Biuro Katastralne w Królewcu

Sygnatura
42/2802/0
Liczba serii
1613
Liczba skanów
0

Zawartość:

Generalia: wykazy akt przekazanych z podległych urzędów katastralnych do archiwum Biura, akta osobowe pracowników Urzędu Katastralnego w Pruskiej Iławce oraz Urzędu Katastralnego w Kętrzynie 1866-1944, 42 j.a.; Dokumentacja ewidencyjno-szacunkowa, dotycząca zaprowadzenia jak też aktualizacji i zmian katastralnych: akta wymiaru podatku (Grundsteuerveranlagung), aktualizacje podatku gruntowego (Grundsteuer-Fortschreibungs-Verhandlungen), wyciągi i odpisy z ksiąg parcel (Auszug aus dem Flurbuch, Abschrift des Flurbuchs), akta pomiarowe (Vermessungsakten), kopie ksiąg polowych (Feldbuchdurchschriften) oraz akta obrębowe i państwowego szacunku ziemi (Reichsbodenschätszung) w tym akta obliczeń powierzchni (Flächeberechnungen) oraz księgi szacunkowe (Schätzungsbuch). Cała dokumentacja dotycząca jednego obrębu katastralnego zgrupowana jest w jednej podserii będącej częścią serii tj. powiatu: Kreis Bartenstein [Powiat Bartoszyce]; 1861-1944 578 j.a. Kreis Braunsberg [Powiat Braniewo]; [1858] 1861-1944 723 j.a. Kreis Gerdauen [Powiat Gierdawy]; 1861-1944 336 j.a. Kreis Heiligenbeil [Powiat Święta Siekierka]; 1861-1944 868 j.a. Kreis Heilsberg [Powiat Lidzbark Warmiński]; 1861-1944 [1956] 925 j.a. Kreis Mohrungen [Powiat Morąg] ; [1854] 1861-1944 1141 j.a. Kreis Preussisch Eylau [Powiat Pruska Iławka]; 1861-1944 1060 j.a. Kreis Preussisch Holland [Powiat Pasłęk]; 1861-1944 740 j.a. Kreis Rastenburg [Powiat Kętrzyn]; 1861-1944 940 j.a.

Dzieje twórcy:

21 maja 1861 r.we wschodnich prowincjach państwa Hohencollernów wydano ustawy o podatku gruntowym i budynkowym, które ujednolicały system podatkowy w całym państwie pruskim. Dla egzekucji nowo wprowadzonych zmian powołano dwustopniowe instytucje katastralne podporządkowane Ministerstwu Finansów. Na szczeblu powiatu działał urząd I instancji - Katastermat (Urząd Katastralny) a na szczeblu rejencji urząd II instancji - Katasterbüro (Biuro Katastralne). Biuro podlegało bezpośrednio prezydnetowi rejencji a w strukturze rejencji znajdowało się w III Wydziale Podatków Domen i Lasów. Postanowienia ustaw weszły w życie dopiero w 1865 r. Lata 1861-1865 to tzw. okres przygotowawaczy działania obu instytucji, które zostały zobowiązane do wykonania do 15 stycznia 1865 r. stosownych pomiarów i założenia dokumentacji niezbędnej do uruchomienia poboru podatków według nowego systemu. Biura katastralne, jako ninstytucje II instancji, pełniły ogólny nadzór nad pracami polowymi i prodecudarnymi związanymi z zaprowadzeniem katastru. Zarządzały pedległymi urzędami katastralnymi, współdziałały przy szacowaniu gruntów i budynków, organizowały i prowadziły szkolenia mierniczych, techników i fachowego personelu biurowego urzędów katadstralnych jak też zaopatrywały urzędy w niezbędne druki i formularze. Stały też na straży poprawności prowadzenia i zabezpieczania ksiąg i map katastrlanych oraz sprawowały nadzór nad archiwami urzędów katastralnych. Zobowiązane też były do prowadzenia własnego archiuwm, do którego urzędy przekazywały część swojej dokumentacji. W pierwszych latach funkcjonowania katastru do najważniejszych zadań służb katastralnych należało: - prowadzenie pomiarów gruntów i budynków, szacowanie nieruchomości, opracowanie map i innych materiałów pomocniczych; - wykonywanie wszelkich prac związanych z wymiarem podatku, aktualizacje podatków, współudział przy podziale świadczeń rentowych; - prowadzeni i zamykanie ksiąg katastralnych; - wydawanie i uwierzytelnianie wyciągów i odpisów z dokumentacji katastralnej. Nowe zadania stanęły przed katastrem z chwilą ukazania się w roku 1872 ustawy o księgach gruntowych, która otwierała nowy etap w rozwoju katastru tzw. kataster nieruchomości (Liegenschaftkataster – lata 1872-1933). Materiały katastru miały stanowić podstawowe źródło danych do założenia jednolitych ksiąg gruntowych, a w przyszłości kataster, jako urząd prowadzący techniczną rejestrację zmian, musiał dostarczać sądom niezbędnych dokumentów do aktualizacji ksiąg gruntowych. W roku 1923 wprowadzono w państwie pruskim mowy system opodatkowania tzw. kataster wartości (Wertkataster). Różnica między systemem opodatkowania z 1861 a 1923 r. polegała na tym, że w pierwszym przypadku brano pod uwagę czysty dochód z nieruchomości, natomiast po roku 1923 podatek obliczano od jej ogólnej wartości. Dla przeprowadzenia podatku ustawa przewidywała powołanie w powiatach Komisji Podatku Gruntowego. Przewodniczącym Komisji był dyrektor urzędu katastralnego.W latach 30-tych XX w. przystąpiono w państwie pruskim do reorganizacji służb pomiarowych dążąc do wprowadzenia w całym państwie niemieckim jednolitego systemu klasyfikacji gruntów, a co za tym idzie, jednego systemu katastralnego. Do tej pory działało bowiem w Niemczech ponad 40 krajowych systemów katastralnych zakładanych w różnych okresach czasu i na podstawie różnych przepisów prawnych i administracyjnych. Dokumentacja tych systemów różniła się między sobą zarówno technicznym wykonaniem jak też sposobem prowadzenia. Rezultatem tej akcji miało być powstanie na terenie całych Niemiec, w miejsce różnych systemów katastralnych, jednolitego katastru państwowego – Reichkataster. Niestety prace nie przyniosły pożądanego efektu i Reichkataster wprowadzono dopiero w 1941 r. Funkcjonował on jednak tylko nominalnie gdyż praktycznie opierał się na dotychczasowych katastrach krajowych, a ujednolicenie dotyczyć miało głównie nazw i nowych określeń . Dalsze prace nad katastrem krajowym zostały przerwane w trakcie II wojny światowej. Biuro Katastralne w Królewcu funkcjonowało do końca II wojny światowej. Swoim zasięgiem obejmowało obszar całej rejencji królewieckiej i sprawowało nadzór nad urzędami katastralnymi działającymi na jej obszarze. Do roku 1905, tj. utworzenia nowej rejencji w Olszytnie, podlegało mu 19 urzędów katastralnych w: Allenstein (Olsztyn), Braunsberg (Braniewo), Preussisch Eylau (Pruska Iławka), Fischhausen, Friedland (Frydland – urząd przeniesiony później do Bartenstein – Bartoszyce), Gerdauen (Gierdawy), Heiligenbeil (Święta Siekierka), Heilsberg (Lidzbark Warm.), Preussisch Holland (Pasłęk), Königsberg (Królewiec), Labiau (Labiawa), Memel (Kłajpeda), Mohrungen (Morąg), Neidenburg (Nidzica), Ortelsburg (Szczytno), Osterode (Ostróda), Rastenburg (Kętrzyn), Rössel (Reszel) oraz Wehlau (Welawa). Po reformie administracyjnej w 1905 r. spod jego nadzoru odeszło 5 urzędów w: Nidzicy, Olsztynie, Ostródzie, Reszlu oraz Szczytnie, które znalazły się we władaniu nowo utworzonego Biura Katastralnego w Olsztynie, do którego została przekazana cała dokumentacja katastralna dotyczącego obszaru działania ww. urzędów.

Daty skrajne:

[1854] 1861-1944 [1956]

Klasyfikacja:

Nazwa twórcy:

Daty:

1854-1854, 1861-1944, 1956-1956.

Nazwa dawna:

Nazwa obcojęzyczna:

Katasterbüro Königsberg

Języki:

Dostępność:

Ogółem jednostek archiwalnych:

7353

Ogółem opracowanych jednostek archiwalnych:

7353

Ogółem jednostek archiwalnych bez ewidencji:

0

Ogółem metrów bieżących

98.0

Ogółem opracowanych metrów bieżących

97.7

Ogółem metrów bieżących bez ewidencji

0.0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0

Ogółem plików :

0

Ogółem rozmiar (w MB):

0.0

Ogółem dokumentów

0

Ogółem spraw

0

Ogółem klas

0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0.0

Ogółem metrów bieżących:

0.0

Daty skrajne dokumentacji niearchiwalnej:

Nazwa Inwentarz skarbowy Uwagi
inwentarz książkowy zatwierdzony Tak