Iacincti et Proti mm. | wrzesień 11. |
Iacincti m. l | lipiec 26, K. N. |
Iacobi (Alphei, minoris) ap. | Jakub czerwiec 22; przeważnie połączony z Filipem maj 1. |
Iacobi ap. | lipiec 25. |
Iacobi de Strepa ben. ep. cf. ordinis Mioorum aep. Leopolienais | dawniej czerwiec l, obecnie 3-eia niedziela po Zielonych Świętach |
Iacobi, Chisai, Pauli Mich i et Ioannis de Goto mm japoniensiuin | pierwej luty 5, obecnie luty 12 (w diecezjach Włocławskiej i Tyraspolsktej). |
iaculator | błazen, kuglarz |
Ianuarii ep. et soc. mm. | październik 19, K. P. (wrzesień 19, Gniez.). |
Ianuarii m. | marzec 2, N. |
Iaponensium 26 martyrum | luty 13 w diecezjach Łucko-Żytomierskiej, Płockiej i Sejneńskiej; luty15 w Kieleckiej i Sandomierskiej |
Ibidem | tamże, w tym samym miejscu (w tym samym dziele) |
Idziego opata | wrzesień 1. |
Ieiunium medium | środek postu, niedziela Laetare. |
Ieiunium, ieiunia | Wielki Post przed Wielkanocą. |
Iereon (et Victor) Gereon | październik 10. |
Ieronymi pb. cf. | wrzesień .30. |
Iginii pp. m. | styczeń 11. |
Ignatii ep. m. | styczeń 31; luty 7, grudzień 17, K. N. |
Ignatius | Ignacy również Żegota (łac. ignis - ogień, żgać to palić). |
Ignes | Niedziela Invocavit. |
igniculus | iskierka, żar |
ignominiosus | haniebny |
ignominiosus | haniebny |
Ignorantia iuris nocet | nieznajomość prawa (ustawy) szkodzi |
ignoro, are | nie wiedzieć |
ignoro, are | nie znam |
Ildefonsi ep. cf. | Ildefons -pierwej styczeń 23,obecnie w jakikolwiek dzień w lutym (w archidiecezjach gnieźnieńskiej i warszawskiej i w diecezjach chełmińskiej, Lubelskiej,Łucko - Żytomierskiej, płockieji włocławskiej). |
illata | posag |
Illatio Mariae | listopad 26, v. Praesentatio Mariae. |
illegis. | nieślubny |
illegitimi thori | z nieprawego łoża |
illegitimus | nieślubny |
illustrissimus ac magnificus | jaśnie wielmożny - magnat, senator |
Imaginis Jesu Christi et tabularum B. V. Mariae consecratio seu dedicatio | wtorek w oktawie Wniebowstąpienia Pańskiego |
imbecillus | słaby, bezsilny |
Imienia Jezus | styczeń 14. |
immerens | niewinny |
Immolabit aedum | Boże Ciało. |
imperium | cesarstwo |
impermissus | niedozwolony |
impius | bezbożny |
Implicite | ciemno, niewyraźnie, pośrednio |
Impressio stigmatam Francisci | wrzesień 17. |
impressor | drukarz |
imprimatorus | drukarz |
impuditia | nierząd |
In concreto | w określonej sytuacji, w określonym wypadku |
In deo laudabo | poniedziałek po niedzieli Ocali. |
In dubio mitius | w razie wątpliwości łagodniej |
In dubio pro libertate | w razie wątpliwości na rzecz wolności |
In dubio pro reo | w razie wątpliwości na korzyść oskarżonego |
In excelso throno | 1-sza niedziela po Trzech Królach. |
In extenso | w całości |
In extreme | w ostateczności |
In fine | na końcu stronicy, rozdziału |
In genere | w ogóle |
In medianie die festo | środa po Iubilate. |
In medio ecclesiae | św. Jana ewang.maj 6 i grudzień 27. |
In nomine domini | Wielka Środa. |
In principio | w zasadzie |
In principio deus | niedziela po 27 lipca. |
In principio erat verbum | grudzień 25, |
In principio fecit deus | niedziela Septuagesima. |
In silvam ligna ne feras! | nie zanoś drewna do lasu |
In spe | w przyszłości |
In statu dormiendi | w stanie uśpienia |
In statu nascendi | w stanie rodzenia się, powstawania |
In statu praesenti | w stanie obecnym |
In vivo | na żywym ciele |
In voluntate tua | 21-wsza niedziela po Św. Trójcy. |
Incathedratio Petri | luty 22. |
incelebratus | nie wspominany |
incensio | podpalenie, pożar |
Incensio cerei paschalis | Sobota Wielkanocna. |
incesto | zhańbić |
incestus | kazirodztwo |
incisor | krawiec, krojczy |
Inclina (domine) nurem tuam | 15 -niedziel po Św. Trójcy. |
incognitus | nieznany |
incola | mieszkaniec |
incommendatus | opuszczony, pozostawiony |
inconcessus | zakazany |
inconsolabilis | niepocieszony |
incredulus | niewierzący |
incrementum | potomek |
Inculpata tutela | obrona konieczna |
incunabula | miejsce urodzenia, dzieciństwo |
indagatio | badanie |
indubius | niewątpliwy |
indusiarius | krawiec koszul |
inedia | post, głód |
Inelinatio mediae noctis | czas bezpośredni po północy. |
inenodabilis | nierozwikłany |
infamis | zniesławiony, hańba, skazany na infamię |
infans | dziecko |
Infantum, infantium | grudzień 28;octava styczeń 4. |
infector | farbiarz |
infelix | niepłodny |
Infermus factus est | luty 12. |
infidelis | niewierny,wiarołomny, spotykane jako Żyd |
infirmatio | osłabienie, choroba |
Infirmus 38 annorum | piątek po Invocavit. |
inflatio | wzdęcie |
Ingenuini et Albuini ep. | luty 5; transl. maj 13. |
inhumatus | nie pogrzebany |
Initium quadragesimae | o. Caputieiunii. |
Innoceatii ep. m. | marzec 14. |
Innocentum (infantium) mm. | grudzień 28; octava styczeń 4. |
Innumerabilium mm. | październik 6. |
innupta | niezamężna /panna , wdowa/ |
innuptus | nieżonaty/ kawaler, wdowiec/ |
inominatus | wyklęty |
inopia | bieda |
inquam | mówić/rzec |
inquilinus | komornik, kątnik - mieszkający u innego gospodarza, pracownik folwarku, lokator |
insanabilis | nieuleczalny |
insanitas | choroba |
insanus | wariat, szalony |
insepultus | nie pogrzebany |
insolabilis | niepocieszony |
inspector | dozorca |
insperatus | niespodziewany |
instigator | instygator |
institor | kramarz |
instructor | nauczyciel, instruktor |
Intempestum, intempesta nox | czas przed północą. |
Inter duo carnisprivia | tydzień od Esto mihi do Invocavit /w którym przypada Popielec/ |
Interest rei publicae ne maleficia remaneant impunita | W interesie publicznym leży, by przestępstwa nie pozostały bezkarne |
interfectio | zabójstwo |
interficio, ere, feci, fectum | zabijać |
interitio | zagłada |
interroge, are | pytać |
Intervallum | czas od Bożego Narodzenia do 1-szej niedzieli Wielkiego Postu. |
intestatus | zmarły bez testamentu |
Intraneus | osoba o szczególnych, wskazanych w ustawie właściwościach |
Intret (in conspectu tuo) oratio mea | sobota Suchych dni po Invocavif. |
intro, are | wchodzić |
introduco, ere, duxi, ductum | wchodzić |
Introduxit vos domimis | poniedziałek Wielkanocy. |
intumulatus | nie pogrzebany |
invado, ere, vasi, vasum | wkraczać/njeżdzam/wchodzić |
Invencio prothomartiris Christi | sierpień 3, Stephani. |
Invencio pueri (Jesu) | czwartek po Exurge, luty 21 (Wrocław od r.1397) |
Invencio reliquiarum in monte | sancto Andechs maj 26, S |
invenio, ire, veni, ventum | znajdować |
inventus | znajda, podrzutek / dziecko/ |
invideo, ere, vidi, visum | zazdrościć |
invisus | nie widziany |
Invocavit me , | niedziela Wstępna 1-sza Wielkiego Postu, 6-ta przed Wielkanocą. |
Ioachimi cf. patris B. V. Mariae | grudzień 9 (Baz., Chur., Konst.)marzec 20 (Franciszk.);lipiec 27 (Premonstr.) wrzesieńW (Karm.) grudzień 10 (Lund.); marzec 22 (Kraków) |
Ioannae v. | maj 26, N. |
Ioannes albus | narodzenie św. Jana Chrzciciela, czerwiec 24, |
Ioannis a Capistrano cf. | październik 23. |
Ioannis abb. Vvaldsassensis | sierpień 23, S. |
Ioannis ante portam latinam (in dolio, parvus) | maj 6. |
Ioannis ap. ev. | grudzień 27; octava styczeń 3. |
Ioannis Baptistae | Jana Chrzciciela |
Ioannis baptistae nativitas (natale,Ioan mediae aes tatis, Ioan. de iunio, precursoris domini) | czerwiec 24; octawa lipiec 1; decollatio sierpień 29; conceptio wrzesień 24; receptio faciei grudzień17; inv. capitis luty 4 (Verd.),marzec 11 (Arles). |
Ioannis Beverlacen, aep. Eborac. cf. | maj 7; transl. październik 25. |
Ioannis Chrysostomi ep. | styczeń 27. |
Ioannis de Ducia cf. | niedziela po oktawie św. Piotra i Pawła. |
Ioannis de Goto, Pauli, Michi, Iacobi Chisai mm. japoniensium | luty 5,(obecnie luty 12 w diecezjach Tyraspolskiej i Włocławskiej) |
Ioannis de Prado | maj 25, off. |
Ioannis Elemosynarii cf. | styczeń 28(Clun.); listopad 14 (Gniezno, Kt). |
Ioannis er. | marzec 19, K.; marzec 27, N. |
Ioannis et Benedicti mm. | Camaldulensis congregationis, Sclavoniae apostoł, grudzień 2, S. |
Ioannis et Pauli mm. | czerwiec 26. |
Ioannis Gualberti abb. cf. | lipiec 12;transl. październik 10. |
Ioannis Holumen. ep.cf. | kwiecień 23; transl. marzec 3. |
Ioannis in captivitate | 3-cia niedz.Adwentu. |
Ioannis monachi Casinatis | listopad 5, S. |
Ioannis Nepomuceni m. | Jan Nepomucen maj 16(w diecezjach Krakowskiej, Lwowskiej, Łucko-Żytomierskiej, Mohylewskiej i Warszawskiej). |
Ioannis pp. m. | styczeń 12, maj 28,29, N. |
Ioannis theologi | maj 8. |
Ioannis, Benedicti, Matthaei, Isaaciet Christini mm, polonorum | listopad 12, s. |
Iob cf. proph. | listopad 15 (maj 22,K,). |
ioculator | błazen, kuglarz, oszust |
Iodoci pb. cf. | grudzień 13; transl.lipiec 26; styczeń 9. |
Iolentae vid. ben. | czerwiec 16, off. ;kanoniz. 26 września 1827. |
Iosaphati ep. m. | patroni regni Poloniae wrzesień 26. |
Iosephi abb. Arimatheae cf . | marzec17 (w diecezji Telszewskiej), |
Iovianae m. | grudzień 2, N. |
Ioviniani m. | maj 5, N. |
Iovis (dies) | czwartek. /dzień Jowisza/ |
Iovitae et Faustini mm. | luty 15, N. |
Ipolyti m. | sierpień 13, Hippoliti. |
Ipso facto | na mocy samego faktu |
Ipso iure | z mocy samego prawa |
Irenaei et Abundi mm. | sierpień 26. |
Iridium | Iryd-Ir |
irrepertus | nie znaleziony |
irritus | nieważny |
irrumpo, ere, rupi, ruptum | wtargnąć |
Isaaci mon. cf. | kwiecień 11. |
Isaaci. Benedicti, Matthaei, Ioannis et Christini mm | polonorum listopad 12, S. |
Isidori ep. m. | kwiecień 4; styczeń15; styczeń 7. |
Isidori m. | kwiecień 16 (N. maj 15). |
Isti sunt dies | Niedziela Iudica. |
Ite in castellum | 1-sza niedziela Adwentu. |
Iter delicti | formy stadialne czynu zabronionego |
Iubilate deo onmis terra | 3-cia niedziela po Wielkanocy. |
iudex | sędzia |
Iudica domine nocentes | poniedziałek po niedzieli Palmowej. |
Iudica me dens | niedz. Biała, 5-taWielkiego Postu, 2-ga przed Wielkanocą. |
Iudicatura | orzecznictwo |
Iudicium extremum | poniedziałek po niedzieli Invocavit. |
Iulianae Cornelionensis | v. kwiecień 6. |
Iulianae v. | luty 16 (R. luty 13). |
Iuliani (levitae) m. | czerwiec 22. |
Iuliani ep. Cenoman. cf. | styczeń 27 (styczeń 29, O.); transl. lipiec25. |
Iuliani ep. cf. | marzec 6, N. |
Iuliani et Masimini et Sabini mm. | lipiec 20, E. |
Iuliani et soc, mm. | styczeń 9, K. |
Iuliani hoapitatoris | styczeń 29. |
Iuliani m. | sierpień 28 (grudzień 2,luty 27, K.; luty 19, marzec22, N.). |
Iuliettae et Quirici mm. | czerwiec16, N. |
Iulii ep. | kwiecień 12, maj 27, czerwiec 14, K. |
Iulii et Eusebii mm. | listopad 28, K. |
Iulii et luliani cf. | styczeń 31. |
Iulii pb. cf. | styczeń 31. |
Iulittae et Cyrici mm. | czerwiec 16, |
Iura novit curia | sąd zna prawo |
Iurisprudentia | prawoznawstwo, nauka prawa |
Iurista | prawnik |
Ius | prawo |
Ius castigandi | prawo karcenia domowego |
Ius coercendi | prawo nakładania kar |
Ius est ars boni et aequi | prawo jest sztuką tego co dobre i słuszne |
Ius ex non scripto (ius non scriptum) | prawo zwyczajowe/nie spisane prawo/ |
Ius poenale | prawo karne |
Ius primae noctis | prawo pierwszej nocy |
Ius puniendi | prawo karania (prawo karne podmiotowe) |
Iusti cf. | lipiec 14, N. |
Iusti ep. ef. | wrzesień 2, K. |
Iusti m. | październik 18 (Anglia). |
Iusti, Arthemii et Honestae inni. | październik 11. |
Iustificatio Pauli | styczeń 25, Conuersio Pauli, |
Iustinae et Cypriani mm. | wrzesień 26. |
Iustinae v. m. | wrzesień 26. |
Iustini prb. m. | sierpień 4. |
Iustioi et Aurei mm. | czerwiec 16, K. |
iustitia | sprawiedliwość |
Iustitia | wymiar sprawiedliwości |
Iustus es domine et rectus | 17-ta niedziela po Sw. Trójcy. |
Iuvenalis m. | maj 7, |
iuvenis | młodzieniec, kawaler |
Iuventii et Syri mm. | wrzesień 12, K. |
Ivonis pb. | maj 19, O.; transl październik 27. |
Izidori agricolae ef. | maj 10 (w diecezjach Kieleckiej i Krakowskiej). |