Obecność świadków (i kapłana) chyba była wprowadzona dość późno i z przyczyn technicznych/społecznych, nie doktrynalnych, religijnych. Tzn ja tak to widzę - upierać się nie będę.
Trochę jak zapowiedzi - tj moim zdaniem nie kwestia religii, a zakotwiczenia sakramentu i związku w społeczności.

Wedle doktryny kościoła katolickiego ślub katolika w kościele ewangelickim był sakramentalnie nieważny bowiem (nie wnikając w szczegóły), małżeństwo w protestantyzmie nie jest sakramentem. Jeśli nie miało miejsce jego uważnienie (były i wtedy formuły, dyspensy na to pozwalające, bardzo szczególne i wyjątkowe, ale w takiej sytuacji ślub byłby wpisany także do katolickiej księgi ślubów) to wprost rozumując takiego ślubu nie było, żyli w wolnym związku. Zatem zawierając ślub katolicki po śmierci partnera taka osoba była stanu wolnego.

W księdze ludności stałej z II poł. XIX przy jej osobie jest informacja, że data i miejsce jej urodzenia są na podstawie aktu znania, który był spisywany przed ślubem.

Piszesz, że ślub w Mileszkach, ale w Mileszkach czy może w kościele filialnym parafii, który znajdował się na Chojnach, a które zamieszkałe były w tamtym czasie w większości przez tkaczy ze Śląska (osady Ślązaki, Prządki).
Łódź wprawdzie liczyła ok 15.000 mieszkańców w tamtym czasie ale chyba takie kłamstwo byłoby trudne to utrzymania.

A co jest w KLSach sprzed 1852? Dla Łodzi jest ich całkiem sporo, bo tworzono je dla poszczególnych osad, a nie dla całego miasta.

A sprzyjało temu właśnie to, o czym wiedziałem już wcześniej, że Łódź liczyła wtedy ok. 15 tys. mieszkańców i przy takiej ilości ludzi można było podawać do aktów urodzenia, to co było wygodne, bo obsługa jedynej wtedy parafii rzymskokatolickiej na terenie Łodzi nie była w stanie tego zweryfikować.

W tym akcie jest napisane, że Marianna Kuśmierska urodziła się w Sulmierzycach, z rodziców: Wojciecha i Petroneli.
Faktycznie, jest w Genetece zindeksowany akt urodzenia Marianny Kuśmierek, z rodziców o takich imionach, w parafii w Sulmierzycach.
Skąd zatem Bełchatów-Grocholice?

I skąd domniemanie, że matka Sylwestra Holtza urodzonego w Łodzi NMP w 1845 i zmarłego w 1850 - to na pewno ta sama Marianna?

Myślę, że tak jak przekonałem siebie, bo dowody są mocne, 100-procentowe, tak przekonałem też forumowiczów, że Marianna Kuśmierska zamężna z Grzegorzem Holz i żona mojego przodka Jana Trzcińskiego to ta sama kobieta.

1. Marianna Kuśmierska w akcie ślubu z 1852 r. przodkiem Janem Trzcińskim była 39-letnią panną, co budzi zdziwienie, bo takie sytuacje w tamtych czasach zdarzały się baaaaaaaardzo rzadko.

Raczej trzeba podchodzić indywidualnie do tego jak patrzono na takie śluby. Mój przykład, parafia Lipnowska, 1843 ślub w parafii ewangelickiej tylko, mężczyzna ewangelik, kobieta rz-k. Urodzenia 4 dzieci męskie i żeńskie w parafii rz-k, urodziny kolejnych 2 żeńskich w parafii ewangelickiej, ich chrzty w rz-k po 15 latach, narodziny kolejnych 3 dzieci w rz-k. W jednym akcie urodzenia w parafii rz-k ojciec po nazwisku ma dopisek "ewangelik".

co najmniej trzy były

Moje pytanie nie brzmiało dlaczego Ty uważasz, że to Twoja Marianna Kuśmierska była żoną Holtza, ale dlaczego będąc panną została wpisana do tego aktu jako żona Holtza. Co to jej dawało?

1. Czy była jedna Marianna Kuśmierska?
Żona Holtza w akcie chrztu 1845,
Panna w akcie chrztu 1847
Panna w akcie zgonu 1848
Żona Holtza w akcie zgonu 1850
Panna w akcie ślubu z 1852

Czy były to 3 Marianny? Czy dwie? A jeśli dwie, bo tak zrozumiałem z poprzedniego postu, to dlaczego to żona Holtza a nie ta panna?

2. Czy Holtz istniał? Raz piszesz, że nie a raz, że tak.

Co z Holtzgraberem? Czy to on podał się za Holtza jak napisałeś, czy też nie?

4. Co przemawia za tym, że Holtz był ewangelikiem?

5. Skoro Holtz był ewnagelikiem, to dlaczego ślub i zgon Sylwestra zgłosił w kościel katolickim?

6. Co się stało z Holtzem? Gdzie jest jego akt zgonu?

Zacznij "pobożemu" - zobacz ile Mariann o rzadkim nazwisku (bądź zbliżonym) rodziło się w okresie, który dopuszczasz jako prawdopodobny na sensownym obszarze. Co się z nimi działo spróbuj ustalić. I tak dalej, i tak dalej. Pewności nigdy nie będziesz miał, ale obraz może być dużo bardziej ostry niż oglądany przez naleciałości z literatury, filmu, powszechnego "jak wszyscy wiemy".

W zasobach Geneteki urodzonych w latach 1813-1821 Mariann (mimo, że to pospolite imię) Kuśmierek i o pochodnym nazwisku oprócz Kuśmierska, jest na obszarze całej Polski niewiele. W woj. łódzkim - 13, małopolskim - 1, w innych woj. nie ma. Czyli w sumie 14.

W przypadku Marianny Kuśmierskiej niezamężnej zrobił to najprawdopodobniej kowal Jan Śledziński, który jak już wiadomo sam "uszlachcił" sobie nazwisko z Hering czyli śledź.

W praktyce - ograniczanie się do zindeksowanych metryk (pomimo rosnącej liczby indeksów) nie jest wystarczające. Szczególnie dla prób odtworzenia na obszarach dużych migracji (a taki była Łódź już w połowie XIX wieku). Od czegoś trzeba jednak zacząć

Sorry, ale nie zrozumiałem, dlaczeo piszesz "oprócz Kuśmierska"?
Pod uwagę chyba powinieneś wziąć wszystkie, czyli z okresu 1813-1821 w sumie 21.

Spolszczenie nazwiska to żadne "uszlachcanie".

Tak, pomyliłem się. Jest nawet więcej

https://geneteka.genealodzy.pl/index.ph ... ;parents=1

I w tym okresie rodzą się 2 Marianny Kuśmierskie

a dokładnie gdzie te luki w księgach zgonów są?

Gdyby ta Marianna Kuśmierski z parafii Radomsko brała ślub, to jakie nazwisko podałaby do aktu? Czy Kuśmierska, bo tak jej wpisano do aktu urodzenia, czy może raczej Kuśmierczyk albo Kusmierz, bo pod takimi nazwiskami znany był jej ojciec a i ona tak zapewne była określana w środowisku?

Moim zdaniem ta Marianna odpada, jako kandydatka na jedną z tych dwóch Mariann Kuśmierskich z Łodzi.

Zanim się wypowiem, chciałem się upewnić, że dobrze zrozumiałem:
odrzucasz Mariannę Kuśmierską z Radomska, bo Kuśmierska wspisano jej do aktu urodzenia przez pomyłkę a ojciec posługiwał się nazwiskiem Kuśmierczyk albo Kuśmierz?

Nie pisałeś o tym, że część ksiąg czeka na zindeksowanie (zapraszamy!), a o brakach ksiąg zgonów.
Czy są braki w księgach zgonów z Radomska z tego okresu?

Podejrzewam (i serio: proszę o korektę, nawet pokornie proszę - widzę rosnące zaangażowanie, doceniam je, cieszę się ), że do etapu "wpisano w akcie" nie doszliśmy, jesteśmy w punkcie "taki indeks istnieje"