem, pod linkiem znajduje się Twoja strona genealogiczna nosząca tytuł „Historia jednego drzewa”. Bardzo ciekawy blog. W dniu 11 maja 2017 roku zamieściłaś w nim artykuł noszący tytuł „Kamyk – z dziada pradziada cz. I ( od Michała do Adama ). Natomiast, w dniu 21 maja 2017 roku zamieściłaś dalszą część noszącą tytuł „Kamyk – z dziada pradziada cz. II ( od Rocha do Jana ). Przeczytałem obie części artykułu. Informacje, które zamieściłaś w obu częściach pozwoliły mi na znacznie szersze spojrzenie na to nazwisko. W swoim opracowaniu przywołujesz też inne formy zapisu graficznego przedmiotowego nazwiska. Zacytuję je [ zgodnie z prawami autorskim, o których wspominasz pod przedmiotowym tekstem ]:
• „Kliczbra”,
• „Kliczbor”,
• „Klizber ( jak napisałaś, wymawiane jako Klajzberg )”. Mała uwaga. Przyjmując, że nazwisko zapisane w formie graficznej Klizber jest wymawiane jako Klajzberg to możne to sugerować, iż może ono mieć związek z językiem niemieckim z uwagi na słowo berg. Niemieckie „z” czyta się jako „c”. Wynika z tego, że nazwisko zapisane pod postacią Klizberg powinno wymawiać się jako Klicberg lub/i Kliczberg.
W sumie to daje 6 różnych form zapisu graficznego tego samego nazwiska, to jest:
• Kliczber,
• Klyczber,
• Kliczberg,
• Kliczbra [ „zgłoszony przez Wojciecha Kliczbra” ]. Imię i nazwisko zapisane najprawdopodobniej w dopełniaczu liczby pojedynczej. W takim razie imię i nazwisko w mianowniku liczby pojedynczej należałoby zapisać jako Wojciech Kliczbr. Dopełniacz od mianownika liczby pojedynczej Kliczber poprawnie brzmiałby Kliczbera. Można by dopatrzeć się jakieś gwarowej formy odmiany i od nazwiska Kliczber powstałby gwarowy dopełniacz Kliczbra? W tym przypadku poprawny dopełniacz liczny pojedynczej od mianownika Kliczber to Kliczbera. Podobnie może przebiegać odmiana nazwisk kobiet w liczbie mnogiej, na przykład Maria z Kliczbrów ( poprawnie z Kliczberów ) to Maria Kliczber ],
• Kliczbor,
• Klizber.
Tylko, które z tych mian jest tym prawdziwym nazwiskiem? Co ono znaczy i z jakiego języka pochodzi? I czy na pewno jest to prawdziwe, pierwotne nazwisko a może uległo ono jakiemuś zdeformowaniu? To tylko kilka pytań jakie mi się nasunęły.

Z Twojego artykułu dowiedziałam się też, że nazwisko było notowane w połowie XIX wieku we wsi Kamyk w parafii brzykowskiej [ Brzyków ], a sama wieś Kamyk obecnie znajduje się w województwie łódzkim, w powiecie wieluńskim, w gminie Konopnica. Przywołałem te podstawowe dane ponieważ mogą one wiele wnieść do poznania ewentualnych etymologii nazwiska Kliczber. Informacje z Twojego blogu pozwoliły mi na postawienie kilku hipotez odnoszących się do genezy nazwiska, o które pytasz w swoim poście. Tak więc, tabula rasa powoli zaczyna zapisywać się.

Na podstawie zapisu graficznego poszczególnych nazw osobowych można je hipotetycznie przypisać do nazwisk lub/i przezwisk, to jest do mian:
1. powstałych od apelatywów złożonych pochodzenia niemieckiego oraz polskiego albo mieszanego [ hybrydy językowe ];
2. powstałych od zrostów wyrazowych pochodzenia niemieckiego oraz polskiego albo mieszanego [ hybrydy językowe ].
Nie bez znaczenia jest to, że wszystkie te nazwiska mogą być spolszczonymi formami jakiegoś innego miana, najprawdopodobniej niemieckiego. Choć z drugiej strony mogą też mieć związek z językiem czeskim.

Apelatyw złożony to twór składający się z dwóch różnych wyrazów tworzących nowe słowo o takim znaczeniu jakie mu zostało nadane w danym miejscu i czasie. Powstanie takiego wyrazu następuje poprzez połączenie dwóch podstaw słowotwórczych, które spojone są międzyrostkami [ -i-, -y-, -o-, -u- ]. Przykładem polskiego apelatywu złożonego jest wyraz „łupiskóra” [ łup + i + skóra = łup-i-skóra ]. Pierwotnie łupiskórą nazywano osobę, która zajmowała się zdejmowaniem, zdzieraniem skóry z różnych zwierząt.
Wyrazy zrośnięte [ zrosty ] to najściślejsze zespolenie podstaw słowotwórczych połączonych bezpośrednio, bez żadnego wrostka, na przykład Wielkanoc [ wielka + noc = wielkanoc ].
Moim zdaniem, nazwiska:
• Kliczber < Klicz + ber,
• Klyczber < Klycz + ber,
• Kliczbor < Klicz + bor,
• Klizber < Kliz + ber,
• Kliczberg < Klicz + berg,
są wyrazami zrośniętymi [ zrostami ].

Miano Kliczber może pochodzić z języka polskiego albo z języka niemieckiego, oba człony nazwiska pochodzą z języka polskiego albo z języka niemieckiego. Przypisać też mu można polsko – niemieckie pochodzenie z uwagi drugi człon -ber lub/i -berg. W takim razie byłaby to językowa hybryda, może polsko – niemiecka. Choć z drugiej strony, jak wcześniej wspomniałem, nazwisko Kliczber [ oraz formy oboczne ] może być spolszczoną formą niemieckiej nazwy osobowej lub/i czeskiej. Przyjmując, że człon klic(z)- oraz -ber(g) oraz -bor może pochodzić z języka polskiego lub/i języka niemieckiego wypadałoby sprawdzić co mogą oba człony znaczyć w tych językach. Tak więc, zobaczmy co na ten temat można znaleźć w różnych słownikach lub innych opracowaniach:
• Aleksander Brückner w swoim Słowniku etymologicznym języka polskiego, wydanym w Krakowie, w roku 1927 przez Krakowską Spółkę Wydawniczą pod hasłem „klicz” tak pisze: „Klicz, ‘zawołanie’ (o herbie szlacheckim), w 15. wieku po rotach sądowych; w nazwach miejscowych: Dziewoklicz, Żaboklicz, Zaklika; od klik, ‘krzyk’; w cerkiewnem, na Rusi i na Bałkanie ogólne, na Zachodzie rzadkie; cerk. kliknąti, ‘wołać’, wosklicati. Od dźwiękonaśladowczego pnia, por. klekot; lit. klykti i klikti, ‘wrzasnąć’, z g: klygu (por. klegot), łotew. klaigat, ‘krzyczeć’.”;
• W Słowniku staropolskim Antoniego Krasnowolskiego i Władysława Niedżwiedzkiego, wydanym w Warszawie przez Wydawnictwo M. Arcta w roku 1920 znajduje się hasło klizać. Pod tym hasłem czytamy „Klizać, jeść powoli”. Klizać to czasownik utworzony za pomocą sufiksu –ać od rdzenia kliz;
• Aleksander Brückner w swoim Słowniku etymologicznym języka polskiego, wydanym w Krakowie, w roku 1927 przez Krakowską Spółkę Wydawniczą zamieścił hasło „ber” i tak go opisuje: „ber (bru), ‘rodzaj prosa’; nazwa prasłowiańska, obca litewszczyźnie, jak i inne imiona prosa; brzyk, brzyca, roślina podobna, ale brzyc, nie brzyca, u Cygańskiego (r. 1584) ‘rzęsa brzozowa’; zdrobniałe to; tak samo u wszystkich Słowian: rus. bor, serb., słowień. bar (węg. borköles, ‘proso’, złożone, obie części to samo znaczą), czes. ber, łużyc. bor. Nazwy od ościstości; co do pnia p. barć, barki(?).”;
• Kazimierz Rymut w swoim opracowaniu pt. Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny [ Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999; Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001 ] uważa, iż słowo „ber” pochodzi od prasłowiańskiego wyrazu byrati w znaczeniu: rzucać, ciskać, błądzić;
• W Słowniku etymologiczno – motywacyjnym staropolskich nazw osobowych, w części 5 pod tytułem „Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego”, wydanym w Krakowie, w roku 1997 przez Instytut Języka Polskiego PAN, znajduje się hasło „ber” oraz „berg”. Autor tego słownika, Władysław Klimek, omawiając te hasła szeroko je opisał. W skrócie wyraz „ber, bern; Ber, Bern” ma kilka znaczeń: niedźwiedź; kwiat, owoc; jagoda; kiernoz rozpłodowy – samiec świni domowej, knur. Ber/ ber noże też być skróconą formą imion zaczynających się na Ber-. Wyraz „berg” też jest szeroko opisany. Berg w zasadzie oznacza górę. Niemniej jednak w złożeniach apelatyw burg / berg znaczy też: zamek, gród, miasto; ochraniać, chronić;
• W Słowniku języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego znajduje się hasło burg. Pod tym hasłem cztamy: „burg m III, D. -u daw. a) < zamek warowny, zwłaszcza w Niemczech > (…). b) < miasto, miasteczko >: Germańska wieś od najdawniejszego swego początku i zawsze, i do dziś, była i jest małym miasteczkiem – burgiem. Norwid Bogarodz. 343. < nm. Burg >.”;
• Według innych źródeł [ wymieniam je na końcu postu ] następujące słowa znaczą:
- berg [ od stro – wysoko – niemieckiego słowa bërgan ] ‘chronić, ochraniać’,
- berg [ standardowy niemiecki ] ‘góra’,
- bërc [ srednioniemiecki ] ‘góra’
- burg [ staro – wysko – niemiecki ] ‘zamek, gród’,
- borg [ dolnoniemiecki ] ‘zamek, gród’,
- borch [ średnio – dolno – niemiecki ] ‘zamek, gród, miasto’,
- burc [ średnio – wysko – niemiecki ] ‘zamek, gród, miasto’.

Tak naprawdę to nie wiemy jak wymawiały to nazwisko osoby je noszące. Wiemy za to jak było one zapisywane w metrykach przez osoby je sporządzające. Przyjmując, że na obszarach wiejskich, na początku XIX wieku, osoba podająca dane do metryki mówiła gwarą to jej nazwisko lub/i przezwisko było zapisane ze słuchu. Tylko od osoby spisującej metrykę zależało jak je zapisała w księgach. Dodam, że bardzo często osoby spisujące metryki pomijały znaki diakrytyczne dostawiane do litery [ znak diakrytyczny, np. przecinek, ogonek lub kropka, dostawiany do litery i niosący informację o sposobie wymawiania głoski oznaczonej tą literą ]. Bywało też tak, że jakiś słowo w języku ogólnopolskim lub/i w innym języku miało swoje odzwierciedlenie w miejscowej gwarze i tak też mogło ono być zapisane.

Nazwa Kliczber i jej oboczne formy zapisu były notowane we wsi Kamyk przynajmniej już w połowie XIX wieku. Obecnie wieś Kamyk znajduje się w gminie Konopnica, w powiecie wieluńskim, w województwie łódzkim. Obecne ziemie powiatu wieluńskiego dawniej wchodziły w skład Ziemi Wieluńskiej. Na obszarze tym ludność mówiła gwarą wieluńską, która zaliczana jest do zespołu gwar sieradzkich, a gwary sieradzkie szerzej tworzą zespół gwar łęczycko – sieradzkich. Jedną z cech tej gwary jest mazurzenie. Mazurzyć to wymawiać spółgłoski szeregu dziąsłowego š, ž, č, ǯ(dž) [ sz, ż, cz, dż ] jak spółgłoski szeregu zębowego s, z, c, ʒ(dz) [ s, z, c, dz ], na przykład: Bartos zamiast Bartosz, sopa zamiast szopa, kos zamiast kosz, lepse zamiast lepsze, ptasek zamiast ptaszek, zaba zamiast żaba, zboze zamiast zboże, zywy zamiast żywy, sukać zamiast szukać, dzem zamiast dżem, cysty zamiast czysty, jezdze zamiast jeżdżę, dysc zamiast deszcz.
Pierwszy człon nazwiska Kliczber to wyraz Klicz. Osoba mówiąca w XIX wieku gwarą, w której występuje mazurzenie, nigdy nie wypowiedziałaby w ten sposób tego słowa, zawsze by ono w jej ustach brzmiało klic. W zamazurzonej formie nazwisko Kliczber brzmiałoby Klicber. Zapis tego nazwiska przez „cz” może świadczyć, że osoba posługująca się tym nazwiskiem nie mazurzyła, albo ksiądz lub/i inny pisarz zapisał to nazwisko zgodnie z zasadami ogólnego języka polskiego albo osoba ta mówiła gwarą, w której nie występowało mazurzenie [ pochodziła z innych części Polski lub była innej narodowości ]. Ziemia Wieluńska to obszar, który wciśnięty jest między Śląsk, Wielkopolskę, Sieradzkie oraz Małopolskę. Tak więc leży on na styku różnych ziem, można go nazwać pogranicznym. Na ziemiach tych mówiono różnymi dialektami i gwarami języka polskiego. Jak wspomniałem Ziemia Wieluńska leżała na pograniczu kilu obszarów, na których mówiono odmiennymi dialektami a to sprzyjało przenikaniu i mieszaniu się gwar. To przenikanie sprawiło, że gwara wieluńska posiadała też cechy innym dialektów języka polskiego. W zależności z jakim obszarem graniczyła to w tej części Ziemi Wieluńskiej ludność tam mieszkająca posługiwała się słownictwem pochodzącym z różnych gwar, bywało też tak, że mówiła naprzemiennie, raz po swojemu a raz w innej gwarze. Nie należy też zapominać o osadnikach niemieckich, może czeskich, którzy byli osiedlani na wspomnianych terenach, i którzy mówili swoimi dialektami języka niemieckiego albo czeskimi. Tym samym nazwisko zapisane pod postacią graficzną Kliczber mogło równolegle posiadać liczne oboczne formy zapisu, które wynikały z ich brzmienia, na przykład: Kliczber, Klicber; Klyczber, Klycber, Kliczberg, Klizber(g).

Sprawdziłem w zakładce genetyka.genealodzy.pl wstępowanie nazwiska Kliczber, Klyczber oraz Kliczberg w obecnym województwie łódzkim. Z moich poszukiwań wynika, że nazwa osobowa:
Kliczber jest notowana w:
• parafii Brzyków, wieś Kamyk;
• parafii Burzenin, miejscowość o nazwie Wielka Wieś,
• parafii Zadzim, wieś Wola Zalewska,
• parafii Brzeźno, wieś Stefanów Kolonia;
http://geneteka.genealodzy.pl/index.php ... rdertable=
Klyczber jest notowana w:
• parafii Brzyków, wieś Kamyk,
• oboczną formą nazwiska Kliczber występującego w tej parafii jest też miano Kłyczber;
http://geneteka.genealodzy.pl/index.php ... rdertable=
Kliczberg jest notowane w:
• parafii Brzyków, wieś Kamyk,
• parafii Burzenin, wieś o nazwie Wielka Wieś,
• parafii Brzeźnio.
http://geneteka.genealodzy.pl/index.php ... rdertable=

W trakcie przeglądania zapisów w Genetyce z XIX wieku i samego początku XX wieku pojawiały się też na obszarze obecnego województwa łódzkiego bardzo podobnie formy zapisu graficznego wspomnianych wcześniej mian nazwy, to jest:
Nazwisko Kuczborska [ w męskiej formie Kluczborski ]:
• parafia Czarnocin.
http://geneteka.genealodzy.pl/index.php ... rdertable=
Nazwisko Kluczberk:
• parafia Czarnożyły, wieś Huta. Akt urodzenia nr 64 z roku 1890 spisany w języku rosyjskim. Nazwisko w tym akcie zapisane cyrylicą pod postacią Ключберк. Obok miana zapisanego w języku rosyjskim widnieje zapis w języku polskim – Kluczbork. W genetyce zapisane jest błędnie pod postacią Klaczberk.
http://metryki.genealodzy.pl/metryka.ph ... amp;y=1602
http://geneteka.genealodzy.pl/index.php ... p;to_date=
Nazwisko Kluczberg:
• parafia Pabianice NMP,
• parafia Lututów.
http://geneteka.genealodzy.pl/index.php ... rdertable=
http://geneteka.genealodzy.pl/index.php ... rdertable=
Nazwisko Kluczber:
• parafia Konopnica, wieś Konopnica.
http://geneteka.genealodzy.pl/index.php ... rdertable=
http://geneteka.genealodzy.pl/index.php ... rdertable=
http://geneteka.genealodzy.pl/index.php ... rdertable=
Przy nazwisku Kluczbor zatrzymam się trochę dłużej. Miano to może mieć wielce prawdopodobny wpływ na wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Kliczber [ Klyczber, Kliczberg itp. ], notowanego we wsi Kamyk, w parafii brzykowskiej, w obecnej gminie Konopnica.
W roku 1859 we wsi Konopnica, w parafii Konopnica mieszkała rodzina o nazwisku Kluczber. W tym samym roku i w tej wsi rodzi się Wojciech Kluczber, który jest synem Pawła Kluczbera, służącego i rabaja dworskiego we dworze w Konopnicy i Magdaleny z Perdków [ akt urodzenia nr 3 z roku 1859 ]. Link do tego aktu urodzenia:
https://www.familysearch.org/ark:/61903 ... cc=2115410
W roku 1860 umiera w Konopnicy Paweł Kluczber [ akt zgonu nr 4 z roku 1860 ], włościanin i wyrobnik we wsi Konopnica, liczący 32 lata, i który pozostawił po sobie owdowiałą żonę Magdalenę z Perdków. Z tego aktu zgonu dowiedziałem się, że Paweł Kluczber urodził się we wsi Kamyk w powiecie sieradzkim i był synem Jerzego i Katarzyny. Link do aktu zgonu:
https://www.familysearch.org/ark:/61903 ... cc=2115410
Sprawdziłem, w roku 1852 w parafii brzykowskiej [ akt małżeństwa nr 1 ] zostało zawarte małżeństwo między Pawłem Klyczberem [ Klyczber ], synem Jerzego i Katarzyny a Magdaleną Pertek [ Pertka ], córką Ludwika i Małgorzaty. Link do informacji:
http://geneteka.genealodzy.pl/index.php ... rdertable=
Informacje te wskazują, że Paweł Kluczber urodził się i zawarł małżeństwo pod nazwiskiem Klyczber. Tak więc, nazwisko Klyczber przeszło w nazwisko Kluczber [ Klyczber > Kluczber; Klyczber = Kluczber ].
Dodam, że żona zmarłego Pawła Kluczbera, Magdalena Kluczber z domu Perdek [ Pertek ] w roku 1861 wyszła ponownie za mąż za Mikołaja Górkę [ Górka ] – akt małżeństwa nr 2 z roku 1861 z parafii Konopnica. Link do tego aktu małżeństwa:
https://www.familysearch.org/ark:/61903 ... cc=2115410
http://geneteka.genealodzy.pl/index.php ... rdertable=

Zatem, wiemy już, że Paweł Kluczber pierwotnie nosił nazwisko Klyczber. Można powiedzieć, iż nazwa osobowa Klyczber jest równa nazwie Kluczber [ Klyczber = Kluczber ]. Miano Kluczber to też jest zrost dwóch wyrazów: Klucz + ber = Kluczber. Wynika z tego, że słowo klycz = klucz / Klicz = Klucz. Natomiast, słowo ber = ber.
W roku 1913 ukazało się 2 wydanie pracy profesora Aleksander Brücknera pt. Dzieje języka polskiego. Przedmiotowe opracowanie zostało opublikowane w tomie 3 periodyku Nauka i Sztuka, nakładem Wydawnictwa Towarzystw Nauczycieli Szkół Wyższych we Lwowie. Na stronie 80 czytamy: „(…). Nawet i te niepokaźne początki nie obeszły się bez obcych wpływów, wzorów, pomocy. I tu uwydatniła się najbardziej przewaga umysłowa pobratymczego narodu, czeskiego. Usuwaliśmy ją dotąd umyślnie na bok, wystawiając na czoło inne wpływy, głównie niemieckie, chociaż już przy niemieckich pożyczkach można nieraz powątpiewać, czy nie przeszły one za czeskim pośrednictwem do Polski; o niejednej wie się to na pewne. Jeżeli pożyczki słowne są najwygodniejszym wymiarem siły ciśnienia jednej narodowości na drugą jeżeli dają się najłatwiej odczytać, to przy czeskopolskich wadzi nadzwyczajna blizkość językowa. Przy słowie niemieckopolskim niemasz wątpliwości, wiesz od pierwszego rzutu oka, kto je zapożyczał; przy czeskopolskich z wątpliwości ani wybrniesz. Są wprawdzie różnice między obu językami: najważniejsza dotyczy nosówek ( ę, ą, ię, ią ), jakich Czesi od XI wieku już i śladu nie mają; inne odnoszą się do h, czeskiego, nie polskiego ( Praha – Praga ); do ra, la, zamiast naszego ro, ło ( np. słoma – sloma, krowa – krava ); do te, de czeskiego, zamiast naszego cie, dzie; wreszcie do wymiany nowo-czeskiej ju na ji ( klucz – klicz, lud – lid ). Dawniej nie namyślano się; słowo polskie uchodziło za pożyczkę czeską, skoro zamiast nosówek wykazywało czeskie u lub a, skoro zamiast polskiego g miało czeskie h, zamiast polskiego cie, dzie czeskie te, de, zamiast polskiego ro, ło czeskie ra, ła lub zamiast polskiego iu czeskie i. (…)”.
Z tego co już wiemy, we wsi Kamyk występowały przynajmniej trzy nazwiska, to jest Kliczber, Klyczber oraz Kliczberg. Jak wcześniej wspomniałem Ziemia Wieluńska była częścią Sieradzkiego. W Ziemi Wieluńskiej mówiono gwarą wieluńską; gwara wieluńska była częścią zespołu gwar sieradzkich, szerzej gwar łęczycko - sieradzkich. Gwara łęczycka obejmuje obszar nie tylko do dawnego województwa płockiego, lecz także do województw łódzkiego, konińskiego i skierniewickiego. Stanowią one bliższą całość z tzw. gwarami sieradzkimi ( dawne woj. sieradzkie, piotrkowskie, konińskie) i razem bywają w dialektologii określane mianem gwar centralnych. Cechą charakterystyczną tych gwar jest to, że nie wytworzyły one żadnych innowacji, które wyróżniałyby je od gwar sąsiednich. Z racji swojego centralnego położenia teren ten stanowił strefę wpływów dialektów: wielkopolskiego, małopolskiego i mazowieckiego. W wyniku kolejnych etapów nasilenia się i osłabiania przeciwstawnych tendencji wywodzących się z tych trzech centrów innowacyjnych wytworzył się tu stan charakterystyczny dla wszelkich pasów gwar przejściowych. Polega on na tym, że ustalony ostatecznie system gwary wykazuje pod określonymi względami zgodność z dialektem wielkopolskim, pod innymi zaś z małopolskim lub mazowieckim. Zgodność ta ma charakter nieprzypadkowy i powszechnie obowiązujący, gdyż ukształtowała się historycznie. Wspomniany obszar, na którym mówiono gwarami łęczycko – sieradzkie, według profesora Karola Dejna przynależy do dialektu wielkopolskiego języka polskiego. Natomiast profesor Stanisław Urbańczyk uważał, że obszar ten należy do dialektu małopolskiego języka polskiego. Niemniej jednak ziemie, na których mówiono gwarami łęczycko – sieradzkimi graniczy z obszarem Polski, na którym mówiono dialektem mazowieckim języka polskiego. Wspomniane ziemie sieradzko – łęczyckie w czasie rozbiorów Polski weszły do Królestwa polskiego a ludność mówiąca swoimi dotychczasowymi gwarami przejęła wiele cech dialektu mazowieckiego z uwagi na bliskość położenia i migrację. Do specyficznych cech dialektu mazowieckiego należy:
• zrównanie ‘y’ z ‘i’ [ y = i ],
• twarde ‘l’ przed ‘i’.
Na przykład słowo lizak w dialekcie mazowieckim wymawiamy jak lyzak a lipa wymawiana jest jak lypa. Prawdopodobnym jest, że takie zjawisko mogło wystąpić w przypadku nazwiska Kliczber, które zgodnie z tą cechą mogło być wypowiadane jako Klyczber lub/i Klycber przy jednoczesnym zachowaniu labilności brzmienia.
Z informacji jakie napisałaś w swoim pości nazwisko Kliczber było zapisywane też jako Kliczberg. Z moich ustaleń wynika, że też w województwie łódzkim występowały podobnie zapisywanie nazwiska, to jest: Kluczberg i Kluczberk. W języku polskim większość spółgłosek dźwięcznych traci dźwięczność na końcu wyrazu [ dźwięczność zachowują na końcu spółgłoski sonorne: m, m’, n, n’, r, l, ł ]. Inaczej mówiąc jest to upodobnienie fonetyczne. Upodobnieniu temu ulegają głównie spółgłoski dźwięczne, które mają swoje odpowiedniki różniące się jedynie dźwięcznością. Do głosek dźwięcznych zaliczana jest głoska „g”, która posiada swój bezdźwięczny odpowiednik w postaci głoski „k” [ g – k ]. W standardowym języku polskim obowiązują zasady ubezdźwięczniania typowe dla dialektu mazowieckiego. W dialekcie małopolskim ubezdźwięcznianie jest rzadsze, praktycznie nigdy nie występuje ubezdźwięcznianie przed sonantami, a w dialekcie wielkopolskim ubezdźwięcznieniu nie podlegają ponadto spółgłoski płynne. Tak więc, zgodnie z zasadami języka polskiego brzmienie wyrazu berg było wypowiadane jako berk i też bywało zapisywane w formie berk. Niemniej jednak i forma berg też istniała w mowie i piśmie. Zatem słowo, zapisywane i brzmiące berg miał odpowiednik zapisywany i wymawiany jako berk.
Pozostaje wyjaśnić co może znaczyć słowo „ber” i „bor” w nazwisku Klicz-ber, Klycz-ber oraz Klicz-bor.
W wielu językach, w tym i języku polskim występuje zjawisko apokopy. Apokopa to proces fonetyczny polegający na zaniku [ odcięciu ] głoski lub głosek w wygłosie [ na końcu wyrazu ] lub wyciszeniu ostatniej głoski. Taki proces mógł zaistnieć w przypadku takich wyrazów jak: berg / berk / borch / borg w wyniku czego powstało słowo ber / bor. Raczej należałoby to odnieść do nazwiska Kliczberg > Kliczber; Kliczberk > Kliczber; Klyczberg > Klyczber; Klyczberk > Klyczber, Kliczbor > Kliczborch, Kliczbur > Kliczburch. W XIX wieku osoby mieszkające na wsi zazwyczaj nie potrafiły pisać ani czytać. Swoje nazwiska wypowiadały a pisarz je zapisywał i jak je usłyszał tak je zapisał. Pamiętać należy, iż taki proces odnosił się do pierwszej osoby, która nosiła to nazwisko. Potomkowie tej osoby zazwyczaj używali już formy zmienionej. W tym miejscu przypomnę, że w języku niemieckim w złożeniach [ zrostach ] słowo burg / berg znaczy gród, miasto, osada. Oba wyrazy bugr [ gród ] i berg [ góra ] pochodzą z jednego źródła, gdyż grody budowane były na wzgórzach, które w średniowieczu przyjmowały funkcję miast. Tak więc, burg = berg. Zatem, niemiecka nazwa miasta przeszła ewolucję, na przykład Rothenburg = Rothenberg. Tym samym słowa burg / berg można traktować jako przyrostki -burg / -berg, określające miasto. Różnica jest tylko w brzmieniu u / e.

Biorąc pod uwagę dotychczasowe rozważania z dużą dozą prawdopodobieństwa nazwisko Kliczber [ Klyczber, Kliczbor, Klizber oraz Kliczberg ] mogą pochodzić od nazwy miejscowej Kluc(z)borek, która pochodzi od niemieckiej nazwy miejscowej Kreuzburg. Miano to zatem oznacza osobę pochodzącą z Kluc(z)borka lub mieszkającą w Kluc(z)borku. Kluc(z)borek [ niemiecki Kreuzburg ] to obecnie miasto o nazwie Kluczbork. Za tym, że nazwisko może mieć związek z Kluc(z)borkiem może też przemawiać to, że nazwisko wcześniej wspomnianego Pawła Kluczber ze wsi Konopnica, który urodził się we wsi Kamyk w parafii brzykowsiej, i który zawierając małżeństwo w kościele we wsi Brzyków nosił nazwisko Klyczber. Nie bez znaczenia jest to, że Kluczbork leży niezbyt daleko od wsi Kamyk, to jest niecałe 74 km.
W 1946 roku władze polskie miastu o niemieckiej nazwie Kreuzburg i polskiej nazwie Kluc(z)borek nadało urzędową nazwę Kluczbork. W tym miejscu przypomnę, że niemieckie nazwy zakończone –burg [ < średnio – wysoko – niemieckie -borch ‛zamek, miasto’ ] w języku polskim otrzymywały zazwyczaj zakończenie -bork, na przykład Frauenburg > Fombork; Lauenburg > Lębork; Rastenburg > Rastembork [ dawna nazwa Kętrzyna ]. Przypuszczam, iż przedmiotowe nazwisko mogło brzmieć w pierwotniej formie Kluczborg(k) lub Kluczberg(k) albo Kliczborg(k) [ jedna z form nazwiska w metryce była zapisana pod postacią Kliczbor ].
Według portalu Moikrewni.pl w Polsce mieszka około 45 osób o nazwisku Kluczberg http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/kluczberg.html
Według tego samego portalu w Polsce osób o nazwisku Kluczberk jest [ było ] tylko 2. Mieszkają one w Łodzi.
Nie wykluczam też, że pierwotne nazwisko mogło też brzmieć Kliczberg(k) i być też zapisane ze słuchu pod tą postacią. W tym przypadku byłaby to jakaś czesko – niemiecka hybryda językowa. W języku czeskim jest wyraz klič, który wypowiada się jak klicz. Czeski klič to polski klucz. Nazwisko w czeskim brzmieniu Kliczberg mogło przejść do języka polskiego w brzmieniu Kliczberg(k) i w tym przypadku byłby to czechizm, po ugruntowaniu się w języku polskim. Takie zjawisko mogło zaistnieć ponieważ Kluczbork wraz z ziemią kluczborską w roku 1356 został przekazany przez króla polskiego Kazimierza Wielkiego w ręce czeskiego króla Karola IV. Od roku 1536 roku, aż do wygaśnięcia piastowskiej linii brzeskiej był w posiadaniu książąt brzeskich, lenników korony czeskiej. W roku 1675 po śmierci ostatniego księcia brzeskiego Jerzego Wilhelma miasto przechodzi w bezpośredni zarząd cesarza austriackiego Leopolda. W roku 1741 Kluczbork przeszedł pod panowanie władców pruskich [ zatwierdził to pokój w Hubertsburgu w roku 1763 ]. Zatem, Ziemię Kluczborską zapewne zamieszkiwali Polacy, Niemcy i Czesi, każda z tych nacji mogła nazywać Kluczbork w swoim języku lub używała nazw pochodzących z innych języków. I takim sposobem mogły powstawać różnorodne hybrydy językowe nazwy miasta a od niego i różne nazwiska.
Dodam, że Kluczbork za przychylnością księcia Henryka II Pobożnego, z linii Piastów śląskich, miał być założony przez Zakon Krzyżowców z Czerwoną Gwiazdą [ Kreuzherren mit dem roten Stern, einem Ritterorden ].

Beato, to tylko moja autorska hipoteza o ewentualnej genezie nazwiska Kliczber, która oparta jest o moje subiektywne rozważania i zebrane informacje. Może moje spojrzenie jak mógł przebiegać proces powstania nazwiska Kliczber pomoże Ci w Twoich badaniach nad etymologią miana Kliczber i jego pierwotnego brzmienia.

Jak wspomniałem, jest to moje spojrzenie na ewentualną genezę nazwiska Kliczber, może ktoś inny inaczej popatrzy na tą nazwę osobową i napisze o swoim widzeniu etymologii tego miana.

Pozdrawiam – Roman.

Źródła nie wymienione w tekście:
Marek Łaziński (red.): Słownik zapożyczeń niemieckich w polszczyźnie; Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008.
Jan de Vries: Altnordisches etymologisches Wörterbuch Tom 10; Leiden, 1957.
Słownik poprawnej polszczyzny PWN, pod redakcją Witolda Doroszewskiego: Polskie Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 1980.
Wielki słownik ortograficzny PWN z zasadami pisowni i interpunkcji. Praca zbiorowa po redakcją Edwarda Polańskiego; Wydawnictwo Naukowe PWN, 2016.
Dereń Ewa, Polański Edward: Wielki słownik języka polskiego; Krakowskie Wydawnictwo Naukowe, Kraków 2012.
Jerzy Bralczyk, Włodzimierz Gruszczyński: Słownik gramatyki języka polskiego; Wydawnictwo: WSiP Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa, 2002.
Stanisław Jodłowski, Witold Taszycki: Zasady pisowni polskiej i interpunkcji ze słownikiem ortograficznym; Ossolineum; Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo; Wrocław, 1983.
Stanisław Jodłowski, Witold Taszycki: Słownik ortograficzny i prawidła pisowni polskiej, Zakład Narodowy im. Ossolińskich; Wrocław, 1990.
Wielki słownik polsko - niemiecki; Praca zbiorowa pod redakcją Wiktorowicza i Agnieszki Frączek; Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2012.
Duden Online-Wörterbuch.
https://www.kluczbork.eu/489,historia-k ... iami.html?
https://www.kluczbork.eu/491,najwazniej ... asta.html?
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kluczbork

beata_k2 - 11-11-2017 - 23:22
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Kliczber.

Witaj Romanie,
Samo „dziękuję” nie wystarczy, by wyrazić moją wdzięczność nie tylko za powyższe rozważania, ale również za czas poświęcony na analizę ewentualnej etymologii tego nazwiska. Naprawdę z wielkim zaciekawieniem zapoznałam się z Twoją interpretacją. Jestem również pod wrażeniem szczegółowości, z jaką wyjaśniłeś swoją hipotezę, która wydaje się być wielce prawdopodobna.

Tak jak pisałeś, by prawidłowo podać etymologię nazwiska, najlepiej znać genezę rodziny, która je nosiła. Jestem jeszcze przed badaniem tej linii moich przodków, a o pochodzenie nazwiska Kliczber (zapisywanego też jako Klyczber, Kliczberg), które - jak zdążyłeś zauważyć - pojawiło się już w moim wywodzie, pytałam z dwóch powodów. Po pierwsze, brzmienie jego jest dla mnie dość interesujące, a niestety ani samo słowo, ani zlepek innych słów - nic mi nie mówiło, stąd powodem była czysta ciekawość. Po drugie, nazwisko to co jakiś czas pojawia się w moich telefonicznych rozmowach z jedną z najstarszych cioć - de facto pochodzącej ze Śląska, co może mieć w tym momencie duże znaczenie, ponieważ to z jej ust słyszę wymowę: "K l a j z b e r g" i to ona z zapytaniem w głosie przypomina mi o istnieniu przodków o tym właśnie nazwisku.

Myślę, że badania moich przodków z tej właśnie linii dużo wniosą do poznania genezy tego nazwiska. Na pewno wezmę pod uwagę Twoje rozważania. Wszystko możliwe, że w pewnym momencie odnajdę część wspólną z Twoją analizą, również jeśli chodzi o wskazane przez Ciebie osoby o tymże nazwisku. Może okażą się częścią mojego drzewa? DZIĘKUJĘ raz jeszcze!

Pozdrawiam serdecznie,
Beata

olaf123456789 - 12-11-2017 - 01:07
Temat postu: Grzenkowicz

Proszę o informację na temat rodziny Grzenkowicz bo nie wiem gdzie mam szukać a nigdzie nic nie ma

Gutknecht_Bogdan - 12-11-2017 - 01:48
Temat postu: Grzenkowicz

Tu jest: http://geneteka.genealodzy.pl/index.php ... p;to_date=
Poszukaj w genetece

Lokki007 - 12-11-2017 - 11:59
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Marer

Witam drogich użytkowników forum, od kilku dni tworzę swoje drzewo genealogiczne, niestety z informacji internetowych nie udało mi się zbyt dużo znaleźć. Moim celem jest dojście do pochodzenia nazwiska jakim się posługuję od urodzenia Smile

MARER.
Skąd to nazwisko, co oznacza?
może ktoś będzie tak miły i pomoże mi zaspokoić moją ciekawość.

ahavita - 12-11-2017 - 12:51
Temat postu: Nazwisko Mamos.

Witam. Prośba od znajomej o pochodzenie nazwiska Mamos. Wg. Rymuta już mamy. Jakieś inne pomysły?

Radomir_Pyzik - 12-11-2017 - 22:22
Temat postu: Re: Krynicki.

Dobry wieczór Panie Romanie,czy mógłby Pan w wolnej chwili zmierzyć się z nazwiskiem Nasuro?
Moi przodkowie pochodzą ze wsi Nowosiólki, parafia Wojstom, na obecnej Białorusi, około 20 km na północny wschód od miasta Smorgonie. Wiadomo mi jeszcze o jednej "gałęzi", która z kolei pochodzi ze wsi Dybunki, jakieś 3-4 km od Nowosiółek. Wszyscy "słowiańscy" Nasuro na świecie (7 rodzin) wywodzą się z tych dwóch wsi, znalazłem wprawdzie jeszcze ślady o pojedynczych osobach z innych wsi, ale i te 3 przypadki pojawiały się w promieniu do 15 km od Wojstomia, mają charakter jednostkowy, w tym dwie nich to "emigracja" z Dybunek. W rodzinnej pamięci przetrwały wzmianki o pokrewieństwie, choć opisanym bardzo ogólnie jako "jacyś krewni" oraz kwestionowanym przez obecnych seniorów "rodu".
W rodzinnej tradycji pozostała informacja o pochodzeniu francuskim (wg mnie bajka), o zagubieniu jednej litery z nazwiska (podobno "h", coś w tym jest, ale o tym dalej) oraz o kalwinizmie (też w tym coś jest). Funkcjonuje też wersja "plebejska" wywodząca nazwisko od "Mazur" i podkreślająca polskie pochodzenie.
Co do faktów" Nasuro żyli w tych okolicach (wsiach) co najmniej od przełomu 18 i 19 wieku. Najstarszy zapis nazwiska na jaki trafiłem to "Nasura", potem - przy następnym proboszczu - pojawiają się "Nassuro" i "Nasuro" i to ostatnie staje się normą. Na przełomie 19 i 20 wieku pojawia się również forma "Nasurka" (szybko zanika), nieco później wraca też Nassuro (mój pradziadek, ale wszystko wskazuje na to, że był to jego świadomy wybór jako dorosłego człowieka) oraz "Nasura" i "Nosura" (głównie ci, którzy osiedli w Rosji, oraz - "Nasura" - pojedyncze przypadki w Białorusi oraz potomkowie osoby, która zawędrowała niegdyś do Oregonu).
Co ciekawe w Federacji Rosyjskiej egzystuje całkiem spora populacja osób o nazwisku "Nasurow", przy czym chyba wszyscy pochodzą (a w znacznej części mieszkają) w Czeczenii i Dagestanie. Próbowałem wybadać od jakiego słowa/imienia może pochodzić to nazwisko w tamtejszych językach - i wygląda na to, że od żadnego. Jeden z moich informatorów stwierdził wprost, że od imienia przodka, koniec kropka, nic więcej nie wiem, według drugiego nazwisko wywodzi się od imienia Nasur, które z kolei ma pochodzenie arabskie - Mansur (zwycięzca), a pojawiło się na północnym Kaukazie w związku z ekspansją islamu.
To z kolei koresponduje - choć zapewne luźno - z dwiema okolicznościami. Po pierwsze wśród moich krewnych pojawiają się co jakiś czas twarze sugerujące azjatycki rodowód, po drugie - w rejonie Smorgoni istniało kiedyś osadnictwo tatarskie, zasilane "świeżą krwią" jeszcze w drugiej połowie 17 wieku.
Odnośnie wątku francuskiego mam wrażenie, że jest on pochodną ni kwestii etnicznych, ale silnej kalwinizacji tego obszaru w 16/17 wieku. Wprawdzie katolicyzm odzyskał utracone placówki najdalej w pierwszych latach po Potopie Szwedzkim, ale nietypowe dla katolicyzmu imiona starotestamentowe jak np Eliasz były tam w użyciu jeszcze w połowie 19 wieku.
Dużo spekulacji, faktów mało, niemniej stricte wyspowe występowanie tego nazwiska wskazuje wg mnie na obce pochodzenie. Może jednak Pańskie oko wychwyci coś mniej sensacyjnego.
Radek

Wladyslaw_Moskal - 13-11-2017 - 02:09
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Marer

Lokki007 napisał:

MARER.
Skąd to nazwisko, co oznacza?
może ktoś będzie tak miły i pomoże mi zaspokoić moją ciekawość.

Nie wiem jak i kiedy powstalo Twoje nazwisko, ale chce powiedziec, ze jest to bardzo rzadkie nazwisko w Polsce.
Wg prof. K.Rymuta okolo 1990 roku w Polsce nosilo to nazwisko 37 osob a okolo 2002 r. 47 osob. Czyli nazwisko to mozna przypisac 10 -15 rodzinom, ktore z wysokim prawdopodobienstwem sa spokrewnione;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/marer.html
Nawiaz kontakty, a od najstarszych moze dowiesz sie jak moglo powstac to nazwisko.

Wladyslaw

Ewa_Szczodruch - 13-11-2017 - 09:54
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Marer

Marer - w grupie nazwisk pochodzących od podstawy Mar-, por. imiona Marcin, Maria, Marek lub od mara, marzyć.

Mamos - w grupie nazwisk pochodzących od mama ‘matka’, mamić ‘oszukiwać, zwodzić’.

Nasuro - od niemieckich nazw osobowych Nas, Nase, te od średnio- wysoko-- niemieckiego nase ‘nos’.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Mirek_Staniec - 13-11-2017 - 22:52
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Marer

Pani Ewo,
Poszukuje informacji o nazwiskach: Staniec, Żurman, Żurmanowicz, Koput i Szymczyk.

Pozdrawiam,
Mirek

Ewa_Szczodruch - 14-11-2017 - 05:11
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Marer

Witam

Staniec 1382 - od imion złożonych typu Stanisław, Stanimir oraz od stanąć.

Żurman - od niemieckiej nazwy osobowej Surmannm, ta od średnio-wysoko-niemieckiego sür, süwer ‘kwaśny, gorzki’; może też od gwarowego surman ‘grający na surmie’.

Żurmanowicz - od niemieckiej nazwy osobowej Surmannm, ta od średnio-wysoko-niemieckiego sür, süwer ‘kwaśny, gorzki’; może też od gwarowego surman ‘grający na surmie’.

Koput - od kopać, kopa ‘sterta, kupa’; od staropolskiego kopacki ‘człowiek związany z kopaniem’.

Szymczyk 1607 od imienia Szymon, pochodzenia hebrajskiego, gdzie występowało w dwóch formach: Shime’on, Shim’on i znaczyło pierwotnie ‘Bóg wysłuchał’. Dwie formy hebrajskie przekształciły się w dwa imiona: Simon i Simeon. Pierwsze upowszechniło się w Kościele zachodnim, drugie we wschodnim. W Polsce imię notowano od XII wieku. Obok Szymon występują postaci Szyman, Szymun. Od XIV wieku występują w źródłach staropolskich formy zlatynizowaneSimeon, Semeon. W językach wschodniosłowiańskich spotykane są formy Semen, Semien, skąd forma Siemion, używana w średniowieczu na Kresach Wschodnich.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

icecrypt - 14-11-2017 - 23:51
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Hajmowicz

Dzień dobry,

Poszukuję informacji o pochodzeniu nazwiska: Hajmowicz.
O tym nazwisku posiadam wiele sprzecznych informacji. Jedna mówi, że Hajmowicze byli tatarami, którym została nadana ziemia w Małogrusce (dziś Horodnianka w gminie Wasilków), kolejna wspomina coś o Sokółce w woj. podlaskim, inna że nazwisko pochodzi z Jugosławii, a wszelkie wyszukiwarki genealogiczne podpowiadają podobieństwo do żydowskiego nazwiska Chaimowitz itp.
Test DNA jest w planach ponieważ w moich okolicach został już ostatni męski potomek Hajmowiczów. Może jakieś źródła posiadają informacje o tym nazwisku już teraz?

Z góry dziękuję

Ewa_Szczodruch - 15-11-2017 - 03:15
Temat postu:

Witam

Hajmowicz - od niemieckiej nazwy osobowej Heimann, ta od Hagemann, z kontrakcją age >ai.

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Gawroński_Zbigniew - 15-11-2017 - 08:36
Temat postu:

http://www.ufolog.ru/names/order/Х ... 80;ч

Od imienia hebrajskiego męskiego Haim/Chaim (חיים) = karmiący rodzinę ('źródło utrzymania'). Albo od kresowego 'хайма' = kolejne określenie błot i mokradeł na kresach. http://www.ufolog.ru/names/order/Х ... 82;о

Lokki007 - 15-11-2017 - 13:13
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Marer

Wladyslaw_Moskal napisał:

Lokki007 napisał:

MARER.
Skąd to nazwisko, co oznacza?
może ktoś będzie tak miły i pomoże mi zaspokoić moją ciekawość.

Dziękuje za odpowiedź, czy poza kontaktem z tymi osobami jestem w stanie ustalić swoich przodków sprzed wojny?

icecrypt - 15-11-2017 - 15:48
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Hajmowicz

Wladyslaw_Moskal - 15-11-2017 - 16:49
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Hajmowicz

icecrypt napisał:

Serdecznie dziękuję @Ewa_Szczodruch oraz @Gawroński_Zbigniew.

Bardzo ciekawe jest wyjaśnienie z хайма. Nazwa miejscowości-uroczyska Małogruska powstała od mało grzęsko. Ponieważ tereny wokół były bagnami. Może sobie dopowiadam teorię, ale kresowe pochodzenie jest chyba najbardziej prawdopodobne.

Proszę jeszcze o pochodzenie nazwisk:
Zubielik - z tej samej wsi co Hajmowicz
Puka (Puk) - podobno przeinaczony zapis nazwiska Puk; wieś Czarnowo powiat ostrołęcki; nazwisko należało do rodziny chłopskiej; z opowieści rodziny wynika, że niektórzy mieszkańcy wsi byli nazywani np. Puka Czerwony itp.

Dodam swoje 5 groszy o pochodzeniu nazwiska Hajmowicz.

Wg mnie pochodzi of tureckiego nazwiska lub imienia Haim, a wg Google oznacza kogos z wlosami, chyba obfitymi, skoro zasluzyl sobie na takie imie lub nazwisko.
Zydowskie nazwisko wlasnie powstalo na terenie Turcji.

To juz blisko Twojej pierwszej hipotezy. a Hajmowicz to syn Haima lub Hajma.

Pozdrawiam,
Wladyslaw

ROMAN_B - 15-11-2017 - 17:35
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Hajmowicz.

Witaj.

Hipoteza o geneza nazwiska Hajmowicz.

Pojawiły się już trzy ewentualne etymologie nazwiska Hajmowicz. Ze swojej strony dołożę jeszcze moje rozważania na jego temat, które moim zdaniem mogą coś mieć wspólnego z pochodzeniem tego nazwiska.

Nazwa osobowa Hajmowicz zapewne jest derywatem to znaczy, że jest mianem sufiksalnym, pochodzącym od podstawowego tematu, którym jest rdzeń Hajm-, do którego dołączono słowotwórczy sufiks -owicz [ hajm + owicz = hajmowicz; hajm-owicz ]. Rdzeń jaki i przyrostek z osobna niesie ze sobą zbiór jakiś informacji. Łącząc oba człony ze sobą tworzymy nowy wyraz, wyraz o nowym znaczeniu. Temat nazwiska jak i format może pochodzić z jednego języka albo z różnych języków, w tym przypadku są to hybrydy językowe.

Na Ruskie [ Rusińskie ] pochodzenie miana Hajmowicz może wskazuje sufiks –wicz [ -iewicz, -ewicz, -owicz ] ale nie jest to jedyna możliwość. W okresie staropolskim przyrostki -ewicz, -owicz, -iewicz występowały w czysto polskiej formie -ewic, -owic, -iewic. Pod wpływem ruskim, kresowym [ języka ukraińskiego, języka białoruskiego i pogranicza ) przyrostki te przyjęły formę -owicz, -ewicz, iewicz czyli końcowe -cz funkcjonuje już od wieku XV.
W literaturze nazwiska zakończone cząstką -owicz, -ewicz uważane są za nazwiska mieszczańskie. Niemniej jednak nie jest to pogląd dominujący. Początkowo nazwiska zakończone przyrostkiem -icz, -wicz, -owicz, -ewicz nosiła szlachta ruska [ bojarzy ] potem na skutek unii Korony Polskiej z Wielkim Księstwem Litewskim bojarzy zaczęli zmieniać swoje nazwiska na typowe polskie szlacheckie nazwiska zakończone sufiksem -ski. Z biegiem czasu nazwiska zakończone tymi sufiksami przyjmowali chłopi i mieszczanie. Z czasem sufiks -(ow)ic(z) / -(ew)ic(z) stał się strukturalnym przyrostkiem [ nie miał już znaczenia patronimicznego ] i był produktywnym sufiksem za pomocą, którego tworzono nazwiska od podstaw apelatywnych, rzadziej odimiennych, ale także od nazw etnicznych i nazw zawodu, nazw łacińskich oraz służył do polonizacji nazwisk obcych [ obce przyrostki zastępowano sufiksem -owicz; np. Heyderman – Heydrowicz ].
W XVII–XVIII wieku mamy do czynienia ze zmianą funkcji sufiksu -(ow)ic(z)/-(ew)ic(z) na znacznym obszarze Polski z pierwotnie patronimicznej, wskazującej na relacje syn – ojciec, na strukturalną, polegającą przede wszystkim na dziedziczeniu bez zmiany nazwiska z tym formantem, ale też na tworzeniu nazwiska uznawanego za lepsze, odbiegające od często apelatywnej podstawy - zgodnie ze stereotypem nazwiska miejskiego”. Nazwiska takie tworzone były głównie od podstaw odapelatywnych i współwystępują z nazwiskami tworzonymi przez dodanie wtórnych formantów z elementem -k- [ -kowicz, -kiewicz ] co być może wskazywałoby na procesy nobilitacyjne, jakie dokonywały się wówczas również w wielu innych regionach Polski.
Pierwotnie, typowo polskimi sufiksami w nazwiskach są końcówki: „-owic” i „-ewic”. Natomiast, nazwiska zakończone sufiksami „-owycz” i „-ewycz” jednoznacznie wskazują na ich ukraińskie pochodzenie. Na przestrzeni czasu i pod wpływem różnych czynników nazwiska polskie i białorusko – ukraińskie zakończone sufiksem „-owic”, ‘-(i)ewic”, „-owycz” i „-(i)ewycz” zaczęły mieć takie same końcówki, to jest „-owicz”, i „-(i)ewicz”. To spowodowało, że obecnie trudno jest ustalić jakie mają pochodzenie.

Zatem, nazwisko Hajmowicz prawdopodobnie mogło ukształtować się na dawnych kresach Rzeczpospolitej. Przyrostek -owicz w pierwotnym znaczeniu oznacza syna lub potomka kogoś o imieniu wskazanym w rdzeniu nazwiska. Tak więc, nazwa osobowa Hajmowicz z dużą dozą prawdopodobieństwa może być patronimikiem. To oznacza, że pierwszy Hajmowicz był synem Hajma [ nazwisko / przezwisko lub/i imię Hajm ]. To jest pierwsza hipoteza.

Miano Hajmowicz może być nazwiskiem strukturalnym, powstałym od nazwy osobowej Hajm. Dodanie sufiksu -owicz do miana Hajm mogło mieć na celu przydanie pierwotnemu nazwisku godności, lepszości w stosunku do innych nazwisk. Z drugiej strony nazwa osobowa Hajmowicz może być spolonizowanym nazwiskiem przy pomocy przyrostka -owicz. W tym przypadku będzie to hybryda językowa. To jest druga i trzecia hiporeza.

Pozostaje ustalić co może znaczyć i z jakiego języka pochodzić temat „hajm-„ w nazwie osobowej Hajmowicz. Tak więc:
1.
Wielce prawdopodobnym jest to, iż słowo „hajm” jest zdeformowanym, przekształconym zapisem graficznym niemieckiego apelatywu „heim”, który mógł być pierwszym członem jakiegoś innego nazwiska, albo być samoistnym mianem. Niemieckie słowo „heim” ma kilka znaczeń, to jest dom, domowy, mieszkanie, ognisko domowe, przytułek. Niemniej jednak posiada też inne znaczenia. Niemiecki wyraz „heim” pochodzi od germańskiego słowa haima, haimi ‘ojczyzna, miejsce zamieszkania, miejsce osiedlenia’; od średnio – wysoko – niemieckiego heim, hein ‘dom, ojczyzna’; od średnio – dolno – niemieckiego hëme ‘dom, ojczyzna’. Takim nazwiskiem może być, na przykład miano Heimman.
2.
Może od imienia Henryk Henryk. Henryk to imię pochodzenia germańskiego, pochodzi od dwóch słów: heim ‘dom’ oraz richi ‘bogaty’ i oznacza człowieka, który panuje w bogatym domu albo pan swojego rodu – hein występuje w znaczeniu ród.
3.
Może od imienia Haimo. Jest to imię pochodzenia germańskiego, genetycznie spieszczenie [ poprzez skrócenie ] imion dwuczłonowych z pierwszym elementem Heim- 'ojcowizna', np. Heimhard, Heimerad, Heimeran [ Emmeram ], Heimerich, Heimold, Heimhold itp. W źródłach pojawia się w postaciach Haymo, Aimo, Heymo, Hemmo. W Polsce jako imię było nie używane, ale występuje jako nazwisko Haymo, Haimo; Heymo, Haimo itp. Niemiecki odpowiednik tego imienia to: Haimo, Haymo, Heimo, Hemmo. W języku łacińskim występowało pod postacią: Haimo, Aimo, Haymo.
4.
Może od żydowskiego imienia męskiego Haim. Imię Haim jest pochodzenia hebrajskiego [ hebrajski: חַיִּים Ḥayyim; klasyczny hebrajski: (ħajjiːm) ] pochodzi od słowa oznaczającego "życie".

Pozdrawiam – Roman.

Radomir_Pyzik - 15-11-2017 - 17:44
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Marer

Dziękuję Pani Ewo.
Radek

denker09 - 15-11-2017 - 18:14
Temat postu: Pochodzenie nazwisk - Denkowski

Witam
Czy ktos moze wie od czego moze pochodzic nazwisko Denkowski?
Dziekuje za pomoc Wink

Przepraszam ze wstawilo mi sie na glowna... Mialo byc do watku pochodzenie nazwisk cz 9... Przepraszam za pomylke...

denker09 - 15-11-2017 - 18:16
Temat postu: Pochodzenie nazwisk - Denkowski

Witam
Czy ktos moze wie od czego moze pochodzic nazwisko Denkowski?
Dziekuje za pomoc

Ewa_Szczodruch - 15-11-2017 - 18:54
Temat postu: Pochodzenie nazwisk - Denkowski

Witam

Denkowski - od imienia Dionizy, notowanego w Polsce od XII wieku, od łacińskiego Dionysius, z greckiego Diónysios ‘poświęcony bogu Dionizosowi’; w Kościele prawosławnym imię przejęte w formach Denis, Denisz, Dynisz.

Denkowski 1463- od nazwy miasta Dynów, dawniej Denów (przemyskie).

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

denker09 - 15-11-2017 - 20:02
Temat postu:

Dziękuję ślicznie Smile

icecrypt - 16-11-2017 - 04:43
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Zubielik i Puka (Puk)

Serdecznie dziękuję @Ewa_Szczodruch, @Gawroński_Zbigniew, @Wladyslaw_Moskal oraz @ROMAN_B.

Proszę jeszcze o pochodzenie nazwisk:
Zubielik - z tej samej wsi co Hajmowicz
Puka (Puk) - podobno przeinaczony zapis nazwiska Puk; wieś Czarnowo powiat ostrołęcki; nazwisko należało do rodziny chłopów; z opowieści rodziny wynika, że niektórzy dalecy krewni byli nazywani np. Puka Czerwony itp.

Ewa_Szczodruch - 16-11-2017 - 05:37
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Zubielik i Puka (Puk)

Zubielik

Puka 1136, Puk 1628 - od pukać ‘stukać’, też od gwarowego pukać się ‘pękać’.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

ROMAN_B - 16-11-2017 - 19:36
Temat postu: Nasuro - rozważania o genezie nazwiska.

Witaj Radku!

Rozważania o genezie nazwiska Nasuro.

Jakiś czas temu wywołałeś mnie do tablicy, raczej poprosiłeś abym spojrzał swoim okiem na etymologię nazwiska Nasuro. Spojrzałem i poniżej zamieszczam mój osobisty ogląd ewentualnej genezy tego nazwiska. Raczej będą to rozważania o przybliżonej genezie tej nazwy osobowej na podstawie zebranych informacji.
Nie wykluczam genezy nazwiska Nasuro [ Nasura ] przytoczonej przez panią Ewę Szczodruch, którą podała za profesorem Kazimierzem Rymutem. Według tej etymologii przedmiotowe nazwisko pochodzi „od niemieckich nazw osobowych Nas, Nase, te od średnio-wysoko-niemieckiego nase ‘nos’.”. W takim razie byłaby to jakiś derywat, utworzony od rdzenia „nas” za pomocą sufiksu -ur lub –ura(o). Temat nazwiska „nas(e)” jest niemieckim słowem a sufiks -ur(a, o ) jest polskiego pochodzenia. W takim razie byłaby to hybryda językowa niemiecko – polska. Chyba, że słowa „nas” jest obocznością wyrazu „nos” i w takim razie byłoby to polska nazwa osobowa. Słowotwórczy format -ur / -ura tworzy rzeczowniki [ nazwy ]. Za pomocą sufiks -ur zostały utworzone takie wyrazy jak: piechur, mazur, kocur, wilczur oraz ludowe formy tupu: miechur ‘miech, pęcherz’, szkodur ‘ szkodliwe zwierzę’, wichur ‘huragan’. Przy pomocy przyrostka -ura utworzono takie słowa jak: bzdura, niemczura, lisiura, szewczura, szlachciura i gwarowe, np. pakura ‘suszarnia’, papura ‘pusk’, pieczura ‘framuga w piecu’, łazura ‘łazęga’, żydura ‘żydówka’, ( za Henryk Gaertner, strona 287 ). Jak łatwo zauważyć przy pomocy foramtu -ura były tworzone też rzeczowniki [ nazwy ] o bardziej negatywnym zabarwieniu.
Jak wspominasz w swoim poście nazwiska powstawały w różnym czasie. Nazwa osobowa Nasura mogła powstać na skutek dość powszechnego zjawiska występującego przy tworzeniu nazwisk, które zwane jest zmianą paradygmatu [ dodane –a ]. Miało to na celu oddalenie pierwotnego znaczenia nazwiska [ Na(o)s-ur + a = Na(o)sura ].
Następną możliwością powstania miana Na(o)sura jest ta możliwość, która zakłada, iż nazwisko Na(o)sura jest mianem patronimicznym tak zwanym nazwiskiem dopełniaczowym. Dopełniacz odpowiada na pytanie kogo?, czego?. Inną cechą dopełniacza jest to, że określa on również stosunek własności [ odpowiada na pytanie czyj? ]. W tym przypadku ojciec / syn. Tak więc, czyj on jest? On jest Nasura. Ojciec Nasur a syn Nasura.
Przyrostek -ura, jak wspomniałem wyżej, tworzy też nazwy nacechowane ujemnie. Takim przykładem jest nazwa żydura. Miano żydura mówi nam też, że taka osoba jest pochodzenia/ narodowości żydowskiej. Jest nazwa Mazur [ Maz + ur = Mazur ].Mazurem [ Mazur ] na Kresach nazywano każdą osobę pochodzącą z Polski. W zasadzie Mazur to osoba pochodząca, mieszkająca na Mazowszu. Zatem, sufiks -ur/-ura ma też funkcję przy pomocy, której tworzono nazwy określające pochodzenie etniczne oraz miejsce, z którego pochodzi dana osoba. Na obszarze dzisiejszej Polski jest wieś o nazwie Nasy, która nosiła niemiecką nazwę Nassen, była to pierwotnie wieś rycerska. Obecnie położona ona jest w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Biskupiec. Miejscowość położona nad jeziorem Dadaj. Była to początkowo wieś rycerska.
http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geogra ... Tom_VI/929
Pod powyższym linkiem znajdziesz też wsie o nazwie: Nasuty, Nassutów i podobne.
W SGKP znajdziesz też inne wsie, np. Nossen, Nossendorf, Nosswitz, Nossin, Nossuta, Nosy, Nosy Poniatki, Nossyry [ Nasery ] itp.
http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geogra ... om_VII/187

Hipotetycznie rzecz biorąc nazwisko, o którego etymologię pytasz, pierwotnie mogło być przezwiskiem osoby, która miała duży nos, albo odnosiło się to do jakiś cech charakteru osoby tak przezwanej lub/i właściwego sposobu jej zachowywania się, np. wodzić kogoś za nos; nie wtykaj nosa w nie swoje sprawy; nie wychylaj nosa, to ci go nie przytrą; nie wścibiaj nosa, gdzieś nie dał grosza. To tylko kilka przysłów, które charakteryzuję różne cechy, które reprezentowała dana osoba. Miano to może też oznaczać osobę pochodzącą, urodzoną lub kiedyś mieszkającą w jakimś miejscu nazwanym, np. Nasy [ Nassen ], Nossen, Nosy. Może też oznaczać potomka osoby nazwanej, której miano zawiera się w rdzeniu nazwiska.

Radku, w swoim poście napisałeś też „(…).Co ciekawe w Federacji Rosyjskiej egzystuje całkiem spora populacja osób o nazwisku "Nasurow", przy czym chyba wszyscy pochodzą (a w znacznej części mieszkają) w Czeczenii i Dagestanie. Próbowałem wybadać od jakiego słowa/imienia może pochodzić to nazwisko w tamtejszych językach - i wygląda na to, że od żadnego. Jeden z moich informatorów stwierdził wprost, że od imienia przodka, koniec kropka, nic więcej nie wiem, według drugiego nazwisko wywodzi się od imienia Nasur, które z kolei ma pochodzenie arabskie - Mansur (zwycięzca), a pojawiło się na północnym Kaukazie w związku z ekspansją islamu. (…)”.
Faktycznie w Rosji występowało / występuje nazwisko: Насурдинов, Насурдинова, Насури, Насурлаев, Насурлаева, Насуро, Насуров ,Насурова, Насуртдинов, Насуртдинова. We wszystkich wymienionych nazwach osobowych można wyodrębnić człon Насур- ( Nasur- ): Насур-динов, Насур-динова, Насур-и, Насур-лаев, Насур-лаева, Насур-о, Насур-ов ,Насур-ова, Насур-тдинов, Насур-тдинова. Istnieją co prawda rosyjskie etymologie tych mian, ale żadna z nich nie wyjaśnia znaczenia tych nazwisk. Genezy tych mian mówią w jakim rejonie Rosji występowało konkretne nazwisko i w jakim czasie [ poczynając od końca XIII wieku ]. Tak więc jest to bardzo stare nazwisko lub/i imię, albo przydomek lub przezwisko. Niemniej jednak genezy te mówią, iż te miana mogą mieć rosyjskie, białoruskie, serbskie, jordańskie, eskimoskie, libijskie, karaimskie, bałkarskie [Bałkarzy to górski naród pochodzenia tureckiego. Zamieszkują głównie w autonomicznej republice Rosji na północnym Kaukazie, to jest w Kabardo-Bałkarii ], hindi. Zatrzymajmy się przy narodach słowiańskich, w tym przypadku rosyjskim, białoruskim, serbskim. We wszystkich tych trzech językach występuje słowo нос, w znaczeniu ‘nos’. Słowo нас w wyrazie нас-ур może być obocznością [ np. błąd pisarski, wadliwa wymowa, wpływ języka białoruskiego albo jakaś inna gwara lub język ] słowa нос ‘nos’ i w takim razie z jakiś prawdopodobieństwem słowo насур [ nasur ] może być równe słowu носур [ nosur ]. Oczywiście pamiętać też trzeba o niemieckim słowie nase ‘nos’. Oby nie było tak łatwo, przytoczę też jak w innych językach zapisywane jest słowo nos: łacina – nasus, litewski – nosis, ukraiński – ніс [носок ‘mały nosek’ ].

Radku, w swoim poście zawarłeś też informację mówiąca, że nazwisko Nasuro(a) występowało na obszarze dzisiejszej Białorusi oraz to, iż niektórzy z Twoich krewnych mogą nieć związek ze wschodnimi ludami, jak to napisałeś: „ (…), wśród moich krewnych pojawiają się co jakiś czas twarze sugerujące azjatycki rodowód. (…)”. Dodajesz też informację mówiącą, iż „(…), w rejonie Smorgoni istniało kiedyś osadnictwo tatarskie, zasilane "świeżą krwią" jeszcze w drugiej połowie 17 wieku.”. Są to istotne informacje.
Jedna z etymologii, powyżej wspomnianego nazwiska, to jest nazwy osobowej Насуров [ Nasurow ], mówi, że: „Насуров. Фамилия Насуров возникла из Хатынь (Беларусь). В сведениях поселения Углич - печник Леонид Насуров (1800). Латиницей - Nasurov или прозвище Насур, а национальность Иорданец в 87% случаях.”. Po polsku brzmi to mniej więcej tak: Nazwisko Nasurow pochodzi z Hatyń ( Białoruś ). Z informacji z rejonu Углич [ obwód jarosławski, Rosja ] – specjalista w zakresie budowy i naprawy pieców [ печник ] Leonidas Nasurow ( 1800 ). Łaciński – Nasurov lub nazwisko Nasur o narodowości jordańskiej w 87% przypadkach.
Хатынь [ Chatyń ] to nieistniejąca już wieś na Białorusi, która w roku 1943 została doszczętnie spalona przez SS-Sonderkommando Dirlewanger [ obecnie uroczysko, miejsce pamięci w rejonie łohojskim, obwodu mińskiego Białorusi ]. Wieś Chatyń oddalona jest od wsi Nowosiólki około 84 km to niezbyt daleko i osoby o nazwisku Nasurow [Насуров ], które mieszkały we wsi Chatyń, mogą mieć coś wspólnego z osobami o nazwisku Nasuro(a) ze wsi Nowosiólki. Miano Nasurow jest derywatem i zostało utworzone za pomocą sufiksu -ow od rdzenia Nasur [ Nasur + ow = Nasurow ]. Przyrostek -ow jest charakterystyczny dla rosyjskich nazwisk, można go też spotkać w białoruskich czy ukraińskich mianach. Przy pomocy rosyjskiego sufiksu -ов tworzone były odimienne nazwiska, na przykład: Aмфилов od imienia Aмфил [Aмфил + ов = Aмфилов ], Гaвpиилов od imienia Гaвpиил [Гaвpиил + ов = Гaвpиилов ]. W takim razie miano Насуров [ Nasurow ] pochodzi od imienia albo od przezwiska czy przydomka Насур [ Nasur ]. Wspomniana powyżej etymologia mówi, że wielce prawdopodobnym jest to, że nazwisko pochodzi od jordańskiego imienia Насур [ Nasur ]. Jordania to kraj arabski. Wniosek – miano Насур [ Nasur ] może pochodzić z kręgu imion arabskich, szerzej muzułmańskich. Wspomniałeś, w swoim poście, że „w rejonie Smorgoni istniało kiedyś osadnictwo tatarskie, zasilane "świeżą krwią" jeszcze w drugiej połowie 17 wieku.”. Rozumiem, że chodzi Ci miasto o polskiej nazwie Smorgonie [ po białorusku Смарго́нь ( Smarhoń ); po rosyjsku Сморго́нь ( Smorgoń ); po litewsku Smurgainys; w jidiz סמאָרגאָן ], które obecnie położone jest na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, stolica rejonu smorgońskiego. Miasto Smorgon oddalone jest od byłej wsi Chatyń około 120 km, od wsi około Nowosiółki około 34 km a od wsi 24 km. Skoro, jak piszesz, w okolica miasta Smorgon mieszkała licznie ludność tatarska, a Tatarzy to muzułmanie, to zapewne wśród imion tatarskich mogło występować imię Насур [ Nasur ].
Z informacji pochodzących z portalu o nazwie QUMUQ GÖRÜŞ - Кумыкский взгляд imię Насур [ Nasur ] jest starym imieniem występującym wśród krymskich tatarów.
Rosyjskojęzyczna strona QUMUQ GÖRÜŞ - Кумыкский взгляд poświęcona jest życiu codziennemu, historii i językowi Kumyków. Kumycy to naród mówiący językiem pochodzenia tureckiego. Zamieszkują oni środkowe obszary Dagestanu. Naród liczy około 503 tysięcy ludzi. Około X wieku przodkowie Kumyków osiedlili się w ich obecnych siedzibach. Kumycy wyznają islam sunnicki.
W roku 2015 ukazało się opracowanie noszące tytuł „История башкирских родов Гайна”, które zostało wydane w Ufie [ Уфа́ ] przez Институт гуманитарных исследований Республики Башкортостан. Opracowanie to dotyczy historii baszkirskiego rodu [ klanu ] Гайна. Baszkirzy to naród pochodzenia tureckiego, zamieszkujący głównie Baszkirię, bliski kulturowo, językowo i etnicznie z sąsiednimi Wołga-Ural Tatarami. Część Baszkirów uważa za swój język ojczysty tatarski oprócz, a czasami zamiast baszkirskiego. Baszkirowie są muzułmanami. Do palety imion baszkirskich zaliczane jest też imię, które w cyrylicy zapisywane jest Насур – Nasur.

Wiemy już, że wśród wielu ludów zamieszkujących wschodnie i dalekowschodnie rejony Rosji, i które wyznają islam, i które mówią różnymi językami, w tym i dialektami tureckimi występuje imię Насур – Nasur. Miim zdaniem imię Насур jest obocznością imienia Насир, Насыр, co wynika z różnorodności dialektów, języków, którymi mówią wspomniane narodowości. Rosyjscy etymolodzy tak piszą o genezie tego imienia: „Насир, Насыр, ан-Насир ( араб. ناصر‎ – < Победитель >, < Помогающий > ) – имя арабского происхождения, происходит от глагола < нср > – < помогать >, < даровать победу >. Имя является однокоренным с именами Мансур, Нусрат, Насреддин, Мустансир и со словами ансары, нусайриты и ан-насрания (христианство).”. Po krótce brzmi to tak: Nasur, Nasir, Nasyr, an-Nasir ( arabski ناصر‎ < Nasir >} – < zwycięzca >, < pomagamy > ) – imię arabskiego pochodzenia, wywodzi się od czasownika < nsr > – < pomagać >, < dać zwycięstwo >. Imię ma wspólne korzenie z imionami Мансур, Нусрат, Насреддин, Мустансир i ze słowami ансары, нусайриты и ан-насрания (христианство).
Znaczenie słów:
• aнсары – pomocnik, asystent Proroka, rdzenni mieszkańcy Medyny z plemion,
• нусайриты [ aлавиты ] – alawizm, alawizm. Nazwa dla szeregu religijnych grup islamskich.
Słownik polsko – arabski i arabsko – polski tak omawia znaczenie imienia Nasir, Nasser [ناصر‎ ]: Arabskie imię męskie o znaczeniu: asystować, wspierać, pomagać. Może mieć też oznaczać: sojusznik, zwolennik, bronić, wspierać, lipiec [ siódmy miesiąc w roku ( według kalendarza gregoriańskiego i juliańskiego ) ].

Sumując, tą część mojej wypowiedzi, z dużą dozą prawdopodobieństwa nazwisko Nasuro może być mianem prostym, równym imieniu Nasur [ Насур ], które wywodzi się z kręgu imion związanych ze światem ludów muzułmańskich wyznających islamem. Dodam też, iż ta nazwa osobowa Nasura mogła powstać na skutek dość powszechnego zjawiska występującego przy tworzeniu nazwisk, które zwane jest zmianą paradygmatu [ dodane -a ]. Miało to na celu oddalenie pierwotnego znaczenia nazwiska [ Nasur + a = Nasura ]. Idąc dalej następną możliwością powstania miana Nasura jest ta możliwość, która zakłada, iż nazwisko Nasura jest mianem patronimicznym tak zwanym nazwiskiem dopełniaczowym. Dopełniacz odpowiada na pytanie kogo?, czego?. Inną cechą dopełniacza jest to, że określa on również stosunek własności [ odpowiada na pytanie czyj? ]. W tym przypadku ojciec / syn. Tak więc, czyj on jest? On jest Nasura. Ojciec Nasur a syn Nasura.

Reasumując całość mojej wypowiedzi nazwisko Nasuro lub i Nasura mogło zostać urabiane za pomocą sufiksu samogłoskowego -o lub -a od miana Nasur. Sufiksy -a / -o był dość rozpowszechnione wśród wschodnich Słowian.

Radku, wyszło chyba ciekawie? Zaspokoiłem chyba Twoją ciekawość odnosząca się do genezy nazwiska Nasuro(a)? Przedstawiłem Ci tylko moje subiektywne spojrzenie na ewentualna etymologię tego nazwiska i ewentualne pochodzenie etniczne osób, które noszą wspomniane nazwisko. Raczej są to daleko idące rozważania i przypuszczenia oparte na Twoich i moich informacjach. Niestety brak jest istotnych danych a te, które są znane nie dają podstaw do jednoznacznego opowiedzenia się po któreś stronie. Moim zdanie geneza tego miana jest niejednoznaczna i niejasna. Mam nadzieję, że moje informacje pozwolą Ci na dalsze badanie historii i genezy osób noszących nazwisko Nasuro(a).

Jeśeli chodzi o etniczne pochodzenie osób noszących nazwisko Nasuro(a) to tylko test DNA dla celów genealogicznych, określający pochodzenie przodków, może to najprawdopodobniej rozstrzygnąć i ukazać z jakiego rejonu świata i z jakiej narodowości pochodzą Twoi przodkowie. Informacje te zapewne mogą rzucić wiele światła na ewentualną etymologię nazwiska Nasuro(a) oraz odpowiedzieć, w dość znacznym przybliżeniu, z jakich ludów mogą pochodzić Twoi przodkowie noszący nazwisko Nasuro(a). Wiem, że testy DNA dość drogie i czy Ty wykonasz takie testy zależy tylko od Ciebie i zasobności Twojego portfela.

Już na sam koniec dopowiem tylko, iż profesor Kazimierz Rymut mówił: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast, profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”. Tak więc tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych i kwerenda genealogiczna może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób oraz kiedy powstało konkretne nazwisko oraz rozwiać różne dylematy odnoszące się do pochodzenia społecznego. Natomiast o etnicznym pochodzeniu osób noszących nazwisko Nasuro(a) może pomóc genealogiczny test DNA, ale też nie musi dać 100% pewności.

Pozdrawiam – Roman.

Dodatkowe źródła - bibliografia:

Henryk Gaertner: Gramatyka współczesnego języka polskiego, Część III, 1, Słowotwórstwo; Książnica Atlas; Lwów – Warszawa 1934.
Wielki słownik ortograficzny PWN z zasadami pisowni i interpunkcji. Praca zbiorowa po redakcją Edwarda Polańskiego; Wydawnictwo Naukowe PWN, 2016.
Dereń Ewa, Polański Edward: Wielki słownik języka polskiego; Krakowskie Wydawnictwo Naukowe, Kraków 2012.

Gawroński_Zbigniew - 16-11-2017 - 19:57
Temat postu:

Zdumiewające, że brzmiące bardzo "kresowo" nazwisko Zubielik w Rosji, a przynajmniej w dostępnych mi indeksach nazwisk rosyjskich i rosyjskojęzycznych nie występuje. Innych nazwisk z "zubem" w podstawie naliczyłem.... 11 szpalt po 40 w każdej. Smile

xtedek - 17-11-2017 - 09:08
Temat postu:

Romanie swego czasu napisałeś mi wręcz elaborat odnośnie pochodzenia nazwiska Tetkowski/Tetek

Od tego czasu pojawiło się u mnie kilka hipotez i jedną z nich jest znalezione w XVII i XVIII wiecznych metrykach nieco inne nazwisko:

Keccak, Ketcak, Kietek, Ketek

Później nazwisko to nie występuje. Czy jest możliwe, że wyewoluowało ono do postaci Tetek? Mam w tej chwili kilka takich śladów.

Ewa_Szczodruch - 17-11-2017 - 10:31
Temat postu:

Witam

Zapomniałam dopisać:

Zubielik - (z fonetyką czeską lub ukraińską) od ząb.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

rybolow - 17-11-2017 - 11:35
Temat postu:

Witam,
czy mogę prosić o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska MYSYK?
Z góry dziękuję.

Ewa_Szczodruch - 17-11-2017 - 11:39
Temat postu:

Witam

Mysyk - w grupie nazwisk pochodzących od mysz, możliwe też od imion ma My-, typu Myślibor.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Radomir_Pyzik - 17-11-2017 - 20:58
Temat postu:

Romanie, nie da się opisać, jak jestem wdzięczny za Twój wysiłek.
"Przerzucam temat", z różnym natężeniem i różnymi metodami, już od około 20 lat. Można powiedzieć, że nadal "wiem że nic nie wiem", ale nie uważam tych poszukiwań za bezowocne, bo czegoś jednak uczą. Jeśli coś "wiem", to chyba tylko to, że istotnie moi Nasuro byli przybyszami z zewnątrz, bo nie chce mi się wierzyć, że rdzenne dla tego obszaru nazwisko ocalałoby jednie w dwóch, położonych niemal płot w płot wsiach. Po części potwierdza to rodzinne przekazy, obdrapane jednak z bajkowych naleciałości. Przyznam jednak, że wątku "hugenocko-francuskiego" nie zarzuciłem nawet po klęsce poszukiwań nazwiska "Nasuroux" Wink

, ale po odkryciu, że na przełomie XVI/XVII wieku obszar Smorgoni był istnym zagłębiem kalwinizmu. To pozwoliło mi na dodanie dwóch do dwóch i...
Dziękuję też za sugestię dotyczącą DNA. Czasem sprawy niby oczywiste umykają. Choć akurat w tym przypadku będę musiał namówić kogoś z krewniaków lub - jak to powiadają na Bialorusi - odnofamilcow - bo sam jestem oddalony od dwa urodzenia od linii męskiej.

ROMAN_B - 18-11-2017 - 00:16
Temat postu: Tetek a może Ketek.

xtedek napisał:

Witaj Kamilu!

Sprawdziłem, faktycznie skreśliłem kilka zdań na temat ewentualnej genezy tego nazwiska.
https://genealodzy.pl/index.php?name=PNp ... 455#407455
Z Twojego obecnego postu wyczytałem, że jednak zapoznałeś się moja wcześniejszą odpowiedzią na Twoją prośbę, choć wcześniej nie zauważyłem żadnej reakcji z Twojej strony.

Kamilu, pytasz mnie czy nazwisko zapisywane w metrykach pod postaciami: Keccak, Ketcak, Kietek, Ketek mogło przekształcić się w postać Tetek? W XVII i XVIII wieku ludność mieszkająca na obszarach wiejskich [ i nie tylko ] zazwyczaj nie potrafiła czytać i pisać. Przeważnie mówiła ona miejscową gwarą a nazwiska były zapisywane ze słuchu. Pisarz jak słyszał tak zapisał nazwisko. Często bywało, że osoby piszące metryki i inne dokumenty popełniały błędy lub przekręcały nazwiska. Bywało też, że same źle usłyszały brzmienie nazwiska i w zmienionym brzmieniu zapisały go w metryce. Czasami urodzenie dziecka zgłaszały inne osoby niż jego rodzice i takie osoby mogły błędnie wymówić nazwisko dziecka a pisarz zapisał go pod taką postacią. To samo mogło dotyczyć i innych przypadków, np. zgonów czy ślubów. Jak zauważyłeś mogło być wiele przyczyn zamiany nazwiska z jednego na drugie. Lista przyczyn może być dłuższa. Ja, wymieniłem tylko niektóre z nich. Ludzie przemieszczali się z miejsca na miejsce a i czasami zmieniały się też osoby sporządzające metryki i tym samym nazwy osobowe mogły zmieniać swój zapis graficzny. Tak więc przyczyn, które mogły spowodować zmianę graficznego obrazu jakiegokolwiek nazwiska mogło być wiele. Moim zdaniem tylko wszechstronna kwerenda genealogiczna, badanie historycznych dokumentów oraz inne pośredczone dowody mogą, choć nie muszą, potwierdzić lub zaprzeczyć wymianę jednej na drugą formę zapisu graficznego nazwiska, przezwiska czy przydomka.

Kamilu, jak wiesz ludzie mają różne wady wymowy, które spowodowane są różnymi przyczynami. Dawno temu nikt za bardzo takimi przywarami się nie przejmował i ich nie likwidował [ leczył, usprawniał ], jak dana osoba mówił tak mówiła. Czasami takie cechy były podstawą do nadawania różnych prześmiesznych przezwisk, które później stawały się nazwiskami. Tak też mogło być w przypadku nazwiska Tetek.
Wada wymowy, błędna wymowa, błędna wymowa jakieś głoski może być przyczyną, iż nazwisko ma inne brzmienie niż jego rzeczywiste brzmienie. Takie zjawisko mogło zaistnieć w przypadku nazwiska Ketek, które przeszło w brzmienie Tetek. Jest wada wymowy, która mogła spowodować zamianę jednego nazwiska w drugie. Wada ta nazywana się kappacyzm. Kappacyzm jest wadą artykulacyjną, w której zaburzona jest wymowa głoski k i k’. Deformacja polega na zamianie zwarcia językowo – podniebiennego zwarciem więzadeł głosowych, co powoduje powstanie brzmienia przypominającego spółgłoskę k. Wyraża ona się też zamianą głoski k na głoskę t, lub jej opuszczeniem. Oto kilka przykładów zmiany głosek k, k’ na t, t’:
• kura > tura,
• kiełbasa > tabasa,
• kogut > togut,
• kot > tot.
Może jedna z osób, która nosiła nazwisko Ketek miała powyżej wspomnianą wadę wymowy i zamiast wymawiać swoje nazwisko w brzmieniu Ketek wymawiała je w brzmieniu Tetek. I tym sposobem Ketek stała się Tetkiem. Hipotetycznie jest to jak najbardziej możliwe, ale czy tak było? Tego niestety nie wiem. Potwierdzenie czy zaprzeczenie każdej hipotezy wymaga wszechstronnej weryfikacji popartej dokumentami, które uwiarygodnią genealogicznie taką zamianę nazwisk. Niestety dokumenty nie powiedzą nam czy osoba ta miała wadę wymowy ale powiedzą nam, że taka zamiana miała miejsce.

Tak na szybko dodam, że bardzo często osoby spisujące metryki pomijały znaki diakrytyczne dostawiane do litery [ znak diakrytyczny, np. przecinek, ogonek lub kropka, dostawiany do litery ]. Taki znaki niosą ze sobą informację o sposobie wymawiania głoski oznaczonej tą literą. Może osoba o nazwisku zapisanym pod graficzną postacią Ketek w rzeczywistości nazywała się Kętek. Istnieje nazwisko Kętek. Kętek to zdrobnienie utworzone za pomocą przyrostka -ek od podstawy kęt [ kęt + ek = kętek ]. Słowo kęt pochodzi od słowa kąt albo od staropolskiego apelatywu kętny ‘kątowy’. Wśród wspomnianych przez Ciebie nazwisk są też takie: Keccak, Ketcak. Te nazwy osobowe zakończone są formatek -ak. Sufiks -ak w zasadzie tworzył nazwy istot małych, niedorosłych oraz młodych, na przykład: pisak, kociak, szczeniak, uczniak. W ten sposób powstały też niektóre nazwy własne, na przykład nazwiska Antoniak lub Baraniak. Sufiks -ak tworzył też odczasownikowe formacje mutacyjne, to jest derywaty należące do kategorii osobowych nazw wykonawców czynności. Kąt to też słowo oznaczające wieś, miejsce oddalone, odludne. Może osoba o nazwisku Keccak, Ketcak zajmowała się wymierzaniem miejsca na nowopowstające wsie, nazywane Kątami. Inną cechą przyrostka -ak jest to, iż był i jest on wykorzystywany do tworzenia nazw osobowych od miejsca pochodzenia czy zamieszkania, np. poznaniak, warszawiak oraz Wołyniak, Spiszak, Ślązak jak też Mazurczak, Mazurak. Jest w Polsce kilka miejscowości o nazwie Kęty. Może od tej miejscowości pochodzą nazwiska Keccak, Ketcak.
Nic nie wspomniałeś z jakiego regionu Polski pochodzą nazwiska na K oraz czy nie były one zapisane łaciną. Miana typu Keccak, Ketcak mogą być zamazurzonymi nazwani osobowymi. Z tego co pamiętam, a pamięć może być zawodna, to przy pomocy dwuznaku „cc” w łacinie oddawano polskie „cz”. Zatem nazwisko Ketcak powinno wymawiać się Ketczak, może Kętczak albo Kątczak.
Przyrostek -ek, -ak, z tego co już wiemy tworzył nazwy istot małych, młodych i niedorosłych. Tak więc pełnił też funkcję patronimiczną i tworzył odojcowskie nazwy osobowe. Zatem, w grę mogą wchodzić imiona, przezwiska, przydomki: Kecz, Ketcz, Kiet, Ket. Wśród wymienionych nazw jest i miano Kiet. W języku staropolskim wstępował apelatyw kieta, który znaczy „łańcuch”.
Kończąc, wspomnę tylko, że w grę może wchodzić niemieckojęzyczne pochodzenie nazwiska na K. Nazwy osobowe na K. mogą pochodzić od niemieckich nazwisk typu:
• Ketel, które pochodzi od średnio – dolno – niemieckiego apelatywu ketel [ kettel, kotel ] ‘kocioł’;
• Ketler, które pochodzi od średnio – dolno – niemieckiego Kettler w znaczeniu ‘kotlarz’.

Kamilu, to tylko są luźne rozważania, daleko idące przypuszczenia, luźne hipotezy, które mogą mieć coś wspólnego z nazwami osobowymi Keccak, Ketcak, Kietek, Ketek. Z drugiej strony te miana mogą nie mieć nic wspólnego z przedstawionymi przeze mnie informacjami. Wszystko wymaga sprawdzenia, szczegółowej weryfikacji i dodatkowych informacji. To już pozostawiam Tobie, oczywiście gdy uznasz moje rozważania za choć trochę prawdopodobne. Może przedstawione przeze mnie informacje przydadzą Ci się do dalszych badań i stawiania dalszych hipotez.

Pozdrawiam – Roman.

xtedek - 18-11-2017 - 13:15
Temat postu: Tetek a może Ketek.

Romanie dla mnie każde takie rozważanie i hipotezy są niezwykle istotne za co serdecznie dziękuję. Poprzednie, chyba ponad rok temu również mi nie umknęło, wręcz przeciwnie, niestety z dokumentami jest bardzo słabo i pozostały raczej pozametrykalne a to często wiedza tajemna Smile

Generalnie wszystko miejscowo dzieje się na pograniczu dwóch parafii mazowieckich - Malużyn i Sochocin. Z Malużyna nie ma i raczej nie będzie nic starszego niż 1784. Zostały mi jeszcze do zindeksowania najstarsze metryki z Sochocina bo chociaż z sumariusza nie wynikało nic ciekawego to Keccaka znalazłem w kilku miejscach jako świadka właśnie w Sochocinie.

Ten mój zapis jest raczej chronologiczny, według występowania w metrykach od najstarszego: Keccak, Ketcak, Kietek, Ketek

Szczerze powiem, że o wiele prostsze było dla mnie początkowe wyszukiwanie osób w metrykach, na boki i dodawanie ich do drzewa niż próba znalezienia jednego konkretnego nazwiska jak najdalej, po mieczu...

Tutaj przykładowo jeszcze jeden znaleziony - pierwszy skan, świadek - tym razem jeszcze inaczej - Kieccak, Sochocin rok 1680
https://www.familysearch.org/ark:/61903 ... cat=399432

Niestety w tej chwili zmiana nazwiska z Ketek na Tetek to na razie pojedyncze poszlaki, nic stuprocentowego. Jak kiedyś będę miał więcej czasu to rozpiszę sobie w arkuszu wszystkie wystąpienia i może wtedy jakoś to usystematyzuję. I tak jak wcześniej, odezwę się pewnie dopiero gdy będę wiedział coś więcej.

Pozdrawiam Kamil

_czyz - 19-11-2017 - 19:55
Temat postu: Wajger

Czy ktoś może spotkał się z nazwiskiem Wajger /okolice Warszawy/? Jakaś podpowiedz co do pochodzenia / kierunków poszukiwań? Dziękuje i pozdrawiam, krzysztof

Adam.55 - 19-11-2017 - 20:43
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)

Poszukuję informacji o nazwisku Gębka, kiedy zostało zanotowane po raz pierwszy?

Pozdrawiam.
Adam

Wladyslaw_Moskal - 20-11-2017 - 00:57
Temat postu: Re: nazwisko Gębka

Adam.55 napisał:

Poszukuję informacji o nazwisku Gębka, kiedy zostało zanotowane po raz pierwszy?

Pozdrawiam.
Adam

Wedlug prof K.Rymuta;

nazwisko Gęba pierwszy raz odnotowano w Polsce w 1136 r, a nazwisko Gębka ... w 1325 r.

Zobacz;
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=530

Ale ... Gębka ..... to syn Gęby !!

Pozdrawiam,
Wladyslaw

Heuash - 23-11-2017 - 23:16
Temat postu: Nazwisko Bernatowicz

Nazwisko Bernatowicz.

Z którego rejonu pochodzi te nazwisko i co oznacza?
Pozdrawiam, Tomasz.

buniewicz - 24-11-2017 - 18:10
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)

Czy ktoś mógłby mi pomóc w odgadnięciu pochodzenia nazwiska Młodzikowski? Podobno jest w Herbarzu szlachty wołyńskiej, ale jeszcze będę drążył ten temat.

Ewa_Szczodruch - 24-11-2017 - 18:53
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)

Za Rymutem:

Bernatowicz 1507 - w grupie nazwisk pochodzących od imienia Bernard, notowanego w Polsce od XII wieku, pochodzenia germańskiego, od Bernhard, to od beren ‘niedźwiedź’ i hard ‘mocny’.

Młodzikowski - od młody, młodzik.

marzka - 24-11-2017 - 22:09
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)

Nazwisko Mielke- moźe ktoś pomoźe rozwikłać zagadkę skąd pochodzą moje korzenie?

Renata91 - 24-11-2017 - 23:20
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)

Pierwotna wersja nazwiska to Jarosieńscy, ewaluowało na Jaroszyński, Jaroszewski. Ciekawa jestem gdzie sa moje korzenie.
Pozdrawiam
Renata

ROMAN_B - 24-11-2017 - 23:51
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Mielke.

Witaj Marzka.

Zauważyłem, że dołączyłaś do nas w dniu 24 listopada 2017 roku i jest to Twój pierwszy post. Chyba nie przeczytałaś regulaminu forum? Regulamin mówi, że posty powinny być podpisywane przynajmniej imieniem.

Rozważania o genezie nazwiska Mielke.

Nazwa osobowa Mielke na pierwszy ogląd przypomina niemieckie nazwisko z uwagi na sufiks -ke. Wniosek – miano Mielke jest derywatem. Skoro jest mianem sufiksalnym to zbudowane jest z rdzenia miel- i formatu -ke [ miel + ke = mielke ]. Niekoniecznie musi to być genetycznie niemieckie miano, może być zniemczone nazwisko za pomocą dolnoniemieckiego sufiksu -ke i niemieckiej ortografii. Dolnoniemiecki przyrostek -ke jest odwróconym polskim formatem -ek. W alfabecie niemieckim jest litera L a w alfabecie polskim litera Ł. Podstawiając literę Ł za literę L i dodając polski format -ek to powstanie miano Miłek. Miłek to chyba już polskie imię. Polski format -ek należy do grupy wielofunkcyjnych przyrostków tworzących zdrobnienia. Zatem, imię Miłek jest zdrobniałem imieniem. Skoro Miłek to zdrobnienie to od jakiego imienia pochodzi to zdrobnienie? Jest słowiańskie / staropolskie imię męskie Miłosław. Miłosław to dwuczłonowe imię złożone z członu Miło- ‘miły, miłujący’ oraz z członu -sław ‘sława’. Od dwuczłonowych imion słowiańsko – staropolskich powstawały zazwyczaj dwa imiona. Imiona te były tworzone za pomocą wielu formatów, w większości tworzących zdrobnienia. W przypadku imienia Miłosław mogły powstać dwa różne zdrobniałe imiona, to jest od pierwszego członu mogły powstać takie imiona jak: Miłek, Miłko albo Miłosz od drugiego Sławek, Sławko. Znaczenie imienia Miłosław - "miły sławie".

Chyba zaspokoiłem Twoją ciekawość – wnioski już pozostawiam Tobie. To tylko moja hipoteza. Może ktoś coś jeszcze doda.

Pozdrawiam – Roman.

Ewa_Szczodruch - 25-11-2017 - 06:06
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Mielke.

Witam

Jarosieński - od nazwy miejscowej Jaroszyn (konińskie, gmina Lądek; lubelskie, gmina Puławy), Jaroszyńce (KrW).

Jaroszewski 1410 - od nazw miejscowych Jaroszewo, Jaroszów, Jaroszowice (kilka wsi).

Jaroszyński 1487 - od nazwy miejscowej Jaroszyn (konińskie, gmina Lądek; lubelskie, gmina Puławy), Jaroszyńce (KrW).

Mielke - w grupie nazwisk pochodzących od mleć, mielę, na Kresach Wschodnich od imienia Melentyj, z greckiego Meletios, lub od Melijan, z greckiego Aimilianos.

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Wladyslaw_Moskal - 25-11-2017 - 06:27
Temat postu: Re: Rozważania o genezie nazwiska Mielke.

ROMAN_B napisał:

Panie Romanie, kiedy przygotowywalem moj wpis, Pani Ewa przytoczyla opinie prof K Rymuta.

Zatem dodam, ze nazwisko Miel - odnotowano w Polsce w 1445 r i prof K.Rymut umieszcza go razem z nazwiskiem Mielke.

Tutaj jest rozmieszczenie nazwiska Mielke w Polsce w 2002 r [takze wg prof K. Rymuta];
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/mielke.html

Wg amerykanskiego Foreberas;
http://forebears.io/surnames/mielke
Jest to nazwisko niemieckie . Mielke - moze to byc potomek kogos, kto cos mielil, moze syn kogos o imieniu Aemilius (pracowity), moze syn Milana (ukochanego), lub syn kogos o imieniu zaczynającym się od Mil- jak Milosław lub Milobrat.

Panie Romanie, w sumie ... potwierdza sie i Pana hipoteza.

Pozdrawiam,
Wladyslaw

_czyz - 25-11-2017 - 06:37
Temat postu: Re: Rozważania o genezie nazwiska Mielke.

Dzień dobry, Czy ktoś wie może skad w okolicach Winnicy (obecnie Ukraina) znalazły się nazwiska Roznicki i Gadomski? Czy znane jest pochodzenie tych nazwisk? Dziekuje. Pozdrawiam. Krzysztof

Ewa_Szczodruch - 25-11-2017 - 07:49
Temat postu: Re: Rozważania o genezie nazwiska Mielke.

Podaję za Rymutem:

Gadomski XV w. - od nazwy miejscowej Gadomiec, dawniej Gadom (ostrołęckie, gmina Krzynowłoga Mała).

Roznicki 1442 - od nazwy miejscowych Rożnica (kieleckie, gmina Słupia).

_czyz - 25-11-2017 - 08:07
Temat postu: Re: Rozważania o genezie nazwiska Mielke.

Bardzo dziękuje. A jeszcze Rozbicki? Bo to chyba nie będzie obocznośc. Pozdrawiam serdecznie. Krzysztof

Ewa_Szczodruch - 25-11-2017 - 09:08
Temat postu: Re: Rozważania o genezie nazwiska Mielke.

Za Rymutem:

Rozbicki 1408 - od nazwy miejscowej Rozbitek (poznańskie, gmina Kwilicz).

marzka - 25-11-2017 - 09:39
Temat postu:

Dziękuję ślicznie za przekazane przez Państwa informacje na temat nazwiska -Mielke. Pozdrawiam- Marzena

_czyz - 25-11-2017 - 09:43
Temat postu:

Bardzo dziękuje za błyskawiczna odpowiedz! Pozdrawiam. Krzysztof

Heuash - 25-11-2017 - 20:58
Temat postu: Re: Rozważania o genezie nazwiska Mielke.

Witam, moji przodkowie z Wołynia mówili że byli z Czech, mieli na nazwisko Tugi, które pochodzi od nazwiska "Tuhý", ale skąd pochodzi nazwisko "Tuhý" skoro w Czechach jest bardzo rzadkie? Dziękuje

* Moderacja (c.k) Dla przypomnienia Regulamin:

4. Formułowanie treści wiadomości (postów).

o. Na tym Forum każdy post podpisujemy: imieniem, lub imieniem i nazwiskiem.
- Zasada ta będzie rygorystycznie przypominana przez Administratora i Moderatorów. Nieprzestrzeganie jej sankcjonowane będzie ostrzeżeniem. Jeżeli każdorazowe podpisywanie postu jest kłopotliwe, wtedy można ustawić automatyczny podpis, który jest widoczny pod każdym wysłanym postem. Instrukcja jak to zrobić

Renata91 - 25-11-2017 - 21:09
Temat postu: Re: Rozważania o genezie nazwiska Mielke.

Pani Ewo dziękuję serdecznie. Pozdrawiam
Renata

Gawroński_Zbigniew - 26-11-2017 - 09:30
Temat postu: Re: Rozważania o genezie nazwiska Mielke.

Heuash napisał:

Witam, moi przodkowie z Wołynia mówili że byli z Czech, mieli na nazwisko Tugi, które pochodzi od nazwiska "Tuhý", ale skąd pochodzi nazwisko "Tuhý" skoro w Czechach jest bardzo rzadkie? Dziękuje

Zbigniewa grosze trzy o nazwisku Tuhy/Tugi

Tugi bez zmiany literki może być nazwiskiem o korzeniach tatarskich. Jest - jak 95% nazwisk i imion tatarskich złożeniem najmniej dwóch słów - tutaj dwóch: tuk + isz = przyjaciel/towarzysz + dziecko.

Rosyjskie/kresowe przedchrześcijańskie imię męskie "Tуга" = smutek/żal - jest jednym z setek imion rosyjskich i tatarskich, których istota sięga czasów pogańskich i odnosi się do wiary w magię imienia, która "działa" przez zaprzeczenie. Nadając dziecku imię rodzaju: smutny/garbaty/ połamaniec/ lichy/ zdechlak i setka podobnych negatywnych, starano się zapewnić sobie bezpieczeństwo przed złymi mocami, które "myślały sobie", że skoro jest lichy słaby, smutny czy garbaty, to mu odpuszczą aby prześladować tych "szczęśliwszych". Tego rodzaju pogańskie imiona - skrupulatnie prześladowane przez cerkiew i imamów - nadawane były potajemnie dzieciom jeszcze w 19 wieku i w tym samym czasie bardzo często przekształcały się w nazwiska.

Dodam, że nazwisko Tuha (czeskie) ma w podstawie znaczeniowej słowo 'tuha' = grafit ołówkowy i zwyczajowo bywało przezwiskiem dla przedwcześnie osiwiałych ludzi, rzadziej ofiar ze śladami pożarów.

Podstaw znaczeniowych jest oczywiście więcej.
Tuh to ormiański z przyległościami handlarz solą.
Tuh to Przybałtycki handlarz albo producent sukna.
Tuh to tatarski czasownik określający kaczkowaty chód.
Tug/tuga to jednocześnie tatarski skowronek.
Tugan/Dugan = sokół to herb książąt Baranowskich.

Pozdrawiam pięknie.

Heuash - 26-11-2017 - 10:49
Temat postu: Re: Rozważania o genezie nazwiska Mielke.

Dziękuje

* Moderacja (c.k) Dla przypomnienia Regulamin:

4. Formułowanie treści wiadomości (postów).

o. Na tym Forum każdy post podpisujemy: imieniem, lub imieniem i nazwiskiem.
- Zasada ta będzie rygorystycznie przypominana przez Administratora i Moderatorów. Nieprzestrzeganie jej sankcjonowane będzie ostrzeżeniem. Jeżeli każdorazowe podpisywanie postu jest kłopotliwe, wtedy można ustawić automatyczny podpis, który jest widoczny pod każdym wysłanym postem. Instrukcja jak to zrobić

marcin_kowal - 26-11-2017 - 10:53
Temat postu: Re: Rozważania o genezie nazwiska Mielke.

Witam, jestem zainteresowany pochodzeniem nazwiska Stręciwilk, które wraz z nazwiskiem Kuziora występuje bardzo często wśród moich przodków. Rodziny pochodzą z okolic Stalowej Woli, z terenów prawobrzeżnego Sanu.
Zarówno Stręciwilk jak i Kuziora obejmują ten sam obszar i częstość ich występowania jest podobna (450 i 650 osób o tych nazwiskach).

Gawroński_Zbigniew - 26-11-2017 - 11:36
Temat postu:

Kuziora to moim zdaniem dość nieoczywiste, ale proste: od 'kuż', 'kuź', 'kuzia' = chłop, dziadyga, dziod, stary itp. - w znaczeniu mój mąż/mój małżonek które są "pieszczotliwymi" określeniami używanymi m.in. w Wiśle i okolicach. TGrudno mi powiedzieć jak daleko sięgał zasięg tego gwarowego określenia.

Stręciwilk to kalenica słowo złożone z dwóch: stręk = strąk/strąki/grochowiny + wilk = kalenica złożona z dwóch charakterystycznie dla słomianych pokryć dachowych przybitych "pobitek"poszytek/łat" do których przywiązywało się snopki poszycia kalenicowego, a następnie przyrzucało "lusą" tj. np grochowinami. W czasach nam bliższych zapomniane na rzecz samego "wilka" którym nazywano kalenicę.

Stręczywilk/ oszczywilk/ oszczywół to określenie "żółtodzioba" parobka, albo parobka, który miewał problemy adaptacyjne w środowisku: kłótliwego czy jakiegoś tam nie potrafiącego dopasować się do grupy. Te trzy to wreszcie określenia wiosek dzierżawnych zakładanych w różnych okresach i regionach.

To nawet nie przyczynek. Możliwych etymologii nazwiska Stręciwilk jest mnóstwo. Potrzebny jest tu ktoś tak znający gwary znad Sanu jak ja znam kujawskie Smile

Wladyslaw_Moskal - 27-11-2017 - 07:28
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Kuziora i Stręciwilk

marcin_kowal napisał:

Witam dalekiego kuzyna,
chociaz to wyglada nieprawdopodobnie, po przeczytaniu tego wpisu chyba sie zgodzisz z moimi wywodami.

Wpis ten podbudowuje lokalnymi informacjami, ktore jak podkresla Pan Zbigniew Gawronski sa bardzo wazne przy omawianiu pochodzenia nazwisk.

Jastkowskie przysiolki Moskale i Kuziory leza nad rzeka Bukowa, dawniej zwana Branwia/Brandwia i pamiatka po tym jest wies Brandwica lezaca przy ujsciu Branwi /Brandwi/Bukowej do Sanu. Sama nazwa wsi Jastkowice wskazuje, ze wioska mogla powstac w okresie przed piastowskim, przed powstaniem Polski.

Nazwa San jest pochodzenia celtyckiego i nazwa Brandwia czyli "rzeka plynca przez pogorzelisko" jest tez pochodzenia celtyckiego, a jezyk niemiecki i angielski slowo "brand" pozwala tlumaczyc jako ogien, zagiew, pochodnia .
Takze rzeki Łęg i Łukawica , rzeki plynace przez moczary maja nazwy celtycko-dackie, bo w jezyku Dakow "ług" znaczy mokre miejsce, mokradlo.

Dlaczego tlumacze nazwe Brandwia, jako rzeka plynaca przez pogorzelisko ?
W Moskalach i Rudzie Jastkowskiej wystepowaly i wystepuja darniowe rudy zelaza, z ktorych w dymarkach wytapiano zelazo, zanim w 1515 i w 1523 roku król Zygmunt Stary wydał przywilej na rudnice i kuznice nad rzeka Brandwia na rzecz Piotra – rudnika z Jastkowic. Piotr nieco zmienil bieg koryta Brandwi przy lokalizacji kuznicy.
Zgrupowanie dymarek Celtowie chyba nazywali "brand", ja uzywajac jezyka wspolczesnego, uzylem slowa "pogorzelisko".

Pochodzenie nazwiska Kuziora.
*****************************

Prof K.Rymuta nazwisko Kuzior [rej. Czestochowa -Tarnowskie Gory - Olkusz]-odnotowane w 1743 umieszcza w grupie nazwisk
pochodzących od podstawy kuz-, por. gwarowe kuza ‘stara krowa’, gwarowe kuzia ‘przekleństwo’, może też od koza.
W grupie tej umiescil nazwisko Kuziora i Kuzioła.

Ja nie zgadzam sie z zaszeregowaniem Profesora, wg mnie nazwiska te nie nalezy wiazac ... ze stara krowa lub koza.

Nazwisko Kuziora i mlodsze nazwisko Kuzioła , w ktorym litere "r" zamieniono na litere "ł" a mlodsze dlatego, ze wystepuje bardziej na polnocny-wschod od nazwiska Kuziora;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/kuziora.html
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/ ... 2582a.html
- lacze z nazwiskiem Kosior odnotowanym w 1204 powstalym od podstawy kos-, por. kos ‘ptak z rodziny drozdów’, kosić, kosa lub jak dodal K.Rymut z "kosior" = zelazny pogrzebacz";
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/kosior.html

Nazwisko Kozior - powstale od koza lub od kozior ‘duży nóż’;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/kosior.html
- w mojej hipotezie jest bardzo wazne. Wystepuje w okolicy celtyckich dymarek swietokrzyskich, gdzie zelazo przerabiano na celtyckie dlugie miecze = "dlugie noze", ktorych bali sie legionisci Imperium Rzymskiego uzbrojeni w krotkie miecze.

Zatem nazwisko Kuziora/Kuzioła i osada Kuziory wskazuje, ze jest to nazwisko celtyckie zwiazane z zawodem.
Kuziorowie mogli z zelaza robic kosy, pogrzebacze, zelazne plugi, noze i dlugie noze czyli dlugie miecze.

Kiedys Zarzecze [kolo Niska] wchodzilo w sklad opola jastkowskiego i Jan Dlugosz w Liber Beneficjorum z lat 1470 -1480, [okolo 40 lat przed przywilejem krola Zygmunta Starego !] odnotowal;
"... choc sa kmiece i karczmarzy duze pola orane plugami, nowo wykarczowane [pola] sa dodawane do juz posiadanych, jednak z tych pol nie oddaja dziesieciny snopowej. Zgodnie ze starym zwyczajem, wszyscy kmiecie z tej wsi zamiast dziesieciny dla Probendy Turebskiej oddaja 12 garncow miodu prasnego lub jego wartosc w pieniadzu."
Jan Dlugosz zobaczyl orke plugami, nie radlami i bylo to dla niego obserwacja warta zanotowania.

Pochodzenie nazwiska Stręciwilk
*******************************
Prof K.Rymut twierdzi, ze nazwisko to powstalo od strącać, stręcić, zepchnąć, zwalić; wydzielać się z roztworu.

Kiedys w Puszczy Sandomierskiej polowano na wilki uzywajac specjalnych pulapek. Wkopywano slup rozszczepiony u gory na czworo. Kiedy wilki mialy futro w pelnej krasie, mysliwy te cztery czesci rozpychal drewnianymi kolkami do ktorych przywiazywal kawal miesa. Wysokosc slupa/pulapki byla tak dobrana, aby wilk musial podskoczyc.
Podskakujacy do przynety wilk podpieral sie na slupie przednimi lapami - jesli lapy weszly w rozwidleniaslupa a morda ...stręcił... zepchnal kolki z przyneta z rozszczepien slupa, rozszczepienia sciskaly jego lapy, bezsilny wilk zawisal na slupie a mysliwy mial nieuszkodzone wilcze futro.

Zatem polujacego w ten sposob mysliwego zwano ... Stręciwilk;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/ ... iwilk.html

Wg "Lustracji wojewodztwa sandomierskiegi z 1744 r" przy opisie Jastkowic, wsi krolewskiej, odnotowano, ze " ...w odleglych lasach jastkowskich".. mial maziarnie Stręciwilk.
Po wykupie przez ks. Lubomirskiego lasow krolewskich od Austrii, Lubomirscy wybudowali tam swoja maziarnie
i nazwali osade Kochany;
http://muzeum.pysznica.pl/index.php?opt ... ;Itemid=77
Wsrod zamordowanych w 1942 r mieszkancow Kochan, byli mieszkancy o nazwiskach Streciwilk i Kuziora.

Mam kuzynow o nazwisku Kuziora, uwazam ze moje nazwisko Moskal jest tez celtyckie, wobec tego w ciagu okolo 2-tysiecznego okresu czasu, na pewno nasi przodkowie pobierali sie, moze kilka razy, tylko .. jak to udowodnic ?.

Chcialbym podkreslic, ze w polskojezycznych publikacjach o legionach rzymskich podkresla sie role pisarzy legionowych, ktorzy wg nazwisk legionistow nawet sporzadzali listy warty w obozie. Kiedy do legionow przyjmowano osobnikow z plemion sasiadujacych z Imperium, zwyczaj posiadania nazwiska, waznosci posiadania nazwiska, przenosil sie na plemiona poza granicami Imperium i mogl docierac az do poludniowej czesci Polski.

Serdecznie pozdrawiam,
Wladyslaw

marcin_kowal - 27-11-2017 - 07:55
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Kuziora i Stręciwilk

Bardzo dziękuję za szybką odpowiedź. Moi bezpośredni przodkowie pochodzą właśnie z Kochanów i Łążka Ordynackiego (Stręciwilkowie).

Pozdrawiam

Marcin Kowal

ahavita - 27-11-2017 - 08:24
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Marer

Ewa_Szczodruch napisał:

Dziękuję,Pani Ewo Smile

chyba jednak trzeba przyjąć,że Mamos to "matczyny" z litewskiego-zwłaszcza,że tereny bliskie.
Pozdrawiam,Aśka.

Heuash - 30-11-2017 - 21:02
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Marer

Cześć, poproszę jeszcze o nazwiska;
Szubert, Doner i Szmul.
Dziękuje

* Moderacja (c.k) Dla przypomnienia Regulamin:

4. Formułowanie treści wiadomości (postów).

o. Na tym Forum każdy post podpisujemy: imieniem, lub imieniem i nazwiskiem.
- Zasada ta będzie rygorystycznie przypominana przez Administratora i Moderatorów. Nieprzestrzeganie jej sankcjonowane będzie ostrzeżeniem. Jeżeli każdorazowe podpisywanie postu jest kłopotliwe, wtedy można ustawić automatyczny podpis, który jest widoczny pod każdym wysłanym postem. Instrukcja jak to zrobić

Ewa_Szczodruch - 01-12-2017 - 03:50
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Marer

Witam

Za Rymutem:

Doner - od niemieckiej nazwy osobowej Donner, ta od średnio-wysoko-niemieckiego doner ‘grzmot’.

Szmul 1454 (za pośrednictwem języka jidisz) - od imienia Samuel. Imię, notowane w Polsce od XV wieku, pochodzenia hebrajskiego, od Šemu’el ‘Bóg wysłuchał’; w Kościele prawosławnym używane w formie Samuił.

Szubert 1419 - od niemieckiej nazwy osobowej Schubert, ta od średnio-wysoko-niemieckiego schuowürthe ‘szewc’.

ROMAN_B - 01-12-2017 - 19:09
Temat postu: Re: Doner, Szubert, Szmul.

Witaj Heuash.

Trochę informacji dodatkowych odnoszących się do etymologii nazwiska Doner, Szubert oraz Szmul.

Nazwisko Doner.

Niemiecki Słownik Duden twierdzi, że niemiecki wyraz Donner pochodzi od średnio – wysoko – niemieckiego wyrazu Doner a ten wywodzi się od staro – wysoko – niemieckiego wyrazu Donar [ wyraz należy do grupy wyrazów dźwiękonaśladowczych ]. Z tego wynika, że nazwa osobowa Doner pochodzi od średnio – wysko – niemieckiego słowa Doner a ono wywodzi się od staro – wysoko – niemieckiego słowa Donar ‘grzmot, piotun’.
Niemiecki wyraz Donner, według słownika Duden, pochodzi od średnio – wysoko –niemieckiego wyrazu Doner a on od staro – wysko – niemieckiego wyrazu Donar.
Donar > Doner > Donner. Donner ma więcej znaczeń: grom, piorun, huk, grzmot.
Zatem, nazwisko Doner pochodzi od przezwiska Doner, które wywodzi się od średnio – wysoko – niemieckiego apelatywu Doner ‘grzmot, piorun’.

Na zakończenie dodam, że słowo Doner znajduje się też w języku jidysz i znaczy piorun. Język jidysz, w zasadzie jidysz – tajcz „żydowski niemiecki”. Jest to język Żydów aszkenazyjskich, powstały około X wieku w południowych Niemczech na bazie dialektu średnio – wysoko – niemieckiego z dodatkiem elementów hebrajskich, słowiańskich i romańskich.

Nazwisko Szubert.

Nazwa osobowa Szubert jest spolszczonym nazwiskiem, które pochodzi od niemieckiej nazwy osobowej Schubert a ona od niemieckiego apelatywu Schubert ‘szewc’.
Niemieckie sch – wymawia się jako „sz”. Zatem, niemieckie nazwisko zapisane jako Schubert w wymowie brzmi jak Szubert i zapewne zostało zapisane ze słuch i tym samym spolszczone do polskiego brzmienia Szubert i pod taką postacią zapisane w dokumentach.
Podobnie jak niemieckie nazwisko Schiller, które otrzymało polską pisownię Szyller lub Sziller albo niemieckie wyrazy pospolite, np. schwadron > szwadron, schuss > szus.

Nazwisko Szmul.

Biorąc pod uwagę, że nazwisko Szmul mogło zostać zapisane ze słuchu i przyjmując, iż może ono pochodzić z kręgu języka niemieckiego, to jego niemiecki odpowiednik powinien być zapisany pod postacią Schmul. Niemieckie nazwisko Schmul w wymowie brzmi Szmul [ niemieckie sch – wymawia się jako „sz” ]. Zatem, miano Szmul może być spolszczoną formą niemieckiego nazwiska Schmul. Skoro tak może być, to jaka jest etymologia nazwiska Schmul [ Szmul ]?
Dr hab. Alina Naruszewicz – Duchlińska, profesor Uniwersytetu Warmińsko – Mazurskiego w Olsztynie tak pisze o genezie tego nazwiska: „Schmul: Nazwisko proste, równe Schmu(h)l, hipokorystykum imienia Samuel, M. Gottschald, Deutsche Namekunde. Unsere Familiennamen nach ihrer Bedeutung, Berlin 1954 s. 520, M. Czaplicka-Niedbalska, Nazwiska mieszkańców Bydgoszczy od II połowy XV wieku do I połowy XVIII wieku, Bydgoszcz 1996 s. 376. Zdaniem H. Bahlowa, (Deutschen Namenlexicon. Familien und Vornamen nach Ursprung und Sinn erklärt, München 1967s. 462) nazwisko można też wywodzić od słowiańskiego apelatywu smoła. Nazwę Szmul odnotowuje już Słownik staropolskich nazw osobowych, red. W. Taszycki 1965-1981 t. V s. 314.”.

Dodam, że nazwisko Szmul bardzo licznie występowało wśród polskich żydów.

Pozdrawiam – Roman.

Gooner8 - 03-12-2017 - 16:52
Temat postu: Re: Doner, Szubert, Szmul.

Dzień Dobry,

Zwracam się z prośbą o wszelkie informacje dotyczące pochodzenia nazwiska Ryder. Moi przodkowie z pokolenia na pokolenie pracowali jako hutnicy w hutach szkła. Może od jakiegoś narzędzia, którym się posługiwali?
Będę wdzięczny za wszelkie wiadomości

Pozdrawiam

* Moderacja (c.k) Dla przypomnienia Regulamin:

4. Formułowanie treści wiadomości (postów).

o. Na tym Forum każdy post podpisujemy: imieniem, lub imieniem i nazwiskiem.
- Zasada ta będzie rygorystycznie przypominana przez Administratora i Moderatorów. Nieprzestrzeganie jej sankcjonowane będzie ostrzeżeniem. Jeżeli każdorazowe podpisywanie postu jest kłopotliwe, wtedy można ustawić automatyczny podpis, który jest widoczny pod każdym wysłanym postem. Instrukcja jak to zrobić

Wladyslaw_Moskal - 03-12-2017 - 18:07
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Ryder

Gooner8 napisał:

Witam,
chociaz nie powinienem odpisywac na anonimowy wpis.

Nie podales gdzie przebywali/pracowali Ryderowie w Polsce, nie podales wyznania/religi przodkow.
Nazwisko Ryder jest bardzo rzadkim nazwiskiem w Polsce;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/ryder.html

Nie podzielam opini prof K.Rymuta - nie jest to nazwisko niemieckie [ w Polsce jest wiecej Ryderow niz w Niemczech]. Byc moze jest to nazwisko angielskie z +/- tysiacletnia historia, a pochodzi of zawodu - " the rider "czyli jezdziec, kawalerzysta;
http://forebears.io/surnames/ryder

Dodaj wiecej informacji o miejscowosciach gdzie mieszkali Twoi Ryderowie.
Moze to byli Szkoci?:

Pozdrawiam,
Wladyslaw

Gooner8 - 03-12-2017 - 18:31
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Ryder

Dziękuję za odpowiedź.

Przepraszam za anonimowy wpis - czy wymagane jest podanie większej ilości danych przed wpisem?

Najstarsze udokumentowane wyznanie moich przodków z list meldunkowych sięga XIX wieku i jest to wyznanie katolickie.

Moi przodkowie przemieszczali się za pracą z Huty do Huty że względu na charakter prowadzonych w hucie prac (wygaszacze wanny szklarskiej co kilka - kilkanaście lat). Miejscowości - Huty, z których znajdowałem wpisy na temat moich przodków :

IX wiek:
Huta trąbki (koło garwolina)
Huta amelin
Huta zazamcze (obecnie dzielnica Włocławka) - wpis meldunkowy mojego pra pradziadka
Niestety brak wpisów z Huty na Litwie lub północnych terenów obecnej Białorusi, gdzie urodził się mój pradziadek.

XX wiek:

Huta Hortensja (Piotrków Trybunalski)
Sosnowiec (gdzie pochowany jest mój pra pradziadek)
Grajewo (Huta istniała tam przez kilka lat pod koniec lat 20 XX wieku)
Huta w Rokitnie ( pow. Sarny, woj. Wołyńskie, obecnie dzisiejsza Ukraina)

Pozdrawiam

* Moderacja (c.k) Dla przypomnienia Regulamin:

4. Formułowanie treści wiadomości (postów).

o. Na tym Forum każdy post podpisujemy: imieniem, lub imieniem i nazwiskiem.
- Zasada ta będzie rygorystycznie przypominana przez Administratora i Moderatorów. Nieprzestrzeganie jej sankcjonowane będzie ostrzeżeniem. Jeżeli każdorazowe podpisywanie postu jest kłopotliwe, wtedy można ustawić automatyczny podpis, który jest widoczny pod każdym wysłanym postem. Instrukcja jak to zrobić

Wladyslaw_Moskal - 03-12-2017 - 19:01
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Ryder

Dziekuje Moderatorowi !

Czy Ryderowie mogli byc Szkotami ?

Na Forum jest ciekawy blog Bartosza Mallka;
Tropem Korzeni
zapytaj o jego opinie o Szkotach w Wielkopolsce

Pozdrawiam
Wladyslaw

Heuash - 06-12-2017 - 22:41
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Ryder

Zalewska_Anna - 07-12-2017 - 13:34
Temat postu: Pochodzenie nazwisk: Dubaniewicz, Konwicki...

Mam prośbę o pomoc w rozszyfrowaniu znaczenia i pochodzenia następujących nazwisk:

1. Dubaniewicz (dziadek pochodzi z terenów pow. wilejski (dzisiejsza Litwa)
2. Dawidziuk (ostatnie dane pochodzenia - Biała Podlaska)
3. Konwicki (ostatnie dane - Biała Podlaska)
4. Zakrzewski (okolice dzisiejszego Bobrujska, Białoruś)
5. Krzeszowski (okolice Rzeszowa, Jarosławia)
6. Zalewski (okolice Komarówki Podlaskiej)
7. Kamiński (okolice Białej Podlaskiej)

Jeśli ktoś coś wie lub wie gdzie szukać, będę bardzo wdzięczna za każdą informację!

Krystyna.waw - 07-12-2017 - 16:40
Temat postu:

Aniu,

1. o pochodzenie nazwiska pytaj w odpowiednim watku
https://genealodzy.pl/index.php?name=PN ... 781#410781

ale najpierw sprawdź, czy już nie było wyjaśnione.
na forum jest wyszukiwarka.

2. Kogo szukasz konkretnie?
W genetece nic nie znalazłaś?
http://www.geneteka.genealodzy.pl/index ... p;lang=pol

Zalewska_Anna - 08-12-2017 - 08:30
Temat postu:

Przepraszam za bałagan, dopiero zaczynam z tym forum Smile

W genetece niestety jest jedynie tylko kilku moich przodków, a informacje takie które i tak znam. Być może jest ich więcej ale nie jestem w stanie ich połączyć w tą znaną mi częścią. Największy problem mam z przodkami z dzisiejszej Białorusi bo ostatniej znanej miejscowości ich pobytu nie ma na mapie.... znalazłam tylko jedną informację, że taka faktycznie była na rosyjskim forum genealogicznym... W tym przypadku mowa o Zakrzewskich. Wiem mniej więcej, że nazwisko pochodzi od nazwy miejscowości Zakrzew lub Zakrzewo, ale czy to dotyczy bezwzględnie wszystkich, którzy noszą to nazwisko? Bez względu na to z których rejonów dawnej Polski pochodzą?

Arek_Bereza - 08-12-2017 - 12:30
Temat postu:

Powinnaś spróbować na lubgens http://regestry.lubgens.eu/viewpage.php?page_id=766
a co to za miejscowość na Białorusi ?

Zalewska_Anna - 08-12-2017 - 14:07
Temat postu:

Tak, znam tą stronę i już ją przeszukiwałam. Niestety wcześniejsze pokolenia nie pochodziły z lubelszczyzny więc danych o moim przodkach jest tam stosunkowo niewiele. Miejscowość nazywa(ła) się Тертеж (wym. Tiertież) i znajdowała się w okolicach Bobrujska. Jedyna informacja jaką znalazłam o tej miejscowości i przy okazji Zakrzewskich pochodzących właśnie stamtąd znajduje się tu: http://www.nobility.by/forum/index.php?topic=1040.0 . Niestety nie jestem w stanie połączyć wymienionych tam osób z moimi przodkami bo moja wiedza kończy się na Augustynie Zakrzewskim i Joannie Zakrzewskiej zd. Kuczyńskiej (ur. ok. 1870-1880 r.)

xxxMarek123 - 08-12-2017 - 14:25
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Kajtek

Witam

Prośba o sprawdzenie nazwiska Kajtek. Ostatnio pytałem się w 2014 roku i otrzymałem poniższą odpowiedź:
„Kajtek - od imienia Kajetan. Imię notowane w Polsce późno, w XVII wieku, pochodzenia łacińskiego od nazwy miasta Caieta.”
Może macie nowe informacje. Dodatkowo chciałbym poinformować, że przodkowie pochodzą z woj. Świętokrzyskiego, okolice Pacanowa, parafia Beszowa, miejscowość Gace Słupieckie

Dziękuje
Marek

Wladyslaw_Moskal - 08-12-2017 - 19:53
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Kajtek

Slownik wyrazow bliskoznaczych podaje inne znaczenia dla slowa "kajtek"; chłopiec, dorastający, młodociany, młodzian, młodzieniec, nastolatek, wyrostek.
Moze w znaczeniu mlodzian, mlodzieniec , kiedys uzyto przezwiska/zwania "kajtek" i tak to powstalo nazwisko Twojego przodka.

Prof K.Rymut wg systemu PESEL w 2002 r., uszeregowal wszystkie nazwiska polskie i becnie na mapie;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/kajtek.html
mozesz zobaczyc rozmieszczenie w 2002 r. tego bardzo rzadkiego ! nazwiska w Polsce.

Sadze ze wszyscy z Kajtkowie z miasta i pow. Kielce oraz pow. Busko Zdroj sa bliskimi krewnymi !!.

Pozdrawiam - Wladyslaw

Zalewska_Anna - 13-12-2017 - 12:02
Temat postu: Nazwisko Szatiło

Witam,
poszukuję informacji na temat nazwiska Шaтилo (występowało na Białorusi w okolicach Bobrujska, Żłobina, Antuszewa). Czy wie ktoś może coś o takiej rodzinie lub jak ono powinno brzmieć po polsku? Szatiło? Szaciłło?

Pozdrawiam,
Anna Zalewska

MonikaMaru - 13-12-2017 - 14:42
Temat postu:

Na forum białoruskim - Szatiło.
http://forum.vgd.ru/1310/73362/
http://forum.vgd.ru/1310/67931/

Ofiary politycznego terroru- Szatiło/Szatiłło
http://lists.memo.ru/index25.htm

mlszw - 13-12-2017 - 14:44
Temat postu:

To nazwisko pochodzenia litewskiego. Po spolszczeniu brzmi Szaciłło.

Marek

Robert_Kostecki - 13-12-2017 - 14:50
Temat postu:

Prawidłowo powinno być pisane Szaciło, ponieważ Szaciłło, to nieuzasadnione udostojnienie tego nazwiska, podobnie jak: Zabieło a nie Zabiełło, Szypiło a nie Szypiłło, itd.
A moda zaczęła się od od króla Jagiełły. Wink

Gawroński_Zbigniew - 13-12-2017 - 15:24
Temat postu:

Происхождение фамилии Шатило

Фамилия Шатило представляет собой застывшую форму аналогичного прозвища, которое восходит к глаголу "шататься". Соответственно, прозвище Шатило мог получить человек, ведущий праздный образ жизни, имеющий обыкновение слоняться без дела или охочий к перемене мест. В некоторых диалектах Шатилой также называли беглого бродягу. Возможно и то, что прозвище Шатило дали человеку с покачивающейся, шатающейся походкой.

Первые документальные упоминания об однокоренных именованиях датируются XVI веком. Так, из письменных источников известны Шатило Никитич Макшеев, митрополичий слуга (1525 год) и Иван и Михаил Владимировичи Шатиловы (1555 год, Ржева). , со временем получил фамилию Шатило.

Tyle jest na "ufologu"

Przy czym warto pamiętać, że w carskiej Rosji magiczną datą ustalenia nazwisk jest rok 1888. Wtedy wszedł w życie ukaz zaczynający się od słów: "Именоваться определенной фамилией составляет не только право, но и обязанность всякого полноправного лица, и означение фамилии на некоторых документах требуется самим законом" - co jest tożsame z ustaleniem nazwisk w mniej więcej dzisiejszym tego słowa rozumieniu.

mszatilo - 13-12-2017 - 17:27
Temat postu:

Nazwisko powinno brzmieć SZACIŁO i chociaż stosowano jego inne formy, to Szaciło jest formą podstawową.

Szaciłowie (chociaż też ciężko powiedzieć czy wszyscy) wywodzą się z bojarstwa litewskiego (pod nazwiskiem Śatilas) i najprawdopodobniej pochodzą ze Żmudzi (na pewno dotyczy to Bohdana Szaciły, który otrzymał 10 włók w ziemi bielskiej na początku XVI wieku). Pochodząca od niego szlachta, co do zasady nosi nazwisko Kulikowski (od nazwy wsi Kulikówka Szlachecka, obecne Szaciły) lub Szaciło Kulikowscy (na kresach południowo-wschodnich). Jednak Bohdan był tylko jednym z przedstawicieli rodu. Inni pozostali przy nazwisku Szaciło np. Szaciłowie z Szacił w okolicach Goniądza. Wielu Szaciłów żyło także na Litwie, w tym na terenie obecnej Białorusi).

Możesz poczytać o tym trochę tutaj: http://www.dobrzyniewo.pl/index.php?id= ... v109gvfqm1

Jeśli chodzi o inne formy nazwiska to właściwie występują dwie:
1) SZACIŁŁO
2) SZATIŁ(Ł)O

Obie powstały w czasie zaborów i nie spotkałem się z tym, żeby wcześniej były szerzej używane w Polsce. Wynika to z tego, że nazwisko Szaciło tłumaczono na język rosyjski jako Шацило (Shatsilo), Шацилло (Shatsillo) lub Шатило (Shatilo), chociaż wszystkie trzy formy powinny mieć to samo brzmienie.

Moja rodzina od pojawienia się na Kijowszczyznie w XVII w. używała nazwisk Szaciło Kulikowski (czasem łącznie, czasem zamiennie). Dopiero odkąd język rosyjski stał się językiem urzędowym guberni wołyńskiej nazwisko zmienia się na Szaciłło. Nie zgodzę się więc z Robertem Kosteckim, że chodzi tu o udostojnienie. W tym przypadku (chociaż w innych mogło być inaczej) to kwestia wyłącznie tłumaczenia. Świadczy o tym też to, że np. mój pradziadek chociaż w akcie chrztu miał wpisane nazwisko Шацилло (z podwójnym "ł" to w polskich dokumentach nosił już nazwisko Szaciło i tylko w taki sposób podpisywał się pisząc po polsku (pisząc po rosyjsku stosował wersję z aktu chrztu).

I jeszcze jedna uwaga - w Polsce nazwisko repatriantów z Kresów zapisane jako Шацилло lub Шaтилo, tłumaczono z powrotem na polski dość dowolnie i to na trzy formy: Szaciło, Szaciłło i Szatiło, chociaż z ogromną przewagą dwóch pierwszych. W ten sposób mój dziadek dostał nazwisko Szatiło, a jego rodzeństwo Szaciło. Podobny przypadek dotyczy majora Powstania Warszawskiego pochodzącego z Polesia (a więc również z ziem zabranych), którego raz zapisywano jako Juliana Szaciłłę, a raz jako Juliana Szatiłę.

Kończąc ten wątek, nazwisko powinno brzmieć SZACIŁO (i takie najprawdopodobniej znajdziesz jeśli dokopiesz się do dokumentów w języku polskim z początku XIX wieku lub wcześniejszych), ale odpowiedź na pytanie jakie nazwisko noszą potomkowie, brzmi: "To zależy" Smile

PS. Jeśli chodzi o źródłosłów nazwiska to znalazłem w literaturze dwie możliwości:
1) Ta podana przez Zbigniewa Gawrońskiego - "szaciło" = "nierób". Na Ukrainie "szatiło" tłumaczy się nie lepiej, bo "łgarz" Smile

2) Od czasownika "szacić się", czyli "stroić się".

Pozdrawiam.

Michał

Zalewska_Anna - 13-12-2017 - 19:21
Temat postu:

Serdecznie dziękuję! To na prawdę więcej informacji niż liczyłam, że uda mi się zdobyc! Jestem Państwu bardzo za nie wdzięczna! Smile

Gawroński_Zbigniew - 13-12-2017 - 19:41
Temat postu:

Pani Aniu. (bardzo lubię honorytatywne zwroty, proszę mi wybaczyć, że nie ty-kam). Pozwolę sobie dorzucić trzy zdania.

Pisałem o tym wielokrotnie przy etymologii nazwisk kresowych. Można skorzystać z wyszukiwarki postów w konkretnym dziale mojego autorstwa. Pisałem mianowicie, że na Kresach bardzo często do 19 wieku włącznie nadawano dzieciom imiona o charakterze magicznym mające na celu "odstraszenie złych mocy". Te imiona były z naszej perspektywy nieco dziwaczne: Garbaty, Ślepuń, Łamaga, Nygus, Lichy, Zdechlak, Chuderlak i w tym stylu. Przeciwko tym imionom zgodnie protestowali i naturalnie w cerkwi nie chrzcili, czy też w środowiskach muzułmańskich nie nadawali oficjalnie takich imion: to wszystko oficjalnie! Ale życie pisało swoje scenariusze: strach przed masową śmiercią małych dzieci usprawiedliwiał każdy sposób, każdą szansę ochrony. Celem było nakłonienie "kostuchy" aby zrezygnowała z takiego dziecka, bo ... skoro "zdechlak" to i tak jest już jej i jej nie ucieknie. W ten sposób na Kresach funkcjonowało do połowy 19 wieku imię chrześcijańskie albo muzułmańskie i otczestwo, i dodatkowo imię magiczne. W momencie, kiedy zaczęto sankcjonować używanie nazwisk imiona magiczne stawały się masowo nazwiskami.

Nie wiem czy to prawda, ale wiem, że przeglądając pół miliona nazwisk rosyjskojęzycznych i widząc co dziwaczniejsze właśnie przy nich bardzo często jest komentarz rosyjskich etymologów o magicznym/ochronnym charakterze imienia/nazwiska.

Jeśli zna pani rosyjski proszę sobie poszukać nazwisk tego typu i poczytać co na ten temat pisze się w Rosji. : http://www.ufolog.ru/names/ - to jest największa z mi znanych wyszukiwarek nazwisk.

Zalewska_Anna - 13-12-2017 - 19:42
Temat postu:

mszatilo napisał:

2) Od czasownika "szacić się", czyli "stroić się".

Pozdrawiam.

Michał

Dotarłam do ksiąg metrykalnych z parafii w Antuszi (okolice Rogaczewa, Białrouś) skąd pochodziła część mojej rodziny o nazwisku Zakrzewski i dzięki niej odkryłam, ze moja 3xprababcia była z domu Шатило. W księgach to nazwisko występuje pisane przez jedno lub dwa л. Nie sądze, żeby kiedykolwiek ktoś z moich przodków doświadczył jego spolszczania bo do Polski moi przodkowie przybyli dopiero 2 pokolenia później. Niemniej jednak byłam ciekawa jak to po polsku powinno brzmieć Smile

Podaje linki, może i Tobie się przydadzą Smile

http://www.arhisan.com/rodosloviya/zh-l ... j-shatillo

http://www.arhisan.com/rodosloviya/zh-l ... ij-chast-2

Pozdrawiam,
Ania

ROMAN_B - 13-12-2017 - 19:59
Temat postu:

Witaj Anno!

Dołoże trochę informacji do już podanych przez innych uczestników dyskusji. W swoim poście między innymi napisałaś: „poszukuję informacji na temat nazwiska Шaтилo (występowało na Białorusi w okolicach Bobrujska, Żłobina, Antuszewa).”. Skoro twierdzisz, że nazwisko Шaтилo występowało na Bialorusi. Miejscowość Żłobin [ po białorusku Жлобін, Žłobin, po rosyjsku Жлобин ] leży około 50 km od miasta Swietłahorsk [ po białorusku Светлагорск, po rosyjsku Светлогорск ‘Swietłogorsk’ ]. Miejscowość Bohrujsk [ po białorusku Бабруйск ‘Babrujsk’, po rosyjsku Бобруйск ] oddalona jest do miasta Swietłahorsk około 80 km. Swietłohorsk obecnie znajduje się w obwodzie homelskim, nad Berezyną, siedziba administracyjna rejonu swietłahorskiego. Do roku 1961 Swietłohorsk nosił nazwę Шати́лки [ po polsku Szaciłki ]. W końcu XVIII wieku był to zaścianek królewski w starostwie niegrodowym bobrujskim, w powiecie rzeczyckim, w województwie mińskim.
Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich w tomie XI na stronie 55 znajduje się nota poswięcona tej miejscowoci:
http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geogra ... Tom_XI/755
Pierwsze pisemne wzmianki o tej miejscowści pochodzą dokumentu – Przywilej Króla Polskiego i Wielkiego Księcia Litweskiego Zygmunta II Augusta, który został wydany w Warszawie w dniu 15 lipca 1560 roku. W dokumencie tym król przekazuje majatek [ dobra ] Шатилинский Остров [ Szaciłowska Wyspa ] Ждану Манкевичу [ Żdanowi Mankiewiczowi ] po zmarłym bezpotomnie poprzednim właścicielu Romanie Szatiło [ предыдущего владельца Романа Шатилы ] w zamian za służbę wojskową. Według białoruskich historyków Название Шатилки – патрономического происхождения от фамилии Шатило [ nazwa Szatliki ( po polsku Szaciłki ) jest patronimicznego pochodzenia od nazwiska Szatiło. Historycy białoruscy i twierdzą, ze Szatliki nieprzerwanie istnieją od XIII wieku. Pierwotnie był to ufortyfikowany dwór, raczej mały zameczek, który strzegł okolicy. Archolodzy białoruscy, zgodnie z wynikami badań archeologicznych twierdzą, że osada na terenie dzisiejszego miasta istniała od VI – VII wieku, odkryto warstwę kulturową wczesnego średniowiecza z obiektami typu Hunno – Avar. Zatem, Szatiliki są bardzo starą miejscowścią, której nazwa pochodzi od nazwiska założyciela [ właściciela ] Szatiło. Wynika z tego, że było to gniazdo rodowe białoruskiego roku bojarów Szatiło.
Więcej przeczytasz w artykułach pościęcochch historii miasta Szatiliki [ białoruski i rosyjski język ]:
http://hometraveler.livejournal.com/2184.html
https://svetlik.net/officially/1713-syu ... trova.html
http://www.ctv.by/novosti-gomelya-i-gom ... y-posyolok
https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0 ... %82%D1%8C)

Według poniżej zamieszczonej etymologii, opracowanej przez specjalistów Центра исследований «Анализ Фамилии», prawdopodobne są trzy genezy tego nazwiska.

Происхождение фамилии Шатило.
Анализ происхождения фамилии Шатило подготовлен
специалистами Центра исследований «Анализ Фамилии».
„Исследование истории возникновения фамилии Шатило открывает забытые страницы жизни и культуры наших предков и может поведать много любопытного о далеком прошлом.
Фамилия Шатило принадлежит к древнему типу славянских семейных именований, образованных от личных прозвищ.
Традиция давать человеку индивидуальное прозвище в дополнение к имени, полученному при крещении, издревле существовала на Руси и сохранялась вплоть до XVII века. Это объясняется тем, что из тысяч крестильных имён, записанных в святцах и месяцесловах, на практике использовалось чуть более двухсот церковных именований. Зато неисчерпаем был запас прозвищ, позволявших легко выделить человека среди других носителей того же имени.
Исследуемая фамилия представляет собой закрепившееся в качестве фамилии прозвание дальнего предка по мужской линии Шатило.
Согласно словарю Владимира Даля, Шатило – это прозвание егозы, человека подвижного, непоседливого. Само слово «шатило» восходит, по всей видимости, к глаголу «шататься», что означает «слоняться, бродить без дела и нужды».
Возможно, прозванием Шатило родители прозвали своего непоседливого малыша, баловника и шалуна. Однако это могло быть и имя-оберег, которое обладало, согласно языческим верованиям славян, магическими, «охранительными» свойствами. Ребенку давали имя Шатило, чтобы он был послушным, прилежным и спокойным, не бездельничал и не шалил.
Кроме того, прозвище Шатило могло закрепиться и за взрослым человеком, очень подвижным и проворным, юрким и ловким. Такое прозвание мог получить также тот, кто имел шаткую, неустойчивую походку или неуверенный, колеблющийся во взглядах человек.
В архивных документах упоминаются: Шатило Никитич Макшеев, митрополичий слуга, 1525 г.; Иван и Михаил Владимировичи Шатиловы, 1555 г., Ржев.
В XV–XVI веках на Руси в среде представителей привилегированных сословий начали появляться первые фамилии как особые наследуемые родовые именования. Общепринятая модель русских родовых именований сложилась не сразу, однако уже к началу XVII века большинство фамилий образовывалось прибавлением к основе суффиксов -ов/-ев и -ин, постепенно ставших типичными показателями русских семейных имен. Но иногда фамилией становилось имя или прозвище отца, не оформляемое фамильным суффиксом. Это было характерно для самых ранних времен возникновения фамилий, когда традиционные фамильные суффиксы еще не оформились. Для украинских и белорусских фамилий, которые начали образовываться столетием раньше русских, например, образование семейных именований без оформления каким-то специальным суффиксом было частым явлением. Примером такого явления, очевидно, служит фамилия Шатило.
Поскольку процесс формирования фамилий был достаточно длительным, о точном месте и времени возникновения фамилии Шатило в настоящее время говорить сложно. Однако, так как прозвание Шатило закрепилось в качестве фамилии без изменений, то, несомненно, можно предположить, что оно имеет очень старинное происхождение.”.
„Источники: Веселовский С.Б. Ономастикон. М., 1974. Унбегаун Б.О. Русские фамилии. М., 1995. Тупиков Н.М. Словарь древнерусских личных имен. СПб., 1903. Суперанская А.В. Словарь русских личных имен. М., 1998. Толковый словарь В. Даля, в 4-х т. Фасмер М. Этимологический словарь русского языка, в 4-х т.”.

Mam nadzieję, że moje informacje choć trochę pomogą Ci w badaniach nad historią i pochodzeniem osób noszących nazwisko Шaтилo [ Szatiło ].

Pozdrawiam – Roman.

Zalewska_Anna - 13-12-2017 - 20:09
Temat postu:

ROMAN_B napisał:

Te informacje są absolutnie fantastyczne! Teraz wiem o nazwisku mojej 3xprababci nieporównywalnie więcej niz o swoim panieńskim - Dubaniewicz Wink

bardzo dziękuję!

mszatilo - 13-12-2017 - 20:16
Temat postu:

Zalewska_Anna napisał:

Ania

Nie jestem specjalistą w tym zakresie, ale jak na szybko sprawdziłem w wikipedii to język polski był językiem urzędowym na całym obszarze Wielkiego Księstwa Litewskiego od 1696 r. Na terenach Ukrainy język polski został zniesiony jako urzędowy dopiero po powstaniu listopadowym w 1831-1832 r. Podejrzewam, że to samo dotyczy Białorusi. Chodziło mi więc np. o metryki z przełomu XVIII i XIX wieku (jeśli się zachowały), a nie o przybywanie do Polski w tym okresie Smile

Robert_Kostecki - 13-12-2017 - 21:43
Temat postu:

http://kdkv.narod.ru/1528-VKL/index.htm

W Popisie wojska Wielkiego Księstwa Litewskiego z 1528 roku widnieje dwóch Szaciłów (przez jedno "л").

tomes - 16-12-2017 - 17:51
Temat postu:

Witam, jestem zainteresowany pochodzeniem/znaczeniem nazwiska Jaroń oraz Brysiak.
Oba nazwiska występują w par. Wiskitki (mazowieckie). Wg tego co ustaliłem osoby o nazwisku Brysiak mogą się wywodzić z Jaroniów. Jak tłumaczyć te nazwiska?

pozdrawiam
Tomasz

Gawroński_Zbigniew - 16-12-2017 - 20:00
Temat postu:

Brykcjusz to zlatynizowane celtyckie imię męskie rodem z Bretanii, a językowo zaczerpnięte z galijskiego. W oryginalnej formie brzmiało (i brzmi do dziś w Bretanii) Brice [Bris]. Św. Brykcjusz był jednym z uczniów Marcina z Tours - pierwszego świętego nie męczennika i jego czwartym następcą. Imię Brice oznacza plamiasty, łaciasty, o niejednolitej cerze. Inne zapisy imienia to: łac.: Bricius/Brictius; pol.: Brychcy, Brycjusz; Bry, Brycen (irl. walij.), Bryceton, Brye, Bryse, Bryson, Bryston. Bhreac (szkoc.), Breck (irl.), Brizio (wł.), Brychan (wal.)

Od imienia Brykcjusz pochodzi kilkadziesiąt nazwisk w języku polskim Brysiako-podobnych, to z racji polskich zdrobnień tego imienia: Brykcjuszek, Brykcuszy, Bryksio, Brysio, Brynio, Bruś, Bryś, Bri, Brycek, Brykuś, Brykunio. Warto zadać pytanie skąd popularność tego imienia jako bazy na tworzenie się nazwisk?

Nazwisko Jaroń , które również ma kilkadziesiąt Jaronio-podobnych form najprawdopodobniej pochodzić może od dwóch podstaw znaczeniowych, od dwóch imion: Hieronim i Aaron. Tak przynajmniej chcą wszystkie dostępne mi źródełka ze Wchodu u Zachodu.

Wladyslaw_Moskal - 17-12-2017 - 18:16
Temat postu: Nazwisko Jaroń

Witam,
dodam swoje "5 groszy".

Jako wiesniacze nazwisko moze pochodzic of slowa; jary czyli mlody, silny:

Jary - 1444 od imion złożonych typu Jarogniew, też od jary 'wiosenny, młody, silny'
wg; http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=540

Pozdrawiam, Wladyslaw

MareG - 19-12-2017 - 08:10
Temat postu:

Witam

Chodzi mi o bardzo popularne nazwisko "Gajda". Wiem, że pochodzi od nazwy instrumentu typu "dudy", bądź osoby grającej na nich. Ale pojawia się często informacja, że to nazwisko pochodzenia wołoskiego, czyli pochodzącego od pasterskiego ludu Karpat. Chciałbym potwierdzić te informację. Czy słowo "Gajda" występuje również w innych językach w których wołosi zostawili swój ślad (ukraiński, czeski, słowacki, bułgarski, rumuński etc...) ? Czy ktoś w ogóle wie skąd informacja o wołoskim pochodzeniu "Gajdy"?

Gawroński_Zbigniew - 19-12-2017 - 12:01
Temat postu:

To nie takie proste. Może być nawet tatarskim nazwiskiem od imienia męskiego Hajdar = lew. Znaczeń jest kilkanaście. Jeśli znasz rosyjski zobacz sam ( a jak nie znasz posłuż się gógieltłumaczem - wystarczy): Гайда - trzecia szpalta w połowie i link: http://www.ufolog.ru/names/search/h ... 2;й/ Jak widać już po samej konstrukcji nazwisk pokrewnych to nazwiska tatarskie: Gajdabuk ( "chłopiec o odwadze lwa i sile byka" Gajdaburs (" chłopiec o sile lwa i godności pantery tj godła tatarstanu") Gajdbekow ("bardzo bogaty lew - gospodarz") Gajdan ("lew na słuzbie religii").

Oprócz tego są oczywiście znaczenia nietatarskie. Sam zapewne je odnajdziesz.

MareG - 19-12-2017 - 19:42
Temat postu:

Skąd zatem teza o wołoskim rodowodzie nazwiska Gajda?

Paulina_W - 19-12-2017 - 20:38
Temat postu:

Witam,
proszę o możliwą etymologię nazwiska Saron (zapis z 1701 roku), później głównie od połowy XVIII wieku pisane także Szaron. Na razie wszystkich przodków odnalazłam we wsi Krzyż (obecnie dzielnica Tarnowa). Wszyscy katolicy.
Życzę dobrego wieczoru.

Gawroński_Zbigniew - 19-12-2017 - 20:43
Temat postu:

Jedna litera czyni wielką różnicę. W potocznym rozumieniu słowa Wołos to góralski pasterz stad. (Po szczegóły odsyłam choćby do Wikipedii: hasło Wołosi) W języku ukraińskim... jak by to powiedzieć taki dowódca pasterzy - coś jak nasz baca, to Gajdar/Гайдар i słowo to nie ma chyba nic wspólnego z Tatarami. Dla odmiany w Hakazji Gejdar i Hajdar /Гейдар, Хайдар to konny wywiadowca (podjezdek) - też funkcjonują jako nazwiska - ale te już od tureckiego źródłosłowu айда,Хайда / ajda, hajda = do przodu!/ na przód!

Tu wiele razy Pan Roman cytując profesora Rymuta pisał, że o konkretnym nazwisku nie da się powiedzieć nic konkretnego bez znalezienia lokalnych odniesień. Dwa identyczne nazwiska w sąsiadujących ze sobą wioskach mogły powstać od zupełnie rożnych podstaw znaczeniowych.

Dla mnie - Kujawiaka Gajda to grajek, dla setek repatriowanych po wojnie z południowych Kresów moich sąsiadów to wołoski baca albo chojrak na koniu.

Pozdrawiam pięknie.

ps. Jeszcze raz zachęcam do samodzielnego przejrzenia tych stu kilkudziesięciu nazwisk gajdopodobnych i poczytania jak to z gajdą/Gajdą na Kresach bywało.

ROMAN_B - 19-12-2017 - 22:34
Temat postu: Re: Gajda, rozważania o genezie nazwiska.

Witaj.

Profesor Kazimierz Rymut mówił: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast, profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”. W mojej ocenie tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych oraz kwerenda genealogiczna może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób oraz kiedy powstało konkretne nazwisko i rozwiać różne dylematy odnoszące się do pochodzenia społecznego i etnicznego osób noszących nazwisko Gajda.

Moim zdaniem nazwisko Gajda pochodzi od przezwiska Gajda a ono od wyrazu pospolitego gajda.
Gajda to ludowy dęty instrument muzyczny z grupy aerofonów stroikowych, składający się z dwóch piszczałek i mieszka ze skóry zwierzęcej (owczej, baraniej lub koziej). Instrumentalista grający na gajdzie, prowadzi muzykę instrumentalną i może dodatkowo intonować pieśni głosem ludzkim lub śpiewać całe pieśni ludowe w linii melodycznej. Gra na ludowym dętym mieszkiem instrumencie "gajda" odbywa się zazwyczaj solo lub z towarzystwem skrzypiec bądź z bębnem basowym.
W takim razie nazwisko Gajda oznaczałoby z dużą dozą prawdopodobieństwa graniczącego z pewnością osobę, która grała [ trudniła się zawodowo ] na gajdach i od tej czynności otrzymała miano Gajda albo osobę, która trudniła się wyrobem produkcją ] gajd. W takim razie pierwotnie miano Gajda było przezwiskiem, które z czasem stało się nazwiskiem dziedzicznym. To tylko moja hipoteza.
O innych możliwościach pochodzenia nazwiska Gajda napisał pan Zbigniew w swoim poście.
Prawdopodobnie mogą być i inne genezy tego nazwiska, może ktoś je przytoczy?

„Nazwa gajdy kojarzona jest przez etnomuzykologów z albańskim słowem gajde, tureckim gajda/kajda, co oznacza dudy; zapożyczenie to miało się dokonać za pośrednictwem rumuńskiego gaida. Na Węgrzech i Słowacji znane są także formy gajda (gaydos, gajdoš). Analizując wymienione przykłady, można sformułować przypuszczenie, że gajdy dotarły do wiosek beskidzkich za sprawą migracji nomadycznych plemion pasterzy wołoskich przez Karpaty.” ( za Maciej i Katarzyna Szymonowiczowie: Gajdosze; Klamra, Żywiec 2014, strona 77 ).
Regionalna pisownia nazwy tego instrumentu muzycznego z gatunku aerofonów to: gajde, gaida, gajdy. Wyraz gajda [ liczba mnoga gajdy ] upowszechniwszy się u Węgrów i Słowaków zaczął być stosowany na Śląsku i Żywiecczyźnie około XVI wieku ( za Zygmunt Kłodnicki, Halina Rusek: Pogranicza kulturowe i etniczne w Polsce: 2003, strona 165; Zygmunt Gloger: Encyklopedja starapolska ilustrowana; tom 2, strona 334 ).

Wołosi to zbiorcza nazwa różnych grup etnicznych zamieszkujących pierwotnie Półwysep Bałkański, posługujących się językami wschodnioromańskimi. W skład tej grupy wchodzą np. Arumuni, czyli Wołosi z pogranicza grecko – albańsko – macedońskiego. Pochodzenia wołoskiego są również dzisiejsi Rumuni i Mołdawianie, choć od połowy XIX wieku już raczej nie określa się ich w ten sposób. I w tych językach odnajdziemy słowo gajda:
• Bułgarski – Гайда;
• Greckim – Nkáïnta Γκάϊντα;
• Albańskim – gajde / -ja;
• Macedońskim – гајда,
• Rumuński – gaida.

Jeśli chcesz wiedzieć więcej, proponuję Ci przeczytać publikację Macieja i Katarzyny Szymonowiczów pod tytułem Gajdosze, które zostało wydane przez Fundację Klamra w roku 2014. Z tej publikacji dowiesz się w zasadzie wszystkiego o Gajdoszach, to jest o osobach grających na gajdach. Znajdziesz w tym albumie też wiele bardzo ciekawych informacji o historii, pochodzeniu, etymologii, nazwiskach związanych [ pochodzących ] od słowa gajda, w tym i o śladzie Wołoskim itp. Tu jest link do elektronicznej wersji tego albumu:
http://archiwum.klamra.org/sites/klamra ... jdosze.pdf

Dalsze badania, poszukiwania oraz wnioski pozostawiam już Tobie.
Pozdrawiam – Roman.

Wladyslaw_Moskal - 20-12-2017 - 03:22
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Gajda

MareG napisał:

Skąd zatem teza o wołoskim rodowodzie nazwiska Gajda?

Prosze porownac mape wystepowania nazwiska Gajda w Polsce
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/gajda.html

i ogolnoswiatowa mape wystepowania nazwiska Gajda ;
http://forebears.io/surnames/gajda

To ze w rejonie Jasla wystepuje nazisko Gajda , moze poswiadczac wedrowke nosicieli tego nazwania/nazwiska w czasach kiedy jeszcze nie istniala Polska i nie bylo Wolochow w Karpatach.

Wedlug mnie nazwanie/nazwisko Gajda jest jednoznacznie polskie!.
Nalezy je wiazac ze slowem "gaj" i ktos majacy jakis zwiazek z gajem, byc moze "swietym gajem", mogl byc opiekunem takiego gaju.

Pozdrawiam, Wladyslaw

ZbigniewW - 20-12-2017 - 08:51
Temat postu: Pochodzenie nazwiska

Witam, chciałbym wiedzieć coś o nazwisku Wodka - jest dość popularne w Polsce ale nie aż tak jak inne. Jeśli są jakieś informację to z góry dziękuje.
Pozdrawiam życząc wszystkim w tym okresie przedświątecznym Zdrowych, Spokojnych i Wesołych Świat Bożego Narodzenia Smile

ROMAN_B - 20-12-2017 - 18:21
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Saron, Szaron.

[quote="Paulina_W"]Witam,
proszę o możliwą etymologię nazwiska Saron (zapis z 1701 roku), później głównie od połowy XVIII wieku pisane także Szaron. Na razie wszystkich przodków odnalazłam we wsi Krzyż (obecnie dzielnica Tarnowa). Wszyscy katolicy.

Witaj Paulino!

Przytoczę kilka różnych etymologii nazwiska Saron oraz Szaron, w tym i moją hipotezę. Bo jak pisał profesor Kazimierz Rymut „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast, profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”.

1.
Profesor Edward Bereza tak pisał:
„Sharon 3: po 1 w woj. katowickim, łódzkim i warszawskim: Saron, Szaron, pisane po ang. Sharon (por. np. w Biblii: Iz 33,9): urodzajna dolina nadmorska pomiędzy Karmelem a Jaffą (1 Krn 27,29; Pwt 2,1; Iz 33,9; 35,2; 65,10), ewangelizowana przez św. Piotra (Dz 9,35); też kraina w Zajordaniu, zajęta przez pokolenie Gada (1 Krn 5,16); sama nazwa znaczy ‘równina’ (BNOT 232).”. [ za Edward Bereza: Imiona pochodzące od nazw geograficznych; Sopot; 10.14746/psj.2014.XXVII.4; strona 58 ].

2.
Imię Szaron, Sharon [ hebrajski שָׁרוֹן ] to hebrajskie imię stosowane dla obu płci, które oznacza dosłownie żyzną równinę.

3.
„Sharon.
Sharon as a girls' name is pronounced Share –en. It is of Hebrew origin, and the meaning of Sharon is "a fertile plain". Biblical place name: refers to flat land at the foot of Mount Carmel. The Song of Solomon describes the beloved Schulamite woman as a flower of Sharon.”.
Za: http://www.thinkbabynames.com/meaning/0/Sharon

4.
„Saron [ hebrajski Szaron ] – żyzna równina, bogata w wodę, położona nad Morzem Śródziemnym, pomiędzy Karmelem a Jafą.”.
( za Biblia Tysiąclecia Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu; Wydawnictwo Pallottinum, Poznań 1998, Wydanie HTML, Słownik ]

5.
„Szaron = od okręgu Szaron.”.
( za Krystyna Carmi: Izraelskie imiona męskie i żeńskie; Imiona męskie po hebrajsku z dosłownym lub zbliżonym tłumaczeniem znaczenia każdego imienia na język polski; Litera S [ w: } Portal Obrazy z przeszłości – Judaica, Słownik terminów i pojęć judaistycznych ]

6.
„Saron / Saroń - w nazwiskach na Szar-, Sar- nastąpiło pomieszanie dwóch różnych podstaw: pochodzących od apelatywu szary ‘ciemnopopielaty’ i imienia Sara, notowanego w Polsce od XIII wieku, pochodzenia hebrajskiego, od Sarah ‘księżniczka, panująca’.”.
( za etymologia nazwiska Saron opracowana przez panią Ewę Szczodruch; portal Stankiewicze z przyjaciółmi:
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=550 ).

7.
Paulino, poniżej przedstawię Ci moje spojrzenie na ewentualną etymologię nazwiska Saron / Szaron. Raczej będą to rozważania o możliwej genezie omawianego nazwiska.

Tak więc, w dawnych metrykach można zaobserwować, iż osoby je sporządzające miały skłonność do nie używania znaków diakrytycznych. Znak diaktrytyczny, to inaczej znak graficzny, na przykład przecinek, ogonek lub kropka, dostawiany do litery i niosący informację o sposobie wymawiania głoski oznaczonej tą literą. Moim zdaniem takie postępowanie miało cechy niedbalstwa piśmiennicze, które zmieniało znaczenie wyrazów [ słów ]. Można powiedzieć, że pomijanie znaków diakrytycznych było pozbawieniem sensu wyrazów. W języku polskim jest dziewięć liter tworzonych za pomocą znaków diakrytycznych i są to: ą, ć, ę, ł, ń, ó, ś, ź, ż. Litery widzimy i zapisujemy a głoski słyszymy i wymawiamy. Jeśli widzimy zapis „idziemy do sadu” to rozumiemy, że idziemy do miejsca gdzie rosną drzewa i krzewy owocowe. Ale gdy widzimy zapis „idziemy do sądu” to rozumiemy, że idziemy do instytucji powołanej do rozstrzygania spraw spornych. Taka mała różnica w zapisie a jaka wielka w sensie znaczenia wyrazu. Sad jest czymś innym niż sąd ale gdy nie używamy znaków diaktrytycznych to zmieniamy rozumienie i znaczenie wyrazu. W Polsce występuje nazwisko Sadek [ 485 osób ] i Sądek [ 41 osób ]. I tu powstaje pytanie, ilu Sadków w rzeczywistości nazywało się Sądek a ilu Sądków nie wie, że ich krewni noszą nazwisko Sadek? Inny przykład, w metryce widzimy nazwisko zapisane pod postacią Maczynski, to czytamy go Maczynski i przypuszczamy, że jest to nazwisko odmiejscowe, które może pochodzić od miejscowości o nazwie Maczyn. W rzeczywistości ktoś niedbale zapisał to nazwisko i pominął ogonek przy literze a i przecinek nad n. W takim razie poprawnym nazwiskiem jest Mączyński. Zatem, miano Mączyński można wywodzić od nazwy wsi Mączyn w dawnym powiecie berdyczowskim, w gminie Spiczyńce. I tym sposobem wiele osób mogło utracić swoje pierwotne nazwisko a niedbale zapisane nazwisko zmieniło swoje znaczenie a może i pochodzenie. Tym sposobem niektóre osoby mogły utracić swoich prawdziwych krewnych a zyskać nieprawdziwych z uwagi na zmienione nazwisko. Podobne zjawisko mogło wystąpić przy nazwisku Saron i Szaron. Jeśli tak było, to poprawnym mianem może być forma Saroń i Szaroń. Nazwa osobowa Saroń z dużą dozą prawdopodobieństwa może być zamazurzoną formą nazwiska Szaroń. Wspominasz w swoim poście, że nazwisko występuje w jednej wsi o nazwie „Krzyż (obecnie dzielnica Tarnowa)”. Tarnów położony jest na obszarze południowo – wschodniej polski gdzie występuje dialekt małopolski języka polskiego. Jedną z cech tego dialektu jest mazurzenie. Mazurzenie to wymowa s, c, z, dz zamiast cz, rz, dż, na przykład zona, zaba, cas, syć, sydło, capka. Przyjmując ten fakt można powiedzieć, że nazwa osobowa Saron [ jak podajesz notowana w roku 1701 ] z dużą dozą prawdopodobieństwa jest zamazurzoną formą miana Szaroń, która została zapisana ze słuchu z pominięciem znaku diakrytycznego, przecinka nad literą „n” [ Saron = Saroń – postać zamazurzona ]. Późniejszy zapis graficzny w formie Szaron [ jak piszesz od drugiej połowy XVIII wieku ] najprawdopodobniej jest wynikiem stosowania ogólnopolskiego języka przez osoby sporządzające metryki i zapewne z pominięciem przecinka nad literą „n” [ Szaron = Szaroń ]. W takim razie należy przyjąć, że miano Saron = Szaron = Szaroń. W dalszej części będę używał nazwy osobowej Szaroń bo w mojej ocenie jest ona pierwotnym nazwiskiem albo przezwiskiem.
Miano Szaroń według mnie zbudowane jest z tematu Szar- i przyrostka -oń [ Szar + oń = Szaroń ]. Jak wspomniałem Tarnów położony jest w południowo – wschodniej Polsce. Na południu polski występował przyrostek -oń, który według nauki jest charakterystyczny dla tego regionu Polski i ma pochodzenie dialektyczne, to znaczy pochodzi z dialektu małopolskiego języka polskiego i nosi w sobie cechę gminną [ ludową, gwarową ]. Ma on jeszcze inne znaczenie, tworzy zdrobnienia. Za pomocą tego sufiksu były tworzone zdrobniałe imiona, na przykład Radoń < od podstawowego dwuczłonowego imienia słowiańskiego typu Radosław, Gościerad, Radobąd itp. Tak więc przyrostek -oń pełnił funkcję tworzenia odimiennych i zdrobniałych nazw osobowych. Profesor Stanisław Rospond podkreślał odapelatywne pochodzenie przyrostka –oń za pomocą, którego tworzono odapelatywne przezwiska, które z czasem przejmowały funkcję nazwiska. Za przykład niech posłuży miano przezwisko Ślepoń, które pochodzi od apelatywu [ nazwy pospolitej ] ślepiec [ Ślepoń < ślepiec ]. Rzadziej tworzone były miana od przymiotników za pomocą sufiksu -oń, tak zwany typ odprzymiotnikowy. Niemniej jednak można spotkać wiele nazwisk tego typu, które powstały od przezwiska, na przykład: nazwisko Bystroń o przezwiska Bystroń a ono od przymiotnika bystry, nazwisko Cichoń od przezwiska Cichoń a ono od przymiotnika cichy, nazwisko Świętoń od przezwiska Świętoń a ono od przymiotnika święty, nazwisko Czrnoń od przezwiska Czarnoń a ono od przymiotnika czarny, nazwisko Białoń od przezwiska Białoń a ono od przymiotnika biały. W takim razie miano Szaroń pochodzi od przezwiska Szaroń a ono od przymiotnika szary. To tylko moja hipoteza o etymologii nazwiska Szaroń [ Szaron, Saron ].

Mam nadzieję, że trochę pomogłem a przytoczone przeze mnie informacje o możliwych genezach, w tym i moja hipoteza pomoże Ci w dalszych badaniach nad historią, pochodzeniem, znaczeniem nazwiska Saron / Szaron, które w mojej ocenie brzmi Szaroń. Wnioski i weryfikację pozostawiam już Tobie.

Pozdrawiam – Roman.

Podstawowe źródła do pkt. 7.
Stanisław Rospond: Stratygrafia słowiańskich nazw miejscowych; tom I, strona 117; Wrocław 1974.
Kazimierz Nitsch: Pogadanki o imionach i nazwiskach. 6. Dzierżoń; Język Polski, 36 (1956), strona 319 – 320.
Mieczysław Karaś: Słowiańskie sufiksy antroponimiczne -c, -j, -ń; [W:] Mieczysław Karaś Ze studiów leksykologicznych i onomastycznych. Wybór i opracowanie Jerzy Reichan i Maciej Rak; Biblioteka „LingVariów” T. 24; Księgarnia Akademicka; Kraków 2017, strona 173.

Gawroński_Zbigniew - 20-12-2017 - 19:39
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Saron, Szaron.

To zdumiewające, ale Kresy dają zupełnie odmienne spojrzenie na grupę tych samych nazwisk Szarono/Saronio - podobnych.

Tam szaron to przede wszystkim dekarz, albo raczej "strzecharz". Specjalista, który potrafi skonstruować i pokryć dwuspadowy dach. Do tego jako drugorzędne widać tam również Szarona jako imię męskie pochodzenia hebrajskiego i jako przezwisko w znaczeniu "grubasek, kuleczka".

Weronisiadamian - 20-12-2017 - 19:40
Temat postu: Nazwisko Walutys,Walutis lub Valutis

Witam.Chciałabym poznać znaczenie, pochodzenie nazwiska Walutys lub Walutis .Z góry serdecznie dziękuje.

Pozdrawiam.WERONISIA

Ewa_Szczodruch - 21-12-2017 - 04:54
Temat postu:

Witam

Walutys - od imion na Wal-, typu Walenty, Walerian lub od walić ‘burzyć, rozwalać; uderzać, sunąć powoli, ociężale

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Rasinska_Ela - 21-12-2017 - 11:09
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)

Dzien dobry,

mam kolejna prosbe, kolejne pytanie do naszych ekspertow.
W moim drzewie genealogicznym pojawilo sie ostatnio nowe nazwisko: Kanakier.
Czy ktos z Was ma moze pomysl skad moze sie ono wywodzic?

Dodatkowo przy okazji zapytam jeszcze o Wasze zdanie na temat mojego rodowego nazwiska: Rasinski /a.
Poniewaz moi przodkowie na przelomie XVIII i XIX wieku pisali sie Rasinski lub zamiennie Raszynski, zalozylam sobie, ze nazwisko to pochodzi prawdopodobnie od podwarszawskiego Raszyna. Czy macie moze jednak jakies inne sugestie?

Bede wdzieczna za wszystkie podpowiedzi. Z gory serdecznie dziekuje i pozdrawiam,

Elzbieta

Paulina_W - 21-12-2017 - 18:18
Temat postu:

Dobry wieczór,
Panie Romanie serdecznie dziękuję za tak obszerną analizę nazwiska Saron/Szaron.
Panie Zbigniewie dziękuję za Kresową etymologię nazwiska.

Przyznam, że w tej linii myślałam, że lada chwila pojawią się żydowskie korzenie. W latach 60 XVIII wieku ślub biorą moi przodkowie Mikołaj Sponder (Spąder, Szpąder) i Antonina Szaron. Antonina w akcie urodzenia ma nazwisko Saron, córka Piotra i Jadwigi Hondo (Chondo). Piotr syn Tomasza Saron. Wszyscy z Krzyża. O Szpąderach/Sponderach wiadomo, że w Tarnowie mieszkali Katolicy i Żydzi o tym nazwisku.
Życzę dobrego wieczoru.

Gawroński_Zbigniew - 21-12-2017 - 21:50
Temat postu:

Sponder/Szponder to mocno nieżydowskie nazwisko. Pierwotne znaczenie to chudy, roczny (czyli gotowy do garnka) świniak. Takie świniaki dzieliły się na słoninowe, czyli grube i tłuste, oraz chude = spondery/szpondery. Znaczenia "wołowa słabizna" są młodsze i wtórne. Przenośnie sponder to po prostu chudzina, chudy człowiek.

Nazwisko Chondo/Hondo wygląda i czesko i węgiersko, ale nic poza tym, że może to być wariant od czeskiej wersji imienia męskiego Jacek albo Jasiu (Honzo, Honzik) nie potrafię o nim sensownego odnaleźć.

Ewa_Szczodruch - 22-12-2017 - 04:29
Temat postu:

Witam

Za Rymutem:

Saron, Szaron - w nazwiskach na Szar-, Sar- nastąpiło pomieszanie dwóch różnych podstaw: pochodzących od apelatywu szary ‘ciemnopopielaty’ i imienia Sara, notowanego w Pplsce od XIII wieku, pochodzenia hebrajskiego, od Sarah ‘księżniczka, panująca’

Kanakier - może od staropolskiego kanak ‘naszyjnik’, przenośnie ‘ktoś drogi’.

Rasinska_Ela - 22-12-2017 - 16:44
Temat postu:

Ewo,

bardzo dziekuje za sugestie z "kanakiem", myslalam, ze to raczej nazwisko obcego pochodzenia, a jednak jego zrodlem moze byc jezyk staropolski...

Gdyby ktos z Was mial jeszcze jakies ewentualne alternatywne pomysly co do pochodzenia nazwiska Rasinski / Raszynki (oprocz Raszyna), bardzo prosze o informacje!

Serdecznie pozdrawiam i wszystkim Forumowiczom zycze pieknych, spokojnych swiatecznych dni!

Elzbieta

Paulina_W - 22-12-2017 - 20:24
Temat postu:

Gawroński_Zbigniew napisał:

Witam,
Panie Zbigniewie serdecznie dziękuję za kolejną analizę Smile

Moja Mama usłyszawszy pierwszy raz nazwisko Szponder od razu stwierdziła, że to Żydzi z Grabówki, choć jak Pan mówi mocno nieżydowskie. Z mojej linii na razie katolicy a jestem już na przełomie XVII/XVIII wieku.
Jeśli chodzi o Hondo wydawało mi się, że coś z zapisem jest nie tak, ale zapisano bardzo wyraźnie w różnych aktach. Obecnie zapisują je w formie Hońdo.
Życzę dobrego wieczoru i Wesołych Świąt.

Gawroński_Zbigniew - 22-12-2017 - 20:36
Temat postu:

Kresowe nazwiska Kanak- opodobne (jest ich mniej niż 20) są najprawdopodobniej wersją pozmienianą lokalnie od bułgarskiego/tatarskiego słowa kanak = słodka śmietana, które od samego początku było idiomem na określenie „słodkiego, milutkiego, przynoszącego radość dziecka”. Sądząc po końcówkach najbardziej rozpowszechniły się na wschodzie historycznej Litwy.

Polski kanak = naszyjnik ma korzenie praindoeuropejskie. Dzisiaj w Indiach są używane następujące imiona męskie i żeńskie zaczynających się na Kanak…: Kanak, Kanaka, Kanakadandila, Kanakadurga, Kanakakeesic, Kanakakis, Kanakala, Kanakalakshmi, Kanakalatha, Kanakalingam. Ich podstawa znaczeniowa to „złoto”. źródełka: http://www.namespedia.com i http://www.ufolog.ru/names/search/i ... 2;н/ i https://dic.academic.ru/dic.nsf/persona ... 40;К

Bernaciak_Łukasz - 24-12-2017 - 12:12
Temat postu:

Witam,

Chciałem zapytać o potencjalne spokrewnienie ze sobą nazwisk Bernaciak i Biernacki .
W akcie ślubu Katarzyny widnieje nazwisko Bernaciak, natomiast w akcie urodzenia nazwisko Biernacki, ojciec również Biernacki . Proszę o pomoc.
____________
Łukasz

Ewa_Szczodruch - 24-12-2017 - 12:37
Temat postu:

Witam

Wg prof. Rymuta nazwiska te mogą należeć do tej samej grupy etymologicznej:

Bernaciak, Biernacki- od imienia Bernard, notowanego w Polsce od XII wieku, pochodzenia germańskiego, od Bernhard, to od beren ‘niedźwiedź’ i hard ‘mocny’.

Nazwisko Biernacki ma dodatkowo pochodzenie odmiejscowe:

Biernacki 1404 - od nazw miejscowych Biernacice, Biernaty, Biernatki (kilka wsi).

MareG - 25-12-2017 - 16:29
Temat postu: Re: Gajda, rozważania o genezie nazwiska.

ROMAN_B napisał:

Jeśli chcesz wiedzieć więcej, proponuję Ci przeczytać publikację Macieja i Katarzyny Szymonowiczów pod tytułem Gajdosze, które zostało wydane przez Fundację Klamra w roku 2014. Z tej publikacji dowiesz się w zasadzie wszystkiego o Gajdoszach, to jest o osobach grających na gajdach.

Serdecznie dziękuję za ten trop. Akurat to nazwisko w moim rodzie pochodzi z terenów Górnego Śląska, konkretnie styku ziemi cieszyńskiej z pszczyńską, więc ślad górali Beskidu Śląskiego może być bardzo prawdopodobny! Smile

Wladyslaw_Moskal - 25-12-2017 - 19:36
Temat postu: Re: Gajda, rozważania o genezie nazwiska.

MareG,

ja uwazam, ze nazwiska Twoich praojcow Gajda, Lawera, Dzierzega sa bardzo stare i maja celtycki rodowod.
Poczytaj co o Celtach mowia dane archeologiczne;
http://kopcekrakowskie.blogspot.ca/p/mo.html
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kultura_puchowska

Mnie nie dziwi, ze nazwiska Gajda, Lawera, wystepuja tam gdzie wystepuja nazwiska Moskal, Kuziora.
Celtowie uzywali juz wymarlego jezyka galijskiego i wiele plemion celtyckich nie bylo Germanami.

Nazwisko Gajdosz jest bardzo rzadkim, lokalnym nazwiskiem w Polsce i powstalo wg jego liczebnosci, nie tak dawno;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/gajdosz.html

Pozdrawaiam, Wladyslaw

Gawroński_Zbigniew - 25-12-2017 - 22:33
Temat postu: Re: Gajda, rozważania o genezie nazwiska.

Jeśli by z celtyckiego wywodzić nazwisko, pochodziłoby chyba id ichniego bóstwa ognia Aodh, dosłownie "ogień wewnętrzny" w zanglicyzowanej wersji brzmi: Hugh = serce, wnętrze, dusza, które w kilkunastu wariantach tworzyło imiona męskie i żeńskie. Albo od: Oidan, tożsamym z grecką boginią obfitości Amalteą, albo raczej rzymskim Abundiusem. To jest jednak jedynie spekulacja oparta jedynie na analizie podobieństw znaczeń imion pochodzenia celtyckiego i południowoeuropejskich.

Wladyslaw_Moskal - 25-12-2017 - 23:35
Temat postu: Re: Gajda, rozważania o genezie nazwiska.

Swieta, choinka .. a jak bylo dawniej?

W starożytności jemioła pospolita uważana była za dar bogów. Druidzi = kapłani celtyccy, traktowali ją w sposób szczególny – ścinanie jemioły było ważnym obrzędem w ich wierzeniach.
Zbierano ją w dniu zimowego przesilenia dnia z nocą, a także na przełomie wiosny i lata.
Ścięte pędy świętej jemioły leczyły niemal wszystkie choroby, jednały pomyślność, włożone do wazonu lub podwieszone pod sufitem chroniły dom przed złymi mocami, zapobiegały pożarom, a już powstałe wygaszały.

Bożonarodzeniowa choinka zastąpiła w XVII wieku [w Polsce] zawieszaną wcześniej [zwyczajem celtyckim] u powały jemiołę.
Wg; https://pl.wikipedia.org/wiki/Jemio%C5%82a

Moze Gajda, zwiazany z gajem debowym, byl kaplanem celtyckim ? Wtedy nie bylo celibatu.

Pozdrawiam, Wladyslaw

Adriano941 - 26-12-2017 - 00:04
Temat postu: Re: Gajda, rozważania o genezie nazwiska.

Witam

chciałem zapytać o pochodzenie nazwisk:
1. Podsiadły
2. Kępińki
3. Krycki
4. Brzyszcz

Pozdrawiam Smile

Wladyslaw_Moskal - 26-12-2017 - 00:24
Temat postu: Rozważania o genezie nazwisk Lawera i Dąbek .

Wedlug mnie, nazwanie/nazwisko Lawera odpowiada wspolczesnemu imieniu Wawrzyniec. Moglo ono przywedrowac w doline Sanu razem z Celtami.
San - to celtyckie slowo oznaczajace duza rzeke, a nie maly strumyk lub potoczek.

Nazwa San musiala byc uznana i przekazywana z pokolenia na pokolenie przez mieszkancow dorzecza Sanu az do wspolczesnych czasow.

Od pachnacych lisci krzewu/drzewa laurowego = wawrzynu, moglo powstac celtyckie nazwanie/nazwisko Lawera/Lauera?, podobnie jak celtyckie nazwisko Dąbek, bo dąb byl uwazany przez Celtow za swiete drzewo;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/lawera.html
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/ ... 85bek.html

Pozdrawiam, Wladyslaw

Gos_Paweł_P - 26-12-2017 - 07:05
Temat postu: Rozważania o genezie nazwisk Lawera i Dąbek .

Witam.

Czy ktoś może mi podpowiedzieć jaka może być etymologia nazwiska:Ksit / Ksyt ? Pojawiaię ono w I połowie XVIIIw. w par. Łęgna północnym Mazowszu.

Pozdrawiam:
Paweł

Ewa_Szczodruch - 26-12-2017 - 18:43
Temat postu: Rozważania o genezie nazwisk Lawera i Dąbek .

Wg Rymuta:

Ksit, Ksyt - od gwarowego ksykać ‘syczeć’.

Gos_Paweł_P - 26-12-2017 - 19:01
Temat postu: Rozważania o genezie nazwisk Lawera i Dąbek .

Bardzo dziękuje. Bardzo serdecznie.

ROMAN_B - 28-12-2017 - 11:38
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Rasinski, Raszynski.

Witaj Elżbieto!

Rozważania o genezie nazwiska Rasinski / Raszynski.

Elżbieto, w pierwszym swoim poście między innymi napisałaś: „(…). Dodatkowo przy okazji zapytam jeszcze o Wasze zdanie na temat mojego rodowego nazwiska: Rasinski /a. Poniewaz moi przodkowie na przelomie XVIII i XIX wieku pisali sie Rasinski lub zamiennie Raszynski, zalozylam sobie, ze nazwisko to pochodzi prawdopodobnie od podwarszawskiego Raszyna. Czy macie moze jednak jakies inne sugestie? (…)”. Natomiast w drugim poście napisałaś: "(…). Gdyby ktos z Was mial jeszcze jakies ewentualne alternatywne pomysly co do pochodzenia nazwiska Rasinski / Raszynki (oprocz Raszyna), bardzo prosze o informacje!”.
Niestety w moich rozważaniach o genezie nazwiska Rasinski / Raszynski będę się odnosił do wsi o nazwie Raszyn [ wieś pod Warszawą ] i nie tylko do tej miejscowości, ponieważ w mojej ocenie wieś o tej nazwie ma znaczenie dla wyjaśnienia genezy nazwiska Rasinski / Raszynski i nie można tego faktu pomijać ani o nim zapominać.
W zasadzie nie podałaś żadnych danych o historii przedmiotowego nazwiska. Te bardzo skromne informacje, które podałaś postaram się spożytkować do moich rozważań na temat ewentualnej etymologii nazwiska Rasinski / Raszynski. Rozważania te będą moim subiektywnym spojrzeniem na genezę wspomnianego miana.
Rozumiem, że posiadasz dokumenty, w których Twoi przodkowie na przełomie XVIII i XIX wieku własnoręcznie spisali lub podpisali jakiś dokument nazwiskiem Rasinski lub Raszynski, to znaczy potrafili pisać i czytać a tym samym powinni używać właściwej formy swojego nazwiska. Trochę to mnie zastanawia. Nazwisko Rasinski oraz Raszynski nie musi być jednym i tym samym nazwiskiem. Oba nazwiska różnią się brzmieniem i zapisem, a skoro się różnią to ich znaczenie może być odmienne i mogą to być dwa miana. Jeśli ktoś na przełomie XVIII i XIX wieku potrafił czytać i pisać to zapewne wiedział jak poprawnie brzmi jego nazwisko i jak go się zapisuje w ogólnopolskim języku. Napisałaś: „(…) moi przodkowie na przelomie XVIII i XIX wieku pisali sie Rasinski lub zamiennie Raszynski, (…).” Z takiego postępowania Twoich przodków można wysnuć kilka wniosków, na przykład nie znali prawdziwego brzmienia swojego nazwiska i nie wiedzieli jak go się zapisuje, na tym poprzestanę snucie wniosków.
Elu, może chodziło Ci o to, że nazwisko Twoich przodków było zapisywane przez osoby sporządzające dokumenty, na przykład w metrykach kościelnych, raz pod postacią Rasinski a raz pod postacią Raszynski? W takim razie nazwisko byłoby zapisane ze słuchu przez pisarza a Twoi przodkowie nie zweryfikowali zapisu nazwiska w dokumencie [ potrafili czytać i pisać ], albo nie potrafili czytać i pisać a w takim przypadku było im wszystko jedno jak zapisana jest ich nazwa osobowa w dokumencie bo i tak nie byli wstanie sprawdzić poprawności zapisu brzmienia ich miana.
Przyjmując, że nazwisko Twoich przodków w dawnych metrykach było zapisane ze słuchu przez osoby je sporządzające to można się spodziewać, iż mogło ono zostać zapisane z pominięciem znaków diakrytycznych. W dawnych metrykach można zaobserwować, iż osoby je sporządzające miały skłonność do nie używania znaków diakrytycznych. Znak diaktrytyczny, to inaczej znak graficzny, na przykład przecinek, ogonek lub kropka, dostawiany do litery i niosący informację o sposobie wymawiania głoski oznaczonej tą literą. Moim zdaniem takie postępowanie miało cechy niedbalstwa piśmienniczego, które zmieniało znaczenie wyrazów [ słów ]. Można powiedzieć, że pomijanie znaków diakrytycznych było pozbawieniem sensu wyrazów. W języku polskim jest dziewięć liter tworzonych za pomocą znaków diakrytycznych i są to: ą, ć, ę, ł, ń, ó, ś, ź, ż. Litery widzimy i zapisujemy a głoski słyszymy i wymawiamy. Jeśli widzimy zapis „idziemy do sadu” to rozumiemy, że idziemy do miejsca gdzie rosną drzewa i krzewy owocowe. Ale gdy widzimy zapis „idziemy do sądu” to rozumiemy, że idziemy do instytucji powołanej do rozstrzygania spraw spornych. Taka mała różnica w zapisie a jaka wielka w sensie znaczenia wyrazu. Sad jest czymś innym niż sąd ale gdy nie używamy znaków diaktrytycznych to zmieniamy rozumienie i znaczenie wyrazu. W Polsce występuje nazwisko Sadek [ 485 osób ] i Sądek [ 41 osób ]. I tu powstaje pytanie, ilu Sadków w rzeczywistości nazywało się Sądek a ilu Sądków nie wie, że ich krewni noszą nazwisko Sadek? Inny przykład, w metryce widzimy nazwisko zapisane pod postacią Maczynski, to czytamy go Maczynski i przypuszczamy, że jest to nazwisko odmiejscowe, które może pochodzić od miejscowości o nazwie Maczyn. W rzeczywistości ktoś niedbale zapisał to nazwisko i pominął ogonek przy literze a i przecinek nad n. W takim razie poprawnym nazwiskiem jest Mączyński. Zatem, miano Mączyński można wywodzić od nazwy wsi Mączyn w dawnym powiecie berdyczowskim, w gminie Spiczyńce. I tym sposobem wiele osób mogło utracić swoje pierwotne nazwisko a niedbale zapisane nazwisko zmieniło swoje znaczenie a może i pochodzenie. Tym sposobem niektóre osoby mogły utracić swoich prawdziwych krewnych a zyskać nieprawdziwych z uwagi na zmienione nazwisko. Podobne zjawisko mogło wystąpić przy nazwisku Rasinski i Raszynski. Jeśli tak było, to poprawnym mianem może być forma Rasiński i Raszyński.
Nazwa osobowa Rasinski [ Rasiński? ] z dużą dozą prawdopodobieństwa może być zamazurzoną formą nazwiska Raszynski [ Raszyński? ]. Taka konkluzja płynie z faktu zamiennego stosowania miana Rasinski i Raszynski na przełomie XVIII i XIX wieku. W tym czasie ludność w zasadzie na obszarach wiejskich dawnej Polski [ i nie tylko na obszarach wiejskich ] mówiła różnymi dialektami języka polskiego, w tym i różnymi gwarami miejscowymi. W niektórych dialektach i gwarach występowało mazurzenie. Taki dialekt wyróżniał się specyficznymi cechami mowy, które polegały na wymawianiu zamiast spółgłosek dziąsłowych cz, sz, ż, dż głosek zębowych: c, s, z, dz. Na przykład: Czech > Cech, sznur > snur, żebrak > zebrak, jeżdżę > jezdze, kosz > kos, żyto > zyto. Nie dotyczy to tej głoski, która w ortografii odnawiana jest znakiem rz, a więc kszys, pszyset, drzewo. Osoba mówiąca dialektem i gwarą mazurzącą zapytana jak się nazywa zawsze odpowiadała, iż nazywa się Symanek co by odpowiadało w języku ogólnopolskim oraz w dialektach i w gwarach niemazurzących nazwisku Szymanek. Koza zawsze była kozą ponieważ głoska „z” zawsze była wymawiana jako „z”. Takie zjawisko mogło wystąpić w przypadku nazwiska Raszyński. Zakładając, iż osoba nosząca miano Raszyński mówiła w dialekcie mazurzącym języka polskiego to jej nazwisko wypowiadane przez nią brzmiałoby Rasyński. Jeśliby osoba o mianie Raszyński mówiła w dialekcie mazowieckim języka polskiego, w którym między innymi występuje mazurzenie oraz zrównanie samogłoski y z i, to znaczy podwyższanie artykulacji samogłoski y do i, na przykład: a bili te = a byli te, nie wikońcy sie = nie wykończy się, to jej nazwisko brzmiałoby Rasiński. Przy czym takie ‘i’ nie miękczy poprzedzającej spółgłoski. Cecha ta występuje bardzo rzadko na Mazowszu bliższym i na wschodzie Podlasia. Biorąc to pod uwagę, to nazwisko Raszyński wypowiedziane w dialekcie mazowieckim języka polskiego z dużą dozą prawdopodobieństwa brzmiałoby Rasiński.
Przedmiotowe nazwy osobowe można rozkodować na kilka sposobów, i tak:
1.
Rasinski < Rasin + ski
Miano Rasinski zbudowane jest z tematu Rasin- i sufiksu -ski. Tak więc jest to nazwa osobowa derywowana, inaczej mówiąc sufiksalna.
2.
Rasinski < Ras + inski
Nazwisko Rasynski zbudowane jest z tematu Ras- i sufiksu -ynski. Tak więc jest to miano derywowana, inaczej mówiąc sufiksalna.
3.
Raszynski < Raszyn + ski
Nazwa osobowa Raszynski zbudowane jest z tematu Raszyn- i sufiksu -ski. Tak więc jest to nazwisko derywowana, inaczej mówiąc sufiksalna.
4.
Raszynski < Rasz + ynski
Nazwisko Raszynski zbudowane jest z tematu Rasz- i sufiksu -ynski. Tak więc jest to nazwa osobowa derywowana, inaczej mówiąc sufiksalna.

Z powyższego wynika, że mamy dwa sufiksy, to jest -ski i -ynski oraz cztery rdzenie: Rasyn-, Raszyn-, Ras-, Rasz-.
Przyrostek -ski oraz -ynski przynależy do szerszej grupy sufiksów typu: -ski, -owski, -ewski, -ecki, -ecski, -icki, -icski, -eń(n)ski, -iń(n)ski, -yń(n)ski, -ań(n)ski, które tworzą odmiejscowe nazwy osobowe. Ich funkcją jest wskazanie na pochodzenie człowieka z danej miejscowości. Format -in(ń)ski / -y(n)ński charakteryzuje się też innymi właściwościami. Przy jego pomocy tworzone były miana przynależnościowe, które przywołują kognitywne pojęcie przynależności, zależności i relacji w rodzinie oraz pochodzenia. Najpowszechniejszym sposobem tworzenia nazw odmiejscowych jest dodanie sufiksu prostego, czyli jednoelementowego, -ski do pełnej nazwy miejscowości. Historia sufiksu -ski, zdaniem profesora Stanisława Rosponda, sięga XIII wieku. Początkowo był to przyrostek dzierżawczy, oznaczający przynależność danego desygnatu do właściciela wyrażonego najczęściej w podmiocie zdania. Później format ten stał się ogólnie przymiotnikowym przyrostkiem, który w połączeniu z określoną nazwą miejscową wskazywał na jej związek z konkretną miejscowością. Relacja ta zazwyczaj wskazywała na posiadanie danej miejscowości, niekiedy oznaczała miejsce urodzenia lub zamieszkiwania. Według profesora Witolda Taszyckiego nazwiska zakończone sufiksem -ski nie były zarezerwowane dla szlachty, używali ich też chłopi i mieszczanie. Jeśli odmiejscowe nazwy osobowe dotyczyły szlachty to miały charakter posesjonatywny, bazą do ich utworzenia była nazwa majątku lub dobra ziemskie, których szlachcic był właścicielem. Natomiast, jeśli takie nazwiska dotyczyły chłopa czy mieszczanina to miały charakter migracyjny i wskazywały na miejsce poprzedniego zamieszkania.
W przypadku nazwiska Raszynski / Raszyński i jego prawdopodobnej zamazurzonej formy Rasinski / Rasiński możemy rozpatrywać miejscowość Raszyn, od której mogło powstać to nazwisko. Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich w tomie IX na stronie 537 wymienia 3 miejscowości o nazwie Raszyn:
1. wieś i kolonia Raszyn w powiecie warszawskim, w gminie Falenty, w parafii Raszyn,
2. wieś Raszyn w powiecie kobryńskim, w gminie Ziołowo,
3. wieś Raszyn w powiecie lwowskim, która wspomniana była w dokumencie z roku 1459 – w roku 1888 już nie istniała.
http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geogra ... Tom_IX/537
Wikipedia wymienia też 2 inne miejsca o nazwie Raszyn:
1. Raszyn – dzielnica Poznania;
2. Raszyn – wieś w woj. lubuskim, w pow. żarskim, w gminie Lubsko [ niemiecka nazwa Räschen, dolnołużycka nazwa Rašyn ]. Wieś wystąpiła pierwszy raz w dokumentach w roku 1541 pod niemieckimi nazwami Rechmer i Reschmer.
Wynika z tego, że jest z czego wybierać. Niemniej jednak jeśli chodzi o wieś Raszyn pod Warszawą [ obecnie w województwie mazowieckim, w powiecie warszawskim, w gminie Falenty, w parafii Raszyn ] to nazwisko Raszyn(ń)ski / Rasin(ń)ski jeśliby miało powstać od tej miejscowości na pewno nie byłoby mianem szlacheckim ponieważ wieś ta w przeszłości nosiła następujące nazwy: in Rasince w roku 1400, de Rasincza w roku 1435, Raschyncze w roku 1539, Rasiniec w roku 1580. W średniowieczu nazwa brzmiała Raszyniec, Raszyńce. Wieś ta należała do jednych z najstarszych miejscowości na Mazowszu. Profesor Kazimierz Rymut w swoim opracowaniu pt. „Nazwy miast Polski” z roku 1987 uważa, że u podstaw nazwy tej miejscowości leży nazwa osobowa Rasza. Nazwa osobowa Rasza / Rasz [ znana przynajmniej od roku 1252 – Zygmunt Gloger, Encyklopedia Staropolska, tom II ] pochodzi od słowiańskich imion złożonych typu Radosław, Racibor. Jej właścicielami był bardzo stary rycerski ród Raszynieckich [ Raszyniecki ] herbu Łada. Członkowie rodu Ładów w wiekach średnich byli właścicielami okolicznych majątków. Raszynieccy przyjęli nazwisko od nazwy wsi Raszyniec. Z Ładów raszynieckich [ raszyńskich ] wywodzili się znaczący dostojnicy: archidiakon, wikariusz generalny, oficjał warszawski i kanonik płocki, doktor prawa Mikołaj z Raszyńca [ zmarł w 1479 roku ] a w latach 1470 – 1478 kasztelanem warszawskim był Andrzej z Raszyńca. Wieś Raszyniec [ Raszyńce ] bardzo późno zmieniła nazwę na Raszyn. Może Twój przodek mieszkał lub urodził się w tej wsi już po zmianie nazwy, albo w kolonii o nazwie Raszyn a następnie wyemigrował z tej miejscowość do innej wsi a mieszkańcy nowego miejsca zamieszkania Twojego krewnego nazywali go Raszyńskim, Rasińskim od poprzedniego miejsca zamieszkania. W takim razie Twój przodek utraciłby swoje prawdziwe miano [ nazwanie, przezwisko czy imię ]. W przypadku innych miejscowości o nazwie Raszyn, o których wspomniałem wyżej, mogło też powstać odmiejscowe szlacheckie i nieszlacheckie nazwisko Raszyn(ń)ski / Rasin(ń)ski. Ciekawym tropem może być wieś o dolnołużyckiej nazwie Rašyn [ po niemiecku Räschen ], które wymawia się jako Raszyn – może Twój przodek pochodził z narodu Dolnołużyczan. Dolnołużyczanie inaczej Serbołużyczanie z Dolnych Łużyc, nazwa własna: Dolne Serby, nazwa niemiecka: Wenden – najmniejszy naród słowiański [ około 20000 osób ], mówiący obecnie głównie językiem niemieckim; starsze pokolenie [ około 6000 osób ] posługuje się także językiem dolnołużyckim.
Rozpatrując drugą z funkcji przyrostka -yn(ń)ski, -in(ń)ski to nazwa osobowa Rasin(ń)ski i Raszyn(ń)ski mogła powstać od słowiańskiego skróconego imienia Rasz, Ras [ zamazurzone imię ]. W takim razie oznaczałaby ona potomka osoby o imieniu Rasz / Ras lub Rasza, Rasa, inaczej mówiąc byłoby to pierwotnie nazwisko patronimiczne [ odojcowskie ].
Niemniej jednak pamiętać trzeba, że z czasem znaczenie wszystkich sufiksów uległo stopniowemu zatarciu. Nazwiska z sufiksem -ski czy od rozszerzonego formatu in(ń)ski, -yn(ń)ski obecnie trudno jednoznacznie ocenić od jakiej powstały podstawy. Obecnie raczej uznawane są jako wieloznaczne, które mogły powstać od nazwy miejscowej lub od imienia czy nawet od apelatywu. W przypadku utworzenia nazwiska od podstawy imiennej [ nieodojcowskiej – niepatronimicznej ] lub apelatywnej za pomocą sufiksu -ski lub rozszerzonych formatów -in(ń)ski, -yn(ń)ski takie nazwisko utraciło swoje realno – znaczeniowe treści onomastyczne i stało się tylko strukturalną nazwą osobową. Tworzenie takich nazwisk miało duże znaczenie dla wielu osób. Nazwiska ze strukturalnym sufiksem -ski i jego innych form złożonych były uważane za lepsze ponieważ przypominały nazwiska szlacheckie. W takim razie miano Rasin(ń)ski / Raszyn(ń)ski może być strukturalną nazwą osobową powstałą od imienia Rasz / Ras na wzór i podobieństwo nazwiska szlacheckiego.
Kończąc dodam, że istnieje też możliwość, iż nazwisko Rasin(ń)ski / Raszyn(ń)ski zostało utworzone przy pomocy strukturalnego formatu -in(ń)ski / -yn(ń)ski:
• od podstawy Raś. Miano Raś może byś imieniem albo nazwiskiem równym imieniu Raś. Raś to zdrobniała forma imienia Horacy. W Polsce imię Horacy jest znane od średniowiecza i pochodzi od łacińskiej nazwy rodowej Horatius;
• od niemieckiego nazwiska Ras. W takim przypadku miano to byłaby językową hybrydą niemiecko – polską;
• od podstawy ras – rasa dawniej rodzaj tkaniny, habit mnisi;
• od białoruskiego słowa rasa ‘rosa’. W takim przypadku powstała nazwa osobowa byłaby językową hybrydą białorusko – polską.

Elżbieto to tylko moje rozważania o ewentualnej etymologii nazwiska Rasinski / Raszynski. Raczej jest to moje subiektywne spojrzenie na genezę tego miana – robocza hipoteza. Bo jak pisał profesor Kazimierz Rymut „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. W mojej ocenie tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych oraz kwerenda genealogiczna może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób oraz kiedy powstało konkretne nazwisko i rozwiać różne dylematy odnoszące się do pochodzenia społecznego i etnicznego osób noszących nazwisko Rasinski / Raszynski.

Mam nadzieję, iż moje informacje pomogą Ci w dalszych badaniach nad genezą Twojego rodowego nazwiska.

Pozdrawiam – Roman.

Rasinska_Ela - 29-12-2017 - 10:04
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Rasinski, Raszynski.

Witaj Romanie,

Bardzo serdecznie dziekuje za odpowiedz i szeroka analize nazwiska Rasinski / Raszynski.

Jednoczesnie przepraszam za zbyt ogolne zapytanie.
Oto kilka slow wyjasnienia z mojej strony.

Otoz najstarsze zrodla wymieniajace moich przodkow, ktore udalo mi sie odnalezc – podaja nazwisko w formie Raszynski. Nie sa to dokumenty przez moich przodkow podpisane (sa to wykazy, czy spis ludnosci z lat 1790-92), nie wiem zatem czy Raszynscy umieli wtedy pisac czy nie. Najodleglejszy czasowo z moich przodkow Michal Raszyski przybyl z rodzina do Czestochowy w latach 80-tych XVIII stulecia. Niestety do tej pory nie udalo mi sie ustalic skad, pomyslalam, ze moze wlasnie nazwisko pomoze mi okreslic kierunek dalszych poszukiwan. Wydaje mi sie, ze moi przodkowie byli, szczegolnie jak na tamte czasy, bardzo mobilni. Praktycznie co pokolenie, jesli nie czesciej, przemieszczali sie. Michal mial dwoch synow; Franciszka, ktory wraz z potomkami jeszcze przez jakis czas poslugiwal sie nazwiskiem Raszynski i Adama – mojego przodka, ktory zaczal uzywac formy nazwiska Rasinski, taka tez poslugiwali sie jego potomkowie. Czy Adam umial pisac – nie wiem (znowu dostepne tylko spisy, indeksy), podpisywac umial sie na pewno jego syn Antoni Rasinski, ale to juz bylo kolejne pokolenie – pierwszy jego podpis z taka wlasnie forma nazwiska pochodzi z lat 30-tych XIX wieku, z dokumentow dotyczacych jego malzenstwa w parafii Konskie.

Wydaje mi sie, po przeczytaniu Twoich cennych sugestii, ze rzeczywiscie mozemy miec do czynienia z przypadkiem “zmazurzenia” nazwiska Raszynski, pytanie czy takie zjawisko bylo typowe dla okolic Czetochowy?

Coz pozostaje poszukiwac wczesniejszych sladow Michala i jego rodziny, zaczne moze od okolic wszystkich wspomnianych przez Ciebie miejscowosci Raszyn…

Jeszcze raz pieknie dziekuje za pomoc!

Pozdrawiam,

Elzbieta

Wladyslaw_Moskal - 01-01-2018 - 23:46
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Gajda

Wladyslaw_Moskal napisał:

MareG napisał:

Skąd zatem teza o wołoskim rodowodzie nazwiska Gajda?

Ponownie wracam do mojej hipotezy o bardzo starym pochodzeniu nazwiska Gajda od slowa "gaj" i sugesti, ze Gajda mogl byc opiekunem, straznikiem swietego gaju.

Zygmunt Gloger w swojej encyklopedii pisal: "Gaje Święte. U wszystkich ludów gaje święte
jako przybytki istot nadziemskich poprzedziły świątynie. Gaj ogrodzony stanowił najpierwotniejszy
przybytek bogów a budownictwo gotyckie w gęstych filarach i sklepieniach żebrowych swoich świątyń
naśladowało jakby wyniosłe drzewa i konary, ocieniające w ich głębi ołtarz. Drzewa gajów tych były
poświęcone i nietykalne, a dostęp do świętej zagrody pogan wzbroniony obcym i utrudniony swoim.
...godnem uwagi jest to, że wszystkie leżą w ziemiach najstarszych lechickich, t. j. na lewym
brzegu Wisły położonych."

Wg; http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/gajda.html
nazwisko Gajda wystepuje z reguly na zachod od Wisly., o czym nie wiedzial Z. Gloger.

Pochodnym nazwiskiem, o wiele mlodszym jest nazwisko Gajowy oznaczajace straznika lesnego i slowo "gajowka", czyli zabudowania na skraju lasu lub w lesie gdzie mieszka gajowy.
Spostrzeglem na stronie Forebears wyjasnienie co oznacza nazwisko Gajda; "dweller in, or near, a wood" czyli "mieszkajacy w lub w poblizu lasu", z czy sie zgadzam.

Natomiast przy nazwisku Duda, w Forebears jest wyjasnienie; "One who played a bagpipe" czyli " ten , ktory gral na dudach".
Z. Gloger pisal tylko o dudach, ale nie zamiescil hasla o gajdach.

Z przegladu stron internetowych wynika, ze gajdy czyli tureckie dudy, przywedrowaly na Balkany pomiedzy 1380 - 1480 r., w latach podbojow przez Turkow panstw slowianskich.

Zatem moja hipoteza tylko uzupelnia hipoteze zespolu prof K. Rymuta o etymologii nazwiska Gajda poszerzona na stronach Forum przez Romana G. i Zbigniewa Gawronskiego.

Pozdrawiam, Wladyslaw

Wladyslaw_Moskal - 02-01-2018 - 18:07
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Brzyszcz

Adriano941 napisał:

Witam
chciałem zapytać o pochodzenie nazwisk:
1. Podsiadły
2. Kępińki
3. Krycki
4. Brzyszcz
Pozdrawiam Smile

Witam,

o Twoich nazwiskach ciekawe informacje znajdziesz tutaj;
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=530

Ja zatrzymam sie przy nazwisku Brzyszcz, bo moze z Twoimi Brzyszczami jestem plemiennym, bardzo dalekim kuzynem.
Nazwisko Brzyszcz - pochodzi od imienia Brykcy (dziś Brykcjusz). Imię, notowane w Polsce od XII wieku, jest pochodzenia celtyckiego [wg prof K. Rymuta].

Wg; http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/brzyszcz.html
nazwisko Brzyszcz jest bardzo rzadkim w Polsce i wystepuje w rejonie Sandomierza, gdzie archeologowie
w Bloniu kolo Koprzywnicy [pow. Sandomierz] odkryli dobrze zachowany grob celtycki [z celtyckim uzbrojeniem].

Rejon Sandomierza - Stalowej Woli to rejon osadnictwa celtyckiego i jesli czas pozwoli, napisze o tym wiecej.
Juz w tym watku znajdziesz informacje o nazwiskach Gajda, Lawera [ponizej Twojego wpisu], majacych celtycko-slowianskie korzenie.

Pozdrawiam - Wladyslaw

Wladyslaw_Moskal - 03-01-2018 - 05:27
Temat postu: Pochodzenie nazw plemion i nazwisk celtycko-slowianskich

Sa dwie teorie o pochodzeniu Slowian zamieszkujacych obecne tereny Polski.

Prof. S. Kostrzewski prowadzacy prace wykopaliskowe w Biskupinie byl zwolennikiem teorii atochtonicznego pochodzenia Slowian przez co zostal uznany za wroga Rzeszy i ukrywal sie w czasie okupacji niemieckiej.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Teoria_au ... _B._C..PNG

Natomiast prof. G. Godlowski był zwolennikiem pozniejszej tezy, że nie może być mowy o "tubylczości" Słowian na ziemiach polskich przed początkiem wczesnego średniowiecza, i że "kolebką" - punktem wyjścia dla wędrówek ludów słowiańskich były obszary w górnym dorzeczu Dniepru. Zdaniem K. Godłowskiego o obecności Słowian na ziemiach polskich można zatem mówić najwcześniej w drugiej połowie V wieku.

Historyk rzymski Tacyt [Publius Cornelius Tacitus] zyjacy w latach 58-120 AD w swoim slynnym dziele Germania z 98 r na obszarze ziem polskich lokalizuje 5 najwazniejszych plemion; Hariow, Helwekonow, Manimow, Helisiow i Nahanarwalow.
Przez ostatnie stulecia nikomu nie udalo sie zlokalizowac tych plemion na terenie Polski.

Wspolczesny mu grecki geograf Ptolemeusz [Klaudius Ptolemeuse] zyjacy w latach 100 - 168 AD lokalizuje na terenach obecnej Polski osade Calissia = Kalisz i lokalizuje na terenach Polski zwiazek plemion Lugiow do ktorych takze zaliczyl plemona Burow, Didunow i Omanow.

Lugii, Lugowie - nazwa plemienia czy zwyczaj religijny ?
----------------------------------------------------------------
Skoro w jezyku lacinskim istnieja slowa;
- lugentibus = oplakiwac,
- lugenti = zaloba,
- lugere = zalobnik,
naplywajace na tereny Polski plemiona celtyckie mogly wniesc zwyczaj oplakiwania zmarlego w czasie pogrzebu i dlatego plemiona ktore przyjely ten zwyczaj, zwano juz w jezyku celtyckim Lugii.

Burowie - jak powstala nazwa plemienia.
---------------------------------------------
Dzieki prof. K. Rymutowi, jego dzielu "Nazwiska Polakow" i wykorzystaniu przez niego systemu PESEL mamy wiedze o rozmieszczeniu kazdego nazwiska w Polsce.
Wg Profesora od slow "bura", "burda" oznaczajacych awanture, burde a wedlug mnie kogos wojowniczego, zdolnego do walki, powstaly nazwiska celtycko-praslowianskich wojow takie jak;
Burda - 5193 osob,
Burdzy - 1737 osob,
Bury - 7133 osob
Zobacz na mapie; http://www.moikrewni.pl/mapa/
Zatem nazwe Burowie, dla nosicieli tych praslowianskiech nazwisk mozna uznac juz za etnonim, taki sam jak Polacy, Kaszubi ...

Potomkow plemienia Burow mozna znalezc nawet dzisiaj w tych osiedlach. Ale czy oni o tym wiedza?

Burdze
przysiółek Przyszowa
woj. podkarpackie
pow. stalowowolski
gmina Bojanów

Burdze
część miasta Nisko
woj. podkarpackie
pow. niżański
gmina Nisko

Didunowie lub Dydunowie - jak powstala nazwa tego plemienia.
------------------------------------------------------------------------
Nazwa ta mogla powstac od slowa "dydac" = ssac mleko matki, a chyba rytualnie zwano tak kogos, kto uznawany byl juz za doroslego ;
Didun - nazwisko to istnialo w Polsce, ale juz zaniklo,
Dyda - 634 osob,
Dydak - 769 osob,
Dydo - 742 osob,
Dyduch - 1457 osob.

Wielu naukowcow zachodnich podkresla bardzo wazna role kobiet w codziennym zyciu Celtow. Czesto przedstawiano je jako trzy niewiasty karmiace dzieci. Moze plemie Dydunow role kobiety tez uznawalo za szczegolnie wazna i tym wyroznialo sie wsrod pobliskich plemion.

Omanowie - nazwa plemienia mogla powstac od juz bardzo rzadkich nazwisk w Polsce
Oman - 132 osob
Omen - 229 osob.

W legionach rzymskich panował ścisły porządek wewnętrzny, doprowadzony nieraz do pedanterii przez pisarzy legionowych. W oddziałach starannie prowadzono różnorodne księgi, wykazy nagród, służb, odkomenderowań , urlopów a pozniej wykazy tzw. dyplomu wojskowego.
Istniał nawet szczegółowy regulamin służby wartowniczej i kolejnosc wart przez legionistow.
Nie mogl ten porzadek istniec tylko przy uzywaniu imion, bo w legionie liczacym od 3 tys. do 5 tys. legionistow ilu moglo byc Julkow [Juliuszy} lub Gustkow [Augustow] ?. Uzywano imion i nazwisk, a narody sasiadujace z Imperium szybko je tez stosowaly.
Dlatego celtycki czy dackie nazwiska ktore przywedrowaly na tereny Polski, przetrwaly do czasow wspolczesnych.

Prof. Sylwester Czopek badajacy cmentarzysko ciałopalne z epoki brazu i zelaza w Pysznicy [istniejace juz w tym samym okresie co Biskupin] i inne cmentarzyska kultury luzyckiej w widlach Wisly i Sanu, twierdzi, ze naplyw ludnosci znajacej juz zelazo przebiegal w tym rejonie bez zadnych konfliktow.
W dwoch grobach cmentarzyska popielnicowego w Pysznicy odkryto zelazne elementy tarczy, typowe dla kultury epoki zelaza, czyli ostatnich wiekow starej i pierwszych wiekow nowej ery.

Moja hipoteza jak powstaly nazwy plemion wymienionych przez Ptolemeusza, gdzie te plemiona mialy siedziby w Polsce i gdzie czlonkowie tych plemion mieszkaja do tej pory, potrzebuje weryfikacji.

Prosze o wasze opinie.

Pozdrawiam - Wladyslaw

MirekL - 04-01-2018 - 17:23
Temat postu:

Witam

Poszukuję informacji o pochodzeniu nazwiska Rełkowski. Będę wdzięczny za wszelkie sugestie.

Lukaszlac1983 - 04-01-2018 - 19:06
Temat postu:

Witam
chciałem zapytać o pochodzenie nazwiska SCHENK
Pozdrawiam i dziękuję
Łukasz

Rams_Daniel - 04-01-2018 - 19:27
Temat postu:

Chciałbym podpiąć się do powyższego tematu. Brak mi informacji na temat znaczenia oraz pochodzenia nazwiska Rams. Pozdrawiam i proszę o opinie.

Wladyslaw_Moskal - 05-01-2018 - 02:43
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Rams

Rams_Daniel napisał:

Chciałbym podpiąć się do powyższego tematu. Brak mi informacji na temat znaczenia oraz pochodzenia nazwiska Rams. Pozdrawiam i proszę o opinie.

Daniel,
jako nowicjuszowi na tym Forum, proponuje, ze jestem Twoim przewodnikiem i zobaczysz gdzie obaj dojdziemy.

1.Zagladajac do strony;
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=530
pod haslem; Nazwiska na literę " Ra - Rą "
znajdziesz nastepujaca informacje o nazwisku Rams przyjeta przez Janusza Stankiewicza i przyjaciol wg juz zmarlego prof. K. Rymuta ;
Nazwisko Rams - od niemieckich nazw osobowych Rams, Rems (e), te od nazwy miejscowej Rems".
Niestety, strona Pana Janusza Stankiwicza znikla we wrzesniu 2018 z Internetu !.

Google pokazuje, ze Rems, jest miastem w Baden-Württemberg, Niemcy.

2.Na takim wyjasnieniu mozesz zakonczyc wedrowke.
Ale ... prof. K. Rymut wpadl na pomysl przed 1990 rokiem aby wg systemu PESEL zestawic wszystkie nazwiska Polakow w Polsce wg wojewodztw.
Okolo 2002 roku ten system dostosowal do powiatow i niektorych miast - wg mnie jest to rewlacyjny pomysl w skali swiatowej !.
Po smierci Profesora licencje wykupiono i dane wg PESEL Profesora opracowano w postaci mapy nazwisk w Polsce, wlascicielem takich map jest; http://www.moikrewni.pl/mapa/

Zobaczmy co mowi mapa o nazwisku Rams;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/rams.html
Niestety, mapa ta takze znikla z Internetu !

Ale … Pan Zbigniew Bronk 23-09-2018 w Genealodzy.Pl zaprosil do skorzystania z jego serwisu;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndistr
ktory w oparciu o dane z: Kazimierz Rymut, Słownik nazwisk używanych w Polsce na początku XXI wieku (baza PESEL z 2002 r.) przedstawia "Rozkład częstości występowania nazwisk(na poziomie powiatów)w Polsce.

Wedlug danych;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... wisko=rams

Rozkład występowania nazwiska Rams w Polsce byl w 2002 r. nastepujacy;
Powiat, Województwo, Kobiet, Mężczyzn, Razem:
nowosądecki, małopolskie, 198, 213, = 411
m. Nowy Sącz, małopolskie, 68, 55, = 123
olkuski małopolskie 44 41 = 85
m. Kraków małopolskie 40 29 = 69
włoszczowski świętokrzyskie 28 24 = 52
brzeski(Brzesko) małopolskie 27 23 = 50
nyski opolskie 15 20 = 35
m. Katowice śląskie 20 14 = 34
krakowski małopolskie 14 14 = 28
jeleniogórski dolnośląskie 13 14 = 27
wadowicki małopolskie 15 9 = 24

Widac, ze nosiciele tego nazwiska mogli przybyc do Polski z poludnia.

3.Kiedys szukalem w ksiazkach telefonicznych wystepowanie nazwisk u naszych poludniowych sasiadow, obecnie jest dostepna mapa wystepowania nazwisk w skali swiatowej wg Forebears. Co mowi taka mapa;
http://forebears.io/surnames/rams
z mapy wynika, ze po Polsce najwiecej nazwisk Rams jest w Indiach, w Niemczech jest dwa razy mniej niz w Polsce, nazwisko wystepuje w zachodniej Europie, a jest nieliczne gdzie istnialy wplywy Imperium Rzymskiego;
Poland 1496
Germany 664
Spain 556
Netherlands 212
Russia 148
Belgium 127
Denmark 88
England 87
France 78
Belarus 26
Czech Republic 20
Latvia 14
Ukraine 13
Scotland 12
Slovakia 11
Austria 10
Estonia 8
Sweden 6
Norway 5

Z tego wynika, ze nazwisko mozna wiazac z jezykiem indoeuropejskim, a wymarly jezyk celtycki jest zaliczany do jezykow indoeuropejskich.

4. O Celtach mozesz poczytac "guglujac"; Celtowie w Polsce".
My dalej szukamy jak moglo powstac nazwisko Rams.
W j. lacinskim slowo "ram" oznacza ""baran", takze w j. angielskim, "ram" oznacza "baran", ale "rams" w liczbie mnogiej oznacza "barany".
Celtowie dotarli tez do Anglii, oto mapa zasiegu osadnictwa Celtow w Europie;
https://en.wikipedia.org/wiki/Celts#/me ... Europe.png
Z mapy wynika, ze na terench Polski byli juz ok. 300 lat przed narodzeniem Chrystusa, takze w Polsce tam, gdzie obecnie wystepuje nazwisko Rams. Ludnosc kultury luzyckiej chetnie przyjmowala ich obyczaje, nowosci w uprawie ziemi, hodowli, wytopu zelaza z rudy, zastosowania kola garncarskiego itd . Celtowie czesto przejmowali ich wiedze , zwyczaje.

5.Ja przypuszczam, ze w j. celtyckim "Rams" znaczylo .... "baranny", czyli osoba posiadajaca stado owiec/baranow. Zatem "Rams" to w obecnym j. polskim "owczarz, pasterz", a nie Niemiec z miasta Rems [dalej uwazam prof. K. Rymuta za wielkiego etymologa, a w tym przypadku chyba ktos z jego zespolu skorzystal z "łatwizny"].
Sadze, ze czesc plemienia/rodu Ramsow [hmm...ladnie to brzmi] w pow. Nowy Targ przyjela polska wersje nazwiska - Baraniak;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/baraniak.html
w moich rodzinnych stronach [Sandomierz- Stalowa Wola], tez tak sie stalo.

Jestem ciekawy, czy jestes zadowolony z "przewodnika", ktory twierdzi, ze Twoje nazwisko powstalo ponad 2 tysiace lat temu i przetrwalo do dzis, kiedy wielu genealogow pisze na stronach Forum, ze ... xxx lat temu nazwiska w Polsce nie istnialy.
Napisz takze gdzie Twoi bliscy, rodzina , mieszka lub mieszkala.

Pozdrawiam - Wladyslaw

PS.
Wpis z Pochodzenie nazwisk (cz.9) str. 54 z 05-01-2018 - uzupelnilem 30 września 2018.

Rams_Daniel - 06-01-2018 - 14:09
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Rams

Szanowny Władysławie,

niezmiernie dziękuję za tę wyczerpującą odpowiedź. Nie wiem co mam powiedzieć, oprócz tego, że genealogia to fascynująca dziedziną nauki. Zawsze zastanawiało mnie jak daleko mogę szukać polskich korzeni. Strony, które pokazałeś są mi znajome, lecz nigdy nie połączyłem tego wszystkie w jedną całość. Myślę, że z założenia należy odrzucić występowanie tego nazwiska w Afryce oraz Indii jako nazwiska skorelowanego z tym europejskim "Rams", gdyż ze względu na różnice kulturowe, bardzo prawdopodobne jest to, iż w tych miejscach powstały one niezależnie.

Moja rodzina zamieszkuję Nowy Sącz i jego okolice. Mój pradziad mieszkał w Gołkowicach, a pochodził ze Skrudziny (gmina Stary Sącz), a - z tego co udało mi się dotychczas ustalić z bardzo słabego wywiadu rodzinnego, ze względu na słaby dostęp do ksiąg metrykalnych itp. w tym regionie oraz niepełne informacje na portalach genealogiicznych typu FamilySearch - jego rodzina najprawdopodobniej przybyła do Skrudziny z obszaru od Jazowska do Naszacowic (na zachód, można zobaczyć na "Google Maps"). Są to tereny wiejskie. Mówiąc o "jego rodzinie" mówię o okresie lat 1850-1900. Choć posiadanie własnego gospodarstwa, nie jest w tym przypadku obce, to akurat o własnych stadach, zwłaszcza owiec, nie słyszałem (oczywiście, humorystycznie Smile

)

Pozdrawiam, Daniel

PS. Czy jest możliwe, że to nazwisko istniało jako przydomek charakterystyczny dla tej powiązanej ze sobą danej grupy ludzi, przechodząc z ojca na syna, jeszcze wtedy gdy nazwiska jeszcze formalnie nie istniały?

Wladyslaw_Moskal - 06-01-2018 - 23:35
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Rams

Rams_Daniel napisał:

#1.Myślę, że z założenia należy odrzucić występowanie tego nazwiska w Afryce oraz Indii jako nazwiska skorelowanego z tym europejskim "Rams", gdyż ze względu na różnice kulturowe, bardzo prawdopodobne jest to, iż w tych miejscach powstały one niezależnie.

#2.Czy jest możliwe, że to nazwisko istniało jako przydomek charakterystyczny dla tej powiązanej ze sobą danej grupy ludzi, przechodząc z ojca na syna, jeszcze wtedy gdy nazwiska jeszcze formalnie nie istniały?

Daniel,
milo mi, ze z zadowoleniem przyjales moja hipoteze powstania nazwiska Rams.
Przyznam, ze jestem "zazdrosny" - Twoje nazwisko na pewno jest starsze od mojego nazwiska. Moj DNA test potwierdza slowianskie korzenie w ponad 85 % , wskazuje na powiazania ogolno-europejskie - w 7%, zachodnio-europejskie - w 6.5% i w pewnym sensie balkanskie ok. 1%. Zatem wskazuje na powiazania slowiansko-celtycko-dackie, a nie ... moskiewskie !!!

Odp. #1.
W Afryce ...moze powstalo przypadkowo, ale w Indiach .. absolutnie nie !.
Jezyki europejskie "wyrosly" z jezyka praindoeuropejskiego;
https://pl.wikipedia.org/wiki/J%C499zyk ... europejski
Zatem z wielkim prawdopodobienstwem mozna przyjac, ze nazwisko Rams powstalo takze w dawnych Indiach.

Ale jak to zwykle bywa, jezykoznawcy w Polsce mowia swoje, historycy swoje, archeologowie swoje, zachodni sasiedzi swoje o niby germanskich Celtach, ale faktycznie mowiacych jezykiem celtyckim=galijskim. Zrodla historyczne wymieniaja blisko 100 nazw celtyckich plemion i moze pare germanskich plemion przyjelo zwyczaje celtyckie.

Natomiast rzeczywistosc jest taka, ze ludnosc kultury luzyckiej na terenie Polski, z otwartymi ramionami przyjmowala Celtow ... naszych praojcow , ktorzy na tereny Polski przybywali falami;
http://kopcekrakowskie.blogspot.ca/p/mo.html

Celtowie najpierw wspomagali Imperium Rzymskie, a pozniej, w roznych okresach wedrowali jak najdalej od Rzymu, ktory potrzebowal ... coraz wiecej niewolnikow.
Na zalaczonej mapie widac wplyw Celtow w Europie lacznie z Galatia - panstwem Celtow ktore przetrwalo az do nowej ery;
https://en.wikipedia.org/wiki/Galatia#/ ... ansion.svg
Najstarsze siedziby Celtow siegaly zrodel Odry i Wisly, natomiast najstarsze siedziby Germanow nalezy wiazac z terenami Polwyspu Jutlandzkiego.

Na mapie dla 117 roku nowej ery;
https://en.wikipedia.org/wiki/Galatia#/ ... ia_Map.svg
widac co stalo sie z Celtami i Celto-Dakami, ktorzy po sampbojczej smierci krola Decebala w 106 r. naszej ery uciekali przed niewola takze na tereny Polski. Trajan uprowadzil wtedy do Rzymu 50 tys. mlodych niewolnikow.
Wsrod 15 plemion Dackich, byly plemiona mowiace jezykiem praslowianskim, miedzy innymi Decowie, bo tak sami siebie nazywali o czym wskazuje nazwisko krola; Dec-e-bal .
Dec = polskie nazwisko i bal = potezny, wielki, czyli Decebal to potezny Dec, a po polsku obecnia "bal" , to tez wielki, potezny ... ale kloc drzewa.

Odo #2.
Wg mnie przydomki byly uzywane, jesli w duzej miejscowosci bylo paru gospodarzy o tym samym nazwisku i .. czasem, o tym samym imieniu. Przydomek z reguly nie zamienial istniejacego nazwiska.
Liczebnosc nazwiska Rams w Polsce wyklucza hipoteze powstania tego nazwiska od przydomka.

Serdecznie pozdrawiam - Wladyslaw

Patrykmatal10 - 07-01-2018 - 01:53
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Rams

Witam,
Bardzo proszę o analizę nazwiska Mataliński,

Pozdrawiam Patryk

Ewa_Szczodruch - 07-01-2018 - 10:53
Temat postu:

Witam

Mataliński - w grupie nazwisk pochodzących od podstawy Mat-, por. imiona Mateusz, Matyjasz, Maciej; matać, matka.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Rams_Daniel - 07-01-2018 - 12:14
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Rams

Wladyslaw_Moskal napisał:

Daniel,
milo mi, ze z zadowoleniem przyjales moja hipoteze powstania nazwiska Rams.
Przyznam, ze jestem "zazdrosny" - Twoje nazwisko na pewno jest starsze od mojego nazwiska. Moj DNA test potwierdza slowianskie korzenie w ponad 85 % , wskazuje na powiazania ogolno-europejskie - w 7%, zachodnio-europejskie - w 6.5% i w pewnym sensie balkanskie +/- 1%. Zatem wskazuje na powiazania slowiansko-celtycko-dackie, a nie ... moskiewskie !!!

Odp. #1.
W Afryce ...moze powstalo przypadkowo, ale w Indiach .. absolutnie nie !.
Jezyki europejskie "wyrosly" z jezyka praindoeuropejskiego;
https://pl.wikipedia.org/wiki/J%C499zyk ... europejski
Zatem z wielkim prawdopodobienstwem mozna przyjac, ze nazwisko Rams powstalo takze w dawnych Indiach.

Ale jak to zwykle bywa, jezykoznawcy w Polsce mowia swoje, historycy swoje, archeologowie swoje, zachodni sasiedzi swoje o niby germanskich Celtach, ale faktycznie mowiacych jezykiem celtyckim=galijskim. Zrodla historyczne wymieniaja blisko 100 nazw celtyckich plemion i moze pare germanskich plemion przyjelo zwyczaje celtyckie.

Natomiast rzeczywistosc jest taka, ze ludnosc kultury luzyckiej na terenie Polski, z otwartymi ramionami przyjmowala Celtow ... naszych praojcow , ktorzy na tereny Polski przybywali falami;
http://kopcekrakowskie.blogspot.ca/p/mo.html

Celtowie najpierw wspomagali Imperium Rzymskie, a pozniej, w roznych okresach wedrowali jak najdalej od Rzymu, ktory potrzebowal ... coraz wiecej niewolnikow.
Na zalaczonej mapie widac wplyw Celtow w Europie lacznie z Galatia - panstwem Celtow ktore przetrwalo az do nowej ery;
https://en.wikipedia.org/wiki/Galatia#/ ... ansion.svg
Najstarsze siedziby Celtow siegaly zrodel Odry i Wisly, natomiast najstarsze siedziby Germanow nalezy wiazac z terenami Polwyspu Jutlandzkiego.

Na mapie dla 117 roku nowej ery;
https://en.wikipedia.org/wiki/Galatia#/ ... ia_Map.svg
widac co stalo sie z Celtami i Celto-Dakami, ktorzy po sampbojczej smierci krola Decebala w 106 r. naszej ery uciekali przed niewola takze na tereny Polski. Trajan uprowadzil wtedy do Rzymu 50 tys. mlodych niewolnikow.
Wsrod 15 plemion Dackich, byly plemiona mowiace jezykiem praslowianskim, miedzy innymi Decowie, bo tak sami siebie nazywali o czym wskazuje nazwisko krola; Dec-e-bal .
Dec = polskie nazwisko i bal = potezny, wielki, czyli Decebal to potezny Dec, a po polsku obecnia "bal" , to tez wielki, potezny ... ale kloc drzewa.

Odo #2.
Wg mnie przydomki byly uzywane, jesli w duzej miejscowosci bylo paru gospodarzy o tym samym nazwisku i .. czasem, o tym samym imieniu. Przydomek z reguly nie zamienial istniejacego nazwiska.
Liczebnosc nazwiska Rams w Polsce wyklucza hipoteze powstania tego nazwiska od przydomka.

Serdecznie pozdrawiam - Wladyslaw

Władysławie,

Dziękuję raz jeszcze i życzę dalszych, owocnych poszukiwań!

Pozdrawiam, Daniel

Ruśniak_Grzegorz - 07-01-2018 - 12:45
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Rams

Witam ,serdecznie mam prośbę o analizę mojego nazwiska Ruśniak , informację o pochodzeniu mamy tylko do pradziadka który był głuchoniemy (po wypadku jako dziecko) przyjechał podobno z Krakowa był wykształcony umiał pisać i czytać był szewcem przed wojną uczył się we Lwowie . Z góry dziękuję i pozdrawiam Grzegorz

Gawroński_Zbigniew - 07-01-2018 - 14:07
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Rams

Прозвище Руснак, вероятнее всего, получил представитель этнической группы руснаков. Руснаками в старину называли себя восточные славяне Буковины, Галичины, Закарпатья, Лемковщины. Сегодня это слово употребляется в основном в Словакии как самоназвание проживающих там русинов и украинцев. Также не исключено, что основатель рода Руснак некоторое время жил среди руснаков, за что и получил своё прозвище. , со временем получил фамилию Руснак.

Wladyslaw_Moskal - 07-01-2018 - 14:43
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Ruśniak

Ruśniak_Grzegorz napisał:

Witam ,serdecznie mam prośbę o analizę mojego nazwiska Ruśniak ....... przyjechał podobno z Krakowa był wykształcony umiał pisać i czytać był szewcem przed wojną uczył się we Lwowie . Z góry dziękuję i pozdrawiam Grzegorz

Szerzj, takze nieco inna etymologia nazwiska Ruśniak wg;
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=779

Ruśniaczek - od rusznica, ruśnia ‘dawna ręczna broń palna’.

Ruśniak - 1649 od Rusnak ‘Rusin; członek Kościoła wschodniego’.
Sa to nazwiska pochodne od grupy etnicznej w Rosji, w Slowacji, w Czechach, na Wegrzech, Rumunii czy krotko w Karpatach znanej pod tymi nazwami. Jedynie w Polsce ta grupa etniczna nosi bzdurna nazwe Lemkowie czy Łemkowie. Ta grupa etniczna nie ma nic wspolnego z Ukraincami, czy nawet wedlug ostatnich badan ze Slowianami. Zamieszkuje Karpaty od tysiecy lat zanim Galowie, Hunowie i inne przybyly do Karpat.
inf. J. Ruśniak 17.12.12

Ruśniarczyk - od rusznica, ruśnia ‘dawna ręczna broń palna’.
Ruśnica - od rusznica, ruśnia ‘dawna ręczna broń palna’.
Ruśnicki - od rusznica, ruśnia ‘dawna ręczna broń palna’.
Ruśnik - od rusznica, ruśnia ‘dawna ręczna broń palna’.

http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/ ... Bniak.html
https://pl.wikipedia.org/wiki/Rusznica

Nazwiska Ruśnik, Ruśniak od ruśnica, rusznica. Ale ... Rusnak od Rusina.

ROMAN_B - 08-01-2018 - 18:28
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Rams.

Witaj Danielu.

Pytasz o genezę swojego nazwiska Rams. Władysław Moskal sporo napisał o wielu możliwych etymologiach Twojego nazwiska. Przytoczę Twoje informacje, które zawarłeś w poście z dnia 6.01.2018 roku, zatem: „(…). Moja rodzina zamieszkuję Nowy Sącz i jego okolice. Mój pradziad mieszkał w Gołkowicach, a pochodził ze Skrudziny (gmina Stary Sącz), a - z tego co udało mi się dotychczas ustalić z bardzo słabego wywiadu rodzinnego, ze względu na słaby dostęp do ksiąg metrykalnych itp. w tym regionie oraz niepełne informacje na portalach genealogiicznych typu FamilySearch - jego rodzina najprawdopodobniej przybyła do Skrudziny z obszaru od Jazowska do Naszacowic (na zachód, można zobaczyć na "Google Maps"). Są to tereny wiejskie. Mówiąc o "jego rodzinie" mówię o okresie lat 1850-1900. Choć posiadanie własnego gospodarstwa, nie jest w tym przypadku obce, to akurat o własnych stadach, zwłaszcza owiec, nie słyszałem (oczywiście, humorystycznie )”. Dane, które podałeś o historii rodziny naprowadziły mnie na ścieżkę, która może doprowadzić do wyjaśnienia kiedy i dlaczego Twoi przodkowie pojawili się w okolicy Starego Sącza? Dróżka ta może też prowadzić na manowce ale moim zdaniem najmniejsze ścieżki też trzeba sprawdzać.

Zacznę od wskazania prawdopodobnej etymologii nazwiska Rams. W mojej ocenie nazwa osobowa Rams pochodzi od przezwiska Rams a ono od wyrazu pospolitego rams. Pierwsze „koty za płoty”. Pozostaje ustalić co znaczy apelatyw rams i z jakiego języka pochodzi. W poście napisałeś: „(…) – jego rodzina najprawdopodobniej przybyła do Skrudziny z obszaru od Jazowska do Naszacowic (…)”. Miejscowości te położone są na obszarze występowania gwary sądeckiej. Gwara sądecka to część dialektu małopolskiego, gwara mieszkańców Beskidu Sądeckiego i Wyspowego, w uogólnieniu – mieszkańców powiatów: nowosądeckiego, gorlickiego i limanowskiego, południowych krańców bocheńskiego [ min. Rozdziele i Rajbrot ] oraz południowej części woj. podkarpackiego. Jest to, po dialekcie śląskim, gwarze podhalańskiej jedna z bardziej żywych odmian języka polskiego, używana na co dzień przez dużą część mieszkańców regionu. Gwara sądecka rozwinęła się jako specyficzny język Lachów i Górali Sądeckich. Fonetycznie i gramatycznie przypomina inne gwary Małopolski, np. gwarę podhalańską. Warstwę leksykalną, odróżniającą ją od literackiego języka polskiego stanowią słowa, związane z życiem codziennym w górach, miejscowymi zwyczajami i tradycją. W materii gramatycznej, fonetycznej i leksykalnej zauważalne są też pewne wpływy języka słowackiego, ukraińskiego i niemieckiego. Jest do pewnego stopnia zróżnicowana wewnętrznie, w całym regionie występują nieznaczne różnice. Dlatego np. pewne słówka, używane w południowej części rejonu, mogą nie być znane mieszkańcom jego północnej części itp. Gwara sądecka cechuje się między innymi mazurzeniem. Mazurzenie polega na wymawianiu zamiast spółgłosek dziąsłowych cz, sz, ż, dż głosek zębowych: c, s, z, dz. Na przykład: Czech > Cech, sznur > snur, żebrak > zebrak, jeżdżę > jezdze, kosz > kos, żyto > zyto. Nie dotyczy to tej głoski, która w ortografii odnawiana jest znakiem rz, a więc kszys, pszyset, drzewo. W takim razie nazwisko Rams może być zamazurzoną formą miana Ramsz, choć niekoniecznie tak musi być – wszystko zależy z jakiego języka pochodzi słowo rams. W języku niemieckim, raczej na obszarze dzisiejszych Niemiec, występuje nazwisko Rams. Osób w tym nazwisku w Niemczech mieszka około 565.
Link do mapy z rozmieszczeniem i frekwencją nazwiska Rams na portalu Verwandt.de: http://www.verwandt.de/karten/absolut/rams.html
W Polsce osób o tym nazwisku mieszka około 1615, najwięcej ich zamieszkuje w powiecie nowosądeckim [ 416 osób ]. Wspominał o tym Władysław Moskal, przywołując portal Moikrewni.pl:
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/rams.html
Wniosek jaki się nasuwa – więcej osób noszących miano Rams mieszka w Polsce niż w Niemczech. Powstaje pytanie czy jest to raczej polskie czy raczej niemieckie nazwisko? Może jest to ani polskie ani niemieckie? W języku niemieckim można odnaleźć słowo rams, które według niemieckiej etymologii pochodzi z języka staropruskiego: „prußisch rams, roms ( ruhig, demütig, zahm, sittsam, bescheiden, höflich )”. Co można przetłumaczyć jako: staropruski: rams, roms [ spokojny, cichy, stonowany; pokorny; oswojony; skromny, obyczajny, przyzwoity; skromny; uprzejmy, grzeczny ].
Według portalu Prusaspira – zakładka „Słownik”:
„prūsiskai: rāms pōliskai: pokorny, zacny, cnotliwy, poczciwy, uczciwy”
Pruski: rāms polski: pokorny, zacny, cnotliwy, poczciwy, uczciwy.
Główny wniosek jaki płynie z powyższych informacji jest taki, że z dużą dozą prawdopodobieństwa graniczącego z pewnością nazwisko Rams pochodzi z języka staropruskiego [ pruskiego ] od przezwiska Rams, które wywodzi się od pospolitego słowa rāms [ rams ] ‘pokorny, zacny, cnotliwy, poczciwy, uczciwy’.
W takim razie Twoi przodkowie z dużą dozą prawdopodobieństwa pochodzili z ludów [ plemion ] Prusów.
Język pruski pochodzi z języka staropruskiego. Niewiele jednak osób wie, że język pruski miał swoją formę pisaną i że wymarł dopiero na początku XVIII wieku. Prusowie to kuzyni Łotyszów i Litwinów. Wszyscy oni zaliczani są do ludów bałtyckich. Prusowie należeli do grupy plemion zachodniobałtyjskich, do której należeli również Kurowie, Żmudzini, Skalowowie, Galindowie i Jaćwingowie. Prusowie w średniowieczu zamieszkiwali tereny między Pomorzem, Mazowszem, Litwą, Bałtykiem [ wybrzeże Bałtyku między dolną Wisłą a dolnym Niemnem ] oraz Niwą. Obecnie ich byłe terytorium zajmuje: województwo warmińsko – mazurskie, fragment województwa pomorskiego oraz obwód kaliningradzki. Nazwy pruskich krain, pochodzące od nazw plemion je zamieszkujących [ od zachodu ]: Pomezania, Pogezania, Galindia, Sasinia, Warmia, Barcja, Sambia, Natangia, Nadrowia, Skalowia, Sudawia [ Sudowia, Jaćwież ]. Aby nie być gołosłownym przytoczę fragment z opracowania Pawła Kwińskiego pt. „Staropruskie słownictwo aksjologiczne i sakralne w ujęciu etnolingwistycznym”, które ukazało się w roku 2011 w Komunikaty Mazursko – Warmińskie 1 (271), 33 – 60. Autor wspomnianego tekstu na stronie 57 – 58 pisze: „(…). Rdzeń rom- / ram- łączony jest z bałtyckimi leksemami: pr. rāms „cichy, spokojny”, lit. ramùs „spokojny; cichy; uległy, pokorny”, romùs „cichy; spokojny” i łot. râms „łagodny, cichy, nabożny”, wywodzącymi się z ie. *rem- „być spokojnym, odpoczywać, podpierać (się)”, por. również: goc. rimis „cisza, spokój” (bez odpowiedników w innych językach germańskich). Leksemowi owemu Bałtowie nadawali widocznie znaczenie sakralne, określając nim „miejsca ciszy, spokoju, milczenia”. (…)”.
W nazwisku Rams odnajdziemy bałtycki [ pruski, litewski, łotewski ] rdzeń ram- / rom- oraz sufiks -s [ ram + s = rams ]. Ten sam rdzeń świadczy o bliskości, pokrewieństwie języka staropruskiego, starolitewskiego i starołotewskiego. Staropruskie [ pruskie ] wyraz rāms cechuje się w zasadzie takim samym zapisem graficznym co łotewski wyraz râms. Oba słowa posiadają prawie identyczne znaczenie. Pruskie rāms znaczy ‘cichy, spokojny’ a łotewskie râms ‘łagodny, cichy, nabożny’. Tak więc Twoje nazwisko może pochodzić z kręgu języka [ dialektu ] pruskiego albo języka [ dialektu ] łotewskiego, to jest z obszaru zamieszkałego przez ludy bałtyjskie [ plemiona Bałtów ].
Proponuję Ci zapoznanie się z tekstem wspomnianego przeze mnie Pawła Kwińskiego, te kilka stron teksu pozwoli Ci wyrobić sobie zdanie, spojrzeć inaczej na ewolucję znaczenia leksemów zawierających bałtycki rdzeń ram- / rom-.
Tu jest link do elektronicznej wersji artykułu Pawła Kwińskiego:
http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Kom ... s33-60.pdf

Danielu, w swoim poście wspomniałeś: „(…). Moja rodzina zamieszkuję Nowy Sącz i jego okolice. Mój pradziad mieszkał w Gołkowicach, a pochodził ze Skrudziny ( gmina Stary Sącz ), (…) – jego rodzina najprawdopodobniej przybyła do Skrudziny z obszaru od Jazowska do Naszacowic. (…). Mówiąc o "jego rodzinie" mówię o okresie lat 1850 – 1900. (…)”. Tak więc, Twoi przodkowie mieszkali na ziemi sądeckiej przynajmniej od końca XIX wieku. Sądecczyzna to samo południe Polski. Przyjmując, że nazwisko Rams pochodzi z kręgu języka pruskiego lub/i łotewskiego to mówimy, o obszarze leżącym nad Bałtykiem. To jednak kawał drogi od morza do gór. Niestety nic nie napisałeś jak Twoi przodkowie znaleźli się na ziemi sądeckiej. Teoretycznie mogli przybyć w te rejony z każdego innego miejsca. W XIX wieku Sądecczyzna znajdowała się w Galicji pod zaborem austriackim. Cesarz Józef II Habsburg był zwolennikiem niemieckiej kolonizacji ziem w Galicji. Kolonizacja ta nazywana jest Kolonizacją józefińska [ po niemiecku josephinische Kolonisation ]. Była to planowa akcja osadnicza, prowadzona przez cesarza Józefa II w końcu XVIII wieku, głównie w Galicji. Dla osadników przeznaczano królewszczyzny, folwarki starostw niegrodowych, wójtostwa oraz ziemie po zniesionych klasztorach. Koloniści józefińscy zasilili społeczność mniejszości niemieckiej Galicji. Cesarz podpisał w dniu 17 września 1781 r. patent cesarski, który rozpoczął kolonizację na szeroką skalę. Dokument ten, dopuszczał – oprócz osadnictwa miejskiego – także kolonizację rolniczą. Dodatkowy patent z 11 listopada 1781 dopuścił także osadnictwo protestantów. W ramach tego osadnictwa [ lata 1783 – 1788 ] w Galicji Zachodniej w dobrach starosądeckich powstało kilkanaście niemieckich kolonii. Przyjmuje się, że do 1789 roku na terenie Sądecczyzny osiedliło się około 235 rodzin. W większości byli to osadnicy z krajów Rzeszy Niemieckiej. Pod względem religii i obrządku przeważała ludność wyznania ewangelickiego – augsburskiego i reformowanego. Kolonie, w większości rolnicze, powstały w okolicy Nowego Sącza i Starego Sącza. Takich kolonii było 27, powstały one we wsiach i miastach: Biczyce [ po niemiecku Deutsche – Biczyce ], Biegonice [ po niemiecku Laufendorf ], Chełmiec [ po niemiecku Hundsdorf ], Dąbrówka [ po niemiecku Deutsch – Dąbrówka ], Gaboń [ po niemiecku Deutsch – Gaboń ], Gaj [ po niemiecku Hutweide ], Gołkowice [ po niemiecku Deutsch – Gołkowice), Juraszowa, Kadcza, Łącko [ po niemiecku Wiesendorf ], Mokra Wieś, Moszczenica Niżna [ po niemiecku Morau ], Mystków, Naszacowice [ po niemiecku Naschatowitz ], Olszanka, Piątkowa, Podegrodzie [ po niemiecku Zaundorf ], Podrzecze [ po niemiecku Unterbach ], Rytro, Stadła [ po niemiecku Stadlau ], Stary Sącz [ po niemiecku Neudorfel ], Strzeszyce [ po niemiecku Wachendorf ], Szczereż [ po niemiecku Ernsdorf ], Świerkla [ po niemiecku Tannendorf ], Świniarsko, Zagórzyn, Żbikowice.
W każdej z kolonii [ wsi ] osiedlano po kilka rodzin niemieckich. W ramach wspomnianej kolonizacji, jak wspomniałem wyżej, powstały też kolonie w miejscowości:
• Naszacowice [ niemiecka nazwa Naschatowitz ]. Kolonia powstała w roku 1783 [ inna data 1788 ], ludność mieszana luterańsko – reformowana. W tej miejscowości osiedlono 8 rodzin;
• Podegrodzie [ niemiecka nazwa Zaundorf ]. Powstała w roku 1784, zamieszkana przez osadników wyznania luterańskiego.
W roku 1786 lub 1788 zbudowano zbór w Stadłach, który obsługujący protestanckich wiernych z okolicy. Natomiast kolonie z ludnością katolicką obsługiwane były przez istniejące parafie rzymskokatolickie. W kolejnych latach, szczególnie w XIX wieku osadnictwo rozwijało się słabo, i przez pierwsze 25 lat w zasadzie liczba ludności nie wzrastała, a już po roku 1860 regularnie malała. Po roku 1880, po 13 z 27 kolonii niemieckich w ziemi sądeckiej nie ma już śladu, a w pozostałych 14 w roku 1890 tylko w ośmiu mieszkali Niemcy. Koloniści po prostu szukali lepszego miejsca do życia i rozpierzchli się po szeroko rozumianej okolicy.
Trochę więcej o kolonizacji józefińskiej przeczytasz pod linkiem:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kolonizac ... i%C5%84ska
http://zawszewarto.pl/kolonie-jozefa-2017/
Znajdziesz tam między innymi mapy z rozmieszczeniem kolonii niemieckich w poszczególnych miejscowościach, wykazy gdzie i w jakim czasie zakładano kolonie itp.
W roku 1939 w Poznaniu ukazało się opracowanie Ludwiga Schneidera noszące tytuł „Das Kolonisationswerk Josefs II. in Galizien”. Publikacja ta wymienia niemieckich kolonistów, którzy w ramach kolonizacji józefińskiej [ josephinische Kolonisation ] zostali osiedleni w Galicji. Na stronie 208 tego opracowania wymieniona jest wieś Naschatowitz [ polska nazwa Naszacowice ]. Z informacji tej wynika, że 20.XII.1820 w tej wsi osiedlono osoby o nazwisku Rams. Spis wymienia 4 osoby, to jest:
1. Jakob Rams, 7,489;
2. Simon Rams, 3,411;
3. Franz Rams, 15,669;
4. Martin Rams, 8,1275;
Liczby po przecinku przy nazwiskach mówią o ilości ziemi jaką otrzymały te osoby w ramach osiedlenia we wsi Naszacowice. Wszystkie wspomniane osoby były wyznania kalwińskiego [ ewangelicyzm reformowany ]. Wspomniany spis nie zawiera informacji czy Jakob, Simon, Franz i Martin Rams byli ze sobą spokrewnieni. Moim zdaniem była to jedna rodzina ponieważ wszyscy oni przybyli do tej samej miejscowości w tym samym czasie i nosili to samo nazwisko. Za takim postawieniem sprawy przemawia też, iż wszyscy oni byli kolonistami, którzy zostali osiedleni w ramach kolonizacji józefińskiej. Takie przypuszczenia wymagają sprawdzenia i potwierdzenia dokumentami, w tym metrykami – to już pozostawiam Tobie. Dodam, że wspomniana publikacja nie wymienia innych osób o nazwisku Rams niż te, które przytoczyłem powyżej.
Wersja elektroniczna [ format DJVu ] wspomnianej publikacji znajduje się pod linkiem:
http://www.mtg-malopolska.org.pl/bibliotekacyfrowa.html
Niemieckie imię Jakob – po polsku Jakób [ Jakub ].
Niemieckie imię Simon – po polsku Szymon.
Niemieckie imię Franz – po polsku Franciszek.
Niemieckie imię Martin – po polsku Marcin.

Wiemy już, że w roku 1820 we wsi Naszacowice [ niemiecka nazwa Naschatowitz ] osiedlili się niemieccy koloniści o nazwisku Rams, którzy byli protestantami. Niedaleko od Naszacowic położona jest wieś o nazwie Stadła [ w XIX wieku używano nazwy Stadło ]. Obie wsie dzieli odległość około 6 km. W Stadłach w roku 1786 / 1788 powstała niemiecka kolonia, w której początkowo zamieszkało 20 rodzin wyznania luterańskiego. Mniej więcej w tym samym czasie w tej wsi powstał zbór protestancki. Na jego potrzeby została zajęta rzymskokatolicka kaplica wybudowana przez Klaryski ze Starego Sącza. Tym sposobem w Stadłach powstał kościół ewangelicki, który służył wszystkim okolicznym protestantom. Natomiast wieś Stadła stała się centrum parafii ewangelickiej. W takim razie osoby o nazwisku Rams, które w roku 1820 osiedliły się we wsi Naszacowice, i które były początkowo wyznania kalwińskiego [ ewangelicyzm reformowany ] musiały, raczej powinny, należeć do parafii ewangelickiej w Stadłach.

Danielu, przypomnę, iż między innymi napisałeś, że „(…). Mój pradziad mieszkał w Gołkowicach, a pochodził ze Skrudziny (gmina Stary Sącz), (…). – jego rodzina najprawdopodobniej przybyła do Skrudziny z obszaru od Jazowska do Naszacowic (…).”. Rozumiem, że chodzi Ci o pradziada o nazwisku Rams. Wieś Skrudzina oddalona jest od wsi Naszacowice około 6 km, dzieli je tylko rzeka Dunajec. Gołkowice, obecnie są Gołkowice Dolne i Gołkowice Górne, Gołkowice Dolne oddalone są od Naszacowic niecałe 4 km, a Gołkowice Górne od Naszacowic dzieli odległość trochę ponad 4 km. Oczywiście Gołkowice Dolne i Górne od Naszacowic dzieli rzeka Dunajec. Wieś Skrudziny [ Skrudzina ] oddalona jest od Gołkowic trochę ponad 2 km. Jak wspomniałem wcześniej we wsi Naszacowice w roku 1820 osiedliły się 4 osoby pochodzenia niemieckiego o nazwisku Rams. Ty wspominasz, że Twój pradziad, jak zrozumiałem o nazwisku Rams, urodził się we wsi Skrudzina, jak wnioskuje z twoich informacji, około roku 1850. Może Twój pradziad jest którymś z Ramsów osiadłych w roku 1820 w Naszacowicach, albo potomkiem któregoś z nich? To tylko moje przypuszczenia, raczej hipotezy. Aby to potwierdzić potrzebne są wszechstronne badania, poszukiwania w różnych dokumentach, w tym i metrykach urodzenia, małżeństw i zgonów. Te badania już pozostawiam Tobie jeśli uznasz moje przypuszczenia za dość wiarygodne?

Jak dobrze wiesz z różnych powodów ludzie zmieniali w dawnych czasach miejsca zamieszkania, na przykład: z biedy, z braku ziemi do uprawy, z braku zajęcia, z powodu małżeństwa, z powodu kupna [ dzierżawy ] gospodarstwa lub ziemi w innym miejscu. Wszystkie te przypadki dotyczyły też kolonistów niemieckich osiadłych na ziemi sądeckiej. Proponuję Ci:
• przeszukanie archiwów w odszukaniu aktów nadania ziemi [ umowy ] dla kolonistów w ramach akcji kolonizacji józefińskiej, aktów notarialnych kupna i sprzedaży ziemi, gospodarstwa czy domu itp.;
• spisów podatkowych;
• spisów mieszkańców wsi, gmin;
• odnalezienie metryk z ewangelickiej [ protestanckiej ] parafii we wsi Stadła;
• odnalezienie spisów wiernych z kościoła i parafii ewangelickiej w Stadłach;
• odnalezienie spisów osób pochowanych na cmentarzach ewangelickich, na przykład we wsi Stadła gdzie był cmentarz ewangelicki z 1873 roku, gdzie znajdują się groby kolonistów niemieckich, zamieszkujących Sądecczyznę w latach 1873 – 1945;
• sprawdzenie w Urzędach Stanu Cywilnego;
• itd.
Z biegiem czasu koloniści niemieccy lub/i ich potomkowie asymilowali się z miejscową ludnością, która wchłonęła ich całkowicie w społeczność. Bywało też, że wielu z kolonistów lub/i ich potomków zmieniało z różnych powodów wyznanie z protestanckiego na rzymskokatolickie, na przykład z powodu małżeństwa. W takim przypadku ich metryk i ich dzieci należy szukać w parafiach rzymskokatolickich zgodnych z miejscem zamieszkania, w przypadku małżeństwa zgodnie z miejscem zamieszkania panny młodej. Nie należy też zapominać o przeszukaniu innych okolicznych parafii rzymskokatolickich w poszukiwaniu przodków, na przykład z powodu migracji do innych miejscowości.

Danielu, może moje informacje, rozważania i hipotezy pomogą Ci w badaniach nad historią Twojej rodziny?

Teoretycznie Twoja rodzina nosząca nazwisko Rams, która jak napisałeś pochodzi z okolicy Starego Sącza [ Skrudzina, Gołkowice ], może choć nie musi być skoligacona z rodziną Pana Andrzeja Dudy, obecnego prezydenta Polski, przez Kunegundę Rams. Dziadek Andrzeja Dudy, Alojzy Duda, poślubił w roku 1943 Kunegundę Rams, która pochodziła ze wsi Łukowica. Wieś Łukowica oddalona jest od wsi Skrudzina około 17 km. Kunegunda Rams była córką Adama Rams i Katarzyny Majka. Informacja pochodzi z noty pt. „Andrzej Duda – genealogia przodków” zamieszczonej w dniu 12.11.2015 roku na portalu genealogicznym Genealogia Polaków w zakładce Biblioteka – Forum Dynamiczny Herbarz Rodzin Polskich. Podpisany on jest:
Artykuł opublikowany w Gazecie Polskiej – sukcesywnie uzupełniany i poszerzany.
Autorzy: Marcin Niewalda i Piotr Strzetelski (redaktorzy Genealogii Polaków).
http://www.genealogia.okiem.pl/forum/vi ... mp;t=28689

Danielu, to tylko moje rozważania o ewentualnej etymologii nazwiska Rams. Raczej jest to moje subiektywne spojrzenie na genezę tego miana – robocza hipoteza. Bo jak pisał profesor Kazimierz Rymut „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. W mojej ocenie tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych oraz kwerenda genealogiczna może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób oraz kiedy powstało konkretne nazwisko i rozwiać różne dylematy odnoszące się do pochodzenia społecznego i etnicznego osób noszących nazwisko Rams.

Pozdrawiam – Roman.

Wladyslaw_Moskal - 08-01-2018 - 23:10
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Rams.

Panie Romanie,
rzeczywiscie, zapomnialem zapytac o wyznanie - niezwyle wazne przy pochodzeniu nazwiska.
Pozdrawiam - Wladyslaw

Rams_Daniel - 10-01-2018 - 01:24
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Rams.

ROMAN_B napisał:

[...] Witaj Danielu. Pytasz o genezę swojego nazwiska Rams. Władysław Moskal sporo napisał o wielu możliwych etymologiach Twojego nazwiska. [...]

Szanowny Panie Romanie,

Jest mi niezmiernie miło czytać tak treściwy i logiczny wywód przy wykorzystaniu metodyki naukowej odpowiedniej dla nauki jaką jest genealogia, który wymagał poświęcenia zapewne sporej ilości czasu, za co serdecznie dziękuję. Co prawda, wprowadził mnie on w zakłopotanie, gdyż niektóre informacje wymagały ode mnie ponownej rewizji drzewa genealogicznego, w trakcie którego tworzenia jestem.

Informacje, które podałem wcześniej (na temat pradziada o nazwisku Rams (tutaj był Pan nieomylny):

Rams_Daniel napisał:

[...] Moja rodzina zamieszkuję Nowy Sącz i jego okolice. Mój pradziad mieszkał w Gołkowicach, a pochodził ze Skrudziny (gmina Stary Sącz) [...]

[...] jego rodzina najprawdopodobniej przybyła do Skrudziny z obszaru od Jazowska do Naszacowic (na zachód, można zobaczyć na "Google Maps"). Są to tereny wiejskie. Mówiąc o "jego rodzinie" mówię o okresie lat 1850-1900 (adnotacja 09.01.2018: bądź wcześniej) [...]

[...]Choć posiadanie własnego gospodarstwa, nie jest w tym przypadku obce [...]

są tymi, które są pewne. Też nieprawdą jest to, że nic więcej nie wiem, gdyż mam pewne przypuszczenia, które jednak wymagają weryfikacji m.in. za pomocą spisów ludności, metryk itp. Zastanawiam się jedynie czy nie jest to zbyt obszerny temat na ten wątek "[Pochodzenie nazwisk (cz. 9)]" i czy nie należy stworzyć na tę potrzebe osobnego tematu. W każdym razie, zamieszczę tutaj moje domniemania, a jeśli podziela Pan moje zdanie na temat utworzenia nowego wątku, proszę o opinie, a w razie potrzeby - o interwencje moderatora.

Przejdę teraz do właściwej części mojej odpowiedzi:

ROMAN_B napisał:

[...] Dane, które podałeś o historii rodziny naprowadziły mnie na ścieżkę, która może doprowadzić do wyjaśnienia kiedy i dlaczego Twoi przodkowie pojawili się w okolicy Starego Sącza? Dróżka ta może też prowadzić na manowce ale moim zdaniem najmniejsze ścieżki też trzeba sprawdzać. [...]

Mój pradziad, Stanisław Rams (ur. 1908) swój dom rodzinny posiadał w Skrudzinie. Ożenił się z Anną zd. Bodziony (ur. 1908), pochodzącą z okolic Podegrodzia (brak dokładnej informacji na temat jej miejsca urodzenia, bazuje na wywiadzie rodzinnym) w roku 1935 (potwierdzone). Nie znam miejsca ślubu. Po roku 1935 mieszkał on w Gołkowicach Dolnych wraz z żoną i dziećmi.

Będąc w Parafii św. Antoniego Padewskiego w Gołkowicach udało mi się znaleźć księgę "Liber Natorum" dla miejscowości Skrudzina zawierającą wpis, w którym on (Stanisław Rams) występuje. Chciałbym dodać, że księgi tej parafii nie występują przed rokiem 1946 w zbiorach Archiwum Diecezjalnym Diecezji Tarnowskiej oraz nie są (bądź są słabo) zindeksowane na portalach typu https://genealodzy.pl czy https://familysearch.com.

Ojcem Stanisława Ramsa był Joannes (Jan) Rams, syn Adalberta (Wojciecha) Ramsa i Anny z domu Błaszczyk, a matką była Franciszka Orłowska córka Macieja Orłowskiego i Anny zd. Kawecki.

O wyżej wymienionych osobach nie ma nic co mógłbym znaleźć w internecie, aczkolwiek przejdźmy do Jana Ramsa, syna Wojciecha Ramsa, o którym wiadomo mi z wywiadu rodzinnego, że był "muzykantem i grał na skrzypcach", co mogłoby tłumaczyć, że nie przebywał długo w jednym miejscu i mógł przybyć do Skrudziny (np. przy podróży z kapelą - teoria). Na portalu https://familysearch.com znalazłem informacje na temat trzech osób:

Jakub Rams

Tomasz Rams

Na podstawie analizy imion rodziców, wnioskuje, że byli oni rodzeństwem Jana Ramsa czyli ojca Stanisława Ramsa. Zastanawiająca jest jednak różnica wieku. Jeśli przyjąć orientacyjną granicę dolną wieku, w którym dana osoba jest w stanie posiadać dziecko za 18 lat, otrzymujemy wtedy, że Wojciech Rams powinien urodzić się w okolicach roku 1828. Oznacza to, że był o co najmniej 80 lat starszy od Stanisława Ramsa.

Na podstawie strony http://www.galiziengermandescendants.or ... index.htm, na której widnieją bliżej mi nieznane spisy ludności, po wpisaniu nazwiska Rams w szybkie wyszukiwanie na stronie można znaleźć więcej informacji. Sprawdzając Adalbert Rams z założeniem, że urodził się ok. 1828 roku:

2 wpisy, Naszacowice:
RAMS, Adalbert (* 7.4.1807) [126, 142]
RAMS, Adalbert (* 12.2.1831) [135]

2 wpisy Olszanka:
RAMS, Adalbert (* 1804r) [149]
RAMS, Adalbert (Wohnort 11.5.1809 in Olszanka (Altsandez)/Gal. [PL]) [141]

1 wpis Dąbrówka (zapewne Dąbrówka Niemiecka k. Nowego Sącza, dziś dzielnica):
RAMS, Adalbert (* 7.4.1807) [258-259]

oraz

1 wpis Skrudzina, który mógłby oznaczać, że w.w Jakub przebywał mając 1 rok w Skrudzinie (tylko czemu na temat innych Ramsów nic nie ma?):

RAMS, Jakob (Wohnort 15.2.1861 in Skrudzina (Altsandez)/Gal. [UA](w)) [64]

1 wpis Olszanka - tutaj 16-letni Tomasz Rams:
RAMS, Thomas (Wohnort 11.4.1862 in Olszanka (Altsandez)/Gal. [PL](w)) [132]

Zestawiając powyższe z informacją znalezioną na familysearch, biorę możliwość, że Wojciech Rams urodził się w 1807 roku (czyli był 101 lat starszy od Stanisława Ramsa):

Wojciech Rams

Niestety, są to zaledwie przypuszczenia, które należy zweryfikować. Skąpe informacje z wywiadu rodzinnego oraz tak duże rozbieżności nie pozwalają mi ustalić dokładnego miejsca i daty urodzenia Jana Ramsa, a co za tym idzie szukania igły w stosie siana jaką jest reszta rodziny. Pozostaje szukać w Gołkowicach (z nadzieją na powodzenie) czy aby na pewno gdzieś wcześniej w Skrudzinie nie ma jego wpisu.

ROMAN_B napisał:

[...] Niestety nic nie napisałeś jak Twoi przodkowie znaleźli się na ziemi sądeckiej. Teoretycznie mogli przybyć w te rejony z każdego innego miejsca. W XIX wieku Sądecczyzna znajdowała się w Galicji pod zaborem austriackim.
[...]

Wszystko co wiem zawarłem powyżej. Również założenie, że mogli przybyć z poza granicy (w tym wypadku z krajów niemieckojęzycznych).

ROMAN_B napisał:

[...]W roku 1939 w Poznaniu ukazało się opracowanie Ludwiga Schneidera noszące tytuł „Das Kolonisationswerk Josefs II. in Galizien”. Publikacja ta wymienia niemieckich kolonistów, którzy w ramach kolonizacji józefińskiej [ josephinische Kolonisation ] zostali osiedleni w Galicji. Na stronie 208 tego opracowania wymieniona jest wieś Naschatowitz [ polska nazwa Naszacowice ]. [...]
[...] Wersja elektroniczna [ format DJVu ] wspomnianej publikacji znajduje się pod linkiem:
http://www.mtg-malopolska.org.pl/bibliotekacyfrowa.html [...]

Link jest nieaktywny / zawiera błąd. Pobrany plik ma zaledwie 1kB. Brak innych w internecie.

ROMAN_B napisał:

Proponuję Ci:
• przeszukanie archiwów w odszukaniu aktów nadania ziemi [ umowy ] dla kolonistów w ramach akcji kolonizacji józefińskiej, aktów notarialnych kupna i sprzedaży ziemi, gospodarstwa czy domu itp.;
• spisów podatkowych;
• spisów mieszkańców wsi, gmin;
• odnalezienie metryk z ewangelickiej [ protestanckiej ] parafii we wsi Stadła;
• odnalezienie spisów wiernych z kościoła i parafii ewangelickiej w Stadłach;
• odnalezienie spisów osób pochowanych na cmentarzach ewangelickich, na przykład we wsi Stadła gdzie był cmentarz ewangelicki z 1873 roku, gdzie znajdują się groby kolonistów niemieckich, zamieszkujących Sądecczyznę w latach 1873 – 1945;
• sprawdzenie w Urzędach Stanu Cywilnego;
• itd.

Taki też będzie mój najbliższy los. Usłyszałem kiedyś nazwę "kataster". Czy jest dostępny gdzieś wykaz gruntów, ziem wraz z ich właścicielami? Może to naprowadzi na dobry trop? Gdzie szukać spisów podatkowych i mieszkańców wsi, gmin?

ROMAN_B napisał:

Teoretycznie Twoja rodzina nosząca nazwisko Rams, która jak napisałeś pochodzi z okolicy Starego Sącza [ Skrudzina, Gołkowice ], może choć nie musi być skoligacona z rodziną Pana Andrzeja Dudy, obecnego prezydenta Polski, przez Kunegundę Rams. Dziadek Andrzeja Dudy, Alojzy Duda, poślubił w roku 1943 Kunegundę Rams, która pochodziła ze wsi Łukowica. Wieś Łukowica oddalona jest od wsi Skrudzina około 17 km. Kunegunda Rams była córką Adama Rams i Katarzyny Majka. Informacja pochodzi z noty pt. „Andrzej Duda – genealogia przodków” zamieszczonej w dniu 12.11.2015 roku na portalu genealogicznym Genealogia Polaków w zakładce Biblioteka – Forum Dynamiczny Herbarz Rodzin Polskich. Podpisany on jest:
Artykuł opublikowany w Gazecie Polskiej – sukcesywnie uzupełniany i poszerzany.
Autorzy: Marcin Niewalda i Piotr Strzetelski (redaktorzy Genealogii Polaków).
http://www.genealogia.okiem.pl/forum/vi ... 46&t=28689

Poznałem tę informacje podczas internetowych poszukiwań, lecz chciałbym uciąć wszelkie domysły, iż ustalenie koligacji jest intencjonalne. Całość mojego zapytania na temat nazwiska Rams jest niezależna, a jakakolwiek zbieżność całkowicie przypadkowa.

Wladyslaw_Moskal napisał:

Panie Romanie,
rzeczywiscie, zapomnialem zapytac o wyznanie - niezwykle wazne przy pochodzeniu nazwiska.
Pozdrawiam - Wladyslaw

Wszystkie osoby z rodziny (przyp. red. Rams) urodzone po omawianym okresie czasu tj. XX wiek przyjęły chrzest w obrządku rzymskokatolickim. Nie przypominam sobie wyjątków.

Raz jeszcze, jestem pod wielkim wrażeniem.

Pozdrawiam,
Daniel

Myszor_Oskar - 10-01-2018 - 08:44
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Rams.

Dzień dobry,

Poproszę o wyjaśnienie etymologii następujących nazwisk (po przecinku oboczności). Przepraszam, jeśli któreś już się pojawiło. Z góry dziękuję Smile

Bobrakowski, Babrokowski
Bochacz
Brychcy, Bryksy
Chojanek, Hojan, Hojanek
Czardybon
Czochralski, Czochrała
Dakowicz, Dokowicz
Partała, Portała
Patalas, Patalasik, Patasik
Spiek, Szpiek, Spieczak
Szalonek, Salonek, Szalonkowski

maciejlew - 10-01-2018 - 20:54
Temat postu: Nieznane nazwisko

Witam

Chciałbym dowiedzieć się czegoś, jeśli w ogóle ktoś coś wie na temat nazwiska Kozyrzka. Anastazja Kozyrzka tak, nazywała się moja praprapraprababka zamężna z Antonim Kalińskim.

Pozdrawiam

Ewa_Szczodruch - 11-01-2018 - 12:13
Temat postu: Nieznane nazwisko

Bobrakowski – nie zanalazłam; może być od od bóbr, bober.
Bobrokowski – nie zanalazłam; może być od od bóbr, bober.
Bochacz - od imion na Bo , typu Bogusław, może też od staropolskiego boch ‘tułów’ lub od bogacz.
Brychcy - od imienia Brykcy (dziś Brykcjusz). Imię, notowane w Polsce od XII wieku, jest pochodzenia celtyckiego.
Bryksy 1663 - od imienia Brykcy (dziś Brykcjusz). Imię, notowane w Polsce od XII wieku, jest pochodzenia celtyckiego.
Chojanek 1498 - od choja, choina ‘drzewo iglaste’.
Czardybon – nie zanalazłam;
Czochralski - od czochrać, ze staropolskiego czochrać, czuchrać, czochać, cochać ‘trzeć, czesać, drapać’.
Czochrała - od czochrać, ze staropolskiego czochrać, czuchrać, czochać, cochać ‘trzeć, czesać, drapać’.
Dakowicz - od imion na Da-, typu Dalemir, Dawid.
Dokowicz - od imion na Do-, typu Dobiesław, Dominik lub od imienia Jodok.
Hojan - od choja, choina ‘drzewo iglaste’.
Hojanek - od choja, choina ‘drzewo iglaste’.
Kozyrzka – nie znalazłam; może od kozera ‘powód, przyczyna’, dawniej też ‘atut w kartach; karciarz’.
Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999
Partała – 1782 - od part ‘grube płótno konopne lub lniane’, partać ‘tkać płótno’.
Patalas - od patela ‘patelnia’, niektóre formy może też od imienia Pantaleon.
Patalasik - od patela ‘patelnia’, niektóre formy może też od imienia Pantaleon.
Patasik - od pat ‘termin szachowy’, patać ‘machać’, od niemieckiej nazwy osobowej Pate.
Portała - od staropolskiego porta ‘drzwi’; od portala ‘chłopiec w obcisłych spodniach’, od portal ‘element architektoniczny’.
Salonek - w grupie nazwisk pochodzących od podstaw sal-, szal-, por. imiona typu Salomon, Salezy, niemiecka nazwa osobowa Sal, szalić ‘oszukiwać, kłamać’, szala ‘część wagi’, szaleć ‘zachowywać się gwałtownie, hulać’, szał ‘atak szaleństwa’.
Salonkowski - w grupie nazwisk pochodzących od podstaw sal-, szal-, por. imiona typu Salomon, Salezy, niemiecka nazwa osobowa Sal, szalić ‘oszukiwać, kłamać’, szala ‘część wagi’, szaleć ‘zachowywać się gwałtownie, hulać’, szał ‘atak szaleństwa’.
Speczak – nie zanalazłam;
Spiek 1411 - od dawnego spiek ‘upał’, od staropolskiego spiec ‘upiec’.
Szalonek - w grupie nazwisk pochodzących od podstaw sal-, szal-, por. imiona typu Salomon, Salezy, niemiecka nazwa osobowa Sal, szalić ‘oszukiwać, kłamać’, szala ‘część wagi’, szaleć ‘zachowywać się gwałtownie, hulać’, szał ‘atak szaleństwa’.
Szpiek - od dawnego spiek ‘upał’, od staropolskiego spiec ‘upiec’.
Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Myszor_Oskar - 11-01-2018 - 20:27
Temat postu: Nieznane nazwisko

Dziękuję!

slawek_krakow - 12-01-2018 - 14:14
Temat postu: Nieznane nazwisko

Witam

Czy ktoś ma jakiś pomysł na etymologię nazwiska Apryjas? Podobne: Apriasz, Apryas, Apryasz. Obecnie nie więcej niż 300 osób, głównie, a właściwie wyłącznie z Małopolski.

pozdrawiam

Wladyslaw_Moskal - 12-01-2018 - 16:33
Temat postu: Re: Nieznane nazwisko

slawek_krakow napisał:

Wladyslaw_Moskal - 13-01-2018 - 00:06
Temat postu: Re: Nieznane nazwisko

Wladyslaw_Moskal napisał:

slawek_krakow napisał:

Jest w Polsce kilka podobnych nazwisk, najliczniejsze to Apriasz oboczne to Aprias, Apryas, Apryasz, Apryjas.
Prof. K. Rymut nie podaje etymologii wymienionych nazwisk.

Mnie najbardziej nazwiska Apryjas i Apriasz kojarza sie z obecnym angielskim slowem - "appraisal" = w tlumaczeniu na polski jest to; "akt sprawdzania kogoś lub czegoś w celu oceny jego cech, sukcesu lub potrzeb". Czyli nazwisko moglo wskazywac na zawod; "opiniodawca, sedzia, ...".

Hipoteza karkolomna, wiec ja odrzucam, chociaz Szkoci byli w Malopolsce.

Bardzo mozliwe, ze nazwisko powstalo z "pokrecenia" lacinskigo zapisu - kwietniowy, czyli urodzony w kwietniu. Aprilis to kwiecien wiec przez to wyszlo "aprias" ... czyli urodzony w kwietniu.

Pozdrawiam - Wladyslaw

Gawroński_Zbigniew - 13-01-2018 - 00:29
Temat postu: Re: Nieznane nazwisko

Aprias/Apries i kilkanaście oboczności to starocerkiewnosłowiańskie imię chrzcielne od ormiańskiego imienia: (Ապրես) = zuch/junak", albo od bardzo podobnego: (կապրեն) - życzeniowego imienia = "obyś żył/będziesz żył". Imiona te są obecne w tradycji wschodniej od samego chrztu Gruzji i Armenii.

"I to by było na tyle!"

heatomer - 13-01-2018 - 15:56
Temat postu:

Witam,
Poszukuję informacji o pochodzeniu nazwiska BARAŚ. Będę wdzięczny za wszelkie sugestie.

Pozdrawiam, Aleksandr Baras

PS. Przepraszam

Gawroński_Zbigniew - 13-01-2018 - 18:43
Temat postu:

Jeśli przyjąć etymologie kresowo-tatarską, Baras i około 10 podobnych pochodzi od bielactwa.

Wladyslaw_Moskal - 13-01-2018 - 21:47
Temat postu: Pochodzenie nazwiska BARAŚ

heatomer napisał:

Witam,
Poszukuję informacji o pochodzeniu nazwiska BARAŚ. Będę wdzięczny za wszelkie sugestie.

Pozdrawiam, Aleksandr Baras

PS. Przepraszam

Nieco inna hipoteza.
Wg http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=531
Bar - 1393 od podstawy bar , od prasłowiańskiego bariti ‘walczyć’, barać ‘opierać się, odrzucać’, od niemieckiej nazwy osobowej Bar, Bär, od apelatywu Bär ‘niedźwiedź’, od imion typu Bartłomiej, Barbara.

Czyli od nazwisk Bar, Bara, nazwisk naszych praojcow Celto-Slowian;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/bar.html
http://forebears.io/surnames/bara

Nazwisko BARAŚ, jest nazwiskiem of ojca o nazwisku Bar lub Bara.

Pozdrawiam- Wladyslaw

cichocka.karolak - 13-01-2018 - 22:38
Temat postu: Pochodzenie nazwiska BARAŚ

Nazwisko - Radomski , Radomska

Wladyslaw_Moskal - 13-01-2018 - 23:49
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska BARAŚ

cichocka.karolak napisał:

Nazwisko - Radomski , Radomska

Jest tutaj;
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=530

Bednarczyk_Damian - 16-01-2018 - 19:30
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska BARAŚ

Witam,
Proszę o wszelkie informacje odnośnie nazwiska Waszczyński.

Z góry dziękuję,
Damian Bednarczyk

Ewa_Szczodruch - 17-01-2018 - 04:02
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska BARAŚ

Waszczyński - od waski ‘jeden z was’ lub od waska ‘szaflik’, od nazw osobowych na Wasz- lub od niemieckiej nazwy osobowej Waske.

Bednarczyk_Damian - 19-01-2018 - 13:59
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska BARAŚ

Dziękuję bardzo za pomoc.

Pozdrawiam serdecznie

Kuba_C - 19-01-2018 - 19:32
Temat postu: Prośba o pomoc

Witam

Szukałem informacji o moim nazwisku jednak nic nie znalazłem.Czy może ktoś coś o nim wie ? Moje nazwisko Cieszko

Gawroński_Zbigniew - 19-01-2018 - 21:05
Temat postu:

Cieszko to słowiańskie imię męskie znane w kilkunastu, jeśli nie kilkudziesięciu wariantach

Tu jest malutki wstępik z imieniem Cich - jednym z prawdopodobnych źródeł tego nazwiska: https://pl.wikipedia.org/wiki/Imiona_słowiańskie

A tutaj indeks z linkami szczegółowymi: https://pl.wikipedia.org/wiki/Męskie_imiona_słowiańskie

Wszystkie na Ciesz-, Ciech - , Cze -, Cie - mogą być w zasadzie źródłosłowem zdrobnienia Cieszko.

Jerz_B - 19-01-2018 - 22:10
Temat postu:

Mam inne pytanie dotyczące pochodzenia nazwisk - natury bardziej ogólnej.

Otóż wiadomo, że część nazwisk powstała od tzw. przydomków.
Przydomki funkcjonowały szczególnie tam gdy w danej miejscowości mieszkało kilka osób o identycznym imieniu lub nazwisku.

Pytanie moje jest następujące: czy mogło być tak, że nieślubne dzieci mogły dostać
przydomek w postaci nazwiska ich faktycznego ojca?
Szczególnie gdy nazwisko ojca było tajemnicą "poliszynela".
Potem przydomek został zamieniony na nazwisko, które dalszych czasach
umieszczono w księgach metrykalnych.

Pytanie moje bierze się stąd, że badałem historię obco brzmiącego nazwiska w pewnej wsi na Kurpiach.
Doszedłem do roku 1669r. - wcześniejszych ksiąg metrykalnych już nie ma.
Jednak nazwisko to już w tym roku istniało.
Tymczasem kilkadziesiąt kilometrów dalej mieszkał bogaty szlachcic, żołnierz - z pochodzenia Infladczyk,
o interesującym mnie nazwisku. Oczywiście był żonaty, z kobietą która pozostała w ich rodzinnym majątku w Inflantach.
On tym czasem piastował urząd powierzony mu przez króla na terenie Kurpi.
Możliwe więc, że będąc z dala od domu "przygruchał" sobie pannę ze wsi i miał z nią dzieci, które następnie otrzymały po nim przydomek w postaci Jego nazwiska.
Okres w dziejach kiedy ów szlachcic urzędował na terenie Kurpi to lata 1630 - 1670. Więc daty by się zgadzały, nazwisko też.

Czy ta teoria może być prawdziwa?

Very Happy

ROMAN_B - 20-01-2018 - 00:34
Temat postu: Re: Rozważania o genezie nazwiska Cieszko.

Witaj Kubo!

Nazwisko Cieszko.

Dołożę swoje „trzy grosze” do rozważań nad ewentualną etymologią nazwiska Cieszko. Raczej będzie to moje spojrzenie na genezę tego nazwiska. Ponieważ nic nie napisałeś o historii tego nazwiska, na przykład gdzie, kiedy było używane, czy były inne formy graficzne tego miana, to moja informacja o tym mianie będzie oparta na ogólnych danych.

Moim zdaniem nazwa osobowa Cieszko jest derywatem, to jest mianem sufiksalnym, pochodnym, które zostało utworzone od rdzenia Ciesz- za pomocą przyrostka -ko [ Ciesz + ko = Cieszko; Ciesz-ko ].

Przy rozszyfrowaniu genezy nazwiska Cieszko nie bez znaczenia jest znaczenie jakie posiada format -ko, który występuje w tym mianie. Sufiks -ko w języku polskim tworzy zdrobnienia rzeczowników rodzaju nijakiego; na przykład szkiełko, pudełko, lusterko, uszko. Zatem, przyrostek ten tworzy nazwy rzeczy [ przedmiotów ] mniejszych od nazwy podstawowej. Poza tym przyrostek -ko tworzy derywaty [ pochodne ] od imion [ rzadko ]. Przykładem niech będą imiona: Jaśko < Jaś < Jan; Ignaśko < Ignaś < Ignacy; Staśko < Staś < Stanisław; Bolko < Bolesław [ od dwuczłonowego, słowiańskiego imienia Bolesław ]; Janko < Jan. Tak więc, tworzy on też zdrobnienia imion. W przypadku zdrobnionego imienia Bolko przyrostek -ko w imieniu tym jest wynikiem latynizacji [ wpływu łaciny ] albo [ w innych wypadkach ] – wpływów Kresów Wschodnich. W Polsce jedynym oficjalnym imieniem z przyrostkiem -ko jest Mieszko [ współcześnie jest ponad 900 nosicieli tego miana ]. Etymologia [ pochodzenie ] tego imienia nie jest pewna.
Sufiks -ko [-ко] występuje też w nazwiskach ukraińskich i białoruskich. Zatem, występował na dawnych Kresach Polski. Nazwiskami ukraińskimi z tym sufiksem są nazwiska typu: Czako, Gajko, Kaśko, Poskrobko. Natomiast nazwiska białoruskie zakończone przyrostkiem -ko, to jedne z najczęściej spotykanych nazwisk: Aniśko, Chwiećko, Mojsiuszko, Panasko, Rećko. Przyrostek -ko pełnił też funkcję patronimiczną, to jest tworzenie przezwisk, nazwisk od nazwy osobowej ojca. Tak więc, przyrostek ten tworzył też pojęcie osoby mniejszej lub relację przynależności między ojcem i synem. Sufiks -ko w przezwiskach lub nazwiskach nie jest w zasadzie polskim sufiksem. Do języka polskiego nazwy zakończone na -ko [ oraz -o ] dostały się przez język ukraiński oraz białoruski. W języku ukraińskim format ten tworzył zdrobniałe formy imion, na przykład Pieczko – od imienia Piotr. Sufiks -ko uważany jest jako wariant polskiego przyrostka -ek. Widać jest to dobitnie w imieniu Krzys(z)tek oraz w imieniu Krzys(z)tko. Przyrostek -ek najczęściej występował w nazwach osobowych Małopolski a przyrostek -ko rozpowszechniony był na dawnych wschodnich ziemiach Polski. Można powiedzieć, że nazwiska z przyrostkiem -ko bardziej są pochodzenia ukraińskiego, białoruskiego niż polskiego. Zatem imiona, nazwiska i przezwiska zakończone sufiksem -ko w zasadzie pochodzą z terenów zamieszkałych przez Rusinów. Niemniej jednak w języku polskim, ukraińskim oraz białoruskim sufiks -ko ma utrwaloną pozycję w systemie słowotwórczym.

W takim razie nazwa osobowa Cieszko może być nazwiskiem odojcowskim [ patronimicznym ]: Cieszko to syn Ciesza [ imię Ciesz ], albo być mianem zdrobniałym, które z czasem przeszło w nazwisko, inaczej mówiąc nazwiskiem prostym, równym imieniu Cieszko.

Pozostaje ustalić co może znaczyć podstawa słowotwórcza Ciesz- nazwy osobowej Cieszko. W okresie staropolskim dość często spotykane było skrócone imiona powstałe od dwuczłonowych imion staropolskich [ słowiańskich i chrześcijańskich ], na przykład od imienia Bronisław mogły powstać dwa skrócone imiona, to jest imię Brosz i imię Sławek. Innymi przykładami są imiona: Warsz < Warcisław, Kasz < Kazimierz. Proces taki polegał na wymianie lub odłączeniu końcowych cząstek imion, często też na skróceniu oficjalnych pełnych form do dwu- lub jednosylabowych fragmentów imion. Następnym etapem było wzbogacanie ich o słowiańskie formanty, przeważnie – hipokorystyczne [ zdrobniające ]. W staropolszczyźnie formatami zdrobniającymi między innymi były cząstki -sz oraz -ch. Spółgłoska ‘sz’, od schyłku średniowiecza wymawiana jest twardo i raczej już nie była kojarzona z formami zdrobniałymi [ spieszczeniami ]. Zygmunt Gloger w Słowniku rzeczy starożytnych, który został wydany w Krakowie przez Wydawnictwo G. Gebethner i Spółka w roku 1896 na stronie 105 w rozdziale pt. Imiona polsko – słowiańskie tak pisze: „(…). Imiona te używane jeszcze przez kilka wieków po przyjęciu chrześcijaństwa, w XV stuleciu prawie wszystkie ustąpiły miejsca imionom cudzoziemskim i hebrajskim z wyjątkiem tylko kilkunastu zachowanych do naszych czasów. Naród tak dalece kochał się w formach zdrobniałych i skróconych swoich imion, iż używano takowych często w dokumentach z pominięciem ich formy głównej.”. Autor wśród licznej grupy imion wymienia na stronie 107 też imię Cieszymysł i tak o nim pisze: „Cieszymysł, 1136; Cieszym, 1228; Ciesz.”. Zatem, od złożonego dwuczłonowego imienia polsko – słowiańskiego powstały takie skrócone i zdrobniałe imiona jak Cieszym i Ciesz. Zatem, skrócone i zdrobniałe imię Ciesz mogło i zapewne stało się z czasem normalnym imieniem a o tym, że pochodziło ono od „głównego” imienia Cieszymysł nikt już nie pamiętał. W takim razie imię Cieszko wydaje się być wtórną i zdrobniałą formą imienia Ciesz na gruncie języka polskiego. Dodam, że mogły też istnieć inne staropolskie imiona, na przykład Cieszymir lub Ciechosław, od których mogło powstać skrócone imię Ciesz.
Biorąc pod uwagę znaczenie sufiksu -ko na gruncie języka Rusińskiego [ Białoruski i Ukraiński ] to miano Cieszko może mówić, iż jest ono odojcowską nazwą osobową i oznaczać pierwotnie syna Ciesza. Pozostańmy na gruncie języka Rusińskiego. W językach wschodniosłowiańskich istniało imię Ciszko, które jest ludową formą cerkiewnego imienia Tichon. Imię Cieszko może być obocznością imienia Ciszko?

Kubo, to tylko moje rozważania o ewentualnej etymologii nazwiska Cieszko. Raczej jest to moje subiektywne spojrzenie na genezę tego miana – robocza hipoteza. Bo jak pisał profesor Kazimierz Rymut „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast, profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”. W mojej ocenie tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych oraz kwerenda genealogiczna może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób oraz kiedy powstało konkretne nazwisko i rozwiać różne dylematy odnoszące się do pochodzenia społecznego i etnicznego osób noszących nazwisko Cieszko.

Pozdrawiam – Roman.

Gawroński_Zbigniew - 20-01-2018 - 10:56
Temat postu:

Jerz_B napisał:

Mam inne pytanie dotyczące pochodzenia nazwisk - natury bardziej ogólnej.

... ... ... ... ... ...

Czy ta teoria może być prawdziwa?

Very Happy

Bez nazwiska ani rusz. Ja, widząc Kurpie i Inflanty natychmiast "widzę" Galindę, która wchodziła w obszar językowy bardzo podobny do Inflant. I może tak być, że nazwiska galindzkie/kurpiowskie niezgermanizowane są podobne do pierwotnych niezgermanizowanych nazwisk łotewskich i estońskich. Takich nazwisk jest całkiem sporo, nie wysypie ich z rękawa, ale pisałem już o tym na konkretnych przykładach wywoływanych do tablicy we wcześniejszych wątkach. To jest oczywiście hipoteza "w ciemno".

Jerz_B - 20-01-2018 - 11:39
Temat postu:

Gawroński_Zbigniew napisał:

Jerz_B napisał:

Mam inne pytanie dotyczące pochodzenia nazwisk - natury bardziej ogólnej.

... ... ... ... ... ...

Czy ta teoria może być prawdziwa?

Very Happy

Nazwisko to - Berk
Wieś - Parciaki
Szlachcic - Jan Berg (Berk) von Carmel
https://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Berg_zu_Carmel

Ale bardziej chodziło mi o to czy zdarzało się by nieślubne dzieci otrzymywały przydomki (lub nazwisko) po ojcu.

Kuba_C - 20-01-2018 - 15:59
Temat postu: Re: Rozważania o genezie nazwiska Cieszko.

ROMAN_B napisał:

Dziękuje za wyczerpująca odpowiedź.Niestety nie mam za dużych informacji o historii mojego nazwiska.Wiem jedynie do 4 pokoleń wstecz moi przodkowie mieszkali w Lublinie. Dawniej przeglądałem księgi metrykalne.
Z ksiąg dowiedziałem się że dużo osób o nazwisku Cieszko mieszkało w okolicy Firleja. Najprawdopodobniej mieszkali tam moi przodkowie ponieważ do dziś w tamtych okolicach mam dalszą rodzinę.

Burczy_Piotr - 23-01-2018 - 15:31
Temat postu: Prośba: nazwiska Długosz i Długomił w publikacji K. Rymuta

Dzień dobry,

Prośba do ewentualnych posiadaczy publikacji K. Rymuta, pt. "Nazwiska Polaków: słownik historyczno-etymologiczny" (tom. I, A-K).

Będę ogromnie wdzięczny za sprawdzenie w powyższym słowniku nazwisk "Długosz" oraz "Długomił", a super wdzięczny za zdjęcie/skan/przepisanie treści dla tych dwóch haseł i numer strony na której się znajdują. Biblioteki cyfrowe posiadają tę publikację, ale pod dostępem zastrzeżonym. Cena na allegro nie na moją kieszeń, a wyprawa do większej biblioteki gryzie się póki co z innymi obowiązkami Embarassed

Oczywiście powyższe nazwiska bez problemu mogę znaleźć wraz z ich etymologią w sieci - ale niestety bez źródła przedstawionych tam wyjaśnień - a zależy mi właśnie na takim "literackim" podparciu.

Z góry dziękuję!

Wladyslaw_Moskal - 23-01-2018 - 23:52
Temat postu: Archeologiczna dokumentacja nazwiska Krus

W nazwie miejscowosci Turbia [kolo Stalowej Woli] mamy bardzo istotna informacje. Wg ks. dr W.Gaja-Piotrowskiego slowo "turbia" oznacza matecznik, ostoje tura i Turbia powstala tam, gdzie kiedys mozna bylo spotkac tura, zaliczanego razem z zubrem do najcenniejszych zwierzat lownych w rejonie Dolnego Sanu.
Ks. dr W.Gaj-Piotrowski w ksiazce "Krolewski zamek w Przyszowie" pisze, ze krol Wladyslaw Jagiello w zimie 1410 roku urzadzil dwukrotnie łowy w Przyszowie [kolo Niska], a jedne z nich zrelacjonowal Dlugosz w nastepujacych slowach;
"W poniedzialek po drugiej niedzieli W.Postu [17.II.1410] udal sie Wladyslaw,
krol polski, z Sandomierza do Przyszowa, gdzie powtornie oddal sie polowaniu.
Zlowil wtedy duzo zwierzyny: zubrow i lesnych osłow, ktore w polskim jezyku
nazywaja sie łoszy [łosie]. Napelniwszy miesem piecdziesiat beczek, splawil
je rzeka do Plocka dla przechowania na przyszla wyprawe wojenna".

Z tego opisu wynika, ze w Puszczy Sandomierskiej nie bylo juz turow w 1410 r.. Ale pozostaly nazwiska, ktore powstaly w czasach kiedy jeszcze w Puszczy byl tur, takie jak; Tur, Turek [czyli syn Tura], Turbak, Turbiarz, Turasz, do dzis wystepujace w rejonie Dolnego Sanu.

W rejonie Charzewic - sasiedniej wiosce dla Turbi a obecnie dzielnicy Stalowej Woli, przypadkowo w 1932 odkryto 3 kurhany, ktore archeolog Jan Paluch ciekawie opisal tutaj;
http://janusz-paluch.pl/news/53/56/ZARY ... ADOWA.html

Dla mnie groty oszczepow i grot dzirytu z zadziorem wskazuja, ze uzywano je do polowan na "grubego zwierza" = tura, pomiedzy 100 i 200 r. n.e.. Polujacy pochowani w kurhanach na pewno byli znaczacymi osobami w okolicy i chyba pochodzili z tej samej rodziny.
Napis na dzirycie inkrustowany srebrem, ktory Marcyan Śmiszko [znany archeolog, majacy w dorobku kilka rozpraw archeologicznych] odczytał jako pięć zgłosek w następującym porządku: KRLUS, przy przyjeciu, ze dwie litery "L" i "U", to faktycznie nieprawidlowo odczytana litera "U", ktora "rozplynela sie " w wyniku wysokiej temperatury stosu palnego, daje rewelacyjna informacje - wlasciciel bogatego dzirytu nazywal sie ...KRUS !!.

Przyjmuje, ze KRUS to slowo celtycko-dackie, gdyz wedlug historykow angielskich, Dakowie pozwolili Celtom na przelomie starej i nowej ery eksploatowac rudy roznych metali na ich ziemiach, w zamian za oplaty w postaci zlota, srebra a takze mieczy i broni z zelaza.

To wlasnie od slowa "krus" = obecnie kruszec, mamy w Polsce takie nazwiska jak Krus, Krusz, Kruszec.
Nazwisko Kruszec zachowalo sie w rejonie bylego woj. tarnobrzeskiego [w 1990 r. 6 osob], a nazwisko Krus najczęściej występowalo w 2002 r. w pow,: 1.Lubliniec (130 osob), 2.Tarnowskie Góry (52) . 3.Piekary Śląskie (20)
Nazwiska Krus i Krus [z lodeczka nad "s"] wystepuja takze w Slowacji.

Kim mogl byc dostojnik/mysliwy o gorniczym nazwisku Krus/Kruszec, za zycia wlasciciel dzirytu ?
Pochowani w charzewickich kurhanach zostali Celto-Dakowie ktorzy uciekli przed rzymska niewola . Chyba byla to rodzina majaca jedna z kopaln srebra, dlatego nie obca byla im obrobka srebra.

Inni czlonkowie tej rodziny mogli powedrowac w rejon Tarnowskich Gor, gdzie badania archeologiczne dowodzą, że rudy ołowiu i srebra były wydobywane na tym terenie już około III-IV wieku n.e.;
http://unesco.tarnowskiegory.pl/unesco/historia/

Zatem zapis nazwiska Krus na dzirycie z Charzewic, moze byc jednym z pierwszych zapisow nazwiska na terenie Polski.

Dlaczego Celto-Dakowie, dla wielu to nasi praojcowie, przybyli na tereny Polski?

Dwaj cesarze Domitian [81-96 r. n. e.] i Trajan [98 - 117 r. n.e.] prowadzili wojny z Dakami, aby wlaczyc bogate ziemie Dakow do Imperium Rzymskiego. Podczas walk z Domitianem zaslynal dowodca wojsk dackich Diurpaneus, ktoremu krol Duras przekazal w 87 r. krolestwo.
Diurpaneus po przejeciu wladzy przyjal nazwanie Decebalus/Decebal czyli Dec[Dak] Potezny [w jezyku polskim mamy slowo "bal"!! czyli potezny, wielki ..kloc drzewa].

Cesarz Trajan przygotowal sie bardzo dobrze do wojny z Decebalem i pokonal go w 106 r, Decebal aby nie dostac sie do niewoli, popelnil samobojstwo przecinajac tetnice na szyji;
https://en.wikipedia.org/wiki/Decebalus ... uicide.jpg

Trajan zagarnal wszystkie kopalnie zlota i srebra Dakow/Decow, zburzyl ich stolice , uprowadzil do Rzymu ok. 50 tys. niewolnikow i wywiozl 100 ton zlota, 500 ton srebra oraz 700 milionow denarow wzbogacajac skarbiec Imperium [skarb Decow ukryty byl w sztolni po rzeka, a wskazal go Rzymianom Bicilis, najblizszy przyjaciel Decebala ].

Na zalaczonej mapie kolorem zoltym oznaczono rejon gdzie byly dackie kopalnie zlota i srebra oraz rejon zamieszkaly przez slowianskie plemie Iazyges = Jazykotow, ktorzy wspierali Decow w walce z Rzymem i z Decami przeszli na obecne tereny Polski;
https://en.wikipedia.org/wiki/Free_Daci ... 71_AD).svg
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/dec.html
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/jaskot.html

Kto nie zostal zabity lub pojmany w niewole musial uciekac jak najdalej od Imperium Rzymskiego.

Dostojnicy Celto-Daccy pochowani w kurchanach w Charzewicach prawdopodobnie posiadali duze lodzie lub statek rzeczny.
Jan Dlugosz w "Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis" (1470-1480) pisze, ze Jastkowice w tym okresie "leza nad duzym jeziorem przez ktore przeplywa rzeka San plodna w ryby", a na drugim brzegu tego jeziora lezaly Charzewice.
Z duzym prawdopodobienstwem nalezy sadzic, ze przybyli w te strony Dakowie budowali lodzie lub rzeczne statki wioslowe, znane im z Dunaju. Lodzie te mogly byc podobne do staku typu "liburna" znanego z kolumny cesarza Trajana poswieconej wojnie z Dakami;
https://en.wikipedia.org/wiki/Liburna#/ ... _LVIII.jpg

Statki rzymskie na poziomie wody mialy tarany [w postaci delfina], ale przednia belka statku nad taranem mogla miec ozdobne zakonczenie, co widac tutaj;
https://en.wikipedia.org/wiki/Liburna#/ ... anship.jpg

Takim zakonczeniem belki statku wioslowego plywajacego po Sanie, a nalezacego do dostojnika dackiego z Charzewic mogla byc .... glowa tura.

W Radymnie w 1826 r. z Sanu wyciagnieto srebrna "glowe byka" i ponizej podaje link do ciekawej informacji archeologa dr Tomasza Bochnaka o tym zdarzeniu;
http://www.academia.edu/1563585/Srebrna ... w_Radymnie

Rogi "byka" z Radymna sa zakonczone kulami - wcale sie nie dziwie. Wg "chodzenia z turoniem" we wsiach nad Dolnym Sanem, bodzenie dziewczyny turoniem, mialo jej przyniesc szczescie.
Zygmunt Gloger w swojej "Encyklopedii staropolskiej" pisze; "Był niegdyś zwyczaj zapustny chodzenia po domach ze schwytanym młodym turem czyli turuniem lub chłopcem przebranym za tura."
Nic dziewczynom sie nie stalo , jesli chlopiec byl przebrany za tura, ale mlody byczek bez zabezpieczenia ostrych rogow mogl powaznie poturbowc [ chyba to od....tura] dziewczyny.

Dlatego dla bezpieczenstwa, na staku zabezpieczono rogi kulami.

Taki statek mogl dotrzec w gore Sanu z rejonu Charzewic z roznych powodow - n.p. rodzinnych, wymiany nadwyzek miesa lub ryb na inne towary, moze zelaznych wyrobow z dymarek swietokrzyskich ?? ale San byl kiedys nieprzewidywalna rzeka.
Zmyl wies Zaosice, wyprostowal swoj bieg i zniklo jezioro w Jastkowicach, zmienil tez swoje ujscie do Wisly.
W rejonie Radymna moglo dojsc do gwaltownej powodzi, statek zostal zatopiony i zamulony, a gdy San ponownie zmienil bieg, przypadkowo odkryto pozostalosci tego statku w postaci "glowy byka".

Pozdrawiam - Wladyslaw

Patrykmatal10 - 24-01-2018 - 03:16
Temat postu: Archeologiczna dokumentacja nazwiska Krus

Witam, szukam informacji na temat nazwiska Goc,

pozdrawiam Patryk

Gawroński_Zbigniew - 25-01-2018 - 08:47
Temat postu:

...od zdrobnienia imienia męskiego Gӧtz [o umlaut], które funkcjonuje w kilkudziesięciu wariantach we wszystkich językach północnej europy, a które pochodzi od 26 imion męskich podstawowych: Giotto, Gjord, Goddfree, Goddfrey, Godefrei, Godefroi, Godfred, Godfree, Godfreid, Godfrid, Godfrith, Godfry, Godfryd, Godofredo, Godoired, Godrey, Gofraidh, Gofred, Gofredo, Gofreid, Gofrid, Gofried, Gofryd, Gorry, Gothfraidh, Gottfrid. Ponadto od nie mniejszej podobnej listy takichże imion w wesji zanglicyzowanej: Giotto, Gjord, Goddfree, Goddfrey, Godefrei, Godefroi, Godfred, Godfree, Godfreid, Godfrid, Godfrith, Godfry, Godfryd, Godofredo, Godoired, Godrey, Gofraidh, Gofred, Gofredo, Gofreid, Gofrid, Gofried, Gofryd, Gorry, Gothfraidh i Gottfrid.

Polskimi odpowiednikami tych imion są Bogomir, Fred i Gotfryd. Etymologia: Bóg + pokój (gud + frid). Pierwszy element ma korzenie staroszwedzkie, starosaksońskie, starowysokoniemieckie i staroangielskie. Natomiast element frid ma korzenie: gockie, starofryzyjskie, staroangielskie.

ZbyszekCHaosu - 25-01-2018 - 10:10
Temat postu:

Proszę o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Paliwoda. Posiadam takie nazwisko wśród moich przodków i jestem ciekaw skąd ten oksymoron. Proszę o pomoc osoby obeznane w temacie.
Zbyszek

Gawroński_Zbigniew - 25-01-2018 - 12:17
Temat postu:

Było niedawno. Paliwoda, Palimąka i podobne. Pan Roman bardzo obszernie je wywiódł. (Niedawno = mniej niż 2 lata. Smile

)

ZbyszekCHaosu - 25-01-2018 - 13:05
Temat postu:

Pan Roman pisał o nazwiskach Babrzymąka i Palichleb jako przezwiska dla piekarza. Wyjaśnienia nazwiska Paliwoda w forumowej wyszukiwarce nie znalazłem, dlatego podtrzymuję pytanie.

ROMAN_B - 25-01-2018 - 19:19
Temat postu: Paliwoda.

Witaj Zbyszku!

Nazwisko Paliwoda.

Moim zdaniem urzędowe [ dziedziczne ] nazwisko Paliwoda powstało od przezwiska Paliwoda a ono od apelatywu złożonego paliwoda [ palić + woda ]. W takim razie można powiedzieć, iż jest to nazwisko utworzone na wzór apelatywów [ przezwisk ] złożonych. O znaczeniu napisze trochę później.
W takim razie pierwsza osoba, którą nazwano [ przezwano ] Paliwoda z dużą dozą prawdopodobieństwa mogła utracić swoje prawdziwe nazwisko, oczywiście jeśli takowe posiadała. Nie ma w tym nic nadzwyczajnego. Skoro ktoś w określonym społeczeństwie, grupie osób, był znany pod tym mianem, to ta nazwa osobowa tak przylgnęła do tej osoby, że wszyscy znali ją już tylko pod tym przezwiskiem. Jeśli osoba o przezwisku Paliwoda przekazała to miano swoim dzieciom a one swoim to to przezwisko stało się dziedzicznym nazwiskiem.
Apelatyw gwarowy paliwoda w zasadzie znaczy: łgarz, kłamca, blagier. Biorąc pod uwagę znaczenie jakie niósł ten apelatyw, zaliczyć go można do apelatywów motywowanych cechami moralnymi. Skoro ktoś został nazwany, przezwany Paliwodą to zapewne miał przywary, które pozwalały innym nazywać go w ten sposób.

Słownik języka polskiego pod redakcją Jana Karłowicza, Adama Kryńskiego i Władysława Niedźwiedzkiego, tak zwany Słownik Warszawski, w tomie 4 wydanym w Warszawie w roku 1901 na stronie 20 pod hasłem Paliwoda mówi:
1. Łgarz, kłamca, błagier, który niczym nie zrażając ś., niestworzone rzeczy za prawdę podaje,
2. Trzpiot, wietrznik, sowizdrzał, postrzeleniec, narwaniec, raptus, szalona pałka, szaleniec, zawadjak, pędziwiatr, wartogłów, świstak, niestatek (…),
3. Włóczęga, awanturnik, marnotrawca.

Może ktoś coś jeszcze doda o innym znaczeniu nazwiska Paliwoda?

Pozdrawiam – Roman.

kaka111 - 26-01-2018 - 09:57
Temat postu: Paliwoda.

Witam. Czy jest ktoś w stanie powiedzieć coś o pochodzeniu nazwiska - Kujszczyk? Będę wdzięczny za wyjaśnienie.
Z góry dziekuje. Pozdrawiam.

Karol

Wladyslaw_Moskal - 26-01-2018 - 16:36
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Kujszczyk

kaka111 napisał:

Witam. Czy jest ktoś w stanie powiedzieć coś o pochodzeniu nazwiska - Kujszczyk? Będę wdzięczny za wyjaśnienie.
Z góry dziekuje. Pozdrawiam.

Karol

Witam,

bardzo ciekawe nazwisko ktore powstalo przed narodzeniem Chrystusa !!.

Wg prof K. Rymuta nalezy do grupy nazwisk pochodzących od podstawy kuj-, porownaj prasłowiańskie kujati ‘utyskiwać’, kuć, kuję.
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=811

Wg mnie Kujszczyk, to dawny kowal kujacy podkowy i specjalista od podkuwania koni.
To rzadkie nazwisko najczesciej wystepuje w bylych woj. kieleckim i tarnobrzeskim.

Rozwine moja hipoteze w nastepnym poscie, wiec zagladaj do Forum.

Serdecznie pozdrawiam,
Wladyslaw

slawek_krakow - 26-01-2018 - 23:56
Temat postu: Re: Nieznane nazwisko

Gawroński_Zbigniew napisał:

Podziękowania, przepraszam że z "poślizgiem" ale dłuższy czas nie zaglądałem na forum.

Wladyslaw_Moskal - 27-01-2018 - 04:20
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Kujszczyk

Wladyslaw_Moskal napisał:

kaka111 napisał:

Witam. Czy jest ktoś w stanie powiedzieć coś o pochodzeniu nazwiska - Kujszczyk? Będę wdzięczny za wyjaśnienie.
Z góry dziekuje. Pozdrawiam.
Karol

Witam,
bardzo ciekawe nazwisko ktore powstalo przed narodzeniem Chrystusa !!.
Wg prof K. Rymuta nalezy do grupy nazwisk pochodzących od podstawy kuj-, porownaj prasłowiańskie kujati ‘utyskiwać’, kuć, kuję.
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=811
Wg mnie Kujszczyk, to dawny kowal kujacy podkowy i specjalista od podkuwania koni.
To rzadkie nazwisko najczesciej wystepuje w bylych woj. kieleckim i tarnobrzeskim.
Rozwine moja hipoteze w nastepnym poscie, wiec zagladaj do Forum.
Serdecznie pozdrawiam,
Wladyslaw

Karolu,

Na Twoje pytanie mam dluzsza odpowiedz - moze zainteresuje tez innych.

Nazwisko Kujś, ktore juz zaniklo w Polsce [to wg prf.K.Rymuta] jest nazwiskiem ojca Kujszczyka. Musial byc taki okres czasu kiedy nazwisko ojca i syna istnialy obok siebie w tej samej osadzie. Nazwiska Kujś i Kujszczak [ ostatnia osoba o tym nazwisku zmarla pomiedzy 1990 i 2002 r.] zanikly, pozostalo juz rzadkie nazwisko Kujszczyk.

Moja hipoteza, ze nazwisko Kujszczyk powstalo przed narodzeniem Chrystusa, zaklada, ze pochodzisz z okolic Sandomierza-Tarnobrzegu.

Dzisiaj obserwujemy, jak Polacy wyjezdzaja na Zachod szukajac lepszych warunkow do zycia, tak samo bylo wsrod naszej, rodzimej ludnosci kultury luzyckiej, od 700 r. p.n.e.;
http://www.archeologia-sandomierz.pl/?s ... hronologia

Najblizej byly tereny zajmowane przez Celtow, mowiacych jezykiem galijskim [nie germanskim !], bardzo zblizonym do praslowianskiego, a na niektorych obszarach obecnej Polski jezykiem bedacym mieszanina galijskiego i praslowianskiego, jak to widac na zalaczonej mapie;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Celtowie# ... :Celts.svg

Jezyk nie byl problemem wiec, grupki odwaznych mlodziencow wsiadalo na konie i...wiooo ! do wymarzonej krainy.
Ponizej przytocze link, gdzie ktos z Polski porownuje j.celtycki do j.germanskiego, wiec pozwalam sobie przypomniec celtycko/slowanskie komendy wydawane koniom przez moich polskich dziadkow i pradziadow;
"wio"- do przodu, "prr"- stoj; "hejta" - w prawo, "wiśta" - w lewo.

Pozniej , juz nie tak mlodzi wracali, z zonami, baa .. czasem z rodzinami zon, umiejacymi uzywac kola garncarskiego, szukac rudy zelaza, wytapiac z rudy zelazo, kuc z zelaza osie do wozow, obrecze na kola wozow, wedzidla do kierowania konmi, ..... kuc podkowy i podkuwac konie [to pomysl Celtow!!].
Wg danych archeologicznych z Blonia kolo Sandomierza mozna przypuszczac, ze nazwisko Kujś moglo przywedrowac z Celtami do Polski w okresie latenskim - ok 100 lat przed nowa era, a wtedy Celtowie juz uzywali nazwisk - krol Celtow Vercingetorix [-rix = krol].

Wiekszosc historykow podkresla pokojowy przebieg wymiany ludnosci w obrebie wplywow celtyckich i wtedy zaczely sie juz trwale wedrowki z terenow obecnie Polskich na poludnie i z poludnia przez przelecze karpackie na polnoc mieszanej ludnosci luzycko-celtyckiej.

Profesor Sylwester Czopek w ksiazce - "Cmentarzysko ciałopalne z przełomu epok brązu i żelaza w Pysznicy", pisze ze najmlodszymi grobami na tym cmentarzysku byly 2 groby z przedmiotami zelaznymi. Oznacza to, ze na swiete miejsce cmentarzyska przyjeto tych zmarlych jako swoich, ale zaraz po tym zmiana zwyczaju pogrzebowego spowodowala zaprzestania chowania zmarlych w popielnicach.
Cmentarzysko w Pysznicy kolo Stalowej Woli istnialo okolo 800 lat, w tym samym czasie kiedy zbudowano Biskupin oraz Rzym.

Prawda jest, ze Imperium Rzymskie mialo najlepszy w tamtejszym swiecie wywiad - przed kazda planowana operacja wojenna, legiony wysylaly zwiadowcow w postaci odpowiednio uposazonych kupcow wedryjacych po zakup zywnosci, skor, itp, nie tylko w obszar planowanych dzialan, ale daleko poza ten obszar, aby rozpoznac stan zaopatrzenia i nastrojow ludnosci w rejonie planowanym do podboju..

Kim byli Celtowie?

Pierwsi zetkneli sie Grecy z ludnoscia mowiaca j. galijskim i nazwali ja "Keltoi" czyli barbarzynscy ludzie kryjacy sie na wyspach=polanach w lasach zalegajacych ziemie lezace na polnoc od Grecji.
Byli barbarzyncami, bo Grecy zetkneli sie z plemieniem ktore w czasie bitwy wznosilo okrzyki "bar ! ,bar !", czli - walcz, walcz, lub - bij, bij - a "bariti" - to praslowianskie/galijskie "walczyc".

Angielskie zrodla historyczne mowia o okolo 200 plemionach celtyckich.
Wiecej o Celtach, naszych pradziadach jest tutaj;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Celtowie

Anglicy podkreslaja, ze Celtowie mieli dwoch wrogow, Imperium Rzymskie i Germanow, ktorzy mieli niewielkie siedziby u nasady Polwyspu Jutlandzkiego.
Juliusz Cezar powiekszajac Imperium prowadzil wojny z Zachodnimi Celtami w latach 58 - 52 p.n.e. Najpierw wkroczl na ich terytorium aby uchronic Celtow/Galow przed Germanami, a pozniej z Germanami dokonal rzezi 40 plemion celtycko/galijskich. Zginelo okolo 300 tys Celtow, pare tysiecy uprowadzil jako niewolnikow do Rzymu;
http://www.starozytny-rzym.info/wojny-galia.html

Tak wygladala ta okrutna wojna;
http://tojuzbylo.pl/wiadomosc/wercynget ... dboj-galii

Tutaj jest krotki film z poddania sie Vercingetorixa Cezarowi, prosze zwrocic uwage na muzyke, to zegnajace krola celtyckie dudy, jego naszyjnik i tatuaze;
https://www.youtube.com/watch?v=xRepffNLHQ0

Podboj Zachodnich Celtow przez Cezara spowodowal wedrowke plemion germanskich na poludnie w opuszczone rejony przez Celto/Galow.

Duzym cetrum celtyckim na terenach polskich byl rejon Sandomierza, swiadczy o tym wielokulturowe cmentarzysko w Bloniu kolo Koprzywnicy, pow.Sandomierz odkryte w 1928-1930 r.
Opisal je mgr Rudolf Jamka, po wojnie profesor archeologii UJ.
Na przebadanych 230 grobow, az 180 grobow popielnicowych bylo z okresu latenskiego. W grobach znaleziona 10 mieczy pogietych rytalnie, 55 ostrzy oszczepow, 30 nozy prostych i sierpowatych oraz bardzo duzo przedmiotow zelaznych pokrytych bardzo gruba warstwa rdzy. Przedmiotow brazowych i szklanych bylo o wiele mniej niz zelaznych.

Jeden z grobow zawieral tylko popiol, bez zadnych szczatkow, byl to grob zastepczy. Kenotafia, czyli groby zastępcze, jest zjawiskiem dość powszechnym na cmentarzyskach celtyckich. Były to zastepcze mogiły tych, co zginęli z dala od swoich [lub zmarli w niewoli], co, do których istniała obawa, ze nie urządzono im właściwego pogrzebu, zabezpieczającego miejsce w zaświatach.
https://histmag.org/Zwyczaje-pogrzebowe-Celtow-884

Ciekawa informacja z centrum miasta Sandomierz;
http://www.archeologia-sandomierz.pl/?s ... _wojownika

Wiecej o rejonie Sandomierza napisze pozniej.

Nieco pozniej, na przelomie starej i nowej ery obszar Kalisza staje sie ważnym celtyckim centrum gospodarczym i politycznym. Najciekawszą, archeologiczna cechą osadnictwa celtyckiego w rejonie Kalisza jest to, ze odkryto je jako drugie centrum produkcji specjalnego rodzaju monet celtyckich po Rousse w Bułgarii.

Takze na przelomie starej i nowej ery, nastepuje zjednoczenie wschodnich plemion celtyckich z Dakami mowiacymi jezykiem bardzo bliskim Slowianom.
Ale dalej wrogami Celto/Dakow bylo Imperium Rzymskie i Germanie, o wojnie cesarza Trajana z krolem Decebalem oraz smierci Decebala w 106 r n.e. wspomnialem w moim poscie "Archeologiczna dokumentacja nazwiska Krus" z 23.01.2018, Pochodzenie nazwisk (cz.9) str.56.

Serdecznie pozdrawiam - Wladyslaw

kaka111 - 27-01-2018 - 14:18
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Kujszczyk

Witam Władysławie!

Nie wiem jak podziękować Panu za tak rozwiniętą hipotezę na temat mojego nazwiska. Naprawdę serdecznie dziękuję.

To co Pan przedstawił jest dla mnie miłym zaskoczeniem - bardzo ciekawa hipoteza no i dowiedziałem się wielu rzeczy... wstyd się przyznać, że nie słyszałem o tych archeologicznych odkryciach w okolicy Sandomierza. Mieszkam zaledwie 30km od tego pięknego miasta. Jak to mówią: "Cudze chwalicie, swego nie znacie"

W mojej okolicy w promieniu 10 kilometrów mieszka 4 rodziny o nazwisku Kujszczyk. Osobiście uważam, że wszyscy pochodzimy od jednego przodka, jednak nie znalazłem na to żadnych dowodów.
Z jedną z tych rodzin mam dobry kontakt i oni słyszeli, że nie stąd pochodzą tylko ze Śląska - jednak też nie jest to pewne.
Ciekawe jest to, że Celtowie początkowo (Z tego co wyczytałem na Wikipedii) dotarli właśnie na tereny Dolnego i Górnego Śląska.

Jeszcze raz bardzo Panu dziękuję.

Pozdrawiam
Karol Kujszczyk

Wladyslaw_Moskal - 27-01-2018 - 20:38
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Kujszczyk

kaka111 napisał:

W mojej okolicy w promieniu 10 kilometrów mieszka 4 rodziny o nazwisku Kujszczyk. Osobiście uważam, że wszyscy pochodzimy od jednego przodka, jednak nie znalazłem na to żadnych dowodów.
Z jedną z tych rodzin mam dobry kontakt i oni słyszeli, że nie stąd pochodzą tylko ze Śląska - jednak też nie jest to pewne.
Ciekawe jest to, że Celtowie początkowo (Z tego co wyczytałem na Wikipedii) dotarli właśnie na tereny Dolnego i Górnego Śląska.
Jeszcze raz bardzo Panu dziękuję.
Pozdrawiam
Karol Kujszczyk

Witam,

zgadzam sie, ze w rejonie Sandomierza/Tarnobrzegu mozna zalozyc, ze wszyscy Kujszczykowie pochodza od jednego protoplasty.

Nie mozna wykluczyc wczesniejszych powiazan z poludniowa Polska, ponizej podaje linki o rozmieszczeniu nazwiska w Polsce.

Po wpisaniu nazwiska, ukaza sie dane o rozmieszczeniu nazwiska w 1990 r;
http://www.herby.com.pl/indexslo.html
Mapa dla 2002 r. ma blad - jest niemozliwe, aby w ciagu 12 lat wymarli wszyscy Kujszczykowie w rejonie Tarnobrzegu;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/kujszczyk.html

Wedlug mniemania dawnych Grekow i Rzymian, wieki temu wszyscy nasi praojcowie byli Celtami, czyli "barbarzyncami osiadlymi na lesnych polanach".

Wiecej informacji o naszych praojcach;
http://www.archeo.uw.edu.pl/swarch/Swia ... 49-283.pdf
http://kopcekrakowskie.blogspot.ca/p/mo.html

Postaram sie napisac o innych nazwiskach na Forum, potwierdzajacych zainteresowanie Celtow urodzajna Ziemia Sandomierska.

Pozdrawiam , do zobaczenia na Forum - Wladyslaw

ROMAN_B - 27-01-2018 - 22:09
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Kujszczyk.

Witaj Karolu!

Rozważania o pochodzeniu nazwiska Kujszczyk.

Pan Władysław Moskal przywołał etymologię nazwiska Kujszczyk profesora Kazimierza Rymuta, którą zawarł on w swoim opracowaniu pt. Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny; Instytut Języka Polskiego PAN; Kraków 1999. Profesor twierdził, że nazwisko to znajduje się „w grupie nazwisk pochodzących od podstawy kuj-, por. prasłowiańskie kujati ‘utyskiwać’, kuć, kuję.”. Pan Władysław napisał też, iż jego zdaniem „Kujszczyk, to dawny kowal kujacy podkowy i specjalista od podkuwania koni.”. Osobiście nie wykluczam, żadnej z możliwych etymologii przedmiotowego nazwiska. Bo jak pisał profesor Kazimierz Rymut „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast, profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”. Zaproponuję Ci moje spojrzenie na etymologię nazwiska Kujszczyk. Będzie to robocza hipoteza, którą oparłem na moich przemyśleniach i ogólnych informacjach, w tym o słowotwórstwie.

Zacznę od rozłożenia nazwiska Kujszczyk na elementy składowe, które moim zdaniem mogą rzucić trochę światła na to jak mogło dojść do powstania tego miana. Tak więc, przedmiotowa nazwa osobowa złożona jest z tematu kuj- oraz dwóch sufiksów, to jest z przyrostka -sz oraz -czyk [ kuj + sz + czyk; kuj-sz-czyk ]. Każdy z wymienionych przeze mnie elementów niesie z osobna jakieś informacje, które mogą doprowadzić do zrozumienia jak postało to nazwisko i jakie może mieć znaczenie.
Zatem, przyrostek -sz, obok starszego sufiksu -ch, to jeden z najstarszych formatów za pomocą, którego tworzono zdrobnienia, spieszczenia, zazwyczaj od jednego z członów złożonych imion polsko – słowiańskich [ staropolskich i chrześcijańskich ]. Polegało to na dodaniu przyrostka do jednego z dwóch członów imienia złożonego. Za przykład niech posłuży skrócone i zdrobniałe imię War-sz, które pochodzi od pierwszego członu złożonego imienia Warcisław lub imię Broni-sz od Bronisław albo Rosz od Rościsław. W takim razie wydaje się, że z rdzenia kuj- i sufiksu -sz [ kuj + sz ] powstało miano Kujsz [ Kuisz ]. Tak więc, Kujsz z dużą dozą prawdopodobieństwa graniczącego z pewnością jest zdrobniałą, spieszczoną i skróconą formą jakiegoś złożonego imienia polsko – słowiańskiego [ staropolskiego ].

Dodam, że sufiks -sz powstał z palatalizacji spółgłoski -ch przed samogłoskami -i, -e -*b oraz przed spółgłoską j. Sufiks -sz, jako zawierający spółgłoskę miękką, nadawał zdrobniałym imionom większy odcień uczuciowy niż twarda spółgłoska -ch. Gdy spółgłoska -sz stwardniała, przestała tworzyć imiona spieszczone, a jej funkcję spieszczającą przejęła miękka spółgłoska -ś [ Z. Klemensiewicz, T. Lehr - Spławski, S. Urbańczyk: Gramatyka historyczna języka polskiego; Warszawa 1964, strona 220 ]. Tak więc, spółgłoska ‘sz’, od schyłku średniowiecza, gdzieś od końca XV wieku, jest wymawiana twardo i już nie tworzy imion spieszczonych. Ale wcześniej powstawały obok siebie takie bliźniacze pary imion skróconych utworzonych za pomocą sufiksu -ch i -sz, na przykład: Broch i Brosz [ Bronisz ] od imienia Bronisław, Tych i Tysz od imienia Tymoteusz, Stach i Stasz od imienia Stanisław lub Stoch i Stosz od imienia Stoisław albo Piech i Piesz od imienia Pieter. Jak wspomniałem wcześniej, gdy stwardniało -sz, które przeszło w -ś, powstawały obok siebie takie pary imion jak: Stach i Staś itp. W takim razie bez wątpienia mogła istnieć obok siebie taka para skróconych imion jak Kujch i Kujsz [ Kuich i Kuisz ].
Dr Lidia B. Sudakiewicz w artykule noszącym tytuł Nazwiska w księdze małżeństw parafii zakrzewskiej w Złotowskiem (lata 1850-1860), który został opublikowany w periodyku Symbolae Europae Studia Humanistyczne Politechniki Koszalińskiej Nr 8 Filozofia, historia, język i literatura, nauki polityczne w Koszalinie, w roku 2015, na stronie 102 wymienia nazwisko Kuich. Autorka pisze, że nazwisko Kuich należy do grupy nazwisk odimiennych, które powstałych od zdrobniałych imion staropolskich, w tym przypadku od zdrobniałego imienia Kuich a ono od imienia Koisław. Dodam, że złożone staropolskie imię Koisław / Kojsław oraz imię Koimir / Kojmir zrekonstruował profesor Andrzej Bańkowski na podstawie form zdrobnionych i pochodnych od tych form nazw miejscowości. Napisał on o tym w swoim opracowaniu noszącym tytuł Staropolskie imiona dwuczłonowe z osobliwymi składnikami, które ukazało się w czasopiśmie „Onomastica" XXIX, 1984, strona 138 – 139. Czasopismo jest wydawane przez Komitet Językoznawstwa PAN i Instytut Języka Polskiego PAN.
W takim razie zdrobniałe imię Kujsz / Kuisz oraz imię Kujch / Kuich najwyraźniej pochodzi od staropolskiego złożonego imienia Ko[ji]sław albo Ko[ji]mir.

Skoro istniało skrócone i zdrobniałe [ spieszczone ] imię Ku[ji]sz to od niego najprawdopodobniej mogła powstać nazwa osobowa Kujszczyk. Stało to się na skutek dodania formatu -czyk do podstawy Kujsz [ Kujsz + czyk = Kujszczyk ]. Przyrostek -czyk powstał od przyrostka -ik poprzez absorpcję z formacji zakończonych na -ec, np. chłopczyk < chłopiec; kopczyk < kopiec. Cząstka -ik wywodzi się od przyrostka -ic. Sufiks -ic to fonetycznie przekształcony prasłowiański -itь, którego podstawowym znaczeniem było „pochodzenie w ogólności” od kogoś czy skądś. Na gruncie polskim utrwaliło się znaczenie pochodzenia od kogoś, a właściwie znaczenie patronimiczne. Niemniej jednak funkcja „skądś” nie zaginęła i tworzy nazwy mieszkańców, głównie od niektórych nazw obcych, np. Afgańczyk < Afganistan, Chińczyk < Chiny, mediolańczyk < Mediolan, ołomuńczyk < Ołomuniec. Nie należy zapominać też o funkcji deminutywnej [ zdrobnienia ] przyrostka -czyk oraz czysto strukturalnej funkcji nazwiskotwórczej. Zatem sufiks -czyk historycznie tworzył i nadal może tworzyć nazwy własne:
1. patronimiczne [ odojcowskie ]:
• od imienia ojca; np. Adamczyk < Adam. Stary Adam, Adamczyk syn;
• od zawodu, godności, stanowiska ojca; np. Młynarczyk < młynarz. Ojciec młynarz, Młynarczyk syn;
2. uczniów zawodu, pomocników, terminatorów; np. młynarczyk, szewczyk;
3. strukturalne, które zaczynają funkcjonować jako odrębne nazwiska, nie wyrażające relacji syn: ojciec, i które powstały w celu polepszenia nazwiska lub w ogóle utworzenia nazwiska. Ta właściwość sprawiała, że nazwiska takie stawały się wzorcami wyłącznie formalnymi;
4. odapelatywne; np. Paszczyk < paszcza;
5. mieszkańców miast, państw; np. Szamotulczyk < Szamotuły, Ołomuńczyk < Ołomuniec, Chińczyk < Chiny;
Powyższe funkcje mówią nam, że sufiks -czyk jest przyrostkiem wieloznaczeniowym podobnie jak przyrostki: -ik/-yk, -ek, -ak. Derywaty z sufiksami wielofunkcyjnymi, jak -ek, -ak, -ik/-yk, -czyk, które tworzą zarówno formy zależnościowe [ patronimiczne ], jak i deminutywne, pozostaną zawsze dwuznaczne, jeżeli dodatkowych danych nie dostarczy kontekst zapisu odnoszący się do konkretnego nazwiska.

Karolu, osobiście do mnie przemawia, iż nazwisko Kujszczyk w pierwotnym znaczeniu mówiło, że nosiciel tego miana jest synem Kujsza; ojciec Kujsz, syn Kujszczyk. Choć nie jest wykluczone, że nazwa osobowa Kujszczyk jest nazwiskiem strukturalnym [ sztucznym ], które nie wyrażało już relacji między ojcem a synem, i które powstało w celu polepszenia nazwy osobowej Kujsz poprzez dodanie do niego strukturalnego [ nazwiskotwórczego ] sufiksu -czyk. Przy czym pamiętać należy, iż Kujsz może być imieniem albo nazwiskiem prostym równym imieniu Kujsz. A zatem pochodzenie nazwiska jest stare i rdzennie polskie.

Karolu, to tylko moja hipoteza, raczej rozważania o ewentualnej etymologii nazwiska Kujszczyk. Na sam koniec wspomnę, iż w mojej ocenie tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych oraz kwerenda genealogiczna może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób oraz kiedy powstało konkretne nazwisko i rozwiać różne dylematy odnoszące się do pochodzenia społecznego i etnicznego osób noszących nazwisko Kujszczyk. To już pozostawiam Tobie.

Pozdrawiam – Roman.

Inne źródła nie wymienione w treści mojego postu:

• Kazimierz Rymut: Staropolskie formacje na -czyk, w: Studia historycznojęzykowe I; Kraków 1994.
• Aleksandra Cieślikowa: Antroponimia Polski od XVI do końca XVIII wieku. Instytut Języka Polskiego PAN; LingVaria Rok I (2006) nr 1, Kraków 2006.
• Andrzej Sawiski: Słowotwórstwo protonazwisk polskich doby staro- i średniopolskiej; Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznańskie Studia Polonistyczne Seria Językoznawcza XVI ( XXXVI ).
• Beat Raszewska – Żurek: Kształtowanie się nazwisk równych imionom w Polsce ( Wiek XIII – XVI ); Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy ( SOW ) Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk; Warszawa 2006.
• Zygmunt Saloni Marcin Woliński Robert Wołosz Włodzimierz Gruszczyński Danuta Skowrońska: Słownik gramatyczny języka polskiego; Wydanie III, Warszawa 2015.
• Wielki Słownik Ortograficzny PWN.

Wladyslaw_Moskal - 28-01-2018 - 01:09
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Kujszczyk.

Panie Romanie,
serdecznie witam i calkowicie sie zgadzam !

W drugim poscie z 27.01.2018 napisalem;
"Nazwisko Kujś, ktore juz zaniklo w Polsce [to wg prof K.Rymuta] jest nazwiskiem ojca Kujszczyka. Musial byc taki okres czasu kiedy nazwisko ojca i syna istnialy obok siebie w tej samej osadzie. Nazwiska Kujś i Kujszczak [ ostatnia osoba o tym nazwisku zmarla pomiedzy 1990 i 2002 r.] zanikly, pozostalo juz rzadkie nazwisko Kujszczyk. "

Z uklonami - Wladyslaw

luck194 - 28-01-2018 - 23:26
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Kujszczyk.

Witam serdecznie!
Poszukuję informacji na temat nazwiska Cyprowski.
Za wszelkie informacje z góry dziękuję!

Wladyslaw_Moskal - 30-01-2018 - 01:48
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Cyprowski

[quote="luck194"]Witam serdecznie!
Poszukuję informacji na temat nazwiska Cyprowski.
Za wszelkie informacje z góry dziękuję![/quote/

Witam,
wedlug zalaczonych map rozmieszczenia nazwiska Cyprowski w Polsce, mozna wydzielic dwa rejony wystepowania nazwiska;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/cyprowska.html
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/cyprowski.html
kazdy z tych rejonow moze miec inne pochodzenie nazwiska.

Podaj wiecej informacj o miejscu zamieszkania przodkow, chyba masz jakies dane kim byli , wyznanie..

Wladyslaw

Sroczyński_Krzysztof - 30-01-2018 - 09:00
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Cyprowski

Witam wszystkich.
Zaglądając tutaj nabrałem nadziei na pomoc.
Interesuje mnie nazwisko Ponichtera (zapisywane czasem Ponichter) , jedyne co jest pewne to pochodzenie kurpiowskie.
Nie pisałbym - jednak nigdy dotąd nie znalazłem sensownej odpowiedzi.
Mam kuzynkę (o tym nazwisku) która spotkała francuza uważającego że jest to nazwisko francuskie i według niego przywędrowało do Polski z Napoleonem.
Kiedyś mnie "zatkało" - dziś wiem że to bzdura. Napoleon to początek XIX wieku a nazwisko jest już znane przed rokiem 1748 w Białymbłocie (dziś parafia Poręba-Kocęby) a więc do tych czasów i wydarzeń było jeszcze daleko.
Staje się więc możliwa wędrówka ale w drugą stronę.
Profesor Maria Żywirska wskazuje w swojej książce na pochodzenie kurpiowskie i tyle wiem.
Ja zastanawiałem się nad kombinacją "PO NICHT ER" - lecz czy to ma sens ?

Wladyslaw_Moskal - 30-01-2018 - 15:31
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Ponichtera

Witam,

to i kilka podobnych nazwisk prawdopodobnie pochodzi od slowa ;
"poniechać " = przestać o czymś myśleć, zrezygnować z czegoś [ Słownik języka polskiego ].

Wg mnie to ktos , kto zrezygnowal z pracy, porzucil zawod, itp . W windzie kiedys slyszalem takie "wspolczesne" okreslenie; - nie pracuje, bo biznes mu niewypalil.

Nie wykluczam "podrzutek"- ale to chyba zbyt dalekie porownanie ?

Pozdrawiam - Wladyslaw

Sroczyński_Krzysztof - 30-01-2018 - 16:38
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Ponichtera

Dzięki - to i tak wiele.
Wiem że to sprawy nie załatwia , jednak to najlepsze co do tej pory uzyskałem.
Dzięki jeszcze raz. Smile

Wladyslaw_Moskal - 30-01-2018 - 17:27
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Ponichtera

Sroczyński_Krzysztof napisał:

Dzięki - to i tak wiele.
Wiem że to sprawy nie załatwia , jednak to najlepsze co do tej pory uzyskałem.
Dzięki jeszcze raz. Smile

W 2002 r. nazwisko Poniechter miala tylko 1 osoba [ Poniechtera tez 1 osoba].

Nazwisko Ponichter 96 osob , a nazwisko Ponichtera az 1365 osob;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/ponichtera.html

Z tego wynika, ze nazwisko Ponichtera powstalo dosyc dawno, na pywno dawniej niz dostepne sa metryki.

Pozdrawiam - Wladyslaw

Preacher - 30-01-2018 - 18:55
Temat postu:

Witam wszystkich
Jestem nowym użytkownikiem, mam nadzieję, że nie będzie nietaktem jeśli uderzę prosto z mostu Very Happy

Poszukuję informacji o nazwisku Obas.

Jakie może być pochodzenie, co oznaczać, kiedy i w jakich okolicznościach trafiło do Polski itp?

Według informacji znalezionych w internecie - a zbyt wiele ich nie ma - występuje głównie w Nigerii, na Filipinach i Haiti (forebears.io, które nie podaje informacji o występowaniu w Polsce). Czyli niezły rozrzut. Polskie materiały jakie znalazłem jeśli już, to tylko uwzględniają jego istnienie, ani słowa o pochodzeniu. Może ktoś podejmie się wyzwania i jest w stanie znaleźć jakieś informacje, albo czegokolwiek się domyśla na podstawie istniejących informacji?

Pozdrawiam, Bartek

Gawroński_Zbigniew - 30-01-2018 - 20:33
Temat postu:

To, że nazwisko Abaz/Abas/Abbas/Obaz... jest na całym świecie wynika z tego, że pochodzi od arabskiego imienia męskiego Abbas. Nie znaczy to jednak kompletnie nic. Krótkie nazwiska mają to do siebie, że istnieją niezależnie od siebie w różnych kręgach kulturowych. To arabskie w różnistych odmianach oznacza: "zły/ponury lew". Myślę że jest to jednak całkowicie fałszywy trop.

Preacherze. Pamiętaj, żeby swoje posty podpisywać imieniem. Koniecznie, bo to za brak podpisu potrafią się ostro pióra posypać. Wink

KasiaHH - 30-01-2018 - 21:39
Temat postu:

Witam

Może ktoś mi pomoże w ustaleniu pochodzenia nazwiska Czałajewski?

Z góry dziękuję i pozdrawiam
Kasia

Wladyslaw_Moskal - 31-01-2018 - 04:22
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Obas

Preacher napisał:

Witam wszystkich
Jestem nowym użytkownikiem, mam nadzieję, że nie będzie nietaktem jeśli uderzę prosto z mostu Very Happy

Poszukuję informacji o nazwisku Obas.

Jakie może być pochodzenie, co oznaczać, kiedy i w jakich okolicznościach trafiło do Polski itp?
Polskie materiały jakie znalazłem jeśli już, to tylko uwzględniają jego istnienie, ani słowa o pochodzeniu. Może ktoś podejmie się wyzwania i jest w stanie znaleźć jakieś informacje, albo czegokolwiek się domyśla na podstawie istniejących informacji?

Pozdrawiam, Bartek

Witam,

wedlug;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/obas.html
niezwykle rzadkie nazwisko Obas wystepuje w okolicy Debicy - okolo 4-5 rodzin i w Chorzowie - 1-2 rodziny.

Zakladam, ze nazwisko Obas [moze kiedys Obaś] pochodzi od nazwiska Obara, wystepujacego na wschod of Debicy.

Nazwisko Obara - pierwszy raz odnotowane w 1468 r., od dawnego obara ‘powalone drzewo sosnowe, część drzewa sosnowego oblana żywicą’, ze staropolskiego obarać się ’wahać się’.
To wg; http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=547

Na zachod of Debicy wystepuje nazwisko Obal = obalone drzewo.

Chyba Obara w poszukiwaniu zwalonych drzew zabieral do pomocy malego syna zwanego Obaś i kiedy dorosly syn zastapil ojca, zostalo przy nim zdrobnienie Obaś - obecnie Obas jako nazwisko.

Chociaz nazwisko Obas jest bardzo rzadkim i lokalnym nazwiskiem, sadze, ze jest to polskie nazwisko, skoro wystepuje pomiedzy polskimi, bliskoznacznymi nazwiskami Obara i Obal.

Pozdrawiam - Wladyslaw

PS
Zgadzam sie z uwagami Pana Zbigniewa pod wpisem Bartka.

Paulina_W - 31-01-2018 - 08:20
Temat postu:

Witam,
moja 7xprababka urodzona ok. 1740 roku nosiła nazwisko Despet. Czy wywiedzenie nazwiska od słowa despekt to jedyna droga? Nazwisko z parafii Tarnów i Skrzyszów.
Serdecznie pozdrawiam i życzę dobrego dnia.

jsbialek - 31-01-2018 - 10:17
Temat postu:

Nie wiem, czy można się doszukać związków pomiędzy nazwiskiem Obas, a nazwiskiem Oboz.
Na wschód od Tarnowa leży miasto i gmina Sędziszów od drugiej wojny zwany Sędziszowem Małopolskim. W gminie tej mieszka obecnie około 40 osób o nazwisku Oboz. Są to wszyscy mieszkańcy w Polsce, mający takie nazwisko.
Pozdrawiam - Jacek

Wladyslaw_Moskal - 31-01-2018 - 21:14
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Despet.

Paulina_W napisał:

Serdecznie witam Pania,

1. gratuluje odkrycia kto byl 7xprababcia w czasach, kiedy wielu nie wie jak sie nazywali dziadkowie,
2. przedstawie hipoteze, ale musze przygotowac post, ktory wpisze nieco pozniej.

Wladyslaw

ROMAN_B - 01-02-2018 - 00:58
Temat postu: Ponichter, Ponichtera - rozważania o genezie nazwiska.

Witaj Krzysztofie!

Rozważania o pochodzeniu i znaczeniu nazwiska Ponichter – Ponichtera.

W swoim pocie między innymi napisałeś: „(…). Interesuje mnie nazwisko Ponichtera (zapisywane czasem Ponichter) , jedyne co jest pewne to pochodzenie kurpiowskie. (…). Mam kuzynkę (o tym nazwisku) która spotkała francuza uważającego że jest to nazwisko francuskie i według niego przywędrowało do Polski z Napoleonem.
Kiedyś mnie "zatkało" - dziś wiem że to bzdura. Napoleon to początek XIX wieku a nazwisko jest już znane przed rokiem 1748 w Białymbłocie ( dziś parafia Poręba-Kocęby ) a więc do tych czasów i wydarzeń było jeszcze daleko. (…).”.
Rozumiem, że chodzi Ci o wieś Białebłoto, która w XVIII wieku znajdowała się na obszarze Puszczy Białej. Obecnie to 3 wsie o nazwie Białebłoto – Kobyla, Białebłoto – Stara Wieś, Białebłoto – Kurza, które położone są obok siebie w okręgu o średnicy 3 km, w gminie Brańszczyk, w powiecie wyszkowskim, w województwie mazowieckim. Napisałeś, iż w tej wsi nazwisko Ponichtera występowało już przed rokiem 1748 i jest to nazwisko kurpiowskie.
Kurpie w Puszczy Białej [ dawniej nazywana też Puszczą Biskupią ] pojawili się w kilku falach osadniczych w trzeciej dekadzie XVIII wieku. Akcję osadniczą przeprowadzili biskupi płoccy, którzy do swoich wyludnionych dóbr między Brokiem a Pułtuskiem sprowadzili w latach 1730 – 1790 kilkaset rodzin kurpiowskich z obszaru Puszczy Zielonej. Na terenie Puszczy Białej Kurpie wytworzyli grupę ludności, którą dziś określa się Kurpiami Białymi. Ludność ta wytworzyła własne stroje, tworzyła podobną architekturę do Kurpiów z Puszczy Zielonej a z czasem ich gwara zaczęła trochę się różnić od dialektu Kurpiów z Puszczy Zielonej.
Wspomnę, iż Puszcza Zielona [ dawniej Zagajnica ] to pierwotne siedlisko wszystkich Kurpiów. Puszcza ta obszar lasów położonych w dorzeczu środkowej Narwi na Równinie Kurpiowskiej. Granice tej puszczy wyznaczają rzeki: Pisa [ od wschodu ], Narew [ od południa ] oraz Orzyc [ na zachodzie ] . Północne krańce sięgają dawnej granicy Prus Wschodnich. Obecna nazwa Puszcza Kurpiowska pochodzi od zamieszkującej ją ludności, Kurpiów. Kurpie z Puszczy Zielonej [ dawniej Puszcza Zagajnica ] mówili i mówią właściwą, tą prawdziwą gwarą kurpiowską, która nazywana jest też zielonokurpiowskim dialektem.
„(…). W ciągu XVIII wieku przybyło na teren Puszczy Białej około 300 osadników kurpiowskich, którzy osiedlili si we wsiach: Grabowiec, Borsuki, Cieńsza, Ochudno, Limany, Skłudy, Ponikiew, Tocznabiel, Pniewo, Trzcianka, Budy, Tuchlin, Poręba, Knurowiec, Przyjmy P, Osuchowa, Białebłoto, Udrzynek, Przyjmy B., Dudy, Dudowizna, Wiśniewo, Małkinia Dolna, Małkinia Górna, Błednica, Sumiężne, Laskowizna, Nagoszewo, Grabownica, Kuzkowizna, Kacpury i Ciuraj. Rozmieszczenie osadników kurpiowskich następowało zgodnie z generalnym planem odbudowy wyludnionych terenów. Na pierwszym miejscu postawiono uzupełnienie stanu liczebnego wsi starych, wyniszczonych bądź przez zarazę, bądź te w wyniku działa wojennych. W materiale archiwalnym spotykamy akta lokacyjne największej wówczas wsi Osuchowa liczącej 49 osad ludzkich, Grabownicy i Poręby. Poza tym reaktywowano zniszczone ośrodki gospodarki leśnej, miejsca wypalania potażu czy pędzenia smoły. Taki był początek wsi Białebłoto, zasadzonej w 1747 roku „na majdanie, gdzie kiedy popioły palono" .
Kurpiowie osiedlali się w Puszczy Białej na podstawie pisemnego, imiennego zezwolenia; mogli krudować zarośla przez wyznaczony okres, pomiar gruntów i ich oczynszowanie następowały dopiero po pewnym czasie. Otrzymywali tzw. przywilej. (…). O ile Kurpiów osadzano na prawie czynszowym, to chłopi, dawni poddani biskupów płockich, nadal odrabiali pańszczyznę. Różnica polegała te na tym, że kurpiowski czynszownik otrzymywał co najmniej jedną włók gruntu, a chłop pańszczyźniany pół lub ćwierć włóki. A więc Kurpie byli ludem wolnym, pańszczyzny nieznającym. Zasadzano ich więc we wsiach albo na łanach wolnych od pańszczyzny. Największe skupisko wsi zasadzonych Kurpiami przypada na rdzeń Puszczy, pomiędzy Brokiem, Wyszkowem a Ostrowią. Bardzo dużo rodzin kurpiowskich zamieszkało w Osuchowej, Nagoszewie, Białymbłocie, Porębie. Obszar zasadzony przez Kurpiów ciągnął si wąskim pasem od Tocznejbieli i Borsuków na zachodzie, po Małkini na wschodzie. Na Puszczy Białej pojawiły si wówczas nazwiska kurpiowskie, takie jak: Deptuła, Samsel, Ponichtera, Deluga, Reluga, Najmoła, Zyśk, Duda, Kacpura, Kukwa, Sztorc, Jechna. (…).” [ za Wincenty Szydlik: 800 lat osadnictwa na Puszczy Białej na przykładzie Osuchowej; Rocznik Mazowiecki 16/2004, strona 259 – 273. ]
„(…). Kurpie przybyli do Puszczy Białej większymi rodami. W wielu wsiach w okresie ich zasadzania powtarza się nazwisko Deptułów, Samslów, Ponichterów, Delugów, Zysków czy Najmołów. Często ojciec i synowie czy dwaj bracia dali początek osadzie. Tak było w wypadku Tocznej Bieli, gdzie osiedliło si dwóch braci Lesińskich, czy Białego Błota, zajętego przez czterech Ponichterów. (…).” [ za Maria Żywierska: Kurpie w Puszczy Białej, strona 198 ].

Z treści powyżej cytowanych publikacji wynika, że nazwisko Ponichtera należy do kurpiowskich osadników przybyłych do Puszczy Białej z obszaru Puszczy Zielonej. Osadnikami tymi byli czterej Ponichterowie, którzy zostali osadzeni na majdanie Białebłota [ Białe Błota ] w roku 1747 roku. To już trochę danych mamy, które mówią o pochodzeniu nazwiska Ponichtera. Kurpie z Puszczy Zielonej i Puszczy Białej nazywali siebie samych Puszczakami. Nazwę Kurp [ Kurpie ] nadali tej grupie inni mieszkańcy innych regionów. Określenie to ma pochodzić od chodaków [ butów ], których używali Kurpie, i które nazywali ‘kurpsi’. Chodaki te były wyplatane z lipowego łyka. Wyraz Kurp, Kurpie oraz kurpsi kojarzy się z staropruskim słowem Curpe [ Kurpe ]. Słowem tym określano drewniany trep z łykiem oplecionym wokół łydki. Taki rodzaj obuwia noszono w Prusach i bardzo podobny na Kurpiach. W Słowniku prusko – polskim znajduje się pruskie słowo kurpi, w polskiej wymowie kurpis, które znaczy but [ za portal Prusaspira – Stowarzyszenie Prusów. Prusowie w Polsce ]. Zatem, kurpiowskie słowo kurpsi może mieć coś wspólnego z pruskim słowem kurpi [ po polsku kurpis ]?
Jeszcze w okresie międzywojennym „Puszczaki” powszechnie wstydzili się tego, że są nazywani Kurpiami, swoje pochodzenie skrzętnie ukrywali, a określenie „Kurp” traktowali jako obraźliwe. Według Słownika języka Polskiego pod redakcją W. Doroszewskiego Puszczak to „< mieszkaniec okolic Ostrołęki i Myszyńca, w dawnych puszcz Białej i Zielonej; Kurp >: Kraina Puszczaków była przyrodzoną twierdzą na tym pograniczu położonym między Prusami, a dzielnicą Jadźwingów.”. W takim razie nazwa osobowa Ponichtera [ Ponichter ] pochodzi z języka Kurpiów z Puszczy Zielonej. Kurpie mówią gwarą kurpiowską. Gwara kurpiowska to gwara języka polskiego obejmująca swoim zasięgiem Mazowsze północno – wschodnie. Historycznie łączy się z ciągiem gwar mazowieckich, zachowała sporo cech archaicznych. Na te tereny została przyniesiona przez przodków Kurpiów, Mazurów, w związku z czym wykazuje wiele wspólnych cech z gwarą mazurską, która na Mazurach prawie całkowicie zanikła. Istnieje także pogląd, iż gwara kurpiowska jest częścią dialektu prusko – mazurskiego, odrębnego od dialektu mazowieckiego [ za Leszek Czyż: Gwara kurpiowska – formy ocalania i promocji ]. Mowa mazurska to zespół gwar używanych przez Mazurów jeszcze co najmniej do lat 70 XX wieku [ sporadycznie do dziś ]. Dialekt ten wywodzi się ze staropolszczyzny, a dokładniej jej wersji mazowieckiej. Gwara ta pozostawała jednak przez bardzo długi czas w izolacji od języka polskiego, bowiem Mazury aż do 1945 nie znajdowały się w granicach Polski, a osadnicy z Mazowsza przybywali na te tereny już od XIII wieku [ w niektórych miejscach nawet wcześniej ]. Osadnicy ci, wspólnie z niemieckojęzycznymi i litewskojęzycznymi zasymilowali zamieszkujących tu Prusów, a powstała mieszanka zyskała właśnie miano dialektu mazurskiego.

Wcześniej wspomniałem, że nazwa osobowa Ponichtera / Ponichter pochodzi z gwary kurpiowskiej z obszaru Puszczy Zielonej. Tylko co ta nazwisko znaczy? Czy jest to polskie miano, czy raczej jest ono hybrydą językową? Może to językowa hybryda polsko – pruska lub jest to staropruskie miano, albo pochodzi z innego języka? Wiemy jak w języku ogólnopolskim kiedyś została zapisana nazwa osobowa, która została wypowiedziana w gwarze kurpiowskiej. Oznacza to, że nazwa osobowa Ponichter(a) została zapisana ze słuchu. Tu powstaje pytanie, czy pisarz poprawnie zapisał [ oddał ] w ogólnopolskim języku brzmienie miana wypowiedzianego w gwarze kurpiowskiej? To pytanie pozostawiam bez odpowiedzi. Niemniej jednak w roku 1747 metryki w kościołach były spisywane po łacinie.
Wiemy też, że przynajmniej w roku 1747 były cztery osoby o nazwisku Ponichter(a), które przybyły z Puszczy Zielonej do Puszczy Białej w ramach akcji osadniczej prowadzonej przez biskupów płockich, i które zostały osadzone na majdanie we wsi Białebłota [ Białe Błota ].

Moim zdaniem nazwisko Ponichter na pierwszy rzut oka może być zbudowane z tematu Ponich- oraz sufiksu -ter [ Ponich + ter = Ponich–ter; Ponichter ]. W języku polskim, w zasadzie trudno spotkać przyrostek -ter. Format -ter to bardzo, bardzo stary sufiks. Należy on do pierwotnych formatów wywodzących się z praindoeuporejskiego języka. Był on powszechnym przyrostkiem tworzącym nazwy pokrewieństwa. Jak pisała dr hab. Mirosława Siuciak i dr hab. Katarzyna Wyrwas „Z kolei najdawniejszym i powszechnym sposobem tworzenia nazw pokrewieństwa było dodawanie do takich właśnie podstawowych, pierwotnych sylab przyrostka -ter, który widać zarówno w rekonstruowanej praindoeuropejskiej *mater, łacińskiej mater, matere, niemieckiej Mutter, angielskiej mother, jak również w określeniach innych członków rodziny – łacińskie frater ‘brat’, pater ‘ojciec’, greckie thygater ‘córka’, prasłowiańskie dъšti, dъštere ‘córka’. W języku prasłowiańskim z praindoeuropejskiego *mater rozwinęła się forma M. *mati, D. *matere, która następnie w języku staropolskim miała postać M. mać i formy odmiany D. macierze, CMs. macierzy, B. macierz, N. z macierzą.”.
Jan Powierski w roku 1978 w Komunikatach Mazursko – Warmińskiego nr 4 na stronach 567 – 623 opublikował opracowanie pt. Pierwszy tom nowego słownika języka pruskiego. Autor w swojej pracy omawia i uzupełnia informacje podane przez Władimira Toporowa w Prusskij jazyk, Slovar A – D , Moskva 1975. Na stronie 621 Jan Powierski napisał: „Duckti „córka” jest wyrazem pochodzącym od praindoeuropejskiego rdzenia dheugh- z sufiksem -ter, co w sumie pierwotnie oznaczało „zbieraczkę” (w związku ze społecznym podziałem pracy według płci?). Krótszy wariant dhuktér występuje w językach bałtosłowiańskich i germańskich, w tym bez -r- poza językiem pruskim także w litewskim i sporadycznie w słowiańskich. Wyraz rozszerzony o tzw. szwę występuje we wszystkich niemal pozostałych językach indoeuropejskich (ss. 387 n.). Brati (brate, bratrikai) „brat” jest wyrazem, pochodzącym od praindoeuropejskiego bhrater (z sufiksem jak w wyrazie poprzednim). Pokrewne wyrazy występują we wszystkich niemal językach indoeuropejskich, natomiast oboczna form a pruska z dodatkowym sufiksem -ik- występowała też w prasłowiańskim, zaś rozszerzenia o inne sufiksy – w językach wschodniobałtyjskich.”. Dodam, iż greckie słowo phrater oznacza "członek klanu"

Skoro sufiks -ter tworzył nazwy członków rodziny to miano Ponichter może być nazwą określającą jakiegoś członka szeroko rodzinnej rodziny. W takim razie format -ter mógł też tworzyć nazwy przynależnościowe określające wewnętrzne relacje w rodzinie. Zatem, Ponichter to może być nazwa osobowa mówiąca, iż osoba nosząca to miano przynależy do rodziny, klanu, rodu Ponicha.

Było imię Poniat, które notowane było już w średniowiecznych dokumentach. Imię Poniat to skrócona forma jakiegoś staropolskiego dwuczłonowego imienia. Pisał o tym imieniu profesor Jan Miodek w kontekście nazwy miejscowej Poniec. „Bardzo stary Poniec pochodzi od staropolskiego imienia Poniat, a utworzony został archaicznym, niezachowanym do czasów piśmienniczych przyrostkiem -j, który zmiękczył wygłosowe t: Poniatj zmienił się w Poniec. Imię Poniat natomiast, znane ze średniowiecznych dokumentów, kryje w sobie ten sam rdzeń, który ma w sobie czasownik niecić "rozpalać, zapalać". Wywodzą się od niego takie jeszcze nazwy miejscowe, jak Poniatowa w woj. lubelskim i Poniatowo w woj. mazowieckim (oczywiście, do tej rodziny wyrazowej należy też nazwisko Poniatowski).”.
Imię Poniat zbudowane jest z rdzenia Poni- oraz sufiksu -at [ Poni + at = Poniat ]. Imię Poniat jest skróconą formą jakiegoś złożonego imienia słowiańskiego. Takie imiona były tworzone za pomocą różnych zdrobniających [ spieszczających ] sufiksów i do takich formatów należy przyrostek -at. Było wiele przyrostków za pomocą, których tworzono hipokorystyki. Do najstarszych między innymi należy sufiks -ch i -sz. Imiona z tymi przyrostkami odnajdziemy w bulli papieskiej noszącej nazwę Bulla Ex commisso nobis a Deo, która została wydana 7 lipca 1136 roku w Pizie. Bulla ta nazywana jest Bullą gnieźnieńską i otwiera ona epokę piśmiennictwa polskiego. Bulla ta miedzy innymi wymienia takie imiona jak: Bolech, Uściech, Dobiesz czy Cirzpisz. W takim razie od jakiegoś złożonego imienia polsko – słowiańskiego, od którego utworzono też imię Poni–at, mogło zostać utworzone zdrobniałe imię Ponich za pomocą sufiksu -ch oraz imię Ponisz przy pomocy przrostka -sz. W Polsce obecnie mieszka około 117 osób o nazwisku Ponisz:
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/ponisz.html
Tak więc, pierwotnie nazwisko Ponichter może mówić, że osoba nosząca to miano należała do rodu [ rodziny ] Ponicha.
Dodam, że nazwa osobowa Ponichter może ale nie musi być słowiańskim mianem z uwagi na historyczne położenie Puszczy Zielonej, która graniczyła z historycznymi ziemiami Prusów i Jaćwingów. Prusowie to krewni Litwinów i Łotyszy. Tak więc jest z czego wybierać.

Nazwisko Ponichtera może być utworzone paradygmatycznie za pomocą końcówki rodzaju żeńskiego -a od przezwiska lub/i nazwiska Ponichter. Niewykluczona jest też derywacja fleksyjna: Ponichter > syn Ponichtera. Tak więc mogła to być pierwotnie forma genetywna utworzona za pomocą genetywnego formatu -a. Inaczej mówiąc jest to nazwisko typu dopełniaczowego. Nazwiska dopełniaczowe z pochodzenia należą do nazw osobowych zależnościowych i są tworzone od imienia lub nazwiska ojca: syn Ponichtera > Ponichtera – od nazwiska ojca Ponichter. Zatem, ojciec Ponichter, a syn jego Ponichtera.

Krzysztofie, przedstawiłem Ci moje hipotezy na temat pochodzenia i znaczenia nazwiska Ponichter i Ponichtera. Raczej są to daleko idące rozważania i przypuszczenia o ewentualnym pochodzeniu i znaczeniu tej nazwy osobowej. Wnioski już pozostawiam Tobie.

Krzysztofie, poniżej zamieszczam dwa linki do publikacji, które cytowałem na początku mojego postu:
1.
http://mazowsze.hist.pl/17/Rocznik_Mazo ... 004/12697/
2.
http://www.cyfrowaetnografia.pl/Content ... _XI-14.pdf
W tych publikacjach, w treści i przypisach, znajdziesz informacje w jakich archiwach znajdują się dokumenty odnoszące się do kurpiowskich osadników w Puszczy Białej o nazwisku Ponichtera.

Mam nadzieję, że moje rozważania o genezie nazwiska Ponichtera pomogą Tobie oraz Twojej kuzynce w dalszych badaniach nad historią rodziny.

Pozdrawiam – Roman.

Wladyslaw_Moskal - 01-02-2018 - 04:09
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Despet.

Wladyslaw_Moskal napisał:

Paulina_W napisał:

Wg Słownika języka polskiego, slowo "despekt" to inaczej "urażenie czyjejś ambicji lub honoru".
Od slowa "despekt" wg prof. K. Rymuta nie powstalo zadne nazwisko w Polsce.

Natomiast od slowa "desperat" czyli wg slownika "człowiek zrozpaczony, który stracił nadzieję
i jest gotów na wszystko" mamy wedlug prof. K.Rymuta w Polsce 3 nazwiska - Desperak,
Desperat i Despet.

Nazwisko Desperat, prawdopodobnie jest najmlodsze i wystepuje na wschodzie Polski.
Natomiast nazwiska Desperak i Despet [ Twojej pra...babci i pra..dziadka] wystepuja prawie razem.
Pragne podkreslic, ze dla nazwiska Desperak, wspolczesne macierzyste slowo "desperat"
odpowiada francuskiemu = galijskiemu slowu "désespéré".

Nazwisko Despet, bardziej odbiega od wspolczesnego jezyka polskiego i francuskiego, dlatego uwazam ze
powstalo wczesniej, a kiedy ?

Oto moja hipoteza.

Z rejonu Wieliczki-Bochni od stuleci sol, ceniona wyzej od zlota, wywozono przez przelecze na poludnie Karpat.
Transportujacy sol mlodzi ludzie zostawiali dziadkow z malymi synami i czasem juz nie wracali z wyprawy
bo gineli w czasie rabunkowych napadow na transport soli warzonej ze slonych wod.

Ludnosc tubylcza uzywala jezyka slowianskiego, ale w tych czasach bardzo zblizonego do galijskiego jezyka Celtow.
Zwyczaje pogrzebowe tez byly przyjmowane od Celtow - raz w roku cale opole zbieralo sie aby oplakiwac zmarlych;
https://histmag.org/Zwyczaje-pogrzebowe-Celtow-884

Celtowie stosowali kenotafie, czyli groby zastepcze dla tych co zagineli - wlasnie przy takich
grobach, synowie oplakujacy zaginionych ojcow lub rodzicow mogli przyrzekac, ze sa gotowi
zrobic wszystko aby pomscic ich smierc. Sadze, ze wtedy takiego mlodzienca zwano "despet" i tak powstalo to slowiansko-galijskie nazwisko;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/despet.html

Z uklonami Wladyslaw

ROMAN_B - 01-02-2018 - 18:26
Temat postu: Geneza nazwiska Despet.

Paulino, witaj!

Do już podanych informacji o etymologii nazwiska Despet przez pana Władysława Moskala dołożę moje "trzy grosze".

Geneza nazwiska Despet.

Despekt – według Słownika języka polskiego pod redakcją profesora Witolda Doroszewskiego wyraz despekt jest przestarzałym słowem. Jego znaczenie jest tak opisane: „< uchybienie komu, ubliżenie >. (…). < łc. Despectus = wzgardzenie >”.

Dr hab. Alina Naruszewicz – Duchlińska, profesor Uniwersytetu Warmińsko – Mazurskiego w Olsztynie tak opisuje etymologię nazwiska Despet: „Nazwisko pochodzi prawdopodobnie od rzeczownika despet = despekt, czyli ‘uchybienie, ubliżenie, hańba, obraza, obelga’, na despet = na żart, na złość, dla dokuczenia, na przekorę, zrobić komuś na despet, wyraz pochodzi z łacińskiego despectus (zob. tzw. Słownik warszawski, t. I, s. 447). Potencjalną podstawę stanowią także imiona na De-, typu Denis, Demid (zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. I s. 133).”.

W takim razie nazwa osobowa Despet pochodzi od przezwiska Despet a ono do apelatywu despet = despekt. Zatem, pierwsza osoba przezwana mianem Despet charakteryzowała się, posiadała cechy charakteru pozwalające ją tak przezwać przez innych członków rodziny, społeczności, w której mieszkała. Biorąc pod uwagę znaczenie jakie niósł ten apelatyw, zaliczyć go można do apelatywów motywowanych cechami moralnymi. Skoro ktoś został nazwany, przezwany Despet to zapewne miał przywary, które pozwalały innym nazywać go w ten sposób.
W takim razie pierwsza osoba, którą nazwano [ przezwano ] Despet z dużą dozą prawdopodobieństwa mogła utracić swoje prawdziwe nazwisko, oczywiście jeśli takowe posiadała. Nie ma w tym nic nadzwyczajnego. Skoro ktoś w określonym społeczeństwie, grupie osób, był znany pod tym mianem, to ta nazwa osobowa tak przylgnęła do tej osoby, że wszyscy znali ją już tylko pod tym przezwiskiem. Jeśli osoba o przezwisku Despet przekazała to miano swoim dzieciom a one swoim to to przezwisko stało się dziedzicznym nazwiskiem.

Paulino, w swoim poście napisałeś między innymi: „(…)”. Nazwisko z parafii Tarnów i Skrzyszów. (…)”. Rozumiem, iż osoby o tym nazwisku mieszkały w jakieś miejscowości w parafii Tarnów i w jakieś miejscowości w parafii Skrzyszów. Tarnów od Skrzyszowa oddalony jest około 10 km. Zatem, osoby o nazwisku Despet wywodzą się z Tarnowa albo z parafii Skrzyszów.

W odległości około 40 km od Tarnowa położona jest wieś Bugaj. W odległości około 37 km od wsi Skrzeszów leży wieś Bugaj. Wieś Bugaj obecnie znajduje się w województwie małopolskim, w powiecie gorlickim, w gminie Biecz. Wieś położona jest w dolinie potoku Sitniczanka i na wznoszących się nad nią wzgórzach Pogórza Ciężkowickiego.
Profesor Halina Karaś tak opisuje wieś Bugaj:
„Bugaj — w dokumentach Bugay; nazwa oznacza miejsce położone nad wodą, nazwa od cech gruntu lub okolicy, przeważnie nazywają się tak drobniejsze osady. Pochodzi od psł. *bug- 'zakręt, zakole rzeki', pol. gwarowe bugaj 'las liściasty'.
Bugaj stał się samodzielną wsią stosunkowo późno. Wydzielony został z Rożnowic (wówczas Rozembarku) w drugiej połowie XIX wieku.
W Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego nie ma osobnego hasła dotyczącego tej wioski, ale Bugaj jest wspomniany jako wieś wchodząca w skład parafii rozembarskiej. Dzieje Bugaja rozpoczynają się zatem wraz z dziejami Rozembarku, dziś Rożnowic.
Rozembark pochodzi z czasów średniowiecznej kolonizacji na prawie niemieckim (pierwsza wzmianka o nim z 1354 r. — z przywileju Kazimierza Wielkiego). Parafia rozembarska była dobrze wyposażona; np. wiadomo, że w 1595 r. była tu szkoła parafialna. Jej dzieje były związane ściśle z historią Biecza, gdyż probostwo w Rozembarku było przyznawane kaznodziei bieckiemu, stąd proboszczami byli często ludzi wybitni, wykształceni. Pod koniec XIX wieku w Rozembarku było 221 domów i 1207 mieszkańców (1192 wyznania rzymskokatolickiego, 15 żydów) i istniała w nim szkoła ludowa. Była to więc bardzo ludna wieś jak na owe czasy.”.
Profesor Halina Karaś jest autorką słownika noszącego tytuł „Słowniczek wyrazów gwarowych typowych dla Bugaja i okolic”. W tym słowniczku, jego autorka wymienia różne słowa gwarowe i podaje ich znaczenie. Znalazły się tam:
„(…)
despet w zwrocie (z)robić coś na despet ‘(z)robić na złość’, dokuczać’
despetliwy – ‘robiący coś na złość, umyślnie, na przekór’
despetnik – ‘ten, kto robi na despet, czyli na złość; psotnik’
despetny ‘psotny’
despetować –‘robić coś na złość; psocić’
(…)”.

Paulino, może warto poszukać śladów nazwiska Despet we wsi Bugaj i okolicy?
Nie zawadzi też przeszukać księgi metrykalne z parafii Różnowice bo wieś Bugaj należała do wspomnianej parafii.

Rożnowice (do 1945 Rozembark) – wieś w Polsce w województwie małopolskim, w powiecie gorlickim, w gminie Biecz. Wieś położona jest w dolinie potoku Sitniczanka i na wznoszących się nad nią wzgórzach Pogórza Ciężkowickiego.
Nazwa wsi pochodzi od niemieckiego słowa Rosenberg Różana Góra. Pierwotnie była to wieś niemiecka (zob. Głuchoniemcy). W średniowieczu nie do końca ustalona bywała postać nazw miejscowości, oddawana w formie przez następne dziesięciolecia, także Rozenbarg, Rozenbark, Rozynberg, Rozemberg, Rozemberk. Po drugiej wojnie światowej nazwa miejscowości na skutek działań KUNM została zmieniona urzędowo na Rożnowice. Pierwotnie niemieckie miasto Rozembark (1583, 1616 Rosemberg), utworzone na prawie magdeburskim. Integralne części miejscowości: Góra, Kalisówka, Nowa Wieś, Pisarzówka, Pod Borem, Podlesie, Potoki, Serwoniec, Ścibórka, Wilczak, Wygon, Zagórze, Zaropie. We wsi jest kościół pw. św. Andrzeja Apostoła, który położony w centrum wsi, na wzgórzu, zbudowany w latach 1756–1764.

Może moje informacje pomogą Ci w badaniach nad historią rodziny, która nosiła nazwisko Despet.

Pozdrawiam – Roman.

Paulina_W - 01-02-2018 - 21:26
Temat postu:

Dobry wieczór,
Panie Władysławie i Panie Romanie serdecznie dziękuję za Wasze analizy dotyczące nazwiska Despet.

@Wladyslaw_Moskal
o Celtach z terenów Galicji nie mam żadnej wiedzy, dziękuję za ciekawą hipotezę. Mój pradziadek opowiadał piękne historie zasłyszane od rodziców i dziadków. Z opowieści wiem, że jego dziadek w ramach pańszczyzny wyprawiał się po sól do Bochni.
Trochę już udało mi się odszukać 7xpradzidków, a nawet 8 i 9 Smile

@ROMAN_B
Dziękuję za napisanie o Bugaju. Zajrzę na pewno do okolicznych parafii .
Nazwisko przyszło do parafii Tarnów. Moi 7xpradziadkowie Andrzej Kotlarz i Katarzyna Despet najpierw zamieszkali na Terlikówce (lata 60 XVIII wieku), później na Grabówce gdzie zmarli. Oba nazwiska wcześniej nie pojawiły się w parafii tarnowskiej - widziałam na razie księgi do 1700 roku. Szukając ich aktu małżeństwa poruszam się po okolicy. W Skrzyszowie (wsi) jest całkiem regularnie zapisywane nazwisko Despet. To najbliższa okolica. Kotlarzy jest zaś bardzo wielu w parafii Łęki Górne nota bene inna moja linia Kotlarzy pochodzi właśnie z Łęk.

Życzę dobrego wieczoru.

Wladyslaw_Moskal - 02-02-2018 - 03:26
Temat postu:

Witam,

staralem sie uzasadnic moja hipoteze ... ale dobrze ze Pan Roman zamiescil swoj wpis.

O Celtach..... o tych podkrakowskich;
http://kopcekrakowskie.blogspot.ca/p/mo.html

Pozdrawiam - Wladyslaw

Rasinska_Ela - 02-02-2018 - 10:41
Temat postu:

Dzien dobry,

mam do naszych ekspertow kolejna prosbe. Kolejne dwa nazwiska pojawily sie w moim drzewie i zaciekawila mnie ich etymologia:
- Nazwisko Szefler (Czestochowa, koniec XVIII wieku)
- Nazwisko Wroclawski (jak powyzej, Czestochowa, polowa XVIII stulecia). Czy nazwisko to moze miec jakies inne pochodzenie niz oczywiste od miasta Wroclaw?

Bede bardzo wdzieczna za Wasze wszystkie podpowiedzi!

Pozdrawiam bardzo serdecznie,

Elzbieta

Gawroński_Zbigniew - 02-02-2018 - 12:31
Temat postu:

Szefler to bednarz z niemieckiego. A Wrocławski? No cóż aż świerzbią paluchy by napisać że to jest nazwisko najbardziej typowe z typowych dla wysoko wykształconych konwertytów z judaizmu. Czy ta hipoteza jest poprawna? Tylko dokładna kwerenda może dać odpowiedź. Wink

Rasinska_Ela - 02-02-2018 - 13:09
Temat postu:

Dziekuje za odpowiedz i hipotezy dotyczace obu nazwisk. Co do konwersji z judaizmu - szczerze powiem: nie mam pojecia, zakladam, ze kazda opcja jest mozliwa. Nazwisko Wroclawski pojawia sie w moim "drzewie" w latach 1740-1780, praktycznie nic o tych przodkach nie wiem, poza tym, ze mieszkali w Czestochowie i okolicach. W ksiegach parafialnych nic nie wskazuje na konwersje, ale kto wie co dzialo sie wczesniej...

Elzbieta

Wladyslaw_Moskal - 02-02-2018 - 18:44
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Wrocławski

Rasinska_Ela napisał:

Wg;
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=783
Wrocław - od imienia złożonego Wrocisław, Wroc(s)ław, ta ostatnia forma notowana do XIII wieku lub od nazwy miasta Wrocław.
Wrocławski - od nazwy miasta Wrocław lub od nazwy miejscowej Wrocławek (elbląskie, gmina Gardeja).
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/ ... awski.html
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/ ... awska.html

Wladyslaw

Rasinska_Ela - 04-02-2018 - 19:59
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Wrocławski

Dziekuje Wladyslawie, serdecznie pozdrawiam Smile

Elzbieta

michu2503 - 07-02-2018 - 14:53
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Wrocławski

Dzień dobry,

Staram się wytłumaczyć pochodzenie nazwiska panieńskiego mojej mamy - Nowatkiewicz. Doszukałem się przodków w końcu XVIII wieku. Wszyscy znalezienie przeze mnie przodkowie mieszkali na terenie parafii mazowieckich: Miszewo Murowane, Bodzanów, Orszymowo. Pod koniec XVIII spotyka się także pisownię Nowotkiewicz / Nowotkowicz. Bardzo proszę o pomoc w rozwianiu moich wątpliwości - czy przodkowie mogli pochodzić z Litwy (końcówka -icz, rzadko tam spotykana); czy mogli być neofitami (początek 'nowo'). I czy ktoś się spotkał z innymi wersjami tego nazwiska.

Pozdrawiam,

Michał Łukaszewski

Wladyslaw_Moskal - 16-02-2018 - 01:08
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Nowatkiewicz

michu2503 napisał:

Witam,

starsza wersja jest nazwisko Nowatka;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/nowatka.html

Nowatkiewicz to syn Nowatki i oba nazwiska razem wystepuja w rejonie Torunia;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/ ... ewicz.html

Sadze, ze uznasz te nazwiska za polskie nazwiska , bez potrzeby spogladania na Litwe.

Zycze powodzenia w poszukiwaniach.
Zagladaj na Forum, bo czasem z opoznieniem , ale dostaniesz odpowiedz.

Pozdrawiam - Wladyslaw

michu2503 - 16-02-2018 - 10:54
Temat postu:

Dziękuję, Władysławie!

Starsze metryki czasami jednak stosują zapis 'Nowotkowicz' - Nowotko jest nazwiskiem dość często spotykanym na dzisiejszej Ukrainie, czasami na Białorusi. Stąd też moje dywagacje w stronę Litwy.. Tak czy siak trzeba kopać dalej i może coś się bardziej rozjaśni Smile

Wladyslaw_Moskal - 16-02-2018 - 15:19
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Wilk

Witam,

na zalaczonej mapie przedstawiono zasieg kultur archeologicznych Hallstad i LaTene galijskich [nie germanskich !] Celtow;
https://en.wikipedia.org/wiki/La_T%C3%A ... LaTene.png

Obie te kultury archeologiczne wplynely na to, ze na ziemiach polskich zanikla kultura luzycka i pojawila sie kultura przeworska rozwoju produkcji zelaza w Polsce;
http://www.archeologia-sandomierz.pl/?s ... hronologia
Przypomne, ze Rzym zalozono w 753 r. p.n.e., a Biskupin zbudowano najprawdopodobniej zimą 738 r. p.n.e

Na pierwszej zalaczonej mapie sa zaznaczone wieksze celtyckie plemiona, dwa z nich - wczesniej plemie Boii i nieco pozniej plemie Volcae przybyly na obszary poludniowej Polski.
Krotko o Bojach;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Bojowie

Plemie Volcae to nazwa galijska, po kroacku to Vukowi, po polsku Wilki, po czesku Vlci, po rosyjsku Volki, po angielsku Wolwes, po niemiecku Wölfe. Wilk po lacinie to "lupus", po grecku to "lykos"
Widac jak bardzo jezyk galijski byl zblizony do slowianskiego.

Grecki geograf Strabo [ur. 64 r.p.n.e.- zm. 21 r.n.e.] po najezdzie Wilkow na greckie Delfy w 279 r. przed nowa era;
https://en.wikipedia.org/wiki/Volcae#/m ... tions).svg
nazwal Wilkow pogardliwe ... Tectosages = poszukiwacze zdobyczy. Bardzo daleko ta grecka nazwa odbiega od prawidlowej nazwy plemienia !.

Mozna przyjac, ze po rozdzieleniu sie Wilkow, odchodzacy na polnoc Wilkowie nie wrocili juz do swoich pierwotnych siedzib, a powedrowali dalej na polnoc, na tereny dzisiejszej Poski. Pozniej napisze o dowodach.

Zatem plemie Wilkow przynioslo nazwisko Wilk do Polski juz okolo 279-278 r. przed nowa era;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/wilk.html
Rozmieszczenie pozostawionego przez Celtow nazwiska Wilk w Europie;
http://forebears.io/surnames/wilk

Wiecej o bardzo starych polskich nazwiskach i dowodach archeologicznych w nastepnym moim wpisie.

Pozdrawiam - Wladyslaw

tbienias - 16-02-2018 - 22:13
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Wilk

serdecznie proszę o etymologię nazwisk:

Osysko

Gagola/Gągola/Gongola

Skaton

Kumarek

Pozdrawiam Smile

Tomasz

Wladyslaw_Moskal - 17-02-2018 - 18:55
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Wilk

tbienias napisał:

serdecznie proszę o etymologię nazwisk:

Osysko
Gagola/Gągola/Gongola
Skaton
Kumarek

Pozdrawiam Smile

Tomasz

Tomku,

masz racje, etymologia Twoich nazwisk jest ciekawa.

Osysko - od osesek, ale to moze byc przezwisko dla doroslego syna trzymajacego sie kiecki mamy.
Nie wykluczam innej etymologii.
Zobacz;
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=530
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/osysko.html

Gagola/Gągola/Gongola - chyba osoba mowiaca przez nos bo przeciez nie gęgał jak gęś.

Skaton - obecnie nie istnieje takie nazwisko w Polsce.
Moze to "przekrecona" nazwa pastucha bydla rogatego zwanego kiedys "skot" - stad nazwa wsi Skotniki.

Kumarek - wg prof. K.Rymuta ostatnia osoba o tym nazwisku zmarla w pow.Nowy Sacz pomiedzy 1990 a 2002 r.
Zdrobnienie Kumorek chyba powstalo od slowa kum = ojciec chrzestny i naziska Kum odnotowanego w 1368 r, niz od gwarowego kumar = komar.

Pozdrawiam - Wladyslaw

tbienias - 17-02-2018 - 20:20
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Wilk

Moi Kumarek to około 1800 roku i rzeczywiście z okolic Tarnowa/Nowego Sącza

być może nazwisko to brzmiało: Skaton, Skatoń - w internecie Skatoń znalazłem tylko we Wieliczce.

Tomasz

Wladyslaw_Moskal - 18-02-2018 - 05:52
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Teter i Teterycz

Ciag dalszy mojego postu o pochodzeniu nazwiska Wilk.

Wedlug zalaczonej mapy czesc plemienia Wilkow/Tectosages przemiescila sie na obecne tereny Turcji;
https://en.wikipedia.org/wiki/Volcae#/m ... tions).svg

Wg strony;
https://en.wikipedia.org/wiki/Galatia#Roman_Galatia
grupa Wilkow z wodzem Brennusem udala sie na polnoc, zas 10 tys wojownikow [i 10 tys kobiet i dzieci] z trzech plemion:Trocmi, Tolistobogii and Tectosages przekroczyla Bosfor, bo zostala wezwana do pomocy przez Nicomedesa ktory walczyl ze swoim bratem Antiochusem o panowanie nad Anatolia.
W czasie starc Celtowie wystraszeni ... sloniami bojowymi ... Antiochusa zostali rozbici lub wycofali sie i nalezy sadzic, ze jak to bywalo w zwyczaju, zwyciezca pozwolil im pozostac i utworzyli wlasne panstwo zwane Galatia.

Grecki geograf Strabo urodzil sie w 84 r p.n.e. w miescie Amasya lezacym w poblizu Morza Czarnego, dlatego mial najlepsze informacje o Celtach i Galatii.

Wg Strabo opisal konstytucje Celtow. Kazde plemie bylo podzielone na 4 kantony/tetrarchies, w kantonie [w Polsce piastowskiej bylo to opole] kierowal wodz/"tetrarch", ktoremu pomagal sedzia. Wodz mial nieograniczona wladze.
Rada plemienna skldajaca sie z 12 wodzow i 300 senatorw zbierala sie w Drunemeton = debowym swietym gaju, lezacym 30 km na poludniowy-zachod od obecnej Ankary. Drus po galijsku, to dab po polsku.
Miejscowa ludnosc i miasta placily Celtom dziesieciny, wodzowie zas mieszkali w ufortyfikowanych gospodarstwach wraz ze swoimi podwladnymi. Sadze, ze tymi "fortyfikacjami" mogly byc tylko ostrokoly.

Galatia od 278/277 r. p.n.e. byla samodzielna do 25 r. n.e., kiedy zostala wcielona do Imperium Rzymskiego. Jezyk galijski przetrwal w Anatoli prawie do 6 wieku, ale Celtowie szybko ulegli hellenizacji.

Okolo 48 - 55 r. Apostol Pawel napisl "List do Galatow" w jezyku greckim, co oznacza, ze Celtowie przyjmujac chrzescijanstwo juz byli dwujezyczni .

W hipotezie pochodzenia nazwiska Kujszczyk - 27-01-2018, Pochodzenie nazwisk (cz.9, str 57) napisalem o duzym, celtyckim cmentarzysku w Bloniu kolo Koprzywnicy, pow. Sandomierz odkrytym w 1928-1930 r. Podalem tez link do informacji archeologicznej z centrum miasta Sandomierz;
http://www.archeologia-sandomierz.pl/?s ... _wojownika

Okazuje sie, ze celtyckiemu slowu "tetrarch" = wodz moze odpowiadac sandomierskie nazwisko Teter;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/teter.html
oraz nazwisko Teterycz - od nazwiska ojca Teter;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/teterycz.html
Prof. K.Rymut twierdzi, ze Teter to Tatar.

Zygmunt Gloger w swojej "Encyklopedii staropolskiej", 1900-1903, odnotowal; - "arystokracyi celtyckiej zawdzięczano na zachodzie Europy wynalazek polowania z sokołem".

O Sokolnikach kolo Sandomierza sa takie informacje;
"Dwie bransolety, 2 nozyki, szpila i wedzidlo, znalezione na cmentarzysku luzyckim w Sokolnikach, byly zrobione z zelaza wytapianego w Gorach Swietokrzyskich".
"W 1443 r. król Władysław Warneńczyk zwolnił łowców wywodzących się z królewskiej wsi Sokolniki od wszelkich danin, w zamian mieli stawiać się przy królu w czasie łowów."
"W 1586 roku byli w Sokolnikach dwaj hodowcy sokołów".
Informacje te wspieraja moja teze o lokalnym celtyckim centrum w rejonie Sandomierza.

O nazwisku "sedziego" ktory pomagal wodzowi napisze w nastepnym poscie.

Celtyckiej nazwie debu = drus, moze odpowiadac polskie nazwisko Druszcz;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/druszcz.html

Pozdrawiam - Wladyslaw

Wladyslaw_Moskal - 18-02-2018 - 19:44
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Juda

Witam,

wyszukanie jakie nazwisko mogl nosic sedzia, ktory pomagal celtyckiemu wodzowi po przybyciu Celtow w rejon Sandomierza, sugeruje j. angielski, w ktorym jest slowo "judge" [sedzia], wywodzace sie z j. galijskiego.

Swiety Judicael byl w latach 590-658 krolem Bretonow a pozniej zostal swietym.
Polwysep Bretonski jest polozony w zachodniej części Francji.
https://en.wikipedia.org/wiki/Saint_Judicael
Wedlug francuskiej formy staro-bretonskiego i celtyckiego nazwiska "Iudicael" twierdzi sie, ze nazwisko to powstalo z slowa "iud" = czyli pan, dostojnik i slowa "cael/kael" = czyli szczodry, wielkoduszny.

Zatem mozna przyjac, ze wystepujace w Polsce nazwisko Juda, moze byc nazwiskiem pomocnika wodza Celtow przybylych w te strony okolo 279-278 r. przed nowa era.
Rozmieszczenie nazwiska w Polsce utwierdza ta hipoteze;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/juda.html
Rozmieszczenie nazwiska Juda w Europie i swiecie;
http://forebears.io/surnames/juda#nations2014

Przepraszam, ze zdominowalem przez kilka dni Forum nazwiskami Celtow. Nie byli to najezdzcy, ale mile widziani przybysze o czym swiadczy liczebnosc tych nazwisk, nie byly one odrzucane a byly zachowywane przez wieki, nawet wtedy , kiedy nosiciele juz nie wiedzieli co te nazwiska znacza.

Postaram sie przytoczyc ciekawe i czasem zaskakujace dane o nazwiskach celtyckich takze z innych rejonow Polski.

Pozdrawiam - Wladyslaw

KajzlerMałgorzata - 21-02-2018 - 20:46
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Kajzler

Witam wszystkich, czy może ktoś orientuje się, jakie pochodzenie ma nazwisko Kajzler? A może jest tu ktoś o takim nazwisku?

IwonaLGGC - 22-02-2018 - 11:34
Temat postu: Loranty i Męcfel

Moje rodowe nazwisko to Loranty, (przodkowie pochodzili z okolic Ostrowca Świętokrzyskiego) natomiast po mężu Męcfel (przodkowie z okolic Wielunia w woj. łódzkim). Interesuje mnie ich etymologia. Dodam że część dalszej rodziny męża podpisuje się Mencwel

Krystyna.waw - 22-02-2018 - 14:58
Temat postu:

To widziałaś?
https://genealodzy.pl/modules.php?op=mo ... etter=Kajz

https://genealodzy.pl/index.php?name=PN ... 024#423024

Milewski_Jonasz - 22-02-2018 - 15:25
Temat postu: Nazwisko Mojeścik

Szanowi Państwo,

czy ktoś ma informacje na temat pochodzenia nazwiska Mojeścik? Być może ktoś dysponuje informacją skąd wywodzi się ta rodzina? Informacje, którymi dysponuję na chwilę obecną to:

Antoni Mojeścik (syn Jerzego <Georga> i Anny Ferfeckiej) ur. 1905 w Brennej (obecnie pow. cieszyński). Wówczas była to miejscowość austriacka w Księstwie Cieszyńskim. Według austriackiego spisu ludności z 1900 w 384 budynkach w Brennej mieszkało 2985 osób. 2466 (82,6%) mieszkańców było katolikami, 492 (16,5%) ewangelikami a 27 (0,9%) wyznawcami judaizmu, 2964 (99,3%) było polsko-, 7 niemiecko- a 13 czeskojęzycznymi. Do 1910 roku liczba mieszkańców spadła do 2963.

Będę wdzięczny za wszelką pomoc. Podana osoba to mój pradziadek.

Pozdrawiam,
Jonasz Milewski

Milewski_Jonasz - 22-02-2018 - 15:35
Temat postu: Nazwisko Latzel

Szanowni Państwo,

poszukuję informacji na temat pochodzenia nazwiska Latzel. Być może ktoś wie również coś na temat pochodzenia tej rodziny.

Informacje, które mam na tą chwilę o osobach noszących to nazwisko to:
- Franz Latzel ur. 1880 w Jablonkau, Austria (obecnie Jablunkov - Czeski Śląsk). Jego rodzice to Gottfried vel Gotthard i Maria Latzel.
Dysponuję wycinkiem ze starego dokumentu, w którym podane jest miejsce urodzenia Gottfrieda, ale nie mogę rozszyfrować nazwy tego miasta. Prawdopodobnie Lebdorf lub Legdorf.

Będę wdzięczny za pomoc.

Grazyna_Gabi - 22-02-2018 - 16:46
Temat postu: Nazwisko Mojeścik

Milewski_Jonasz napisał:

Witaj Jonasz,
Nie podam etymologii nazwiska ale mysle, ze przywedrowalo z Czech.
Moze byc pisane tez Mojeszczyk, Mojeszcyk.
Zerknelam do list strat armii austro-wegierskiej i tam pojawia sie to nazwisko z miejscowosci:
Brenna, Skoczów/Skotschau, Freistadt, Kowalin (nie wiem ktory Freistadt), Teschen/Cieszyn.
http://anno.onb.ac.at/anno-suche#search ... amp;from=1
http://digi.landesbibliothek.at/viewer/ ... /LOG_0022/
Mojeszczyk z Cieszyna
http://anno.onb.ac.at/cgi-content/anno? ... mp;seite=9

Pozdrawiam
Grazyna

Wladyslaw_Moskal - 25-02-2018 - 22:19
Temat postu: Re: Nazwisko Mojeścik

Milewski_Jonasz napisał:

Witam,

wg; http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=814

Mojek - pierwszy raz odnotowane w 1203 r., w grupie nazwisk pochodzących od podstawy mój-, por. mój, imiona złożone typu Mojmir.

Zatem Mojek to ktos, kto naduzywal slowa "moje" lub jest to zdrobnienie od imienia Mojomir.
Od ojca o nazwisku Mojek powstaly nazwania synow - Mojeszczyk lub Mojeścik.

Sprawdz rozmieszczenie tych nazwisk w Polsce w 2002 r, a bedziesz wiedzial skad sie wywodza;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/ ... 9Bcik.html

Pozdrawiam- Wladyslaw

Wladyslaw_Moskal - 26-02-2018 - 18:13
Temat postu: Re: Loranty i Męcfel

IwonaLGGC napisał:

Witam,
wg;
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=530
ponizsze nazwiska, bardzo rzadkie w Polsce, sa pochodzenia germanskiego;
- Lorant - od imienia Roland, notowanego w Polsce od XIII wieku, pochodzenia germańskiego Hrodland, od (h)ruod ‘sława, zwycięstwo’ + landa ‘kraj, ziemia’.
- Mencel - 1390 od niemieckiej nazwy osobowej Menzel, ta od germańskich imion na Mand-
Zobacz;
http://www.moikrewni.pl/mapa/

Wladyslaw

Gawroński_Zbigniew - 26-02-2018 - 20:12
Temat postu: Re: Loranty i Męcfel

Łyżka dziegciu od Zbigniewa.

Oczywiście Lorand jest wariantem imienia Roland ale WĘGIERSKIM. Podobnie rzecz się ma z imieniem Lorant, które jest również węgierskim wariantem imienia męskiego Laurentius/Wawrzyniec. To zmienia całkowicie optykę ewentualnych poszukiwań. Wink

IwonaLGGC - 27-02-2018 - 09:38
Temat postu: Re: Loranty i Męcfel

Namieszałeś Zbyszku Wink

a tak serio dzięki Wam za sugestie.

Wenecki_Przemysław - 05-03-2018 - 11:49
Temat postu: Re: Loranty i Męcfel

Witam,

Proszę o etymologię nazwiska Moniakowski.

Dziękuję z góry za pomoc.

Ewa_Szczodruch - 05-03-2018 - 18:48
Temat postu:

Witam

Moniakowski - w grupie nazwisk pochodzących od podstawy mon-, por. gwarowe monia, munia ‘człowiek leniwy’, niemiecka nazwa osobowa Mon, Mohn, formacje na mono- ‘jedno-‘.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Kazmierczak_Slawomir - 06-03-2018 - 13:40
Temat postu:

Dzień dobry,
proszę o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Klaczbonda. Osoby o tym nazwisku mieszkały w połowie XIX wieku we wsi Borkowo (niedaleko Łomży, wtedy to była parafia Mały Płock). Pozdrawiam
Sławomir

Wladyslaw_Moskal - 06-03-2018 - 22:03
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Klaczbonda.

Witam,

pytasz o etymologie nieistniejacego nazwiska Klaczbonda, pojawiajacego sie i znikajacego jak meteor.

Wedlug; http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=808
w gre wchodza nastepujace slowa od ktorego moglo powstac to nazwisko;
Klacz - 1748 od klacz ‘kobyła’
Kłacz - od kłak, kłaki ‘pakuły, sierśc, nieuczesane włosy’.
Bonda - 1770 od imion złożonych typu Będzieciech, Będziemir, też od apelatywów na będ , por. będę
Bondar - od bednarz ‘wyrabiający beczki’,

Jak widzisz, w gre wchodza podmiany niektorych liter przy powstawaniu nazwisk.

Wedlug mojej hipotezy opartej na powyzszych danych, Klaczbonda to ... "kędzierzawy bednarz".

Byl Bolesław Kędzierzawy, książę zwierzchni Polski w latach 1146-1173, nie oznacza to, ze nazwisko Klaczbonda powstalo tak dawno i ma jakis zwiazek z tym ksieciem.
Po prostu tak powstawaly nazwania i nazwiska.

Pozdrawiam - Wladyslaw

Kazmierczak_Slawomir - 06-03-2018 - 22:25
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Klaczbonda.

Władysławie - bardzo dziękuję za wyjaśnienie.
Pozdrawiam
Sławomir

Gawroński_Zbigniew - 07-03-2018 - 07:27
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Klaczbonda.

Klaczbonda.

Moim zdaniem to nazwisko złożone od podstaw: Klatsch + bünne. = mniej więcej między innymi: walić/walenie + klepisko/pomost = mniej więcej: miejsce do młócenia zboża cepem.

Bünne ma przynajmniej 8 platowych wersji zapisu w tym bone, bonda.

Słownik pruskich gwar podaje nawet lokalizację: Królewiec i okolice.

Ot taka hipoteza.

Kazmierczak_Slawomir - 07-03-2018 - 16:35
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Klaczbonda.

Zbigniewie - bardzo dziękuję za wyjaśnienie.
Pozdrawiam
Sławomir

Wenecki_Przemysław - 09-03-2018 - 10:58
Temat postu:

Ewa_Szczodruch napisał:

Witam

Witam,

Bardzo dziękuję za odpowiedź. Czy jednak nie kryją się inne znaczenia pod tym nazwiskiem? Czy jest nić szansy aby etymologię wywieść od rodu Moniaczkowskich herbu Szreniawa? Niedaleko miejsca występowania tegoż nazwiska jest miejscowość związana z tym rodem, mianowicie Moniaki w gminie Urzędów. Może jest też inna możliwość? Dziękuję z góry za próbę zlokalizowania innych możliwości:)

mszatilo - 09-03-2018 - 12:17
Temat postu:

Wenecki_Przemysław napisał:

Bardzo dziękuję za odpowiedź. Czy jednak nie kryją się inne znaczenia pod tym nazwiskiem? Czy jest nić szansy aby etymologię wywieść od rodu Moniaczkowskich herbu Szreniawa? Niedaleko miejsca występowania tegoż nazwiska jest miejscowość związana z tym rodem, mianowicie Moniaki w gminie Urzędów. Może jest też inna możliwość? Dziękuję z góry za próbę zlokalizowania innych możliwości:)

Istnieje taka możliwość, ale obawiam się, że dopiero po przeanalizowaniu w jaki sposób kształtowało się to nazwisko w tej konkretnej linii rodziny. Możliwe, że jest to inna wersja nazwiska Moniaczkowski, która następnie utrwaliła się w dokumentach, ale nie da się tego zrobić teoretycznie.

Michał

Kubusia210 - 09-03-2018 - 20:19
Temat postu:

Dobry wieczór,
proszę o sprawdzenie nazwisk i o ich znaczenie, z góry dziękuję Smile

Nazwiska:
Kielman i Kolin (woj.podkarpackie, prawdopodobnie z Sanoka)

AnnoyingCatman - 09-03-2018 - 21:39
Temat postu:

Moje pytanie dotyczy dwóch nazwisk, konkretnie Lepianko i Niemotko. To drugie kojarzy mi się z osobami prostymi, mało inteligentnymi, zresztą, podobnie jak i pierwsze.

Z góry dziękuję!

* Moderacja (c.k) Dla przypomnienia Regulamin:

4. Formułowanie treści wiadomości (postów).

o. Na tym Forum każdy post podpisujemy: imieniem, lub imieniem i nazwiskiem.
- Zasada ta będzie rygorystycznie przypominana przez Administratora i Moderatorów. Nieprzestrzeganie jej sankcjonowane będzie ostrzeżeniem. Jeżeli każdorazowe podpisywanie postu jest kłopotliwe, wtedy można ustawić automatyczny podpis, który jest widoczny pod każdym wysłanym postem. Instrukcja jak to zrobić

Gawroński_Zbigniew - 09-03-2018 - 23:46
Temat postu:

Kielman może pochodzić od trzech niemieckich podstaw znaczeniowych. Pierwsza to oczywiście miejscowości (kilkadziesiąt z Kiel- w temacie). Druga to Kiel = błazen, "maciek", fajtłapa, głuptak. Trzecia natomiast to Kiel = szczypiorek. - tak chcą niemieckie źródełka. Te same źródełka jednak podają dwa nie niemieckie źródłosłowy. Pierwszy to "taki, który przeżył dżumę dymieniczną" - pochodzić by miało nazwisko od pruskiego i litewskiego słowa „kilus” = wysoki usypany tzn. kurhan grobowy ofiar. Śmiertelność wynosiła około 80%, więc ktoś tam przeżywał. I drugie: od litewskiego „kiliškas” - taki, który dorabiał kurki do beczek albo zatyczki do tychże.

Kolin to Rusińskie zdrobnienie imienia męskiego Mikołaj. Oczywiście inne znaczenia patrząc na lokalizację nazwiska pomijam.

Nazwisko Niemotko niekoniecznie odnosi się kogoś lichej inteligencji. Niemota = niemowa. [niemota, niemowa, niemak, niemko, niemak, niemek, niegada - te synonimy podaje Słownik Warszawski].

Nazwisko Lepianko naturalnie kojarzy się z lepianką tj. glinianym domem = statystycznym domem 50% Polaków w 19 wieku i wcześniej. Rosyjskie źródła wywodzą jednak to i kilkanaście podobnych nazwisk całkowicie odmiennie. Mianowicie od czasownika - liepit’ - [лепить] = rzeźbić/modelować coś. Lepa to rzeźbiarz, Lepianko to syn Lepy, a Lepiankow to wnuk Lepy. Lepa zajmował się głównie sztukatorstwem i choćby z racji tego na pewno lichej inteligencji ani lichych umiejętności życiowych nie był.

Taka sobie garść hipotez zazwyczaj tytułowanych jako "łyżka dziegciu od Zbigniewa".

Wladyslaw_Moskal - 10-03-2018 - 06:18
Temat postu: Nazwy miejscowosci na mapie Ptolemeusza

Witam,

patrzac na mape "Magna Germania" greckiego geografa Ptolemeusza [Claudius Ptolemy]
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/ ... rmania.jpg
ktora zamiescil w dziele "Geografia" ok. 150 r. n.e. jest zaznaczonych kilka miejscowosci lezacych na lewym brzegu Wisly.
Wisla zgodnie z owczesnymi pogladami byla rzeka graniczna pomiedzy Germania i Sarmacja, a na mapie Wisla dotyka prawej ramki.

W lewo od napisu "Sarmaciae" jest zaznaczona ciemnozielonym kolorem miejscowosc;

1. "corrodunum" = Krakow,
ta celtycka nazwe przetlumaczyl polski historyk Joachim Lelewel [ur.1786-zm.1861] jako "glowne miasto" i wskazal, ze jest to Krakow.
Slowo "cor" mozna wedlug laciny przetlumaczyc jako "serce", zas "dunum", to celtycka nazwa wskazujacz na miasto. Zatem nalezy sie zgodzic z Lelewelem.

Ptolemeusz wykorzystywal informacje rzymskich "kupcow" - wiadomo, ze Imperium Rzymskie mialo swietna sluzbe wywiadowcza, czyli kupcow odpowiednio przeszkolonych i wyposazonych do tych celow. Informacje od roznych kupcow do Ptolemeusza docieraly poprzez roznych posrednikow, w koncu jego kreslarze tez popelniali bledy, dlatego bardzo trudno obecnie interpretowac mapy Ptolemeusza.

2. "arsemum" = Zamek na skale,
wedlug mnie moze to byc niby lacinska nazwa "arce-mum" czyli "miejsce zamkowe".
Moze to byc Zamek Pieskowa Skala lub ktorys ze starych zamkow "Orlich Gniazd" na szlaku Krakow -Kalisz.

3. "calisia" = Kalisz,
powszechnie przyjmuje sie, ze ta slowianska nazwa mogla powstac od slowa "kał" czyli mokradlo, bagno, najwczesniej w VI-VII wieku po przybyciu Slowian.
Ja uwazam, ze ta slowianska osada powstala o wiele wczesniej niz to odnotowal Ptolemeusz.
Nazwa sklada sie z dwoch slowianskich slow "kal" = twarda, kamienista i "ispa/isia " - wyspa.
Wsrod mokradel Prosny mogl byc polodowcowy "oz" = pagorek piaszczysto-zwirkowy, ktory jako wyspa wsrod mokradel byl idealnym miejscem na osade.

4. "setida/setidava" lub "getidava" = Poznan,
jest kilka powiazan tej blednie zapisanej na mapie nazwy;
- Theo Richmond w swojej ksiazce "Konin" wydanej w 1996 w j. angielskim twierdzi, ze Setidava to obecny Konin, rodzinne miasto jego przodkow,
- wg rumunskiego autorstwa strona;
https://en.wikipedia.org/wiki/Setidava
sugeruje, ze nazwa Setidava jest zwiazana z plemieniem Costoboci ?? i jest to Znin. Ale jest tez informacja o zapisie "Getidava" w wersji tekstowej "Geografii".
- wg mnie zapis Getidava jednoznacznie wskazuje na zwiazek z plemieniem Getow majacych siedziby nad ujsciem Dunaju do Morza Czarnego, ktorzy trudnili sie handlem. Getowie to takze grecka nazwa plemion Dakow.
Sprawdzilem na mapie, gdzie przywedrowalo nazwisko Giec;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/giec.html
i dlatego Poznan wiaze z Ptolemeuszowa "getidava" lezaca na starym szlaku bursztynowym.

5. "estualis" = Ujście ,
wedlug mnie jest to niby lacinska nazwa "estuarium"= ujscia rzeki do morza lub do innej rzeki.
Dokladnie jest to obecne miasto Ujście lezace u ujścia Gwdy do Noteci.

6. "sturgium" = Czarnówko,
wedlug mnie nazwa osady pochodzi od grecko/lacinskiej nazwy ryby "sturgeon" = jesiotr.
Mogla ta miejscowosc nazywac sie Jesiotrowo a jej polozenie blisko rzeki Leby potwierdza taka mozliwosc. Wiem, ze jeszcze w okresie miedzywojennym jesiotry z Baltyku wplywaly do Sanu.
Jest to miejscowosc, w ktorej konczyl/zaczynal sie szlak bursztynowy z czasow Imperium Rzymskiego;
http://www.okruch-zlota.eu/informacje-o ... -leborska/

Dzieki za wspolna wedrowke slynnym szlakiem bursztynowym.

Pozdrawiam - Wladyslaw

P.S.
O widocznych na mapie nazw slowianskich plemion pisalem w tym watku na stronie 54 we wpisie pod tytulem "Pochodzenie nazw plemion i nazwisk celtycko-slowianskich ".

zielonka.marcin - 15-03-2018 - 15:09
Temat postu:

Gawroński_Zbigniew napisał:

Prosze o podanie zrodla tego ukrainskiego cytatu! Oprocz tego, ze zawiera poprawna nazwe wsi Badowo jest kompletnie falszywy co do tlumaczenia nazwiska Badowiec i to w polaczeniu ze wsiami na Mazowszu.
Zanim zacznie sie rozpatrywac pochodzenie nazwiska, to nalezy najpierw powiazac to z konkretnymi rodzinami.
1. Od kiedy to nazwisko sie pojawia na tym terenie?
2. Od kiedy pojawia sie nazwisko Badowicz na tym terenie?
3. Czy doszlo do pomylki w zapisie nazwiska Badowicz na Badowiec?

zielonka.marcin - 15-03-2018 - 15:17
Temat postu: Araucz, Arauc, Araus

Czy zna ktos pochodzenie i znaczenie tego nazwiska?
Araucz pojawia sie w parafii Opole lubelskie.

Gawroński_Zbigniew - 15-03-2018 - 21:54
Temat postu: Araucz, Arauc, Araus

Mam "alergię" na ukraiński. Cytując rosyjskie źródełka podaję zawsze jedno z dwóch - jeśli nie zaznaczyłem inaczej - tj https://dic.academic.ru albo: http://www.ufolog.ru

Odszukanie źródła cytatu na podstawie wklejki jest równie proste jak klapnięcie w link Smile

W wyszukiwarkę wklejam frazę : "амилия Бадовец имеет топонимическое происхождение и восходит" i dostaję przekierowanie do oryginału: http://www.ufolog.ru/names/order/Б ... 77;ц

A tu inny opis. Też ROSYJSKI NIE UKRAIŃSKI!

Cytat:

Фамилия Бадовец имеет топонимическое происхождение и восходит к именованию выходца из украинского села Бадово. На топонимическое происхождение фамилии указывает, в частности, суффикс –ец. В свою очередь, название села произошло от имени его владельца – помещика Бадова. Эта фамилия происходит от прозвища Бад, которое восходит к аналогичному нарицательному. «Бад» в украинском языке относится к профессиональным именованиям и обозначает овцевода в Карпатских горах. Карпатские горы представляют собой горную цепь, расположенную на территории Словакии, Венгрии, Польши, Украины, Румынии, Сербии. , со временем получил фамилию Бадовец.

: link: http://names.neolove.ru/last_names/1/ba/badovec.html

Jak widać ta sama ścieżka rozumowania.

O etymologii, a raczej jej nieoznaczoności jeśli chodzi o nazwiska napisano już na tym podforum najmniej kilkaset razy. Każda tzw etymologia jest jedynie hipotezą i tylko tak należy je odbierać.

Pozdrawiam.

Hesee - 16-03-2018 - 09:11
Temat postu:

Cześć, chciałbym poznać znaczenie / pochodzenie nazwiska "Borucki", dzięki.

Ewa_Szczodruch - 16-03-2018 - 10:05
Temat postu:

Witam

Borucki 1409 - od nazw miejscowych Borucin, Borucino (kilka wsi).

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Wladyslaw_Moskal - 16-03-2018 - 23:08
Temat postu: Re: Araucz, Arauc, Araus

zielonka.marcin napisał:

Czy zna ktos pochodzenie i znaczenie tego nazwiska?
Araucz pojawia sie w parafii Opole lubelskie.

Witam,

z trzech wymienionych nazwisk tylko istnieje obecnie Araucz;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/araucz.html

Jesli uzyjesz Google - tlumacza i z lotewskiego chcesz tlumaczyc;
- ar .. to tlumaczy jako ..z,
- au .. to tlumaczy jako ..honor.

Zatem Araucz to mogl byc ktos, kto postepowal .. z honorem, byl honorowy.
Nie przyjmuje, ze to bylo zle zapisane nazwisko Oracz.

Wladyslaw

HenningT - 17-03-2018 - 09:56
Temat postu: Re: Araucz, Arauc, Araus

Witam,

jestem nowy na Forum, od lat przyglądam się i czytam incognito ale teraz potrzebuję pomocy.
Może ktoś z Państwa będzie wiedział co może oznaczać lub skąd się wzięło nazwisko JAKRZEWSKI względnie jakszewski, choć są to chyba dwa różne nazwiska.
Rozkład geograficzny nazwiska wskazuje na Polskę zachodnią, więc może jest to spolszczone niemieckie Jaksch? Albo, czy Jakrzewski może pochodzić od Jaksy? Rosjanie w XIXw pisali (po transkrypcji) Jakrżewskij.

Bardzo będę wdzięczny za sugestie.

Tomasz

Edit:

Zapomniałem: Jakrzewscy nie występują w polskich herbarzach - przynajmniej ja nie znalazłem...

T.

Wladyslaw_Moskal - 17-03-2018 - 18:02
Temat postu: Pochodzeniw nazwiska Jakrzewski

HenningT napisał:

"Stare" nazwisko i ..."zapomnialo" o swojej etymologii.
Wg;
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=540

Jaksz - 1410 w grupie nazwisk pochodzących od imion na Jak , typu Jakub, Jakim (=Joachim)
Jaksza - 1234 w grupie nazwisk pochodzących od imion na Jak , typu Jakub, Jakim (=Joachim)
takze z tym samym pochodzeniem;
Jakszewicz, Jakszewski , Jakszik, Jakszło, Jakszta, Jaksztas , Jakszto,
Jaksztowicz ,Jakszuk,
Jakszycki - od nazwy miejscowej Jaksice, dawniej Jakszyce (kieleckie, gmina Miechów, Koszyce; bydgoskie, gmina Inowrocław).

Wladyslaw

ROMAN_B - 18-03-2018 - 00:01
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Jakrzewski, Jakszewski.

Witaj Tomaszu!

Do informacji podanych przez pana Władysława Moskala dołożę moje „trzy grosze”. Te grosze to moje subiektywne spojrzenie na genezę nazwiska Jakrzewski, Jakszewski. Raczej będą to hipotezy. Jak zapewne wiesz hipotezy podlegają weryfikacji. Sprawdzenie moich tez pozostawiam Tobie, jeśli uznasz moje rozważania za dość wiarygodne.

Rozważania o etymologii nazwiska Jakrzewski, Jakszewski.

Pytasz o etymologię nazwiska Jakrzewski oraz Jakszewski. Zaproponuję Ci moje spojrzenie na genezę wspomnianych nazwisk. Bo jak mówił profesor Kazimierz Rymut „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast, profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”.
Moim zdaniem miano Jakrzewski i Jakszewski jest sufiksalną nazwą osobową, która mogła powstać na dwa różne sposoby. Pierwszy z nich polegała na dodaniu przyrostka -ski do podstawy Jakrzew- albo Jakszew-. Można to przedstawić w następujący sposób:
• Jakrzew + ski = Jakrzewski,
• Jakszew + ski = Jakszewski.
Drugi sposób polega na przyłączeniu formatu -ewski do rdzenia Jakrz- lub Jaksz-. W tym przypadku schemat byłby następujący:
• Jakrz + ewski = Jakrzewski,
• Jaksz + ewski = Jakszewski.
Prosty przyrostek -ski, -cki należy do najbardziej produktywnych sufiksów tworzących nazwy odmiejscowe. Rzadziej odmiejscowe nazwy osobowe tworzą złożone formaty typu: -ow-ski, -ew-ski, -in(ń)-ski, -yn(ń)-ski, -en(ń)-ski, -an(ń)-ski, -a-cki, -e-cki, -i-cki, -dz-cki. Z komponowanymi przyrostkami jest pewien kłopot, który wynika z ich złożenia z dwóch elementów. I tak, na przykład złożony sufiks -ewski składa się z przyrostka -ew- i -ski [ -ew-ski ] przy czym format -ew może być częścią składową rdzenia nazwy a tym samym nie być częścią złożonego sufiksu -(ew)-ski. Zawsze trzeba pamiętać o takiej możliwości przy rozpatrywaniu etymologii nazwisk gdzie pojawiają się złożone sufiksy. Złożony przyrostek -ewski wyodrębnił się w nazwiskach, utworzonych od nazw miejscowych z przyrostkiem dzierżawczym -ew, który występował w słowiańszczyźnie po spółgłoskach miękkich, podczas gdy po spółgłoskach twardych występował format -ow. Przykładami takich odmiejscowych nazwisk mogą być miana typu: Bodzan+ow-ski, Janusz+ew-ski, Bronisz+ew-ski. Zdaniem profesora Stanisława Rosponda Historia przyrostka -ski sięga gdzieś XIII wieku. Format -ski, -cki tworzył nazwiska odmiejscowe przymiotnikowe – zwane syntetycznymi. Wcześniej używano form analitycznych z przyimkiem „z”, na przykład Bodzan z Bodzanowa [ Bozdan z Bodzanowa = Bodzan Bodzanowski – w tym przypadku wieś nosi nazwę Bodzanów ]. Miana z tymi sufiksami wskazują na pochodzenie człowieka z danej miejscowości i/lub na jej posiadanie. W przypadku szlachcica nazwisko zakończone wspomnianymi przyrostkami byłoby mianem posesywnym, które wskazuje, iż jego nosiciel jest właścicielem wsi o nazwie wskazanej w rdzeniu tej nazwy osobowej i jako takie pierwotnie należały do szlachty – posesjonatów, na przykład Pepłowski herbu Szeliga od nazwy wsi Pepłowo. Natomiast, gdy nazwisko dotyczy chłopa ewentualnie mieszczanina to miano mówi nam, że taka osoba pochodziła lub/i mieszkała a niekiedy i urodziła się w miejscowości o nazwie zawartej w temacie nazwiska i związana jest z przesiedleniem takiej osoby w inne miejsce, na przykład Zakrzewski mógł pochodzić z Zakrzewa [ wieś Zakrzew ]. Format -ski odznaczał się nieograniczoną produktywnością, łączył się z toponimami zarówno zakończonymi przyrostkami, jak i bezsufiksalnymi nazwami miejscowymi. Z uwagi na tą cechę łączył się też z łatwością z apelatywami [ nazwami pospolitymi ], ale również z imionami. Przyrostek -ski miał też i inną funkcję, to jest funkcję patronimiczną – tworzył nazwiska odojcowskie.
Odmiejscowe nazwy osobowe zakończone przyrostkami -owski, -ewski najczęściej pochodzą od nazw miejscowych zakończonych sufiksami -ów, -owa, -owo i -ew, -ewa, pochodzić także mogą od nazw miejscowych na -owice, -ewice. Przyjmując, że nazwisko Jakszewski jest mianem odmiejscowym to w grę mogą hipotetycznie wchodzić takie miejscowości jak: Jakszew, Jakszewa, Jakszewice. Niestety nigdzie nie znalazłem wspomnianych miejscowości w różnych historycznych wykazach. Można też wziąć pod uwagę też miejscowość Jaksza w byłym powiecie pińskim, zobacz Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, redakcja F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1880, tom III strona 379, oraz Jaksze w byłym powiecie kowieńskim, zobacz Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, redakcja F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, tom XV część 1 strona 628.
http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geogra ... om_III/379
http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geogra ... V_cz.1/628
Drugą niemniej ważną funkcją przyrostka -ewski było tworzenie osobowych nazw odimiennych. Było to związane ze zmianą pierwotnego znaczenia sufiksu -ski, -cki [ oraz rozszerzonych typu: -owski, -ewski, -iński, -yński, -eński ], to jest tworzenie przymiotnikowych odmiejscowych nazw osobowych, na typowo strukturalne, które tworzyły miana od podstaw odapelatywnych lub/i odimiennych. Nazwiska na -ski, -cki tworzyły pierwotnie odmiejscowe nazwiska szlacheckie. Takie miana w społeczeństwie polskim były uważane za lepsze, bardziej dostojne czy nobliwe, miały wyższą rangą społeczną oraz uważane były za typowo polskie. Takie poczucie sprawiało, że były tworzone nazwy osobowe na wzór i podobieństwo odmiejscowych nazwisk szlacheckich. W mojej ocenie nazwisko Jakszewski oraz Jakrzewski z dużą dozą prawdopodobieństwa mogły zostać utworzone od odimiennej podstawy z przyrostkiem -ewski, według wspomnianego wcześniej wzoru [ to jest -ew- po spółgłoskach fonetycznie lub historycznie miękkich ]. Do historycznie miękkich spółgłosek należy -sz. Na potwierdzenie takiego stanu rzeczy niech posłużą takie miana jak: Pietruszewski < Pietrusz, Piotr; Matuszewski < Matusz; Janiszewski < Janisz; Boguszewski < Bogusz; Jaroszewski < Jarosz; Staniszewski < Stanisz; Mikoszewski < Mikosz. Moim zdaniem w ten schemat wpisuje się nazwa osobowa Jakszewski, która najprawdopodobniej wywodzi się od imienia Jaksz [ Jaksza ]. Według mnie Jaksz to sufiksalna staropolska forma skróconego imienia Jak, która powstała poprzez dodanie spieszczającego [ zdrobniającego ] sufiksu -sz [ Jak + sz = Jaksz ]. Staropolskie imię Jak pochodzi od chrześcijańskiego imienia Jakub. Zatem, imię Jaksz jest hipokorystykum imienia Jakub.
Hipokorystykum to wyraz pieszczotliwy, świadczący o czułości mówiącego, sympatii i aprobacie, zwykle w formie zdrobniałej, i który utworzony został przy pomocy odpowiedniego przyrostka.

W zasadzie pytasz o genezę nazwiska Jakrzewski. Otóż nazwa osobowa Jakrzewski jest w mojej ocenie zdeformowanym mianem Jakszewski. Zatem, Jakrzewski = Jakszewski. Tak więc pierwotnym, tym poprawnym nazwiskiem z dużą dozą prawdopodobieństwa graniczącego z pewnością jest nazwa osobowa Jakszewski. Uważam, że nazwisko Jakrzewski zostało zapisane ze słuchu i nastąpiła zamiana znaków głosek o podobnym brzmieniu „sz” na „rz”, albo osoba zapisująca nazwisko w dokumencie nie znała dokładnie ortografii. I takim sposobem powstały takie nazwiska jak: Jakrz, Jakrza, Jakrzewski, Jakrzyk, Jakrzyński, których poprawnymi odpowiednikami powinny być takie formy jak: Jaksz, Jaksza, Jakszewski, Jakszyk, Jakszyński.

Tomaszu, to tylko moja hipoteza, raczej rozważania o ewentualnej etymologii nazwiska Jakrzewski. Dodam, iż w mojej ocenie tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych oraz kwerenda genealogiczna może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób oraz kiedy powstało konkretne nazwisko i rozwiać różne dylematy odnoszące się do pochodzenia społecznego i etnicznego osób noszących nazwisko Jakrzewski [ Jakszewski ].
Mam nadzieję, że moje rozważania i hipotezy pomogą Ci w dalszych badaniach nad historią i genealogią rodziny o nazwisku Jakrzewski.

Pozdrawiam – Roman.

PS.
Stanisław Urbańczyk w artykule pt. Jaksa, który został zamieszczony w Słowniku Starożytności Słowiańskich [ Wrocław, 1964 ] w tom II na stronie 309 pisze, że imię Jaksa jest zapewne zniekształconą formą imienia Jakub. Występowało ono w wielu formach: Jaxa, Jaksza, Jacsa, Jaxo, Jacza, Jaczo, Jaza. W wieku XVII pojawia się jako Aiax i Jazo.
Mnogość wariantów zapisu nie ułatwia rozwiązania: Iaczon, Iazko, Iazco, Iacxo, Iaxa, Iacza, Iaczo, Iakza. Część autorów zbyt literalnie trzymając się jednej z form jego zapisu [ Iacza należałoby jednak odczytywać jako Jakza ] opowiada się za Jacza będącym skróceniem od Jaczemir, Jaczewoj, od psł. *jakъ(jь) "silny, mocny", porównaj scs. jačajь "znakomitszy, mocniejszy", część za wariantem imion Jazon, Jacek [ Jacko ], jednak najprawdopodobniejszy wariant fonetyczny sugeruje bliskość do Jaks(z), Jaks(z)a, Jaks(z)o będących staropolskimi wariantami chrześcijańskiego imienia Jakub [ za: Aleksandra Cieślikowa, Janina Szymowa, Kazimierz Rymut: Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. Część 1: odapelatywne nazwy osobowe; Kraków 2000, strona 92.
Aleksandra Cieślikowa (pod red.): Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. Część 7: Suplement. Rozwiązanie licznych zagadek staropolskiej antroponimii; Kraków 2002, strona 275 ].

Tomaszu, w swoim poście między innymi napisałeś: „Rozkład geograficzny nazwiska wskazuje na Polskę zachodnią, więc może jest to spolszczone niemieckie Jaksch?”. Nazwa osobowa Jaksch na pierwszy rzut oka wygląda na niemieckie miano z uwagi na zakończenie grupą znaków ‘sch’. W języku niemieckich znaki ‘sch’ wymawia się jak nasze ‘sz’. W takim razie nazwisko to brzmi Jaksz. Wśród niemieckich nazwisk występuje miano Jokisch. W takim razie nazwisko to brzmi Jokisz. Według Deusche Nachnamen: „Weitere Namen mit Bezug Jacob... Jockisch, Jokisch – ( Jokisch 1435 ) – westslawische Koseform”. Po polsku brzmi to mniej więcej tak: Dalsze imiona związane z Jakubem … Jockisch, Jokisch – ( Jokisch 1435 ) – zachodniosłowiańska forma. Wynika z tego, że nazwisko zapisane po graficzną formą Jokisch na obszarze Niemiec znane jest od około roku 1435 i uważane jest za imię, później nazwisko, pochodzące z kręgu zachodnich Słowian, które jest inną formą imienia Jakub. Do zachodnich Słowian należą też Polacy. W języku polskim występowało imię, później też i nazwisko, Jokisz. Miano Jokisz pochodzi od imion na Jak, na przykład Jakub, Jakim [ Joachim ]. W okresie staropolskim dość często spotykane było skrócone imię Jak, które pochodzi od chrześcijańskiego imienia Jakób [ obecnie Jakub ]. W nazwie osobowej Jokisz można wyodrębnić sufiks -isz, który należy do grupy zdrobniających przyrostków. Spółgłoska ‘sz’, od schyłku średniowiecza wymawiana jest twardo i wskazywała na formę zdrobniałą. Przykłady to: Pab–isz < Pabian, Fabian; Bron– isz < Brodzisław; Grab–isz < Grab ‘grab, grabić’. Tak więc Jokisz to zdrobniałe [ spieszczone ] imię pochodzące od skróconego imienia Jak a ono od imienia Jakub. Spółgłoska ‘sz’, od schyłku średniowiecza wymawiana jest twardo i wskazywała na formę zdrobniałą.
W mojej ocenie nazwa osobowa Jaksch to zniemczona forma polskiej nazwy osobowej Jaksz.

Roman.

annastregiel - 18-03-2018 - 13:25
Temat postu: Domalążek

Witam.

Proszę o sprawdzenie nazwiska Domalążek.

Moi Domalążkowie pochodzą z par. Parzęczew, pow. Zgierz. Mieszkali tam od początku XIX w.

Pozdrawiam.
Anna Stręgiel

Wladyslaw_Moskal - 19-03-2018 - 01:55
Temat postu: Re: Domalążek

annastregiel napisał:

Witam.

Proszę o sprawdzenie nazwiska Domalążek.

Moi Domalążkowie pochodzą z par. Parzęczew, pow. Zgierz. Mieszkali tam od początku XIX w.

Pozdrawiam.
Anna Stręgiel

Jesli nie odpowiada Tobie wersja prof. K. Rymuta,
wg:http://www.stankiewicze.com/index.php?kat=44&sub=768
Domalążek - od dom lub od imion typu Domamir, Domasław, Dominik

mozliwe, ze nazwisko powstalo z dwoch czlonow;
- dom ...
i ...ląg - od gwarowego lęgać ‘legnąć, położyć się’, lęgnąć się lub od ląg ‘wylegiwanie się’

czyli "domalążek", zdrobnienie wskazuje, ze dzieciak mogl byc chorowity lub byl spiochem.

Z przezwiska powstalo bardzo rzadkie, lokalne nazwisko.

Wladyslaw

annastregiel - 19-03-2018 - 10:58
Temat postu: Re: Domalążek

Dziękuję bardzo za odpowiedź. Wydaje mi się, że Twoja podpowiedź: śpioch lub chory może być całkiem prawdopodobna.
Pozdrawiam.

Anna Stręgiel

HenningT - 20-03-2018 - 16:44
Temat postu: Re: Domalążek

Dziękuję Panom za odpowiedź,

próbuję na różne sposoby znaleźć jakiś trop, bo mam problem z tą gałęzią rodziny- nie wiem gdzie szukać dokumentów? Nie znalazłem wersji cyfrowej w internecie, a nie mam pojęcia w których archiwach szukać w realu?

Jakrzewski, o którego pytałem - mój pradziadek pochodził z Nieszawy lub okolic, tak przynajmniej twierdziła moja babcia.
Miał trzy "patenty" mistrzowskie: szewca, piekarza i cieśli, biegle władał językiem niemieckim i rosyjskim.
Ożenił się z Marianną Wróblewską prawdopodobnie w Gąbinie i chyba tam przyszli na świat trzej jego synowie. Przed 1902 rokiem przeniósł się z rodziną do Łodzi, gdzie miał sklep z porcelaną i gdzie urodziła się moja babcia i jeszcze jedna córka pradziadka.
Po 1905 albo jeszcze w tym samym roku powrócił do Gąbina z przyczyn politycznych (babcia opowiadała, że starsi bracia byli zamieszani w wysadzenie pomnika Paskiewicza [?] ), otrzymał bowiem "cynk", że interesuje się nim Ochrana... Może coś w tym być, bo najstarszy syn wyemigrował do Ameryki w 1912 roku (nie wiem kiedy opuścił Polskę) i chyba nie zrobił tego z przyczyn ekonomicznych - rodzina była raczej zamożna. Pradziadek jako cieśla miał kontrakt (podradczik) albo kilka kontraktów na budowę obiektów Kolei Transsyberyjskiej i ponoć przywiózł z Rosji prawdziwy majątek.
W Gąbinie w jakiś sposób był zaangażowany w budowę więźby dachowej nowego kościoła. Uległ tam wypadkowi (spadł z rusztowania) i zmarł w 1937 roku (ale chyba nie bezpośrednio z przyczyny upadku) w Gąbinie.

Tomasz

bobik4000 - 24-03-2018 - 15:34
Temat postu: Wądrzyk

Witam,

Mam pytanie o pochodzenie nazwiska Wądrzyk. Nazwisko jest dosyć rzadkie i pochodzi głównie z dwóch powiatów - oświęcimskiego (głównie wieś Polanka Wielka) oraz wadowickiego.

W opracowaniach znalazłem tylko możliwe pochodzenia - od niemieckiego słowa oznaczającego wędrowca (stąd już niedaleko do angielskiego wanderer) oraz od imieania Andrzej (Andreas).

Szukając w księgach odnalazłem że gdzieś od 1830 roku wstecz nazwisko pisało się Wyłdrzyk lub Wyłdrzych - nijak mi to nie pasuje do powyższych.
Pozdrawiam,
Grzegorz

Ewa_Szczodruch - 24-03-2018 - 19:06
Temat postu: Wądrzyk

Wądrzyk - od wędrować, może też od niemieckich nazw osobowych na Wandr-, te od Andreas.

bobik4000 - 24-03-2018 - 21:00
Temat postu: Re: Wądrzyk

Ewa_Szczodruch napisał:

Wądrzyk - od wędrować, może też od niemieckich nazw osobowych na Wandr-, te od Andreas.

A Wyłdrzyk i Wyłdrzych też? Czy to tylko forma zapisu?

Pozdrawiam,
Grzegorz

Wladyslaw_Moskal - 25-03-2018 - 04:25
Temat postu: Re: Wądrzyk

bobik4000 napisał:

Ewa_Szczodruch napisał:

Wądrzyk - od wędrować, może też od niemieckich nazw osobowych na Wandr-, te od Andreas.

A Wyłdrzyk i Wyłdrzych też? Czy to tylko forma zapisu?

Pozdrawiam,
Grzegorz

Pani Ewa ma racje : Wądrzyk - od wędrować.
Zobacz mape;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/ ... drzyk.html

Istnieje takze bardzo rzadkie nazwisko poboczne Wędrzyk - zobacz na mapie.

Mozna powiedziec, ze od formy pobocznej Wędrzyk powstaly formy mlodsze Wyłdrzyk i Wyłdrzych [problem z wymowa nazwiska] , ktore ostatecznie przeszly w najstarsze, bo najliczniejsze w tym regionie nazwisko Wądrzyk.

Wladyslaw

bobik4000 - 25-03-2018 - 14:41
Temat postu: Re: Wądrzyk

Wladyslaw_Moskal napisał:

bobik4000 napisał:

Ewa_Szczodruch napisał:

Wądrzyk - od wędrować, może też od niemieckich nazw osobowych na Wandr-, te od Andreas.

A Wyłdrzyk i Wyłdrzych też? Czy to tylko forma zapisu?

Pozdrawiam,
Grzegorz

Dziękuję za pomoc!

Pozdrawiam,
Grzegorz

J_Agni - 25-03-2018 - 23:19
Temat postu: nazwisko Mazerski oraz Puzygier

Podziwiam wiedzę i zacięcie osób udzielających tu odpowiedzi Smile

Chętnie skorzystałabym z takich informacji odnośnie nazwiska Mazerski (woj. warmińsko-mazurskie)
oraz nazwiska Puzygier - pisane także Pusiger / Pusyger / Puziger / Puzigier / Puzyger (Łańcut, lata 1786-1891, być może ma korzenie niemieckie).
Będę wdzięczna za pomoc
Agnieszka

Wladyslaw_Moskal - 26-03-2018 - 04:07
Temat postu: Re: nazwisko Mazerski oraz Puzygier

J_Agni napisał:

Podziwiam wiedzę i zacięcie osób udzielających tu odpowiedzi Smile

Wedlug;
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=812

Mazerski - od niemieckiej nazwy osobowej Maser, ta od średnio-wysoko-niemieckiego maser ‘sęk’,

Puzygier - od puzo ‘brzuch zwierzęcy’
ale ...

Nazwisko Puzygier sklada sie z 2 czlonow;
Puzio - od puzo ‘brzuch zwierzęcy’,
Gier - oierwszy raz odnotowane w 1387 r. od imion typu Gerwazy, Gertruda, Gerard, także od grać, giera ‘gira’,
z tym, ze;
Puzio - to wyprawiona skora wolowa, czyli .. beben, a
Gier - to grajek,
wtedy juz wiadomo, ze Puzygier to ... dawny Bebnista.

Chyba nie jest to nazwisko niemieckie, raczej galijskie/celtyckie = "puzio" i slowianskie ="grac";
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/puzio.html

Wladyslaw

J_Agni - 26-03-2018 - 19:32
Temat postu: Re: nazwisko Mazerski oraz Puzygier

Dziękuję

Coś w tym jest ... wielu Puzygierów było rzeźnikami, choć grajków w Łańcucie nie znalazłam.
Ale "sęka" Mazerskiego nie rozgryzłam, u mnie to byli ubodzy rolnicy
Agnieszka

Wladyslaw_Moskal - 27-03-2018 - 04:56
Temat postu: Re: Nazwy miejscowosci na mapie Ptolemeusza

Wladyslaw_Moskal napisał:

Witam,

patrzac na mape "Magna Germania" z okolo 1482 r. wg opisu z okolo 150 r. greckiego geografa Ptolemeusza [Claudius Ptolemy]
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/ ... rmania.jpg
jest zaznaczonych kilka miejscowosci lezacych na lewym brzegu Wisly. Wisla zgodnie z owczesnymi pogladami byla rzeka graniczna pomiedzy Germania i Sarmacja, a na mapie Wisla dotyka prawej ramki.

W lewo od napisu "Sarmaciae" jest zaznaczona ciemnozielonym kolorem miejscowosc;

1. "corrodunum" = Krakow,
ta nazwe przetlumaczyl polski historyk Joachim Lelewel [ur.1786-zm.1861] jako "glowne miasto" i wskazal, ze jest to Krakow.

Nazwa slada sie z dwoch czlonow; „corro + dunum”, a „- dunum” znaczy w galijskim/celtyckim; „miasto”.
Ale…. w j. lacinskim, „corvum” znaczy „wrona” albo „kruk”.
Zatem; „corvum – dunum” = „miasto kruka/krukow” czyli wspolczesnie Krakow !!
Zapis; „corro – dunum”, to zapis kreslarza i nie jest to juz teraz wazne.
Ponizej jest zapis ” iusburgi”, ja to tlumacze „prawnie miastowi”, czyli plemie/ludnosc podlegla miastu Kruka/ pozniej Kraka.

Ptolemeusz wykorzystywal informacje roznych kupcow, ale wiadomo, ze Imperium Rzymskie mialo swietna sluzbe wywiadowcza, czyli kupcow odpowiednio przeszkolonych i wyposazonych do tych celow. Informacje od kupcow do Ptolemeusza docieraly poprzez roznych posrednikow. Jego dzielo przetlumaczono na j. lacinski w 1407 r., a kreslarz wykreslil mape w 1482 r.;
http://www.bl.uk/learning/timeline/item126360.html
Kazdy mogl popelnic bledy, dlatego bardzo trudno obecnie interpretowac mape Ptolemeusza, szczegolnie nowsze wydania mapy.

2. "arsemum" = Zamek na skale,
wedlug mnie moze to byc niby lacinska nazwa "arce-mum" czyli "miejsce zamkowe".
Moze to byc Zamek Pieskowa Skala lub ktorys ze starych zamkow "Orlich Gniazd" na szlaku Krakow -Kalisz. Sadze jednak, ze jest to Zamek w Olsztynie kolo Czestochowy.

3. "calisia" = Kalisz,
powszechnie przyjmuje sie, ze ta slowianska nazwa mogla powstac od slowa "kał" czyli mokradlo, bagno, najwczesniej w VI-VII wieku po przybyciu Slowian. Generalnie osad/miast nie buduje sie na bagnach.
Ja uwazam, ze ta slowianska osada powstala o wiele wczesniej niz to odnotowal Ptolemeusz.
Nazwa sklada sie z dwoch slowianskich slow "kal" = twarda, kamienista i "ispa/isia " - wyspa. "Kal" - jest w staropolskim slowie "kalenica" = szczytowa partia strzechy utwardzana glina, ulubione miejsce bocianow do zakladania gniazd.
Wsrod mokradel Prosny mogl byc polodowcowy "oz" = pagorek piaszczysto-zwirowy, ktory jako wyspa wsrod mokradel byl idealnym miejscem na osade.

4. "setida/setidava" lub "getidava" = Poznan,
jest kilka powiazan tej blednie zapisanej na mapie nazwy;
- Theo Richmond w swojej ksiazce "Konin" wydanej w 1996 w j. angielskim twierdzi, ze Setidava to obecny Konin, rodzinne miasto jego przodkow,
- wg rumunskiego autorstwa strona;
https://en.wikipedia.org/wiki/Setidava
sugeruje, ze nazwa Setidava jest zwiazana z plemieniem Costoboci ?? i jest to Znin. Ale jest tez informacja o zapisie "Getidava" w wersji tekstowej "Geografii". Costoboci - to grecka nazwa plemienia Wilkow ktore osiadlo nad Dolnym Sanem.
- wg mnie zapis Getidava jednoznacznie wskazuje na zwiazek z plemieniem Getow majacych siedziby nad ujsciem Dunaju do Morza Czarnego, ktorzy trudnili sie handlem. Getowie to takze grecka nazwa plemion Dakow.
Sprawdzilem na mapie, gdzie przywedrowalo nazwisko Giec;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/giec.html
i dlatego Poznan wiaze z Ptolemeuszowa "getidava" lezaca na starym szlaku bursztynowym.

5. "estualis" = Ujście ,
wedlug mnie jest to niby lacinska nazwa "estuarium"= ujscia rzeki do morza lub do innej rzeki.
Dokladnie jest to obecne miasto Ujście lezace u ujścia Gwdy do Noteci.

6. "sturgium" = Czarnówko,
wedlug mnie nazwa osady pochodzi od grecko/lacinskiej nazwy ryby "sturgeon" = jesiotr.
Mogla ta miejscowosc nazywac sie Jesiotrowo a jej polozenie blisko rzeki Leby potwierdza taka mozliwosc. Wiem, ze jeszcze w okresie miedzywojennym jesiotry z Baltyku wplywaly do Sanu.
Jest to miejscowosc, w ktorej konczyl/zaczynal sie szlak bursztynowy z czasow Imperium Rzymskiego;
http://www.okruch-zlota.eu/informacje-o ... -leborska/

Ostatnio spostrzeglem stwierdzenie Tacyta ;"Ściśle przylegające do Suiones są plemiona Sitonów, które, przypominając je we wszystkim, a różnią się tylko tym, że są rządzone przez kobietę".
Zatem jednym z plemion na terenie obecnej Szwecji rzadzi krolowa. Byc moze, Szlak Bursztynowy mogl byc takze droga handlarzy niewolnikow.
Czym mogla placic ta krolowa ze Szwecji za zlota bizuterie robiona chyba dla niej w Czarnowku ?

Dzieki za wspolna wedrowke slynnym szlakiem bursztynowym.

Pozdrawiam - Wladyslaw

P.S.
O widocznych na mapie nazw slowianskich plemion pisalem w tym watku na stronie 54 we wpisie pod tytulem "Pochodzenie nazw plemion i nazwisk celtycko-slowianskich ".

Wladyslaw_Moskal - 27-03-2018 - 16:38
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Butor

Geograf grecki Strabo/Strabon;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Strabon
wymienil w Geographica celtyckie plemie Butones. Niektorzy historycy twierdza, ze Strabo pomylil nazwe Butones z nazwa Gutones, a ta nazwe wiaze sie z celtyckim plemieniem Cotini = Kutynowie [od slowa "kuć"], uwazanych za slowianskich kowali.

Ja sadze, ze Strabo korzystal z lacinskiego zapisu ... Butores, a powstal zapis Butones.

Jeszcze dzis istnieje w Polsce nazwisko Butor;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/butor.html

Wedlug prof. K.Rymuta nazwisko Buto pierwszy raz odnotowano w Polsce w 1498 r., a z nazwiskiem Butor jest w tej samej grupie nazwisk pochodzacych od podstawy "but..", a "buta" to obecnie znaczy "pycha".

Zatem galijscy/celtyccy kupcy mogli sie wzbogacic prowadzac stacje kupieckie na Szlaku Bursztynowym i przez ostentacyjne okazywanie buty, pychy zostali nazywani Butorami.

Ostatnim miastem Imperium Rzymskiego na Szlaku Bursztynowym byla Vindobona = dzisiejszy Wieden, dalej Eburodunum - dzisiaj Brno, gdzie szlak rozdzielal sie do Wroclwia/Opola [ nie znam starych nazw], stad Butorowie zamieszkiwali rejon Nysy.
Szlak idacy do Krakowa = Corrodunum/Carrodunum, prowadzil przez rejon Zywca, stad zageszczenie nazwiska Butor w tym miescie.
Takze nazwiska Butora;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/butora.html

Obecne rozmieszczenie nazwiska Butor w Polsce dobrze koreluje sie z danymi Ptolemeusza o Szlaku Bursztynowym, ktore omowilem tutaj; "Nazwy miejscowosci na mapie Ptolemeusza".

Moze to zainteresuje kolegow z Krakowa, Kalisza i Poznania.

Pozdrawiam - Wladyslaw

Wladyslaw_Moskal - 31-03-2018 - 02:47
Temat postu: Nazwiska pochodzace od celtyckiego plemienia Boji

Przy omawianiu pochodzenia nazwiska Wilk [Pochodzenie nazwisk(cz.9), str. 59, post z 16-02-2018] podalem link o celtyckim/galijskim [nie germanskim], duzym plemieniu Boii/Boji;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Bojowie

Obecnie historycy w Serbii uwazaja, ze w plemieniu Boii/Boji majacym duze wplywy na znacznym obszarze, niektore szczepy mialy praslowianskie cechy a jezyk praslowianski byl bardzo zblizony do galijskiego=celtyckiego. Serbowie przyjmuja, ze ich praslowianskie korzenie nalezy wiazac z plemieniem Boji. Mityczny Król Serbów znany jest jako Bojka, Boika, Boii.

Patrzac na ponizsze mapy zasiegu wplywu Celtow;
https://commons.wikimedia.org/wiki/File ... ansion.PNG
https://pl.wikipedia.org/wiki/Celtowie# ... :Celts.svg
czytajac informacje o danych archeologicznych, wszedzie sa informacje, ze Celtowie pozostawili na terenach Polski martwe slady swojego pobytu;
http://tojuzbylo.pl/wiadomosc/slady-cel ... nym-slasku
https://historiamniejznanaizapomniana.w ... -polskich/
http://www.starozytnosci.pl/wp-content/ ... strazy.pdf
http://www.tpi.poznan.pl/2o.html

Krotko - Bojowie i celtyckie szczepy z plemienia Boji, to byli nasi pradziadowie a dla wielu praojcowie, ktorzy pozostawili zywe slady - ich, a obecnie nasze nazwiska !!!.

Przesledzmy w ilu nas samych, najblizszych, znanych Wam osob plynie celtycko-polska krew.

Pisalem o celtyckich nazwiskach Butor i Butora;
https://genealodzy.pl/PNphpBB2-viewtopi ... -930.phtml
Zaskakuje, ze Butorowie zawedrowali do okolic Przeleczy Dukielskiej, zatem jezyk nie byl przeszkoda.

Z duzym prawdopodobienstwem od nazwy plemienia Boji powstaly nastepujace nazwiska;
Bojanek, Bojdo, Bojdoł, Bojdys, Bojkowski.
A Bojdys .. to brzmi prawie jak .. kowboj ;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/bojdys.html

To, ze niektore szczepy Bojow hodowaly bydlo podkreslaja starozytne zapisy, ale nazwiska pasterzy Wardenga, Wardyga, Wardega i pozniejsze Wardęga mogly powstac od wspolnego prapolsko-celtyckiego slowa Wardenga, czyli bydlo, chyba rasy miesnej. W jezyku angielski slowo "ward" znaczy straznik.

A od slowa "skot" czyli bydlo rogate, ale rasy mlecznej, powstaly nazwiska pasterzy lub przetworcow mleka jak Skotniczy w rejonie Krakowa, Skotnik w rejonie Opola oraz nazwiska Skotarczak i Skotarek w rejonie Poznania i ... Biskupina [pow. Znin].
W Polsce 28 miejscowosci ma w nazwie Skotniki, czyli miejsce produkcji mleka, masla i sera.

Wspominalem na Forum o nazwisku Rams = chodowca baranow, ktore ku polnocy przechodzi w nazwiska Baranik i Owczarek;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/rams.html

W nastepnym wpisie wroce do mapy Ptolemeusza gdzie odczytalem nowe, interesujace informacje.

Milych Swiat - Wladyslaw

pauline_gomulin - 03-04-2018 - 15:04
Temat postu: Pochodzenia nazwiska Gomuliński

Witam interesuje mnie etymologia nazwisk: Gomuliński, Łaski, Miros oraz Solecki. Pozdrawiam serdecznie:)

Wladyslaw_Moskal - 03-04-2018 - 17:34
Temat postu: Pochodzenia nazwiska Gomuliński, Łaski , Miros, Solecki

Ponizej podane sa strony i na kazdej jest informacja z jakich zrodel korzystala przy opracowaniu etymologii nazwisk Pani Ewa Szczodruch.

http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=772
Gomuliński - od nazwy miejscowej Gomolin, dziś Gomulin (piotrkowskie, gmina Wola Krzysztoporska).
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=544
Łaski 1393 - - od nazwy miasta Łask (sieradzkie), Łazy (częste).
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=813
Miros - w grupie nazwisk pochodzących od podstawy mir ‘pokój’, od imion złożonych typu Mirosław.
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=824
Solecki - 1393 od nazwy miejscowej Solec, Solca (kilka wsi).

Wladyslaw

Wladyslaw_Moskal - 04-04-2018 - 04:47
Temat postu: Nazwiska plemienia Izydorow

Na mapie z 1482 r. wg informacji greckiego geografa Ptolemeusza z okolo 150 r. n.e. mozna odczytac nazwe jednego z plemion - Sidones, na zachod od Corrodunum = Krakowa;
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/ ... rmania.jpg

Ze studiowania tej mapy wiem, ze kreslacy mape popelnial bledy w napisach i lokalizacji nazw. Dlatego przyjalem, ze nazwe Sidones [Sidores?] chyba mozna wiazac z greckim imieniem Isidoros i polskim imieniem Izydor, oznaczajacymi "dar Izydy". Egipska Izyda byla boginia plodnosci i opiekunka rodzin.

Sprawdzilem rozmieszczenie nazwiska Izydor w Polsce;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/izydor.html

Kiedy sprawdzilem rozmieszczenie nazwiska Izydorek = syn Izydora;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/izydorek.html
wiedzialem, ze jestem na dobrej drodze, chociaz ... nazwa plemienia powinna byc zapisana w poblizu Poznania - na mapie jest to Setida/Getidava pomiedzy nazwami Lugi i Diduny [po polsku Dydunowie]. Ta stacje na Szlaku Bursztynowym prowadzii Giecowie stad nazw Getidava.

Dalsze rozmieszczenie nazwisk pobocznych - Izydorczak, Zydor, Zydorek, Zydorczak, Zydorczyk;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/zydorczyk.html
potwierdza, ze 2000 lat temu w rejonie Poznania moglo istniec plemie Isidorow/Izydorow.

Ze strony;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Izyda
wynika, ze Aleksander Wielki, 356 - 323 r. p.n.e. zalozyciel Aleksandrii w Egipcie, wracajac ze swoimi wojskami do Europy, spowodowal popularnosc kultu bogini Izydy od Grecji z jej koloniami, az do francuskiej Bretanii.

Aleksandra Wielkiego we wszystkich jego kampaniach wspieraly oddzialy wojow i jazdy celtyckiej, zatem oddzialom plemienia Bojow na pewno towarzyszyly oddzialy naszych pradziadow z rejonu dzisiejszej Wielkopolski i na wlasne oczy widzieli posagi Izydy w Egipcie. Moze kult Izydy tez im sie spodobal.

Dlatego mnie nie dziwi, ze w miejscowosci Małachowo-Złych Miejsc w 1860/1961 r przy sypaniu kopca na ziemniaki odnaleziono brązową figurkę Izydy;
http://wielkopolskie.naszemiasto.pl/art ... id,tm.html
http://www.polskaniezwykla.pl/web/place ... zyda-.html

Uzupelnienie z 22 kwietnia 20018;

Nie spodziewalem sie, ze w "Germanii" Tacyta z 98 r. n.e.;
http://www.ourcivilisation.com/smartboa ... /chap1.htm
jest w Rozdziale 9 taki zapis;

"Some of the Suebi sacrifice to Isis also. I cannot determine the origin and meaning of this foreign cult, but her emblem, made in the form of a light war-vessel, proves that her worship came in from abroad."

Tlumaczenie;
"Niektóre z plemion Suebian skladaja ofiary dla Izydy. Nie mogę określić pochodzenia i znaczenia tego obcego kultu, ale jej symbol, przedstawiany jako lekki statek wojenny, udowadnia, że jej kult przybył z zagranicy."

Izyda to bogini płodności, opiekunka rodzin, a u Grekow, takze opiekunka zeglarzy.

Kult Izydy, wspomniany wyzej przez Tacyta w 98r. n.e., przez Ptolemeusza okolo 150 r. n.e. dla rejonow pomiedzy Odra i Wisla nie przetrwal do dzis. Ale ze istnial na terenach Polski i wierzyli w nigo nasi pradziadowie wskazuja nazwiska.
Skladane ofiary Izydzie, zyskiwaly przychylnosc kaplanek i samej Izydy, gdyz rodzili sie ... mescy potomkowie, ktorym nadawano imie Izydor, czyli dar Izydy.

Z pozdrowieniami - Wladyslaw

Wladyslaw_Moskal - 08-04-2018 - 23:23
Temat postu: Od kiedy nasi przodkowie czytali i pisali ?

Odpowiedz jest w 80 tomowej "Historii rzymskiej" senatora i historyka Cassiusa Dio;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kasjusz_Dion

Uzupelnienie z 24 czerwca 2018;

Wedlug;
http://www.trajans-column.org/?page_id=41
przytaczam zapis Casiusa Doo w tlumaczeniu angielskim, bo w Internecie niektore zapisy znikaja lub sa calkowicie zmieniane;

8.1 “For these reasons [Trajan’s formidable character], then, Decebalus had good cause to fear him. When Trajan in his campaign against the Dacians had drawn near Tapae, where the barbarians were encamped, a large mushroom was brought to him on which was written in Latin characters a message to the effect that the Buri and other allies advised Trajan to turn back and keep the peace.
2. Nevertheless he engaged the foe, and saw many wounded on his own side and killed many of the enemy. And when the bandages gave out, he is said not to have spared even his own clothing, but to have cut it up into strips. In honor of the [Roman] soldiers who had died in the battle he ordered an altar to be erected and funeral rites to be performed annually.”

Cassius Doo opisuje on, ze w 101 r. n.e. legiony rzymskie przybyly pod Tapae [karpackie Zelazne Wrota, dzis Luminis] gdzie w poblizu obozowaly sprzymierzone sily barbarzyncow [= plemion dackich]. Do Rzymian zostal przywieziony duzy grzyb [wg mnie duza huba];
https://pl.wikipedia.org/wiki/Huba_(grz ... ius_G3.jpg
na ktorym bylo napisane alfabetem lacinskim żądanie, ze Burowie i ich sprzymierzency zalecaja legionom odwrot i zawarcie pokoju.

Doszlo do bitwy w ktorej zwyciestwo odniesli Rzymianie, ale bardzo duzym kosztem. Bylo tak duzo rannych, ze zabraklo w legionach bandazy i Rzymianie musieli ciac wlasne szaty na bandaze.

Juz w 101 r. n.e. dostojnicy plemienia Burow, ktore mialo swoje siedziby w dorzeczu Wisly i Sanu oraz po poludniowej stronie Karpat, umieli czytac i pisac po lacinie. Z zapisu wynika, ze Burowie byli znaczaca sila w wojskach Decebala.

O przypadkowym odkryciu dzirytu z zadziorem z lat 100 - 200 n.e. w Charzewicach, obecnie dzielnica Stalowej Woli, oraz napisie nazwiska Krus na zadziorze napisalem tutaj;
https://genealodzy.pl/index.php?name=PN ... ht=#418109

Zatem nasi praojcowie juz okolo 1000 lat przed powstaniem Polski czytali i pisali uzywajac alfabetu lacinskiego oraz posiadali nazwiska.

Pozdrawiam - Wladyslaw

Wladyslaw_Moskal - 15-04-2018 - 17:50
Temat postu: Nazwiska Pra-polskiego plemienia Eluones

Na mapie wg danych z ok. 150 r. greckiego geografa Ptolemeusza;
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/ ... rmania.jpg
ponizej „sturgium” = Jesiotrowia?/Czarnowka jest zaznaczone plemie „eluones”.

W j. greckim „elaiones” oznacza „gaje oliwne” !!.
Ptolemeusz otrzymujac wiadomosc od kupcow galijskich o „swietych gajach” Pra-polakow, skojarzyl je ze swietymi gajami oliwnymi Grekow i Rzymian, nie wiedzac, ze drzewa oliwne tutaj nie rosly.
Straznikiem swietego gaju u Pra-polakow byl „gajda”, od tego nazwania powstala wspolczesna nazwa „gajowy”, czyli straznik lasu.

Moje wywody nie zgadzaja sie z pogladami K. Poczesnego przedstawionymi w „Lugowie i Wandalowie a ziemie polskie w starozytnosci”, 2014.
Wg K. Poczesnego ; Elveones = sa drugim w kolejnosci wymienionym przez Tacyta szczepem lugijskim. Nazwa ich, jakze zblizona semantycznie do imienia Helwetow (Szwajcarow),zdaje sie czerpac z jezyka celtyckiego.

Z mojego "czytania" mapy wynika, ze od kupcow do Ptolemeusza docieraly dokladne informacje, ale zawieraly bledy w zapisach, bo tylko niektorzy w tych czasach umieli pisac.

Lugi Diduni wg Ptolemeusza oznaczalo, ze plemie Dydunow wierzylo w potrzebe "lugi"=oplakiwania zmarlych. Tak samo oplakiwaly zmarlych plemiona Lugi Omani i Lugi Buri.

Plemie Sidones [Sidores?] czyli Izydorow, wierzylo w boginie Izyde. Natomiast dla plemienia Eluones, swietymi miejscami byly swiete gaje.

W Polsce mamy bardzo duzo nazwisk zwiazanych z rdzeniem „gaj”;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/gajda.html
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/gajewski.html

Pozdrawiam - Wladyslaw

magdagould - 16-04-2018 - 08:48
Temat postu: Nazwisko Oryll - znaczenie, pochodzenie?

W moim drzewie genealogicznym znalazlam ostatnio nazwisko Oryll (okolice Zuromina/Rypina). Czy ktos moglby podpowiedziec skad pochodzi lub co oznacza to nazwisko?

Wedlug metryk: moj prapradziadek Andrzej Kowalczyk byl synem Michala Kowalczyka i Zofii Oryll.

W metrykach z tych okolic widzialam tez inne formy tego nazwiska: Oryl, Orel i Orell.

Bylabym wdzieczna za wskazowki.

bielecki - 16-04-2018 - 09:03
Temat postu: Nazwisko Oryll - znaczenie, pochodzenie?

Orylami nazywano flisaków spławiających drewno na tratwach Wisłą.

Łukasz

Ewa_Szczodruch - 16-04-2018 - 10:01
Temat postu: Nazwisko Oryll - znaczenie, pochodzenie?

Witam

Podaję za Rymutem:

Oryll - od orać, od prasłowiańskiego oriti ‘burzyć, niszczyć’, od staropolskiego oborzyć ‘zburzyc, zniszczyć’.

Oryll - od oryl ‘flisak’.

Adam.55 - 16-04-2018 - 19:36
Temat postu: Nazwisko Oryll - znaczenie, pochodzenie?

Witam,
Szybkie pytanie, akt zgonu z roku 1810, (...) Umarła pracowita Agnieszka, idąca od rodziców Feręnckich" Jak więc by brzmiało nazwisko jej ojca? Feręnc/Ferenc czy Feręncki/Feręcki? Wink

Pozdrawiam,
Adam

magdagould - 16-04-2018 - 23:04
Temat postu: Re: Nazwisko Oryll - znaczenie, pochodzenie?

Dziekuje Pani Ewo!

Ewa_Szczodruch napisał:

Witam

Podaję za Rymutem:

Oryll - od orać, od prasłowiańskiego oriti ‘burzyć, niszczyć’, od staropolskiego oborzyć ‘zburzyc, zniszczyć’.

Oryll - od oryl ‘flisak’.

Du_Das - 17-04-2018 - 02:35
Temat postu: Re: Nazwisko Oryll - znaczenie, pochodzenie?

Adam.55 napisał:

Wg mnie z końcówką -cki, bo w przypadku braku jej byłoby Feręnców. Co do samej pisowni, to wtedy taka mogła po prostu być. Michał

Adam.55 - 17-04-2018 - 18:38
Temat postu:

Dziękuję serdecznie Wink

A nazwisko Gurczak/Górczak? Wink

znane jest jego pochodzenie?

Adam

ROMAN_B - 17-04-2018 - 23:24
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Górczak, Gurczak.

Witaj Adamie!

Profesor Kazimierz Rymut mówił: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast, profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”.
Skoro nic nie napisałeś o historii nazwiska Górczak / Gurczak to pozostaje teoria i hipotezy. Zaproponuję Ci moje spojrzenie na ewentualną genezę tego nazwiska, raczej będą to moje rozważania.

Portal Moikrewni.pl podaje, że w Polsce osób o nazwisku Górczak jest około 1331, które mieszkają w 103 różnych powiatach i miastach. Natomiast osób o nazwisku Gurczak według tego samego portalu jest w Polsce około 62, które mieszkają w 8 powiatach i miastach. Rozmieszczenie wymienionych nazwisk na obszarze obecnej Polski możesz zobaczyć pod linkami:
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/ ... rczak.html
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/gurczak.html
Zatem, nazwa osobowa Górczak jest rzadkim mianem a Gurczak jest bardzo rzadkim nazwiskiem. Tak więc ich etymologia może być trudna do jednoznacznego zdefiniowania albo rozkodowania. Może ona być motywowana przez różne czynniki, na przykład przez miejscowy lub gwarowy temat przedmiotowej nazwy osobowej.
Moim zdaniem miano Górczak jest sufiksalną nazwą osobową, która składa się z rdzenia Gór- oraz przyrostka -czak [ Gór + czak = Górczak ]. Natomiast nazwisko Gurczak zbudowane jest z tematu Gur- i sufiksu -czak [ Gur + czak = Gurczak ].
W obu mianach występuje format -czak. Format ten jest złożonym sufiksem, który wywodzi się z sufiksu -ak. Przyrostek -ak powszechnie uważany jest za północnopolski, choć z czasem rozprzestrzenił się na całe terytorium. Za pomocą tego formatu były tworzone nazwy osobowe synów od imion, przezwisk albo nazwisk ojców. A to mówi nam, że za jego pomocą tworzone był miana patronimiczne. Odojcowskie nazwy osobowe powstawały od imion pełnych, skróconych, rzadziej tworzono je od imion matek [ nazwiska matronimiczne ]. Wróćmy do złożonego sufiksu -czak. Format ten powstawał w ściśle określonych przypadkach. Zatem, jeśli temat nazwiska przed sufiksem -ak kończył się na spółgłoskę „k” wtedy powstawał przyrostek złożony -czak, na przykład Romek + ak > Romczak albo Adamek + ak > Adamczak. I tak przez wchłonięcie spółgłoski „cz” powstał samoistny nazwiskotwórczy format -czak. Wynika z tego, że miano Górczak i Gurczak jest nazwiskiem patronimicznym. W takim razie ojcem Górczaka byłby Górek a ojcem Gurczaka byłby Gurek.
W zasadzie można by na tym zakończyć genezę nazwiska Górczak i miana Gurczak. Wiemy już, że oba nazwiska są mianami patronimicznymi, to znaczy odojcowskim. W takim razie powstały one od imienia, przezwiska lub nazwiska ojca i mówią nam, że ich pierwszy nosiciel był synem osoby, która miała na imię Górek albo Gurek.

Mniemam, że Ciebie interesuje też pochodzenie i znaczenie imienia [ przezwiska, nazwiska ] Górek oraz Gurek. Miano Gurek z dużą dozą prawdopodobieństwa graniczącego z pewnością jest błędnie zapisaną nazwą osobową Górek – nieznajomość ortografii. Osobiście jestem za takim postawieniem sprawy. Niemniej jednak może kiedyś istniało miejscowe i gwarowe słowo zapisywane pod postacią „gurek”, które miało kiedyś jakieś znaczenie, i którego znaczenie zostało zapomniane i tym samym przestało istnieć w określonym miejscu i czasie. Jego odbiciem może być nazwisko Gurczak, raczej imię [ przezwisko, nazwa osobowa, miano, apelatyw ] Gurek.
Ja, skupię się na mianie Górek i ustaleniu jego prawdopodobnego znaczenia i pochodzenia. W mojej ocenie nazwa osobowa Górek jest derywatem, to znaczy mianem sufiksalnym, które zostało utworzone przy pomocy przyrostka -ek od podstawy słowotwórczej Gór- [ Gór + ek = Górek ]. Format -ek jest bardzo starym przyrostkiem za pomocą, którego tworzono wiele słów o różnym znaczeniu. Zatem, jest on wielofunkcyjnym przyrostkiem i w zależności od funkcji jemu przypisanej w danym czasie tworzył różne znaczeniowe słowa [ nazwy ]. Format -ek tworzył i tworzy między innymi:
• nazwy osób i przedmiotów mniejszych od podstawy [ zdrobnienia, spieszczenia ], na przykład kotek, piesek, murek,
• nazwy patronimiczne [ odojcowskie ], to znaczy tworzy miana nazywające dzieci od imienia ojca, a w przypadku nieznajomości ojca od nazwiska [ imienia ] matki, na przykład Adamek - syn Adama,
• imiona skrócone od staropolskich i chrześcijańskich imion złożonych, na przykład Mietek < Mieczysław, Bronek < Bronisław,
• formacje odimienne, to jest przezwiska [ przydomki ] mające za podstawę imię albo nazwisko, na przykład Antosek < Antoni, Pietrocek < Piotr, Tworek < Tworkowski, Derpek < Derpa – apelatyw terpać ‘szarpać, potrząsać’,
• w hybrydach językowych [ funkcja strukturalna ], na przykład niemiecko – polska hybryda Fiderek < niemiecki Fider < Fi(e)drich,
• w dawnej polszczyźnie do tworzenia rzeczowników pochodzących od wyrażeń przyimkowych, na przykład podwieczorek ‘ posiłek jedzony pod wieczór’, Racek ‘ktoś kto często rumienił się’.
Podstawą słowotwórczą nazwy osobowej Górek jest zapewne rdzeń gor-. Rdzeń ten odnajdziemy, na przykład:
1.
w wielu apelatywach typu:
• góra,
• gorzeć ‘palić się’,
• gorzki,
2.
w imionach złożonych typu:
• Gorzysław,
• Gorsław,
• Gorazd,
3.
w rzeczowniku górek, gorek powstałym od wyrażenia przyimkowego, które przeszło w przezwisko Górek, Gorek.
Tak więc osoba o imieniu lub/i przezwisku albo nazwisku Górek [ Gorek ]:
• może być synem osoby o przezwisku Góra [ Gora ],
• może być skróconym i zdrobniałym [ spieszczonym ] imieniem powstałym od złożonego imienia typu Gorzysław, Gorsław, Gorazd,
• może być przezwiskiem powstałym od apelatywu gorzeć, na przykład w znaczeniu kogoś popędliwego, szybkiego, działającego bez zastanowienia,
• może być przezwiskiem powstałym od apelatywu gorzki, na przykład w znaczeniu osoby, która była lub stała się smutna, rozgoryczona, apatyczna, zniechęcona, niezadowolona z życia, albo miała zgorzkniały wyraz twarzy,
• może być mianem oznaczającym osobę mieszkającą na górze, wzniesieniu, skarpie
• itd.

Adamie, mam nadzieję, że w jakimś stopniu zaspokoiłem Twoją ciekawość o ewentualnej genezie nazwiska Górczak oraz Gurczak. To tylko moje spojrzenie na etymologię tego nazwiska, raczej rozważania i hipotezy. Może ktoś jeszcze coś doda i przytoczy inne znaczenie i pochodzenie przedmiotowej nazwy osobowej, o którą pytasz w swoim poście. Kończąc dodam, że w mojej ocenie tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych i genealogicznych może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób oraz kiedy powstała konkretna nazwa osobowa.

Pozdrawiam – Roman.

Adam.55 - 18-04-2018 - 20:42
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Górczak, Gurczak.

Serdecznie dziękuję za tak obszerne i wyczerpujące wyjaśnienie! Wink

Pozdrawiam serdecznie.
Adam

Rasinska_Ela - 20-04-2018 - 12:10
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)

Drodzy Forumowicze,

Zwracam sie do Was kolejny raz z prosba o pomoc, o Wasze opinie.

Jakis czas temu pisalam o dosc trudnym dla mnie do wytlumaczenia zamiennym “uzywaniu” przez moich przodkow pod koniec XVIII wieku dwoch nazwisk; Rasinski (Raszynski) / Wroclawski.

Otoz udalo mi sie “zdobyc” kilka jeszcze starszych aktow metrykalnych (lata 60-te I 70-te XVIII wieku), na ich podstawie wnioskuje, ze nazwisko Wroclawski bylo tym “pierwszym”. Niestety, sprawa nie jest prosta bo oprocz formy Wroclawski odnalazlam takze metryki z nazwiskiem Braclawski… Gdyby dotyczylo to jednej parafii pomyslalabym, ze pewnie ksiadz zle uslyszal lub zle zapisal nazwisko, ale obie formy odnalazlam w dwoch roznych parafiach, w ktorych moi przodkowie mieszkali (Poczesna i Czestochowa).

Nie jestem jezykoznawca, nie mam duzego doswiadczenia w analizie nazwisk (chociaz pewnie juz powinnam je miec Smile

), czy sadzicie, ze rzeczywiscie mogly byc to bledy duchownych (w koncu oba brzmia podobnie, sa odmiejscowe)? Czy nazwisko Braclawski moglo byc pierwotna forma i ewoluowac w kierunku Wroclawskiego? Moze macie jeszcze jakis inny pomysl?

Bardzo chcialabym ustalic pierwotne nazwisko mojej rodziny, ale jak widac nie jest to latwe…

Bede bardzo wdzieczna za kazda podpowiedz z Waszej strony.

Serdecznie pozdrawiam,

Elzbieta

zmad - 20-04-2018 - 13:41
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)

Wroclawski, nie musi oznaczac, ze pochodzi od Wroclawia. W gm. Milicz polozona jest wies czy tez osada, Wroclawice. Co ciekawe jest tam rowniez po sasiedzku Braclaw. Przodkowie, byc moze z gatunku wedrowniczkow a ze nie wszystkie stany w I RP nie uzywaly nazwisk, mogli sobie nazwisko zmieniac zaleznie od nazwy miejsca w ktorym czasowa zamieszkiwali. Okreslenie wedrowniczek uzylem, bo nie wiem czym przodkowie sie zajmowali. Mogli byc wedrownymi kupcami badz owczarzami, a te zawody wymagaly przemieszczania sie w przestrzeni.
To jest tylko moja sugestia, ktora nie musi prawda.

Zbyszek Maderski

Wladyslaw_Moskal - 20-04-2018 - 17:44
Temat postu: Nazwiska Wroclawski i Braclawski

Rasinska_Ela napisał:

Troche inny plan dedukcji.

Pisze Pani, ze nazwisko Wroclawski bylo tym "pierwszym" !!. Skoro pojawia sie nazwisko Braclawski, to tylko Pani moze sprawdzic na podstawie posiadanych metryk, czy jego ojciec faktycznie nosil nazwisko Wroclawski.

Z reguly pomylki w nazwisku poprawia metryka slubu , tzn Braclawski jako dziecko, wraca do Wroclawski jako malzonek. Wazna jest metryka zgonu i zapis nazwiska zmarlego.

Jesli tylko [!!!] w metryce slubu pojawia sie nazwisko Braclawski, jego dzieci nosza nazwisko Braclawski i umiera jako Braclawski, to ta decyzja zostal podjeta ... z premedytacja [= decyzja po dluzszym przemysleniu], bo chcial zerwac z rodzina Wroclawskich. Dlaczego ? - moze Pani juz nie znajdzie odpowiedzi.

Sadze, ze tylko Pani moze wyjasnic ten problem podmiany nazwiska i wtedy Pani wpis na Forum, pomoze innym.

Pozdrawiam - Wladyslaw

Rasinska_Ela - 20-04-2018 - 22:07
Temat postu: Nazwiska Wroclawski i Braclawski

Zbyszku, dziekuje za Twoja podpowiedz. Masz racje, moi przodkowie czesto zmieniali miejsce zamieszkania. Moze "zmiany" nazwiska sa z tym powiazane. Tak mi sie wydaje...

Wladyslawie, dziekuje za Twoj komentarz. To co piszesz ma jak najbardziej sens, jednak w przypadku moich przodkow, wydaje mi sie, przynajmniej na te chwile, troszke bardziej skomplikowane - przynajmniej jesli chodzi o uzywanie zamienne nazwisk Wroclawski / Braclawski.

Otoz moj "najlodleglejszy" czasowo, a znany mi przodek, to moj 6xpradziadek Michal Braclawski / Wroclawski / Raszynski/ Rasinski. Nie wiem z jakim nazwiskiem, ani gdzie i kiedy dokladnie urodzil sie. Na podstwie znanych mi dokumentow moge jedynie napisac, ze prawdopodobnie urodzil sie miedzy 1715 a 1720 rokiem. Nie wiem kiedy i gdzie ozenil sie, na pewno jego zona miala na imie Barbara.
Od lat 60-tych do lat 80-tych XVIII wieku Michal i Barbara chrzcili swoje dzieci pod nazwiskami Braclawski lub Wroclawski ( np. dziecko ur. pod koniec lat 60-tych w metryce zapisane zostalo jako Braclawski, syn ur. w 1776 - Wroclawski, moj 5xpradziadek Adam urodzony w 1778 roku w ksiedze chrztu zapisany zostal jako Braclawski, ostatni potomek ur. na poczatku lat 80-tych XVIII w. znowu jako Wroclawski).
Podczas spisu ludnosci wojewodztwa krakowskiego z Lat 1790/1791 pierwszy raz pojawia sie nazwisko Raszynski. Tak wlasnie cala rodzina zostala w dokumentach spisowych zapisana. Ale w latach 90-tych XVIII w. wsrod czlonkow rodziny funkcjonuje jeszcze nazwisko Wroclawski. Np. jeden z synow Michala zeni sie w 1795 r. jako Franciszek Wroclawski, pierwsze dwoje dzieci chrzci pod tym nazwiskiem, kolejne juz z nazwiskiem Rasinski / Raszynski.
Michal i Barbara w aktach zgonu (przelom XVIII i XIX w.) sa zapisani jako Rasinscy. Moj 5x pradziadek Adam, urodzony jako Braclawski (tak jak wspominalam w 1778) w 1804 roku bierze slub pod nazwiskiem Rasinski. Z tym nazwiskiem umiera, te nazwisko nosza jego potomkowie - takze ja.

Wydaje mi sie, ze gdzies pod koniec XVIII wieku - tak jak napisales - decyzja zostala podjeta; rodzina (wszystkie znane mi dzieci maloletnie i juz dorosle Michala oraz on sam) zmienila nazwisko na Raszynski / z czasem Rasinski .Nie wiem dlaczego i byc moze nigdy sie nie dowiem.

Zastanawia mnie jednak to wczesniejsze zamienne uzywanie nazwisk Braclawski i Wroclawski w metrykach dzieci Michala i Barbary... Jak wspominalam dzieci rodzily sie w dwoch roznych parafiach i w obu wystepuja te dwa nazwiska... Byc moze rzeczywiscie jest to zwiazane z miejscem pochodzenia rodziny..

Wiem, ze zmiany nazwisk w dawnych czasach nie sa czyms dziwnym, ale przypadek uzywania trzech roznych ich wersji przez jedna rodzine wydaje mi sie dosc szczegolny...

Jeszcze raz bardzo dziekuje za wszystkie Wasze komentarze, podpowiedzi.

Pozdrawiam goraco,

Elzbieta

Adam.55 - 29-04-2018 - 17:38
Temat postu: Nazwiska Wroclawski i Braclawski

Witam, proszę o informacje na temat nazwiska Szyperski.
Pozdrawiam,
Adam

Wladyslaw_Moskal - 30-04-2018 - 16:04
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Szyperski

Adam.55 napisał:

Witam, proszę o informacje na temat nazwiska Szyperski.
Pozdrawiam,
Adam

Witam,

http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/szyperski.html

1. jesli noszacy nazwisko mieszkal na wybrzezu Baltyku, to nazwisko pochodzi od :
Szyper - 1490 od szyper ‘właściciel statku rybackiego; dowódca statku’ lub od niemieckiej nazwy osobowej Schipper, ta od średnioniemieckiego schippere, schiper ‘żeglarz’.

2. jesli noszacy nazwisko mieszkal z dala od Baltyku, to nazwisko pochodzi od;
Szyp - 1393 od staropolskiego szyp ‘strzała’ i w tym przypadku, "szyper" - to robiacy strzaly.

Wg;
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=829

Pozdrawiam - Wladyslaw

Jawoszek_Elzbieta - 03-05-2018 - 16:33
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Szyperski

Prosiłabym opodanie etymologii nazwiska Bupp.
Elżbieta

Wladyslaw_Moskal - 04-05-2018 - 05:50
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Bupp.

Jawoszek_Elzbieta napisał:

Prosiłabym opodanie etymologii nazwiska Bupp.
Elżbieta

Witam.

Niezwykle rzadkie nazwisko w Polsce i w swiecie.

W 1990 r. w Polsce tylko 4 osoby nosilo to nazwisko;
Bupp - 4 osoby, Wa[woj. warszawskie]:2, Os[ostrołęckie]:2

W 2014 dystrybucja nazwiska w swiecie wygladala tak;
http://forebears.io/surnames/bupp

Prosze o wiecej informacji o tym nazwisku,
Jest silne ukierunkowanie w Internecie na nazwisko niemiecko-zydowskie.

Pozdrawiam - Wladyslaw

Jawoszek_Elzbieta - 04-05-2018 - 13:19
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Bupp.

Wladyslaw_Moskal napisał:

Jawoszek_Elzbieta napisał:

Prosiłabym opodanie etymologii nazwiska Bupp.
Elżbieta

Poszukuję informacji na prośbę mojej znajomej, która o swoich przodkach nie wie zbyt dużo (więc ja też nie). Wiem, że mieszkali na warszawskiej Woli i byli ewangelikami. Sama już coś znalazłam w aktach parafii ewangelicko-augsburgskiej (odmiana nazwiska Bupp, Bubb i Bub) oraz w aktach parafii Służew (odmiana nazwiska Bob). Niestety brak mi ciągłości ale mam ciekawą informację, że jeden z Bobów zam w Krasnowoli był kolonistą, ewangelikiem i pochodził z miasta Manchaimo. To Niemcy, ale nie potrafię dookreślić jaka to naprawdę wioska. Dopiero zaczynam te poszukiwania i na razie wyłapuję wszystkich noszących zbliżone nazwisko.
Elżbieta

Grazyna_Gabi - 04-05-2018 - 18:46
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Bupp.

"....z miasta Manchaimo"
Jesli miasto to moze byc Mannheim - jesli wies to moze Manheim, miejscowosc ta obecnie
jest dzielnica miasta Kerpen.
https://de.wikipedia.org/wiki/Mannheim
https://de.wikipedia.org/wiki/Manheim
Nazwisko Bupp wystepuje w XVIII w. Huttingen i Istein.
Dosc powszechna jest forma Bub.
W Polsce obilo mi sie o uszy nazwisko Buba.

Pozdrawiam
Grazyna

Wladyslaw_Moskal - 05-05-2018 - 04:26
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Bupp.

Wedlug danych z 2002 r. zyly w Polsce juz tylko 3 osoby o nazwisku Bupp;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/bupp.html

Znalazlem tez takie dane;
https://en.geneanet.org/search/?page_si ... ;ajax_ok=1

Nazwisko Bupp moze byc skrotem od niemieckiego, sredniowiecznego nazwania Burkhard = mocny albo wielki jak zamek [wg informacji z Internetu].

Wladyslaw

Jawoszek_Elzbieta - 05-05-2018 - 16:05
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Bupp.

Dziękuję bardzo za pomoc Smile

Elżbieta

DawMat - 05-05-2018 - 20:53
Temat postu:

Witam wszystkich,

szukam etymologii dwóch nazwisk:

Matuszczyk oraz Rzeźniczak. Nazwisko Matuszczyk pochodziło ze Śląska, natomiast nazwisko Rzeźniczak (zapewne od Rzeźników?) spod Łodzi

Ewa_Szczodruch - 06-05-2018 - 04:41
Temat postu:

Wg Rymuta:

Matuszczyk 1692 - w grupie nazwisk pochodzących od imienia Maciej. W języku hebrajskim były dwa warianty imienia: mettithejah (u) i mattanejah (u) ‘dar Jahwe’, przejęte do greckiego jako Matthias, Matthauos, Maththaios, a do łacińskiego jako Matthias, Matthaeus. Z form łacińskich w języku polskim powstały trzy imiona: Maciej, Matyjasz oba pochodzące od wariantu Matthias i Mateusz, utworzone od Matthaeus. W Kościele prawosławnym od form greckich utworzone zostało imię Matwiej, wtórnie Matfiej. Te cztery imiona, a także ich skrócone formy Mat- i Mac- mieszały się w źródłach historycznych.

Rzeźniczak - od staropolskiego rzezać, rzazać ‘ciąć, zabijać’, rzezak, rzazak ‘dłuto’.

Róża_Natalia - 07-05-2018 - 22:06
Temat postu:

witam serdecznie ,
zgłaszam się z prośba o wytłumaczenie nazwisk
Każmierczak / Kazmierski / Kazimierski
Kocot
Fiszer / Fisher / Fisier / Fisior / Fisiór
Twardokęs
Gajdziak / Gajdzik
Łabuś
Cesarz
Chachulski
Barczyk
Jakubczyk
Keja
Biskup
Ludwik
Walo / Waolo
Psonka
Kacuga / Kandzionka
Grzlonkowna
Musialik
Miklas
Horoba / Choroba / Horba
Sowa
Ptaś
Popczyk
Piekarczyk
Kułach
Stepel / Stempel
Smolarczyk
Skupnik
Żurek
Rygała
Kieras
Dzieło
Wyszyńska
Urbańczyk
Wylon
Machura
Nowak
Matyszkiewicz
Gocyła
Ptak
Krug / Kruk
Szwed / Szwec
Węgrzyn
Dyrda
Drąg
Drążek
Bartnik
Wolanin
Smudel
Barborka / Barbórka / Barborella
Donner
Burek
Prosiłabym o znaczenie wyżej wymienionych nazwisk oraz o wskazanie czy jakieś nazwisko to szlacheckie lub z innej kultury albo państwa .
Dziękuję za pomoc ,
pozdrawiam

Ewa_Szczodruch - 09-05-2018 - 10:49
Temat postu:

Witam

Podaję za Rymutem:

Barborella - od imienia Barbara. Imię notowane w Polsce od XIV wieku, też w obocznej formie Barbora, jest pochodzenia grecko łacińskiego, od barbara ‘cudzoziemka’.

Barborka - od imienia Barbara. Imię notowane w Polsce od XIV wieku, też w obocznej formie Barbora, jest pochodzenia grecko łacińskiego, od barbara ‘cudzoziemka’.
Barbórka - od imienia Barbara. Imię notowane w Polsce od XIV wieku, też w obocznej formie Barbora, jest pochodzenia grecko łacińskiego, od barbara ‘cudzoziemka’.

Barczyk 1605 - w grupie nazwisk pochodzących od prasłowiańskiego brczaci ‘burczeć, brzęczeć’, staropolskiego barczy ‘ryczy’ lub od niemieckiej nazwy osobowej Bartsch ( ta od imienia Bartholomeus), bark ‘część ramienia’, barkać.

Bartnik 1418 - od barć ‘pasieka, ul’; od bartnik ‘pszczelarz’.

Biskup 1371 - od biskup, ze staropolskiego też biskop.

Burek 1425 - w grupie nazwisk pochodzących od podstawy bur , por. bury; bura ‘awantura’; burak, burka ‘opończa’, burza, burzyć.

Cesarz 1478 - od cesarz, cezar.

Chachulski 1787 - od chachulić ‘ukrywać coś’, chachuła ‘pysk, morda’.
Choroba 1521 - od choroba.
Donner - od niemieckiej nazwy osobowej Donner, ta od średnio-wysoko-niemieckiego doner ‘grzmot’.

Drąg 1398 - od drąg.

Drążek - od drąg.

Dyrda 1485 - od gwarowego dyrdać, derdać ‘iść szybko, lecieć, trząść się’.

Dzieło - od dzielić lub od działać.
Fisher - od niemieckiej nazwy osobowej Fischer, ta od apelatywu Fischer ‘rybak’.
Fisier 1795 - od niemieckiej nazwy osobowej Fischer, ta od apelatywu Fischer ‘rybak’.
Fisior - od niemieckiej nazwy osobowej Fischer, ta od apelatywu Fischer ‘rybak’.
Fisiór - od niemieckiej nazwy osobowej Fischer, ta od apelatywu Fischer ‘rybak’.
Fiszer 1398 - od niemieckiej nazwy osobowej Fischer, ta od apelatywu Fischer ‘rybak’.
Gajdziak - od gajda ‘dudy’, też ‘grający na dudach’, też ‘niezgrabna noga, człowiek gruby, niezgrabny’.
Gajdzik 1680 - od gajda ‘dudy’, też ‘grający na dudach’, też ‘niezgrabna noga, człowiek gruby, niezgrabny’.
Gocyła - od niemieckich nazw osobowych Gotz, Götz, Göz, Götsch, te od imion na Got-.
Grzlonkowna - nie znalazłam ☹
Horba - od garb, garbić się ‘pochylac się, trzymać się krzywo’.
Horoba - od choroba.
Jakubczyk 1548 - od imienia Jakub. Imię, notowane w Polsce od XII wieku, pochodzenia hebrajskiego Jaaqob ‘niech Bóg strzeże’. W starp[polszczyźnie przejmowane jako Jakob, Jakub, Jokob, na Kresach Wschodnich także Jakow, Jakuw.
Kacuga - od podstawy kacz-, porównaj gwarowe kaczać ‘taczać, przewracać’, kaczka.
Kandzionka – nie znalazłam ☹
Kazimierski 1386 - od nazwy miejscowej Kazimierz, Kazimierza (kilka miejscowości).
Kazmierski - od imienia Kazimierz. Imię, w średniowieczu brzmiące Kazimir, pochodzi od kazić + mir ‘pokój’.
Każmierczak - od imienia Kazimierz. Imię, w średniowieczu brzmiące Kazimir, pochodzi od kazić + mir ‘pokój’.

Keja - od gwarowego kiej ‘kiedy, gdy, skoro’.

Kieras - od podstawy kier-, por. kir, dawniej kier ‘czarny materiał symbolizujący żałobę’, od gwarowego kierać ‘kierować’, od niemieckiej nazwy osobowej Kehr, od imienia Kirył (= Cyryl).

Kocot 1614 - od kocot, koczot ‘kogut, istota mała’.

Krug - w grupie nazwisk pochodzących od podstawy krug-, por. gwarowe krug ‘krąg’, gwarowe krugły ‘okrągły’, niemiecka nazwa osobowa Krug.
Kruk 1384 - od kruk ‘gatunek ptaka’, krukać ‘krakać’.

Kułach 1616 - od imienia Mikuła (Mikołaj), może też od podstawy Kul-.

Ludwik - od imienia Ludwik. Imię o genezie germańskiej, od hlud ‘sławny’ + wig ‘walka’. W Polsce notowane od XIII wieku, wykazywało znaczne wahania fonetyczne. Obok postaci Ludwik spotyka się Łodwik, Łodwik, Lodwich, Łodwig, Lodwig, Ludwich.

Łabuś - od staropolskiego łaba, łabaj ‘wyzwisko; też o wielkim psie’.

Machura - w grupie nazwisk pochodzących od imion na Ma-, typu Marcin, Maciej, Małomir, też od machać.

Matyszkiewicz - w grupie nazwisk pochodzących od imienia Maciej. W języku hebrajskim były dwa warianty imienia: mettithejah (u) i mattanejah (u) ‘dar Jahwe’, przejęte do greckiego jako Matthias, Matthauos, Maththaios, a do łacińskiego jako Matthias, Matthaeus. Z form łacińskich w języku polskim powstały trzy imiona: Maciej, Matyjasz oba pochodzące od wariantu Matthias i Mateusz, utworzone od Matthaeus. W Kościele prawosławnym od form greckich utworzone zostało imię Matwiej, wtórnie Matfiej. Te cztery imiona, a także ich skrócone formy Mat- i Mac- mieszały się w źródłach historycznych.

Miklas 1788 - w grupie nazwisk pochodzących od imienia Mikołaj. Imię pochodzenia greckiego, od Nikólaos, to od nike ‘zwycięstwo’ + laos ‘lud’, do łaciny przejęte jako Nicolaus. Znane w Polsce od XII wieku, adaptowane do języka polskiego jako Mikołaj ( 1369), Mikułaj ( 1399), Nikołaj ( 1203).

Musialik 1690 - w grupie nazwisk pochodzących od podstaw mus-, musz-, por. musieć, muszka, też od niemieckich nazw osobowych Mus, Musch, te od Moyses.

Nowak 1335 - od nowy; od nowak ‘człowiek nowy, przybysz’.

Piekarczyk 1614 - od piec, piekę lub piekarczyk ‘chłopiec z piekarni’.

Popczyk - od pop ‘duchowny Kościoła wschodniego’, dawniej też ‘ksiądz rzymskokatolicki’.

Psonka - od pszenica ‘gatunek zboża’.

Ptak 1396 - od ptak.

Ptaś 1649 - od ptak.

Rygała - od rygać ‘rzygać, kaszleć’, też od niemieckiej nazwy osobowej Rieg.

Skupnik 1667- w grupie nazwisk pochodzących od skupić ‘zgromadzić, zebrać; zgromadzić kupując’, skup ‘kupowanie’.

Smolarczyk - od smoła ‘uboczny produkt suchej destylacji węgla lub drwna’, smolić ‘brudzić; powlekać smołą, palić’.

Smudel - w grupie nazwisk pochodzących od gwarowego smudzić ‘mieć pragnienie’.

Sowa 1404 - od sowa ‘ptak’.
Stempel - od stempel, ze staropolskiego stempel ‘pręt metalowy,którym ubijano proch w lufie’; piętno na ciele przestępcy; pieczęć’.

Stepel - od stempel, ze staropolskiego stempel ‘pręt metalowy,którym ubijano proch w lufie’; piętno na ciele przestępcy; pieczęć’.
Szwec - od szewc, ze staropolskiego szwiec.

Szwed 1624 od Szwed ‘pochodzący ze Szwecji’; może też od niemieckiej nazwy osobowej Schwede.

Twardokęs - od twardy ‘nieuginający się pod naciskiem’, też od imion złożonych typu Twardomir, Twardosław.

Urbańczyk 1596 - od imienia Urban, notowanego w Polsce od XIII wieku, pochodzenia łacińskiego – Urbanus, od urbanus ‘miejski, mieszkaniec miasta’.

Walo 1788 - od imion na Wal-, typu Walenty, Walerian lub od walić ‘burzyć, rozwalać; uderzać, sunąć powoli, ociężale’.
Waolo – nie znalazłam ☹

Węgrzyn 1390 - od Węgier ‘członek ludu ugrofińskiego zamieszkującego tereny dzisiejszych Węgier’; od Węgrzyn ‘Węgier’.

Wolanin - od imion złożonych typu Wolimir lub od woleć ‘dawać czemuś pierwszeństwo’, wola dawniej ‘zwolnienie od powinności wobec właściciela ziemi’, też ‘zdolność do świadomego wyboru’, w pochodnych też od wół ‘kastrowany byk hodowany jako zwierzę robocze’.

Wylon – nie znalazłam ☹

Wyszyński 1428 - od nazw miejscowych Wyszyna, Wyszyny (kilka wsi).

Żurek 1522 - od żur ‘rodzaj zupy’.

Wladyslaw_Moskal - 09-05-2018 - 18:52
Temat postu: Nazwiska pochodne od nazwisk Drąg i Gajda.

Po tym wpisie Pani Ewy niewiele mozna dopisac.

Ja mam tylko dwa uzupelnienia;

1. Drąg 1398 - od drąg i Drążek - od drąg.
Jesli w tej samej miejscowosci, to Drąg jest nazwiskiem ojca, a Drążek, jako
zdrobnienie jest nazwiskiem syna. Potwierdzenie tej hipotezy mozesz odszukac
tylko Ty.

2. Gajdziak - od gajda ‘dudy’, też ‘grający na dudach’, też ‘niezgrabna noga, człowiek gruby, niezgrabny’.
Gajdzik 1680 - od gajda ‘dudy’, też ‘grający na dudach’, też ‘niezgrabna noga, człowiek gruby, niezgrabny’.
To sa nazwiska odojcowskie , powstale od nazwiska ojca;
Gajda - 1536 od gajda ‘dudy’, też ‘grający na dudach’, też ‘niezgrabna noga, człowiek gruby, niezgrabny’,
ale;
wedlug mnie te nazwiska mozna a nawet nalezy wywodzic nalezy od slowa "gaj" i nazwania "gajda", czyli straznik swietego gaju.

Zobacz mape opracowana okolo 1470 r wedlug opisu geografa greckiego Ptolemeusza z ok 150 r.;
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/ ... rmania.jpg
Ptolemeusz mieszkajacy w Aleksandrii, w Egipcie, otrzymal informacje o plemionach pomiedzy Wisla i Odra wierzacych w "swiete gaje", siedziby ich bogow.

Nazwal te plemiona "Eluones", wierzace w ...gaje oliwne, bo Grecy i Rzymianie swoje swiatynie
lokowali w swietych gajach oliwnych, tylko ... nie wiedzial, ze na obecnych terenach Polski,
istnialy swiete gaje debowe , lipowe i inne, ale .. oliwki nie rosly.

Czyli juz okolo 1 wieku n. e. istnialo na terenie Polski nazwanie/ nazwisko Gajda, czyli
straznik swietego gaju.

Wedlug owczesnych pogladow Rzymian i Grekow, Germania, czyli tereny zamieszkale przez
germanskich barbarzyncow konczyly sie na Wisle. Na wschod od Wisly byla Sarmatia.

Pozdrawiam - Wladyslaw

Wladyslaw_Moskal - 18-05-2018 - 18:25
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Lignar, Lawera i Zynwala.

Lignar, jest to bardzo rzadkie polskie nazwisko;
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/lignar.html

i bardzo stare, bo pochodzace od slowa lacinskiego i chyba celtyckigo "lignum", czyli drzewo.
Zatem Lignar mial do czynienia z drewem , mogl to byc handlarz drzewem, wyrabiajacy cos z drewna, drwal itp.
Odpowiednikiem polskiego nazwiska Lignar jest francuskie nazwisko Lignac;
http://forebears.io/surnames/lignac

Jest wiele nazwisk celtyckich, ktore "przybyly" z drugiej strony Karpat w dorzecze Wisly i Sanu razem z celtyckim plemieniem Wilkow, a pierwotne siedziby Wilkow byly w przyalpejskiej Francji.

O celtycko-polskich nazwiskach Wilk, Teter, Tetrycz i Juda napisalem w "Pochodzeniu nazwisk" cz.9, str. 59, pod koniec strony.

Oprocz nazwiska Wilk, sa tez niezwykle rzadkie polskie nazwiska majace celtyckie korzenie, przykladowo;
- Lawera, pochodzace od nazwy drzewa laurowego: - Lauer -> Lawera,
- Zynwala, nazwisko specjalisty od wyrobu ozdob z brazu.

W starożytności brąz był stopem miedzi w stosunku 90% miedzi do 10% cyny, używanym do wytwarzania przedmiotów codziennego użytku, lub w proporcji 86% miedzi do 14% cyny do wytwarzania ozdób.

Wladyslaw

Wladyslaw_Moskal - 19-05-2018 - 03:40
Temat postu: Pochodzenie i historia nazwiska Warnke.

Na poczatku nowej ery, Tacyt odnotowal nazwe plemienia Varini, Pliny takze Varini, Ptolemeusz – Virunoi, a Procopius – Varni,
wedlug mnie nazwy te dotycza plemienia .. Warnke, czyli plemienia Wron.

Nazwisko Warnke pochodzi od gwarowej, polskiej i kaszubskiej nazwy wrony = „warna”.

Zachodnia czesc plemienia Wron wchodzila w sklad polabskich Slowian, ktorzy utworzyli Panstwo Obodrytów;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Obodryci
http://www.verwandt.de/karten/relativ/warnke.html

Natomiast wschodnia czesc plemienia Wron, do dzis zamieszkuje Kaszuby oraz polnocna czesc Wielkopolski;
http://www.moikrewni.pl/mapa/wzgledny/warnke.html

W zalaczonym opisie Obodrytow plemie to nazwano plemieniem Warnów, sugerujac, ze jest to plemie germanskie, poniewaz wg Rzymian [szczegolnie Tacyta] i Grekow, granica pomiedzy Germania i Sarmatia przebiegala wzdluz Wisly, ale piszacy takie opinie w Wikipedii nie budza wielkiego zaufania.

Wladyslaw

kkoziii - 27-05-2018 - 13:27
Temat postu: pochodzenie nazwiska Kosyra

Witam,

zastanawiam się nad pochodzeniem mojego nazwiska. Wszyscy przodkowie do ok 1800r. (tak daleko zaszedłem) pochodzą z Górnego Śląska. Po plebiscycie Polacy zmienili nazwisko z adnotacją (widoczny błąd pisowni nazwiska Kosyra na Kozyra).

Mariok - 27-05-2018 - 14:36
Temat postu: pochodzenie nazwiska Kosyra

Witam,

proszę o informacje na temat nazwiska Wichłacz.

Dziękuję

Wladyslaw_Moskal - 28-05-2018 - 04:44
Temat postu: Re: pochodzenie nazwiska Kosyra

kkoziii napisał:

Witam,

masz do wyboru pochodzenie wg;
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=809

Kosyra - od podstawy kos-, por. kos ‘ptak z rodziny drozdów’, kosić, kosa.
Kozyra - 1375 od kozera ‘powód, przyczyna’, dawniej też ‘atut w kartach; karciarz’.

Ale... wedlug prof. K. Rymuta w bylym woj. katowickim w 1990 roku bylo;
- 17 osob o nazwisku Kosyra,
- 482 osob o nazwisku Kozyra,
zatem na 28 osob z nazwiskiem Kozyra, przypada 1 osoba o nazwisku Kosyra
i nazwisko Kosyra ... moglo byc blednie zapisywane w tym rejonie,
jak sam zauwazyles.

A Kozyra... to ten, kto zawsze znalazl jakis powod, aby wrocic pozniej do domu,
spoznic sie do pracy .. i.t.d..

Wladyslaw

bobik4000 - 28-05-2018 - 14:52
Temat postu: Re: pochodzenie nazwiska Kosyra

Witam,
Proszę o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Nikliborc. Nazwisko dosyć rzadkie, popularne w powiatach oświęcimskim i wadowickim.
Pozdrawiam,
Grzegorz

Wladyslaw_Moskal - 28-05-2018 - 17:52
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Wichłacz i Nikliborc.

MARIOK napisał:

Witam,

proszę o informacje na temat nazwiska Wichłacz.

Dziękuję

Wedlug;
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=781
nazwisko Wichłać - pochodzi od wikłac, też wichłać ‘plątać, gmatwać’.

Wg mnie, jest to nazwisko pochodzace od zawodu - mogl to byc ktos, kto robil roznego rodzaju kosze i koszyki "wikłajac/wichłajac" lub mowiac wspolczesnym jezykiem, wyplatajac je z wikliny.
Takze mogl to byc powroznik "platajacy"=skrecajacy z konopi sznury i powrozy.

Blisko 70 % nazwiska Wichłacz wystepuje w rejonie Poznania, Kalisza, Leszna i Wroclawia.

********************************************************
Witam,
Proszę o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Nikliborc. Nazwisko dosyć rzadkie, popularne w powiatach oświęcimskim i wadowickim.
Pozdrawiam,
Grzegorz

Nazwisko Nikliborc jest bardzo rzadkim !! nazwiskiem w Polsce z rejonu Bielsko-Biala i Nowy Sacz.
Pofesor K. Rymut nie podaje etymologii tego nazwiska.
Mozna przyjac, ze jest to stare dwuczlonowe, slowianskie nazwisko.

W;
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=546
jest informacja o nazisku Nikła - 1587 od nikły ‘mały, nędzny’.
i nazwisku Borc - od burczeć ‘krzyczeć, warczeć’.

Zatem Nikliborc to była pieszczotliwa nazwa .. nikłego, małego, burczacego płaczka.

Byc moze wszyscy o tym nazwisku maja jednego protoplaste.

Wladyslaw

Mariok - 29-05-2018 - 08:37
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Wichłacz i Nikliborc.

Dziękuję Władysławie,

zatem możliwe jest że mój przodek Wawrzyniec Haraśny (wg. aktu zgonu w 1828 w parafii Czerniewice w łódzkiem, urodzony w Liskowie/ Liszkowie w obwodzie kaliskim), żonę Barbarę z Wichłaczów zgodnie z aktem zgonu w 1830 roku w parafii Czerniewice w łódzkiem, też miał z tych terenów albo jej rodzice Wojciech i Katarzyna Wichłaczowie (gdyż w tym samym akcie pisze, że Barbara urodziła się w Czerniewicach).

kamilkao - 02-06-2018 - 20:36
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Wichłacz i Nikliborc.

Witam,
Czy zna ktoś może pochodzenie nazwiska Siwik?

Mieszkam za granicą i mój komendant zadał mi takie pytanie. On ma polskie pochodzenie i chciałby się dowiedzieć jak najwiecej o swoim pochodzeniu, znaczeniu nazwiska, i czy może ma jakiś herb rodzinny. Będę wdzięczna za jakiekolwiek informacje.

Dziękuję bardzo,
Kamila

Ewa_Szczodruch - 04-06-2018 - 07:47
Temat postu:

Witam

Siwik - od siwy ‘białoszary, niebieskofioletowy’ .

Źródło:Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Kazmierczak_Slawomir - 04-06-2018 - 13:37
Temat postu:

Dzień dobry,
proszę o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Kojro. Z tego co ustaliłem rodzina Kojro mieszkała w Polsce tylko w Radziłowie (województwo podlaskie), później w miejscowościach w pobliżu (Wizna, Wąsosz, Kolno, Poryte, Borkowo). Byli głównie kowalami i młynarzami. Podejrzewam, że mogli pochodzić z Rosji, ale to tylko domysły.
Pozdrawiam
Sławomir

Dariusz_Lik - 04-06-2018 - 18:13
Temat postu: Dzień Dobry

Bardzo proszę o wyjaśnienie nazwiska Lik i jeśli możliwe skąd pochodzi

Ewa_Szczodruch - 04-06-2018 - 18:56
Temat postu:

Witam

Lik - od staropolskiego lik ‘liczba, ilość’, też od gwarowego lik ‘lek’.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Wladyslaw_Moskal - 06-06-2018 - 04:50
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Kojro

Kazmierczak_Slawomir napisał:

Witam,

podaje moja hipoteze pochodzenia nazwiska Kojro.

Wedlug prof. K. Rymuta i www.genpol.com ;
Kojro - rozmieszczenie nazwiska [413 osob] w Polsce w 1990 r.
Dane posortowane malejąco wg liczby osób w województwie.
1 olsztyńskie 47
2 łomżyńskie 38
3 warszawskie 34
4 jeleniogórskie 29
5 wrocławskie 28
6 bydgoskie 25
7 suwalskie 24
8 białostockie 20
9 szczecińskie 20

Jak widzisz, nazwisko najczesciej wystepuje w rejonie Olsztyna, Lomzy, Suwalk i Bialegostoku.

Czy jest nazwiskiem rosyjskim ? Zalaczona mapa;
http://forebears.io/surnames/kojro
wlasciwie wyklucza wschodnie powiazania.

W jezyku litewskim "kaire" oznacza "lewy", zatem mozna przypuszczac, ze "kajro" moglo wskazywac kiedys, ze jest to leworeki mezczyzna, mankut, ale mapa nie wskazuje, ze na Litwie wystepuje takie nazwisko.

Jezyk litewski jest jezykiem baltyjskim, takze Prusowie poslugiwali sie tym zapomnianym jezykiem.

Skoro wystepowanie nazwiska Kojro w Polsce jest lokalne i bliskie ziemiom zasiedlonym kiedys przez Prusow, mozna przyjac, ze moglo powstac wsrod Prusow i wskazywalo na leworekiego mezczyzne.

Istnieje w Polsce nazwisko Kojło - pochodzące od koić, uspokajać, łagodzić, tylko 166 osob w 1990 r., ale ja wiaze to nazwisko z Kojro, bo ktos o nazwisku Kojro nie potrafil wymawiac litery "r".
Nazwisko Kojło;
1 białostockie 139
2 warszawskie 12
3 olsztyńskie 4

Wladyslaw

Kazmierczak_Slawomir - 06-06-2018 - 06:54
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Kojro

Bardzo dziękuję za odpowiedź. Pochodzenie litewskie jest bardzo wiarygodne, wśród emigrantów do USA (z początku XX wieku) widziałem osoby o tym nazwisku, przypłynęły z Wilna. Daleki krewny o tym nazwisku, mieszkający w USA napisał mi dzisiaj, że nazwisko może pochodzić od litewskiego "Koj" - stopa lub noga.
Pozdrawiam
Sławomir

agnieszka_czechowska - 06-06-2018 - 15:55
Temat postu: Prośba o etymologię nazwisk

Witam,
Poszukuję informacji o pochodzeniu nazwisk: Błaszczykiewicz, Kulasek, Wiekiera. Występują w świętokrzyskim.

Będę wdzięczną za każdą informację.

Z góry dziękuję Smile

Agnieszka

PiotrG - 07-06-2018 - 07:49
Temat postu:

1. Prawdopodobnie od imienia Błażej (łac. Blasius).
2. Kulas - noga, kulawy
3. Wekiera - inaczej nasieka, rodzaj broni

Ewa_Szczodruch - 07-06-2018 - 08:25
Temat postu:

Witam

Błaszczykiewicz - od imion na Bła , typu Błażej.

Kulasek 1664 - od kula lub kuleć lub kulić (się); od kulas ‘noga; człowiek kulawy’.

Źródło:Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Wiekiera - od dawnego wiekiera, wekera ‘maczuga, kij z ostrym zakończeniem’.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

agnieszka_czechowska - 07-06-2018 - 09:56
Temat postu:

Czy 1664 przy nazwisku Kulasek oznacza, że w tym roku pojawią się pierwsze wzmianki o nazwisku. Czy tak można to rozumieć?

Ewa_Szczodruch - 07-06-2018 - 18:41
Temat postu:

Tak, to data pierwszego odnotowania nazwiska w źródłach pisanych.

Wladyslaw_Moskal - 07-06-2018 - 19:40
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Kulasek

Przytoczone informacje Pani Ewy dotycza pierwszego odnotowania nazwiska w Polsce wedlug dokumentacji archiwalnych dostepnych zespolowi prof. K. Rymuta przed 2000 rokiem. Ale... nie jest to informacja ostateczna, bo odkrycie nowego dokumentu moze zmienic to datowanie.
Podkreslanie aspektu historycznego nazwisk przez zespol prof. K. Rymuta uwazam za bardzo wazny i przydatny dla genealogow.

Natomiast kiedy moglo powstac nazwisko, to juz inna sprawa.

Prosze zobaczyc przytoczone dane o nazwisku Kula - jesli gdzies zostalo odnotowane w 1253 r. to musialo byc juz troche wczesniej uzywane;
Kula - 1253 od kula lub kuleć lub kulić (się).

Od nazwiska Kula moglo powstac poboczne nazwisko Kulas;
Kulas - 1460 od kula lub kuleć lub kulić (się); od kulas ‘noga; człowiek kulawy’

a od nazwisk Kula i Kulas mogly powstac nazwiska synow;
Kulasik - 1642 od kula lub kuleć lub kulić (się); od kulas ‘noga; człowiek kulawy’.
Kulasek - 1664 od kula lub kuleć lub kulić (się); od kulas ‘noga; człowiek kulawy’

Zatem pierwsze wzmianki o nazwisku nie wskazuja, kiedy nazwisko powstalo, bo roznice wiekowe pomiedzy powstaniem a odnotowaniem, moga siegac kilkuset lat.

Zycze powodzenia w poszukiwaniach.

Wladyslaw

agnieszka_czechowska - 08-06-2018 - 13:54
Temat postu: Dziękuję za informacje:)

Serdecznie dziękuję za informacje:)

Czy mogę dowiedzieć się czegoś więcej o nazwisku Błaszczykiewicz?

Czy końcówka - ewicz sugeruje pochodzenie ze wschodu czy raczej polskie?

Ewa_Szczodruch - 10-06-2018 - 07:40
Temat postu:

Witam

Błaszczykiewicz - od imion na Bła , typu Błażej.

Źródło:Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Końcówka -ewicz popularna jest i u nas i na wschodzie. Na pewno jest to nazwisko odojcowskie.

Sylwia_Socha - 11-06-2018 - 18:00
Temat postu: moje nazwiska

Dzień dobry.
Bardzo proszę o informacje na temat nazwiska Boguta, Kanczugowski i Niezbecki
z góry dziękuję
pozdrawiam
Sylwia Socha

Ewa_Szczodruch - 11-06-2018 - 18:18
Temat postu: moje nazwiska

Witam

Boguta 1251 - od imion złożonych typu Boguchwał, Bogusław.

Kanczugowski - od kańczug, dawniej kańczuk ‘bicz z plecionego rzemienia’, też od nazwy miasta Kańczuga.

Niezbecki - nie znalazłam Sad

JarosławSmok - 18-06-2018 - 23:10
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)

[quote="MalgorzataKurek"]Wg "Nazwisk Polaków" K. Rymuta:
Korejwo - od litewskiego Koreiva, Kareiva, to od apelatywu kareiva Dobry Wieczór

Poszukuje pochodzenia nazwiska SMOK. Z tego co wiem sama nazwa może pochodzić z 1305 rok tylko nie wiem tak jak samo nazwisko sugeruje, że ktoś był potężnej postury czy coś podobnego? Proszę o pomoc

Wladyslaw_Moskal - 19-06-2018 - 03:26
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Smok

Witam,

nazwisko Smok wg prof. K. Rymuta i:
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=825
zostalo pierwszy raz odnotowane w Polsce w 1305 r. i moze pochodzic od slowa"smok" = mityczny potwór skrzydlaty z ogonem węża lub przenośnie slowo "smok" moglo oznaczac "olbrzyma", też od staropolskiego slowa "smoczyć" = zmoczyć.

Wg prof. K.Rymuta i http://www.genpol.com;
Rozmieszczenie nazwiska Smok w Polsce w 1990 r.
Razem 1246 osób w 39 województwach
Dane posortowane malejąco wg liczby osób w województwie.
Lp. Województwo Liczba osób
1 katowickie 276
2 krakowskie 103
3 częstochowskie 97
4 wrocławskie 84
5 kieleckie 76

Zatem jesli przodek pochodzil z okolic Krakowa, byl duzym lub ... duzo jadl, to mogli go nazywac "smokiem" i tak zostalo. Nazwisko moglo powstac wczesniej niz je odnotowano.

Wladyslaw

olaf123456789 - 19-06-2018 - 23:20
Temat postu:

Czy ktoś mógłby podać mi pochodzenie nazwiska Grzenkowicz? Z góry dziękuję.

Ewa_Szczodruch - 20-06-2018 - 04:03
Temat postu:

Witam

Wg prof. Rymuta:

Grzenkowicz - od grzany, grzać.

gabika - 21-06-2018 - 12:21
Temat postu:

Dzień dobry,

chciałabym się dowiedzieć jakie jest pochodzenie nazwisk: Fedyk, Styrna, Gancarz, Kijak, Ryzner.
Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź!

Pozdrawiam serdecznie,
Gabika

Ewa_Szczodruch - 22-06-2018 - 07:15
Temat postu:

Witam

Fedyk - w grupie nazwisk pochodzących od imienia Teodor, notowanego w Polsce od XIII wieku, pochodzenia greckiego Theodoros, to od theos 'Bóg' + doron 'dar'. W okresie staropolskim adaptowane też jako Czader, Czedor, na Kresach wschodnich występowały natomiast formy wschodniosłowiańskie tego imienia Chodor, Fiedor też od niemieckiej nazwy osobowej Feder.

Gancarz 1617 - od garncarz ‘wyrabiający garnki z gliny’.

Kijak 1683 - od kij; od kijak ‘wieśniak, który może sprzedawać mięso w mieście’.

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Ryzner - od niemieckiej nazwy osobowej Rößner, ta od średnio - wysoko - niemieckiego ros, ors ‘rumak’; możliwe też od nazw miejscowych Rossen, Rössen.

Styrna - od niemieckiej nazwy osobowej Stern, ta od średnio—wysoko - niemieckiego stërn ‘gwiazda’.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

marcinkosmalski - 29-06-2018 - 20:32
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)

Serdecznie proszę o etymologię nazwiska Łęczycki.
Do początku XX wieku nazwisko to miało formę żeńską i brzmiało Łęczycka, np Wacław Łęczycka.
Nazwisko pochodzi z parafii Przesmyki w woj. mazowieckim.
Pozdrawiam
Marcin

Ewa_Szczodruch - 30-06-2018 - 11:04
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)

Za Rymutem Smile

Łęczycki 1387 - od nazwy miejscowej Łęczyca (sieradzkie, gmina Pęczniew).

ROMAN_B - 30-06-2018 - 17:43
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Łęczycki, Łęczycka.

Witaj Marcinie.

Rozważania o etymologii nazwiska Łęczycki oraz Łęczycka.

Pani Ewa Szczodruch podała etymologie nazwiska Łęczycki za profesorem Kazimierzem Rymutem, która mówi: „Łęczycki 1387 - od nazwy miejscowej Łęczyca (sieradzkie, gmina Pęczniew).”.

Zygmunt Gloger [ polski historyk, archeolog, etnograf, folklorysta, krajoznawca ] w swoim dziele pt. Geografia historyczna ziem dawnej Polski, które zostało wydane w Krakowie w roku 1903, w rozdziale noszącym tytuł Województwo Łęczyckie tak mówi o etymologii nazwy ziemi Łęczyckiej: „Nazwa Łęczycan, Łęczan, powstała od wielkiej ilości łęgów czyli łąk (nad Nerem i Bzurą), wśród których leżały ich siedliska. Licznie rozrodzoną tu szlachtę, jako osiadłą wśród błotnistych nizin, nazywano żartobliwie „piskorzami”. Mundur sejmowy tego województwa był ten sam co Sieradzkiego i Gnieźnieńskiego, t. j. kontusz karmazynowy, wyłogi granatowe i żupan biały.”.

Profesor Kazimierz Rymut mówił: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast, profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”. Zatem, nazwisko Łęczycki niekoniecznie może pochodzić od nazwy miejscowej Łeczyca.

W nazwisku Łęczycki występuje przyrostem –cki, który łączy się z rdzeniem Łęczy– [ Łeczy + cki = Łęczycki ]. Sufiks –cki wskazuje, iż to nazwisko powinno być mianem odmiejscowym. Oznacza to, że pierwsza osoba nosząca tą nazwę osobową wzięła to nazwisko lub/i została tak nazwana od jakieś osady, wsi, miasta, nazwy terenowej, nazwy hydrograficznej, nazwy etnicznej itp. Można rozpatrywać genezę nazwiska Łęczycki na trzech poziomach:
1.
nazwisko szlacheckie [ nazwisko posesywne ] – w tym przypadku sufiks –cki wskazuje, że utworzono to miano od nazwy miejscowości za pomocą tego formantu, a osoba nosząca tą nazwę osobową jest właścicielem tej miejscowości. Zatem ten typ nazwisk wiązał się z warstwą posiadaczy ziemskich, to jest rycerstwa, szlachty, magnaterii;
2.
nazwisko nieszlacheckie – w tym przypadku pierwsza osoba nosząca to nazwisko nie była szlachcicem. Tak wiec mogła wywodzić się stanu chłopskiego [ włościańskiego ] albo mieszczańskiego. W takim razie sobą ta mogła pochodzić, urodzić się lub mieszkać w miejscowości od której przyjęła to nazwisko albo zostało jej nadane przez innych z powodu pochodzenia z tej miejscowości lub/i innego miejsca albo etnicznego pochodzenia po osiedleniu się w nowym miejscu [ migracja ];
3.
nazwisko nieszlacheckie [ strukturalne ] – w tym przypadku nazwa osobowa Łęczycki została utworzona za pomocą strukturalnego sufiksu –cki od innego miana na wzór i podobieństwo nazwiska szlacheckiego. Takie postepowanie było dość powszechne ponieważ uważano, że nazwiska typu szlacheckiego są lepsze i bardziej poważane.

Marcinie, w swoim poście między innymi napisałeś: „Do początku XX wieku nazwisko to miało formę żeńską i brzmiało Łęczycka, np. Wacław Łęczycka.
Nazwisko pochodzi z parafii Przesmyki w woj. mazowieckim.”.

Na obszarze parafii Przesmyki leży wieś o nazwie Łęczycki. Miejscowość ta obecnie administracyjnie znajduje się w województwie mazowieckim, w powiecie siedleckim, w gminie Paprotnia.
Tabela Miast, Wsi, Osad Królestwa Polskiego z roku 1827 w tomie I na stronie 281 wymienia wieś o nazwie Łęczycki w województwie podlaskim, w obwodzie bialskim, w powiecie łosickim, w parafii Przesmyki – w tym czasie była to wieś prywatna, która liczyła 21 domów, w których mieszkało 140 osób.
Skorowidz Królestwa Polskiego z roku 1877 w tomie I na stronie 349 wymienia wieś o nazwie Łęczycki, która w tym czasie znajdowała się w guberni siedleckiej, w powiecie siedleckim, w gminie Tarków Wielki, w parafii Przesmyki.
Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich z roku 1884 w tomie V na stronie 653 wymienia wieś Łęczycki w gminie Tarków w parafii Przesmyki.
Zatem, przynajmniej od roku 1827 w parafii Przesmyki znajdowała się wieś o nazwie Łęczycki.

W parafii Przesmyki dawniej znajdował się zaścianek o nazwie Łęczycka, który był gniazdem rodowym rodu rycerskiego [ szlacheckiego ] o nazwisku Łęczycki. Ród ten pieczętował się herbem Niesiobia.
Jak wspomniałem zaścianek o nazwie Łęczycka, który znajdował się w parafii Przesmyki to gniazdo rodowe gniazdowej szlachty o nazwisku Łęczycki. Zatem, wszystko wskazuje, że obecna wieś o nazwie Łęczycki w parafii Przesmyki nosiła wcześniej nazwę Łęczycka. Zatem, z dużą dozą prawdopodobieństwa graniczącego z pewnością pierwotnym nazwiskiem jakim posługiwali się właściciele tej wsi [ szlachta ] powinno być odmiejscowe nazwisko Łęczycka. Za takim postawieniem sprawy przemawia wymienne zapisywanie nazwiska raz pod postacią Łączycka a raz Łączycki – piszesz o tym w swoim poście.
Zaznaczyć należy, że w przypadku osoby pochodzenia chłopskiego nazwisko Łęczycka [ Łączycki ] może wskazywać, iż pochodziła [ urodziła się, mieszkała ] ona z tej miejscowości.

To tylko moje rozważania o ewentualnej genezie nazwiska Łęczycki / Łęczycka. Może moje informacje pomogą Ci w dalszych badaniach nad etymologią tej nazwy osobowej i historii osób noszących to miano.
Wnioski i weryfikację pozostawiam już Tobie Marcinie.

Pozdrawiam – Roman.

Źródła – przeczytasz więcej:

Łukasz Lubicz-Łapiński: Drobna szlachta województwa podlaskiego.
http://vingsport.ehost.pl/Perkowscy-Czy ... odlaskiego

Szlachta Gniazdowa – Spis szlachty gniazdowej Mazowsza i Podlasia. Szlachta ziemi Drochickiej [ po otwarciu strony w okno wyszukiwarki o nazwie „Szukaj” wpisz nazwisko Łęczycki ]:
https://szlachta.projektpodlasie.pl/pod ... -drohicka/
lub
https://dna.projektpodlasie.pl/skad-twoj-rod/
albo zacznij od strony głównej czytanie:
https://dna.projektpodlasie.pl/o-projekcie/
https://indeksy.projektpodlasie.pl/

Strona gminy Przesmyki – znajdziesz nazwisko Łęczycki:
http://www.przesmyki.com.pl/index1.html ... ostki.html

Łęczyccy herbu Niesobia:
https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%81%C4 ... u_Niesobia

Wykaz miejscowości o nazwie Łęczyca:
https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%81%C4 ... acznienie)

marcinkosmalski - 30-06-2018 - 18:15
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Łęczycki, Łęczycka.

Serdecznie dziękuję za przekazane informacje. Nazwisko Łęczycka jest nazwiskiem panieńskim mojej mamy. Już w 1720 roku Łęczyccy zamieszkiwali wieś Raczyny w par. Przesmyki i nadal zamieszkują, zapisywani było jako szlachta. Z informacji mojego dziadka przekazywanej z pokolenia na pokolenie powiedział, że rodzina przybyła do Raczyn właśnie z okolic Łęczycy/Koła. Wobec tego informacja ma grubo ponad 300 lat. Można wywnioskować, że mogli przybyć z okolic Łęczycy założyli wieś Łęczycka i dalej już losy rodziny rozeszły się na inne wsi.
Bardzo dziękuję i pozdrawiam
Marcin

tonffillka - 10-07-2018 - 11:51
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Łęczycki, Łęczycka.

Dzień dobry, czy mogłabym prosić o pomoc w rozszyfrowaniu pochodzenia nazwiska FIRMANTY?
Obecnie występuje w woj. mazowieckim.
Z góry dziękuję
Małgosia

maxwolf1910 - 10-07-2018 - 18:49
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Łęczycki, Łęczycka.

Witam

Od pewnego czasu zainteresowała mnie osoba byłego dziedzica majątku Kąśna górna k Ciężkowic woj małopolskie Wilhelm Władysław Ludwik Mouson - interesuje mnie te nazwisko czyżby potomek z przodka Francji?

Z góry dziękuje za pomoc
Pozdrawiam
Mariusz

Wladyslaw_Moskal - 11-07-2018 - 03:55
Temat postu: Nazwisko Mouson.

Nazwisko Mouson jest niezwykle rzadkim nazwiskiem w Polsce - w 1990 r tylko 2 osoby !, takze bardzo rzadkim nazwiskiem niemieckim i belgijskim.

Nazwisko francusko-szwajcarskie Mousson, jest takze bardzo rzadkim nazwiskiem [chyba zle "zapisanym" ?] i pochodzi od nazwy tropikalnego wiatru = monsoon, po polsku monsun.

Skoro wiazesz nazwisko Mouson z zaborem austryjackim, to rzeczywiscie francuskie nazwisko Mousson moglo zostac skrocone = zniemczone do Mouson.

Wladyslaw

maxwolf1910 - 11-07-2018 - 12:26
Temat postu: Nazwisko Mouson.

Witam

Dziękuje bardzo Panu Władysławowi. Tak jak Pan napisał bardzo rzadkie nazwisko = zniemczone na Mouson.
W zaborze austriackim natrafiłem tylko na Mousona w Kąśnej i we Lwowie

Pozdrawiam
Mariusz

Joanna_Krzemińska - 11-07-2018 - 12:56
Temat postu: Nazwisko Mouson.

Witam
czy mogłabym prosić o pomoc w ustaleniu pochodzenia nazwisk:
Kęska
Wilczek
Radosz
Janiszewski
Krawczyński
Kątniak
Kępiak
Z góry dziękuję i pozdrawiam
Joanna

Wladyslaw_Moskal - 11-07-2018 - 14:38
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Firmanty..

tonffillka napisał:

Dzień dobry, czy mogłabym prosić o pomoc w rozszyfrowaniu pochodzenia nazwiska FIRMANTY?
Obecnie występuje w woj. mazowieckim.
Z góry dziękuję
Małgosia

Witam,

domyslam sie, ze nie zgadzasz sie z pochodzeniem nazwiska wg zespolu prof. K. Rymuta; nazwisko Firmanty - od firma = przedsiębiorstwo produkcyjne lub handlowe.

Mnie tez nie odpowiada taka opinia. Dlaczego ? Nie wierze, ze w czasie kiedy powstalo to nazwisko, istnialy tego rodzaju "firmy".

Wg;
http://www.genpol.com/Mapa+main.html
Nazwisko Firmanty - rozmieszczenie w Polsce w 1990 r.
Razem 461 osób w 20 województwach
Dane posortowane malejąco wg liczby osób w województwie.
Lp. Województwo Liczba osób
1 tarnobrzeskie 134 !!
2 kieleckie 111 !!
3 zielonogórskie 32
4 katowickie 29

W tych dwoch wojewodztwach juz pod koniec starej ery istnialy silne powiazania miejscowej, prapolskiej ludnosci z plemionami celtycko-dackimi z poludniowej czesci Karpat. Dakowie, po polsku powinnismy ich zwac Decami, nie uznawali niewolnictwa !!, a potrzebowali ludzi do pracy w ich kopalniach, kuzniach [plemie Cotini, czyli Kutynowie], na roli. Wystarczyl kon, worek owsa, wezelek chleba z wedzonka i po kilku dniach mozna bylo znalezc poplatna prace, bo jezyk byl prawie taki sam.

Prawdopodobnie w jezykach celtycko-dackim i prapolskim istnialo slowo zblizone do obecnego slowa w j. angielskim "firm" = czyli mocny, stanowczy, twardy, zdecydowany, silny.

Zatem wedlug mojej hipotezy, to ktos, kiedys nazwany Firmanty, mogl byc mocny, stanowczy, twardy, zdecydowany, silny.

Obecnie o dobrej firmie tez uzywa sie okreslenia, "mocna firma".

Pozdrawiam - Wladyslaw

Uzupelnienie z 13 lipca 2018.
Zapomnialem podac link o nazwisku Firma w Europie;
https://forebears.io/surnames/firma#nations2014
Prawie kazdy kraj gdzie wystepuje nazwisko Firm, mial w swojej historii stycznosc z Celtami/Galami, takze Turcja, ktora powstala na terytorium Galatii, panstwa Celtow.

martynka - 11-07-2018 - 17:03
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Firmanty..

ile przydatnych linków na tym forum można uzyskać to aż szok Smile

_____
Odbiory mieszkań http://ekierownik.pl/odbiory-mieszkan-g ... trojmiasto

mae10 - 11-07-2018 - 19:35
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Firmanty..

Proszę o analizę nazwiska Grajewski i Masłek i wszelkie informacje .Nazwiska te to poznańskie i kujawskie

Ewa Masłek pozdrawiam

Wladyslaw_Moskal - 12-07-2018 - 04:02
Temat postu: Pochodzenie kilku nazwisk..

Joanna_Krzemińska napisał:

Witam
czy mogłabym prosić o pomoc w ustaleniu pochodzenia nazwisk:
Kęska
Wilczek
Radosz
Janiszewski
Krawczyński
Kątniak
Kępiak
Z góry dziękuję i pozdrawiam
Joanna

Joanno,

skorzystaj z przygotowanych przez Pania Ewe Szczodruch i jej przyjaciol etymologii naszych nazwisk z roznych zrodel na stronie;

http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=530

Strona jest bardzo prosta w obsludze i zawiera informacje o wiekszosci nazwisk w Polsce. Jesli bedziesz miala jakies dodatkowe pytania wroc do Forum, chyba ktos pomoze, jesli bedzie mial czas.

Wladyslaw

Joanna_Krzemińska - 12-07-2018 - 14:24
Temat postu: Re: Pochodzenie kilku nazwisk..

Wladyslaw_Moskal napisał:

Joanna_Krzemińska napisał:

Witam
czy mogłabym prosić o pomoc w ustaleniu pochodzenia nazwisk:
Kęska
Wilczek
Radosz
Janiszewski
Krawczyński
Kątniak
Kępiak
Z góry dziękuję i pozdrawiam
Joanna

Dziękuję bardzo za pomoc
Pozdrawiam

EwaMolly - 12-07-2018 - 16:18
Temat postu:

Dzień dobry,

Poszukuję informacji na temat nazwisk Sudwój/Sudwoj i Rębosz.
Pierwsze to rodzina głównie z Warszawy, ale z korzeniami litewskimi.
O drugim wiem bardzo niewiele i jest dla mnie większą zagadką. Wydaje mi się, że to głównie rejony woj. świętokrzyskiego.

Będę bardzo wdzięczna za pomoc

Pozdrawiam
Ewa Very Happy

tonffillka - 12-07-2018 - 17:43
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Firmanty..

Dziękuję Panu pięknie za analizę Smile

Pozdrawiam
Małgosia

Wladyslaw_Moskal napisał:

tonffillka napisał:

Dzień dobry, czy mogłabym prosić o pomoc w rozszyfrowaniu pochodzenia nazwiska FIRMANTY?
Obecnie występuje w woj. mazowieckim.
Z góry dziękuję
Małgosia

Wladyslaw_Moskal - 14-07-2018 - 02:44
Temat postu:

EwaMolly napisał:

Ewa,

Twoje nazwiska sa bardzo rzadkie w Polsce, dlatego warto dodac do nich hipoteze ich powstania.

Nazwisko Sudwoj [Sudwój, to blad w zapisie] jest bardzo rzadkim nazwiskiem w Polsce. W 1990 r tylko 35 osob nosilo to nazwisko.

Jest bardzo stare nazwisko litewskie powiazane herbem ze szlacheckim rodem Giedyminowiczow z ktorego pochodzil krol Wladyslaw Jagiello. W ponizszym linku w tabelce jest wymienione nazwisko Sudwoj;
https://wikivisually.com/wiki/Pogo%C5%84_Litewska
ale nie wiem, czy mozna je wiazac z Twoim, ktore moze juz nie byc szlacheckim.

Nazwisko Sudwoj wystepuje tez w USA;
1.GABRIELA SUDWOJ of Pennsylvania USA; Born Jul 1925, Died Jan 2011 at age 86
2.ZBIGNIEW SUDWOJ of Pennsylvania USA, Born May 1915l, Died Apr 2011 at age 96

Nazwisko Rębosz [227 osob w 1990 r.] powstalo jako oboczne i mlodsze od nazwiska Rębisz [2242 osob w 1990 r.].
Nazwisko Rębisz - pierwszy raz odnotowane w Polsce w 1406 r., pochodzi od "rąbać" = łupać, zadawać ciosy bronią sieczną, od "rąb" wycinanie drzew, wyrąb lub zaokrąglony koniec młota lub siekiery.
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=778

Pozdrawiam - Wladyslaw

wojciechkucko - 14-07-2018 - 11:06
Temat postu: Nazwisko KUĆKO

Czy może ktoś pomóc mi w ustaleniu pochodzenia nazwiska KUĆKO? Dzięki

J_Agni - 14-07-2018 - 16:39
Temat postu: pytanie o nazwiska: Junghans, Kalisch, Kilanowski

Będę zobowiązana za informacje o nazwiskach:
Junghans (in. Junkans, Jonkans), Kalisch oraz Kilanowski
- wiek XIX, pogranicze woj. kujawsko-pomorskiego, warmińsko-mazurskiego i mazowieckiego
Z góry pięknie dziękuję
Agnieszka

Wladyslaw_Moskal - 14-07-2018 - 18:45
Temat postu: Re: Nazwisko KUĆKO

wojciechkucko napisał:

Czy może ktoś pomóc mi w ustaleniu pochodzenia nazwiska KUĆKO? Dzięki

Wojtku,

nie podajesz zadnej informacji co wiesz o Twoim nazwisku, a juz chcesz ustalenia pochodzenia nazwiska.

Sam wybieraj, bo nazwisko Kućko moze pochodzic;
- od podstawy kucz-, por. staropolskie kuczeć = siedzieć w kucki,
- od staropolskiego kucza, kuczka = chata, szałas, buda,
- od malego konia - kuca, jako wlasciciel kuca,
- od niemieckiego nazwiska Kutz, jesli jest to poparte wyznaniem, wiara,
- od staropolskiego kuczer, kucier, też koczar = woźnica, stangret, jesli byl zwiazany z jakims dworem.
Wedlug;
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=811

Wladyslaw

witeki - 14-07-2018 - 19:10
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Firmanty..

Dzień dobry,

chciałbym się dowiedzieć jakie jest pochodzenie nazwisk:

Lignerowicz
Kuleta
Lasota
Baran
Stelmach

Pozdrawiam Witek

Farah - 14-07-2018 - 19:41
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Firmanty..

Dzień dobry ,

Bardzo proszę o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Kondracki / lubelszczyzna, Kresy/ Unici

Pozdrawiam serdecznie, Katarzyna

ROMAN_B - 15-07-2018 - 01:49
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Junghans, Kalisch, Kilanowski

Witaj Agnieszko.

Rozważania o genezie nazwiska Junghans, Kalisch, Kilanowski.

Nazwa osobowa [ nazwisko, imię, przezwisko ] Junghans.

Miano Junghans według mnie pochodzi z kręgu języka niemieckiego i jest złożeniem dwóch wyrazów, to jest słowa jung oraz wyrazu hans [ jung + hans = junghans ].
Słowo jung można spotkać w różnych językach, dialektach, gwarach szeroko rozumianego języka niemieckiego. W standardowym języku niemieckim słowem jung określamy [ nazywamy ] młodego człowieka [ jung ‘młody’ ]. Jung to też było określenie niedoświadczonego młodego człowieka albo młodszego członka rodziny w stosunku do starszego, na przykład w stosunku do ojca lub brata.
Wyraz jung pochodzi z języka średnio – wysoko – niemieckiego [ mittelhochdeutsch ] od słowa junc oraz z języka średnio – dolno – niemieckiego [ mittelniederdeutsch ] od słowa junk. Miano Jung może być też samoistnym nazwiskiem.
Wspomnę, iż język średnio – wysoko – niemiecki to historyczna forma języka niemieckiego. Formę tę poprzedza język staro – wysoko – niemiecki, zaś po niej nastąpił język wczesno – nowo – wysoko – niemiecki. Dodam też, że język średnio – dolno – niemiecki to etap rozwoju języka dolnoniemieckiego pomiędzy starosaksońskim a współczesnym. Powstał ze starosaksońskiego po XII wieku.
Słowo hans to imię Hans albo samoistne nazwisko Hans. Hans to skrócona forma imienia Johannes [ po polsku Janusz ]. Imię Johannes było bardzo popularne w Niemczech a jego typowe niemieckie warianty to Hans i Johann. Nazwisko Hans może być też nazwiskiem wywodzącym się od imienia ojca [ miano patronimiczne ]. Pochodzi ono z języka niemieckiego i niderlandzkiego [ język holenderski, język flamandzki ]. Można go spotkać w takich krajach jak: Niemcy, Belgia, Holandia, Francja.
Mniej więcej wiemy co znaczą części składowe złożonego nazwiska Junghans, to znaczy słowo jung oraz imię lub nazwisko Hans. Zatem, co może znaczyć złożenie Junghans. Wydaje się, iż pierwotnie było to przezwisko, które z czasem stało się nazwiskiem. To powoduje pewne zawirowania co do jednoznacznego ustalenia jego znaczenia. Uważam, iż jest to nazwisko zapisane jest w standardowym języku niemieckim. W mojej ocenie, z dużą dozą prawdopodobieństwa graniczącego z pewnością, może ono mieć dwa znaczenia:
1. Junghans > młody Hans,
2. Junghans > syn Hansa.
Jako ciekawostkę dodam, iż Junghans to znana marka zegarków. Firmę założył Erhard Junghans w raku 1861 wraz ze swoim szwagrem. Poniżej link pod którym przeczytasz więcej o zegarkach Junghans i historii tej firmy:
https://zegarkiipasja.pl/artykul/2032-j ... oria-marki

Nazwisko Jonkans w mojej ocenie jest błędnie zapisaną formą nazwy osobowej Jonghans. Miano Jonghans jest złożoną nazwą osobową, która składa się z dwóch członów, to jest słowa jong i wyrazu hans [ jong + hans = jonghans ]. Wyraz hans i jego znaczenie opisałem powyżej. Pozostaje ustalić co znaczy apelatyw jong. Słowo jong pochodzi z języka niderlandzkiego, który zaliczany jest do języków germańskich grupy dolnoniemieckich języków. Język niderlandzki jest językiem urzędowym używanym w Holandii oraz Belgii. Tak więc, słowo jong pochodzi od słowa jonc, które wywodzi się z języka środkowo holenderskiego [ mittelniederländisch ], które znaczy młody i odnosi się do młodej osoby. Jong to też było określenie niedoświadczonego młodego człowieka albo młodszego członka rodziny w stosunku do starszego, na przykład w stosunku do ojca lub brata.
Nazwa osobowa Jonghans według mnie zapisane jest w języku niderlandzkim [ holenderskim ] i ma takie samo znaczenie jak nazwisko Junghans, o którym pisałem wcześniej.
Nazwisko to można spotkać w Holandii i Niemczech.

Nazwisko Junkans moim zdaniem jest błędnie zapisaną formą nazwiska Junghans.

Nazwa osobowa Kalisch.
Nazwisko Kalisch na pierwszy rzut oka wygląda na niemieckie miano z uwagi na zakończenie grupą znaków ‘sch’. W języku niemieckich znaki ‘sch’ wymawia się jak nasze ‘sz’. W takim razie nazwisko to brzmi Kalisz. Zatem, z dużą dozą prawdopodobieństwa może to jest zniemczone polskie nazwisko Kalisz, które dostosowano do niemieckiego systemu gramatycznego.
Dr hab. Alina Naruszewicz – Duchlińska, profesor Uniwersytetu Warmińsko – Mazurskiego w Olsztynie tak pisze o etymologii nazwiska Kalisz: „Kalisz. Nazwisko od nazwy miejscowej Kalisz (nazwa miejscowa może pochodzić od bazy rzeczownikowej kał, w znaczeniu ‘błoto’ z sufiks -isz lub złożeń Kalimir < *kaliti (uwaga prof. J. Dumy, za którą serdecznie dziękuję), zob. E. Jakus-Borkowa, Polskie nazwy osobowe z sufiksami zawierającymi konsonant -š, [w:] Onomastyka polska a nowe kierunki językoznawcze. Materiały z XI ogólnopolskiej konferencji onomastycznej 15-17 czerwca 1998, red. M. Czachorowska, Ł.M. Szewczyk, Bydgoszcz 2000, s. 357-364), zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1880, t. III s. 685-699, t. XV cz. 2 s. 41. Kalisz A. Boniecki, Herbarz polski t. IX s. 164, Kaliszowie herbu Jelita ze wsi Kalisze-Ksiąski w ziemi warszawskiej A. Boniecki, Herbarz polski t. IX s. 165; Kalisz herbu Ciołek W. Wittyng, Nieznana…, s. 127.”.

Nazwa osobowa Kilanowski.
1.
Nazwisko Kilanowski jest nazwiskiem sufiksalnym. Zbudowane ono jest z rdzenia Kilan– oraz przyrostka –owski [ Kilan + owski = Kilanowski ]. Rdzeń Kilan– to może być oboczność imienia albo nazwiska Kilian, które znane jest w Polsce od mniej więcej XIII wieku. Imię Kilian było raczej nie używane, ale znane było jako nazwisko Kilian. Często jako nazwisko występowało w południowych Niemczech. W średniowieczu na obszarze Polski wymawiane było ono jako Kilijan, Kielijan. Jest to imię pochodzenia celtyckiego [ irlandzkiego ], etymologicznie wiążące się ze słowem gillean 'mnich'. Angielska, polska i niemiecka forma imienia Cillian pochodzi od słowa ceallach oznaczającego ‘wojna’ lub ceall oznaczającego ‘kościół’.
Złożony sufiks –owski może być w tym przypadku formatem strukturalnym przy pomocy, którego utworzono modelowe nazwisko Kilanowski na wzór i podobieństwo polskich nazwisk szlacheckich od imienia lub nazwiska Kilian.
2.
Nazwa osobowa Kilanowski może być mianem odmiejscowym utworzonym przy pomocy złożonego przyrostka –owski. Miana zawierające sufiks –owski powstawały najczęściej od nazw miejscowości zakończonych przyrostkiem –ów, –owa, –owo, –owice, na przykład: Darłowo > Darłowski, Kraków > Krakowski, Pobierowo > Pobierowski itd. Nazwiska z tym przyrostkiem wskazywały, mówiły nam, iż osoba o takim nazwisku pochodziła, mieszkała, urodziła się albo była właścicielem danej miejscowości. W przypadku szlachcica było to nazwisko posesywne mówiące, że jest on właścicielem danej miejscowości. W przypadku osób innych stanów ich nazwiska mówiły tylko, że pochodziły one lub urodziły się w takiej miejscowości. W przypadku nazwiska Kilanowski / Kilianowski [ nazwisko szlacheckie albo nazwisko nieszlacheckie ] mogło ono zostać utworzone od miejscowości o nazwie typu Kilianów, na przykład wieś Kilianów położona obecnie w województwie dolnośląskim, w powiecie wrocławskim, w gminie Kąty Wrocławskie. Mogło powstać od nazwy wsi Kilanowo, która położona jest obecnie w województwie mazowieckim, w powiecie płońskim, w gminie Raciąż.

Profesor Kazimierz Rymut mówił: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast, profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”.
Agnieszko, mam nadzieję, że w jakimś stopniu zaspokoiłem Twoją ciekawość o ewentualnej etymologii nazwisk, o które pytasz w swoim poście. To tylko moje spojrzenie na genezę tych nazwisk, raczej rozważania i hipotezy. Może ktoś jeszcze coś doda i przytoczy inne znaczenie i pochodzenie przedmiotowych nazw osobowych. Kończąc dodam, że w mojej ocenie tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych i genealogicznych może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób oraz kiedy powstała konkretna nazwa osobowa.

Pozdrawiam – Roman.

Kazmierczak_Slawomir - 15-07-2018 - 12:18
Temat postu: Arkisiewicz

Dzień dobry,
proszę o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Arkisiewicz. Rodzina o tym nazwisku mieszkała w XIX wieku w parafii Mały Płock, głównie we wsi Janowo.
Pozdrawiam
Sławomir

Tania - 15-07-2018 - 16:04
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Firmanty..

Dzień dobry,

Poszukuję informacji pochodzenia nazwisk:

LEGIERKA

ZALEWSKI

PADKOWSKI

BORYS

Pozdrawiam serdecznie, Tania!

J_Agni - 15-07-2018 - 21:51
Temat postu: Re: Rozważania o genezie nazwiska Junghans, Kalisch, Kilanow

ROMAN_B napisał:

Witaj Agnieszko.
[b]Rozważania o genezie nazwiska Junghans, Kalisch, Kilanowski.
...
Pozdrawiam – Roman.

Serdecznie dziękuję Ci Romanie za obszerną analizę moich nazwisk.
Moi Junghansowie raczej nie mają związku z firmą i marką zegarków. Pewnie szkoda, bo więcej informacji o nich by zostało. Byli ubogimi rolnikami emigrującymi za chlebem do Ameryki.
Pozdrawiam
Agnieszka

Wladyslaw_Moskal - 16-07-2018 - 01:51
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Firmanty..

Farah napisał:

Dzień dobry ,

Bardzo proszę o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Kondracki / lubelszczyzna, Kresy/ Unici

Pozdrawiam serdecznie, Katarzyna

Witam,

wedlug;
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=809
sa dwie wersje pochodzenia nazwiska;
Kondracki - 1629 od nazwy miejscowej Kondradziec, później Konrajec (ciechanowskie).
Kondracki - od imienia Konrad. Imię, notowane w Polsce od XII wieku, jest
genetycznie germańskie, od kuoni ‘śmiały + rat ‘rada’.

Sadze, ze oba przytoczone pochodzenia nie sa wiarygodne. Chyba od Konrad powinno byc nazwisko Konradzki, a istnieje tylko Konradowski.

Rozmieszczenie nazwiska w Polsce wskazuje, ze mozliwe sa jeszcze inne hipotezy powstania tego nazwiska.

Nazwisko Kondracki rozmieszczenie w Polsce w 1990 r
http://www.genpol.com
Razem 3887 osób w 49 województwach
Dane posortowane malejąco wg liczby osób w województwie.
Lp. Województwo Liczba osób
1 suwalskie 578
2 białostockie 362
3 warszawskie 327
4 wrocławskie 284
5 lubelskie 185

Jedna z nich jest zwiazana ze starym, historycznym [od 1413 r], litewskim nazwiskiem szlacheckim Kondracki herbu Ossoria;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Ossoria_(herb_szlachecki)
potwierdza to rozmieszczenie nazwiska w bylych woj. suwalskim, bialostockim i .. lubelskim !!!!.

Nastepna hipoteza zabierze mi troche czasu i wroce z ta hipoteza w pozniejszym terminie, byc moze poszerzy Twoja wiedze jak moglo powstac to nazwisko na Litwie, wiec zagladaj do watku Pochodzenie nazwisk na tym Forum.

Niestety, do drugiej hipotezy brakuje mi slownikow do sprawdzenia wschodnich nazwisk n.p. Kondraciuk, a z online, wychodza malo wiarygodne rzeczy.

Wladyslaw

EwaMolly - 16-07-2018 - 08:46
Temat postu:

Dziękuję Ci bardzo Władysławie! Mogę zabrać się do dalszej pracy nad historią mojej rodziny, bo podobnych informacji mi brakowało.

Co do nazwiska Sudwoj, czasem w przeglądanych przeze mnie aktach chrztów było ono zapisywane przez z "ó". Mogę uznać więc to za błąd spisującego dany akt Wink

Pozdrawiam Ewa

Farah - 18-07-2018 - 22:13
Temat postu:

< Kondracki > Dziękuje Ci bardzo Władysławie, bardzo serdecznie!
Z rozmów z moją rodziną jeszcze wiele lat temu , ze 100letnimi świadkami
dowiedziałam się , że prapra dziad byl unitą, kolonistą ,włościanem,-gospodarzem ale cieszył się we wsi dużym szacunkiem- cała rodzina, jego wszyscy bracia zawsze na frontach , posiadali szablę oficerską w pózniejszym okresie .W domu znajdowało się wiele antyków jak na zwykłe gospodarstwo rolne , rzeżbione meble z głową Napoleona, lustra z orzełkiem itp. Pradziad był wykształconym człowiekiem , rzeźbił i złocił ołtarze w nowopowstałym kościele katolickim , do którego wszyscy w pózniejszym czasie przepisali się.
Niestety nie wiem jak zabrać się za dalsze poszukiwania . Ostatnią unicką metrykę pradziadków posiadam z 1830 roku cyrylicą pisaną a dalej trzebaby było szukac gdzieś jak rozumiem na Białorusi obecnej ( dawne Ks. litewskie?) . Jestem gotowa do poszukiwań i tej pięknej podrózy przeszłosci , ale jak wspomniałam , nie wiem od czego zwyczajnie zacząć, w jakie książki zaopatrzyć się .
Mimo wszystko, bardzo dziękuje.

michalina180 - 20-07-2018 - 11:03
Temat postu:

Witam
Proszę o informacje o nazwiskach
Alfon - wstępowanie pólnocne Mazowsze XVIII wiek
Habreiz - poczatek XIX wieku Mazowsze zawód owczarz więc przywędrowal , tylko skąd?? Później zmienił na Habrewicz Chabrewicz
Z gory dziekuję za poświęcony czas
Pozdrawiam
Michalina

Wladyslaw_Moskal - 24-07-2018 - 17:40
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Alfon i Hebreiz.

michalina180 napisał:

Witam,

wg danych prof. K. Rymuta nazwisko Alfon nie istnialo w Polsce okolo 1990 r., ale istnieje bardzo rzadkie nazwisko Alf, pochodzace od imienia Alf = mądry;
Rozmieszczenie nazwiska Alf w Polsce w 1990 r. wg http://www.genpol.com;
Razem 124 osób w 16 województwach
Dane posortowane malejąco wg liczby osób w województwie.
Lp. Województwo Liczba osób
1 kieleckie 29
2 katowickie 16
3 wrocławskie 15
4 krakowskie 13
5 opolskie 7
6 warszawskie 7
Jak widzisz, nazwisko Alf regionalnie zgrupowane jest w poludniowej Polsce i ja wiazalbym je z celtycko-prapolskim imieniem a forme Alfon, z ktora mialas do czynienia, uznal jako lokalna , poboczna od Alf.

Nazwisko Habreiz, juz nie istniejace, mozna wywodzic poprzez Habrewicz [tylko 20 osob w 1990 r.] i Chabrewicz [tylko 27 osob w 1990 r.] od nazwiska Chabros = od chaber, haber = bławatek;
Rozmieszczenie nazwiska Chabros w Polsce w 1990 r.;
Razem 1650 osób w 38 województwach .
1 lubelskie 948
2 warszawskie 95
3 zamojskie 86

To sa tylko hipotezy pochodzenia Twoich nazwisk, ale przy okazji dziekuje za informacje o zawodzie owczarza przy nazwisku Hebreiz - jak widzisz, mogl przybyc z okolic Lublina, a teren ten ok. 150 roku wg geografa greckiego Ptolemeusza, slynal z .. hodowli owiec.

Pozdrawiam - Wladyslaw

michalina180 - 24-07-2018 - 22:17
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Alfon i Hebreiz.

Witam
Dziękuję za wyjaśnienia i sugestie. Habreiz przybył na Mazowsze najpewniej z owcami może z okolic Lublina
dobry trop , punkt zaczepienia moze uda się iść trochę dalej w poszukiwaniach
Alfon nazwisko cały VIII wiek Opinogóra Pałuki wstępuje też Alfoniak . Ja wstępnie myślałam ,ze odimienne od Alfonsa tylko gdzieś się "s" zgubiło
Ale to nie było chyba popularne imię na Mazowszu w VIII wieku. Moze jakiś przydomek .
Jeszcze raz bardzo dziekuję
Pozdrawiam
Michalina

felitix - 24-07-2018 - 22:49
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Alfon i Hebreiz.

Witam,

Czy moglabym prosic o informacje o nazwisku Feliszek oraz Madry

Wladyslaw_Moskal - 25-07-2018 - 02:04
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Firmanty..

witeki napisał:

Dzień dobry,

chciałbym się dowiedzieć jakie jest pochodzenie nazwisk:

Lignerowicz
Kuleta
Lasota
Baran
Stelmach

Pozdrawiam Witek

Witam,

z przyjemnoscia pisze o pochodzeniu nazwisk o ktore pytasz.

1.Nazwisko Stelmach,
wg opini zespolu prof. K. Rymuta przytoczonej przez Pania Ewe Szczodruch i przyjaciol;
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=826
pochodzi od nazwy zawodu "stelmach" = rzemieślnik wyrabiający drewniane części wozu.

Patrzac na mape rozmieszczenia tego nazwiska w Europie, nazwisko najliczniej wystepuje w Polsce i w prawie wszystkich krajach europejskich;
Nazwisko Stelmach w Polsce w 1990 r. Razem 8354 osób w 49 województwach !.
1 tarnowskie 651
2 tarnobrzeskie 633
3 katowickie 628
4 warszawskie 551
5 lubelskie 458
6 krakowskie 284
7 wrocławskie 250
https://forebears.io/surnames/stelmach#nations2014

Dlaczego jest tak popularne w Polsce?
W Polsce odkryto najstarszy na swiecie rysunek wozu na wazie z Bronocic, a waza pochodzi z lat 3491 - 3060 przed narodzeniem Chrystusa - czyli byla zrobiona ponad 5 tysiecy lat temu;
http://www.bronocice.dzialoszyce.info/waza.htm
Nalezy sie domyslac, ze juz wtedy podobnie; moze ... Stelma ???, nazywano kogos, kto potrafil zrobic drewniany woz.

2.Nazwisko Lignerowicz,
juz nie istnieje w Polsce, moglo powstac jako poboczne od nazwisk Lignar -> Ligner, a nazwisko Lignar pochodzi od łacińskiego [moze i celtyckiego ?] slowa "lignarius" - handlarz drzwem, drwal.
Poniewaz w Polsce nie stacjonowaly legiony rzymskie, a ziemie polskie byly w zasiegu kultury celtyckiej, mozna przyjac, ze jest to nazwisko celtycko-prapolskie, z okresu przed powstaniem Polski.
Lignerowicz oznacza, ze byl to syn Lignara/Lignera, czyli drwala lub handlarza drzewem.

3.Nazwisko Kuleta,
w Polsce w 1990 r. 1847 osob, w kieleckim 641 osob, ja sadze, ze jest nazwiskiem pobocznym [gwara kielecka] od nazwiska Kaleta [10 160 osob w Polsce].
Nazwisko Kaleta pochodzi od nazwy zawodu; kaletnik = rzemieślnik wykonujący skórzane: torby, paski, sakiewki, portfele, portmonetki, kalety itp. Sa w Polsce dwie miejscowosci o nazwie Kaletnik, gdzie kiedys mieszkal .. kaletnik. Zespol prof. K. Rymuta podaje, ze nazwisko Kuleta - pochodzi od kula lub kuleć lub kulić się.

4.Nazwisko Lasota,
chociaz zespol prof. K. Rymuta podaje, ze nazwisko to odnotowane pierwszy raz w Polsce juz w 1198 r. pochodzi od las lub od staropolskiego imienia Sylwester, ja twierdze, ze "lasota" to ktos, mieszkajacy w lesie. Dlaczego ? Grecki geograf Strabo [ur.63 r. p.n.e.- zm. 23 r. n.e.] opisujac plemiona germanskie, celtyckie i wg mnie takze praslowianskie zyjace w rejonie Czech, Moraw, zachodniej Slowacji = Bohemium, wymienia te, ktore mieszkaly w lesie i ktore mieszkaly poza lasem.
Wlasnie nazwanie/nazwisko Lasota wskazuje na celtycko- praslowianskiego !!! mieszkanca tego regionu.

5. Nazwisko Baran
pierwszy raz odnotowane w Polsce w 1224 r. pochodzi od slowa... baran, jest jednym z bardzo licznych nazwisk w Polsce, w 1990 r. 38548 osób w 49 województwach !
1 katowickie 3295
2 krakowskie 3131
3 kieleckie 3128
4 lubelskie 2343
5 tarnobrzeskie 2023
6 tarnowskie 1971
7 rzeszowskie 1914
Na pewno nazwisko powstalo pare pokolen [ moze pare wiekow?] wczesniej niz w 1224r., a regionalne powiazanie z Bohemia i ...Turcja !!, wskazuje na nazwisko celtycko-praslowianskie. Dlaczego wiaze z Turcja ?
Na terenie dzisiejszej Turcji, Celtowie mieli swoje panstwo Galatie[ Galacje] !
https://forebears.io/surnames/baran#nations2014
https://pl.wikipedia.org/wiki/Galacja

Sadze, ze masz jakies rodzinne powiazania z kieleczcyzna !

Pozdrawiam - Wladyslaw

witeki - 25-07-2018 - 05:15
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Firmanty..

Wladyslaw_Moskal napisał:

witeki napisał:

Dzień dobry,

chciałbym się dowiedzieć jakie jest pochodzenie nazwisk:

Lignerowicz
Kuleta
Lasota
Baran
Stelmach

Pozdrawiam Witek

------------------------------------------------------------------
Dziękuję bardzo
Większość mojej rodziny pochodzi z ziemi Opoczyńskiej Very Happy

Pozdrawiam Witek

henryk22 - 25-07-2018 - 08:39
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Firmanty..

Wywodzenie nazwisk z prawieków to czysta fantazja. Dokumenty wskazują, że w Polsce średniowiecznej nie było nazwisk, tylko imiona i przydomki. Nazwiska szlacheckie pojawiły się pod koniec XV w. i w XVI wieku, a nawet i wtedy nie zawsze były dziedziczne. Plebejskie nazwiska są jeszcze późniejsze, w księgach miejskich jeszcze w XVI i XVII w niektóre osoby określane były wyłącznie imieniem, albo przydomkiem bez imienia. Nazwiska chłopskie pochodzą głównie z XVIII w, co najwyżej z XVII. Osoby z tym samym nazwiskiem nie muszą być spokrewnione, nazwiska pochodzące od wyrazów pospolitych takie jak Baran, Wróbel, Lis, Duda powstawały w wielu miejscach niezależnie od siebie.

Pozdrawiam Henryk

Wladyslaw_Moskal - 27-07-2018 - 00:28
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Feliszek i Madry.

felitix napisał:

Witam,

Czy moglabym prosic o informacje o nazwisku Feliszek oraz Madry

Witam,
z reguly na anonimowe wpisy nie odpowiadam - na Forum mowimy o nazwiskach, wiec nie wstydz sie swojego nazwiska [teraz zrobie wyjatek dla nowicjuszki].

Kilkanascie lat temu, na stronach Genpolu, poczatkujacy genealog szukal kontaktu z rodzina mieszkajca tez na Ukrainie, podpisal sie chyba jako "lis stepowy". Zwrocilem mu uwage, ze nie ma sensu szukac, kiedy nie podaje sie swojego nazwiska. Poprawil swoj wpis i pozniej dowiedzialem sie, ze przeczytala jego pierwszy wpis mloda kuzynka, ale kiedy zaczela rozmawiac z dziadkiem majacym szukane nazwisko, dziadek nie chcial prowadzic rozmowy, bo nie znal zadnego "lisa stepowego" w rodzinie. Autor postu po poprawce anonimu na prawdziwe nazwisko, odszukal ... zaginiona rodzine juz w Polsce !.

Wracajac do Twojego ... baaaardzo staaarego... nazwiska Feliszek, to wedlug;
a/ Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999
b/ Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001
http://www.stankiewicze.com/index.php?k ... mp;sub=530

nazwisko Felis - pochodzi od imion Feliks, Felicjan, też od gwarowego fela = wada, brak lub deska.

Ja uwazam, ze Felis jest celtycko-slowianskim imieniem [od niego powstalo lacinskie imie Felix], a oznacza kogos szczęśliwego, życzliwego.
Ktos, kto nosi nazwisko Feliszek oznacza z reguly, ze jest to syn Felisa.
Nazwiska Felis i Feliszek sa rzadkimi nazwiskami w Polsce, bo przeszly w mlodsze, bardziej slowianskie nazwiska Feliks[ 1758 osob ] i Feliksiak [892 osob].

Feliszek - rozmieszczenie w Polsce w 1990 r.
Razem 211 osób w 13 województwach
1 kieleckie 45
2 wrocławskie 42
3 warszawskie 37
4 olsztyńskie 24
5 legnickie 10

Nazwisko Felis
Razem 567 osób w 28 województwach
1 katowickie 193
2 kieleckie 127
3 częstochowskie 75
4 opolskie 53
5 poznańskie 18

Rozmieszczenie nazwiska Felis w Europie wskazuje na silne powiazanie z Bohemia, czyli ziemia celtycko-slowianskiego plemienia Boji, a z Bohemii, czyli Czech, Moraw i Slowacji, nosiciele nazwania/nazwiska roznosili je na poczatku nowej ery do pobliskich krain celtyckich i celtycko-slowianskich. W tym czasie plemiona germansko-gockie wypieraly Celtow i Praslowian z Bohemii.

https://forebears.io/surnames/felis#nations2014

Nazwisko Madry jest bardzo rzadkim, zmienionym[zniemczonym] w zaborze pruskim polskim nazwiskiem Mądry.
Jak nazwiska wskazuja, pierwsi nosiciele tego nazwiska od urodzenia byli .. mądrymi.
Madry - razem 54 osób w 16 województwach
1 pilskie 20
2 warszawskie 8
3 katowickie 5
4 skierniewickie 5
5 kaliskie 3
6 poznańskie 3

Nazwisko Mądry - porownaj rozmieszczenie z nazwiskiem Madry.
Razem 2938 osób w 48 województwach
1 poznańskie 291
2 katowickie 268
3 kaliskie 209
4 wrocławskie 192
5 warszawskie 177
6 krakowskie 173

https://forebears.io/surnames/madry

Pozdrawiam i zycze sukcesow w poszukiwanich,
Wladyslaw

annafeliszek - 27-07-2018 - 00:52
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Feliszek i Madry.

Dziekuje bardzo za wyjasnienia! Przepraszam zupelnie niecelowo i niezamierzenie post wyslalam jako uzytkownik felitix. Zmienilam to jeszcze zanim wyslalam post na annafeliszek co jest moim imieniem i nazwiskiem. Ja mysle ze moge miec dwa konta i niezamierzenie tak sie stalo ze raz bylam felitix, a raz annafeliszek. Jeszcze raz bardzo dziekuje.

witeki - 27-07-2018 - 00:57
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Feliszek i Madry.

Witam,

Mój pra pradziadek Mateusz Lignerowicz urodził sie w Paradyżu w roku 1815.
Kilka lat później Mateusz i inni członkowie rodziny traca litere "L" w nazwisku
i stają się Ignerowiczami. Ciekawi mnie dlaczego nazwisko się zmieniło ?
Czy nastąpiła jakaś zmiana w języku Polskim w tym czasie ?

Pozdrawiam Witek Very Happy

Rutar - 30-07-2018 - 09:19
Temat postu:

Dzień dobry,

Czy ktoś może wie jakie jest pochodzenie nazwiska Werbolewski i z jakiego regionu Polski się wywodzi? Widzę, że w tej chwili występuje to nazwisko na Śląsku i Pomorzu.

Artur

Mamaj_Jan - 30-07-2018 - 18:53
Temat postu:

Wiele nazwisk ma pochodzenie od imion świętych męczenników wczesnochrześcijańskich, dzisiaj już
nie spotykanych. Np. Gawin od św. Gawina, Mamaj od św. Mamaja, Kononowicz od św. Konona itd.
Jan

Barbara_Rajska - 04-08-2018 - 13:30
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)

Witam,czy ktoś mógłby mi coś powiedzieć na temat pochodzenia nazwisk Borycki i Skośkiewicz.
Z góry dziękuję
pozdrawiam
Barbara

Ewa_Szczodruch - 05-08-2018 - 08:57
Temat postu:

Witam

Służę pomocą. Podaję etymologię nazwisk za prof. K. Rymutem:

Borycki - od imion złożonych typu Borzysław, Borzymir lub od apelatywu bór. Może też pochodzić od nazwy miejscowej.

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Skośkiewicz - w grupie nazwisk pochodzących od gwarowego skoszać, skosić.

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Barbara_Rajska - 06-08-2018 - 12:56
Temat postu:

Bardzo dziękuję za odpowiedz.
pozdrawiam
Barbara Rajska

Wladyslaw_Moskal - 08-08-2018 - 19:26
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Werbolewski

Rutar napisał:

Dzień dobry,

Czy ktoś może wie jakie jest pochodzenie nazwiska Werbolewski i z jakiego regionu Polski się wywodzi? Widzę, że w tej chwili występuje to nazwisko na Śląsku i Pomorzu.

Artur

Witaj Arturze,

ponizej przytaczam dane o nazwisku Werbolewski z ktorych wynika, ze jest to bardzo rzadkie nazwisko w Polsce i trzeba byc ostroznym stawiajac hipoteze pochodzenia tego nazwiska;

wedlug;
http://www.genpol.com
Nazwisko Werbolewski - rozmieszczenie w Polsce w 1990 r.
Razem 23 osób w 7 województwach
Dane posortowane malejąco wg liczby osób w województwie.
Lp. Województwo Liczba osób
1 chełmskie 6
2 gorzowskie 5
3 katowickie 5
4 szczecińskie 3
5 zamojskie 2
6 elbląskie 1
7 przemyskie 1

Zespol prof. K. Rymuta nie podaje jego pochodzenia, ale .. cos podpowiada.
Moja hipoteza, zgodnie z kierunkiem rozumowania zespolu Profesora, wskazuje, ze nazwisko Werbolewski ma powiazanie z nazwiskiem Wierbol;

nazwisko Wierbol. Razem 21 osób w 5 województwach
1 lubelskie 8
2 wałbrzyskie 5
3 suwalskie 3
4 wrocławskie 3
5 ciechanowskie 2

Mozna zalozyc, ze nazwisko Wierbol jest nazwiskiem pobocznym od nazwiska Wierba.
Nazwisko Wierba. Razem 19 osób w 5 województwach
1 krakowskie 11
2 szczecińskie 5
3 częstochowskie 1
4 katowickie 1
5 warszawskie 1

Nazwisko Wierba pochodzi od prapolskiej nazwy drzewa -> .. wierzby, stad mamy bardziej liczne nazwisko Wierzba zapisane we wspolczesnym jezyku polskim.
Nazwisko Wierzba. Razem 2506 osób w 45 województwach
1 gdańskie 400
2 krakowskie 355
3 katowickie 303

Juz bardzo licznym nazwiskiem jest nazwisko Wierzbicki, lacznie ze szlachecka galezia tego nazwiska.
Nazwisko Wierzbicki. Razem 19231 osób w 49 województwach
1 warszawskie 2339
2 katowickie 1058
3 suwalskie 768
4 szczecińskie 761
5 wrocławskie 738
6 gdańskie 685
7 krakowskie 670

Z przytoczonych rozmieszcen nazwisk wynika, ze prapolskie nazwisko Werbolewski, poprzez zmiekczene Wierbol i wspolczesne Wierzba, moze pochodzic z terenow Wroclawia, Katowic i Krakowa, ktore mialy powiazania z celtyckim[= galijskimi] przyjaznymi plemionami poprzez Brame Morawska i moglo szlakiem bursztynowym wedrowac az do Baltyku.

Nie mozna wykluczyc zwiazku nosicieli nazwiska Werbolewski [wspolczesnie Wierzbicki] z klanem galijsko-praslowianskich wojownikow, zaliczanym do szlachetnych z racji obowiazku obrony rodu, rodziny lub plemienia.

Ciekawy jestem Twojej opini o mojej hipotezie.

Pozdrawiam - Wladyslaw

ROMAN_B - 08-08-2018 - 21:22
Temat postu: Lignerowicz, Ignerowicz.

Witaj Witku.

Lignerowicz - Ignerowicz.

W poście z dnia 14.07.2018 pytasz o pochodzenie nazwiska Lignerowicz. Natomiast, w drugim z dnia 27.07.2018 roku napisałeś: „Mój pra pradziadek Mateusz Lignerowicz urodził się w Paradyżu w roku 1815. Kilka lat później Mateusz i inni członkowie rodziny tracą literę "L" w nazwisku i stają się Ignerowiczami. Ciekawi mnie, dlaczego nazwisko się zmieniło? Czy nastąpiła jakaś zmiana w języku Polskim w tym czasie?”.

Przyczyn zmiany nazwiska na początku XIX wieku jak i wcześniej oraz później mogło być wiele. Jest to temat rzeka. Każdy przypadek takiej zmiany należy rozpatrywać oddzielnie i to na wielu płaszczyznach, na przykład językowych, etnicznych, społecznych, gramatycznych, ortograficznych, znaczeniowych, subiektywnych [ znanych tylko osobie zmieniającej nazwisko] itd.
Witku, przedstawię Ci moją roboczą hipotezę, raczej będą to rozważania i przypuszczenia na temat genezy nazwiska Lignerowicz i Ignerowicz oraz czy i w jak sposób mogło dojść do zmiany miana Lignerowicz na Ignerowicz.

Zatem, nazwa osobowa Lignerowicz jak i Ignerowicz zbudowana jest z tematu nazwiska i sufiksu. W obu przypadkach przyrostkiem formującym te miana jest sufiks -owicz. W przypadku nazwy osobowej Lignerowicz, tematem jest rdzeń Ligner- [ Ligner + owicz = Lignerowicz ]. Natomiast w mianie Ignerowicz rdzeniem jest temat Igner- [ Igner + owicz = Ignerowicz ]. Tak więc, oba miana są derywatami. Derywat to [ także: formacja słowotwórcza, wyraz pochodny, motywowany lub fundowany ] – podzielna jednostka słowotwórcza, pochodna formalnie i semantycznie od jakiegoś leksemu [ podstawy słowotwórczej ]. Derywaty są zawsze konstrukcjami dwuczłonowymi: składają się z tematu słowotwórczego [ części podstawy obecnej w wyrazie pochodnym słowotwórczo ] oraz formantu [ znaku formalnego przekształcenia wyrazu podstawowego w derywat – sufiks ].
W wielkim skrócie przyrostek -owicz jest złożonym sufiksem, który powstał na skutek zespolenia dzierżawczego sufiksu -ów z formatem patronimicznym -icz [ -ow+icz = -owicz ]. W ten sposób została podwójnie podkreślona patronimiczność tej formacji. Patronimiczność sufiksu -owicz jest jego pierwotną funkcją. W takim razie pierwsza osoba nazwana mianem Lignerowicz albo Ignerowicz mówi nam, że taka osoba była synem Lignera albo Ignera. Inaczej mówiąc ojciec Ligner, syn Lignerowicz, albo ojciec Igner, syn Ignerowicz.
Z czasem format -owicz zaczął tracić patronimiczną funkcję i począł przejawiać strukturalną funkcję, której objawem było tworzenie [ nielicznych ] nazwisk odmiejscowych, które mówiły, że taka osoba pochodzi z miejscowości, której nazwa jest wskazana w rdzeniu [ temacie ] nazwiska. Bardziej rozpowszechnioną funkcją strukturalną tego przyrostka było tworzenie za jego pomocą wzorcowych nazwisk na podobieństwo nazwisk szlacheckich od różnych podstaw, na przykład: imion, przezwisk, przydomków, nazwisk lub apelatywów. Nie bez znaczenia jest też fakt, że za pomocą polskich sufiksów, na przykład:-ski, -iński, -owski, -czyk, polonizowano niepolskie nazwiska. Do takich przyrostków należy też format -owicz. W takim razie osoba o nazwisku Lignerowicz i Ignerowicz niekoniecznie byłaby synem Lignera lub Ignera. Pierwotnie mogła ona nosić nazwisko Ligner i odpowiednio Igner, które spolonizowano za pomocą przyrostka -owicz do postaci Lignerowicz i Ignerowicz.

Przejdźmy do znaczenia wyrazu Ligner oraz Igner, który odpowiednio jest tematem nazwy osobowej Lignerowicz i Ignerowicz.

Ligner, Lignar.
Zygmunt Klimek w swoim Słowniku etymologiczno – motywacyjnym staropolskich nazw osobowych. Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego, który wydany został w Krakowie, w roku 1997 przez Instytut Języka Polskiego PAN, na stronie 159 – 160 zamieścił nazwisko Ligner. Autor słownika tak wyjaśnia genezę miana Ligner:
„LIGNER: śrwniem. lügenære, lügener ‘kłamca' Lex 130. Zmiana ü > i na skutek delabializacji ( Entrundung ) wymowy głoski ü na gruncie gniem. i śrniem., Mett 73, Gott 151, Kst 23, SzuIcH 143, albo substytucji nie istniejącego w polskim systemie językowym fonemu / ü / przez polski fonem / i /, Kst 23. Nazwa ani w formie Lügner, ani Ligner nie znana słownikom niemieckim, zachowana natomiast we współczesnych nazwiskach mieszkańców Polski zarówno w formie Ligner, jak i Lignar SNW.”.
Zatem, niemieckie słowo Lügner znaczy „kłamca” – ktoś, kto często kłamie, mówi nieprawdę, ktoś, kto świadomie mówi nieprawdw, oszust, łgarz. Według niemieckiego słownika Duden-Online-Wörterbuch słowo Lügner pochodzi z „mittelhochdeutsch lügenære, althochdeutsch lugināri” [ z języka średnio – wyskoko – niemieckiego od słowa lügenære, z języka staro – wysoko – niemieckiego od słowa lugināri ]. Tak więc, lugināri > lügenære > lügner = klamca.
Można postawić hipotezę, że nazwisko Ligner [ Lignar ] jest spolszczoną formą niemieckiego słowa lügner. Pierwotnie raczej było to przezwisko mężczyzny, który dość często kłamał, albo mówił nieprawdę. Miano Ligner pochodzące od słowa lügner i derywowane jest przy pomocy sufiksu -er, podobnie jak wyraz lügner. Niemiecki przyrostek -er należy do grupy wielu sufiksów derywacyjnych. Posiada on dwie najważniejsze funkcje. Pierwsza to tworzenie rzeczowników odczasownikowych, w połączeniu z tematem czasownika oznacza wykonawcę czynności rodzaju męskiego. To funkcję opisuje słowo lügner ‘klamca’.
Nazwiska wywodzą się z jednego lub z wielu różnych źródeł. Czasami może istnieć więcej niż jedno wyjaśnienie tej samej nazwy. Profesor Kazimierz Rymów mówił: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast, profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”, w szczególności pochodzących z innych języków.
Na obszarze Polski znana jest też nazwa osobowa zapisywana pod postacią Lignar. Miano to występowało też pośród niemieckich osadników nazywanych w Polsce Głuchoniemcami [ polska etymologia Niemcy w głuszy ]. Terminu Głuchoniemcy używano dla określenia grupy etnograficznej ludności niemieckojęzycznej osadzonej w późnym średniowieczu w Karpatach polskich, między Wisłoką a Sanem, w niektórych publikacjach między Dunajcem a Sanem [ Podbeskidzie, Podkarpacie ], która w kolejnych stuleciach uległa procesowi całkowitej polonizacji. Byli oni też nazywani Sasami Karpackimi z uwagi na ich pochodzenie.
Nazwisko Lignar pochodzi od niemieckiej nazwy osobowej Liegner. Miano Lignar jest derywatem utworzonym z pomocą przyrostka -ar od podstawy Lign- [ Lign + ar = Lignar ]. Oboczność sufiksów -ar i -er jest znana polskiej antroponimii, choć nie jest zjawiskiem częstym. Tak więc, miano Lignar może być obocznością nazwy osobowej Ligner. Jak wspomniałem sufiks -er jest niemieckiego pochodzenia, zaś format -ar ma słowiańskie pochodzenie. Zatem, zamiana germańskiego sufiksu -er na polski -ar w nazwisku Ligner > Lignar była najprawdopodobniej podyktowana chęcią spolszczenia niemieckiej nazwy Ligner [ Liegner ]. Jak pisałem niemiecki przyrostek -er ma dwie funkcje. Drugą jest funkcja odmiejscowa. Tak więc miano Liegner [ Ligner / Lignar ] to nazwisko odmiejscowe, które mówi nam, że pierwsza osoba o tym nazwisku ma jakiś wiązek z miejscem o nazwie wskazanej w rdzeniu tej nazwy. To znaczy, iż osoba o tym nazwisku urodziła się, mieszkała lub pochodziła z danej miejscowości. W tym przypadku najprawdopodobniej może chodzić o miejscowość Lieg. Lieg to miejscowość i gmina w Niemczech, w kraju związkowym Nadrenia – Palatynat, w powiecie Cochem – Zell, wchodzi w skład gminy związkowej Cochem. Do 30 czerwca 2014 wchodziła w skład gminy związkowej Treis – Karden. Lieg oddalony jest około 42 km od Koblencji [ Koblenz ]. Zatem, pierwotnie człowiek o nazwisku Leigner [ Ligner, Lignar ] to osoba mogąca pochodzić z miejscowości Lieg.

Igner, Ignar.
Miano Igner oraz Ignar występowało i występuje na obszarze dzisiejszej Polski. Niemniej jednak pojawiało ono się wśród osadników niemieckich nazywanych Głuchoniemcami. W tej grupie ludności występowało wiele różnych nazwisk. Jednym z nich była nazwa osobowa Ignar. Miano Ignar jest derywatem i składa się z rdzenia Ign- oraz sufiksu -ar [ Ign + ar = Ignar ]. O formacie -ar w kontekście sufiksu -er pisałem przy omawianiu nazwiska Lignar / Ligner.
Nazwa osobowa Ignar jest spolszczoną nazwą niemieckiego nazwiska Aigner. Miano Aigner wystepuje na obszarze dzisiejszej Polski jak i Niemiec. W dzienniku Welt Digital Zeitung TV w dniu 6 i 7.11.2008 roku ukazał się artykuł noszący tytuł „Aigner ist der Eigenherr”, którego autorem jest Hans Markus Thomsen. Autor informuje, że na czele Ministerstwa Żywności, Rolnictwa i Ochrony Konsumentów Bawarii stanęła 48-letnia Ilse Aigner. Większość noty poswięcona jest wyjaśnieniu etymologii i znaczenia nazwiska Aigner. Autor pisze, że Aigner był wolnym człowiekiem, własnym Panem, mógł on swobodnie podróżować, przemieszczać się, nie pytając nikogo o zgodę lub pozwolenie, mógł poślubić kogo chciał, tak samo jak i jego dzieci. W dalszej części swojego artykułu Hans Markus Thomsen wyjaśnia etymologię i znaczenie miana Aigner. Napisał on, że nazwa osobowa Aigner jest górnoniemiecką pisownią słowa Eigner ‘właściciel’ i skróconą formą średnio – wysoko – niemieckiego słowa „eigenherre“. W dawnych czasach był to chłop, który posiadał własne godpodarstwo rolne [ był właścicielem ], które mógł przekazać [ dziedziczyć ]. Aigner był także wolnym człowiekiem, własnym Panem, mógł on swobodnie podróżować, przemieszczać się, nie pytając nikogo o zgodę lub pozwolenie, mógł poślubić kogo chciał, tak samo jak i jego dzieci. Autor tekstu na sam koniec dodaje, że nazwisko Aigner może mieć inną genezę i znaczenie. Pisze on, iż w samej Bawarii jest 9 miejsc o nazwie Aigen, 37 o nazwie Aign i 12 o nazwie Aigner. Tak więc, nazwisko Aigner może być nazwiskiem odmiejscowym i oznaczać miejsce pochodzenia, urodzenia czy zamieszkania. Zatem, po prostu oznacza „człowiek z Aig(e)n”.

Przejdźmy na grunt polski. W Acta Cassubiana, w tomie 3 z roku 2001, na stronach 159 – 176 została zamieszczona dalsza część artykułu profesor Edwarda Brezy pt. „Wybrane nazwiska pomorskie (cd.)”. Na stronie 168 – 169 autor umieścił notę noszącą tytuł „Ignar, Igner(a), Ignor i pochodne”, w której omawia pochodzenie i znaczenie tych mian. Pisze on: „SNWPU podaje 128 osób o nazwisku Ignar, z tego 52 w woj. łódzkim, 25 nowosądeckim, 19 sieradzkim, 16 warszawskim; 10 Ignarowicz: 5 w woj. katowickim, 2 wrocławskim, po 1 w kaliskim, poznańskim, wałbrzyskim; Ignarowska 0; 274 Ignarski; 1 w woj. bydgoskim, 9 gdańskim, 71 krośnieńskim, 61 tarnowskim, 30 rzeszowskim, 22 legnickim; 18 Igner: 7 legnickim, 6 łódzkim, 5 suwalskim; 17 Ignera: 6 w woj. bydgoskim, 2 elbląskim, 5 gdańskim, 4 łódzkim; 113 Ignerowicz: 6 w woj. gdańskim, 47 piotrkowskim, 27 koszalińskim, 11 katowickim, 6 wałbrzyskim; 30 Ignerski: po 5 w woj. elbląskim i gdańskim, 13 ciechanowskim, 4 lubelskim, 2 toruńskim, 1 łódzkim; 167 Ignor: 2 w woj. gdańskim, 64 kaliskim, po 26 katowickim i poznańskim; 20 Ignorek: 19 w woj. gorzowskim i katowickim; 16 Ignorowicz: 8 w woj. kieleckim, po 2 w katowickim, piotrkowskim i wałbrzyskim. Nazwisko nie jest typowe dla Pomorza, ale historycznie tutaj zaświadczone na południowych Kaszubach w parafii Wiele i Karsin, mianowicie w księdze metrykalnej par. Wiele (w Archiwum Państwowym w Bydgoszczy) odnotowani zostali: Jacob und Anna Ignera 1838, Josephina Ignerowa 1839 oraz pochodne, utworzone modelowo za pomocą przyrostka -ski: Agnes Ignerowska 1846 (s.24,36,151). Ponieważ nazwisko nie wystąpiło w dwóch tzw. Summariuszach tej parafii, obejmujących wpisy od r. 1768, wnosić można, że rodzina tu skądś przybyła. Na cmentarzu sąsiedniej parafii Karsin, erygowanej w r. 1913 z kościołem z lat 1904-1906 spoczywają w grobie rodzinnym: Piotr (1904-1980), Franciszek (1898-1980), Antoni (1951-1980) Ignera-, Maria Ignera (1904-1993), Helena Ignera z d. Cherek (1913-1998) oraz ks. dr Bernard Ignera (1935-1999), wielokrotnie wzmiankowany w schematyzmach diecezji chełmińskiej (i pelplińskiej). Takiż schematyzm z r. 1975 i 1991 podaje również ks. Grzegorz Ignor, ur. w r. 1945.
Podane tu nazwiska są genetycznymi zdrobnieniami od imienia Ignacy. Przyrostki -ar, -er(a), -or spotykamy w nazwiskach, np. Gonera od czasownika gonić, zdrobnione imiona Stanar i Stachera od Stanisław, Świętor od Świętosław, Wojor od Wojciech, Pękora od Pękosław (Mal II 37, 56, 147). Śląskie nazwisko Ignorek z XX w. od im. Ignacy wywodzi też S. Rospond (SNS II 163), a z Opoczyńskiego G. Surma (Nazwy osobowe w Opoczyńskiem, Gdańsk 1991, s. 118) nazwisko Ignerowicz z r. 1812. Por. też z SNWPU nazwiska Wojnar od Wojciech 2709, z tego 27 w woj. bydgoskim, 9 elbląskim, 28 gdańskim, 2 słupskim oraz Janer 44, z tego 19 w woj. bydgoskim, 14 elbląskim, 5 gdańskim i Janera 2 w woj. częstochowskim i ich formy pochodne.”. Wynika z tego, iż takie miana jak: Ignar, Igner(a), Ignor i pochodne, w tym i Ignerowicz pochodzą od imienia Ignacy.

Ignacy. Pochodzenie imienia nie jest nam całkiem znane. Mówi się, że może mieć zarówno źródło w łacinie i pochodzić od słowa ignis oznaczającego ogień, ale może też mieć swój początek w języku etruskim. W Polsce imię to jest po raz pierwszy poświadczone w XIV wieku, ale najpierw większą popularność zyskało na Rusi i wśród ludności prawosławnej, a w Polsce dopiero z przybyciem jezuitów, czczących swojego założyciela, Ignacego Loyolę. Dodam, że imię Ignacy po niemiecku zapisywane jest w formie Ignatius lub Ignaz.

Witku, mam nadzieję, że zaspokoiłem w jakimś stopniu Twoją ciekawość o możliwych genazach nazwiska Lignerowicz oraz Ignerowicz. Pytaleś też jak mogło dojść do zamiany nazwy osobowej Lignerowicz na miano Ignerowicz? Może osoby o nazwisku Lignerowicz znały jego niemieckie znaczenie i postanowiły zmienić je na inne, które nie kojarzyłoby się z tą konotacją. Ale czy tak było? Trudno jednoznacznie stwierdzić jakie motywy kierowały tymi osobami przy zmianie swojego miana. Tu powstaje jednak pytanie, czy osoby o nazwisku Lignerowicz są tymi samymi osobami, które noszą nazwisko Ignerowicz i czy w ogóle doszło do zmiany nazwiska? Na to pytanie musisz odpowiedzieć już sobie sam. Mam nadzieję, że moje informacje w jakiś sposób pomogą Ci w dalszych badaniach nad historią Twojej rodziny i etymologią ich nazwisk.

Kończąc wypowiedź dodam, że w mojej ocenie tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych oraz genealogicznych może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób i kiedy powstała konkretna nazwa osobowa oraz rozwiać różne dylematy odnoszące się do pochodzenia społecznego albo etnicznego osób noszących miano Lignerowicz lub Ignerowicz.

Pozdrawiam – Roman.

Rutar - 09-08-2018 - 10:06
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Werbolewski

Wladyslaw_Moskal napisał:

Rutar napisał:

Dzień dobry,

Czy ktoś może wie jakie jest pochodzenie nazwiska Werbolewski i z jakiego regionu Polski się wywodzi? Widzę, że w tej chwili występuje to nazwisko na Śląsku i Pomorzu.

Artur

Dziękuję Władysławie,

Ktoś mnie prosił bym się czegoś dowiedział o tych Werbolewskich.
Szukam jakiegoś punktu zaczepienia. Myślałem może że to od nazwy miejscowej nazwisko Smile

będę szukał dalej.

Pozdrawiam,

Artur

maxwolf1910 - 09-08-2018 - 17:01
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Werbolewski

Witam

Zwracam się z zapytaniem o nazwisko de Laveaux . Stara francuska rodzina de Laveaux, według starej pisowni de Lavaulx - przybyła na tereny polskie ok roku 1730.

Z góry dziękuje za informację
Pozdrawiam
Mariusz

witeki - 09-08-2018 - 18:22
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Werbolewski

"Witku, mam nadzieję, że zaspokoiłem w jakimś stopniu Twoją ciekawość o możliwych genazach nazwiska Lignerowicz oraz Ignerowicz. Pytaleś też jak mogło dojść do zamiany nazwy osobowej Lignerowicz na miano Ignerowicz? Może osoby o nazwisku Lignerowicz znały jego niemieckie znaczenie i postanowiły zmienić je na inne, które nie kojarzyłoby się z tą konotacją. Ale czy tak było? Trudno jednoznacznie stwierdzić jakie motywy kierowały tymi osobami przy zmianie swojego miana. Tu powstaje jednak pytanie, czy osoby o nazwisku Lignerowicz są tymi samymi osobami, które noszą nazwisko Ignerowicz i czy w ogóle doszło do zmiany nazwiska? Na to pytanie musisz odpowiedzieć już sobie sam. Mam nadzieję, że moje informacje w jakiś sposób pomogą Ci w dalszych badaniach nad historią Twojej rodziny i etymologią ich nazwisk. "

Serdecznie dziękuję Ci Romanie za obszerną analizę.

Pozdrawiam Witek

Wladyslaw_Moskal - 10-08-2018 - 00:50
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Werbolewski

Dziękuję Władysławie,

Ktoś mnie prosił bym się czegoś dowiedział o tych Werbolewskich.
Szukam jakiegoś punktu zaczepienia. Myślałem może że to od nazwy miejscowej nazwisko Smile

będę szukał dalej.

Pozdrawiam,

Artur[/quote]

Artur,

ja tez bralem pod uwage zwiazek nazwiska Werbolewski z nazwa miejscowosci.
To, ze Werbowka jest czescia miasta Piwniczna Zdroj w pow. Nowy Sacz, a Werbownia czescia wsi Rudawa w pow. Krakow, nie przekonalo mnie do opisania tego zwiazku, bo nie powiedziales skad pochodzi "ktos ?", ktory prosil Ciebie o pomoc.
Zaznaczylem tylko jak moglo wedrowac to nazwisko po Polsce.
Wspolczesnie w Polsce istnieje ponad 150 miejscowosci zaczynajacych od "Wierzb....".

Wladyslaw

Turaj_Halina - 10-08-2018 - 20:13
Temat postu: Pochodzenie nazwisk: Turaj, Podyma, Langner

Witam,
bardzo proszę o podanie pochodzenia nazwisk:
- Turaj
- Podyma (pierwotnie Spodinek, Spodynek)
- Langner (również Langer,Langier, Langierowicz)

Pozdrawiam
Halina

Ewa_Szczodruch - 11-08-2018 - 05:11
Temat postu:

Witam

Turaj - od tur ‘zwierzę w Polsce już wymarłe, podobne do krowy’, turać turlać’.

Podyma - od podyma, podejma ‘przyrząd spustowy w kuszy’.

Langner - od niemieckiej nazwy osobowej Langner, ta od nazwy miejscowej Langen, też Langenau.

Źródło:Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Turaj_Halina - 11-08-2018 - 11:13
Temat postu:

Pani Ewo,
serdecznie dziękuję i pozdrawiam
Halina

Gawroński_Zbigniew - 12-08-2018 - 01:12
Temat postu:

Übernamen zu mittelhochdeutsch lanc (lang) für einen großen, hochaufgeschossenen Menschen
Lange (1135), Langer(n) (1407) - jak widać bardzo stare nazwisko dla "Tyki".

Spodinek i podobne to najprawdopodobniej starocerkiewnosłowiański obsługujący łaźnię, od słowa spod = спод = rodzaj podgrzewanej balii w łaźni. - Tak przynajmniej chcą "ruskie strony z etymologią nazwisk.

Turaj to może być nazwisko tatarskie od turkijskiego (czyli przedislamskiego na terenie Turcji- nie wchodząc w szczegóły) imienia męskiego Турай = młode jakiegoś zwierzęcia. To bardzo powszechny rodzaj imion w tym obszarze kulturowym. W okresie islamskim turkijskie imię zmieniło znaczenie na złożenie Tur + aj = honorowy/ prawdomówny + jak Księżyc. Złożenia z -aj w znaczeniu :Księżyc - jako oznaka jakieś pełności doskonałości występują w dziesiątkach tysięcy imion i nazwisk tatarskich.

-=-=

maxwolf1910 napisał:

https://www.houseofnames.com/laveaux-family-crest

Myślę, że nie będzie kłopotów z tłumaczeniem etymologii tego nazwiska.

Krzysztof_Gruszka - 12-08-2018 - 22:23
Temat postu: Nazwisko Sudek

Witam,interesuje mnie pochodzenie nazwiska Sudek
Pozdrawiam Krzysztof

Krzysztof_Gruszka - 12-08-2018 - 22:25
Temat postu: Nazwisko Hoj

Witam interesuje mnie pochodzenie nazwiska Hoj.
Pozdrawiam Krzysztof

KarwalskaJustyna - 12-08-2018 - 22:26
Temat postu: Nazwisko Sudek

Mam w drzewie nazwisko Sudak. Moze ma podobną genezę ? Od sandacza, na którego kiedyś mówiono Sudak, Sudaczek. Bądź od miejscowości na Krymie.

Ewa_Szczodruch - 13-08-2018 - 10:24
Temat postu: Nazwisko Sudek

Witam

Sudek 1548 (Pom) - w grupie nazwisk pochodzących od podstawy sud-, por. sudać ‘siudać’, na Kresach Wschodnich od wschodniosłowiańskiego sud ‘sąd’, na południu Polski od słowackiego sud ‘beczka’.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Krzysztof_Gruszka - 13-08-2018 - 13:28
Temat postu: Nazwisko Sudek

Serdecznie dziękuję
Pozdrawiam Krzysztof

Wiesetek_Krzysztof - 17-08-2018 - 12:32
Temat postu: Wurnath

Witam
Nazwisko Wurnath pisane też Wurnat, Wornat, czy posiada niemiecką etymologie? a może pochodi z terenów Fryzji?

Cichon_Krzysztof - 18-08-2018 - 22:32
Temat postu: Nazwisko Hoj

Witam,
Hoj - od choja, choina ‘drzewo iglaste’.
Por. http://www.stankiewicze.com/index.php?kat=44
Pozdrawiam Krzysztof

Krzysztof_Gruszka - 18-08-2018 - 22:39
Temat postu: Nazwisko Hoj

Witam,serdeczne dzięki
Pozdrawiam Krzysztof

Wladyslaw_Moskal - 19-08-2018 - 03:40
Temat postu: Re: Wurnath

Wiesetek_Krzysztof napisał:

Witam
Nazwisko Wurnath pisane też Wurnat, Wornat, czy posiada niemiecką etymologie? a może pochodi z terenów Fryzji?

Potomkowie hugenotow francuskich o tym nazwisku przybyli poprzez Prusy i Polske do miejscowosci Paris w Bessarabii;
http://www.armin-zimmermann.eu/Bessarab ... lisch.html

o tym, ze byli hugenotami;
http://www.armin-zimmermann.eu/Bessarab ... html#Paris
They enumerated surnames which according to there knowledge belonged to Hugenots: Allmer, Fano, Fercho, Jans, Kison, Konrad, Kroisandt, Reppnack, Salo, Suckut, Wornath - just to name some. The spelling was different because it was germanized but they were shure that the ancestors came from France.

Nie wiem czy mozna dotrzec do etymologii francuskiej, kiedy nazwisko bylo zgermanizowane, zpolonizowane i ponownie zgermanizowane. Dlatego to nazisko jest tak bardzo rzadkie.

Moze znajdziesz pomoc u autora tej strony.

Wladyslaw

bwrubel - 19-08-2018 - 10:09
Temat postu: Hoj

Ja śmiem podważyć taką etymologię. H i CH to etymologicznie dwie różne głoski, które w polszczyźnie i jęz. południowosłowiańskich zlały się w jeden dźwięk i obecnie nie rozróżnia się ich, ale np. w czeskim, słowackim i ukraińskim są one rozróżniane. Etymologii tego nazwiska upatrywałbym więc w członie "goj", który dziś w polskim kontynuowany jest w słowach "hojny" oraz "goić", a pierwotnie znaczył "żywy, zdrowy, obfity, zapewniający życie". Poniżej link do etymologii A. Brucknera dla spokrewnionego słowa, wywodzącego się z tego samego członu.

https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82o ... /goi%C4%87

henryk22 - 19-08-2018 - 10:27
Temat postu: Hoj

H i CH to rzeczywiście "etymologicznie dwie różnie głoski", problem w tym, że proboszczowie piszący akta wcale o tym nie wiedzieli. H i CH w dawnych aktach często były mylone. W powiecie chełmskim obok "Chełm" często pisano "Hełm". Jest tam wieś Chojno, etymologia jasna, nazwa pochodzi od słowa "choina", jednak w aktach kościoła sąsiedniej wsi najczęściej pisano "Hoyno". Niestety dawniej ortografia była nieustalona, pewien proboszcz nie uznawał litery "ó" i pisał np. "Maryana z Krukuw".

Henryk

Wladyslaw_Moskal - 19-08-2018 - 18:16
Temat postu: Plemie Lemovii= Łomowie i prapolskie nazwiska tego plemienia

Ciekawe wnioski mozna wyciagnac … z zapisu rzymskiego historyka Tacyta [ur. 55 r.-zm 117 r. n.e.],
http://www.ourcivilisation.com/smartboa ... m#Gothones
z konca rozdzialu 43 [ktory rozpoczal Tacyt od opisu Markomanow]:

„Przechodząc przez Lugii, znajdujemy Gotow pod rządami królów, o surowszych zasadach niż w pozostałych plemionach germanskich, ale jeszcze nie przekraczajacych granic wolności. Następnie, bezpośrednio graniczące z oceanem [= Baltykiem], są plemiona Rugii i Lemovii. ”

Czyli … za czasow Tacyta, Goci mieli swoje siedziby u nasady Polwyspu Jutlandzkiego, a nie u ujscia Wisly. Duzo zalezy od tlumaczenia dziel Tacyta, ja uzylem powyzszego, zbieznego ze starszymi dzielami greckiego geografa Strabo [ po polsku Strabona].

Plemie Rugii bylo powiazane z kraina/wyspa ktora do tej pory nosi nazwe Rugia w j. lacinskim , Rugia w j. polskim i Rügen w j. niemieckim.

Jakie plemie mogl Tacyt nazwac Lemovii. Rdzen w nazwie plemienia “lemo-“, to .. “ loma, łoma” czyli po staropolsku bryła, odłam skalny.
Kazdy Polak wie, co znaczy slowo kamieniołom.
Zatem wymienione przez Tacyta plemie Lemovii, to … Łomowie , prapolskie, pomorskie plemie zwiazane z obrzedem obkladania grobow kamieniami/skalami w kregi kamienne. W sklad tego plemienia wchodzilo kilka rodzin, ktorych nazwiska przetrwale do dzis, ponizej wymieniam.

Nazwisko Łomowski – rozmieszczenie w Polsce w 1990 r.
Razem 106 osób w 17 województwach
1. gdańskie 44 osob [ *** ], 2. suwalskie 7, 3. bydgoskie 5, 4 .gorzowskie 5, 5 .opolskie 5.

Nazwisko Łomiak
Razem 105 osób w 14 województwach
1. ostrołęckie 19, 2. ciechanowskie 17, 3 .olsztyńskie 15, 4 .elbląskie 14 , 5. toruńskie 11, 6 .bydgoskie 8

Nazwisko Łomako
Razem 97 osób w 9 województwach
1 koszalińskie 43 [ ***], 2 warszawskie 15, 3 nowosądeckie 11, 4 poznańskie 8, 5 szczecińskie 8, 6 wrocławskie 5

Stosunkowo liczne, odgalezieni Łomow o typowo polskim nazwisku Łomnicki ma silne powiazania z Bohemia [=Czechy, Morawa, zachodnia Slowacja], czyli ziemia celtyckiego plemienia Boji;
Razem 607 osób w 40 województwach
1 nowosądeckie 89, 2 katowickie 55, 3 jeleniogórskie 52, 4 krakowskie 47, 5 warszawskie 46, 6 wrocławskie 45, 7 radomskie 28, 8 opolskie 26, 9 leszczyńskie 20 ,
ale czesc rodzin o nazwisku Łomnicki, tak jak inni Lemovii/Lomowie, zawedrowala na Pomorze;
10 lubelskie 19, 11 wałbrzyskie 19, 12 łódzkie 18. 13 koszalińskie 16 [ ***], 14 kaliskie 15, 15 zielonogórskie 14, 16 elbląskie 12 [***], 17 gdańskie 12{***]

Dla niewtajemniczonych w archeologie prosze wpisac w;
Google....kręgi kamienne
jest duzo do czytania i ogladania.

Dodano 22 sierpnia 2018.

Z przyjemnoscia przeczytalem dzisiaj uwage z 2012 r. ksiedza Stanislawa Pietrzaka wiodacego w Polsce specjalisty genealogii genetycznej;
https://www.deon.pl/245/art,306,genealo ... kiego.html
ze;
"Genealogia genetyczna pozwala wskazać na jeszcze inne ciekawe spostrzeżenia dotyczące rejonu dorzecza Dunajca. Wykazuje m.in., że na tych terenach, jak na szlaku wzdłuż środkowej Polski, mieszkają przedstawiciele rodziny genowej… Kaszubów.
Skąd Kaszubi tutaj? Prawdopodobnie szlak bursztynowy nie przechodził, jak uważają historycy przez Bramę Morawską. Tam, co prawda istnieje przełęcz, ale być może była kiedyś nieprzechodnia, bagnista. Badania wskazują na Sądecczyznę, gdzie mieszka pewien procent Kaszubów mutacji pomorsko-słowiańskiej L365, podczas gdy na Śląsku Cieszyńskim nie ma ich śladów.
Zdaniem księdza zarówno Kaszubi, jak i Ślązacy nie mają też "biologicznych" podstaw do autonomii.
Ich geny wskazują, że są bardziej polscy niż Polacy - śmieje się ksiądz.
Geny mieszkańców Śląska procentowo nie różnią się od Polaków, za to dość znacznie od Niemców, czy Ślązaków w Czechach. Wynika z tego, że nigdy nie było wspólnego Śląska. Kaszubi natomiast w 62 proc. mają geny grupy R1a1 - czyli słowiańskie."

To nie Kaszubi przybyli z Pomorza na ziemie sadecka, a plemie celtycko-prapolskie Lemovii = Łomowie dotarlo do Baltyku, na co wskazuja ich nazwiska, szczegolnie nazwisko Łomnicki!, ktore jest nazwiskiem "sadeckim i kaszubskim".

Wladyslaw

EwaMolly - 21-08-2018 - 16:35
Temat postu:

Dzień dobry,

Po raz kolejny zwracam się z prośba o możliwe pochodzenie nazwiska Dyamentowski. Jedyne co znalazłam to jego pochodzenie od słowa diament, czy ma ktoś może jeszcze gdzie i kiedy to nazwisko występowało?

Serdecznie pozdrawiam
Ewa

Wladyslaw_Moskal - 23-08-2018 - 17:04
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Dyamentowski

EwaMolly napisał:

Ewo,

wpisz w Google; nazwisko dyamentowski

a zobaczysz duzo informacji o ktore pytasz.

Wladyslaw

krzy_klr - 24-08-2018 - 00:11
Temat postu: Nazwisko Klar oraz Falke

Dzień dobry,

Mam pytanie odnośnie pochodzenia nazwiska Klar i Falke tak jak w temacie Smile

Dziękuje z góry za odpowiedz Smile

Ewa_Szczodruch - 24-08-2018 - 08:45
Temat postu: Nazwisko Klar oraz Falke

Witam

Falke - od niemieckiej nazwy osobowej Falk (e), ta od średnio-wysoko-niemieckiego falche ‘sokół’ lub od imion słowiańskich na Chwał-.

Klar - od imienia żeńskiego Klara. Imię, notowane w Polsce od XIII wieku, jest pochodzenia łacińskiego, od clarus ‘sławny’, też ‘jasny, świetlisty’.

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

krzy_klr - 24-08-2018 - 17:13
Temat postu: Re: Nazwisko Klar oraz Falke

Ewa_Szczodruch napisał:

Witam

Dziękuję serdecznie Pani Ewo.

ROMAN_B - 24-08-2018 - 18:17
Temat postu: Re: Nazwisko Klar oraz Falke.

Witam.

Nazwisko Falk(e), Klar – różne podstawy etymologiczne.

Nazwisko Falk(e).

Dr hab. Alina Naruszewicz-Duchlińska, profesor Uniwersytetu Warmińsko -Mazurskiego w Olsztynie tak mówi o genezie nazwiska Falk / Falck:
„Falk. Nazwisko proste, równe Falk, hipokorystykum imion: Chwalisław, Chwalimir itp., pochodzących od chwalić, zob. M. Malec, Staropolskie skrócone nazwy osobowe od imion dwuczłonowych, Wrocław – Warszawa – Kraków 1982 s. 61, W. Wenzel, Studien zu sorbischen Personennamen, teil 1 Historisch-etymologisches Wörterbuch A-L, teil II Historisch-etymologisches Wörterbuch M-Ź, I – 1.Auflage 1991 cz. I s. 105, Z. Abramowicz, L. Citko, L. Dacewicz, Słownik historycznych nazw osobowych i elementów identyfikacyjnych Białostocczyzny (XV-XVII wiek), t. I-II, Białystok 1997 t. I s. 89 lub Walenty > Walek o substytucyjnej oboczności v : f, zob. . Mossakowska, Nazwiska mieszkańców Komornictwa Olsztyńskiego, Gdańsk 1993 s. 33. Inne możliwości interpretacyjne to: imię żydowskie Falk (zob. Spis imion żydowskich…, s. 5), niemieckie hipokorystykum Falke/Falko, H. Kaufmann, Untersuchungen zu altdeutschen Rufnamen, München 1965 s. 112 i niemiecki apelatyw: Falk, germańskie falha, starosaskie falaha ‘pole, równina’, H. Kaufmann, Ergänzungsband zu Ernst Förstemann Personennamen, München-Hildesheim 1968 s. 112 oraz Falke ’sokół‘, staro-wysoko-niemieckie falco, średnio-wysoko-niemieckie valke, przenośnie ’człowiek o bystrym spojrzeniu, ktoś bystry’, zob. J.K. Brechenmacher, Etymologisches Wörterbuch der Deutschen Familiennamen, II Auflage, t. I, Limburg a.d. Lahn 1957 s. 428, M. Lexers, Mittelhochdeutsches Wörterbuch, Leipzig 1964 s. 203, słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych, cz. 5 Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego, opr. Z. Klimek, Kraków 1997 s. 44, por. także n.zaw. Falkner ‘sokolnik’, H. Naumann, Familiennamenbuch, Leipzig 1987 s. 103. Falck A. Boniecki, Herbarz polski t. V 243; Falk A. Boniecki, Herbarz polski t. V s. 258.”.

Nazwisko Klar.

Słownik Języka Polskiego, tzw. słownik warszawski, w tomie 2 na stronie 348 wymienia hasło klar i podaje jego znaczenie:
1. jasność, klarowność, przeźroczystość, czystość,
2. jasno, widocznie, jawnie, otwarcie [ człowiek w klar czyniący = szczery, otwarty ],
3. pogoda,
4. tkanina, rodzaj batystu, ale rzatsza,
5. drzewo drobno porąbane do klarowania przy wypalaniu kafli w piecu.

Pochodzenie od niemieckiego słowa klar ‘jasny’, a ono do łacińskiego wyrazu clarus. Łaciński apelatyw clarus ‘jasny, wyraźny, doniosły, zrozumiały’, zob. F. Kluge, Etymologisches Wörterbuch der deutschen Sprache, 18. Auflage, bearbeitet von W. Mitzka, Berlin 1960 s. 273, a także ‘sławny, słynny, znamienity’, średnio-wysoko-niemieckie klâr ‘czysty’, zob. J.K. Brechenmacher, Etymologisches Wörterbuch der Deutschen Familiennamen, II Auflage, Limburg a.d. Lahn 1957 t. I s. 50.

Aleksander Brückner w Słowniku etymologicznym języka polskiego, który został wydany w Krakowie w roku 1927 przez Krakowską Spółkę Wydawniczą zamieścił hasło klar, które tak opisuje: „Klar, klarować, klarowny, z niem. klar, klären, z łac. clarus, clarare, właściwie ‘jasny (o głosie)’, ‘głośny’, do classis, clamare; klar(y)net z włos. clarinetto.”.

Dariusz Jerczyński na portalu Wachtyrz.eu zamieścił artykuł pt. Czy kompleksy i wynikająca z nich językowa schizofrenia to dobry fundament standardu literackiego “ślōnskij godki”?, w którym między innymi pisze: ”(…). Podobnie jest ze słowem “słońce”, które w językach romańskich, germańskich i bałtyjskich jest pochodną łacińskiego słowa “Sol” (soleil, sole, Sonne, sun, sołnce, slunce, słyńce, saule). Wyłamały się w Europie języki ugrofińskie, baskijski, a z indoeuropejskich: wszystkie celtyckie (ghrian, haul, heol), albański, grecki, a także obydwa śląskie, gdzie nazwy słońca są pochodną łacińskiego “clarus” i germańskiego “klar”, czyli “jasny” lub mają z nimi wspólną etymologię, a brzmią “Klare” i “klara”. Niefortunnie “klara” brzmi identycznie jak kobiece imię, stąd część Ślązaków myśli, że ktoś tak nazwał słońce żartobliwie, więc tak właśnie traktują to słowo, a jako “lepsze” zaadaptowali polskie “słońce”. (…)”. Zatem, może miano Klar pochodzić od śląskiego słowa klare, klara ‘słońce’?

W dawnym polskim świecie kulinarnym słowo klar oznacza ‘płynne ciasto, w którym przyrządza [ smarzy ] się ryby, mięsa, warzywa itd ” – za „Kucharz wyborny i tani czyli Sztuka przyrządzania wszelkich zup, pasztecików, sztuki mięsa w różnych gatunkach, ryb, pieczystego, potraw gorących i zimnych, rulad, farszów, auszpików, kremów, galaret, musów, blamanżów, kompotów, marmelad, mleczek, legumin, ciast, soków, lodów : tudzież nauka przysposobienia rozmaitych zapasów spiżarni, sposobem łatwym, tanim i zdrowym ludzkiemu najodpowiedniejszym T. 1. ; Sztuka przyrządzania wszelkich zup, pasztecików, sztuki mięsa w różnych gatunkach [...]; Przemyśl, 1849; nakładem Braci Jeleniów.

W świecie żeglarskim słowo klar oznacza ‘porzadek na statku’. Klar – jakiś element przygotowany, naprawiony, gotów do działania, wysprzątany, zwinięty, złożony, itp., np. "robić klar na pokładzie", lub meldunek o wysprzątaniu pokładu: "pokład klar!"; (por. niem. jako krótki meldunek: "Deck klar!" czyli "das Deck ist klar", lub: "Ankerwinde klar!" czyli "die Ankerwinde ist klar" [ za Słownik marynarskiego slangu wiślanego i odrzańskiego ].

Oprócz języka niemieckiego słowo klar odnajdziemy w:
1. języku szwedzkim – czysty, jasny, oczywisty, wyraźny, gotowy, bezchmurny, promienny,
2. języku duńskim – jasne, przeźroczyste, czyste,
3. języku norweskim – jasne, przeźroczyste, gotowy, promienny, oczywiste. Według norweskiej etymologii słowo klar ma następującą genezę: „Klar. E tymologi via middelnedertysk klār, middelnederlandsk claer, gammelfransk clair, fra latin clarus 'klar, tydelig, åpenbar', i denne betydningen etter engelsk clear; tilsvarer norrønt klárr (også innlånt); jf. klar.” [ za Naob. Det Norske Akademis ordbok ],
Pozostańmy przy języku norweskim. W tym języku w wersji bokmål jest słowo zapisywane pod postacią klær, które znaczy ‘ubranie, odzież, ubiur’. Norweska litera æ wymawiana jest tak jak głoska pomiędzy polskim < a > oraz < e >. Przyjmując, że apelatyw klær został zapisany ze słuch, to mógł on brzmieć jak klar.

Powyżej przedstawiłem Ci różne możliwe podstawy od których może pochodzić nazwa osobowa Falke oraz Klar. Zatem, jest z czego wybierać. Może moje informacje pomogą Ci w dalszych badaniach nad etymologią wspomnianych mian i historii osób noszących te nazwiska. . Może ktoś jeszcze coś doda i przytoczy inne znaczenie i pochodzenie przedmiotowych nazw osobowych.
Kończąc dodam, że w mojej ocenie tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych i genealogicznych może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób oraz kiedy powstała konkretna nazwa osobowa.

Pozdrawiam – Roman.

krzy_klr - 27-08-2018 - 19:42
Temat postu: Re: Nazwisko Klar oraz Falke.

ROMAN_B napisał:

Dziękuję serdecznie za tak obszerną odpowiedz.

Pozdrawiam,

KK

myckekazimierz - 05-09-2018 - 11:55
Temat postu: Re: Nazwisko Klar oraz Falke.

Witam
W czasie swoich poszukiwań natknąłem się na nazwisko Miranowska .
Może ktoś z Państwa wie coś o pochodzeniu tego nazwiska ?
Był chyba św . Miron .
Z wyszukiwarki na genealodzy wynika , że największe skupisko występowania to Litwa i warmińsko mazurskie .
pozdrawiam
Mycke Kazimierz

andompol - 05-09-2018 - 12:32
Temat postu: nazwisko Osendowski

Witam serdecznie
Proszę o informacje o pochodzeniu nazwiska: Osendowski
Pozdrawiam i dziękuję

Wladyslaw_Moskal - 09-09-2018 - 00:29
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Miranowski.

myckekazimierz napisał:

Witam,

Miranowski to ciekawe i rzadkie nazwisko w Polsce.
Wedlug mnie pochodzi od bardzo starego galijsko/slowianskiego slowa i imienia "mira" = ładna, wspaniala, cudowna i powstalo z nigo meskie imie i nazwisko Miran znane w kilku krajach Europy;
https://forebears.io/surnames/miran

Dosc liczne we Francji i Turcji, wskazuje, ze moze to byc galijskie imie i nazwisko o tym samym znaczeniu; - ładny lub ... wspanialy, bardzo dobry wojownik, bo do Turcji ok. 279 r. p.n.e. zawedrowalo galijskie plemie Wilkow/Tektosagów z rejonu Alp i rejonu Czech. W Turcji utworzyli galijskie[=celtyckie] panstwo Galatia.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Galacja

Czesc plemienia Wilkow, weszla ponownie na obecne tereny poludniowej Polski.

W Polsce, Miran bylo bardzo rzadkim nazwiskiem [w 1990 r. tylko 3 osoby], dlatego, ze przeszlo w nazwisko Miranowicz [w 1990 r. 159 osob] i Miranowski [w 1990 r. 117 osob].

Jest mozliwe, ze nazwiska Miranowsk i ... Mironowski[korzenie wschodnie od imienia Miron/sw. Miron] mogly byc wymienne, ale nie chce o tym spekulowac.

Pozdrawiam - Wladyslaw

myckekazimierz - 10-09-2018 - 07:31
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Miranowski.

Miranowski to ciekawe i rzadkie nazwisko w Polsce.
Wedlug mnie pochodzi od bardzo starego galijsko/slowianskiego slowa i imienia "mira" = ładna, wspaniala, cudowna i powstalo z nigo meskie imie i nazwisko Miran znane w kilku krajach Europy;
https://forebears.io/surnames/miran

Witam i dziękuje za zainteresowanie .
To bardzo ciekawe co Pan pisze , ale moja Józefa Miranowska pojawia się w Kłodawie w 1827 , później w Łęczycy później ślad ginie . Nie wiem nic o tej osobie .

Jeszcze raz dzięki i pozdrawiam
km

Wladyslaw_Moskal - 11-09-2018 - 01:36
Temat postu: Re: nazwisko Osendowski

andompol napisał:

Witam serdecznie
Proszę o informacje o pochodzeniu nazwiska: Osendowski
Pozdrawiam i dziękuję

Andrzej,

tez krotko, bo nie jestem specjalista w tym zakresie.

Herbowne nazwiska; Osendowski, Osędowski, Ossendowski sa wymienione tutaj;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Lis_(herb_szlachecki)

Wladyslaw

Gawroński_Zbigniew - 11-09-2018 - 07:18
Temat postu: Re: nazwisko Osendowski

Nazwiska z podstawą Miran mają zdaje się trzy podstawy znaczeniowe.

Południowosłowiańskie imię męskie z podstawą mir = pokój.
Druga - od starogreckiego imienia męskiego Myrron = będący jak mirra.
Trzecia to tatarska od arabskiego imienia męskiego Miran = emir, książę, generał.
Od drugiej postaci znaczeniowej via Hiszpania imię weszło do języków zachodnich i północnosłowiańskich (via s.c.słow.) tworząc 16 lokalnych wariantów i zdrobnień: Mehran, Miran, Miren, Mirin, Miron, Mirone, Mirun, Miryn, My, Myran, Myren, Myrin, Myron, Myrone, Myrun, Myryn, Ron.

Zapewne są i inne możliwe etymologie nazwisk Miran- podobnych, ale te a zwłaszcza odgrecka wydają się najbardziej trafione.

Imię/nazwisko Falk i kilkadziesiąt podobnych w innym znaczeniu pochodzą z języka Jidisz (etymologicznie oczywiście oczywiście jako sokół/jastrząb z któregośtamniemieckiego). Falk jest synonimem imienia Jehoszua. W rozumieniu Jidisz = krążący nad Kanaanem. Imię/nazwisko Falk powszechnie w kulturze Jidisz przyjmowali rabini.
Takietam dwa słowa dopowiedzenia. Pozdrawiam pięknie.

-=-=
edit. Samo nazwisko Osendowski ma chyba korzenie w języku rumuńskim od rzeczownika osinda = kara.

Wladyslaw_Moskal - 12-09-2018 - 05:34
Temat postu: Pochodzenie nazwisk; Moskal, Gawron i Gawronski

Panie Zbigniewie,

kiedys, na tym Forum, razem z Panem Romanem G. dyskutowalismy o pochodzeniu nazwiska Moskal.
Dotarlem do przywilejow z 1515 i 1523 r. krola Zygmunta Starego w ktorych "Piotrowi rudnikowi ze wsi Jaszkowice" [to moja rodzinna wies] krol nadal wieczyste prawa do rudnicy, kuznicy i mlyna nad rzeka Branwia. Obecnie rzeka zwana jest Bukowa, a miejsce gdzie istniala rudnica to wies Moskale;
https://www.fajnewczasy.pl/mapa/moskale
Kuznice w Moskalach i pobliskim Studziencu zniszczyla szlachta podczas Rokoszu Zebrzydowskiego w 1606 r.

Nazwisko Moskal to nie jest nazwisko etniczne [pochodzacy z Moskwy], jak twierdza "jezykoznawcy" [ a osada Moskale nie byla osada jeniecka].
Moskal, to nazwanie/nazwisko jest bardzo stare, utworzone przed nowa era , jest dwuczlonowym, celtycko-slowianskim nazwaniem, skladajacym sie ze slow;
- "mos-" = mech, porost, darń,
- "-kal" = cos twardego, kamienistego,
czyli "moskal" to rudnik, ktory potrafil znalezc darniowa rude zelaza i wytopic z niej zelazo.
Dzisiejszy Kalisz i Ptolemeuszowa Calisia na ponizej omawianej mapie to .. "kal - isia", czyli twarda, zwirkowata pagórkowata wyspa wsrod mokradel rzeki Prosny, na ktorej powstal Kalisz .

W podziekowaniu za pomoc w pochodzeniu nazwiska Moskal, chcialbym dzisiaj podzielic sie z Panem historycznymi danymi o nazwiskach Gawron i Gawronski.

Na jednym z blogow historycznych i na Forum napisalem, ze na mapie kartografow wloskich „Magna Germania” Ptolemeusza;
http://www.info.kalisz.pl/images/Ptolem ... rmania.jpg

ktorej egzemplarz kanclerz Jan Zamoyski otrzymal od papieża Grzegorza XIII;
https://culture.pl/pl/wydarzenie/jacek- ... artografia

jest naniesione miasto „corrodunum” czyli Krakow a ponizej jest nazwa plemienia „jusburgi”,

Jest takze tlumaczenie „European Sarmatia” Ptolemeusza;
http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/G ... /3/5*.html
z akapitem: – „then the Avarini near the source of the Vistula river” = „następnie Avarini w pobliżu źródła rzeki Wisły”. Wedlug mnie nazwa plemienia jest zlym przetlumaczeniem na angielski zapisu Ptolemeusza bo tlumacz zasugerowal sie swoja wiedza o Awarach;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Awarowie
zapominajac o historycznej chronologii z ktorej wiemy, ze Awarowie nie byli znani w Europie w czasach Ptolemeusza !.

Wrocmy do nazwy Krakowa, wg Ptolemeusza: – corro-dunum, „dunum” to w jezyku Galow[=Celtow] i Dakow oznacza miasto, zas „corro” [moze byl zapis "corvo" ?] to zapis zblizony do lacinskiego „corvus” czyli nazwy kruka, gawrona, wrony lub kawki.

Z powyzszego wynika, ze wedlug prapolakow bylo to „Kruka/Kraka miasto” -> Kraków gród -> w skrócie Kraków, a kupcy galijsko-daccy zwali je w swoim "jezyku kupieckim" „corrodunum”, bo prawdopodobnie nie uczyli sie klasycznej laciny lub greki.

Jak mozna przetlumaczyc nazwanie „jusburgi” ?. Jus-burgi; „jus”= to skrot z laciny wskazujacy na prawo, zasade, a „burg” wg kupieckiego slangu to zamek obronny lub obwalowane miasto.
Nazwa „jusburgi” oznacza, ze to plemie wg prawa albo w zasadzie, podlegalo zamkowi i krolowi .

Zatem mamy informacje , ze w Krakowie w tym czasie byl zamek i miasto[= dunum] moglo byc obwalowane. Znamy nazwe klanu/rodu krola.

Niemcy uzywaja wlanej nazwy plemienia jako Visburgii .

Teraz o nazwie plemieni “prawnie nalezacego do Krakowa”.
Istnieje jeszcze w Polsce juz bardzo rzadkie nazwisko Gawryn, ktore wraz z rozwojem jezyka polskiego przeszlo w nazwisko Gawron. Wedlug mnie, ród Gawrynów/Gawrinów w czasach Ptolemeusza bylo na tyle liczny, ze kupcy odnotowali go jako „Gavrini” = Gawryny/Gawronowie.
To od nazwania Gavrini, po zgubieniu litey „g” jako slabo wymawianej, w zapisie wg kupcow zostalo ” avrini”, przetlumaczone w XV wieku na … „Avarini”.
Ptolemeusz przy opisie Magna Germania podal okreslenie plemienia wg jednej grupy kupcow, zas przy opisie Sarmati, podal juz nazwe plemienia wg drugiej grupy kupcow/informatorow.
Historycy narzekaja na niejasne informacje Ptolemeusza, ja sadze, ze powinnismy dziekowac Ptolemeuszowi za obszerne i bardzo wazne zapisy.

Czy w poblizu zrodel Wisly i w okolicach Krakowa mogli kiedys mieszkac Gawronowie ?
Tak, bo odpowiedzia jest wspolczesne , z 1990 r. , rozmieszczenie nazwiska Gawron w Polsce.
Razem 10001 osób w 48 województwach. Dane posortowane malejąco wg liczby osób w województwie.
Lp. Województwo Liczba osób
1 katowickie 1650 , 2 kieleckie 705 , 3 częstochowskie 630 , 4 tarnowskie 582 , 5 poznańskie 558, 6 bielskie 477 , 7 tarnobrzeskie 429 , 8 sieradzkie 383 , 9 lubelskie 354 , 10 wrocławskie 322, 11 legnickie 313 , 12 zielonogórskie 268 , 13 krakowskie 254 , 14 warszawskie 242 , 15 nowosądeckie 190.

Wedlug omowionych informacji mozna klan Krukow nazywac krolewskim, a klan Gawronow druzyna przyboczna. Podobne podzialy przyjeli od Celtow slowianscy Dakowie, nasi krewni z drugiej strony Karpat.

W informacji o herbie Rola i nazwisku herbownym Gawroński:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Rola_(herb_szlachecki)

jest ciekawy zapis;
“W kolejnym swym dziele (uznawanym za najbardziej dojrzałe) Herby Rycerstwa Polskiego [...] Bartłomiej Paprocki zmienił zdanie i powstanie tego herbu umieścił w czasach pogańskich.
W ostatnim swoim dziele Ogród Królewski [...] podtrzymał legendę o "pochodzeniu herbu Rola z nadania książąt pogańskich".”

Chyba w stwierdzeniu Paprockiego i w zapisie Ptolemeusza widac historyczny zwiazek dotyczacy nazwisk Gawron i Gawronski. Czlonkowie rodu/plemienia Gawronow [jako gwardia przyboczna krola] poswiecajacy w razie potrzeby swoje zycie w obronie rodu, plemienia, Krakowa i krola, mogli byc uznawani jako szlachetni ..." juz w czasach poganskich", a herbem .. byl znak rodowy na tarczy.

Zapis;
“ Już w XIX wieku profesor Franciszek Piekosiński udowodnił że żadna z ww. legend (czy to z "czasów pogańskich" czy też "z czasów Kaźmierza Odnowiciela") nie ma najmniejszych podstaw naukowych gdyż herby rycerstwu polskiemu były nadawane najwcześniej od wieku XII.”

Jak w swietle tych opini widzi Pan moja hipoteze, ze Gawronowie juz w czasach Ptolemeusza [ ok 150 r. n.e.] mogli miec herb Rola, obecnie przypisywany Gawronskim ?

Serdecznie pozdrawiam - Wladyslaw

Gawroński_Zbigniew - 12-09-2018 - 07:44
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwisk; Moskal, Gawron i Gawronski

Wladyslaw_Moskal napisał:

Panie Zbigniewie,

(...)
Jak w swietle tych opini widzi Pan moja hipoteze, ze Gawronowie juz w czasach Ptolemeusza [ ok 150 r. n.e.] mogli miec herb Rola, obecnie przypisywany Gawronskim ?

Serdecznie pozdrawiam - Wladyslaw

Panie Władku.

Zacznę od jednego zdania wstępu. Pięknie, że Pan dalej uznaje - podobnie jak ja- honorytatywność język polskiego niezależnie od mody i trendu miejsca. Wink

Nie wchodziłem tak głęboko w hipotezy jak pan. Skupiłem się jednak faktycznie na językach celtyckich i gaelickich. W tej chwili uważam za równorzędną do wcześniej wyrażonych hipotezę związaną z "boskością" kruka/gawrona. Przynoszący wiadomość we wszystkich językach z pierwiastkami gaelickimi i celtyckimi (man, kilka szkockich kilka irlandzkich, kilka od Bretonii do Danii, kornwalijski, galicyjski, pierwiastki postceltyckie w gwarach śląskich i kilkanaście innych) - posłaniec Peruna/Thora/Odyna i kilku innych bogów to był kruk/gawron. Krukami/gawronami nazywano posłańców z pól bitewnych ale również wzywających do stawienia się na polu bitwy. Nie mam żadnych podstaw "papierowych" do postawienia takiej hipotezy, jedynie kompleksową ocenę około 200 urwistków z których przedstawiony wyżej obraz się wyłania.

Na dzień obecny za obowiązującą uważam jednak ścieżkę wywodu nazwiska od imienia męskiego Gabriel. (skądinąd też posłaniec Boga). Za Herb podstawowy uważam pannę na niedźwiedziu. Rola jest wtórny. To wszystko pod warunkiem, że ja nie z chamów. Wink

Pozdrawiam pieknie.

Wladyslaw_Moskal - 13-09-2018 - 05:07
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwisk; Moskal, Gawron i Gawronski

Panie Zbigniewie,

ja tez zauwazylem, ze "krukowate" sa lubiane przez Celtow;

https://www.dkfindout.com/us/history/ce ... -warriors/

ale Pan poszerzyl moja wiedze na ten temat.

Dziekuje i pozdrawiam - Wladyslaw

KonradMB - 17-09-2018 - 09:44
Temat postu:

Dzień dobry,

Czy ktoś może wie jakie jest pochodzenie nazwiska Budzowskii z jakiego regionu Polski się wywodzi?

andompol - 17-09-2018 - 10:04
Temat postu: Re: nazwisko Osendowski

Dziękuję
za informacje o nazwisku Osendowski

krof - 17-09-2018 - 12:30
Temat postu:

Dzień dobry,
Proszę o wytłumaczenie pochodzenia nazwisk ?
Kałużny, Kwiatkowski, Orłowski, Kasprowski, Materka, Rosiński
Serdecznie dziękuję i pozdrawiam.

Wladyslaw_Moskal - 18-09-2018 - 04:41
Temat postu:

KonradMB napisał:

Dzień dobry,

Czy ktoś może wie jakie jest pochodzenie nazwiska Budzowskii z jakiego regionu Polski się wywodzi?

Witaj Konradzie,

nazwisko Budzowski jest jednym z wielu nazwisk pochodnych od nazwiska Budz [wg prof. K. Rymuta okolo 180 nazwisk uzywanych lub niedawno wymarlych].
Chyba uslyszysz, ze nazwisko Budz pochodzi od slowa "budzić ".

Sa imiona slowianskie Budziwój [budzacy wojow], Budzisław [budzacy slawe] i Budzimir [budzacy pokój].
Ale jak czlowiek "budzi sie", to .. "powraca".. do aktywnego zycia i w takim zrozumieniu, chyba nasi przodkowie, praslowienie, uzywali slowa "budz".

Zatem Budz, to ktos kto ...powrocil.. do plemienia, rodu. Budziwoj, to mlodzieniec ktory ..wrocil.. z wojny juz jako wojownik. Budzislaw, ten, ktory.. wrocil ..slawny . Budzimir to ktos, kto ..przywrocil.. spokoj na rodzinnej ziemi. Bardzo wiele nazwisk z rdzeniem "Budz..", mozna latwiej wytlumaczyc jak powstaly, niz uzywajac wspolczesnego slowa "budzić ".
Patrzac na mape rozmieszczenia nazwiska Budz w Europie, mozna przypuszczac, ze to nazwisko i nazwiska pochodne maja korzenie celtycko-slowianskie;
https://forebears.io/surnames/budz

Nazwisko Budz jest najliczniejsze w rejonie Nowego Sacza a nazwisko Budzowski w rejonie Krakowa, Bielska Bialej i Krakowa, czyli wystepuja bardzo blisko siebie.
Mozesz to sprawdzic na tej mapie, chociaz ja nie wiem jaka jest wiarygodnosc rozmieszczenia innych nazwisk, klikajac na koleczka uzyskujesz bardziej szczegolowe dane;
https://nazwiska-polskie.pl/Budz

Mapa Genpolu i inne mapy wg danych prof. K. Rymuta przestaly istniec w ostatnich tygodniach.

Ale jest juz nowa mozliwosc zobaczenia; Rozkładu częstości występowania nazwisk(na poziomie powiatów) w 2002 r. wg opracowania Pana Zbigniewa Bronka
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... mp;join=on

Nazwisko Budzowski jest w czesci nazwiskiem szlacheckim;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Tacza%C5%82a

Pozdrawiam - Wladyslaw

Wladyslaw_Moskal - 18-09-2018 - 18:46
Temat postu:

krof napisał:

Dzień dobry,
Proszę o wytłumaczenie pochodzenia nazwisk ?
Kałużny, Kwiatkowski, Orłowski, Kasprowski, Materka, Rosiński
Serdecznie dziękuję i pozdrawiam.

Witam,

pochodzenie nazwiska Kasprowski podala Pani Ewa Szczodruch tutaj [trzeci wpis od gory];
https://genealodzy.pl/index.php?name=PN ... amp;p=6276

O pochodzeniu pozostalych nazwisk informacje sa tutaj;
http://szlachtarp.pl/lista-nazwisk-a-d.html

Wladyslaw

krof - 18-09-2018 - 19:03
Temat postu:

Witam,
Wladyslawie dziękuję i pozdrawiam.

Wladyslaw_Moskal - 19-09-2018 - 04:38
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Wal, Wala i Waligóra.

Dr hab. Alina Naruszewicz-Duchlińska, profesor Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, na swojej stronie;
http://genezanazwisk.pl/content/walig%C3%B3ra
przedstawia geneze nazwiska Waligóra;
"Nazwisko Waligóra pochodzi z połączenia podstawy Wal – i rzeczownika góra. Wal można wywodzić od imienia Walenty, to zaś z łacińskiego valens (-tis) ‘mocny, potężny’ lub niemieckiej nazwy etnicznej Valens. Inne potencjalne podstawy etymologiczne to imię Walerian i czasownik walić ‘burzyć, rozwalać’, ale też ‘sunąc powoli, ociężale’.
Nazwę osobową Waligora odnotowano na terenie Polski w 1479 roku (zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, t. II L-Ż, Kraków 2001, s. 647-649)."

Moja hipoteza dotyczy "podstawy Wal -", ale i .. nazwiska Wal, ktore jest polskim nazwiskiem i nie jest zwiazane z podstawami etymologicznymi podanymi wyzej.

Na stronie;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Walia
jest nieudolne tlumaczenie pochodzenia nazwy Walii/Wales, bedacej czescia Anglii, kiedys historycznej krainy Celtow/Galow.

Tlumaczenie etymologii Wales ze strony anglojezycznej;
https://en.wikipedia.org/wiki/Wales
jest nastepujace;

"Angielskie słowa "Wales" i "Welsh" wywodzą się z korzenia germańskiego
(pojedynczy Walh, liczba mnoga Walha), który z kolei [ aha !] wywodzi się od nazwy Wal i Wala galijskiego plemienia znanego Rzymianom jako Volcae [= Wilki] i nazwy te zaczęli Rzymianie bezkrytycznie przenosic na wszystkie nie germanskie narody."

Dwa najwieksze plemiona galijskie/celtyckie Boji[Bojowie] i Volcae [Wilki] zamieszkiwaly przed poczatkiem nowej ery Czechy i Morawy i wiele rodow z tych plemion przeszlo na obecne ziemie Polski.
W Polsce obok juz slowianskiego nazwiska Wilk, wystepuja slowianskie nazwiska Wal i Wala, bo tak nazywaly siebie dwa rody z wielkiego plemienia Wilkow;

http://www.herby.com.pl/indexslo.html

Nazwisko Wal - 1312 osob w 1990 r, najliczniej wystepuje w rejonie Tarnobrzegu i Zamoscia.
Nazwisko Wala - 2714 osob, najliczniej wystepuje w rejonie Katowic i Tarnobrzegu.
Nazwisko Wilk - 30 095 osob, najliczniej wystepuje w rejonie Katowic, Krakowa, Kielc, Czestochowy, Rzeszowa, Tarnobrzegu i Wroclawia.

Nazwisko Waligóra mozna zatem tlumaczyc jako "Wal-i-góra" czyli "Gal/Celt - jak - góra", gdyz wojownicy galijscy/celtyccy byli wyżsi, lepiej zbudowani niz rzymscy legionisci.

Obecne, juz slowianskie nazwisko Waligóra - 4383 osob, najliczniej wystepuje w rejonie Bielsko-Biala i ...Poznania !, rejonu bardzo waznego w powstaniu Polski. Piastowie nie potrzebowali obcokrajowcow, mieli rodzime rody slawnych wojownikow.

Wg najnowszego opracowania Pana Zbigniewa Bronka , Rozkład występowania nazwiska Waligóra w Polsce w 2002 r. jest nastepujacy;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... ig%C3%B3ra
Nazwiska Wal;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndistr?nazwisko=Wal
Nazwiska Wala;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... wisko=Wala
Nazwiska Wilk;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... wisko=Wilk

Wladyslaw

Wladyslaw_Moskal - 30-09-2018 - 04:48
Temat postu: Nazwy skot i wardęga, pochodne nazwiska .. i nazwa Szkocji.

W dzisiejszych czasach mozna latwiej wyszukac informacje o pochodzeniu polskich nazwisk niz kilkanascie lub kilkadziesiat lat temu.

Ostatnio znalazlem artykul - "Skot - wardęga - bydło w polskiej leksyce i onomastyce";
https://polonica.ijp.pan.pl/downloads/volumes/36/6.pdf

Zgadazm sie z autorka artykulu, ze tezy Bruknera i Nitscha o zapozyczeniu omawianych nazw z j. niemieckiego w XIV wieku sa watpliwe, o czym autorka wspomina na poczatku strony 73.

W moim wpisie "Nazwiska pochodzace od celtyckiego Plemienia Boji", Forum, Pochodzenie nazwisk (cz.9) str.63 napisalem;
"To, ze niektore szczepy Bojow hodowaly bydlo podkreslaja starozytne zapisy, ale nazwiska pasterzy Wardenga, Wardyga, Wardega i pozniejsze Wardęga mogly powstac od wspolnego prapolsko-celtyckiego slowa Wardenga, czyli bydlo, chyba rasy miesnej.
W jezyku angielskim slowo "ward" znaczy straznik.
A od slowa "skot" czyli bydlo rogate, ale rasy mlecznej, powstaly nazwiska pasterzy lub przetworcow mleka jak Skotniczy w rejonie Krakowa, Skotnik w rejonie Opola oraz nazwiska Skotarczak i Skotarek w rejonie Poznania i ... Biskupina [pow. Znin].
W Polsce 28 miejscowosci ma w nazwie Skotniki, czyli miejsce produkcji mleka, masla i sera."

Moja hipoteze o powiazaniu wyzej wymienionych prapolsko-celtyckich nazwisk potwierdza wystepowanie rzadkiego juz nazwiska Wardega w Europie;
https://forebears.io/surnames/wardega
Poland 39 osob,
France 35,
Belgium 34,
England 20,
Germany 15,
Sweden 7,
Wales 4,
Norway 3,
Scotland 3,

Na stronie Wikipedi poswieconej Szkocji w j. angielskim;
https://en.wikipedia.org/wiki/Scotland
w Etymologii jest taki zapis;
"Nazwa Scotland pochodzi od Scoti, lacinskiej nazwy Galow [czyli Celtow]. Filip Freeman spekulowal o prawdopodobienstwie, ze grupa najezdzcow przyjela nazwe od indoeuropejskiego korzenia "skot", powolujac sie na na podobienstwo do nazwy greckiej "skotos", ktora oznacza "ciemnosc, mrok"."

Ponownie, moja hipoteza wiaze rdzen prapolsko-celtyckiego nazwania "skot", z nazwa "Scotland".
Kiedys nazwa "scotland" mogla oznaczac ..."pelne pastwisk [i pasterzy] ziemie".
Sadze, ze wytlumaczenie etymologii nazwy Scotland wg prapolsko-celtyckich nazwan jest latwiejsze, niz wg zapozyczen z j. niemieckiego lub greckiego.

Wedlug strony;
https://forebears.io/surnames/scott
oprocz liczebnosci jest zapis o pochodzeniu nazwiska Scott;
"The surname Scott would thus originally have referred to the Gaelic origin of its holder, at least in Scotland."
Nazwisko Scott początkowo odnosiłoby się do gaelickiego[=celtyckiego] pochodzenia posiadacza, przynajmniej w Szkocji.

Nie moja wina, ze w Polsce nazwanie/nazwisko Skot, kiedys proboszczowie "spolszczyli" na Szkot;
http://www.herby.com.pl/indexslo.html
Szkot 43 Wa:4, BP:5, Bs:2, BB:20, Ki:3, Op:6, Pt:2, Wr:1
Szkota 2 Ka:1, Wr:1
Szkotak 266 Wa:1, BB:4, By:8, JG:1, Ka:41, Kr:12, Ks:2, NS:1, Ol:15, Op:16, Ra:6, Tb:5, Ta:124, Wb:15, Wr:15
Szkotek 12 BB:1, Ch:7, Op:4

Wladyslaw

marcin_kowal - 04-10-2018 - 18:50
Temat postu: Nazwy skot i wardęga, pochodne nazwiska .. i nazwa Szkocji.

Witam,

z ciekawości, bo akurat te nazwiska nie występują u mnie w drzewie ale są bardzo dziwne i jesli można to prosiłbym o wyjaśnienie ich pochodzenia, no i oczywiście wyjaśnienie czy to jest to samo nazwisko.
JATA oraz JAŁA
w ksiegach metrykalnych Parafii Miechocińskiej (wieś Mokrzyszów) występują jako JAŁA ale i forma JATA się trafia.

Wladyslaw_Moskal - 04-10-2018 - 20:01
Temat postu: Pochodzenie nazwisk JAŁA i JATA.

marcin_kowal napisał:

Witam,

z ciekawości, bo akurat te nazwiska nie występują u mnie w drzewie ale są bardzo dziwne i jesli można to prosiłbym o wyjaśnienie ich pochodzenia, no i oczywiście wyjaśnienie czy to jest to samo nazwisko.
JATA oraz JAŁA w ksiegach metrykalnych Parafii Miechocińskiej (wieś Mokrzyszów) występują jako JAŁA ale i forma JATA się trafia.

Witam,

nazwiska bardzo rzadkie moga miec rozna etymologie, ja przyjmuje pochodzenie tych nazwisk wg;
http://rcin.org.pl/Content/38217/WA243_ ... W_0000.pdf
http://www.herby.com.pl/indexslo.html

Nazwisko JAŁA [66 osob w 1990 r.] i 6 pobocznych, pochodzi od slowa "jałowy" = niepłodny, nieużyteczny. Jałowy, to staropolskie slowo znane jest od 1389 i wg mnie dzisiaj chyba mozemy je rozumiec .. " jako czlowiek w pewnym stopniu kaleki".

Ale po sprawdzeniu na mapach, nazwisko Jała nie wystepuje w rejonie Miechocina, wiec byl to blad w zapisie nazwiska. Zatem hipoteze Pana Zbigniewa o nazwisku Jata podana ponizej przyjmuje za wlasciwa - nazwisko Jata wystepuje w Tarnobrzegu i w powiecie tarnobrzeskim.

Przepraszam, nieprawidlowa hipoteza - pytanie bylo o nazwisko Jata !.
Nazwisko JAKA [3 osoby w 1990 r] , odnotowane w 1413 r. i 20 nazwisk pobocznych [w tym najliczniejsze Jakacki - 661 osob w 1990] pochodza od imienia Jakub.

Pozdrawiam - Wladyslaw

Gawroński_Zbigniew - 05-10-2018 - 00:01
Temat postu: Pochodzenie nazwisk JAŁA i JATA.

Hipoteza inna:

Nazwiska:

Jata - od typu osady sezonowej o tej samej nazwie: jata = najczęściej będącej schronieniem dla pasterzy, którzy w okresie letnim nie wracali do wiosek ze stadami. Stąd nazwisko bliskie znaczeniowo z pasterzem.

Jaka/Jakla możliwe że od rodzaju żupana o tej samej nazwie.

Jała/Jałat to inaczej ktoś biedny, chudopachołek, albo regionalna nazwa co najmniej gatunków roślin: kłokoczki i przeczystka.

Adam.55 - 05-10-2018 - 10:04
Temat postu: Pochodzenie nazwisk JAŁA i JATA.

Witam,
przeglądając stronę projekt poznan natknąłem się na informację o ślubie mojego przodka, ma tam wpisane Stanisław Rusin alias Płusin. Pytanie, czy to jego przydomek a jeśli tak to jakie może być jego pochodzenie? Nie widziałem (jeszcze) aktu oryginalnego więc nie wiem czy dopisek alias nie został dodany ponieważ ktoś nie mógł doczytać się nazwiska i wpisał dwie formy. Zdaję sobie sprawę, że rosyjskie R wygląda jak nasze P i mógł mieć po prostu zapisane Rusin przez rosyjskie P ale i tak ciekawi mnie to owe sformułowanie "Płusin" Gdyby ktoś miał jakieś wieści na ten temat to chętnie się z nimi zapoznam, Miłego dnia! Wink

Pozdrawiam,
Adam

Jaworska_Sylwia - 05-10-2018 - 12:48
Temat postu: Pochodzenie nazwisk JAŁA i JATA.

Dzień dobry,
Czy mogłabym prosić o wytłumaczenie pochodzenia nazwisk
Jaworski, Głębocki, Zaorski, Drężewski
Serdecznie dziękuję i pozdrawiam.
Sylwia

Gawroński_Zbigniew - 05-10-2018 - 15:21
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwisk JAŁA i JATA.

Adam.55 napisał:

Witam,
przeglądając stronę projekt poznan natknąłem się na informację o ślubie mojego przodka, ma tam wpisane Stanisław Rusin alias Płusin. (...)

Pozdrawiam,
Adam

O nazwisku Rus/Rusin i podobnych tutaj napisano już sporo i o ile pamiętam jest etnikiem wcale nie związanym z Rosją ani Rusinami Wink

. Natomiast nazwisko Płós/Płus/Płusin/Płosa i podobne pochodzi od jednostki miary powierzchni. Każdy kto przejeżdżał przez Kielecczyzne, zresztą inne regiony Polski też, zapewne widział bardzo długie i wąskie pola pocięte miedzami. Takie pole o szerokości 12 skib płużnych w jedną stronę czyli 24 skiby w 2 strony czyli około 10-11 metrów to był jeden płós/płuz/płosa.

Wladyslaw_Moskal - 05-10-2018 - 17:06
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Drężewski, Głębocki, Jaworski, Zaorski

Jaworska_Sylwia napisał:

Dzień dobry,
Czy mogłabym prosić o wytłumaczenie pochodzenia nazwisk
Jaworski, Głębocki, Zaorski, Drężewski
Serdecznie dziękuję i pozdrawiam.
Sylwia

Witam,

Nazwisko Drężewski - nazwisko zwiazane z miejscowoscia Drężewo
https://pl.wikipedia.org/wiki/Dr%C4%99%C5%BCewo

To i pozostale nazwiska sa w tych spisach;
http://szlachtarp.pl/
http://szlachtarp.pl/lista-nazwisk-s-z.html

Herb mozna odszukac tutaj;
http://gajl.wielcy.pl/herby_alfa_nazwis ... mp;lang=pl

Wazna uwaga;
nie wszystkie nazwiska moga byc szlacheckie !

Wladyslaw

Krzysztof_Polański - 05-10-2018 - 20:08
Temat postu: Nazwisko Polański

Witam,
proszę o pomoc w pochodzeniu nazwiska Polański. Skąd się wywodzi i co było jego źródłem ?
Pozdrawiam
K.P.

Sofeicz - 05-10-2018 - 21:40
Temat postu: Polański

Nazwisko typowo odmiejscowe, związane z siedliskami o nazwach Polany, Pola etc.

ROMAN_B - 05-10-2018 - 23:44
Temat postu: Re: Nazwisko Polański.

Witaj Krzysztofie.

Nazwisko Polański nosili Polacy i Żydzi.
Profesor Kazimierz Rymut w opracowaniu pt. „Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny”, które zostało wydane w Krakowie, w roku 2001 przez Wydawnictwo naukowe DWN stwierdza, że nazwisko Polański pochodzi od nazw miejscowych Polany, Polana. Pierwszy raz notowane było w roku 1379.
Ja, bym dodał jeszcze takie miejscowości i inne miejsca o nazwie typu: Polan, Polań.
Linki do stron Słownika Geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich:
http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geogra ... m_VIII/561
http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geogra ... m_VIII/562
http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geogra ... m_VIII/563
http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geogra ... m_VIII/564
Link do miejscowości o nazwie Polana w Polsce, Ukrainie oraz innych nazw geograficznych Polana:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Polana_(u ... acznienie)
Na naszym forum w lutym 2017 roku ukazał się watek pt. „Polana, parafia”. Dotyczył on w zasadzie rzymskokatolickiej parafii Przemienienia Pańskiego we wsi Polana [ Polana – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie bieszczadzkim, w gminie Czarna ]. W jednym z postów Jerzy Bachur wspomina, że
w roku 2009 ukazała się książka Teofila Wojciechowskiego pt. „Polana, wieś bieszczadzka. Dzieje cywilne i Kościelne". W następnym poście napisał on, że „Książka opisuje dzieje Polany od początków jej istnienia w XV w do czasów obecnych. Autor bazuje na bogatym zasobie źródeł archiwalnych państwowych i kościelnych. Co do nazwiska: Polańscy (przybrali nazwisko od Polany) występują jako gałąź rodu Ternowskich h. Sas z Tarnawy, szesnastowieczni kniazie Polany oraz właściciele sąsiednich wsi. Imiennie występują Iwan Polański i Michał Polański (I poł. XVII w.). (…). Autor przypuszcza, że Polańscy po 1620 r ufundowali cerkiew w Lutowiskach.”.
We wspomnianym wątku znajdziesz więcej informacji. Link:
https://genealodzy.pl/index.php?name=PN ... highlight=
Wieś Polana.
„Polana powstała w połowie XV wieku, w czasach panowania Kazimierza Jagiellończyka. Trwała wówczas intensywna kolonizacja dorzecza górnego Sanu, w sobieńskich dobrach Kmitów i hoczewskich dobrach Balów. Polana była lokowana na surowym korzeniu na prawie wołoskim. Wieś powstała w należących do zamku sobieńskiego dobrach Kmitów, herbu Szreniawa. Z sąsiednich wsi jedynie Chrewt, Tworylne, Żurawin mają nieco starszą metrykę od Polany.
1486 r. - Pierwsza wzmianka w dokumentach o wsi Polana. W tym czasie właścicielem zamku Sobień był Stanisław Kmita a kniaziem Polany (jej sołtysem) Iwanko. W 1486 r. Polana była już zasiedziałą wioską z zakończonym 24 letnim okresem zwolnień od wszelkich świadczeń. Ulga taka przysługiwała nowolokowanym wsiom. Przypuszczalnie już w czasie pierwszej lokacji fundowana była parafia prawosławna. (…).”
Więcej pod linkiem:
http://www.polana.9com.pl/index.php/par ... ejowpolany

Hipotetycznie istnieją też inne możliwości powstania nazwiska Polański. Tak więc, nazwisko Polański mogło zostać utworzone od:
• Niemieckiego nazwiska Pohl, raczej od jego spolszczonej formy Pol z polskim nazwiskotwórczym [ strukturalnym ] przyrostkiem –ański [ Pol + ański = Polański ].
Dr hab. Alina Naruszewicz-Duchlińska, profesor Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie tak opisuje genezę nazwiska Pohl: „Pohl. Nazwisko[1]: proste, równe niemieckiej nazwie etnicznej Pohl[2] ‘Polak’ H. Bahlow, Deutschen Namenlexicon. Familien und Vornamen nach Ursprung und Sinn erklärt, München 1967 s. 388. M. Gottschald (Deutsche Namekunde. Unsere Familiennamen nach ihrer Bedeutung, Berlin 1954 s. 469) łączy tę formę także ze słowiańskim apelatywem pole i imieniem Paulus.. Por. też Poll.”. Więcej pod linkiem:
http://genezanazwisk.pl/content/pohl
Dr hab. Alina Naruszewicz-Duchlińska tak mówi o etymologii nazwiska Poll: „Poll. Nazwisko proste, od Pol, hipokorystykum imienia Apolinary, Apoloniusz, Polikarp lub Paul, B. Mossakowska, Nazwiska mieszkańców Komornictwa Olsztyńskiego, Gdańsk 1993 s. 82, M. Czaplicka-Niedbalska, Nazwiska mieszkańców Bydgoszczy od II połowy XV wieku do I połowy XVIII wieku, Bydgoszcz 1996 s. 311. Por. też Pohl.”.
http://www.genezanazwisk.pl/content/poll
• Żeńskiego imienia Pola z nazwiskotwórczym strukturalnym sufiksem –ański.
Pola – zdrobnienie imienia Apolonia, od niedawna bywa nadawane jako samodzielne imię. Być może usamodzielniła się pod wpływem pomieszania zdrobnienia Apolonii z imieniem Paula, wymawianym w niektórych językach jako Pola.
• Od apelatywu polana z strukturalnym nazwiskotwórczym formatem –ański Polana to powierzchnia w obrębie lasu, pozbawiona drzew i porośnięta roślinnością zielną. W tym przypadku nazwisko by oznaczało mieszkańca polany, kogoś kto mieszkał na polanie.
• Od apelatywu polana ‘drwa, szczapy’ z strukturalnym nazwiskotwórczym formatem –ański. W tym przypadku nazwisko powstać mogło od przezwiska Polana, które może byś synonimem drwala lub kogoś kto zajmował się rąbaniem drewna?
• Od imienia Polan. Polan to imię celtyckiego pochodzenia, irlandzkie spieszczenie imienia Paweł. Polan to 'mały Paweł, Pawełek'. W tym przypadku nazwisko Polański utworzone mogło zostać poprzez dodanie strukturalnego nazwiskotwórczego sufisku –ski [ Polan + ski = Polanski / Polański ]. W takim razie byłaby to hybryda językowa. Format –ski był używany do polonizacji obcych nazw osobowych [ jest to mało prawdopodobne ale nie można tego z całą pewnością wykluczyć. Na ziemiach polskich znajdziemy także ślady obecności Celtów. Na Górnym i Dolnym Śląsku, w Małopolsce i na Kujawach pozostawili swój dorobek cywilizacyjny. Pierwsi Szkoci zjawili się na ziemiach polskich już w XIV wieku. Byli tkaczami. Jednak największa fala szkockiej emigracji dotarła do Polski na przełomie XVI i XVII wieku. Byli wśród nich kupcy, rzemieślnicy, naukowcy, żołnierze, ale i domokrążcy ].

Może ktoś doda inne podstawy, od których mogło powstać nazwisko Polański?
Wnioski i weryfikację pozostawiam już Tobie Krzysztofie. Może moje informacje i rozważania pomogą Ci w badaniach nad historią rodziny?

Pozdrawiam – Roman.

Krzysztof_Polański - 06-10-2018 - 08:36
Temat postu: Re: Nazwisko Polański.

Witam Panie Romanie,
dziękuję za treściwą dawkę wiadomości, muszę to wszystko "przetrawić" i zweryfikować z informacjami, które posiadam o swojej rodzinie. Zastanawia mnie to, że wg ustnych informacji nasi przodkowie z pradziada na dziada dziedziczyli nadania ziemskie w guberni podolskiej; być może przybyli z terenów o których Pan wspomina na Kresy Podolskie z terenów bieszczadzkich.
Pozdrawiam
Krzysztof

nika_monache - 06-10-2018 - 15:29
Temat postu: nazwisko Taipski Tajpski Tajbski Taypski

Dzień Dobry szukam jakichkolwiek informacji na temat nazwiska TAIPSKI pisane Taipski. Nie mam kopletnie pojęcia co to za nazwisko ale widnieje ich trochę w moim drzewie. Bardzo dziękuję za pomoc.
Monika

Wladyslaw_Moskal - 06-10-2018 - 19:16
Temat postu: Re: nazwisko Taipski Tajpski Tajbski Taypski

nika_monache napisał:

Dzień Dobry szukam jakichkolwiek informacji na temat nazwiska TAJPSKI pisane Taipski w starszych dokumentach było też Taibski . Nie mam kopletnie pojęcia co to za nazwisko ale widnieje ich trochę w moim drzewie. Bardzo dziękuję za pomoc.
Monika

Pani Moniko,

powyzszy wpis nie zawiera istotnych informacji genealogicznych, aby ktos mogl Pani pomoc.
Z jakim rejonem Polski wiaze Pani te nazwiska ?
Z jakich lat te dokumenty Pani posiada ?
Z jakim wyznaniem/religia nalezy je wiazac ?

Dodam, ze wg danych PESEL takie nazwiska nie wystepowaly na terenie Polski w 1990 i 2002 .

Wladyslaw

nika_monache - 06-10-2018 - 20:58
Temat postu: Taipski Tajpski Tajbski Taypski

Rejon występowania to Mazowsze. Tyczy to moich praprapradziadków. 18- 19 wiek.Walenty Tajpski (1742-1812) żona Agnieszka Tajpska (domo Augustyniak zm.?-1814) ich córka Tekla Królak (domo Tajpska1783-?)(Jan Tajpski i Andzrzej Tajpski) kościół rzymskokatolicki. W starszych dokumentach pisane Taipski.
Monika

Sroczyński_Włodzimierz - 06-10-2018 - 21:14
Temat postu: Taipski Tajpski Tajbski Taypski

a można coś więcej nt. zapisów dot. parafian sobikowskich sprzed 1808?

witeki - 06-10-2018 - 21:14
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Drężewski, Głębocki, Jaworski, Zaorski

Dzień dobry,

Czy ktoś może wie jakie jest pochodzenie nazwiska Narloch ?
Czy to nazwisko Kaszubskie lub Szkockie ?

Witek

nika_monache - 06-10-2018 - 21:32
Temat postu: Taipski Tajpski Tajbski Taypski

tzn, ostatni mam z 1812 akt zgonu Walentego Tajpskiego wydedukowałam z tekstu datę plus minus urodzin 1742(prawdopodobnie) oraz a akty zgonu dzieci i żony Agnieszki Taipskiej 1814 nie są dostępne nie wiem Nieprawidłowy link do zespołu jest tak mi pisze.

Monika

Wladyslaw_Moskal - 06-10-2018 - 22:24
Temat postu: Taipski Tajpski Tajbski Taypski

nika_monache napisał:

Rejon występowania to Mazowsze. Dokładnie Sułkowice parafia Sobików Tyczy to moich praprapradziadków. Lata mniej więcej 1800. Np. Walenty Tajpski (1742-1812) żona Agnieszka Tajpska (domo Augustyniak zm.?-1814) ich córka Tekla Królak (domo Tajpska1783-?)(Jan Tajpski i Andzrzej Tajpski) kościół rzymskokatolicki. Zazwyczaj pisane są jako Taipski ale widniało też Taypski i Taybski. Ale najczęściej jest Taipski.
Monika

Wg danych PESEL i prof. K.Rymuta w 1990 r. w rejonie Warszawy istnialo nazwisko ;
Taraski, 475 osob w Polsce, w rejonie Warszawa:10 osob..

Jak widzisz, jest to bardzo rzadkie nazwisko w Polsce i w rejonie Warszawy, jest ono najbardziej zblizone do zapisow ktore podalas. Jesli Twoje nazwiska nie zostaly w "polkniete" przez nazwisko Taraski, zachowaj te stare zapisy. Jesli w koncu przeszly w … Taraski, chyba sa podstawy do zmiany zapisow.
Decyzja jest w Twoich rekach.

Wladyslaw

nika_monache - 06-10-2018 - 23:09
Temat postu: Taipski Tajpski Tajbski Taypski

Dziękuję. Wiem że Taip to po litewsku "tak" ale jakos nie wiem nie mam pojecia zielonego gdzie i jak szukac dalej skąd ci taipscy się wzięli na Mazowszu. Bo nazwisko Taraski jakoś nie przypomina mi Taipskiego. Raczej nikt nie wymyśla dziwacznego nazwiska które nic nie oznacza. Może wcześniej przed 1800 było jeszcze inaczej zapisywane coś w stylu Taybsky. No nie wiem ale dziękuję. Monika

marzec_jadwiga - 06-10-2018 - 23:17
Temat postu: Taipski Tajpski Tajbski Taypski

Akt zgonu Agnieszki nr 40 z 1814 (otwiera się bez problemu)
http://metryki.genealodzy.pl/metryka.ph ... =0&y=0

Jadwiga

Gawroński_Zbigniew - 07-10-2018 - 00:03
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Drężewski, Głębocki, Jaworski, Zaorski

Moim zdaniem jest to nazwisko pochodzące od litewskiego narikautus = wydra bagienna, które się zgermanizowało do postaci Narog, Narloch i kilkunastu innych podobnych występujących w Prusach.

Gawroński_Zbigniew - 07-10-2018 - 00:13
Temat postu: Taipski Tajpski Tajbski Taypski

Zdaniem Rosjan Taips to typowe litewskie nazwisko od imienia przedchrześcijańskiego Taips = tak, słucham/tak, mów.

nika_monache - 07-10-2018 - 11:03
Temat postu: Taipski Tajpski Tajbski Taypski

Bardzo dziękuję za informację Panie Zbigniewie.
Monika

Szczurowski_Piotr - 07-10-2018 - 11:40
Temat postu:

Raczej od pruskiego (bałtyjskiego) nārs (odwaga, śmiałość). Poświadczone źródłowo pruskie imiona prawdopodobnie idące od tego rzeczownika to Nariot w Prusach i Naruta na Mazowszu (możliwe, że to jedno i to samo imię).

PS

Gawroński_Zbigniew - 07-10-2018 - 14:44
Temat postu:

Wielki słownik gwar pruskich nie notuje takiego słowa, a notuje wszystkie przedniemieckie zachowane. Dziwne.

Szczurowski_Piotr - 07-10-2018 - 21:25
Temat postu:

http://pruthenia.blogspot.com/2017/08/s ... ruski.html strona 121
http://prusaspira.org/wirdeins?akc=Na&a ... rds=odwaga
http://wirdeins.twanksta.org/#odwaga

Kto jest autorem tego "wielkiego słownika gwar pruskich"?

PS

Wladyslaw_Moskal - 08-10-2018 - 04:24
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Narloch

witeki napisał:

Dzień dobry,

Czy ktoś może wie jakie jest pochodzenie nazwiska Narloch ?
Czy to nazwisko Kaszubskie lub Szkockie ?

Witek

Witam,

ktos w Internecie wspomnial, ze jest to nazwisko szkockie, bo ... wystepuje w Szkocji. Chyba dlatego pytasz, czy nazwisko Narloch jest kaszubskie, czy szkockie.

Z danych;
https://forebears.io/surnames/narloch
http://www.herby.com.pl/indexslo.html
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... ko=narloch

jednoznacznie wynika, ze jest to nazwisko polskie !!, najliczniej wystepuje na Kaszubach, a liczebnosc nazwiska wskazuje, ze jest to bardzo stare nazwisko, ktore rozeszlo sie po Europie i nosiciele nazwiska nawet doplyneli do Brazyli, USA i Australii.

Pisze, ze jest to polskie nazwisko, bo w Polsce mamy slowo moloch = cos duzego, slowo loch = duza piwnica, takze nazwiska; Maśloch = duzy grzyb, w rejonie Sandomierza, Kieloch = duzy kieł, w rejonie Bielska-Bialej i Gor Swietokrzyskich, Waloch = duzy Wal [= Celt], ktore z rejonu Zywca poprzez rejon Wielunia, Poznania i Pily przywedrowalo do Kaszub, plus pare innych z koncowka "-loch".

W Wikipedi pod haslem Loch;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Loch_(geografia)
jest informacja, ze slowo Loch czyli ... "nazwa ogólnej przestrzeni zalanej wodą, pochodzi z grupy goidelskiej[ = t.j. jezykow celtyckich] i odnosi się do większości jezior w Szkocji oraz do wielu formacji morskich [= fiordow i zatok morskich] na północy i zachodzie kraju.

Potwierdza sie moje spostrzezenie, ze w polskich nazwiskach i nazwach szkockich "loch" oznacza "cos duzego" i jest to .. slowo celtyckie i prapolskie !.

Jak zatem moglo powstac dwuczlonowe nazwisko "Nar - loch" ?

Wedlug mojej hipotezy, nazwanie to powstalo z dwoch slow;
- "nara" czyli prycza, łoże zmarlego, lub inaczej grób, skrocone do "nar",
- "loch" czyli wielki, duży,
zatem .. Narloch .. to budowniczy slynnych grobow kaszubskich, zwanych kregami kamiennymi. Nazwanie/nazwisko moglo powstac ponad 2000 lat temu.

Na Kaszubach, obok siebie wystepuje kilka celtycko-prapolsko-kaszubskich nazwisk, obok dzis wymienionych Narloch i Waloch, ktore mozna zaliczyc do nazwisk plemienia Łomow, inne nazwiska opisalem w moim poscie;
"Plemie Lemovii = Łomow i prapolskie nazwiska tego plemienia". Post z: 19-08-2018, w Pochodzenie nazwisk (cz.9), str.70.
Dodam, ze Ptolemeusz wymienia plemie Lugi - Omani, bo pozniej, po okolo 100 latach zmienilo sie nazwanie plemienia Łomowie na ... Łomiany, litere "Ł" opuszczono i zostalo Omiany = Omani.

Pozdrawiam - Wladyslaw

Gawroński_Zbigniew - 08-10-2018 - 08:02
Temat postu:

Szczurowski_Piotr napisał:

http://pruthenia.blogspot.com/2017/08/sownik-pruski.html strona 121
http://prusaspira.org/wirdeins?akc=Na&a ... rds=odwaga
http://wirdeins.twanksta.org/#odwaga

Kto jest autorem tego "wielkiego słownika gwar pruskich"?

PS

"Preussische Woerterbuch - ost und west- preussische provinzialismen" H. Frischbier. Berlin 1882. Jest w bibliotekach cyfrowych. Obejmuje wszystko począwszy od "Serbołużyc" po Tallin.

Mariok - 08-10-2018 - 08:24
Temat postu:

Witam serdecznie,

proszę o wyjaśnienie znaczenia/pochodzenia nazwiska TARNAS moich przodków, pojawiają się w XVIII w parafii Jeruzal skierniewicki.

Dziękuję.

Ewa_Szczodruch - 08-10-2018 - 09:19
Temat postu:

Witam

Tarnas - od staropolskiego tarn 'cierń'.

Źródło: Kazimierz Rymut 'Nazwiska Polaków.Słownik historyczno - etymologiczny', Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2011

Gawroński_Zbigniew - 08-10-2018 - 11:57
Temat postu:

Pani Ewo. Pani ściągawka to jest dostępna teraz po zmianach gdzieś w "sieci"? Była bardzo pomocna we własnych poszukiwaniach, a niestety jej kopię u mnie "dziobli wzieli" wraz z padem dysku. Smile

Mariok - 08-10-2018 - 12:56
Temat postu:

Dziękuję.

Szczurowski_Piotr - 08-10-2018 - 13:41
Temat postu:

Gawroński_Zbigniew napisał:

Szczurowski_Piotr napisał:

"Preussische Woerterbuch - ost und west- preussische provinzialismen" H. Frischbier. Berlin 1882. Jest w bibliotekach cyfrowych. Obejmuje wszystko począwszy od "Serbołużyc" po Tallin.

To mi wygląda na słownik gwar XIX-wiecznych, a język pruski wymarł na przełomie XVII i XVIII wieku. Zatem nie ma nic dziwnego w tym, że brakuje tego i wielu innych słów.

Alternatywą dla pruskiego pochodzenia tego nazwiska mogłoby być pochodzenie szkockie od imigrantów szkockich przybyłych do Prus i na Pomorze w okresie nowożytnym.

PS

Ewa_Szczodruch - 08-10-2018 - 18:47
Temat postu:

Panie Zbigniewie,

niestety, już nie będzie dostępna w dotychczasowym miejscu. Też mi żal. Również została mi tylko wersja papierowa Sad

ROMAN_B - 08-10-2018 - 21:14
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Tarnas.

Mariusz, witaj.

Spostrzegłem, iż pani Ewa Szczodruch odpowiedziała na Twoje zapytanie o etymologię nazwiska Tarnas. Niemniej jednak dodam swoje „trzy grosze”. Rozszerzę trochę informacje podane przez panią Ewę oraz dołożę trochę nowych danych i moich rozważań. Może przydadzą Ci się do badań nad historią Twoich przodków.

Rozważania o genezie nazwiska Tarnas.

Rozmieszczenie nazwiska Tarnas w powiatach na obszarze dzisiejszej Polski:
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... sko=Tarnas
Z danych zawartych pod wymienionym linkiem wynika, iż w Polsce osób o nazwisku Tarnas jest około 355, w tym mężczyzn: 161 i kobiet: 194. Raczej będzie to rzadkie nazwisko.

Nazwisko Tarnas może mieć dwie podstawy słowotwórcze, od których może pochodzić:

1. podstawa polska – prasłowiańskie tьrnъ = tarn, staropolski apelatyw tarn, czyli późniejszy polski cierń [ stąd też tarnina ] > nazwisko Tarnas. Miano Tarnas, w tym przypadku zbudowano z rdzenia tarn- oraz przyrostka -as. Zobrazować to można w następujący sposób: tarn + as = tarnas. Wiemy już co znaczy temat tarn. Pozostaje ustalić co znaczy sufiks -as. Format -as w polskiej antroponimii był używany do tworzenia polskich nazw osobowych pochodzących od imion [ w tym i chrześcijańskich ], albo w mianach odapelatywnych, to jest w przezwiskach, też gwarowych, na przykład: Szarłas [ od szarłat ], Białas [ od biały ], Brudas [ od brudny ], Golas [ od goły ]. W takim razie miano Tarnas byłoby odapelatywnym przezwiskiem, które powstało od apelatywu tarn ‘cierń’. Tu powstaje pytanie, czy istniała nazwa osobowa Tarn / Tarna, które było równe apelatywowi tarn lub/i tarna? Kazimierz Rymut w opracowaniu noszącym tytuł „Nazwy miast Polski’, które wydane zostało we Wrocławiu, w roku 1987 przez Zakład Narodowy im. Ossolińskich, na stronie 245 pisze:
• „Tarnowskie Góry, (…). W źródłach z XV – XVII w. spotyka się dawniejszą postać Tarnowice (…). (…). Dawna nazwa Tarnowice pochodziła od nazwy osobowej Tarn. Do n. os. por. staropolski wyraz tarn <cierń>.”.
• „Tarnów, miasto wojewódzkie. Nazwę notuje dokument biskupa Idziego wystawiony dla zakonu tynieckiego ( 1123 – 1125 ). W XIV w. występuje forma Tarnow Wielki ( 1328 ). Nazwa pochodzi od wyrazu tarn, dziś cierń, względnie od nazwy osobowej Tarn. Źródła średniowieczne potwierdzają istnienie takiej nazwy osobowej.”.
W takim razie z dużą dozą prawdopodobieństwa nazwisko Tarnas mogło powstać poprzez dodanie sufiksu -as do staropolskiego imienia Tarn, które wywodzi się od staropolskiego apelatywu tarn, dziś cierń.
Za polskim pochodzeniem nazwiska Tarnas opowiada się profesor Kazimierz Rymut w swoim słowniku noszącym tytuł „Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny”; Wydawnictwo Naukowe DWN; Kraków 2011; strona 597. Twierdzi on, że nazwiska Tarnas pochodzi od staropolskiego apelatywu tarn ‘cierń’.

2. podstawa litewska – apelatyw tarnas 'sługa' > nazwisko Tarnas. W języku litewskim występuje przyrostek -as [ -ias ], który często znaleźć można w litewskich rzeczownikach rodzaju męskiego. Takim litewskim rzeczownikiem rodzaju męskiego w liczbie pojedynczej jest apelatyw tarnas ‘sługa’ [ tarn + as = tarnas ].
Za litewskim pochodzeniem nazwiska Tarnas opowiada się litewski profesor Zigmas Zinkevičius w swojej publikacji pt. „Vilnijos lenkakalbių pavardės; Wydawnictwo Naukowe i Encyklopedyczne Centrum; Wilno 2012; strona 160.

W takim razie nazwa osobowa Tarnas z dużą dozą prawdopodobieństwa jest mianem homonimicznym [ Słownik języka polskiego PWN: homonimia «identyczność brzmienia i pisowni wyrazów mających różne znaczenia i zwykle też różne pochodzenie» ].
Zatem, można wnioskować, iż:
• w przypadku utworzenia nazwiska Tarnas na terenie Polski i w kręgu języka polskiego to to miano ma polskie pochodzenie.
• w przypadku powstania nazwy osobowej Tarnas na obszarze Litwy i w kręgu języka litewskiego to miano Tarnas ma litewskie korzenie.

Napisałeś, że nazwisko Tarnas występuje w XVIII wieku w parafii Jeruzal [ skierniewicki ] i należy ono do Twoich przodków. Parafia Jeruzal [ skierniewicki ] leży województwie łódzkim i jest to stara parafia, która erygowana była w XIII wieku. Zajrzałem do Genetyki, nazwisko Tarnas w parafii Jeruzal [ skierniewicki ] było notowane przynajmniej od roku 1728. Metryki urodzenia z tej parafii zachowały się od roku 1718, małżeństwa od roku 1718, metryki zgonu od roku 1804 z pewnymi lukami w księgach. Biorąc to pod uwagę można przyjąć, że osoby o nazwisku Tarnas w parafii Jeruzal [ skierniewicki ], to jest we wsi Wola Pękoszowska pojawiły się około roku 1728 – metryki urodzenia i małżeństw nie odnotowują tego nazwiska między rokiem 1718 a 1728 – przynajmniej tak wynika z danych w Genetyce. Nazwisko to trochę później zaczyna pojawiać się we Pękoszew, które leży nieopodal wsi Wola Pękoszowska.
W roku 1802 / 1803 według mapy Prus Południowych Davida von Gilly (1802-1803)
wieś o obecnej nazwie Wola Pękoszewska nazywała się Wolapenkoszewska a wieś o obecnej nazwie Pękoszew nazywał się Penkoszew.
Link do wspomnianej mapy, na której zobaczysz położenie obu wsi:
https://www.sggee.org/SGGEE2009/researc ... aps/D3.jpg
Wzmianki o wsi Wola Pękoszewska pochodzą j przynajmniej od roku 1579. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich w tomie XIII na stronie 795 pod pozycją „365.) W. Pękoszewska” między innymi informuje, że wieś W. Pękoszewska zajmowała w roku 1579 9 łanów i zamieszkiwał w niej jeden rzemieślnik.
http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geogra ... m_XIII/794
Obie wsie w XIX wieku i obecnie znajdują się w gminie Kowiesy. Historia obszaru obecnej gminy Kowiesy wiąże się z historią ziem południowego Mazowsza. Pod względem administracyjnym obszar gminy znajdował się w granicach przedrozbiorowego województwa rawskiego, utworzonego w drugiej połowie XV wieku z wcielonych do Korony ziemi rawskiej i sochaczewskiej [ granica tych ziem przebiegała wzdłuż doliny rzeki Chojnatki ].

Pozdrawiam – Roman.

Wladyslaw_Moskal - 09-10-2018 - 00:35
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Narloch.

quote="Szczurowski_Piotr"
Alternatywą dla pruskiego pochodzenia tego nazwiska mogłoby być pochodzenie szkockie od imigrantów szkockich przybyłych do Prus i na Pomorze w okresie nowożytnym.
PS[/quote]

Jest publikacja poswiecona Szkotom przybylym w okresie nowożytnym do rejonow, gdzie obecnie licznie wystepuje nazwisko Narloch, ale autor nie podaje nazwisk przybylych tutaj Szkotow;
https://ngoteka.pl/bitstream/handle/ite ... sequence=9

Wladyslaw

witeki - 09-10-2018 - 07:36
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Narloch

Wladyslaw_Moskal napisał:

witeki napisał:

Dzień dobry,

Czy ktoś może wie jakie jest pochodzenie nazwiska Narloch ?
Czy to nazwisko Kaszubskie lub Szkockie ?

Witek

--------------------------------------------
Dziękuję za odpowiedź .

Pozdrawiam Witek

Mariok - 09-10-2018 - 12:52
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Tarnas.

Romanie, pięknie dziękuję. Twoja wiedza, chapeau bas!

Pozdrawiam serdecznie

Sofeicz - 09-10-2018 - 22:53
Temat postu: Re: Nazwisko Polański.

Krzysztofie, jak sam widzisz możliwości jest wiele, i jak słusznie rozpisał to Roman wariantów utrwalenia się takiej formy nazwiska jest wiele.
Zasada generalna łączy nazwiska -ski, -cki jako odmiejscowe ale kiedyś panowała w tym względzie duża dowolność i zmienność.
Jeśli chodzi o szlachtę, to mogli np. zmieniać nazwiska w związku z objęciem w posiadanie jakichś dóbr.
I tak jeden z braci mógł nazywać się Wolski a drugi Dąbrowski, a później Przytykowski, bo zakupił dobra Przytyki.
A jeśli chodzi o chłopów, to już w ogóle panuje chaos.

Z nieocenionych "Pamiętników Włościanina" Jana Słomki wynika, że chłopi posługiwali się przydomkami znanymi wszystkim w gromadzie, a swoich nazwisk często nie znali.
Dopiero zaprowadzenie ksiąg stanu cywilnego na początku XIX w. zaczęło ten stan jakoś porządkować.
Ale i tak, każdy kto trochę pobawił się genealogia wie ile było dziwnych odmian i zwrotów akcji.
U mnie np. ciągle znikały się i pojawiały końcówki -icz, a nazwisko rodowe mojej matki ma 7 rożnych form.
Chłopi np. po uwłaszczeniu lub zakupie ziemi często dodawali sobie -ski do przydomka lub nazwiska.
Tak wiec 'twoi' Polańscy mogli się objawić na sto sposobów.

Pozdrawiam
Tomasz

PS. Romanie - równie dobrze, to mogło być nazwisko wymyślone na chrzcie przez jakiegoś frankistę (bo jest na wskroś polskie).

Adam.55 - 10-10-2018 - 17:42
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Tarnas.

Dzień dobry,
interesują mnie nazwiska: Dybała,Woliński, Szmgier/Szmiger/Szmagier/Szmagrawa/Szmagra, Kaczmaryński. Czy ktoś posiada informacje na ich temat?

Pozdrawiam,
Adam

Wladyslaw_Moskal - 11-10-2018 - 17:26
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Dybala i innych

Adam.55 napisał:

Dzień dobry,
interesują mnie nazwiska: Dybała,Woliński, Szmgier/Szmiger/Szmagier/Szmagrawa/Szmagra, Kaczmaryński. Czy ktoś posiada informacje na ich temat?

Pozdrawiam,
Adam

Adam,

nie jestes nowicjuszem na tym Forum.
Daj innym mozliwosc pomocy w Twoich pytaniach i podaj wiecej informacji o Twoich nazwiskach;
- gdzie wystepowaly - wojewodztwo, powiat,
- w jakim okresie lat.

Dlaczego ? N.p. nazwisko Kaczmaryński wg prof. K.Rymuta nie wystepowalo w Polsce, ale wystepuje nazwisko Kaczmarzyński.

Wladyslaw

Adam.55 - 11-10-2018 - 18:18
Temat postu:

Mój błąd

Dybała- rejon Lubstów-Licheń,Wielkopolska,
Woliński-Lubstów,Lubotyń, Piotrków Kujawski,Wielkopolska-Kujawsko-Pomorskie.
Szmgier/Szmiger/Szmagier/Szmagrawa/Szmagra-Lubstów,Wielkopolska,
racja, źle przepisałem, chodziło o nazwisko Kaczmarzyński, Piotrków Kujawski,Kujawsko-Pomorskie.
Zakres Lat około 1800-1868.

Pozdrawiam,
Adam

Gawroński_Zbigniew - 11-10-2018 - 18:56
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Narloch.

Wladyslaw_Moskal napisał:

Jest publikacja poswiecona Szkotom przybylym w okresie nowożytnym do rejonow, gdzie obecnie licznie wystepuje nazwisko Narloch, ale autor nie podaje nazwisk przybylych tutaj Szkotow;
https://ngoteka.pl/bitstream/handle/ite ... sequence=9

Wladyslaw

Gdyby ta hipoteza była prawdziwa - uważam - to na 99% słowo narloch funkcjonowałoby jako imię. Chyba nie ma żadnego nazwiska i imienia szkockiego gaelickiego irlandzkiego i w ogóle stamtąd, które nie byłoby imieniem. Jak widzisz nazwiska "narlochopodobne" mają współczynnik występowania jako imię poniżej 3%. Indeks po prawej stronie podaje konkretne nazwiska. W zasadzie sądząc po imionach tylko śladowe są niepolskie.

Wpisz dowolne nazwisko "angielskobrzmiące". Sprawdź w indeksie i sam zobaczysz. Niemniej o Szkotach w Polsce zapomniałem. Wink

http://www.namespedia.com/details/Narloch

Gawroński_Zbigniew - 11-10-2018 - 19:19
Temat postu: Re: Nazwisko Polański.

Od siebie dorzucę jeszcze jedną hipotezę. Na Kresach jest sporo nazwisk tego rodzaju. Co mnie zdumiało rosyjscy etymolodzy wywodzą je od.... (!!!) powtórnie ochrzczonych w prawosławiu- cokolwiek by to miało znaczyć. A oznacza pewne wydarzenie w historii Rusi doby świętej Olgi. W czasie ówczesnej chrystianizacji okazało się, że spora część była już chrześcijanami z czasów odleglejszych. Ich właśnie nazywano polanami , co później stało się zaczątkiem nazwisk do dziś tam występujących w paruset wariantach (widzę ponad 4 szpalty po 50 nazwisk na ufolog.ru).

Wladyslaw_Moskal - 11-10-2018 - 22:44
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Woliński.

Adam.55 napisał:

Narazie o nazwisku Woliński.

1. Nazwisko można wywodzić od nazwy miejscowej Wolin, wyspa na Bałtyku lub Wolina z byłego powiatu niskiego albo Wolino z byłego powiatu siebieskiego - Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XIII
Można je także wywodzić od imion złożonych typu Wolimir albo od czasownika woleć czy rzeczownika wola.
Podstawę nazwiska mogła stanowić także bardzo popularna nazwa miejscowa Wola.
To jest informacja "Szuwara" z Forum - genealodzy .pl, Pochodzenie nazwisk (cz. ósma), str 55.

2. Wg mnie moze to byc takze nazwisko zubozalego szlachcica bo w ciagu kilkuset lat, duzo moglo sie zdarzyc.
Ponizej podaje link do strony, gdzie w "Historii" jest wskazana Grabina Wola [ok. 50 km od Sieradza] i ciekawym powiazaniu z herbem Grabie, ...a wg tej strony, herbownymi sa Wolińscy;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Grabie_(herb_szlachecki)

Wladyslaw

Wladyslaw_Moskal - 12-10-2018 - 03:55
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Dybała.

Adam.55 napisał:

Witam ponownie,

nazwisko Dybał profesor [ K. Rymut] umieszcza w grupie nazwisk powstalych od "dybac' " = czatowac', skradac' sie lub od "dyba" = kloda, slup. Taka etymologie podalem 10 lat temu na Forum, Pochodzenie nazwisk (cz.3) str. 45.

Obecnie mamy wiecej informacji z Internetu i innych zrodel. Slowo "dybac'" moze miec wiecej znaczen niz podalem wyzej, np szukac', znalezc = gwarowe zdybac'. A "dyba", oznacza takze "duzy","wielki" lub narzedzie i miejsce kary za nieposluszenstwo.

Od wieloznaczacego slowa "dyba" powstalo nazwanie/nazwisko Dyba = czatujacy, szukajacy, duzy,….. Jest to nazwisko wystepujace w wielu krajach Europy, a w Polsce najliczniej w rejonie Slaska i Krakowa, dlatego mozna przyjac, ze jest to nazwisko celtyckie, powstale przed narodzeniem Chrystusa, a przywedrowalo na tereny Polski wraz z Celtami z rejonu Czech i Morawy;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... wisko=dyba
https://forebears.io/surnames/dyba

Nazwisko Dybała
Od nazwania/nazwiska Dyba powstalo wiele nazwisk pobocznych, w tym i Dybała;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... yba%C5%82a
nazwisko, wskazujace na "wielkiego" Dybę i jest to juz typowo polskie, slowianskie nazwisko z podobnym wystepowaniem , jak nazwisko Dyba, ale tylko na terenie Polski.

Wladyslaw

Krzysztof_Polański - 12-10-2018 - 07:56
Temat postu: Re: Nazwisko Polański.

Witam,
odwiedziłem stronę ufolog.ru i w sumie nic szczególnego tam nie ma o pochodzeniu nazwiska, więcej jest o twórczości Romana Polańskiego niż istotnych informacji genealogiczno-historycznych.
Pozdrawiam
Krzysztof

Gawroński_Zbigniew - 12-10-2018 - 09:22
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Dybała.

Woliński Wolski i podobne na styku Kujaw i Wielkopolski* to - moim zdaniem - nazwiska nie tyle od miejscowości (typu Wola...) co od spolonizowanych Niemców, którzy zrezygnowali z nazwisk niemieckich Karolo - podobnych. (Karl we wszystkich odmianach (kilkaset imion i parę tysięcy nazwisk) we wszystkich językach germańskich oznacza etymologicznie biednego, ale wolnego człowieka). Mamy tu do czynienia z kolejnymi nazwiskami homonimicznymi. Parę wpisów wyżej pojawiła się taka para: tak samo brzmią - co innego "znaczą".

* - czy gdzie indziej tak jest nie wiem. Tę prawidłowość na wspomnianym styku regionów zauważyłem z dziesiątkach aktów metrykalnych w różnych miejscowościach.

Gawroński_Zbigniew - 12-10-2018 - 09:56
Temat postu: Re: Nazwisko Polański.

http://www.ufolog.ru/names/order/П ... 80;й

trzecia szpalta połowa - początek nazwisk: http://www.ufolog.ru/names/search/i ... #1083;/17/
następna strona druga szpalta w połowie koniec nazwisk Polan-opodobnych.

Samo nazwisko Polański idąc drogą rozumowania "cum Romanum Polański" Smile

ma charakter "superżydowki". Otóż tak jak w Polsce tradycyjnie - nie zawsze zgodnie z rzeczywistością - za żydowskie postrzegamy nazwiska typu "dowone niemiecko brzmiące słowo + przyrostek: inne dowolne niemieckie słowo", o tyle na kresach typowe żydowskie nazwisko to dowolne rdzennie polskie, ale zawsze z sufiksem - ski/-cki/-dzki. Tak opisują to wszystkie duże rosyjskojęzyczne portale traktujące o nazwiskach i ich etymologii. Przy czym nazwisko nie miało kompletnie żadnej etymologii, ponieważ tam nazwiska do 1908 roku istniały tylko iluzorycznie.

Szczurowski_Piotr - 12-10-2018 - 16:37
Temat postu:

Nazwisko Woliński (oboczność Woleński) należy przede wszystkim wywodzić od miejscowości z "Wola" w nazwie, których jest w Polsce bardzo dużo, przy czym może ono należeć, zarówno do szlachcica, jak i przedstawiciela innego stanu (często przyjmowali nazwiska szlacheckie lub szlacheckobrzmiące). Wywodzenie tego nazwiska od nazwy "Wolin" uważam za bardzo wątpliwe ze względu na uwarunkowania historyczne - w okresie tworzenia się nazwisk odmiejscowych Wolin nie należał do Polski.

PS

ROMAN_B - 12-10-2018 - 23:10
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Narloch.

Witku, witam.

W pierwszym swoim poście napisałeś: ”Czy ktoś może wie jakie jest pochodzenie nazwiska Narloch ? Czy to nazwisko Kaszubskie lub Szkockie ?”.

Rozważania o etymologii nazwiska Narloch.

Dołożę moje „trzy grosze” do dyskusji o genezie nazwiska Narloch oraz kilka zebranych informacji o tej nazwie osobowej.

W Polsce osób o nazwisku Narloch w roku 2002 było 3192 [ kobiet: 1597, mężczyzn: 1595 ]. Rozkład na mapie Polski w powiatach zobaczysz pod linkiem:
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... ko=narloch

W Genszukaczu wymienione jest nazwisko:
• Narloch – indeksów metryk i innych wzmianek o tym mianie jest 1031. Link:
https://geneszukacz.genealodzy.pl/index ... &op=se
• Norloch – indeksów metryk i innych wzmianek o tym mianie jest 5. Link:
Nazwisko Norloch wymienione w jest Genszukaczu. Link:
https://geneszukacz.genealodzy.pl/index ... &op=se

Na portalu ancestry.com znalazłem bardzo ciekawy post Dietera Narloch z 22 lutego 2003 roku noszący tytuł „Narloch family and origin”. Tekst dotyczy nazwisk: Narloch, Norloch, Narlock, Norlock, Norlo. Autor pisze w nim, że od 10 lat zajmuje się badaniami genealogicznymi rodziny Narloch, która mieszkała w pierwszej połowie XVIII wieku [ 1727 / 1730 ] w Prusach Zachodnich na południe od Gdańska we wsi „Wielle i Gurki”, w których mieszkało 4 rodziny o nazwisku Narloch. W tym czasie region ten należał do Polski. W dalszej części postu Dieter Narloch wspomina, iż w roku 1772 kiedy region należał już do Prus mieszkało tam około 20 rodzin o nazwisku Narloch, które osiedliły się we wsiach: „Wielle, Gurki, Karszin, Wildau, Weitsee, Bonk, Borsk, Klitzkau, Miedzno, Kossabude and Alt-Kischau.”. Pisze on dalej, że na początku XIX wieku Narlochowie byli już bardzo liczni i musieli szukać nowych miejsc do życia. Zaczęli oni się opuszczać dotychczasowe miejsca zamieszkania i przenieśli się do okolicznych wiosek, na przykład: „Odri, Dombrowo, Legbond, Ossowo, Malachin, Klodnia” itp. A później do „Czersk, Konitz, Stargard, Bromberg, Gdansk” i innych miast Prus Zachodnich. W połowie XIX wieku wiele rodzin Narlochów wyemigrowało do zachodniej części Niemiec, a pod koniec XIX wieku do Ameryki. Obecnie wiele osób o nazwisku Narloch na całym świecie. Dodaje on, że najwięcej Narlochów jest w Polsce, Niemczech, USA oraz w Kanadzie, Brazylii, Holandii i innych krajach.
Dieter Narloch pisze, że pisownia nazwiska Narloch przybierała różne formy graficzne, to jest: „Narlock, Norlock, Norloch, Norlo i Narlo”. Niemniej jednak wszystkie te rodziny są tego samego pochodzenia i wywodzą się od tych samych przodków.
W dalszej części postu Dieter Narloch pisze, że zebrał ponad 1000 metryk, głównie z parafii Wielle. Dodaje, iż ustalenie przynależności poszczególnych osób do konkretnej linii Narlochów sprawia ogromne trudności, ponieważ w jednym czasie żyło wielu Narlochów o tym samym imieniu, na przykład „Johann, Josef, Andreas, Peter, Paul etc.”.
Autor postu pisze, że jeśli chodzi o etymologię nazwiska Narloch to zgadza on się z dr Elżbietą Supranowicz, która uważa, iż ta nazwa osobowa jest ani polska ani kaszubska. Uważa on, że jej wniosek, iż nazwisko powinno być pochodzenia niemieckiego jest raczej nieprawidłowy. Autor postu twierdzi, że istnieją przesłani, że prawdziwe pochodzenie nazwiska jest szkockie, a przodek Narlocha wyemigrował ze Szkocji do Polski pod koniec XVII wieku.

Mniej więcej streściłem post Dietera Narlocha. Post jest w języku angielskim, możesz sam się z nim zapoznać. Na końcu tego postu znajdziesz adres do Dietera Narlocha [ Niemcy ] oraz adres poczty elektronicznej do niego. Poniżej zamieszczam link do wspomnianego postu:
https://www.ancestry.com/boards/surname ... /6/mb.ashx

Wieś Wielle to obecna wieś o nazwie Wiele [ po kaszubsku Wielé, po niemiecku Wielle ]. Jest to wieś kaszubska w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie kościerskim, w gminie Karsin, na południowym krańcu Wdzydzkiego Parku Krajobrazowego i nad jeziorem Wielewskim. We wsi znajduje się kościół i rzymskokatolicka parafia Świętego Mikołaja - Sanktuarium Kalwaryjskie w Wielu.
Wieś Gurki to obecna wieś o nazwie Górki [ po kaszubsku Górczi ]. Jest to wieś kaszubska w Polsce, która położona jest w województwie pomorskim, w powiecie kościerskim, w gminie Karsin, na obrzeżach Wdzydzkiego Parku Krajobrazowego.

Władysław Moskal oraz Dieter Narloch w swoich postach wspomnieli, że osoby o nazwisku Narloch mieszkają w Brazylii. Faktycznie osoby o nazwisku Narloch i o podobnych mianach mieszkają w Brazylii. Brazylijski professor historii Joaquim Dias, który jest badaczem historii regionalnej, członkiem Instytutu Historyczno – Geograficznego Capão do Leão tak pisze o etymologii nazwiska Narlach, Narlech, Narlewski, Narloch, Narlowski, Norlach: „Narlach, Narlech, Narlewski, Narloch, Narlowski, Norlach - buraco, terreno ou poço "que engana", por isso pode corresponder a pântano, água profunda, qualquer corrente de água que se mostra rasa na beira mas é imediatamente sucedida por profundidade traiçoeira. Também pode ter uma correspondência na etnia cassúbia e significar tolo, louco, engraçado. Bem como, segundo Elizabeth Sopranowicz, ser uma expressão para "homem do norte", em alusão a escoceses que migraram para a região no século XVII.”. Po polsku brzmi to mniej więcej tak:
Narlech, Narlewski, Narloch, Narlowski, Norlach – dziura, ukształtowanie terenu lub studnia, która "oszukuje", dlatego może odpowiadać bagnu, głębokiej wodzie, każdemu strumieniowi wody, który się wydaje płytki na krawędzi, ale natychmiast następuje zdradliwa głębia. Może też być związany z narodowością kaszubską i oznaczać głupca, szaleńca, kogoś zabawnego. A także, zdaniem Elizabeth Sopranowicz, być wyrażeniem określającym "człowieka z północy", w nawiązaniu do Szkotów, którzy wyemigrowali do regionu w XVII wieku.

Według dr Elżbiety Supranowicz nazwisko Narloch z dużą dozą prawdopodobieństwa może być spolszczoną nazwą staroniemieckiej nazwy osobowej Nordloh, oznaczającej człowieka mieszkającego na północy. Możliwe jest też szkockie pochodzenie tego miana z uwagi na podobieństwo do szkockich nazwisk typu Barloch oraz Tarloch.

W nazwisku Narloch można dopatrzeć się niemieckich korzeni. Narloch:
1. może być niemiecką nazwą złożoną i składać się z apelatywu narr = głupiec, błazen, szaleniec, frant oraz loch = dziura, otwór, nora, dół, jama, [ narr + loch = narrloch [ narloch ]. Zatem, inaczej mówiąc „głupia dziura”.
2. może być spolszczoną nazwą osobową niemieckiego miana Nordloh. Nordloh to nazwa małej wsi w Niemczech, w kraju związkowym Dolna Saksonia, w powiecie Ammerland, w gminie Apen. W takim razie nazwisko Nordloh jest równe nazwie miejscowej Nordloh i oznacza osobę pochodzącą z Nordloh. https://de.wikipedia.org/wiki/Apen

Z drugiej strony nazwisko Narloch nie musi być niemieckim czy szkockim mianem. Z dużą dozą prawdopodobieństwa Narloch może być czysto Polską nazwą osobową. Wspomniany Dieter Narloch twierdzi, że nazwisko Narloch było zapisywane pod różnymi postaciami graficznymi, to jest: Norloch, Narlock, Norlock, Norlo. Wszystkie te osoby jego zdaniem wywodziły się od 4 rodzin zamieszkałych gdzieś od roku 1727 w parafii Wiele, to jest wsi Wiele i Górki w Polsce. Brazylijski professor Joaquim Dias uważa, że nazwiska typu: Narlach, Narlech, Narlewski, Narloch, Narlowski, Norlach mają jedną i tą samą etymologię i należą do Pomorskich [ Pomorzanie ] osadników, którzy przybyli do Brazylii w XIX wieku i później. Do tej gamy nazwisk dodam jeszcze dwie nazwy osobowe: Narłoch i Naroloch. Te dwa miana występowały i występują na obszarze obecnej Polski.
Miano Narloch może być zbudowane z rdzenia narl- i sufiksu -och [ Narl + och = Narloch ]. Przyrostek -och to format za pomocą którego tworzono skrócone imiona od dwuczłonowych staropolskich [ słowiańskich ] imion lub nazwisk. Na Kaszubach format -och wymieniał się z przyrostkiem -ach dlatego może pojawiać się też forma Narlach – osób o tym nazwisku w Polsce jest 6. Taką też formę nazwiska wymienił professor Joaquim Dias. Profesor Edward Breza przy okazji omawiania genezy nazwiska Szadach, Schadach, Szadok, Szadek i podobne [ Ewdard Breza: Wybrane nazwiska pomorskie ( cd ); Acta Cassubiana 7 / 2005, strona 145 – 170 ] między innymi pisze: „(…). Nazwisko Sadoch można objaśnić podwójnie: albo odn. os. Sad (odsądzić) z suf. -och (niewykluczone od rzeczownika sad z tymże formantem) lub jako skrót (z odcieniem niechęci, często jako przezwisko) nazwiska Sadowski, jak na Kaszubach skraca się np. Kiedrowski do postaci Kiedroch, Kinowski do Kinoch, Pelowski do Peloch. (…)”. W takim razie nazwisko Narloch może być skróconą formą nazwiska Narlowski. Zatem, miano Narloch byłoby przezwiskiem z odcieniem niechęci. Nazwisko Narlowski wymienia też wspomniany brazylijski professor jako inną postać nazwiska Narloch. Nazwisko Narlowski występuje w Polsce. Obok nazwiska Narlowski występuje też nazwa osobowa Narłowski, której skróconą formą może być miano Narłoch [ dodane przeze mnie nazwisko – patrz wyżej. Osoby o nazwisku Narłoch przed II wojną światową mieszkały w Bydgoszczy i nadal tam mieszkają ]. Osób o nazwisku Narłowski w Polsce jest 9 [ Zielona Góra – 5; Inowrocław – 4; Słupsk – 5 ]. Dodam, że miano Narloch / Narłoch / Narlach może być też skrótem takich nazwisk jak: Narlewski, Narłowski.
Hipotetycznie przed rokiem 1727 do wsi Wiele i Górki w parafii Wiele na Kaszubach mogła przybyć rodzina o nazwisku Narlowski / Narłowski, Narlewski i osiedlić się w tych miejscowościach. Następnie pod wpływem zwyczajów i języka kaszubskiego zaczęli być nazywani Narlochami i tak już zostało. A o pierwotnym nazwisku zapomnieli i go nie używali.

To tylko moje hipotezy, rozważania o ewentualnej etymologii nazwiska Narloch oraz kilka innych informacji mówiących o genezie tego miana. Może te dane pomogą Ci w badaniach nad historią Twojej rodziny.

Pozdrawiam – Roman.

Ps.

Geneza nazwiska Narlowski / Narłowski, Narlewski to już inna historia.

Jak chcesz sprawdzić jakiej narodowości z jakiego regionu geograficznego pochodziły osoby noszące nazwisko Narloch, to zrób genealogiczny test DNA – otrzymasz wyniki i zobaczysz skąd pochodzili przodkowie tych osób. Dowiesz się o ich biogeograficznym pochodzeniu. Test muszą wykonać tylko mężczyźni [ mężczyzna ], którzy od pokoleń noszą nazwisko Narloch.

Wladyslaw_Moskal - 13-10-2018 - 17:47
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Smagieł i Szmagier.

Adam.55 napisał:

Witam,

nazwiska - Szmgier/Szmagrawa/Szmagra z Twojej listy, ja uznaje jako "pochodzace z reki zapisujacego", gdyz w ciagu ostatnich kilkudziesieciu lat nie wystepowaly i dzisiaj nie wystepuja te nazwiska w Polsce.

Takie nazwiska "meteoryty", ktore blyskaja i znikaja znane sa takze w innych krajach, w j. angielskim nazywaja je "misspelled" = blednie napisane, w j. niemeieckim "falsch geschrieben".

Nazwisko Szmiger jest nazwiskiem niemieckim, wystepowalo, ale od 2002 r. juz nie wystepuje w Polsce.

Nazwisko Szmagier jest bardzo rzadkim nazwiskiem w Polsce, w 2002 r. nosilo go tylko 70 osob.
Poniewaz nazwisko Szmagier wystepuje tylko w Polsce, wiec moze pochodzic od celtycko-praslowianskiego nazwania i nazwiska Smaga, kiedys wymawianego tez jako Szmaga.

Wystepowanie nazwiska Smaga i Szmagier w Europie mozna sprawdzic tutaj;
https://forebears.io/surnames/smaga

Prof. Alina Naruszewicz -Duchlinska na swojej stronie geneza nazwisk.pl podaje pochodzenie nazwiska Smaga odnotowanego w Polsce w 1338 r ;
http://www.genezanazwisk.pl/nazwiska-wi ... y?page=364

Zgadzajac sie z podana wersja pochodzenia nazwiska [chociaz sa i inne wersje Brucknera], stawiam hipoteze, ze Smagieł [starsza wersja nazwiska] i Szmagier to ci, ktorzy kiedys jako wojowie mocno smagali, bili kiscieniami;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Ki%C5%9Bcie%C5%84

Wladyslaw

Gawroński_Zbigniew - 13-10-2018 - 19:56
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Smagieł i Szmagier.

Jeszcze o Narlochu. Kolejne niemieckie źródło: http://wiki-de.genealogy.net/Norkus_(Familienname).

I inne niemieckie: http://www.deutsche-nachnamen.de/index. ... z?start=20

witeki - 13-10-2018 - 19:57
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Smagieł i Szmagier.

Panie Romanie, dziękuję pięknie.

Pozdrawiam Witek

kawka - 13-10-2018 - 21:14
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Smagieł i Szmagier.

Dzień dobry. Interesuje mnie pochodzenie nazwiska Rynk. Moi Rynkowie pochodzą z okolic Tumlina. Będę wdzięczna za informację. Elżbieta

kimfkk - 13-10-2018 - 21:59
Temat postu: Nazwiska Krajniak i Petertil

Dobry wieczór!
Poszukuję informacji dotyczących dwóch nazwisk, Krajniak i Petertil. Głównie interesuje mnie ich pochodzenie, znaczenie oraz geneza. Byłbym bardzo wdzięczny gdyby ktoś mi pomógł, bo sam już się poddaję.

Krajniak to nazwisko mojego ojca, urodzony w 1972 roku Piotr Krajniak. Jego ojciec Włodzimierz Krajniak, urodzony 2 listopada 1942 roku, mąż Haliny Krajniak z.d. Kostrzewska. Dziadek (ojciec jego ojca; mój pradziadek) Czesław Krajniak, urodzony 28 października 1911 roku, a zmarły 31 grudnia 1969 roku, mąż Stefanii Krajniak (nazwisko rodowe nieznane). Niestety, to jedyne informacje jakie posiadam na temat rodziny od strony mojego ojca.

Petertil to nazwisko panieńskie mojej matki, urodzona 5 listopada 1975 roku Magdalena
Krajniak, jej ojciec Andrzej Petertil, urodzony 16 czerwca 1954 roku w Jasieniu (woj. lubuskie), mąż Ireny Petertil z.d. Rogowska (również pochodzi z woj. lubuskiego, z miasta Lubsko). Jego ojciec Albin Petertil, urodzony 1906 roku, zmarły w 1983 roku, mąż Heleny Petertil z.d. Huytan (Hujtyn, Gujtyn, Guytan -- nazwisko prawdopodobnie pochodzenia ukraińskiego, spotykałem się z różnymi formami zapisu w alfabecie polskim). Ojciec Albina P. to Ferdynand Petertil, urodzony prawdopodobnie w 1848 roku, mąż Marceli Petertil, posiadał rodzeństwo o imionach Albin Petertil, Edward Petertil oraz Hipolit (Hyppolit). Ojcem Ferdynanda Petertil był Václav Petertill, urodzony prawdopodobnie 2 lipca 1821 roku w miejscowości Bystřici w Czechach, mąż Apolonii Petertill. Od ojca Václava Petertill, patrząc "w górę" drzewa zmienia się pisownia nazwiska na Petrtýl, oraz miejsca narodzin i śmierci wskazują na Czechy, konkretniej na południową część Czeskiej Republiki (kraj hradecki, liberecki, oraz środkowoczeski). Ojcem Vaclava był Tomáš Petrtýl, urodzony 23 września 1796 roku w Mcely, Czechy, a zmarły 20 lipca 1879 roku w Bystřice, Czechy, mąż Anny Petrtýl. Mam nadzieję, że te informacje wystarczą, w razie potrzeby mogę jeszcze podać członków rodziny Petertil do siódmego pokolenia wstecz.

ROMAN_B - 14-10-2018 - 21:57
Temat postu: Re: Nazwiska Krajniak i Petertil.

Witaj.

Rozważania o pochodzeniu nazwy osobowej Krajniak.

Moim zdaniem nazwisko Krajniak zbudowane jest z tematu kraj- i przyrostka -niak. Można to zapisać w następujący sposób: kraj + niak = krajniak. W języku polskim format -ak / -niak spełnia między innymi funkcję tworzenia leksemów zuniwerbizowanych rodzaju męskiego.
[ za Słownik języka polskiego PWN: leksem - abstrakcyjna jednostka systemu języka reprezentowana w tekście przez formy wyrazowe (np. formy wyrazowe: pies, psa, psu, psa, psem, psie, psie, psy, psów, psom, psy, psami, psach, psy reprezentują w tekście leksem, który możemy oznaczyć jako PIES). Za Dobrysłownik.pl: uniwerbizm to w językoznawstwie: jednowyrazowe określenie zastępujące ustabilizowaną nazwę wielowyrazową o tym samym znaczeniu (np. szkoła podstawowa — podstawówka, opony zimowe — zimówki, samolot odrzutowy — odrzutowiec), typowe zwłaszcza dla mowy potocznej ]
W takim razie Krajniak to jednowyrazowy rzeczownik rodzaju męskiego, który zastąpił wielowyrazową nazwę o tym samym znaczeniu.
Aby ustalić co znaczy nazwa Krajniak należy ustalić co znaczy temat słowotwórczy kraj-. Słowo [ rdzeń ] kraj może znaczyć:
• kraj to przestarzale, dziś książkowo: skraj;
• skraj;
• brzeg, brzeżek, kant, krawędź, obręb;
• kraina; ląd; region;
• ojczyzna, państwo.
Według mnie z dużą dozą prawdopodobieństwa temat kraj- może oznaczać region polski nazywany Krajna. Krajna to region na skraju Pomorza i Wielkopolski, ziemi granicznej między Wielkopolską i Borami Tucholskimi [ okolice Sępólna Krajeńskiego, Złotowa, Piły i Wyrzyska ]. Nazwa Krajna [ z łaciny Crayen ], dawniej również Skrajna, Kraina, ma staropolskie pochodzenie: oznacza „kraj na skraju”, obszar położony na skraju, rubieży, krańcu, granicy, państwa Polan. W takim razie Krajniak to mieszkaniec Krajny albo osoba pochodząca z Krajny. W licznie mnogiej mieszkańcy Krajny nazywani są Krajniacy.
Innymi podstawami, od których może wywodzić się miano Krajniak mogą być następujące nazwy:
• Krainik – nazwisko [ od gwarowego krajnik 'mieszkaniec pogranicza' ] z sufiksem -ak mogłoby to oznaczać syna Karinika > Krajniak;
• Krajnik, nazwisko powstałe od krajnika. Krajnik [ wajda, wojda ] – w systemie samorządu wsi lokowanych na prawie wołoskim to osoba będąca zwierzchnikiem wszystkich osad wołoskich znajdujących się w obrębie średniowiecznego starostwa, tworzących tak zwaną krainę. Dzięki uzyskanym przywilejom, powinnością krajnika oraz podległych mu kniaziów [ sołtysów wsi ] było zbrojne stawiennictwo w okresie wypraw wojennych. W wyniku zasług wojennych mogli oni podwyższyć swoją pozycję społeczną, sięgając nawet po nobilitację. Na przykład herb Sas był najbardziej popularnym herb krajników ziemi sanockiej. Krajnik pełnił też funkcja sędziego. Z sufiksem -ak nazwisko Krajniak może oznaczać syna osoby noszącej nazwisko Krajnik, albo syna osoby pełniącej funkcję krajnika.
W Polsce mieszka obecnie około 603 osób o nazwisku Krajniak.
https://nazwiska-polskie.pl/Krajniak

O Krajnie przeczytasz pod linkami:
http://www.bohaterowiekrajny.krakow.pl/ ... 3.2013.pdf
https://pl.wikipedia.org/wiki/Krajna
https://pl.wikipedia.org/wiki/Krajniacy
http://www.nasze.kujawsko-pomorskie.pl/ ... rajna.html

Rozważania o pochodzenie nazwiska Petertil [ Petrtýl ].

W Polsce obok nazwiska Petertil występuje też nazwa osobowa Petertill. Osób o nazwisku Petertil w Polsce mieszka około 53 [ Jesień (11), Prudnik (11), Klisino ( 9 ), Nowa Ruda ( 8 ), Wrocław ( 5 ), Gdynia ( 4 ) ]. Natomiast, osób o nazwisku Petertill jest w Polsce obecnie około 12. Mieszkają one w Gdańsku ( 8 ) oraz w Opolu ( 6 ).
https://nazwiska-polskie.pl/Petertil
https://nazwiska-polskie.pl/Petertill
Na pierwszy rzut oka miano Petertil może być złożeniem, albo zrostem dwóch leksemów, to jest peter i til [ peter + til = petertil ]. Podobnie wygląda to w nazwie osobowej Petertill [ Peter + till = Petertill ]. W obu nazwiskach występuje ten sam wyraz Peter, który odpowiadać może imieniu, albo nazwisku Peter. Peter to odpowiednik polskiego imienia męskiego Piotr lub nazwiska Piotr. Imię w formie graficznej Peter występuje w następujących językach: angielskim, duńskim, holenderskim, estońskim ( Peeter ), niderlandzkim, niemieckim, norweskim ( też pod postacią Petter ), słowackim, słoweńskim, szwedzkim ( też pod postacią Petter ), węgierskim ( Péter ).
Słowo til może pochodzić z języka krymskotatarskiego. W znaczeniu anatomicznym til to język. Natomiast w językoznawstwie til to język [ język, którym mówimy, porozumiewamy się, na przykład język polski. Inaczej mówiąc jest to zbiór słów, reguł gramatycznych, alfabetu, zasad wymowy, idiomów, umożliwiający porozumiewanie się osób znających ten zbiór ]. Krymskotatarskie słowo til pochodzi z języka praturkijskiego *dɨl / *dil. Słowo dil występuje w języku azerskim, tureckim, turkmeńskim [ pochodzi od praturkijskiego *dɨl / *dil ] w takim samym znaczeniu jak wspomniałem powyżej przy wyrazie til.
Till to niemieckie nazwisko. Jest to skrócona forma niemieckiego imienia Thilo a ono pochodzi od imienia Dietrich [ po polsku Teodoryk ]. Za: Kazimierz Rymut: Nazwiska Polaków, tom II, strona. 633; Rosa Kohlheim: Familiennamen. Herkunft und Bedeutung, Manheim 2005, strona 669. Jest też apelatyw dietrich, który oznacza wytrych. Niemickie Till odpowiada dolnoniemieckiemu Dyl, niderlandzkiemu Tijl, flamandzkiemu Till. W Polsce występuje nazwisko Till, osób o tym mianie jest około 116. Natomiast, osób o nazwisku Til w Polsce jest znacznie więcej, to jest około 288.
https://nazwiska-polskie.pl/Till
https://nazwiska-polskie.pl/Til
W Czechach występowało nazwisko Petertill. Wystepuje też nazwisko Petrtill. Osób o tym mianie jest 4. Petrtill to męska forma nazwiska. Jest też żeński odpowiednik tej nazwy osobowej – Petrtillová. Żeńskie odpowiedniki męskich nazwisk w Czechach określane są nazwą přechýlená forma, albo přechýlená nazvá. Żeńskie odpowiedniki męskich nazwisk w Czechach powstają poprzez dodanie odpowiedniego sufiksu do męskiego nazwiska. Kobiet o nazwisku Petrtillová w Czechach jest 5.
W Czechach można też spotkać nazwisko:
• Petrtýl, mężczyzn o tym mianie jest 115. Kobiet o nazwisku Petrtýlová jest 116;
• Petrtyl, mężczyzn o tej nazwie osobowej jest 2. Kobiet o mianie Petrtylová jest 5.
W nazwiskach Petrtill, Petrtýl, Petrtyl można wyabstrahować rdzeń Petr- oraz odpowiednio do wspomnianego miana format -till, -týl, -tyl. Zapisać to można tak: Petr + till = Perttill; Petr + týl = Petrtýl; Petr + tyl = Petrtyl. Aczkolwiek leksem till, týl oraz tyl nie musi być przyrostkiem, może być apelatywem bądź nazwą. W takim razie można hipotetycznie przyjąć, że jest to zrost lun/i złożenie dwóch słów w jeden wyraz. Petr w Czechach to imię, albo nazwisko. Czeski Petr to Polski Piotr. W przypadku słowa till, týl oraz tyl jego znaczenie może odpowiadać wspomnianym powyżej definicjom.
Znamiennym jest, iż obecnie w Czechach mieszkają też osoba o nazwisku Till. Znalazłem jedną z nich, która ma na imię Petr a na nazwisko Till – Pert Till. W przypadku złączenia obu tych mian w jeden wyraz powstanie nazwa osobowa Petertill.

Na portalu Myheritage znajdziesz wiele rekordów poświęconym nazwisku Petertil, Petertill. Tu jest link: https://www.myheritage.com/name-directo ... _0006_0007

Teoretycznie mogła kiedyś żyć osoba, która miała na imię Piotr [ Peter, Petr ] a na nazwisko Tyl [ Tyll, Tijl, Tyl, Týl, Dyl ] w złożeniu Petertil, Petertill, Perttil, Petrtill, Petrtýl, Petrtyl, Piotrdyl i podobnie.

Niestety nie wiem jak do Ciebie się zwracać ponieważ nie podpisałeś swojego postu – regulamin naszego forum wymaga podpisania postu przynajmniej imieniem. W mojej odpowiedzi na Twoje pytania zawarłem informacje jakie udało mi się zebrać oraz moje hipotezy i rozważania na temat ewentualnego pochodzenia nazwisk, o które pytałeś w swoim poście. Mam nadzieję, że moje dane choć trochę pomogą Ci w badaniu historii Twojej rodziny. Wnioski i weryfikację pozostawiam już Tobie, oczywiście jeśli uznasz moje informacje za choć trochę przydatne.

Może jeszcze ktoś dołoży swoje „trzy grosze” i uzyskasz więcej informacji, które będą przydatne w Twoich badaniach genealogicznych.

Pozdrawiam – Roman.

d_a_bodych - 14-10-2018 - 22:48
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Bodych

Szanowni,

od dłuższego czasu staram się dociec pochodzenia mojego nazwiska "Bodych". Dotarłem do tego, że rodzina od strony ojca pochodzi najprawdopodobniej już od co najmniej XVIII wieku ze wsi Kaski niedaleko Warszawy. Kiedyś natknąłem się na tłumaczenie, że nazwisko to może pochodzić od słowa "bodę" czyli kłuć. Nie wiem jednak czy była to jakkolwiek prawidłowa informacja. Czy ktoś z Was natknął się może kiedyś na to nazwisko albo ma pojęcie o jego przypuszczalnej etymologii?

Pozdrawiam,
Dawid Andrzej Bodych

Gawroński_Zbigniew - 15-10-2018 - 07:38
Temat postu: Re: Nazwiska Krajniak i Petertil.

Petertil to chyba niemieckie nazwisko: złożenie Peter+Till+hilde = Piotr z "walecznego wzgórza" - cokolwiek mogłoby to znaczyć, albo od złożenia: Peter+Till+heide = Piotr z hali (górskiej łąki) Matyldy.

Gawroński_Zbigniew - 15-10-2018 - 07:48
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Smagieł i Szmagier.

Wczoraj napisałem obszerną hipotezę ale mi zżarł skrypt, bo mnie wylogowało. w jednozdaniowym skrócie. Faftysiąc nazwisk w większości języków germańskich o podstawie Rynk pochodzi od staronorweskiej podstawy RinkR = wojownik. Do tej podstawy dodawano zazwyczaj jakieś przezwisko typu: niedźwiedź, waleczny, garbaty, ślepy, łucznik, młot, topór itd itp. - jakie znamy z anegdotycznych określeń Wikingów z popularnych bajek o nich.

kawka - 15-10-2018 - 09:39
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Smagieł i Szmagier.

Do pana Zbigniewa.
Pięknie dziękuję za odpowiedź, szkoda, że ta obszerna hipoteza przepadła. Jest ona bardzo prawdopodobna Smile

Serdecznie pozdrawiam. Elżbieta

ROMAN_B - 16-10-2018 - 00:06
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Bodych.

Dawidzie Andrzeju, witaj.

Rozważania o genezie nazwiska Bodych.

Między innymi napisałeś: „(…).Dotarłem do tego, że rodzina od strony ojca pochodzi najprawdopodobniej już od co najmniej XVIII wieku ze wsi Kaski niedaleko Warszawy. (…)”. Rozumiem, że chodzi Ci o wieś Kaski, która położona jest w województwie mazowieckim, w powiecie grodziskim, w gminie Baranów. Pierwsze wzmianki o tej wsi pochodzą z 1383. Zatem, to bardzo stara wieś. Miejscowość jest siedzibą parafii Świętych Apostołów Piotra i Pawła. W strukturze kościoła rzymskokatolickiego parafia należy do metropolii warszawskiej, archidiecezji warszawskiej, dekanatu błońskiego.

Nazwa osobowa Bodych zbudowana jest z tematu słowotwórczego bod- oraz sufiksu -ych. Zapisać to można tak: bod + ych = bodych. Przyrostek -ych jest rozbudowanym formatem -ch poprzez dodanie samogłoski -y- [ -y + ch = -ych ]. Sufiks -ch jest bardzo starym przyrostkiem, który tworzył najstarszą warstwę imion spieszczonych. Zazwyczaj odbywało to się poprzez dodanie formatu -ch do jednego z członów złożonego imienia staropolskiego [ słowiańskiego ], na przykład Sobiesław > Sobiech, albo Zdzisław > Zdzich. Nieco później gdy nastało chrześcijaństwo w Polsce przyrostek -ch służył też do zdrabniania imion chrześcijańskich, na przykład: Pieter > Piech. Pieter to pierwotna forma przyjęta w Polsce od greckiego imienia Petros, później imię Pieter przeszło w imię Piotr. Format -ch nadaje imionom spieszczonym nieco twardości ponieważ zawiera on twardą spółgłoskę ‘ch’. Przetrwał on różne historyczne zawieruchy językowe i do dzisiaj stosuje go się do spieszczania imion, zazwyczaj w gwarach i mowie potocznej, na przykład: Grzech < Grzegorz, Pach < Paweł, Zych < Zygmunt.
W takim razie miano Bodych byłoby spieszczonym imieniem, które później przekształciło się w rodowe nazwisko, zapewne w dziedziczną nazwę osobową. Tylko jakiemu formalnemu imieniu [ przydomkowi, przezwisku ] odpowiada jego spieszczenie Bodych? Odpowiedzi należy poszukiwać w tych mianach, które zawierają rdzeń bod-. Temat bod- może być składową imion, albo przezwisk utworzonych od apelatywu, rzeczownika pospolitego. Od jakiego imienia powstało miano Bodych, trudno dzisiaj jednoznacznie stwierdzić. Jest wiele imion słowiańskich [ staroplolskich ] i innych, od których mogło ono zostać utworzone. W bibliotekach publicznych są różne słowniki, leksykony poświęcone imionom, w których odnajdziesz imiona z podstawą Bod-. Dla przykładu może to być książka profesora Jerzego Bralczyka i Michała Ogórka pt. Na drugie Stanisław. Nowa księga imion, która została wydana przez wydawnictwo Agora w roku 2015. Inna publikacją, która może Ci się przydać jest Wielka księga imion polskich, której autorkami są Bożena Różycka i Halina Płoszyńska, która została wydana przez Wydawnictwo Publicat w roku 2008. Z resztą w sieci znajdziesz wiele stron poświęconym imionom, na przykład:
http://leksykony.interia.pl/imiona?nr_s ... 22&l=B
albo
https://mamdziecko.interia.pl/ksiega-im ... r,,pack,37
Profesor Kazimierz Rymut w swoim słowniku Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny z roku 1999 i z roku 2001 wymienia wiele nazwisk zaczynających się Bod-. W zasadzie wszystkim tym nazwiskom przypisuje jedną i tą samą genezę mówiącą, iż wywodzić one mogą się od apelatywu bodę, bóść oraz od złożonych staropolskich imion typu Bodzisław, Bogdan, albo od niemieckiego miana Bodo. Tu mała dygresja, Bodo to też jest zdrobniałe imię pochodzące od kilku staropolskich imion złożonych.
Skoro apelatywy bodę i bóść mogą być podstawą do utworzenia nazwy osobowej Bodych to i inne apelatywy mogą wchodzić w grę, na przykład: bodziec, bodzieć. Warto sprawdzić co one mogą znaczyć. Według Słownika etymologicznego języka polskiego:
• bóść – 1. ‘uderzać czymś ostrym [ na przykład rogami ], kłuć’; 2. przenośnie ‘patrzeć spode łba’. Bóść pochodzi od prasłowiańskiego [ ogólno słowiańskiego ] *bhedh- ‘kłuć, obrabiać ostrym narzędziem, ryć’;
• bodziec – 1. ‘czynnik wywołujący coś’; 2. dawniej znaczenie konkretne ‘ostry przedmiot do przebijania, kłucia’. Bodziec pochodzi od prasłowiańskiego *bodьcь ‘to czym się kłuje, ostry przedmiot, kolec’ – nazwa narzędzia utworzona od nazwy czynności *bosti ‘bóść’;
• bodzieć: 1. ukłuć, trącić, 2. przenośnie ‘udręczyć, niepokoić’, 3. przenośnie ‘pobudzić, zachęcić, popchnąć do czegoś’. Za: Słownik warszawski, tom 1, strona 181.
Zatem, miano Bodych powstałoby od przezwiska Bodych, w mogącym znaczeniu powyżej opisanym. Dodam, że w Polsce występują też podobne nazwiska, na przykład: Bodysz i Bodys. Bodys to zapewne jest zamazurzona forma nazwiska Bodysz.
Niemieckie nazwisko Bodo to też imię Bodo, które głównie używane jest w krajach niemieckojęzycznych. Niemiecka etymologia tej nazwy osobowej:
1. „Der Name leitet sich vom Altsächsisch bodo = Gebieter her, wird aber irrigerweise auch auf Althochdeutsch boto = Bote zurückgeführt”.
2. Herkunft: altdeutsch, althochdeutsch, griechisch, niederdeutsch. Bedeutung: von altsächsisch = Gebieter später irrtümlicherweise im althochdeutschen umgedeutet in Bote Durch romantische Erzählungen aus der mittelalterlichen Ritterzeit kam der Name wieder in Mode. Fraglich: Bedeutung: Gebieter, Bote; Kurzform von Namen mit "Bod" bzw. "Bot" (Bedeutung: Gebieter, Bote). Norddeutsche Kurzform von Burghard ? (sehr fraglich);
3. Wortzusammensetzung: bodo = der Gebieter (Altsächsisch); boto = der Bote (Althochdeutsch). Bedeutung / Übersetzung: der Gebieter; der Bote. Mehr zur Namensbedeutung: alter deutscher Name, abgeleitet von altsächsisch bodo (=Gebieter), später umgedeutet zu althochdeutsch boto (=Bote). Herkunft – althochdeutsch.

W roku 1915 w Przeglądzie Historycznym 19/1 na stronach 64 – 82 został zamieszczony artykuł Ignacego Tadeusza Borowskiego noszący tytuł „Wsie holenderskie na ziemiach polskich. W opracowaniu tym na stronie 68 czytamy: „(…). W kilka lat po osadzeniu holendrów na Saskiej Kępie spotykamy się z nową próbą utworzenia gospodarstw niderlandzkich w okolicach Warszawy. Oto w roku 1645 Hieronim Radziejowski wyjednywa sobie przywilej królewski na osadzenie holendrów jure emphiteutico we wsiach królewskich: Baranów, Jaktorów, Kaski, Szczawinek w ziemi Sochaczewskiej. Kolonistom miano wymierzyć 100 włók ziemi miary Chełmińskiej. (…)”. Autor tekstu podaje, że informacja o osadzeniu holendrów we wsi Baranów, Jaktorów, Kaski, Szczawinek pochodzi z Metryki Koronnej 192 f.41. Metryka Koronna znajduje się w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie.
Na stronie Katalog zabytków osadnictwa holenderskiego w Polsce Jerzy Szałygin zamieścił artykuł noszący tytuł „Kolonizacja "olęderska" na Mazowszu. Układy ruralistyczne i typy architektury.”. W opracowaniu tym między innymi czytamy: „(…).Następnym znanym kontraktem jest umowa, która stanowi przykład na osiedlenie się Holendrów pośród lasów lub na ich obrzeżach zawarta przez nich na 60 lat z Hieronimem Radziejowskim, uznana przez króla Władysława IV w metryce koronnej pod datą 9 czerwca 1645 r. Holendrzy upoważnieni zostali do osiedlenia się we wsich Baranów, Jaktorów, Kaski, Szczawinek. Na mocy kontraktu uzyskali 6 lat "wolnizny", 100 włók nieużytków i lasów pod uprawę, mieli płacić czynsz w wyskości 30 florenów od włóki. Trwałość warunków kontraktu utrzymywała się w mocy i po jego przedłużeniu, co stwierdzić można na podstawie protokołu ze spisu inwentarza dzierżawy Kaski z dnia 7 maja 1773 r.: "Jest Holendrów w lasach należących do tej dzierżawy n o 15. Żadnych dni nie robią, tylko w drogi sześć razy na rok w dworskiej potrzebie jeżdżą, drwa jak inni odwożą. Czynszu pieniężnego po złotych 15 z powłóczka oddają (tzn. w/g wymiaru z 1645 r.)" [10].. [ [10]. Archiwum Główne Akt Dawnych, Archiwum Skarbu Koronnego, nr LVI, s. 4, II.f.28. https://agad.gov.pl/ ]. Link do wspomnianego wyżej artykułu:
http://holland.org.pl/art.php?kat=art&a ... &id=22
W periodyku Odrodzenie i Reformacja w Polsce wydawanym przez Polską Akademię Nauk Instytut Historii, w tomie 38 z roku 1994 od strony 111 do strony 121 został zamieszczony artykuł Jerzego Fijałkowskiego pt. Historia parafii ewangelicko-augsburskiej w Iłowie w XVIII – XIX w. Na stronie 111 – 112 czytamy: „(…).Około połowy XVII w. na tereny te napłynęli pierwsi protestanccy osadnicy zwani „holendrami” („holędrami”, „olędrami”). W 1645 r. Hieronim Radziejowski osiedlił takowych w dobrach królewskich pod wsiami: Baranów, Kaski, Jaktorów i Szczawinek (tj. w okolicach dzisiejszego Żyrardowa). Określenie „holendrzy” odnosiło się głównie do pozycji prawnej i charakteru działalności osadników. Byli oni wolnymi chłopami – czynszownikami, specjalizującymi się w zagospodarowaniu nieużytków: lasów i bagien, przeważnie w dolinach dużych rzek. Początkowo dominowali wśród nich menonici, następnie liczebną przewagę zdobyli luteranie. Pod względem narodowym „holendrzy” stanowili mieszankę zgermanizowanych potomków Flamadów i Fryzów, Niemców oraz Polaków z Pomorza i Wielkopolski. (…).”.
Zatem, dowiedzieliśmy się, że we wsi Baranów, Jaktorów, Kaski, Szczawinek około roku 1645 zostali osadzeni holenderscy koloniści, byli oni tak przynajmniej do roku 1773. Ty, w swoim poście napisałeś, że „rodzina od strony ojca pochodzi najprawdopodobniej już od co najmniej XVIII wieku ze wsi Kaski niedaleko Warszawy.”. W takim razie, hipotetycznie nazwisko Bodych morze mieć olenderskie korzenie. Zatem, miano Bodych może być hybrydą językową, niemiecko – polską nazwą osobową, która powstała od niemieckiego nazwiska/imienia Bodo z polskich sufiksem -ych. Mogą być też i inne nazwiska, tylko trzeba je odszukać w różnych dokumentach czy opracowaniach dotyczących osadnictwa olęderskiego na obszarze wsi Baranów, Jaktorów, Kaski, Szczawinek. Proponuję Ci dwie publikacje:
1. Marcin Pręgowski: Olędrzy w powiecie sochaczewskim; Stowarzyszenie Lokalne Grupa Działania Nad Narwią, Sochaczew 2009;
2. Jerzy Szałygin: Katalog Zabytków Osadnictwa Holenderskiego na Mazowszu; Wydawnictwo DiG, Warszawa 2004.
Nie należy też zapominać o Metryce Koronnej, w tym o Archiwum Skarbu Koronnego i zapoznać się z dokumentami, o których napisałem powyżej. Oczywiście jak chcesz zgłębić osadnictwo olęderskie w poszukiwaniu przodków mogących mieć związek z olędrami. Skany chyba znajdziesz na stronie AGAD.

Dawidzie Andrzeju, przedstawiłem Ci trochę zebranych dnych oraz moje hipotezy i rozważania odnoszące się do ewentualnego pochodzenia nazwiska Bodych. Weryfikację i wnioski już pozostawiam Tobie. Mam nadzieje, że moje informacje pomogą Ci w badaniach nad historią Twojej rodziny.

Może ktoś coś jeszcze napisze i poda inne możliwe genezy nazwiska Bodych?

Pozdrawiam – Roman.

Wladyslaw_Moskal - 16-10-2018 - 03:59
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Rynk

kawka napisał:

Dzień dobry. Interesuje mnie pochodzenie nazwiska Rynk. Moi Rynkowie pochodzą z okolic Tumlina. Będę wdzięczna za informację. Elżbieta

Patrzac na wystepowanie nazwiska Rynk w Europie;
https://forebears.io/surnames/rynk
ja stawialbym hipoteze, ze jest to rodzime, staropolskie nazwisko.
Sami nie "przeprowadzali" sie do Rosji i Kazachstanu !

Staropolskosc nazwiska Rynk potwierdza jego oboczna forma Rynkun, wystepujaca na Litwie i w Polsce;
https://forebears.io/surnames/rynkun

oraz nazwisko Rynkiewicz;
https://forebears.io/surnames/rynkiewicz

Zgadzam sie z Panem Zbigniewem; - "rynk" -> wojownik, pomocnik rycerza.

Wladyslaw

sebek230694 - 16-10-2018 - 05:06
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Rynk

Witam interesuje mnie znaczenia nazwisk Grzejda,Guzek, Pleti oraz historia tych nazwisk. Są to nazwiska mojej rodziny gdzie chciałbym zaznaczyć ze nazwisko Pleti wystepuje ekstremalnie rzadko bo około 10 osób . Region Województwo łódzkie powiat Piotrkowski , powiat Brzeziński co do Gdrzejdy i Guzka a Pleti z miasta Krakowa .

kawka - 16-10-2018 - 11:06
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Rynk

Do pana Władysława.
Dziękuję za odpowiedź. Pozdrawiam serdecznie. Elżbieta

Gawroński_Zbigniew - 16-10-2018 - 22:57
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Rynk

Nazwisko Pleti.

http://bos.zrc-sazu.si/cgi/a03.exe?name ... sion=pleti

Gawroński_Zbigniew - 16-10-2018 - 23:17
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Bodych.

Pozwolę sobie na inny ślad, hipotezę. Słownik Taszyckiego notuje takie nazwiska staropolskie: Bodo/Boto, Bodurka, Bodusz, Bodym, Bodz, Bodzana, Bodzecha, Bodzek, Bodzko, Bodzk, Bodzepor. Większość z nich "pachnie mi" słowiańskimi imionami z podstawą "Budzi" albo z imieniem męskim Bodan/Bogdan.

d_a_bodych - 17-10-2018 - 12:20
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Bodych.

Szanowny Romanie,

najmocniej dziękuję za tak rozbudowaną odpowiedź. Muszę przyznać, że to chyba najwięcej informacji o możliwym pochodzeniu mojego nazwiska (i rodziny), jakie mam skądkolwiek. W ostatnich dniach uzyskuje coraz lepsze spojrzenie na to, jak mogła wyglądać historia mojej rodziny po mieczu. Prześledziłem teraz również dokładnie metryki kościelne z XVIII wieku, gdzie pojawiają się Bodychowie i okazuje się, że byli chrzczeni w Kaskach, a sami pochodzili ze wsi Durys niedaleko stamtąd. Znalazłem nawet, że część tej wsi nazywa się (bądź nazywała) nieoficjalnie "Bodychów". Znalazłem nawet przesłankę, która mówiłaby, że po dziś dzień żyje tam rodzina Bodychów. Myślę, że najlepszym krokiem byłoby odwiedzenie ich i podpytanie o historię rodziny. Jeszcze raz bardzo dziękuję za pomoc, jest ona nieoceniona.

Pozdrawiam,
Dawid

Wladyslaw_Moskal - 17-10-2018 - 18:05
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Grzejda, Grzeja, Grzejdak, Grzejdziak.

sebek230694 napisał:

Witam .....,

sa w Polsce 4 nazwiska; Grzeja, Grzejda, Grzejdak, Grzejdziak i pochodne, ale mniej licznie.
Nie odszukalem pochodzenia tych nazwisk, ale w "gwarze" jest okreslenie;
"nagrzany/-a" czyli spocony/-a.
Zatem nazwa "grzeja" mogla kiedys dotyczyc kogos, kto sie latwo pocil ?
W podanych wyzej nazwiskach widac "gwarowe" roznice .

Kiedys ludzie nie umieli pisac, czytac i ich uzywany jezyk nie mial zadnych regul. W Rzymie, ci co umieli pisac i czytac, nazywali ten jezyk "vulgar latin", a poslugiwali sie nim kupcy, legionisci, osadnicy roznej narodowosci i faktycznie "wulgarna lacina" byla miesznina przeroznych jezykow.
Dlatego mamy trudnosci w przetlumaczeniu dawnych, polskich nazwan do obecnej, "literackiej" wersji j. polskiego.

Pozdrawiam - Wladyslaw

PS
Nie wiem jak masz na imie, stad te kropki przy witam.

sebek230694 - 18-10-2018 - 01:13
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Grzejda, Grzeja, Grzejdak, Grzejdziak.

Witam panie Władysławie .
Dziękuje bardzo za pomoc Smile

P.S Mam na imię Sebastian

Wladyslaw_Moskal - 18-10-2018 - 03:38
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Pleti

sebek230694 napisał:

Witaj Sebastianie,

jest lub bylo okolo 30 bardzo rzadkich w Polsce nazwisk z rdzeniem Plet- ; bardziej liczne to Pleti, Pletnia, Pleta, Pletty i Pletkiewicz. Prawie wszystkie pochodza od nazwania "plet" = plecionka.

W j.serbskim jest "pletenica", w bulgarskim "plitka", w ukrainskim "pletennya", w chorwackim "pletenica", nawet w greckim "plexida".
Ale nazwa "plet" jest celtycka i oznacza specjalna plecionke wynaleziona przez Celtow w okresie najwiekszego rozwoju celtyckiej kultury latenskiej okolo 400 r. p.n.e., kiedy elita wojownikow celtyckich zaczela nosic "plecionki", zwane obecnie w j. polskim jako kolczugi;
https://en.wikipedia.org/wiki/Celtic_wa ... eres_1.jpg
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kolczuga

Od Celtow "plecionki" przejeli Rzymianie nazywajac je "chainmail", Grecy - "plexida".
Przypomne, ze w 390 r. p.n.e. Celtowie złupili Rzym.

Zatem nazwanie plecionki/kolczugi jako "plet", stalo sie nazwiskiem wytworcy - Plet, nazwiskiem rozsianym przez Celtow w calej Europie i takze w Polsce;
https://forebears.io/surnames/plet

Nazwisko Pleti, wystepujace obecnie w Polsce tylko w Krakowie, mozna wiazac z potomkami krakowskiego cechu robiacego plecionki/kolczugi dla wojow jeszcze w czasach przedpiastowskich. Ptolemeusz - grecki geograf, wymienia okolo 150 r. n.e. Corrodunum = krukow/krakow miasto czyli Krakow.

Kultura halsztacka [ miejscowosc Hallstad w Austrii] i latenska [ La Tene w Szwajcarii] mialy wielki wplyw na tereny Czech i Polski;
https://www.bryk.pl/wypracowania/histor ... yczne.html
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kultura_l ... Osadnictwo

Pozdrawiam - Wladyslaw

Wladyslaw_Moskal - 19-10-2018 - 00:14
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Guzek.

sebek230694 napisał:

Witam,

pochodzenie nazwiska Guzek wydaje sie bardzo proste;
- od nazwiska Guz = od staropolskiego guz, wypuklosc, znane od 1407 r.
- nazwisko Guzik = guzik, od guz, wypukle stwardnienie na ciele, znane od 1404 r.,
wedlug;
http://www.rcin.org.pl/Content/38217/WA ... W_0000.pdf

Male, wypukle stwardnienie na ciele zwano tez "pryszczem" i nazwisko .. Pryszcz istnieje w Polsce.

Z reguly, zdrobnienie nazwiska wskazuje na nazwisko syna, zatem syn Guza to Guzek lub Guzik.

Korzystajac z tego wpisu, chcialbym zwrocic uwage czytajacych, jak sobie radzili nasi przodkowie, kiedy przed wiekami, nie bylo dowodow osobistych i paszportow, a trzeba bylo uwiarygodnic swoje pochodzenie rodowe.

Grek Herodot ok 500 r. p.n.e. w swojej "Historii" napisal, ze arystokracja Trakow [lud zyjacy na polnoc od Grecji] miala na twarzy naklute znaki, natomiast pozostala ludnosc miala kolorowe tatuaze. Okolo 100 r. n.e. Dio Chrysostom napisał, że wolne kobiety w Tracji były pokryte znakami i bliznami, chociaż pochodziły ze szlachetnych rodzin.
Rzymski Pliniusz Starszy, na poczatku nowej ery napisal,że wsrod Dakow znaki i blizny mogą być dziedziczone z ojca na syna przez kilka pokoleń i nadal pozostają takie same.

Generalnie tradycje trackie, by robić tatuaże, blizny, guzki i oparzenia przejmowali Dakowie, Celtowie i od nich .. Prapolacy.
Swiadcza o tym nazwiska Guz [4780 osob w 2002 r], Guzek [3682 osob], Guzik [7222 osob] i wiele innych pobocznych, juz mniej licznych.

Pozdrawiam Wladyslaw

kasiulina - 21-10-2018 - 09:08
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Guzek.

Witam interesuje mnie pochodzenie nazwiska Mendocha, Wachtl, Purman, Czmyr i Drogon. Dziękuję z góry. Pozdrawiam Katarzyna

Karolina_Delczyk - 22-10-2018 - 20:07
Temat postu: Nazwisko Delczyk, Dylczyk pochodzenie

Witam,
Czy ma ktoś pomysł odnośnie pochodzenia, znaczenia nazwiska Delczyk lub Dylczyk różnie pisane i odmieniane.

Dziękuję za odpowiedź
Pozdrawiam serdecznie Karolina Delczyk

Ewa_Szczodruch - 23-10-2018 - 08:46
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Guzek.

Witam

Czmyr – nie znalazłam ☹

Delczyk, Dylczyk – od dyl, ze staropolskiego też del ‘gruba deska; bal’; też od słowiańskiego rdzenia dyl- oznaczającego ‘coś długiego’.

Drogon - od drogi, lub od imion złożonych typu Drogomir, Drogosław.

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999
Mendocha – od niemieckich nazw osobowych Mend, Mand, te od germańskich imion na Mand-; może też pochodzić menda, męda ‘gatunek wszy’.

Purman – od niemieckiej nazwy osobowej Purmann, te od średnio – wysoko – niemieckiego bÜre, bÜr ‘chłop’

Wachti – od wachta ‘straż, warta’.

Źródło: Kazimierz Rymut 'Nazwiska Polaków.Słownik historyczno - etymologiczny', Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2011

Ewa_Szczodruch - 23-10-2018 - 08:47
Temat postu: Nazwisko Delczyk, Dylczyk pochodzenie

Witam

Delczyk, Dylczyk – od dyl, ze staropolskiego też del ‘gruba deska; bal’; też od słowiańskiego rdzenia dyl- oznaczającego ‘coś długiego’.

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Gawroński_Zbigniew - 23-10-2018 - 15:18
Temat postu:

Czmyr to białoruski/litewski człowiek z "chmielem w głowie" czyli: albo nie stroniący od wypitki, albo wyjątkowy wesołek, który potrafi rozśmieszyć każdego. To od czasownika «чмыркнуть» - rozśmieszać.

Według innego wpisu z tego samego źródła: Czmyr/Chmyr to poleski producent smoły i towotu, a pochodzi od słowa czmyr, które oznacza charakterystyczny bardzo ostry dla powonienia zapach dziegciu.

Nazwisk Czmyropodobnych (tzn Czmyr+sufiksy zdrabniające albo określne) jest dokładnie 6 i wszystkie widzę są sytuowane pierwotnie na Białorusi/Litwie. Pozostałe 8 mają końcówki charakterystyczne dla Ukrainy i ich etymologia jest wywodzona od ukraińskiego «чмир» = błoto / z błot.

źródło: indeks nazwisk na portalu ufolog.ru

KK1990 - 27-10-2018 - 22:36
Temat postu:

Zna ktoś może pochodzenie nazwiska Szefer?
Jeśli chodzi o moich przodków, to rodzina Szefer mieszkała w Uściługu od 1830 r., dokąd przybyła z nieznanego miejsca (powstańcy listopadowi?). Nestorami byli Karol Szefer i Katarzyna Petrykowska. Nazwisko Petrykowski jest typowe dla Mazowsza, podczas gdy Szefer dla Wielkopolski (osadnicy niemieccy? Bambrzy?)
Skąd nazwisko Szefer mogło wziąć się na terenie Polski?
Pochodzenie żydowskie prawie na pewno wykluczam.

ROMAN_B - 28-10-2018 - 02:29
Temat postu: Rozważania o etymologii nazwiska Szefer.

KK1990, witaj.

Jesteś na forum od 2014 roku. Zatem, regulamin powinieneś znać. Nie raczyłeś podpisać swojego postu. Posty podpisuje się przynajmniej imieniem.

Hipotezy i rozważania o ewentualnej etymologii nazwiska Szefer.

Skoro napisałeś, że pochodzenie żydowskie nazwiska Szefer wykluczasz – to zapewne znasz żydowskie znaczenie słowa sefer [ szefer ]. Niemniej jednak przytoczę znaczenie terminu sefer, który może choć nie musi być podstawą słowotwórczą nazwiska Szefer. Autorzy Starego Testamentu mówiąc o całym zbiorze ksiąg świętych lub o jego fragmentach, posługują się terminem „księga”. Księga w języku hebrajskim to „ha sefer”
Sofer – w czasach biblijnych „uczony w Piśmie”; współcześnie żyd pełniący funkcję skryby, uprawnionego do przepisywania świętych pism [ sefer Tora, megillot ]; także wypisujący mezuzy, tefilin, gety i ketuby. Pergamin lub zwój przepisany przez sofera staje się czysty [ koszerny ]. Przed napisaniem tetragramu JHWH sofer miał obowiązek odbyć rytualną kąpiel w mykwie.
Sofer jest często mistrzem kaligrafii hebrajskiej. Dlatego żydzi polecają przepisywanie świętych tekstów soferowi, gdyż najmniejszy błąd lub kleks czyni święty tekst niekoszernym. Sofer używa do kreślenia wyłącznie prawdziwych gęsich piór specjalnie naciętych i wymodelowanych przy końcu, które działają tak samo jak wieczne pióra[potrzebny przypis]. Nie posiadają one jednak zbiorniczka na atrament, co zmusza sofera do częstego maczania pióra w kałamarzu, a w konsekwencji także zwiększa prawdopodobieństwo popełnienia błędu.
W szerszym znaczeniu, od okresu królewskiego, przez pierwsze wieki n.e. aż do czasów współczesnych, wykształciło się także zajęcie sofera, zatrudnionego przez konkretną gminę żydowską, do sporządzania oficjalnych dokumentów ([ ak np. ślub, rozwód, itd. ].
Praca sofera, zarówno kopisty świętych tekstów, jak i zwykłego notariusza, czy pisarza była z drugiej strony także w pewnej mierze zajęciem artystycznym – polegała na przygotowywaniu nie tylko poprawnych, ale także pięknych, zdobionych pism i manuskryptów.

Nazwa osobowa Szefer może być spolszczeniem niemieckiego nazwiska Schefer. Nazwisko Schefer występuje w Niemczech. Nazwisko to nosił Leopold Schefer [ ur. 30 lipca 1784 roku w Muskau, zmarł 13 lutego 1862 roku w Muskau ], niemiecki poeta , powieściopisarz i kompozytor , urodził się w małym miasteczku w Górnych Łużycach [ wówczas pod panowaniem saskim ], jedynym dzieckiem biednego wiejskiego lekarza.
Muskau to niemiecka miejscowość, która obecnie nosi nazwę Bad Muskau i jest to uzdrowiskowe miasto położone w kraju związkowym Saksonia nad Nysą Łużycką, w okręgu administracyjnym Drezno, w powiecie Görlitz, siedziba wspólnoty administracyjnej Mużaków. Po górnołużycku miejscowość ta nazywa się Mužakow lub Kupjel Mužakow. Natomiast w języku polskim nazywa się Mużaków.
Dlaczego nazwisko Szefer może być spolszczoną formą niemieckiego miana Schefer? Niemiecki znak „sch” to nasze „sz”. Zatem nazwa osobowa Schefer wymawiana jest jako Szefer.
Niemieckie nazwa osobowa Schefer, Schafer, Schäfer to pasterz, owczarz. Jest też nazwisko alzacko – lotaryngijskie Schaeffer albo Schaefer które oznacza też pasterza albo owczarza.
Według angielskiej etymologii nazwisko Schaefer ma następującą genezę: „Schaefer is an alternative spelling and cognate for the German word "Schäfer", meaning shepherd, which itself descends from the Old High German scāphare. Variants "Shaefer", "Schäfer" [ a standardized spelling in many German-speaking countries after 1880 ], the additional alternative spelling "Schäffer", and the anglicised forms "Schaeffer", "Schaffer", "Shaffer", "Shafer", and "Schafer" are all common surnames.
W Polsce występuje nazwisko Szeferowicz oraz Seferowicz. Oba nazwiska zbudowane są z tematu słowotwórczego Szefer- i Sefer- oraz przyrostka -owicz. Zapisać to można w następujący sposób: Szefer + owicz = Szeferowicz; Sefer + owicz = Seferowicz. Nie będę omawiał formatu -owicz bo nie ma on znaczenia dla genezy miana Szefer albo Sefer.
Ewa Nowak z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu opublikowała artykuł pt.
„Funkcjonowanie nazwisk pochodzenia niemieckiego w siedemnasto- i osiemnastowiecznych rejestrach poznańskich podatników czopowego. Świadectwa polonizacji” w periodyku Poznańskie Studia Polonistyczne Seria Językoznawcza tom 19(39), zeszyt 1. Na stronie 137 pisze: „(…),Seferowicz ( nazwisko, które może pochodzić od apelatywu szafarz, ale także od niemieckiej nazwy osobowej Schaffer lub nazwiska Sefer od imienia złożonego Sigifrith ), (…).”.
• Szafarz to osoba zarządzająca dworem, majątkiem. Też w znaczeniu kupiec, albo w dawnej Polsce urzędnik podatkowy lub celny.

W roku 1897 ukazało się opracowanie Aleksandra Stekerta pt. Przydomki polskie, litewskie i Rusińskie, które zostało wydane nakładem autora. Na stronie 107 czytamy:
„2004. Sefer czy Szefer, pk. XVII 8. Marka Tolińskiego Dob. const. 1658 (IV) fol. 571).”.
„2005. Seferowicz, pk. XVII 8. Spendowskich h. Pobog (Const. 1676 (V) fol. 205.”.
Obiasnienie skrótów znajdziesz w przedmiotowej publikacji. Link do elektronicznej wersji:
http://www.kpbc.ukw.edu.pl/dlibra/plain ... t?id=35282

Moim zdaniem nazwa osobowa Szefer jest mianem niejednoznacznym. Trudno jest zatem bez szerszego kontekstu lub innych dodatkowych informacji wnioskować o pochodzeniu tego nazwiska. Kończąc wypowiedź dodam, że w mojej ocenie tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych oraz genealogicznych może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób i kiedy powstała konkretna nazwa osobowa oraz rozwiać różne dylematy odnoszące się do pochodzenia społecznego albo etnicznego osób noszących miano Szefer. Bo jak mówił profesor Kazimierz Rymut: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast, profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”.

Pozdrawiam – Roman.

Ciąpała_Tomasz - 28-10-2018 - 10:00
Temat postu:

Dzień dobry,
Czy mógłbym prosić o wytłumaczenie pochodzenia nazwiska Ciąpała?
Dziękuję i pozdrawiam.
Tomek

bub777 - 28-10-2018 - 15:15
Temat postu:

Witam, czy jest możliwe sprawdzenie nazwisk Krezo (Kreza)

Gawroński_Zbigniew - 28-10-2018 - 16:15
Temat postu:

Ciąpała. Od czasownika 'ciąpać' = powoli zbierać, ciułać.

Krezo/Kreza - dwie możliwe ścieżki znaczeniowe:
1. od rzeczownika krys/krez/kreza/krejs = z niemieckiego: powiat, okręg, krąg.
2. Od rzeczownika kreza, kreska = wnętrzności zwłaszcza cieląt = antropoleksema, czyli ktoś pomarszczony, żylasty.

Takie hipotezy.
-=-=

Nazwisko Szefer:

Schaffer / Schäffer / Schaeffer / Schaffers / Schaffertz / Scheffers ...

Berufsnamen zu mittelhochdeutsch schaffære, scheffære, -er (Schöpfer; Anordner, Aufseher, Verwalter), zu mittelniederdeutsch scheffer, schaffer (Schaffner einer Gilde, Ökonom eines Klosters, Bischofs; Schäffer eines Ritterordens)
Schaffer (1227), Scheffer (1390)

Tłumacząc z niemieckiego mniej więcej: rządca włodarz, nadzorca, administrator np klasztoru, ziem biskupich albo jakiegoś rycerza; albo ... chochla do nabierania zupy. Smile

[pierwsze dwa za 'słownikiem warszawskim', ostatnie za portalem http://www.deutsche-nachnamen.de - specjalizującym się raczej w nazwiskach z "kresów" niemieckich.]

Szalomszalom20 - 28-10-2018 - 16:47
Temat postu:

Witam,
czy nazwisko Chodak( dawniej Hodak) można wiązać z osadnikami holenderskimi a dokładniej z drewnianymi butami?
W rodzinie szerzy się plotka, że nasi przodkowie przybyli na podkarpacie z Holandii, ale nie znalazłem żdnych informacji na potwierdzenie tej hipotezy.
Pozdrawiam , Szymon

Gawroński_Zbigniew - 28-10-2018 - 17:03
Temat postu:

Zdumiewające, ale możliwe. Hodes to żeńskie z fryzyjskiego obszaru językowego. Pochodzi od hebrajskiego/biblijnego imienia Hadassa = jak drzewo mirtowe. Jeśli znajdziesz potwierdzenie tej hipotezy to mamy konkretny dowód jak zwodnicze bywają najprostsze etymologie i jak bardzo trzeba uważać odnosząc się do konkretnych uwarunkowań.

Szalomszalom20 - 28-10-2018 - 17:10
Temat postu:

Gawroński_Zbigniew napisał:

A jak do tej pory tłumaczono pochodzenie tego nazwiska?
Szymon

Gawroński_Zbigniew - 28-10-2018 - 20:00
Temat postu:

Szalomszalom20 napisał:

A jak do tej pory tłumaczono pochodzenie tego nazwiska?
Szymon

to nie takie proste!

1. Albo od przysłówka choda/chody/hody/hodi/hody = ciężko, trudno, zazwyczaj w odniesieniu do chromania: "Hody mu bez lasek chodzić". Stąd etymologia.

2. Od choda/chodza = prosiak, świnka hodowana na schabowe Smile

3. od chodak/chodaczek = ubogi szlachcic.

4. Chodak to naprawiający baby czyli piece chlebowe, to od słowa 'choda' czyli specjalna lekka drabina kładziona na strzechę, żeby naprawić z niej komin wystający z dachu.

Wszystko zależy od konkretnego miejsca i okoliczności w jakich nazwisko po raz pierwszy zostało zapisane. Wink

ROMAN_B - 29-10-2018 - 01:29
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Chodak oraz Hodak.

Szymonie, witaj.

Hipotezy i rozważania o etymologii nazwiska Chodak / Hodak.

Dołożę moje „trzy grosze” do dyskusji o etymologii nazwiska Chodak / Hodak. Będą to raczej hipotezy i rozważania na temat genezy wspomnianych mian. Przedstawię Ci też niektóre informacje mogące mieć związek z wyjaśnieniem pochodzenia nazwy osobowej Chodak / Hodak oraz jak widziana jest etymologia nazwiska Chodak przez niektórych przedstawicieli nauki.

Profesor Maria Kucała w roku 1968 w periodyku Język Polski [ Organ Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego Wydawany Z Zasiłkiem Polskiej Akademii Nauk ] XLVIII Maj – Czerwiec 3 opublikował artykuł pt. Odbicie słownictwa pospolitego w staropolskich nazwach osobowych. Na podstawie tomu I Słownika staropolskiego nazw osobowych i Słownika staropolskiego. W części II. Nazwy osobowe nie mające zaświadczonych odpowiedników w staropolskich wyrazach pospolitych czytamy: „Chodzi o nazwy równe wyrazom pospolitym, od tych wyrazów pochodzących. Te pospolite wyrazy musiały oczywiście w ówczesnym języku występować, skoro ich używano jako nazw, nie zostały jednak w znanych nam średniowiecznych zabytkach językowych zapisane. (…). Staramy się więc uzasadnić włączenie ich tutaj, podając odpowiedniki z późniejszych czasów, czy innych języków, bądź wyrazy pokrewne i podobnie zbudowane formacje. (…). Z pewnością lub z wielkim prawdopodobieństwem odpowiadają wyrazom pospolitych następujące nazwy: (…), (…), Chodak – poświadczony u L. z XVII w. (…), (…).”. [ strona 175 i 178 ]. [ L. = Linde – Słownik języka polskiego Samuela Bogumiła Lindego ].
Wynika z tego, że nazwa Chodak poraz pierwszy została wymieniona w Słowniku języka polskiego Sauela Bogumiła Lindego w tomie I z roku 1807 i pochodzi od wyrazu pospolitego chodak, który z dużą dozą prawdopodobieństwa istniał w dobie staropolskiej.

Dr hab. Alina Naruszewicz-Duchlińska, profesor Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie tak pisze o genezie nazwiska:
• „Chodak: „Chodak. Nazwisko pochodzi od nazwy osobowej Chodak, ta od rzeczownika chodak, czyli: 1. szlachetka chodaczkowy, szlachcic zagonowy, 2. ten co rad chodzi, dobry piechur, 3. trzewik albo but nędzny, łapeć, 4. prostak, gbur, 5. chłopiec, parobek, 6. noga, 7. pugilares (zob. tzw. Słownik warszawski, t. I, s. 288).”.
• „Chodkiewicz. Nazwisko ma następujące potencjalne podstawy etymologiczne: 1. chodzić i chód, 2. imię Chodor, 3. nazwę miejscową Chodecz, odnotowaną na terenie byłego powiatu włocławskiego, zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. I, s. 604-605. Nazwę osobową Chodkiewicz odnotowano na terenie Polski w 1492 roku, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. I, s. 79.”.
Poniżej znajdziesz odpowiedź na związek znaczeniowy nazwiska Chodak i Chodkiewicz.

W publikacji profesora Stefana Warchoła pt. Nazwy miast Lubelszczyzna, która została wydana przez Wydawnictwo Lubelskie w Lublinie, w roku 1964 na stronie 38 – 40 czytamy: „Chodel. (…).Wykorzystując możliwie bogaty materiał porównawczy postaramy się odpowiedzieć na pytanie, jaka jest podstawa słowotwórczo-znaczeniowa nazwy miasta Chodla, oraz do jakiej grupy nazw należy ją w końcu zaliczyć. Problem to nie łatwy. Przypomnę jeszcze tylko, że niedaleko od Chodla występuje nazwa wsi Chodlik, która jest w tym wypadku formacją deminutywną od nazwy Chodel.
W SG I 605-607 notuje się nazwy miejscowe, w których najprawdopodobniej występuje ta sama podstawa pienna, co w nazwie Chodel, a mianowicie: Chodecz, osada, dawniej miasteczko w pow. włocławskim, tamże Chodeczek, wieś i folw., także Chodoków (obok chyba mylnego bądź wtórnego Chotków, tamże, s. 607) oraz Chodnów, wieś i folwark w pow. rawskim. Już na podstawie chociażby cytowanych nazw zaczyna się nam wyodrębniać cząstka słowotwórcza chod- oraz przyrostki: -el (w Chod-el), -ecz (w Chod-ecz), -eczek (przyrostek rozszerzony w Chodaczek) itd. Szereg analogicznych nazw, tj. z pniem chod- notuje z terenu Wielkopolski od najdawniejszych czasów S. Kozierowski, np.: Chodaki z r. 1386 w pow. sieradzkim (i nazwisko Chodak, por. KWschW VI 55), tamże: Chodów, wieś w pow. łęczyckim z r. 1386 i w pow. kutnowskim z r. 1391 – w zapisie Clemens de Chodowo..., na podstawie czego już Kozierowski wyprowadza nazw. Chod, bo jest też nazwa własna Chodawa (równa się Chod-awa) z r. 1420 oraz Chodzież i może tu także należąca nazwa Chodzianów z r. 1520 (stąd nazw. Chodzian – tamże, s. 55). Tenże autor notuje dodatkowo: Chodecz, miejscowość dziś nie istniejąca; jest także Chodów (z 1422) w pow. łęczyckim (obok tego 2 razy Chotów w pow. wieluńskim, co tu jednak nie należy) itd. Nazewnictwo polskie nie jest pod tym względem odosobnione. Wiele nazw miejscowych z pniem chod- znajdujemy np. na terenie Czech, por.: Chodeč (na Chodczi) i Chodak z r. 1597 oraz tamże: Chodov (3 r.), wsie i miasto. Wymienia się tam również nazwy Chodovice, Chodovlice itd. (w sumie 6 r.). Interesująca jest tu ponadto informacja, że na terenie Chech odnotowano już w roku 1400 nazwisko Chod: Vsseslaus dictus Chod de Mlazowicz; także vendit domum Martino Chodz r. 1443. Imię to (czy raczej nazwisko powstało według Profousa od wyrazu pospolitego chod, co oznacza “strażnik graniczny”. Wyraz chod należy chyba wiązać z prasłowiańskim czasownikiem choditi “chodzić”, w związku z czym chod byłby derywatem wstecznym odczasownikowym. Wszystkie dane na to wskazują, zaś najbardziej znaczenie czeskiego apelatywu chod. Dane te jednocześnie sugerują, że przynajmniej nazwy miejscowe Chodów, Chodowo, zarówno w języku polskim jak i czeskim, są nazwami dzierżawczymi. Profous jednakże sugeruje, że pierwotnie na gruncie czeskim mogły to być miejsca, czy osiedla należące do chodów, tj. strażników granicznych (być może, iż jest to formacja podobna do tej, jaka występuje w nazwie Urzędów, por. niżej). Dopiero wtórnie, być może, na skutek tzw. derywacji fleksyjnej, nazwa chodów przeszła do grupy nazw o charakterze dzierżawczym, tj. w znaczeniu: Chodów, czyli gród człowieka (założyciela, właściciela) o nazwisku (imieniu) Chod. Przez derywację fleksyjną za P. Smoczyńskim rozumiemy pewien proces słowotwórczo-fleksyjny, w którym kostnieją, nieruchomieją dawne formy gramatyczne, a na ich miejsce powstają struktury nowe: „Za przykład reprezentatywny derywacji fleksyjnej przyjmujemy wszakże ten, w którym niezrozumienie skostniałej formy przypadkowej prowadzi do zidentyfikowania jej z inną, podobną wyłącznie pod względem zewnętrznym, i do przyjęcia od niej nowych, z gruntu sobie obcych właściwości strukturalno-gramatycznych”. Jako przykład niech posłużą formacje: (ul.) Matejki (dopełniacz liczby pojedynczej) i nowa odmiana na Matejkach, czy też (ul.) Kopernika i na Kopernice itd. A więc podobnie jak np. czeski a może i polski Chodów (dopełniacz liczby mnogiej) przechodzi wtórnie do odmiany: Chodów (mianownik liczby poj.) i w Chodowie, jak Kraków w Krakowie itd.
Wspomnę również, że formacje słowotwórcze imienne z pniem chod- znane są też na Rusi, np. imiona: Chodko (równa się Chod-ko – 4 razy), też Chodor oraz dalsze postaci derywowane postępowo w formie nazwiska, np. Chodkiewicz, Chodykowicz itp.; także w innym miejscu: Chodkowi Czemerowiczowi (celownik liczby poj.) oraz Chodor, Chodkiewicz obok Chodkowicz itd. W świetle powyższego materiału porównawczego podstawa nazwy Chodel, czyli pień staje się coraz bardziej dla nas zrozumiały. Należy więc przystąpić do wyjaśnienia drugiej cząstki słowotwórczej nazwy, tj. formantu -el. (…).”.

Nazwisko Chodkiewicz w mojej ocenie jest mianem sufiksalnym, derywatem powstałym od tematu słowotwórczego Chod- i przyrostka -kiewicz [ Chod + kiewicz = Chodkiewicz ]. Podobnie jest zbudowane miano Chodak. Powstało ono z tematu Chod- oraz sufiksu -ak [ Chod + ak = Chodak ]. Zatem, zacznijmy od wyjaśnienia formatu -ak. Sufiks -ak jest wieloznaczeniowym [ wielofunkcyjnym ] przyrostkiem i za jego pomocą między innymi tworzone były [ są nadal ]:
• w staropolszczyźnie tworzone był nazwy od innych imion w funkcji podobnej do dzisiejszego przezwiska, a więc łączyły cechy imienia z cechami wyrazu pospolitego, na przykład: Andryszak,
• nazwy mieszkańców od nazw miejscowości i krain geograficznych, na przykład: warszawiak, poznaniak,
• nazwy wykonawców czynności, na przykład śpiewak,
• nazwy nosicieli cech, na przykład; składak’ składany rower, samochód’, biedak ‘człowiek niemający dostatecznych środków do życia, albo człowiek nieszczęśliwy, wzbudzający współczucie lub litość’; chodak ‘dawna nazwa ubogiego, zagonowego szlachcica, noszącego częstokroć zamiast butów chodaki z kory lipowej’,
• konkretne nieosobowe nazwy, na przykład: drewniak ‘but z drewna’; maślak ‘gatunek grzyba’; chodak ‘rodzaj prostego obuwia ze skóry lub kory lipowej’;
• nazwy narzędzi, na przykład dziobak, chwytak,
• nazwy istot małych, mniejszych, niedorosłych, na przykład psiak, kociak,
• patronimiczne nazwy osobowe od imion ojców [ przeważnie nie od pełnych imion ale od ich skróconych form ], na przykład: Baszak od Basz [ Bartłomiej ], albo istniejących nazwisk [ przezwisk, przydomków ],
• osobowe nazwy strukturalne. Sufiks -ak występuje w roli nazwiskotwórczej, na przykład Dylak od Dyl [ przezwisko ],
• i tak dalej.
Profesor Stanisław Rospond uważał, że w języku polskim ogromna popularność sufiksów -ek, -ik, -ak może powodować wielkie trudności w odróżnieniu antroponimów prymarnych i sekundarnych [ patronimicznych czy demiutywnych ( zdrobniających ) ]. Dodam, że wielofunkcyjność przyrostka -ak powoduje, iż nazwisko Chodak jest mianem niejednoznacznym i trudnym do zdefiniowania, a możliwa wieloznaczność tematu słowotwórczego Chod- nie ułatwia ustalenia pochodzenia nazwiska Chodak . O znaczeniu rdzenia chod- napisałem wyżej.

Szymonie, w swoim poście napisałeś, że pierwotne nazwisko było zapisywane pod postacią graficzną Hodak, później przybrało postać Chodak. Dawniej bywało różnie z ortografią u osób sporządzających dokumenty, w tym i metryki. Tu powstaje pytanie, czy to błąd pisarski, albo czy jest to właściwa forma tej nazwy osobowej? Na tak postawione pytanie trudno jest jednoznacznie odpowiedzieć. Niemniej jednak nazwisko to zbudowane jest z tematu Hod- oraz podstawy słowotwórczej, to jest formatu -ak [ Hod + ak = Hodak ]. Hipotetycznie przyjmując, że miano Hodak jest tym prawdziwym, poprawnie zapisanym i brzmiącym nazwiskiem to jego pochodzenie może być bardzo stare.
Zatem, w roku 1847 ukazał się zeszyt 3 tomu 1 Biblioteka Naukowego Zakładu imienia Ossolińskich, inny tytuł: Pismo poświęcone dziejom, bibliografii, rozprawom i wiadomościom naukowym, który został wydany we Lwowie. W zeszycie tym zostało umieszczone opracowanie Adama Kłodzińskiego noszące tytuł „Spostrzeżenia nad językiem polskim, służyć mogące do jego gramatycznego i historycznego rozbioru. ( ciąg dalszy )”. Na stronie 276 i dalszych czytamy: „Tak wyraz rok znaczący dziś przeciąg czasu wiosnę, lato, jesień i zimę w sobie zamykający, dawniej znaczył co innego, i zastąpił starosłowiański god wyraz niewątpliwie z życia koczowniczego. Wyraz ten god, hod, tyle, co rok znaczący, idzie oczywiście od chodzić, godzić, jako nazwa pojęcia oderwanego od nazwy przedmiotu pod zmysły podpadającego. Gdy z nim zniesiemy wyraz pozostały w naszym używaniu hodować tyle co żywić, wychodować tyle, co wyżywić do pewnego oznaczonego czasu, god, hod będzie znaczył przeciąg czasu, który Słowianin pasący swą trzodę na pewnym miejscu przebywał. Wypasłszy on okoliczne trawy w ciągu roku, na drugi przeniósł się w inne strony, gdzie żyźniejszą paszę znaleźć miał nadzieję. Coś podobnego spotkać można i dziś w górach, gdzie juhas co roku z trzodą swoją na inną przenosi się halę. (…). Ale wróćmy do roku. Już to samo, że wyraz ten w teraźniejszym znaczeniu nie ma liczby mnogiej, pokazuje, że pierwiastkowo co innego on znaczył; jakoż dotąd przez roki rozumiemy sądy, albo czas na sądy wyznaczony. Zważywszy wyrazy wyrok, urok od rzekł, rzec pochodzące, nie można wątpić, że słowo to i roku źródłosłowem. A gdy rokować tyle znaczy co sądzić coś naprzód, wniosek ztąd naturalny, że rok znaczył dawniej sąd, i że sąd taki raz na rok w pewnem miejscu się odbywał. Mamy też dotąd nazwę uroczysko, wyraz tak dawny, że nawet znaczenia jego z pewnością wskazać nie umiemy; Zakończenie isko jak w wyrazach żytnisko, pobojowisko i t.p pokazuje, że uroczysko było miejscem, gdzie się niegdyś gromady, czyli powiaty Słowian na odbycie roków zgromadzały, na których zebraniach wyrokował wójt, a strony pogodzone raczyły, uraczały się obyczajem gościnnego ludu wzajemnie; tak raczyć, uraczyć zda się, że także w roku ma swój źródłosłów, gdy przemiana o na a, a k na cze odbywa się zwykłą w języku polskim koleją. (…).”.
Z cytatu tego dowiadujemy się, że istniał dawno temu wyraz hod [ rok ], który ma bardzo ciekawe pochodzenie i znaczenie. Może rdzeń hod- w nazwisku Hodak jest wyrazem hod [ rok ] w znaczeniu powyżej opisanym. Tak więc, nazwa osobowa Hodak może mieć pradawne pochodzenie? Ale czy tak było? To już pozostawiam Twojej ocenie.
Biorąc pod uwagę sufiks -ak to nazwa osobowa Hodak może mieć różne znaczenie, na przykład może być:
• odojcowską nazwą osobową i oznaczać syna Hoda; ojciec Hod a jego syn Hodak,
• strukturalnym nazwiskiem utworzonym za pomocą nazwiskotwórczego formatu -ak od pierwotnego przezwiska czy imienia Hod,
• nazwiskiem utworzonym od przezwiska Hodak a ono od wyrazu pospolitego hodak [ wiele znaczeń uwzględniając postać chodak ],
• nazwiskiem odmiejscowym i oznaczać osobę pochodzącą lub mieszkającą w jakimś miejscu o nazwie Hod i podobnej.

W poście napisałeś: „W rodzinie szerzy się plotka, że nasi przodkowie przybyli na podkarpacie z Holandii”. W takim razie nazwisko Hodak / Chodak może być spolszczeniem jakiegoś innego miana, na przykład holenderskiego [ szeroki krąg języka niemieckiego - dialekty ]. Jest też inna możliwość, że jest to hybryda językowa, na przykład hebrajsko – polska, która powstała od żydowskiego imienia Hod. Hod to jeden z synów Sochafa, wymieniony w rodowodzie Asera. Imię Hod pochodzi od słowa hod ‘ozdoba, blask’.

Trudno jest bez szerszego kontekstu lub innych dodatkowych informacji wnioskować o pochodzeniu nazwiska Hodak / Chodak. W mojej ocenie tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych oraz genealogicznych może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób i kiedy powstała konkretna nazwa osobowa oraz rozwiać różne dylematy odnoszące się do pochodzenia społecznego albo etnicznego osób noszących miano Hodak / Chodak. Bo jak mówił profesor Kazimierz Rymut: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast, profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”. Wnioski już pozostawiam Tobie Szymonie. Mam nadzieję, że moje informacje pomogą Ci w jakiś sposób w badaniach nad historią Twojej rodziny.

Pozdrawiam – Roman.

Ps.
W swoim poście napisałeś: „W rodzinie szerzy się plotka, że nasi przodkowie przybyli na podkarpacie z Holandii, ale nie znalazłem żadnych informacji na potwierdzenie tej hipotezy.” Jak bardzo Ci zależy na zweryfikowaniu tej rodzinnej „legendy” to możesz wykonać genealogiczne badania DNA. Dowiesz się o ich biogeograficznym pochodzeniu [ zobaczysz skąd mogli pochodzić ich praojcowie i z jakiej grupy etnicznej pochodzili ]. W zależności jaki test zostanie wykonany wyniki jego będą mniej lub bardziej pogłębione. Dodam, że takie badania nie należą do tanich. Nadmieniam, że na naszym forum od dawna toczy się dyskusja o badaniach genealogicznych DNA.

Wladyslaw_Moskal - 31-10-2018 - 05:30
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Zbyrasz, Zbyrad i ...Smutek.

Ponizsze hipotezy pochodzenia tych nazwisk podalem na jednej z lokalnych stron, ale te hipotezy moga byc ciekawe dla czytelnikow tego Forum zainteresowanych "starozytnymi" nazwiskami, powstalymi przed V wiekiem n.e. .

Nazwisko Zbyrasz, bardzo rzadkie w Polsce i bardzo lokalne [rejon Stalowej Woli] pochodzi od bardzo rzadkiego nazwiska Zbyrad = ten, który się zbył [pozbył] radosci i stał sie smutny, stal sie smutkiem. Nazwisko Zbyrad wystepuje tez w Czechach, Niemczech i Francji, co swiadczy, ze jest to bardzo stare galijsko[=celtycko]-slowianskie nazwanie/nazwisko;
https://forebears.io/surnames/zbyrad

Moja hipoteze o powstaniu nazwiska Zbyrad, potwierdza wystepowanie nazwiska ... Smutek, wystepujacego w rejonie Niska, Stalowej Woli, Janowa i Lublina. Nazwisko Smutek jest tez starym galijsko-slowianskim nazwaniem/nazwiskiem, liczniejszym i wystepuje w wielu krajach Europy Zachodniej. Wedrowalo po Europie, ale ... omijalo Imperium Rzymskie;
https://forebears.io/surnames/smutek
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... sko=smutek

Wladyslaw

Orlik_Ala - 31-10-2018 - 11:41
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Zbyrasz, Zbyrad i ...Smutek.

Jakie piękne rozważania! To może i ja poproszę Smile

Nazwiska z mojego drzewa: Wigup, Pawran, Szlubar.
Obecnie w Polsce chyba w ogóle nie występują.
Pochodzą z metryk spisanych w języku polskim w pierwszej połowie XIX w.
Parafia rz-kat., teren dawnych Inflant Polskich, obecnie Łotwa.

Wladyslaw_Moskal - 31-10-2018 - 17:51
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Wigup, Pawran, Szlubar.

Orlik_Ala napisał:

Jakie piękne rozważania! To może i ja poproszę Smile

Witam,

dla mnie to bardzo trudny temat, wiec moje hipotezy przyjmuj z pewnym dystansem.

1.-Wig to w j. lotewskim "peruka", a kiedys w tych czasach, wzorem krola Jana Kazimierza Wazy;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_II_Kazimierz_Waza
dostojnicy nosili peruki. W angielskich sądach byly one obowiazkowe.
Zatem Twoj Wigup mogl nosic peruke albo mogl byc producentem peruk.

2.- Paw-ran w j. lotewskim to "łapa przebiegła", zatem moze to byc przezwisko pozyczajacego pieniadze, zwyklego handlarza lub ulicznego kuglarza.

3.- Szlubar - nie mam pomyslu, ale przy nieznacznej zmianie zapisu do "slu-bar" to po szwedzku oznacza "pasek blokady", co sugeruje jakies odgrodzenie, przegrode.

Wladyslaw

Gawroński_Zbigniew - 31-10-2018 - 20:17
Temat postu:

Pawran to dość popularnie tatarskie imię męskie pochodzenie perskiego = pierwszy, pierworodny. Czy na Łotwie mogli być jacyś Tatarzy? Nie wiem.

Natomiast słownik gwar pruskich wszystkie trzy nazwiska "podpowiada" od następujących "korzeni".

Podstawa Paw/Baw w językach od łaciny przez nordyckie, litewski, łotewski gockie i kilka innych to nasz polski ptak "paw". Albo 2 znaczenie: "ropucha" "Kartoffeln sind schorfig wie e Paw". - "ziemniaki parszywe jak ropucha"

Przyrostek -run/-ran w olbrzymiej liczbie imion nordyckich pochodzi od podstawy -UNN a ta ma dwa zasadnicze znaczenia: 1: kochany, ulubiony. 2. błyszcząca fala / coś błyszczącego.

Schlubber w placie niemieckim z Łotwy oznaczał: "łyczek". Schlubbern/schlabbern/slabbern = coś przekąsić, zjeść coś lekkiego.

Wigup/Wiegup to Koeniggsbergski "sztaplowy". Facet, który zajmował się w tartaku układaniem desek w sterty do suszenia, w sągi na sprzedaż itp.

Taka garść hipotez.

Orlik_Ala - 31-10-2018 - 21:05
Temat postu:

dziękuję

wszystkie hipotezy bardzo ciekawe.

Moi Wigupowie mieszkali pośród dużych lasów, pochodzenie nazwiska od tartaku wydaje się więc prawdopodobne.

Nazwisko Szlubar w późniejszych metrykach występuje jako Szluber i tak mi się wydawało, że może mieć germańskie pochodzenie.

A Pawran - "błyszczący paw", czyż nie pięknie? Wink

( "przebiegła łapa" też fajnie Smile

)

Wladyslaw_Moskal - 04-11-2018 - 17:08
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Lenart, Lenartowicz i Lenartowski.

G.M.N - 04-11-2018 - 21:40
Temat postu:

Witam,
Poszukuję genezy nazwiska Niemkiewicz. Osób w Polsce o tym nazwisko jest stosunkowo niewiele. Z jednej strony słyszałem, że może mieć ten sam źródłosłów co nazwa Niemców, z drugiej, że końcówkę "icz" dorabiali sobie polonizujący się Ormianie, a z trzeciej, że to końcówka litewska. Wydaje mi się, że moja rodzina akurat z Zachodem ma niewiele wspólnego i przywędrowała z Kresów, ale pewien nie jestem.

Jestem także zainteresowany poznaniem historii nazwiska Rosencwaig. Czy jest to nazwisko żydowskie, czy może raczej niemieckie.

Pozdrawiam,
Grzegorz Niemkiewicz

Gawroński_Zbigniew - 05-11-2018 - 00:08
Temat postu:

Hipoteza o nieodniemieckim pochodzeniu nazwiska Niemkiewicz jest bardzo prawdopodobna.

Ufolog.ru etymologię nazwiska wyciąga od sfrancuziałego, albo zniemczonego tylko co do wyglądu autochtona, którego tak tam nazwano. Faktycznie również - icz, jest charakterystyczny dla Litwy/Białorusi. (Oczywiście nie tylko tam, bo po przyrostkach nazwiska można oceniać jedynie masowo).
Przedchrześcijańskich imion męskich z podstawą Nie- w rosyjskim obszarze językowym jest chyba mniej aniżeli w polskim: Небулос Невер Невзор Негодяй Негорад Негослав Недан Неделя Нежата Неждан Нежен Нежил Незамысл Незван Незда Нездило Нездиня Незнайко Неклан Неклюд Некрас Некрута Нелюб Немат Немизь Немил Немир Ненад Ненаш Непомук Нерадец Нерев Несда Несмеян Неугода Неудача Неуспокой Неустрой Нехорошей Нецислав Нечай Неядва. Czy któreś jest poszukiwanym? nie wiem. Wszystkie podobnie jak nasze, ichni "entomologowie" Smile

wywodzą od: przeczenia/odrzucenia + cośtam.

Nie sądzę, aby ścieżka ormiańska była poprawna. Z prostego powodu. Nazwisk z podstawą Niemk - wszystkich w całym rosyjskim obszarze językowym jest mniej niż 10. Gdyby były ormiańskie byłoby ich najmniej pół setki.

Ja skupiłbym się na dokładnym sprawdzeniu nieco innej hipotezy. Nazwisko Niemkin/Немкин może pochodzić od derewlańskiego słowa: немний = niezdarby, niezgrabny. To natomiast to już prawie pewne na 100% (z mego doświadczenia poszukiwawczego) jest kresowe imię magiczne. Takie imiona magiczne nadawano masowo dzieciom jako nieoficjalne imię przy chrzcie. Cerkiew i kościół surowo tego zabraniali. Istotą nadania takiego imienia magicznego było odstraszanie "złych mocy", które miały czyhać na takie dzieci, które były szczęśliwe, zdrowe, piękne i kochane. I, że niby takie złe licho słysząc, że ma do czynienia z niezdarą, krzywym, garbatym albo w jakikolwiek sposób nieszczęśliwym dawało mu spokój szukając innego zdrowszego dziecka, bo niby to chore i tak było już w jego mocy. W ten sposób powstało tysiące nazwisk na kresach. Wszystkie mają w treści coś ujemnego rodzaju wspomnianych krzywych, garbatych niezgrabnych itp. Czy ta hipoteza w przypadku tego konkretnego nazwiska jest słuszna? Nie wiem.

Owocnych poszukiwań życzę.

Co do kwerendy imion: http://yurasovdvor.ru/др ... 2;и/
Co do kwerendy nazwisk: http://www.ufolog.ru/names/search/i ... м/2/

Wladyslaw_Moskal - 05-11-2018 - 03:22
Temat postu:

G.M.N napisał:

Witam,

Jestem także zainteresowany poznaniem historii nazwiska Rosencwaig. Czy jest to nazwisko żydowskie, czy może raczej niemieckie.

Pozdrawiam,
Grzegorz Niemkiewicz

Przegladnij ta strone;
https://www.hebrewsurnames.com/ROSENCWAJG

Wladyslaw

Gawroński_Zbigniew - 05-11-2018 - 11:38
Temat postu:

Rosenzweig to bardzo stare niemieckie Hausname. W każdym mieście przed czasem stałego nazewnictwa ulic były nazwy określające poszczególne domy. Można przypuszczać że z racji popularności nazwy domu: "zum Rosenzweig" nazwisk od tego tworzonych niezależnie w każdym mieście było sporo. Najstarsze zanotowane widzę w 1395 roku.

Swoją drogą to przepiękne nazwisko i nazwa domu: "Pod różaną gałązką". Wink

Używanie nazwiska przez Żydów to "inna parafia". Na tym forum napisano na ten temat setki obszernych wpisów.

ROMAN_B - 05-11-2018 - 19:46
Temat postu: Rozważania o etymologii nazwiska Niemkiewicz.

Grzegorzu, witaj.

Dołożę swoje „trzy grosze” do dyskusji o ewentualnym pochodzeniu nazwiska Niemkiewicz.

Rozważania o genezie nazwiska Niemkiewicz.

Nazwa osobowa Niemkiewicz według mnie jest derywatem, nazwiskiem sufiksalnym. [ Derywat, to jednostka złożona, o dwudzielnej budowie formalnej. Część zwana tematem słowotwórczym pokrywa się z wyrazem – bazą; pozostała część, czyli formant ( formatyw ), decyduje o różnicy między bazą a derywatem i sprawia, że derywat staje się strukturą. Derywat to też wyraz motywowany, składający się z podstawy słowotwórczej i formantu słowotwórczego; wyraz pochodny ].
W przypadku nazwiska Niemkiewicz bazą jest temat słowotwórczy Niem- a formatem jest -kiewicz. Zatem, wspomniane miano powstało na skutek połączenia dwóch wyrazów w wyniku czego zaistniał wyraz pochodny, który stał się jednorodną strukturą o nowym znaczeniu, innym niż temat [ baza ] nazwiska. Proces ten można zobrazować w następujący sposób: Niem + kiewicz = Niemkiewicz.

Wiemy już jak jest zbudowana nazwa osobowa Niemkiewicz, pozostaje tylko ją rozkodować. Zacznijmy od przyrostka -kiewicz. Historia jego powstania jest bardzo ciekawa. Przyrostek -owicz oraz -ewicz pierwotnie zaliczany był do cząstek patronimicznych [ tworzył odojcowskie nazwy osobowe ] na przykład Domasławowicz to dawniej 'syn Domosława'. Sufiksy te w okresie staropolskim występowały w postaci -owic, -ewic [ po miękkich spółgłoskach -iewicz, na przykład Majiewic ]. Pod wpływem języka ruskiego [ język ukraiński, język białoruski ] cząstki te przyjęły formę -owicz, -ewicz, iewicz gdzieś około XV wieku. Przyrostek -kiewicz wykształcił się pod wpływem języka białoruskiego i powstał mniej więcej w XVI / XVII wieku. Format -kiewicz był dodawany do rdzenia o wschodnim pochodzeniu, na przykład w takich nazwiskach jak: Mic–kiewicz, Sien–kiewicz oraz był też przyłączany i do polskich rdzeni wyrazowych, na przykład takich jak: Brat–kiewicz, Kwiat–kiewicz, Mał–kiewicz, Drąż–kiewicz, Wit–kiewicz, Piet–kiewicz. W takim razie pierwotnie nazwisko Niemkiewicz mogło być odojcowską [ patronimiczną ] nazwą osobową powstałą od imienia, przezwiska, przydomka, zawodu lub/i (proto)nazwiska ojca. Z czasem sufiksy -owicz, -ewicz oraz -kiewicz utraciły swoje pierwotne znaczenie, to jest tworzenie nazwisk odojcowskich. Formaty te stały się tylko strukturalnymi [ nazwiskotwórczymi ] przyrostkami przy pomocy, których tworzono już strukturalne i modelowe nazwy osobowe od nazwisk, imion, przezwisk oraz innych pospolitych apelatywów. Takie postępowanie najczęściej wynikało z chęci upodobnienia dotychczasowej nazwy osobowej do tak zwanych „lepszych” nazwisk typu szlacheckiego. Dodam, że wspomniane sufiksy służyły też do polonizowania nazwisk niepolskich.
Tak więc, miano Niemkiewicz może być odojcowskim [ patronimicznym ] lub/i strukturalnym nazwiskiem.

Podstawą słowotwórczą [ rdzeniem, tematem, bazą ] motywującą powstanie nazwiska Niemkiewicz jest rdzeń niem-. Baza „niem” z dużą dozą prawdopodobieństwa może być słowiańskim tematem „niem”, który pochodzi od prasłowiańskiego przymiotnika *němъ ‘mamroczący, nieumiejący mówić > polski niemy. Niemy to też cichy, spokojny, po białorusku powolny. Słownik etymologiczny języka polskiego o słowie niemy tak pisze:
Niemy. 1. ‘niemówiący, niemający zdolności mówienia’; 2. staropolskie ‘taki, którego nie godzi się nazywać, wymieniać’.
Pochodzenie: Od XIV w.; ogsłow. (por. ros. nemoj, sch. nijem) < psłow. *němъ ‘pozbawiony zdolności mówienia; mówiący niezrozumiale, niezrozumiałym językiem’, którego pierwotną formą było prawdopodobnie [*měmъ] ‘bełkocący niewyraźnie, mówiący niezrozumiale’, słowo o pochodzeniu dźwiękonaśladowczym; nastąpiło przejście m > n.

To tylko moja robocza hipoteza o ewentualnej genezie nazwiska Niemkiewicz. Wnioski i weryfikację pozostawiam już Tobie. Mam nadzieję, że moje informacje w jakiś stopniu pomogą Ci w badaniach nad historią rodziny jak i pochodzeniem nazwiska Niemkiewicz. Bo jak mówił profesor Kazimierz Rymut: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast, profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”.

Pozdrawiam – Roman.

Wladyslaw_Moskal - 06-11-2018 - 00:50
Temat postu: Rozważania o etymologii nazwiska Niemkiewicz.

Panie Romanie,

oto mocniejsze wsparcie Pana hipotezy wg przytoczonego slownika;
"Słownik etymologiczny języka polskiego o słowie niemy tak pisze:
Niemy. 1. ‘niemówiący, niemający zdolności mówienia’; 2. staropolskie ‘taki, którego nie godzi się nazywać, wymieniać’",
.... szczegolnie wazny punkt 2.

W Polsce w 1990 r. wg prof. K Rymuta tylko 16 osob nosilo b. rzadkie nazwisko Niemko, tylko 4 osoby w bylym woj. gorzowskim i 12 osob w woj. przemyskim. To nazwisko "naplynelo" do Polski ze wschodu.
Mapa bardziej wschodniego nazwiska Nemkov[Niemkow];
https://forebears.io/surnames/nemkov
oraz nazwiska Nemkova [ nie jest znane w Czechach i Slowacji !];
https://forebears.io/surnames/nemkova
wskazuja jednoznacznie, ze w "strefie wschodniej", nowonarodzonym chlopczykom i dziewczynkom nadawano w pewnym okresie przezwisko Niemkow/Niemkowa wskazujace, ze sa niegodni imienia, nazwania, nazwiska.
Kiedys strefa od Nowogrodu do Krymu, od starozytnosci do czasu Wikingow stwarzala miejscowej, slowianskiej ludnosci wiele roznorodnych klopotow.

Pana hipoteze potwierdza tez bardziej wspolczesne, mlodsze nazwisko Nemkovich;
https://forebears.io/surnames/nemkovich

Pozdrawiam - Wladyslaw

Szalomszalom20 - 07-11-2018 - 00:27
Temat postu: Rozważania o etymologii nazwiska Niemkiewicz.

Witam,
czy ktoś może potrafi wyjaśnić pochodzenie nazwiska Lorenc? (zapisane w Galicji zachodniej)

Szymon

Wladyslaw_Moskal - 07-11-2018 - 04:44
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Lorenc

Szalomszalom20 napisał:

Witam,
czy ktoś może potrafi wyjaśnić pochodzenie nazwiska Lorenc? (zapisane w Galicji zachodniej)

Szymon

Polecam ;
http://www.genezanazwisk.pl/content/lorenc

Most prevalent in: Poland
Highest density in: Czech Republic
https://forebears.io/surnames/lorenc

Wladyslaw

Wladyslaw_Moskal - 08-11-2018 - 06:05
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Lorenc

Hmm...cisza, wobec tego poszerzam informacje o nazwisku Lorenc.

Wg prof K. Rymuta i jego dziela "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny"; - Nazwisko Lorenc, odnotowane w 1375 r. - pochodzi od niemieckiej nazwy osobowej Lorenz, ta od imienia Laurentius ( pol. Wawrzyniec ).

Ale .. zanim powstaly imiona i nazwiska, roslo w Europie swiete drzewo laurowe - laur, od ktorego powstaly europejskie nazwiska i imiona, nazwy miejscowosci;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Wawrzyn
http://www.polonorama.com/index.php/roz ... -jako-laur

Lorenz to popularne nazwisko niemieckie, takze wystepuje w Polsce;
https://forebears.io/surnames/lorenz

Lorenc, to nazwisko celtyckie, jest czesciej spotykane w Czechach niz w Polsce;
https://forebears.io/surnames/lorenc
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... sko=Lorenc

Celtowie od IV wieku przed n.e. pokojowo naplywali na tereny Polski takze z Czech, a Celtowie wierzyli w powiazania natury czlowieka z drzewami i nadawali czesto nazwy drzew dzieciom, stad powstawaly rody/szczepy noszace nazwy drzew.
Dąb byl swietym drzewem, dlatego bardzo czesto wystepuje nazwanie/nazwisko Dąbek, takze Cis, Grusza, Lipa, Wierzba .. oraz zdrobnienia i pochodne nazwania/nazwiska.

Polska wersja nazwisk Loranc i Loranz to ... Wawrzyniec;
https://forebears.io/surnames/wawrzyniec

Pozdrawiam - Wladyslaw

Gawroński_Zbigniew - 08-11-2018 - 18:54
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Lorenc

Nieporozumienie z Wawrzyńcem/Laurentiusem bierze się z konkretnej przyczyny biograficznej tkwiącej w... 7 wieku. W pierwszych dwóch dekadach tego wieku w Canterbury wylądował włoski biskup pochodzący z MIASTA!!! Laurentum, którego związek etymologiczny z wawrzynem jest dość luźny. Jak miał na imię biskup? Nie wiadomo.

Natomiast imię męskie "odbierający wieniec męczeństwa"/ "ukoronowany wieńcem męczeństwa" = Laurentius jest starsze i pochodzi od... przekręcenia innego - tym razem hiszpańskiego imienia męskiego Orentiusa. Orentius natomiast etymologicznie to: "wzywający [przykładem] do modlitwy". Orentius wraz z Cyriakiem, Firminusem, Firmusem, Herosem, Longinusem i Pharnaciusem przyjęli palmę męczeństwa za Maksymiana. Synem Orentiusa i Patientii był Orentius junior, którego już przekręcono na "właściwego" Laurentiusa.

Nazwisko Laurentius i imię Laurentius/Orentius wraz z najmniej setką jego odmian oznacza: 1.: "z miasta Laurentium" - dzisiaj Lacjum (od tego nazwiska również biorą się interpretacje gaelicko-saksońsko-celtycko - nie wiadomo jakie); 2.: "odbierający wieniec męczeństwa"/ "ukoronowany wieńcem męczeństwa"

Wszystkie warianty imienia/nazwiska są tutaj: http://www.name-doctor.com/name-laurent ... 32009.html

AdrianF - 08-11-2018 - 20:47
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Lorenc

Witam, poszukuję informacji o genezie nazwiska Fabisiewicz.

mae10 - 09-11-2018 - 11:08
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Lorenc

Dzień dobry interesuje mnie pochodzenie geneza nazwiska Grajewski (kujawsko-pomorskie) i Masłek (wielkopolskie)

pozdrawiam Ewa M

Mamaj_Jan - 10-11-2018 - 18:15
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Lorenc

Zainteresowany jestem ustaleniem prawdopodobnego
pochodzenia nazwiska Litarowicz.
Pozdrawiam Jan

Wladyslaw_Moskal - 11-11-2018 - 04:40
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Fabisiak i Fabisiewicz.

AdrianF napisał:

Witam, poszukuję informacji o genezie nazwiska Fabisiewicz.

Witam,

wedlug genezanazwisk.pl, strony Pani Aliny Naruszewicz-Duchlińskiej, profesor Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie;
- Nazwisko Fabia można wywodzić od imienia pochodzenia łacińskiego Fabian, utworzonego od nazwy rodu Fabius i znanego w Polsce od XIII wieku, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 1999, t. I, s. 183.
Określenia fabjan używano też w odniesieniu do dziecinnej gry i jednego z jej uczestników, ale pochodzi ono również od wspomnianego wyżej łacińskiego imienia, zob. tzw. Słownik warszawski języka polskiego, t. I, s. 708.

Mozna dodac do wyzej przytoczonej genezy, ze w antycznej lacinie i celtyckim - "faba" to fasola, zatem po lacinie "fabius" i "fabian" to .. uprawiajacy fasole. Takze w jezyku celtycko-prapolskim nazwanie/nazwisko Fabisiak wskazuje na uprawiajacego fasole,
a ... Fabisiewicz, to syn Fabisiaka. Celtowie swoje konie karmili "celtycka fasola" - byla to odmiana bobu, wiec celtyccy kupcy mogli przywozic taka fasole na teren Polski i tak powstalo Twoje bardzo stare nazwisko.

Pozdrawiam - Wladyslaw

Zając_Anna - 11-11-2018 - 10:11
Temat postu: nowe nazwisko na drzewie

W moich poszukiwaniach natrafiłam na nowa linię o nazwisku Szachangłuchowicz.
Jest to linia pochodząca s okolic kruszyna na Kujawach .
Szukałam etymologii tego nazwiska ale nic nie znalazłam . Może ktoś z Państwa mi podpowie
Anna

zefir454 - 11-11-2018 - 12:21
Temat postu: Milanowicz, Piszczac.

Witam serdecznie!
Interesuje mnie geneza nazwiska Milanowicz ( Melanowicz) a także nazwiska Piszczac.
Będę wdzięczny za jakąkolwiek informację.
Pozdrawiam
Józek

Wladyslaw_Moskal - 11-11-2018 - 14:16
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Litarowicz

Mamaj_Jan napisał:

Zainteresowany jestem ustaleniem prawdopodobnego
pochodzenia nazwiska Litarowicz.
Pozdrawiam Jan

Witam,

wedlug genezanazwisk.pl, strony Pani Aliny Naruszewicz-Duchlińskiej, profesor Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie;
"Nazwisko Litra pochodzi od litra, czyli: 1. drabina u wozu, 2. wóz drabiniasty, 3. deska boczna u wozu albo u łóżka, krawędź, 4. w wojsku – front bastionu , 5. w górnictwie drągi do przekładania lub przesuwania, 6. funt lub litr, czyli ‘jednostka zasadnicza miar objętości równa decymetrowi sześciennemu’, zob. tzw. Słownik warszawski, t. II, s. 724, 755."

Jesli taka geneza Tobie nie odpowiada [mnie tez], to warto zobaczyc rozklad nazwiska Lit w Europie;
https://forebears.io/surnames/lit
wystepuje w Holandii, Anglii, Rumunii, Ukrainie, Polsce [wystepowalo].
W Polsce wystepuje nazwisko Litak, nazwisko Litar wystepuje na Ukrainie, Belgii i Horwacji, natomiast nazwisko Litarowicz, tylko w Polsce.

Podsumowujac wszystkie te nazwiska sa rzadkie w Europie, ale wzajemnie powiazane, dlatego stawiam hipoteze, ze sa to nazwiska ... celtyckie, a skoro tylko rumunski wskazuje, ze slowo "lit" to "oświetlony", zatem nazwiska Litar i Litarowicz wskazuja na kogos, kto oświeca, zapala ogien i wznieca swiatlo. Mogla to byc wazna osobistosc rozpoczynajaca uroczystosci religijne polaczone z paleniem oczyszczajacych ognisk.

Pozdrawiam - Wladyslaw

Dodano 12 listopada 2018;

Po dodatkowym sprawdzeniu wpisu, okazuje sie, ze istnieja na wschodzie troche inne zapisy nazwiska Litarowicz [w Polsce w 2002 r. 153 osob];
https://forebears.io/surnames/litarovich
https://forebears.io/surnames/litarevich

nawet bardzo liczne;
https://forebears.io/surnames/lyutarevich

To powoduje, ze moja hipoteza o celtyckim pochodzeniu nazwiska nie jest poprawna. Przepraszam, ale musze wycofac uzasadnienie mojej hipotezy.

Gawroński_Zbigniew - 11-11-2018 - 14:49
Temat postu: nowe nazwisko na drzewie

Moim zdaniem nazwisko Щахан+глух+ович (Szczachangłuchowicz), ewentualnie Шахан+глух+ович (Szachangłuchowicz) są nazwiskami Tatarów, najprawdopodobniej o korzeniach krymskich, albo Lipków. Pochodzić mogą od złożenia Szach + Han + głucha + owicz. Pierwsze dwa elementy to bardzo popularne złożone imię męskie życzeniowe: "żeby był taki jak szach jak han" + głucha = tyfus + -owicz: wskazanie patronimiczne, czyli syn tego co wcześniej. = "syn tego który jak szach pokonał tyfus"
Głuchań /Глухань to również pardwa mszarna. Ptak na którego bardzo często polowano zimą. Problem w tym, że wtedy pochodzenie nazwiska uciekało by z Krymu na północną Litwę/Białoruś, bo tam kończy się zasięg tego gatunku smacznych, łownych "kur". Przeniesienie powstania nazwiska na północ zasadniczo również zmieniło by jego sens na mniej więcej: "syn mistrza/szacha polowania na pardwy".

Tatarskie imiona i nazwiska to są bardzo często 3, 4, a nawet 5 - członowe złożenia. Pozdrawiam pięknie.

Oczywiście powyższe to hipotezy. Jako takie nazwisko powyższe nie występuje w dosłownym kształcie w całej rosyjskiej strefie językowej. Tezy zaczerpnięte z portalu: http://www.ufolog.ru/names/ , opracowań własnych i książek: "Słowar licznych imion" i "Sławianskij imienosłow".

irena_kosznik - 11-11-2018 - 19:16
Temat postu: Milanowicz, Piszczac

Witam!
Nie wiem czy coś wniosę do nazwiska Piszcząc,ale jest miejscowość o tej nazwie. Mieści się w województwie lubelskim,powiat Biała Podlaska.

zefir454 - 11-11-2018 - 20:06
Temat postu: Milanowicz, Piszczac

Dzięki za odzew. Wiedziałem o tej miejscowości. Przestudiowałem nawet jej historię, ale niestety, nic nie znalazłem tam o tym nazwisku.
Pozdrawiam
Józek

magdaveb - 12-11-2018 - 12:55
Temat postu: Milanowicz, Piszczac

dzień dobry!
Nie wiem czy Pan tam zaglądał, ale w wyszukiwarce Lubgens - Lubelskie Korzenie http://szukaj.lubgens.eu/wpisy jest kilka aktów Milanowicz, Melanowicz także.
Pozdrawiam

Bialas_Malgorzata - 12-11-2018 - 15:30
Temat postu: Milanowicz

Justyna (1), Marianna (1), Szymon (1), są u Marka Minakowskiego - niestety nie wiadomo skąd pochodzą

pozdrawiam
Małgorzata

zefir454 - 12-11-2018 - 17:32
Temat postu: Milanowicz, Piszczac

Dziękuję Wam za odzew, jednak w dalszym ciągu nic nie mam o genezie tych dwóch nazwisk. Być może ktoś odpowie.
Pozdrawiam
Józek

Gawroński_Zbigniew - 13-11-2018 - 11:35
Temat postu: Milanowicz, Piszczac

Hipotezy:
Melanowicz. Jeśli jest to nazwisko kresowe to może pochodzić od imienia żeńskiego Melania. Kresy miały swą specyfikę nadawania dzieciom otczestw od imienia matki w sytuacji, kiedy ojciec dziecka wiele lat nie wracał ze służby wojskowej. Wygląda mi na to, że tu mamy taką sytuację.

Milanowicz. Analogicznie w odniesieniu do Kresów, ale od imienia męskiego „białoruskiego”: Miłan.

Piszczac to odrodzeniowy piszac/piszczac = pisarz, posiadający umiejętność pisania i czytania, albo w co wątpię: obsługujący "piszczal" = rodzaj ówczesnej rusznicy albo małego działka. Rosjanie nazwiska typu Piszczac/Piszczyc/Piszczic wywodzą jako toponimiczne nazwiska żydowskie, od miejscowości o podstawie: Piszcz/Piszczi/Piszcza, albo również jednoznacznie od pisarza.

Pierwsze dwa za portalem: ufolog.ru. Ostatnie za „słownikiem polszczyzny 16 wieku”.

zefir454 - 13-11-2018 - 20:23
Temat postu: Milanowicz, Piszczac

Dziękuję bardzo. Myślę, że to trochę wyjaśnia mój problem z tymi nazwiskami.
Pozdrawiam serdecznie
Józek

lukasz.hyrchel - 13-11-2018 - 21:49
Temat postu:

Witam serdecznie,

zajmuję się linia rodową mojej mamy i mam tam nazwisko dziadka Skalniak i babci Gardoń - rzecz dzieje się w parafii Piwniczna-Zdrój.

Ze skanów metryk wynika, że Gardoniów jest pełno, w każdym roku co chwilę pojawia się to nazwisko. Skalniaków za to jest bardzo mało. Najstarszy przodek z Gardoniów urodził się około 1708 roku w Piwnicznej, jak wynika z aktu zgonu. Podczas tworzenia drzewa dla Skalniaków, w pewnym momencie w akcie ślubu był dopisek, że Pan młody pochodzi z Mniszka nad Popradem, czyli ze Słowackiej wioski oddalonej o kilka kilometrów od Piwnicznej, po drugiej stronie Popradu. Na Familysearch dla Mniszka są skany, ale dostępna jest tylko "lupa" więc nie wiem dokładnie co jest napisane w akcie najstarszego Skalniaka urodzonego około 1780 roku - ale udało się połączyć osoby z Piwnicznej i Mniszka.

Dziadek mówił mi, że Gardonie pochodzą od Tatarów - że jego siostry wnuki chodzili za tym, robili swoje badania genealogiczne i doszli do takich wniosków - pamięta, że bracia jego mamy to byli 2 metrowe potężne chłopy - czekam na kontakt ze strony tych wnuków.

W geneszukaczu brak Gardoniów i Skalniaków z tamtych okolic.

Proszę o jakieś informacje co do pochodzenia tych dwóch nazwisk.

Pozdrawiam,
Łukasz Hyrchel

Gawroński_Zbigniew - 13-11-2018 - 23:34
Temat postu:

A dlaczego Gardoniów nie wywieść od najmniej 20 imion męskich typu Griedbor, Hordebor Gridbor, Gordebor, Gradiebor, Horodiebor - które wszystkie terytorialnie pochodzą z mniej więcej Słowacji? Co ciekawe wszystkie mniej więcej znaczą tyle co "kawał bitnego chłopa". Wink

Ot taka hipoteza.

Powyższe za: "Славянский именослов". Морошкин М.

Osiadacz_Justyna - 14-11-2018 - 01:56
Temat postu:

Witam, czy ktoś z państwa wie skąd pochodzi nazwisko " Osiadacz "? Prawdopodobnie z Ukrainy lub od tatarów
Proszę o odpowiedź.

Wladyslaw_Moskal - 14-11-2018 - 03:21
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Gardoń i Skalniak.

Druga, galijsko-slowianska wersja pochodzenia nazwisk.

Nazwisko Gardoń.
Jesli wybierzesz w Google-Tlumaczu jezyk Scots-Gaelic [Szkoco-Galijski] i wpiszesz gard, tlumacz w j. polskim poda; "strażnik".
Skoro w Czechach i Slowacji mieli swoje siedziby Celtowie=Galowie, to przechodzili czesto calymi rodami na ziemie obecnej Polski juz od IV wieku przed narodzeniem Chrystusa i mieszali sie z rodzima, slowianska ludnoscia.

Stad masz juz slowianskie nazwisko pradziadow Gardoń, ktore moze takze byc skrocona wersja celtycko-slowianskiego, dwuczlonowego imienienia Gardomir, czyli "straznik pokoju/spokoju".
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... ardo%C5%84

Nazwisko Skalniak.
Oczywiste, ze nazwisko pochodzi od "skała" w znaczeniu - Skalniak to mieszkajacy wsrod skał lub twardy .. jak skała [dawne nazwanie .. górala ?];
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... o=skalniak

Chyba bardziej popularnym nazwiskiem na Slowacji jest nazwisko Skalnik.
Ale nazwiska Skalniak i Skalnik moga byc obocznymi formami celtycko-slowianskiego nazwania/nazwiska Skalny, wystepujacego takze w Polsce;
https://forebears.io/surnames/skalny

Pozdrawiam - Wladyslaw

Patrykmatal10 - 14-11-2018 - 04:16
Temat postu: Pochodzenie nazwisk

Witam.Jestem zainteresowany pochodzeniem nazwiska Mataliński. Dodam ,że chodzi o rejon Mazowsza( w Genetece zdecydowanie najczęściej nazwisko występuję na tym terenie a i do dziś najwięcej Matalińskich mieszka własnie w Województwie Mazowieckim.Nie wiem czy to istotne ale nazwisko w metrykach pierwszy raz pojawia się w 1768 ,a przedstawiciele tego nazwiska w tym okresie najczęściej reprezentują mieszczaństwo( są rzemieślnikami).
Z góry dziękuje za pomoc.

Wladyslaw_Moskal - 14-11-2018 - 17:55
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Mataliński

Patrykmatal10 napisał:

Witam,

Mataliński, to bardzo rzadkie i lokalne nazwisko;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... mp;join=on

To powoduje, ze czasem bardzo trudno ustalic pochodzenie nazwiska.
Jednak w przypadku Twojego nazwiska, nalezy sadzic, ze pochodzi od rzadkiego i lokalnego nazwiska Mata;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... mp;join=on

Ale slowo "mata", kiedys moglo miec troche inne znaczenie niz dzisiaj.
Chyba to nie byla mata z gabki do cwiczen gimnastycznych, ale rodzaj plecionki z kawalkow tkaniny = dywanik, plecionka ze slomy do przykrywania czegos, plecionka z wikliny do okladania zagrod i.t.p.

Moze byc i inne znaczenie slowa "mata".

Pozdrawiam - Wladyslaw

Gawroński_Zbigniew - 14-11-2018 - 19:07
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Mataliński

Mata to jednostka miary sypkiej, ale ile to było - słownik Taszyckiego milczy. Z kontekstów zdaniowych tam cytowanych wynika, że to ilość potrzeba na jeden placek.
Matanie wg "słownika polszczyzny 16 wieku" to oprócz potocznego znaczenia - kłamania, gmatwania to również umiejętność kwiecistej wypowiedzi.

Według często cytowanych przeze mnie źródeł rosyjskich jest około 20 nazwisk z podstawą Matał/Matal, z których wszystkie umieszczane są na Litwie/Białorusi. Rosjanie przypisują im 3 możliwe etymologie:
1.: dziad proszalny. ( бродяга; мошенник, плут) od białoruskiego: маталыга.
2.: przedchrześcijańskie imię męskie Майтал - Majtał.
3.: żydowskie imię żeńskie: Mejtal = "kropla rosy".

Czy któreś jest śladem ku etymologii nazwiska - nie wiem.

Patrykmatal10 - 15-11-2018 - 03:34
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Mataliński

Wladyslaw_Moskal napisał:

Patrykmatal10 napisał:

Wladyslaw_Moskal - 15-11-2018 - 05:11
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Mataliński

Bardzo dziękuje za analizę, Mój przodek Franciszek(1768-1807) był krawcem „ Majster kunsztu krawieckiego ” a jego dzieci i wnukowie aż do XX wieku w większości wykonywali zawód szewca . Myślisz,że może być to powiązane z tymi plecionkami kawałków tkaniny? Korzystając z Twojego doświadczenia w tym temacie chciałbym zapytać od jakiego czasu ,oczywiście w przybliżeniu ,mieszczanie ( chodzi tu o małe miasto w powiecie Płockim na Mazowszu) zaczęli używać nazwisk?

Pozdawiam[/quote]

Patryk,

gratuluje przodka o wysokim statucie spolecznym - byl mistrzem, czyli najwazniejsza osoba w miejskim cechu krawcow. O cechach szerzej jest tutaj;
https://pl.wikisource.org/wiki/Encyklop ... lska/Cechy

Wiekszosc danych metrykalnych w Polsce zaczyna sie od I Zaboru, bo zaborcom byly potrzebne informacje o ... zolnierzach i tak tez bylo na Mazowszu.
Genealodzy korzystaja nie tylko z danych metrykalnych, w Twoim wypadku mogly zachowac sie ksiegi cechu. Chyba od XV wieku cechy mogly prowadzic roczne ksiegi z zapisami nazwisk mistrzow, czeladnikow, i.t.d..

Na poczatku lat 50 -tych, bylem w zakladzie krawiecko-tkackim, gdzie krawiec cial z roznych materialow paski, odpowiednio je dobieral i na warsztacie tkackim robil kolorowe "chodniki" na podlogi i maty na lozka. Bylo to dla niego wazne zrodlo dochodow.
Z tego powodu zrobilem wpis, nie wiedzac o Twoim "mistrzu krawieckim".

Pozdrawiam - Wladyslaw

Patrykmatal10 - 15-11-2018 - 13:55
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Mataliński

Wladyslaw_Moskal napisał:

Patryk,

gratuluje przodka o wysokim statucie spolecznym - byl mistrzem, czyli najwazniejsza osoba w miejskim cechu krawcow. O cechach szerzej jest tutaj;
https://pl.wikisource.org/wiki/Encyklop ... lska/Cechy

Wiekszosc danych metrykalnych w Polsce zaczyna sie od I Zaboru, bo zaborcom byly potrzebne informacje o ... zolnierzach i tak tez bylo na Mazowszu.
Genealodzy korzystaja nie tylko z danych metrykalnych, w Twoim wypadku mogly zachowac sie ksiegi cechu. Chyba od XV wieku cechy mogly prowadzic roczne ksiegi z zapisami nazwisk mistrzow, czeladnikow, i.t.d..

Na poczatku lat 50 -tych, bylem w zakladzie krawiecko-tkackim, gdzie krawiec cial z roznych materialow paski, odpowiednio je dobieral i na warsztacie tkackim robil kolorowe "chodniki" na podlogi i maty na lozka. Bylo to dla niego wazne zrodlo dochodow.
Z tego powodu zrobilem wpis, nie wiedzac o Twoim "mistrzu krawieckim".

Pozdrawiam - Wladyslaw[/quote]

Dziękuje bardzo za wpis i korzystając z okazji chciałbym zapytać również Ciebie od kiedy mieszczanie z Mazowsza, miej więcej zaczęli używać nazwisk? O ostatnim moim przodku,którego udało mi się znaleźć w metrykach wiem tyle ,że ma na imię Waleryn i ożenił się w 1768 roku, jednak nie mogę znaleźć jego aktu urodzenia . Jak myślisz aktu powinienem poszukać w innych parafiach czy raczej Waleryn jest pierwszym , którego zaczęto nazywać Mataliński?

Pozdrawiam

Siewas - 15-11-2018 - 13:57
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Mataliński

Witam,

Jestem zainteresowany pochodzeniem nazwiska Siewert lub Zywert. Mój najdalszy przodek dotąd odnaleziony - Bartłomiej, mieszkał w Serocku był młynarzem, urodzony w roku około 1769.

Pozdrawiam Krzysztof.

Patrykmatal10 - 15-11-2018 - 14:09
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Mataliński

Wladyslaw_Moskal napisał:

Patryk,

gratuluje przodka o wysokim statucie spolecznym - byl mistrzem, czyli najwazniejsza osoba w miejskim cechu krawcow. O cechach szerzej jest tutaj;
https://pl.wikisource.org/wiki/Encyklop ... lska/Cechy

Wiekszosc danych metrykalnych w Polsce zaczyna sie od I Zaboru, bo zaborcom byly potrzebne informacje o ... zolnierzach i tak tez bylo na Mazowszu.
Genealodzy korzystaja nie tylko z danych metrykalnych, w Twoim wypadku mogly zachowac sie ksiegi cechu. Chyba od XV wieku cechy mogly prowadzic roczne ksiegi z zapisami nazwisk mistrzow, czeladnikow, i.t.d..

Na poczatku lat 50 -tych, bylem w zakladzie krawiecko-tkackim, gdzie krawiec cial z roznych materialow paski, odpowiednio je dobieral i na warsztacie tkackim robil kolorowe "chodniki" na podlogi i maty na lozka. Bylo to dla niego wazne zrodlo dochodow.
Z tego powodu zrobilem wpis, nie wiedzac o Twoim "mistrzu krawieckim".

Pozdrawiam - Wladyslaw[/quote]

Dziękuje za przydatne linki.Podczas wizyty w AP w Płocku zapytałem o księgi cechów z miasta przodków i niestety nic z interesującego mnie okresu się nie zachowało,więc chyba na Walerynie, ojcu Franciszka zakończy się moja linia przodków.
Pozdrawiam

witeki - 15-11-2018 - 17:45
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Mataliński

Witam,

Ciekaw jestem dlaczego niektore nazwiska stracily litere L ?
Czy nastapila jakas zmiana w jezyku Polskim w latach 1810-1825 ?

Lignerowicz traci liter L--> Ignerowicz

http://geneteka.genealodzy.pl/index.php ... amp;w=05ld

Antoni Lignerowicz umiera jako Ignerowicz
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Lignarowicz traci litere L --> Ignarowicz

Tutaj Agnieszka Lignarowicz staje sie Agnieszka Ignarowicz.

http://geneteka.genealodzy.pl/index.php ... p;to_date=

Pozdrawiam Witek Smile

Wladyslaw_Moskal - 16-11-2018 - 03:19
Temat postu: Nazwisko Lignerowicz czy .. Ignerowicz

witeki napisał:

Witam,

Ciekaw jestem dlaczego niektore nazwiska stracily litere L ?
Czy nastapila jakas zmiana w jezyku Polskim w latach 1810-1825 ?

Lignerowicz traci liter L--> Ignerowicz

http://geneteka.genealodzy.pl/index.php ... amp;w=05ld

Antoni Lignerowicz umiera jako Ignerowicz
-------------------------------------------------------------------------------------

Lignarowicz traci litere L --> Ignarowicz

Tutaj Agnieszka Lignarowicz staje sie Agnieszka Ignarowicz.

http://geneteka.genealodzy.pl/index.php ... p;to_date=

Pozdrawiam Witek Smile

Witek,

linki nie potwierdzaja tego co piszesz.

Lata 1802 i 1810 to woj. swietokrzyskie, a lata 1813 i 1823 to woj. lodzkie.

Zaraz po I Rozbiorze, nie wszyscy mogli poprawnie zapisywac nazwiska po rosyjsku, dlatego brak jednej "fajki" w zawijasach mogl sugerowac litere "I". Natomiast pozniej, byly juz poprawne zapisy nazwiska nawet po rosyjsku.

Dodatkowe zamieszanie wynika z roznych miejscowosci [i .. wojewodztw].

Tylko kopie z ksiag metrykalnych moga byc podstawa do dalszej dyskusji, bo wyglada to na przypadkowy blad a nie regule.

Wladyslaw

Gawroński_Zbigniew - 16-11-2018 - 08:09
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Mataliński

Siewas napisał:

Sievert - zdrobnienie od imienia Zygfryd/Siegfried. Jako nazwisko dolnoniemiecke (Dania, Norwegia, Szwecja, Niemcy, Fryzja, Holandia) w postaci Syvert funkcjonuje już od 1383 roku, w postaci Sievert od 1643 roku.

Samo imię jest pochodzenia staronordyjskiego “Sigifrid / Sigríðr” i jest złożeniem elementów: “*seʒiz / sigis” (zwycięstwo) +“*friþuz” (spokój, cisza, przyjaźń). == "Pokój zwycięża".

Dopisane: Jest cała obszerna grupa imion nordyjskich, które są dosłownym tłumaczeniem na nordyjski imion starogreckich o charakterze religijnym typu Teodor, Weronika, Acepsimas, Matrona, Wiara, Nadzieja Miłość, Róża, Krzysztof itd. - w tej chwili trudno mi znaleźć jakie to imię zostało przetłumaczone, ale kształt jednoznacznie na to wskazuje.

Marzena64 - 17-11-2018 - 09:31
Temat postu: Nazwisko Goruk Górski

Witam😊 w mojej rodzinie jest nazwisko Goruk Gorski. Rodzina wyznania rzymskokatolickiego ale przyjechala w latach 20 tych z Piotrogradu. Skąd może być pochodzenie takiego nazwiska?
Pozdrawiam Marzena

Szczepaniak_Tomasz - 17-11-2018 - 11:48
Temat postu: Nazwisko Goruk Górski

Na myśl przychodzi mi nazwisko panieńskie polskiej malarki Tamary Łempickiej. Może warto przyjrzeć sie jej przodkom.

Pozdrawiam
Tomasz Szczepaniak

Marzena64 - 17-11-2018 - 12:59
Temat postu: Nazwisko Goruk Górski

Panie Tomaszu, dziękuję za podpowiedź, ale T.Lempicka urodziła się w Warszawie a moi w Piotrogradzie ( Leningrad).
Pozdrawiam
Marzena

Robert97 - 17-11-2018 - 19:07
Temat postu:

Dzień dobry,

szukam informacji na temat nazwiska Bucza-Buczyn. "Wizualnie" jest to nazwisko dwuczłonowe, ale w praktyce stosuje się je jako pojedyncze. Co mogło być powodem utworzenia takiego nazwiska? Czy jest to efekt małżeństwa osoby o nazwisku Bucza z osobą o nazwisku Buczyn? Nie jest to nazwisko popularne, posiadają je cztery osoby. Na pewno miał je mój pradziadek - ciężko stwierdzić, co było wcześniej, bo dokumenty znajdujące się w kościołach zostały - razem z nimi - prawdopodobnie spalone w trakcie wojny. Jeśli ktokolwiek z Was miałby jakiekolwiek informacje albo przypuszczenia odnośnie pochodzenia tego nazwiska, to bardzo prosiłbym o odpowiedź.

Z góry dziękuję,
Robert

Gawroński_Zbigniew - 17-11-2018 - 20:22
Temat postu: Nazwisko Goruk Górski

Goruk/Gorun (Горюк/Горюн) to pochodzące terytorialnie z Ukrainy "мирское имя" czyli imię niechrześcijańskie z tamtych terenów. Współczesny "горемыка" - biedak, żyjący w biedzie.

Pisałem już o tym najmniej kilka razy omawiając co dziwniejsze imiona kresowe. Tego rodzaju imię miało charakter talizmanu i ochrony, a jednocześnie życzenia aby treść tego imienia nie spełniła się na dziecku. Miało to działać na zasadzie, że złe moce „czyhające” na dzieci aby je w jakiś sposób uczynić nieszczęśliwymi "słysząc", że mają do czynienia z nędzarzem, ślepym, garbatym, krzywym czy w jakikolwiek sposób ułomnym "odpuszczały mu" bo i tak był w ich mocy - i skupiały się tylko na tych ładnych i prostych.. W ten sposób ojciec nadając dziecku imię "garbaty" i „kostropaty” miał nadzieję że wyrośnie na prostego kawał chłopa o pięknej cerze a żadne złe licho go się nie będzie imać.

Gorukami nazywano też mieszkańców zamieszkałych w Putywlu na Ukrainie. Wink

Marzena64 - 18-11-2018 - 02:29
Temat postu: Nazwisko Goruk Górski

Bardzo dziękuję za wyczerpujaca odpowiedź.
Pozdrawiam serdecznie Marzena

Gawroński_Zbigniew - 18-11-2018 - 12:41
Temat postu:

Z którego "końca Polski" to nazwisko może być? Problem z nazwiskami jest taki, że czym krótsze tym więcej możliwych etymologii. Analizowałem wstępnie i znalazłem około 10 potencjalnych źródłosłowów Oto niektóre:
1. Bucza - to szeroko rozpowszechnione pojęcie studniarskie. Nie wnikając w szczegóły to poziom warstwy wodonośnej - jak głęboko trzeba kopać do wody? Buczyn to facet, który potrafił ten poziom określić albo wykopać studnię w najlepszym miejscu tak, żeby wody nie brakło w czasie suszy. To była sztuka nie lada!
2. Bucza - to dumnie stąpający, "maszerujący koń" (na wschód od Wisły)
3. Bucza to płone ziarno nie nadające się do siewu. (okolice Kielecczyzny)
4. Bucza, buczyna to bardzo licha gnijąca ze starości chata. (na północ od Bugu)
5. Litewskie buczawimas od buczoti = buziuleńkowanie od buziuleńki ( pieszczotliwe słowa dziecięce od: całować) weszło do niemieckich platów i nawet do dziecięcych wierszyków:
„Komm gӧff mi e Butsch.
Dat kost’t fif Gille on e Butsch.
Hannke min Mannke wat kost’t e Par Schau?
E Daler e Dittke e Butschke dertau!“
6. Buczak to zawód i raczej nie związany z ligawkami. Buczak obsługiwał podawanie wody we młynie wodnym, tak, żeby tej wody "leciało na koło dokładnie tyle ile potrzeba.
7. Buczak może również mieć korzenie tatarskie z tureckiego. Wszak słowo to określa kowala zajmującego się produkcją ostrzy do włóczni, strzał, produkcją noży i innego "żelastwa" wojennego.
8. Butsch/ Bucz - to pomorskie imię męskie od słowa buk - bardzo popularnej podstawy imion we wszystkich językach północnych.
9. Butsch/Butscher to szkocki rzeźnik - również bardzo popularne imię męskie. Co ciekawe samo imię jest pochodzenia francuskiego od miejscowości Boursières w Burgundii (gdzie Rzym gdzie Krym?!) skąd w pewnym momencie historycznym nastąpiła masowa migracja fachowców od szlachtowania zwierząt do Szkocji.

Ot taka garść hipotez.

Wladyslaw_Moskal - 18-11-2018 - 14:52
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Bucz, Bucza, Buczek.

Robert97 napisał:

W⁮itam,

z;
http://www.herby.com.pl/indexslo.html
wynika, ze istnieja w Polsce nazwiska Bucz, Bucza i stosunkowo liczne Buczak. Nazwisko Buczyn istnialo w przeszlosci. Nazwisko Bucza-Buczyn w 1990 r., to nazwisko 4 osob z Lodzi.

Obecne wystepowanie nazwisko Buczak, czyli syna ojca o nazwisku Bucza, wystepuje czesto w poludniowych, gorzystych terenach Polski.

To sugeruje, ze nazwiska Bucz, Bucza i Buczak mogly kiedys byc zwiazane z "buczeniem" = na trombicie, pasterskiej trąbie wydającej głęboki, niski dźwięk;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Trombita
https://pl.wikipedia.org/wiki/Trombita# ... j_1846.png

Zatem nazwisko Bucza-Buczyn mozna tlumaczyc jako Bucza-albo-Buczyn, czyli ktos grajacy na goralskiej trąbie. Bylo to dawno i obecnie trudno nam to zrozumiec, ale akwarela to dobrze wyjasnia.

Pozdrawiam - Wladyslaw

Wiecej informacji;
https://www.youtube.com/watch?v=JMUNzBFbIF8

ROMAN_B - 19-11-2018 - 00:16
Temat postu: Rozważania o etymologii miana Bucza - Buczyn.

Robercie, witaj.

Rozważania o genezie nazwiska Bucza – Buczyn.

Dołożę moje „trzy grosze” do dyskusji o ewentualnej etymologii nazwiska Bucza – Buczyn. Pan Zbigniew oraz pan Władysław szeroko omówili podstawy słowotwórcze, które można brać pod uwagę jako prawdopodobny temat, który determinował utworzenie wspomnianej nazwy osobowej.

Trudno jest bez szerszego kontekstu lub innych dodatkowych informacji wnioskować o pochodzeniu nazwiska Bucza - Buczyn. W mojej ocenie tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych oraz genealogicznych może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób i kiedy powstała konkretna nazwa osobowa oraz rozwiać różne dylematy odnoszące się do pochodzenia społecznego albo etnicznego osób noszących miano Bucza - Buczyn. Bo jak mówił profesor Kazimierz Rymut: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast, profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”, w tym i pochodzących z gwary [ dialektu języka polskiego lub/i innego języka ] gdzie dane słowo było używane. Nie można też wykluczyć, iż wspomniane wyrazy są reliktem wywodzącym się z języka starosłowiańskiego [ słowiańskiego ], albo staropolskiego.

W mojej oczenie w mianie Bucza – Buczyn nie ma złożenia. Zacznę moje rozważania od nazwy osobowej Buczyn. Moim zdaniem nazwisko Buczyn jest sufiksalną nazwą osobową. Powstało ono poprzez dodanie do rdzenia‘bucz-’ przyrostka -yn. Zapisać to można w następujący sposób: Bucz + yn = Buczyn. Przyrostek -in / -yn tworzył w języku polskim przymiotniki dzierżawcze od imion. Dodawany był do imion zakończonych na -a [ również męskich ], co można dobrze pokazać na przykładach historycznych, bo na współczesnych trudno, np. nazwa miejscowa Cieszyn pochodzi od nazwy osobowej Ciesza. Natomiast Jadwiżyn od Jadwiga, Dorocin od Dorota, Rużyn od Róża. Profesor Stanisław Rospond uważał, że sam przyrostek -in / -yn tworzył najczęściej nazwy odśrodowiskowe, wskazujące na mieszkańców określonego obszaru; np. Białorusin, Tatarzyn [ dziś Tatar ]. Niemniej jednak sufiks -in / -yn występuje też we wschodniosłowiańskich mianach [ nazwiska białoruskie, ukraińskie, rosyjskie ]. Za przykład niech posłuży nazwa osobowa Złotuchin, która powstała od podstawy rzeczownikowej zołoto ‘po polsku złoto’. Informacje te wskazują, że miano Buczyn jest nazwiskiem o niezbyt jasnej etymologii – może mieć różne pochodzenie. Według mnie nazwa osobowa Buczyn może, choć nie musi, pochodzić od nazwy wsi i wskazywać na osobę wywodzącą się z tej miejscowości:
• Bucza – [ po ukraińsku Буча ] – wieś na Ukrainie, w rejonie kijowsko – swiatoszyńskim [ obwód kijowski ]. Zobacz Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego (…) tom XV, część 1, strona 254.
http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geogra ... V_cz.1/254
lub
https://pl.wikipedia.org/wiki/Bucza_(wie%C5%9B)
Nie można wykluczyć, iż miano Buczyn może być nazwiskiem prostym, równym nazwie wsi Buczyn. W Polsce jest kilka miejscowości o nazwie Buczyn, na przykład:
https://www.google.pl/search?q=Buczyn&a ... p;ie=UTF-8
W grę mogą też wchodzić też wsie o nazwie Bucze, na przykład:
https://www.google.pl/search?q=wie%C5%9 ... p;ie=UTF-8

Skoro Buczyn pochodzi od imienia [ przezwiska, przydomka ] Bucza to zobaczmy co może znaczyć słowo Bucza. Bucza prawdopodobnie może być mianem dopełniaczowym z pochodzenia, określające pochodzenie od ojca [ patronimiczna nazwa osobowa ], a więc mógł być Czesław od Bucza i Czesław [ czyj? ] Bucza. Inaczej mówiąc ojciec to Bucz a jego syn to Bucza. W nazwiskach częste były tak zwane zmiany paradygmatu [ dodane –a ], aby oddalić nazwisko od motywującego wyrazu pospolitego, a więc już w okresie staropolskim był: Dyla od Dyl, Krokosza od Krokosz, Rozuma od Rozum, Stracha od Strach. W takim razie mógł być Bucza od Bucz. Bucz wydaje się być przezwiskiem? Tylko co to przezwisko może znaczyć?

Słowo bucz było używane w języku staropolskim i znaczyło ‘dumny lub nieustępliwy’. Zatem, osoba nazywana Bucz mogła cechować się nieustępliwością w działaniu lub/i mieć poczucie własnej godności i wartości, albo mieć wygórowane mniemanie o sobie. Wynika z tego, że Bucz to raczej przezwisko osoby o wspomnianych przeze mnie cechach.

W języku starosłowiańskim istniało słowo bucza, którym nazywano ‘bystrą wodę’. Może to jest temat słowotwórczy będący podstawą nazwy osobowej [ przezwiska ] Bucza.

Kończąc dodam, iż nazwa osobowa Bucza – Buczyn może być jednym i tym samym nazwiskiem, które jedynie jest wariantem graficznym czy gwarowym miana Bucza lub Buczyn?

Robercie, to tylko moje rozważania i robocze hipotezy o genezie nazwiska Bucza – Buczyn. Wnioski i weryfikację pozostawiam już Tobie.

Pozdrawiam – Roman.

nika_monache - 21-11-2018 - 01:37
Temat postu: Nazwisko Cuper

Witam szukam informacji na temat pochodzenia nazwiska Cuper. Będę wdzięczna za pomoc . Monika

nika_monache - 22-11-2018 - 16:35
Temat postu: Nazwisko Cuper

Dodam jeszcze że nazwisko występuje na terenie Mazowsza miejscowość Miedniewice i Szymanów. Jest to 18 wiek.

mlszw - 22-11-2018 - 19:21
Temat postu: Nazwisko Cuper

Cooper to angielsku bednarz. Być może protoplasta tej rodziny pochodził ze Szkocji.

Marek

Gawroński_Zbigniew - 22-11-2018 - 23:57
Temat postu: Nazwisko Cuper

Moim zdaniem Cuper to rosyjski "цупер" = "zesłaniec na dzikie pola" od ros. Цюпа/tjupa/ - równina. Pol.: Ciupa/ciup = więzienie. Ale to tylko hipoteza.

ROMAN_B - 23-11-2018 - 00:01
Temat postu: Rozważania o etymologii nazwiska Cuper.

Moniko, witaj.

Rozważania o genezie nazwiska Cuper.

Dołożę moje „trzy grosze” do dyskusji o ewentualnej etymologii nazwiska Cuper. Trudno jest bez szerszego kontekstu lub innych dodatkowych informacji wnioskować o pochodzeniu nazwiska Cuper. W mojej ocenie tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych oraz genealogicznych może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób i kiedy powstała konkretna nazwa osobowa oraz rozwiać różne dylematy odnoszące się do pochodzenia społecznego albo etnicznego osób noszących miano Cuper. Bo jak mówił profesor Kazimierz Rymut: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast, profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”, w tym i pochodzących z gwary [ dialektu języka polskiego lub/i innego języka ] gdzie dane słowo było używane. Nie można też wykluczyć, iż wspomniane wyrazy są reliktem wywodzącym się z języka starosłowiańskiego [ słowiańskiego ], albo staropolskiego.

Napisałaś: „Dodam jeszcze że nazwisko występuje na terenie Mazowsza miejscowość Miedniewice i Szymanów. Jest to 18 wiek.”. Miedniewice i Szymanów w XVIII wieku były wsiami, które oddalone są od siebie około 12 km. Ludność wiejska w tym czasie mówiła zazwyczaj gwarą. Wspomniane miejscowości leżą na obszarze gdzie mówiono dialektem mazowieckim języka polskiego, inna nazwa – gwara mazowiecka. Dr hab. Justyna Garczyńska w artykule pt. Charakterystyka dialektu mazowieckiego” pisze: „Dialekt mazowiecki od czasów Kazimierza Nitscha - właściwego twórcy polskiej dialektologii uznawany był za najbardziej odrębny wśród pozostałych dialektów polskich (nie licząc kaszubszczyzny). Był też bardzo ekspansywny - cechy mazowieckie rozpowszechniły się zarówno na północy (m.in. sięgnęły aż po Bory Tucholskie), jak na południu, mi.n. objęły pograniczne tereny Małopolski (Radomskie, Lubelszczyznę).”. Dialekt ten uznawanym także jest za osobny język. W dialekcie mazowieckim występuje między innymi mazurzenie. „Mazurzenie, zwane dawniej mazurowaniem i cakaniem, to wymawianie sz, ż, cz i dż jako odpowiednio s, z, c, dz, np. syja, mozes, cekać, jezdzę. Rz, dziś brzmiące w języku ogólnym tak samo jak ż, jest innego pochodzenia (z dawnego r miękkiego). Jego mazurzenie nie dotyczyło i nie dotyczy. Każdy, kto sądzi, że mówienie gwarą polega na zamienianiu dowolnego a na o i każdego ż, sz na z, s, srodze się myli. Ignorancja w tej dziedzinie jest ogromna i ma długą tradycję. „Mazurzą” rz Krakowiacy i górale, kompani Janosika w znanym serialu, aktorzy i kabareciarze naśladujący (w swoim mniemaniu świetnie) gwarę mazowiecką czy góralską.
Górale podhalańscy mówią gwarą należącą do dialektu małopolskiego. Jest to gwara mazurząca. Górale mazurzą, ale nie seplenią! Wymawianie rzemyk, rzepa, pokrziwiony jest w pełni gwarowe, ale nie jest cofaniem się mazurzenia, odstępstwem od mazurzenia, niemazurzeniem, ponieważ geneza i wymowa rz to zupełnie odrębna historia.” [ za dr Artur Czesak, IJP PAN, Kraków ].

Zatem, z dużą dozą prawdopodobieństwa nazwa osobowa Cuper może być zamazurzonym nazwiskiem Czuper. Tylko co znaczy słowo „czuper”? „(…). W polszczyźnie potocznej występuje wyraz „czupiradło”, które jest określeniem kogoś z potarganymi, rozwichrzonymi włosami i odstraszającego lub śmieszącego swoim wyglądem. Ten ekspresywny rzeczownik ma pochodzenie ludowe. W mazowieckich gwarach: "czupirzyć" i "cupierzyć" znaczy przesadnie zdobić głowę, natomiast w gwarach kresowych "rozczupirzyć" to inaczej "rozczochrać włosy". Źródłosłów tego słowa sięga XVII-wiecznej formy "czuper", oznaczającej czuprynę [ za Słownik inwektyw – Magdalena Czeremcha - http://czeremchowa.pl/slownik-inwektyw- ... zupiradlo/ ]
Maria Wojtyła – Świerzowska w tomie 8 z roku 2014 czasopisma Językoznawstwo. Współczesne badania, problemy i analizy językoznawcze, wydawanym przez Akademię Humanistyczno – Ekonomiczna w Łodzi, opublikowała artykuł pt. Jeszcze o przezwiskach. Na stronie 112 pisze: „(…); czupiradło ‘ktoś wyglądający, zachowujący się dziwacznie, śmiesznie; straszydło, koczkodan’, dial. w rozmaitych, zniekształconych postaciach: czupidrał, czupidrała, czupidrajło, czupigrał, czupigrat, czupigrad, czupir, czopieradło, ciupieradło, czópiradło, koperadło, kopiradło – oparte ostatecznie na vb. (dial.) czupirzyć, cupierzyć, czuper, czupir, czupra ‘czupryna’, tu też czupryna, NO Czupryna, Czuprych, Czupryga; (…).”.
Wynika z tego, że słowo czuper oznacza czuprynę. Czupryna to rodzaj fryzury staropolskiej, która charakteryzowała się podgoleniem na mniej więcej równej wysokości włosów na karku oraz nad uszami, niekiedy podgolenie sięgało nawet czubka głowy. Włosy niepodgolone były dłuższe. Czasem z włosów na głowie zostawał jedynie mały kłębek nad czołem, który mógł być również zaplatany. Wygląd czupryny ewoluował na przestrzeni wieków, i choć dziś jest kojarzona głównie z sarmatyzmem i polską szlachtą istniała już o wiele wcześniej. Podobny styl podgalania głowy przyjął się na Ukrainie z tym, że Kozacy nie tylko podgalali wysoko karki, ale zaplatali na czubku głowy długi osełedec. Dodam, że taka fryzura nazywana była też: wysokie polskie cięcie, podgolony łeb, łaszczówka. Czupryna też oznacza krótkie bujne włosy, albo bujne, niezbyt długie włosy układające się swobodnie na głowie.

Hipoteza: Cuper to zamazurzona nazwa osobowa Czuper. Zatem, nazwisko Cuper [ Czuper ] jest przezwiskiem, które pochodzi od apelatywu czuper [ cuper ] ‘czupryna’.

Może moje informacje pomogą Ci w dalszych badaniach nad historią rodziny i pochodzeniem nazwiska Cuper.

Pozdrawiam – Roman.

Ps.
Nazwisko Cuper figuruje w herbarzach. Rodzina nosząca to nazwisko przypisywana była do herbu Korczak [ Korczak II ].
https://pl.wikipedia.org/wiki/Korczak_II
https://korczak.miraheze.org/wiki/Herb_Korczak

Wladyslaw_Moskal - 23-11-2018 - 03:58
Temat postu: Rozważania o etymologii nazwiska Cuper.

Zgadzam sie z Panem Romanem.

Szlachta goliła głowy zostawiajc czub włosow, chłopi strzygli włosy zostawiajsc na glowie czupryny.
Biedny szlachcic lub chlop mazowiecki z taka "fryzura" mogl byc zwany .. cuper/czuper.

Pozdrawiam - Wladyslaw

nika_monache - 27-11-2018 - 00:59
Temat postu: Rozważania o etymologii nazwiska Cuper.

Bardzo dziękuję za informację rodzina słynie z pokaźnych włosów na głowach więc coś rzeczywiście może być w tej czuprynie. Nie skojarzylam Cuper z Czuper. Super bardzo dziękuję będę dalej grzebać w swoim drzewie może dowiem się czegoś więcej. Ale dzięki za dobry trop. Pozdrawiam wszystkich Monika

Jabczyński_Kamil - 03-12-2018 - 19:32
Temat postu: Nazwisko Jopczyński Jabczyński

Poszukuję danych dotyczących nazwiska . Jego pochodzenia Jabczyński i Jopczyński

Wladyslaw_Moskal - 07-12-2018 - 02:12
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwisk Lenart, Lenartowicz i Lenartowski

Wladyslaw_Moskal napisał:

Juliusz Cezar [ 100 - 44 r. p.n..] wymienia celtyckie plemie Anartes i podaje jego siedziby, a Ptolemeusz [ okolo 150 r. n.e.] dodaje, ze Anartophracti czyli czesc plemienia Anartow, mieszkala na prawym brzegu Wisly;
https://en.wikipedia.org/wiki/Anartes

Anartowie nie spadli z nieba. Wedlug;
https://www.ancient.eu/timeline/celt/
- okolo 450 r. p.n.e. [2500 lat temu] nastepuje rozkwit celtyckiej kultury La Tene
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kultura_late%C5%84ska
zwiazanej z rozwojem produkcjii zelaza, takze przez Celto-Prapolakow na terenach obecnej Polski,
- w 335 r. p.n.e. Aleksander Wielki przyjmuje nad brzegiem Dunaju hołd od posłów z plemion celtycko-dackich i z duzym prawdopodobienstwem, hołd składali tez Anartowie.
Pozniej wiele wojów celtycko-dacko-slowianskich wspieralo Aleksandra w jego wyprawach.

Juliusz Cezar w komentarzach do "Wojen galijskich" wspomina o celtyckim plemieniu Anartes w rozdziale 25;
https://la.wikisource.org/wiki/Commenta ... iber_VI#27
"Las Hercyński [obecnie Czarny Las i Szumawa] rozpoczyna się na terenach Helwetów [Szwajcarii], Nemeti i Rauraci i rozciąga się na odcinku 9-dniowej podróży dla szybkiego podróżnika, wzdłuż Dunaju aż do granic plemion Dakow i Anartes [obecnie Slowacja, Wegry] ",
nastepnie pisze, ze mozna tam spotkac dziwne zwierzeta.
Rozdzial 26;
"Est bos cervi figura, cuius a media fronte inter aures unum cornu exsistit excelsius magisque directum his, quae nobis nota sunt, cornibus: ab eius summo sicut palmae ramique late divunduntur. Eadem est feminae marisque natura, eadem forma magnitudoque cornuum".
Moje tlumaczenie;
"Jest to wół o kształcie jelenia, u którego nad uszami wyrastaja rogi od środka glowy wyżej i prościej niż te, które są znane jako rogi "jak palmy" [= jak rozlozone dlonie, np rogi jelenia]. Na koncu, rogi te rozchodza się czasem na znaczna odległości. Samice i samce sa tej samej wielkosci i o tym samym rozmiarze rogów".

Prawdopodobnie Cezar lub kopista uzyli w tym opisie "vulgar latin", czyli pospolitej gwary, bo zapis dotyczy "unum cornu" - jednego rogu i historycy lekcewaza ten zapis, smiejac sie, ze dotyczy on .. mitycznego "jednorozca".
Ja tlumacze ten zapis wiedzac, ze tym zwierzeciem jest .. Racka - owca sruboroga, do dzisiaj hodowana na Wegrzech;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Owca_%C5%9Bruboroga

Owca ta zwana byla przez Celtow jako "lena hart", czyli .. welnisty jelen, a takze w klasycznej lacinie "lana" to welna, a "hart" to jelen. W wulgarnej lacinie uzywanej przez niepismienna ludnosc, kupcow, legionistow i.t.p., litery "l" i "h" zostaly zgubione, a dlugie "aa", skrocone do "a" i powstalo
nazwanie "Anart" dla celtycko-slowianskiego hodowcy owiec i plemienia "Anarti"= Anartow.

Ale celtycko-slowianski owczarz zwal siebie .. LENART, o czym swiadczy wystepowanie nazwiska Lenart w Polsce i Europie;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... sko=Lenart
szczegolowa lokalizacja w niektorych krajach;
http://www.namespedia.com/details/Lenart
ogolnie w Europie i w swiecie;
https://forebears.io/surnames/lenart

W Polsce uwaza sie, ze spolonizowane nazwisko Lenart, pierwszy raz odnotowane w 1503 r. pochodzi od germanskiego imienia Leonard/Leonhard oznaczajacego kogos, mocnego jak lew [„leo”=lew i „hart”= mocny], znanego w Polsce od XIII wieku.
Jednak sw. Leonard zmarly w 559 r. nie byl Germanem, bo był frankońskim szlachcicem powiazanym z regionem Limousin [Francja], siedziba celtyckiego plemienia Lemovices [lemo = «wiąz/drzewo», zatem Lemovices = „zwycięzcy z wiązem”, bo ich drzewce lanc byly zrobione z wiązu].
https://en.wikipedia.org/wiki/Leonard_of_Noblac
https://en.wikipedia.org/wiki/Lemovices

Uzupelnienie o pochodne nazwiska z 7-12-2008
**************************************

Od "starozytnego" nazwiska Lenart powstaly juz typowo polskie nazwiska Lenartowicz, Lenartowski oraz Lenarcik i Lenarczyk.

Trudno okreslic kiedy Anartowie-Lenartowie przybyli na ziemie obecnej Polski. Rozmieszczenie Lenarto-podobnych nazwisk w Polsce wskazuja, ze kontakty mogly byc od czasow Aleksandra Wielkiego [ok. 335 r. p. n.e.] poprzez Brame Morawska, az do lat 172 -180 n.e. [przez Przelecz Dukielska] kiedy Anartowie odmawiają pomocy Rzymowi w toczącej się wojnie przeciwko Markomanom i cesarz Marcus Aurelius nakazuje deportacje Anartow z ich terytorium do rzymskiej prowincji Pannonia Inferior.
Tak mowia historycy, ale stolica Panonii Inferior bylo miasto Buda [obecnie Budapeszt] wiec sens deportacji nie jest jasny, bo Wegry i Slowacja to byly ziemie Anartow. Ponizej podaje domysly autorow Wikipedii o wyparciu Lenartow z ich ziem przez Jazygow.

Interesujaco wyglada pochodzenie polskiego nazwiska Lenard [1996 osob w Polsce/2002 r], rozproszonego po calej Europie. Jest to nazwisko jednoznacznie powiazane z „lena” – z wełna, a nie z „leo” – z lwem;
https://forebears.io/surnames/lenard

Zgodnie z tradycja celtycko-slowianska, zawsze w plemieniu byla grupa wojownikow, uwazanych za szlachetnych, gotowa poswiecic zycie w obronie wspolplemiencow. Wedlug j. angielskiego [ i .. celtyckiego] „hard” oznacza silnego, srogiego, brutalnego, zatem „lena” + „hard” -> Lenard, oznacza wspolplemienca, woja gotowego do obrony pasterskiego plemienia Lenartow i srogo karzacego za napad na dobytek [= owce] tego plemienia.

W polskiej wersji Wikipedii;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Anartowie
w Przypisach pkt.13 jest informacja;
„Anartofraktowie. Ptolomeusz. (Geografia, III, 5,) umieszcza A. w pobliżu źródeł Wisły. Nazwa jest diatezą grecko-łacińską. Być może chodzi tu o odłam Anartów wypartych z płn. Węgier przez Jazygów”.

Jednak rozmieszczenie posiadaczy nazwisk plemienia Lenartow wskazuje, ze ich siedziby znajdowaly sie za czasow Ptolemeusza i znajduja sie do dzis, w obrebie srodkowej Wisly, w woj. mazowieckim i lubelskim.

Anartowie-Lenartowie sa Celtami wedlug Juliusza Cezara, sa Sarmatami wg Ptolemeusza, zachodni naukowcy na początku XX wieku; Wilhelm Braune uważał ich jednoznacznie za Dakow, a Vasile Parvan nazwał ich mieszaniną Celto-Dakow, a przytoczone powyzej informacje wskazuja, ze bylo i jest to plemie z rodowodem celtycko-dacko-slowiansko-polskim.

Pozdrawiam - Wladyslaw

Wladyslaw_Moskal - 07-12-2018 - 15:56
Temat postu: Starozytne pochodzenie polskiego nazwiska Andros.

Witam,

grecka wyspa Andros w archipelagu Cyklad, ma prawie 40 km długości, a największa jej szerokość wynosi 16 km. Wyspa slynie z tego, ze podczas konca neolitu (ponad 5000 lat temu), miała ufortyfikowaną wioskę na zachodnim wybrzeżu;
https://en.wikipedia.org/wiki/Andros

Dlatego greckie imie i nazwisko Andros oznacza nie tylko pochodzacy z wyspy Andros, ale takze; mężczyzne ktory jest dzielny, odważny, wojowniczy, co nawiazuje do wyzej wspomnianej wioski bedacej starozytna forteca.

Chociaz w Grecji nazwisko Andros jest juz bardzo rzadkie, nazwisko to, takze rzadkie wystepuje w Rosji, Ukrainie, Moldawii, Bialorusi i w Polsce;
https://forebears.io/surnames/andros

Nazwisko Andros moglo przywedrowac do Polski z greckimi kupcami handlujacymi bursztynem juz w starozytnosci, wieki przed narodzeniem Chrystusa. Takze w sarozytnosci przybylo do wschodnich sasiadow, bo Grecy mieli swoje liczne kolonie na wybrzezu Morza Czarnego. Ta teze chyba potwierdza rozmieszczenie w Europie nazwiska Androsiuk = syn Androsa;
https://forebears.io/surnames/androsiuk
W Polsce;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... =androsiuk

Tak stare, liczace ponad 5 tysiecy lat pochodzenie nazwiska Andros, moglo dac pocztek bardzo licznym, juz polskim nazwiskom wiazanym z bardzo starymi nazwaniami/imionami/nazwiskami; Andras, Jandras, Jądras, Jendros, Jędras, ... Andrzejczak, Jędrzejczak,Andrzejewski [ponad 20 tysiecy osob], Jędrzejewski ponad 15 000 osob] i pochodnych nazwisk, ktorych trudno zliczyc. Nazwiska te obrazuja historyczny rozwoj naszego, polskiego jezyka.

Pozdrawiam - Wladyslaw

IwonnaZ - 08-12-2018 - 01:24
Temat postu: Starozytne pochodzenie polskiego nazwiska Andros.

Dzień dobry!
Drodzy forumowicze, czy wiecie może jakie ma znaczenie/pochodzenie nazwisko Bogobowicz?
Będę wdzięczna za wszelkie sugestie
Iwona

Paulina_W - 08-12-2018 - 17:17
Temat postu:

Witam,

Gawroński_Zbigniew napisał:

W 2017 roku pytałam o nazwisko Sponder/Szonder. Dzisiaj cofnęłam się do początków XVIII wieku i pierwotnie nazwisko brzmiało Kamiński Very Happy

Przy okazji chciałam zapytać o nazwisko Pantyra, występowało w parafii Odporyszów w XVIII wieku i później.
Czy może tu chodzić o górali zamieszkujących w pobliżu szczytu Pantyr w Karpatach?

Gawroński_Zbigniew - 09-12-2018 - 14:13
Temat postu:

Andros to węgierskie imię/nazwisko od greckiego imienia Andréas (Ἀνδρέασ). https://magyarnevek.hu/nevek/ferfinevek

-=-=-=

Pantyra to chyba jakiś "lokalny wynalazek". Np od pantaka - rodzaju ciężkiej siekiery do okrzesywania w kwadrat pni drzew, albo od czasownika "pantroszyć" - sprawiać zwierzęta. Albo od rzeczownika "pantówka" = ziemniak albo pole idealne pod ziemniaki. Albo od czasownika "pątować, pantować" = być pątnikiem. Oczywiście od nazwy szczytu też być może! Co region, to słowo.

-=-=-==-

Zatem Kamiński - nazwisko znane w każdym kraju w Europie chyba w tysiącach odmian i wariantów już to chrześcijańskich, już to normańskich - zawsze odnoszące się znaczeniowo do skały, twierdzy na skałach, albo "twierdzy jak skała" - musiał być wyjatkowa chudzina, że go szponder przezwali. Smile

Paulina_W - 09-12-2018 - 16:36
Temat postu:

Serdecznie dziękuję Zbigniewie za pomoc już kolejny raz!

Gawroński_Zbigniew napisał:

Pantyra to chyba jakiś "lokalny wynalazek". Np od pantaka - rodzaju ciężkiej siekiery do okrzesywania w kwadrat pni drzew, albo od czasownika "pantroszyć" - sprawiać zwierzęta. Albo od rzeczownika "pantówka" = ziemniak albo pole idealne pod ziemniaki. Albo od czasownika "pątować, pantować" = być pątnikiem. Oczywiście od nazwy szczytu też być może! Co region, to słowo.

Od czasownika "pątować, pantować" = być pątnikiem może być całkiem prawdopodobne. W końcu to Odporyszów i jest tu piękny zestaw nazwisk "wielkopostnych": Krzyżanowski, Potępa, Barabasz, Judasz Very Happy

Gawroński_Zbigniew napisał:

Zatem Kamiński - nazwisko znane w każdym kraju w Europie chyba w tysiącach odmian i wariantów już to chrześcijańskich, już to normańskich - zawsze odnoszące się znaczeniowo do skały, twierdzy na skałach, albo "twierdzy jak skała" - musiał być wyjatkowa chudzina, że go szponder przezwali. Smile

Wymagało kopania głęboko w metrykach, ale końcem XVII w. Kamińscy podzielili się na trzy linie. Dobrze, że parafia Tarnów ma w miarę kompletne metryki.

decha92 - 09-12-2018 - 20:14
Temat postu:

Witam,

Drodzy moi mili, może wiecie coś więcej ode mnie na temat nazwiska Deszczka?

Dziękuje z góry za pomoc.

Jabczyński_Kamil - 09-12-2018 - 20:26
Temat postu:

Nawizko Jopczyński Jabczyński

z góry dzieke za pomoc

Nizgorski - 09-12-2018 - 22:26
Temat postu: Nazwiska Nizgorski, Kapusta, Rulka. Geneza nazwiska.

Nizgorski pochodzenie i znaczenie nazwiska.

Witam,
Badając korzenie rodziny Nizgorskich oraz odkrywając historię mojej rodziny nie od dzisiaj zastanawiałem się jak to jest i jak to się stało, że noszę nazwisko które nie spotyka się na co dzień. Na początku bawiłem się nazwiskiem a w zasadzie z jakich wyrazów powstało nazwisko Nizgorski. Zacznę od skrotu "niz." który figuruje w Słowniku Języka Polskiego PWN. Skrót ten oznacza nic innego jak "nizinę". Kolej na wyraz "gorski". Wyraz ten tak podobny do wyrazu "góra" dlatego nazwisko Nizgorski jest często pisane przez postronne osoby przez "ó" czyli Nizgórski czy nawet już bez "ó" dodając przedrostek "Nie" czyli Niezgorski albo o zgrozo Niezgórski. W historii mojej rodziny zmiana nazwiska Nizgorski na inne pochodne pisane przez "ó" czy zaczynając od "nie" to często powielany błąd w urzędach. Dlaczego Nizgorski to prawidłowa forma. Z pomocą przychodzi Słownik Staropolski. W którym bez trudu odnajdziemy słowo "Gorski". Słowo "gorski"oznacza gorzki; bolesny, przykry, nieszczęśliwy. Można śmiało napisac, że Nizgorski to człowiek mieszkający na nizinach być może uprawiający rolę Smile

który jest gorzki, przykry jednym słowem straszny maruda. Jedno jest pewne rodzinną cechą Nizgorskich jest niesamowita upartość, wiem o czym mówię Smile

Nizgorski wydaje się być zapomnianym nazwiskiem, którego nie spotykamy na co dzień. Pragnę choć trochę pokazać z że nie tylko szlachetne nazwiska mają ciekawe pochodzenie. Wielkie znaczenie ma tutaj zabawa językiem polskim, dlatego Nizgorski a mianowicie podstawa naziwska to nazwa miejscowa Nizgórce/Nizgorce z powiatu berdyczowskiego. Były to dobra nad rzeką Ułańską leżące w powiecie lepelskim. Informacje te zostały odszukane w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. VII, s. 165-166.Warszawa : nakł. Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego. Data wydania:1880 1914

http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_VII

Kolej na kolejne nazwisko mojego drzewa genealogicznego. Nazwisko to po nosiła Pra Pra Pra Babka. Mowa mianowicie o nazwisku Rulka.

Potencjalne podstawy nazwiska to: I. ruła ‘rura’, zob. tzw. Słownik warszawski, t. V, s. 767; II. niemiecka nazwa osobowa Ruhl, pochodząca od imion zaczynających się na Ru-, np. Rudolf lub od nazwy miejscowej Ruhla (Turyngia), zob. R. Kohlheim, Familiennamen. Herkunft und Bedeutung, Manheim 2005, s. 562; III. Imię Ruland, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. II, s. 371. Nazwisko można wywodzić także od rzeczownika rola, czyli: 1. pole orne, grunt uprawny, ziemia pod zasiew, 2. zwój papieru, 3. spis, rejestr, lista, 4. wszystko co przypada do mówienia danej osobie, biorącej udział w przedstawieniu, zob. tzw. Słownik warszawski, t. V, s. 558 lub od nazwy herbu Rola. Por. także nazwę miejscową Rola z byłego powiatu mohilowskiego i borysowskiego, zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. IX, s. 716.

Kolej na kolejne nazwisko, które nosiła kolejna znana mi Pra Pra Pra Babka. Nazwisko może brzmieć pospolicie mowa o Kapusta.

Nazwisko Kapusta pochodzi od tak samo brzmiącego rzeczownika, oznaczającego gatunek rośliny warzywnej. To bardzo stara nazwa osobowa, odnotowano ją już w 1318 roku, zob. K. Rymut, Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 1999, t. I, s. 376.Jan Siwik („Encyklopedia nazwisk i przydomków szlacheckich”, Warszawa 2010, s. 283) odnotowuje szlachecką rodzinę o tym nazwisku: Kapusta, herbu Strzemię, 1450 rok.

Dla ciekawych polecam stronę aby poszukać znaczenia i pochodzenia własnego nazwiska

http://www.genezanazwisk.pl ( w chwili obecnej już od jakiegoś czasu w serwisie"geneza nazwisk" prowadzona jest przerwa techniczna.

Wladyslaw_Moskal - 10-12-2018 - 03:12
Temat postu: Starozytne polskie nazwisko Bogobowicz i pochodne.

IwonnaZ napisał:

Dzień dobry!
Drodzy forumowicze, czy wiecie może jakie ma znaczenie/pochodzenie nazwisko Bogobowicz?
Będę wdzięczna za wszelkie sugestie
Iwona

Witam,

nazwisko Bogobowicz to bardzo rzadkie polskie nazwisko i "ba..ardzo sta..are", powstale w czasach starozytnych, kiedy europejskie jezyki nie byly jeszcze zroznicowane.

Wedlug mojej hipotezy, nazwisko Bogobowicz sklada sie z trzech czlonow; "bogo" - "bow" - "icz".

Nazwa/nazwisko Bogo istnieje w Polsce do dzis;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... wisko=Bogo

takze istnieje we Wloszech, Francji, Hiszpani, Szwajcari, Belgi, Angli, Ukrainie, Niemczech i innych krajach europejskich;
https://forebears.io/surnames/bogo

Forebears nie podaje pochodzenia nazwiska Bogo, ale slowniki lacinski, wloski i francuski twierdza, ze slowo "bog" oznacza "bagno", slownik szkocko-celtycki !! wskazuje ze "bog", to "cos miękkiego", a angielski dodaje do "bagna", takze "trzęsawisko" i "moczar".

Ja przyjmuje, ze nazywano kogos "Bogo", kto mieszkal obok/przy bagnach, moczarach i jest to nazwanie z celtyckimi korzeniami, ktore przybylo juz bardzo dawno na tereny obecnej Polski.

Slowniki lacinski i inne wskazuja, ze "bow" to "łuk", moze kiedys takze "łucznik".

Zatem dwa pierwsze czlony nazwiska Bogo-bow-icz wskazuja, ze byl to "łucznik mieszkajacy przy moczarach", polujacy z łukiem na ptactwo wodne; - gesi, kaczki.

Trzeci czlon "-icz" [nastapil tu zanik w wymowie drugiego "w"], juz slowiansko=polski jak w nazwaniu krole-wicz, wskazuje, ze zachowalo sie tylko nazwisko syna; - Bogobowicz, a nazwisko ojca; Bogo-bow, juz wymarlo;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... bogobowicz

Dziekuje Ci Iwono za Twoje pytanie - nie wierzylem, ze jest to az tak stare nazwisko, bo na poczatku myslalem, ze jest stare, ale przyszlo ze wschodu.

Pochodnymi nazwiskami do Bogo i Bogobowicz sa nazwiska Bogocz, Bogoń, Bogowski i inne, takze nazwa wioski Bogoniowice [wioska Bogonia] kolo Tarnowa.

Pozdrawiam - Wladyslaw

IwonnaZ - 10-12-2018 - 03:28
Temat postu: Starozytne polskie nazwisko Bogobowicz i pochodne.

Władysławie! Jestem oszołomiona twoją odpowiedzią. Niezwykła hipoteza. Zawsze mi się wydawało, że jest to nazwisko typowo słowiańskie związane z bogobojnością, ale Twoje wytłumaczenie bardzo mi się podoba. Trochę mniej prozaiczne Smile

Dziękuję, Iwona

Krystyna.waw - 10-12-2018 - 11:25
Temat postu: Re: Nazwiska Nizgorski, Kapusta, Rulka. Geneza nazwiska.

Nizgorski napisał:

Dla ciekawskich polecam stronę aby poszukać znaczenia i pochodzenia własnego nazwiska

Nie wiem, czy na tym forum bywają ciekawscy, ale ciekawi na pewno.
Wysokiej klasy specjaliści także, więc też "polecam"
https://genealodzy.pl/PNphpBB2-viewforum-f-31.phtml

Nizgorski - 10-12-2018 - 12:10
Temat postu: Re: Nazwiska Nizgorski, Kapusta, Rulka. Geneza nazwiska.

Dzięki

ciekawość jest zawsze tam gdzie szukamy odpowiedzi Smile

Przepraszam za pomyłkę językowa. Niestety nic nie znalazłem na temat nazwiska Nizgorski na forum które zostało tutaj polecone.

Gawroński_Zbigniew - 10-12-2018 - 13:20
Temat postu:

decha92 napisał:

Witam,

Drodzy moi mili, może wiecie coś więcej ode mnie na temat nazwiska Deszczka?

Dziękuje z góry za pomoc.

Deszczkami na całych Kujawach i połowie Wielkopolski a i chyba w stronę Łodzi od Kujaw, kryło się dachy u bogatszych gospodarzy, dworskie i kościelne. Deszczka to rodzaj gontu bez "pióra". Stąd też i nazwa od deszczu. Moim zdaniem to nazwisko odzawodowe majstra od produkcji i krycia tym rodzajem gontu.

ROMAN_B - 10-12-2018 - 16:23
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Deszczka.

Witaj.

Rozważania o genezie nazwiska Deszczka.

Profesor Kazimierz Rymut mówił: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”.

Słownik języka polskiego pod redakcją profesora Witolda Doroszewskiego tak definiuje hasła deszczka: „deszczka ż III, lm D. ~ czek daw. << mała deska, deseczka >>: A to robota była nie lada, kilkaset deszczek co dnia spuścić i wyciągnąć na dach szklarni. Łus. Pam. 100. Zajety był właśnie oglądaniem deszczek na lipowy stół głównej izby. Krasz. Sfinks I, 48. Do izby wnieść nie można było błota: musiałem więc czekać na dworze, póki deszczki kawałka wpółzgniłej nie wyszukał. Kras. Podstoli 97. Grzechotka było to narzędzie małe, drewniane, w którym deszczka cienka, obracając się na walcu, także drewnianym, pokarbowanym, przykry i doniosły hałas czyniła. Kit. Opis 556.
fraz. Cztery deszczki << trumna, zwłaszcza nędzna, marna >>: Komisja zapewniała chrześcijański i ostatni datek… cztery deszczki i garść obcej ziemi! Olesz. Wspom. 171. // L”.

Słownik Staropolski wymienia hasło deszczka i tak go opisuje: ”Deszczka – deska ( przenoście: trumna )”.

Słownik polszczyzny XVI wieku Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk [ edycja internetowa ] wymienia hasło deszczka, którego znaczenie tak opisuje: „Deszczka. Dem. od deska” (64)
a. Budulec łodzi, statku; czasem część statku lub pokład (często w kontekstach związanych z rozbiciem statku; przysłowiowa deska ratunku) (12)
b. Trumna, śmiertelne łoże (wyłącznie u Reja) (5)”.
Więcej przeczytasz pod linkiem:
https://spxvi.edu.pl/indeks/haslo/48322#znaczenie-2

Zatem, nazwisko Deszczka pochodzi od przezwiska Deszczka a ono od apelatywu deszczka.

Pozdrawiam – Roman.

Nizgorski - 10-12-2018 - 18:15
Temat postu: Nazwisko Nizgorski jaką kryje jeszcze zagadkę.

Witam

Badając korzenie rodziny Nizgorskich oraz odkrywając historię mojej rodziny nie od dzisiaj zastanawiałem się jak to jest i jak to się stało, że noszę nazwisko które nie spotyka się na co dzień. Na początku bawiłem się nazwiskiem a w zasadzie z jakich wyrazów powstało nazwisko Nizgorski. Zacznę od skrotu "niz." który figuruje w Słowniku Języka Polskiego PWN. Skrót ten oznacza nic innego jak "nizinę". Kolej na wyraz "gorski". Wyraz ten jest tak podobny do wyrazu "góra" dlatego nazwisko Nizgorski jest często pisane przez postronne osoby przez "ó" czyli Nizgórski czy nawet już bez "ó" dodając przedrostek "Nie" czyli Niezgorski albo o zgrozo Niezgórski. W historii mojej rodziny zmiana nazwiska Nizgorski na inne pochodne pisane przez "ó" czy zaczynając od "nie" to często powielany błąd w urzędach. Dlaczego Nizgorski to prawidłowa forma. Z pomocą przychodzi Słownik Staropolski. W którym bez trudu odnajdziemy słowo "Gorski". Słowo "gorski"oznacza gorzki; bolesny, przykry, nieszczęśliwy. Można śmiało napisac, że Nizgorski to człowiek mieszkający na nizinach być może uprawiający rolę Smile

który jest gorzki, przykry jednym słowem straszny maruda Wink

Jedno jest pewne rodzinną cechą Nizgorskich jest niesamowita upartość, wiem o czym mówię Smile

Nizgorski wydaje się być zapomnianym nazwiskiem, którego nie spotykamy na co dzień. Pragnę choć trochę pokazać, że nie tylko szlachetne nazwiska mają ciekawe pochodzenie. Wielkie znaczenie ma tutaj zabawa językiem polskim, dlatego Nizgorski a mianowicie podstawa naziwska to nazwa miejscowa Nizgórce/Nizgorce z powiatu berdyczowskiego. Były to dobra nad rzeką Ułańską leżące w powiecie lepelskim. Informacje te zostały odszukane w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. VII, s. 165-166.Warszawa : nakł. Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego. Data wydania:1880 -1914

Polecam także http://www.genezanazwisk.pl (dzisiaj zobaczyłem że strona ma przerwę techniczną )

Jestem ciekaw co może nam przynieść jeszcze nazwisko Nizgorski. Nie jestem językoznawcą dlatego chciałbym poznać opinię eksperta Smile

decha92 - 10-12-2018 - 20:06
Temat postu: Nazwisko Nizgorski jaką kryje jeszcze zagadkę.

Gawroński_Zbigniew napisał:

Dziękuje Panu za tak pozytywnie zaskakującą odpowiedź. Moja rodzina pochodzi z podkarpacia (najstarszy wpis datowany z tym nazwiskiem jaki znalazłem to ok 1800 r. ) Z resztą księża dosyć często przekręcali nazwisko na Deszka czy Deszczyński. W zawodzie miał wpisywane kowal, a raz wpisane miał zagrodnik. Szkoda że nie posiadam metryk katolickich z mojej wsi, bo tam się chrzcili, żenili oraz umierali. Jedyne informacje jakie posiadam z ksiąg grekokatolickich, gdzie moi przodkowie występowali przeważnie jako świadkowie.

Z moich poszukiwań słowo/nazwisko deszczka określało kiedyś deskę. Smile

ROMAN_B napisał:

Dziękuje za ten post Panie Romanie, kiedyś szukając genezy swojego nazwiska znalazłem podobne wyjaśnienie. W metrykach z ok. przed 1800 księża grekokatoliccy czasem przekręcali moje nazwisko na Deszka czy Deszczyński (pewnie to dlatego że cerkiew była z innej miejscowości i jednocześnie moi przodkowie byli rzymskimi katolikami więc nie uczęszczali na msze grekokatolickie). Pochodze z terenów podkarpacia.

Szary11 - 11-12-2018 - 09:02
Temat postu: Czuń lub bez polskich znaków Czun

Witam Serdecznie

Chodzi mi o nazwisko Czuń gdzie mogę zasięgnąć informacji na ten temat ?

Pozdrawiam

Gawroński_Zbigniew - 11-12-2018 - 10:53
Temat postu: Czuń lub bez polskich znaków Czun

Buty/kapcie/bambosze na zdjęciach to są czuni, Wink

https://www.google.pl/search?q=ч& ... mp;bih=755

Czuni były obszywane z wierzchu skórkami sobolowymi i były poza funkcjonalnością symbolem zamożności, albo plecione z łyka i były zgoła symbolem jej braku.

https://static-eu.insales.ru/files/1/25 ... 764c18.jpg

Nie mogę znaleźć akurat takich bamboszy sobolowych.

Oczywiście może okazać się że ta kresowa z dzisiejszej Ukrainy etymologia jest chybiona, a nazwisko ma zupełnie inną podstawę znaczeniową. Wink

Np może być to jedno z archaicznych zdrobnień imienia męskiego Szczepan zarejestrowanych na Śląsku (historycznym). Obecnie istnieją one jedynie w postaci niemieckich nazwisk Tschan/Tschon/Tschun. Czyżby Czun był to polski relikt po tym imieniu? Nie wiem.

Wladyslaw_Moskal - 12-12-2018 - 00:32
Temat postu: Pochodzenie praslowianskiego nazwiska Czun.

Szary11 Temat postu: Czuń lub bez polskich znaków Czun Nowy postWysłany: 11-12-2018 - 09:02

Witam Serdecznie
Chodzi mi o nazwisko Czuń gdzie mogę zasięgnąć informacji na ten temat ?
Pozdrawiam
************************************************************
Witam,

polsk‪ie nazwisko Czun, to jedno z najstarszych prasłowianskich nazwisk ktore powstaly w starozytnosci, kiedy slowianskie jezyki niewiele sie roznily, natomiast nazwisko Czuń, jest o wiele wiekow mlodsze. Chyba dowodem na wiek nazwisk Czun i Czuń jest to, ze od nazwiska Czun powstaly nazwiska Czunkiewicz, Czunko .. a Czuń, powstalo w czasach Jana Kochanowskiego, kiedy stopniowo wprowadzano nowe litery w j.polskim.
https://forebears.io/surnames/czun
https://forebears.io/surnames/czunkiewicz
https://forebears.io/surnames/czuń

W Angli wystepuje nazwisko Czunys .. chyba powiazane z nazwiskami prapolskimi;
https://forebears.io/surnames/czunys

Najstarszym, prasłowianskim nazwiskiem w Europie bylo nazwanie/nazwisko Cun, do dzis wystepujace w Hiszpani, Francji, Angli, Rumuni, Niemczech, Norwegi, Belgi i w Polsce, bo mamy nazwisko .. Cuniak, czyli syn Cuna !;
https://forebears.io/surnames/cun
https://forebears.io/surnames/cun

Pochodnym nazwiskiem od Cun, jest nazwisko Cuni wystepujace w Albani, Serbi i Horwacji. W Albani zachowalo sie znaczenie slowa "cuni" = chłopczyk, chłopiec.
https://forebears.io/surnames/cuni
We Francji wystepuje nazwisko Cunis;
https://forebears.io/surnames/cunis

W Rumuni wystepuje obok nazwiska Cun, takze nazwisko Ciun.

Zatem takze polskie nazwisko Cun i Czun nalezy wiazac z .. chłopczykiem.

Posrednio zachowalo sie to okreslenie w j. polskim w postaci "sczun" - niemowlak, sikajacy chłopczyk, a takze w "dzie-ciunio, dzie-ciątko" lub "dzi-dziunio", juz bez okreslenia płci.

Rodzima, slowianska ludnosc miala swoje nazwania/nazwiska od straozytnosci, bo ... przetrwaly one w Polsce do dzis.

Pozdrawiam - Wladyslaw

Wladyslaw_Moskal - 12-12-2018 - 03:07
Temat postu: Czuń lub bez polskich znaków Czun

Witam,
dodalem moj wpis o pochodzeniu nazwiska Czun w watku Pochodzenei nazwisk (cz.9).
Wladyslaw

slawek_krakow - 12-12-2018 - 12:10
Temat postu: Pochodzenie praslowianskiego nazwiska Czun.

Jest jeszcze rzeka Czuna na Syberii skąd pochodzą przodkowie Węgrów i kilkaset osób mieszkających na Węgrzech i posługujących się nazwiskiem Czunyi. Jest też wołoskie słowo czun. Etc, etc, etc Very Happy

nika_monache - 12-12-2018 - 14:45
Temat postu: Pochodzenie praslowianskiego nazwiska Czun.

A nazwisko Larecki ? Występowanie województwo Łódzkie. Wsie Dąbrowa nad Czarną, Kalinków, Kotuszów. Pozdrawiam Monika

Saper - 12-12-2018 - 23:06
Temat postu: Pochodzenie praslowianskiego nazwiska Czun.

Witam wszystkich.
Od jakiegoś czasu tworzę swoje drzewko, które rozrosło się już porządnie.
Najbliższe mi są nazwiska:
- Bartoś
- Kijewski
- Sowiński
- Gosik
Czy ktoś mógłby pomóc mi w rozszyfrowaniu pochodzenia tych nazwisk lub przynajmniej jednego?
Z góry dziękuję za pomoc.

Szary11 - 13-12-2018 - 07:08
Temat postu:

Witam serdecznie

Bardzo dziękuje za zaangażowanie w to nazwisko , rzuca to nieco światła na moje pochodzenie , opowiem moja historię .

13 lat temu zmarł mój Ojciec , jedyne co pamiętam z dzieciństwa to iż pokazywał mi atlas świata, była tam rzeka Czuna znajdująca się w Mongolii.
Generalnie mój przodek przybył z Ukrainy a jego przodek z dalszych krajów w Azji . Obawiam się że nazwisko Czuń zostało po prostu lekko zmodyfikowane przez każdy kraj przez który przeszło już do Polski , chodź sam osobiście znam kilku Czuń z Polski i twierdzą że przyszli z między innymi z Ukrainy i dalszych krajów Azji . Nie mam obecnie dostępu do tego atlasu , znalazłem tylko i wyłącznie rzekę Czuna tak jak ktoś już pisał w sercu Rosji .
Rozmawiałem z kilkoma Mongołami którzy twierdzą że moje nazwisko w ich kraju może być zapisywane Chun a sama rzeka której poszukuje ( gdzie mój Ojciec twierdzi pochodzi nasz ród ) to Czuna -> Chin , jednak nie mam tej pewności i mam takie poczucie w sobie . Iż nie wiedząc skąd pochodzą moi przodkowie nie wiem tak do końca kim i gdzie jestem w sensie wymiaru duchowego , tym bardziej nie wiem gdzie zmierzam w życiu .

Myślę że część ludzi tutaj własnie tego poszukuje , dodam że jestem tradycyjnie wychowanym Polakiem w 2 pokoleniu , sam mam już dzieci i naturalnie nikt z nas nie zna słowa po Mongolsku czy Ukraińsku , lecz przez wzgląd na przodków a że jestem najstarszym synem z pośród nas dwóch , chciałem też jakoś przekazać dalszą wiedzę następnemu pokoleniu . Póki jeszcze ta nić pamięci nie przerwała się.

Zdumiony jestem Waszą pomocą i czuje że trafiłem bliżej niż przez całe swoje świadome życie myślałem , owocnej pracy i miłego dnia , mam nadzieje że to Państwa na coś natknie i pozwoli mi rozwiązać moją zagadkę życia .

Szary11 - 13-12-2018 - 07:23
Temat postu:

Witam serdecznie ,
To są bardzo ciekawe koncepcje znaczenia od nazwy rzeczy , bardzo także mnie to ucieszyło gdyż opowieść mojego zmarłego Ojca nabiera większego sensu , odnosząc się bezpośrednio do korzeni Mongolskich poprzez chodź by Ukraiński wątek , a to wiem na pewno że dziadek przybył po wojnie do Polski z Ukrainy , i także rodzina nas z Ukrainy odwiedzała. Jednak wraz z śmiercią babci wszystko z tej strony zakończyło się, dodam że dziadek miał siostry wiec ta linia nazwiska naturalnie tam zanikła . Słyszałem kilka razy że rodziny na Ukrainie przybyli z dalszych krajów Azji a docelowo pochodzimy z rzeki Czuna w Mongolii , widziałem ją na własne oczy w atlasie świata który dostałem na któreś tam szczęnięce urodziny , niestety nie mam do niego już dostępu. Może to rzuci nieco światła i pomoże mi odgadnąć zagadkę mojego życia .

Więcej informacji można przeczytać tutaj :
https://genealodzy.pl/index.php?name=PNphpBB2&file=viewtopic&p=458083#458083

Nawet nie wiem jak Wam dziękować !

Gawroński_Zbigniew - 13-12-2018 - 10:39
Temat postu:

Byłbym ostrożny z tym mongolskim czy jakimkolwiek odordyńskim śladem (od nazwy rzeki Czuna skąd poszczególne 7 plemion Ordy szło na zachód). Dlaczego? Spośród około stu z małym hakiem nazwisk z podstawą Czun (Чун-) widzę zaledwie kilka i to wyglądających na ormiańskie, albo gruzińskie: Czunachian (Чунахян); jedno ałtajskie/mongolskie: Czungczan (Чунгчан). Zdecydowana większość to są patronimy albo, to się po rosyjsku nazywa "licznyje imia" czyli imiona od rzeczowników i przymiotników pospolitych (pol.: apelatywne).

Jeszcze słowo o czuniach. Nie doczytałem tego głębiej. Czuni letnie były robione z łyka i cieniutkich KORZENI!!! sosnowych. W tym momencie zapaliła mi się zielona lampka w szufladkach z pamięcią: Dałbym sobie wąsa ogolić, że w ostatniej dekadzie oglądałem film dokumentalno etnograficzny o jakichś ludziach produkujących do dziś takie łykowe kapcie. Przy dzisiejszych możliwościach i wprawie myślę, że ten film da się odnaleźć w przepaściach sieci. Wink

Pozdrawiam i owocnych poszukiwań życzę. Wink

Wladyslaw_Moskal - 14-12-2018 - 01:47
Temat postu:

Rzeka graniczna pomiedzy Chinami i Hong Kongiem;
https://en.wikipedia.org/wiki/Sham_Chun_River

Inne rzeki o naziw Hun, nie ma takich rzek na Syberi i Mongoli [nie znalazlem w Internecie]
https://en.wikipedia.org/wiki/Hun_River ... tributary)
https://en.wikipedia.org/wiki/Hun_River ... tributary)

Niektore nazwy rzek zmienialy sie z wiekami, dlatego teorie poszukiwanie przodka wg atlasu nie pozyskuje mojego wspsrcia.

Nazwisko Chun na Ukrainie jest bardzo rzadkim nazwiskiem - jeden Chun na ponad 1 600 000 osob i sa wieksza szansa na korzenie slowinskie niz mongolsko-chinskie. Nawet w Kazachstanie, jeden Chun wystepuje wsrod 2 164 960 osob. Naprawde trudno znalezc "jednrgo", nie mowiac o kilu.

Jesli ktos ma jednak reliktowe cechy rasy zoltej, to w wieku dzieciecym w bardzo wysokim procencie prawdopodobienstwa mogl miec "plame mongolska", tak jak i jego male dzieci;
https://antropologia-fizyczna.pl/antrop ... -mongolska

Wladyslaw

Gawroński_Zbigniew - 14-12-2018 - 13:02
Temat postu:

Wladyslaw_Moskal napisał:

...

Inne rzeki o naziw Hun, nie ma takich rzek na Syberi i Mongoli ...

https://www.google.pl/search?client=ope ... p;oe=UTF-8 Wink

Patrząc na zdjęcia licho mniejsza od naszej Wisły.

Irena_Powiśle - 14-12-2018 - 18:34
Temat postu:

Istnieje rzeka Czuń w Jakucji, jest to też Azja
http://где-н ... ?map=79416
istnieje rzeka Czuna (inna nazwa to Uda), która przebiega po obwodach Krasnojarskim na Syberii i Irkuckim (też na Syberii, ale bliżej Mongolii)
https://velesovik.ru/ozera-reki-lesa/581/chuna

Irena

Wladyslaw_Moskal - 15-12-2018 - 03:42
Temat postu:

Gawroński_Zbigniew napisał:

Wladyslaw_Moskal napisał:

...

Inne rzeki o naziw Hun, nie ma takich rzek na Syberi i Mongoli ...

https://www.google.pl/search?client=ope ... p;oe=UTF-8 Wink

Patrząc na zdjęcia licho mniejsza od naszej Wisły.

Panie Zbigniewie - pojawia sie komputerowy problem.

Inna wyszukiwarka i słowa kluczowe [w tym wypadku .. slowa zapisane po rosyjsku].

Jesli ja klikne na podany link moj komputer odmawia szukania w Internecie - ale, czy tylko moj ?

Your search - https://www.google.pl/search?client=ope ... p;ie=UTF-8
- did not match any documents.
Suggestions:
•Make sure that all words are spelled correctly.
•Try different keywords.

Pozdrawiam - Wladyslaw

Gawroński_Zbigniew - 15-12-2018 - 19:43
Temat postu:

Bywa. Zapominam o tym, że gógle pozycjonuje nasze obyczaje i na podstawie tego podsyła nam wyniki w wyszukiwarce. Proszę wpisać/skopiować i wkleić w wyszukiwarkę cyrylicą frazę: река Чуни Powinno pomóc. Wink

Wladyslaw_Moskal - 15-12-2018 - 20:09
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Larecki.

nika_monache napisał:

A nazwisko Larecki ? Występowanie województwo Łódzkie. Wsie Dąbrowa nad Czarną, Kalinków, Kotuszów. Pozdrawiam Monika

Witam,

nie wiem czy przekonam Ciebie do moich hipotez, bo mozesz miec wlasna, o ktorej jeszcze nie wspomnialas.

W rejonie Lodzi wustepuje nazwisko Lar, Lara i ... Larecki.

Wg wierzen Rzymian, skladali oni dar dla opiekuna ogniska domowego, ktorego zwali Lar. Ale wsrod Slowian i Celtow nazwanie Lar moglo dotyczyc juz glowy rodziny, czyli ojca, jako opiekuna ogniska domowego = calej rodziny;
https://forebears.io/surnames/lar
Romania 420 osob o tym nazwisku,
Ukraine 406
Poland 298
Portugal 179
England 53
Czech Republic 21

Nazwisko Lara to juz europejskie i ... polskie nazwanie/nazwisko;
https://forebears.io/surnames/lara

A Larecki to juz typowo polskie ale rzadkie nazwisko;
https://forebears.io/surnames/larecki

Druga hipoteza tez ciekawa; - wg slownika szkocko-celtyckiego slowo "lar" oznaczlo "długi", wg mnie, raczej .. wysoki mezczyzna. Zatem Lara to nazwanie wysokiego mezczyzy, a Larecki - to tez byl kiedys wysokim mezczyzna.

Pozdrawiam - Wladyslaw

nika_monache - 15-12-2018 - 21:12
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Larecki.

Dzień Dobry Panie Władysławie dziekuje za odpowiedz. Myślę że Lar jako ojciec rodziny bardzo pasuje. Ta druga hipoteza też jest ciekawa ale skłaniam się ku tej pierwszej. Mam do Pana jeszcze jedno pytanie o drugie nazwisko. Wypierowski. Zawsze wszyscy mnie pytali czy jestem Rosjanką i powiem szczerze chociaż nic do nich nie mam to raczej nic mi o tym nie wiadomo. Zwłaszcza pierwszy człon Wypierow. . Gdy się przedstawiam to od razu zakładają że jestem z Rosji. A końcówka ski/ska to takie polskie przecież. Sama jestem ciekawa. Moje nazwisko nosi bardzo mało osób jest bardzo rzadkie zdaje sobie sprawę. Moja rodzina nosi je od 18wieku. Ale wiem zę są akta starsze z tym nazwiskiem.Wszyscy przodkowie są z Mazowsza. Wsie pod Sochaczewem.monika

Gawroński_Zbigniew - 16-12-2018 - 00:49
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Larecki.

Dla mnie Larecki to spolszczone Larche z obocznościami- jedno z najbardziej popularnych nazwisk dolnoniemieckich. Larche to dosłownie: słowik borowy = modrzewiówka = larka/lerka. Niemiacka nazwa pochodzi od słowika* żyjącego na modrzewiu.

*poprawiam błąd: to skowronek a nie słowik. Wink

Wladyslaw_Moskal - 16-12-2018 - 02:56
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Wypierowski.

nika_monache napisał:

Witam ponownie.

i ponownie z bardzo rzadkim, mazowieckim nazwiskiem Wypierowski;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... mp;join=on

Poboczne, takze bardzo rzadkie nazwiska, to Wypierczyk i Wypierski. Mocny, wspolny czlon to .. Wypier - i okazuje sie, ze w;
Slowniku nazwisk Szkockich - The Surnames of Scotland (1946) by George Fraser Black (1866-1948) jest taka informacja;
Weekley (jeden ze wspolautorow na stronie 103) says from Ypres in Belgium. The name is spelled Wyper in Lanarkshire and West Lothian and Weepers in Fife.
https://forebears.io/surnames/wiper

Mozna to tlumaczyc tak;
Weekley powiedzial, ze to ktos pochodzacy z belgijskiego miasta Ypres. To nazwisko/nazwa jest zapisywana jako Wyper w Lanarkshire i West Lothian [w Szkocji].

Wedlug mojej hipotezy opartej na tych danych, nazwiska Wypierowski, Wypierczyk i Wypierski sa spolszczonymi wersjami nazwiska Wyper Szkota, ktory przybyl kiedys z rodzina do Polski i pozostali wszyscy w Polsce.
Dlaczego zapis nazwisk jest rozny, nie potrafie wyjasnic, ale chyba byly jakies lokalne powody.

Pozdrawiam - Wladyslaw

Nizgorski - 16-12-2018 - 07:53
Temat postu: Re: Nazwiska Nizgorski, Kapusta, Rulka. Geneza nazwiska.

Chciałbym dodać coś jeszcze do wpisu na temat nazwiska Nizgorski... Po wielu godzinach ślęczenia w metrykach, wiem już że nazwisko to nie tylko zostaje zmieniane na "Niezgórski" etc. Jest też zmieniane na Nicgorski, Nigorski czy Niskorski, Nidzgorski.Wielu metrykach jest zapisywanie w jednym wpisie w 2 różnych wersjach. Bywa też tak, iż dany skan przedstawia nazwisko, które zostało zapisane zupełnie inaczej niż to które jest w bazie.
Dlatego pragnę zaznaczyć, iż może któregoś pięknego dnia uda się zjednoczyć lwia część Nizgorakich jako jedną rodzinkę Wink

Pozdrawiam
Radek Nizgorski

Gawroński_Zbigniew - 16-12-2018 - 10:34
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Wypierowski.

Wypieranie i wypierzanie, a od tego nazwy zawodów wypierek, wypierak, wypierzak, wypiora i podobne to nazwa zawodu- umiejętności młynarskiej związanej z koźlakami (obracającymi się dookoła swej osi wiatrakami). Zakładanie i zdejmowanie poszczególnych dranic - "żagli z drewna" na skrzydłach wiatraka - koźlarza to jest właśnie wypieranie. Przy okazji dożynek w skansenie w Kłóbce na Kujawach miałem okazje oglądać na żywo jak to wygląda: zakładanie tych płyt/żagli w specjalne zatrzaski na skrzydła w sposób symetryczny, żeby nie szarpało całym wiatrakiem i następnie ustawianie wiatraka pod wiatr. Nb od dranic też jest dokładnie 8 nazwisk i obstawię w ciemno, że większości się to z draniem będzie kojarzyło tj z niemieckimi "fluchnamen" = o ile mnie pamięć nie myli - masowo nadawanymi onegdaj przez "urzędnikierę" niemiecką w Poznańskiem.

Nazwisk związanych z wypieraniem widzę dokładnie 8/6.:
Wypierowski

Wypior
Wypiorczyk
Wypiorczyk-Ponimasz.
Wypiór
Wypiórczyk
Wypiórkiewicz
Wypiórkiewicz-Kruczek

Taka hipoteza.

nika_monache - 16-12-2018 - 15:14
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Wypierowski.

Obydwie bardzo ciekawe hipotezy. Ta pierwsza brzmi bardzo tajemniczo i interesująco .Szkoci przybyli do Polski w dużej liczebności już w XVII w. zamieszkiwali u nas nad Wisłą i nawet tłumaczyłoby to nasze rodzinne Rudawe włosy, piegi i żółtawą cerę.Bardzo dziękuję za informacje i na prowadzenie. Zawsze coś ciekawego podsuniecie.
Monika

GZZuk - 16-12-2018 - 16:57
Temat postu:

Lerka/ lerche to skowronek, nie słowik.
Zofia

Gawroński_Zbigniew - 16-12-2018 - 17:42
Temat postu:

GZZuk napisał:

Lerka/ lerche to skowronek, nie słowik.
Zofia

Tak jest! Pomyłka rzeczą ludzką. Dziękuję za poprawkę.

ROMAN_B - 16-12-2018 - 20:09
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Larecki.

Dzień Dobry.

Rozważania o etymologii nazwiska Larecki.

Moniko, panowie Władysław i Zbigniew podali swoje hipotezy o genezie nazwiska Larecki. Do ich wypowiedzi dołożę jeszcze moje rozważania o ewentualnej etymologii nazwy osobowej Larecki. Bo jak mówił profesor Kazimierz Rymut: „„By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”.

Nazwa osobowa Larecki z dużą dozą prawdopodobieństwa graniczącego z pewnością jest derywatem, inaczej mówiąc jest mianem sufiksalnym.
Derywat [ także: formacja słowotwórcza, wyraz pochodny, motywowany lub fundowany ] – podzielna jednostka słowotwórcza, pochodna formalnie i semantycznie od jakiegoś leksemu [ podstawy słowotwórczej ]. Derywaty są zawsze konstrukcjami dwuczłonowymi: składają się z tematu słowotwórczego [ części podstawy obecnej w wyrazie pochodnym słowotwórczo ] oraz formantu [ znaku formalnego przekształcenia wyrazu podstawowego w derywat ].
W takim razie, w mojej ocenie, konstrukcja miana Larecki wygląda tak: Lar + ecki = Larecki; Lar-ecki. Przy czym tematem słowotwórczym jest rdzeń Lar- a formatem [ sufiksem ] jest -ecki.
Najbardziej powszechnym przyrostkiem tworzącym odmiejscowe nazwy osobowe był sufiks -ski, po uproszczeniach i upodobnieniach taką funkcję miał też format -cki oraz -dzki. Przyrostek -ecki obok takich sufiksów jak: -ewski, -owski, -iński, -yński, -ecki, -acki, -icki, -cki jest rozbudowaną [ złożoną ] formą formatu -ski. Biorąc to pod uwagę można hipotetycznie przyjąć, że nazwisko Larecki może być mianem odmiejscowym. Sufiks -ski, -cki, -dzki był charakterystyczną końcówką dla szlacheckich nazwisk polskiego pochodzenia, które związane były z posiadaną własnością - najczęściej rodowych miast lub wsi od których ich właściciele przyjmowali nazwiska - posesywne [ szlacheckie ] nazwy osobowe. Z biegiem czasu wspomniane formaty występowały też w nazwiskach osób pochodzących z innych stanów społecznych [ chłopi, mieszczaństwo ]. W tym przypadku nazwiska takie mówiły nam tylko, że osoby z takimi mianami pochodzą z takiej a takiej miejscowości - odmiejscowe nazwiska nieszlacheckie. Ostatnią funkcją wymienionych przyrostków była funkcja tworzenia strukturalnych [ modelowych ] nazwisk na wzór i podobieństwo nazwisk szlacheckich. Takie nazwy osobowe powstawały od różnorakich podstaw słowotwórczych [ apelatywów ], w tym od imion oraz istniejących nazwisk.
Tak więc do jakiego rodzaju należy nazwisko Larecki? Czy jest to miano szlacheckie lub nieszlacheckie [ nazwisko odmiejscowe ]? A może jest to tylko nazwisko strukturalne? Aby odpowiedzieć na te pytania należy ustalić pochodzenie tematu słowotwórczego [ rdzenia ] Lar-. W grę wchodzi odpowiedź na dwa pytania: 1) Co to jest Lar-?, albo 2) kto to jest Lar-?
Jest imię Hilary oraz Hilariusz, które ma łacińsko-greckie źródło. Wywodzi się od łacińskiego przymiotnika hilarius, albo greckiego laris, larós ‘wesoły, pogodny, radosny’. W Polsce imię to występuje od XIII wieku, również jako Hilarzy, Ilary, Ilarzy. Imię to było dość rzadko nadawane. Posiada ono liczne zdrobnienia, na przykład: Hilarek, Hilaruś, Hilek, Hiluś, Hilunek, Hiluniek, Hilcio, Hilko, Lar, Lary, Laruś, Larek.
Od imienia Hilary pochodzą między innymi następujące nazwiska: Chilarczyński, Chilarecki, Chilarski, Chylarecki, Gielarczyk, Gielarda, Gielarowicz, Gielarski, Gilary, Gilarowski, Gilarski, Giler, Gilert, Hilar, Hilarczyński, Hilarecki, Hilarewicz, Hilarowicz, Hilarski, Hilart, Hilerowicz, Hilery, Hillar, Hylarecki, Ilarski, Ilarz, Kiliar, Kiliary, Larecki, Larek, Larisz, Larkiewicz, Larosa, Laroszewicz, Larski, Larych, Laryga, Larykowski, Łarin, Łarionow, Łarionowicz, Wilary oraz Lar, Lara, Lary.

Wiemy już, że nazwisko Larecki pochodzi od imienia Hilary [ za Słownik Etymologiczny. Wielka Księga Imion; Wydawnictwo Europa, 2004 ]. Skoro źródłem miana Larecki jest imię Hilary to ta nazwa osobowa jest strukturalnym nazwiskiem utworzonym przy pomocy sufiksu -cki. Nazwiska zakończone sufiksem -cki, -dzki powstawały też od imion zakończonych spółgłoską c, cz, k, t, d. Takie zakończenia tworzyły węzeł morfologiczny i powstawał format -cki, albo -dzki. Imię Hilary zakończone jest samogłoską y. Zatem, czy imię Hilary może być tematem nazwiska Larecki? Zdrobnieniem imienia Hilary jest forma Larek. Spieszczone imię Larek zakończone jest spółgłoską k. Tak więc nazwisko Larecki powstało od zdrobniałego imienia Larek.
Miano Larek może być zdrobniałym imieniem albo nazwiskiem. Nazwa osobowa Larek jest derywatem. Utworzona została z dwóch członów, to jest z podstawy słowotwórczej Lar- oraz formatu -ek [ Lar + ek = Larek ]. Przyrostek -ek ma kilka funkcji. Tworzy on zdrobnienia, na przykład kot > kotek, pies > piesek, Adam > Adamek, Roman > Romek. Inną funkcją przyrostka -ek było tworzenie nazw istot mniejszych. Syn w stosunku do ojca jest istotą mniejszą. Ta cecha była wyznacznikiem patronimicznych nazw osobowych - nazwiska odojcowskie. W takim razie nazwa osobowa Larek może być:
• zdrobniałym imieniem Larek powstałym od imienia Hilary,
• odojcowską nazwą osobową [ nazwiskiem ]. Ojciec Lar a jego syn to Larek. Lar to też skrócona forma imienia Hilary.

Hipoteza:
1. Nazwisko Larecki jest strukturalnym mianem, które pochodzi od imienia lub/i nazwiska Lar[a, y] a ono od imienia Hilary.
2. Nazwisko Larecki jest strukturalnym mianem, które powstało od imienia, albo nazwiska Larek a ono od imienia Hilary. Przy czym nazwa osobowa Larek może być patronimicznym nazwiskiem utworzonym od imienia ojca Lar[a, y].

To tylko moja hipoteza, raczej rozważania o genezie nazwiska Larecki. Mam nadzieje, że moje informacje pomogą Ci w dalszych badaniach nad pochodzeniem nazwiska Larecki.

Pozdrawiam – Roman.

nika_monache - 17-12-2018 - 00:30
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Larecki.

Dziękuję Romanie za taka długa wypowiedź. Monika

Peikita - 17-12-2018 - 10:05
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Larecki.

Dzień dobry!

Proszę o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Kołbut. W moim drzewie występuje ono od przełomu XVIII i XIX wieku. Rodzinna opowieść głosi, że przodkowie mogli przybyć z Litwy.
Pozdrawiam!

Elzbietakober - 18-12-2018 - 21:47
Temat postu: Pochodzenie nazwiska

Witam.Czy ktoś może wie skąd pochodzi nazwisko Petychorski?Wiem że urodził się na Kresach ale interesuje mnie skąd wzięło się to nazwisko prawie wcale nie występujące.Pozdrawiam i dziękuję za odpowiedź.Elzbieta

ROMAN_B - 18-12-2018 - 23:34
Temat postu: Rozważania o etymologii nazwiska Kołbut.

Witaj Roksano.

Rozważania o etymologii nazwiska Kołbut.

Trudno jest bez szerszego kontekstu lub innych dodatkowych informacji wnioskować o pochodzeniu nazwiska Kołbut. W mojej ocenie tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych oraz genealogicznych może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób i kiedy powstała konkretna nazwa osobowa oraz rozwiać różne dylematy odnoszące się do pochodzenia społecznego albo etnicznego osób noszących miano Kołbut. Bo jak mówił profesor Kazimierz Rymut: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast, profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”.
Roksano, w swoim poście napisałaś: „Proszę o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Kołbut. W moim drzewie występuje ono od przełomu XVIII i XIX wieku. Rodzinna opowieść głosi, że przodkowie mogli przybyć z Litwy.”. Nie wspomniałaś w jakim regionie występowała nazwa osobowa Kołbut na przełomie XVIII i XIX wieku i czy miała ona inne formy graficznego zapisu na przestrzeni czasu. Zatem, wiemy tylko, że wspomniane nazwisko nosiły osoby żyjące gdzieś na obszarze dawnej Polski pod koniec XVIII wieku i na początku XIX wieku. Sugerujesz, że miano Kołbut może pochodzić z Litwy.

Moim skromnym zdaniem aby spróbować wyjaśnić pochodzenie i znaczenie nazwy osobowej Kołbut powinno się spojrzeć na okres staropolski. W opracowaniu Justyny Bąk pt. Diabeł we wczesnonowożytnym folklorze Warmińsko – Mazurskim na tle staropolskiej demonologii ludowej na stronie 364 i dalszych czytam: „(…).Społeczeństwo staropolskie żyło w świecie przesyconym istotami nadprzyrodzonymi. Wiele z nich związanych było ze zjawiskiem śmierci i wyobrażeniami na temat pośmiertnych losów człowieka. Strach związany z demonami, które miały przybywać z krainy umarłych, był ogromny. (…).Najpopularniejszą postacią demoniczną utożsamianą z diabłem był na terenach Prus Książęcych i Warmii alf lub inaczej kłobuk. Demon ten wywodzi się z mitologii germańskiej i bardziej znany jest jako elf. Alfy wyobrażano sobie jako ogniste istoty, które z natury są złe i bardzo mściwe. Zamieszkiwały w domostwach, a dokarmiane przez domowników przysparzały dostatku swoim gospodarzom. Kłobuki, stając się elementem wierzeń ludowych, przeistoczyły się z budzących grozę, występujących często pod postacią ognistych smoków elfów, w demony domowe . Według wierzeń ludowych kłobuki zamieszkiwały dziuple starych drzew. Rodziły się ze zmarłych niemowlęcych płodów (jeśli ktoś chciał wyhodować sobie kłobuka, musiał zakopać zmarły płód pod progiem domu). Gdy po siedmiu dniach, tygodniach, miesiącach (różne wersje) płód ożywał i prosił o chrzest, należało mu odmówić i nakazać być kłobukiem. Można go było spotkać na rozstajach dróg lub podczas ulewy, kiedy przybierał postać czarnej, zmokłej kury. Kiedy gospodarz zdjęty litością przygarniał biedne zwierzę pod swój dach, bywało, że robił interes swojego życia, ponieważ kłobuk – co wyróżniało go spośród innych istot demonicznych – obdarzał swojego dobrodzieja bogactwem. Na ogół sposób, w jaki to czynił, szkodził innym mieszkańcom wsi, bowiem kłobuk wszystko, co znosił do domu gospodarza, a więc pieniądze, mleko, zboże itd., wcześniej wykradał sąsiadom. Sielanka nie mogła więc trwać w nieskończoność. Ludzie, zorientowawszy się w sytuacji, zmuszali gospodarza do wygnania złodziejaszka. Wyrzucony kłobuk stawał się bardzo mściwy i zdarzało się, że w złości potrafił nawet spalić dom. Podobno pędzącego kłobuka nie można było zatrzymywać, ponieważ ze złości obsypywał natrętów wszami. Kiedy biegł, jego ogon iskrzył się jak kometa, a do domu wpadał przez komin. Jak wspomniano, pozbycie się go było niesłychanie trudne, bowiem kłobuk bardzo mocno przywiązywał się do gospodarza i jego rodziny. O tym, jak silny był to związek, może świadczyć służba kłobuka wielu pokoleniom rodziny, u której zamieszkał, i nawet kiedy gospodarz i wszyscy domownicy pomarli, przenosił się do najbliższych krewnych lub przyjaciół rodziny. (…).Jest bardzo prawdopodobne, że kłobuk był regionalnym odpowiednikiem słowiańskiego Latawca. (…).
Renata Dźwigoł w opracowaniu pt. Polskie ludowe słownictwo mitologiczne, które wydane zostało przez Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej w Krakowie w roku 2004, na stronie 19 pisze: „(…). Bywa, że powstałe pod wpływem chrześcijaństwa wierzenia w dusze nie ochrzczonych dzieci, pokutujące pod postacią ptaków, wołające „chrztu! chrztu!”, mieszają się z wyobrażeniami sypiących skrami sporzących demonów domowych: Dzieciuk przyszed na śwat nieżywy i zakopali go pod dźwiyrze, pod próg. A te rodzice go nazy- wajó lotańcym. Włóczy rozmajitość: i psieniundze, i zboże, wszystko znosi. To takie światło jest, takie światło leci. [...] w Kramerowie nazywali latancem, a w Gilowach jachurem. W innych wioskach kłobukiem.(…). Stara, może już prasłowiańska pożyczka orientalna, zapewne jakieś *kalbuk, jest źródłem wyrazu kłobuk, nazwy nakrycia głowy, wysokiej szpiczastej czapki, kapelusza (Sławski SE II, 257-258). Na Warmii, Mazurach i - rzadziej - sąsiednim Mazowszu kłobuk i forma bez metatezy kołbuk są synonimami latańca, nazwy demona znoszącego gospodarzowi zboże lub pieniądze. Dalej, na stronie 20 autorka mówi: „(…). Słownik gwar Ostródzkiego, Warmii i Mazur notuje formy podstawowe kłobuk, kołbuk i ich gwarowe przekształcenia kołbóg, kobuk kołobuk kłobus (por. kyobuk to tako furo, ańi drapaka je, to za ńem take prómńe; a to nie buła wcale kokosz, tło kłobuk abo lataniec, chtóry znosi ludziom żiwność, SGOWM III, 223, 254). Kaszubska, śląska i małopolska forma kłobucb jest wynikiem hiperpoprawności albo adidedacji do rzeczowników z przyrostkiem -uch (Sławski SE II, 257). Kłobuk kołbuk na Warmii i Mazurach oznaczają też złego ducha, diabła … (…). W powiecie przasnyskim kłobuk jest nazwą diabła domowego …(…).”. Natomiast na stronie 25 Renata Dźwigoł pisze: „(…). Kobold jest niemiecką nazwą ducha domowego (Kluge 1967: 386; Lurker 1999: 145). W mitologii germańskiej koboldy były też demonami górskimi i leśnymi, strzegącymi skarbów. Do formy niemieckiej sprowadzają się polskie gwarowe nazwy demona domowego: warmińsko-mazurskie synonimy kłobuka - kobold, cbobołd, cbobut, kobut (SGOWM III, 234), mazowiecka cbobołd (Tomicki 1981: 46), śląskie cbobołt, kobold (KLS III, 740: mapa Demon sporzący dobytek), notowane w Gorcach chobot ‘dawny demon domowy’ (Kobylińska 2001: 15), por. też pochodzące z Lużyc Dolnych kobolh, kobod, kobud, koblik i z Łużyc Górnych kobołtk, skrócone koltlł*, kobołćik, kubołćik, kubosćik, powstała w wyniku ludowej, fałszywej etymologii - kubłowćik (‘duch domowy przysparzający swemu gospodarzowi kubła, czyli własności’), kubuśćik (Czerny 38 1894: 468-469). W Złotowie mówi się: ten ma piniądze, bo mu chobólt nosi (Mańkowski 1923-1925: 87).”.
Profesor Stanisław Czachowski z Uniwersytetu Warmińsko – Mazurskim w Olsztynie w artykule pt. Warmiński Kłobuk między innymi pisze: „Kłobuk – to bajkowy stwór z mazurskich i warmińskich bajań wzięty. Ale w diable zwanym Kłobukiem odnaleźć można bardzo stare ślady mitologii Słowian i dawnych Prusów. (…).Kłobuk – to bajkowy stwór z mazurskich i warmińskich bajań wzięty. Ale w diable zwanym Kłobukiem odnaleźć można bardzo stare ślady mitologii Słowian i Bałtów. Kłobuk wywodzi się z pierwotnego mitu demona domowego (może mieć człowiekowaty kształt) albo z demona leśnego. Zatem Kłobuka należałoby szukać w drzewach dziuplastych. Samo słowo „kłobuk” najprawdopodobniej pierwotnie oznaczało koguta. Nic więc dziwnego, że najczęściej przedstawiany był jako czarny kogut lub zmokła czarna kura. Wedle niektórych podać ludowych Kłobuk lubi spać w beczce z pierzem. Skoro lubi miękkie posłanie, tym bardziej należałoby go szukać w dziuplach z miękkim próchnem. (…). Kłobuk - demon domowy, pochodzący z przyrody (wtedy najpewniej z lasu, choć „kołpak” jako czapka wskazywałby step i najazdy koczowników) albo jako zmarły przodek. (…). Kłobuk to także prasłowiańskie imię własne. Pozostałością jest mazowiecka wieś Kłobukowo, która nazwę wzięła od osadnika o imieniu Kłobuk. Imię „Kłobuk” nie jest niczym nadzwyczajnym, jako że i występowały imiona „Boruta”. Kłobuk przybył z Mazowsza, wtopił się w mitologię Bałtów (Prusów), ze względu na duże podobieństwa mitomologczne i przenikanie się kultur (czarny kolor, zwierzęta-demony przynależne Welesowi). (…).”.
W Tygodniku Angora nr 4/2015 z dnia 25 stycznia 2015 ukazał się artykuł pt. Kłobuk w saku, w którym czytamy: „Od lat badam dzieje mojej rodziny. Wywodzi się z południowej Wielkopolski. Badając księgi parafialne z lat 1823 – 1830 natrafiłem na zapisy w księgach ślubów w języku polskim, gdzie nazwiska przodków pisano jako Kłobuszek, Kłobusek. Nazwisko po roku 1830 ulega zmianie i te same osoby zapisywane są jako Kłobuch, domyślam się, że jakiś pruski urzędnik je zniemczył. (…). (…), rodowód nazwiska jest staropolski i wiedzie od rzeczownika kłobuch, kłobuk, czyli stary słomiany kapelusz, albo nakrycie głowy prawosławnego duchownego. Kłobukiem nazywano też góralski kapelusz, zaś w gwarze kłobuk to zły duch, diabeł domowy ( także kłobut ). W źródłach staropolskich znajdujemy słowo kłobuk w znaczeniu hełm żelazny, a nawet bańki pojawiające się na wodzie. S.B. Linde przypomina, że kłobukiem nazywano rodzaj ziela, a także pąk róży. Znaczenie słowa poszerza „Słownik gwar polskich” J. Karłowicza, gdzie czytamy, że kłobuk, prawdopodobnie import słowacki, to kapelusz pasterzy owiec, kłobuchą nazywano nieraz krowę, a kłobuchem gatunek jastrzębia. Zdrobnienia używane do 1830 roku były równie polskie jak forma zgrubiała augmentatywna, bez naleciałości niemieckich. (…).”.

Chyba zbyt się rozpisałem? Zatem, przyszedł czas na wnioski z przytoczonych przeze mnie informacji. W mojej ocenie, nazwisko Kołbut jest nazwą osobową o niezbyt jasnej etymologii. Można postawić hipotezę, że miano Kołbut pochodzi od przezwiska Kołbut a ono od apelatywu kołbuk / kłobuk w znaczeniach powyżej opisanych. Najbardziej prawdopodobnym wydaje się to, iż kołbut to inna nazwa kłobuka, czyli diabła domowego.

Kończąc dodam kilka słów wyjaśnienia odnoszącego się do pisowni kłobuk, kołbuk, kłobut, kołbut. Moim zdaniem zapis graficzny kłobuk to forma z metatezą, a forma bez metatezy to kołbuk. Metateza to inaczej przestawka - jeden z podstawowych zależnych procesów fonetycznych, polegająca na zmianie kolejności sąsiednich głosek. Forma zapisu graficznego pod postacią kłobut, kołbut z wygłosowym „t” zamiast wygłosowym „k” moim zdaniem może być związana z nieprawidłową wymową głoski „k” w wyniku czego następuje zamiana głoski „k” na głoskę „t” [ k = t ]. Taka wada obecnie nazywana jest parakappacyzm.

Roksano, to tylko moje rozważania, raczej hipotezy o ewentualnej etymologii nazwiska Kołbut. Wnioski i weryfikację pozostawiam Tobie. Może informacje przytoczone przeze mnie pomogą Ci w dalszych badaniach nad genezą nazwy osobowej Kołbut. Może ktoś jeszcze przytoczy inne możliwości pochodzenia i znaczenia wspomnianego miana.

Pozdrawiam – Roman.

Gawroński_Zbigniew - 19-12-2018 - 08:23
Temat postu: Rozważania o etymologii nazwiska Kołbut.

Kłobuk to po prostu kapelusz. Schował się ów kapelusz m.in. w nazwie miasteczka Kłobuck i w herbie tego miasteczka:
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/ ... OA.svg.png

Wg pani Marii Malec, autorki "Słownika etymologicznego nazw geograficznych Polski" słowo oznaczało pierwotnie pagórek, górkę.

Słownik warszawski podaje chyba z 10 znaczeń słowa, wspomniane górkę i kapelusz (słomkowy - konkretnie) oraz:
ludową nazwę jastrzębia,
pąk kwiatowy, zwłaszcza różany
"czapka" noszona przez popów
więcierz - rodzaj sieci
dziki seler
i oczywiście zły duszek wodny.

I w zasadzie tu zaczyna się problem.

Czy czasownik kłobotać/ kłobutać/ klapotać/ klepotać = pukać, postukiwać czymś (albo idiomatycznie: służyć jako kościelny dziadek - nie kościelny w dzisiejszym rozumieniu słowa) i podobne stanowią podstawę nazwiska czy słowo kłobuk.

Jest jeszcze imię męskie Mikołaj, które w zdrobnieniach na granicy Litwy i Łotwy przybierało postać Klobes, Klobut (od Klaus), ale to tylko ciekawostka, chyba nie wnosi tu niczego nowego.

Gawroński_Zbigniew - 19-12-2018 - 11:27
Temat postu: Pochodzenie nazwiska

Mam nadzieję, że ma pani konto na FB:

https://www.facebook.com/A.Jaimoukha/po ... 117298353/

Jak widać cały obszerny profil poświęcony Czerkiesom i Petyhorze. Jak z merytorycznością linkowanych treści? Niestety nie wiem. Wink

Peikita - 19-12-2018 - 12:55
Temat postu: Rozważania o etymologii nazwiska Kołbut.

Dzień dobry, dziękuje serdecznie za poświęcony czas i obszerne wyjaśnienia!

Dodam tylko, że nazwisko występuje w województwie świętokrzyskim. Wywodzi się z jednej parafii (Wszechswiete) aczkolwiek nie ma w niej lat wcześniejszych niż rok 1797. Nie występowało w parafiach sąsiednich, bądź nie ma z nich ksiąg metrykalnych.

Najstarsza osoba z mojego drzewa, która je nosiła urodziła się około 1770r. Do czasów obecnych nazwisko to nie ulegało zmianom, cały czas zapisywane było jako "Kołbut". Potomkowie 'rozeszli" się do sąsiednich parafii i również w dniu dzisiejszym najwięcej osób z tym nazwiskiem mieszka po sąsiedzku, czyli w Ostrowcu Świętokrzyskim.
Nie wiem na ile to wiarygodne dane ale w Polsce ponoć mieszkają tylko 34 osoby z tym nazwiskiem (strona nazwiska-polskie.pl)

Watek litewski do dziś pozostaje tajemnicą Smile

Jeszcze raz bardzo dziękuję i pozdrawiam, miłego dnia!

Gawroński_Zbigniew - 19-12-2018 - 15:14
Temat postu: Rozważania o etymologii nazwiska Kołbut.

Cytat:

Kobłuk, a, Im. i p. Kłobuk.
Kobold, a, lin. y I. a. Kobolt bajeczny duch
górski w postaci karła, pilnujący skarbów w bogatych
kopalniach kruszcowych. 2. [K. a. Chobold, Kło
buk] istota z rodzaju duchów postaci ptaka. <Nm.
Kobold. Przejście znaczenia na Kobalt z
wierzenia Nm., że duchy podziemne opiekują ś.
kruszcami >

- tyle: Słownik warszawski. Czyli że ta zamianka liter nie ma znaczenia. Wink

Wg mojej informacji - 191 osób nosi to nazwisko (2015 rok). Największe zagęszczenie w miejscowościach: Gryfino, Łódź, Osiek.

Peikita - 19-12-2018 - 16:10
Temat postu:

Panie Zbigniewie, ta liczba 191 odnosi die do nazwiska Kołbut czy Kłobuk ? Bo w mojej rodzinnie niezmiennie występuje Kołbut.

Gashlug - 19-12-2018 - 17:30
Temat postu:

Roksano,

według poniższej strony nazwisko Kołbut obecnie nosi w Polsce 40 osób, z czego w powiecie ostrowieckim 29.

http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... amp;rel=on

Gawroński_Zbigniew - 19-12-2018 - 19:00
Temat postu:

Kołbut - 44 Ćmielów, Ostrowiec Świętokrzyski, Skarżysko-Kamienna.
Kłobuk - 5 tylko w Bielawie.
Kobłuk - nie ma w Polsce.
Kłobut - 191 Gryfino, Łódź, Osiek.

katarzyna9876 - 19-12-2018 - 22:03
Temat postu:

Dobry wieczór Państwu,
poszukuję informacji na temat pochodzenia nazwiska "Wied" .
Najstarszy akt jaki udało się odnaleźć dotyczy przodka Antoniego Wied (pisownia z niemiecka Wud) pochodzi z ksiąg metrykalnych roku 1824 dla miasta Zamościa. Tam stoi zapisane również jakoby ojciec dziecka był starszym podchorążym Pułku Ułanów Wojsk Polskich.
Żadnych innych zapisów metrykalnych w Zamościu nie odnajduje. Po 9 latach rodzina pojawia się w Warszawie - Stare Miasto i tam pozostaje.
Ktoś ma jakiś pomysł gdzie wcześniej szukać? Skąd mógł przybyć w roku 1824?
Katarzyna

Gawroński_Zbigniew - 19-12-2018 - 23:40
Temat postu:

Ścieżka poszukiwań prowadzi mnie do staroniemieckiej podstawy *"Vid-". Dokładnie wygląda to tak: Gockie "vidus" stworzyło starowysokoniemieckie "vitu" i anglosaksońskie "vudu" = las, puszcza, knieja, gestwina, ostęp. Podstawa ta wchodzi w skład kilkuset imion na całym obszarze naturalnego powstawania i rozwoju języków germańskich i kilkudziesięciu tysięcy nazwisk na tym samym obszarze. Samych imion kobiecych niemiecki indeks imion starych wylicza mi 46. Np. Haldwidis, Otwid, Sardvidis, Teudwit itd. Męskich około 10 stron w dwóch szpaltach na każdej stronie. Moje ulubione niemieckie wyszukiwarki nazwisk też wskazują, że nazwisko Wied pochodzi od starosaksońskiego *"widu-" = las.

Druga moim zdaniem najprostsza etymologia, to po prostu od słowa Wied/Wiedwol/Bierhol/Bülow = wilga (taki piękny żółty ptak). Nie wiedzieć czemu Niemcy wymyślili sobie cały szereg dziecięcych wierszyków onomatopeicznych o wildze. Np taki: Wied hol’, Bier hol’ Herr von Bülow. (mniej więcej: „przynieś wilgo, przynieś piwo panu z Wilgowa!)

Sprawdzę jeszcze czy jest w ogóle taka podstawa wud- niemieckich nazwisk z taką podstawą jest jak na lekarstwo...

Już wszystko jasne. Jeśli przyjąć za podstawę tego nazwiska "wud-", to jest ona przekształcona podstawą "vod-" a oznacza ona z staroniderlandzkiego i staroduńskiego i wszystkich innych, które mają w alfabecie literę "ð"/"Ð" = łac: vehemens, rapidus = pol.: 1) gwałtowny, niepohamowany, 2) namiętny, 3) silny, mocny, 4) skuteczny, 5) stanowczy, natarczywy, energiczny, 6) niepokonany, 7) skrzętny, Cool

solidny. Od tej podstawy powstały między niewieloma innymi imiona: Wudamot, Wutold, Woda, Wodal, Wotan. Patrzę na tego Witolda i oczom nie dowierzam, ale słowniki nie kłamią!

źródła:http://www.deutsche-nachnamen.de/index.php/herkunft-a-z

"słownik pruski" często przeze mnie cytowany. i Altdeutsches Namenbuch- Bd1 Personennamen-1A-1856

Oczywiście znów się może okazać, że - co często bywa przy bardzo krótkich nazwiskach - cały powyższy wywód jest jak kijem po płocie, do niczego, bowiem pochodzenie nazwiska jest od zupełnie czego innego.

Elzbietakober - 20-12-2018 - 22:03
Temat postu: Pochodzenie nazwiska

Witam dziękuję za odpowiedź.Nerytorycznie to wyjaśniam:inz.Petychorski Michał ur.w Radomyślu na Wołyniu pochodził z rodu Piatigorskich osiadłych z Kabardy na Kaukazie -na Wołyniu/książka S.Lozy "czy wiesz kto to jest." To brat mojej babki i staram się ustalić ich pochodzenie.A ponieważ dostęp do ukraińskich archiwów jest trudny,więc robię to w dostępnych miejscach.Zwlaszcza że w.w.wczesniej nazywał się Gonczaruk a dopiero po studiach w Paryżu w 1931 r zmienił je na Petyhorski.Pozdrawiam.Elzbieta

Saper - 20-12-2018 - 22:06
Temat postu:

Dobry wieczór.
Ja ponawiam prośbę o informację o nazwisku Bartoś.
W metrykach pisanych po łacinie występuje Bartos.

julia_jarmola - 20-12-2018 - 22:14
Temat postu:

Dobry wieczór.
Wg Kazimierza Rymuta nazwisko Bartoś jest pochodną od imienia Bartłomiej : Barta 1213., ...Bart -osz 1206....,Bart -oś, Bart- owiec 1478.
Możliwe jest także pochodzenie od barta- topór.
Pozdrawiam,
Julia.

Gawroński_Zbigniew - 20-12-2018 - 23:46
Temat postu:

Saper napisał:

Dobry wieczór.
Ja ponawiam prośbę o informację o nazwisku Bartoś.
W metrykach pisanych po łacinie występuje Bartos.

Już to pisałem. To jest węgierski wariant - jeden z około pół tysiąca występujący w Europie od aramejskiego imienia “Bar-Thalmay”(תולמי‎‎‎‎‎-בר‎‎) = syn Talameja/Talamiego = syn "Pełnego zmarszczek". Polskie: Bartłomiej.

Poza tym podstawa *'bart" ma sporo niemieckich znaczeń z których najważniejsze to:
Bart, Pricke, Proecke : kij na którym żebracy/wędrowcy nosili swój węzełek.
Bart... tzw niemieckie spitzname czyli skrócone nazwisko od dowolnej miejscowości z podstawą Bart... .
Bardus/Bartus = poeta
Barta = topór
Bart = broda
Bart = gigant, wielki.
bard/bart - od gockiego beraht = lśnić, jaśnieć.

Osobiście wątpię, czy któreś jest sensowne w Polsce oprócz węgierskiego i identycznego, ze zmiękczeniem: Bartoś, naturalnie pochodzącego z Serbołużyc skąd się rozszedł do Czech i na Śląsk. Niemniej to tylko hipoteza, bowiem - co często tu pada - zawsze może być inna etymologia, której nie dojdziemy, jeśli nie dowiemy się kiedy i w jakich okolicznościach po raz pierwszy miana użyto jako nazwiska.

Wladyslaw_Moskal - 20-12-2018 - 23:59
Temat postu: Re: Rozważania o etymologii nazwiska Kołbut.

Peikita napisał:

Jeszcze raz bardzo dziękuję i pozdrawiam, miłego dnia!

Roksana,

porownaj rozmieszczenie dwoch nazwisk w Polsce - Kołbut i Korbut;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... o%C5%82but
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... sko=Korbut
Glowne centra tych nazwisk sa tak blisko siebie, ze mozna przyjac lokalna podmiane litery "r" w litere "ł".

Nazwisko Korbut jest nazwiskiem starszym, powstalym od celtycko-slowianskiego slowa "korb" = koszyk. Juz bardzo dawno na ziemiach obecnej Polski nastepowala podmiana "r" na "ł", widoczna w innych polskich nazwiskach.

Korba lub Kołba, Korbut lub Kołbut to dawne, juz polskie nazwania kogos, kto robił koszyki [tlumacz Google; Scots-Gaelic korb = Polski koszyk].
Wystepowanie nazwiska Korba w Europie;
Poland 1,736 [osob]
Ukraine 552
Slovakia 247
Russia 217
Czech Republic 173
Turkey 129
France 60
Germany 48
England 30
Belarus 22
Serbia 18

Nazwisko Korbut jest takze nazwiskiem szlacheckim, zawedrowalo na Litwe i niektorzy jezykoznawcy nie uwzgledniajac rozmieszczenia juz slowianskich nazwisk Korba i Kołba w Polsce, twierdza, ze nazwisko Korbut jest nazwiskiem litewskim.

To chyba tlumaczy ten "tajemniczy watek litewski" w Twojej rodzinie, ale ... Kołbut w Polsce ma tak blisko do Korbuta .. . Cala moja hipoteze zostawiam Tobie [i innym] do przemyslenia.

Pozdrawiam - Wladyslaw

Saper - 21-12-2018 - 15:52
Temat postu:

Dziękuję za informację Smile

Baprowski_Bartłomiej - 21-12-2018 - 23:05
Temat postu:

Dobry wieczór, poszukuję informacji na temat nazwiska Baprawski. Do roku 1800 w księgach z parafii Krasne oraz Bogate (powiat przasnyski) występuje sporo osób o tym nazwisku, niestety w latach wcześniejszych jest jest już problem. Od ok. 1750 pojawiają się pojedyncze metryki na nazwisko Baprawiak oraz Bapraski. Być może wcześniej to nazwisko miało inną formę.

Z góry dziękuję za odpowiedź.

Pozdrawiam,
Bartek

Wladyslaw_Moskal - 22-12-2018 - 01:50
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Baprawski.

Baprowski_Bartłomiej napisał:

Bartek,

piszesz; być może wcześniej to nazwisko miało inną formę. Zgadzam sie z Toba, ale nie wiem czy Ty sie zgodzisz z moja hipoteza.

Profesor Alina Naruszewicz-Duchlińska powolujac sie na prof. K.Rymuta i Slownik warszawski pisze tak; nazwisko Baprowski można uznać za formę z ubezdźwięcznieniem głoski b > p pochodną od nazwiska Babrowski, to z kolei pochodzi od czasownika babrać: 1. gmerać, grzebać, 2. licho malować, bazgrać, 3. szperać w czym, 4. brudzić, robić szkodę, 5. marudzić, guzdrać, zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 1999, t. I, s. 12, Słownik warszawski, t. I, s. 79.
http://www.genezanazwisk.pl/about-us

Wedlug mnie, wiele ale bardzo rzadkich polskich nazwisk wywodzi sie od nazwania/nazwiska Babraj, ktory mogl sie "babrac" z solanka [= podgrzewac solanke] w okolicach Bochni, aby pozyskac sól;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... sko=babraj

Babraj jest najliczniejszym i najstarszym nazwiskiem, sadze, ze Baprowski oraz Baprawski powstaly od Babraja. Po wielu, wielu latch kiedy te powiazania zostaly zapomniane, moglo dochodzic do form Baprawiak i Bapraski, ktore obecnie juz nie istnieja.

Dopisek;
Chociaz w obecnych czasach nazwanie/nazwisko Babraj i nazwiska pochodne brzmia dziwnie, przed stosowaniem gorniczych metod przy pozyskaniu soli, pozyskanie soli z solanki bylo bardzo dochodowe o czym swiadczy zakonczenie nazwiska Baprawski, z reguly zwiazane ze szlachetnoscia i bogactwem.
Jedna z przyczyn naplywu Celtow na slowianskie terytoria bylo poszukiwanie soli niezbednej w celtyckim nawyku spozywania duzej ilosci miesa, bo byli oni dobrymi hodowcami zwierzat domowych.

Pozdrawiam - Wladyslaw

Gawroński_Zbigniew - 22-12-2018 - 18:47
Temat postu:

Baprowski_Bartłomiej napisał:

Dobry wieczór, poszukuję informacji na temat nazwiska Baprawski.

Ja sugerowałbym przejrzeć jakieś obszerne indeksy, słowniki, jeśli takie są z językiem łemkowsko/bojkowsko/rusińskim. Sugerowałbym również aby zamiennie z literą W traktować traktować pierwszą literę nazwiska: Baprowski/Waprowski. Wczoraj poszukiwałem dłużej czegokolwiek sensownego o nazwisku i poza skupiskiem Baprowskich na styku Ukrainy i Słowacji niewiele znalazłem.

Edit:
Pozwolę sobie na analizę zakładając wspomnianą oboczność. Waprowski jest dość typowym chociaż też rzadkim nazwiskiem z obszaru dzisiejszej Białorusi. Ma tylko kilka wariantów. O nim jednak można napisać co nieco z dużym prawdopodobieństwem skutecznego „trafienia” we właściwe pochodzenie słowa.

W całej słowiańszczyźnie kresowej do końca 18 wieku istniał zwyczaj nadawania dzieciom oprócz imienia chrzcielnego drugiego imienia niechrześcijańskiego, odnoszącego się do wierzeń, guseł i tradycji. Imię to zawsze miało charakter magiczny, życzeniowy. Imiona tradycyjne miały pełnić funkcję amuletu broniącego dziecko przed „złymi mocami”, zniechęcać złe moce, albo życzyć dziecku magicznych mocy. Męskie imię Wapor i Wapora (a od niego nazwisko Waprowski) ma charakter życzeniowy. Od Żmudzi po Ruś Halicką Dzik/Wapor jako imię dziecka był postrzegany jako życzenie, aby natura postrzegała takie dziecko jako własne i żeby obdarzyła je podobnymi cechami: odwagą, wytrwałością, walecznością i zdolnością do furii w obronie rodziny. Ponadto dzik był uważany jako atrybut ludzi obdarzonych darem prorokowania.
„I to by było na tyle”.

Baprowski_Bartłomiej - 23-12-2018 - 08:40
Temat postu:

@Wladyslaw_Moskal - dziękuję za odpowiedź. Nie mam powodu żeby nie zgadzać się z tą hipotezą. Po prostu szukam wskazówek i każda informacja jest dla mnie ważna Smile

@Gawroński_Zbigniew - interesujące jest to co Pan pisze. Na pewno zwrócę na to uwagę w swoich poszukiwaniach. Takiej formy nie brałem pod uwagę - bardzo dziękuję za odpowiedź.

Pozdrawiam,
Bartek

Marszycki - 24-12-2018 - 15:40
Temat postu: Co to za nazwisko

Witam
FamilyS w 1790 roku w Dobrkowie koło Pilzna podaje Szymona Florkiewicza i jego zonę Annę Preselyt !
Może ktoś pomoże?Co to za nazwisko?Hebrajskie?
Stefan

Gawroński_Zbigniew - 24-12-2018 - 19:35
Temat postu: Co to za nazwisko

Preselyt = preusse + liud = z Prus + lit/lyt/lid/liut/liut/lioz/leoz = współczesne niemieckie: beginen = mieć początek mieć korzenie/ albo tożsame z łac: obtinere = przynależeć, przypadać do.
czy jest hebrajskie? Wątpię.

Hipoteza podparta źródełkami z Niemiec, Rosji i książkami, które często cytuję.

Wladyslaw_Moskal - 25-12-2018 - 03:18
Temat postu: Re: Co to za nazwisko

Marszycki napisał:

Witam
FamilyS w 1790 roku w Dobrkowie koło Pilzna podaje Szymona Florkiewicza i jego zonę Annę Preselyt !
Może ktoś pomoże?Co to za nazwisko?Hebrajskie?
Stefan

Panie Stefanie,

ja zakladam, ze zapis nazwiska Preselyt jest obarczony bledem ale korzenie tego nazwiska sa slowianskie.

Oto moja hipoteza, inna niz Pana Zbigniewa.

Na terenie Polski wystepuje bardzo stare nazwanie handlarz solą - Prasol. Prof. Alina Naruszewicz-Duchlińska przytacza takie opinie;
Nazwisko Prasol jest formą pochodną od staropolskiego określenia prasoł/prasół ‘handlarz solą’ („Prasół, który solą kupczy, płaci po złotemu”), zob. K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 2001, t. II, s. 293, Słownik języka polskiego, tzw. warszawski, t. IV, s. 974. Jan Siwik („Encyklopedia nazwisk i przydomków szlacheckich”, Warszawa 2010, s. 584) odnotowuje szlachecką rodzinę o tym nazwisku: „Prasoł vel Prasol herbu Nieczuja”.
http://www.genezanazwisk.pl/content/prasol

W Polsce wystepuje zdrobnienie Prasolik, syn Prasola, a u naszych poludniowych sasiadow jest Praslička lub Přeslička;
https://forebears.io/surnames/praslička
https://forebears.io/surnames/přeslička

Byc moze bardzo rzadkie nazwisko Přeslič zostalo zapisane jako Preselyt.

O tym, ze istnieje nazwisko Přeslič swiadczy wystepowanie nazwiska Přesličková;
https://forebears.io/surnames/přesličková

Pozdrawiam - Wladyslaw

Marszycki - 25-12-2018 - 09:35
Temat postu: Re: Co to za nazwisko

Dziękuję za wskazówki.Muszę dotrzeć do aktu urodzenia tego Florkiewicza w 1790 roku w Dobrkowie.Może to tylko błąd w odczytaniu nazwiska.

Gawroński_Zbigniew - 25-12-2018 - 09:46
Temat postu: Re: Co to za nazwisko

Do słowiańskich "korzeni" i ja doszedłem, chociaż nieco innych. Oto pierwotna wersja postu, którego nie wkleiłem:

[quote=sam siebie] Południowe, od słowiańskiego i.m. Preša, zdrobnienia od imienia męskiego Predrag [sztuczne polskie: Przedrog/Przedrogi/Najdroższy]. Obydwa pochodzą od Słowian Karynckich. Zachowane w zabytkach np. pomorsko albo karyncko - słowiańskich w postaci: Prech/Presch/Presz skąd weszło do zgermanizowanych zapisów jako nazwisko, dość popularne w całej niemczyźnie i rzadko jako imię zwłaszcza na terenach b. Jugosławii. [/quote]
Pozdrawiam pięknie.

RafalSS - 26-12-2018 - 13:37
Temat postu: Re: Co to za nazwisko

Dzień dobry !
Chciałbym poprosić Państwa o pomoc w ustaleniu pochodzenia nazwiska Sietko-Sierkiewicz. Na podstawie informacji zebranych wśród rodziny wiem, że ktoś z rodziny (imiona nikt nie pamięta) brał udział w wojnie rosyjsko-japońskiej i został odznaczony orderem św. Jerzego. Dziadek (Edward) opowiadał, że wtedy własnie do nazwiska Sierkiewicz dołączono Sietko w ramach uznania za zasługi w działaniach wojennych. Niestety nie jestem w stanie znaleźć żadnego źródła, które popiera taką tezę.
Starałem się skorzystać ze znalezionych na forum wyszukiwarek oraz różnych stron, które przewinęły się przez ten temat, ale niestety również bez skutku.

Z góry dziękuję za pomoc,
Rafał

Grazyna_Gabi - 26-12-2018 - 17:50
Temat postu: Re: Co to za nazwisko

Rafal,
O nazwisku nic nie napisze.
Nizej link o wojnie rosyjsko-japonskiej - jest troche nazwisk (tez odznaczonych), moze cos znajdziesz.
https://www.genrogge.ru/hwj/hwj-priest.htm
A tu chyba o Twoim dziadku Edwardzie:
Эдвард Сетко-Серкевич
http://www.memorial.krsk.ru/memuar/Sietko.htm
http://www.memorial.krsk.ru/DOKUMENT/Pe ... o86011.htm
https://ru.openlist.wiki/%D0%A1%D0%B5%D ... %87_(1920)
Na rosyjskim forum tez ktos pyta o to nazwisko, moze Ty.
http://forum.vgd.ru/post/10/22097/p2236884.htm

Grazyna

RafalSS - 27-12-2018 - 07:53
Temat postu: Re: Co to za nazwisko

Serdecznie dziękuję za zainteresowanie ! Właśnie wczoraj również dotarłem do tego forum i już podjąłem kroki do skontaktowania się z tą osobą !
Jeszcze raz, jestem bardzo wdzięczny Smile

Miłego dnia,
Rafał

Paval - 27-12-2018 - 18:06
Temat postu: Re: Co to za nazwisko

Czesc!
Prosze o pomoc w ustaleniu pochodzenia nazwiska Chądzyński i miasta Chądzyń

Wladyslaw_Moskal - 27-12-2018 - 18:50
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Sietko-Sierkiewicz.

RafalSS napisał:

Miłego dnia,
Rafał

Rafal,

mnie tez interesuje historia powstania zlozonego nazwiska Sietko-Sierkiewicz. Prof. K.Rymut podal, ze w 1990 nazwisko
Sietko-Sierkiewicz nosilo 15 osob w bylych wojewodztwach; El:6, Gd:3, Kr:2, Sz:4.
Wedlug MyHeritage/forebears w 2014 w Polsce nosilo nazwisko Sietko-Sierkiewicz 18 osob;
https://forebears.io/surnames/sietko-sierkiewicz

Prawdopodobnie bardzo rzadkie w Polsce nazwisko Sierkiewicz jest nazwiskiem szlacheckim;
http://szlachtarp.pl/wyszukaj/?szukaj=sierkiewicz
zatem mam pytanie, co wiesz o swoim i tym nazwisku z okresu przed I Rozbiorem Polski.

W Polsce istnieje tez bardzo rzadkie nazwisko Serkiewicz;
https://forebears.io/surnames/serkiewicz
a w Bialorusi, Ukrainie i Rosji istnieje nazwisko Serkevich;
https://forebears.io/surnames/serkevich

Pozdrawiam - Wladyslaw

RafalSS - 28-12-2018 - 15:05
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Sietko-Sierkiewicz.

Dziękuję za powyższy trop. Powiem szczerze, że dużo mi to pomogło. Przeszukałem spis nazwisk szlachty polskiej i znalazłem nazwisko Sierkiewicz. Następnie sprawdziłem Lustrycje dóbr województwa Kijowskiego i coś znalazłem. Dla zainteresowanych:
http://pbc.gda.pl/dlibra/doccontent?id=35480 u góry wpisać stronę 311 i Ziemia Zahołowska jest Andrzej Sierkiewicz.
Czy są może jakieś poradniki, lub innego opisy jakie dalsze kroki mogę podjąć, aby prześledzić historię?
Czy szukanie w archiwach parafii na podstawie okolic tych ziem jest dobrym podejściem?

Dziękuję, bez Waszej pomocy na pewno bym nie dotarł tak daleko.

Pozdrawiam,
Rafał

Sobala_Agnieszka - 28-12-2018 - 17:42
Temat postu: Kozelt ...

KOZELT - poszukuje osob ktore maja to nazwisko w drzewie oraz informacji jak mogla "ewaluowac" pisownia tego nazwiska ..w aktach widnieje tylko Kozelt i Kożelt ...wiem ze jest tez pisane cerekwica i lacina .

Wladyslaw_Moskal - 28-12-2018 - 19:33
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Sietko-Sierkiewicz.

RafalSS napisał:

Witam,

Rafal, badz cierpliwy, poszukiwania genealogiczne to proces.. na wiele lat.
Zagladaj na Forum, jest tu wiele osob z rodzinnymi korzeniami na wschodzie, bardzo czesto pisza o swoich odkryciach i tym pomagaja innym. Nie ma zadnych podrecznikow, zadnych regul, tylko dlugie , krok po kroku poszukiwania.

Twoje potwierdzenie, ze jednym z wlascicieli dobr na kijowszczyznie byl Sierkiewicz pozwala przyjac hipoteze, ze Sietko to ... przydomek !. Sietko-Sierkiewicz wg wspolczesnego j. polskiego to Setnik-Sierkiewicz, czyli dowodca oddzialu zbrojnego skladajacego sie ze stu zbrojnych.

Jest polskie nazwisko Setnik, chyba bardzo stare, bo glownie wystepuje w poludniowej Polsce, w strefie przygranicznej z Czechami i Slowacja;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... sko=setnik

System slowianskich wojow byl taki sam jak rzymskich legionow;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Centuria_(armia)

Obok Polski w Europie wystepuje rzadkie nazwisko Setnik, a na Ukrainie takze nazwisko Setko;
https://forebears.io/surnames/setnik
https://forebears.io/surnames/setko

Jesli Sietko-Sierkiewicz byl bogatym ziemianinem, mogl sam uzbroic wlasny oddzial, ale mogl byc tylko uzdolnionym szlachcicem o cechach dowodczych, stad to ciekawe nazwisko. Sadze, ze kiedys znajdziesz odpowiedz na te pytania.
Jesli pozwoli czas, postaram sie dodac pare ciekawostek do tego tematu.

Pozdrawiam - Wladyslaw

Krystyna.waw - 29-12-2018 - 16:35
Temat postu:

W aktach ślubu nie ma skąd pochodzą?
To może być "spolszczone" nazwisko obcego pochodzenia?
Rodzina jakichś kolonistów sprowadzonych do Błędowa? Cou...?
http://www.parafiabledow.pl/historia_pelna4.html
Poczytaj "na piechotę" akty a nie indeksy, może tak coś znajdziesz.
Mój Scharlipp był Scharlepem zanim stał się Szarlipem

Gawroński_Zbigniew - 29-12-2018 - 18:27
Temat postu:

Moim zdaniem to nazwisko wcale się nie zniekształciło i jest od x czasu zapisane prawie tak samo z węgierska: Kozelt/Közelt/Koselt. Te nazwiska mogą być od podstawy węgierskiej" "kos". Obijam się jednak po omacku, ponieważ nic nie mam na temat tej podstawy.

Gawroński_Zbigniew - 29-12-2018 - 18:34
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Sietko-Sierkiewicz.

Rosyjski „Onomastykon” wydany w 1974 roku w Moskwie autorstwa Wesołowskiego o podstawie „sierk” tak podaje:

Серкиз, Серкизовы: царевич Золотой Орды Серкиз, выехавший в Москву в
середине XIV в., в крещении Андрей; от него - Старковы-Серкизовы [см.
Старко] Ср. селения Черкизовы, два под Москвой и одно под Коломной

Ср.
Саркис - в армяно-григорианской церкви имя Василий Серко, Серков: Серко,
крестьянин, начало XV в., Белоозеро; Яков Васильевич Серко Мошнин [см.
Мошна], 1510 г., Дмитров; Иван Андреевич Серков, помещик, суздалец, 1492 г.,
Новгород [см. Измирь, Чепурсин].

Армяно-григорианская церковь to Apostolski Kościół Ormiański - i jak widać tam powstało i spopularyzowało się nazwisko Sierko. To zdrobnienie od imienia męskiego Serafim (dosłownie z hebrajskiego: „ognisty anioł”). Sierkiewicz to oczywiście syn Sierki.

Więcej problemu sprawia podstawa siet’ сеть. Wszystkie drogi wiodą na Litwę.

I I "да, конечно, так", калужск., тульск. (Даль), наряду с сеж – то же, псковск. (Даль 1). Из *се "вот" и ти (dat. ethicus) от ты или *се "вот" + част. же. Едва ли родственно сетно, ст.-слав. сетьнъ ἔσχατος (Мi. ЕW 294). •• 1 У В. Даля слово сеж также дано с пометой калужск., тульск. – Прим. ред. II II, ж., род. п. -и, се́тка, укр. сíть, род. п. сíти, блр. сець, др.-русск., ст.-слав. сѣть ж. δίκτυον, παγίς "петля, ловушка, западня" (Остром., Супр.), др.-чеш. siеt᾽, род. п. sieti, чеш. sít᾽, слвц. siеt᾽, польск. sieć, siatka, в.-луж. syć, н.-луж. seś. Праслав. *sětь родственно др.-прусск. -sауtаn "ремень", лит. siẽtas, saĩtas "привязь", лтш. saitis, saĩte "завязка, пута, бечевка", sàistît "завязывать", лит. раsаĩtаs "бечевка", др.-инд. sētár- м. "пута", sḗtuṣ м. "завязка, мост", авест. haētu- м. "плотина", лат. sаеtа ж. "толстый волос, щетина", д.-в.-н. seid ср. р. "веревка, петля", ср.-в.-н. seite ж. "веревка", нов.-в.-н. Saite "струна", далее связано с лит. siẽti, siejù "связывать", лтш. sìet, sìenu "вязать", лит. ãtsaja "часть повозки, соединяющая ось с дышлом", sijà "соединительный брус, бревно моста", др.-инд. syáti "связывает"; см. Траутман, ВSW 252 и сл.; Мейе, МSL 14, 348; М.–Э. 3, 637, 860; Шпехт 227; Торп 438; Вальде–Гофм. 2, 462. Ср. си́ла, сило́к.

Chyba wyjaśnia to większość wątków tutaj zawartych. (Myślę, że nie będzie większych problemów z przetłumaczeniem?) Wink

Źródło wklejek to papierowa cytowana książka.

katarzyna9876 - 29-12-2018 - 19:28
Temat postu: Nazwisko Schreter, pochodzenie?

Dobry wieczór,
poszukuję informacji na temat pochodzenia nazwiska "Szreter/Szreyter".
Najstarszy akt jaki udało się odnaleźć to akt zgonu z 1834 r. z Parafii św. Jana w Warszawie, który wskazuje miejsce urodzenia zmarłej Franciszki Szreter (lat 32) jako "Parczew, woj podlaskie".
Pierwszą myślą było, iż nazwisko jest pochodzenia niemieckiego, gdyż na początku 19 w. w Parczewie pojawili się pierwsi koloniści niemieccy. Ale zapisy metrykalne nie potwierdzają tej tezy. W okolicach Parczewa prawdopodobnie nie było na początku 1800 r. kościoła ewangelickiego. Nazwisko nie wskazuje również, jakoby było hebrajskie, imiona rodziców Franciszki to Jan i Anna. Pomysłów brak gdzie szukać. Przeszukałam wszystkie okoliczne Parafie pod kątem występowania tego nazwisko, z mizernym skutkiem. Sad

Please.

Katarzyna

Tomasz_Mierzejek - 29-12-2018 - 20:16
Temat postu:

Witam. Czy ma ktoś informacje na temat nazwiska:Mierzejek?

Gawroński_Zbigniew - 29-12-2018 - 21:21
Temat postu: Re: Nazwisko Schreter, pochodzenie?

katarzyna9876 napisał:

Dobry wieczór,
poszukuję informacji na temat pochodzenia nazwiska "Szreter/Szreyter".
(...)

Katarzyna

Nie odpowiem na tak postawione pytanie. Nazwisko średnio i dolnoniemieckie Schröter / Schrötter/Schreiter / Schreitter nie musi być podstawą znaczeniową nazwiska Szreter.

Zacznę od pierwszych dwóch. To są klasyczne nazwiska odzawodowe. Oznaczają mającego uprawnienia do nadawania znaków cechujących, że np. beczka czy cokolwiek innego, jakiś wzór wagi czy masy ma tę wagę czy masę.

Bardzo podobny blok nazwisk: Schreiter / Schreitter ... pochodzą od podstawy schrîten, słowo to oznacza sposób chodzenia "krok za krokiem".

Zostawmy jednak niemczyznę. Polskie pochodzenie nazwiska jest równie prawdopodobne. Zacznijmy od tego że 3/4 słów w polskim zaczynających się na „ś” zamieniło się w słowa zaczynające się na „sz”.* Tu chyba mamy taką właśnie sztuczkę. Śrotarz/szrotarz to zawód wykonywany = robotnik zajmujący się dostarczaniem beczek z piwem do poszczególnych karczm. Szrotarz to również po prostu szynkarz, propinator, bezpośrednio sprzedający trunki. Obydwa słowa pochodzą od śroty/śruty/szroty tj. zmielonego niedbale ziarna, które po zmieszaniu z drożdżami i czym tam trzeba tak, żeby po fermentacji dawały czysty najwydestylowanichniejszy spirytusik. Smile

Są oczywiście inne, jeszcze starsze podstawy znaczeniowe, które by pasowały. Wszystkie generalnie oznaczają coś małego, rozdrobnionego, albo lichego, "ześrutowanego".

Zajrzałem do słownika najstarszych nazwisk polskich Taszyckiego. Szrot był „grubą rybą” w 1408 roku w Chęcinach. Szrotonis w 1432 w Sanoku. Szrota zwany Szuperiusz/Śuperiusz w 1466 roku, ale nie widzę gdzie. Do 16 wieku nie było w Polsce ani jednego nazwiska z podstawą Schr… .

* - [Wynika to chyb a z łacińskiego zapisu głoski ś=sz na początku słowa - widziałem setki takich zapisów ale nie wiem jak to się ma do opinii fachowców.]

-=-=-=-=

Cytat:

Witam. Czy ma ktoś informacje na temat nazwiska: Mierzejek?

https://books.google.pl/books?id=ZWhJAA ... mp;f=false

Mierzejewski ze starego szlacheckiego rodu dwóch herbów, którego nazwisko pochodzi od imienia Mierzeja miał swoje wsie. Między innymi wsi Mierzejewo w okolicach ostrołęki. Ich mieszkańcy to Mierzejki, Mierzejaki, zwłaszcza po wyprowadzce do innej wsi.

Krzysiek60 - 30-12-2018 - 19:07
Temat postu: Re: Nazwisko Schreter, pochodzenie?

Gawroński_Zbigniew napisał:

katarzyna9876 napisał:

Dobry wieczór,
poszukuję informacji na temat pochodzenia nazwiska "Szreter/Szreyter".
(...)

Katarzyna

Cytat:

Witam. Czy ma ktoś informacje na temat nazwiska: Mierzejek?

Dobry wieczór,
Chciałbym poprosić Państwa o pomoc w ustaleniu pochodzenia nazwiska Cylke/Zielke. Nazwisko występujące w metrykach od początków Księstwa Warszawskiego i Kongresówki szczególnie w okolicy Łodzi. Dość zwarty teren występowania dawniej i współcześnie sugeruje pochodzenie z jednego źródła. W rodzinie utrzymuje się pogląd pochodzenia z terytorium Niemiec. Imiona członków rodziny też to raczej potwierdzają: Adolf, Gotfryd, Gustaw, German. Proszę o wyrażenie swoich opinii. Może Panu Zbigniewowi Gawrońskiemu uda się coś więcej dorzucić. Serdecznie dziękuję. Very Happy

Krzysiek

Gawroński_Zbigniew - 30-12-2018 - 21:22
Temat postu: Re: Nazwisko Schreter, pochodzenie?

Krzysiek60 napisał:

Dobry wieczór,
Chciałbym poprosić Państwa o pomoc w ustaleniu pochodzenia nazwiska Cylke/Zielke. (...) Może Panu Zbigniewowi Gawrońskiemu uda się coś więcej dorzucić. Serdecznie dziękuję. Very Happy

Krzysiek

Ale wymyślił!!! Smile

Bez wnikania w szczegóły podstawy nazwiska według popularnych niemieckich wyszukiwarek etymologicznych są zasadniczo 3. Ale tak poplątane że zęby dostają szkorbutu, która od której wyewoluowała i czy mają jakieś związki między sobą.

1.: Zielke ...aus einer Form des griechischen Rufnamens Cyriacus ("zu dem Herr [Gott] gehörend") hervorgegangener Familienname, siehe auch unter Ciliax / Cyliax
Marianna Zielke (1834)

2.: Zielke / Zilinski / Zilian / Zilius / Zillat / Ziller ...
Herkunft Ostpreußen; Wohnstättennamen zu prußisch syla, šila (Heide, Heideland, Fichtenwald)
Zielke (1771)

3.: Zielke / Zühlke ...
Koseformen zu Rufnamen wie Sulimir o.ä. zu altslawisch sulij* (besser, stärker)
Zülcke (1652) = Sulcke (1747)

Zajrzę jeszcze do mojej „biblii podstaw etymologicznych nazwisk i imion niemieckich” Wink

No i tu zaczyna się jazda. Powyższe dotyczą, co łatwo się domyślić raczej miejscowych, ewentualnie blisko migrujących. Na zachodzie „germańszczyzny” podstawa *”Ziel” ma całkiem inne znaczenia. Gockie „zil/til” tożsame z łacińskim „studium/-ii” = między innymi: ochota, energia, zapał, skłonność, pasja, gorliwość. W tym znaczeniu weszło do sporej grupy imion i nazwisk: (przykłady) Celiko, Cilica, Zilka, Zielwart, Cielward.

Czyli już się dosyć naklikałem. Okazać się bowiem może, że etymologia nazwiska jest jeszcze CAŁKOWICIE INNA i pochodzi od występującego powszechnie wśród mówiących po niemiecku na terenie Polski czasownika *”zielen”/”zîlen” = literackie niemieckie: schielen = zezować/ mieć zeza. (Lubię te głupkowate platowe niemieckie wierszyki: „Mit einem Aug’ zielt er nach Speck, mit den andern na Schinken”: Jednym okiem patrzy/zezuje na boczek a drugim na szynkę.) Smile

Dodam że polskich nazwisk "zezujących" widzę około dziesięciu).

Wpis chociaż napisany w nieco żartobliwej formie jest całkowicie serio. Proszę sobie wybrać. Jeśli nazwisko pochodzi od kolonistów skądś spod Holandii to pochodzi od podstawy „Ziel”. Jeśli przywędrowało z Prus to pochodzi od „poganina, krainy pogan, pogan z lasów świerkowych” (Heide = poganin!). Jeśli jest gdzieś z obszaru silnych wpływów klasztorów np. cysterskich to najpewniej od imienia Cyriak. A jeśli jest pomorskie albo rdzennie śląskie, albo zgermanizowane słowiańskie z obszaru aż po Łabę, to pochodzi od jednego z kilkuset imion słowiańskich z podstawą „Suli-„ ta od starszej „Sul”= „Posul” = dobry/dobrej Np. Sulisław = dobrej sławy, Sulimir = dobrego pokoju, Sulirad = dobrej rady.

Pozdrawiam pięknie.
ps. Nie chce mi się wklikiwać źródeł. Podam tylko jedno ale ważne. Polskie źródła całkiem inaczej od rosyjskich i południowych interpretują podstawę "suli-" w imionach. Tu oparłem się na opracowaniach rosyjskich, obejmujących całą słowańszczyznę. Rasiści, ale takie opracowania mają dobre! Wink

Krzysiek60 - 30-12-2018 - 23:56
Temat postu: Re: Nazwisko Schreter, pochodzenie?

Panie Zbigniewie,
serdeczne dzięki za te interesujące informacje. Od kilku lat ślęczę w genealogii własnych przodków. Muszę powiedzieć, że w większości wątków dotarłem do przysłowiowej ściany gdzieś na przełomie XVIII/XIX wieku. Ponieważ z tego się nie wyrasta szukam nowych obszarów do działania przeglądając Korzenie żony. Cylke to właśnie jej nazwisko. Już raz podzielił się Pan ze mną swoimi przemyśleniami dotyczącymi nazwiska Wartenberg. Dzięki jeszcze raz za te rewelacyjne wątki i życzę wszystkiego dobrego w Nowym Roku. Pozdrawiam serdecznie,
Krzysztof kwiat

,
kwiatki od żony

Rarog_Ola - 31-12-2018 - 02:23
Temat postu: Re: Nazwisko Schreter, pochodzenie?

Dobry wieczór, mnie interesuje pochodzenie mojego nazwiska Raróg Smile

wiem że to sokół itp Ale może coś więcej da się powiedzieć na temat właśnie tego rzeczownika jako nazwiska Smile

wzextreme - 31-12-2018 - 05:55
Temat postu: Re: Nazwisko Schreter, pochodzenie?

Dzień dobry. Czy mógłby ktoś mi pomóc ustalić pochodzenie nazwiska Ziemiański? Wiem tylko, ze w kilka wieków temu brzmiało ono Ziemianin.

Gawroński_Zbigniew - 31-12-2018 - 08:26
Temat postu: Re: Nazwisko Schreter, pochodzenie?

Rarog_Ola napisał:

Dobry wieczór, mnie interesuje pochodzenie mojego nazwiska Raróg Smile

wiem że to sokół itp Ale może coś więcej da się powiedzieć na temat właśnie tego rzeczownika jako nazwiska Smile

Raróg chyba ma 3 podstawowe znaczenia.

1. dosłowne antropoleksema* od ptaka.

2. od kresowe od imienia przedchrześcijańskiego Raróg - życzeniowego nadawanego onegdaj dzieciom.**

3. figuratywne: słownik warszawski odnotowuje: "cudaka, dziwoląga, djabelca (tzn łobuziaka)".

Nazwisko to do 16 wieku nie występuje.

Dla ścisłości dodam, że 200 lat temu przez słowo raróg statystyczny Słowianin rozumiał nie konkretny mały gatunek sokoła ale pisklę sokoła skradzione z gniazda i szkolone do polowania.

* - imię od cechy/charakteru zwierzęcia albo rośliny: np "dąb" = wieki kawał chłopa, zając = płochy, księżyc = jaśniejący czyimś blaskiem, itd. itp.

** - http://www.ufolog.ru/names/order/Р ... 86;г

--=-=-=

Co do nazwiska Ziemiański/Ziemianin. Stawiam dolary przeciw orzechom, że jest to nazwisko kolonistów z Fryzji albo skądś stamtąd z pobliskości i jest spolszczonym patronimem od podstawy Ziem/Siem+s + polska końcówka. Hipotezę tę opieram na tym że do 16 wieko wszystkie nazwiska Ziemia+cośtam są wyraźnie "pachnące" niemieczyzną: Ziemkiński, Zimlinski, Symbszky, Ziemnik, Zemnik, Ziemski, Siemski. Nie wchodząc w szczegóły coś za bardzo przypominają mi one zdrobnienia popularnych imion męskich o podstawach Siem, Zieg, Ziem. Ostatnia podstawa to polonicum/slavicum zachowana do dziś w słowie ziomek, ziomal i dokładnie to samo znaczy w imionach niemieckich. Posprawdzam to jednak szerzej w nocy. Wink

wzextreme - 31-12-2018 - 21:39
Temat postu:

Dziękuje Panie Zbigniewie za odpowiedz. Pochodzę z dołów jasiesko- sanockich dlatego tez niemieckie naleciałości są bardzo możliwe. Czy nazwiska nie były nadawane od tego czym dana persona/ rodzina się zajmowała? Czy mogę prosić o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Byczyński? z góry dziękuje i życzę genealogom Szczęśliwego Nowego Roku.

Tomasz_Mierzejek - 31-12-2018 - 23:10
Temat postu:

Witam. Czy mają Państwo informacje na temat nazwiska Pisowłocki. Spotkałem się także z zapisem tego nazwiska:Pisowocki,Pisowłodzki. Pozdrawiam i życzę szczęśliwego Nowego Roku.

Gawroński_Zbigniew - 01-01-2019 - 01:06
Temat postu:

wzextreme napisał:

E. No. Powoli! Smile

Właśnie chciałem odszczekać część, a zwłaszcza te dolary, o których pisałem wcześniej... Smile

Poniżej wklejam w całości surowe, bez uładzenia tekstu materiały zebrane nt. wymienionych nazwisk:

Poniżej indeks miejscowości od których mogło powstać nazwisko:

Ziemianek część wsi Smolniki Lubichowo starogardzki pomorskie 0166700 -nka
Ziemianiny przysiółek wsi Kasina Wielka Mszana Dolna limanowski małopolskie 0451263 -nów
Ziemianki część wsi Tylmanowa Ochotnica Dolna nowotarski małopolskie 0458762 -ków
Ziemianki kolonia Banie Mazurskie gołdapski warmińsko-mazurskie 0753662 -nek
Ziemiany wieś Siemiątkowo żuromiński mazowieckie 0125670 -mian ziemiański
Ziemiany wieś Banie Mazurskie gołdapski warmińsko-mazurskie 0754130 -mian ziemiański
Ziemiaństwo część wsi Podszkle Czarny Dunajec nowotarski małopolskie 0422280 -wa
Ziemiaństwo część wsi Podwilk Jabłonka nowotarski małopolskie 0429855 -wa
Ziemiaństwo część wsi Zubrzyca Górna Jabłonka nowotarski małopolskie 0430083 -wa

Niektóre germanica:

Ziehmann / Ziemann ...
auf eine niederdeutsch-friesische Form von Siemann, wobei Z- für S- eingetreten ist, zurückgehende Familiennamen
Czymannynne (1446), Zyman (1477), Andreas Ziemann (1669)

Ziemens ...
aus einer niederdeutsch-friesischen Form von Siemens entstandener Familienname
Maria Ziemens (um 1625)

Ziemer ...
Rufname althochdeutsch sigu-mari (Sieg + bekannt, berühmt, angesehen; herrlich, hervorragend, vortrefflich) mit niederdeutsch-friesischen Z für S oder Übername zu mittelhochdeutsch ziemer (Krammetsvogel) für einen Vogelfänger o.ä.
Symers (1262), Simarus (1297) Ziehm / Ziehme /

Ziem ...
Koseformen des Rufnamen zu althochdeutsch sigu-mari (Sieg + bekannt, berühmt, angesehen; herrlich, hervorragend, vortrefflich) mit niederdeutsch-friesischen Z für S
Czim (1412)

Ziemke ...
aus einer Erweiterung von Ziem hervorgegangener Familienname
Johann Ziemke (1709)

Ziems ...
patronymische Bildung von Ziem
Sophie Ziems (1864)

Kresowiana: (Na szczególną uwagę zasługują słowiańskie imiona męskie szerzej u nas nieznane!)
По другой версии фамилия Земко образована от дохристианского славянского имени с основой с «зем-» (предположительно означает «семья»): Земибор, Земибуд, Земидар, Земирад, Земислав, Земовит, Земомил, Земомысл и т. п.

Фамилия Земко представляет собой застывшую форму аналогичного имени. Земко — украинская уменьшительная форма имени Семён (каноническая форма звучит Симеон). Имя Земко возникло в результате ряда модификаций имени Симеон: Симеон — Семён — Сёма — Сёмко — Семко — Земко.

Słownik warszawski:

Ziemianin, [Ziemnianin], † Ziomak
I. X Z. mieszkaniec ziemi-kuli ziemskiej,
śmiertelnik, człowiek. (…)
2. X Z., p. Ziomek. † Ziemianin, † Ziemek, † Ziemak, † Ziemlak = rodak, współziomek,
współobywatel, konpatrjota, swojak: Z. tegoż
miasta,' ziemek tegoż kraju, narodu.
3. X Z., rolnik, kmieć, chłop, włościanin[/]: „Ziemianie
w ziemi pyszczą dla grosza, jak świnie”. Jag.
„Każdemu ziemianinowi powinna być obmyślona ;
chłop jej u nas żaden nie ma”. Leszcz.
„Pan abo Z., który ma między sąsiady pole albo rolą we
wsi,- kiedy tam ma żąć, z wozem ma jechać na
żniwo, aby zboże zebrał i odwiózł na miejsce
bezpieczne” Haur.
„Skoro jemu nie rzeczesz: miłościwy panie, to już pewna przymówka, że głupi ziemianie”. Kochan.
Ziemianinie = prostaku, gburze, chamie, grundychwale. [Wy gburzy .. ziemnianie].
4. [i]szlachcic, właściciel majątku ziemskiego,
dziedzic, obywatel ziemski,
rubaszne: szlagon, hreczko-
siej: „Z ziemianów się żołnierze rodzą”.

Pozdrawiam pięknie. Wink

-=-=-=-=

Odnośnie nazwiska Pisowodzki i podobnych. Mam przygotowany materiał, ale poczekam cierpliwie na inne wpisy, aby nie dominować forum. Wink

Wladyslaw_Moskal - 02-01-2019 - 06:03
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Raróg.

Rarog_Ola napisał:

Dobry wieczór, mnie interesuje pochodzenie mojego nazwiska Raróg Smile

wiem że to sokół itp Ale może coś więcej da się powiedzieć na temat właśnie tego rzeczownika jako nazwiska Smile

Witam,

do postu Pana Zbigniewa dopisuje kilka zdan o polowaniu z sokołem od ktorego pochodzi rzadkie i ciekawe, polskie nazwisko Raróg.

Zygmunt Gloger w "Encyklopedii Staropolskiej" pod haslem "Łowy" pisze, ze "arystokracyi celtyckiej zawdzięczano na zachodzie Europy wynalazek polowania z sokołem ". Takze w Polsce dawno temu polowano w ten sposob, bo mamy nazwe miejscowosci Sokolniki kolo Sandomierza, gdzie odkryto cmentarzysko kultury luzyckiej;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Sokolniki ... karpackie)

Nazwa i nazwisko Sokol jest znana w krajach europejskich od wiekow;
https://forebears.io/surnames/sokol
ale tylko w Polsce nazwisko Sokol z biegiem czasu "przeszlo" w nazwisko Sokół;
https://forebears.io/surnames/sokół

Takze znana od wiekow byla rzadka odmiana wędrownego sokoła zwanego "rarog" [ w łacinie "raro" = rzadko], od ktorego powstalo takze nieliczne, europejskie nazwisko Rarog;
https://forebears.io/surnames/rarog

W Polsce to bardzo rzadkie nazwisko od czasow Jana Kochanowskiego bylo zapisywane jako Raróg;
https://forebears.io/surnames/raróg

A sokół wędrowny nazywany rarogiem wyglada tak;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Rar%C3%B3g_zwyczajny

Z noworocznymi pozdrowieniami - Wladyslaw

adrian.kaszubski - 02-01-2019 - 15:43
Temat postu: Re: Nazwisko Schreter, pochodzenie?

Dzień dobry.

Poprosiłbym o informacje na temat nazwiska Marszewski.
Moja babcia, pradziadkowie do 3xpra mieszkali w Bobrownikach nad Wisłą (KP), natomiast od 4xpra do póki co 6xpra w Gniewkowie (KP).

Pozdrawiam.

Gawroński_Zbigniew - 02-01-2019 - 18:56
Temat postu: Re: Nazwisko Schreter, pochodzenie?

Proszę sobie wybrać z której miejscowości mogą pochodzić przodkowi, którym takie nazwisko przypisano:

Marszew - wieś Ujazd tomaszowski łódzkie 0554419 -wa marszewski
Marszew - wieś Pleszew pleszewski wielkopolskie 0207149 -wa marszewski
Marszewiec - wieś Oborniki obornicki wielkopolskie 0591691 -wca marszewiecki
Marszewnica - wieś Lidzbark działdowski warmińsko-mazurskie 0118138 -cy marszewnicki
Marszewo - wieś Przywidz gdański pomorskie 0169970 -wa marszewski
Marszewo - część miasta Gdynia Gdynia Gdynia pomorskie 0934292 -wa
Marszewo - przysiółek Kętrzyn kętrzyński warmińsko-mazurskie 0477765 -wa
Marszewo - wieś Kleczew koniński wielkopolskie 0286380 -wa marszewski
Marszewo - osada Lwówek nowotomyski wielkopolskie 0588045 -wa
Marszewo - osada Śrem śremski wielkopolskie 0596317 -wa
Marszewo - wieś Goleniów goleniowski zachodniopomorskie 0775400 -wa marszewski
Marszewo - wieś Postomino sławieński zachodniopomorskie 0749123 -wa marszewski
Marszewska Góra - wieś Przywidz gdański pomorskie 0169963 -kiej -ry górski
Marszewska Kolonia - kolonia Przywidz gdański pomorskie 0169986 -kiej -ni
Marszowice - wieś Oława oławski dolnośląskie 0879481 -wic marszowicki
Marszowice - część miasta Wrocław Wrocław Wrocław dolnośląskie 0986372 -wic
Marszowice - wieś Kocmyrzów-Luborzyca krakowski małopolskie 0322488 -wic marszowicki
Marszowice - wieś Gdów wielicki małopolskie 0318251 -wic marszowicki
Marszowiec - część wsi Zielonki Zielonki krakowski małopolskie 0344395 -wca
Marszów - wieś Żary żarski lubuskie 0917997 -szowa marszowski
Marszów - przysiółek wsi Krasna Góra Niemodlin opolski opolskie 0998808 -szowa
Marszówka - część wsi Śmigno Lisia Góra tarnowski małopolskie 0822831 -ki
Marszywiec - wieś Zelów bełchatowski łódzkie 0557263 -wca

Inną sprawą jest co oznacza podstawa tej nazwy miejscowej? To muszę doszperać. Wink

Wladyslaw_Moskal - 02-01-2019 - 19:17
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Marszewski.

adrian.kaszubski napisał:

Witam,

nazwisko chyba stare i moga byc rozne hipotezy powstania nazwiska, moze tez byc nazwiskiem szlacheckim;
Herby + nazwisko Marszewski
http://gajl.wielcy.pl/herby_nazwisko_herby.php

Wiesz gdzie mieszkali ,... a czym sie trudnili, jakie byly ich koligacje ?

Pozdrawiam - Wladyslaw

Przepraszam - podany wyzej link nie pracuje.

Oto dane z innych informacji Pana Gajla;
herby dla nazwisk Marszewski i Marszowski;
Marszewski h. Cholewa, Jastrzębiec, Poraj, Rogala, Półkozic, Wieniawa
Marszowski h. Cholewa, Jastrzębiec, Nowina, Półkozic

slawek_krakow - 02-01-2019 - 19:38
Temat postu: Re: Nazwisko Schreter, pochodzenie?

Gawroński_Zbigniew napisał:

Marszowiec, ta wiocha koło Zielonek to bardzo stara, drzewiej pisano Marsovicy co może sugerować patronimik od jakowegoś Marsa czy Marsza.
Niezależnie od tego znam osobiście cztery spośród wymienionych przez Ciebie miejscowości i dziwnym zbiegiem okoliczności każda znajduje się na wzgórzu dość mocno wyeksponowanym z otoczenia. Dość powiedzieć, trzeba ostro pod górę maszerować. Dawniej raczej wozem nie szło wjechać. Woźnica z wozu i na piechotę Smile

Gawroński_Zbigniew - 02-01-2019 - 19:38
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Marszewski.

Wladyslaw_Moskal napisał:

Według słownika Taszyckiego Marszewski jest obocznością nazwiska Marszowski - starego szlacheckiego rodu, którego rozliczne koligacje szlacheckie i herby są tutaj: https://genealogia.okiem.pl/genealogia.php?n=marszewski

Nazwisko pierwotnie może pochodzić od imienia czeskiego (tzn. zachowanego w zabytkach do dziś w Czechach) Maršik, które jest męskim wariantem imienia Maria. Sprawdziłem dokładnie. Imię w Czechach też chyba zanikło ale jest bardzo popularne u Słowian południowych i tam ma się dobrze.
W słowniku Taszyckiego pojawia się imię żeńskie Marszka już w 1265 roku. Znajdziesz ją samodzielnie w "MPH"* w tomie 5 na stronie gdzieś pomiędzy 585-682.

Cytat:

Niestety tak jest, że 90% nazwisk kończących się na ski, dzki, cki tak powstało. Była wiocha Pipidówa licząca 3 dymy i komornicy w niej mieszkający w czasie nadawania urzędowo nazwisk stawali się Pipidowskimi. To o co pytasz jest wtórne. Moje pierwsze skojarzenie też było takie że Mars, że bardzo popularne idące w tysiące wariantów imię i nazwisko znane na caluchnym Zachodzie, które... i dalej mniej więcej twoje skojarzenia.

* - https://polona.pl/item/monumenta-poloni ... ,NTIxNTU5/

adrian.kaszubski - 03-01-2019 - 09:53
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Marszewski.

Wladyslaw_Moskal napisał:

adrian.kaszubski napisał:

Dzień dobry.

Jestem zaskoczony taką liczbą hipotez co do pochodzenia tego nazwiska. Powiązań szlacheckich raczej nie oczekuję. Może był przodek ze zubożałej szlachty. Wydaje mi się, że pradziadkowie byli niepiśmienni (akta metrykalne o tym mówią, a także przsięga homogialna z 1831 roku z Bobrownik, gdzie mój 3xpradziadek Franciszek Marszewski "podpisuje się" stawiając krzyżyk. Jeżeli chodzi o zawody to Franciszek przez ponad 20 lat był leśnikiem w Bobrownikach, jego ojciec Sylwester był organistą a z kolei dziadek Wojciech miał w akcie zgonu napisane sławetny (fumatus) ale wiadomo jak to z tym określeniem jest. Potomkowie Franciszka to już tylko rolnicy. Odnalazłem jeszcze inne osoby (starszych od Wojciecha), w których Marszewscy trudnią się np. stolarką, rzeźnictwem i grawerstwem jednak nie mam póki co połączeń z nimi.

HenningT - 03-01-2019 - 11:30
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Marszewski.

Witam Szanownych Noworocznie,

może ktoś z Państwa będzie znał pochodzenie dwóch nazwisk: Rybka i Macuga.

Oba nazwiska pochodzą z samego miasta, jak i również okolic Bobrownik. "Bobrowniki – dawne miasto, obecnie wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie ryckim, w gminie Ryki, leżąca tuż przy ujściu rzeki Wieprz do Wisły" - Wikipedia.
Wśród znanych mi Macugów "chodzi" mit, że nazwisko mają niby od jakichś ormiańskich książąt (?). Wedle mojej wiedzy Macugowie w XIX w. w większości zajmowali się uprawą ziemi ale nie tylko.
Rybkowie zaś to głównie rzemieślnicy, zdarzali się również oryle...

Będę wdzięczny za jakiekolwiek pomysły

Tomasz

Karbowska_Marianna - 03-01-2019 - 18:55
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Marszewski.

Witam Państwa!
Interesuje mnie pochodzenie nazwiska Kukiełka, Lorentz, Kochman (z okolic Biłgoraja). Pozdrawiam Marianna

Gawroński_Zbigniew - 04-01-2019 - 08:37
Temat postu:

Nazwisko Byczyński. Wszystko wskazuje na to, że pochodzi od jednej z miejscowości poniżej. Ewentualnie od Bycza, Byczka, Byczenia.

Cytat:

Byczyna wieś Dobre radziejowski kujawsko-pomorskie 0862010 -ny byczyński
Byczyna część miasta Poddębice Poddębice poddębicki łódzkie 0976422 -ny
Byczyna wieś Poddębice poddębicki łódzkie 0710374 -ny byczyński
Byczyna miasto Byczyna kluczborski opolskie 0965275 -ny byczyński
Byczyna osada Miastko bytowski pomorskie 0748106 -ny
Byczyna część miasta Jaworzno Jaworzno Jaworzno śląskie 0991500 -ny
Byczyna-Kolonia kolonia Dobre radziejowski kujawsko-pomorskie 0862026 -ny-Kolonii
Byczynica przysiółek wsi Steblów Cisek kędzierzyńsko-kozielski opolskie 0492931 -cy

Nazwa Byczyna wg Rymuta pochodzi od… nazwy osobowej Bycza, ta od byka. Albo od niemieckich zdrobnień imion typu Pietschke, a te co już sam sprawdziłem od Albrecht i Piotr. Też jestem zdziwiony, ale tak stoi w Rymucie!
Słowo byk to samiec… niedźwiedzia i jelenia i było rzeczownikiem odczasownikowym od: byczeć/ryczeć.

Hipoteza: Byczyński = z Byczyny = z rykowiska jeleni. Albo tak jak napisałem wyżej.

-=-=-=-=
Nazwisko Macuga.
Usiłowałem dopasować nazwisko do jakiegokolwiek pochodzącego z Kaukazu i przyległości. Nic z tego. Może przodek i był księciem, ale nazwisko nie ma typowego dla regionu kształtu. Macuga moim zdaniem „powstało” znacznie bliżej. To dość popularne przezwisko, tożsame znaczeniowo ze sztucznymi słowami typu: macaj, macajło, dość powszechnie występujące wśród Rusinów po słowackiej i ukraińskiej stronie.

=-=-=-=

Rybka. Tu chyba nie ma czego szukać. To zwykły apelatyw, tzn, od pospolitego słowa: ”rybka”.

-=-=-=-=

Nazwisko Kukiełka to również apelatyw ale ma znaczenia inne aniżeli się potocznie wydaje.
1. Kukieła/kukiełka to „bochen” gliny wymieszanej z sieczką słomianą z której budowano gliniane domy. Przezwisko Kukiełka zatem to inaczej „mularz” = stawiający gliniane domy, w odróżnieniu od murarza - stawiającego ceglane domy.
2. Kukiełka, Kukla, † Kukla, Kukla, Kupla, Kukiałka = okrągły bochenek, a szczególnie podługowaty chleba, kołacz z pszennej mąki: K. chrzestna = strucla 4 stopy długa,
pieczona na chrzciny.

-=-=-=

Lorentz/Lorenz to Wawrzyniec/Laurentius. Ale nie tylko. To również lirnik, płaczek, szlochający za opłatą na pogrzebie = osoba obsługująca pogrzeby ale nie grabarz. To była jeśli wierzyć źródłom nie taka zła fucha, za którą szło się w miarę swobodnie utrzymać.

-=-=-=

Kochman.

To tzw. berufname [beruf = zajęcie/powołanie + name = nazwanie] znane już od połowy 13 wieku w połowie niemczyzny. Oczywiście kucharz. Ze zwykłej ciekawości zobaczę czy ma może jakieś ukryte znaczenia… Nie widzę.

-=-=-=

Nazwisko Pisowodzki.

Ono wymyka się prostej analizie. Moim zdaniem, graniczącym z pewnością jest arcyciekawym zabytkiem, jednym z kilkudziesięciu, zachowanym przykładem „przetłumaczenia” miejscowych dialektów polskich na polski ogólnie zrozumiały. Jako dyżurny przykład podaję zawsze nazwiska typu Białobłocki. Pochodzi ono od złożenia białe = „staropolskie” błoto + błoto = „młodopolskie” błoto. Wink

Takim samym wydaje się nazwisko Pisowodzki. Od złożenia pisa + woda = rzeczułka (w dialekcie galindzko-kurpiowskim/sasińskim) + rzeczułka w dialekcie pomezańskim i pogezańskim. [Przykładem są nazwy rzek we wskazanych regionach i ich etymologia.]

Karbowska_Marianna - 04-01-2019 - 10:00
Temat postu:

Bardzo dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam serdecznie. Marianna

HenningT - 04-01-2019 - 10:08
Temat postu:

dziękuję bardzo. Tomasz

Rarog_Ola - 05-01-2019 - 01:17
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Marszewski.

Pieknie dziękuję za odpowiedzi dotyczące nazwiska Raróg Smile

czy istnieje jakąś wzmianka kto je nosił np jako pierwszy lub w jakich rejonach rozpoczęło się konkretnie ? Czy może jest szansa że jest w jakimś stopniu może szlacheckie ?? Pozdrawiam Smile

)

Wladyslaw_Moskal - 05-01-2019 - 03:45
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Raróg .

Rarog_Ola napisał:

Pieknie dziękuję za odpowiedzi dotyczące nazwiska Raróg Smile

)

Witam,

szkoda ze jako nowicjuszka, teraz swoj wpis przykleilas do obcego nazwiska, ale pieknie dziekujesz, wiec dalej pomoge.

1. Na Twoje pytanie; "czy istnieje jakąś wzmianka kto je nosił np jako pierwszy lub w jakich rejonach rozpoczęło się konkretnie ?", juz czesciowo zaznaczylem poprzednio;
"Takze znana od wiekow byla rzadka odmiana wędrownego sokoła zwanego "rarog" [ w łacinie "raro" = rzadko], od ktorego powstalo takze nieliczne, europejskie nazwisko Rarog";
https://forebears.io/surnames/rarog

Nazwisko Rarog najliczniej wystepuje na Ukrainie - w 2014 r., 335 osob, w Polsce tylko 4 osoby.
Nazwisko Raróg tylko w Polsce nosilo w 2014 r. 282 osob;
https://forebears.io/surnames/raróg
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... Rar%C3%B3g

Zatem z wysokim prawdopodobienstwem, nazwisko Rarog moglo powstac na Ukrainie.

2. Na nastepne pytanie; "czy może jest szansa że jest w jakimś stopniu może szlacheckie ?", odpowiem .. TAK !, bo istnieje szlachecki rod Rarogow, ale czy Twoje nazwisko mozna wiazac z tym rodem musisz juz sama odszukac.

Istnieje strona;
http://szlachtarp.pl/lista-nazwisk-n-r.html
gdzie nazwiska Rarog i Raróg sa wymienione jako szlacheckie, strona wymaga rejestracji !

Tutaj jest tylko informacja o herbie "Rarog";
http://www.encyklopedia.biolog.pl/index ... rb%C3%B3w)

Zycze powodzenia w poszukiwaniach genealogicznych - Wladyslaw

P.S.
Herbarz polski Kaspra Niesieckiego, - jest taka informacja;
Walenty Rarog, wielką odwagą przy dobywaniu Smolenska, wslawiony, na sejmie 1638 r nobilitowany.

Rarog_Ola - 05-01-2019 - 15:58
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Raróg .

Rzeczywiście przepraszam, wtracilam się w wątek ;( ale dziękuję ślicznie ! Jestem w szoku że taka odpowiedź dostałam na temat swojego nazwiska Smile

wzextreme - 05-01-2019 - 22:33
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Raróg .

Dziękuje bardzo Panie Zbigniewie. Czy można coś się dowiedzieć o nazwiskach Dydak i Zbiegień?

ROMAN_B - 05-01-2019 - 23:29
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Rarog, Raróg.

Olu, witaj.

W swoim poście z dnia 31.12.2018 roku napisałaś: „Dobry wieczór, mnie interesuje pochodzenie mojego nazwiska Raróg wiem że to sokół itp Ale może coś więcej da się powiedzieć na temat właśnie tego rzeczownika jako nazwiska.”.
Do przetoczonej już dyskusji o etymologii nazwiska Rarog dołożę moje „trzy grosze”. Te grosze to moje bardzo subiektywne spojrzenie na genezę nazwiska Rarog / Raróg.

Rozważania o etymologii nazwiska Rarog / Raróg.

Każde współczesne nazwisko to zagadka etymologiczna, w tym i nazwa osobowa Rarog czy Raróg, która kryje w sobie pochodzenie konkretnej nazwy [ wyrazu, nazwania ], jego źródłosłów oraz zmiany ich znaczenia i formy w miarę upływu czasu. Rozszyfrowanie polega na odtworzenie wyjściowej postaci wyrazu, wykrycie przypuszczalnego znaczenia pierwotnego, wyjaśnienie jego dalszego rozwoju semantycznego i objaśnienie struktury morfologicznej. Badania etymologiczne opiera się często na analizie porównawczej. Bywa, że nie da się jednoznacznie ustalić pochodzenia i znaczenia konkretnej nazwy osobowej i dlatego mogą istnieć obok siebie różne genezy tego samego miana. Czasami pomocna bywa ludowa etymologia, która zazwyczaj próbuje określać pochodzenie wyrazów na podstawie podobieństwa ich formy dźwiękowej [ wymowy, brzmienia ] do innych wyrazów. Najtrudniej jest stwierdzić co znaczyła określona nazwa, nazwanie, przezwisko czy przydomek w danym miejscu i czasie i dlaczego konkretna osoba została w taki sposób nazwana.
Nielekko jest bez szerszego kontekstu lub innych dodatkowych informacji wnioskować o pochodzeniu nazwiska Rarog / Raróg. W mojej ocenie tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych, genealogicznych, słownikowych czy językoznawczych może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób i kiedy powstała konkretna nazwa osobowa oraz rozwiać różne dylematy odnoszące się do pochodzenia społecznego albo etnicznego osób noszących miano Rarog czy Raróg. Bo jak mówił profesor Kazimierz Rymut: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast, profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”. Pamiętać też trzeba, że niektóre słowa mogą pochodzić z różnych historycznych dialektów języka polskiego, w tym i gwary albo z jakiegoś innego języka. Nie można też wykluczyć, iż wspomniane miano jest reliktem wywodzącym się z języka słowiańskiego.

Z mojej perspektywy nazwisko Rarog czy Raróg utworzono przy pomocy sufiksu -og / -óg od podstawy słowotwórczej Rar-. Zapisać ten proces można tak: Rar + og / óg = Rarog / Raróg. W takim razie nazwa osobowa Rarog / Raróg jest derywatem. Derywat [ także: formacja słowotwórcza, wyraz pochodny, motywowany lub fundowany ] – podzielna jednostka słowotwórcza, pochodna formalnie i semantycznie od jakiegoś leksemu [ podstawy słowotwórczej ]. Derywaty są zawsze konstrukcjami dwuczłonowymi: składają się z tematu słowotwórczego [ części podstawy obecnej w wyrazie pochodnym słowotwórczo ] oraz formantu [ znaku formalnego przekształcenia wyrazu podstawowego w derywat ].
Jest sporo wyrazów, które zakończone są -óg lub -og, na przykład: wróg, złóg, głóg, róg, próg, stóg, twaróg, połóg, raróg, nałóg, piróg, pożóg, obłóg, odłóg, wyłóg, odnóg, pirog, batog, prolog, dialog itd.. Profesor Aleksander Brückner1 tak pisał o sufiksie -óg: „Przyrostek -óg tworzy rzeczowniki „czynu” lub „rzeczy”, np. raróg od raru, wrzasku czynionego skrzydłami w locie szumiącymi; piróg od piru, uczty, dla której go pieczono; ostróg, palisada, i ostroga od ostry; natóg od bata; inóg albo nóg „gryf”, bo on „odyniec”, tj. sam jeden zawsze: in znaczył przecież jeden; barłóg albo barłogo od barła mierzwy, podściółki; twaróg od twaru, jak fromage, fromaticus, od formy; Stribóg, r. 980, między bożkami Włodzimierza W.; trwoga od trwania. Przyrostek -óg pojawia się dla wszystkich trzech rodzajów; naszemu barłogowi odpowiada r. berłoga ( por. mój Słownik Etymologiczny i. h. v ). Tak samo urobiono nazwę kulturową boga ognia, Swaróg od swaru, gdy dla ognia matrialnego pozostała jego nazwa pierwotna, indoeuropejska. Rodzimy przyrostek -óg nie mógł przecież stworzyć nazwy boga ognia od nieistniejącej u Słowian nazwy boga słońca!!!”.
Jest wiele nazwisk, w których można doszukać się podstawy słowotwórczej Rar-, na przykład: Rar, Rara, Rarach, Raradowski, Rarajczyk, Rarak, Raran, Rarańska, Rarasiak, Rarat, Rarata, Rarczuk, Rarczyk, Rarczyńska, Rarda, Rardysz, Rarek, Rareta, Rarkowska, Rarniuk, Raro, Rarog, Rarogiewicz, Rarok, Rarolak, Raron, Raroń, Rarosz, Raroszewska, Rarot, Rarow, Rarowicz, Rarowski, Raróg, Rarów, Rarp, Rarpik, Rarski, Rartosz, Raruga, Raruk, Rarus, Raruszyńska, Raryta. Profesor Kazimierz Rymut2 pisał, że podstawa słowotwórcza rar- znaczy ‘wrzask, przenikliwy wrzask’.

Hipoteza.

Nazwa osobowa Raróg / Rarog pochodzi od przezwiska Raróg / Rarog a ono od słowiańskiego wyrazu pospolitego raróg / rarog ‘wrzask’. Zatem, przezwisko Raróg / Rarog mogło odnosić się do osoby wrzeszczącej albo bardzo głośno mówiącej. Również przeraźliwie krzyczącej lub wołającej.

Olu, to tylko moje subiektywne spojrzenie na genezę nazwiska Raróg / Rarog. Moją hipotezę oparłem na słowiańskim pochodzeniu i znaczeniu słowa raróg. Z założeniem, że zapis graficzny słowa raróg odpowiada graficznemu zapisowi słowa rarog. Biorąc to pod uwagę można uznać, że nazwa osobowa Raróg / Rarog jest bardzo starym mianem, które swoimi korzeniami sięga języka słowiańskiego. Może moje spojrzenie na etymologię nazwy osobowej Raróg / Rarog pomoże Ci w dalszych badaniach nad historią Twojej rodziny i nazwiska Rarog / Raróg.

Pozdrawiam – Roman.

Źródła:
1 – Aleksander Brückner: Kultura duchowa Słowian. Uwagi na marginesie pracy K. Moszyńskiego; Kwartalnik Historyczny, Rocznik LII, zeszyt 2; Nakładem Polskiego Towarzystwa Historycznego; Lwów 1938.
2 – Kazimierz Rymut: Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny; Wydawnictwo Naukowe DWN; Kraków 2001.

Gawroński_Zbigniew - 06-01-2019 - 00:14
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Rarog, Raróg.

Nazwiska mające w swej treści jakieś słowa znane w całej słowiańszczyźnie obok nazwisk bardzo krótkich, które występują przez współbrzmienie w różnych krajach i kulturach, są najtrudniejsze do interpretacji. Poniżej w treści wpisu hipoteza co do nazwiska Dydak zacnego współforumowicza:
https://genealodzy.pl/index.php?name=PN ... 897#414897

Ja, tradycyjnie zacznę od zajrzenia w zasięg występowania nazwiska w słowniki starej polszczyzny i w co się da.

Krótki rzut oka w „kresowiana” naprowadza mnie na „znachora”. Dydak = dziad proszalny/znachor.

Indeks imion słowiańskich pokazuje Dydograda, Dydaka, Dydka. Sęk w tym, że nie potrafię nic o tych imionach znaleźć poza tym, że pojawiły się w zapiskach jakiegoś synodu prawosławnego w 14 wieku.

Słownik Warszawski:

Cytat:

Dydko, Im. Dydki, Didko, Dyd, Dydak, Detko,
Dzidko, Idko, Dydo
1. djabeł.
2. strach, straszydło; strach na dzieci, bobo, [bubacz]: Dydak na
słomianych nogach.
3. duch, przemieszkujący w górach.
4. rodzaj gry wiejskiej.

Zajrzyjmy do historii nazwisk: słownika najstarszych polskich nazwisk notowanych do 16 wieku.
W wersji Dytek, Dytko pojawia się już w roku 1324 w Makowie i Nowym mieście nad Dunajcem (nie wiem co to za miasto historyczne); następnego Dytkę mamy jako pisarza kurialnego opactwa w Tyńcu w 1334 roku. Ale też mamy w ciągu kilku zaledwie dekad ludków o tym nazwisku w Środzie Wielkopolskiej, Kruszwicy, Sandomierzu, Lęborku, Koźminie.

Ciekawe rzeczy podpowiada w mrowiu różnych wariantów słownik prasłowiański: Wszystkie te dytki, dzidki i podobne - nie wnikając w szczegóły czy czeski z polskiego, czy może z dolnołużyckiego, albo jeszcze innego - pochodzą od słowa dziad w znaczeniu przodek / antenat/ protoplasta. Ale nie tylko, ponieważ pochodzą od słowa dziedzina = kraj, miejsce urodzenia (pierwotnie oznaczało „spadek po dziadku”) i wtedy dydko równałoby się „ktoś stąd”.

Prawda, że ciekawe? A wszystko to nadaje się do kosza. Bo jeśli nazwisko nie powstało w konkretnym kontekście jako przezwisko od powyższych „dziadków, strachów, znachorów” itp. jest jak najbardziej pobożnym imieniem chrzcielnym, polską wersją zapisu biblijnego imienia Jakub. Imię Jakub „przyszło” do polski dwoma drogami; od wschodu w greckiej wersji Jakobos i się trochę spolszczyło, ale przyszło również w wersji świata zachodniego, a dokładniej franciszkańskiej wersji Didacus = Diego = Santiago = Xanti = grecki: Jacobus. Św. Didacus z Alkalii, noszący imię po Jakubie Apostole był fenomenem swych czasów za życia, a przede wszystkim po śmierci, ponieważ jego ciało z bogu znanych powodów zostało wyłączone, podobnie jak ciał kilkudziesięciu innych świętych, z procesu gnicia i rozkładu. Tzn. że relikwie tego świętego dzisiaj wyglądają tak jakby wczoraj zmarł.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Dydak_z_Alkali

Podsumowując wróćmy do wstępu. Wyglądający na swojskiego, polskiego dziada, diabełka, straszydło, znachora i Bóg raczy wiedzieć jeszcze kogo, Dydak = syn Dydko jest w istocie (co do etymologii słowa) hiszpańskim świętym, który stał się popularny za sprawą franciszkanów. Pozdrawiam pięknie.

[o drugim nazwisku wkrótce]

Rarog_Ola - 06-01-2019 - 01:03
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Rarog, Raróg.

Wow, super dziękuję. Szczerze jestem amatorem jeśli chodzi o jakiekolwiek genezy, genealogie itp. Dopiero odkryłam skąd pochodzą moje korzenie, od 1620 ślad jest pod Łowiczem. Tam też zauważyłam ludzie mają nazwiska roróg więc myślę, że odmiana mogła jak najbardziej się odbyć I niekoniecznie właśnie oznacza konkretnego sokoła. W aktach przodków pisane było Raróg Rarog. Niestety poza ten czas XVII wieku wstecz nic nie odkryłam. Co nie znaczy że to koniec Wink

A ludzie którzy nosili to nazwisko to cały czas było wloscianie, rolnicy.

Wladyslaw_Moskal - 06-01-2019 - 04:34
Temat postu: Re: Rozważania o genezie nazwiska Rarog, Raróg.

Rarog_Ola napisał:

A ludzie którzy nosili to nazwisko to cały czas było wloscianie, rolnicy.

Olu,

Twoje odkrycie z 1620 r. i nobilitacja Walentegow 1638 wykluczaja szanse na powiazania szlacheckie.

Zgadzam sie z opinia Pana Romana !

Oto glos raroga;
https://www.youtube.com/watch?v=oOMAdFOoByQ

Wladyslaw

Jerzy_Banach - 06-01-2019 - 08:17
Temat postu: Nazwiska Dypczyński, Dybczyński i Depczyński.

Dzień dobry

Proszę o ustalenie pochodzenia trzech podobnych nazwisk, które występują w ramach jednej rodziny. Są to następujące nazwiska Dypczyński, Dybczyński i Depczyński.

Gawroński_Zbigniew - 06-01-2019 - 10:24
Temat postu: Nazwiska Dypczyński, Dybczyński i Depczyński.

Zbiegień.

Kolejne nazwisko w którym mamy „do wyboru do koloru”. Moim zdaniem z pewnością pochodzi od podstawy zbieg. „Sęk w tym a w sęku dziura”, że słowo znów całkowicie pozmieniało swoje znaczenie na przestrzeni ostatnich 200 lat.
Cóż zatem mamy?
Zbieg to ktoś, kto oddał swój majątek za długi.
- to pojęcie górnicze oznacza połączenie się kilku żył kruszcowych, ich koncentrację.
- to spadek po kimś.
- to choroba końska (ochwat), ale również tak nazywano identyczne objawy przepracowania u ludzi („harujący do zbiegu” = do kresu sił.)
- hultaj. Hultaje oddzielna grupa społeczna. Dość dobrze opracowana w sieci. Tu odeślę do notatki na Wikipedii: https://pl.wikipedia.org/wiki/Hultaj
- Zbieganie to rozhukanie, pęd, życie w pędzie.

- „Zbiegana rózga” to rodzaj „specjalistycznej” ozdoby weselnej wręczanej przy oczepinach młodej żonie, aby miała czym chłopa bić!

- to ucieczka przez „zieloną” granicę, szczególnie popularna na pograniczu carsko-cesarskim, gdzie były całe wioski zbiegańców, zbieżeńców, zbiegów, zbiegniów, takoż pojedyncze osoby, które przenosiły się za granicę w poszukiwania „lepszego pana”. Przyczyna takiego zachowania społecznego tkwiła najczęściej w ucieczkach przed sadystami - włodarzami albo sadystami - właścicielami po jednej i po drugiej stronie granicy.
Był to fenomen swoich czasów. Ewa Szczęsna Felińska opisywała w swych „Pamiętnikach” ze szczegółami jak to wyglądało. Najpierw zazwyczaj pojedynczy parobek z wioski folwarcznej przenosił się za pracą za granicę i wędrował od folwarku do folwarku i wprost spotykał się z propozycjami włodarzy majątków, żeby przekabacił całą wioskę z której pochodził, by ta przeniosła się pod jego władztwo. Gdy ów zaciągnął języka wśród swoich, przyjeżdżał do nich werbujący i obietnicami a także żywym groszem przekonywał. I takie migracje były powszechne na pograniczu. Najbardziej dokuczliwe dla właścicieli zdarzały się w okresie przedżniwnym i były silnie dyscyplinujące włodarzy i właścicieli. Ci po kilkakroć się zastanowili przed niesłusznym ukaraniem pracujących na folwarku za głupotki mając w perspektywie pozostanie ze zbożem na pniu, którego nikt nie zetnie ani nie zbierze. Warto zaznaczyć, że zwyczajowe "legalne" i społecznie akceptowalne migracje parobków odbywały się zazwyczaj w kwietniu. Nazwisko Kwiecień właśnie oznacza między innymi parobka, który co kwiecień zmieniał folwark.

Co bym wytypował? Ja obstawiam „pantoflarza” „bitego, poniewieranego przez żonę” za pomocą „zbieganej rózgi”, albo zbiega transgranicznego.

Marzena64 - 06-01-2019 - 23:27
Temat postu: Nazwiska Dypczyński, Dybczyński i Depczyński.

Witam, mam w rodzinie nazwisko Gąska. Czy może ktoś zna pochodzenie tego nazwiska?
Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam
Marzena

Gawroński_Zbigniew - 07-01-2019 - 00:03
Temat postu: Nazwiska Dypczyński, Dybczyński i Depczyński.

Gąska ,Gąsior i podobne to rodzaj daniny i apelatyw tzn od pospolitego słowa "mała gęś" . Tak podaje ["Słownik najstarszych nazwisk polskich"] Taszyckiego i opracowania do niego autorstwa:

Zofia Kowalik Kaleta, Leonarda Dacewicz,
Beata Raszewska Żurek:
"SŁOWNIK NAJSTARSZYCH NAZWISK POLSKICH
POCHODZENIE JĘZYKOWE NAZWISK OMÓWIONYCH
W HISTORII NAZWISK POLSKICH"

i słownik pani doktor Aliny Naruszewicz-Duchlińskiej (dzisiaj już profesor)

"Nazwiska mieszkańców Komornictwa Lidzbarskiego (1500-1772 r.)"

Z ciekawości sprawdzę co to za danina. ... to jednak dłuższe "kopanie" w sieci. Sad

Marzena64 - 07-01-2019 - 07:29
Temat postu: Nazwiska Dypczyński, Dybczyński i Depczyński.

Dziękuję za odpowiedź 😊

Rarog_Ola - 07-01-2019 - 18:02
Temat postu: Re: Rozważania o genezie nazwiska Rarog, Raróg.

Wladyslaw_Moskal napisał:

Rarog_Ola napisał:

A ludzie którzy nosili to nazwisko to cały czas było wloscianie, rolnicy.

Witam, okazuje sie, ze dodatkowo moje piekne sokołowskie nazwisko w większości w aktach występuje jako Roróg Sad

Karbowska_Marianna - 07-01-2019 - 20:47
Temat postu: Re: Rozważania o genezie nazwiska Rarog, Raróg.

Bardzo proszę o wyjaśnienie nazwisk: Karwowski i Karbowski

Gawroński_Zbigniew - 07-01-2019 - 21:36
Temat postu: Re: Rozważania o genezie nazwiska Rarog, Raróg.

Jeśli to to samo nazwisko, z przegłosem jedynie, to pochodzi od nazwy miejscowości Karwowo w powiecie Płońsk.

Trzeba by dopytać się speców od herbów i szlachectwa. Karwowski = Cwalina i jest nazwą herbu szlacheckiego szlachty w Karwowie w powiecie Płońsk. Herb się nie zachował, ale jest zdaniem Paprockiego następujący: "pole jest czerwone, a w łapach niedźwiedzia jest jabłko przeszyte strzałą pionowo".

https://genealogia.okiem.pl/glossary/he ... =Karwowski

krzysiek1977 - 07-01-2019 - 22:11
Temat postu: Re: Rozważania o genezie nazwiska Rarog, Raróg.

Witam interesuje mnie pochodzenie nazwisk Golba,Dąbek, Paż,Walski, Mochol.Pozdrawiam Krzysiek

ROMAN_B - 07-01-2019 - 23:20
Temat postu: Rozważania o genezie nazwiska Karbowski, Karwowski.

Witaj Marianno.

Rozważania o ewentualnej genezie nazwiska Karbowski oraz Karwowski.

Trochę danych o ewentualnym pochodzeniu nazwiska Karwowski oraz Karbowski. Może moje informacje pomogą Ci w badaniach nad historią Twojej rodziny i etymologią wspomnianych nazw osobowych.

Na obszarze obecnej Polski jest kilka miejscowości i miejsc o nazwie Karw, Karwowo i Karwów od których może pochodzić nazwisko Karwowski:
• Karw – leśniczówka w woj. wielkopolskim, w pow. gnieźnieńskim, w gminie Czerniejewo,
• Karw – osada w woj. zachodniopomorskim, w pow. sławieńskim, w gminie Malechowo,
• Karw – wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w powiecie brodnickim, w gminie Górzno,
• Karwowo - wieś w woj. mazowieckim, w pow. sochaczewskim, w gminie Sochaczew,
• Karwowo - wieś w woj. podlaskim, w pow. grajewskim, w gminie Radziłów,
• Karwowo - wieś w woj. podlaskim, w pow. grajewskim, w gminie Rajgród,
• Karwowo - wieś w woj. podlaskim, w pow. kolneńskim, w gminie Stawiski,
• Karwowo - wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. polickim, w gminie Kołbaskowo,
• Karwowo - wieś w woj. zachodniopomorskim, w pow. łobeskim, w gminie Łobez,
• Karwowo - jezioro w woj. zachodniopomorskim, w pow. łobeskim, w gminie Łobez,
• Karwowo Duchowne – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płockim, w gminie Bodzanów,
• Karwowo-Podgórne – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płockim, w gminie Staroźreby,
• Karwowo-Wszebory – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie łomżyńskim, w gminie Jedwabne,
• Karwów – wieś w woj. lubelskim, w pow. łukowskim, w gminie Trzebieszów,
• Karwów – wieś w woj. świętokrzyskim, w pow. opatowskim, w gminie Opatów.

Nazwisko Karbowski mogło zostać utworzone od nazwy wsi:
• Karbowo - wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. brodnickim, w gminie Brodnica [ po niemiecku Karben ],
• Karbowo - wieś w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. lidzbarskim, w gminie Orneta [ po niemiecku Karben ].

Zaznaczyć należy też, że nazwisko Karwowski i Karbowski mogą być nazwiskami strukturalnymi, modelowymi, które zostały utworzone na wzór i podobieństwo nazwisk odmiejscowych [ szlacheckich i nieszlacheckich ] za pomocą sufiksu -(ow)ski od innych nazwisk, przezwisk, przydomków czy wyrazów pospolitych. W przypadku miana Karbowski, na przykład od przezwiska Karb a ono od apelatywu karb, na przykład:
• nacięcie wyrżnięte na czymś, rejestrujące liczbę czegoś,
• fala na włosach,
• określony porządek lub dyscyplina,
• linia,
• granica,
• ząbkowane drewno, po którym trze się drugim kawałkiem drewna dla zwabienia chruścieli.
Może od zawodu karbowy [ karbowy to osoba nadzorująca roboty polowe w dawnym majątku ziemskim i prowadzący rejestr ich pracy ].

Karwowski może być nazwiskiem strukturalnym utworzonym od przezwiska Karw a ono od apelatywu karw ‘stary, ociężały wół, leniwiec, leń’. Takim przezwiskiem obdarzano dawniej ludzi leniwych, ospałych.

Pozdrawiam – Roman.

Ps.

Przypomniałem sobie, że w średniowieczu bardzo często występowała wymiana głoski "w" na głoskę "b" - później też taka wymiana miała miejsce.
W takim razie wspomniane wyżej nazwiska mogą być tożsame? Ale czy były? Rozwiązanie tego dylematu pozostawiam już Tobie wraz z wnioskami.

Wladyslaw_Moskal - 08-01-2019 - 03:08
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Golba, Dąbek, Paż, Walski, Mochol.

krzysiek1977 napisał:

Witam interesuje mnie pochodzenie nazwisk Golba,Dąbek, Paż,Walski, Mochol.Pozdrawiam Krzysiek

Witam,

nie jestes nowicjuszem na Forum.
Powiedz co wiesz o tych nazwiskach, kim byli noszacy te nazwiska, z jakich powiatow, wojewodztw.

Pozdrawiam - Wladyslaw

krzysiek1977 - 08-01-2019 - 07:18
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Golba, Dąbek, Paż, Walski, Mochol.

Witam nazwiska mnie interesujące nosili chlopi.Pierwsze nazwiska północ Podkarpacia Mochol lubelskie Borów obok Anopola. Krzysiek

Karbowska_Marianna - 08-01-2019 - 11:15
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Golba, Dąbek, Paż, Walski, Mochol.

Serdecznie dziękuję za obszerne wyjaśnienie i pozdrawiam. Marianna

Paval - 08-01-2019 - 17:54
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Golba, Dąbek, Paż, Walski, Mochol.

Czesc!
Prosze o pomoc w ustaleniu pochodzenia nazwiska Chądzyński i miasta Chądzyń

Gawroński_Zbigniew - 08-01-2019 - 18:55
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Golba, Dąbek, Paż, Walski, Mochol.

O Chądzyniu u Chądzyńskich jest 150 stronicowa publikacja!

www.sterdyn.com.pl/asp/pliki/pobierz/Publikacja.pdf

Pobrać i czytać.

=-==-
Etymologia słowa Chądzyń.
Wydaje się pochodzić od podstawy chądź/chąś/chąź/chudź, która we wszystkich formach gramatycznych w kilkunastu słowach uznanych za wymarłe już w czasach tworzenia "Słownika Warszawskiego" odnosi się do robienia czegoś ukradkiem, albo kradzieży, albo po prostu złodzieja. Chąźba to kradzież zwłaszcza snopów z pola, dobytku, albo kara za tę kradzież. Chąźba to również sądzony jako złodziej.

-=-=
Zdaje się że najstarsi zanotowani Chądzyńscy byli miejscowymi urzędnikami królewskimi do ściągania podatków.

-=-=-=
-=-=-=

Cytat:

Witam interesuje mnie pochodzenie nazwisk Golba,Dąbek, Paż,Walski, Mochol.

Pozdrawiam Krzysiek

Golba: wg. Rymuta od niemieckiego imienia męskiego Golbert. Ktoś tu chyba jednak zrobił błąd albo literówkę, albo coś ponieważ nie ma takiego imienia. Moim zdaniem to przekształcone via jidisz niemieckie nazwisko o podstawie Kolb- Kulp-, które są etymologicznie związane z profesją wypasu zwierząt. Np. Kolbe. Druga ścieżka wiedzie na pogranicze polsko litewskie gdzie golba to ktoś o wydatnych kolanach. Od tej ścieżki również etymologię nazwiska wywodzą rosyjskie źródełka.

-=-=-
>>DĄBEK, DĘBEK < dąbA, dąbek ‘dem.: od dąb’ SW 1206, odap., s. 126, 152.<< [cytat ze słownika Taszyckiego] = apelatyw od małego dębu.

-=-=

Paż - albo od paża = pacha, co mniej prawdopodobne uważam, albo od pażęć/pażyc/pażyca/pażęc = łąka przeznaczona pod cięcie na siano. A Paż to po prostu kosiarz.

-=-
Mochol to dosłownie taniec/tancerz ilustracyjny. Etymologia tego słowa jest dość poplątana. Słowo pochodzi z języka aramejskiego ("mi khol"), z którego weszło do używanego przez Żydów. Jakimś cudem zostało podchwycone przez język rosyjski. W nim weszło do powszechnego użycia również w językach kresowych na określenie dobrego tancerza ilustrującego swym tańcem jakieś ceremonie, zdarzenia w tańcach grupowych.

-=-=

Nazwisko Walski jest moim zdaniem ciekawym przypadkiem (opisywałem już kilka takich) nazwisk nie od „otczestwa, ale i od „matczestwa”. Wala to bardzo popularne na całych południowych Kresach imię żeńskie i męskie utworzone od imion Walenty, Walentyn, Walerian i ich odpowiedników żeńskich. Na czym polega „matczestwo” (podkreślam cudzysłów!)? Służba wojskowa w armii carskiej trwała… chyba ze 40 lat w niektórych okresach. Zdarzało się że żołnierz, ojciec dziecka nie wracał do domu całe dekady, albo - równie często - wcale nie wracał. Dzieci takich bardzo długo nie wracających ojców nazywano nie od imienia ojca, a matki. W tym wypadku akurat mamy ten kłopot, że imię Wala jest i męskie i żeńskie.

Oczywiście możliwe są inne etymologie nazwiska np. od około 20 miejscowości z nazwą Wał albo podstawą „Wal-„ w treści nazwy. Może pochodzić od miejsca zamieszkania wewnątrz jakiejś osady obronnej „przy wale” (Są grube setki tak utworzonych niemieckich nazwisk!). Walski to równie dobrze może być „folusznik”: od czasownika „walić” = валить/валять шерсть = folować/ spilśniać wełnę. To tylko niektóre z możliwych ścieżek. Zasada jest prosta, o niektórych nazwiskach nie da się powiedzieć niczego pewnego nie znając konkretnego miejsca i okoliczności ich powstania.

Powyżej moje hipotezy co do zadanych nazwisk.

Wladyslaw_Moskal - 09-01-2019 - 05:20
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwisk Golba, Dąbek, Paż, Walski, Mochol.

krzysiek1977 napisał:

Witam nazwiska mnie interesujące nosili chlopi.Pierwsze nazwiska północ Podkarpacia Mochol lubelskie Borów obok Anopola. Krzysiek

Witam,

skoro podajesz, ze Twoje nazwiska pochodza z "północy Podkarpacia", wiec moje hipotezy pochodzenia nazwisk wystepujacych w powiatach tarnobrzeskim, stalowowolskim i krasnickim [sprawdzilem wystepowanie w tych powiatach] beda inne, niz podal Pan Zbigniew.

1. Nazwisko Paż nie wystepuje w tych powiatach, natomiast stosunkowo licznym jest nazwisko Paź w Tarnobrzegu i pow. tarnobrzeskim;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... o=Pa%C5%BA
Sprawdz zapis nazwiska jeszcze raz, czy jest nad "z" kropka czy kreska.
W średniowieczu mianem "paź" określano młodego chłopca, który służył rycerzowi, jednocześnie przyuczając się do pełnienia funkcji giermka. Od siódmego roku życia młodzi chłopcy przez siedem lat usługiwali rycerzowi jako paziowie, aż do momentu ukończenia czternastu lat.
Historycznie wlascicielem Wielowsi byl Dzierżykraj h. Mądrostki, jego corka Dzierżka w 1349 r zostala zona Rafała Tarnowskiego h. Leliwa. W 1593 roku król Zygmunt III Waza zezwolił kasztelanowi sandomierskiemu, Stanisławowi Tarnowskiemu, na założenie nowego miasta Tarnobrzegu, na gruntach dóbr dziedzicznych [obecnie Wielowies jest dzielnica Tarnobrzegu].
Zatem od czasow piastowskich istnialy mozliwosci powstania nazwiska Paź w rejonie Tarnobrzegu.
W Anglii, Francji [i w lacinie] Paź, to nazwisko Page;
https://forebears.io/surnames/page

2. Nazwisko Golba wg mnie jest bardzo, bardzo starym celtycko-slowianskim nazwiskiem, chociaz nielicznym w rejonie Tarnobrzegu
w porownaniu z pobliskim rejonem Mielca;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... isko=Golba
Rozklad wystepowania nazwiska Golba w Europie, potwierdza moja hipoteze;
https://forebears.io/surnames/golba

Natomiast hiszpanska i francuska [=galijska czyli celtycka] wersja nazwiska Galbe,sugerowana przez MyHeritage;
https://forebears.io/surnames/galbe
wyklucza powiazania niemieckie, ale pozwala na tlumaczenie;- kiedys okreslenie "golba/galbe" oznaczalo wypukłe, brzuchate, okrągłe naczynie w rodzaju dzbana. Zatem Golba, to w j. staroslowianskim wytworca glinianych dzbanow/dzbankow.
U naszych poludniowych sąsiadów mamy nazwisko Holba [zamiast Golba];
https://forebears.io/surnames/holba

3. Nazwisko Walski, to spolszczone celtyckie nazwisko Wal.
Niektorzy Celtowie nazywali siebie Wal, stad powstala nazwa celtyckiej krainy, położonej w południowo-zachodniej części wyspy Wielkiej Brytanii;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Walia
Bardzo dziwaczne jest polska wersja pochodzenia nazwy Wales;
"Nazwa Walia jest spolszczoną wersją angielskiej nazwy Wales, która jest germańskim egzonimem pochodzącym od germańskiego słowa Walha I oznacza nieznajomego lub cudzoziemca. Słowo Walha prawdopodobnie wywodzi się od nazwy celtyckiego plemienia Volcae."

Plemie Volcae to plemie Wilkow majace kiedys siedziby w Zachodnich Alpach i obecnych Czechach oraz Slowacji. Celtycko-slowianskie nazwisko Wilk jest znane w Europie i Polsce;
https://forebears.io/surnames/vlk
https://forebears.io/surnames/wilk
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... wisko=Wilk

Razem z Wilkami przyszly celtyckie nazwiska Wal i Wala do Polski;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndistr?nazwisko=Wal
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... wisko=Wala
W rejonie Tarnobrzegu nastapilo spolszczenie nazwiska Wal do .. Walski;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... mp;join=on

4. Nazwisko Mochol.
To rzadkie nazwisko wystepujace w pow. krasnickim, ja wiaze z nazwiskiem Moch, tez wystepujacycm w pow. krasnickim
i stalowowolskim;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... sko=Mochol

Nazwiska Moch i Mochol, wywodza sie od staroslowianskiej nazwy mchu, podobnie jak nazwiska Mos czy Mech. Mos, Moch, Mochol, Mech nazywano kogos, kto suszyl mech i wiedzial jak stosowac go jako izolacje cieplna w domach na okres zimy i piwnicach przez caly rok, albo uzywal mech do uszczelniania [= optykania] wszelkich szpar w zabudowanich. Taki "optyk" nie mial nic wspolnego z dziedziną fizyki - optyką.

Pozdrawiam - Wladyslaw

krzysiek1977 - 09-01-2019 - 08:38
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwisk Golba, Dąbek, Paż, Walski, Mochol.

Wielkie dzięki Krzysiek

Paval - 09-01-2019 - 08:52
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwisk Golba, Dąbek, Paż, Walski, Mochol.

Gawroński_Zbigniew napisał:

Dziękuję bardzo! Mieszkam w Białorusi, więc staropolskiego słowa nie wiem dokładnie. Co myślicie, dlaczego złodziej słowem nazywany wioskę?

Gawroński_Zbigniew - 09-01-2019 - 10:41
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwisk Golba, Dąbek, Paż, Walski, Mochol.

Paval napisał:

Dziękuję bardzo! Mieszkam w Białorusi, więc staropolskiego słowa nie wiem dokładnie. Co myślicie, dlaczego złodziej słowem nazywany wioskę?

Postaram się wytłumaczyć Ci jak powstawały nazwiska szlacheckie w dawnej Polsce i Litwie. Białoruś to w zasadzie historyczna Litwa. Nazwiska takie powstawały zazwyczaj na podstawie jakiejś legendy, tradycji rodzinnej, albo konkretnego wydarzenia, którego ofiarą albo autorem był pierwszy noszący to nazwisko.

Specjalnie dla Ciebie napiszę teraz kilka zdań takiej zmyślonej legendy o nazwisku Chądzyński. To jest zmyślona legenda, ale pokaże Ci o co chodzi i że wcale nie chodzi o to, że protoplasta Chądzyńskich był złodziejem.

"Król Polski i Litwy Władysław Jegajło przemierzał wraz z orszakiem traktem podróżnym z Kowna na Wawel w Krakowie. Wtem trakt został zatarasowany przez zewsząd wypychane wozy, staczane drzewa, tak, że orszak królewski znalazł się w potrzasku. Gwardia królewska szybko zrobiła jednak z tym porządek, a przed oblicze królewskie przywlokła autora tego zamachu.

Biedny rycerz speszony zaczął błagać króla o litość, bowiem stało się tak na skutek okropnej pomyłki, jaką zrobiła jego czeladź. Zasadzili się oni bowiem na złodziei, masowo kradnących bydło z postronków i snopy z pól królewskich, jego i kościelnych, i tym traktem uciekających w pobliską puszczę. Król wyraźnie rozbawiany tą sytuacją ogłosił, że oto od dnia dzisiejszego za obronę dóbr króla, kościoła i swoich ów rycerz zwany będzie Chądzyński jako że ze złodziejami dzielnie walcząc, przez swą nieuwagę o mało na króla nie napadł. Ponadto w nagrodę król ogłosił, że odtąd jego ród będzie sądził po liczne lata złodziei na mieniu i dobytku w kraju gdzie mieszka, a złodziei owych w miejscu tego zdarzenia, w nowo powstałej osadzie "Złodzieje" = Chądzyń..." .

Zapewniam Cię, że prawdziwych, historycznych tego rodzaju legend szlacheckich i herbowych są setki.

Pozdrawiam pięknie!

Paval - 09-01-2019 - 15:00
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwisk Golba, Dąbek, Paż, Walski, Mochol.

Gawroński_Zbigniew napisał:

Zapewniam Cię, że prawdziwych, historycznych tego rodzaju legend szlacheckich i herbowych są setki.

Dziękuję bardzo, Zbigniew! I można znaleźć źródło legendy?

Gawroński_Zbigniew - 09-01-2019 - 18:41
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwisk Golba, Dąbek, Paż, Walski, Mochol.

Paval napisał:

Gawroński_Zbigniew napisał:

Zapewniam Cię, że prawdziwych, historycznych tego rodzaju legend szlacheckich i herbowych są setki.

Dziękuję bardzo, Zbigniew! I można znaleźć źródło legendy?

To jest wymyślona legenda. Ja ją wymyśliłem, żeby Ci pokazać jak powstawały nazwiska. Laughing

w_mulier - 10-01-2019 - 03:22
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwisk Golba, Dąbek, Paż, Walski, Mochol.

Witam
Bardzo proszę o wyjaśnienie nazwisk: Skirka, Żwarycz, Pauk, Lubka, Głuszko.
Serdecznie pozdrawiam
Wojtek

Ewa_Szczodruch - 10-01-2019 - 07:56
Temat postu:

Witam

Głuszko 1449 – od głuchy, od głuszyć.

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Lubka 1498 – od lubić, luby lub od imion złożonych typu Lubomir.

Pauk – od staropolskiego pałuki ‘przykrycie wozu lub sań’, od nazwy regionu Pałuki lub od niemieckiej nazwy osobowej Pauk.

Skirka - od staropolskiego skierka ‘najmniejsza cząstka czegoś’.

Żwarycz – od zwarycz, zwarysz ‘robotnik w warzelni soli’.

Źródło: Kazimierz Rymut 'Nazwiska Polaków.Słownik historyczno - etymologiczny', Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2011

Gawroński_Zbigniew - 10-01-2019 - 21:22
Temat postu:

Troszkę inne hipotezy w oparciu o inne źródła:

Nazwisko Głuszko i podobne (niektóre). Jest to, a w zasadzie było niezmiernie popularne czeskie imię męskie i żeńskie Hluša, Gluša, Gluza - zanotowane już w 1115 roku. Moim zdaniem obok innych znaczeń część nazwisk, a już zwłaszcza „pachnące” czeskim Śląskiem (dolnym) imiona/nazwiska z podstawą kończącą się na „-ko” mogą pochodzić od tego imienia. (źródło: „Sławianskij imienosłow” - Moroszkina.). Ps. czasownik „głuszyć” - już o tym kiedyś pisałem - na całym Wschodzie oznaczał i oznacza „mieć mocną głowę” = „móc wypić”.

Nazwisko Lubka. Jedna z pierwszych odnotowanych na terenie Czech księżniczek miała na imię Lubusza/Lubka. Imię to zanotowano już w 780 roku. Jest tożsame z męskim imieniem Luby - zanotowanym po raz pierwszy w 823 roku. Natomiast imię proste, męskie Liub/Lub/Liubek - też czeskie podobnie jak Gluša popularne onegdaj na jak by nie było czeskim Śląsku.

Nazwisko Pauk / Pauka / Paugstadt. Pruskie od łotewskiego „pauga” = karczycho/ o sztywnym karku = krnąbrny, uparty.

Nazwisko Skirka/Skirko. To może być zabytek pochodzenia szwedzkiego o karkołomnej historii. Od Ussikirkka = Nowa Cerkiew. Szwedzi w ramach „miłości nad swymi poddanymi” poddawali szczególnej eksterminacji wyznających prawosławie. Ci właśnie z terenów Finlandii i Karelii masowo uciekali na południe aż do Polski ówczasów tj. od 1650 roku i ich "potopowali" nie lat 5 jak Polskę ale do podboju tych terenów przez Rosję 50 lat później.

Wladyslaw_Moskal - 11-01-2019 - 03:46
Temat postu:

[quote="Ewa_Szczodruch"]Witam Smile

Pozdrawiam cieplutko, Ewa Szczodruch

Pani Ewo,

brakowalo Pani wypowiedzi i powyzszych zwrotow w tym watku.

Pomyslnosci w Nowym Roku !

Prosze czesciej odwiedzac Forum.

Wladyslaw

Wojciechowska_Ewka - 11-01-2019 - 08:01
Temat postu:

Witam,
Bardzo proszę o wytłumaczenie pochodzenia nazwisk: Kubera i Popielas
Oba nazwiska spotkały się w połowie XIX w w Łasku Kolumna (łódzkie). Nazwisko Popielas przywędrowało z Księstwa Poznańskiego. Kubera - początek XIX w - "strażnik drogi miejskiej" w Łasku cokolwiek to znaczy?
z góry dziękuję
Ewa

Gawroński_Zbigniew - 11-01-2019 - 10:30
Temat postu:

[quote="Wladyslaw_Moskal"]

Ewa_Szczodruch napisał:

Witam

Pozdrawiam cieplutko, Ewa Szczodruch

Pani Ewo,

brakowalo Pani wypowiedzi i powyzszych zwrotow w tym watku.

Pomyslnosci w Nowym Roku !

Prosze czesciej odwiedzac Forum.

Wladyslaw

I ja się cichutko dołączam!!! Smile

Gawroński_Zbigniew - 11-01-2019 - 15:05
Temat postu:

Nazwisko Kubera:

Tu są „wszystkie zdrobnienia współczesne i warianty historyczne imienia Jakub zanotowane na terenie Polski:
Bednar, Buba, Bubek,, Bubiś,, Bubuś, Bunia, Bunio, Burski, Busiek, Busiu, Cube, Dżakobi, Dżakubek, Dżej, Dżejk, Dżejkob, Dżejkobi, Huba, Iacobo, Iacobus, Jackob, Jacob, Jacoppo, Jake, Jakobi, Jakobs, Jakobus, Jaksa, Jakubas, Jakubciu, Jakubczyk, Jakubek, Jakubiczek, Jakubik, Jakubko, Jakuboszczak, Jakubota, Jakubowski,Jakubson, Jakubu, Jakubuś, Jakup, Jakuś, Jaqb, Jay, Jayms, Jim, Jimmy, Kimo, Kjub, Kooba, Kub, Kuba, Kubacki, Kubaczek, Kubaczka, Kubak, Kubaka, Kubala, Kubalina, Kubalonek, Kuban, Kubanek, Kubanio, Kubano, Kubanos, Kubas,Kubasiński, Kubasz, Kubaszek, Kubańczyk, Kubcia, Kubcik, Kubcio, Kubciuś, Kubczyk, Kubczyn, Kubdziulek, Kubecki, Kubeczek, Kubejro, Kubek, Kuben, Kubencja, Kubencjusz, Kubens, Kubensik, Kubenty, Kuber, Kubera, Kuberro, Kuberson, Kubeszko, Kubeusz, Kubeł, Kubełek, Kubi, Kubica, Kubiczek, Kubik, Kubinek, Kubisko, Kubiszczo, Kubiszon, Kubisztal, Kubisław, Kubito, Kubix, Kubiś, Kubocha, Kubol, Kubolec, Kubolek, Kuboleusz, Kubon, Kubos, Kubosz, Kubosław, Kubota, Kubotek, Kubraczek, Kubski, Kubsko, Kubson, Kubster, Kubstor, Kubsz, Kubsztal, Kubsztyk, Kubsztyl, Kubu, Kubucha, Kubuchna, Kubula, Kubulec, Kubulek, Kubulin, Kubulinek, Kubulka, Kubulolek, Kubulutek, Kubulątko, Kubuncjusz, Kubunia, Kubunio, Kubusek, Kubusiaczek, Kubusiek, Kubusiowaty, Kubusiu, Kubusiątko, Kubusz, Kubuszek, Kubutek, Kubuń, Kubuś, Kubuśko, Kubzyk, Kukuś, Kusz, Qba, Qbasek, Qbon, Qbutek, Quba, Qubuchna, Skubi, Tubek, Yakub, Yakubas, Yaqb, Yaqp, Żakob.

Tak na moje oko bez sprawdzania, połowa tych wariantów to nazwiska jakie są w Polsce. Wink

Nazwisko Popielas:

Lisy na terenie Polski i nie tylko, tworzą dwie odmiany siedliskowe: normalne rudzielce z białymi piersiami, jakie znamy z obrazków i popiele/popielasy z wyraźnie podpalaną sierścią i popielatymi piersiami. Z dzieciństwa pamiętam, że skóry popielasów były bardziej cenione jako „szlachetniejsze”. Oczywiście to nie jedyna najprostsza apelatywna etymologia - uważam. Możliwe, a w zasadzie równie prawdopodobne, że popielas to mieszkający we wsi służebnej zajmujący się konfekcjonowaniem popiołu do produkcji potażu, z którego później produkowano mydło.

Wojciechowska_Ewka - 11-01-2019 - 20:51
Temat postu:

Zbyszku,
dziękuję
pozdrawiam
ewa

Wladyslaw_Moskal - 11-01-2019 - 20:59
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Głuszko i Pauk.

w_mulier napisał:

Witam
Bardzo proszę o wyjaśnienie nazwisk: Skirka, Żwarycz, Pauk, Lubka, Głuszko.
Serdecznie pozdrawiam
Wojtek

Witam,

oto dwie inne hipotezy pochodzenia nazwisk Głuszko i Pauk ;

1. Nazwisko Głuszko
- zgadzam sie z pochodzeniem przytoczonym przez Pania Ewe, ale chcialbym zwrocic uwage na rozmieszczenie nazwiska Głuszko w Polsce;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... C5%82uszko
[pow. leski i przemyski oraz Ziemie Odzyskane],
i rozmieszczenie nazwiska Glushko w Europie;
https://forebears.io/surnames/glushko
Jest to slowianskie nazwisko z ukrainsko-rosyjskimi korzeniami.

2. Nazwisko Pauk -
nie jest nazwiskiem z korzeniami niemieckimi, a jest bardzo starym celtycko-slowianskim nazwiskiem;
https://forebears.io/surnames/pauk
poboczne nazwiska Paukov i Paukova potwierdzaja ta hipoteze.

Na terenie Polski nazwisko Pauk poprzez nazwisko Pauka, zostalo spolszczone do nazwiska Pałka;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... Pa%C5%82ka

co potwierdza prof. Alina Naruszewicz-Duchlińska;
http://www.genezanazwisk.pl/content/pa%C5%82ka
Te nazwiska mogły pierwotnie oznaczać np. wytwórcę pałek/lasek albo osobę posługującą się jakimś podparciem np. pałką, przy chodzeniu. Dodam, ze pałką/laską mogl sie poslugiwac pasterz owiec lub krow.

Pozdrawiam - Wladyslaw

krzysieks - 12-01-2019 - 19:08
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Głuszko i Pauk.

Witam
Proszę o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Gręcz. Moi krewni o tym nazwisku bardzo często pojawiają się w okolicach Gniezna, we wsi Ganina, czy w parafii Strzyżewo Kościelne. W sąsiednich również. Ktoś z rodziny mi mówił, że pochodzi ono z Węgier.

Z góry dziękuję i pozdrawiam.
Krzysiek.

Gawroński_Zbigniew - 12-01-2019 - 21:35
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Głuszko i Pauk.

Gręcz.

Piękny zabytek - moim zdaniem - zachowane w postaci nazwiska grubo przedchrześcijańskie imię męskie Greń (też zachowało się w nazwisku), to od starszego Grьdanъ. Z konstrukcji widać, ze to bardzo stare imię słowiańskie. Z drugim elementem nie mam kłopotu, ale co oznacza pierwszy element Grь? Nie mam pojęcia.

"Grь" pachnie mi podstawą "Gor" = z góry, z twierdzy, z miejsca obronnego. Tak też wywodzi imiona z tą podstawą słownik księdza Moroszkina. A wtedy Gordan/Greń/Grencz = urodzony/dany do obrony, urodzony obrońca.

Oczywiście są zapewne prostsze ścieżki. Np od granicy/ "Grenze".

Nb. Moi przodkowie po kądzieli pochodzą z tej miejscowości. Przybyli na Kujawy w pierwszych dekadach 19 wieku.

krzysieks - 13-01-2019 - 13:55
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Głuszko i Pauk.

Witam Zbigniewie.

Dziękuję za informacje. Dla mnie wyczerpujące. Prababcia moja być silna, gdyż przeżyła 80 lat, więc określenia przedstawione jakby to potwierdzają- mocni, waleczni, góra, twierdza. Ja spotkalem się, przeszukując kościelne księgi metrykalne, z formą nazwiska Grencz. Znikoma ilość, ale była. Szukałem w słowniku, by przetłumaczono Gręcz na język Węgierski, to wyszło Grench. Pozdrawiam.

TOMFAJ - 13-01-2019 - 18:58
Temat postu:

Witam,

Bardzo proszę o wytłumaczenie pochodzenia i znaczenia nazwisk: Fajdek, Tuzimek i Kurek

Nazwisko Fajdek - spotkane w okolicach Skaryszewa, Modrzejowic, Iłży, Radomia,

Nazwisko Tuzimek - spotkane w okolicach Skaryszewa, Modrzejowic, Iłży, Radomia,

Nazwisko Kurek - spotkane w okolicach Iłży, Błaziny Dolne

Czy któreś z tych nazwisk jest nazwiskiem "herbowym"??
Czy te nazwiska są pochodzenia polskiego ?

z góry dziękuję
Tomek

Wladyslaw_Moskal - 14-01-2019 - 02:05
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Fajdek, Tuzimek i Kurek.

TOMFAJ napisał:

Witam,

masz ciekawe, stare, polskie nazwiska.

Fajdek - to prawie lokalne, rzadkie i stare nazwisko powstalo od przezwiska - maly chlopczyk nie dbajacy o siebie, po prostu brudasek, byl przezywany jako "fajdek", a kiedy byl doroslym, jego przezwisko stalo sie nazwiskiem, najczesciej w rejonie Radomia;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... sko=fajdek

Tuzimek - tez lokalne, stare i rzadkie nazwisko powstalo bardzo dawno, kiedy ludzie na tuzin = 12, mowili "tuzim", a "tuzimek" oznaczlo , ze chlopczyk urodzil sie jako dwunasty w rodzinie. Ciekawe, ze az tyle "tuzimkow" rodzilo sie kiedys w okolicy Radomia;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... ko=Tuzimek

Kurek - to syn Kura, a tak kiedys mowiona na kogos, kto "zachowywal sie".. jak kur = kogut.

Sadze, ze ktos moze podac takze inne pochodzenie Twoich nazwisk, chyba nie sa one szlacheckie, chociaz Kurek .. moze byc szlacheckim a sprawdzic mozesz tutaj;
http://szlachtarp.pl/lista-nazwisk-a-d.html

Pozdrawiam - Wladyslaw

krzysieks - 14-01-2019 - 18:02
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Głuszko i Pauk.

Dziękuję Zbigniewie. Pozdrawiam Krzysiek.

Gawroński_Zbigniew - 14-01-2019 - 19:09
Temat postu:

Nazwisko Fajdek.

Sprawa chyba nie jest taka prosta. Po pierwsze: Fajdek to inna nazwa knuta, specjalnego bicza pasterskiego z jakiego korzystali konni pasterze służący do „przekonywania do posłuszeństwa” opornych sztuk pilnowanych zwierząt. Fajdek miał dość nietypową budowę. W odróżnieniu od normalnego knuta był upleciony w całości z wysokiej jakości konopi z doplataną w miarę zużycia cieniutką wieloelementową końcówką. Fajdek zatem może być nazwiskiem apelatywnym albo nazwiskiem odzawodowym, ponieważ fajdek to również pasterz posługujący się fajdkiem.

Fajdek ma również kresową etymologię. Na południowych kresach fajdkiem nazywano bogatego wędrownego kupca. W przezwisku było coś zazdrosnego. Tak samo jak w słowie Żyd na Mazowszu i w Łódzkiem, że nie odnosiło się do sposobu zarabiania pieniędzy ani nacji a obrazowało zazdrość. Samo słowo pochodziło od tatarskiego „fajda” = kupiec.

W Tuzimku nie doszukiwałbym się poza dosłowną treścią niczego więcej: Tu+ziemek = ktoś stąd, miejscowy.

Nazwisko Kurek to również trudna i wielowątkowa etymologia. Najstarsze zapisane warianty w słowniku Taszyckiego niewątpliwie pochodzą od kogutka. Problem w tym co to słowo onegdaj znaczyło i o tym zdań kilka. Kurek to przede wszystkim symboliczny ptak na kościołach i od niego pochodzą dziesiątki 16-wiecznych porównań, że kurek to ktoś idący z prądem z wiatrem za tym za kim wygodniej jest iść. Nieco później kurek stał się biegłym strzelcem zawsze trafiającym do celu albo mającym „szczęście” w sprawach sądowych. Kurek to organizacja, a jednocześnie cała masa ceremonii związanych z funkcjonowaniem bractw kurkowych. W czasach Paska kurek zamienił się w honorowego toastnika, który zawsze wychylał toast do dna. Trochę po Pasku pojawiło się następne znaczenie. Kurek to inaczej balkon/galeria w kościele, najczęściej protestanckim, rzadziej katolickim. U katolików i protestantów jeszcze do lat siedemdziesiątych ub. wieku istniał zwyczaj wykupowania sobie stałego miejsca siedzącego w kościele: na nawie, na kurku, na kaplicy itd. W 18 wieku kurek pojawił się w dużych karczmach jako specjalna galeria dla grajków, muzykantów.
. I najmłodsze. Kurek to młody kowal, który za wiele jeszcze nie potrafi, ale dobrze mu już idzie kucie kurków, czyli bolcy/ służących do trzymania koła przy wozach, aby nie spadały.

Kurkowie są czterech herbów: Kur, Nieczuja, Sulima i Godziemba.

TOMFAJ - 14-01-2019 - 22:43
Temat postu:

Gawroński_Zbigniew
Wladyslaw_Moskal

serdecznie dziękuję za informacje.

San.Min. - 19-01-2019 - 22:45
Temat postu:

witam,
Czy nazwiska Natorf i Wencel są polskimi nazwiskami? Obie rodziny pochodziły z Mińska Mazowieckiego, a wszystkie dzieci/rodzice mieli polskie imiona.
Dodam jeszcze, że według googla w Polsce obecnie przebywa 15 Natorfów...

historyk1920 - 19-01-2019 - 23:08
Temat postu:

Witam,
pochodzenie nazwisk ;
Natorf - od niemieckiej nazwy osobowej Näter, ta od średnio-wysoko-niemieckiego näter ‘krawiec, kuśnierz’

Wencel - 1553 od imienia Wacław, które stanowi nowszą postać imienia złożonego Więcesław, Więcław. Zmiana nastąpiła w okresie średniowiecza pod wpływem języka czeskiego (od zgermanizowanej formy Wenzel).

Co do pochodzenia tych nazwisk zapewne można domniemywać iż nazwiska mogły być zniemczone potem z polszczone?

Pozdrawiam
Marek

Janeczka - 19-01-2019 - 23:27
Temat postu:

Dzień dobry. Proszę o wytłumaczenie pochodzenia nazwisk : Bors, Budziejewski,Gawrzydek, Sekrecki wszystkie nazwiska występują w woj. łódzkim. Janina

HenningT - 20-01-2019 - 00:19
Temat postu:

Dobry Wieczór,
bardzo proszę o określenia pochodzenia nazwisk Skup i Zemła (Zemło) oba występują na Podlasiu; Oraz co właściwie znaczy nazwisko Szostak? Czy pochodzi od monety - szóstaka, czy oznacza szóste dziecko w rodzie?
Z góry bardzo dziękuję

Tomasz

Gawroński_Zbigniew - 20-01-2019 - 14:46
Temat postu:

Janeczka napisał:

Dzień dobry. Proszę o wytłumaczenie pochodzenia nazwisk : Bors, Budziejewski,Gawrzydek, Sekrecki wszystkie nazwiska występują w woj. łódzkim. Janina

Pani Janeczko! Jest pani może w posiadaniu jakiejś obszerniejszej wiedzy o nazwisku Bors? O pozostałych nazwiskach moje "trzy grosze" wkrótce.

klaudia3013 - 20-01-2019 - 16:44
Temat postu: Nazwisko Wątruk- pochodzenie

Poszukuję informacji o pochodzeniu nazwiska: Wątruk (Watruch, Bontruk).
Z informacji rodzinnych wynika, że nazwisko ma korzenie z dalekiego wschodu (cokolwiek to znaczy). Chciałabym zweryfikować tą informację.
Rodzina osiedliła się i zamieszkuje na terenach obecnego Mińska Mazowieckiego.

Dziękuje za wszelkie wskazówki i informacje.
Pozdrawiam serdecznie
Kasia

Gawroński_Zbigniew - 20-01-2019 - 18:14
Temat postu:

Natorf. Obok wymienionego kuśnierza jest kilka innych. Od miejscowości Natorp - to chyba gdzieś w Geldrii jest - co automatycznie rodzi skojarzenia z tzw Olendrami i zdrobnień imion Ignatz i Donatus.

Wencel. Święty czeski biskup Wencel/Wacław - o nim można poczytać sporo - żył w 10 wieku. Samo imię jest złożeniem elementów słowiańskich: *vetje (więcej) + *slava (chluba, chwała, godność, zaszczyt). Jak łatwo zauważyć jest imieniem tytularnym i jako imię chrzcielne chyba weszło nieco później.

Szostak. Tu sprawa nie jest taka prosta. To prawda, że rosyjski Onomastikon o nazwisku Szestak i podobnych pisze następująco:

Cytat:

Шест Михаил Иванович Филимонов-Морозов [см. Мороз], первая половина XV
в.; от него - Шестовы; Иван Васильевич Шестов, 1557 г. [см. Бирюй, Сыч]
Шестак, Шестаковы - очень распространено; Петр Ше-стаков, митрополичий
старец, казнен в 1569 г. [см. Боровской, Бурнаш, Буян, Голышкин, Кукарин,
Миляев, Спирин]
Шестак - шестой в семье (szósty w rodzinie)
Шестник и Шестничко, крестьяне, конец XV в. (1495 г.), Новгород ) (zniekształcone: chrześcijanin)
Шестник - рабочий с шестом на речных судах (robotnik na barkach z szustem)
Шестопер Михаил Иванович Вельяминов-Зернов [см. Зерно], вторая половина
XVI в. Шестопер - булава, палица (sześciopiór - buława np. półkownikowska)
Шестун Григорий Данилович Зайцев [см. Заяц], середина XV в.
Шетень Михаил Федорович, тысяцкий тверских князей, XV в.; от него -
Шетневы [см. Гнездо, Зюзя, Садык]; Андрей Алексеевич Шетнев, дворовый,
середина XVI в., Ярославль; Михаил Тимофеевич, тиун, 1556 г., Москва
Шетерин Василий, царский певчий, 1573 г.

W słowniku Moroszkina imię Szostak jest ale z naciskiem, że jest „importowane z Północy”, jest tłumaczeniem jakiegoś szwedzkiego/fińskiego - musiał bym poszukać dokładniej jakiego, a przyszło na Litwę wraz imigrantami czasów Potopu Szwedzkiego.

Ja jednak nie szukałbym tego rodzaju niepopularnych w Polsce odniesień do numerowania dzieci w imionach. Szost to rodzaj tyki z charakterystyczną gruszką na końcu, który służył do odpychania łodzi płaskodennych w czasie pływania po jakichś zabagnieniach i rzeczkach, gdzie dało się pływać odpychając żerdzią od dna. Natomiast szostne zagony, czyli zagony orane po sześć skib w jedną zgonkę są charakterystyczne dla okolic o skrajnym rozdrobnieniu własności, a jednocześnie pewnego rodzaju symbolem niemajętności. Szostak to moneta pruska ważąca około 2 gram srebra, wartości około 12 groszy polskich w swoim czasie tj. około połowy 18 wieku - ale o tym już wiadomo.

Nazwisko Skup. Skup (скуп, плата, вознаграждение) to kresowa „dniówka”. Skup to inaczej robotnik dniówkowy. Inne określenia to wyrobnik, podieńszczyk.

Zemła/ Zemło/ Żymel/ Żymła i podobne to po prostu „bułka, bułeczka” - od niemieckiego zemel.

Następna sekwencja niebawem.

Janeczka - 20-01-2019 - 19:03
Temat postu:

Szanowny panie Zbigniewie.Niewiele wiem o nazwisku Bors chociaż , to nazwisko panieńskie mojej mamy.Wiem ,że występowało w rodzinie w formie Borss. Najwcześniej osoby z tym nazwiskiem zamieszkiwały okolice Brzezin k. Łodzi .Jan . Laughing

HenningT - 20-01-2019 - 19:08
Temat postu:

Dziękuję bardzo za odpowiedź...

Jednak nie do końca się zgadzam, że Skup to inaczej robotnik dniówkowy, podieńszczyk. Znaczy jak najbardziej tak... ale Skup, Skupie, o których pytam to rodzina szlachecka herbu Belina ze wsi Skupie na Podlasiu. Nazwa wsi pochodzi właśnie od nazwiska Skup. Trochę mi się to kłóci z wyrobnikiem...

Zemłowie z kolei to szlachta herbu Topór. Do dziś żyją we wsi Zemły... Myślałem, że Zemło to litewskie nazwisko szlachcica przyjętego do polskiego herbu, a tu niemiecka bułeczka... Może przodkowie Zemłów mieli młyny w państwie krzyżackim?

Tomasz

Gawroński_Zbigniew - 20-01-2019 - 19:50
Temat postu:

HenningT napisał:

Zawsze, no prawie zawsze tak jest, że istnieje nie jedna a kilka lub o wiele więcej ścieżek pochodzenia nazwiska. Bardzo cieszy mnie, że dołożył pan inne możliwe ścieżki. Podrążę swoimi sposobami podany tutaj trop.

-=-=-=-==-

Jest okazja by dokleić następne nazwiska i moje ich interpretacje:

Wątruk (Watruch, Bontruk) - chyba zaskoczę. Wszystkie te słowa pospolite to nazwy własne placka chlebowego z posypką serową albo przed pieczeniem posmarowanego jakimś dżemem. Przy czym ten daleki wschód dla nazwiska jest raczej dość bliski. W nam bliższych czasach watruch,wątruch, watruszka/batruszka i podobne to po prostu sernik.

Budziejewski. Aż dziwne. To nazwisko najprawdopodobniej również od sera pochodzi. Nasz bundz to rusiński budz. Całą masę protosłowiańskich imion z podstawą budz/będź/ bądź (np. Budzisław, Będzimir, Bądźsłąw (Bęsław)) - pominę.

Gawrzydek to mały Gaweł. Imię serbskie. Czy gdzieś jeszcze takie zdrobnienie funkcjonowało? Przypuszczam że tak. Choćby czeskie Hawranek, Hawžinek. Samo imię ma korzenie kornwalijskie i walijskie i oznaczało „Celta albo Rzymianina = niemiejscowego” (od Gallus = Celt, Rzymianin = ktoś nie stąd”).

Sekrecki. Sekret, te sprawy. Tak być może, ale ja uważam, że część nazwisk Sekrecko - podobnych to spolszczone z niemieckiego nazwiska o podstawie Saker (z wariantami) = mniej więcej: Sokołowski.

Bors. Nazwisko jest pochodzenia najprawdopodobniej węgierskiego o korzeniach kaukaskich Bors/Bor’z = Wilk, albo starowęgierskich od imienia męskiego Bors = mały jastrząb.

Karbowska_Marianna - 20-01-2019 - 20:35
Temat postu:

Proszę o wyjaśnienie nazwiska Dziemian.

Wladyslaw_Moskal - 20-01-2019 - 21:44
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Zemła .

HenningT napisał:

Witam,

inna hipoteza, ale slowianska, silnie wspiera Twoje dociekania i wyjasnia pochodzenie nazw; zemła = bułka.
Oto wpis Pani prof. Aliny Naruszewicz-Duchlińskiej:
"Nazwisko Zemła ma dwie możliwe podstawy, (z których druga została zbudowana na kanwie pierwszej): 1. zemleć, czyli: a) mieląc zetrzeć, b) zetrzeć się,
2. zemła – ‘bułka’, zob. tzw. Słownik warszawski języka polskiego, red. J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, t. VIII, s. 442.
Nazwa osobowa mogła być pierwotnie przezwiskiem młynarza lub piekarza.
Może pochodzić także od nazwy miejscowej Zemły (ta od zemleć) - Jan Siwik, „Encyklopedia nazwisk i przydomków szlacheckich”, Warszawa 2010, s. 781) odnotowuje szlachecką rodzinę o tym nazwisku: Zemła vel Zemło herbu Topór, 1600 r., Zemły, pow. siedlecki, woj. lubelskie, pow. oszmiański, woj. wileńskie."
http://www.genezanazwisk.pl/content/zem%C5%82a

Pozdrawiam - Wladyslaw

Gawroński_Zbigniew - 20-01-2019 - 21:46
Temat postu:

Karbowska_Marianna napisał:

Proszę o wyjaśnienie nazwiska Dziemian.

http://www.name-doctor.com/name-demetri ... 57086.html

http://www.ufolog.ru/names/order/Д ... 84;а

Dz'iema (Дзема) = białorusko-litewski wariant, zdrobnienie od Dementij (Дементий). To od starogreckiego "Dēmḗtrios (Δημήτριος)" = poświęcony Demeter, to od "Dēmḗtēr (Δημήτηρ)", które jest złożeniem "gê (γῆ)" (proto-albański / iliryjski "* dže / dhe") (ziemia, ziemia, kraj, gleba) +" mātēr (μᾱτηρ) mḗtēr (μήτηρ) (matka, źródło, pochodzenie).

Wladyslaw_Moskal - 20-01-2019 - 22:35
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Bors.

Janeczka napisał:

Dzień dobry. Proszę o wytłumaczenie pochodzenia nazwisk : Bors, Budziejewski,Gawrzydek, Sekrecki wszystkie nazwiska występują w woj. łódzkim. Janina

Witam,

wg mojej hipotezy, "bors" to celtycko-staroslowianska nazwa barszczu. Tak jak "żur" w sloiku, mozna w wielu krajach kupic klarowny "bors" na zupe, ale w butelce.

Nazwisko Bors wystepuje w Polsce i w wielu krajach Europy;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... wisko=Bors
https://forebears.io/surnames/bors

W Polsce od I w. p.n.e. do IV w. n.e. w okolicach Pruszkowa istniał starozytny, Mazowiecki Okręg Metalurgiczny [nazwa wspolczesna] i był to drugi po świętokrzyskim, ośrodek wytopu żelaza w Europie Środkowej;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Muzeum_St ... Pruszkowie
Niestety, ale Barszczowie nie mieli i nie maja nic wspolnego z Wandalami, ktos tu przesadzil z powiazaniami.

Wlasnie w tym rejonie Prapolacy sezonowo [tylko latem] pracujacy przy wytopie zelaza przez setki lat, spozywali ulubiona potrawe, ale nazywana juz po polsku... barszcz.

Tych, ktorzy przygotowywali barszcz zwano juz Barszcz i niektorych, juz wtedy uwazano za szlachetnych bo poswiecali sie dla innych.

Tym sposobem od nazwisk Bors i Barszcz powstaly takze szlacheckie nazwiska Barszcz, Barszczewicz, Barszczewski, Barszczyk, Barszczyński;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... mp;join=on

Pozdrawiam - Wladyslaw

ROMAN_B - 20-01-2019 - 23:56
Temat postu: Geneza nazwiska Dziemian.

Karbowska_Marianna napisał:

Proszę o wyjaśnienie nazwiska Dziemian.

Marianno, witaj.

Etymologia nazwisko Dziemian.

Do już podanych genez nazwiska Dziemian dołożę jeszcze jedną etymologię, która może wyjaśnić pochodzenie nazwy osobowej Dziemian.

Profesor Kazimierz Rymut mówił: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Skoro nic nie wiadomo to podam inną genezę nazwiska Dziemian. Według mnie nazwa osobowa Dziemian jest nazwiskiem prostym i równym imieniu Dziemian. To najłatwiejsza część etymologii.
Profesor Maria Biolik z Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Warmińsko – Mazurskiego w Olsztynie, w opracowaniu pt. Formy wschodniosłowiańskie imion męskich używanych w dobrach ofiarowanych zakonowi kamedułów wigierskich w 1668 roku pisze: „Król Polski Jan Kazimierz w roku 1667 ofiarował zakonowi kamedułów wyspę Wigry położoną na Jeziorze Wigierskim wraz z królewskim dworem myśliwskim oraz rozległe tereny puszczańskie. Ziemie objęte darowizną jeszcze w okresie późnego średniowiecza stanowiły część terytorium plemiennego Jaćwingów, później oddzielały Zakon Krzyżacki od Litwy, a po roku 1422 ( pokój nad jeziorem Melno ) zostały włączone w skład Wielkiego Księstwa Litewskiego. (…).Celem mojego artykułu jest ukazanie wpływów językowych wschodniosłowiańskich w imiennictwie chłopów osiadłych w dobrach kamedułów wigierskich w 1668 roku. Materiał ograniczono do dokumentu z 1668 roku, aby ukazać osadnictwo wschodniosłowiańskie na tym terenie, przed podjętą przez zakon kamedułów kolonizacją Puszczy Przełomskiej i Perstuńskiej.” – strona 5, 6. Na stronie 8 w rozdziale noszącym tytuł „Imiona wschodniosłowiańskie używane w formach podstawowych autorka pisze: „W dokumencie poświadczono 19 imion wschodniosłowiańskich używanych na tym terenie w formach podstawowych. Są to takie imiona jak: (…).Dziamian (IV: 6), Dziemion (IV: 7), por. Demian, cerk. Diemiam, łac. Damianus, pol. Damian (MM 205-206). Imię na pograniczu polsko-białoruskim było używane w formach: Damjan, Demian, Demianko, Diemian, Domian, Dziemian (IPB 79). (…)”. Maria Biolik dodaje: „(…).Niektóre imiona wschodniosłowiańskie zostały poświadczone w dokumencie z 1668 roku w różnych formach obocznych fonetycznie, np. (…). Dziemian (2) // Dziemion (2), (…). W zapisach imion można zauważyć także zwężoną wymowę samogłoski a przed spółgłoską nosową, np. Dziemian // Dziemion, (…).”. – strona 10. [ Acta Neophilologica, XVIII (2), 2016 ].

Konkludując, nazwisko Dziemian z dużą dozą prawdopodobieństwa jest mianem prostym równym wschodniosłowiańskiemu imieniu Dziemian. Imię Dziemian odpowiada polskiemu imieniu Damian i było używane na pograniczu polsko – białoruskim.

Pozdrawiam – Roman.

Ps.
Damian, imię męskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się od imienia bogini Damii czczonej w Epidaurze, od słowa dámios, démios, oznaczającego: lekarz ludowy oraz
od greckiego słowa damaon, oznaczającego: poskromiciel, pogromca, lub uzdrowiciel.

Gawroński_Zbigniew - 20-01-2019 - 23:57
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Bors.

O nazwisku Bors jeszcze uwag kilka.

Przyjmę, że to rdzennie „stąd” nazwisko bez niesłowiańskich wpływów.
Boršьna to czeska sakwa podróżna na podręczną żywność. Znana jest w różnych minimalnych odmianach na całej słowiańszczyźnie: Ta powstała od prasłowiańskiego boršьno = zapasy na drogę.

Boršьno znane jest we wszystkich dzisiejszych językach słowiańskich z nieznacznymi obocznościami: (braszno, breszno, polskie obrok/borszno/boroszno rusińskie boroszno, łużyckie braszn’ja itd . [Stąd słynne henrykowskie „ja pobruszę”]. Słowiańską lichą mąkę, bo w istocie te suche zapasy na drogę to była prymitywna kasza, borszno wchłonęli Goci tworząc własne „baris-einz” = „przyrządzony z jęczmienia” i dalej od nich wsiąkło przez łacinę (farina) do średniowłoskiego far, faris = kasza jęczmienna, dalej do niemieckiego farsch = nadzionko. Najmniej 3/4 z cytowanych przykładów podchodzi pod barsz/borsz/barszcz tj. polewkę z kaszy.

Borsz/braszno od 13 wieku zamieniło się wiatyk = pokarm podróżnych, a wiek później już zmieniło znaczenie na wiatyk = pokarm duchowy na wieczną drogę. W 17 wieku borsz/broszno zmienił znaczenie na Święto Bożego Ciała. Do dziś Braszanczewo po chorwacku, Braszance po bułgarsku to wspomniane Święto albo Hostia wystawiana na widok publiczny. W Polsce obecnie i chyba od kilkuset lat, ksiądz idzie do chorego umierającego z wiatykiem, niosąc go w Bursie. [Powyższe jest krótką syntezą hasła w słowniku prasłowiańskim. W tekście ze względów praktycznych pominąłem zapis cyrylicą i czeskie znaki gdzie się dało.]

-=-=

Edit. Nie dawał mi spokoju ten Bors. Napisałem wyżej, że jest to imię węgierskie o korzeniach kaukaskich. To jednak nie tak. Kaukaski Bors jest pochodzenia węgierskiego, a nie na odwrót jak napisałem. Szlachecki ród Borsów [jastrząb jęczmienny - cokolwiek to znaczy] wywodzi się z Arpadów. Liczni Borsowie migrowali z prowincji Borsa (s z ogonkiem) na pograniczu rumuńskio węgierskim na Kaukaz w czasie prześladowań osmańskich gdzie było spokojniej, a nie na odwrót. Zbieżność imion z kaukaskim wilkiem jest wtórna.

Karbowska_Marianna - 21-01-2019 - 11:46
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Bors.

Fascynujące wieści i bardzo prawdopodobna historia wczesnego osadnictwa. Serdecznie dziękuję za bardzo obszerne wyjaśnienie. Pozdrawiam Marianna z Dziemianami w tle.

Karbowska_Marianna - 24-01-2019 - 21:19
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)

Bardzo proszę o wyjaśnienie nazwisk:
Jucejko
Filonowicz
Reniewicki.
pozdrawiam Marianna

ROMAN_B - 25-01-2019 - 00:49
Temat postu: Nazwisko: Jucejko, Filonowicz, Reniewicki - geneza.

Marianno, witaj.

Rozważania o etymologii nazwiska Jucejko, Filonowicz, Reniewicki.

Nazwisko Jucejko.

Nazwa osobowa Jucejko z dużą dozą prawdopodobieństwa zbudowane jest z tematu słowotwórczego Jucej albo Juc oraz formatu -ko albo -ejko. Można to zapisać w następujący sposób:
1. Jucej + ko = Jucejko;
2. Juc + ejko = Jucejko.
Zatem, miano Jucejko może być derywatem, utworzonym przy pomocy przyrostka -ko albo -ejko. W języku polskim sufiks -ko tworzy zdrobnienia rzeczowników rodzaju nijakiego; na przykład szkiełko, pudełko, lusterko, uszko. Zatem, przyrostek ten tworzy nazwy rzeczy [ przedmiotów ] mniejszych od nazwy podstawowej. Poza tym przyrostek -ko tworzy derywaty [ pochodne ] od imion [ rzadko ]. Przykładem niech będą imiona: Jaśko < Jaś < Jan; Ignaśko < Ignaś < Ignacy; Staśko < Staś < Stanisław; Bolko < Bolesław [ od dwuczłonowego, słowiańskiego imienia Bolesław ]; Janko < Jan. Tak więc, tworzy też zdrobnienia imion. W przypadku zdrobnionego imienia Bolko przyrostek -ko w imieniu Bolko jest wynikiem latynizacji [ wpływu łaciny ] albo [ w innych wypadkach ] – wpływów Kresów Wschodnich. W Polsce jedynym oficjalnym imieniem z przyrostkiem -ko jest Mieszko [ współcześnie ponad 900 nosicieli ]. Etymologia [ pochodzenie ] tego imienia nie jest pewna.
Sufiks -ko [-ко ] występuje w nazwiskach ukraińskich, białoruskich. Zatem, występował na dawnych Kresach Polski. Nazwiskami ukraińskimi z tym sufiksem są nazwiska typu: Czako, Gajko, Kaśko, Poskrobko. Natomiast nazwiska białoruskie zakończone przyrostkiem -ko, to jedne z najczęściej spotykanych nazwisk: Aniśko, Chwiećko, Mojsiuszko, Panasko, Rećko. Przyrostek -ko pełnił też funkcję patronimiczną, to jest tworzenie przezwisk, nazwisk od nazwy osobowej ojca. Tak więc, przyrostek ten tworzy też pojęcie osoby mniejszej lub relacji przynależności między ojcem i synem. Przyrostek -ko w przezwiskach lub nazwiskach nie jest w zasadzie polskim sufiksem. Do języka polskiego nazwy zakończone na -ko [ oraz -o ] dostały się przez język ukraiński oraz białoruski. W języku ukraińskim sufiks ten tworzy zdrobniałe formy imion, na przykład Pieczko – od imienia Piotr. Sufiks -ko uważany jest jako wariant polskiego przyrostka -ek. Widać jest to dobitnie w imieniu Krzys(z)tek oraz w imieniu Krzys(z)tko. Przyrostek -ek najczęściej występował w nazwach osobowych Małopolski a przyrostek -ko rozpowszechniony był na dawnych wschodnich ziemiach Polski. Można powiedzieć, że nazwiska z przyrostkiem -ko bardziej są pochodzenia ukraińskiego, białoruskiego niż polskiego. Zatem imiona, nazwiska i przezwiska zakończone sufiksem -ko w zasadzie pochodzą z terenów zamieszkałych przez Rusinów. Niemniej jednak w języku polskim, ukraińskim oraz białoruskim sufiks -ko ma utrwaloną pozycję w systemie słowotwórczym.
Nazwisko Jucejko może być też derywowane przy pomocy białoruskiego sufiksu -ejko, który jest obok przyrostka -ko jednym z najczęstszych sufiksów tworzących nazwiska białoruskie. Z przyrostek -ejko jest pewien problem. Cząstka –ej- może być integralną częścią przyrostka -ejko ale też może być częścią rdzenia apelatywu i zawsze trzeba mieć to na uwadze przy rozpatrywaniu pochodzenia konkretnej nazwy. Zatem, tematem słowotwórczym nazwiska Jucejko mogą być dwa rdzenie, to jest: Jucej- oraz Juc-. Tylko jakie jest ich pochodzenie i co one znaczą? Wyraz Jucej jest derywatem zakończonym bardzo rzadkim sufiksem -ej, który należy do zdrobnień. Przyrostek -ej występował na dawnych Kresach Południowych [ pogranicze białorusko – litewsko – polskie ]. Tak więc, słowo Jucej jest zdrobnieniem jakiegoś innego wyrazu. W naszym przypadku występuje on w rdzeniu nazwiska Jucejko a to mówi nam, że może on być przezwiskiem lub imieniem [ nazwiska ukraińskie i białoruskie w dużej mierze są nazwiskami odojcowskimi ]. Zatem rdzeń Jucej- może być zdrobniałym przezwiskiem albo zdrobniałym imieniem, inaczej mówiąc skróconym imieniem [ Juc + ej = Jucej ]. Zdrobnienie to mogło pochodzić albo od imion złożonych, słowiańskich, z członem Juc, albo od imion chrześcijańskich. W okresie staropolskim na Kresach Południowych rozpowszechnione były formy zdrobnień, spieszczeń imion skróconych, np. Misiej [ Miszej ]. Tak wiec, imię Jucej to prawdopodobnie rzadko używane zdrobnienie przez nieczęsto w imionach zdrobniałych występujący przyrostek -ej i nie nadawane oficjalnie w metrykach. Utworzone prawdopodobnie zostało od imienia metrykalnego w wyniku jego dezintegracji [ pnie hipokorystyczne powstały na skutek mutylacji ( uszczuplenia ) podstawy i mają postać początkowej części imienia ]. Dla zilustrowania takiego procesu posłużę się postacią nazwy osobowej Matej, która powstała od pełnego imienia Mateusz [-ej: Matej < Mateusz ]. Drugim przykładek obrazującym ten proces jest nazwa osobowa Marejka(o), która została utworzona od pełnego imienia Marek [-ejka(o): Marejka(o) < Marek ]. Takie nazwy osobowe nazywane są nieoficjalnymi antroponimami odimiennymi.

W Polsce od XIII wieku znane i popularne było imię Judyta, które też miało oboczną [ skróconą ] formę Juta, Jutka, Judka. Jako nazwisko imię udokumentowane w roku 1445. Od XV wieku była też znana i używana męska nazwa osobowa Juta. Od tych mian powstały takie nazwiska jak: Juc, Jucenko, Jucewicz, Jucejko, Jucek, Jucka, Jucko, Juckiewicz i podobne. Zatem, nazwisko Jucejko prawdopodobnie pochodzi od zdrobniałego imienia Jucej i może być w pierwotnym znaczeniu nazwiskiem odojcowskim [ sufiks -ko ]. Jucej to ojciec a syn Jucejko. Drugi wariant powstania nazwiska Jucejko zakłada, że: powstało ono od zdrobniałego imienia Jucejko - nazwisko proste, równe imieniu Jucejko.

Oczywiście to tylko moja robocza hipoteza, raczej moje rozważania na temat ewentualnej etymologii nazwiska Jucejko. Uważam, że nazwisko to ma niezbyt jasną etymologię i trudną do jednoznacznego sprecyzowania.
Reasumując, nazwisko Jucejko i pierwsza osoba je nosząca może mieć zarówno korzenie Polskie [ pogranicze ], Białoruskie, Ukraińskie [ Rusińskie ]. Ustalenie jaka jest prawda o etnicznym pochodzeniu nazwiska wymaga dokładnej kwerendy genealogicznej i trochę badań historycznych a ewentualną weryfikację hipotezy o pochodzeniu nazwiska pozostawiam Tobie.

Nazwisko Filonowicz.

Z dużą dozą prawdopodobieństwa miano Filonowicz zostało utworzone za pomocą sufiksu -owicz od tematu Filon- [ Filon + owicz = Filonowicz ]. Tak więc nazwa osobowa Filonowicz jest derywatem z przyrostkiem -owicz. Deszyfrując to nazwisko powinno się zacząć od początku. Przyrostek -owicz zaliczany jest to cząstek patronimicznych, a więc Domasławowicz to dawniej 'syn Domosława'. Sufiks ten w okresie staropolskim występował w postaci -owic. Pod wpływem języka ruskiego [ język ukraiński, język białoruski ] cząstka ta przyjęła formę -owicz.
Wanda Szulowska w artykule pt. Nazwiska z sufiksem -(ow)ic(z)/-(ew)ic(z) w parafii św. Wojciecha w Poznaniu (XVII–XVIII wiek) na stronie 179 pisze: „(…).Jak się wydaje w XVII–XVIII w. mamy do czynienia ze zmianą funkcji sufiksu -(ow)ic(z)/-(ew)ic(z) na znacznym obszarze Polski z pierwotnie patronimicznej, wskazującej na relacje syn ― ojciec, na strukturalną, polegającą przede wszystkim na dziedziczeniu bez zmiany nazwiska z tym formantem, ale też na tworzeniu nazwiska uznawanego za lepsze, odbiegające od często apelatywnej podstawy ― zgodnie ze stereotypem nazwiska miejskiego, niezależnie od tego, co wykazują badania. (…).” [ Instytut Slawistyki Polska Akademia Nauk w Warszawie; DOI: 10.14746/psj.2014.XXVII.14 ].

Reasumując, pierwotnie nazwa osobowa Filonowicz może wskazywać na relację syn – ojciec [ nazwisko patronimiczne ]. Inaczej mówiąc Filonowicz to syna Filona [ ojciec Filon ]. Z drugiej strony miano Filonowicz może być nazwiskiem strukturalnym, tak zwanym mianem ulepszonym, uznawanym z lepsze, które powstało od pierwotnego miana Filon.

Filon to imię męskie pochodzenia greckiego, gr. Φιλων [ Filon ], które pochodzi od φιλεω [ fileo ] – "kochać" i oznacza "kochający". Patronem tego imienia jest św. Filon, wspominany razem ze św. Agatopodem.

Nazwisko Reniewicki.

Nazwa osobowa Reniewicki może być mianem odmiejscowym. To jest pochodzić od nazwy wsi Raniewo [ gmina Prabuty, powiat kwidzyński, województwo pomorskie ].
http://www.kwidzynopedia.pl/index.php?title=Raniewo

Marianno, to tylko moje rozważania hipotezy o ewentualnej etymologii nazwiska Jucejko, Filonowicz, Reniewicki. Wnioski i dalsze badania nad pochodzeniem wspomnianych mian pozostawiam już Tobie. Może moje informacje pomogą Ci w tych badaniach.
Może ktoś doda inne informacje lub poda inne genezy nazwisk o które pytasz w swoim poście?

Pozdrawiam – Roman.

Karbowska_Marianna - 25-01-2019 - 17:43
Temat postu: Nazwisko: Jucejko, Filonowicz, Reniewicki - geneza.

Bardzo dziękuję za pomoc i pozdrawiam. Marianna

marcin_kowal - 25-01-2019 - 20:32
Temat postu: Wańczyk

Witam ponownie,
w związku z prowadzonymi przeze mnie badaniami genealogicznymi prosze o próbe wytłumaczenia pochodzenia nazwiska Wańczyk.
Zwracam uwagę, że występuje ono przede wszystkim na terenach gdzie istniało osadnictwo Wołoskie.
Pytam, bo wg badania DNA chromosomy Y, pojawiły się połaczenia nazwiska Stręciwilk z Wołoszyn oraz Wańczyk (Słowacja).
O ile uwazam że nazwisko nazwisko Wołoszyn było wczesniej niż Stręciwilk (jakiegos Wołoszyna przemianowano na Stręciwilka w wyniku jakis okoliczności) to nie mam kompletnie pojęcia co z Wańczykiem.

za pomoc serdecznie dziękuję

ps
kilka słów Smile

o moich badaniach i ustaleniach DNA:
Potwierdzona najstarsza europejska haplogrupa l2, dokladnie mutacja I2a2b (L38/S154) -> S2606 -> PH1237 i za miesiąc medę wiedział więcej Smile

przewidywana bardzo rzadka BY25359
"Haplogrupa I jest najstarszą dużą haplogrupą w Europie i najprawdopodobniej jedyną, która się tam pojawiła (poza bardzo niewielkimi haplogrupami, takimi jak C1a2 i głębokie podklasy innych haplogrup). Haplogrupa IJ przybyłaby z Bliskiego Wschodu do Europy około 35 000 lat temu, a następnie przekształciła się w haplogrupę I wkrótce potem. Zostało to potwierdzone w starożytnym teście DNA, że pierwsi Homo sapiens, którzy skolonizowali Europę podczas okresu oryniackiego (45 000 do 28 000 lat temu), należeli do haplogrup CT, C1a, C1b, F i I.

Uważa się, że I2 (M438 / P215 / S31) powstało podczas późnego paleolitu, w okresie ostatniego maksimum glacjalnego (LGM) , który trwał około 26.500 do 19.000 lat temu. I2 pojawił się prawdopodobnie w Europie Zachodniej, chociaż nie można określić jej dokładnego regionu pochodzenia, ponieważ paleolityczni Europejczycy byli nomadycznymi łowcami-zbieraczami. Najstarszą próbką I2 odzyskaną ze szkieletów archeologicznych jest 13.500-letni mężczyzna z Grotte du Bichon w Szwajcarii związany z kulturą Azilian (patrz Jones i wsp. (2015) ). Jego matczynym rodowodem był U5b1h. Od października 2016 r. Przetestowano 15 mezolitycznych próbek europejskiego Y-DNA. Wśród nich należała haplogrupa C1a2 (w Hiszpanii), jedna do F (w Niemczech), dwie do I * (we Francji) i sześć do I2 (Luksemburg i Szwecja), w tym do I2a1 * (P37.2), I2a1a1a (L672), I2a1b (M423) i I2c2 (PF3827). Macierzyńskie (mtDNA) linie, które nosili, to U2e, U4, U5a1, U5a2 i U5b. Cztery próbki z Rosji należały do Y-haplogroup J *, R1a1 (2x) i R1b1a. Pokazuje to, że istnieje już pewna różnorodność wśród mezolitycznych linii europejskich, chociaż wiele z tych linii (C1a2, F, I *, J *) jest obecnie niezwykle rzadkich. Haplogroup I2a wydaje się pochodzić z okresu neolitu jako wielki zwycięzca z powodów, które nie są jeszcze jasne."
"Haplogrupa I2a2 (P214)
I2a2 ( S33 / M436 / P214, P216 / S30, P217 / S23, P218 / S32, L35 / S150, L37 / S153, L181) był znany jako I1c do 2005 r. I I2b do 2010 r. Jest on związany z pre-Celto- Germańczycy z północno-zachodniej Europy, tacy jak budowniczowie megality (5000-1200 pne). Jego wiek został oszacowany pomiędzy 21 000 a 13 000 lat, co odpowiada epipalitycznemu okresowi.

I2a2 występuje w większości Europy i wydaje się mieć dystrybucję na całym kontynencie przed przybyciem neolitycznych rolników. Do tej pory zidentyfikowano kilka mezolitycznych próbek I2a2, głównie Mathiesona i in. (2017) . Dotyczy to osób z południowych Niemiec (M223 z ok. 7200 pne), Żelaznej Bramy między Serbią a Rumunią (Z161 z około 6200 pne), Łotwy (CTS10057 z około 5500 pne) i południowo-wschodniej Ukrainy (L699 z ok. 5400 pne) i L701 z c. 5200 BCE).

Pozostałości z kultury neolitycznej Sredny Stog (4500-3500 pne) na Ukrainie i kultury chalkolitycznej kulistej amfory (3400-2800 pne) z Ukrainy i Polski zostały również zbadane przez Mathiesona i in. (2017). Wszystkie sześć osobników z amfory kulistej należało do haplogrupy I2a2. Głębszy klad został zidentyfikowany tylko dla dwóch z nich, a oba należały do gałęzi CTS10057, w tym jeden pozytywny dla mutacji Z161. Mieszkańcy Sredny Stog nosili mieszankę linii I2a2, R1, R1a i R1b. Dwie osoby I2a2a należały do subklatek CTS10057 i L701. L701 znaleziono również w epoce miedzi w Bułgarii. Inne osobniki I2a2a znaleziono również w Neolithic Scotland (L1195 i CTS10057), Neolithic Spain (CTS616 i Z161) i Neolithic Hungary (CTS10057).

We wczesnej epoce brązu I2a2a znaleziono w południowej Rosji podczas kultury Jamna (L699), na Węgrzech (L1229) i w Niemczech (L38). To bardzo stare rozproszenie i jego stosunkowo niska częstotliwość współczesna bardzo utrudnia ocenę tego, co stało się z każdą gałęzią przed późną epoką brązu lub epoką żelaza.

Obecnie szczyt I2a2 osiąga w środkowych i północnych Niemczech (10-20%), krajach Beneluksu (10-15%) oraz w północnej Szwecji. Występuje również u 3 do 10% mieszkańców Danii, wschodniej Anglii i północnej Francji. Rzadko występuje w Norwegii, z wyjątkiem południa, gdzie wpływy duńskie były najsilniejsze historycznie."
https://cache.eupedia.com/images/conten ... up-I2b.gif

Haplogrupa I2a2b (L38 / S154)
I2a2b (dawniej I2b2) mogło pojawić się wkrótce po ostatnim maksimum lodowcowym, może 17 000 lat temu. Większość jej gałęzi wyginęłaby i przetrwała tylko jedna z patriarchą żyjącym w epoce brązu, prawdopodobnie w Niemczech. Najstarsza znana próbka L38 pochodzi z kultury Unetice w środkowo-wschodnich Niemczech 4000 lat temu. Cztery z sześciu próbek z 3000-letniej Jaskini Lichtensteinów w środkowych Niemczech również należały do L38 +. Jaskinia była częścią kultury Urnfield z epoki brązu.

Opierając się na randze STR, uważa się, że ta linia rozprzestrzeniła się z Niemiec do Anglii przez Belgię w późnej epoce żelaza z celtyckimi kulturami Hallstatt i La Tène . I2a2b jest zatem w zasadzie alpejską haplogrupą. Obecnie I2a2b ma dystrybucję głównie ograniczoną do Alpejskich Włoch (szczególnie Piemontu), Szwajcarii, Niemieckiej Nadrenii, Gór Harzu, Niderlandów, wschodniej Francji i Wysp Brytyjskich (z wyjątkiem Kornwalii i Walii). Wyizolowane próbki zostały znalezione w zachodniej Hiszpanii, na Węgrzech, w Rumunii, Bułgarii, środkowej Turcji i na Ukrainie, wszystkie miejsca zasiedlone przez alpejskich Celtów.

Rozkład I2-L38 pasuje dość dobrze do haplogrupy R1b-U152 na północ od Alp. Obie haplogrupy występują również na niskich częstotliwościach na Węgrzech, w Rumunii, Bułgarii i środkowej Turcji, prawdopodobnie odzwierciedlając migrację La Tène Celtów w trzecim wieku pne ( patrz mapa ). R1b-U152 jest kojarzony zarówno z Celtami z Europy Środkowej (Unetice, Urnfield, Hallstatt, La Tène), jak iz osobami z Italic. We Włoszech I2-L38 jest ograniczone do regionu alpejskiego, głównie północno-zachodniego, gdzie osiedliły się plemiona galijskie, i prawdopodobnie I2-L38 zostało przywiezione do Włoch przez migracje celtyckie wiele wieków po przybyciu plemion italskich z Alp Region Dunaju. Ludzie I2-L38 byliby zatem autochtoniczni w regionie pomiędzy Alpami, centralnymi Niemcami i Niskimi krajami i zostali zasymilowani w społeczeństwie celtyckim w okresie Hallstatt lub La Tène."
https://www.eupedia.com/images/content/ ... ne_map.gif

https://www.eupedia.com/europe/Haplogro ... -DNA.shtml

Tak w skrócie, po mieczu jestem bezpośrednim potomkiem twórców malowideł z Lascaux https://pl.wikipedia.org/wiki/Lascaux_(Akwitania),
poźniej szczątków rodziny odnalezionej w grocie Lichtenstein.
https://sites.google.com/site/haplogrou ... stein-cave

Gawroński_Zbigniew - 25-01-2019 - 20:43
Temat postu:

O nazwisku Jucejko i pozostałych moich uwag kilka.

Juc to litewska „kaszanka” gryczana napchana w sprawiony żołądek owczy z mielonym, rozdrobnionym mięsem baranim, boczkiem i cebulą. Obecnie jest to danie narodowe Białorusinów. Resztę wspaniale wyłożył pan Roman.

Nazwisko Filonowicz. W sumie tylko dodam jedno zdanie. Na Kresach stare, a pełne nazwiska - czyli właśnie takie zakończone na icz, nicz - bardzo często świadczą o szlacheckim pochodzeniu je noszących.

Nazwisko Reniewicki.
Moim zdaniem jest to jednak nazwisko o charakterze przezwiska od czasownika: renić = siać najwcześniej ze wszystkich w otoczeniu/ kosić/ zbierać plony itp... „Kto reni - temu się zieleni!”

=-=-=-=-=

Wańczyk, wańczos, wączos, wanszos, wandszos, wasiłek, wasiłka, szujka - to są nazwy specjalnie sporządzanych klepek służących do budowy beczek. Sporządzało się je z zewnętrznej przylegającej do kory drewna łupiąc drewno promieniście i odrzucając cały środek. Tak wybrane klepki gwarantowały beczkom, że te nie będą się rozsychały.
Moim zdaniem nazwisko Wańczyk to prosty apelatyw i może być przezwiskiem jakiegoś zdolnego bednarza. To oczywiście obok jedynej kanonicznej wersji etymologii tego nazwiska tj od imienia męskiego Jan/Iwan.

-=-=
Nazwiska/imiona z wilkiem w końcówce to moim zdaniem zeslawizowane imiona gockie. Problem w tym, że jeszcze do nich nie dotarłem a jest ich dokładnie 381. Słowo "wilk" w imieniu oznaczało pierwotnie posłannika Wodana/Odyna i oznacza dosłownie "srogi" = wojownik. Stręciwilk najszybciej pokrywa mi się to sensem i wymową z imieniem Storulf = Waleczny+ wojownik/wilk. Problem polega w tym że te imiona są bardzo do siebie podobne i z gockiego przenikały do nordyckich saksońskich francuskich i dookoła Macieju plącząc się między sobą w czasie i kulturach. To oczywiście tylko hipoteza.

Wladyslaw_Moskal - 26-01-2019 - 18:27
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Jucejko.

Karbowska_Marianna napisał:

Bardzo proszę o wyjaśnienie nazwisk:
Jucejko
Filonowicz
Reniewicki.
pozdrawiam Marianna

Witam,

jeszcze jedna hipoteza o pochodzeniu nazwiska Jucejko.

Patrzac na mape wystepowania bardzo rzadkiego nazwiska Jucejko w Polsce, wg prof. K. Rymuta w 2002 r nosilo to nazwisko w Polsce tylko 17 osob;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... ko=jucejko
wystepuje ono tylko w woj. podlaskim i byc moze wszyscy sa bliskimi krewnymi.

W tym samym rejonie wystepuje tez rzadkie nazwisko Jacejko;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... ko=Jacejko
ktore mozna wywodzic od imienia i nazwiska Jacek, na co wskazuje sasiedztwo nazwisk Jacek i Jacejko[= zdrobnienie] w woj. podkarpackim;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... isko=Jacek

Pozdrawiam - Wladyslaw

marcin_kowal - 26-01-2019 - 20:41
Temat postu:

Gawroński_Zbigniew napisał:

Wańczyk, wańczos, wączos, wanszos, wandszos, wasiłek, wasiłka, szujka - to są nazwy specjalnie sporządzanych klepek służących do budowy beczek. Sporządzało się je z zewnętrznej przylegającej do kory drewna łupiąc drewno promieniście i odrzucając cały środek. Tak wybrane klepki gwarantowały beczkom, że te nie będą się rozsychały.
Moim zdaniem nazwisko Wańczyk to prosty apelatyw i może być przezwiskiem jakiegoś zdolnego bednarza. To oczywiście obok jedynej kanonicznej wersji etymologii tego nazwiska tj od imienia męskiego Jan/Iwan.

-=-=
Nazwiska/imiona z wilkiem w końcówce to moim zdaniem zeslawizowane imiona gockie. Problem w tym, że jeszcze do nich nie dotarłem a jest ich dokładnie 381. Słowo "wilk" w imieniu oznaczało pierwotnie posłannika Wodana/Odyna i oznacza dosłownie "srogi" = wojownik. Stręciwilk najszybciej pokrywa mi się to sensem i wymową z imieniem Storulf = Waleczny+ wojownik/wilk. Problem polega w tym że te imiona są bardzo do siebie podobne i z gockiego przenikały do nordyckich saksońskich francuskich i dookoła Macieju plącząc się między sobą w czasie i kulturach. To oczywiście tylko hipoteza.

Bardzo dziękuje za Wańczyka, jednak patrząc na rozmieszczenie wystepowania tego nazwiska w Polsce nie przekonuje mnie to wyjaśnienie.
Podobnie odnośnie Stręciwilka, to akurat moje po mieczu nazwisko i zadałem sobie trud prześledzenia skąd i gdzie powstało i okazało się ze wszyscy w Poslce i na świecie noszący to nazwisko (i jego pochodne - Streczywilk, Strenciwilk, Kreciwilk) pochodzą z Gózda (parafia Krzeszów/Huta Krzeszowska).

Gawroński_Zbigniew - 26-01-2019 - 21:41
Temat postu:

Dwa lata temu padła etymologia rdzennie polska. (Zajrzałem w swoje ściągawki - tam wcześniej - pisałem o kalenicy. Teraz odgocka. Ja wymiękam.

Podkreślę jednak i powtórzę: uważam, że spora - nie wiem jaka ilość nazwisk/imion polskich uważanych za hipersłowiańskie są albo kalką albo kopią podobnych występujących w językach północnych. Przywołany do raportu postanowiłem zindeksować i "przetłumaczyć" wszystkie imiona/nazwiska germańskie z wilkiem w końcówce i w temacie. Koleżeństwo wtedy samo zapewne dostrzeże o jakie podobnieństwa mi chodzi.

Wladyslaw_Moskal - 26-01-2019 - 21:44
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Wańczyk.

Witam,

oto moja hipoteza pochodzenia nazwiska Wańczyk.

Wystepowanie nazwiska Wańczyk w Polsce pokrywa sie z wystepowaniem nazwiska Wantuch w rejonie Nowego Sacza;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... ko=Wantuch

Nazwisko Wantuch i bardzo rzadkie Wańtuch pochodza od slowiansko-celtyckiej nazwy grubego płótna lnianego lub konopnego.
Zatem Wantuch i Wańtuch to nazwa tkacza robiacego takie płótno, a Wańczykiem nazywano syna tkacza i nazwisko Wańczyk jest jednoznacznie polskie.

Nie wystepuje we Slowacji, jak ktos Panu sugerowal;
https://telefonny.zoznam.sk/Wańczyk/slovensko/
ale wystepuje tu nazwisko Vantuch;
https://telefonny.zoznam.sk/vantuch/slovensko/

Nazwisko Vantuch obok Slowacji, wystepuje w Czechach i Wegrzech;
https://forebears.io/surnames/vantuch
Nazwisko Vantuk wystepuje w Serbii i Ukrainie;
https://forebears.io/surnames/vantuch
Nazwisko Vantukh wystepuje na Ukrainie, w Rosji, Bialorusi i Hiszpani;
https://forebears.io/surnames/vantukh
Nazwisko Vantu jest znane w Rumunii i Turcji;
https://forebears.io/surnames/vantu

To Tureckie wystepowanie nazwiska Vantu powiazac mozna z wedrowka celtyckiego-slowianskiego plemienia Wilkow = Volcae Tectosages w rejon Sandomierza;
https://en.wikipedia.org/wiki/Volcae#/m ... tions).svg

Pozdrawiam - Wladyslaw

marcin_kowal - 26-01-2019 - 23:13
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Wańczyk.

Bardzo dziękuję Panom za te głosy.

Tomasz_Mierzejek - 27-01-2019 - 09:11
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Wańczyk.

Proszę o informację o nazwisku Pisowłocki/Pisowłodzki.

bogomnocyrowni - 30-01-2019 - 01:33
Temat postu:

Witam. Jak najwięcej chciałbym się dowiedzieć o nazwisku: Waszkiewicz,
bardzo proszę o wyjaśnienie tego nazwiska.

Gawroński_Zbigniew - 30-01-2019 - 12:51
Temat postu:

bogomnocyrowni napisał:

Witam. Jak najwięcej chciałbym się dowiedzieć o nazwisku: Waszkiewicz,
bardzo proszę o wyjaśnienie tego nazwiska.

http://www.ufolog.ru/names/order/В ... 80;ч

ROMAN_B - 30-01-2019 - 16:40
Temat postu: Rozważania o genezie miana Waszkiewicz.

Bogomnocyrowni, witaj.

Jak zauważyłem jest to Twój pierwszy post. Chyba nie przeczytałeś regulaminu naszego forum? Regulamin wymaga podpisywania postów przynajmniej imieniem.

Na forum w styczniu 2016 roku toczyła się już dyskusja o genezie nazwiska Waszkiewicz. Tu jest link do tego wątku gdzie przeczytasz etymologię nazwy osobowej Waszkiewicz:
https://genealodzy.pl/PNphpBB2-viewtopi ... 1080.phtml
Do poprzedniej i obecnej dyskusji o możliwym pochodzeniu nazwiska Waszkiewicz dodam moje „trzy grosze”.

Rozważania o etymologii nazwiska Waszkiewicz.

Każde przeszłe czy współczesne nazwisko to zagadka etymologiczna, w tym i nazwa osobowa Waszkiewicz, która kryje w sobie pochodzenie konkretnej nazwy [ wyrazu, nazwania ], jego źródłosłów oraz zmiany ich znaczenia i formy w miarę upływu czasu. Rozszyfrowanie polega na odtworzenie wyjściowej postaci wyrazu, wykrycie przypuszczalnego znaczenia pierwotnego, wyjaśnienie jego dalszego rozwoju semantycznego i objaśnienie struktury morfologicznej. Badania etymologiczne opiera się często na analizie porównawczej. Bywa, że nie da się jednoznacznie ustalić pochodzenia i znaczenia konkretnej nazwy osobowej i dlatego mogą istnieć obok siebie różne genezy tego samego miana. Czasami pomocna bywa ludowa etymologia, która zazwyczaj próbuje określać pochodzenie wyrazów na podstawie podobieństwa ich formy dźwiękowej [ wymowy, brzmienia ] do innych wyrazów.
Nielekko jest bez szerszego kontekstu lub innych dodatkowych informacji wnioskować o pochodzeniu nazwiska Waszkiewicz. W mojej ocenie tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych, genealogicznych, słownikowych czy językoznawczych może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób i kiedy powstała konkretna nazwa osobowa oraz rozwiać różne dylematy odnoszące się do pochodzenia społecznego albo etnicznego osób noszących miano Waszkiewicz. Bo jak mówił profesor Kazimierz Rymut: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast, profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”. Pamiętać też trzeba, że niektóre słowa mogą pochodzić z różnych historycznych dialektów języka polskiego, w tym i z gwary. Nie można też wykluczyć, iż wspomniane miano jest reliktem wywodzącym się z języka [pra]słowiańskiego albo staropolskiego. W grę mogą też wchodzić inne języki.

Według mnie miano Waszkiewicz jest derywatem, nazwiskiem sufiksalnym. Derywat, to jednostka złożona, o dwudzielnej budowie formalnej. Część zwana tematem słowotwórczym pokrywa się z wyrazem – bazą; pozostała część, czyli formant ( formatyw ), decyduje o różnicy między bazą a derywatem i sprawia, że derywat staje się strukturą. Derywat to też wyraz motywowany, składający się z podstawy słowotwórczej i formantu słowotwórczego; wyraz pochodny.
W przypadku nazwiska Waszkiewicz bazą jest temat słowotwórczy Wasz- a formatem jest -kiewicz. Zatem, wspomniane miano powstało na skutek połączenia dwóch wyrazów w wyniku czego zaistniał wyraz pochodny, który stał się jednorodną strukturą o nowym znaczeniu, innym niż temat [ baza ] nazwiska. Proces ten można zobrazować w następujący sposób: Wasz + kiewicz = Waszkiewicz.
Wiemy już jak jest zbudowana nazwa osobowa Waszkiewicz, pozostaje tylko ją rozkodować. Zacznijmy od przyrostka -kiewicz. Historia jego powstania jest bardzo ciekawa. Przyrostek -owicz oraz -ewicz pierwotnie zaliczany był do cząstek patronimicznych [ tworzył odojcowskie nazwy osobowe ] na przykład Domasławowicz to dawniej 'syn Domosława'. Sufiksy te w okresie staropolskim występowały w postaci -owic, -ewic [ po miękkich spółgłoskach -iewicz, na przykład Majiewic ]. Pod wpływem języka ruskiego [ język ukraiński, język białoruski ] cząstki te przyjęły formę -owicz, -ewicz, iewicz gdzieś około XV wieku. Przyrostek -kiewicz wykształcił się pod wpływem języka białoruskiego i powstał mniej więcej w XVI / XVII wieku. Format -kiewicz był dodawany do rdzenia o wschodnim pochodzeniu, na przykład w takich nazwiskach jak: Mic–kiewicz, Sien–kiewicz oraz był też przyłączany i do polskich rdzeni wyrazowych, na przykład takich jak: Brat–kiewicz, Kwiat–kiewicz, Mał–kiewicz, Drąż–kiewicz, Wit–kiewicz, Piet–kiewicz. W takim razie pierwotnie nazwisko Waszkiewicz mogło być odojcowską [ patronimiczną ] nazwą osobową powstałą od imienia, przezwiska, przydomka, zawodu lub/i (proto)nazwiska ojca. Z czasem sufiksy -owicz, -ewicz oraz -kiewicz utraciły swoje pierwotne znaczenie, to jest tworzenie nazwisk odojcowskich. Formaty te stały się tylko strukturalnymi [ nazwiskotwórczymi ] przyrostkami przy pomocy, których tworzono już strukturalne i modelowe nazwy osobowe od nazwisk, imion, przezwisk oraz innych pospolitych apelatywów. Takie postępowanie najczęściej wynikało z chęci upodobnienia dotychczasowej nazwy osobowej do tak zwanych „lepszych” nazwisk typu szlacheckiego. Dodam, że wspomniane sufiksy służyły też do polonizowania nazwisk niepolskich.
Tak więc, miano Waszkiewicz może być odojcowskim [ patronimicznym ] lub/i strukturalnym nazwiskiem albo spolszczonym mianem.
Podstawą słowotwórczą [ rdzeniem, tematem, bazą ] motywującą powstanie nazwiska Waszkiewicz jest rdzeń Wasz-. Baza Wasz- z dużą dozą prawdopodobieństwa może pochodzić od wschodniosłowiańskiego imienia:
1. Waszko / Waszko / Waśko a ono od cerkiewnego imienia Wasylij. Dodam, że imię Wasylij to inna forma imienia Bazyli. Imię Bazyli jest pochodzenia greckiego, które wywodzi się od słowa basileios [ królewski ] lub basileús, -eos [ król ]. Do Polski dotarło w średniowieczu z Bizancjum w formach Wasilios, Wasyl, Wasyli, Wasylij, Waszko, Wasko, Waśko później też w formie łacińskiej – Basilius.
2. Waszko a ono od Iwaszko, które wywodzi się od cerkiewnego imienia Ioann [ Иоанн ] – polskie imię Jan. Imię Iwaszko to polskie Janko, Ianko. Forma Waszko powstała na skutek usunięcia samogłoski nagłosowej [ Iwaszko > Waszko ].

Miano Waszko, Wasko / Waśko / Iwaszko moim zdaniem jest derywatem, mianem pochodnym [ co to jest derywat napisałem powyżej ]. Zbudowane ono jest z rdzenia Wasz-, Waś-, Was-, Iwasz- oraz sufiksu -ko. W języku polskim sufiks -ko tworzy zdrobnienia rzeczowników rodzaju nijakiego; na przykład szkiełko, pudełko, lusterko, uszko. Zatem, przyrostek ten tworzy nazwy rzeczy [ przedmiotów ] mniejszych od nazwy podstawowej. Poza tym przyrostek -ko tworzy derywaty [ pochodne ] od imion [ rzadko ]. Przykładem niech będą imiona: Jaśko < Jaś < Jan; Ignaśko < Ignaś < Ignacy; Staśko < Staś < Stanisław; Bolko < Bolesław [ od dwuczłonowego, słowiańskiego imienia Bolesław ]; Janko < Jan. Tak więc, tworzy też zdrobnienia imion. W przypadku zdrobnionego imienia Bolko przyrostek -ko w imieniu Bolko jest wynikiem latynizacji [ wpływu łaciny ] albo [ w innych wypadkach ] – wpływów Kresów Wschodnich. W Polsce jedynym oficjalnym imieniem z przyrostkiem -ko jest Mieszko [ współcześnie ponad 900 nosicieli ]. Etymologia [ pochodzenie ] tego imienia nie jest pewna.
Sufiks -ко występuje w nazwiskach ukraińskich, białoruskich. Zatem, występował na dawnych Kresach Polski. Nazwiskami ukraińskimi z tym sufiksem są nazwiska typu: Czako, Gajko, Kaśko, Poskrobko. Natomiast nazwiska białoruskie zakończone przyrostkiem -ko, to jedne z najczęściej spotykanych nazwisk: Aniśko, Chwiećko, Mojsiuszko, Panasko, Rećko. Przyrostek -ko pełnił też funkcję patronimiczną, to jest tworzenie przezwisk, nazwisk od nazwy osobowej ojca. Tak więc, przyrostek ten tworzy też pojęcie osoby mniejszej lub relacji przynależności między ojcem i synem. Przyrostek -ko w przezwiskach lub nazwiskach nie jest w zasadzie polskim sufiksem. Do języka polskiego nazwy zakończone na -ko [ oraz -o ] dostały się przez język ukraiński oraz białoruski [ Rusiński ]. W języku ukraińskim sufiks ten tworzy zdrobniałe formy imion, na przykład Pieczko – od imienia Piotr. Sufiks -ko uważany jest jako wariant polskiego przyrostka -ek. Widać jest to dobitnie w imieniu Krzys(z)tek oraz w imieniu Krzys(z)tko. Przyrostek -ek najczęściej występował w nazwach osobowych Małopolski a przyrostek -ko rozpowszechniony był na dawnych wschodnich ziemiach Polski. Można powiedzieć, że nazwiska z przyrostkiem -ko bardziej są pochodzenia ukraińskiego, białoruskiego niż polskiego. Zatem imiona, nazwiska i przezwiska zakończone sufiksem -ko w zasadzie pochodzą z terenów zamieszkałych przez Rusinów. Niemniej jednak w języku polskim, ukraińskim oraz białoruskim sufiks -ko ma utrwaloną pozycję w systemie słowotwórczym.
W takim razie Waszko z dużą dozą prawdopodobieństwa graniczącego z pewnością jest zdrobniałym imieniem. Na Kresach między XVI a XIX wiekiem najbardziej produktywnym sufiksem hipokorystycznym [ zdrobniającym ] był przyrostek -ko [ Rusiński -ко ].
Niemniej jednak pamiętać też należy, że miał on też drugą funkcję, funkcję tworzenia odojcowskich nazw osobowych. W takim razie Waszko może być patronimicznym mianem. Waszko – syn, Wasz – ojciec. Inaczej mówiąc Waszko to syn Wasza. Nazwa osobowa Waszko powstało od imienia Iwaszko [ pisałem o tym wcześniej ]. Imię Iwaszko powstało od wschodniosłowiańskiego imienia Iwasz a ono od wschodniosłowiańskiego imienia Iwan oraz hipokorystycznego sufiksu -ko [ Wasz + ko = Waszko ]. Imię Wasz mogło powstać w wyniku ucięcia samogłoski nagłosowej „I, i” w imieniu Iwasz.

Nazwisko Waszkiewicz może mieć związek, choć nie musi mieć takiego związku, z nazwą osobową Iwaszkiewicz . Miano Waszkiewicz mogło powstać na skutek ucięcia samogłoski nagłosowej „I, i „ w mianie Iwaszkiewicz w wyniku czego mogła powstać forma Waszkiewicz. Ale czy tak było?

Oczywiście to tylko moja robocza hipoteza, raczej moje rozważania na temat ewentualnej etymologii nazwiska Waszkiewicz. Uważam, że nazwisko to ma niezbyt jasną etymologię i trudną do jednoznacznego sprecyzowania.
Reasumując, nazwisko Waszkiewicz i pierwsza osoba je nosząca może mieć zarówno korzenie Polskie [ pogranicze ], Białoruskie, Ukraińskie [ Rusińskie ]. Ustalenie jaka jest prawda o etnicznym pochodzeniu nazwiska wymaga dokładnej kwerendy genealogicznej i trochę badań historycznych a ewentualną weryfikację hipotezy o pochodzeniu nazwiska pozostawiam Tobie.

Może moje informacje pomogą Ci w dalszych badaniach nad historią rodziny i pochodzeniem nazwiska Waszkiewicz.

Pozdrawiam – Roman.

Ps.

Trochę uzupełniających informacji umieściłem pod linkiem:
https://genealodzy.pl/PNphpBB2-viewtopic-t-77009.phtml

Roman.
01.02.2019 r.

bogomnocyrowni - 30-01-2019 - 19:17
Temat postu: Rozważania o genezie miana Waszkiewicz.

Dziękuję serdecznie za odpowiedzi, a szczególnie Tobie Roman, za tak wyczerpującą odpowiedź.
Dopiero wczoraj trafiłem na to forum, z czego bardzo się cieszę. To chyba najlepsze co spotkało mnie w tym roku.

Pozdrawiam, Sergiusz.

igaigowska - 31-01-2019 - 19:46
Temat postu: Pochodzenie nazwiska

poszukuję osoby o nazwisku Bogdan w powiązania w latach 1756-75 z Jakubem Klimontowiczem i dworem w Bockowie
Po Jakubie Klimontowiczu Bęćkowo przejął jego syn Wincenty, który po 6 latach zmarł na Wołyniu (22.07.1846). , czy ktoś wie coś na temat rodów z Wołowszczyzny w tym rejonie .

kaka111 - 31-01-2019 - 22:47
Temat postu: Etymologia nazwisk Żelazowski/Żelazowska, Szczypciak

Witam,
Interesuje mnie etymologia dwóch nazwisk: Żelazowski/Żelazowska oraz Szczypciak. Będę wdzięczny za każdą teorie dotyczącą pochodzenia tych nazwisk.

Z góry dziękuję
Pozdrawiam
Karol

Wladyslaw_Moskal - 01-02-2019 - 03:04
Temat postu: Re: Etymologia nazwisk Żelazowski/Żelazowska, Szczypciak

kaka111 napisał:

Witaj Karolu,

ponownie zaskakujesz mnie prosba o pochodzenie nazwiska Żelazowski i Szczypciak. Nazwisko Żelazowski pochodzi od nazwania Żelazo, tego ktory wytapial żelazo, Kujszczyk to ten, ktory kuł w kuźni żelazo, a Szczypciak przytrzymywal szczypcami żelazo na kowadle.

Tego rodzaju specjalisci byli tworcami swietokrzyskiego centrum metalurgicznego, ciekawie opisanego przez Wojciecha Wichnera;
https://www.academia.edu/18114340/Compa ... e_rzymskim

Wiele prac od III wieku p. n.e.[ok 300 lat przed narodzeniem Chrystusa] ktore nie wymagaly specjalizacji, wykonywala sezonowo miejscowa ludnosc, ktora przychodzila z roznych okolicznych miejscowosci, a na zime wracala do swoich siedzib.

Specjalisci przerabiajacy zelazo, mogli pracowac poza rejonem wytopu zelaza, gdzie mieli latwiejszy dostep do wegla drzewnego, bez stawania w konkurencje z wytapiajacymi zelazo potrzebujacymi duzej ilosci wegla takze do spiekania rudy.

Produkcja zelaza w tym centrum trwala az do przelomu II i III wieku nowej ery i w tym czasie, od III wieku p. n.e. do III wieku n.e. [okolo 600 lat], w tych okolicach powstaly Twoje slowianskie nazwiska, ktore przetrwaly do dzis.

To nie jest przypadek, ze te trzy rzadkie nazwiska wystepuja w tym samym rejonie;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... szczypciak
http://szlachtarp.pl/lista-nazwisk-s-z.html

Pozdrawiam - Wladyslaw

kaka111 - 01-02-2019 - 09:29
Temat postu: Re: Etymologia nazwisk Żelazowski/Żelazowska, Szczypciak

Panie Władyslawie,

Serdecznie dziękuję za tak ciekawe informacje, zaczynam coraz bardziej rozumieć jak wyglądało życie moich dawnych przodków. Fakt, że wszyscy przodkowie (najstarszy znany mi to Mateusz Kujszczyk ur około 1790r - mój 4xpradziadek w linii prostej), których udało mi się odnaleźć łączy jeden region (wszyscy pochodzą z miejscowości położonych w obrębie Gór Świętokrzystkich), co tylko jeszcze bardziej potwierdza słuszność Pana teorii. Mateusz o którym wspomniałem poślubił Katarzyne zd Żelaszczyk. Czy słusznie wnioskuje, że etymologia nazwiska Żelazowski i Żelaszczyk jest podobna? Żelaszczyk równie rzadkie nazwisko i również występujące głownie w tym regionie.

Jeszcze raz bardzo dziękuje Panie Władysławie

Pozdrawiam
Karol

Jankowski_K - 02-02-2019 - 19:28
Temat postu: Szulgit, Cejcel..

Witam,
w mojej rodzinie występują dwa, dziwne, jak dla mnie, nazwiska:
Cejcel oraz Szulgit (Szulget).

Co powiedzielibyście o etymologii tych nazwisk?
Pozdrawiam,
Kamil

Wladyslaw_Moskal - 03-02-2019 - 04:16
Temat postu: Re: Etymologia nazwisk Żelazowski, Żelaszczyk, Szczypciak

kaka111 napisał:

Witam,

popatrzac na mape wystepowania nazwiska Żelazowski, to widac, ze siega ono terenow, gdzie bylo wytapiane zelazo.

Nazwisko Żelaszczyk [nazwisko syna] ma inny zasieg wystepowania, bo ma inna etymologie - pochodzi od nazwiska Żelasko [nazwisko ojca], a to, od nazwy malego kowadelka "żelazka/żelaska", na ktorym klepano kosy po calym dniu koszenia. Tnaca czesc kosy po dniu koszenia robila sie polokragla i oselka juz nie pomagala. Po rozklepaniu kosy na "żelasku", dwa pociagniecia oselka, wystarczaly na dluzsze, latwiejsze koszenie, ale powoli kosa tepiala, oselkowanie mniej pomagalo i kosiarz mial coraz trudniejsze koszenie. Czasem pieniek drzewa z "zelazkiem" kosiarz nosil razem z mlotkiem i kosa.

Nazwisko Żelasko - tego co robil kowadelka wymarlo, a pozostalo nazwisko Żelaszczyk i mozesz z duzym prawdopodobienstwem przyjac, ze wszyscy Żelaszczykowie w tym rejonie sa bliskimi krewnymi.

Pozdrawiam - Wladyslaw

kaka111 - 03-02-2019 - 19:36
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Strzyż

Witam ponownie,

Dziękuję serdecznie za pomoc. Oto kolejne nazwisko, którego pochodzenia jestem ciekaw: Strzyż.

Z góry dziękuję
Pozdrawiam
Karol

Karbowska_Marianna - 03-02-2019 - 21:25
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Strzyż

Bardzo proszę o etymologię nazwiska Wiliński. Marianna

Potomek_Wosinskich - 04-02-2019 - 01:35
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Strzyż

Wiliński myślę że jest od wileńskich terenów.

* Moderacja (c.k) Dla przypomnienia Regulamin:

4. Formułowanie treści wiadomości (postów).

o. Na tym Forum każdy post podpisujemy: imieniem, lub imieniem i nazwiskiem.
- Zasada ta będzie rygorystycznie przypominana przez Administratora i Moderatorów. Nieprzestrzeganie jej sankcjonowane będzie ostrzeżeniem. Jeżeli każdorazowe podpisywanie postu jest kłopotliwe, wtedy można ustawić automatyczny podpis, który jest widoczny pod każdym wysłanym postem. Instrukcja jak to zrobić

Ewa_Szczodruch - 04-02-2019 - 09:21
Temat postu:

Witam

Strzyż 1434 - od staropolskiego strzyż, strzeż 'ptak strzyżyk', może też od imion złożonych typu Strzeżysław'.

Wiliński - od nazwy miasta Wilno.

Źródło: Kazimierz Rymut 'Nazwiska Polaków.Słownik historyczno - etymologiczny', Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2011

Karbowska_Marianna - 04-02-2019 - 18:39
Temat postu: Pochodzenie nazwiska WILIŃSKI

Dzięki za podpowiedź i instrukcję. Już dawno chciałam zrobić ten automatyczny podpis ale nie wiedziałam jak.

ROMAN_B - 05-02-2019 - 17:41
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Wiliński.

Witam.

Etymologia nazwiska Wiliński.

Dr hab. Alina Naruszewicz-Duchlińska, profesor Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, tak pisze o etymologii nazwiska Wiliński: „Wiliński. Zdaniem K. Rymuta (zob. Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, t. II L-Ż, Kraków 2001, s. 682) nazwisko pochodzi od imienia germańskiego Wilhelm, to zaś od wil- ‘chęć, wola’, helm ‘hełm’. Nazwisko można wywodzić też od wilin, przymiotnik od wila, „i wasz zapewne chłopiec pod wiliną pójdzie opiekę”, por. też wilać//; 1. (o psie, kocie) machać, merdać, kręcić, fajtać, wachlować, ruszać, kiwać ogonem, 2. snuć się jak mgła (zob. tzw. Słownik warszawski, t. VII, s. 607). Por. też wilić = chylić się (zob. Słownik gwar polskich, opr. J. Karłowicz, t. VI, s. 125). To nazwisko odnotowuje w swej pracy M. Jaracz (Nazwiska mieszkańców Kalisza od XVI do XVIII wieku, Bydgoszcz 2001, s. 403): Lucia Wilinska virgo 1749.”.

Pozdrawiam - Roman.

Elkalew - 06-02-2019 - 11:12
Temat postu: Pochodzenie nazwiska

Szukam informacji na temat nazwiska Łącki,Erwiński,Pinski wiem że pochodzą te rodziny z kujaw.

Gawroński_Zbigniew - 06-02-2019 - 21:05
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Wiliński.

Moja łyżeczka dziegciu.

Może to zbieg brzmień, choć nie sądzę. Wilin to przede wszystkim do 18 wieku (a w zasadzie do Bismarcka) Wielet, Słowianin Połabski po... wielecku. Samo słowo "wilin" w starodderowskoniemieckich Smile

= kowal.

Wilisz pochodzi od Wilhelma. Tak przynajmniej jasno wynika ze źródeł, a nie jak chce pani profesor. Vilnia to litewska wełna pokręcona, pofalowana, albo antropoleksema: kędzior.

Nie można zapominać o starosłowiańskich imionach o podstawie Wili - np Wilimir, Wilisław, Wilidrag, Wilam, Wilek, Wilasz i kilkanaście innych rozpowszechnionych w całej Słowiańszczyźnie. Podstawa Wili = zdaniem ks. Moroszkina od weles, tj duch przodków (nie mylić z "bogiem" Welesem). Stąd imiona można by tłumaczyć jako sławny jak/walczący jak/ceniony jak przodek.

Takie trzy inne hipotezy.

Karbowska_Marianna - 07-02-2019 - 00:00
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Wiliński.

Bardzo dziękuję za wyjaśnienia lub rozjaśnienia mroków.

yolanda65 - 07-02-2019 - 22:09
Temat postu: nazwisko

Witam serdecznie. Czy mogę prosić o analizę nazwisk Machlik i Reschke. Dziękuję4 serdecznie

Gawroński_Zbigniew - 08-02-2019 - 07:59
Temat postu: nazwisko

Reszke/Reschke/Rensch i podobne to słowiańska (serbołużycka) zgermanizowana wersja imienia Reszka/Ryszka, skrócenia imienia Wawrzyniec/Laurentius. Albo również serbołużyckie od "resk" = niem: Zaungrasmücke = piegża, albo niem: Rotschwänzchen = kopciuszek - to chyba z powodu podobieństwa tych ptaszków. Nazwisko bardzo stare. Pierwszy raz zanotowane już w roku 1350 z polską fonetyką.

Powyższe w oparciu o "Herkunft Deutsches Nachnamen". Drugie nazwisko później.

...i bardzo prosimy podpisywać swoje posty przynajmniej imieniem Wink

bo zaraz tu panią jakiś moderator okracze, że będą się pióra sypać! Wink

-=-=

Z nazwiskiem Machlik mam spory kłopot. Albo jest to prościutkie słowiańskie Malik, zdrobnienie jednego z imion męskich: Mateusz, Maciej, Marek, Marcin, wtórnie zgermanizowane ze złapaniem (ch) w środku. Albo jest to nazwisko od podstawy: mâch = przyjaźń, braterstwo krwi. Przy czym ta druga opcja ogranicza terytorium powstania nazwiska do czasów i miejsca środkowodolnoniemieckiego.

ROMAN_B - 09-02-2019 - 00:25
Temat postu: Rozważania o etymologii nazwiska Machlik.

yolanda65, witaj.

Pewnie nie zapoznałeś się z regulaminem naszego forum. Regulamin wymaga podpisywania postów przynajmniej imieniem.

Moje "trzy grosze" do dyskusji o genezie nazwiska Machlik.

W mojej ocenie nazwa osobowa Machlik to derywat, nazwa pochodna, która została utworzona za pomocą sufiksu -ik od podstawy słowotwórczej Machl-. Proces ten można zapisać jako wzór: Machl + ik = Machlik; Machl-ik.
Temat Machl- występuje w wielu nazwiskach, na przykład: Machl, Machla, Machlaj, Machlak, Machlański, Machlarz, Machlejd, Machler, Machlerczyk, Machlewicz, Machlewski, Machlikowski, Machlowski, Machlus.
Zacznijmy rozważania od przyrostka -ik. Format ten obecnie należy do grupy sufiksów tworzących zdrobnienia. Dodanie takiego formatu do podstawy słowotwórczej zmienia jego znaczenie. Zgodnie z tą regułą, dodanie do wyrazu słoń przyrostka -ik spowoduje powstanie derywatu słonik, oznaczającego kogoś o małym rozmiarze, mniejszym niż słoń [ podstawowa nazwa ]. Dodatkowo derywat słonik informuje o pozytywnych emocjach w stosunku do słonika. W ten sposób powstały też niektóre nazwy własne, na przykład nazwiska Michalik [ od imienia Michał ], Kowalik [ od nazwy zawodu kowal ]. Wynika z tego, że format -ik tworzył nazwy własne, podobnie jak sufiksy -ak, -ek. W dobie średniowiecza wspomniane przyrostki zaczęły przyjmować funkcję patronimiczną [ tak zwane nazwiska odojcowskie, które tworzone były od imion, przezwisk, funkcji, zawodu ojca ], inaczej mówiąc pochodzenie od kogoś. Zatem, wskazywały te miana na relację zachodzącą między ojcem a synem. Z czasem relacja ta została zachwiana i przyrostki -ik, -ek, -ak zaczęły tworzyć ogólne modele nazwiskowe [ tak zwane nazwiska strukturalne ]. Ta cecha powodowała, że przy pomocy wspomnianych formatów polonizowano też obce nazwiska.
Zatem, nazwa osobowa Machlik może być:
• nazwiskiem patronimicznym, ojciec Machl a jego syn to Machlik,
• nazwiskiem strukturalnym [ modelowym ] powstałym od podstawy słowotwórczej Machl.
Pozostaje ustalić co może znaczyć podstawa słowotwórcza Machl. Machl to inna forma imienia Matej. Machl [ Matej ] to imię, które bardzo często występuje w Czechach albo na Słowacji. Od imienia Machl w Czechach tworzono nazwy miejscowości typu Machlov. Imię Matej spotyka się też innych krajach południowosłowiańskich. Imię Matej pochodzi od imienia Maciej albo Mateusz, które w Polsce do XVI wieku nie były rozróżniane. W polskich źródłach średniowiecznych udokumentowano je w XIII wieku. Znane dawne zapisy to: Maciej (1293), Matys(z) (1336), Matusz (1373), Maciejusz (1378), Matyja (1395), Matej (1397).

To moja robocza hipoteza, która częściowo pokrywa się z informacjami podanymi przez pana Zbigniewa Gawrońskiego.

Mam nadzieję, że przywołane przeze mnie informacje pomogą Ci w dalszych badaniach nad genezą nazwiska Machlik oraz genealogią osób je noszących. Wnioski i weryfikację pozostawiam już Tobie.

Pozdrawiam – Roman.

yolanda65 - 09-02-2019 - 21:08
Temat postu: Rozważania o etymologii nazwiska Machlik.

Bardzo dziękuję. Jola F.

Wolski_M92 - 12-02-2019 - 17:02
Temat postu:

Jeden z moich przodków zmienił swoje pierwotne nazwisko z "Łakomiak" (czasami także "Łakomy") na "Budziarz". Było to na początku XIX wieku. Kilka lat później nazwa Budziarz stała się Budziarek.
( http://geneteka.genealodzy.pl/index.php ... amp;exac=1 ), ( http://geneteka.genealodzy.pl/index.php ... amp;exac=1 )

Na stronie niemieckiej czytałem, że "Lakommy / Lakomy" jest pochodzenia francuskiego ( http://www.namenkunde.de/namensanalyse_ ... kommy.html ). Uchodźcy z Francji (głównie hugenoci i kalwiniści) przenieśli następnie nazwę za granicę. Jednak uciekli głównie do Prus i Holandii. Czy wiadomo, czy któryś z nich również wyemigrował do Polski? Czy uważasz również, że Łakomy/Łakomiak jest pochodzenia francuskiego, czy masz jakieś inne wyjaśnienie?

A co oznacza "Budziarz / Budziarek"?

Gawroński_Zbigniew - 12-02-2019 - 23:23
Temat postu:

Ale na tej linkowanej stronie to... skrajne bajdurzenie jest. Poza informacją, że nazwisko może mieć w podstawie Lac = jezioro ja tam nic nie widzę. Brakuje tylko jeszcze analizy numerologicznej i szczęśliwego kamienia. Smile

Mam nadzieję, że nie płaciłeś za to???!!!

Nazwisko Łakomy po raz pierwszy odnotowano na terenie Polski w 1409 roku. Ma ono wg prof. Rymuta pochodzić od rzeczownika "łakota" = współczesne: łakomstwo. Łakomiak to syn Łakomego.
Zakładając niemieckie wpływy w nazwisku. Jest dolnoniemiecki przymiotnik używany nie tak dawno na wszystkich Prusach: "lakomsch" = łakomy = sknera, skrajnie oszczędny (było też takie polskie znaczenie tego słowa, ale już zanikło).

Podobnie Budziarek to syn Budziarza. Etymologia nazwiska to bardzo trudna sprawa, ponieważ nałożyło się w nim najmniej 3 warstwy znaczeniowe i nie odpowie nikt jednoznacznie od czego pochodzi. Mogą to być: buda, Buda = wieś sezonowa, od czasownika budzić , od imion z podstawą Budzi; np: Budzisław, Budzimir, Budzichwał, itp. Ja przy tego rodzaju nazwisku obstawiam , że pochodzi ono od Bud tj. letnich osad zakładanych zazwyczaj przy torfowiskach służących do pozyskiwania torfu i produkcji potażu. Na Kujawach dla przykładu prawie każda większa wioska miała swoją kolonię, która nazywała się Budy.

Wolski_M92 - 13-02-2019 - 17:24
Temat postu:

Dziękuję za analizę. To było bardzo odkrywcze. Ponadto w statystyce internetowej widziałem, że nazwa Łakomy jest w Polsce znacznie bardziej powszechna niż w innych krajach. To jeszcze raz potwierdza, że prawdopodobnie nie ma tu francuskiego pochodzenia.

Rychter_Ida - 13-02-2019 - 20:09
Temat postu:

Witam
Bardzo proszę o informację o nazwisku Orman. Dziękuję i pozdrawiam Barbara

ROMAN_B - 13-02-2019 - 20:32
Temat postu: Re: Łakomy, Łakomiak, Budziarz, Budziarek.

Alex, witaj.

W tym co napisał pan Zbigniew Gawroński jest sporo racji. Niemniej jednak przywołam w mojej wypowiedzi inne etymologie nazwisk, o które pytasz w swoim poście. Zawrę w niej też informacje, które nieco więcej rzucą światła na znaczenie i pochodzenie wspomnianych mian. Napiszę też trochę o moich rozważaniach na temat powstania omawianych nazw osobowych.

Rozważania o etymologii nazwiska Łakomy, Łakomiak, Budziarz, Budziarek.

Każde przeszłe czy współczesne nazwisko to zagadka etymologiczna, w tym i nazwa osobowa Łakomy, Łakomiak, Budziarz, Budziarek, która kryje w sobie pochodzenie konkretnej nazwy [ wyrazu, nazwania ], jego źródłosłów oraz zmiany ich znaczenia i formy w miarę upływu czasu. Rozszyfrowanie polega na odtworzenie wyjściowej postaci wyrazu, wykrycie przypuszczalnego znaczenia pierwotnego, wyjaśnienie jego dalszego rozwoju semantycznego i objaśnienie struktury morfologicznej. Badania etymologiczne opiera się często na analizie porównawczej. Bywa, że nie da się jednoznacznie ustalić pochodzenia i znaczenia konkretnej nazwy osobowej i dlatego mogą istnieć obok siebie różne genezy tego samego miana. Czasami pomocna bywa ludowa etymologia, która zazwyczaj próbuje określać pochodzenie wyrazów na podstawie podobieństwa ich formy dźwiękowej [ wymowy, brzmienia ] do innych wyrazów.
Nielekko jest bez szerszego kontekstu lub innych dodatkowych informacji wnioskować o pochodzeniu nazwiska Łakomy, Łakomiak, Budziarz, Budziarek . W mojej ocenie tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych, genealogicznych, słownikowych czy językoznawczych może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób i kiedy powstała konkretna nazwa osobowa oraz rozwiać różne dylematy odnoszące się do pochodzenia społecznego albo etnicznego osób noszących miano Łakomy, Łakomiak, Budziarz, Budziarek. Bo jak mówił profesor Kazimierz Rymut: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast, profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”. Pamiętać też trzeba, że niektóre słowa mogą pochodzić z różnych historycznych dialektów języka polskiego, w tym i z gwary. Nie można też wykluczyć, iż wspomniane miano jest reliktem wywodzącym się z języka [pra]słowiańskiego albo staropolskiego. W grę mogą też wchodzić inne języki.

Przejrzałem pobieżnie skany metryk, które znalazłem pod wskazanymi przez Ciebie linkami. Wydaje się, że pierwszym nazwiskiem Twojego przodka było miano Łakomy. Potem ta nazwa osobowa przechodzi w nazwisko Budziarz, choć oba nazwiska występują równocześnie. Z czasem Twój przodek zapisywany był w metrykach pod mianem Łakomy alias Budziarz. Słowo alias pochodzi z języka łacińskiego i znaczy inaczej zwany albo znany też jako. Używało go się dawniej i nadal używa się go i stosuje w odniesieniu do ludzi znanych pod dwoma różnymi nazwami osobowymi. W takim razie Twój przodek w parafii i we wsi, w której mieszkał znany był pod dwoma różnymi mianami, raz nazywany był Łakomy a drugi raz Budziarz i pod tymi nazwami osobowymi figuruje w metrykach. Był też okres gdy w księgach kościelnych [ metrykach stanu cywilnego ] zapisywano go pod mianem Łakomy alias Budziarz oraz jego potomka [ potomków ]. Z dużą dozą prawdopodobieństwa nazwisko Łakomy oraz Budziarz pierwotnie było mianem nadanym przez innych w znaczeniu znanym w danym miejscu i czasie. Tu mała dygresja. Uważam, że powinieneś przeprowadzić badania co znaczyło słowo łakowy i budziarz w miejscu i w czasie gdy żył Twój przodek i dlaczego go obdarzono takimi mianami. Jak zapewne wiesz z biegiem czasu słowa, wyrazy znikają z użycia albo zmieniają znaczenie.

Według Słownika etymologicznego języka polskiego słowo łakomy pochodzi i znaczy:
1. ‘chciwy’; 2. ‘chciwy jedzenia’; od XV w.; ogsłow. < psłow. *olkomъ ‘łaknący, chciwy jedzenia’ – imiesłów bierny czasu teraźniejszego od psłow. *olkati.
Zdaniem dr hab. Aliny Naruszewicz-Duchlińskiej, profesor Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, genezę nazwiska Łakomy można opisać tak: „ Łakomy. Nazwisko pochodzi od nazwy osobowej Łakomy, ta zaś od przymiotnika łakomy, czyli: 1. łaknący, żarłoczny, łasy, 2. pożądliwy, łapczywy, chciwy, 3. wzbudzający pożądliwość, apetyczny, ponętny (zob. tzw. Słownik warszawski, t. II, s. 791). Por. też Łakomiec // łakomca to zaś: 1. chciwiec, skąpiec ("Zły łakomcze bezdenny, choć masz pełne wory, ty przecię łakniesz, ciekasz na przeklęte zbiory", "W ciasnej duszy zamknięty, łąkomiec nieczuły, na same patrzy z pieniędmi szkatuły") , 2. żarłok, człowiek łakomy, 3. w l. mn. pieniądze (Słownik polszczyzny XVI wieku, t. XII, s. 452; Słownik warszawski, t. II, s. 791). Źródłem nazwiska mogły być także nazwy miejscowe: Łakoma - wieś serbska na Dolnych Łużycach, Łakome - dawny powiat margrabowski, nad granicą pow. łeckiego na Mazurach, miejscowość o tej nazwie znajdowała się także w dawnym powiecie oleśnickim (Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V, Warszawa 1884, s. 398).”.

W roku 1900, w Krakowie ukazał się tom pierwszy A do K Słownika gwar polskich, którego autorem był Jan Karłowicz, i który został wydany nakładem Akademii Umiejętności. W słowniku tym na stronie 134 zostało umieszczone hasło „Budziarz”, które tak jest opisane: „Budziarz: >Budziárz = Komornik<”. Na stronie 200 czytamy: „Chowaniec = duch domowy: por. Chobołt, Chowanek, Gospodarczyk, Iskrzcki, Kołbuk, Komornik, Kurzejek, Latawiec, Piecuch, Skrzat, Wychowaniec. (…).”. Natomiast na stronie 449 widnieje wyraz Egzekuciarz, który definiowany jest w następujący sposób: „Egzekuciarz: >Egzekuciárz = sekwestrator, komornik<.”.

W polskiej demonologii ludowej występuje bardzo wiele nazw na określenie ducha domowego, skrzata czy demona. Właściwie każdy region, nawet jedna wieś miała swoją nazwę dla tych postaci i przypisywała jej takie samo lub/i inne zachowania. Jan Karłowicz wymienia Budziarza jako odpowiednik Komornika, który jest w gronie nazw duchów domowych. Do tego grona można między innymi zaliczyć też: Kałukę, Domowego, Piędzimężyka, Plonka, Wąża, Kobołda, Kraśnię, Kraśniaka, Podziomka, Inkluza itd.
Krasnoludek, Skrzat, Ubożę, Chobołt to dobry duch opiekuńczy domostwa. Widywany jako mały ludzik w czerwonej czapeczce umiejący stać się niewidzialnym bądź przybrać postać zwierzęcia, np. psa, kota, kurczęcia. Mieszkał za piecem, pod podłogą, w mysiej norze, na strychu. Zapewniał domostwu dobrobyt. Aby zapewnić sobie przychylność Krasnoludków składano im ofiary z jedzenia.
W opracowaniu Justyny Bąk pt. Diabeł we wczesnonowożytnym folklorze Warmińsko – Mazurskim na tle staropolskiej demonologii ludowej na stronie 364 i dalszych czytamy: „(…).Społeczeństwo staropolskie żyło w świecie przesyconym istotami nadprzyrodzonymi. Wiele z nich związanych było ze zjawiskiem śmierci i wyobrażeniami na temat pośmiertnych losów człowieka. Strach związany z demonami, które miały przybywać z krainy umarłych, był ogromny. (…).Najpopularniejszą postacią demoniczną utożsamianą z diabłem był na terenach Prus Książęcych i Warmii alf lub inaczej kłobuk. Demon ten wywodzi się z mitologii germańskiej i bardziej znany jest jako elf. Alfy wyobrażano sobie jako ogniste istoty, które z natury są złe i bardzo mściwe. Zamieszkiwały w domostwach, a dokarmiane przez domowników przysparzały dostatku swoim gospodarzom. Kłobuki, stając się elementem wierzeń ludowych, przeistoczyły się z budzących grozę, występujących często pod postacią ognistych smoków elfów, w demony domowe . Według wierzeń ludowych kłobuki zamieszkiwały dziuple starych drzew. Rodziły się ze zmarłych niemowlęcych płodów (jeśli ktoś chciał wyhodować sobie kłobuka, musiał zakopać zmarły płód pod progiem domu). Gdy po siedmiu dniach, tygodniach, miesiącach (różne wersje) płód ożywał i prosił o chrzest, należało mu odmówić i nakazać być kłobukiem. Można go było spotkać na rozstajach dróg lub podczas ulewy, kiedy przybierał postać czarnej, zmokłej kury. Kiedy gospodarz zdjęty litością przygarniał biedne zwierzę pod swój dach, bywało, że robił interes swojego życia, ponieważ kłobuk – co wyróżniało go spośród innych istot demonicznych – obdarzał swojego dobrodzieja bogactwem. Na ogół sposób, w jaki to czynił, szkodził innym mieszkańcom wsi, bowiem kłobuk wszystko, co znosił do domu gospodarza, a więc pieniądze, mleko, zboże itd., wcześniej wykradał sąsiadom. Sielanka nie mogła więc trwać w nieskończoność. Ludzie, zorientowawszy się w sytuacji, zmuszali gospodarza do wygnania złodziejaszka. Wyrzucony kłobuk stawał się bardzo mściwy i zdarzało się, że w złości potrafił nawet spalić dom. Podobno pędzącego kłobuka nie można było zatrzymywać, ponieważ ze złości obsypywał natrętów wszami. Kiedy biegł, jego ogon iskrzył się jak kometa, a do domu wpadał przez komin. Jak wspomniano, pozbycie się go było niesłychanie trudne, bowiem kłobuk bardzo mocno przywiązywał się do gospodarza i jego rodziny. O tym, jak silny był to związek, może świadczyć służba kłobuka wielu pokoleniom rodziny, u której zamieszkał, i nawet kiedy gospodarz i wszyscy domownicy pomarli, przenosił się do najbliższych krewnych lub przyjaciół rodziny. (…).Jest bardzo prawdopodobne, że kłobuk był regionalnym odpowiednikiem słowiańskiego Latawca. (…).”.
Chobołtem [ Chobółt ] nazywano demona znoszącego ludziom bogactwa. Kobolt ‘bajeczny duch górski w postaci karła, pilnujący skarbów w bogatych kopalniach kruszcowych; istota z rodzaju duchów w postaci ptaka.

Jak Karlowicz wymienia też komornika jako kogoś kto jest sekwestratorem. W dawnej Polsce był to urzędnik dokonujący sekwestru, urzędnik egzekwujący dawniej zaległe podatki i opłaty.

Z metryk wynika, że Twoi przodkowie byli nazywani „gospodarzami” albo „osiadłymi na gospodarstwie”. To raczej wyklucza sprawowanie funkcji urzędnika dokonującego sekwestru albo urzędnika egzekwującego zaległe podatki i opłaty. Niemniej jednak może mieć coś wspólnego z cechami charakteru i odnosić się do przezwiska Budziarz = Komornik. Osobiście nie łączył bym nazwiska Twojego przodka Budziarz z tym znaczeniem. Raczej bym skierował spojrzenie w kierunku ducha domowego, demona. Za takim obrotem sprawy może świadczyć jego drugie miano, to jest Łakomy. Łakomy w znaczeniu chciwy czy w znaczeniu łasy na jedzenie? Zatem, Łakomy = Budziarz. Hipotetycznie mogą to być przezwiska kogoś kto był chciwy na dobra materialne albo bardzo łakomy na jedzenie, które zostały zaczerpnięte od różnych słów i istot nadprzyrodzonych, ale które posiadają wspólne cechy, które mógł posiadać Twój przodek.

Nazwisko Łakomiak, Budziarek.

Moim zdaniem nazwa osobowa Lakomiak jest derywatem, nazwą pochodną, którą utworzono za pomocą formatu -ak. Podobnie powstało miano Budziarek, które utworzono za pomocą sufiksu -ek.
Obecnie sufiksy -ik/-yk, -ek, -ak należą do grupy przyrostków tworzących zdrobnienia [ spieszczenia ]. W dobie średniowiecza wspomniane przyrostki zaczęły przyjmować funkcję patronimiczną [ tak zwane nazwiska odojcowskie, które tworzone były od imion, przezwisk, funkcji, zawodu ojca ], inaczej mówiąc pochodzenie od kogoś. Zatem, wskazywały te miana na relację zachodzącą między ojcem a synem. Z czasem relacja ta została zachwiana i przyrostki -ik, -ek, -ak zaczęły tworzyć ogólne modele nazwiskowe [ tak zwane nazwiska strukturalne ]. Ta cecha powodowała, że przy pomocy wspomnianych formatów polonizowano też obce nazwiska.
Zatem, nazwa osobowa Łakomiak oraz Budziarek może być:
• nazwiskiem patronimicznym, ojciec Łakomy a jego syn to Łakomiak; ojciec Budziarz a jego syn Budziarek;
• nazwiskiem strukturalnym [ modelowym ].

To tylko pewien zbiór informacji, który spróbowałem ułożyć w pewien ciąg logiczny, który spowodował takie a nie inne konkluzje oraz hipotezy. Jest to raczej moje subiektywne spojrzenie na genezę nazwy osobowej Łakomy alias Budziarz oraz Łakomiak i Budziarek Wnioski i weryfikację pozostawiam Tobie.

Pozdrawiam – Roman.

Barbara_Rajska - 13-02-2019 - 22:20
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Strzyż

Witam,
czy ktoś z obecnych ma wiedzę na temat pochodzenia nazwiska Wintoniuk oraz Patkowski
z góry dziękuje
pozdrawiam
Barbara

Wolski_M92 - 13-02-2019 - 22:54
Temat postu:

Roman, dziękuję za tę obszerną analizę naukową. Są to bardzo interesujące rozważania. Zastanowię się nad tym.

ROMAN_B - 13-02-2019 - 23:07
Temat postu: Rozważania o nazwisku Orman.

Witaj Barbaro.

Zebrałem dla Ciebie trochę informacji, które może pomogą Ci w badaniach nad etymologią nazwiska Orman i pochodzeniem etnicznym osób je noszących. Nielekko jest bez szerszego kontekstu lub innych dodatkowych informacji wnioskować o pochodzeniu nazwiska Orman.

1.
W dawnej Polsce występowały i nadal występują takie nazwiska jak: Ormian, Ormianin, Ormiański, Orman, Ormanczyk, Ormaniec, Ormanin, Ormańczyk. Według mnie są to nazwy osobowe, które wskazują na mniejszość etniczną, która kiedyś osiadła w Polsce. W tym przypadku chodzi o przybyszów z dalekiej Armenii, to jest Ormian.
Zatem, nazwisko Orman wskazuje, że przodek takiej osoby jest z pochodzenia Ormianinem i pochodził z Armenii i dlatego go nazwano Orman.

Ormianie do Rzeczypospolitej przybywali już w XI wieku i osiedlali się w jej ówczesnych graniach. Emigracja ta trwała gdzieś do XVII wieku. Potomkowie tej ludności nazywana jest starą emigracją i jest ich około. Jest i nowa emigracja, która przybyła do Polski po zakończeniu II wojny światowej, najwięcej z nich przybyło po upadku Związku Radzieckiego.

Literatura:
Ewa Wolnicz-Pawłowska: O nazwiskach polskich. Co znaczą i o czym mówią nasze nazwiska?; Prace Językoznawcza, Zeszyt 1; Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, 1999; strona 128 – 137.

2.
Według opracowania Macieja Dominiczaka pt. Księga imion, która została wydana w roku 2014 Orman to niemieckie imię.

3.
Imię Norman, Ormian, Orman. Imię męskie pochodzenia germańskiego. Wywodzi ono się od słowa northman oznaczającego ‘człowieka z północy’ i odnoszącego się do wikingów. O imieniu Norman [ Ornian, Orman ] wspominano w powieści Parsifal [ po niemiecku Parzival ] – jest to epos rycerski pisany wierszem, autorstwa Wolframa von Eschenbach. Dzieło powstało prawdopodobnie na początku XIII wieku.

4.
W języku krymskotatarskim słowo orman znaczy las i pochodzi od słowa praturkijskiego *orman.
W języku tureckim słowa orman znaczy las i pochodzi ono od praturkijskiego *orman.

Może ktoś coś jeszcze doda lub poda inną genezę wspomnianego miana albo przywoła inne dane pomocne przy ustalaniu pochodzenia nazwy osobowej Orman.

Mam nadzieję, że byłem pomocny. Wnioski i weryfikację pozostawiam Tobie.

Pozdrawiam – Roman.

Gawroński_Zbigniew - 14-02-2019 - 00:08
Temat postu: Rozważania o nazwisku Orman.

Orman to normańskie nazwisko i imię od staronordyjskiego OrmanR = złożenia Wurm + her = "idący gęsiego/ jak wąż" + żołnierz, wojownik, albo od z tego samego obszaru pochodzącego - jak widać z wpływem saksońskim: OrmgæiRR = "idący gęsiego/ jak wąż" + oszczep/oszczepnik.

Oprócz podanych przez pana Romana dorzuciłbym tylko jedną ewentualność: od imienia męskiego Roman.

Pochodzenie kaukaskie sugerują występujące w Rosji warianty tego nazwiska:
Орманбаев/а
Орманбетов
Орманджи
Ормане
Орманжи
Орманов
Орманчин/а

To skłania bardzo mocno ku hipotezie turkijskiej.

-=-=

Wintoniuk to młode kresowe nazwisko od nazwy broni. Powstawało w ostatnim etapie urzędowego nadawania nazwisk tuż przed 1 wojną światową. Stający do poboru nie mający jeszcze nazwiska, a posługujący się najczęściej jedynie otczestwem "otrzymywali" jedno z kilkuset nazwisk apelatywnych od elementów uzbrojenia od nazewnictwa broni, jej części itp.

ROMAN_B - 14-02-2019 - 01:12
Temat postu: Rozważania o nazwisku Orman.

Dobry wieczór.

Cd. dyskusji o etymologii nazwiska Orman.

Panie Zbigniewie bardzo lubię swoje imię. Między innymi napisał pan: „Oprócz podanych przez pana Romana dorzuciłbym tylko jedną ewentualność: od imienia męskiego Roman.”. Muszę przyznać, że ma pan rację!
Niektóre dzieci podczas nauki czytania i pisania wykazują tak zwane specyficzne trudności w nauce czytania i pisania. Takie zjawisko nazywa się dysleksją. Dysleksja występuje też u osób dorosłych. Została ona opisana pierwszy raz na przełomie XIX i XX wieku. Dodam, że występowała ona zawsze i występuje nadal. Jedną z cech dysleksji jest przestawianie liter w piśmie oraz głosek w mowie. Tak więc od imienia/nazwiska Roman mogło powstać imię lub nazwisko Orman.

Pozdrawiam – Roman.

nika_monache - 14-02-2019 - 17:56
Temat postu: Rozważania o nazwisku Orman.

Dzień dobry chciałabym się dowiedzieć czegoś o nazwiskach Glanc (pisane tez Glantz) oraz nazwiska Kanabus i Gontarek. Wszystkie występują w rodzinie na Mazowszu 18wiek. Dziękuję Monika

Gawroński_Zbigniew - 14-02-2019 - 19:02
Temat postu: Re: Rozważania o nazwisku Orman.

nika_monache napisał:

Dzień dobry (...) Kanabus. (...) Dziękuję Monika

Wie Pani cokolwiek więcej o tym nazwisku?

RenataSara19 - 14-02-2019 - 20:29
Temat postu: Re: Rozważania o nazwisku Orman.

Poszukuję informacji o pochodzeniu nazwiska Atrasik. Skąd pojawiło się w Brzeźnicy, Garbatce Letnisko?
Dziękuję,
Renata

nika_monache - 14-02-2019 - 21:25
Temat postu: Re: Rozważania o nazwisku Orman.

Poza tym że pochodzą z Habdzinka powiat piaseczyński gmina Konstancin Jeziorna to nic więcej nie wiem o Kanabusach. Monika

Barbara_Rajska - 14-02-2019 - 22:17
Temat postu: Re: Rozważania o nazwisku Orman.

Bardzo dziękuję za wyjaśnienia dot. nazwiska Wintoniuk.
pozdrawiam
Barbara

Ps. Może ktoś jeszcze ma wiedzę na temat nazwiska Patkowski?

Gawroński_Zbigniew - 14-02-2019 - 23:20
Temat postu: Re: Rozważania o nazwisku Orman.

Barbara_Rajska napisał:

Bardzo dziękuję za wyjaśnienia dot. nazwiska Wintoniuk.
pozdrawiam
Barbara

Ps. Może ktoś jeszcze ma wiedzę na temat nazwiska Patkowski?

Patek, potek, putek, pada, poda = ojciec chrzestny. Słowo funkcjonowało we współczesnym znaczeniu "kum/kumoter" czyli chrzestny w relacji do chrzestnej i na odwrót (kuma/kumoterka). Powyższe stanowi skrócony cytat ze słownika gwar polski - Karłowicza.

-=-=-=

Atrachimionek Atrachimowicz Atrachinowicz Atras Atrasik Atrasz Atraszkiewcz Atraszkiewicz pochodzą od litewskiego/białoruskiego imienia męskiego Атрахим, to od starocerkiewnosłowiańskiego imienia chrzcielnego Трофим. Jest to imię jednego z 72 diakonów Apostołów rozesłanych przez Jezusa wg. tradycji wschodniej: https://pl.wikipedia.org/wiki/Trofim_(postać_biblijna). Samo imię pochodzi od starogreckiego “trophḗ (τροφή)” = pokarm, wsparcie, pomoc”.

To za: ufologiem i namendoctorem.

-=-=-=

Glanz / Glantz ...
Übernamen zu mittelhochdeutsch glanz (hell, glänzend), zu mittelniederdeutsch glans (glänzend, blendend, schön)
Hans Glantz (1402) - tyle podaje: hehkunft deutsches nachnamen.

Nazwisko wcale nie musi być niemieckie. Słowo glanc w języku polskim, jidisz i w kilku innych funkcjonuje całkiem dobrze i konia z rzędem temu kto odgadnie z którym z kilkunastu znaczeń mamy do czynienia.

-=-=-=

Z Gontarkiem kłopot polega na tym, że w Polsce kilkadziesiąt podobnych nazwisk pochodzi od zawodu gontarstwa czyli umiejętności krycia dachów gontem. Te same nazwiska jednak w przynajmniej połowie na Kresach pochodzą od pasterzowania, ponieważ gontar to inaczej pasterz trzód.

Kniaziów "ruskich" z 4 wieku naszej ery o tym imieniu broniących Związku radzieckiego przed zdradzieckim imperium rzymskim sobie odpuszczę. Smile

nika_monache - 15-02-2019 - 00:49
Temat postu: Re: Rozważania o nazwisku Orman.

Hehe tak kniaźiowie ruscy z 4 wieku to już chyba można odpuścić. Tak myślałam że może to być coś z blachodachówką. A apropo nazwiska O które pytałam wcześniej czyli Kanabus to wydaje mi sie ze to może nie być nazwisko tylko przydomek. Ktoś napisał artykuł o Kanabusach z Cieciszewa a moi przodkowie z Habdzinka wcześniej żyli obok czyli Ciszyca i Cieciszewo

Gawroński_Zbigniew - 15-02-2019 - 11:03
Temat postu: Re: Rozważania o nazwisku Orman.

nika_monache napisał:

Nazwiska podobne na pograniczu Polski Białorusi i Litwy Rosjanie wywodzą od konopi. To nazwisko jednak choć dość liczne jest osadzone w jednym konkretnym miejscu i faktycznie chyba jest jakimś lokalnym przezwiskiem/przydomkiem. Pogrzebię jeszcze w moich zakładkach... mam gdzieś link do współczesnego słownika gwar z rozbiciem na regiony... Khm... Była linka "ale się spłyła" - jak mawiali na Kresach: http://www.gwarypolskie.uw.edu.pl . Jedyne wyjście to odszukać tę stronę na "webcachach" - może będzie i może w niej coś będzie. Wink

Barbara_Rajska - 15-02-2019 - 14:09
Temat postu: Re: Rozważania o nazwisku Orman.

(Patek, potek, putek, pada, poda = ojciec chrzestny. Słowo funkcjonowało we współczesnym znaczeniu "kum/kumoter" czyli chrzestny w relacji do chrzestnej i na odwrót (kuma/kumoterka). Powyższe stanowi skrócony cytat ze słownika gwar polski - Karłowicza. )

Dziękuję Panie Zbigniewie za podanie znaczenia nazwiska Patkowski.
pozdrawiam
Barbara

Rasinska_Ela - 16-02-2019 - 13:39
Temat postu: Re: Rozważania o nazwisku Orman.

Drodzy Eksperci,

Mam prosbe o informacje od czego / z jakiego jezyka moze wywodzic sie nazwisko Wąszer?

Z gory dziekuje za wszelkie podpowiedzi!

Pozdrawiam serdecznie,

Elzbieta

Gawroński_Zbigniew - 16-02-2019 - 20:30
Temat postu: Re: Rozważania o nazwisku Orman.

Nazwisko jak najbardziej polskie z naleciałością historyczną z czeskiego: ‘co se v-sadilo (do kriże)' = wąsad, wąsac, wąsor, wąsat, usad, wąsiel, wąszal i inne = to co się wsadziło/usadziło w krzyżu. Tzn choroba kręgosłupa, trudno powiedzieć jaka, może dyskopatia, może rwa kulszowa. W każdym razie słowo funkcjonuje do dziś w gwarach całego Śląska zwłaszcza w zwrotach przeklęciowych: "o bodacie wąsiel chytnył". Czy ta ścieżka, hipoteza jest prawidłowa? Moim zdaniem tak być może. Wąszer to przezwisko kogoś zgarbionego po urazie kręgosłupa, czegoś chorobowego z kręgosłupem związanego. Z wąsami ma niewiele wspólnego Wink

Powyższe oparłem na "słowniku warszawskim i opracowaniu Moniki Buławy pt "Kulturowe uwarunkowania gwarowych nazw chorób". Poniżej link do tego artykułu w formacie "DjVu"
http://rcin.org.pl/dlibra/plain-content?id=63284

ROMAN_B - 17-02-2019 - 01:15
Temat postu: Rozważania o etymologii nazwiska Wąszer.

Elżbieto, witaj.

Dołożę moje "trzy grosze" do dyskusji o pochodzeniu i znaczeniu nazwiska Wąszer. Raczej przestawię moje subiektywne spojrzenie na ewentualną genezę tego miana.

Rozważania o etymologii nazwiska Wąszer.

Każde przeszłe czy współczesne nazwisko to zagadka etymologiczna, w tym i nazwa osobowa Wąszer, która kryje w sobie pochodzenie konkretnej nazwy [ wyrazu, nazwania ], jego źródłosłów oraz zmiany ich znaczenia i formy w miarę upływu czasu. Rozszyfrowanie polega na odtworzenie wyjściowej postaci wyrazu, wykrycie przypuszczalnego znaczenia pierwotnego, wyjaśnienie jego dalszego rozwoju semantycznego i objaśnienie struktury morfologicznej. Badania etymologiczne opiera się często na analizie porównawczej. Bywa, że nie da się jednoznacznie ustalić pochodzenia i znaczenia konkretnej nazwy osobowej i dlatego mogą istnieć obok siebie różne genezy tego samego miana. Czasami pomocna bywa ludowa etymologia, która zazwyczaj próbuje określać pochodzenie wyrazów na podstawie podobieństwa ich formy dźwiękowej [ wymowy, brzmienia ] do innych wyrazów.
Nielekko jest bez szerszego kontekstu lub innych dodatkowych informacji wnioskować o pochodzeniu nazwiska Wąszer. W mojej ocenie tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych, genealogicznych, słownikowych czy językoznawczych może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób i kiedy powstała konkretna nazwa osobowa oraz rozwiać różne dylematy odnoszące się do pochodzenia społecznego albo etnicznego osób noszących miano Wąszer. Bo jak mówił profesor Kazimierz Rymut: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast, profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”. Pamiętać też trzeba, że niektóre słowa mogą pochodzić z różnych historycznych dialektów języka polskiego, w tym i z gwary. Nie można też wykluczyć, iż wspomniane miano jest reliktem wywodzącym się z języka [pra]słowiańskiego albo staropolskiego. W grę mogą też wchodzić inne języki a tym samym i hybrydy językowe.

Szkoda, że nie napisałaś gdzie i w jakim czasie miano Wąszer występowało oraz czy ta nazwa osobowa miała jakieś inne graficzne formy zapisu. Skoro nic nie jest wiadomo to pozostają rozważania, przypuszczenia oparte na różnych poszlakach, które można dostrzec w graficznym zapisie nazwiska Wąszer.
Tak więc w nazwie osobowej Wąszer można zauważyć, że zakończona ona jest przyrostkiem -er albo końcówką słowotwórczą -er. Odpowiednio zapisać to można w następujący sposób: Wąsz + er = Wąszer; Wąsz–er = Wąszer. Zakończenia te występują w wielu językach, np. angielskim, duńskim czy niemieckim. Wspomniane języki wywodzą się z języka germańskiego. We wszystkich tych językach przyrostek -er ma podobne funkcje. I tak w:
• języku angielskim w połączeniu z czasownikiem oznacza wykonawcę czynności,
• języku duńskim w połączeniu z czasownikiem lub rzeczownikiem oznacza wykonawcę czynności,
• języku niemieckim należy do grupy sufiksów derywacyjnych tworzących rzeczowniki odczasownikowe i w połączeniu z tematem czasownika oznacza wykonawcę czynności rodzaju męskiego.
Format -er na gruncie języków germańskich to taka wielofunkcyjna cząstka i bardzo ekspansywna, która w połączeniu z nazwami miejscowości wskazywała na miejsce zamieszkania lub pochodzenia. Natomiast w połączeniu z nazwami osobowymi przypisanymi konkretnemu człowiekowi, na przykład: imię, przezwisko, pseudonim, nazwisko, przyjmował relacyjny charakter. Inaczej mówiąc tworzył miana patronimiczne [ odojcowskie ]. Przyrostek -er tworzył też modelowe nazwiska strukturalne ale tylko od słowiańskich podstaw słowotwórczych [1].
Wiemy już co może znaczyć format -er w nazwie osobowej Wąszer. Pozostaje ustalić co może znaczyć podstawa słowotwórcza Wąsz- i jakiego jest pochodzenia. Wyraz Wąsz skłąda się z litery „w”, litery „ą” oraz dwuznaku „sz” [ w-ą-sz ]. Litery piszemy a głoski mówimy. Zatem, mamy i głoski – głoskę „w”, głoskę „ą” oraz głoskę „sz”. Litera „ą”, inaczej „a” z ogonkiem, to samogłoska nosowa. W graficznym zapisie języka polskiego istnieją tylko dwie samogłoski nosowe – ą [ nosowe o ] i ę [ nosowe e ]. W języku polskim nosowość samogłosek ma charakter asynchroniczny. Asynchroniczność polega na tym, że gdy następuje wymowa samogłoski nosowej, podniebienie przygotowuje się już do wypowiedzenia następnej głoski. Język polski i kaszubski to ostatnie dwa języki słowiańskie, w których zachowały się samogłoski nosowe, inne języki słowiańskie pozamieniały je na samogłoski ustne.
Dwuznak „sz”, głoska „sz” – głoska „sz” jest bezdźwięczną głoską [ spółgłoską ]. W języku polskim występuje proces fonetyczny nazywany ubezdźwięcznieniem [ desonoryzacja ]. Inaczej mówiąc jest to upodobnienie fonetyczne polegające na tym, że spółgłoska dźwięczna traci dźwięczność. Upodobnieniom tym ulegają głównie spółgłoski dźwięczne, które mają swoje odpowiedniki różniące się jedynie dźwięcznością. Do spółgłosek dźwięcznych należy „ż”. Odpowiednikiem różniącym się jedynie dźwięcznością jest bezdźwięczna spółgłoska „sz” [ „ż” – „sz” ( „ż” dźwięczna, „sz” bezdźwięczna ) ]. Biorąc to zjawisko pod uwagę mogło dojść podczas wymowy do ubezdźwięcznienia dźwięcznej samogłoski „ż” w wyniku czego powstała bezdźwięczna samogłoska „sz”. Zatem, podstawą słowotwórczą jakiej poszukujemy jest wyraz zapisany pod postacią graficzną „wąż”, który wymawiany jest jako „wąsz”. Tu dodam, że forma graficzna wyrazu „wąsz” mogła powstać też na skutek błędu ortograficznego.

Hipoteza.
Nazwisko Wąszer jest obocznym zapisem graficznym nazwy osobowej Wążer. Miano Wążer / Wąszer jest hybrydą językową polsko – niemiecką i jest strukturalnym nazwiskiem, które zostało utworzone od słowiańskiej podstawy słowotwórczej Wąż za pomocą niemieckiego nazwiskotwórczego sufiksu -er. Biorąc to pod uwagę pierwotnym [ prawdziwym ] nazwiskiem byłoby polskie nazwisko Wąż.

To tylko moje przemyślenia, rozważania, konkluzje, które przekształciły się w hipotezę o powstaniu i znaczeniu nazwiska Wąszer. Hipoteza ta powstała na podstawie poszlak, o których wspomniałem w moim tekście. Jak pisałem wcześniej bez szerszego kontekstu i dodatkowych danych trudno jest konstruktywnie opisać genezę nazwy osobowej Wąszer. Mogą istnieć też inne wyjaśnienia etymologii przedmiotowego miana - może je ktoś przytoczy?

Elżbieto, wnioski i weryfikację pozostawiam Tobie. Mam nadzieję, że moje informacje pomogą Ci w badaniach nad historią rodziny i pochodzeniem nazwiska Wąszer.

Pozdrawiam – Roman.

[1] – Bogdan Ściński: Zachodniosłowiańsko – niemieckie hybrydy nazwiskowe z przyrostkiem -er w wiekach XIV – XV; Onomastika Slavgermaica II; Wrocław 1966, strona 83 – 86.

Ps.
Osób o nazwisku:
• Wąż w Polsce jest około 1131. Pod linkiem zobaczysz ich rozmieszczenie na obszarze dzisiejszej Polski:
https://nazwiska-polskie.pl/W%C4%85%C5%BC
• Wężyk w Polsce jest około 797. . Pod linkiem zobaczysz ich rozmieszczenie na obszarze dzisiejszej Polski:
https://nazwiska-polskie.pl/W%C4%99%C5%BCyk

Słowo wąż pochodzi od prasłowiańskiego *ǫžь. W znaczeniu:
• zoologicznym oznacza przedstawiciel podrzędu beznogich gadów o podłużnym ciele,
• w przenośni oznacza ktoś podłego i podstępnego,
• w przenośni [ żartobliwie ] oznacza mąż. Na skutek podobieństwa fonetyczne do wyrazu mąż.

Wąż to też szlachecki herb:
https://pl.wikipedia.org/wiki/W%C4%85%C ... zlachecki)

Minik_Bartosz - 17-02-2019 - 02:27
Temat postu: Rozważania o etymologii nazwiska Wąszer.

Szanowni Państwo!

Zwracam się z prośbą o naprowadzenie mnie na pochodzenie nazwiska "Minik". Spotkałem się już z wieloma teoriami dlatego chciałbym zasięgnąć opinii ekspertów.

Z góry dziękuję!

Gawroński_Zbigniew - 17-02-2019 - 09:06
Temat postu: Rozważania o etymologii nazwiska Wąszer.

Bez regionu, najstarszego znanego przodka o tym nazwisku nic nie da się konkretnego powiedzieć. Z prostej przyczyny: jest najmniej pół setki nazwisk tatarskich z podstawą 'mini-'+ cośtam = rodzina + cośtam. Może być młode co do pochodzenia zdrobnienie imienia męskiego Dominik. Może być starsze z naciskiem na Kresy zdrobnienie imion męskich Mina, Miniej - te od greckich źródłosłowów etymologicznie związanych z miesiącem, księżycem. Może być od imienia starosłowiańskiego Minisław i podobnych. Od morawskiego imienia Minik = Mingotas. Od czeskiego imienia Minik = Munich (z Monachium). Od polskiegorzeczownika 'minik' = miękki = wrażliwy, taki co łatwo płacze notowanego w kilku gwarach. Mincer. Papla, gaduła (to z czeskiego). Nazwiska: MINEK, MINKO, MINIEK, MINKO < minąć ‘przejść obok czegoś’, ‘uniknąć czegoś’, ‘upłynąć (o czasie)’ (słownik Taszyckiego)
To zapewne tylko niektóre z hipotez.

edyta_s - 17-02-2019 - 09:56
Temat postu: Rozważania o etymologii nazwiska Wąszer.

A ja ciekawa jestem pochodzenia nazwiska Brauła mazowieckie około 1750.

Ewa_Szczodruch - 17-02-2019 - 10:17
Temat postu:

Witam

Brauła - od niemieckiej nazwy osobowej Breier, ta od Brauer ‘piwowar’.

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

ROMAN_B - 17-02-2019 - 15:56
Temat postu: Re: Minik.

Minik_Bartosz napisał:

Bartoszu, witaj.

Chyba nie czytałeś regulaminu naszego forum. Dokument ten mówi, że posty powinny być podpisywane przynajmniej imieniem.

Między innymi napisałeś: „Zwracam się z prośbą o naprowadzenie mnie na pochodzenie nazwiska "Minik". Spotkałem się już z wieloma teoriami dlatego chciałbym zasięgnąć opinii ekspertów.”.
Nie uważam się za eksperta w dziedzinie językoznawstwa badającego pochodzenie wyrazów, zmiany ich znaczenia i formy w miarę upływu czasu. Etymologia to tylko moje hobby i czasami wypowiadam się na temat pochodzenia różnych nazw osobowych, zazwyczaj są to moje rozważania i subiektywne spojrzenie na etymologię tych nazw. Niemniej jednak skreślę kilka słów ogólnej uwagi.
Z treści Twojego wpisu wynika, że masz obszerną wiedzę na temat różnych etymologii nazwy osobowej Minik.
Moim skromnym zdaniem nie warto „wyważać otwartych drzwi” i pisać Ci o czym Ty możesz od dawna wiedzieć, szkoda czasu na powielanie informacji. Jak byś podał znane Ci dane o pochodzeniu nazwiska Minik to można by je wykorzystać w rozbudowaniu Twoich hipotez lub/i poszukać innych wariantywnych rozwiązań.
Zapewne mogą istnieć też inne hipotezy o genezie nazwiska Minik niż te, które Ty znasz? Bo jak mówił profesor Kazimierz Rymut: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”.

Pozdrawiam – Roman.

edyta_s - 17-02-2019 - 16:44
Temat postu: Re: Minik.

Dziękuję Pani Ewo występuje ono tylko w tym jednym miejscu i tych latach czyli chyba wszystko wskazuje na kolonistów niemieckich niestety metryk dalej już brak.

Tomasz_Mierzejek - 17-02-2019 - 19:18
Temat postu:

Witam. Czy posiada ktoś informacje o nazwiskach Siok, Szok oraz Mróz? Z góry bardzo dziękuję za pomoc.

Rasinska_Ela - 17-02-2019 - 19:25
Temat postu: Re: Minik.

Zbigniewie, Romanie,

bardzo serdecznie dziekuje za Wasze obszerne komentarze na temat nazwiska Wąszer.
Wszystkie zawarte w nich informacje sa ogromnie ciekawe - bede starala sie dotrzec do kolejnych przodkow o tym nazwisku - na razie mam w drzewku tylko jedna osobe z nazwiskiem Wąszer... Zobaczymy...

Pozdrawiam bardzo serdecznie,

Elzbieta

Aleksandra_Zaw - 17-02-2019 - 19:59
Temat postu:

Witam,
czy wie ktoś z Państwa skąd/od czego może pochodzić nazwisko Lewczuk?

Aleksandra

Gawroński_Zbigniew - 17-02-2019 - 20:36
Temat postu: Re: Minik.

Siok i Szok to jedno i to samo słowo/nazwisko. Od: siokać/szokać = straszyć drób, albo przywoływać drób do karmienia. Jest jeszcze siok/siokadełko/sokadełko = element kołowrotka do przędzenia włóczki. Niestety nie ma zdjęć w sieci tylko opisy. Obydwie hipotezy za słownikiem gwar polskich Karłowicza.

Mróz/Mroz w znaczeniu dosłownym jest tożsame w języku polskim i niemieckim, gdzie trafiło via słowiańskie języki zaodrzańskie. Najstarszy zapisany niemiecki Mróz pojawił się w 1377 roku, a polski w 1224. Moim zdaniem interpretacje od imion męskich Jamroż/Ambroży są sporo młodsze. Tutaj w oparciu o moje niemieckie źródełka i słownik Taszyckiego.

Lewczuk. Od imienia męskiego Lew - pospolite na całych Kresach i nie tylko. Na Ukrainie ‘lewczuk’ to żmija: kobra królewska. Czy i od tego powstawały nazwiska? Nie wiem.

Aleksandra_Zaw - 17-02-2019 - 20:56
Temat postu:

Dziekuję bardzo, pozdrawiam
Aleksandra

Michal_Sk - 18-02-2019 - 00:11
Temat postu:

Szanowni Państwo,

czy ktoś z Państwa wie może o możliwym pochodzeniu nazwiska Heryon/Heryan/Cheryon/Herian? Występuje ono od przynajmniej końcówki XVII wieku pod Miechowem w Małopolsce. W regionie obok katolików i żydów żyli również nieliczni kalwiniści, być może ma to jakiś związek z nimi?

Dziękuję bardzo, pozdrawiam,
Michał

Wladyslaw_Moskal - 18-02-2019 - 04:35
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Kanabus.

Gawroński_Zbigniew napisał:

nika_monache napisał:

Tymczasowe osadnictwo poza oddalonymi, stalymi zbudowaniami, bylo w starozytnosci okreslane jako "canabae", od lacinskiej nazwy "canaba"= po polsku buda, niewielka chata o czterech slupach i w takich chatach mieszkala okoliczna ludnosc pomagajaca w okresie letnim przy wytopie zelaza w dymarkach , od okolo II wieku przed nowa era, do okolo IV wieku nowej ery w Mazowieckim Centrum Metalurgicznym [to nazwa wspolczesna].

Zatem Kanabus, to zapomniana bo starozytna i lokalna nazwa ciesli budujacego tego rodzaju chaty dla pomagajacych w wytopie zelaza w dymarkach.

Pozdrawiam - Wladyslaw

Tomasz_Mierzejek - 18-02-2019 - 12:51
Temat postu:

Witam. Czy posiada ktoś informacje o nazwiskach Cis, Jędrzejczyk, Pisowłocki

igaigowska - 18-02-2019 - 18:16
Temat postu: nazwisko Bogdanowicz

Witam, czy może ktoś wyjasnić pochodzenie nazwiska BOGDAN /BOGDANOWICZ ...POZDRAWIAM

HJedrzejuk - 18-02-2019 - 18:26
Temat postu: nazwisko BOGDANOWICZ

Dobry wieczór,
pierwsze skojarzenie - nazwisko powstałe od imienia,
a Bogdanowicz wskazuje na syna Bogdana (lub Bohdana).
Może być też tak, że nazwisko "Bogdan" zostało zmienione przez dodanie końcówki "owicz".
Warto poczytać w Wikipedii: https://pl.wikipedia.org/wiki/Bogdan
Dobrego dnia!
H. Jędrzejuk

mael - 18-02-2019 - 18:38
Temat postu: nazwisko BOGDANOWICZ

Bogdan - od imienia złożonego Bogdan, notowanego od XII wieku.

zajrzyj też tu:
http://www.genezanazwisk.pl/nazwiska-widok-g-wny

http://rcin.org.pl/Content/38217/WA243_ ... W_0000.pdf

pozdrawiam Marta

Ewa_Szczodruch - 18-02-2019 - 19:00
Temat postu:

Witam

Cis 1136 - od cis ‘gatunek drzewa’, cisy ‘śniady’.

Jędrzejczyk 1580- od imienia Andrzej. Imię pochodzenia greckiego, od anér, genetycznie andrós ‘mąż’ lub od imion złożonych typu Andrónikos. Imię notowane w Polsce od XII wieku też jako Jędrzej, Ondrzej.

Źródło: Kazimierz Rymut, ‘Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny’, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Pisowłocki - od pisać. Może też być odmiejscowe.

Źródło: Kazimierz Rymut, ‘Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny’, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Tomasz_Mierzejek - 18-02-2019 - 19:27
Temat postu:

Dziękuję Pani bardzo za pomoc.

Remik25 - 19-02-2019 - 09:12
Temat postu: Góral vel Kopera

Witam,

czy ktoś mógłby się odnieść do pochodzenia nazwiska Kopera, które w 1717 r. zostało zapisane jako Góral vel Kopera, Góralczyk seu Kopera.

Kopera jest najwięcej zameldowanych w Mielcu na Podkarpaciu, ale czy Góral oznaczałoby, że Kopera pochodził stamtąd?

Moja rodzina zamieszkuje w okolicach Radomska-Pajęczna woj. łódzkie.

Łukasz

bobik4000 - 19-02-2019 - 14:47
Temat postu:

Witam,

Mam prośbę o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Bercal.

Z góry dziękuję.

Pozdrawiam,
Grzegorz

Wladyslaw_Moskal - 19-02-2019 - 16:09
Temat postu:

bobik4000 napisał:

Witam,

Mam prośbę o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Bercal.

Z góry dziękuję.

Pozdrawiam,
Grzegorz

Witam,

przedstawiam moja hipoteze pochodzenia bardzo starego nazwiska Bercal.

Wedlug prof. K. Rymuta nazwisko Bercz - mozna wywodzic od podstawy ber , czyli od prasłowiańskiego byrati ‘rzucać, ciskać, błądzić’ lub od niemieckiej nazwy osobowej Behr (od imienia Bernard).

W przypadku nazwiska Bercal, uwazam taka teze za zbyt odlegla.

Polskie nazwiska Berc, Bercal i Bercel nalezy wiazac z galijską=celtycką=starofrancuską nazwą "bercet"- czyli małą kołyską.

Skoro w starofrancuskim Bercier, Bersier sa sprzedawcami kołysek, to spolszczeni posiadacze nazwisk Berc, Bercel i Bercal tez mogli robic i sprzedawac kołyski.

Zobacz celtycko-slowianskie powiazania nazwiska Berc w Europie;
https://forebears.io/surnames/berc

Pozdrawiam - Wladyslaw

Tomasz_Mierzejek - 19-02-2019 - 18:16
Temat postu:

Witam. Poszukuję informacji na temat nazwisk:
-Kostrzewa
-Majewska
-Pawelczyk

Gawroński_Zbigniew - 19-02-2019 - 19:20
Temat postu:

Heryon/Heryan/Cheryon/Herian?

Nazwisko niewątpliwie germańskiego pochodzenia. Trudno orzec dokładnie w jakim miejscu powstało. Pochodzi od gockiej podstawy harjis, która w starowysokoniemieckim ewoluowała do postaci: hari, hêr, hêri = łac: exercitus, almus, augustus = wojownik, szlachetny wojownik, dowodzący wojownikami, dostojny wojownik - to wszystko w zależności w którym języku było używane. Jest 289 imion (z których część przekształciła się w nazwiska) z przyrostkiem hari i dwa razy więcej z taką podstawą. Współcześnie używanych samych imion jest… niech policzę: ponad 200.

Her+yon jest moim zdaniem złożeniem z języka duńskiego albo fryzyjskiego, albo staroniderlandzkiego. O podstawie Harjaz już pisałem. Zostaje końcówka *ion. Wszystkie dostępne mi źródła kierują mnie do staropółnocnogermańskich wariantów imiena Jan/Johannes w ich północnej wersji: Iøns, Iöns, Jödde, Jöns, Jøns i dolnoniemieckich: Jens.

-=-=-=-

Nazwisko Bercal. Również germańskie. Trudno powiedzieć z którego języka dokładnie pochodzi. W rachubę wchodzą dwie podstawy: 1.: starowyskokoniemieckie *bar = mąż, mężczyzna albo 2.: *beraht = błyszczący, jaśniejący, wyróżniający się. Oczywiście od obydwu podstaw jest setki, jeśli nie tysiące (zwłaszcza od drugiej) imion i nazwisk.

Takie hipotezy.
_=-=-=-=
Dopisane: nie wiedzieć czemu skrypt forum nie"widzi" niektórych liter. Tutaj zauważyłem "ę" zamiat e z daszkiem. Prawidłowe litery widać dopiero przy próbie cytowania postu.

Michal_Sk - 20-02-2019 - 00:49
Temat postu:

Gawroński_Zbigniew napisał:

Niesamowicie dziękuję Panie Zbigniewie. Nie ukrywam że było to jedno z bardziej tajemniczych nazwisk z którym się do tej pory spotkałem.

Michał

Ewa_Szczodruch - 20-02-2019 - 10:08
Temat postu:

Witam

Kostrzewa 1396 - od podstawy kostr-, kostyr-, por. gwarowe kostra ‘sążeń drzewa’, kostrzewa ‘roślina trawiasta’, staropolskie kostry ‘paździerze lnu’, staropolskie kostera, kostyra ‘gracz w kości, szuler’, gwarowe kościerz ‘zarośla’.

Źródło: Kazimierz Rymut, ‘Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny’, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Majewska 1759 - od nazwy miejscowej Majewo (kilka wsi) lub od maj.

Pawelczyk - od imienia Paweł, notowanego w Polsce od XII wieku. Obok formy Paweł występował Pawał, a także formy łacińskie i germańskie: Paulus, Paul oraz zgermanizowane Pauwel, Pauwil, Pawil, Pawol. Imię pochodzenia łacińskiego, od Paulus ‘mały’.

Źródło: Kazimierz Rymut, ‘Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny’, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

bobik4000 - 20-02-2019 - 14:17
Temat postu:

Dziękuję!

Wladyslaw_Moskal napisał:

bobik4000 napisał:

Witam,

Mam prośbę o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Bercal.

Z góry dziękuję.

Pozdrawiam,
Grzegorz

ROMAN_B - 21-02-2019 - 20:59
Temat postu: Re: Góral vel Kopera.

Łukaszu, witaj.

Rozważania o pochodzeniu nazwiska Kopera; Góral vel Kopera; Góralczyk seu Kopera.

Pytasz o pochodzenie nazwiska Kopera. Napisałeś, że w roku 1717 było ono zapisywane jako fraza Góral vel Kopera oraz Góralczyk seu Kopera. Rozumiem, że potomkiem osoby, która w roku 1717 nazywana była Góral vel Kopera albo Góralczyk seu Kopera była osoba, która nosiła już miano Kopera. Wspomniałeś też, że Twoja rodzina zamieszkuje w okolicach Radomska – Pajęczna w województwie łódzkim.

Każde przeszłe czy współczesne nazwisko to zagadka etymologiczna, w tym i nazwa osobowa Kopera, Góral vel Kopera oraz Góralczyk seu Kopera, która kryje w sobie pochodzenie konkretnej nazwy [ wyrazu, nazwania ], jego źródłosłów oraz zmiany ich znaczenia i formy w miarę upływu czasu. Rozszyfrowanie polega na odtworzenie wyjściowej postaci wyrazu, wykrycie przypuszczalnego znaczenia pierwotnego, wyjaśnienie jego dalszego rozwoju semantycznego i objaśnienie struktury morfologicznej. Badania etymologiczne opiera się często na analizie porównawczej. Bywa, że nie da się jednoznacznie ustalić pochodzenia i znaczenia konkretnej nazwy osobowej i dlatego mogą istnieć obok siebie różne genezy tego samego miana. Czasami pomocna bywa ludowa etymologia, która zazwyczaj próbuje określać pochodzenie wyrazów na podstawie podobieństwa ich formy dźwiękowej [ wymowy, brzmienia ] do innych wyrazów.
Nielekko jest bez szerszego kontekstu lub innych dodatkowych informacji wnioskować o pochodzeniu nazwiska Kopera, Góral vel Kopera oraz Góralczyk seu Kopera. W mojej ocenie tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych, genealogicznych, słownikowych czy językoznawczych może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób i kiedy powstała konkretna nazwa osobowa oraz rozwiać różne dylematy odnoszące się do pochodzenia społecznego albo etnicznego osób noszących wspomniane miana. Bo jak mówił profesor Kazimierz Rymut: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast, profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”. Pamiętać też trzeba, że niektóre słowa mogą pochodzić z różnych historycznych dialektów języka polskiego, w tym i z gwary. Nie można też wykluczyć, iż wspomniane miano jest reliktem wywodzącym się z języka [pra]słowiańskiego albo staropolskiego. W grę mogą też wchodzić inne języki a tym samym i hybrydy językowe.

Moje rozważania zacznę od wyjaśnienia znaczenia wyrazu vel oraz seu, który występował jak część nazwy osobowej. Słowo vel i seu pochodzi z języka łacińskiego. Słowo vel to łaciński spójnik i w tym języku znaczy albo, czyli. W języku polskim występuje wyraz vel i jest on latynizmem [ latynizm to wyraz, zwrot lub konstrukcja składniowa, przejęte z języka łacińskiego albo na nim wzorowane ]. W języku polskim wyraz vel znaczył i znaczy: albo, czyli; rzadziej albo też, albo raczej. Kiedy vel występuje z dwoma nazwiskami, wówczas wskazuje na to, że ktoś ich używał lub/i używa. Zwykle przynajmniej jedno z tych mian jest fałszywe albo celowo zmienione po to, by jego właściciel mógł ukryć tożsamość albo ma funkcję przezwiska [ pseudonimu ], na przykład Joanna Chmielewska vel Irena Barbara Kuhn – Joanna Chmielewska to pseudonim artystyczny a prawdziwe tej imię pisarki brzmi Irena Barbara Kuhn. Wyraz seu to łaciński spójnik i w tym języku znaczy lub, albo.
W księgach metrykalnych używano wielu łacińskich wyrazów, na przykład: alias, dicto, seu, sive, vel, do utożsamiania różnych wariantów nazw osobowych [ nazwań ] danej osoby. Świadczy to jedynie, że dana osoba byłą znana pod jednym albo drugim mianem w danej społeczności.
Zatem, nazwa osobowa Góral vel Kopera mówi nam, że nosiciel miana Góral był również powszechnie znany pod swoim nazwiskiem, przezwiskiem, nazwaniem Kopera [ Góral albo, czyli Kopera ]. Ta konstatacja przekłada się również na miano Góralczyk seu Kopera. Tak więc osoba o nazwisku Góralczyk w pewnym środowisku była ogólnie znana też pod nazwą osobową Kopera [ Góralczyk lub, albo Kopera ].

Nazwa osobowa Góralczyk.
Nazwa osobowa Góralczyk to derywat. Derywat to podzielna jednostka słowotwórcza, pochodna formalnie i semantycznie od jakiegoś leksemu [ podstawy słowotwórczej ]. Derywaty są zawsze konstrukcjami dwuczłonowymi: składają się z tematu słowotwórczego [ części podstawy obecnej w wyrazie pochodnym słowotwórczo ] oraz formantu [ znaku formalnego przekształcenia wyrazu podstawowego w derywat ]. Zatem, miano Góralczyk zbudowane jest z tematu słowotwórczego Góral- oraz sufiksu -czyk. Zapisać to można w następujący sposób: Góral + czyk = Góralczyk. Sufiks -czyk powstał od przyrostka -ik poprzez absorpcję z formacji zakończonych na -ec, np. chłopczyk < chłopiec; kopczyk < kopiec. Cząstka -ik wywodzi się od przyrostka -ic. Sufiks -ic to fonetycznie przekształcony prasłowiański -itь, którego podstawowym znaczeniem było „pochodzenie w ogólności” od kogoś czy skądś. Na gruncie polskim utrwaliło się znaczenie pochodzenia od kogoś, a właściwie znaczenie patronimiczne. Niemniej jednak funkcja „skądś” nie zaginęła i tworzy nazwy mieszkańców, głównie od niektórych nazw obcych, np. Afgańczyk < Afganistan, Chińczyk < Chiny, mediolańczyk < Mediolan, ołomuńczyk < Ołomuniec. Nie należy zapominać też o funkcji deminutywnej [ zdrobnienia ] przyrostka -czyk oraz czysto strukturalnej funkcji nazwiskotwórczej. Zatem sufiks -czyk historycznie tworzył i nadal może tworzyć nazwy własne:
1. patronimiczne [ odojcowskie ]:
• od imienia ojca; np. Adamczyk < Adam. Stary Adam, Adamczyk syn;
• od zawodu, godności, stanowiska ojca; np. Młynarczyk < młynarz. Ojciec młynarz, Młynarczyk syn;
2. uczniów zawodu, pomocników, terminatorów; np. młynarczyk, szewczyk;
3. strukturalne, które zaczynają funkcjonować jako odrębne nazwiska, nie wyrażające relacji syn: ojciec, i które powstały w celu polepszenia nazwiska lub w ogóle utworzenia nazwiska. Ta właściwość sprawiała, że nazwiska takie stawały się wzorcami wyłącznie formalnymi;
4. odapelatywne przezwiska; np. Paszczyk < paszcza;
5. mieszkańców miast, państw, regionów; np. Szamotulczyk < Szamotuły, Ołomuńczyk < Ołomuniec, Chińczyk < Chiny.
Powyższe funkcje sufiksu -czyk mówią nam, że ten format jest przyrostkiem wieloznaczeniowym. Derywat z sufiksem wielofunkcyjnym pozostanie zawsze dwuznaczny, jeżeli dodatkowych danych nie dostarczy kontekst zapisu odnoszący się do konkretnego nazwiska. Dotyczy to też miana Góralczyk, które może być nazwiskiem:
• patronimicznym [ odojcowskim ], które powstało od nazwiska, imienia, przezwiska, zawodu ojca. Ojciec Góral a jego syn Góralczyk,
• formalnym, strukturalnym, które powstało jako modelowe miano poprzez dodanie sufiksu -czyk do już istniejącego miana Góral.
Zatem, pozostaje ustalić co może znaczyć temat słowotwórczy Góral- w nazwisku Góralczyk. O tym napiszę przy okazji omawiania miana Góral.

Miano Góral.
Nazwa osobowa Góral to też derywat, który został utworzony za pomocą przyrostka -al od podstawy słowotwórczej góra [ góra + al = góral ]. Przyrostek -al to bardzo stary prasłowiański sufiks. Bardzo rzadko występuje on w funkcji tworzenia nazw mieszkańców i takie nazwy są nieliczne, na przykład Moskal. Taką nazwą jest też apelatyw góral, który oznacza rdzennego mieszkańca gór, człowieka wywodzącego się z rdzennej ludności zamieszkującej góry. Słowo Góral pisane przez duże „G”. W etnografii polskiej przyjęło się, że Góral to członek dużej grupy ludności polskiej w Karpatach Zachodnich, zamieszkująca obszar górski i podgórski od Cieszyna na zachodzie aż po Krynicę na wschodzie, a wyodrębniająca się od swych sąsiadów zespołem cech kulturowych: ubiorem, budownictwem, gospodarką [ zwłaszcza pasterską ], gwarą, folklorem, muzyką, sztuką itd. oraz samookreśleniem się ludności, to jest poczuciem czy świadomością swej odrębności.
Przyrostek -al miał też wiele innych funkcji, miał on też swoją oboczną postać w postaci sufiksu -ał. Za pomocą cząstki -al tworzono, na przykład:
1. nazwy osobowe od imion słowiańskich i niesłowiańskich, na przykład Rochal / Rachal, Wochal,
• od pierwszego lub drugiego członu złożonego imienia słowiańskiego, na przykład: Bondal, Bogal,
• od imion niesłowiańskich, na przykład: Adal, Szymal,
2. nazwy znamionujące, właściwe dla osób, zwierząt albo rzeczy ze względu na daną cechę, na przykład:
• rzeczowniki nieosobowe, na przykład: nochal ‘dardo duży nos lub niezgrabny nos’, brzuchal ‘bardzo duży brzuch’,
• rzeczowniki osobowe, na przykład gęgal ‘człowiek jąkający się’, gębal ‘człowiek o nieprzyjemnej gębie’, brzydal ‘człowiek o nieładnej twarzy’, głuchal ‘człowiek niesłyszący’ – rzeczowniki te mają charakter indywidualnego przezwiska, które nacechowane są emocjonalnie z negatywnym nastawieniem,
3. nazwy wykonawców czynności, na przykład: gral ‘grajek’, chrapal ‘człowiek chrapiący’, kowal ‘ktoś kto coś kuł albo osoba, która tworzyła przedmioty z metalu, głównie z żelaza.
4. tworzenie nazwisk, głównie w XIX wieku kiedy w środowisku wiejskim wystąpiło zapotrzebowanie na nazwiska z przyczyn prawno – administracyjnych ale pozajęzykowych.
Wielofunkcyjność przyrostka -al sprawia duże trudności w jednoznacznym ustaleniu pochodzenia i znaczenia konkretnego miana czy apelatywu. Moim zdaniem dotyczy to też nazwiska Góral. Bez szerszego kontekstu i dodatkowych informacji trudno jest wnioskować od kogo lub czego powstała nazwa osobowa Góral.
Biorąc pod uwagę wspomniane funkcje cząstki -al, w nazwie osobowej Góral jej podstawa słowotwórcza to gor-, która między innymi występuje w takich apelatywach jak:
• góra ‘wypukła forma ukształtowania terenu o wysokości względnej’,
• Góra ‘nazwa miejscowości,
• góral / Góral ‘rdzenny mieszkaniec gór, człowiek wywodzący się z rdzennej ludności zamieszkującej góry,
• gorzeć / goreć ‘palić się, grzać, jaśnieć, świecić się, rumienić się, być ogarniętym przez jakieś silne, gwałtowne uczucie’,
• gorzki ‘taki, którego smak zawiera gorycz; przeciwny słodkiemu, w przenośni taki, który jest smutny, bolesny, nieprzyjemny’,
oraz w złożonych imionach słowiańskich typu: Gorzysław / Gorysław / Gorsław, Dziwigor, Gorazd.
Wynika z tego, że miano Góral może mieć wiele znaczeń a tym samym pochodzić od różnych podstaw słowotwórczych. Niemniej jednak zawsze odnosi ono się do pierwszej osoby, która została nazwana Góral.
Resumując, nazwa osobowa Góral może oznaczać kogoś:
• kto należał do rdzennie etnicznej grupy ludności nazywanej Góralami, i która mieszkała w górach. Po czym osoba taka wyemigrowała ze swojego dotychczasowego miejsca zamieszkania do innego miejsca poza obszar gór. W nowym miejscu osiedlenia od swojego pochodzenia została nazwana Góralem,
• kto mieszkał na jakimś wysokim wzniesieniu [ górze ]. W tym znaczeniu oznaczało kogoś kto mieszka na górze, czy wysokim wzniesieniu,
• kto miał ogromną posturę, był wielki jak góra,
• kto był nieprzyjemny w obyciu, smutny i bolesny inaczej mówiąc gorzki,
• kto był z zawodu, wykonywał czynność podgrzewania, grzania, ogrzewania czegoś, na przykład w ogniu czy na ogniu,
• kto nosił złożone słowiańskie imię typu Gorzysław / Gorysław / Gorsław, Dziwigor, Gorazd. Forma Góral to zdrobnienie lub/i skrócenie podstawowej nazwy imiennej,
• kto nosił miano Góra i na skutek wymogów formalno – prawnych w postaci posiadania nazwiska przyjął lub zostało mu ono nadane.
Zatem, jest z czego wybierać?

Miano Kopera.
Nazwa osobowa Kopera może być:
1. mianem dopełniaczowym z pochodzenia, określającym pochodzenie od ojca [ patronimiczne nazwisko ], a więc mógł być Jędrzej od Kopera i Jędrzej [ czyj? ] Kopera. Inaczej mówiąc ojciec to Koper a jego syn to Kopera,
2. mianem z tak zwaną zmianą paradygmatu [ dodane -a ]. Już w okresie staropolskim był: Dyla od Dyl, Krokosza od Krokosz, Rozuma od Rozum, Stracha od Strach. Poprzez dodanie głoski -a uzyskiwano oddalenie nazwy osobowej od motywującego ją wyrazu pospolitego. W takim razie mógł być Kopera od Koper. Bucz wydaje się być przezwiskiem?
Nie pozostaje nic innego jak ustalenie znaczenia miana Koper. Miano to może pochodzić od apelatywu koper, które może:
1. pochodzić od koper, ze staropolskiego kopr ‘roślina warzywna z rodziny selerowatych [ baldaszkowatych ],
2. pochodzić od staropolskiego gwarowego koper, kopr ‘miedź’,
3. pochodzić od niemieckiego rzeczownika das Kupfer ‘miedź’,
4. pochodzić od czeskiego słowa kopr ‘roślina warzywna – przyprawa’.
Polskie słowo koper, kopr oraz niemieckie Kupfer pochodzi od łacińskiego słowa cuprum ‘miedź’.
Słowo koper [ kopr ] jest generalnie słowiańskie. Ze względu na ostry smak i zapach warzywa koper [ kopr ] możliwe jest pochodzenie od *koprъ ‘ukrop, wrzątek’ lub na skutek rozpodobnienia krop-rъ od *kropiła ‘pokrzywa’.
Wynika z tego, że miano Koper / Kopr może mieć kilka znaczeń i pochodzić od kilku apelatywów:
1. może oznaczać osobę, która uprawiała znaczne ilości kopru albo lubiła go jeść,
2. może oznaczać osobę, której zapach ciała przypominał woń kopru,
3. może oznaczać osobę, która miała związek z miedzią, na przykład wydobywała rudę miedzi, albo ją przetwarzała,
4. może być spolszczeniem niemieckiego nazwiska Kupfer ‘miedź’.
W przypadku nazwiska Kopera też jest z czego wybierać?

Wspomniałeś w swoim poście, że Twoja rodzina zamieszkiwała lub/i zamieszkuje w okolicach Radomska i Pajęczna w województwie łódzkim. Niezbyt daleko, to jest około 11 km, od Radomska znajduje się wieś Dobryszyce, która znajduje się w gminie Dobryszyce, w powiecie radomszczańskim, w województwie łódzkim. Wspominam o tym fakcie ponieważ na obszarze obecnej gminy Dobryszyce znajdują się bardzo stare miejscowości, w których przynajmniej od początku XVII wieku mieszkały osoby o nazwisku: Koper, Kopera, Koperek, Koperski. Prawda, że ciekawe informacje? Może te osoby są Twoimi krewnymi? Jak jesteś zainteresowany tymi danymi jak i innymi to proponuję Ci zapoznanie się z bardzo szerokim opracowaniem noszącym tytuł Z dziejów gminy i parafii Dobryszyce. Materiały z sesji w 800 – lecie Dobryszyc, Dobryszyce 2 października 2011 r.. Materiały te ukazały się w tomie X Zeszytów Radomszczańskich. Prace z dziejów Radomska i powiatu radomszczańskiego, które zostały wydane przez Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Radomsku w roku 2014.
Tu jest link do elektronicznego wydania wspomnianej publikacji:
http://pthrad.ayz.pl/wp-content/uploads ... /ZR-IX.pdf

Łukaszu, to tylko pewien zbiór informacji, moje subiektywne spojrzenie na genezę
nazwiska Kopera, Góral vel Kopera, Góralczyk seu Kopera oraz kilka hipotez. Mam nadzieję, że moje rozważania będą pomocne w Twoich badaniach nad historią rodziny i etymologią wspomnianych mian. Wnioski i weryfikację pozostawiam już Tobie.

Pozdrawiam – Roman.

Gawroński_Zbigniew - 21-02-2019 - 21:57
Temat postu: Re: Góral vel Kopera.

Kopel, Kopera, Kopyra, Korpal, Korpał, Korpat = Zając!. To obok bardzo starych możliwych etymologii całkiem młoda antropoleksema znana na całym południu Polski i nie tylko tam. Określa cechę wyglądu - tzw zajęczą wargę.

Sroczyński_Włodzimierz - 21-02-2019 - 21:59
Temat postu: Re: Góral vel Kopera.

równie dobrze..a może lepiej w tym zestawieniu: przodek w miedzi robił w ok. XIV-XV w.

ROMAN_B - 22-02-2019 - 00:38
Temat postu: Re: Góral vel Kopera.

Łukaszu, witaj ponownie.

Faktycznie, zapomniałem, że dawno temu zająca zwano kopyrą, koperą [ kopyra, kopera – zając ]. Zająca nazywano też filipem [ filip – zając ], stąd sformułowanie „wyrwać się jak filip z konopi”.
Nie przesądzam od kogo albo czego i w jaki sposób powstała nazwa osobowa Kopera i jakie miała pierwotne znaczenie w przypadku Twojego przodka lub/i powinowatego.
Z opracowania, o którym pisałem w pierwszym moim poście wynika, że we wsi Wiewiórów [ w obecnej gminie Dobryszyce ] i parafii Dobryszyce, która oddalona jest około 11 km od Radomska pod koniec XVII wieku mieszkały osoby o mianie Koper, Koperek, Kopera, Koperski. Jedną z możliwości od której mogło powstać nazwanie Koper jest apelatyw koper, kopr ‘miedź’. Niezbyt daleko od Wiewiórowa i Dobryszyc, to jest w odległości około 100 km, leży miejscowość o nazwie Miedziana Góra. Nazwa miejscowości Miedziana Góra pochodzi od złoża rud miedzi odkrytych w tym miejscu przez Jan Niedźwiedź z kuźnicy Jasiów nad Bobrzą pomiędzy rokiem 1590 a 1592. W następstwie tego odkrycia na obszarze złoża powstała osada górnicza o nazwie Miedziana Góra oraz zespół kopalń wydobywających rudę miedzi oraz niewielkich hut wytapiających miedź z rudy. W kopalniach i hutach w Miedzianej Górze pracowało wiele osób, w tym i osoby przybywające tam z różnych regionów ówczesnej Polski, którzy szukali pracy i zarobku.
To tylko kolejna z hipotez mówiąca o genezie nazwy osobowej Koper / Kopera, która może mieć powiązanie z Twoimi przodkami, raczej z jednym z nich, który mógł mieć związek z wydobyciem i przetwórstwem miedzi.

Aleksander Brückner w swoim Słowniku etymologicznym języka polskiego z roku 1927 tak opisuje hasło:
• Koper: „koper, koper, z niem. Kupfer, w 16. w. nierzadkie, dziś tylko w kopersztychu (Kupferstich, ‘miedzioryt’), i w koperwasie (z koperwaser, Kupferwasser, kuperwas, ‘siarczan’) dochowane; niem. nazwa z łac. cuprum. Obok koperwaser jest i kopruch w 16. w.; koprowiny, dla ‘miedzi’, ‘miedziaków’, ogólnie niegdyś używano; rus. kuporos, ‘koper-was’, z franc, couperose, łac. cupri rosa; łac. cuprum jest cyprium, ‘z wyspy Cypru’.”;
• Kopera: „kopera (z kopyra), ‘zając’, ludowe (myśliwskie), powtarza się w narzeczowych: koperlić się, kopersać; kopertać, o ‘przewracaniu’ (kopertki, kopyrtki, ‘koziołki’), o ‘niespokojnem trącaniu i podobnych ruchach’ ; może stąd i koperczaki, ogólne w 18. w. (np. u Zabłockiego): >niech pan żywego koperczaka zacznie<, dziś (ale i dawniej) tylko o ‘zalotach’: >stroić, palić koperczaki do dziewczyny<; albo i koperdak, o ‘kobiecie strojnisi’.”;
• Kopr: „kopr, mylnie koper; koprzyk (Rej); swojski, polski, lub włoski, ogrodny. Prasłowiańskie, chociaż to nazwa rośliny hodowanej, więc obcego pochodzenia (?); nazwa słowiańska, cerk. kopr, od kop-, p. kopeć (dla zapachu), z przyrostkiem -r; powtarza się w kopriwa, p. pokrzywa; trudność sprawia samogłoska, por. lit. kwapas, ‘woń’.”.

Pozdrawiam – Roman.

Tomasz_Mierzejek - 25-02-2019 - 19:09
Temat postu:

Dzień dobry. Bardzo proszę o informację o nazwiskach: Gnoza, Dziamałek oraz Bloch. Z góry bardzo dziękuję.

Gawroński_Zbigniew - 25-02-2019 - 20:39
Temat postu:

Zainteresowało mnie nazwisko Gnoza. Wiesz cokolwiek o pochodzeniu rodziny? Wszyscy noszący to nazwisko wg mojego źródełka pochodzą z bardzo małego obszaru od Myszyńca do Mrągowa. To zasadniczo się kłóci z etymologią dosłowną nazwiska, która raczej podpowiada południe Europy. Dlatego uważam, że jest to jakieś przekręcenie. Tylko czego?

O Blochu było i to sporo, a Dziamałek od dziama, dziamoń, dziamora = flegmatyk, nieporadny, ewentualnie od dziamać = robić coś powoli. Znaczenia związane z jedzeniem są wtórne - uważam.

Tomasz_Mierzejek - 25-02-2019 - 21:07
Temat postu:

[quote="Gawroński_Zbigniew"]Zainteresowało mnie nazwisko Gnoza. Wiesz cokolwiek o pochodzeniu rodziny? Wszyscy noszący to nazwisko wg mojego źródełka pochodzą z bardzo małego obszaru od Myszyńca do Mrągowa. To zasadniczo się kłóci z etymologią dosłowną nazwiska, która raczej podpowiada południe Europy. Dlatego uważam, że jest to jakieś przekręcenie. Tylko czego?

Panie Zbigniewie w moim drzewie jest dużo osób o nazwisku Gnoza. Wszyscy pochodzą właśnie z okolic Myszyńca a dokładnie z Wolkowych.

Gawroński_Zbigniew - 25-02-2019 - 22:52
Temat postu:

Trochę wróżę z fusów. Uważam, że nazwisko Gnoza nie ma nic etymologicznie wspólnego z gnozą jako nurtem religijności, kabałą, tajemnym poznaniem, 72 imionami Boga, tarotem, kamieniem filozoficznym i takimitam itd itp.

Ja szukałbym - a nie mam niestety dokładnych słowników - źródłosłowu w gwarach około Myszyńca rozłożonych. Słownik gwar polskich - Karłowicza podpowiada jedynie czasownik "gnizbać się" = wybierać się dokądś powoli, guzdrać, się, gnusić się. Czy to jest jakiś ślad? Wątpię. Chociaż nie wiedzieć czemu pierwsze z czym mi się skojarzyło to z podlaskim gielejzą = wysoki, chudy i niezgrabny.

Może od: gméłt/gnéłt = splątanie/galimatias (Zyće må tyle zåkluków jϊ taky jest gméłt, ze we łbźe śë ńe ńeśćϊ.)

Nie wiem. Nie będę dalej spekulował. W Kadzidle byłem jeden jedyny raz u kolegi. Pięknie tam!

Wladyslaw_Moskal - 26-02-2019 - 02:06
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Gnoza.

Witam,

moze od Gniazdo -> Gnosdorz -> cos w miedzyczasie ??? -> az do lokalnego .. Gnoza.
https://forebears.io/surnames/gnoza

Wladyslaw

Jankowski_K - 26-02-2019 - 12:57
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Gnoza.

Ponawiam zapytanie,
czy ktoś coś wie na temat nazwisk Szulgit (Szulget) oraz Cejcel (Cecel, Ceycel)? Osób o tym nazwisku, zarówno żyło jak i żyje obecnie bardzo niewielu na terenie RP. Należę do tych szczęśliwców, którzy mają przodkinię Cejcel zd. Szulget Smile

Pozdrawiam Smile

*Dodam że są to tereny Od Kruszwicy po Brześć Kujawski. Tym bardziej zaciekawił mnie zapis na BaSI:

Chlewiska (par. rzymskokatolicka) - akt urodzenia/chrztu, rok 1818 , Duplicate der Kirchenbücher von Chlewisk

Sara, rodzice: Christophorus Ceyche, Margaretha Ukulincuj ,

Inne osoby występujące w dokumencie:
Michaël Cigenhagel - chrzestny, Loisenfeld
Sara Nuffrin - chrzestna, Loisenfeld
Martinus Lang - Loisenfeld
Catharina Mejerin - Loisenfeld

Komentarz indeksującego:
ur. 5 kwiecień 1818r.
Loisenfeld (Dąbrowa Biskupia) 17

Nazwisko Ukulincuj? Cigenhagel? Nuffrin? Nie mogę nic na temat tych nazwisk znaleźć.

Tomasz_Mierzejek - 26-02-2019 - 19:58
Temat postu:

Dzień dobry. Czy posiadają Państwo informacje o nazwiskach : Bastek, Dziczek? Mam pytanie. Czy istnieje takie nazwisko jak Charciak?

Gawroński_Zbigniew - 26-02-2019 - 23:15
Temat postu:

Charchuła - w: Puławy, Warszawa, Izabelin C.
Charchut - w: Zagórzyce, Rzeszów, Sędziszów Małopolski.
Charchuta - w: Poznań, Pruśce, Rogoźno.
Charchut-Siatka - w: Marszowice.
Charciarek - w: Pajęczno, Opole, Kędzierzyn-Koźle.
Charciarek-Głasek - w: Zielona Góra.
Charciarek-Skroński - w: Łomianki.
Charciński - w: Warszawa, Ducka Wola, Turowice.
Charczenko - w: Łódź, Zdzieszowice, Gniewkowo.
Charczewski - w: Poznań.

Miejscowości oznaczają największe zagęszczenie nazwiska - jak widać Charciaka obecnie nie ma! Dziczek? Chyba już też ktoś pytał.

Bastek....

Basta-Fryźlewicz - w: Waksmund.
Basta-Grzywacz - w: Frydman, Kraków.
Bastaja - w: Polanica-Zdrój.
Basta-Sorgatz - w: Kraków.
Bastecki - w: Ciechanów, Warszawa, Legionowo.
Bastek - w: Ostrołęka, Olsztyn, Mrągowo.
Bastek-Brudzyński - w: Rybnik.
Baster - w: Kraków, Nielepice, Mników.
Baster-Grząślewicz - w: Kraków.

Etymologia: najprawdopodobniej zdrobnienie imienia Sebastian. Mogą być też inne. np bastek, baster to urodzony w marcu: domyślnie jagnię/dziecko urodzone w marcu.

Tomasz_Mierzejek - 27-02-2019 - 17:08
Temat postu:

Dzień dobry. Czy posiadają Państwo informacje o nazwiskach:
- Jancewicz
-Zyśk.

Minik_Bartosz - 27-02-2019 - 18:22
Temat postu:

Romanie,
Brak podpisu (za co przepraszam) pod moją wcześniejszą wiadomością wynikał z (wrodzonego) niedbalstwa oraz ekscytacji tym, że znalazłem forum o tej tematyce. Smile

Jeśli chodzi o pochodzenie moich przodków, to mój dziadek kiedyś mi opowiadał, że jego któryś z kolei pradziad pochodził spod Poznania i osiadł na Lubelszczyźnie (moje obecne miejsce zamieszkania). Ta historia to raczej żaden jego wymysł ani bajka.

Tłumaczył mi też, że nasz przodek był druciarzem, a pod Lublinem osiadł ze względu na przyszłą żonę.

Inną koncepcją jest tureckie pochodzenie nazwiska, które znaczy "mały" w tym języku.

Ciut zabawny jest fakt, że istnieje dzielnica Poznania, a dawniej oddzielna miejscowość - "Minikowo", ale nie wiem czy można moje nazwisko z tym powiązać. Jeśli ktoś miałby jakieś sugestie, z chęcią poczytam! Smile

Pozdrawiam, Bartosz

Wladyslaw_Moskal - 27-02-2019 - 20:09
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Szluga i Cecek

Jankowski_K napisał:

Pozdrawiam Smile

Witam,

nazwisko Sluga - jest obecnie zapisywane w Polsce takze jako Sługa i Służałek.

Nazwisko Sluga - istnieje takze w Slowenii -> w Polsce powstaly od niego nazwiska Szluga -> Szlugaj -> moze kiedys chwilowo istnialo jako ... zle zapisane nazwisko Szlugit lub Szluget.

Nazwiska Cejcel, Cecel, Ceycel juz nie istnieja w Polsce.
Mogly to byc nazwiska zle zapisane ale pochodzace od jeszcze istniejacego nazwiska Cecek - a to pochodzi od staropolskiego slowa "czacz" = cacko, nagroda.

Z Twojego wpisu wynika, ze ..ktos, kiedys .. mogl bawic sie przekrecaniem nazwisk.

Pozdrawiam - Wladyslaw

Ewa_Szczodruch - 28-02-2019 - 06:57
Temat postu:

Witam

Podaję za prof. K. Rymutem:

Dziczek 1445 - w grupie nazwisk pochodzących od dziki ‘nieoswojony’, dzik;.

Jancewicz 1763 - od imienia Jan. Imię pochodzenia hebrajskiego, od Jehöhanan ‘Jahwe jest łaskawy’. W językach słowiańskich adaptowane jako Iwan, Jan. Forma Iwan we wczesnym średniowieczu znana w całej Polsce, później na Kresach Wschodnich. Postać Jan notowana od początku XIII wieku.

Zyśk - w grupie nazwisk pochodzących od zyskać ‘osiągnąć korzyść’, zysk ‘dochód, korzyść, pożytek’.

Gawroński_Zbigniew - 28-02-2019 - 12:11
Temat postu:

W placie z pogranicza Niemiec i Holandii, dokładnie w Geldrii niemieckie "dzień dobry" brzmi (fonetycznie) "gu'moheyn". Odpowiednio Cigenhagel = mniej więcej Cyij'hagh'yl. Małgorzata = Mah'rhyt. Lang = La'hh. Mejer = Meeh'r.

Co zapisze w 19 wieku polski ksiądz/skryba chrzcząc dziecko Cigenhagela? Wink

Jankowski_K - 28-02-2019 - 21:32
Temat postu:

A co sądzicie o pochodzeniu nazwiska Szulget od Sulga - lewa ręka?
Dodam, że dziwnym trafem jestem leworęczny Very Happy

Gawroński_Zbigniew - 28-02-2019 - 22:48
Temat postu:

Moim zdaniem to jest jakiś prusko-niemiecki wariant sołtysa i sędziego w jednym ( wtórnie sprusizowany i spolonizowany) od podstawy: Schulz / Schulze + gut. W każdym razie ja w tym kierunku bym pogrzebał choćby tu w słowniku staroprusko - niemieckim: http://prusowie.pl/index.php . Słownik gdzieś jest w zakładkach w pdf-ie.

patrickptb - 01-03-2019 - 11:25
Temat postu:

Witam, zastanawia mnie pochodzenie nazwiska Ceglarek i czy jest możliwe, że w tej odmianie mogło powstać w wielu miejscach w Polsce czy raczej ma swoje źródło pochodzenia? Już w XVIII wieku nazywali się tak mieszkańcy w kilku województwach, a przecież nie było to na tyle popularne nazwisko jak niektóre typowo polskie. Domyślam się, że pochodzi od wykonywanego zawodu to nazwisko, ale może ktoś zna więcej szczegółów, kiedy były pierwsze wzmianki w tej odmianie? Inne odmiany tego nazwiska w moim drzewie na przełomie 1650-1790 to "Ceglarczyk", "Cegiełka".
Pozdrawiam serdecznie, Patryk C.

JaworskaKasia - 01-03-2019 - 13:37
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Gnoza.

Jankowski_K napisał:

Pozdrawiam Smile

Przepraszam za brak polskich liter... Co do podanych nazwisk, najwyrazniej piszacy nie znal niemieckiego i zapisywal nazwiska ze sluchu.
Szulget=Schulget lub Schulgit, obie formy istnieja; Cigenhagel=Ziegenhagel; istnieje tez Ziegenhagen; Nuffrin = nazwisko Nuffer istnieje w Niemczech, Nufferin to wersja kobieca. Tak samo Mejerin, wersja kobieca nazwiska Meyer. Ukulincuj...w akcie jest napisane de domo Ukulin cuj (z domu Ukulin, ktorej) Ceyche to prawdopodobnie Zeche, pierwsze e jest wymawiane dlugo, wiec brzmi jak ej. Cejcel moze pochodzic od Seitz (wymawiane Sajc) lub Seidel/Seydel
Poniewaz niemieccy kolonisci nazywali zakladane przez siebie osady tak jak te, z ktorych pochodzili, mozna poszukac miejscowosci Luisenfeld, Louisenfeld, Luisenfeldt, Louisenfeldt.
Pozdrawiam Katarzyna

PS: istnieja tez nazwiska Zeichel, Zeitzel, Zeizel, Zeitzner i Zeitzschel. Litera z (rowniez "tz") odpowiada polskiemu c. Milej zabawy Wink

Znalazlam tez w googlu tekst niemiecki o tym, jak ktos napisal Juliet jako Schulget, ze sluchu

JaworskaKasia - 01-03-2019 - 15:19
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Basay i Gurtat

Witam!

Znalazlam wsrod moich przodkow nazwisko Basay lub Basaj, obie wersje mozna znalezc w aktach rodzinnych. Mieszkali w okolicach Kozienic pod koniec XVIII i na poczatku XIX wieku. W moim odczuciu nazwisko brzmi z turecka lub wegierska.
Inne nazwisko z tych samych okolic: Gurtat
Moze ktos wie, skad sie wywodza i znacza.

Znowu przepraszam za brak polskiej czcionki

Pozdrowienia
Katarzyna

Ewa_Szczodruch - 02-03-2019 - 09:15
Temat postu:

Witam

Basaj, Basay - e grupie nazwisk pochodzących od bas ‘niski głos męski, człowiek mówiący niskim głosem’, basy ‘instrument muzyczny’, też od imienia Sebastian; w formach pochodnych trudno odróżnić od nazw osobowych na Basz .

Gurtat - od niemieckiej nazwy osobowej Gurt, ta do średnio-wysoko-niemieckiego gurt, gurtel ‘pasek, taśma’, może też od gwarowego gurt ‘pasek’

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

JaworskaKasia - 02-03-2019 - 10:15
Temat postu:

Serdecznie dziekuje i pozdrawiam

Katarzyna Very Happy

Rogowskaj - 02-03-2019 - 11:25
Temat postu:

Węgierskie nazwisko STAWERY lub STAVER ?

Pozdrawiam,

Julia

Tomasz_Mierzejek - 02-03-2019 - 19:03
Temat postu:

Dzień dobry. Proszę o informację o nazwiskach:
Bienias, Panas i Ejzak

Gawroński_Zbigniew - 02-03-2019 - 21:28
Temat postu:

Faktycznie nazwisko Basaj ma wschodnie etymologie i to dwie, bardzo przekonujące.

Pierwsza tatarska z arabskiego: Basaj = dosłownie „forteca”. Jest to charakterystyczne dla świata arabskiego imię życzeniowe dla chłopców = żeby był mocny i silny jak forteca.

Druga dotyczy… konopii. Konopie (o czym ja na przykład nie miałem pojęcia) są roślinami dwupiennymi tzn. Są „samce” i „samice”. Różnią się zasadniczo, bo aż o 2 miesiące jeśli chodzi o dojrzewanie do przetwarzania na włókna. Męskie konopie zwane „basi/basai” służyło do otrzymywania wyjątkowo mocnych i delikatnych lin. Basaj to specjalista powroźnik, który takie liny z basi wytwarzał. Z reszty konopii wytwarzało się inne materiały o jakich można poczytać.

Nazwisko Hurtat ma również kresową etymologię, całkiem inną od tej podanej wyżej. Ma pochodzić od niemieckiego słowa Hürde w znaczeniu „żebrowanie/coś żebrowanego”: monety, gzyms, płot. Idąc tym śladem na Kresach nazwisko to wywodzi się odzawodowo - najczęściej od zawodu sztukatora.
-=-=-=-=-=

Stavery i podobne to raczej starogreckie, ale o tym później.

Tutaj jest chyba wszystko o imieniu Stavros - o którym przypuszczałem że jest pierwowzorem nazwiska.

https://en.wikipedia.org/wiki/Stauros

Natomiast nazwisko Staver ma zdaje się inną etymologię. Jest ono notowane już od wczesnego średniowiecza na terenie dzisiejszej Szwajcarii gdzie pochodzić miałoby od starowysokoniemieckiego "stouf" = kielich, puchar, ozdobny kubek. Rozeszło się stamtąd po całej Europie między innymi w następujących wariantach zapisu: Stauffer, Staufer, Staufert, Stouffer, Stove.

Ewa_Szczodruch - 03-03-2019 - 18:13
Temat postu:

Witam

Stawery, Staver - w grupie nazwisk pochodzących od staw ‘zbiornik wodny; ruchome połączenie kości’, stawać się ‘zdarzać się’.

Bienias 1793 - od imion Benedykt, Beniamin, w średniowieczu Bieniedykt, Bienijamin.

Ejzak - nie znalazłam Sad

Panas - od imienia Atanazy, to z łacińskiego Athanasius, do łaciny z języka greckiego Athanasios, od rzeczownika athanasia ‘nieśmiertelność’. W językach wschodniosłowiańskich przejęte jako Afanasij, Apanas.

źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Potomek_Wosinskich - 03-03-2019 - 19:49
Temat postu:

Dzień dobry! Usłyszałem że rozprawiacie sobie o pochodzeniu nazwisk! Jak myślicie, skąd pochodzi nazwisko Wosiński? Usłyszałem że od wsi Wosiny, ale to by pokazywało, że jakiś szlachcic rządził Wosiną, a ja (niestety, bo mam mniejsze możliwości genealogiczne) pochodzę od chłopów!
Pozdrawiam pokornie-Wosiński Wojciech

Gawroński_Zbigniew - 03-03-2019 - 22:53
Temat postu:

Niekoniecznie panie Wojtku.

ZuluGula mawiał że "Polska do dziwna kraja". W tym przypadku dziwność polega na złapaniu dodatkowej literki przez nazwisko. Pochodzi ono bowiem najprawdopodobniej w swej masie (Wosiński to dość popularne nazwisko. Wg. mego indeksu nosi je około tysiąca Polaków) od jednej z kilkudziesięciu miejscowości Osina, Ośno, Osiny. Ale to nie wszystko rzecz jasna. Niektóre mogą pochodzić od imienia Wojciech, jeszcze inne od wosy/osy, która żądli dokuczliwie. Jedno jest pewne. Nie ma ani jednego podobnego nazwiska na Kresach.

Wladyslaw_Moskal - 04-03-2019 - 23:21
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Wosiński.

Potomek_Wosinskich napisał:

Witam.

W czasach Lokietka [1311 r.] i Kazimierza Wielkiego [1336 r.] wies Wozniki
kolo Sieradza, byla zwana Woszniky i Wosniki;
http://sieradzkiewsie.blogspot.com/2013/05/wozniki.html

Zatem z duzym prawdopodobienstwem mozna powiedziec, ze od najstarszego mieszkanca osady o nazwaniu Wos, powstala nazwa wsi Wosniki. Raczej bezposrednio od nazwania Wos, powstalo juz mlodsze nazwisko Wosiński. Wosnikinski ??.. tak powinien nazywac sie wlasciciel wsi Wosniki ?.

Nazwisko Wos, jako rzadkie, wystepuje na polskim Wybrzezu, jest bardziej
znane w zachodniej Europie, a najbardziej znane jest jako holendersko-belgijskie nazwisko Vos;
https://forebears.io/surnames/vos

Znajdziesz tam uwagi o pochodzeniu nazwisk Wos i Vos;
“Fox” in Dutch, but also applied in Medieval Holland to a person with red hair or complexion.
"Lis" w j. holenderskim, ale tez tak zwano w średniowiecznej Holandii osoby o rudych włosach lub (piegowatej) cerze.

Jak pojawilo sie nazwisko Wos w Polsce?
Juliusz Cezar spacyfikowal celtyckie plemie Belgae w 55-54 r. przed n.e.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Wojny_gal ... aul-en.svg
a czesc plemienia Belgae uciekla przed rzymska niewola na obecne tereny Polski, poniewaz celtycko-polskie plemie Wilkow, bylo spokrewnione z plemieniem Belgae.

Zatem nazwiska celtyckie Vos i Wos odpowiadaja polskiemu nazwisku Lis, a celtycko-polskie nazwisko Wosiński odpowiada nazwisku Lisiński i te nazwiska mozna takze wiazac z kolorem wlosow.

Pozdrawiam - Wladyslaw

Walczak_Jarosław - 05-03-2019 - 08:55
Temat postu: nazwisko Kwast

Witam,
wg słownika niderlandzko - polskiego słowo kwast oznacza pędzel. Moi przodkowie rodzina Kwastów przybyła na ziemie łęczycką w Wielkopolski pod koniec XVIII w. na fali osadnictwa holenderskiego/kolonizacji pruskiej. Z kolei do Wielkopolski przywędrowali wcześniej z głębi Europy zapewne z Holandii, ale na to dowodów nie mam.
Inną wersją jaką spotkałem, przyznam że diametralnie odmienną jest pochodzenie tego nazwiska od słowa chwast.
Mam prośbę o ocenę co sądzicie?

Jarek

Arek_Bereza - 05-03-2019 - 09:27
Temat postu: nazwisko Kwast

Co do pochodzenia nazwiska nie wypowiem się.
Ale może warto wiedzieć, że jest tu grono ludzi, którzy też mają przodków Kwastów
https://genealodzy.pl/PNphpBB2-search-m ... ults.phtml
Warto się wymienić informacjami. Korespondowałem swego czasu z Rafałem Laczkiem (rlaczek), który wykonał sporą robotę odnośnie do Kwastów. Podobnie Piotr Kozera. Wrzuć w wyszukiwarkę tu na stronie a sam zobaczysz

Kozłowski_Krzysztof - 06-03-2019 - 00:16
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Wosiński.

Dobry wieczór!

Część moich przodków ze wsi Mysłaków, parafia Bednary w województwie łódzkim nosiła nazwisko "Wysoczek". Przeglądając metryki w Genetece zauważyłem, że we wsi było mnóstwo osób z takim nazwiskiem do XIX w., kiedy to zaczęły pojawiać się osoby z nazwiskiem "Wysocki", aby w kolejnych latach ustąpić całkowicie "Wysockim" właśnie.

Przy moim przodku żyjącym w XIX w. pojawiają się w metrykach również inne formy przy tej samej osobie. Raz "Wysoczek", raz "Wysocek", a innym razem "Wysocka".

Czy powyższe oznacza, że obecne nazwisko "Wysocki" wywodzi się z nazwiska "Wysoczek" (zmiana językowa)? Czy też to różne nazwiska i korzenie?

Google podpowiada, że wysoczek oznacza wysoko. Ale może inna jest etymologia tego nazwiska?

Będę wdzięczny za wszelkie wyjaśnienia i hipotezy.

Pozdrawiam,
Krzysztof Kozłowski

Ewa_Szczodruch - 06-03-2019 - 05:56
Temat postu:

Witam

Wysocki 1399 - od nazwy miejscowej Wysoka (częste).

Źródło:Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Kozłowski_Krzysztof - 06-03-2019 - 11:31
Temat postu:

Dziękuję za odpowiedź Smile

Co oznacza data? Pierwszą wzmiankę o tym nazwisku (rok)? I czy "częstość" oznacza częstość występowania nazwiska w Polsce czy częstość takiej a nie innej etymologii?

No i najważniejsze pytanie - czy uważa Pani, że nazwisko Wysoczek jest tożsame z nazwiskiem Wysocki, tyle że uległo językowej zmianie?

Bo najbardziej interesuje mnie nazwisko Wysoczek. Takie nosili moi przodkowie.

Ewa_Szczodruch - 06-03-2019 - 13:03
Temat postu:

To data pierwszego odnotowania nazwiska w źródłach (wg Rymuta)

Potomek_Wosinskich - 06-03-2019 - 22:16
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Wosiński.

Bardzo dziękuję za pomoc, ale tak jeszcze spytam, czy da się odnaleźć od czego pochodzi me nazwisko na 100%? W genealogi chłopskiej chyba nie jest to takie łatwe. Boje się że może przyjęli to nazwisko po swoim panu, ale to tylko teoria
Pozdrawiam pokornie-Wosiński Wojciech

ROMAN_B - 06-03-2019 - 23:39
Temat postu: Re: Nazwisko Kwast.

Jarku, witaj.

Dobrze, że zajrzałem ponownie na forum. Spostrzegłem, że nieco zmodyfikowałeś swój wcześniejszy post o podanie przypuszczalnej genezy nazwy osobowej Kwast. Niemniej jednak Twoje informacje odnoszące się do nazwy osobowej Kwast są bardzo skąpe i na ich podstawie bardzo trudno jest wypowiedzieć się jednoznacznie o etymologii wspomnianego nazwiska oraz o ewentualnym pochodzeniu etnicznym tych osób. Uważam, że po przeczytaniu mojej odpowiedzi na Twoje pytanie zorientujesz się jakie dane są potrzebne, przynajmniej w mojej ocenie, do badań nad pochodzeniem jakiegokolwiek nazwiska i co takie wiadomości mogą powiedzieć o historii osób je noszących.

Rozważania i hipotezy o ewentualnej etymologii nazwiska Kwast.

Każde przeszłe czy współczesne nazwisko to zagadka etymologiczna, w tym i nazwa osobowa Kwast, która kryje w sobie pochodzenie konkretnej nazwy [ wyrazu, nazwania ], jego źródłosłów oraz zmiany ich znaczenia i formy w miarę upływu czasu. Rozszyfrowanie polega na odtworzenie wyjściowej postaci wyrazu, wykrycie przypuszczalnego znaczenia pierwotnego, wyjaśnienie jego dalszego rozwoju semantycznego i objaśnienie struktury morfologicznej. Badania etymologiczne opiera się często na analizie porównawczej. Bywa, że nie da się jednoznacznie ustalić pochodzenia i znaczenia konkretnej nazwy osobowej i dlatego mogą istnieć obok siebie różne genezy tego samego miana. Czasami pomocna bywa ludowa etymologia, która zazwyczaj próbuje określać pochodzenie wyrazów na podstawie podobieństwa ich formy dźwiękowej [ wymowy, brzmienia ] do innych wyrazów.
Nielekko jest bez szerszego kontekstu lub innych dodatkowych informacji wnioskować o pochodzeniu nazwiska Kwast. W mojej ocenie tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych, genealogicznych, słownikowych czy językoznawczych może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób i kiedy powstała konkretna nazwa osobowa oraz rozwiać różne dylematy odnoszące się do pochodzenia społecznego albo etnicznego osób noszących wspomniane miana. Bo jak mówił profesor Kazimierz Rymut: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast, profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”. Pamiętać też trzeba, że niektóre słowa mogą pochodzić z różnych historycznych dialektów języka polskiego, w tym i z gwary. Nie można też wykluczyć, iż wspomniane miano jest reliktem wywodzącym się z języka [pra]słowiańskiego albo staropolskiego. W grę mogą też wchodzić inne języki a tym samym i hybrydy językowe albo spolszczenia niepolskich nazw osobowych.

W swoim poście między innymi napisałeś: „(…). Moi przodkowie rodzina Kwastów przybyła na ziemie łęczycką w Wielkopolski pod koniec XVIII w. na fali osadnictwa holenderskiego/kolonizacji pruskiej. Z kolei do Wielkopolski przywędrowali wcześniej z głębi Europy zapewne z Holandii, ale na to dowodów nie mam. (…).”. Wynika z tego, że posiadasz informacje [ dowody ] mówiące, iż Kwastowie pod koniec XVIII wieku mieszkali gdzieś na obszarze ówczesnej Wielkopolski. Zakładasz, że byli oni osadnikami, którzy przywędrowali do Wielkopolski z terenów Europy i prawdopodobnie byli oni Holendrami, ale na to nie masz dowodów. Zatem, według Ciebie, Twoja rodzina Kwastów to najprawdopodobniej przybysze z Europy, którzy pojawili się w Wielkopolsce gdzieś na początku XVIII wieku albo wcześniej. Szkoda, że nie napisałeś gdzie Kwastowie mieszkali w Wielkopolsce zanim przenieśli się na ziemię łęczycką. Moim zdaniem taka wiedza byłaby pomocna w ustaleniu ewentualnego pochodzenia etnicznego Twoich Kwastów zakładając, iż byli oni cudzoziemcami osiadłymi w Polsce gdzieś na początku XVIII wieku. Mając taką informację łatwiej byłoby mnie spojrzeć na etymologię nazwy osobowej Kwast. Skoro nic na ten temat nie napisaleś to pozostają ogólnie znane dane w przedmiocie osadnictwa niemieckiego i osadnictwa olęderskiego w Polsce, w tym i na obszarze Wielkopolski. Mam nadzieję, że nie będę wyważał już szeroko otwartych drzwi?

W polskich źródłach istnieje wiele określeń osadników olęderskich – Hollendrzy, Holędrzy, Holendrzy, Olędrzy, Olendrzy. Wszystkie są obocznościami i wywodzą się od pierwszych osadników z Niderlandów, sprowadzanych do Prus Książęcych i Prus Królewskich od XVI wieku. Należy jednak wyraźnie zaznaczyć, że z czasem termin utracił swoje znaczenie narodowościowe, zaś olędrami zwano wszystkich osadników, otrzymujących przywileje opierające się na prawie wprowadzonym właśnie przez kolonistów niderlandzkich. Istotne również wydaje się podkreślenie, że nie każda osada nosząca nazwę Olędry [ lub oboczną ] była w rzeczywistości osadą olęderską, na przykład w Wielkopolsce: Wymysłowo [ zwane w niektórych źródłach Czarkowskimi Olędrami ] czy Burzykowo w parafii Oborniki [ na niektórych mapach niemieckich Burzykower Holl ]. Osady te nazywane były przez współczesnych olędrami, to nie sposób mówić o rzeczywistym osadnictwie olęderskim, ponieważ brakuje w ich przypadku typowych wyróżników prawnych takiej kolonizacji [ zbiorowa odpowiedzialność przed panem i charakterystyczny samorząd olęderski ]. Należy jednak wyraźnie zaznaczyć, że z upływem czasu zmieniał się charakter narodowościowy osadników. O ile początkowo byli to niemal wyłącznie rodowici Holendrzy [ czasem sprowadzani bezpośrednio z Niderlandów, czasem osadnicy wynoszący się z Prus Książęcych ], o tyle później coraz częściej mamy do czynienia z potomkami Holendrów już urodzonymi na ziemiach polskich, a potem już z zupełnie innymi nacjami – najczęściej Niemcami, często Polakami, w sporadycznych przypadkach przedstawicielami innych narodowości. Profesor Władysław Rusiński w odniesieniu do Wielkopolski pisał, że o "narodowości holenderskiej (...) trudno tutaj w ogóle mówić". Natomiast profesor Zbigniew Chodyła pisał, że na obszarze Wielkopolski potomkowie Holendrów z Pomorza mieli stanowić 0,8% osadników, Niemcy wyznania ewangelickiego – 54%, polscy katolicy – 38%, a pozostałe 7,2% to ludność mieszana etnicznie i wyznaniowo.
W największym skrócie pod koniec XVIII wieku Wielkopolska składała się z dwóch województw: województwa poznańskiego i województwa kaliskiego [ z którego w roku 1768 wydzielono jeszcze województwo gnieźnieńskie ]. W Wielkopolsce najogólniej można wyróżnić kilka regionów kulturowych: Kaliskie, Poznańskie, Biskupizna, Krajna i Pałuki [ część historyczna ziemi kaliskiej ]. Grupy etnograficzne zamieszkujące Wielkopolskę: Bambrzy, Biskupianie, Dzierżacy, Gostynianie, Szamotulanie, Hazacy, Kaliszacy, Krajniacy, Mazurzy wieleńscy, Pałuczanie, Poznaniacy. Z wymienionych grup etnicznych jedynie Bambrzy są z pochodzenia niemiecką grupą etniczną. Ewa Rodek, Karolina Bielenin - Lenczowska w opracowaniu Kultura ludowa Wielkopolski tak piszą o Bambrach: „Bambrzy – tą nazwą określa się potomków kolonistów niemieckich z okolic Bambergu w Bawarii, którzy zaczęli być sprowadzani przez władze Poznania od XVIII w. Zasiedlili oni podpoznańskie wsie, zniszczone wskutek wojny północnej i epidemii. Osadnicy ci byli katolikami i szybko zasymilowali się w polskim społeczeństwie. Przejęli również język polski, gdyż ich bawarski dialekt był niezrozumiały dla Niemców mieszkających w Poznaniu. Gdy zamieszkiwane przez nich wsie zostały włączone w granice administracyjne miasta, Bambrzy wytworzyli zamożną grupę mieszczańską. Bogaty strój kobiecy ( zwłaszcza widowiskowe, kwieciste nakrycie głowy ) stał się w międzywojniu symbolem miasta. Co roku w Poznaniu odbywa się Święto Bamberskie obchodzone 1 sierpnia – data ta upamiętnia przybycie pierwszych osadników. W 2003 otwarto również Muzeum Bambrów Poznańskich przy Muzeum Etnograficznym w Poznaniu.”.
W Bawarii mówi się kilkoma dialektami [ językami ] bawarskimi – po bawarsku język ten nazywany jest boarisch, a w standardowym języku niemieckim Bairisch. Dialekt ten należy do grupy gwar górnoniemieckich i klasyfikowany przez większą część językoznawców jako język odrębny od niemieckiego. W Bawarii wyróżnia się kilka regionów, których mieszkańcy mówią własnym dialektem. W regionach na północy dominujący jest dialekt frankoński, w Szwabii lokalny dialekt szwabski należący do grupy dialektów alemańskich, w Górnym Palatynacie mówi się dialektem północnobawarskim. W Górnej i Dolnej Bawarii dominującym dialektem jest środkowobawarski. Bamberg i jego okolice znajdują się w regionie Górna Frankonia. Zatem, osadnicy z tego regionu, tak zwani Bambrzy, mówili dialektem frankońskim języka bawarskiego. Tu dodam, że przy dobrej znajomości standardowego języka niemieckiego trzeba się wsłuchać w ten dialekt i z czasem da się coś rozumieć, przynajmniej częściowo. Dialekt frankoński jak i pozostałe dialekty języka bawarskiego jest z zasadzie językiem mówionym. Użytkownicy języka bawarskiego mówią w swoich dialektach, ale posługują się w piśmie standardowym językiem niemieckim. W przeszłości dotyczyło to tylko osób, które umiały pisać i czytać, w przeciwnym razie mówiły one tylko w swoim dialekcie i mało kto ich rozumiał.
Niestety nie napisałeś z jakiego dokumentu pochodzi zapis graficzny nazwiska Kwast i w jakim języku został takowy dokument sporządzony oraz kiedy spisano takowy dokument. Nie podałeś czy istniały inne formy graficznego zapisu wspomnianej nazwy osobowej a w przypadku wystąpienia takiego faktu, gdzie i kiedy miał on miejsce. Wiemy tylko jak to miano było zapisywane, w podanej przez Ciebie formie graficznej. Niestety nic nie wiemy jak ono brzmiało, było wypowiadane przez osoby je noszące w przeszłości [ XVIII wiek ] – tego już się nie dowiemy bo osoby te dawno już nie żyją. Wiemy tylko jak zostało ono zapisane. Mogło one zostać zapisane ze słuchu, jak powiedziane tak zapisane, ale czy pisarz dobrze usłyszał i prawidłowo zapisał? Przyjmując, że nazwa osobowa Kwast pochodzi z innego języka niż polski, to czy ona została zapisana zgodnie z wymogami języka, z którego pochodzi, czy pisarz znał ten język? Zakładając, iż dokument w jakim zostało zapisane nazwisko Kwast został sporządzony w języku polskim to mogło to miano zostać zapisane ze słuchu. Zatem, mogło też one zostać spolszczone? Skoro nic nie wiadomo w tej materii to dokument, w którym zostało to nazwisko zapisane mógł zostać sporządzony w łacinie. Za takim obrotem sprawy przemawia to, że w Polsce, w XVII i XVIII wieku księgi metrykalne były prowadzone w łacinie. Wiele niewiadomych, mało informacji. Tak więc pozostają rozważania i hipotezy.
Zatem, hipotetycznie Twoi Kwastowie [ miano Kwast ] mogli być osadnikami przybyłymi z okolic Bamberga w Bawarii lub/i z innych terenów Niemiec, i którzy zostali osiedleni we wsiach położony w okolicy Poznania. Nazwisko ich może pochodzić z dialektu frankońskiego języka bawarskiego albo z języka niemieckiego. Wspomniana nazwa osobowa mogła zostać zapisana ze słuchu. Jeśli ze słuchu, to mogła ona zostać zapisana zgodnie z pisownią języka niemieckiego albo nie zgodnie z zasadami standardowego języka niemieckiego. W przypadku niezgodnego zapisu to mogło dojść do spolszczenia omawianej nazwy osobowej.
Wielkopolska to spory obszar ziemi, na której osiedlała się lub/i była osiedlana [ sprowadzana ] ludność z Europy i nie tylko z tej części świata. Ludność ta osiadała w wielu miejscach Wielkopolski. Tak więc Twoi Kwastowie niekoniecznie byli tak zwanymi Bambrami i niekoniecznie mieszkali we wsiach w okolicy Poznania. To mówi nam, iż mogli oni mieszkać w jakieś innej części Wielkopolski i pochodzić z jakieśkolwiek innej narodowości. Ta konstatacja wynika z faktu braku jakichkolwiek informacji pochodzących od Ciebie. Najciekawsze jest to, że Twoi Kwastowie mogli być Polakami!!! O tym przypuszczeniu napiszę trochę później.

Niestety nic nie napisałeś gdzie w Wielkopolsce mieszkali Twoi Kwastowie. Wspomniałeś tylko, że z Wielkopolski wyprowadzili się pod koniec XVIII wieku i do Wielkopolski przybyli wcześniej z głębi Europy. Natomiast z Wielkopolski do ziemi łęczyckiej jak sam napisałeś: „Moi przodkowie rodzina Kwastów przybyła na ziemie łęczycką z Wielkopolski pod koniec XVIII w. na fali osadnictwa holenderskiego/kolonizacji pruskiej.”. Sugerujesz też, że mogli oni przywędrować z Holandii, ale nie masz na to dowodów. Nie wnikam, na jakiej podstawie uważasz, że Twoi Kawastowie do ziemi łęczyckiej przybyli „na fali osadnictwa holenderskiego/kolonizacji pruskiej”. Nie wiem też jak doszedłeś do wniosku, że Twoi Kwastowie mogli pochodzić z Holandii? W swoim poście napisałeś, że słowo kwast według słownika niderlandzko – polskiego oznacza ‘pędzel’. Przypuszczam, że to odkrycie pozwoliło Ci na takie przypuszczenie? Językiem niderlandzkim posługuje się głównie ludność zamieszkała w Holandii i w Belgii [ w Regionie Flamandzkim i Regionie Stołecznym Brukseli ]. W Holandii nazywany on jest językiem holenderskim a w Belgii określany jest jako flamandzki [ po niderlandzku – nederlands ]. Niderlandzki należy do grupy zachodnich języków germańskich. W skład tej grupy wchodzą wszystkie istniejące obecnie języki germańskie z wyjątkiem języków skandynawskich, w tym angielski, niderlandzki, niemiecki i jidysz. Faktycznie w słowniku holendersko – polskim znajduje się wyraz zapisywany w tym języku pod postacią graficzną kwast i oznacza on w tym języku ‘pędzel’. Tu można zadać pytanie czy słowo kwast pochodzi z języka holenderskiego? Może jest ono słowem z innego języka, na przykład polskiego?

Ludność Polski w XVII i XVIII wieku, w tym i w Wielkopolsce, w przeważającej większości mieszkała na wsi. Ludność wiejska narodowości polskiej w tym czasie, w zależności od miejsca zamieszkania mówiła różnymi dialektami, gwarami języka polskiego. W Wielkopolsce był to dialekt wielkopolski języka polskiego. W dialektach i gwarach języka polskiego używanych na wsi były cechy, które łączyły lub/i dzieliły mieszkańców pod względem rozumienia mowy. Cechy te pozwalały mówiącym zrozumieć się albo nie zrozumieć się. Do ogólnych cech pozwalających się porozumieć należały cechy fonetyczne znane w potocznej i regionalnej odmianie języka, na przykład ogólnogwarowe przejście nagłosowego ch w k [ ch > k ]. Przykładem takiej zamiany nagłosowego ch w nagłosowe k jest wyraz chrzan, który wypowiadany przez mieszkańca wsi posługującego się gwarą brzmi krzan [ chrzan > krzan ].
Biorąc pod uwagę wspomniany proces fonetyczny, to nazwa osobowa Kwast mogła powstać na skutek wymiany nagłosowego ch w nagłosowe k i tak z miana Chwast powstała nazwa osobowa Kwast – jak powiedziane tak zapisane.

W języku niemieckim jest słowo zapisywane pod postacią graficzną Quast. Wyraz ten w szerokorozumianym języku niemieckim ma dwa znaczenia:
1. pędzel [ szeroka szczotka przypominająca pędzel ],
2. chwast.
W językoznawstwie polskim są dwa spojrzenia na etymologię polskiego słowa chwast:
1. prawdopodobnie z prasłowiańskiego *xvat-tъ > chwytna, chwytająca się [ roślina ], rzeczownik utworzony od czasownika prasłowiańskiego *xvatati > chwytać,
2. prawdopodobnie od niemieckiego rzeczownika Quaste ’frędzel’. Ogólnoniemieckie Quaste odpowiada w dialekcie północnoniemieckim [ norddeutsch ] Quast. Niemiecka etymologia słowa Quaste: mittelhochdeutsch quast(e), queste, althochdeutsch questa = ( Laub-, Feder ) büschel, ursprünglich = Laubwerk. Po polsku ta geneza brzmi mniej więcej tak: śerednio – wysoko – niemiecki ‘frędzel, frędzle’; staro – wysoko – niemiecki questa = ( kępa listowia, pióro ), pierwotnie listowie. Wyraz Quaste wypowiada się jak kvastə.
Niemiecki wyraz Quast w mowie brzmi jak kvast [ kawst ]. Zatem, hipotetycznie nazwisko zapisane pod postacią graficzną Kwast może być mianem zapisanym ze słuchu i odpowiadać niemieckiemu mianu zapisywanemu pod postacią graficzną Quast.

Na obszarze Wielkopolski w XVIII wieku, w wielu miejscach osiedlali się koloniści pochodzący z różnych części świata. Do takich miejsc należą też okolice Lwówka [ do połowy XIX wieku pod nazwą Lwowek ] – obecnie to miasto położone w województwie wielkopolskim, w powiecie nowotymskim, w gminie miejsko – wiejskiej. „Kolonizacja olęderska była kolonizacją rolną. Osady lokowano na obszarach o najmniej urodzajnych glebach, ponieważ obszary bardziej urodzajne zajęła już wcześniejsza kolonizacja. Olędrzy zajmowali się rolnictwem - uprawą oraz hodowlą. Stosunki olędrów z instytucjami, kościołem i z panem określał tzw. przywilej. Przywileje wydawane osadom regulowały m.in. organizację szeroko rozbudowanego samorządu gminnego, który stanowił bardzo istotną cechę osadnictwa olęderskiego. Każda osada miała odrębny, własny samorząd, wybierany przez wszystkich gospodarzy. Olędrzy byli czynszownikami, a czynsz najczęściej miał postać świadczeń pieniężnych na rzecz dworu. Osadnictwo olęderskie w okolicach Lwówka rozwinęło się na pocz. XVIII w. (najstarszy zachowany przywilej, dotyczący lokacji wsi Komorowskie Olędry, nosi datę 19 VI 1707) i trwało aż do rozbiorów. Liczne osady powstały na płd. zach. i zach. od miasta, w dolinie Czarnej Wody. Inne wsie lokowano na płd. od Lwówka, przy dzisiejszej szosie do Nowego Tomyśla. Większość z nich (Komorowickie Olędry, Lubieńskie Oiędry, Węgielnia Olędry, Wymyślanka Olędry) utworzono po wykarczowaniu lasu i zarośli, inne lokowano na gruntach nie użytkowanych lub też na gotowej roli (np. Kozielaski Olędry). Z kolei starsza wieś Chmielinko w 1776 r. także otrzymała przywilej lokacyjny. Kolonizacja olęderska spowodowała zagospodarowanie w XVIII w. terenów dotąd nie użytkowanych i zwiększyła zaludnienie okolic Lwówka.” [ za strona internetowa miasta i gminy Lwówek http://www.lwowek.com.pl/PL/33/Historia/ ].
W Archiwum Państwowym w Poznaniu znajduje się zbiór dokumentów noszący nazwę „Majątek Posadowo – Lwówek – Łąccy 1748 – 1927” pod sygnaturą akt PL/53/PL-53-956/0.
http://www.archivesportaleurope.net/ead ... arch/3/740
W zbiorze tym jest wydzielona część nosząca tytuł „Sprawy poddanych i służby dworskiej - powinności chłopów”. W tej części znajdują się:
• Regestra posadowskich i kroteckich dóbr - tabele powinności,
• Akta gruntowe ekonomii lwóweckiej – tabele powinności,
• Dissoluta dotyczące powinności chłopów.
http://www.archivesportaleurope.net/ead ... arch/3/740
W dniu 29 maja 2011 roku na forum dyskusyjnym Wielkopolskiego Towarzystwa Genealogiczne Gniazdo Nela [ nick Nela ] zamieściła post „Wykaz nazwisk”, w którym między innymi napisała: „(…). Podczas lektury akt Majątku Lwówek - Posadowo -Łąccy / APP syg.740 / natrafiłam na Regestra Posadowskich y kroteckich Dóbr spisane 1758. Gmina Nowych Olędrów
Jozef Sikorzki
Hanc Lans
Marcin Lada
Krysztof Szulc
Martin Bąk
Martin Miszke
Joannes Transke
Kasper Zynner
Jurga Gayzler
Krystyan Byszynk
Andry Zengler
Adam Gucza
Hanc Wetkie
Gerge Szulc
Jakub Kwast
Frydrych Szperling
Gmina Grudzinskich Olędrów
(…).
Gmina Sąpolskich Olędrów
(…).
Gmina Węgielskich Olędrów
(…).
Gmina Krzywoleśnych Olędrów
(…).”.
http://wtg-gniazdo.org/forum/viewtopic. ... p;start=20

Zatem, wiemy już, że w roku 1758 w Wielkopolsce koło Łącka – Posadowa [ Łąck, Posadowo ] znajdował się majątek ziemski, którego akta znajdują się AP w Poznaniu pod nazwą „Majątek Posadowo, Lwówek – Łąccy”. Częścią składową tego majątku był wieś o nazwie Nowe Olendy [ Gmina Nowych Olendrów – każda wieś olęderska była osobną gminą i miała swój samorząd ]. W tej wsi w roku 1758 mieszkał osadnik o imieniu i nazwisku Jakub Kwast. Może wspomniany Jakub Kwast ma związek z Twoimi Kawstami, którzy wyemigrowali z Wielkopolski i zamieszkali w ziemi łęczyckiej? Aby to sprawdzić należałoby zapoznać się z archiwaliami dotyczącymi majątku Posadowo, Lwówek – Łąccy. Może dzięki zawartym tam informacjom uzyskasz odpowiedzi na nurtujące Ciebie pytania albo przynajmniej na część z nich?

Jarku, to tylko moje rozważania, subiektywne spojrzenie na ewentualną genezę nazwiska Kwast oraz kilka hipotez o przypuszczalnym pochodzeniu etnicznym osób je noszących. Wnioski oraz ewentualną weryfikację moich hipotez pozostawiam już Tobie. Mam nadzieję, iż moje informacje przydadzą Ci się w Twoich dalszych badaniach nad historią rodziny Kwast i etymologią ich nazwiska.

Pozdrawiam – Roman.

Wladyslaw_Moskal - 07-03-2019 - 02:51
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Wosiński.

Potomek_Wosinskich napisał:

Poszukaj sam o szlacheckim nazwisku Wosiński, ale dalej pozostaje problem pochodzenia "chlopskiego" lub szlacheckiego nazwiska Wosiński;
http://szlachtarp.pl/lista-nazwisk-s-z.html
https://pl.wikipedia.org/wiki/Brodzic_(herb_szlachecki)
https://archive.org/details/nieznanaszl ... /page/n368
Google, wpisz; Teodor Wosiński h. Brodzic, urzędnik Królestwa Polskiego, 1802-1872

Pozdrawiam - Wladyslaw

Gawroński_Zbigniew - 07-03-2019 - 12:10
Temat postu: Re: Nazwisko Kwast.

Niemieckie nazwisko Quast ma - moim zdaniem - dwa zasadnicze znaczenia.

1. Idiomatyczne od podstawy quaste = pióropusz na hełmach noszonych przez jakieś wojsko (To dłuższa kwerenda by dojść co to był za hełm i jak formacja go nosiła). Quast jako idiom to charakterystyczny hełm z pióropuszem.

2. Może to być wohnstadt name od kilku miejscowości o tej nazwie leżących w Saksoni - Anhalcie i Meklemburgii - Pomorzu Przednim.

Pozdrawiam pięknie.

ROMAN_B - 07-03-2019 - 13:28
Temat postu: Re: Nazwisko Kwast.

Jarku, witam ponownie.

Trochę dodatkowych informacji uzupełniających mój poprzedni post.

W Tekach Dworzaczka [ Biblioteka Kórnicka PAN ] czytamy:
„Łąccy h. Korzbok.
(…). Od innego ciotecznego brata, Antoniego Komorowskiego, kupił, wedle kontraktu z 12 VII 1791 r., jego część w macierzystych dobrach zebowskich w p. pozn., tj. we wsiach Zebowo, Zebówko, Konin z folwarkiem zw. Paryżewo, Bolewice i Pawłówko z Holendrami zwanymi: Suche, Tarnowskie, Nowe, Węgierskie, Grudzińskie, Sempolskie, Wymysłowskie oraz z młynami Sempolskim i Wegielskim (I. Kon. 84 k. 288). (…).”.
http://teki.bkpan.poznan.pl/search.php? ... mp;page=16
Z treści zacytowanego fragmentu dowiadujemy się, że w roku 1791 była wieś o nazwie Pawłówko, która położona była w powiecie poznańskim, i która posiadała osady Holenderskie zwane: Suche, Tarnowskie, Nowe, Węgierskie, Grudzińskie, Sempolskie, Wymysłowskie. Obecnie wieś nazywa się Pawłówek i leży około 3 km od Lwówka w województwie wielkopolskim, w powiecie nowotymskim, w gminie Lwówek. Link do mapy gogle:
https://www.google.com/maps/dir/Lw%C3%B ... 52.4659562
Niestety na mapie nie są zaznaczone osady Holenderskie [ Olęderskie ]: Suche, Tarnowskie, Nowe, Węgierskie, Grudzińskie, Sempolskie, Wymysłowskie. Prawdopodobnym jest, że w jakimś okresie po roku 1791 osady te zniknęły albo przestały istnieć?

Jeszcze kilka słów odnośnie etymologii nazwiska Kwast. W Słowniku wyrazów obcego a mniej jasnego pochodzenia używanych w języku polskim Jana Karłowicza [ Kraków 1894 – 1905; Nakładem autora. Skład główny w księgarni G. Gebethnera i spółki ] zostały zamieszczone następujące hasła i ich definicje:
1. „Ϙ Chwast, Ϙ Chwaścik p. Kwast” – strona 100.
2. „Kwast p. Kościć” – strona 332.
3. „Kościć, Pokościć = Malować”. Pokost pch. // Słc. Cz. pokost ( z Pols. ), zwykle fernež ( z Nm. Firnise = werniks ). Ukr. pókost. Br. pókast. ( oba zap. z Pols. ). Matzenauer w Lpf. VIII, 207 pod Kost mówi o roślinie kost, którą podaje i L. = „korzenie aptekarskie, costus” [ Gr. kóstos, Łc. costun a. costus = roslina indyjska, dająca drogi balsam ]; przytaczane tam frazesy Scz. „mąż olejem z kostu”, „olejem kostynovým” nasuwałoby wywód koszczenia ( malowania ) i pokostu z tego źródła; zachodzi jednak trudność w znaczeniu: czyby proste malowanie mogło się odbywać kosztownym środkiem aptekarskim? Myślę, że prostszym będzie wyprowadzenie słów naszych z Nm. Koste ( = Quast, stąd Pols. chwast, kwast, kwaścik, Ϙ chwaścik, a. zap. i Kwacz, patrz Pfil. IV, 480 ) = miotełka, kropidło ( Duńs. kalkekost = pęzel ); kościć przeto znaczyłoby kropić, pęzlować, mazać *kostem.” – strona 305.
Ϙ - wyraz gwarowy [ prowincjonalizm ].

Uważam, że nazwa osobowa Kwast jest mianem niejednoznacznym i trudnym do zdefiniowania. Może więcej światła rzuciły by informacje mogące się znajdować w materiałach archiwalnych odnoszących się do „Majątku Posadowo, Lwówek – Łąccy”, które znajdują się w AP w Poznaniu. Może w tych archiwaliach znajduje się poprawnie zapisane nazwisko albo dane mówiące z jakich stron pochodził Jakub Kwast zanim osiedlił się niedaleko wsi o obecnej nazwie Pawłówek, to jest w Holendrach Nowych lub/i Olendrach Nowych. Dalsze badania i poszukiwania pozostawiam już Tobie.

Pozdrawiam – Roman.

Walczak_Jarosław - 07-03-2019 - 19:16
Temat postu: Re: Nazwisko Kwast.

Romanie dziękuję za obszerny wywód.
Dodam kilka informacji odnośnie "moich" Kwastów. Kluczową postacią jest osoba Krzysztofa Kwasta, określanego w części metryk jako Christof, ale zawsze jako Kwast. Urodzony ok. 1767 r. we wsi Gallo, na terenie Wielkiego Księstwa Poznańskiego. Wieś tę wstępnie identyfikuję jako Golle (dziś Gołaszewo) koło Janowca Wielkopolskiego. Pierwsza żona Krzysztofa - Anna Zuzanna Bloch zmarła w 1830 r. Zakładam że wspólnie przyjechali z Wielkopolski, już jako małżonkowie - ale nie mam dowodów. Informacje czerpię jedynie z dostępnych metryk i mam świadomość ryzyka pomyłek w nich zawartych.

W 1831 r. Krzysztof żeni się powtórnie z Anną Kruger. To z aktu ich ślubu czerpię informacje odnośnie miejsca urodzenia Krzysztofa.
metryki.genealodzy.pl/metryka.php?ar=3&zs=1566d&sy=1831&kt=2&plik=02-03.jpg#zoom=2.5&x=0&y=0
Inne metryki związane z Krzysztofem dotyczą ślubów córek jego i Anny Zuzanny:
metryki.genealodzy.pl/metryka.php?ar=3&zs=1589d&sy=1818&kt=2&plik=39-40.jpg#zoom=1&x=0&y=0
metryki.genealodzy.pl/metryka.php?ar=3&zs=1566d&sy=1828&kt=2&plik=20-21.jpg#zoom=2.5&x=1060&y=836

Krzysztof umiera w 1841 r. w Antoniewie:
metryki.genealodzy.pl/metryka.php?ar=3&zs=1566d&sy=1841&kt=3&plik=082-087.jpg#zoom=1&x=0&y=0

Pod koniec XVIII w. Krzysztof wraz Anną Zuzanną osiedla się w Kolonii Antoniew na terenie dzisiejszej Łodzi. Jest tam już, jak zakładam w 1797 r. kiedy urodził się jego syn Jan:
metryki.genealodzy.pl/metryka.php?ar=3&zs=1589d&sy=1822&kt=2&plik=39-41.jpg#zoom=1&x=1950&y=1211

Kolonia powstała na dobrach prywatnych wsi Stoki należących do Antoniego Stokowskiego w ostatniej dekadzie XVIII w. Inna nazwa tego miejsca spotyka na w literaturze to Holendry Stokowskie. Rozróżniam osadnictwo holenderskie które rozpoczęło się prawdopodobnie już XVII w. i trwało z różnym nasileniem jeszcze w XIX w. od osadnictwa pruskiego rozpoczętego w 1793 r. wraz z zajęciem przez Prusy ziemi łęczyckiej po II rozbiorze Polski. Prusy sprowadzały osadników z głębi Prus (terenów przeludnionych) do dawnych dóbr królewski i sekularyzowanych ziem duchownych. Jak wspomniałem Antoniew leżał na terenach prywatnych, podmokłych i zalesionych a zadaniem osadników była melioracja, karczowanie itp. Holendrzy mieli opinię fachowców tej dziedzinie. Brak jest materiałów źródłowych w archiwach w postaci umów, kontraktów z osadnikami z tego okresu, notariat zaczął rejestrować takie zdarzenia do 1808 r.
Tak więc daty z życia Krzysztofa oraz utworzenia kolonii Antoniew w miarę pasują do siebie. Natomiast dalszych badań wymaga kwestia zakładania kolonii w Wielkopolsce pod kątem pojawienia się tam przodków Krzysztofa Kwasta. Chętnie wykorzystam w dalszych poszukiwaniach Twoje wskazówki.
Pozdrawiam,
Jarek

ROMAN_B - 08-03-2019 - 02:03
Temat postu: Re: Nazwisko Kwast.

Jarku, witaj ponownie.

Zajrzałem do aktu małżeństwa nr 3 z 1831 roku z Parafii Ewangelicko - Augsburskiej św. Trójcy w Łodzi, który znajdował się pod linkiem zamieszczonym przez Ciebie. Przedmiotowy akt spisany został w języku polskim. Krystof Kwast w chwili zawierania małżeństwa był wdowcem i liczył 64 lata. Zatem, prawdopodobnie urodził się koło roku 1767. Urodził on się „w Wsi Gallo w Wielkim Xięstwie Poznanskim” - może Galle, Gallu. Wielkie Księstwo Poznańskie [ po niemiecku Großherzogtum Posen ] powstało na mocy postanowień kongresu wiedeńskiego [ 1814 – 1815 ]. Było to autonomiczne księstwo wchodzące w skład Prus. Aby zawrzeć małżeństwo w tamtym czasie przyszli małżonkowie powinni dostarczyć akt urodzenia albo tak zwany akt znania, spisany przez urzędnika. W przypadku wdowców powinni oni dostarczyć też akt zgonu zmarłego małżonka. Takie dokumenty powinny znajdować się w alegatach [ aneksy ] w parafii, w której było zawierane małżeństwo. W Archiwum Państwowym w Łodzi znajdują się Zespół nr 39/1566/0 Akta stanu cywilnego Parafii Ewangelicko -Augsburskiej św. Trójcy w Łodzi. W zespole tym pod sygnaturą 39/1566/0/-/4 znajduje się zbiór noszący tytuł Dowody do akt małżeństw. Tak więc wiemy, że w archiwum w Łodzi są alegaty do małżeństw z roku 1831 [ są też wcześniejsze i późniejsze ]. Skoro zachowały się alegaty, to może w nich będzie akt urodzenia [ tzw. akt znania ] odnoszący się do osoby o imieniu i nazwisku Krystof Kwast [ Krzysztof Kwast ]. Z informacji jakie zamieściłeś w swoim poście wynika, że nie sprawdzałeś i nie poszukiwałeś aktu urodzenia Twojego krewnego w alegatach [ aneksach ]. Skoro tego nie zrobiłeś, to nie pozostaje Ci nic innego jak zwrócić się do archiwum o odnalezienie aktu urodzenia albo tak zwanego aktu znania. Jeśli zachował się takowy dokument, to powinieneś z niego się dowiedzieć tego czego poszukujesz, to jest nazwy miejsca urodzenia, daty urodzenia, nazwy parafii itd.
https://szukajwarchiwach.pl/39/1566/0/-#tabJednostki

Wiemy, że Krzysztof Kwast urodził się we wsi Gallo [ może Galle, Gallu ], która w roku 1831 miała znajdować się w WKP. Moim skromnym zdaniem wieś, w której urodził się Krzysztof Kwast może nosić obecną nazwę Gola. Takich wsi w obecnym województwie wielkopolskim jest 4, to jest wieś:
1. Gola – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. gostyńskim, w gminie Gostyń,
2. Gola – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. grodziskim, w gminie Rakoniewice,
3. Gola – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. jarocińskim, w gminie Jaraczewo,
4. Gola – wieś w woj. wielkopolskim, w pow. kępińskim, w gminie Bralin.
W roku 1846 w Lipsku nakładem Księgarni Zagranicznej ukazało się „Opisanie historyczno – statystyczne Wielkiego Księstwa Poznańskiego”, którego autorem był J.N. Bobrowicz. W tym opracowaniu nie znalazłem miejscowości o nazwie Gallo [ Galle?, Gallu? ]. Natomiast jest w nim wzmiankowana wieś o nazwie Gola [ kilka wsi ]:
1. Gola – powiat krobski, okręg gostyński,
2. Gola – powiat babimostski, okręg rakoniewiecki,
3. Gola – powiat szremski, okręg książki.
Najbardziej prawdopodobną wsią, w której mógł się urodzić Krzysztof Kwast wydaje się być wieś Gola [ nosiła ona też nazwę Gol ] w województwie wielkopolskim, w powiecie grodziskim, w gminie Rakoniewice. Wieś ta znajduje się około 40 km od Lwówka obok, którego położona jest wieś Pawłówko z Holendrami zwanymi: Suche, Tarnowskie, Nowe, Węgierskie, Grudzińskie, Sempolskie, Wymysłowskie. Holendry Nowe to Gmina Nowych Olędrów, w której w roku 1758 mieszkał Jakub Kwast. Jest to chyba ciekawa informacja godna Twojej uwagi. Pozostałe wsie o nazwie Gola leżą znacznie dalej od Lwówka.

To tylko moja hipoteza. Możesz ją zweryfikować po odnalezieniu aktu urodzenia Krzysztofa Kwasta a akt ten może znajdować się w AP w Łodzi w alegatach, o których wspomniałem powyżej.

Pozdrawiam – Roman.

Fleischer - 08-03-2019 - 17:19
Temat postu: Re: Nazwisko Kwast.

Witam,

Taka ciekawostka z mojej genealogii, ale być może się przyda.
20 września 1801 r. w parafii ewangelickiej w Ostrowie Maria Elżbieta Fleischer wychodzi za 39-letniego Jana Bogusława Questa – huzara w ostrowskim Szwadronie Huzarów księcia Eugena von Württemberga, syna Georga Questa z Wrocławia. Pruscy huzarzy stacjonowali w Ostrowie od lutego 1793 roku, tj. po drugim zaborze, w sile 264 żołnierzy. Trop wskazuje zatem na Śląsk, przynajmniej jeśli chodzi o II połowę XVIII wieku. Przy aktach urodzenia ich dzieci zazwyczaj pojawia się nazwisko Quest, ale zdarzyło się raz Quast, a nawet Kwest.

Pozdrawiam,

Paweł

Walczak_Jarosław - 08-03-2019 - 21:52
Temat postu: Re: Nazwisko Kwast.

Witaj Romanie,
na pewno wykorzystam przedstawione przez Ciebie tropy.
Jeszcze raz dziękuję.
Pozdrawiam,
Jarek

ROMAN_B - 09-03-2019 - 01:49
Temat postu: Re: Nazwisko Kwast.

Jarku, witaj ponownie.

Znalazłem znaczącą poszlakę, która przemawia za tym, że Krzysztof Kwast mógł się urodzić we wsi o obecnej nazwie Gola, która położona jest w województwie wielkopolskim, w powiecie grodziskim, w gminie Rakoniewice – pisałem o tym w poprzednim poście.

Antoni Pelczyk z Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy w czasopiśmie Studia Lednickie w tomie 4 z roku 1996 opublikował artykuł noszącym tytuł „Poolęderskie budownictwo mieszkalne na obszarze równiny nowotomyskiej” [ Muzeum Pierwszych Piastów Polskich na Lednicy; Poznań – Lednica; strona 357 – 387 ]. Artykuł ten jest fragmentem szerszego opracowania – patrz strona 357, przypis z *.
Na wstępie autor pisze: „W krajobrazie osadniczym Wielkopolski szczególną odrębnością środowiska przyrodniczego oraz budownictwa wiejskiego charakteryzuje się Równina Nowotomyska potocznie zwana niecką nowotomyską. Rejon ten zamknięty mniej więcej linią: Pniewy – Lwówek – Pszczew – Trzciel – Zbąszyń – Wolsztyn – Rakoniewice, od początku XVIII wieku stał się terenem intensywnego osadnictwa olęderskiego, którego ślady uchwytne są jeszcze dzisiaj (zob. ryc. 1).”.
Rysunek 1 to mapa nosząca tytuł „Osady olęderskie powstałe niecki nowotymskiej pod koniec XVIII wieku.” [ strona 359 ]. Na mapie tej umieszczona jest wieś o nazwie Gola Ol..
Na stronie 378 i dalszych znajduje się Aneks [ Wykaz ]. Autor napisał: „Wykaz XVIII–wiecznych osad olęderskich powstałych na terenie niecki nowotomyskiej. Zestawienia dokonano na podstawie opracowanego przez W. Rusińskiego ( 1947, s. 124 – 142 ) – wykazu osad olęderskich w powiatach: kościańskim i poznańskim w granicach przed pierwszym rozbiorem.”.
W części „a. Osady olęderskie w powiecie kościańskim” pod pozycją 17. Wymieniona jest wieś Gola, która opisana jest tak:
Nazwa osady w okresie rozbiorów – Gola Olędry.
Ówczesna parafia – Gościeszyn.
Nazwa dzisiejsza – Gola.
Link do elektronicznej wersji wspomnianego artykułu:
http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Stu ... 57-383.pdf

Wiemy już, że wieś Gola Olędry [ obecnie Gola ] należała do parafii Gościeszyn w przypadku osób wyznania rzymskokatolickiego [ Parafia Świętego Stanisława Biskupa w Gościeszynie, która znajduje się w archidiecezji poznańskiej, w dekanacie wolsztyńskim, w województwie wielkopolskim, w powiecie wolsztyńskim, w gminie Wolsztyn ]. W Archiwum Państwowym w Poznaniu znajdują się metryki z tej parafii od mniej więcej połowy XIX wieku. Link do informacji o metrykach:
http://poznan.ap.gov.pl/zasob-2/zasob-o ... -poznan-2/
Wieś Gola oddalona jest od Wolsztyna koło 11 km, od Gościeszyna około 12 km, od Rakoniewic około 6 km. Natomiast od Rostarzewa około 5 km [ Rostarzewo ].

Z metryki małżeństwa z roku 1831 Krzysztofa Kwasta [ ur. ok. 1767 ] wynika, ze był on protestantem ewangelicko – augsburskiem. Dzieje protestantyzmu w Rostarzewie sięgają XVI wieku. W roku 1746 właściciel dóbr roztarzewskich Maciej Skarbek Malczewski sprowadził olenderskich osadników, w większości byli to niemieccy rolnicy i rzemieślnicy. Tym sposobem w okolicy Rostarzewa powstało kilka wsi olęderskich: Stodolsko, Barłożnia, Głodno, Gola. Osadnicy niemieccy w przewarzającej większości byli protestantami. Należelii oni początkowo do dwóch parafii protestanckich w Wolsztynie i Rakoniewicach. Później w Rostarzewie powstała szkoła i kaplica protestancka. Rostarzewski nauczyciel, zwany kantorem, zgodnie z prawem miał prowadzić każdej niedzieli wspólne modlitwy połączone z odczytaniem kazania, a komunii, chrztów i ślubów miał udzielać duchowny z najbliższej parafii. W Rostarzewie nie przestrzegano wspomnianych zasad i zatrudniano tam emerytowanych pastorów z Prus. W roku 1786 powstała nowa parafia ewangelicka [ luterańska ] w Rostarzewie w skład, której weszły między innymi wsie olenderskie: Stodolsko, Barłożnia, Głodno, Gola [ za Olgierd Kiec: Z dziejów ewangelickiej parafii w Rostarzewie w XIX i XX wieku; Studia Zachodnie nr 18; Uniwersytet Zielonogórski; Zielona Góra 2016 ].
Link do wymienionego artykułu:
http://zbc.uz.zgora.pl/repozytorium//Co ... ziejow.pdf
Proponuję Ci zapoznanie się ze wspomnianym artykułem Olgierda Kieca – sporo ciekawej wiedzy.

W Archiwum Państwowym w Poznaniu przechowywane są metryki z ewangelickich parafii, w tym i z parafii Wolsztyn [ 1643-1716, 1719-1790, 1818-1854, 1865 ], Rakoniewice [ 1662-1766, 1818-1854, 1859 ] – są skany metryk [ należy najechać kursorem na daty zapisane kolorem czerwonym i kliknąć ]. Link do wykazu:
http://poznan.ap.gov.pl/zasob-2/zasob-o ... -poznan-2/
albo
Rakoniewice link:
https://szukajwarchiwach.pl/53/3843/0/s ... bJednostki
Wolsztyn link:
https://szukajwarchiwach.pl/53/3873/0/s ... bJednostki

Czy Krzysztof Kwast [ jego rodzice ] pochodzi ze wsi Gola tego nie wiem – weryfikację pozostawiam Tobie.

Proponuję też przeczytanie książki Władysława Rusińskiego: Osady tzw. "Olędrów" w dawnym województwie poznańskim; Polska Akademia Umiejętności; Kraków 1947. Jest to tak zwany biały kruk i trzeba się naszukać w bibliotekach aby go znaleźć.

==============================================

Rozważania o pochodzeniu nazwy wsi Gola.

W mojej ocenie nazwa wsi Gola mogła powstać na dwa różne sposoby:
1. od staropolskiego wyrazu pospolitego gola, goła, goł w znaczeniu obszar bezleśny, pozbawiony roślinności, ubogi w roślinność, niczym nie osłonięty, goły – gołe pole,
2. od nazwy osobowej Gola albo Goła. Miano Gola [ Goła ] to derywat fleksyjny. Gola, Goła wydaje się być mianem:
• z tak zwaną zmianą paradygmatu [ dodane -a ]. Już w okresie staropolskim był: Dyla od Dyl, Krokosza od Krokosz, Rozuma od Rozum, Stracha od Strach. Poprzez dodanie głoski -a uzyskiwano oddalenie nazwy osobowej od motywującego ją wyrazu pospolitego. W takim razie mógł być Gola [ Goła ] od Gol, Goł. Gol [ Goł ], Gola [ Goła ] wydaje się być przezwiskiem?
• mianem dopełniaczowym z pochodzenia, określającym pochodzenie od ojca [ patronimiczne nazwisko ], a więc mógł być Krzysztof od Gola [ Goła ] i Jędrzej [ czyj? ] Gola [ Goła ]. Inaczej mówiąc ojciec to Gol [ Goł ] a jego syn to Gola [ Goła ]. Z dużą dozą prawdopodobieństwa nazwa osobowa Gola powstała pod wpływem niemieckim od polskiego nazwiska Goła. Współcześnie w Polsce występuje nazwisko Goła, Golla.
Tak więc wieś o nazwie Gola może brać swoją nazwę od imienia Gol [ Goł ] – wieś czyja? Gola albo od apelatywu gola [ goła ] w znaczeniu wcześniej opisanym.

Tu ciekawostka w metryce małżeństwa Krzysztofa Kwasta widnieje zapis mówiący, że urodził on się we wsi „Gallo albo Galle lub Gallu” w Wielkim Księstwie Poznańskim około roku 1767. Zatem, nazwa miejscowości urodzenia Krzysztofa Kwasta mogła być wypowiedziana a następnie zapisana z pod wpływem języka niemieckiego [ podwojenie głoski „l” jest dość częstym zjawiskiem w pisowni niemieckiej ]. A to sugeruje, iż może chodzić o wieś o nazwie Gola, o której pisałem wcześniej.

To też moje robocze hipotezy.

Pozdrawiam – Roman.

rlaczek - 09-03-2019 - 21:53
Temat postu: Re: Nazwisko Kwast.

Jesli chodzi o rodzine Kwast to wydaje sie, ze ich pierwszym miejscem zamieszkania na terenach polskich byly okolice miejscowosci Grądy (obecnie powiat koninski, woj poznanskie).

Ps.Nie wiem na ile to moze byc pomocne ale wg badan genetycznych wykonanych w Ancestry dla moje corki wynika, ze niemieccy przodkowie pochodzili z okolic Drezna i Chemnitz.

Pozdrawiam,
Rafal

Walczak_Jarosław - 10-03-2019 - 23:53
Temat postu: Re: Nazwisko Kwast.

Romanie,
przeczytałem polecane przez Ciebie artykuły Antoniego Pelczaka oraz Olgierda Kieca. Bardzo ciekawe w kontekście moich poszukiwań, szczególnie jeśli się potwierdzi hipoteza odnośnie wsi Gola - moim zdaniem przedstawione przez Ciebie okoliczności znacząco ją uprawdopodabniają. Kluczowa w najbliższym czasie będzie weryfikacja miejsca urodzenia Krzysztofa Kwasta. Liczę że na podstawie aneksów do metryk ślubu z parafii św. Trójcy będzie to możliwe. W najbliższym czasie wybieram się do AP w Łodzi.
Dziękuję i pozdrawiam,
Jarek

jakub_zet - 11-03-2019 - 19:52
Temat postu: Zabłotni

Witam,

szukam wszelkich źródeł, informacji, pochodzenia itp. dla nazwiska Zabłotni

Pozdrawiam Jakub

Tomasz_Mierzejek - 11-03-2019 - 19:59
Temat postu:

Witam. Bardzo proszę o informację o nazwiskach
Drach
Mrugacz

sbasiacz - 11-03-2019 - 21:20
Temat postu:

Witam
Szukam Bukarów, podobno w Polsce zjawili się w XVII wieku, pisali się z Juńczy, z ziemi czerskiej zawędrowali na Ukrainę (Żytomierz, Kijów) ale też na lubelszczyznę (Zamość, Bychawa) legenda głosi, że w XI wieku tak nazywał się jakiś wódz Maurów. Podobno dużo ich było we Francji, tam nazwisko było pisane Beau-Coeur
Coś w tym jest, bo jak wpisać nazwisko na facebook, to pojawiają się "ciemne" twarze o muzułmańskich konotacjach. Chciałabym zweryfikować te legendy, bo prababcia moich dzieci miała takie nazwisko.
z góry dziękuję
Basia Sikorska

Gawroński_Zbigniew - 12-03-2019 - 00:13
Temat postu:

Moim zdaniem jest to ukraińska wersja imienia męskiego Abu-Bakar, znanego w całej przestrzeni arabskiej z racji wagi tego imienia, albo apelatywu "bukar".

Tradycyjnie imiona z przedrostkiem Abu są zastrzeżone dla potomków prawdziwych lub domniemanych kilkudziesięciu (nie pamiętam ilu dokładnie, a późno jest i nie chce mi się sprawdzać) nauczycieli i opiekunów Mahometa od jego dzieciństwa, początki tworzenia zrębów religii, aż po triumfalny powrót do Medyny. Najbliższym tłumaczeniem przedrostka będzie "dostojny ojczulek", albo eufemistycznie rozumiane "dostojny wujaszek". Bakar to młody dopiero co stawiający pierwsze kroki wielbłądzik. Imię Bakar = wielbłądzik oznacza męską czystość i bycie prawiczkiem. Tatar czy potomek Tatarów noszący nazwisko Bukar raczej zdawał sobie sprawę, że jakakolwiek jego wizyta na terenach arabskich już z racji samego nazwiska będzie mu w związku z nim otwierała szeroko wiele drzwi. Chyba że nie miał tatarskich korzeni...

...bowiem na kresach bukar to oracz, który potrafił orać w trzy konie trójskibowym pługiem, który tak się właśnie nazywał!!!

Wladyslaw_Moskal - 12-03-2019 - 02:42
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Bukar.

sbasiacz napisał:

Witam,

masz racje Barbara - byc moze jest powiazanie do bardzo rzadkich juz nazwisk francuskich Beaucour lub jeszcze rzadszego Beaucur [ nie ma danych o Beaucur w geneanet];
https://forebears.io/surnames/beaucour
https://en.geneanet.org/search/?bdd=g3_ ... mp;skip=20

W Polsce to tez bardzo rzadkie nazwisko; Bukar - tylko 4 osoby w 1990 r., 2 w Warszawie i po 1 w woj. szczecinskim i jeleniogorskim.

Bukar herbu Junosza - to nazwisko szlacheckie;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Junosza_(herb_szlachecki)

Rzadkosc nazwiska nie ulatwia poszukiwan, ale .... juz teraz, masz cos do opowiadania swoim dzieciom.

Pozdrawiam - Wladyslaw

sbasiacz - 12-03-2019 - 07:36
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Bukar.

Dziękuję Wam, Zbyszkowi za ciekawą genezę i Władysławowi za ciekawe linki, choć Tadeusz Gajl chyba się pomylił, w wywodzie rodowym Bukarów jest mowa o innym herbie, inaczej wyglądającym, choć o podobnej nazwie, herb Juńczyk,
rzadkość nazwiska wręcz przeciwnie, ułatwia, każdy Bukar w Polsce jest praktycznie "mój", nie ułatwia w szukaniu w dokumentach typu google, wszędzie ukazują się wyniki dot.Bukaresztu Smile

o korzeniach tatarskich nic nie słyszałam, ale to też interesujący trop.
pozdrawiam
Baśka Sikorska

JanNiedźwiadek - 12-03-2019 - 12:44
Temat postu:

Witam,

Proszę o sprawdzenie nazwisk/nazwiska Cyroń/Ceroń

Pozdrawiam, Jan Adam Niedźwiadek

JaworskaKasia - 12-03-2019 - 15:48
Temat postu:

[quote="Gawroński_Zbigniew"]Heryon/Heryan/Cheryon/Herian?

Nazwisko niewątpliwie germańskiego pochodzenia. Trudno orzec dokładnie w jakim miejscu powstało. Pochodzi od gockiej podstawy harjis, która w starowysokoniemieckim ewoluowała do postaci: hari, hêr, hêri = łac: exercitus, almus, augustus = wojownik, szlachetny wojownik, dowodzący wojownikami, dostojny wojownik - to wszystko w zależności w którym języku było używane. Jest 289 imion (z których część przekształciła się w nazwiska) z przyrostkiem hari i dwa razy więcej z taką podstawą. Współcześnie używanych samych imion jest… niech policzę: ponad 200.

Her+yon jest moim zdaniem złożeniem z języka duńskiego albo fryzyjskiego, albo staroniderlandzkiego. O podstawie Harjaz już pisałem. Zostaje końcówka *ion. Wszystkie dostępne mi źródła kierują mnie do staropółnocnogermańskich wariantów imiena Jan/Johannes w ich północnej wersji: Iøns, Iöns, Jödde, Jöns, Jøns i dolnoniemieckich: Jens.

-=-=-=-

Witam, znalazlam slowo Herian w anglielskiej Wiki:
herian

Old English
Etymology

From Proto-Germanic *hazjaną. Cognate with Gothic 𐌷𐌰𐌶𐌾𐌰𐌽 (hazjan, “to laud, praise”).
Pronunciation

IPA(key): /ˈherjɑn/

Verb

herian

to praise, honour

Middle English: herien, heryen
English: herry

Czyli staroangielskie slowo odpowiadajace polskiemu: wielbic, chwalic.

A takze Herian jako przydomek Odyna/Wotana.

I pare osob o tym nazwisku w Bawarii. Wszystkie znane mi tu osoby z koncowka nazwiska -ian maja pochodzenie francuskie, pochodza od Hugenotow, ktorzy ze wzgledu na przesladowania religijne opuscili Francje pod koniec XVII w. i osiedlili sie w Niemczech. Moze to tez jakis slad?

Nadal przepraszam za brak polskiej czcionki
Pozdrawiam
Katarzyna

Ewa_Szczodruch - 12-03-2019 - 16:19
Temat postu:

Witam

Ceroń, Cyroń - w grupie nazwisk pochodzących od czyrak, gwarowego czyr ‘narośl na drzewie, potrawa z mąki ‘

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

ROMAN_B - 12-03-2019 - 20:40
Temat postu: Rozważania o pochodzeniu nazwiska Drach i Mrugacz.

Tomaszu, Witaj.

Regulamin forum wymaga podpisywania swoich postów przynajmniej imieniem.

Rozważania o etymologii nazwiska Drach i Mrugacz.

Każde przeszłe czy współczesne nazwisko to zagadka etymologiczna, w tym i nazwa osobowa Drach i Mrugacz, która kryje w sobie pochodzenie konkretnej nazwy [ wyrazu, nazwania ], jego źródłosłów oraz zmiany ich znaczenia i formy w miarę upływu czasu. Rozszyfrowanie polega na odtworzenie wyjściowej postaci wyrazu, wykrycie przypuszczalnego znaczenia pierwotnego, wyjaśnienie jego dalszego rozwoju semantycznego i objaśnienie struktury morfologicznej. Badania etymologiczne opiera się często na analizie porównawczej. Bywa, że nie da się jednoznacznie ustalić pochodzenia i znaczenia konkretnej nazwy osobowej i dlatego mogą istnieć obok siebie różne genezy tego samego miana. Czasami pomocna bywa ludowa etymologia, która zazwyczaj próbuje określać pochodzenie wyrazów na podstawie podobieństwa ich formy dźwiękowej [ wymowy, brzmienia ] do innych wyrazów.
Nielekko jest bez szerszego kontekstu lub innych dodatkowych informacji wnioskować o pochodzeniu nazwiska Drach i Mrugacz. W mojej ocenie tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych, genealogicznych, słownikowych czy językoznawczych może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób i kiedy powstała konkretna nazwa osobowa oraz rozwiać różne dylematy odnoszące się do pochodzenia społecznego albo etnicznego osób noszących wspomniane miana. Bo jak mówił profesor Kazimierz Rymut: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast, profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”. Pamiętać też trzeba, że niektóre słowa mogą pochodzić z różnych historycznych dialektów języka polskiego, w tym i z gwary. Nie można też wykluczyć, iż wspomniane miano jest reliktem wywodzącym się z języka [pra]słowiańskiego albo staropolskiego. W grę mogą też wchodzić inne języki a tym samym i hybrydy językowe albo spolszczenia niepolskich nazw osobowych.

Nazwisko Drach.

W języku polskim można znaleźć słowo drach, które jest regionalizmem, i które można spotkać:
• w Poznaniu i w jego okolicy w znaczeniu latawiec ( zabawka ). [ za Red: Monika Gruchmanowa i Bogdan Walczak: Słownik gwary miejskiej Poznania; Wydawnictwo Naukowe PWN, Poznań 1997 ].
• w Łodzi i okolicy w znaczeniu kwadratowy latawiec ( zabawka ). [ za Danuta Bieńkowska, Marek Cybulski, Elżbieta Umińska – Tytoń: Słownik dwudziestowiecznej Łodzi; Łódź; Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, 2007 ].

Apelatyw drach, w znaczeniu latawiec [ zabawka ] wywodzi się od niemieckiego rzeczownika męskiego der Drache, który w tym języku znaczy [ mityczny ] skok ‘ein Drach – jeden smok’. Liczba mnoga to die Drachen ‘smoki’.
W języku niemieckim Drachen to wyraz pokrewny słowu Drache. Der Drachen w języku niemieckim to:
• latawiec ‘ein Drachen – jeden latawiec”,
• zołza, jędza [ potocznie kłótliwa kobieta ],
Liczba mnoga to die Drachen.
Drache, Drachen – smok, latawiec, zołza, jędza.

Nazwisko Mrugacz.

Z dużą dozą prawdopodobieństwa graniczącego z pewnością nazwa osobowa Mrugacz została utworzona za pomocą przyrostka -acz od podstawy słowotwórczej Mrug- [ Mrug + acz = Mrugacz ].

Sufiks -acz to bardzo stary prasłowiański przyrostek *-ačь, który powstał pod wpływem zmiękczenia spółgłoski -k + jь > čь. Format ten w języku polskim ma trzy właściwości:
1. w połączeniu z tematem niektórych czasowników tworzy nazwę wykonawcy czynności w rodzaju męskim, na przykład: trębacz, kopacz, głowacz;
2. w połączeniu z tematem niektórych rzeczowników tworzy nazwę znamionującą [ być oznaką, objawem czegoś ze względu na daną cechę ] na przykład: brodacz, łobacz, gołacz;
3. w połączeniu z tematem niektórych czasowników tworzy nazwę narzędzia [ przez zamianę działacza osobowego na nieżywotnego ], na przykład: pogrzebacz, spinacz, zmywacz.

Wiemy już jakie właściwości ma sufiks -acz. Tak więc pozostaje ustalić znaczenie podstawy słowotwórczej Mrug-. W Słowniku języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego znajduje się hasło mrug, które opisane jest tak: „mrug m III, D. -u daw. < poruszenie powiekami, mrugnięcie >: Im się bardziej gniewasz, wdzięczniejsze masz mrugi. Zob. XIV / 1, 1776, s. 110 // L.”.
„Ten, co dobrze gra, zwie się gracz — ten, co plwa, plwacz, ( Plwacz, przydomek jednego z książąt polskich ), — ten, co tka, tkacz,— ten, co trze ( drzewo na deski ) tracz itp. Słyszałem też, jak dziecko czteroletnie, nie znające wyrazu »gęsi«, wskazując je, rzekło : gęgaczki, jakby tworząc rzeczownik gęgacz od czasownika gęgać. Istotnie, ten, co mruga, to mrugacz ( częste imię własne ), — ten, co się tuła, to tułacz, — ten, co się nad czemś głowi, to głowacz, — ten, co sieka, siekacz ( jest i nazwisko: Siekacz ), — ten, co składa ( w drukarni ), to składacz, a nie składnik, ( bo to część składowa ), — ten, co zbiera, to zbieracz, a nie zbiornik itd. itd., wreszcie ten, co łata (dziury), to łatacz,(…).” [ za „Poradnik Językowy. Serja B. Luty 1919. Zeszyt 2. Kraków. Drukarnia Uniwersytetu Jagiell. w Krakowie pod zarządem J. Filipowskiego. Wydawca i redaktor odpowiedzialny Roman Zawiiński; strona 29 ]

Hipoteza.
Nazwa osobowa Mrugacz powstała od przezwiska Mrugacz a on od apelatywu mrugacz. Została ona utworzona przy pomocy przyrostka -acz od podstawy słowotwórczej mrug, mruga. Mrugacz to ten, co często mruga. Odnosi ona się raczej do osoby, która wyróżniała się cechą częstego mrugania okiem albo oczami, może nerwowymi tikami – mimowolnymi częstymi i powtarzalnymi ruchami oka, oczu.

Istniała też nazwa osobowa Mrugała, która została utworzona od podstawy słowotwórczej Mrug- za pomocą sufiksu -ała. „(…). Mrugała (114) < gw. śl. mrugała ‘ten, kto często mruga’, też < stp. ‘oszust porozumiewający się przez mruganie; dający mruganiem znaki’. (…).”. [ za Izabela Łuc: Konotacje wartościujące w odapelatywnych nazwiskach mieszkańców Śląska Cieszyńskiego ( XIX wiek ); Białostockie Archiwum Językowe nr 16; Białystok 2016, strona 198 ].

To tylko moje subiektywne spojrzenie i rozważania o genezie nazwiska Drach i Mrugacz. Wnioski i weryfikację pozostawiam już Tobie.

Pozdrawiam – Roman.

Tomasz_Mierzejek - 12-03-2019 - 20:46
Temat postu: Re: Rozważania o pochodzeniu nazwiska Drach i Mrugacz.

Bardzo Panu dziękuję za informacje o tych nazwiskach.
Pozdrawiam.
Tomasz.

ROMAN_B napisał:

patrickptb - 13-03-2019 - 01:56
Temat postu: Re: Rozważania o pochodzeniu nazwiska Drach i Mrugacz.

Witam, skąd mogą pochodzić nazwiska Ceglarek, Maksymowicz, Stachera, Stachera vel Góral?
Pierwsze z nich jak domyślam się od "cegły" natomiast co z nią mogli mieć wspólnego rolnicy z małej wsi w XVII / XVIII wieku, kiedy już występowało to nazwisko?

Pozdrawiam, Patryk C.

Wladyslaw_Moskal - 13-03-2019 - 02:56
Temat postu:

[quote="JaworskaKasia"]

Gawroński_Zbigniew napisał:

Heryon/Heryan/Cheryon/Herian?

Nazwisko niewątpliwie germańskiego pochodzenia. Trudno orzec dokładnie w jakim miejscu powstało. Pochodzi od gockiej podstawy harjis, która w starowysokoniemieckim ewoluowała do postaci: hari, hêr, hêri = łac: exercitus, almus, augustus = wojownik, szlachetny wojownik, dowodzący wojownikami, dostojny wojownik - to wszystko w zależności w którym języku było używane. Jest 289 imion (z których część przekształciła się w nazwiska) z przyrostkiem hari i dwa razy więcej z taką podstawą. Współcześnie używanych samych imion jest… niech policzę: ponad 200.

Her+yon jest moim zdaniem złożeniem z języka duńskiego albo fryzyjskiego, albo staroniderlandzkiego. O podstawie Harjaz już pisałem. Zostaje końcówka *ion. Wszystkie dostępne mi źródła kierują mnie do staropółnocnogermańskich wariantów imiena Jan/Johannes w ich północnej wersji: Iøns, Iöns, Jödde, Jöns, Jøns i dolnoniemieckich: Jens.

-=-=-=-

Witam, znalazlam slowo Herian w anglielskiej Wiki:
herian

Old English
Etymology

From Proto-Germanic *hazjaną. Cognate with Gothic 𐌷𐌰𐌶𐌾𐌰𐌽 (hazjan, “to laud, praise”).
Pronunciation

IPA(key): /ˈherjɑn/

Verb

herian

to praise, honour

Middle English: herien, heryen
English: herry

Czyli staroangielskie slowo odpowiadajace polskiemu: wielbic, chwalic.

A takze Herian jako przydomek Odyna/Wotana.

I pare osob o tym nazwisku w Bawarii. Wszystkie znane mi tu osoby z koncowka nazwiska -ian maja pochodzenie francuskie, pochodza od Hugenotow, ktorzy ze wzgledu na przesladowania religijne opuscili Francje pod koniec XVII w. i osiedlili sie w Niemczech. Moze to tez jakis slad?

Nadal przepraszam za brak polskiej czcionki
Pozdrawiam
Katarzyna

Witaj Katarzyno,

jeszcze jedna wersja pochodzenia nazwisk Herian, Herjan, Cherjan, Haryan;
https://forebears.io/surnames/herian
https://forebears.io/surnames/herjan
https://forebears.io/surnames/cherjan
https://forebears.io/surnames/heryan

Wszystkie te nazwiska sa slowianskim rozwinieciem celtycko-francuskiego nazwiska Her, ktore w j. bretonskim (t.j. odmiany j.celtyckiego we Francji) bylo nazwa; "śmiałego i dzielnego celtyckiego plemienia/rodu Her".

Nazwanie Herian wskazywalo, ze nalezal ten czlowiek do plemienia/rodu Her i nazwanie to powstalo w podobny sposob jak lacinskie i slowianskie imie Marian - czyli należący do rodu Mariuszów;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Marian

Dodam, ze we Francji istnieje nazwisko Herjean;
https://forebears.io/surnames/herjean

Pozdrawiam - Wladyslaw

PS
Ja tez nie uzywam polskich czcionek, bo ponad 20 lat temu przez pomylke uzylem polskich czcionek na amerykanskiej, okazalo sie, ze "na czulej" stronie i .. musialem wtedy kupic nowy komputer.

Ewa_Szczodruch - 13-03-2019 - 15:49
Temat postu:

Witam

Ceglarek 1715 w grupie nazwisk pochodzących od cegła, z niemieckiego Ziegel, a to z łacińskiego tegula.

Góral 1618 - od podstawy gor-, występującej w takich formach, jak góra, gorzeć ‘palic się’, gorzki, w imionach złożonych typu Gorzysław; od góral.

Maksymowicz 1465 - w grupie nazwisk pochodzących od imienia Maksym lub Maksymilian. Imię, pochodzenia łacińskiego, notowane w Polsce od XIV wieku. Łacińskie imię Maximus utworzone zostało od przymiotnika maximus ‘bardzo duży, największy’.

Stachera 1718 - w grupie nazwisk pochodzących od imion na Sta-, typu Stanisław, może też od imienia Eustachy.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

krystynay - 13-03-2019 - 18:45
Temat postu:

Witam serdecznie,
czy zetkneli sie Panstwo kiedykolwiek z jakimis informacjami o pochodzeniu nazwiska Wielganowicz, wczesniej ( XIXw) pisane Wielgojanowicz, a jeszcze wczesniej Wielgoianowicz? Przyznam, ze nic nie moge znalezc na ten temat. Bede wdzieczna za wszelkie sugestie.
Pozdrawiam.

krystynay - 13-03-2019 - 18:59
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Wielganowicz/Wielgoianowicz - prosba

Witam serdecznie,
czy zetkneli sie Panstwo kiedykolwiek z jakimis informacjami o pochodzeniu nazwiska Wielganowicz, wczesniej (XIX w.) pisane Wielgojanowicz, a jeszcze wczesniej Wielgoianowicz? Przyznam, ze nic nie moge znalezc na ten temat. Bede wdzieczna za wszelkie sugestie.
Pozdrawiam.

Adam.55 - 13-03-2019 - 19:01
Temat postu:

Poszukuję informacji na temat nazwiska Kurkierewicz. Zakres lat, ok 1949 za -sprawą babci. Rejon występowania, Kujawsko-Pomorskie oraz Warmińsko-Mazurskie.

Pozdrawiam,
Adam

ROMAN_B - 14-03-2019 - 00:12
Temat postu: Rozważania o etymologii nazwiska Wielganowicz.

‘krystynay’, witaj.

Regulamin naszego forum wymaga podpisywania postów przynajmniej imieniem.

Rozważania o etymologii nazwiska Wielganowicz.

Z Twojego postu wynika, że nazwisko Wielganowicz w XIX wieku było zapisywane pod postacią graficzną Wielgojanowicz a przed XIX wiekiem w formie Wielgoianowicz. Można to przedstawić pod postacią wzoru Wielganowicz: < Wielgojanowicz < Wielgoianowicz. Moim skromnym zdaniem nazwa osobowa Wielganowicz jest zniekształconą formą miana Wielgojanowicz. Co do zapisu pod postacią Wielgoianowicz odniosę się na samym końcu mojej wypowiedzi.

Nazwa osobowa Wielgojanowicz w mojej ocenie jest złożeniem, to jest złożonym przymiotnikiem, który powstał na skutek złożenia dwóch wyrazów: wielgo oraz janowicz. Zapisać to można tak: wielgo + janowicz = wielkojanowicz. Łączna pisownia złożonego przymiotnika występuje tylko wtedy, gdy pierwsza część przymiotnika złożonego jest określeniem części ostatniej. Złożone przymiotniki zazwyczaj opisują wygląd człowieka albo zwierzęcia lub rośliny. W przypadku miana Wielgojanowicz wiemy, że odnosi ona się do człowieka i jest jego nazwaniem. Zatem, pierwszą częścią przymiotnika złożonego wielgojanowicz jest wyraz wielgo, który jest przymiotnikiem określającym jego drugą część, to jest wyraz janowicz.
Przymiotnik wielgo pochodzi od staropolskiego słowa wielgi ‘wielki’, który ma kilka znaczeń:
1. odznaczający się znacznymi rozmiarami, duży, potężny, kolosalny,
2. duży pod względem jednego z wymiarów,
3. znaczny pod względem natężenia,
4. znaczny pod względem ilości, liczny, mnogi,
5. wybitny pod względem znaczenia, wagi, świetności, wartości,
6. wyższego stopnia w hierarchii.
[ Słownik języka polskiego pod redakcją Jana Karłowicza, Adama Antoniego Kryńskiego, Władysława Niedźwiedzkiego; Warszawie 1919; Tom VII, strona 567, 568 – 569. ]
Słownik najstarszych nazwisk polskich. Pochodzenie językowe nazwisk omówionych w historii nazwisk polskich [ Tom 1 ] Beaty Raszewskiej – Żurek, Leonarda Dacewicza i Zofii Kalety, który został wydany przez Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk Fundacja Slawistyczna w Warszawie, w roku 2007 na stronie 173 wymienia nazwisko Wielgo i tak go opisuje:
„WIELGO < wielki, wielgi ‘duży pod względem rozmiaru i wagi’, ‘mający duże znaczenie, wybitny, głośny’ Sstp 1399, odap, s. 140.”. Tak więc oprócz znaczenia dowiadujemy się, że już w roku 1399 istniało miano Wielgo.

Janowicz, to nazwa osobowa powstała na skutek dodania przyrostka -owicz do podstawy słowotwórczej Jan- [ Jan + owicz = Janowicz ]. Sufiks -owicz początkowo, to jest w XVI – XVIII wieku, miał funkcję tworzenia nazw patronimicznych [ odojcowskich ]. Zatem, Janowicz do syn Jana. Funkcja ta pod koniec XVIII wieku i w wieku XIX zanika i przestaje dominować. W XIX wieku za pomocą wspomnianego sufiksu rozpoczął się proces tworzenia nazw nosicieli cech, zwłaszcza osobowych.

Hipoteza.

Gdzieś w Polsce w XVIII wieku żyła osoba o nazwisku Janowicz, i która była synem Jana, i która z jakiegoś powodu w swoim środowisku zamieszkania otrzymała przezwisko [ przydomek ] Wielgo ‘wielki’. Zatem, zaczęto nazywać Janowicza Wielgo Janowiczem ‘ wielkim Janowiczem’. Na skutek złożenia powstała nazwa osobowa Wielgojanowicz.

Wspomniane złożenie nie było rzadkim zjawiskiem w dawnej Polsce, na przykład: wielgopolak, wielgopolska, wielgouchy, wielgobrzuch, wielgogłowa, wielkawieś itd.

Wróćmy do postaci graficznej Wielgoianowicz, raczej do drugiego członu zapisanego pod postacią ianowicz ( Ianowicz ). Ian + owicz = Ianowicz, Ian-owicz. Nazwa osobowa Ianowicz zapisana za pomocą litery „i,I” jest najprawdopodobniej wynikiem ortografii jaka obowiązywała w XVIII wieku i wcześniej – była ona różna w zależności od szkoły.
Niemniej jednak medal ma dwie strony. Drugą stroną medalu może być fakt, że Ian to imię. Jest takie imię, które odnajdziemy w Szkocji. Imię Ian wywodzi się z kręgu kultury celtyckiej, z języków celtyckich. Czy chodzi o imię Ian, tego nie wiem. Ta konstatacja wymaga głębszych badań i to pozostawiam już Tobie. Zaznaczę tylko, iż imię Ian występuje też w języku angielskim i rumuńskim i odnosi ono się do imienia Jan.

To tylko moje subiektywne spojrzenie, raczej rozważania i hipotezy o ewentualnej etymologii wspomnianego miana. Wnioski i weryfikację oraz dalsze badania pozostawiam już Tobie.

Może ktoś ma inne informacje o genezie omawianego nazwiska i je przytoczy? Jak mówił profesor Kazimierz Rymut „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast, profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”.

Pozdrawiam – Roman.

krystynay - 14-03-2019 - 00:27
Temat postu: Rozważania o etymologii nazwiska Wielganowicz.

Bardzo serdecznie dziekuje za wiadomosc. Niezwykle cenne sugestie. Z szacunkiem. Krystyna

mrbungle - 14-03-2019 - 01:17
Temat postu: Rozważania o etymologii nazwiska Wielganowicz.

Witam,

prośba o zweryfikowanie pochodzenia nazwisk:
Terczyński, Markowski, Biczyk, Smoleński, Gęstwicki i Bukowiecki

Dziękuję pięknie!

Ewa_Szczodruch - 14-03-2019 - 06:48
Temat postu:

Witam

Biczyk 1624 - od bicz.

Bukowiecki 1399 - od nazwy miejscowej Bukowiec (kilka wsi).

Gęstwicki - od gęsty.

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Markowski - od nazw miejscowych Markowice, Markowa (kilka wsi).

Smoleński 1454 - od nazw miejscowych Smoleń, Smoleńsk, Smolin (kilka miejscowości).

Terczyński - od nazwy osobowej Tercyjan, z łacińskiego Tertianus, notowanej w Polsce od XV wieku.

Źródło: Kazimierz Rymut 'Nazwiska Polaków.Słownik historyczno - etymologiczny', Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2011

ROMAN_B - 14-03-2019 - 12:11
Temat postu:

https://genealodzy.pl/forum-genealogicz ... 3697.phtml

Roman.

nestor - 14-03-2019 - 13:37
Temat postu: Etymologia nazwiska:Błaż,Gocyła,Rok

Witam.
Proszę o pomoc.
Jaka jest lub może być etymologia dla nazwisk:
1.Błaż
2.Gocyła (znalazłem:"sługa boży")
3.Rok

pozdrawiam

krystynay - 14-03-2019 - 19:02
Temat postu:

Dziekuje bardzo, niepotrzebnie tworzylam oddzielny temat.
Pozdrawiam.
Krystyna

Ewa_Szczodruch - 15-03-2019 - 11:29
Temat postu: Etymologia nazwiska:Błaż,Gocyła,Rok

Poaję zz prof. K. Rymutem:

Błaż 1392 - od imienia Błażej, notowanego w Polsce od XIII wieku, przejętego z łacińskiego Blasius i Blaseus za pośrednictwem języka czeskiego, od łacińskiego blaesus ‘sepleniący’.

Gocyła - od niemieckich nazw osobowych Gotz, Götz, Göz, Götsch, te od imion na Got-.

Rok 1415 - od rok.

Ewa_Szczodruch - 15-03-2019 - 11:31
Temat postu:

Za Rymutem:

Wielganowicz - od wielki, ze staropolskiego też wieliki, wieligi, wielgi.

Drugiego nazwiska nie znalazłam Sad

nestor - 15-03-2019 - 19:17
Temat postu: Etymologia nazwiska:Błaż,Gocyła,Rok

Dziękuję Pani Ewo:-)
Czy w tej pozycji je Pani znalazła?

Kazimierz Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Kraków, 2001.

Pozdrawiam

Ewa_Szczodruch - 16-03-2019 - 15:54
Temat postu: Etymologia nazwiska:Błaż,Gocyła,Rok

To jest drugi tom.
Nazwiska od A do K znajdują się w tomie I:

Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Majewski_Łukasz - 16-03-2019 - 16:04
Temat postu: Nazwisko Haliński, etymologia i pochodzenie

Witam Szanowne Grono,

możecie przybliżyć mi, jeżeli to możliwe, pochodzenie nazwiska Haliński?
Jaka jest geneza tego nazwiska?

W moich poszukiwaniach znalazłem część rodziny, która zamieszkiwała ponad 100 lat w dwóch nieodległych od siebie wsiach. Prawdopodobnie dłużej tam byli osiedleni, ale to wyjdzie w trakcie "poszukiwań"

Wsie o których mowa są w obecnej gminie Leśna Podlaska w województwie lubelskim.

Zastanawiam się czy przywędrowali skądś czy mieli tam "gniazdo".

Bardzo proszę o jakieś informacje.

Z pozdrowieniami
Łukasz M. Majewski

Ewa_Szczodruch - 16-03-2019 - 17:32
Temat postu: Nazwisko Haliński, etymologia i pochodzenie

Za Rymutem Smile

Haliński - zapewne od imienia Galina, używanego w Kościele prawosławnym, to od greckiego galene ‘spokój, cisza’; od polskiego Halina.

Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

danisha - 16-03-2019 - 18:56
Temat postu: Radzimski Radziemski Radzimiński

Pięknie proszę o etymologię nazwiska Radzimski v Radziemski.
Moi przodkowie nosili nazwisko Radzimiński.Przynajmniej takie nazwisko zapisano w akcie zgonu mojemu pra.. w 1797-Benedyktowi Radzimińskiemu i później jego potomkom.
Tymczasem znalazłam akt ur.jego syna w 1771, w Płocku i tam mam już nazwisko Radzimski v Radziemski.Dotarłam również do ur.samego Benedykta(sąsiednia parafia w Płocku) i jest tam również jako Radzimski Radziemski.
Ponieważ w tym samym czasie, w Płocku, rodzą się dzieci trzem panom, którym wpisywane są nazwiska zamiennie Radzymiński,Radziemski i Radzimski,nie wiem jak mam do tego podejść.Które nazwisko było prawdziwe?
W 1796 ur.się wnuczek Benedykta-Wincenty Ferrary Radzimiński w Drwalewie (mazowieckie) a chrzestnym był szlachcic Wincenty Ferrary Radyszkiewicz.
Czy w takim wypadku moi przodkowie mogli się bezkarnie podszyć pod inne nazwisko?
Dana

Gawroński_Zbigniew - 16-03-2019 - 20:23
Temat postu: Re: Radzimski Radziemski Radzimiński

danisha napisał:

Pięknie proszę o etymologię nazwiska Radzimski v Radziemski.
Dana

Na FB na stronie profilowej grupy " Miłośnicy genealogii i historii Ziemi Kujawskiej" jest Radzimski, który o Radzimskich wie chyba wszystko. Polecam!

Mówić cokolwiek o nazwisku, które ma koło tysiącletnią historię jest trochę niebezpiecznie Wink

a tak jest. Pojawiają się oni jako najbogatsi z bogatych w okolicach czasowych powstania Polski w zapisach pierwszych bulli dotyczących tych terenów. Nie pamiętam dokładnie, ale zdaje mi się, że najstarsze gniazdo pochodzi gdzieś w okolicach Krotoszyna (Mieniszew - już nieistniejąca miejscowość).

W słowniku Taszyckiego najstarszych nazw osobowych formy Radzimski i Radziemski funkcjonują równolegle i najpewniej powstały od imienia męskiego Radzimir. Dopiero później pojawiły się wersje od nazw miejscowych i te zapewne stanowią większość jeśli chodzi o etymologię tę właśnie.

danisha - 17-03-2019 - 07:23
Temat postu:

Zbyszku,
ja, Danuśka. pięknie Ci dziękuję za wskazówki.

Pozdrawiam serdecznie

Ewa_Szczodruch - 17-03-2019 - 11:16
Temat postu:

Witam

U Rymuta znalazłam:

Radzimski 1394 - od nazwy miejscowej Radzim (poznańskie, gmina Oborniki).

Radziemski 1401 - od nazwy miejscowej Radzim (poznańskie, gmina Oborniki).

krystynay - 17-03-2019 - 12:33
Temat postu:

Bardzo dziekuje. Sredecznie pozdrawiam. Krystyna

krystynay - 17-03-2019 - 15:52
Temat postu:

Drodzy Panstwo,
poszukuje etymologii nazwiska moich przodkow Nastarowicz z okolic Szadku. Ze wzgledu na nieobecnosc w kraju nie mam dostepu do wlasciwych slownikow. Na stronei biblioteki cyfrowej Uniwersytetu Wroclawskiego znalazlam 'Nazwiska Polakow' Rymuta z dostepem po zalogowaniu sie. Po rejestracji i logowaniu okazalo sie, ze nadal jest to dla mnie niedostepne.
Bede wdzieczna za sugestie.
Pozdrawiam
Krystyna

danisha - 17-03-2019 - 16:57
Temat postu:

Ewuniu, Dobry Duszku,
pięknie dziękuję !
Dana

Ewa_Szczodruch - 17-03-2019 - 17:56
Temat postu:

Witam

Podaję etymologię wg prof. Rymuta:

Nastarowicz - od niemieckiej nazwy osobowej Naster, ta od Ast ‘guż, narośl; konar, gałąź’.

Ewa_Szczodruch - 17-03-2019 - 17:59
Temat postu: Zabłotni

Witam

Zabłotni 1581– od zabłocie (za + błoto) lub od nazwy miejscowej Zabłocie; od dawnego zabłotni ‘dozorca stawów).

mmaziarski - 17-03-2019 - 18:01
Temat postu: Zabłotni

Patrz w genetece.W parafiii Mrzygłód koło Sanoka.

krystynay - 17-03-2019 - 18:21
Temat postu:

Bardzo serdecznie dziekuje Krystyna

Wladyslaw_Moskal - 17-03-2019 - 19:20
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Nestorowicz i Nastarowicz

krystynay napisał:

Witam,

oto moja hipoteza pochodzenia nazwiska Nastarowicz, ktore jest rzadkim nazwiskiem w Polsce;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... astarowicz

Poniewaz w tych samych rejonach woj. lodzkiego i lubelskiego wystepuje nieco liczniejsze w Polsce nazwisko Nestorowicz;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... estorowicz
przyjmuje,
ze nazwisko Nastarowicz jest pobocznym od nazwiska Nestorowicz.

Nazwisko Nestorowicz jako polskie, pochodzi od bardzo starego imienia greckiego Nestor, odnotowanego przez Homera przy opisie wojny trojanskiej. Imie Nestor nosił najstarszy bohater bitwy pod Troją.

Wg prof. K.Rymuta imie i nazwisko Nestor odnotowano w Polsce w 1386 r.

Dziś okreslenie "nestor" najczęściej jest używane jako określenie osoby z duzym dorobkiem naukowym, bardzo zasłużonej w jakieś dziedzinie. Może to być również określenie "najstarszej głowy" rodu lub rodziny.

Pozdrawiam - Wladyslaw

PS
Nazwisko Nestor w przeciwienstwie do nazwania "Nastar" jest znane w calej Europie;
https://forebears.io/surnames/nestor

krystynay - 17-03-2019 - 19:48
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Nestorowicz i Nastarowicz

Bardzo serdecznie dziekuje . Pozdrawiam. Krystyna

Helenamot - 18-03-2019 - 08:33
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Nestorowicz i Nastarowicz

Witam.
Poszukuję informacji na temat nazwiska Ordziniewicz (Ordzieniewicz). Proszę o etymologię.
Z góry dziękuję i serdecznie pozdrawiam.
Helena

Ewa_Szczodruch - 18-03-2019 - 11:01
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Nestorowicz i Nastarowicz

Witam

Ordzieniewicz - od ordzewiały ‘zardzewiały; kolor siwo-gniady’.

Ordziniewicz - od orda ‘dawne państwo tatarskie; tatarski obóz wojskowy’, horda ‘zgraja’.

Gawroński_Zbigniew - 18-03-2019 - 19:25
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Nestorowicz i Nastarowicz

Pozwolę sobie na odmienną Kresową interpretację. Nazwisko może być pochodzenia ormiańskiego od bardzo popularnego ormiańskiego imienia męskiego Ordżań zeslawizowanego do postaci Ordień/Ordzień = "szlachetny". Nazwiska o korzeniach ormiańskich na Kresach były i są bardzo popularne, chociaż ich zniekształcone postacie dość łatwo wymykają się uchwyceniu ukrywając się pod bardzo podobnymi nieormiańskimi.

Helenamot - 18-03-2019 - 20:57
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Nestorowicz i Nastarowicz

Witam.

Ewo i Zbigniewie bardzo dziękuję za informację.

Pozdrawiam. Helena

Tomasz_Mierzejek - 21-03-2019 - 20:40
Temat postu: OK

Witam. Proszę o informację o nazwiekach:
1)Jedwabnik
2)Ziegert

Wladyslaw_Moskal - 22-03-2019 - 03:58
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Jedwabnik.

Tomasz_Mierzejek napisał:

Witam. Proszę o informację o nazwiekach:
1)Jedwabnik
2)Ziegert

Witam,

przedstawiam dwie hipotezy do wyboru o pochodzeniu nazwiska Jedwabnik wg prof. K.Rymuta;

# 1. Prawdopodobnie z polaczenia dwoch starych nazwisk; nazwiska Jad - odnotowanego juz w 1385 r, od jad ‘trucizna’ i nazwiska Wabnik - od wabić ‘nęcić’, powstalo kiedys nazwisko; Jadwabnik, 0 osob, 0 wojewodztw [bo istnialo przed 1990 r !],
czyli nazwanie osoby walczacej z tchorzami i innymi szkodnikami uzywajacej do tego przynety nasyconej jadem/trucizna.
Od nazwiska Jadwabnik moglo powstac nazwisko ..Jedwabnik.

# 2. Od nazwiska Jedwab - 1498, od jedwab ‘nić otrzymywana z oprzędu jedwabnika; tkanina z tej nici’, powstalo nazwisko Jedwabnik - czyli syn Jedwabia.
Jest jedno ale ... w polskich starodrukach jest mowa o hodowli jedwabników w 1550 roku. 200 lat później damy zajmowały się tym dla zabawy lub „na potrzeby domowe”;
http://centrum-jedwabiu.pl/_kompedium-w ... olsce.html
Zatem nazwisko Jedwabnik bardzo rzadkie, tylko 75 osob w Polsce w 2002 r., moglo powstac nie tak dawno.

Pozdrawiam - Wladyslaw

Gawroński_Zbigniew - 22-03-2019 - 07:51
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Jedwabnik.

Jedwabnik. Klasyczna nazwa osobowa niechrzcielna - życzeniowa w wersji starszej, albo nazwisko odzawodowe - młodsze, w co wątpię. To że rzadkie i rozłożone praktycznie tylko w Galindzie/Kurpiach potwierdza tylko hipotezę, że jest to nazwa osobowa życzeniowa (Od Kurpi na wschód nazwisk tego rodzaju pojawiało się coraz więcej).
Dla odmiany na Kresach w rosyjskim zapisie (Шелк) nazwisk jest około 70. Sądząc po końcówkach: od Litwy po Kaukaz.

Zieger / Ziegert / Ziggert / Ziegener / Ziegner od środkowowysokoniemieckiego Zieger = "twarożek". To klasycznie niemieckie Berufname = nazwisko od profesji/powołania/tego co się robi.

W niemczyźnie zanotowane najwcześniej: Zicher (1287), Zigerer (1290), Zigner (1306), Ziechener (1350)

ROMAN_B - 22-03-2019 - 12:42
Temat postu: Etymologia nazwiska Jedwabnik i Ziegert.

Tomaszu, witaj.

Dołożę moje „trzy grosze” do dyskusji o genezie nazwiska Jedwabnik i Ziegert. Bo jak mówił profesor Kazimierz Rymut: By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy.”. Skoro nic nie jest wiadomo o historii wspomnianych nazw osobowych to mogą one mieć też i inne pochodzenie niż te, które podali przedmówcy.

Nazwa osobowa Jedwabnik.

Nazwa osobowa Jedwabnik może być derywatem, nazwą pochodną. Wydaje się, że została ona utworzona za pomocą sufiksu -nik od podstawy słowotwórczej jedwab [ jedwab + nik = jedwabnik ]. Magdalena Janiga* tak pisze o formacie -nik i mian utworzonych za jego pomocą: „Ekspresywne nazwy osób utworzone za pomocą sufiksu -nik (…) to formacje będące wynikiem połączenia ujemnie nacechowanej podstawy słowotwórczej z formantem o zabarwieniu pozytywnym. Takie połączenie nadaje nazwie odcień ironiczny. (…)”. Podaje ona kilka przykładów takich nazw. Jedną z nich jest „jedwabnik ‘człowiek leniwy’ [ Spr. V 109 ]”.
Zatem, nazwa osobowa Jedwabnik pochodzi od przezwiska Jedwabnik a ono od wyrazu pospolitego jedwabnik ‘człowiek leniwy’.

*- Magdalena Janiga: Ekspresywne nazwy osób w słowniku gwar polskich Jana Karłowicza. [W:] Słowiańskie słowniki gwarowe – Tradycja i nowatorstwo pod redakcją Doroty Krystyna Rembiszewskiej; Instytut Slawistyki Pan, Łomżyńskie Towarzystwo Naukowe im. Wagów; Warszawa – Łomża 2016, strona 90.

Nazwisko Ziegert.

Miano Ziegert jest nazwą osobową wywodzącą się z kręgu języka niemieckiego. Moim zdaniem z dużą dozą prawdopodobieństwa zostało ono utworzone za pomocą przyrostka -ert od podstawy słowotwórczej Ziege, to jest rzeczownika Ziege ‘koza’. Sufiks -ert należy do formatów tworzących nazwy osobowe pochodzące od imienia, nazwiska, przezwiska, zawodu, nazwy urzędu ojca albo przodków. Tym samym wydaje się, że może chodzić o hodowcę albo pasterza kóz.

Pozdrawiam – Roman.

Tomasz_Mierzejek - 22-03-2019 - 14:23
Temat postu: Etymologia nazwiska Jedwabnik i Ziegert.

Dziękuję bardzo za pomoc.

Karbowska_Marianna - 23-03-2019 - 20:34
Temat postu: Etymologia nazwiska Jedwabnik i Ziegert.

Bardzo proszę o wyjaśnienie nazwisk : Ziomkoski lub Ziemkoski oraz Chybicki

Ewa_Szczodruch - 24-03-2019 - 04:42
Temat postu: Etymologia nazwiska Jedwabnik i Ziegert.

Witam

Ziemkoski, Ziomkoski - od ziemia; od ziomek, ziemek ‘krewniak, współmieszkaniec’.

Chybicki 1443 - od nazwy miejscowej Chybice (kieleckie, gmina Pawłów).

yolanda65 - 24-03-2019 - 10:37
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)

Witam serdecznie. Proszę o wyjaśnienie pochodzenia nazwisk: Satyniak, Sar i Kucimaja. Dziękuję z góry. Jola Froncz

Ewa_Szczodruch - 24-03-2019 - 12:05
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)

Witam

Za Rymutem:

Sar - w nazwiskach na Szar-, Sar- nastąpiło pomieszanie dwóch różnych podstaw: pochodzących od apelatywu szary ‘ciemnopopielaty’ i imienia Sara, notowanego w Pplsce od XIII wieku, pochodzenia hebrajskiego, od Sarah ‘księżniczka, panująca’.

Satyniak - od gwarowego satać ‘bardzo płakać’, może też od szata.

Kucimaja - prawdopodobmie od podstawy kut-, por. kutać ‘otulać, przygarniać ręką’, od staropolskiego kuta ‘habit zakonny’, kuty, kuć; od kucia ‘człowiek, który powoził u dziedzica’.

Wladyslaw_Moskal - 24-03-2019 - 18:00
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Sar.

[quote="Ewa_Szczodruch"]Witam Smile

Za Rymutem:
Sar - w nazwiskach na Szar-, Sar- nastąpiło pomieszanie dwóch różnych podstaw: pochodzących od apelatywu szary ‘ciemnopopielaty’ i imienia Sara, notowanego w Pplsce od XIII wieku, pochodzenia hebrajskiego, od Sarah ‘księżniczka, panująca’.

Pani Ewo,

zgadzam sie z przytoczona wersja Profesora, ale w rejonie Sandomierza samca sarny z ladnie rozwinietym porozem zwano czasem "sar" - czyli samiec sarny, mysliwi nazywaja samca sarny; " kozioł";
https://pl.wikipedia.org/wiki/Sarna_eur ... male_p.jpg

Z uklonami - Wladyslaw

Iwańczyk_Piotr - 24-03-2019 - 22:20
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Sar.

Witam. Bardzo proszę o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Iwańczyk.
Pozdrawiam.
Piotr

Gawroński_Zbigniew - 25-03-2019 - 07:51
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Sar.

Moim zdaniem nazwisko Kucimaja to wtórnie spolonizowane z niemieckiego Katzmajej imię męskie Kazimierz, oczywiście zdrobnione i przekształcone do postaci jak widać.

To samo nazwisko w wersji kresowej pochodzi od czasownika "кучмить" (kuczmit'), odpowiadające współczesnemu "ерошить" = być rozczochranym, potarganym, wzburzonym. Jednak nazwisko odnosi się do włosów i do czapki ze skóry z włosiem skierowanym na zewnątrz. Kuczmy i kuczmaje to charakterystyczne wysokie czapki baranie.
-=-=-=

Pan sarna (zwierzę) to oczywiście sor/sar, ale i przy okazji antropoleksema w językach od staronordyjskiego po kaukaskie.

Panowie Iwanowie stali się Janami chyba dopiero w 18 wieku!

Janiszewska_Janka - 25-03-2019 - 10:01
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Sar.

Witam

Proszę o pomoc w rozszyfrowaniu nazwiska Walury/Walory, które pojawiło się w XVIII wieku w Siemowie wielkopolskim. Jest to chłopskie "zawołanie", które przekształciło się w nazwisko, ale zastanawiam się czy pochodzi od imienia Walery ( mam zdjęcia ksiąg od XVII wieku i takiego imienia nigdy tam nie było), czy raczej od imienia Walenty, które było tam częste.

Pozdrawiam
Janka

Ewa_Szczodruch - 25-03-2019 - 12:54
Temat postu:

Witam

To jest oficjalna etymologia:

Walory, Walury - od imienia Walery, dość późno notowanego w Polsce, pochodzącego od łacińskiego Valerius. Oznaczało pierwotnie ‘człowieka z rodu Valeria’. Obocznie występuje postać Walerian (z łacińskiego Valerianus).

Źródło:Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Janiszewska_Janka - 25-03-2019 - 13:58
Temat postu:

Ewa_Szczodruch napisał:

Witam

Bardzo dziękuję za wyjaśnienie znaczenia tego nazwiska.
Mam zdjęcia księgi metrykalnej pisanej po łacinie od 1615 roku i czytam je wielokrotnie ( znam język łaciński). Powiązanie aktów dotyczących kmieci przeważnie bez nazwisk, a tylko z zawołaniami nie jest proste, ale w zapisach chrztów w XVIII stosowano przez pewien czas zapisy dotyczące dziadków dziecka by zidentyfikować pochodzenie jego rodziców.
Przy zapisie Walury jest informacja Skorupczyk, a Skorupa/Skorupczyk to nazwisko tam występujące od 1615 roku.
Logiczne byłoby poszukiwanie Waleriusa Skorupy, ale takiego imienia nie stwierdziłam. Od XVIII wieku określenie Walury, Walory, Walery już tam występuje jako samodzielne nazwisko.
Mam tam bardzo ciekawe spostrzeżenia dotyczące zmian nazwisk w tej samej rodzinie.

Dziękuję i pozdrawiam
Janka

Helenamot - 25-03-2019 - 16:21
Temat postu:

Witam.
Proszę o etymologię nazwiska: Gierejko. Handrysik, Kuliński.
Z góry dziękuję.
Pozdrawiam.
Helena

Ewa_Szczodruch - 25-03-2019 - 18:39
Temat postu:

Witam

Gierejko - od imion typu Gerwazy, Gertruda, Gerard, także od grać, giera ‘gira’.

Handrysik - od imienia Henryk. Imię popularne w Polsce od średniowiecza jest pochodzenia germańskiego, od haima ‘ojczyzna’ + rihhi ‘potężny, mocny’.

Kuliński 1633 - od nazwy miejscowej Kulin (włocławskie, gmina Włocławek).

Źeódło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Iwańczyk_Piotr - 25-03-2019 - 19:11
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Sar.

Gawroński_Zbigniew napisał:

Panowie Iwanowie stali się Janami chyba dopiero w 18 wieku!

Chyba trochę wcześniej. Od połowy XVII w mam znalezionych członków własnej rodziny (na razie), a z innych źródeł wiem, że nazwisko Iwańczyk występowało przed 1700 rokiem. Choćby podany w "Genetece" Mateusz Iwańczyk ur. 1696 r (woj. mazowieckie).
Bardzo dziękuję za odzew i liczę, że może ktoś, coś jeszcze podpowie na temat rodowodu tego nazwiska.

Very Happy

Gawroński_Zbigniew - 25-03-2019 - 20:24
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Sar.

Iwańczyk_Piotr napisał:

(...)

Chyba trochę wcześniej.

Very Happy

Ależ ja DOKŁADNIE TAK NAPISAŁEM. Przed 18 wiekiem same Iwany, później Jany a Iwany zostali na Kresach i dalej na wschód. Smile

Dość żartów, bo się jeszcze na mnie obrazisz. Zupełnie serio. Sam byłem zaskoczony, że u nas polskie imię Jan jest takie młode, że wcześniej wymawiano je "kresowo".

Iwańczyk_Piotr - 25-03-2019 - 21:14
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Sar.

Gawroński_Zbigniew napisał:

Iwańczyk_Piotr napisał:

(...)

Chyba trochę wcześniej.

Very Happy

Ależ ja DOKŁADNIE TAK NAPISAŁEM. Przed 18 wiekiem same Iwany, później Jany a Iwany zostali na Kresach i dalej na wschód. Smile

Dość żartów, bo się jeszcze na mnie obrazisz. Zupełnie serio. Sam byłem zaskoczony, że u nas polskie imię Jan jest takie młode, że wcześniej wymawiano je "kresowo".

Obrażać się nie ma o co ale też nie chce mi się wnikać, co rozumiesz przez "Iwany"... "Jany" itp. Myślę, że ta informacja jest czytelna jedynie dla Ciebie... i niech tak zostanie.

Wladyslaw_Moskal - 26-03-2019 - 03:10
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Iwańczyk.

Iwańczyk_Piotr napisał:

Witam. Bardzo proszę o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Iwańczyk.
Pozdrawiam.
Piotr

Witaj Piotrze,

przytaczam etymologie Twojego nazwiska wg prof. K.Rymuta:
"Nazwisko Iwańczyk - pierwszy raz odnotowane w Polsce w 1644 r., pochodzi od imienia Jan. Imię pochodzenia hebrajskiego, od Jehöhanan ‘Jahwe jest łaskawy’. W językach słowiańskich adaptowane jako Iwan, Jan. Forma Iwan we wczesnym średniowieczu znana w całej Polsce, później na Kresach Wschodnich. Postać Jan notowana od początku XIII wieku".

Nazwisko musialo powstac wczesniej i musialo przez pare pokolen utrwalic sie w tej formie zanim je odnotowano w dokumenie odszukanym w 1644 r., co nie przekresla mozliwosci odkrycia zapisu tego nazwiska w starszych dokumentach, ktore ktos odkryje dzisiaj lub jutro.

Imie Jan nosili juz w starozytnosci wladcy Judei; Jan Hirkan I (?-104 p.n.e.), etnarcha Judei od 134 p.n.e. oraz Jan Hirkan II (?-30 p.n.e.), etnarcha Judei 63-40 p.n.e.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Jan

Zrodla angielskie wskazuja, ze dla imienia i nazwiska Jan istniala celtycka forma Ifan/Ivan; Ifan - wymowa [ˈiːvan], jezyk; Welsh=walijski czyli celtycki;
https://forebears.io/surnames/ifan
najazd myszka na Anglie lub Walie pokazuje ile osob nosilo to nazwisko w 2014 r.

Zatem na ziemiach obecnie polskich, w czasach przedpiastowskich z racji bliskich powiazan celtycko-prapolskich [uwazali sie za kuzynow, krewnych !!!] moglo wystepowac juz jako rodzime, polskie imie i nazwisko Iwan od ktorego powstalo Twoje nazwisko;
https://forebears.io/surnames/iwan

Moim zdaniem, nazwisko Iwańczyk jest czysto polskim, unikalnym w skali swiatowej nazwiskiem, ze starymi celtycko-slowianskimi korzeniami;
https://forebears.io/surnames/iwańczyk

Jesli do tej pory nie wierzysz mi w to co napisalem, popatrz na mape nazwiska Ivan;
https://forebears.io/surnames/ivan

Nazwisko Ivan nosi tysiace Rumunow, Slowakow i Hiszpanow w porownaniu do kilkuset Rosjan, gdzie popularne jest imie Iwan, ale nie nazwisko Iwan [sa pewne problemy na tej stronie z zapisem nazwisk !].
Klikniecie na Show All Nations i Phonetically Similar Names pokazuje w ktorych krajach europejskich wystepuje nazwisko Ivan, lub jak z biegiem czasu ulegl zmianie zapis nazwiska w danym kraju [flaga kraju], np we Francji Ivan, to takze Evain i to nazwisko nosilo 3298 osob. Nawet we Wloszech mieszka 359, a kiedys w Imperium Rzymskim, niewolnicy nie mieli wlasnych nazwisk.
Takie rozmieszczenie nazwiska Ivan w Europie mozna wiazac tylko z celtycko-slowianskimi powiazaniami panujacymi w starozytnym swiecie.

Pozdrawiam - Wladyslaw

Iwańczyk_Piotr - 26-03-2019 - 16:19
Temat postu:

Władysławie, wielkie dzięki za takie dokładne opracowanie! Jestem wdzięczny! Very Happy

Wladyslaw_Moskal - 26-03-2019 - 16:45
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Iwańczyk.

Iwańczyk_Piotr napisał:

Władysławie, wielkie dzięki za takie dokładne opracowanie! Jestem wdzięczny! Very Happy

Piotrze - ciesze sie.
Dodatkowa informacja dla Ciebie.

Jesli w;
https://mapa.szukacz.pl/mapnik.html
wpiszesz; iwan*
wyskoczy informacja;
LISTA TRAFIEŃ
Pytanie: iwan*
29 trafień

Czyli 29 miejscowosci w Polsce zaczynajacych sie na Iwan...
Na pewno nie majacych zadnego zwiazku z Iwanami przybylymi ze .. wschodu.

Pozdrawiam !

Mamaj_Jan - 27-03-2019 - 21:24
Temat postu:

Proszę o pomoc w ustaleniu etymologii nazwiska Wilusz
Pozdrawiam
Jan

ROMAN_B - 27-03-2019 - 23:12
Temat postu: Etymologia nazwiska Wilusz.

Janie, witaj.

Wilhelm to stare germańskie imię [ willo ‘wola” oraz helm ‘hełm, ochrona’ ]. Imię to pierwotnie znaczyło „chętnie stający w obronie’ albo „ten, który udziela schronienia”. W Polsce znane od XIII wieku. Przybierało ono wiele form, na przykład: Wilam, Wiluch, Wilusz. Z czasem różne formy imienia Wilhelm stały się jego zdrobnieniami, to jest: Wilek, Wiluś, Helmik, Wili, Wilhelmik, Wilhelmuś, Wilczek, Wilhi, Holmik, Wilek, Helm, Helmuś, Helmek, Wilciu, Willi, Helmo, Wilusz, Wilhelmek, Hemulek itd.

Zatem, nazwisko Wilusz pochodzi od imienia Wilusz a ono od imienia Wilhelm. Dodam, że w dialektach języka polskiego, w których występowało mazurzenie brzmiało ono Wilus a w niektórych gwarach mazurzących przybierało formę Wiluś.

To moja propozycja dla Ciebie.
Pozdrawiam – Roman.

Wladyslaw_Moskal - 28-03-2019 - 04:12
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Wilusz.

Mamaj_Jan napisał:

Proszę o pomoc w ustaleniu etymologii nazwiska Wilusz
Pozdrawiam
Jan

Witam,

chociaz wg prof K. Rymuta nazwisko Wilusz - odnotowane pierwszy raz w Polsce w 1345 r pochodzi od imienia Wilhelm, o czym pisze Pan Roman, mam inna hipoteze pochodzenia nazwiska Wilusz.

Wg mnie, nazwisko Wilusz pochodzi od bardzo starego, juz rzadkiego celtycko-francuskiego nazwiska Vil, wystepujacego tez w Hiszpanii i Portugalii, u naszych poludniowych sasiadow i innych krajach slowianskich;
https://forebears.io/surnames/vil
Nazwisko wedlug francuskiego slowa "vil" , w j.polskim oznacza; "niski", niskiego wzrostu.

W poludniowej Polsce wystepuje rzadkie nazwisko Wil, odpowiednik nazwiska Vil w innych krajach;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndistr?nazwisko=wil
Zastanawia mnie, dlaczego nazwisko Wil musi takze pochodzic od imienia Wil+helm wg Profesora.

W Europie wystepuje we Francji i Chorwacji oraz innych krajach nazwisko Vilus;
https://forebears.io/surnames/vilus
ale we Francji i w Polsce pojawia sie takze bardzo rzadkie nazwisko Wilus;
https://forebears.io/surnames/vilus

Wedlug mnie wystepowanie juz nie tak rzadkiego nazwiska Wilusz w Europie i poludniowej Polsce, mozna wiazac tylko z wplywem Celto-Slowian , ktorzy nie mieli granic miedzy krainami;
https://forebears.io/surnames/wilusz
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... sko=Wilusz

Wedlug mnie Wilusz/Vilus to potomek=syn Wila/Vila i te nazwiska maja korzenie celtycko-slowianskie a nie germanskie.

Pozdrawiam - Wladyslaw

Gawroński_Zbigniew - 28-03-2019 - 07:48
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Wilusz.

Wiliusz/Wiliuga/Wiliuż/Wiliunas (pachnący Litwą) to białoruski "chromy/kulawy". Imię niechrześcijańskie o jakich pisałem już parę razy o charakterze magicznym "odstraszające" złe moce od dziecka, któremu je nadawano. Nazwisk Wiliuszo-podobnych jest całkiem sporo bo około 20. To: jeśli odnieść etymologię do Kresów.

Mamaj_Jan - 28-03-2019 - 15:39
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Wilusz.

Wszystkim Panom serdecznie dziękuję za tak wyczerpujące wyjaśnienia
dotyczące etymologii nazwiska Wilusz. Dla mnie najbardziej przekonywująca
wydaje się hipoteza Władysława, że nazwisko to ma korzenie celtycko - słowiańskie,
ale i hipoteza Romana też może być brana pod uwagę.
Próbuję znaleźć połączenie pomiędzy żyjącym przedstawicielem tego rodu z
Łukaszem Wiluszem długoletnim rajcą krośnieńskim, znanym handlarzem
wysyłającym z Polski sukno na Węgry, a z których sprowadzał do Polski wino,
żyjącym w II połowie XV w.
Serdecznie pozdrawiam
Jan

Mamaj_Jan - 29-03-2019 - 12:20
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Wilusz.

Z Księgi przyjęć do prawa miejskiego w Krakowie 1392 – 1506:
w zapisce nr 649 z 1392 r. występuje Petrus Willusch,
a w zapisce 661 z 1392 r. Johannes Willusch de Sator, z zapiski tej
wynika, że Jan Wilusz pochodził z miasta Zator, które w 1292 r. uzyskało
prawa miejskie i prawo składu, a jego zasadźcy zaprosili do niego
przybyszów z Niemiec. Od 1315 r. Zator, pisany też Sator i Zathor, był
częścią księstwa oświęcimskiego. Stąd wnioskuję, że początek rodu
Wiluszów to XIV w. i miasto Zator, z którego rozjechali się oni do Krakowa, a
stąd dalej do Krosna i okolic w powiecie jasielskim.
Występująca w zapiskach z 1392 r. w tej Księdze pisownia nazwiska
Willusch wydaje mi się świadczyć o celtycko - słowiańskim jego pochodzeniu, że
Wilusz/Vilus to potomek=syn Wila/Vila.
Pozdrawiam
Jan

Karbowska_Marianna - 29-03-2019 - 16:52
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Wilusz.

Proszę o wyjaśnienie nazwiska - Kalisty, Kalista

Kozłowska_Elżbieta - 29-03-2019 - 21:01
Temat postu:

Witam. Bardzo proszę o etymologię nazwisk Głaszcz (Głaszczka) oraz Giel.
pozdrawiam - Elżbieta

Ewa_Szczodruch - 30-03-2019 - 14:14
Temat postu:

Witam

Głaszcz/ Głaszczka - od głaskać.

Giel 1533 - od gil ‘ptak wróblowaty’.

Kalisty - od imienia Kalikst. Imię, notowane w Polsce od XIII wieku, jest pochodzenia greckiego Kallistos, to od kallistos ‘bardzo piękny’. W łacinie były dwa warianty tego imienia: Calixtus, Callistus.

Żródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Karbowska_Marianna - 30-03-2019 - 18:08
Temat postu:

Dziękuję wiosennie.

Kozłowska_Elżbieta - 30-03-2019 - 19:27
Temat postu:

Serdecznie dziękuję - Elżbieta

yolanda65 - 03-04-2019 - 09:49
Temat postu:

Poproszę o etymologię nazwiska SAR i KUCIMAJ. Dziękuje i pozdrawiam. Jola F.

Mamaj_Jan - 03-04-2019 - 10:29
Temat postu:

Wiluszowie mieszczanie w XV - XVII w. , a zapewne tylko niektórzy z ich potomków
w XVIII i XIX w. byli właścicielami kilku wsi w obwodzie jasielskim.

romans87 - 04-04-2019 - 15:48
Temat postu:

Dzień dobry,

od dłuższego czasu szukam wytłumaczenia skąd wzięło się nazwisko Sondej. Czy mogę poprosić o etymologię tego nazwiska?

Według Geneszukaczu najwięcej Sondejów pochodzi z Podkarpacia. W rodzinnej tradycji istnieje historia, że któryś z przodków był Austriakiem. Wiadomo, że tereny Podkarpacia należały do austriackiego zaboru i być może stąd pochodziła myśl o przynależności do austriackiej wspólnoty narodowej, jednakże w Raniżowie powstał zbór luterański. Nie wiem, czy idę dobrym tropem, ale wydaje mi się, że występowanie tego nazwiska może mieć związek z kolonizacją józefińską ?

Ewa_Szczodruch - 05-04-2019 - 10:49
Temat postu:

Sondej - w grupie nazwisk pochodzących od podstawy sond-, por. sonda ‘przyrząd do mierzenia głębokości; przyrząd lekarski’, niemiecka nazwa osobowa Sond lub od Sąd-.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Wladyslaw_Moskal - 06-04-2019 - 01:01
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Sondej

romans87 napisał:

Witam serdecznie,

od dłuższego czasu szukam wytłumaczenia skąd wzięło się nazwisko Sondej. Czy mogę poprosić o etymologię tego nazwiska?

Według Geneszukaczu najwięcej Sondejów pochodzi z Podkarpacia. W rodzinnej tradycji istnieje historia, że któryś z przodków był Austriakiem. Wiadomo, że tereny Podkarpacia należały do austriackiego zaboru i być może stąd pochodziła myśl o przynależności do austriackiej wspólnoty narodowej, jednakże w Raniżowie powstał zbór luterański. Nie wiem, czy idę dobrym tropem, ale wydaje mi się, że występowanie tego nazwiska może mieć związek z kolonizacją józefińską ?

Witam,

przytaczam pochodzenie nazwisk wg prof. K.Rymuta, tak jak podala Pani Ewa, ale do porownania dodaje pochodzenie nazwiska Sądej i Sąd ;

1.- Nazwiskao Sondej - w grupie nazwisk pochodzących od podstawy sond-,
- por. sonda ‘przyrząd do mierzenia głębokości;
- przyrząd lekarski’,
- niemiecka nazwa osobowa Sond
- lub od Sąd-.

2. - Nazwisko Sądej - od imion złożonych typu Sędzimir, Sędzisław,
- też od sąd, sądzić, sędzia.

Tutaj mozesz sprawdzic wystepowanie nazwiska Sondej(1414 osob) i Sądej(1079 osob);
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... sko=Sondej

Nazwisko Sąd - pierwszy raz odnotowano w 1265, pochodzi;
- od imion złożonych typu Sędzimir, Sędzisław,
- też od sąd, sądzić, sędzia.

Wedlug mojej hipotezy zgodnej z druga wersja Profesora, nazwisko Sondej jest starsze od nazwisk Sądej i Sąd. W czasach piastowskich sporne sprawy wsrod bartnikow puszczanskich rozstrzygal "sędzia", wybierany z cieszacych sie uznaniem bartnikow, ale z pomoca innych, starszych, w czasie posiedzenia zwanego "bartnim sądem".

Moze Twoj Sondej byl kiedys sędzią lub czlonkiem takich posiedzen.

Dawniej wymawiano nie "sąd", ale "sond", stad chyba pewne nieporozumienia z pochodzeniem nazwiska - na pewno nie pochodzi od przyrzadu lekarskiego.

Moj dziadek i pozniej babcia wyjezdzajac do USA w latach 1895-1910 tez byli "Austriakami".

Pozdrawiam - Wladyslaw

PS
Jest trudny dostep do spisu nazwisk osadnikow jozefinskich w Galicji ale ciekawie opisuje osadnictwo niemieckie W.Rusinski.
Prosze wpisac w Google; WŁADYSŁAW RUSIŃSKI. Osadnictwo niemieckie

romans87 - 07-04-2019 - 18:10
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Sondej

Pani Ewo, Panie Władysławie dziękuje bardzo za pomoc.

Jaworska_Dorota - 08-04-2019 - 23:53
Temat postu: Widła, Skąd się wzięło nazwisko?

Witam
Znalazłam bardzo mało metryk osób z nazwiskiem Widła.
Czy w którymś momencie przy wpisywaniu do Ksiąg Metrykalnych właściwego nazwiska mógł się wkraść błąd, jakaś literówka, czy raczej jest to nazwisko zagraniczne i uległo spolszczeniu, kiedy pojawiło się w Polsce ?
Pozdrawiam.
Dorota

Richard1 - 09-04-2019 - 07:52
Temat postu: Widła

Być może to błędny zapis

Z jakich okolic występuje Widła ?

Jeśli z Małopolski to w Kłodnem parafia Chomranice występuje nazwisko Wideł od. XVII wieku

Daniel_Paczkowski - 09-04-2019 - 11:27
Temat postu: Widła

Trudno mi cokolwiek powiedzieć o etymologii tego nazwiska, ale nie sądzę, że to pomyłka:

https://www.facebook.com/IlovePoland966 ... mp;theater

http://www.sejm-wielki.pl/n/Wid%B3a

https://pl.linkedin.com/pub/dir/+/Wid%C ... l-0-Polska

Ewa_Szczodruch - 09-04-2019 - 11:32
Temat postu: Widła

Widła - od widły ‘narzędzie rolnicze’.

Źródło:Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Jaworska_Dorota - 09-04-2019 - 20:46
Temat postu: Widła

Witam
Dziękuję za podpowiedzi. Mój dziadek Walenty Widła urodzony w 1900 w Zabierzowie Bocheńskim ( USC Niepołomice, AP w Bochni i Krakowie ). Jego ojciec to Andrzej Widła. Więc już dwa pokolenia. To wiem z Aktu Urodzenia Walentego Widła. Chciałabym natomiast sięgnąć trochę głębiej. Niestety USC w Niepołomicach nie przekazał jeszcze ksiąg z 1900 roku do AP a sam urząd w Niepołomicach bardzo nieprzychylny ( nie wspominając już księdza proboszcza w Parafii w Zabierzowie Bocheńskim ). Pomimo, że dawno minął okres przechowywania nie chcą udostępnić aktu ani w formie zdjęcia, ani skanu ani kserokopii. Po mojej skardze do burmistrza, z uwagą, że ich urzędu nie można niestety nazwać urzędem przyjaznym, zaproponowano mi reprodukcję aktu za 5 złotych. Dobre i to.
Niestety nie udało mi się znaleźć zindeksowanych ksiąg z tamtego obszaru.
W dzisiejszych czasach koncentracja nazwiska Widła to Wola Zabierzowska, Wola Batorska, Zabierzów Bocheński.
Czy ktoś zetknął się może gdzieś z jakimiś księgami metrykalnymi, meldunkowymi albo innymi rejestrami z wyżej wymienionych
miejscowości. Utknęłam na Andrzeju Widła - mam tylko imię i nazwisko, bez dat - to mój pradziadek, a chciałabym poznać dane dotyczące moich prapra....
Pozdrawiam.
Dorota

Gawroński_Zbigniew - 09-04-2019 - 21:22
Temat postu: Widła

Tym razem zaiste prawdziwa łyżka dziegciu w beczkę miodu. Wink

Jeśli nazwisko Widła nie zostało zniekształcone od postaci widły to może być apelatywem od słowa widła. Każdy pszczelarz od 3 stuleci powie Wam co to takiego!!!

Widła to inaczej dłużnica, nasad, płaszka, zatuła, zatwór. To specjalna przysłona w ulach, która nie pozwala zwiać matce z ula razem z całym rojem. Poza okresem rojenia widły innego rodzaju (zwłaszcza dzisiaj) służą do podkradania pszczołom pierzgi, czy czego tam innego co się pszczołom podkrada.

Jaworska_Dorota - 09-04-2019 - 23:00
Temat postu: Widła

Dziękuję. Teraz dopiero mam dylemat. Które pochodzenie nazwiska Widła jest przyjemniejsze i szlachetniejsze ? Smile

Od narzędzia rolniczego czy od części składowej ula ? Smile

Pozdrawiam.
Dorota

Virg@ - 10-04-2019 - 11:49
Temat postu: Widła

Według publikacji: Kazimierz Rymut, Słownik nazwisk używanych w Polsce na początku XXI wieku, opartej na bazie PESEL z 2002 roku (materiały Rządowego Centrum Informatycznego PESEL - Powszechny Elektroniczny System Ewidencji Ludności), nazwisko Widła poświadczono ogółem 626 razy (nosiło je: 322 kobiety i 304 mężczyzn).
Źródło:
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... Wid%C5%82a

Inne formy nazwiska Widła i oboczności, które funkcjonują jako odrębne nazwiska, a które prof. Kazimierz Rymut wywodzi także od „widły ‘narzędzie rolnicze’”, to: Widla, Widlaczyk, Widlak (naliczniej występujące - 951poświadczeń), Widlarski, Widlarz,Widlas, Widlaś, Widlecki, Widlewski, Widliczek, Widliński, Widloch, Widlok i Widłok - (śląskie), Widłak, Widłakowski/a, Widłas, Widłaś, Widłaszewski/a, Widłaś, Widławski/a, Widło, Widłos, Widłoszewski, Widłowski.

Co do etymologii.
Widły, to również „rozgałęzienie utworzone przez dwie rzeki, dwie ulice, dwie gałęzie itp.”:
- „Wchodziliśmy w widła dwóch rzek.”
- ”[…] wpadłszy na rozdrożne widła.”

Biorąc pod uwagę, że widły w znaczeniu podstawowym (‘narzędzie rolnicze’) nie mają liczby pojedynczej, co sprawia, że łączymy tę nazwę z liczebnikami zbiorowymi (troje wideł, pięcioro wideł itp.) - moim skromnym zdaniem, bardziej prawdopodobna wydaje się motywacja nazwania (miana, nazwiska) Widła od miejscowej nazwy terenowej, ponieważ ta używana była w liczbie pojedynczej widła.

Łączę pozdrowienia –
Lidia

San.Min. - 16-04-2019 - 14:35
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Sondej

Nazwisko Księżopolski. W wyszukiwarce forum nie ma nic na temat jego pochodzenia. Czy pochodzi od miejscowości Ksieżopole (i innych) czy odwrotnie? To miejscowość od nazwiska?

Ewa_Szczodruch - 16-04-2019 - 19:05
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Sondej

Witam

Księżopolski 1528 - od nazwy miejscowej Księżopole (siedleckie, gmina Bielany, Mokobrody).

Źródło:Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

klaudia3013 - 22-04-2019 - 13:02
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Sondej

Witam serdecznie.
Proszę o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska CHAJĘCKI. Mam taka koncepcję, że od wsi Chajęty w pow. Wołomińskim, ale nie wiem czy słuszną?

Pozdrawiam świątecznie Smile

Ewa_Szczodruch - 23-04-2019 - 10:56
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Sondej

Chajęcki 1578 - od nazwy miejscowej Chajęty (ostrołęckie, gmina Dąbrówka)

Źródło:Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

reunion749 - 23-04-2019 - 11:52
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Sondej

Witam.
Proszę o wyjaśnienie etymologii nazwiska Kierdejko/Kierdeyko.
Czy możliwe jest, by końcówka -ko została dodana do wcześniejszego nazwiska Kierdej?

Tomasz_Mierzejek - 23-04-2019 - 11:56
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Sondej

Proszę o wyjaśnienie nazwisk:
Piarda
Perzan

Ewa_Szczodruch - 24-04-2019 - 08:06
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Sondej

Kierdejko, Kierdeyko - od prasłowiańskiego krd? ‘trzoda, stado’, por. kierda gwarowe ‘knur’, kierdel ‘stado owiec’.

Perzan - od perz, ze staropolskiego pyrz ‘rodzaj chwastu’, dawniej też ‘oset; proch’.

Piarda - od pierdzieć, ze staropolskiego pirdzieć, gwarowego pardać ‘oddawać gazy’.

romans87 - 24-04-2019 - 17:25
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Sondej

Dzień dobry,

witam ponownie.

Prosiłbym teraz o wytłumaczenie nazwisk: Zasiela, Bździkot, Skrobucha, Sopel oraz Białokur.

Tomasz_Mierzejek - 24-04-2019 - 18:45
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Sondej

Dziękuję

Perzan - od perz, ze staropolskiego pyrz ‘rodzaj chwastu’, dawniej też ‘oset; proch’.

Piarda - od pierdzieć, ze staropolskiego pirdzieć, gwarowego pardać ‘oddawać gazy’.[/quote]

Ewa_Szczodruch - 25-04-2019 - 09:59
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Sondej

Witam

Białokur 1394 - w grupie nazwisk pochodzących od podstawy biał , też biel , bil , por. biały, biel, bielić, bil ‘biel, tłuszcz’, ukraińskie biłyj, białoruskie beły, czeskie bily.

Bździkot - w grupie nazwisk pochodzących od staropolskiego, gwarowego bździć ‘pierdzieć; gadać głupstwa’; od gwarowego bzdyl ‘malec’.

Źródło: Kazimierz Rymut, ‘Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny’, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Skrobucha - w grupie nazwisk pochodzących od skrobać ‘zdrapywać, brzydko pisać; drapać’, skrobek ‘skąpiec’; też od skrabać.

Sopel 1637 - od sopel ‘zwisający wydłużony kawałek zamarzniętej wody’, też od prasłowiańskiego sopel ‘piszczałka’.

Zasiela – nie znalazłam; może od za + sioło ‘wieś’?

Źródło: Kazimierz Rymut, ‘Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny’, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

romans87 - 25-04-2019 - 18:29
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Sondej

Dziękuje,

z nazwiskiem Zasiela myślę, że jest jakiś błąd w metryce urodzenia.

JanNiedźwiadek - 26-04-2019 - 14:41
Temat postu:

Witam,

Chciałbym prosić o sprawdzenie znaczenia nazwiska Cieret.

Z góry dziękuję za udzielenie odpowiedzi, Jan Adam Niedźwiadek

Ewa_Szczodruch - 27-04-2019 - 09:08
Temat postu:

Witam

Cieret - od gwarowego cierać ‘trzeć, wycierać’, ciorać ‘ciarać, tarzać, włóczyć’.

Źródło: Kazimierz Rymut, ‘Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny’, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

JanNiedźwiadek - 27-04-2019 - 09:49
Temat postu:

Jeszcze raz Dziekuję Smile

hollerelk - 28-04-2019 - 02:48
Temat postu:

Witam,
Interesuje mnie pochodzenie nazwisk Marcińczyk, Bylczyński, Cwalina, Łosiewicz.
Z góry dziękuje za pomoc.

Ewa_Szczodruch - 28-04-2019 - 12:14
Temat postu:

Witam:)

Bylczyński – w grupie nazwisk pochodzących od być, były lub od imion złożonych typu Niedabył lub od byl ‘łodyga’.

Cwalina - od nazwy miejscowej Cwaliny (łomżyńskie, gmina Mały Płock).

Źródło: Kazimierz Rymut, ‘Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny’, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999
Łosiewicz 1426 - od łoś.

Marcińczyk - w grupie nazwisk pochodzących od imienia Marcin. Imię pochodzi od łacińskiego Martinus i oznaczało pierwotnie ‘należący do boga wojny Marsa’. W Polsce notowane od XIII wieku. Obok formy Macin spotyka się w średniowieczu Mercin, Morcin, Martyn

Źródło: Kazimierz Rymut, ‘Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny’, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Janiszewska_Janka - 28-04-2019 - 12:32
Temat postu:

Witam

Bardzo proszę o wyjaśnienie pochodzenia zawołania( nazwiska ) Najek, które pojawiło się w związku z moją rodziną Wieteckich. Filip Najek "zwany", a w innym akcie Kolonista pojawiał się w aktach chrztu mego przodka Szymona Wieteckiego karczmarza z Wielkopolski. Jednak dalsze badania aktów z połowy XVIII wieku sugerują, że byli bliską rodziną i wcześniej mój Szymon przyjął i używał nazwisko Wietecki, a następnie ten FILIP NAJEK oraz jego potomkowie także zaczęli używać na stałe nazwisko Wietecki.
Nazwisko Wietecki wyprowadzane mogło być od "witki", ale Najek od "najemnik"?

Dziękuję za wyjaśnienia
Janka

Tazbir_Marcin - 30-04-2019 - 14:12
Temat postu:

Witam, chciałbym zapytać o cztery nazwiska:
Pochodzenie Czortków:
-Drażniowska
-Matijiewicz, Matyjewicz
- Pełechata

oraz nazwisko którego pochodzenia jeszcze nie doszedłem..
-Rykut

Pozdrawiam i dziekuję!
Marcin

Ewa_Szczodruch - 01-05-2019 - 09:20
Temat postu:

Witam

Czortków - od czart ‘diabeł’, od czeskiego čert, od ukraińskiego czort.

Drażniowski - od prasłowiańskiego dražiti ‘denerwować, podniecać’.

Źródło: Kazimierz Rymut, ‘Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny’, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Matijiewicz, Matyjewicz - w grupie nazwisk pochodzących od imienia Maciej. W języku hebrajskim były dwa warianty imienia: mettithejah (u) i mattanejah (u) ‘dar Jahwe’, przejęte do greckiego jako Matthias, Matthauos, Maththaios, a do łacińskiego jako Matthias, Matthaeus. Z form łacińskich w języku polskim powstały trzy imiona: Maciej, Matyjasz oba pochodzące od wariantu Matthias i Mateusz, utworzone od Matthaeus. W Kościele prawosławnym od form greckich utworzone zostało imię Matwiej, wtórnie Matfiej. Te cztery imiona, a także ich skrócone formy Mat- i Mac- mieszały się w źródłach historycznych

.
Najek – nie zanalazłam ☹

Źródło: Kazimierz Rymut, ‘Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny’, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Irena_Skuła - 01-05-2019 - 09:57
Temat postu:

Proszę o pochodzenie nazwiska Stanisz. W okolicach Bełchatowa , Kamieńska na przełomie 1700/1800 r często dopisywane do pierwszego nazwiska.
Pozdrawiam Irena

Ewa_Szczodruch - 01-05-2019 - 17:37
Temat postu:

Witam

Za Rymutem Smile

Stanisz 1204 - od imion złożonych typu Stanisław, Stanimir oraz od stanąć.

Źródło: Kazimierz Rymut, ‘Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny’, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Irena_Skuła - 01-05-2019 - 18:32
Temat postu:

Dziękuję Irena

Tomasz_Mierzejek - 02-05-2019 - 15:10
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)

Witam. Czy może ktoś podać informacje o nazwisku:
- Stefens

Edmunda - 02-05-2019 - 15:26
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)

Witam,
Proszę o pochodzenie nazwiska Szpyrc, Sperc, Waliczek,
Z góry dziękuje

Edmunda

Ewa_Szczodruch - 02-05-2019 - 16:03
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)

Witam 😊

Sperc, Szpyrc – w grupie nazwisk pochodzących od szperać ‘szukać, gmerać, zgłębiać, badać coś’, por. też staropolskie i gwarowe szpera, spera ‘napiwek dla dozorcy’, szperka, sperka, spyrka ‘słonina’.

Stefens - od imienia Stefan, pochodzenia greckiego Stephanos, od stephanus ‘wieniec, korona’. Łacińska forma Stephanus adaptowana była do języka polskiego w dwóch postaciach, starszej Szczepan i nowszej Stefan. Imię znane w Polsce już w XII wieku. Postać Szczepan poświadczona na początku XIII wieku; na Kresach Wschodnich forma Stepan.

Waliczek 1632 - od imion na Wal-, typu Walenty, Walerian lub od walić ‘burzyć, rozwalać; uderzać, sunąć powoli, ociężale’.
Źródło: Kazimierz Rymut, ‘Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny’, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Tomasz_Mierzejek - 02-05-2019 - 16:11
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)

Dziękuję Pani Ewo!☺

Janiszewska_Janka - 02-05-2019 - 16:14
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)

Witam pani Ewo

Najek – nie zanalazłam ☹

Niestety będę miała z tym Najkiem problem, bo we wsi Dobrosołowo w Wielkopolsce nie tylko ten Filip Najek występował, ale także Marcin, Maciej i Antoni z rodzinami w połowie XVIII wieku oraz zapisywano ich jako nazwisko, a nie zawołanie. Czy mogli stosować skrót od Najkowski ? Miałam w rodzinie Snopczyńskiego, którego wymiennie nazywano Snopek i zastanawiam się nad analogią sytuacji. Pod koniec XVIII wieku Filip i Antoni Najek zmienili nazwisko na Wietecki, a nazwisko Najek tam zaniknęło.
Dziękuję za próbę pomocy i pozdrawiam

Janka

Edmunda - 03-05-2019 - 09:29
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)

Serdeczne dzięki kwiat

Edmunda

varhin23 - 08-05-2019 - 22:45
Temat postu: Skąd pochodzi nazwisko

Witam.

Krotko:
Po linii rodowej taty pochodze z Wielkopolski (wies nedaleko Poznania, czasu jak tam byla Prussia, takie mam info od rodziny) i miasto Pruzana, wies Niemkowicze (Bialorus, kresy).

Nazwisko w kirilice napisane Калюта, W dowodzie polskim mam Kaljuta.

Moze ktos z was kiedys slyszal to nazwisko, moze kto ma pomysl z kont poszlo.
Cos na polskie nie jest podobne Smile

Dziekuej bardzo!

Obidka - 08-05-2019 - 23:06
Temat postu: Skąd pochodzi nazwisko

Twoje nazwisko prawdopodobnie zostało zdeformowane przez zapis cyrylicą i może brzmieć oryginalnie Kaluta. A to nazwisko występuje nawet w tych niewielkich zindeksowanych zasobach z Białorusi z XIX wieku.
http://geneteka.genealodzy.pl/index.php ... rdertable=

Pozdrawiam
Baśka

varhin23 - 08-05-2019 - 23:13
Temat postu: Re: Skąd pochodzi nazwisko

Obidka napisał:

Aha, dziekuje!

Wladyslaw_Moskal - 09-05-2019 - 05:29
Temat postu: Re: Skąd pochodzi nazwisko

Nieco inna wersja pochodzenia i zapisu nazwiska Kaljuta;
https://forebears.io/surnames/kalyuta

Ale przypuszczam, ze pochodzi od slowianskiej ….. sakiewki:
https://forebears.io/surnames/kaleta

Gawroński_Zbigniew - 09-05-2019 - 21:37
Temat postu: Re: Skąd pochodzi nazwisko

Фамилия Калюта ведет свое начало от прозвища Калюта. Прозвище Калюта, по одной из версий, происходит от глагола "калiчити", который в украинском языке означает "калечить, увечить". Возможно, такое прозвище указывало на изъяны, недостатки или дефекты во внешнем виде человека. Wink

Согласно другой версии, прозвище связано со старинным русским названием денежной сумки или мешка — калита. Оно упоминается в документах 14 в., касающихся имущества московских князей.

ciszu - 10-05-2019 - 08:21
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)

Dzień dobry,

Uprzejmie proszę o podanie pochodzenia dla nazwisk podanych poniżej:
Kantor, Gąsiorek, Kostecki, Stanowski.

z góry bardzo dziękuję

Ewa_Szczodruch - 10-05-2019 - 19:04
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)

Witam 😊

Gąsiorek 1423 - od gąsior ‘samiec gęsi’.

Kantor 1388 - od kantor ‘śpiewak kościelny’, też ‘biuro’.

Kostecki 1558 - od nazwy miejscowej Kostki (kilka wsi).

Źródło: Kazimierz Rymut, ‘Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny’, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Stanowski 1394 - od nazwy miejscowej Stanowo (płockei, gmina Bodzanów).

Źródło: Kazimierz Rymut, ‘Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny’, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

ciszu - 10-05-2019 - 19:34
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)

Dziękuję pięknie Pani Ewo Very Happy

varhin23 - 10-05-2019 - 21:37
Temat postu: Re: Skąd pochodzi nazwisko

Gawroński_Zbigniew napisał:

To widzialem tez, ale wyglada jak bajka Smile

Z tego, co wiedziałem w necie w metrykach, Kaluta mieszkali na kresach (Białoruś), i dużo ich było Janów, woj. podlaskie. Parę osób widać kolo Warszawy i Pomorza. Po 1840-60r po prosto znika nazwisko z metryk, i pojawia się na listach promach do USA.

Dodatkowo poczytałem forum rosyjski z nazwiskiem Kaluta. Jest ich tam nie mało no i nie dużo. Wprawie wszystkie odpisali co ich pradziadki przyjechali z zachodniej Białorusi (okolic Baranowicz).

Hm, cos już wiem, na pewno trzeba poszukać na Białoruś metryk na swoich pradziadków, może cos dąsie połączyć to wszytko.

AdalbertuSobieray - 19-05-2019 - 13:56
Temat postu: Trafis / Trafisz

Dzień dobry,
czy nazwisko Trafis (potem widzę w metrykach przekształcane w Trafisz) - może pochodzić od anglo-saskiego Travis? Dziękuję za sugestie gdyż nijak nie znajduję kierunku Smile

historyk1920 - 19-05-2019 - 15:21
Temat postu: Trafis / Trafisz

Dzień Dobry !
Nazwisko TRAFIS pochodzi od słowa ugodzić w cel, najwyraźniej uległo zniekształceniu? , bądź " naleciałości" i znamy je w tej formie TRAFISZ.

Pozdrawiam
Marek

AdalbertuSobieray - 19-05-2019 - 15:24
Temat postu: Trafis / Trafisz

Dziękuję! Nie wiedziałem z czym to jeść, a jest to dość rzadkie nazwisko Smile

gregajtys - 19-05-2019 - 15:40
Temat postu: Trafis / Trafisz

Pochodzenie nazwiska Zawada.

Agnieszka

historyk1920 - 19-05-2019 - 16:00
Temat postu: Trafis / Trafisz

Zawada - 1410 od zawada ‘przeszkoda’, dawniej też ‘kora; skaza’ lub od nazwy miejscowej Zawada

Marek

ladyvick - 20-05-2019 - 14:44
Temat postu:

Dzień Dobry,
Pisze do Państwa z pytaniem czy ktoś może spotkał się z nietypowym nazwiskiem występującym pod wieloma formami: Hortyan, Ortyan, Artyan/ Hortian/Chortian? Poszukuję informacji na temat pochodzenia tego nazwiska, które pojawiło się ostatnio w moim drzewie genealogicznym.
Będę wdzięczna za pomoc i wskazówki.
Olga

Wladyslaw_Moskal - 20-05-2019 - 18:52
Temat postu: Pochodzenie nazwisk Hortyan, Ortyan, Artyan/ Hortian/Chortia

Witam,

do proby powiazania i ustalenia pochodzenia tych nazwisk brakuje kilka istotnych informacji;
- z jakiego rejonu pochodza,
- z jakim wyznaniem [religia] sa zwiazane,
- jakie zapisy sa najstarsze,
czy mozesz uzupelnic o te dane swoja prosbe?

Pozdrawiam - Wladyslaw

Tomasz_Mierzejek - 20-05-2019 - 18:55
Temat postu: Ok dziękuję.

Witam. Bardzo proszę o informacje o nazwiskach:
Parzych
Kuta
Banach
Ksepka
Gleba

teresam - 20-05-2019 - 21:19
Temat postu: Penier

Dzień dobry,
poszukuję informacji na temat pochodzenia nazwiska Penier (mojej prababki) z parafii rzymskokatolickiej Żelechlinek, XIX wiek.

Galinski_Wojciech - 21-05-2019 - 07:20
Temat postu: Penier

Witam,

Poszukuję informacji o pochodzeniu nazwiska Sudoł (parafia Jeżowe).

Z góry dziękuję za info,

Wojtek

Ewa_Szczodruch - 21-05-2019 - 11:56
Temat postu: Penier

Banach 1761 – w grupie nazwisk pochodzących od podstawy ban , por. prasłowiańskie banati ‘myć, kąpać’, bania, ban ‘namiastnik turecki’, imę Banadykt (= Benedykt), niemiecka nazwa osobowa Ban; od gwarowego banach ‘nieślubne dziecko’.

Gleba - od imienia Gleb. Imię występuje w Kościele wschodnim, jest prawdopodobnie pochodzenia normańskiego. W Polsce wschodniej imie notowane od XIV wieku jako Gleb, Hleb, Hlib, Lib.

Ksepka - od gwarowego ksebka ‘mazur, obertas’.

Kuta 1391 - w grupie nazwisk pochodzących od podstawy kut-, por. kutać ‘otulać, przygarniać ręką’, od staropolskiego kuta ‘habit zakonny’, kuty, kuć.

Źródło: Kazimierz Rymut, ‘Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny’, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Parzych 1483 - od para ‘substancja lotna; dech, tchnienie’, też ‘dwie jednakowe sztuki czegoś’, parzyć.

Prenier - od gwarowego prena, pren ‘kij w miotle z chrustu; duży gwóźdź’ lub od niemieckiej nazwy osobowej Prenn.

Sudoł - od staropolskiego suchodół, suchdół ‘wąwóz, dolina pozbawiona wody’ lub od nazwy miejscowej Suchodół, Suchdół, Sudół (kilka miejscowości).

Źródło: Kazimierz Rymut, ‘Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny’, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Januszewska_Angelika - 21-05-2019 - 12:50
Temat postu:

Witam,
Chciałabym zapytać o etymologię nazwiska Szelewski.
Wiem, że wielkopolscy Szelewscy wzięli nazwisko od wioski Szelewo, ale to samo nazwisko nosi kilka prawdopodobnie niespokrewnionych z nimi rodzin, z różnych regionów Polski, z okolic gdzie nie ma wsi o podobnych nazwach.
Pozdrawiam,
Angelika

teresam - 21-05-2019 - 16:21
Temat postu: Re: Penier

Ewa_Szczodruch napisał:

Prenier - od gwarowego prena, pren ‘kij w miotle z chrustu; duży gwóźdź’ lub od niemieckiej nazwy osobowej Prenn.

Pani Ewo,
serdecznie dziękuję, ale nazwisko panieńskie mojej prababki i jej rodziców zapisane w aktach z XIX wieku w parafii rzymskokatolickiej w Żelechlinku k. Rawy Maz. było "Penier". Współcześnie na tym terenie to nazwisko jest nieznane, ale występuje w Polsce. W dalszym ciągu bardzo proszę o informację o pochodzeniu nazwiska "Penier".
Pozdrawiam,
Teresa Miazek

Wladyslaw_Moskal - 21-05-2019 - 19:26
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Penier

teresam napisał:

Ewa_Szczodruch napisał:

Prenier - od gwarowego prena, pren ‘kij w miotle z chrustu; duży gwóźdź’ lub od niemieckiej nazwy osobowej Prenn.

Pani Tereso,

nazwisko Penier jest unikalnym nazwiskiem w Polsce i Europie;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... sko=Penier
https://forebears.io/surnames/penier
a takie nazwiska moga miec trudne do odgadniecia pochodzenia.

Podaje dwie hipotezy.
1. Wg prof. Rymuta, nazwisko Penier - pochodzi od niemieckiej nazwy osobowej Penner, ta od średnio-wysoko-niemieckiego panne ‘patelnia’. Trzeba "poobracac" slowo, aby znalezc podobienstwo.
2. Tez zaklada maly blad w zapisie; jako Panier i baradzo stare nazwisko, kiedys zapisane "ze sluchu" jako Penier.
A "panier" to po francusku/galijsku oznacza "koszyk", zatem nosiciel tego nazwiska mogl wyrabiac roznego rodzaju koszyki,
takze te do ksztaltowania chleba przed wlozeniem do pieca.
Pannier - to po francusku nazwanie piekarza noszacego na plecach kosz z chlebem do sprzedania.

Pozdrawiam - Wladyslaw

teresam - 21-05-2019 - 20:03
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Penier

Cytat:

Serdecznie dziękuję za Pana wnikliwość. Podane przez Pana hipotezy dają mi wiele do myślenia. Wiem od krewnych, że w okolicach Chociszewa pa. Żelechlinek byli w XIX w.. (i jeszcze w w czasie II w. ś.) osadnicy niemieccy. W aktach tej parafii z II poł. XIX w. znalazłam też nazwisko Penener zapisane kilkakrotnie. Być może byli to członkowie tej samej rodziny.
Z wyrazami szacunku,
Teresa Miazek

Ewa_Szczodruch - 22-05-2019 - 09:13
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Penier

Witam:)

Za Rymutem:

Penier - od niemieckiej nazwy osobowej Penner, ta od średnio-wysoko-niemieckiego panne ‘patelnia’.

Szalewski - od nazwy miejscowej Salowa (bielskie, gmina Maków Podhalański).

teresam - 22-05-2019 - 22:25
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Penier

Ewa_Szczodruch napisał:

Witam:)
Za Rymutem:
Penier - od niemieckiej nazwy osobowej Penner, ta od średnio-wysoko-niemieckiego panne ‘patelnia’.
Szalewski - od nazwy miejscowej Salowa (bielskie, gmina Maków Podhalański).

Pani Ewo, serdecznie dziękuję.
Teresa

AgnieszkaCzaicka - 23-05-2019 - 01:27
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Penier

Witam
Interesują mnie nazwiska:
-Hojka
-Szynol
-Steuer
-Cajecki potem brzmiało Czajecki obecnie to Czaicki

Ewa_Szczodruch - 23-05-2019 - 08:41
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Penier

Witam

Cajecki - od prasłowiańskiego čajati ‘spodziewać się, oczekiwać’, od czaić się.

Czaicki - od prasłowiańskiego čajati ‘spodziewać się, oczekiwać’, od czaić się.

Czajecki <bђ> - od nazwy miejscowej Czajęcice (krakowskie, gmina Proszowice; kieleckie, gmina Waśniów).

Hojka - od choja, choina ‘drzewo iglaste’.

Źródło: Kazimierz Rymut, ‘Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny’, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Steuer - od niemieckiej nazwy osobowej Steuer, ta od średnio-wysoko-niemieckiego stiure ‘sternik; pomocnik rządcy majątku’.

Szynol - od staropolskiego szynal ‘gwóźdź’.

Źródło: Kazimierz Rymut, ‘Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny’, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

AgnieszkaCzaicka - 23-05-2019 - 09:10
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Penier

Bardzo dziękuję

sniedlich - 23-05-2019 - 09:58
Temat postu:

Witam,

czy może ktoś z Państwa miałby jakieś spostrzeżenia co do pochodzenia nazwiska Niedlich?

niedlich to niemiecki przymiotnik - miły, ale możliwe że nazwisko w pierwotnej wersji mogło brzmieć Nittelig - co słownik tłumaczy z luksemburskiego - paskudny Wink

Pozdrawiam.

sulej - 23-05-2019 - 09:58
Temat postu:

Dzień dobry,

Interesuje mnie pochodzenie nazwiska Sulejewski.

Wiem, że moja rodzina pochodzi z Mazowsza i tam też najczęściej występuje to nazwisko, ale jaka jest jego historia?

Ewa_Szczodruch - 23-05-2019 - 19:14
Temat postu:

Sulejewski - 1569 od nazw miejscowych Sulejow, Sulejewo (kilka miejscowości).

Źródło: Kazimierz Rymut, ‘Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny’, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Wladyslaw_Moskal - 23-05-2019 - 20:39
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Niedlich

sniedlich napisał:

Pozdrawiam.

Wstydzisz sie tak pieknego nazwiska i dlatego ukrywasz sie?
Nazwisko niemieckie, pochodzi od slow; słodki, śliczniutki, miły.

Nazwisko Sniedlich [jesli nie jest pseudonimem] moze byc niezwykle rzadkim austriackim nazwiskiem, troche...spolszczonym
https://forebears.io/surnames/sniedl

Wladyslaw

sniedlich - 24-05-2019 - 09:11
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Niedlich

Wladyslaw_Moskal napisał:

sniedlich napisał:

Pozdrawiam.

Moje nazwisko to Niedlich, S od imienia Szymon. Nie wstydzę się go. Bardziej mnie ciekawi zmiana z Nittelig na Niedlich. Prawdopodobnie miała ona miejsce na przełomie XVIII i XIX w.

Interesuje mnie pochodzenie nazwiska Nittelig, bo sytuację ze zmianą pisowni jestem sobie w stanie wyobrazić. Tak jak pisałem w jednym ze słowników znalazłem tłumaczenie PASKUDNY Wink

SylwiaJ - 24-05-2019 - 10:25
Temat postu:

A takie nazwisko jak GIELAREK?
Zapisywane w dokumentach z XVII-XIX w w formie Gilarek, Gilarok
To nazwisko rzadkie , wywodzące sie prawdopodobnie z terenu wideł Sanu i Wisły, dawniej północnych krańców Galicji.

Wersją zblizoną jest Gielarak (Gelarak), ale nie znalazlam przeslanek, że oba nazwiska wywodziły sie z tego samego źródla.

Ewa_Szczodruch - 24-05-2019 - 11:02
Temat postu:

Gielarek- od imienia Hilary. Imię notowane w Polsce od początku XIII wieku, w staropolszczyźnie: Hilarzy 1397, Ilarzy 1388. Jest pochodzenia łacińskiego, od przymiotnika hilarius ‘wesoły, pogodny’.

Źródło: Kazimierz Rymut, ‘Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny’, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

pijaklarus - 26-05-2019 - 23:21
Temat postu:

czy ktos moze mi wyjasnic pochodzenie nazwiska Manni?

historyk1920 - 27-05-2019 - 00:32
Temat postu:

Manni kojarzy mi się z wsią w Estonii, może pochodzi te nazwisko właśnie od tej miejscowości?
https://pl.wikipedia.org/wiki/Manni

Marek

Ewa_Szczodruch - 27-05-2019 - 10:08
Temat postu:

Witam:)

Według Rymuta:

Manni - w grupie nazwisk pochodzących od podstawy Man-, por. imiona złożone typu Manomir, imiona na Ma-, typu Maria, Emanuel, wschodniosłowiańskie Maniło, niemieckie nazwy osobowe z członem man-, typu Herman, od niemieckiej nazwy osobowej Mann ‘człowiek, mężczyzna’.

Gawroński_Zbigniew - 29-05-2019 - 09:33
Temat postu:

https://www.nordicnames.de/wiki/Manni .... czyli dokładnie to co Pani Ewa podała wyżej.

Inne pytanie: skąd nazwisko przyszło. Jest taki zapomniany epizod w historii Polski. Otóż w okresie około potopu szwedzkiego podbici i brutalnie prześladowani byli Finowie. Relatywnie duża ich liczba znalazła się na północnych Kresach Rzeczpospolitej, do której potop w swych drastycznych przejawach nie dotarł. Gdzieś czytałem że ówczesna emigracja objęła kilkadziesiąt tysięcy rodzin. Czy ta ścieżka jest poprawna? Nie wiem.

matidran - 01-06-2019 - 17:17
Temat postu:

Dzień dobry,
Mam serdeczną prośbę o rady odnośnie pochodzenia nazwiska Dziemidko/Dziemitko. Jak do tej pory nic specjalnego nie wygooglowałem. Prawdopodobnie to może być nazwisko od imienia Dziemid. Co Państwo sądzicie?
serdecznie pozdrawiam
Mateusz

Ewa_Szczodruch - 01-06-2019 - 18:59
Temat postu:

Witam

Oba nazwiska pochodzą od imion męskich:

Dziemidko - od imienia Demid, Dymid, używanego w Kościele prawosławnym, to od greckiego Diomedes, od Dios ‘Dzeus’ + medos ‘myśl’.

Dziemitko - od imienia Dymitr, notowanego w Polsce od XIII wieku jako Demetr 1264, Demitr 1419, Dmetr 1439, Dmitr 1446, Dymetr 1357, Dometr 1491, Domitr 1490. Imię pochodzi od greckiego Demétrios ‘należący do bogini płodów rolnych Demeter’.

Źródło: Kazimierz Rymut, ‘Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny’, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

matidran - 01-06-2019 - 19:13
Temat postu:

Dziekuję

)))) Bardzo to ciekawe, że to jednak są dwa różne nazwiska, bo w praktyce to jest tak, że u moich przodków to nazwisko się zmienia w zależności od tego kto i kiedy zapisywał. Najstarszy zapis z 1844 mam jednak przez T. Trzeba będzie znaleźć jeszcze coś wcześniejszego.

Paulina_W - 05-06-2019 - 16:44
Temat postu:

Witam,
ostatnio intensywniej badam moich kolonistów z Nadrenii-Palatynatu i szczęśliwie udało mi się dobrnąć do XVII wieku Smile

Moi przodkowie z Sultzheim k. Moguncji nosili nazwisko Sanular. W latach 1695-1750 zapisywano: Sannular, Sannula, Sanular, Sanülar, a raz nawet Sommulars. Skąd pochodzi to nazwisko i co oznacza?

AdalbertuSobieray - 05-06-2019 - 19:20
Temat postu:

Dzień dobry,
szukam pochodzenia nazwiska Narojczyk oraz Petryka
Dziękuję Smile

Ewa_Szczodruch - 06-06-2019 - 06:15
Temat postu:

Witam

Narojczyk - od staropolskiego narajać, naraić ‘stręczyć, polecić’.

Petryka 1620 - od imienia Piotr. Imię pochodzenia greckiego, od petra ‘skała, opoka’. W Polsce notowane od XII wieku. Obok postaci Piotr występują w źródłach średniowiecznych Piotro, Pietr, Pioter, Pieter, Piotyr, Pietyr, a w tekstach niemieckich także Peter, Petir, Piter.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

AdalbertuSobieray - 06-06-2019 - 15:11
Temat postu:

To jeszcze dorzucę nazwisko Trociński/Troczyński
Z góry dziękuję Smile

Ewa_Szczodruch - 06-06-2019 - 18:58
Temat postu:

Witam

Trociński 1405 - od trociny, trocina ‘małe kawałeczki drewna’.

Troczyński - od trociny, trocina ‘małe kawałeczki drewna’.

Troczyński - od trok ‘rzemień, wiązanie’, od staropolskiego też ‘kędzior, lok’; od troczyć.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Tomasz_Mierzejek - 06-06-2019 - 19:39
Temat postu:

Witam. Proszę o informację o nazwisku Mysiorski.

Alineczka - 06-06-2019 - 20:37
Temat postu: Melnik/Mielnik

Co było pierwsze Melnik czy Mielnik, a może te dwa nazwiska powstały oddzielnie i ich historia jest odrębna? Może Melnik w czasach zaboru rosyjskiego został zmiękczony? Ta sama rodzina, a różna pisownia. Carscy urzędnicy wpisują "mjelnik" oczywiście po rosyjsku, od 1920 r. widzę Melnik po polsku rzecz jasna. Mjelnik pochodzi od młynarza, a Melnik?

Virg@ - 06-06-2019 - 20:57
Temat postu: Melnik/Mielnik

Mielnik - młyn bębnowy do mielenia mieszaniny węgla drzewnego z siarką.

“Wewnątrz drewnianej obudowy znajdował się obracany drewniany bęben młyna. Za mielniki służyły znajdujące się w nim drewniane kule. Węgiel i siarkę wsypywano do bębna przez otwór w jego płaszczu i zamykano szczelną pokrywą. Po kilku godzinach mielenia pokrywę zdejmowano i zakładano na otwór sito zatrzymujące kule. Przy wolno obracającym się bębnie mieszanina zmielonego węgla i siarki wysypywała się do drewnianej obudowy młyna zakończonej skórzanym lejem, a z niego do beczki.”
Zobacz więcej >> Eugeniusz Salwach, Historia produkcji prochu czarnego w Mąkolnie, Złoty Stok, 2016.

Czy jednak nazwisko powstało od owego 'mielnika'?

Łączę pozdrowienia –
Lidia

Alineczka - 06-06-2019 - 21:17
Temat postu: Melnik/Mielnik

I czy od tego też powstał Melnik? Ech, ileż tajemnic...

Virg@ - 06-06-2019 - 22:30
Temat postu: Melnik/Mielnik

Nazwisko Mielnik po raz pierwszy odnotowano na ziemiach polskich w dokumencie z 1369 roku, czyli dosyć dawno Very Happy

.

Jeśli nie tracąc zainteresowania dla poszukiwań genealogicznych, dotrzesz do protoplasty swojego rodu, to wtedy rozstrzygniesz, która forma była pierwsza Mielnik czy Melnik.

Opierając się na ogólnych zasadach kształtowania się i pochodzenia nazwisk, jak sugeruje Kazimierz Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, prawdopodobne podstawy utworzenia miana (nazwania człowieka) Mielnik/Melnik, to:
- mleć, mielę;
- na Kresach Wschodnich od imienia Melentyj, z greckiego Meletios, lub od Melijan, z greckiego Aimilianos;
- od staropolskiego mielnik ‘młynarz’.

Formy Melnik i Mielnik mogą mieć taką samą etymologię, mogły też powstać na całkiem innych podstawach i być odrębnymi kiedyś nazwaniami (mianami), które przeszły na ich potomnych i z czasem zostały dziedzicznymi nazwiskami.

Objaśnienie tropów etymologicznych, to zaledwie wstęp do znalezienia odpowiedzi na pytanie o pochodzenie nazwiska. Potwierdzeniem etymologicznej hipotezy będzie dopiero wywód genealogiczny od osoby, od której nazwisko faktycznie dziedziczysz.
Bez zaświadczeń historycznych, niestety, nie da się ustalić etymologii konkretnego nazwiska, które powstało w określonym czasie i w określonym miejscu na podłożu istniejącego wówczas i używanego słownictwa, imion chrzestnych czy nazw geograficznych.

Pozdrawiam serdecznie –
Lidia

Wladyslaw_Moskal - 07-06-2019 - 04:42
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Sanular.

Paulina_W napisał:

Witam,
ostatnio intensywniej badam moich kolonistów z Nadrenii-Palatynatu i szczęśliwie udało mi się dobrnąć do XVII wieku Smile

Moi przodkowie z Sultzheim k. Moguncji nosili nazwisko Sanular. W latach 1695-1750 zapisywano: Sannular, Sannula, Sanular, Sanülar, a raz nawet Sommulars. Skąd pochodzi to nazwisko i co oznacza?

Witam Paulino,
trudno pomagac jesli ustalilas pisownie nazwiska na Sanular, a takie nazwisko nie istnieje w Europie.

Najblizsze fonetycznie, jest nazwisko szwajcarskie Zanolari i jedno jedyne poboczne Sanulari;
https://forebears.io/surnames/zanolari
Moga to tez byc zniemczone nazwiska; tureckie Senogullari lub albansko-greckie Zenullari;
https://forebears.io/surnames/şenoğullari
https://forebears.io/surnames/zenullari

W sumie, moze to byc bardzo stare celtyckie nazwanie/nazwisko uzywane w plemieniu Helvetow, ktore zostalo rozbite, podbite i rozproszone przez Juliusza Cezara;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Helweci

Pozdrawiam - Wladyslaw

Alineczka - 07-06-2019 - 06:49
Temat postu:

Dziękuję! Zauważyłam, że Mielnik to bardzo popularne nazwisko w końcu XIX w. na Mazowszu - i to wśród Polaków, Żydów i Rosjan.

Virg@ - 07-06-2019 - 08:17
Temat postu:

Tropem do poszukiwań pierwotnej siedziby rodu, na początek, może być skierowanie się tam, gdzie do tej pory znajdują się największe skupiska osób noszących rodowe nazwisko.

Analiza danych o współczesnym występowaniu nazwiska Mielnik w Polsce wskazuje, że poświadczone ono jest ogółem 4311 razy, natomiast Melnik – 339 razy .

[Źródło danych: "Słownik nazwisk współcześnie w Polsce używanych" pod red. prof. Kazimierza Rymuta (dane te opracowano w 2002 roku, na podstawie materiałów Rządowego Centrum Informatycznego PESEL - Powszechny Elektroniczny System Ewidencji Ludności).]

Łączę pozdrowienia i życzę owocnych poszukiwań –
Lidia

Alineczka - 07-06-2019 - 08:27
Temat postu:

Jest Pani skarbem!

Virg@ - 07-06-2019 - 08:45
Temat postu:

Dziękuję

.
Jest mi niezmiernie miło.
Bardzo się staram chociaż w części odwdzięczyć się za to, co otrzymałam kiedyś i nadal dostaję od życzliwych osób.

Pozdrawiam serdecznie –
Lidia

Paulina_W - 07-06-2019 - 22:51
Temat postu: Re: Pochodzenie nazwiska Sanular.

Wladyslaw_Moskal napisał:

Paulina_W napisał:

Witam,
ostatnio intensywniej badam moich kolonistów z Nadrenii-Palatynatu i szczęśliwie udało mi się dobrnąć do XVII wieku Smile

Moi przodkowie z Sultzheim k. Moguncji nosili nazwisko Sanular. W latach 1695-1750 zapisywano: Sannular, Sannula, Sanular, Sanülar, a raz nawet Sommulars. Skąd pochodzi to nazwisko i co oznacza?

Serdecznie dziękuję za wpis. Dzisiaj jeszcze raz przeglądnęłam metryki i chyba jest światełko w tunelu Smile

Interesujące mnie metryki UMZ z Sulzheim są z lat 1695-1767.
Wszyscy o tym nazwisku są potomkami Pawła ur. ok. 1670 i Anny Katarzyny - 7 synów i 1 córka i ich zstępni.
W aktach chrztu 4 synów po nazwisku jest słowo Itali, a w jednej metryce - akcie małżeństwa syna Józefa zapisano przy Pawle Italii murarii. W latach 20 XVIII w. nazwisko zaczęli zapisywać w wersji Sannula/Sanula i Sannular/Sanular, a później stanęło na zapisie Sanular. Przełomem XVII i XVIII wieku było różnie i chyba zapis mocno nieprawdziwy:
https://www.fotosik.pl/zdjecie/pelne/5f5637c0ae553195
https://www.fotosik.pl/zdjecie/pelne/dad96310c0e5165a
https://www.fotosik.pl/zdjecie/pelne/0dc0f70685401932
https://www.fotosik.pl/zdjecie/pelne/1e085e32ce6e21fb
oraz AM z 1728: https://www.fotosik.pl/zdjecie/pelne/81115b7cd1eace1c

Jest solidna przesłanka, że Paweł przybył z terenów XVII-wiecznej Italii.

W roboczym założeniu Paweł mógł przybyć do Sulzheim po wojnie o Palatynat. Było zapewne sporo zniszczeń więc murarz/budowniczy był potrzebny. Na liście zabytkowych budynków jest kilka z okresu, w którym mieszkał w Sulzheim m.in. katolicki kościół pw Filipa i Jakuba. Spróbuję się dowiedzieć czy wiadomo kto był budowniczym.

maja_szczytynska - 07-06-2019 - 23:46
Temat postu: prośba o informację

A czy mogłabym poprosić o informację o nazwisku Szczytyński? Smile

Z góry serdeczne dzięki Smile

Ewa_Szczodruch - 08-06-2019 - 09:06
Temat postu: prośba o informację

Witam

Szczytyński - od nazwy miejscowej Szczytyń (KrW).

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

maja_szczytynska - 08-06-2019 - 12:40
Temat postu: prośba o informację

<3 dziekuję!

slagra - 09-06-2019 - 14:51
Temat postu: prośba o informację

Witam
Proszę o sprawdzenie pochodzenia nazwiska ( nazwa), Wansuer
Tak podana jest nazwa wsi Węsiory na Kaszubach, w Krzyżackiej Księdze Komturstwa Gdańskiego, 1360r.
Jest to chyba najstarszy zapis nazwy wsi.
Wansuer (Wans-uer) ( Wan-suer)
W Węsiorach znajdują się Kamienne Kręgi, po Gotach.Może Wan, to staronordyckie Var, czyli ;sprzymierzeńcy "
Pozdrawiam
Sławek

Ewa_Szczodruch - 09-06-2019 - 15:38
Temat postu: prośba o informację

Witam

Wansur - od wąs ‘zarost nad górną wargą u mężczyzn’.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

slagra - 09-06-2019 - 15:46
Temat postu: prośba o informację

Witam
Dziękuję bardzo.
Zastanawia mnie, jeżeli od wąs, to powinno być Wasur (Węsior)
A jest. WANSUR.

maja_szczytynska - 09-06-2019 - 16:11
Temat postu: prośba o informację

A Kilarski, Pani Ewo? Smile

Ewa_Szczodruch - 10-06-2019 - 05:57
Temat postu: prośba o informację

Za Rymutem:

Kilarski - od niemieckich nazw osobowych Keller, Kieller, Köler, te od średniowysokoniemieckiego kellaere, kelnaere ‘piwniczny zarządca winnic i czynszu z nich’, albo od średniowysokoniemieckiego koler, köler ‘smolarz, weglarz’.

Wladyslaw_Moskal - 10-06-2019 - 20:21
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Kilarski i nazwisk Kil, Kiljan i Kilar.

Pani Ewo,

przytoczona etymologia wg K Rymuta, wskazuje ze Profesor ze swoim zespolem mial problemy w tworzeniu "Slownika", musial uwzgledniac "modne trendy", ale w innym miejscu podawal swoja, calkiem inna etymologie.
Przykladem sa polskie, slowianskie nazwiska Kil, Kilar i Kilarski.

Wg Profesora nazwisko Kil - pochodzi od imienia Kilian lub od wyrazów na kil-, natomiast Kilar i Kilarski od nazwan niemieckich, ktore Pani przytoczyla.

Polskie nazwiska Kilian i Kiljan oraz imie Kilian wg Profesora sa pochodzenia celtyckiego, znane sa w Polsce od XIII wieku. W średniowieczu wymawiane było jako Kilijan, Kielijan.

Slowo "kill" w angielskim oznacza "bić", stad mamy "killer" = morderca, zabójca.

Slowianskie imie Kiljan, sklada sie ze slow; "kil" = bić + "jan" = ulubiony, drogi [slowo z jezyka indo-perskiego, starsze od biblijnego , hebrajskiego Jan = łaskawy].

Imie i nazwisko Kiljan mozna przetlumaczyc na dzisiejszy jezyk polski jako imie chlopczyka; - "Jasiu wojowniczek", a jak Jasiu stal sie doroslym, zwano go .. Kilar, czyli Kilar nie jest "killerem" w znaczeniu celtycko-angielskim.

Kilarski to nazwisko szlacheckie herbu Korwin [ zobacz - Families];
https://en.wikipedia.org/wiki/Korwin_coat_of_arms

Mapy nazwisk wspierajace slowiansko-celtyckie pochodzenie nazwisk, podane przez profesora K.Rymuta;
https://forebears.io/surnames/kil
https://forebears.io/surnames/kiljan
https://forebears.io/surnames/kilian
https://forebears.io/surnames/kilar
https://forebears.io/surnames/jan

Pozdrawiam - Wladyslaw

P.S.
W moim wpisie przytoczylem angielski opis herbu Korwin.
Polacy Polakom wmawiaja, ze w czasach poganskich, przedpiastowskich, Polacy nie mieli nazwan/nazwisk;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Korwin_(herb_szlachecki)
Angielska wersja opisu herbu, rozdzial "History", w przeciwienstwie do polskiej wersji, zaczyna sie slowami;
"Byl jakiś powód, ze stary, polski rycerski klan/ród z sarmackimi korzeniami wybrał kruka jako swój symbol/herb. Być może był to ich totem/symbol rodowy, a te klany/rody jako pogańskie, były o wiele starsze niż chrzest Polski i powstanie Królestwa Piastów."

Ptolemeusz okolo 150 r. Krakow "nazywa" "Corvodunum"= Kruka/Kraka-miasto, ale wersja niemiecka podaje Carrodunum = Wozów-miasto,
natomiast Kalisz to Calisia, Ujście to Estualis, czyli estuarium/ujście Gwdy do Noteci .

Mapy rozmieszczenia slowianskich nazwan i nazwisk Korwin, Korvin i Corvin swiadcza, ze w starozytnosci, kiedy nie bylo granic, byly znane to nazwania/nazwiska w calej Europie i ... Indiach;
https://forebears.io/surnames/korwin
https://forebears.io/surnames/korvin
https://forebears.io/surnames/corvin

Vulpes - 12-06-2019 - 16:24
Temat postu: Holicius - pochodzenie nazwiska

Witam,
interesuje mnie pochodzenie tego nazwiska, które nosił jeden z moich pradziadków, a po wojnie uległo ono spolszczeniu na Holicjusz.

Prawie wszyscy najbliżsi krewni (Lubomir, Antoni) wypłynęli z Europy do Argentyny w 1929, gdzie jako miejscowość pochodzenia tych osób widnieje Łuck. W Polsce został się jedynie Włodzimierz, który ożenił się z Polką, Olgą, moją prababcią. Niestety, nie mamy w rodzinie męskich potomków o tym nazwisku, dlatego nazwisko to nie ma kontynuatorów. Jedynie w Argentynie, są potomkowie o tym nazwisku (dotarłam do mieszkającego w Argentynie, Rafaela, którego ojciec był adoptowany przez jednego z braci Włodzimierza). Ze względu na nietypowe, nie brzmiące jak "typowo" polskie nazwisko proszę Was o informacje, skąd mogli pochodzić moi przodkowie? Czy jest to faktycznie nazwisko nie-polskie, czy jest to latynizm do jakiegoś nazwiska polskiego? Pozdrawiam

Vulpes - 12-06-2019 - 16:30
Temat postu: Naplocha - pochodzenie nazwiska

Witam,
interesuje mnie pochodzenie tego nazwiska, które nosił mój dziadek. Wiem tylko, że wywodził się (lub wywodzili się jego rodzice) z miejscowości Baranowice lub Baranowicze, a babcia Zofia, jego żona, pochodziła z kieleckiego. Nie posiadam więcej informacji na ten temat. Jeżeli posiadają Państwo jakiekolwiek informacje na temat pochodzenia tego nazwiska, zapraszam do odpowiedzi.
Pozdrawiam

Vulpes - 13-06-2019 - 17:07
Temat postu: Lisak-Kaczka (Joniny,Kowalowa,Jodłowa)- pochodzenie nazwiska

Witam,
Jeżeli istnieje taka możliwość prosiłabym Forumowiczów o informacje w jakich bazach mogę znaleźć informacje na temat rodziców a moich prapradziadków, krewnych Franciszki Iv. Dudziak IIv. Lisak zd. Kaczki i Jana Lisaka. Najbardziej interesowałyby mnie informacje z aktu urodzenia/chrztu lub z świadectwa ślubu.
Moja prababcia Franciszka urodziła się w 1894 (nie jest mi znane miejsce urodzenia, prawdopodobnie Jodłowa, Wisowa), a zmarła w 1978 r. Jej liczne rodzeństwo mieszkało w Wisowej, m.in. Zofia Niemiec zd. Kaczka, Karol Kaczka, bracia bliźniacy z których jeden miał na imię Tadeusz , a dzieci jednego z bliżniaków – Hanka i Krysia mieszkały w Szczawinie. Franciszka wyszła za mąż za Dudziaka (nie znam imienia), z którym miała córkę, Julię. Niestety, dziecko zmarło w młodym wieku. Po śmierci Dudziaka, Franciszka wyszła za mąż za wdowca, Jana Lisaka (nie znam daty urodzenia, ale prawdopodobnie ok. 1899/1900-1902, a zmarł w 1943 w Kowalowej, prawdopodobnie pochowany w Kowalowej, Tuchowie lub Ryglicach). Jan z pierwszego małżeństwa (nie znam nazwiska pierwszej żony) miał synka Franciszka, który zmarł w wieku niemowlęcym. Ze wspólnego związku doczekali dzieci: Tadeusza (ur.1921), Michała (ur.1923), Edmunda (ur.1928), Klarę (?), Katarzynę (?) Helenę (ur.1933). Tadeusz, Klara, Katarzyna zmarli w młodym wieku, jeszcze przed II wojną światową.

Pozdrawiam serdecznie

Vulpes - 13-06-2019 - 17:36
Temat postu:

Na podanej online liście pasażerów statku, widnieje informacja że miastem pochodzenia rodziny Holicius jest Luck (Łuck) lub powiat łucki. Pasażerami byli Eudokja (ur.1879/1880), Antoni (ur.1900/1901), Lubomir (ur.1923/1924), Jarosław (ur.1921/1922) , Marja (ur. 1901/1902), Emilija (ur.1928/1929). Niestety, na tym kończą się informacje do których udało mi się dotrzeć. Czy można byłoby sprawdzić czy w jakiś bazach w Łucku są informacje nt. rodziny Holicius/czy w ogóle pojawia się nazwisko Holicius?

Malrom - 13-06-2019 - 18:42
Temat postu:

Jest to nazwisko zlatynizowane od Holicki, obecnie najwięcej mieszka
17 osób w Przemyślu, są też nazwiska Golicki.
Także mamy nazwisko Halicius, od Halicki , może od Halicz?
Nazwisko z terenów wchodnich RP.

Pozdrawiam
Roman M.

Grazyna_Gabi - 13-06-2019 - 18:44
Temat postu: Naplocha - pochodzenie nazwiska

Vulpes, podpisuj posty imieniem.
O pochodzeniu (etymologii) nazwiska pytaj w innym temacie:
https://genealodzy.pl/PNphpBB2-viewtopi ... 1710.phtml

Nazwisko Naplecha pojawia sie np. w Łunincu.
Naplocha St. - gimnazjum
https://deklaracja.genealodzy.pl/index. ... p;size=max
22 osoby w wykazie represjonowanych z obwodu pinskiego:
https://indeksrepresjonowanych.pl/int/w ... wanie.html
rowniez w rosyjskim memoriale:
pisani jako Naplecha/Наплеха, glownie z okolic Łohiszyna i Łunina.
http://lists.memo.ru/d24/f114.htm
Trzech poleglych w czasie IIWS
https://obd-memorial.ru/html/search.htm ... 4,22,20,21

Pozdrawiam
Grazyna

Andrzej75 - 13-06-2019 - 19:33
Temat postu:

Ponieważ na Wołyniu było osadnictwo czeskie, można by rozważyć hipotezę, że jest to zlatynizowane czeskie nazwisko Holický.

Vulpes - 13-06-2019 - 20:12
Temat postu:

Serdecznie dziękuję za Państwa odpowiedzi. Poszukując w źródłach internetowych potwierdzenia zarówno dla tezy pierwszej dot.zlatynizowania, jak i dla tezy drugiej dot. czeskiej prowieniencji nazwiska, znalazłam na portalu myheritage (ale jedynie w wersji z przegladarki, gdyż nie mam tam konta, że w Księgach Kościelnych i Księgach z Synagog, Słowacja za lata 1592-1910 pojawia się kilkukrotnie nazwisko Holicius (np. Johannus Holicius) i występuje ono również w Węgierskiej Księdze Kościoła Reformowanego za lata 1624-1895, np. ślub Kata Holicius z Mihaly Varga.
Oczywiście, dane te mogą nie mieć żadnego związku z moimi przodkami, ale zastanawia mnie skąd występuje ta zbieżność?
A propos jakże cennej uwagi nt. zlatynizowanej wersji nazwiska Holicki ,którego teren występowania faktycznie pokrywa się z terenem pochodzenia moich przodków, ciekawi mnie kwestia, dlaczego przekształcano nazwisko na modłę łacińską? Co to może oznaczać?
Serdecznie pozdrawiam

Vulpes - 13-06-2019 - 20:16
Temat postu:

Serdecznie dziękuję za odpowiedź, bardzo mi Pani odpowiedź pomogła w rozwikłaniu kwestii terenów na których występuje to nazwisko i tym samym, skąd mogą pochodzić przodkowie.

Pozdrawiam,
Anna

Grazyna_Gabi - 13-06-2019 - 21:31
Temat postu:

Andrzej75 napisał:

Ponieważ na Wołyniu było osadnictwo czeskie, można by rozważyć hipotezę, że jest to zlatynizowane czeskie nazwisko Holický.

W czeskiej bazie z IWS jest:
strzelec Jaroslaw Holicius ale to wszystko co o nim wiadomo.
https://kramerius.army.cz/search/i.jsp? ... q=Holicius

Grazyna

Wladyslaw_Moskal - 14-06-2019 - 04:04
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Naplocha.

Witaj Anno,

szkoda, ze nie wpisalas prosby o pochodzeniu nazwiska Naplocha w watku "Pochodzenie nazwisk".

Nazwisko Naplocha jest rzadkim nazwiskiem w Polsce;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... o=Naplocha
dlatego moze miec rozne pochodzeni i w tym wiodacym watku, ktos mogl podac inne pochodzenie niz ja przedstawiam w mojej hipotezie - nie kazdy chce szukac takiej sposobnosci po calym Forum, ja zobaczyle Twoja prosbe przypadkowo.

W mojej hipotezie przypuszczam, ze nazwisko Naplocha pochodzi od slowianskiego, prapolskigo nazwiska Ploch/Ploh z czasow poganskich, kiedy nie bylo jeszcze granic;
https://forebears.io/surnames/ploch
https://forebears.io/surnames/ploh

Wg prof. K.Rymuta polskie nazwisko Ploch pochodzi od; płochy ‘swawolny, lekkomyślny’, płocha ‘grzebień tkacki’.
Nazwisko Płoch , odnotowano pierwszy raz w Polsce w 1473 r. i pochodzi od płochy ‘swawolny, lekkomyślny’, płocha ‘grzebień tkacki’.

Ale Profesor twierdzi, ze nazwisko Naplocha pochodzi od innych slow; na + płoch, ze staropolskiego płochać ‘ploszyć’, napłoszyć ‘nastraszyć’
https://forebears.io/surnames/naplocha
podobne nazwiska bardzo rzadkie, wystepuja w Bialorusi - Naplyokha i Czechach - Neplecha.

Pozdrawiam - Wladyslaw

Brozek_Oskar - 14-06-2019 - 19:33
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Naplocha.

Naplocha jest to nazwisko z okolic dzisiejszych Baranowicz. Występuje tam licznie od co najmniej XVIII. Baranowicze są nowym miastem, więc pochodzą z okolicznych parafii, szczególnie na południe od Baranowicz.. Spotykam ich często.
Pozdrawiam,
Oskar Brożek

Wladyslaw_Moskal - 15-06-2019 - 17:39
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Naplocha.

Wg prof. K.Rymuta i bazy PESEL w Polsce w 2002 r. nie bylo nikogo o nazwisku Naplecha;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... o=Naplecha
W 1990 r. zyla w Polsce tylko jedna osoba o nazwisku Naplecha.
Skoro Profesor wymienia, ze polskie nazwisko Plecha pochodzi od staropolskiego plech ‘blacha zbroi’; też od plecha ‘łysina’, mozna przypuszczac, ze Naplecha to ktos, kto mieszkal na "łysinie" - czyli piaszczystym wzniesieniu nie zarosnietym krzewami i drzewami.

Pani Grazyna w tym watku pisze o wystepowaniu nazwiska Naplecha na Wschodzie. Takze MyHeritage nie wymienia nazwiska Naplocha na Wschodzie, a wymienia rzadkie nazwiska na Ukrainie i Bialorusi o zapisie Naplekha [Naplecha] i Naplyokha [Napliocha ?];
https://forebears.io/surnames/naplekha
https://forebears.io/surnames/naplyokha

Nie od nas "podpowiadajacych" razem z prof. K.Rymutem, tylko od decyzji Pani Ani zainteresowanej pochodzeniem i wystepowaniem nazwiska Naplocha zalezy, czy osoby noszace podobne nazwiska na Wschodzie - Naplecha i Napliocha moga byc jej dalekimi krewnymi.

Pozdrawiam - Wladyslaw

Vulpes - 17-06-2019 - 08:40
Temat postu:

Jeszcze raz serdecznie dziękuję za tyle wartościowych odpowiedzi Smile

Nie przypuszczałam, że etymologicznie nazwisko 'Naplocha' może kryć w sobie tyle znaczeń. Wychodzi na to, że moim przodkowie pochodzili z terenów dzisiejszej Białorusi (o czym świadczy przede wszystkim pochodzenie mojego dziadka oraz liczne deportacje Naplochów-Naplechów z obwodów pińskiego). W związku z tym, że nazwiska te są niemalże tożsame, można przypuszczać, że na drodze spisów ludności wystąpił błąd w zapisie nazwiska i od tamtej pory figurują one jako odmienne.

W międzyczasie poczyniłam różne kwerendy, tj. ustaliłam dokładnie na drodze wywiadu rodzinnego dane dot. mojego dziadka, Jana Naplocha, które podaję niżej:
Jan Naplocha (z Baranowicz lub miejscowości nieopodal Baranowicz), ur. 27.03.1921, zm. 30.04.1983, jego żoną była Zofia zd. Filipczak (ur. 04.12.1918, Górne, k. Kielc), zm. 13.05.1993.

Z tego czego się dowiedziałam, to dziadek Jan miał brata- Kazimierza (który miał syna Ireneusza), być może miał więcej rodzeństwa, ale jak na razie nic wiecęj nie wiadomo n ten temat, może w ciągu dalszych poszukiwań będzie wiadomo więcej).
I w związku z tymi poszukiwaniami, kieruje do Państwa pytanie/prośbę, będącą poszerzeniem tematu zawartego w tytule, gdyż badając pochodzenie nazwiska bada się tym samym (a może przede wszystkim) ludzi których to nazwisko dotyczy. Czy dałoby się ustalić (proszę o wskazówkę, w jakich bazach - najlepiej darmowych, mogę wyszukać informacji) coś o rodzicach Jana lub Zofii?
Próbowałam wpisać te dane do myheritage prze przeglądarkę, ale pokazuje się tylko jeden rekord, ale nie ma w nim dat, więc nie ma żadnego punktu zaczepienia).
Pozdrawiam,
Ania

Vulpes - 17-06-2019 - 10:53
Temat postu:

Na drodze wywiadu rodzinnego oraz odnalezienia dokumentów/aktu ślubu,poniżej rozpisuję część drzewa genealogicznego, z prośbą o pomoc w dotarciu do pewnych inf.

Moja prababcia Olga (ur. 1911), wyszła za mąż za Włodzimierza Holiciusa ( 22 VII 1905, jego rodzice to Józef Holicius i Eudokia zd. Kuryło, ur. 1880) Włodzimierz był wyznania prawosławnego, podobnie jak Olga. Świadkami Włodzimierza byli mieszkańcy Ozieran czeskich: Tołan i Szulk, a świadkami Olgi: Wiaczesław Holicjus i Czerda, ślub odbył się w św. Uspeńskiej cerkwi we wsi Radomyśl, pow. Łuck. Moja babcia, a córka Włodzimierza i Olgi,, wspominała że mieszkali później w Krasnym Sadzie (jak sprawdzałąm na mapie Wołynia, miejscowość ta była blisko Ozieran kol.polskie, czeskie, szlacheckie). W 1929 roku do Argentyny wypłynęła część rodziny Holicius, o czym wspominałam we wcześniejszym poście. W związku z występowaniem w nazwie miejscowości przymiotnika: czeskie i w oparciu o informacje podane przez p. Grażynę i Malrom, można wnisokować, że faktycznie Holicius pochodzą z Czech. Szukając dalszych informacji na ten temat znalazłam w bazie myheritage, jedynie w wersji przeglądarkowej,liczne dane na temat rodziny Holicius. Były to jednak luźne wiadomości, które zaczęłam łączyć. I oto powstały kolejne mini-drzewa genealogiczne: Słowacja, Księgi kościelne i ksiegi z synagog 1592-1910 Joanes Holicius i Elizabeta Gurics mieli dwójke dzieci: Teresia (chrzest 1790) i Joanes (chrzest 1795), ponadto: Michael Holicius i Catharina ? mieli córkę Annę Holicius (chrzest 1729). Z wykazu chrztów Wegierskiego Kościoła Reformowanego 1624-1895 widnieje rejestr, że Kata Holicius i Mihaly Varga mieli córkę Katę Varga (chrzest 1749). Poza tym występuja jeszcze jakies urwane informacje na temat ślubu ? Holicius i ? Fernandez, poza tym występuje Petrus Holicius (Holitius) autor Scriptore in vet. Et nov.Testament, [w:] Bibliotheca Sacra i Binos Syllabos gramatica et lexica linguarum praesentia orientalium, que ad illustrandas sacras…. Parissic M. DCC.XXIII, co datuje na 1723 rok. Poza tym, jeżeli chodzi o moje drzewo genealogiczne to wszelkie informacje kończa się na Józefie Holicius i Eudoki zd. Kuryło. 1.Interesuje mnie, czy istnieje jakis związek między moją rodziną Holicius, a tymi wymienionymi przeze mnie powyżej (choć zdaję sobie sprawę, że brakuje związku kilku pokoleń) i dlaczego te dane znajdują się w Słowackich i Węgierskich Księgach? Czy to oznacza, że być może moi przodkowie byli Czechami/Słowakami/ Węgrami, czy byli Czechami i mieszkali tylko na terytorium Słowacji i Węgier?
2. Czy wiadomo coś więcej na temat rodziny Kuryło?

Pozdrawiam,
Ania

Grazyna_Gabi - 17-06-2019 - 18:44
Temat postu:

Aniu,
Zofia Naplocha z d. Filipczak ur. 04.12.1918 Górne k. Kielc ?
Nie moge znalezc tej miejscowosci, moze Górno?
https://pl.wikipedia.org/wiki/G%C3%B3rn ... okrzyskie)
Górno podlegalo pod parafie Daleszyce, sprawdzilam rocznik 1918 i 1917 ale takiego urodzenia
nie ma. Nazwisko Filipczak jest ale mieszkaja w Daleszycach.
Na te chwile brak dostepu do metryk urodzen dla roku 1919.
Proponuje zaczac od aktu zgonu w nim powinny byc podane imiona rodzicow i miejsce urodzenia.

..." Jan miał brata- Kazimierza (który miał syna Ireneusza).."

Cmentarz Komunalny przy ul. Wandy, Nowa Sól sa pochowani:
śp. Bronisława Naplocha
ur. 1931-06-10 zm. 2016-08-17

śp. Józef Naplocha
ur. 1926-01-01 zm. 1999-09-12

śp. Kazimierz Naplocha
ur. 1929-10-06 zm. 1996-05-29

śp. Aleksander Naplocha
ur. 1890-04-05 zm. 1972-04-17
http://www.nowasol.artlookgallery.com/g ... amp;inni=1
http://www.grobonet.com/index.php?page= ... l.%20Wandy

Cmentarz Krosno Odrzańskie
śp. Adam Naplocha
ur. 1887-11-02 zm. 1962-09-19
Prawdopodobnie jest to ten sam Adam ktory widnieje na listach
represjonowanych i byl wywieziony wraz z rodzina do obwodu
archangielskiego.
Inni:
http://www.grobonet.com/index.php?page= ... %C4%85skie

Slad po Ireneuszu Naplocha
Naplocha Ireneusz, instalatorstwo sanitarne i ogrzewania oraz instalatorstwo gazowe
1982-1988
Dokumenty znajduja sie w AP w Gorzowie Wielkopolskim
https://szukajwarchiwach.pl/66/360/0/36 ... bJednostka
https://szukajwarchiwach.pl/search?q=Naplocha

W 1913 byla tez emigracja do USA:
Naplocha, Alexander Plonitza, Russia 16 1896-1897 1913
Naplocha, Sofia Plonitza, Russia 14 1898-1899 1913
Plyna do ojca Kazimierza
poz. 28 i 29
https://www.libertyellisfoundation.org/ ... cGciOw==/1
https://www.libertyellisfoundation.org/ ... cGciOw==/1
Nie rozpoznaje tej miejscowosci.

Bardzo mozliwe, ze wyzej wymienione osoby sa Twoimi krewnymi.
Jesli chcesz szukac przodkow to najlepsza metoda jest odszukanie aktu zgonu nastepnie aktu
malzenstwa itd.

Pozdrawiam
Grazyna

Vulpes - 18-06-2019 - 11:31
Temat postu:

Serdecznie dziękuję za odpowiedzi i podpowiedzi Smile

Daty urodzin i śmierci spisałam z nagrobka moich dziadków, a inf. o miejscu urodzenia babci Zofii mam od ich syna, a mojego wujka. Widocznie wujek musiał coś pomylić... Przepraszam, muszę to zweryfikować. Niestety, Urząd Stanu Cywilnego, z którego mogłabym pobrać informacje nt. zgonu czy ślubu znajduje się "kawałek" drogi ode mnie. Ale to nic, faktycznie najpierw będę musiała rozpocząć poszukiwania "po kolei", według Pani wskazówki.

Jeszcze raz serdecznie dziękuję za przedstawione informacje, tak to całkiem możliwe że są to moi krewni, tym bardziej, że wujek miał/ a może nadal ma? podobno jakichś kuzynów nieopodal Nowej Soli i w Nietkowicach, k. Zielonej Góry w woj.lubuskim.

Serdecznie pozdrawiam,
Anna

Krystyna.waw - 18-06-2019 - 14:59
Temat postu:

Vulpes napisał:

Niestety, Urząd Stanu Cywilnego, z którego mogłabym pobrać informacje nt. zgonu czy ślubu znajduje się "kawałek" drogi ode mnie

Załatwisz to za pośrednictwem każdego USC w Polsce.

Ślązak - 20-06-2019 - 13:51
Temat postu:

Rutar napisał:

Dzień dobry,

Czy ktoś może wie jakie jest pochodzenie nazwiska Werbolewski i z jakiego regionu Polski się wywodzi? Widzę, że w tej chwili występuje to nazwisko na Śląsku i Pomorzu.

Artur

Chyba na Górnym Śląsku?

Wladyslaw_Moskal - 20-06-2019 - 16:56
Temat postu: Pochodzenie nazwiska Werbolewski

Ślązak napisał:

Rutar napisał:

Dzień dobry,

Czy ktoś może wie jakie jest pochodzenie nazwiska Werbolewski i z jakiego regionu Polski się wywodzi? Widzę, że w tej chwili występuje to nazwisko na Śląsku i Pomorzu.

Artur

Chyba na Górnym Śląsku?

Witam,

wg prof. K. Rymuta mamy w Polsce nazwisko Werba pochodzace od wierzba, a to od staropolskiego wirzba, takze od gwarowego wierba ‘drzewo lub krzew’.

Patrzac na rozklad nazwiska Werba w Europie;
https://forebears.io/surnames/werba
widac, ze jest to slowianskie nazwanie/nazwisko i potwierdza to tez polskie nazwisko Wierzba.

Ale przez wiele wiekow nastapilo zroznicowanie jezykowe i zapis tego slowianskiego nazwania.

Slowacja i Wegry maja nazwanie Verbo, takze Hiszpania i Wlochy;
https://forebears.io/surnames/verbó
zatem moze to byc nazwanie takze celtyckie.
Bialorus i Rosja maja nazwisko Verbol
https://forebears.io/surnames/verbol

Moim zdaniem z nazwan Werba/Verbo/Verbol powstalo bardzo rzadkie, juz czysto polskie nazwisko Werbolewski;
https://forebears.io/surnames/werbolewski

Pozdrawiam - Wladyslaw

AdalbertuSobieray - 29-06-2019 - 21:50
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)

Dzień dobry.
Chciałem zapytać o pochodzenie nazwiska Szybura
dziękuję

Ewa_Szczodruch - 30-06-2019 - 08:47
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)

Witam

Szybura - w grupie nazwisk pochodzących od podstawy szyb-, por. dawne szybać ‘bić, tłuc’, szyba ‘tafla szkła’, też szyb, ze staropolskiego szyba ‘otwór prowadzący w głąb kopalni’, szybki, szybała ‘oszust’, gwarowe sibać ‘szybać, trącać’.

Źródło:Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

AdalbertuSobieray - 30-06-2019 - 11:27
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)

Dziękuję

Chciałem jeszcze zapytać o naziwsko: Nozarek.

Ewa_Szczodruch - 30-06-2019 - 19:00
Temat postu: nazwisko Koreywo nazwisko Niemiro(a)

Nozarek - od imienia Nazar, to od greckiego Nasários ‘Nazareńczyk’.

Źródło:Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Wladyslaw_Moskal - 01-07-2019 - 22:23
Temat postu: Pochodzenie nazwania/nazwiska Nozarek.

Witam,

faktycznie, nazwisko Nozarek nie istnieje od kilkudziesieciu lat w Polsce, bo prof. K.Rymut nie wspominal o takim nazwisku, ale jeszcze w 1990 wymienial polskie nazwisko Nozarczyk.

Do wpisu Pani Ewy chcialbym dodac moja hipoteze pochodzenia nazwiska. Istnieja dwa bardzo rzadkie nazwiska, chorwackie Nožar i czeskie Nozar,
https://forebears.io/surnames/nožar
a chorwackie slowo "nožar" to po polsku "nożownik", czyli ktos, kto robil noże, lub z nożem prowokowal bijatyki.

Liczniejsze nazwisko, ale juz arabskie Nozar, oznacza mezczyzne o niskim wzroscie.

Sadze, ze moja hipoteza pochodzenia nazwania/nazwiska slowianskiego Nozar, moze tlumaczyc juz typowo polskie nazwanie/nazwisko syna = Nozarek lub Nozarczyk.

Pozdrawiam - Wladyslaw

AdalbertuSobieray - 01-07-2019 - 22:28
Temat postu: Pochodzenie nazwania/nazwiska Nozarek.

Dziękuję za wyczerpującą odpowiedź! Nozarek o którego pytałem to XIX wiek, gdzieś się przemazał w moich poszukiwaniach na Mazowszu.

Mam jeszcze jedno pytanie. W księgach w Wieluniu w 1620 roku znalazłem chrzest Łukasza o nazwisku Kozak (na pocz. XIX wieku zamienione na Krzak). Czy biorąc pod uwagę odległość od wschodnich terenów Rzeczypospolitej, nazwisko to na Ziemi Wieluńskiej może pochodzić li jedynie od pasącego kozy?

Pozdrawiam,
Wojciech

Ewa_Szczodruch - 02-07-2019 - 04:34
Temat postu: Pochodzenie nazwania/nazwiska Nozarek.

U Rymuyta znalazłam następującą etymologię:

Kozak 1397 - od Kozak ‘mieszkaniec dawnej Ukrainy’, także kozak ‘pasterz kóż, junak, zabijaka’.

katarzyna9876 - 03-07-2019 - 21:57
Temat postu: Pochodzenie nazwania/nazwiska Nozarek.

Dzień dobry.
Interesuje mnie pochodzenie nazwiska GAPYS.
Poszukiwania prowadzą mnie w okolice Słupska.

Z góry dziękuję za informacje i pozdrawiam.
Katarzyna

Tomasz_Mierzejek - 04-07-2019 - 08:39
Temat postu: Pochodzenie nazwania/nazwiska Nozarek.

Dziękuję.

Bartlomiej_dynski - 14-07-2019 - 20:19
Temat postu:

Witam bardzo proszę o przybliżenie mi pochodzenia nazwiska Dyński. Dziękuję.