|
|
|
Autor |
Wiadomość |
bkazana |
|
Temat postu: Nazwisko: Kazana
Wysłany: 06-02-2017 - 15:06
|
|
Dołączył: 03-02-2017
Posty: 67
Status: Offline
|
|
Dzień dobry
Czy ktoś z Państwa mógłby mi pomóc w ustaleniu etymologii nazwiska Kazana? W moich rodzinnych stronach jeszcze w połowie XIX w. obowiązywał dwojaki zapis tego nazwiska. W aktach metrykalnych te same osoby widnieją nawet czasami pod nazwiskiem Kozana i Kazana. Jednocześnie, w innego rodzaju dokumentach, np. spisie ludności Woli Mieleckiej z 1852 roku wśród mieszkańców pojawiają się zarówno Kazanowie, jak i Kozanowie, choć, jak się domyślam, mieli wspólne korzenie. Skąd może jednak wywodzić się to nazwisko i co oznacza?
Pozdrawiam
Bartosz |
|
|
|
|
|
mmaziarski |
|
Temat postu: Nazwisko: Kazana
Wysłany: 06-02-2017 - 18:10
|
|
Dołączył: 30-03-2008
Posty: 1015
Skąd: Jasło
Status: Offline
|
|
W najstarszej księdze ślubów 1762-1777 z Mielca występuje tylko nazwisko Kozana.Patrz 1765 r.
Materiały źródłowe do historii Mielca i regionu.
Późniejsze zapisy Kozana lub Kazana to tylko błąd zapisującego gęsim piórem księdza lub
błąd odczytującego akt. |
_________________ MMaziarski
|
|
|
|
|
bkazana |
|
Temat postu:
Wysłany: 06-02-2017 - 19:28
|
|
Dołączył: 03-02-2017
Posty: 67
Status: Offline
|
|
Dziękuję za odpowiedź. To ostatecznie wyjaśnia oryginalne brzmienie nazwiska.
Czy ma Pan bezpośredni dostęp do księgi ślubów, o której Pan wspomina? Być może będzie mi Pan mógł pomóc w ustaleniu kilku informacji.
Śledząc losy przodków najdalej dotarłem do Jana Kozany (ur. ok. 1781 r., zm. 1847). W 1808 r. wziął w Mielcu ślub z Małgorzatą Rymanowską (jej rodzicie: Wawrzyniec Rymanowski i Marianna Pyż). Niestety nie wiadomo mi nic o przodkach Jana Kozany.
Będę wdzięczny za każdą informację. |
|
|
|
|
|
ROMAN_B |
|
Temat postu: Coś do genezy nazwiska Kazana, Kozana.
Wysłany: 06-02-2017 - 23:10
|
|
Dołączył: 08-01-2012
Posty: 1192
Status: Offline
|
|
Witaj!
Według portalu Moikrewni.pl w obecnych granicach Polski mieszka około 798 osób o nazwisku Kazana. Natomiast osób o nazwisku Kozana jest tylko 48. Tak więc nazwisko Kazana jest nazwiskiem rzadkim a nazwisko Kozana bardzo rzadkim.
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/kazana.html
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/kozana.html
Według etymologii opracowanej przez p. Ewę Szczodruch na portalu Genealogia Stankiewicze z przyjaciółmi nazwisko Kazana i Kozana ma następującą etymologię:
Nazwisko Kazana.
„Kazana - od podstawy kaz-, por. kazać ‘wydawać rozkaz, polecenie’, dawniej ‘wygłaszać kazanie’, kazić , dawniej ‘kalać, psuć’, także od imienia Kazimierz.”.
http://www.stankiewicze.com/index.php?kat=44&sub=807 – Kazana
Nazwisko Kozana.
„Kozana – od Koza.”
http://www.stankiewicze.com/index.php?kat=44&sub=809 – Kozana
Jak zauważyłeś nazwisko Kazana ma inną genezę niż nazwisko Kozana. Pierwotnie nazwisko Kazana i nazwisko Kozana były przezwiskiem i odnosiły się do konkretnej osoby. Czy jest to jedno i to samo nazwisko [ przezwisko ], trudno powiedzieć. Może być to jedno nazwisko, tylko które z nich jest prawdziwe? Czy jest to nazwisko [ przezwisko ] Kazana czy jest to nazwisko [ przezwisko ] Kozana? Każde z nich ma inną etymologię i zapewne w małej społeczności; np. wsi, osady; osoba nazwana konkretnym przezwiskiem musiała mieć jakieś cechy, które spowodowały, że została w taki sposób nazwana. Jak wiesz przezwiska były stosowane w celu odróżnienie jednej osoby od drugiej osoby. Tak więc miały ogromne znaczenie przy identyfikacji osoby w grupie społecznej, np. wsi, osady. Wspominasz, iż w „spisie ludności Woli Mieleckiej z 1852 roku wśród mieszkańców pojawiają się zarówno Kazanowie, jak i Kozanowie”. Mogą to być dwie różne rodziny o różnych nazwiskach, które nie muszą być ze sobą spokrewnione. Druga możliwość jest taka, że jest to jedna i ta sama rodzina wywodząca się od jednego przodka, którego we wsi nazywano Kazana lub Kozana. Aby stwierdzić czy jest to jedna rodzina czy dwie rodziny trzeba by przeprowadzić kwerendę genealogiczną oraz porównać zapis graficzny nazwiska na przestrzeni czasu konkretnej osoby. Oczywiście może to być błąd pisarski ale to też trzeba sprawdzić w metrykach. Jeśli osoby o nazwisku Kozana i Kazana wywodzące się z tej samej miejscowości wiedzą i uznają, że są krewnymi to sprawa jest raczej prosta? Tylko trzeba ustalić, które przezwisko był pierwsze.
Nazwisko Kazana i Kozana mogą być utworzone paradygmatycznie za pomocą końcówki rodzaju żeńskiego -a od przezwiska lub/i nazwiska Kazan i Kozan. Niewykluczona jest też derywacja fleksyjna: Kazan > syn Kazana. Tak więc mogła to być pierwotnie forma genetywna utworzona za pomocą genetywnego formatu -a. Inaczej mówiąc są to nazwiska typu dopełniaczowego. Nazwiska dopełniaczowe z pochodzenia należą do nazw osobowych zależnościowych i są tworzone od imienia lub nazwiska ojca wyrażenia: syn Kazana > Kazana – od nazwiska Kazan, syn Kozana > Kozana – od nazwiska Kozan. To tylko moja hipoteza.
Słownik najstarszych nazwisk polskich na stronie 64 notuje nazwisko Kazan i tak o nim mówi:
„KAZAN < i. pch. Kazan : i. stpdw. Kazimír 1416, odim.”.
Zapis ten oznacza, że nazwisko to pochodzi od imienia Kazan a ono od staropolskiego dwuczłonowego imienia Kazimir i było notowane w 1416 roku, nazwisko odimienne. Słownik ten nie notuje nazwiska Kozan.
W kwestii nazwiska Kazana na koniec dodam, że na obszarze dawnej Polski mieszkała ludność pochodzenia tureckiego. W języku tureckim istnieje słowo kazan ‘kocioł’. Może jest to ścieżka do pochodzenia nazwiska Kazana?
Etymologia nazwiska Kozana zakłada, że pochodzi ono od apelatywu koza. Są takie nazwiska jak Koza, Kozan, Kozon i inne tego typu. Według mnie nazwisko to mogło mówić, że jego właściciel mógł być hodowcą lub pasterzem kóz lub/i jego cechy fizyczne, psychiczne mogły mieć jakiś związek z kozą.
Wspomniałeś, że nazwisko Kozana występuje w Woli Mieleckiej. Wola Mielecka leży nieopodal Mielca. Mielec znajdował się w zasięgu osadnictwa wołosko – ruskiego. Wołosi to pasterze pochodzący mniej więcej z terenu obecnej Rumunii. W Krakowie w 1892 roku nakładem G. Gebethnera i Spółki ukazało się opracowanie Dr Antoniego Józefa Rolle pt. Pamiętnik Delegatów Kamienickich. Po insurekcji kozackiej. – Bakota jako stolica Ponizia. Państwo Wołodyjowscy. Powstanie nazwisk rodowych u ludu Małoruskiego. Na stronie 394 w rozdziale „Powstanie nazwisk rodowych u ludu Małoruskiego” wymienione jest nazwisko Kozan, które określane jest jako rumuńskie [ wołoskie ]. To też moja hipoteza o pochodzeniu nazwiska Kozana.
Może informacje zebrane przeze mnie i opisane powyżej przydadzą Ci się w badaniach genealogicznych Twojej rodziny.
Pozdrawiam – Roman. |
|
|
|
|
|
mmaziarski |
|
Temat postu: Coś do genezy nazwiska Kazana, Kozana.
Wysłany: 07-02-2017 - 09:25
|
|
Dołączył: 30-03-2008
Posty: 1015
Skąd: Jasło
Status: Offline
|
|
|
|
|
bkazana |
|
Temat postu:
Wysłany: 07-02-2017 - 13:06
|
|
Dołączył: 03-02-2017
Posty: 67
Status: Offline
|
|
Panowie, dziękuję uprzejmie za wyczerpujące informacje. Wiele wyjaśniają.
Zakładam, że rodzina Kazanów/Kozanów to jedna rodzina - okręg mielecki jest stosunkowo nieduży, prawdopodobne wydaje się więc, że była to jedna rodzina, w której z jakichś względów - być może prozaicznych, o czym wspomina mmaziarski - nastąpił podział na Kazanów i Kozanów. W informacjach zawartych na genealodzy.pl w spisach metrykalnych czasami te same osoby są wpisane jako Kazana lub Kozana. Do pokolenia mojego prapradziada (Piotr Kazana, 1863-1932) nazwisko jest zapisywane na dwa sposoby, choć może to raczej wynikać z błędnego w odczytaniu ręcznego pisma w starych dokumentach, bo zachowało się wiele wzmianek o dziadku Piotrze ze względu na jego działalność społeczną w Mielcu i tam zawsze widnieje jako Kazana. Jeśli nastąpiło rozróżnienie w ramach rodziny, to raczej w pokoleniu jego dziadka Jana Kazany (1781-1847), najczęściej wymienianego jako Kozana (choć w tym wypadku opieram się jedynie na informacjach znalezionych w internecie). To jednak oczywiście moje domysły, niepodparte doświadczeniem w prowadzeniu badań genealogicznych.
W odniesieniu do nazwiska Kozana, bardzo interesujący jest trop wołosko-ruski. Pisząc o spisie ludności z 1852 r. miałem bowiem na myśli właśnie Mielec (jako Wolę Mielecką potraktowano w tym spisie miasto Mielec i przylegającą wówczas do miasta wieś Cyranka). Najstarsze znane mi dokumenty (patrz - podana przez mmaziarskiego - najstarsza księga ślubów 1762-1777) potwierdzają, że rodzina Kozanów jest związana z Mielcem co najmniej od poł. XVIII w. (w spisie nie pojawia się nazwisko Kazana). Jest niewykluczone, a może wręcz bardzo prawdopodobne, że to przybysze ze wschodu, o których pisze Roman.
Jeszcze raz dziękuję. |
|
|
|
|
|
Alik_Bydzia |
|
Temat postu:
Wysłany: 07-02-2017 - 14:52
|
|
Dołączył: 11-02-2016
Posty: 38
Status: Offline
|
|
A nazwisko JOACHIMIAK - przodkowie mieszkali w okolicach Żnin - Janowiec Wlkp. - Kcynia
Poproszę o informacje na maila achim@go2.pl |
|
|
|
|
|
Nanuk01 |
|
Temat postu:
Wysłany: 07-02-2017 - 21:26
|
|
Dołączył: 30-05-2014
Posty: 32
Status: Offline
|
|
|
|
|
Ewa_Szczodruch |
|
Temat postu:
Wysłany: 08-02-2017 - 05:21
|
|
Dołączył: 10-12-2006
Posty: 4116
Skąd: Toruń
Status: Offline
|
|
Witam
Joachimiak - od imienia Joachim. Imię pochodzenia hebrajskiego, od Jehojaqim oznaczające pierwotnie ‘Bóg wzmocni, podniesie’. W Polsce znane od XIV wieku. W średniowieczu realizowane jako Joachym, Achym, Jachym, Jochym, na Kresach Wschodnich Jakim, Ochym, Ofim.
Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999 |
_________________ Pozdrawiam cieplutko, Ewa Szczodruch
|
|
|
|
|
Gawroński_Zbigniew |
|
Temat postu:
Wysłany: 08-02-2017 - 20:51
|
|
Dołączył: 16-06-2015
Posty: 2694
Status: Offline
|
|
Nanuk01 napisał:
historyk1920 napisał:
Witaj Marku !
Nazwisko Piller pochodzi od piła - pilić
Pozdrawiam
Marek
Większej bzdury dawno nie czytałem!
https://en.wiktionary.org/wiki/piller
Waldemar
To jest cytat z opracowania p Ewy Szczodruch, dostępnego na portalu "Stankiewicze", opartego w całości na m. in. Rymucie i jego "Nazwiskach Polaków".
-=-=--=-=-=-==
Kazmierczak_Slawomir napisał:
Zbigniewie, bardzo dziękuję. Zastanawia mnie to, że to nazwisko występowało tylko w Małym Płocku, wszyscy Bocie są ze sobą spokrewnieni, jest ich w Polsce około 270.
Czy mógłbym prosić o informację w jakim języku słowo "Boć" ma takie znaczenie? W hebrajskim?
Pozdrawiam
Sławomir
Tak, to jest z jidisz. Ponadto rdzeń "boc'" ma inne znaczenia kaukaskie. Osetyńskie boc' = miękki, zniewieściały
Czeczeńskie boc', bacbiec' = to tzw etnik, nazwa ludu wewnątrz Czeczenów i Osetyńców, obecnie zamieszkały w okolicach m. Zemo-Ałwani i Ahmet. |
_________________ Zbigniew
|
|
|
|
|
Urszula_Pogoń |
|
Temat postu: PPochodzenie nazwiska Pidanty
Wysłany: 09-02-2017 - 12:06
|
|
Dołączył: 27-08-2011
Posty: 266
Status: Offline
|
|
Bardzo proszę o wyjaśnienie pochodzenia i znaczenia nazwiska Pidanty. Było i jest dość rzadkie. Z góry dziękuję |
|
|
|
|
|
Sofeicz |
|
Temat postu: PPochodzenie nazwiska Pidanty
Wysłany: 09-02-2017 - 19:06
|
|
Dołączył: 18-01-2012
Posty: 369
Status: Offline
|
|
"Pidanty - (z fonetyką ukraińską) od imienia Teodor, notowanego w Polsce od XIII wieku, pochodzenia greckiego Theódoros, to od theós ‘Bóg’ + doron ‘dar’. W okresie staropolskim byłow też adaptowane jako Czader, Czador. Na Kresach Wschodnich używane były też formy wschodniosłowiańskie tego imienia Chodor, Fiedor, mołdawski Todor, Tader."
http://www.stankiewicze.com/index.php?kat=44&sub=759 |
|
|
|
|
|
Gawroński_Zbigniew |
|
Temat postu:
Wysłany: 09-02-2017 - 21:02
|
|
Dołączył: 16-06-2015
Posty: 2694
Status: Offline
|
|
Ukraińskie imię męskie Piedan (Педан) = Teodor jest niewątpliwie jedna z podstaw znaczeniowych nazwiska Pidanty.
Przy okazji podaje trochę wariantów tego imienia. To tylko niektóre wszystkich jest chyba ze sto: Феодан; Феодор; Фёдорка, Федя, Федюка, Федюля, Федюня, Дюня, Федюся, Дюся, Федюха, Федюша, Федяйка, Федяка, Федяня, Федяхя, Федяша, Федора, Теодор, Сидор (Сидор), Тодор, Тео, Тедар.
Jest inna możliwa etymologia nazwiska Pidanty. Poniekąd bardziej pasująca do pani nazwiska...
Cytat:
pėda, acc. sg. pėdą 3 p. a. "stopa; odciśnięty ślad stopy, trop zwierzęcy", SD
Ťstopa wyrażona nogąť (pėdomis adv. "w ślad, śladem"). Odpowiednik łot. pėda
"podeszwa; ślad nogi, stopy; stopa jako miara długości", pėdu mėrs "calówka", linu pėda
"wiązka, garść lnu", arklą pėda "drewniana podstawa sochy", mastą pėda "osada masztu".
Obok tego pėdas 1. "ślad stopy a. kopyta", 2. "snop zboża", SD Ťkopyto wyrażone na
ziemi, stopa kopytnať; pėdė "luśnia, drążek podtrzymujący drabinę wozu". Por. łot. pėds
"ślad stopy", stpr. peadey EV "skarpety, Sacken". — Drw. įpėdin (zob.), pėdelė SD
Ťsoszkať ["podpórka"], pėdelė kojos SD Ťkula na ktorey chory na nogi chodziť, pėdulas
"o białych nogach (np. koń)" pėdžia "rosochaty słup żurawia studziennego", SD Ťpodpora;
socha rosochata do podparciať (n. m. Pėdžiai 3x, Pedlskiai 2x). Por. łot. papėdis "pięta;
obcas w bucie". Cps. pėdsakas "ślad, trop" (por. łot. pėdsaką "tropienie", pėdsaku darlt
"iść tropem"), pėdsakis m. "pies tropiący", SD pėdsake Ťpies łowczy, ogarť, pėdsekys
"tropiciel; tropowiec" (zob. sekti I), n. m. Pūstapėdziai. Vb. denom. pėdinti pot. "kroczyć,
sunąć" (nupėdinti "odejść pomału"), pėduoti "zostawiać ślady; dreptać, deptać". —
Od powyżej cytowanego za słownikiem profesora Smoczyńskiego zakresu znaczeniowego słowa pochodzenia litewskiego, łotewskiego, żmudzkiego, kuryjskiego, wschodniopruskiego i kilku innych nazwisko Pidanty i kilkadziesiąt podobnych wywodzonych jest na rosyjskojęzycznych portalach zajmujących się etymologią nazwisk. W dialektach wschodniopruskich ponadto pid/pist = nosić; pidas, pidonas = tragarz; pidit = taszczyć dźwigać, tachać.
Pozdrawiam pięknie. |
_________________ Zbigniew
|
|
|
|
|
Mariok |
|
Temat postu: Rozważania o ewentualnym pochodzeniu nazwiska Bęcławski.
Wysłany: 13-02-2017 - 17:46
|
|
Dołączył: 16-10-2015
Posty: 767
Status: Offline
|
|
Witam,
Proszę o wyjaśnienie znaczenia i pochodzenia nazwisk: Kapra,Gawidon, Karcz oraz Pałyga.
Nazwiska te były już w XVIII wieku w parafii w Wysokienicach.
Z góry dziękuję.
Pozdrawiam |
_________________ Mariusz
Poszukuję rodzin
Kaczmarek vel Karczmarczyk, Magiera, Lawendowski, Stępnik, Ostałowski, Idzikowski, Jezierski, Włostowski, Męcina par. Krzemienica; Płocki, Luch, Susik, Bala Reszka par. Żelechlinek
Gromek, Wolny, Słodki par. Wysokienice
|
|
|
|
|
Ewa_Szczodruch |
|
Temat postu:
Wysłany: 14-02-2017 - 05:13
|
|
Dołączył: 10-12-2006
Posty: 4116
Skąd: Toruń
Status: Offline
|
|
Witam
Podaję za Rymutem:
Gawidon - od imienia Gaweł. Imię, znane w tej formie od XIV wieku, stanowi słowiańską przeróbkę imienia Gaulus.
Kapra - od podstawy kopr-, por. koprawy ‘cierpiący na cieczenie z oczu’, od kapra 'pniak', z czeskiego kapra ‘kropla.
Karcz 1370 - w grupie nazwisk pochodzących od karcz ‘pniak pozostały po ścięciu drzewa, też w niektórych formach od kark.
Pałyga 1630 - od pałyga 'wzgórze'. |
_________________ Pozdrawiam cieplutko, Ewa Szczodruch
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|